{ "version": "v0.2", "data": [ { "paragraphs": [ { "context": "\ufeffPanthers savunmas\u0131 ligdeki derecesi alt\u0131nc\u0131 s\u0131rada olarak sadece 308 say\u0131 b\u0131rakt\u0131, ayn\u0131 zamanda NFL'de 24 topu kapma ile ligin ba\u015f\u0131n\u0131 \u00e7ekmesi ve d\u00f6rt Pro Bowl se\u00e7meleri ile \u00f6v\u00fcn\u00e7 duydu. Pro Bowl orta \u00e7izgi savunmac\u0131s\u0131 Kawann Short, tak\u0131m\u0131 11'le birlikte sack ederken, ayn\u0131 zamanda \u00fc\u00e7 oyuncuyu d\u00fc\u015f\u00fcrme ve iki yeniden savunmaya zorlad\u0131. Yan hakem Mario Addison, 6\u00bd sack ekledi. Panthers hatt\u0131nda ayr\u0131ca, sadece 9 ba\u015flang\u0131\u00e7ta 5 sack eden u\u00e7 \u00e7izgi savunmac\u0131s\u0131 Kony Ealy ile birlikte 136 kez ile NFL'nin aktif kariyer sack lideri ve 5 kez profesyonel bir top at\u0131c\u0131s\u0131 olan Jared Allen \u00f6ne \u00e7\u0131kmaktad\u0131r. Arkalar\u0131nda, Panthers'lerin \u00fc\u00e7 adet ikinci hat savunma oyuncusundan ikisi de Pro Bowl'da oynamak i\u00e7in se\u00e7ildi: Thomas Davis ve Luke Kuechly. Davis, d\u00f6rd\u00fcnde mecburi oyuncuyu d\u00fc\u015f\u00fcrme ve d\u00f6rt topu kapma olmak \u00fczere 5\u00bd sack etmeyi bir araya getirirken, Kuechly top \u00e7almalarda (118) iki mecburi oyuncuyu d\u00fc\u015f\u00fcrme ve kendi ba\u015f\u0131na d\u00f6rt pas\u0131n\u0131 kesme ile tak\u0131ma \u00f6nc\u00fcl\u00fck etti. Carolina\u2019n\u0131n ikincisi olarak g\u00f6sterilen Pro Bowl g\u00fcvenli\u011fi i\u00e7in kariyerinin en y\u00fckse\u011fi olarak 7 top kapma ile tak\u0131m\u0131 s\u00fcr\u00fckleyen Kurt Coleman\u2019a ve 88 top \u00e7alma say\u0131s\u0131yla ve Pro Bowl k\u00f6\u015fe savunmac\u0131s\u0131 sezon boyunca bir kapal\u0131 k\u00f6\u015fe i\u00e7inde geli\u015fen ikisi kale \u00e7izgisini ge\u00e7i\u015ften d\u00f6nen d\u00f6rt top kapma geli\u015ftiren Josh Norman'a rol verdi.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 66, "text": "308" } ], "id": "56beb4343aeaaa14008c925b", "question": "Panthers savunmas\u0131 ka\u00e7 say\u0131 b\u0131rakm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 480, "text": "136" } ], "id": "56beb4343aeaaa14008c925c", "question": "Jared Allen'\u0131n ka\u00e7 tane kariyer sack edi\u015fi vard\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 871, "text": "118" } ], "id": "56beb4343aeaaa14008c925d", "question": "Luke Kuechly ka\u00e7 tane top \u00e7alma kaydetmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 146, "text": "d\u00f6rt" } ], "id": "56beb4343aeaaa14008c925e", "question": "Josh Norman ka\u00e7 tane top \u00e7alm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 219, "text": "Kawann Short" } ], "id": "56beb4343aeaaa14008c925f", "question": "Bu sezon tak\u0131mdaki en fazla sack etmeyi kim kaydetmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 104, "text": "24" } ], "id": "56d6f3500d65d21400198290", "question": "Panthers savunmas\u0131 2015 y\u0131l\u0131nda ka\u00e7 top \u00e7alma ile kayda ge\u00e7mi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 219, "text": "Kawann Short" } ], "id": "56d6f3500d65d21400198291", "question": "Panthers'lere sack etmede kim \u00f6nderlik etmektedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 146, "text": "d\u00f6rt" } ], "id": "56d6f3500d65d21400198292", "question": "Pro Bowl i\u00e7in ka\u00e7 tane Panthers savunma oyuncusu se\u00e7ilmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 146, "text": "d\u00f6rt" } ], "id": "56d6f3500d65d21400198293", "question": "Thomas Davis ka\u00e7 mecburi oyuncuyu d\u00fc\u015f\u00fcrme alm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 1092, "text": "Kurt Coleman" } ], "id": "56d6f3500d65d21400198294", "question": "Hangi oyuncu sezonun en \u00e7ok top kapmas\u0131na sahiptir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 104, "text": "24" } ], "id": "56d9992fdc89441400fdb59c", "question": "Panthers'lerin savunmas\u0131 2015 sezonu top kapmalar\u0131n\u0131n ka\u00e7 tanesini alm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 457, "text": "Kony Ealy" } ], "id": "56d9992fdc89441400fdb59e", "question": "Carolina Panthers \u00e7\u0131k\u0131\u015f\u00e7\u0131s\u0131 olarak dokuz oyunda 5 sack eden kimdir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 724, "text": "Luke Kuechly." } ], "id": "56d9992fdc89441400fdb59f", "question": "2015 y\u0131l\u0131nda Panthers'lerin ofansif orta \u00e7izgi oyuncusu lideri kimdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 305, "text": "iki" } ], "id": "56d9992fdc89441400fdb5a0", "question": "Josh Norman 2015 y\u0131l\u0131nda kale \u00e7izgisini ge\u00e7i\u015fle sonlanan ka\u00e7 topu \u00e7alma yapm\u0131\u015ft\u0131r?" } ] }, { "context": "Broncos, 23\u201316 aras\u0131ndaki b\u00f6lge turunda Pittsburgh Steelers'\u0131, ma\u00e7\u0131n son \u00fc\u00e7 dakikas\u0131nda 11 say\u0131 alarak ma\u011flup etti. Daha sonra, New England'\u0131n 2 puanl\u0131k d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fcm giri\u015fimini saat \u00fczerinde 17 saniye kala bir pas\u0131 keserek, AFC \u015eampiyonluk Oyununda Super Bowl'u savunan XLIX \u015fampiyonu New England Patriots'u 20\u201318 yendi. Manning''in sezon boyunca topu kapmalarla ilgili sorunlar\u0131na ra\u011fmen, iki r\u00f6van\u015f ma\u00e7\u0131nda hi\u00e7 atmad\u0131.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 40, "text": "Pittsburgh Steelers" } ], "id": "56beb7953aeaaa14008c92ab", "question": "Broncos'a b\u00f6lge turunda kim kaybetmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 88, "text": "11" } ], "id": "56beb7953aeaaa14008c92ac", "question": "Broncos, Pittsburgh kar\u015f\u0131s\u0131nda ma\u00e7\u0131n son \u00fc\u00e7 dakikas\u0131nda ka\u00e7 puan alm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 280, "text": "New England Patriots" } ], "id": "56beb7953aeaaa14008c92ad", "question": "Super Bowl XLIX'i kim kazanm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 303, "text": "20\u201318" } ], "id": "56beb7953aeaaa14008c92ae", "question": "AFC \u015eampiyonluk Oyunu final skoru neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 186, "text": "17 saniye" } ], "id": "56beb7953aeaaa14008c92af", "question": "Broncos, AFC \u015eampiyonas\u0131 ma\u00e7\u0131n\u0131 k\u00f6k\u00fcnden halleden top kapmay\u0131 yapt\u0131\u011f\u0131 zaman saat \u00fczerinde ne kadar s\u00fcre kalm\u0131\u015ft\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Broncos" } ], "id": "56bf36b93aeaaa14008c9561", "question": "Broncos ve Steelers aras\u0131ndaki b\u00f6lge turu kazanan\u0131 hangi tak\u0131md\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 9, "text": "23\u201316" } ], "id": "56bf36b93aeaaa14008c9562", "question": "Broncos ve Steelers aras\u0131ndaki oyunun son skoru neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 280, "text": "New England Patriots" } ], "id": "56bf36b93aeaaa14008c9563", "question": "Super Bowl XLIX'i kim kazanm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 186, "text": "17" } ], "id": "56bf36b93aeaaa14008c9564", "question": "Broncos oyunu kazand\u0131ran pas\u0131 kesti\u011fi zaman oyunun bitimine ka\u00e7 saniye kalm\u0131\u015ft\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 316, "text": "Manning" } ], "id": "56bf36b93aeaaa14008c9565", "question": "Broncos'un r\u00f6van\u015f oyunlar\u0131 s\u00fcresince kim hi\u00e7 atmam\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 40, "text": "Pittsburgh Steelers" } ], "id": "56d7018a0d65d214001982c2", "question": "B\u00f6lge turunda Broncos'u kim yenmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 88, "text": "11" } ], "id": "56d7018a0d65d214001982c3", "question": "Pittsburg oyununun son \u00fc\u00e7 dakikas\u0131nda Broncos ka\u00e7 say\u0131 yapm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 280, "text": "New England Patriots" } ], "id": "56d7018a0d65d214001982c5", "question": "AFC \u015eampiyonluk oyununda Broncos'u kim yenmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 40, "text": "Pittsburgh Steelers" } ], "id": "56d99f99dc89441400fdb628", "question": "2015 y\u0131l\u0131nda klasmanlar\u0131n\u0131 kazanmak i\u00e7in Broncos'u kim yenmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 280, "text": "New England Patriots" } ], "id": "56d99f99dc89441400fdb629", "question": "AFC \u015fampiyonu olmak i\u00e7in Broncos'u kim yenmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 186, "text": "17" } ], "id": "56d99f99dc89441400fdb62c", "question": "Patriots'un 2 puanl\u0131k d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fcmleri ba\u015far\u0131s\u0131z oldu\u011funda oyunun bitimine ka\u00e7 saniye kalm\u0131\u015ft\u0131?" } ] }, { "context": "Peyton Manning,iki farkl\u0131 tak\u0131m\u0131 birden fazla Super Bowls'a gitmesinde \u00f6nderlik eden ilk kilit oyuncu oldu. Ayr\u0131ca, 39 ya\u015f\u0131nda bir Super Bowl'da oynayan en eski oyun kurucu oldu. Ge\u00e7mi\u015f rekor, Broncos'u 38 ya\u015f\u0131nda Super Bowl XXXIII'te galibiyete g\u00f6t\u00fcren ve \u015fu anda Denver'\u0131n Futbol Operasyonlar\u0131 Ba\u015fkan Yard\u0131mc\u0131s\u0131 ve Genel M\u00fcd\u00fcr'\u00fc olan John Elway'in ellerindeydi.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 116, "text": "39" } ], "id": "56beb86b3aeaaa14008c92bd", "question": "Peyton Manning, Super Bowl %0'de oynad\u0131\u011f\u0131 zaman ka\u00e7 ya\u015f\u0131ndayd\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 336, "text": "John Elway" } ], "id": "56beb86b3aeaaa14008c92be", "question": "Bir Super Bowl'da oynayan en ya\u015fl\u0131 kilit oyuncu olma rekorunu daha \u00f6nce kim elinde bulunduruyordu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 203, "text": "38" } ], "id": "56beb86b3aeaaa14008c92bf", "question": "John Elway, Super Bowl XXXIII'te oynad\u0131\u011f\u0131nda ka\u00e7 ya\u015f\u0131ndayd\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 275, "text": "Futbol Operasyonlar\u0131 Ba\u015fkan Yard\u0131mc\u0131s\u0131 ve Genel M\u00fcd\u00fcr'\u00fc" } ], "id": "56beb86b3aeaaa14008c92c0", "question": "John Elway'in \u015fu anki Broncos \u00fcyeli\u011findeki rol\u00fc nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 193, "text": "Broncos" } ], "id": "56beb86b3aeaaa14008c92c1", "question": "John Elway Super Bowl XXXIII'te kimin i\u00e7in oynam\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 193, "text": "Broncos" } ], "id": "56bf3fd53aeaaa14008c9591", "question": "Super Bowl XXXIII'\u00fcn kazanan\u0131 hangi tak\u0131md\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 336, "text": "John Elway" } ], "id": "56bf3fd53aeaaa14008c9592", "question": "Broncos'un Genel M\u00fcd\u00fcr\u00fc kimdir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 203, "text": "38" } ], "id": "56bf3fd53aeaaa14008c9593", "question": "Elway, Super Bowl XXXIII galibiyeti esnas\u0131nda ka\u00e7 ya\u015f\u0131ndad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Peyton Manning" } ], "id": "56bf3fd53aeaaa14008c9594", "question": "Herhangi bir Super Bowl oyununda en ya\u015fl\u0131 kilit oyuncu rekoruna kim sahiptir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 15, "text": "iki" } ], "id": "56bf3fd53aeaaa14008c9595", "question": "Manning Super Bowl'a ula\u015fmak i\u00e7in onlar\u0131n tak\u0131m\u0131ndayken ka\u00e7 tak\u0131mda oynam\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 15, "text": "iki" } ], "id": "56d704430d65d214001982de", "question": "Peyton Manning Super Bowl'a ka\u00e7 farkl\u0131 tak\u0131m\u0131 g\u00f6t\u00fcrm\u00fc\u015ft\u00fcr?" }, { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Peyton Manning" } ], "id": "56d704430d65d214001982e0", "question": "Bir Super Bowl'da oynayan en ya\u015fl\u0131 kilit oyuncu kimdir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 336, "text": "John Elway" } ], "id": "56d704430d65d214001982e1", "question": "Manning'den \u00f6nce bir Super Bowl'da oynayan en ya\u015fl\u0131 kilit oyuncu kimdir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 214, "text": "Super Bowl XXXIII" } ], "id": "56d704430d65d214001982e2", "question": "Elway 38 ya\u015f\u0131ndayken hangi Super Bowl'u kazanm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Peyton Manning" } ], "id": "56d9a0eadc89441400fdb63e", "question": "\u0130ki tak\u0131m\u0131 birden \u00e7ok Super Bowl'a g\u00f6t\u00fcren ilk kilit oyuncu kimdir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 116, "text": "39" } ], "id": "56d9a0eadc89441400fdb63f", "question": "Manning Super Bowl 50'de oynad\u0131\u011f\u0131 zaman ka\u00e7 ya\u015f\u0131ndayd\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 336, "text": "John Elway" } ], "id": "56d9a0eadc89441400fdb640", "question": "Super Bowl XXXIII'te 38 ya\u015f\u0131nda olan kilit oyuncunun ad\u0131 nedir?" } ] }, { "context": "Akademi \u00d6d\u00fcl\u00fc kazanan\u0131 Marlee Matlin Amerikan \u0130\u015faret Dili(ASL) \u00e7evirisini yaparken alt\u0131 kez Grammy kazanan ve Akademi \u00d6d\u00fcl\u00fc aday\u0131 Lady Gaga ulusal mar\u015f\u0131 s\u00f6ylemi\u015ftir. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 83, "text": "alt\u0131" } ], "id": "56bec6ac3aeaaa14008c93fd", "question": "Lady Gaga ka\u00e7 Grammy kazanm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 140, "text": "ulusal mar\u015f\u0131" } ], "id": "56bec6ac3aeaaa14008c93fe", "question": "Lady Gaga neyi s\u00f6ylemi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 110, "text": "Akademi \u00d6d\u00fcl\u00fc" } ], "id": "56bec6ac3aeaaa14008c93ff", "question": "Marlee Matlin hangi \u00f6d\u00fcl\u00fc kazanm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 140, "text": "ulusal mar\u015f\u0131" } ], "id": "56bec6ac3aeaaa14008c9400", "question": "Marlee Matlin neyi \u00e7evirmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 37, "text": "Amerikan \u0130\u015faret Dili" } ], "id": "56bec6ac3aeaaa14008c9401", "question": "Marlee Matlin ulusal mar\u015f\u0131n hangi dilde \u00e7evirisini yapm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 130, "text": "Lady Gaga" } ], "id": "56d20650e7d4791d00902614", "question": "Ulusal mar\u015f\u0131 kim s\u00f6ylemi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 23, "text": "Marlee Matlin" } ], "id": "56d20650e7d4791d00902615", "question": "Hangi sanat\u00e7\u0131 oyun i\u00e7in Amerikan \u0130\u015faret Dili \u00e7evirisi yapm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 130, "text": "Lady Gaga" } ], "id": "56d7253b0d65d214001983d4", "question": "Super Bowl 50'de Ulusal Mar\u015f'\u0131 kim yapm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 23, "text": "Marlee Matlin" } ], "id": "56d7253b0d65d214001983d5", "question": "Super Bowl 50'de Ulusal Mar\u015f i\u00e7in hangi erkek oyuncu g\u00f6revlendirilmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 130, "text": "Lady Gaga" } ], "id": "56d9c455dc89441400fdb7c4", "question": "Super Bowl 50 Ulusal Mar\u015f\u0131n\u0131 kim yapm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 83, "text": "alt\u0131" } ], "id": "56d9c455dc89441400fdb7c5", "question": "Metin, Lady Gaga'n\u0131n ka\u00e7 Grammy \u00d6d\u00fcl\u00fc ald\u0131\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6ylemektedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 23, "text": "Marlee Matlin" } ], "id": "56d9c455dc89441400fdb7c6", "question": "Super Bowl 50'de Ulusal Mar\u015f\u0131n dili i\u00e7in kim g\u00f6revlendirilmi\u015ftir?" } ] }, { "context": "Normal s\u00fcrenin bitimine 4:51 kala Carolina, kendi 24 yard \u00e7izgisinde bir oyun kazand\u0131ran hareketi ger\u00e7ekle\u015ftirme \u015fans\u0131 ile topa sahip oldu ve \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc ve dokuzuncu ile kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131. Bir sonraki oyunda, Miller topu Newton'dan uzakla\u015ft\u0131rd\u0131 ve birka\u00e7 oyuncunun dalmas\u0131ndan sonra geriye do\u011fru uzun bir s\u0131\u00e7rama ald\u0131 ve Panthers'lerin 4. yard \u00e7izgisine geri g\u00f6nderen Ward taraf\u0131ndan 5 yarda geri g\u00f6nderildi. Her ne kadar birka\u00e7 oyuncu kurtarmaya \u00e7al\u0131\u015fmak i\u00e7in toplulu\u011fa dalsa da, Newton bunu yapmad\u0131 ve sald\u0131rganl\u0131k eksikli\u011fi daha sonra ona a\u011f\u0131r ele\u015ftiriler getirdi. Bu arada, Denver'\u0131n savunmas\u0131 \u00fc\u00e7 oyun i\u00e7in biti\u015f b\u00f6lgesinden uzak tutuldu ancak k\u00f6\u015fe vuru\u015funda bir penalt\u0131y\u0131 tutarak Josh Norman, Broncos'a yeni bir tak\u0131m yenilgiler tatt\u0131rd\u0131. Ard\u0131ndan Anderson 2 metrelik bir kale \u00e7izgisini ge\u00e7i\u015f ko\u015fusunda att\u0131 ve Manning 2 puanl\u0131k bir d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fcm i\u00e7in Bennie Fowler'a pas att\u0131 ve Denver'\u0131 3:08 zaman kala 24-10 \u00f6ne ge\u00e7irdi ve asl\u0131nda oyunun hakk\u0131nda geldi. Carolina'n\u0131n iki hamlesi daha vard\u0131 ancak her birinde ilk yenmesini almada ba\u015far\u0131s\u0131z oldu.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 50, "text": "24" } ], "id": "56beca913aeaaa14008c946d", "question": "Caroline, bitime 4:51 kala hangi yard \u00e7izgisi \u00fczerinde ba\u015flam\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 210, "text": "Newton" } ], "id": "56beca913aeaaa14008c946e", "question": "3. ve 9. \u00fczerinde kim topu d\u00fc\u015f\u00fcrm\u00fc\u015ft\u00fcr?" }, { "answers": [ { "answer_start": 674, "text": "Josh Norman" } ], "id": "56beca913aeaaa14008c946f", "question": "Hangi Panther savunmac\u0131s\u0131 \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc yenilgilerinin sebebi olarak bilinir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 742, "text": "Anderson" } ], "id": "56beca913aeaaa14008c9470", "question": "Hangi oyuncu 2 \u00fczerinde topa vuru\u015f yapm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 840, "text": "Bennie Fowler" } ], "id": "56beca913aeaaa14008c9471", "question": "Ba\u015far\u0131l\u0131 2 nokta d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fcm\u00fcn\u00fcn al\u0131c\u0131s\u0131 kimdir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 198, "text": "Miller" } ], "id": "56d726b60d65d214001983ea", "question": "Newton'dan topu 3. ve dokuza uzakla\u015ft\u0131rd\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 357, "text": "Ward" } ], "id": "56d726b60d65d214001983eb", "question": "Uzakla\u015fan topu kim kurtard\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 210, "text": "Newton" } ], "id": "56d726b60d65d214001983ec", "question": "Hangi futbolcu topu kurtarmak i\u00e7in toplulu\u011fa atlamamakla ele\u015ftirilmektedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 674, "text": "Josh Norman" } ], "id": "56d726b60d65d214001983ed", "question": "Broncos'a yeni bir dizi yenilgiler veren penalt\u0131y\u0131 hangi Panthers oyuncusu edinmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 877, "text": "3:08" } ], "id": "56d726b60d65d214001983ee", "question": "Denver skoru 24-10'a getirdi\u011finde oyunda ne kadar s\u00fcre kalm\u0131\u015ft\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 24, "text": "4:51" } ], "id": "56d9cb47dc89441400fdb832", "question": "Caroline d\u00f6rd\u00fcnc\u00fc \u00e7eyrekteki kendilerinin 24 yard \u00e7izgisinde topu edindi\u011finde saatteki s\u00fcre neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 198, "text": "Miller" } ], "id": "56d9cb47dc89441400fdb833", "question": "D\u00f6rd\u00fcnc\u00fc \u00e7eyre\u011fin sonunda Newton'dan topu uzakla\u015ft\u0131ran oyuncunun soyad\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 357, "text": "Ward" } ], "id": "56d9cb47dc89441400fdb834", "question": "D\u00f6rd\u00fcnc\u00fc \u00e7eyrekte Newton'un kaybetti\u011fi topu sonunda kurtaran oyuncunun soyad\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 587, "text": "\u00fc\u00e7" } ], "id": "56d9cb47dc89441400fdb835", "question": "Denver, Newton'dan ald\u0131ktan sonra topu ka\u00e7 oyun biti\u015f alan\u0131n\u0131n d\u0131\u015f\u0131na tutmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 742, "text": "Anderson" } ], "id": "56d9cb47dc89441400fdb836", "question": "D\u00f6rd\u00fcnc\u00fc \u00e7eyrekte 2 yard kale \u00e7izgisini ge\u00e7i\u015f skoru yapan oyuncunun soyad\u0131 nedir?" } ] } ], "title": "Super_Bowl_50" }, { "paragraphs": [ { "context": "Yak\u0131nlarda, Ogr\u00f3d Saski'de (Sakson Bah\u00e7esi), Yaz Tiyatrosu 1870'ten 1939'a kadar i\u015fletiliyordu ve sava\u015flar aras\u0131 d\u00f6nemde tiyatro kompleksi, Var\u015fova'n\u0131n ilk edebi kabaresi Momus ve Leon Schiller'in m\u00fczik tiyatrosu Melodram'\u0131 da i\u00e7eriyordu. Wojciech Bogus\u0142awski Tiyatrosu (1922\u201326), \"Polonya an\u0131tsal tiyatrosunun\" en iyi \u00f6rne\u011fiydi. 1930'lar\u0131n ortalar\u0131ndan itibaren B\u00fcy\u00fck Tiyatro binas\u0131, oyunculuk departman\u0131 ve sahne y\u00f6netmenli\u011fi departman\u0131 ile devletin ilk y\u00f6netti\u011fi dramatik sanat akademisi olan Upati Dramatik Sanatlar Enstit\u00fcs\u00fc'n\u00fc bar\u0131nd\u0131rd\u0131.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 12, "text": "Ogr\u00f3d Saski" } ], "id": "57339c16d058e614000b5ec5", "question": "Sakson Bah\u00e7esi Leh\u00e7e'de nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 28, "text": "Sakson Bah\u00e7esi" } ], "id": "57339c16d058e614000b5ec6", "question": "Yaz Tiyatrosu nerede bulunmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 59, "text": "1870'ten 1939" } ], "id": "57339c16d058e614000b5ec7", "question": "Yaz Tiyatrosu ne kadar s\u00fcre i\u015fletilmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 171, "text": "Momus" } ], "id": "57339c16d058e614000b5ec8", "question": "Var\u015fova'n\u0131n ilk edebi kabaresi nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 239, "text": "Wojciech Bogus\u0142awski Tiyatrosu" } ], "id": "57339c16d058e614000b5ec9", "question": "\"Polonya an\u0131tsal tiyatrosunun\" en iyi \u00f6rne\u011fi nedir?" } ] }, { "context": "Yerel rakipleri Polonya Var\u015fova, daha az destek\u00e7iye sahip ancak 2000 y\u0131l\u0131nda Ekstraklasa \u015eampiyonas\u0131n\u0131 kazanmay\u0131 ba\u015fard\u0131lar. Ayr\u0131ca 1946'da \u00fclke \u015fampiyonlu\u011funu kazand\u0131 ve ayr\u0131ca kupay\u0131 iki kez kazand\u0131. Polonya'n\u0131n sahas\u0131 Konwiktorska Caddesi'nde, Eski Kent'e 10 dakikal\u0131k y\u00fcr\u00fcme mesafesinde yer almaktad\u0131r. Polonya, feci finansal durumlar\u0131 nedeniyle \u00fclkenin en \u00fcst liginden 2013'te \u00e7ekildi. \u015eu anda Ulusal - Polonya Futbol Federasyonu (PZPN) yap\u0131s\u0131ndaki en alt profesyonel lig olan 4. ligde (Polonya'da 5. seviye) oynuyorlar.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 16, "text": "Polonya Var\u015fova" } ], "id": "5733a32bd058e614000b5f32", "question": "2000 y\u0131l\u0131nda Ekstraklasa \u015eampiyonas\u0131'n\u0131 kim kazanm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 132, "text": "1946" } ], "id": "5733a32bd058e614000b5f33", "question": "Polonya Var\u015fova, 2000'den \u00f6nce \u00fclke \u015fampiyonlu\u011funu ne zaman kazanm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 185, "text": "iki kez" } ], "id": "5733a32bd058e614000b5f34", "question": "Polonya kupay\u0131 ka\u00e7 kez kazanm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 221, "text": "Konwiktorska Caddesi" } ], "id": "5733a32bd058e614000b5f35", "question": "Polonya'n\u0131n sahas\u0131 nerede bulunmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 316, "text": "feci finansal durumlar\u0131" } ], "id": "5733a32bd058e614000b5f36", "question": "Polonya 2013 y\u0131l\u0131nda \u00fclkenin en \u00fcst liginden neden k\u00fcme d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fclm\u00fc\u015ft\u00fcr?" } ] }, { "context": "Varl\u0131\u011f\u0131 s\u00fcresince Var\u015fova \u00e7ok k\u00fclt\u00fcrl\u00fc bir \u015fehir olmu\u015ftur. 1901 n\u00fcfus say\u0131m\u0131na g\u00f6re, 711.988 say\u0131daki n\u00fcfusun % 56,2'si Katolikler, % 35,7'si Yahudi, % 5'i Yunan Ortodoks H\u0131ristiyanlar\u0131 ve %2,8'i Protestanlard\u0131. Sekiz y\u0131l sonra 1909 y\u0131l\u0131nda 281.754 Yahudi (% 36,9), 18.189 Protestan (% 2,4) ve 2.818 Mariavite (% 0,4) vard\u0131. Bu, \u015fehrin her yerinde y\u00fczlerce dini ibadet yeri in\u015fa edilmesine yol a\u00e7t\u0131. 1944'teki Var\u015fova \u0130syan\u0131 sonras\u0131nda \u00e7o\u011fu tahrip edildi. Sava\u015ftan sonra, Polonya'n\u0131n yeni kom\u00fcnist otoriteleri kilise in\u015fas\u0131n\u0131 cayd\u0131rd\u0131 ve sadece k\u00fc\u00e7\u00fck bir say\u0131da yeniden in\u015fa edildi.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 26, "text": "\u00e7ok k\u00fclt\u00fcrl\u00fc" } ], "id": "57338007d058e614000b5bda", "question": "Var\u015fova, bir \u015fehir oldu\u011fundan beri ne t\u00fcr bir \u015fehir olmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 85, "text": "711.988" } ], "id": "57338007d058e614000b5bdb", "question": "1901 y\u0131l\u0131nda Var\u015fova'n\u0131n n\u00fcfusu ne kadard\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 110, "text": "% 56,2" } ], "id": "57338007d058e614000b5bdc", "question": "Var\u015fova'n\u0131n 1901 y\u0131l\u0131ndaki n\u00fcfusunun y\u00fczde ka\u00e7\u0131 Katoliktir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 189, "text": "%2,8" } ], "id": "57338007d058e614000b5bdd", "question": "Var\u015fova'n\u0131n 1901 y\u0131l\u0131ndaki n\u00fcfusunun y\u00fczde ka\u00e7\u0131 Protestand\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 400, "text": "1944" } ], "id": "57338007d058e614000b5bde", "question": "Var\u015fova'daki dini ibadet yerlerinin bir\u00e7o\u011fu ne zaman tahrip edilmi\u015ftir?" } ] }, { "context": "Polonya'daki b\u00f6lgesel ayr\u0131lma temel birimi bir kom\u00fcnd\u00fcr (gmina). Bir \u015fehir ayn\u0131 zamanda bir kom\u00fcnd\u00fcr - ancak kent t\u00fcz\u00fc\u011f\u00fc ile. Hem \u015fehirler hem de kom\u00fcnler bir belediye ba\u015fkan\u0131 taraf\u0131ndan y\u00f6netilmektedir - ancak kom\u00fcnlerde belediye ba\u015fkan\u0131 vogt'tur (Leh\u00e7e'de w\u00f3jt), ancak \u015fehirlerde - burmistrz'dir. Baz\u0131 daha b\u00fcy\u00fck \u015fehirler, b\u00f6lgedeki b\u00f6l\u00fcnmenin ikinci seviyesindeki birimler taraf\u0131ndan sahip olunan g\u00f6rev ve ayr\u0131cal\u0131klar gibi yetkileri elde ederler - il\u00e7eler veya powiat'lar. Bu yetkilere \u00f6rnek olarak bir otomobil tescili verilebilir: bir gmina otomobilleri kaydedemez, bu bir powiat'\u0131n g\u00f6revidir (yani bir kay\u0131t numaras\u0131, bir araban\u0131n gmina'ya de\u011fil, hangi powiat'a kaydedilmi\u015f oldu\u011funa ba\u011fl\u0131d\u0131r). Bu durumda biz \u015fehir, il\u00e7e veya powiat grodzki hakk\u0131nda konu\u015fuyoruz. Bu \u015fehirler \u00f6rne\u011fin Lublin, Krakov, Gdansk, Poznan'd\u0131r. Var\u015fova'da, il\u00e7elerinde ek olarak baz\u0131 powiat'lar\u0131n yetkileri bulunmaktad\u0131r - daha \u00f6nce belirtilen araba kayd\u0131 gibi. \u00d6rne\u011fin, Wola il\u00e7esinin kendi kan\u0131t\u0131 vard\u0131r ve Ursyn\u00f3w b\u00f6lgesi- kendi (ve Wola'n\u0131n otomobillerinin Ursyn\u00f3w\u2019unkinden ba\u015fka bir kay\u0131t numaras\u0131) vard\u0131r. Ancak, \u00f6rne\u011fin Krak\u00f3w'daki il\u00e7elerde powiat haklar\u0131 yoktur, bu nedenle Krak\u00f3w'daki kay\u0131t numaralar\u0131 t\u00fcm il\u00e7elerde ayn\u0131 tiptedir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 47, "text": "kom\u00fcnd\u00fcr" } ], "id": "573380e0d058e614000b5be9", "question": "Polonya'daki b\u00f6lgesel ayr\u0131mlardaki temel y\u00f6netim nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 453, "text": "il\u00e7eler veya powiat" } ], "id": "573380e0d058e614000b5bea", "question": "Polonya'daki b\u00f6lgesel ayr\u0131mlardaki ikinci seviye nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 1109, "text": "Krak\u00f3w" } ], "id": "573380e0d058e614000b5beb", "question": "Hangi b\u00f6lgelerde arabalar i\u00e7in kay\u0131t numaralar\u0131n\u0131n hepsi ayn\u0131 tiptir?" } ] }, { "context": "Var\u015fova'n\u0131n ilk borsas\u0131 1817'de kuruldu ve II. D\u00fcnya Sava\u015f\u0131'na kadar ticaretine devam etti. Sava\u015f sonras\u0131 \u00fclkedeki kom\u00fcnist kontrol\u00fcn\u00fcn sona ermesinin ve serbest piyasa ekonomisinin yeniden ba\u015flat\u0131lmas\u0131n\u0131n ard\u0131ndan 1991 Nisan ay\u0131nda yeniden kuruldu. Bug\u00fcn Var\u015fova Menkul K\u0131ymetler Borsas\u0131 (WSE), bir\u00e7ok g\u00f6stergeye g\u00f6re 374 \u015firketin listede bulundu\u011fu ve 31 A\u011fustos 2009 itibariyle 162.584 milyon Avro tutar\u0131nda toplam i\u015fletme sermayesi bulunan b\u00f6lgedeki en b\u00fcy\u00fck pazard\u0131r. Ne gariptir ki 1991'den 2000'e kadar daha \u00f6nce Polonya Birle\u015fik \u0130\u015f\u00e7i Partisi'nin (PZPR) genel merkezi olarak kullan\u0131lan binada bulunuyordu.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 24, "text": "1817" } ], "id": "5733834ed058e614000b5c26", "question": "Var\u015fova'n\u0131n ilk borsas\u0131 ne zaman kurulmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 43, "text": "II. D\u00fcnya Sava\u015f\u0131" } ], "id": "5733834ed058e614000b5c27", "question": "Var\u015fova borsas\u0131na ne durdurmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 215, "text": "1991 Nisan" } ], "id": "5733834ed058e614000b5c28", "question": "Var\u015fova borsas\u0131n\u0131n yeniden a\u00e7\u0131lmas\u0131 ne zamand\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 319, "text": "374" } ], "id": "5733834ed058e614000b5c29", "question": "2009 A\u011fustos ay\u0131nda WSE'de ka\u00e7 tane \u015firket listelenmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 519, "text": "Polonya Birle\u015fik \u0130\u015f\u00e7i Partisi" } ], "id": "5733834ed058e614000b5c2a", "question": "WSE'nin 2000 y\u0131l\u0131na kadar bulundu\u011fu yer daha \u00f6nce kimin genel merkeziydi?" } ] } ], "title": "Warsaw" }, { "paragraphs": [ { "context": "Rollo'nun geli\u015finden \u00f6nce pop\u00fclasyonlar\u0131 Picardy'den veya \"Franklar\" olarak nitelendirilen \u00cele-de-France'den farkl\u0131 de\u011fildi. Daha \u00f6nceki Viking yerle\u015fimcileri 880'lerde gelmeye ba\u015flam\u0131\u015ft\u0131 ancak do\u011fudaki koloniler (Roumois ve Pays de Caux) aras\u0131nda al\u00e7ak Seine vadisi \u00e7evresinde ve bat\u0131daki Cotentin Yar\u0131madas\u0131'ndaki koloniler aras\u0131nda b\u00f6l\u00fcnd\u00fc ve hemen hemen hi\u00e7bir yabanc\u0131 yerle\u015fimci olmadan n\u00fcfusun ayn\u0131 kald\u0131\u011f\u0131 geleneksel pagii ile ayr\u0131ld\u0131lar. Normandiya ve Atlantik k\u0131y\u0131lar\u0131n\u0131n bir k\u0131sm\u0131na bask\u0131n d\u00fczenleyen ve yerle\u015fen Rollo'nun muhalifleri Norve\u00e7liler, \u0130skandinav-\u0130sko\u00e7yal\u0131lar, Orkney Vikingler, muhtemelen \u0130sve\u00e7liler ve Norve\u00e7 kontrol\u00fcndeki \u0130ngiliz Danelaw'lardan Anglo Danimarkal\u0131lar\u0131 i\u00e7ermektedir. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Rollo" } ], "id": "56dde1d966d3e219004dad8d", "question": "Kim geldi\u011finde orijinal viking yerle\u015fimcilerine ortak bir kimlik vermi\u015ftir?" } ] }, { "context": "Akdeniz'e ula\u015fmak i\u00e7in en \u00f6nde gelen iki Norman ailesi, Hauteville'den Tancred ve Drengot ailesinin soyundan geliyordu. Bunlardan biri Rainulf Drengot, 1030'da Napoli D\u00fck'\u00fc IV. Sergius'tan G\u00fcney'deki ilk Norman ayak basacak yeri olan Aversa il\u00e7esini ald\u0131. Hauteville ailesi, Salerno Prens'i IV. Guaimar'\u0131n \"Puglia ve Calabria D\u00fckl\u00fc\u011f\u00fc\" ilan etmesiyle soylu derecesini ald\u0131. Hemen se\u00e7tikleri liderleri William Iron Arm'\u0131 Melfi'nin ba\u015fkentindeki say\u0131m \u00fcnvan\u0131yla \u00f6d\u00fcllendirdi. Bundan sonra Drengot ailesi, Capua prensli\u011fini elde etti ve \u0130mparator III. Henry, Hauteville lideri Drogo'yu yasal olarak 1047\u2019de \"dux et magister Italiae comesque Normannorum totius Apuliae et Calabriae\" olarak asillendirmi\u015ftir. (\"\u0130talya'n\u0131n D\u00fck\u00fc ve Beyi ve t\u00fcm Puglia ve Calabria Normanlar\u0131n\u0131n Kontu\")", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 573, "text": "Drogo" } ], "id": "56de0daecffd8e1900b4b595", "question": "III. Henry taraf\u0131ndan asillendirilmi\u015f liderin ad\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 400, "text": "William Iron Arm" } ], "id": "56de0daecffd8e1900b4b596", "question": "Melfi Kontu kimdi?" } ] }, { "context": "Normanlar \u0130talya'ya girmeye ba\u015flad\u0131ktan k\u0131sa bir s\u00fcre sonra, Bizans \u0130mparatorlu\u011fu'na ve daha sonra Ermenistan'a girdiler, Pe\u00e7eneklere, Bulgarlara ve \u00f6zellikle Sel\u00e7uklu T\u00fcrkleri'ne kar\u015f\u0131 sava\u015ft\u0131lar. Norman paral\u0131 askerleri ilk \u00f6nce Bizansl\u0131lara kar\u015f\u0131 hareket etmek i\u00e7in Lombardlar taraf\u0131ndan g\u00fcneye gelmeye te\u015fvik edildi fakat k\u0131sa s\u00fcre sonra Sicilya'da Bizans hizmetinde sava\u015ft\u0131lar. 1038\u201340 y\u0131llar\u0131nda George Maniaces'in Sicilya seferinde Varangian ve Lombard birlikleriyle birlikte \u00f6n plana \u00e7\u0131kt\u0131lar. Yunan hizmetindeki Normanlar\u0131n asl\u0131nda Norman \u0130talya'dan gelip gelmedi\u011fi konusunda tart\u0131\u015fmalar var ve \u015fu anda muhtemelen sadece \u00e7ok az\u0131 oradan geldi. Ayr\u0131ca, Bizansl\u0131lar\u0131n dedi\u011fi \u015fekliyle \u201cFranklar\u0131n\u201d ne kadar\u0131n\u0131n di\u011fer Frans\u0131zlar de\u011fil Normanlar oldu\u011fu da bilinmemektedir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 159, "text": "Sel\u00e7uklu T\u00fcrkleri" } ], "id": "56de0f6a4396321400ee257f", "question": "Normanlar\u0131n \u0130talya, Bizans \u0130mparatorlu\u011fu ve Ermenistan'daki ana d\u00fc\u015fman\u0131 kimdi?" } ] }, { "context": "Baz\u0131 Normanlar, uzak do\u011fu Anadolu\u2019daki Ermenilere tabi devlet olan Sasaun ve Taron devletlerinin y\u0131k\u0131m\u0131na yard\u0131m etmek i\u00e7in T\u00fcrk Kuvvetlerine kat\u0131ld\u0131lar. Daha sonralar\u0131 Kilikya ve Toros Da\u011flar\u0131'nda daha g\u00fcneyde bulunan Ermeni devleti ile birlikte g\u00f6rev yapt\u0131lar. Oursel ad\u0131nda bir Norman, Suriye'nin kuzeyindeki Yukar\u0131 F\u0131rat vadisine \"Franklar\"\u0131n kuvvetine \u00f6nderlik etti. 1073'ten 1074'e kadar Ermeni general Philaretus Brachamius'un 20.000 askerinin 8.000'i Norman'd\u0131 ve Raimbaud taraf\u0131ndan \u00f6nderlik ediliyordu - daha \u00f6nce Oursel'indi -. Hatta etnik k\u00f6kenlerini kendi kale adlar\u0131na verdiler: \u201cFranklar\u201d anlam\u0131na gelen Afranji. Amalfi ve Antakya ile Bari ve Tarsus aras\u0131ndaki bilinen ticaret, bu \u015fehirlerde Italo-Norman'lar\u0131n varl\u0131\u011f\u0131yla ilgili olabilirken, Amalfi ve Bari \u0130talya'da Norman y\u00f6netimi alt\u0131ndayd\u0131.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 619, "text": "Afranji" } ], "id": "56de10b44396321400ee2593", "question": "Norman Kalesi'nin ad\u0131 neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 263, "text": "Oursel" } ], "id": "56de10b44396321400ee2594", "question": "Franklar F\u0131rat Havzas\u0131'na girdikleri zaman lider kimdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 124, "text": "T\u00fcrk Kuvvetlerine" } ], "id": "56de10b44396321400ee2595", "question": "Kim Normanlar\u0131n Anadolu'da birlikte \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131n\u0131 sa\u011flam\u0131\u015ft\u0131r?" } ] }, { "context": "1402 ve 1405 y\u0131llar\u0131 aras\u0131nda Norman soylusu Jean de Bethencourt ve Poitevine Gadifer de la Salle \u00f6nderli\u011findeki sefer, Afrika'n\u0131n Atlantik k\u0131y\u0131lar\u0131ndaki El Hierro, Fuerteventura ve Lanzarote'nin Kanarya adalar\u0131n\u0131 ele ge\u00e7irdi. Birlikleri Normandiya, Gascony'de topland\u0131 ve daha sonra Kastilya kolonileri taraf\u0131ndan takviye edildi.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 120, "text": "Afrika" } ], "id": "56de49564396321400ee277a", "question": "Kanarya Adalar\u0131 k\u0131y\u0131lar\u0131 hangi k\u0131tadad\u0131r?" } ] } ], "title": "Normans" }, { "paragraphs": [ { "context": "Tesla, ba\u015far\u0131lar\u0131 ve \u015fovmenli\u011fi ile \u00fcnl\u00fcyd\u00fc, sonunda pop\u00fcler k\u00fclt\u00fcrde \u00f6rnek te\u015fkil eden bir \"\u00e7\u0131lg\u0131n bilim adam\u0131\" olarak \u00fcn kazand\u0131. Patentleri ona, bir\u00e7o\u011fu \u00e7e\u015fitli derecelerde ba\u015far\u0131l\u0131 olan kendi projelerini finanse etmek i\u00e7in kullanan kayda de\u011fer miktarda para kazand\u0131rd\u0131:121.154. Hayat\u0131n\u0131n \u00e7o\u011funu ve emeklili\u011fi boyunca bir dizi New York otellerinde ya\u015fad\u0131.Tesla, 7 Ocak 1943 tarihinde \u00f6ld\u00fc. \u00c7al\u0131\u015fmalar\u0131, \u00f6l\u00fcm\u00fcnden sonra g\u00f6receli olarak belirsizli\u011fe d\u00fc\u015ft\u00fc, ancak 1960'ta, A\u011f\u0131rl\u0131klar ve \u00d6l\u00e7\u00fcler Hakk\u0131nda Genel Konferans, kendisinin onuruna SI manyetik ak\u0131 yo\u011funlu\u011fu birimini The Tesla olarak adland\u0131rd\u0131. 1990'l\u0131 y\u0131llardan beri Tesla'ya olan ilgide bir canlanma oldu.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 372, "text": "1943" } ], "id": "56dfa0d84a1a83140091ebb7", "question": "Tesla hangi y\u0131l \u00f6lm\u00fc\u015ft\u00fcr?" }, { "answers": [ { "answer_start": 540, "text": "SI manyetik ak\u0131 yo\u011funlu\u011fu birimini" } ], "id": "56dfa0d84a1a83140091ebb8", "question": "Kendisinin onuruna ne \"The Tesla\" olarak adland\u0131r\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 330, "text": "New York otellerinde" } ], "id": "56dfa0d84a1a83140091ebb9", "question": "Tesla hayat\u0131n\u0131n \u00e7o\u011funda nerede ya\u015fam\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 93, "text": "\u00e7\u0131lg\u0131n bilim adam\u0131" } ], "id": "56dfa0d84a1a83140091ebba", "question": "Pop\u00fcler k\u00fclt\u00fcrde Tesla'n\u0131n \u00fcn\u00fc nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 132, "text": "Patentleri" } ], "id": "56e0bb9f7aa994140058e6cb", "question": "Tesla \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131n\u0131 nas\u0131l finanse etmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 372, "text": "1943" } ], "id": "56e0bb9f7aa994140058e6cc", "question": "Tesla hangi y\u0131l \u00f6lm\u00fc\u015ft\u00fcr?" }, { "answers": [ { "answer_start": 540, "text": "SI manyetik ak\u0131 yo\u011funlu\u011fu birimini" } ], "id": "56e0bb9f7aa994140058e6cd", "question": "A\u011f\u0131rl\u0131klar ve \u00d6l\u00e7\u00fcler Hakk\u0131nda Genel Konferans Tesla'dan sonra 1960 y\u0131l\u0131nda neyi adland\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 604, "text": "1990'l\u0131" } ], "id": "56e0bb9f7aa994140058e6ce", "question": "\u0130nsanlar Tesla'ya tekrar ne zaman ilgi g\u00f6stermeye ba\u015flam\u0131\u015flard\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 21, "text": "\u015fovmenli\u011fi" } ], "id": "56e0bb9f7aa994140058e6cf", "question": "Bilimsel ba\u015far\u0131lar\u0131 d\u0131\u015f\u0131nda Tesla neyi ile me\u015fhurdur?" } ] }, { "context": "Tesla, Edison'un \u015firketinden ayr\u0131ld\u0131ktan sonra, Tesla'n\u0131n ad\u0131na Tesla Elektrik I\u015f\u0131\u011f\u0131 ve \u0130malat ismiyle bir elektrikli ayd\u0131nlatma \u015firketini finanse etmeyi kabul eden Benjamin Vail ve Robert Lane isminde iki i\u015f adam\u0131yla 1886 y\u0131l\u0131nda ortakl\u0131k kurdu. \u015eirket, Tesla taraf\u0131ndan tasarlanan elektrik ark \u0131\u015f\u0131k tabanl\u0131 ayd\u0131nlatma sistemlerini kurdu ve ABD'de Tesla'ya verilen ilk patentler olan dinamo elektrikli makine kom\u00fctat\u00f6rleri i\u00e7in tasar\u0131mlar yapt\u0131.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 165, "text": "Benjamin Vail ve Robert Lane" } ], "id": "56dfb5777aa994140058e021", "question": "1886 y\u0131l\u0131nda kim Tesla ile ortakt\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 64, "text": "Tesla Elektrik I\u015f\u0131\u011f\u0131 ve \u0130malat" } ], "id": "56dfb5777aa994140058e022", "question": "Lane ve Vail neyi finanse ettiler?" }, { "answers": [ { "answer_start": 255, "text": "Tesla taraf\u0131ndan tasarlanan elektrik ark \u0131\u015f\u0131k tabanl\u0131 ayd\u0131nlatma sistemlerini kurdu" } ], "id": "56dfb5777aa994140058e023", "question": "Tesla Elektrik I\u015f\u0131\u011f\u0131 ve \u0130malat ne yapm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 370, "text": "patentler" } ], "id": "56dfb5777aa994140058e024", "question": "Tesla \u015firketini ba\u015flatt\u0131\u011f\u0131nda ilk olarak ne yapm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 283, "text": "elektrik ark \u0131\u015f\u0131k tabanl\u0131 ayd\u0131nlatma sistemlerini" } ], "id": "56dfb5777aa994140058e025", "question": "Tesla'n\u0131n \u015firketinde ne \u00fcretilmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 165, "text": "Benjamin Vail ve Robert Lane" } ], "id": "56e0d6cf231d4119001ac420", "question": "Tesla'n\u0131n yeni ortaklar\u0131n\u0131n isimleri nelerdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 218, "text": "1886" } ], "id": "56e0d6cf231d4119001ac421", "question": "Tesla ile Lane ve Vail aras\u0131ndaki ortakl\u0131k ne zaman v\u00fccut bulmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 64, "text": "Tesla Elektrik I\u015f\u0131\u011f\u0131 ve \u0130malat" } ], "id": "56e0d6cf231d4119001ac422", "question": "\u0130\u015fadamlar\u0131n\u0131n finanse etti\u011fi \u015firketin ad\u0131 neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 283, "text": "elektrik ark \u0131\u015f\u0131k tabanl\u0131 ayd\u0131nlatma sistemlerini kurdu" } ], "id": "56e0d6cf231d4119001ac423", "question": "Tesla Elektrik I\u015f\u0131\u011f\u0131 ve \u0130malat ne yapm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Tesla" } ], "id": "56e0d6cf231d4119001ac424", "question": "Tesla Elektrik I\u015f\u0131\u011f\u0131 ve \u0130malat'\u0131n kurdu\u011fu ayd\u0131nlatma sistemini kim tasarlam\u0131\u015ft\u0131r?" } ] }, { "context": "1900 y\u0131l\u0131nda Tesla'ya \u201celektrik enerjisinin iletim sistemi\u201d ve \u201cbir elektrik transmiteri\u201d i\u00e7in patent verildi. Guglielmo Marconi 1901 y\u0131l\u0131nda ilk defa \u00fcnl\u00fc transatlantik radyo yay\u0131nc\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131 yapt\u0131\u011f\u0131nda Tesla, bu iddiay\u0131 destekleyecek \u00e7ok az \u015fey olmas\u0131na ra\u011fmen, 17 Tesla patentiyle yap\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131 belirtti. Bu, Tesla'n\u0131n patentlerinin 1903'te onaylanmas\u0131 ve ard\u0131ndan 1904'te Marconi lehine ters bir karar verilmesiyle radyo \u00fczerinden yap\u0131lan patent sava\u015flar\u0131n\u0131n ba\u015flang\u0131c\u0131yd\u0131. 1943 y\u0131l\u0131nda Amerika Birle\u015fik Devletleri Yarg\u0131tay\u0131'n\u0131n karar\u0131, Tesla, Oliver Lodge ve John Stone'un \u00f6nceki patentlerini geri verdi. Mahkeme, kararlar\u0131n\u0131n Marconi'nin radyo yay\u0131n\u0131n\u0131 ilk kez elde etme iddias\u0131na hi\u00e7bir etkisi olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131, sadece Marconi'nin belirli patentlere y\u00f6nelik iddias\u0131n\u0131n sorgulanabilece\u011fi i\u00e7in ayn\u0131 patentleri ihlal etti\u011fini iddia edemedi\u011fini a\u00e7\u0131klad\u0131 (Y\u00fcksek mahkemenin Tesla'n\u0131n \u00f6nceki patentini a\u00e7\u0131k\u00e7a geri vererek ABD h\u00fck\u00fcmetine kar\u015f\u0131 Marconi \u015eirketi taraf\u0131ndan bir D\u00fcnya Sava\u015f\u0131 iddias\u0131n\u0131 h\u00fck\u00fcms\u00fcz k\u0131lmaya \u00e7al\u0131\u015ft\u0131\u011f\u0131 iddialar\u0131 bulunmaktad\u0131r).", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "1900" } ], "id": "56e0fc3f7aa994140058e877", "question": "Tesla ne zaman elektrik vericisi patentini alm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 111, "text": "Guglielmo Marconi" } ], "id": "56e0fc3f7aa994140058e878", "question": "Atlantik'in kar\u015f\u0131s\u0131na radyo dalgalar\u0131n\u0131 ilk kim g\u00f6ndermi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 129, "text": "1901" } ], "id": "56e0fc3f7aa994140058e879", "question": "Marconi'nin radyo g\u00f6sterisi ne zamand\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 473, "text": "1943" } ], "id": "56e0fc3f7aa994140058e87a", "question": "Tesla'n\u0131n patentleri ne zaman geri verilmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 486, "text": "Amerika Birle\u015fik Devletleri Yarg\u0131tay\u0131" } ], "id": "56e0fc3f7aa994140058e87b", "question": "Tesla'n\u0131n patentlerini geri verme karar\u0131 ne taraf\u0131ndan verilmi\u015ftir?" } ] }, { "context": "Bu s\u00f6ylentilerden sonraki y\u0131llarda ne Tesla ne de Edison \u00f6d\u00fcl\u00fc kazand\u0131 (Ger\u00e7i Edison 1915 y\u0131l\u0131nda 38 oydan birini ve Tesla 1937 y\u0131l\u0131nda 38 oydan birini ald\u0131.)", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 98, "text": "38" } ], "id": "56e10aa5cd28a01900c674b3", "question": "1915 y\u0131l\u0131nda \u00f6d\u00fcl i\u00e7in ne kadar olas\u0131 oy vard\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 50, "text": "Edison" } ], "id": "56e10aa5cd28a01900c674b4", "question": "1915 y\u0131l\u0131nda kim bir oy alm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 123, "text": "1937" } ], "id": "56e10aa5cd28a01900c674b5", "question": "Tesla hangi y\u0131l Nobel \u00d6d\u00fcl\u00fc i\u00e7in bir oy alm\u0131\u015ft\u0131r?" } ] }, { "context": "Ancak yapt\u0131\u011f\u0131 di\u011fer a\u00e7\u0131klamalardan dolay\u0131 dini g\u00f6r\u00fc\u015fleri belirsizli\u011fini koruyor. \u00d6rne\u011fin, 1937'de yay\u0131nlanan \"Sava\u015f\u0131 Bitirecek Bir Makine\" adl\u0131 makalesinde Tesla \u015funlar\u0131 belirtti:", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 109, "text": "\"Sava\u015f\u0131 Bitirecek Bir Makine\"" } ], "id": "56e1254ae3433e1400422c66", "question": "1937 y\u0131l\u0131nda hangi makale yay\u0131nlanm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 57, "text": "belirsizli\u011fini" } ], "id": "56e1254ae3433e1400422c67", "question": "Belirli a\u00e7\u0131klamalar\u0131ndan dolay\u0131 dini g\u00f6r\u00fc\u015flerinda inan\u0131lan durum neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 110, "text": "Sava\u015f\u0131" } ], "id": "56e1254ae3433e1400422c68", "question": "Bu makalenin ba\u015fl\u0131\u011f\u0131nda makine neyi durdurmay\u0131 ummaktad\u0131r?" } ] } ], "title": "Nikola_Tesla" }, { "paragraphs": [ { "context": "Hesaplamal\u0131 karma\u015f\u0131kl\u0131k teorisi, hesaplama problemlerini kendi zorluklar\u0131na g\u00f6re s\u0131n\u0131fland\u0131rmaya ve bu s\u0131n\u0131flar\u0131 birbirleriyle ili\u015fkilendirmeye odaklanan teorik bilgisayar bilimlerinde hesaplama teorisinin bir dal\u0131d\u0131r. Hesaplamal\u0131 bir problemin, bir algoritma gibi matematiksel ad\u0131mlar\u0131n mekanik uygulamalar taraf\u0131ndan \u00e7\u00f6z\u00fclebilece\u011fini saptamaya e\u015fde\u011fer bir bilgisayar taraf\u0131ndan problemin \u00e7\u00f6z\u00fclmeye elveri\u015fli bir g\u00f6rev oldu\u011fu anla\u015f\u0131lmaktad\u0131r.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Hesaplamal\u0131 karma\u015f\u0131kl\u0131k teorisi" } ], "id": "56e16182e3433e1400422e28", "question": "Teorik bilgisayar biliminin hangi dal\u0131, hesaplama problemlerini zorluklar\u0131na ve ili\u015fki s\u0131n\u0131flar\u0131na g\u00f6re s\u0131n\u0131fland\u0131rabilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 57, "text": "kendi zorluklar\u0131na" } ], "id": "56e16182e3433e1400422e29", "question": "Hesaplamal\u0131 problemler hangi ana niteliklere g\u00f6re hesaplamal\u0131 karma\u015f\u0131kl\u0131k teorisi kullan\u0131larak s\u0131n\u0131fland\u0131r\u0131l\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 33, "text": "hesaplama problemlerini" } ], "id": "56e16182e3433e1400422e2a", "question": "Genellikle bir bilgisayar taraf\u0131ndan \u00e7\u00f6z\u00fclmesine katk\u0131da bulunan g\u00f6revin terimi nedir?" } ] }, { "context": "Hesaplamal\u0131 problemler g\u00f6z \u00f6n\u00fcne al\u0131nd\u0131\u011f\u0131nda, bir problem \u00f6rne\u011fi bir alfabe \u00fczerindeki bir dizidir. Genellikle, alfabe ikili alfabe olarak al\u0131n\u0131r (yani, {0,1} k\u00fcmesi) ve b\u00f6ylece diziler bit dizisi olur. Ger\u00e7ek d\u00fcnyadaki bir bilgisayarda oldu\u011fu gibi, bit dizileri d\u0131\u015f\u0131ndaki matematiksel nesnelerin uygun \u015fekilde kodlanmas\u0131 gerekir. \u00d6rne\u011fin, tam say\u0131lar ikili d\u00fczen g\u00f6sterimiyle g\u00f6sterilebilir ve grafikler do\u011frudan biti\u015fiklik matrisleriyle veya biti\u015fiklik listelerini ikili olarak kodlayarak kodlanabilir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 50, "text": "problem \u00f6rne\u011fi" } ], "id": "56e181d9e3433e1400422fa0", "question": "Hesaplamal\u0131 bir problemde, bir alfabe \u00fczerindeki bir dizi olarak ne tan\u0131mlanabilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 119, "text": "ikili" } ], "id": "56e181d9e3433e1400422fa1", "question": "Bir problem \u00f6rne\u011finde en s\u0131k kullan\u0131lan alfabenin ad\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 186, "text": "bit dizisi" } ], "id": "56e181d9e3433e1400422fa2", "question": "Bir problem \u00f6rne\u011fi dizisi i\u00e7in ba\u015fka bir terim nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 352, "text": "ikili d\u00fczen g\u00f6sterimiyle" } ], "id": "56e181d9e3433e1400422fa3", "question": "Matematiksel nesnelerin kodlanmas\u0131nda, tamsay\u0131lar\u0131n s\u0131k\u00e7a ifade edilme \u015fekli nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 414, "text": "biti\u015fiklik matrisleriyle" } ], "id": "56e181d9e3433e1400422fa4", "question": "Grafiklerin kodlanabilmesinin tek yolu nedir?" } ] }, { "context": "Fonksiyon problemleri kavram\u0131n\u0131n karar problemleri kavram\u0131ndan daha zengin oldu\u011funu d\u00fc\u015f\u00fcnmek caziptir. Ancak, durum ger\u00e7ekte b\u00f6yle de\u011fildir, \u00e7\u00fcnk\u00fc fonksiyon problemleri karar problemi olarak yeniden ortaya \u00e7\u0131kabilir. \u00d6rne\u011fin, iki tamsay\u0131n\u0131n \u00e7arp\u0131m\u0131, a x b = c ili\u015fkisini koruyacak \u015fekilde \u00fc\u00e7l\u00fc k\u00fcmesi(a, b, c) olarak ifade edilebilir. Belirli bir \u00fc\u00e7l\u00fcn\u00fcn bu setin bir \u00fcyesi olup olmad\u0131\u011f\u0131na karar vermek, iki say\u0131n\u0131n \u00e7arp\u0131lmas\u0131 probleminin \u00e7\u00f6z\u00fcm\u00fcne kar\u015f\u0131l\u0131k gelir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 33, "text": "karar problemleri" } ], "id": "56e1a0dccd28a01900c67a2e", "question": "Fonksiyon problemleri tipik olarak nas\u0131l yeniden d\u00fczenlenebilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 289, "text": "\u00fc\u00e7l\u00fc k\u00fcmesi" } ], "id": "56e1a0dccd28a01900c67a2f", "question": "\u0130ki tamsay\u0131 \u00e7arp\u0131l\u0131rsa ve bir de\u011fer \u00e7\u0131karsa, bu ifade k\u00fcmesi ne olarak adland\u0131r\u0131l\u0131r?" } ] }, { "context": "Belirli bir zaman ve alan kullanarak bir problemi \u00e7\u00f6zmenin ne demek oldu\u011funa dair kesin bir tan\u0131m i\u00e7in, deterministik Turing makinesi gibi bir hesaplamal\u0131 model kullan\u0131l\u0131r. Deterministik bir Turing makinesi M'nin x giri\u015finde ihtiya\u00e7 duyulan s\u00fcre, makine durmadan ve cevab\u0131 (\"evet\" veya \"hay\u0131r\") \u00fcretmeden \u00f6nce yapt\u0131\u011f\u0131 toplam durum ge\u00e7i\u015fleri veya ad\u0131m say\u0131lar\u0131d\u0131r . Bir M Turing makinesinin, her bir uzunluk n n giri\u015finde M taraf\u0131ndan istenen s\u00fcrenin en fazla f(n) olmas\u0131 durumunda, f(n) s\u00fcresi i\u00e7erisinde i\u015fledi\u011fi s\u00f6ylenir. Problemi \u00e7\u00f6zen f(n) zaman\u0131nda i\u015fleyen bir Turing makinesi varsa, f(n) zaman\u0131nda bir A karar problemi \u00e7\u00f6z\u00fclebilir. Karma\u015f\u0131kl\u0131k teorisi problemleri zorluklar\u0131na g\u00f6re s\u0131n\u0131fland\u0131rmakla ilgilendi\u011finden, baz\u0131 kriterler temelinde problemler tan\u0131mlanmaktad\u0131r. \u00d6rne\u011fin, deterministik bir Turing makinesi \u00fczerindeki f(n) s\u00fcresi i\u00e7inde \u00e7\u00f6z\u00fclebilen problemler seti DTIME (f(n)) ile ifade edilir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 325, "text": "durum ge\u00e7i\u015fleri" } ], "id": "56e1b62ecd28a01900c67aa3", "question": "Deterministik bir Turing makinesine bir cevap vermek i\u00e7in gerekli olan zaman nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 670, "text": "zorluklar\u0131na" } ], "id": "56e1b62ecd28a01900c67aa4", "question": "Karma\u015f\u0131kl\u0131k teorisi, hangi temel \u00f6zelli\u011fe dayanarak problemleri s\u0131n\u0131fland\u0131r\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 877, "text": "DTIME (f(n))" } ], "id": "56e1b62ecd28a01900c67aa5", "question": "Deterministik bir Turing makinesinde zaman i\u00e7inde \u00e7\u00f6z\u00fclebilen herhangi bir bilinen seriyi tan\u0131mlamak i\u00e7in kullan\u0131lan ifade nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 12, "text": "zaman" } ], "id": "56e1b62ecd28a01900c67aa6", "question": "Bir Turing makinesinin herhangi belirli bir problemi \u00e7\u00f6zme yetisinin belirlenmesinde de\u011ferlendirmede \u00f6l\u00e7\u00fclen en kritik kaynak nedir?" } ] }, { "context": "Bilinen bir\u00e7ok karma\u015f\u0131kl\u0131k s\u0131n\u0131f\u0131n\u0131n e\u015fit olmad\u0131\u011f\u0131ndan \u015f\u00fcphelenilmektedir, ancak bu kan\u0131tlanmam\u0131\u015ft\u0131r. \u00d6rne\u011fin P \u2286 NP \u2286 PP \u2286 PSPACE, ancak P = PSPACE olabilir. P, NP'ye e\u015fit de\u011filse, P de PSPACE'e e\u015fit de\u011fildir. P ve PSPACE aras\u0131nda RP, BPP, PP, BQP, MA, PH, vb. gibi bilinen bir\u00e7ok karma\u015f\u0131kl\u0131k s\u0131n\u0131f\u0131 oldu\u011fundan, t\u00fcm bu karma\u015f\u0131kl\u0131k s\u0131n\u0131flar\u0131n\u0131 bir s\u0131n\u0131fa daraltmas\u0131 m\u00fcmk\u00fcnd\u00fcr. Bu s\u0131n\u0131flar\u0131n herhangi birinin e\u015fit olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 kan\u0131tlamak, karma\u015f\u0131kl\u0131k teorisinde \u00f6nemli bir at\u0131l\u0131m olacakt\u0131r.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 37, "text": "e\u015fit olmad\u0131\u011f\u0131ndan \u015f\u00fcphelenilmektedir" } ], "id": "56e1ee4de3433e1400423210", "question": "Genellikle karma\u015f\u0131kl\u0131k s\u0131n\u0131flar\u0131n\u0131n de\u011ferine atfedilen kan\u0131tlanmam\u0131\u015f varsay\u0131m nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 110, "text": "P \u2286 NP \u2286 PP \u2286 PSPACE" } ], "id": "56e1ee4de3433e1400423211", "question": "Karma\u015f\u0131kl\u0131k s\u0131n\u0131flar\u0131n\u0131n \u015f\u00fcpheli e\u015fitsizli\u011fini \u00f6rneklemek i\u00e7in kullan\u0131labilecek bir ifade nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 211, "text": "P ve PSPACE aras\u0131nda" } ], "id": "56e1ee4de3433e1400423212", "question": "RP, BPP, PP, BQP, MA ve PH karma\u015f\u0131kl\u0131k s\u0131n\u0131flar\u0131 nerede bulunabilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 377, "text": "Bu s\u0131n\u0131flar\u0131n herhangi birinin e\u015fit olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 kan\u0131tlamak" } ], "id": "56e1ee4de3433e1400423214", "question": "Karma\u015f\u0131kl\u0131k s\u0131n\u0131flar\u0131 aras\u0131ndaki ve i\u00e7indeki hangi kan\u0131tlar, karma\u015f\u0131kl\u0131k teorisi i\u00e7in teorik bir havzay\u0131 i\u015faret edecektir?" } ] } ], "title": "Computational_complexity_theory" }, { "paragraphs": [ { "context": "\ufeffGe\u00e7mi\u015f zamanlarda bedensel ceza (fiziksel ac\u0131ya yol a\u00e7mak \u00fczere \u00f6\u011frenciye tokat atma veya \u015faplak atma veya sopayla vurma veya kemerle d\u00f6vme veya \u00f6\u011frenciyi falakaya yat\u0131rma), d\u00fcnyan\u0131n \u00e7o\u011fu b\u00f6lgesinde en yayg\u0131n okul disiplini bi\u00e7imlerinden biriydi. \u00c7o\u011fu Bat\u0131l\u0131 \u00fclke ve baz\u0131 di\u011fer \u00fclkeler, art\u0131k bedensel cezay\u0131 yasaklam\u0131\u015f olsa da, \u015faplak atman\u0131n ABD Anayasas\u0131'n\u0131 ihlal etmedi\u011fini karara ba\u011flayan 1977 tarihli bir ABD Anayasa Mahkemesi karar\u0131n\u0131 takiben bedensel ceza Amerika Birle\u015fik Devletleri'nde yasal olarak kalm\u0131\u015ft\u0131r.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 200, "text": "en yayg\u0131n okul disiplini bi\u00e7imlerinden biriydi" } ], "id": "56e7586d37bdd419002c3eb3", "question": "Bedensel ceza ge\u00e7mi\u015fte ne kadar yayg\u0131nd\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 248, "text": "\u00c7o\u011fu Bat\u0131l\u0131 \u00fclke" } ], "id": "56e7586d37bdd419002c3eb4", "question": "Bedensel ceza nerede art\u0131k uygulanmamaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 465, "text": "Amerika Birle\u015fik Devletleri'nde" } ], "id": "56e7586d37bdd419002c3eb5", "question": "Hangi Bat\u0131l\u0131 \u00fclkede bedensel cezaya h\u00e2l\u00e2 izin verilmektedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 412, "text": "ABD Anayasa Mahkemesi" } ], "id": "56e7586d37bdd419002c3eb6", "question": "Hangi ABD kurumu bedensel cezan\u0131n anayasaya uygun oldu\u011funu s\u00f6ylemi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 34, "text": "fiziksel ac\u0131ya" } ], "id": "56e7586d37bdd419002c3eb7", "question": "Bedensel ceza bir \u00f6\u011frencide neye neden olur?" } ] }, { "context": "Galler'deki \u00f6\u011fretmenler ATL, NUT veya NASUWT gibi sendikalar\u0131n kay\u0131tl\u0131 \u00fcyesidir ve son y\u0131llardaki raporlar, \u00f6\u011fretmenlerin ge\u00e7en y\u0131llardan daha gen\u00e7 olmas\u0131yla Galler'deki \u00f6\u011fretmenlerin ortalama ya\u015f\u0131n\u0131n d\u00fc\u015ft\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc ileri s\u00fcrmektedir. Galler okullar\u0131nda \u00f6\u011fretmenlere yap\u0131lan sald\u0131r\u0131lar 2005 ve 2010 aras\u0131nda t\u00fcm zamanlar\u0131n en y\u00fcksek d\u00fczeyine ula\u015farak giderek daha fazla endi\u015feye sebep olmaktad\u0131r.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 50, "text": "sendikalar\u0131n" } ], "id": "56e7788200c9c71400d77180", "question": "Galler'deki \u00f6\u011fretmenler hangi gruba kaydolabilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 201, "text": "d\u00fc\u015ft\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc" } ], "id": "56e7788200c9c71400d77181", "question": "Galler'deki \u00f6\u011fretmenlerin ortalama ya\u015f\u0131nda nas\u0131l bir de\u011fi\u015fiklik olmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 281, "text": "2005 ve 2010" } ], "id": "56e7788200c9c71400d77182", "question": "\u00d6\u011fretmenlere yap\u0131lan sald\u0131r\u0131lar en y\u00fcksek seviyeye ne zaman ula\u015ft\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 50, "text": "sendikalar\u0131n" } ], "id": "56e7788200c9c71400d77183", "question": "NASUWT nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 365, "text": "endi\u015feye" } ], "id": "56e7788200c9c71400d77184", "question": "\u00d6\u011fretmenlere yap\u0131lan sald\u0131r\u0131lar neye sebep olmaktad\u0131r?" } ] }, { "context": "Amerika Birle\u015fik Devletleri'nde her eyalet devlet okullar\u0131nda \u00f6\u011fretmenlik yapma lisans\u0131 almak i\u00e7in gereksinimleri belirler. \u00d6\u011fretim sertifikasyonu genelde \u00fc\u00e7 y\u0131l devam eder, ama \u00f6\u011fretmenler on y\u0131la varan uzunlukta sertifikalar alabilirler. Devlet okulu \u00f6\u011fretmenlerinin bir lisans derecesine sahip olmas\u0131 \u015fart ko\u015fulmakta ve \u00f6\u011fretmenlerinin \u00e7o\u011funun e\u011fitim verdikleri eyalet taraf\u0131ndan tasdik edilmeleri gerekmektedir. \u00c7o\u011fu s\u00f6zle\u015fmeli okul, Hi\u00e7bir \u00c7ocuk Geride Kalmas\u0131n yasas\u0131 taraf\u0131ndan \u00f6ng\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc bi\u00e7imde y\u00fcksek vas\u0131fl\u0131 olma standartlar\u0131n\u0131 kar\u015f\u0131lad\u0131klar\u0131 s\u00fcrece \u00f6\u011fretmenlerinin tasdik edilmesini \u015fart ko\u015fmaz. Ek olarak vekil/ge\u00e7ici \u00f6\u011fretmenlere y\u00f6nelik gereksinimler, genelde tam zamanl\u0131 profesyonellere y\u00f6nelik gereksinimler kadar sert de\u011fildir. \u0130\u015f G\u00fcc\u00fc \u0130statistikleri B\u00fcrosu, ABD'de 1,4 milyon ilkokul \u00f6\u011fretmeni, 674.000 ortaokul \u00f6\u011fretmeni ve 1 milyon lise \u00f6\u011fretmeni istihdam edildi\u011fini tahmin etmektedir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 32, "text": "her eyalet" } ], "id": "56e7796637bdd419002c3ffd", "question": "ABD'de \u00f6\u011fretmenler i\u00e7in gereksinimlere kim karar verir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 190, "text": "on y\u0131la" } ], "id": "56e7796637bdd419002c3ffe", "question": "Bir \u00f6\u011fretmenlik sertifikas\u0131n\u0131n ge\u00e7erli oldu\u011fu en uzun s\u00fcre nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 273, "text": "lisans derecesine" } ], "id": "56e7796637bdd419002c3fff", "question": "Bir devlet okulu \u00f6\u011fretmeni en az hangisine sahip olmal\u0131d\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 421, "text": "s\u00f6zle\u015fmeli okul" } ], "id": "56e7796637bdd419002c4000", "question": "Hangi kurum \u00f6\u011fretmenlerinin tasdik edilmesini \u015fart ko\u015fmayabilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 438, "text": "Hi\u00e7bir \u00c7ocuk Geride Kalmas\u0131n" } ], "id": "56e7796637bdd419002c4001", "question": "S\u00f6zle\u015fmeli bir okul \u00f6\u011fretmenlerinin hangi mevzuat uyar\u0131nca y\u00fcksek vas\u0131fl\u0131 olma standartlar\u0131n\u0131 kar\u015f\u0131lamas\u0131n\u0131 \u015fart ko\u015fabilir?" } ] }, { "context": "Hinduizm'de ruhsal \u00f6\u011fretmen guru olarak bilinir ve Hinduizmin \u00e7o\u011fu gelene\u011finde, \u00f6zellikle de Bat\u0131'da yayg\u0131n olanlarda ruhsal ak\u0131l hocal\u0131\u011f\u0131na yap\u0131lan vurgu son derece y\u00fcksektir ve gurular s\u0131kl\u0131kla talebelerinin ya\u015famlar\u0131nda epey kontrole sahiptir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 28, "text": "guru" } ], "id": "56e77cee00c9c71400d771a8", "question": "Hinduizm'de ruhsal \u00f6\u011fretmenin ad\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 155, "text": "son derece y\u00fcksektir" } ], "id": "56e77cee00c9c71400d771a9", "question": "Hinduizm'de ruhasl ak\u0131l hocal\u0131\u011f\u0131na yap\u0131lan vurgu \u00e7ok mudur, az m\u0131d\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 196, "text": "talebelerinin" } ], "id": "56e77cee00c9c71400d771aa", "question": "Gurular kimleri kontrol eder?" }, { "answers": [ { "answer_start": 93, "text": "Bat\u0131'da" } ], "id": "56e77cee00c9c71400d771ab", "question": "Hangi b\u00f6lgede ruhsal ak\u0131l hocal\u0131\u011f\u0131n\u0131n son derece y\u00fcksek olmas\u0131 yayg\u0131nd\u0131r?" } ] }, { "context": "Tibet Budizmi'nde Tibet'teki Dharma hocalar\u0131 en yayg\u0131n bi\u00e7imde Lama olarak adland\u0131r\u0131l\u0131r. Bodhisattva yeminlerini s\u00fcrd\u00fcrmek i\u00e7in Phowa ve siddhi \u00fczerinden bilin\u00e7li olarak \u00e7o\u011fu zaman bir\u00e7ok kez yeniden do\u011fmaya kararl\u0131 olan Lama'ya Tulku ad\u0131 verilir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 63, "text": "Lama" } ], "id": "56e77da237bdd419002c403b", "question": "Tibet Budizmi'nde \u00f6\u011fretmenin ad\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 192, "text": "yeniden do\u011fmaya" } ], "id": "56e77da237bdd419002c403c", "question": "Bir Lama ne yapmaya kararl\u0131d\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 229, "text": "Tulku" } ], "id": "56e77da237bdd419002c403d", "question": "Bodhisattva yemininin ad\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 181, "text": "bir\u00e7ok kez" } ], "id": "56e77da237bdd419002c403e", "question": "Bir Lama ka\u00e7 kez yeniden do\u011fmay\u0131 kabul etmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 128, "text": "Phowa ve siddhi" } ], "id": "56e77da237bdd419002c403f", "question": "Lama'n\u0131n yeniden do\u011fmaya azmetmesine ne yard\u0131mc\u0131 olmu\u015ftur?" } ] } ], "title": "Teacher" }, { "paragraphs": [ { "context": "Luther'in yazmalar\u0131 hen\u00fcz daha 1519 y\u0131l\u0131nda yayg\u0131n bi\u00e7imde dola\u015f\u0131ma sokularak Fransa, \u0130ngiltere ve \u0130talya'ya ula\u015ft\u0131. \u00d6\u011frenciler Luther'in konu\u015fmas\u0131n\u0131 dinlemek i\u00e7in Wittenberg'e ak\u0131n ediyordu. Galatyal\u0131lar \u00fczerine k\u0131sa bir tefsir ve Mezmurlar hakk\u0131ndaki \u00c7al\u0131\u015fmas\u0131n\u0131 yay\u0131nlad\u0131. Luther'in kariyerinin bu erken k\u0131sm\u0131, en yarat\u0131c\u0131 ve \u00fcretken zamanlar\u0131ndan biriydi. En \u00e7ok bilinen \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131ndan \u00fc\u00e7\u00fc 1520 y\u0131l\u0131nda yay\u0131nland\u0131: Alman Ulusunun Hristiyan Soylular\u0131na Bir Sesleni\u015f (An den christlichen Adel deutscher Nation von des christlichen Standes Besserung), Kilisenin Babil Tutsakl\u0131\u011f\u0131 (Von der babylonischen Gefangenschaft der Kirche) ve Bir Hristiyan\u0131n \u00d6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fc \u00dczerine (Von der Freiheit eines Christenmenschen).", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 31, "text": "1519" } ], "id": "56f8094aa6d7ea1400e17391", "question": "Luther'in yazmalar\u0131 Fransa, \u0130ngiltere ve \u0130talya'ya ne zaman yay\u0131ld\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 117, "text": "\u00d6\u011frenciler" } ], "id": "56f8094aa6d7ea1400e17392", "question": "Luther'in konu\u015fmas\u0131n\u0131 dinlemek i\u00e7in Wittenberg'e kimler gitti?" }, { "answers": [ { "answer_start": 301, "text": "erken" } ], "id": "56f8094aa6d7ea1400e17393", "question": "Luther'in kariyerinin hangi k\u0131sm\u0131 en \u00fcretken zamanlar\u0131ndan biriydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 395, "text": "1520" } ], "id": "56f8094aa6d7ea1400e17394", "question": "Luther'in en \u00e7ok bilinen eserlerinden baz\u0131lar\u0131 ne zaman yay\u0131nland\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 634, "text": "Bir Hristiyan\u0131n \u00d6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fc \u00dczerine (Von der Freiheit eines Christenmenschen)" } ], "id": "56f8094aa6d7ea1400e17395", "question": "Luther, 1520'de Alman Ulusunun Hristiyan Soylular\u0131na Bir Sesleni\u015f ve Kilisenin Babil Tutsakl\u0131\u011f\u0131'n\u0131n yan\u0131 s\u0131ra hangi di\u011fer eseri yazm\u0131\u015ft\u0131r?" } ] }, { "context": "1521 senesinin yaz\u0131nda, Luther hedefini end\u00fclijanslar ve kutsal yolculuklar gibi bireysel inan\u00e7lardan Kilise pratiklerinin kalbindeki doktrinlere geni\u015fletti. \u00d6zel Ayinin Kald\u0131r\u0131lmas\u0131 Hakk\u0131nda adl\u0131 eserinde, kilise ayininin bir fedak\u00e2rl\u0131k oldu\u011fu fikrini putperestlik olarak mahk\u00fbm etti ve bunun daha ziyade t\u00fcm cemaat taraf\u0131ndan \u015f\u00fckranla kar\u015f\u0131lanmas\u0131 gereken bir hediye oldu\u011funu ileri s\u00fcrd\u00fc. G\u00fcnah \u00c7\u0131karma \u00dczerine, Papaz\u0131n Bunu \u015eart Ko\u015fma G\u00fcc\u00fc Olup Olmad\u0131\u011f\u0131 adl\u0131 denemesi, zorunlu g\u00fcnah \u00e7\u0131karmay\u0131 reddetti ve \"her Hristiyan bir g\u00fcnah \u00e7\u0131kartan\" oldu\u011fu i\u00e7in \u00f6zel g\u00fcnah \u00e7\u0131kartmay\u0131 ve affetmeyi te\u015fvik etti. Kas\u0131m ay\u0131nda Luther, Martin Luther'in Ke\u015fi\u015f Yeminleri Hakk\u0131ndaki Kan\u0131s\u0131'n\u0131 yazd\u0131. Ke\u015fi\u015flerin ve rahibelerin g\u00fcnah olmaks\u0131z\u0131n yeminlerini bozabilecekleri konusunda ke\u015fi\u015f ve rahibeleri temin etti; \u00e7\u00fcnk\u00fc yeminler, gayr\u0131me\u015fru ve beyhude bir kurtulu\u015fa eri\u015fme \u00e7abas\u0131yd\u0131.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "1521 senesinin yaz\u0131nda" } ], "id": "56f84485aef2371900625f71", "question": "Luther sald\u0131r\u0131lar\u0131n\u0131 temel Kilise doktrinlerini i\u00e7erecek bi\u00e7imde ne zaman geni\u015fletti?" }, { "answers": [ { "answer_start": 253, "text": "putperestlik olarak mahk\u00fbm etti" } ], "id": "56f84485aef2371900625f72", "question": "Luther, fedak\u00e2rl\u0131k olarak g\u00f6r\u00fclen kilise ayinini nas\u0131l tarif ediyordu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 362, "text": "hediye" } ], "id": "56f84485aef2371900625f73", "question": "Luther, kilise ayinini fedak\u00e2rl\u0131k yerine ne olarak adland\u0131r\u0131yordu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 555, "text": "\u00f6zel g\u00fcnah \u00e7\u0131kartmay\u0131 ve affetmeyi" } ], "id": "56f84485aef2371900625f74", "question": "Zorunlu g\u00fcnah \u00e7\u0131kartmay\u0131 reddeden Luther hangi \u00e7a\u011fr\u0131da bulundu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 728, "text": "yeminlerini bozabilecekleri" } ], "id": "56f84485aef2371900625f75", "question": "Luther, ke\u015fi\u015f ve rahibelere yeminleri hakk\u0131nda ne s\u00f6yledi?" } ] }, { "context": "Almanca yay\u0131nlara olan talebin artmakta oldu\u011fu bir zamanda yay\u0131nlanan Luther'in \u0130ncil'i, h\u0131zl\u0131 bi\u00e7imde pop\u00fcler ve etkili bir \u0130ncil \u00e7evirisi h\u00e2line geldi. \u00d6yle ki, Alman dili ve edebiyat\u0131n\u0131n evrimine kaydade\u011fer bir katk\u0131da bulundu. Luther taraf\u0131ndan yaz\u0131lan notlar, \u00f6ns\u00f6zler ve papal\u0131k kar\u015f\u0131t\u0131 imgeler i\u00e7eren, Lucas Cranach taraf\u0131ndan yap\u0131lan grav\u00fcrlerle bezeli bu \u0130ncil, Luther'in doktrininin Almanya genelinde yay\u0131lmas\u0131nda b\u00fcy\u00fck \u00e7apl\u0131 bir rol oynad\u0131. Luther \u0130ncili, Kral James \u0130ncili'nin bir \u00f6nc\u00fcs\u00fc olan William Tyndale'in \u0130ngilizce \u0130ncil'i (1525'ten itibaren) gibi di\u011fer yerel dildeki \u00e7evirileri etkiledi.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Almanca yay\u0131nlara" } ], "id": "56f86e91aef2371900626067", "question": "Martin Luther'in zaman\u0131nda reva\u00e7ta olan neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 125, "text": "\u0130ncil" } ], "id": "56f86e91aef2371900626068", "question": "Luther'in hangi eseri pop\u00fcler oldu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 163, "text": "Alman dili ve edebiyat\u0131n\u0131n evrimine" } ], "id": "56f86e91aef2371900626069", "question": "Luther'in \u00e7evirisinin pop\u00fcler olmas\u0131 neye katk\u0131da bulunmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 309, "text": "Lucas Cranach" } ], "id": "56f86e91aef237190062606a", "question": "Luther'in \u0130ncili'nin grav\u00fcrlerini hangi sanat\u00e7\u0131 sa\u011flam\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 505, "text": "William Tyndale" } ], "id": "56f86e91aef237190062606b", "question": "Luther \u0130ncili kimin \u0130ngilizce \u0130ncil \u00e7evirisini etkilemi\u015ftir?" } ] }, { "context": "Luther'in ilahileri, s\u0131k s\u0131k ya\u015fam\u0131ndaki belirli olaylar\u0131 ve geli\u015fmekte olan Reform hareketini \u00e7a\u011fr\u0131\u015ft\u0131rmaktayd\u0131. Bu davran\u0131\u015f, Roma Katolik Kilisesi taraf\u0131ndan Lutherci g\u00f6r\u00fc\u015fleri nedeniyle \u015fehit edilen ilk bireyler olan Johann Esch ve Heinrich Voes'in idam edilmesini \u00f6\u011frenmesiyle ba\u015flam\u0131\u015ft\u0131r ve Luther'in \u0130ngilizcede genellikle John C. Messenger'\u0131n ba\u015fl\u0131\u011f\u0131n\u0131n ve ilk sat\u0131r\u0131 olan \"Flung to the Heedless Winds\" (\"Aymaz r\u00fczgarlara f\u0131rlat\u0131lm\u0131\u015f\") dizesinin \u00e7evirisiyle bilinen ve 1875'te Maria C. Tiddeman taraf\u0131ndan bestelenen Ibstone ezgisiyle s\u00f6ylenen \"Ein neues Lied wir heben an\" (\"Kald\u0131rd\u0131\u011f\u0131m\u0131z yeni bir \u015fark\u0131\") adl\u0131 ilahiyi yazmas\u0131na neden olmu\u015ftur.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 29, "text": "ya\u015fam\u0131ndaki belirli olaylar\u0131" } ], "id": "56f8720eaef237190062608f", "question": "Luther'in ilahiler yazmas\u0131na neden olan nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 160, "text": "Lutherci g\u00f6r\u00fc\u015fleri" } ], "id": "56f8720eaef2371900626090", "question": "Johann Esch ve Heinrich Voes, Katolik Kilisesi taraf\u0131ndan ni\u00e7in idam edilmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 552, "text": "Ein neues Lied wir heben an" } ], "id": "56f8720eaef2371900626091", "question": "Luther Esch ve Voes'in \u015fehadetinin ard\u0131ndan hangi ilahiyi yazm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 329, "text": "John C. Messenger" } ], "id": "56f8720eaef2371900626092", "question": "Bu ilahiyi \u0130ngilizceye \u00e7eviren kimdir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 381, "text": "Flung to the Heedless Winds" } ], "id": "56f8720eaef2371900626093", "question": "\u0130lahi \u0130ngilizcede hangi adla bilinir?" } ] }, { "context": "Luther'in son c\u00fcmlesini yazd\u0131\u011f\u0131 bir k\u00e2\u011f\u0131t par\u00e7as\u0131 daha sonra bulunmu\u015ftur. C\u00fcmle, Almanca olan \"Biz dilencileriz\" par\u00e7as\u0131 d\u0131\u015f\u0131nda Latincedir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 10, "text": "son c\u00fcmlesini" } ], "id": "56f8ca289b226e1400dd1007", "question": "Daha sonra Luther taraf\u0131ndan yaz\u0131ld\u0131\u011f\u0131 ke\u015ffedilen \u015fey nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 129, "text": "Latincedir" } ], "id": "56f8ca289b226e1400dd1008", "question": "C\u00fcmlenin \u00e7o\u011funlu\u011fu hangi dilde yaz\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r? " }, { "answers": [ { "answer_start": 94, "text": "\"Biz dilencileriz\"" } ], "id": "56f8ca289b226e1400dd1009", "question": "Luther'in son c\u00fcmlesinin hangi k\u0131sm\u0131 Almancayd\u0131?" } ] } ], "title": "Martin_Luther" }, { "paragraphs": [ { "context": "G\u00fcney Kaliforniya, yap\u0131la\u015fman\u0131n yo\u011fun oldu\u011fu bir kentsel \u00e7evreden olu\u015fur. Buras\u0131, eyaletteki yap\u0131la\u015fmam\u0131\u015f olarak b\u0131rak\u0131lan geni\u015f alanlar\u0131n yan\u0131 s\u0131ra bulunan en geni\u015f kentsel alanlardan baz\u0131lar\u0131na ev sahipli\u011fi yapar. Buras\u0131, Great Lakes Megapol\u00fcn\u00fcn ve Kuzeydo\u011fu megapol\u00fcn\u00fcn ard\u0131ndan Amerika Birle\u015fik Devletleri'ndeki en \u00e7ok n\u00fcfusa sahip \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc megapold\u00fcr. G\u00fcney Kaliforniya'n\u0131n \u00e7o\u011fu b\u00f6lgesi, geni\u015f, yay\u0131lm\u0131\u015f kentsel topluluklar\u0131 ve otomobille otoban kullan\u0131m\u0131yla me\u015fhurdur. Bask\u0131n b\u00f6lgeler, her biri bir\u00e7ok k\u00fc\u00e7\u00fck \u015fehir ve topluluktan olu\u015fan kendi metropol b\u00f6lgesinin merkezi olan Los Angeles, Orange County, San Diego, ve Riverside-San Bernardino'dur. Kentsel b\u00f6lge ayr\u0131ca, A\u015fa\u011f\u0131 Kaliforniya'ya ta\u015fan kentsel alan taraf\u0131ndan olu\u015fturulan San Diego\u00e2\u20ac\u201cTijuana bi\u00e7iminde bir uluslararas\u0131 metropol b\u00f6lgesine de ev sahipli\u011fi yapar.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 336, "text": "\u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc" } ], "id": "5705f7c875f01819005e77dc", "question": "G\u00fcney Kaliforniya'n\u0131n megapol\u00fc \u00fclke \u00e7ap\u0131ndaki nuf\u00fcsa bak\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda hangi konumdad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 123, "text": "geni\u015f alanlar\u0131n" } ], "id": "5705f7c875f01819005e77dd", "question": "G\u00fcney Kaliforniya son derece yap\u0131la\u015fm\u0131\u015f kentsel bir ortamdan olu\u015fsa da ne kadar\u0131 yap\u0131la\u015fmam\u0131\u015f olarak b\u0131rak\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 407, "text": "kentsel" } ], "id": "5705f7c875f01819005e77de", "question": "G\u00fcney Kaliforniya topluluklar\u0131 geni\u015f, yay\u0131lm\u0131\u015f olmas\u0131 ve hangi di\u011fer \u00f6zelli\u011fiyle tan\u0131nmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 442, "text": "otoban" } ], "id": "5705f7c875f01819005e77df", "question": "Otomobil kullan\u0131m\u0131n\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda g\u00fcney Kaliforniya'da kulln\u0131lmas\u0131yla me\u015fhur olan di\u011fer \u015fey nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 770, "text": "uluslararas\u0131 metropol" } ], "id": "5705f7c875f01819005e77e0", "question": "G\u00fcney Kaliforniya'n\u0131n kentsel b\u00f6lgesinin i\u00e7inde ne t\u00fcr bir b\u00f6lge bulunabilir?" } ] }, { "context": "G\u00fcney Kaliforniya bir Birle\u015ftirilmi\u015f \u0130statistiksel B\u00f6lge, sekiz Metropol \u0130statistik B\u00f6lgesi ve bir uluslararas\u0131 metropol b\u00f6lgesiyle bir\u00e7ok metropol b\u00f6lgesinden olu\u015fur. B\u00f6lge, n\u00fcfusu be\u015f milyonu a\u015fan iki geni\u015fletilmi\u015f metropol alan\u0131na ev sahipli\u011fi yapmaktad\u0131r. Bunlar 17.786.419 n\u00fcfuslu B\u00fcy\u00fck Los Angeles Alan\u0131 ve 5.105.768 n\u00fcfuslu San Diego\u00e2\u20ac\u201cTijuana'd\u0131r. Bu metropol alanlar\u0131ndan Los Angeles-Long Beach-Santa Ana metropol alan\u0131, Riverside-San Bernardino-Ontario metropol alan\u0131 ve Oxnard-Thousand Oaks-Ventura metropol alan\u0131 B\u00fcy\u00fck Los Angeles'\u0131 olu\u015ftururken El Centro metropol alan\u0131 ve San Diego-Carlsbad-San Marcos metropol alan\u0131 G\u00fcney S\u0131n\u0131r B\u00f6lgesi'ni olu\u015fturur. B\u00fcy\u00fck Los Angeles'\u0131n kuzeyinde Santa Barbara, San Luis Obispo ve Bakersfield metropol alanlar\u0131 vard\u0131r.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 64, "text": "Metropol \u0130statistik B\u00f6lgesi" } ], "id": "5706074552bb8914006897d4", "question": "G\u00fcney Kaliforniya'n\u0131n bir b\u00f6l\u00fcm\u00fcn\u00fc olu\u015fturan sekiz b\u00f6lgeyle ili\u015fkili olan ad nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 199, "text": "iki" } ], "id": "5706074552bb8914006897d5", "question": "Burada ka\u00e7 adet geni\u015fletilmi\u015f metropol alan\u0131 vard\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 182, "text": "be\u015f milyonu" } ], "id": "5706074552bb8914006897d6", "question": "Geni\u015fletilmi\u015f metropol alanlar\u0131ndan her biri hangi say\u0131y\u0131 a\u015fan bir nuf\u00fcsa sahiptir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 631, "text": "G\u00fcney S\u0131n\u0131r B\u00f6lgesi" } ], "id": "5706074552bb8914006897d7", "question": "El Centro metropol alan\u0131 ve San Diego-Carslbad-San Marcos metropol alan\u0131 neyi olu\u015fturur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 267, "text": "17.786.419" } ], "id": "5706074552bb8914006897d8", "question": "B\u00fcy\u00fck Los Angeles Alan\u0131'n\u0131n n\u00fcfusu nedir?" } ] }, { "context": "G\u00fcney Kaliforniya, Amerika Birle\u015fik Devletleri'ndeki yolcu hacmi bak\u0131m\u0131ndan en yo\u011fun ikinci (yolcu trafi\u011fi bak\u0131m\u0131ndan d\u00fcnyan\u0131n en yo\u011fun havalimanlar\u0131na bak\u0131n) ve uluslararas\u0131 yolcu hacmi bak\u0131m\u0131ndan \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc havaliman\u0131 olan Los Angeles Uluslararas\u0131 Havaliman\u0131'na; d\u00fcnyadaki en yo\u011fun tek pistli havaliman\u0131 olan San Diego Uluslararas\u0131 Havaliman\u0131'na; d\u00fcnyan\u0131n en yo\u011fun genel havac\u0131l\u0131k havaliman\u0131 olan Van Nuys Havaliman\u0131'na; Orange County, Bakersfield, Ontario, Burbank ve Long Beach'de b\u00fcy\u00fck \u00e7apl\u0131 ticari havalimanlar\u0131na ve \u00e7ok say\u0131da daha k\u00fc\u00e7\u00fck ticari ve genel havac\u0131l\u0131k havaliman\u0131na ev sahipli\u011fi yapar.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 221, "text": "Los Angeles Uluslararas\u0131 Havaliman\u0131" } ], "id": "570610b275f01819005e792a", "question": "Amerika Birle\u015fik Devletleri'ndeki en yo\u011fun ikinci havaliman\u0131 hangi havaliman\u0131d\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 53, "text": "yolcu hacmi" } ], "id": "570610b275f01819005e792b", "question": "Havalimanlar\u0131n\u0131n ne kadar yo\u011fun oldu\u011funu belirlemekte kulland\u0131klar\u0131 \u00f6l\u00e7\u00fc nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 198, "text": "\u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc" } ], "id": "570610b275f01819005e792c", "question": "Los Angeles Uluslararas\u0131 Havaliman\u0131 uluslararas\u0131 yolcu hacmi bak\u0131m\u0131ndan en yo\u011fun ka\u00e7\u0131nc\u0131 havaliman\u0131d\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 307, "text": "San Diego Uluslararas\u0131 Havaliman\u0131" } ], "id": "570610b275f01819005e792d", "question": "Hangi havaliman\u0131 d\u00fcnyadaki en yo\u011fun tek piste ev sahipli\u011fi yapar?" }, { "answers": [ { "answer_start": 395, "text": "Van Nuys Havaliman\u0131" } ], "id": "570610b275f01819005e792e", "question": "D\u00fcnyan\u0131n en yo\u011fun genel havac\u0131l\u0131k havaliman\u0131 hangi havaliman\u0131d\u0131r?" } ] }, { "context": "G\u00fcney Kaliforniya'daki profesyonel spor tak\u0131mlar\u0131 aras\u0131nda NFL'den (Los Angeles Rams, San Diego Chargers); NBA'den (Los Angeles Lakers, Los Angeles Clippers); MLB'den (Los Angeles Dodgers, Los Angeles Angels of Anaheim, San Diego Padres); NHL'den (Los Angeles Kings, Anaheim Ducks) ve MLS'ten (LA Galaxy) tak\u0131mlar bulunur.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 59, "text": "NFL" } ], "id": "5706143575f01819005e7950", "question": "Los Angeles Rams, hangi t\u00fcrdeki bir spor tak\u0131m\u0131n\u0131n \u00f6rne\u011fidir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 107, "text": "NBA" } ], "id": "5706143575f01819005e7951", "question": "Los Angeles Clippers hangi spor dal\u0131na ait bir tak\u0131md\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 159, "text": "MLB" } ], "id": "5706143575f01819005e7952", "question": "Los Angeles Angels of Anaheim tak\u0131m\u0131 hangi spor dal\u0131ndand\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 248, "text": "Los Angeles Kings" } ], "id": "5706143575f01819005e7953", "question": "Anaheim Ducks d\u0131\u015f\u0131nda G\u00fcney Kaliforniya'da yerle\u015fik olan di\u011fer NHL tak\u0131m\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 294, "text": "LA Galaxy" } ], "id": "5706143575f01819005e7954", "question": "G\u00fcney Kaliforniya'ya ait olan tek MLS tak\u0131m\u0131 nedir?" } ] }, { "context": "2005'ten 2014'e kadar, Los Angeles'ta iki Major League Soccer tak\u0131m\u0131 vard\u0131: LA Galaxy ve Chivas USA. Her iki tak\u0131m da ma\u00e7lar\u0131n\u0131 StubHub Center'da oynard\u0131 ve yerel rakiplerdi. Ancak Chivas, 2014 MLS sezonunun ard\u0131ndan uzakla\u015ft\u0131r\u0131ld\u0131 ve ikinci bir MLS tak\u0131m\u0131n\u0131n 2018'de d\u00f6nmesi programland\u0131.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 181, "text": "Chivas" } ], "id": "5706149552bb891400689880", "question": "Hangi tak\u0131m MLS'den uzakla\u015ft\u0131r\u0131ld\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 38, "text": "iki" } ], "id": "5706149552bb891400689881", "question": "Los Angeles'\u0131n \u00f6nceden ka\u00e7 tak\u0131m\u0131 vard\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 9, "text": "2014" } ], "id": "5706149552bb891400689882", "question": "Hangi y\u0131l iki futbol tak\u0131m\u0131ndan birinin uzakla\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131yla sonu\u00e7land\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 128, "text": "StubHub Center" } ], "id": "5706149552bb891400689883", "question": "Tak\u0131mlar\u0131n ma\u00e7lar\u0131n\u0131 oynad\u0131\u011f\u0131 stadyumun ad\u0131 neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 260, "text": "2018" } ], "id": "5706149552bb891400689884", "question": "Uzakla\u015ft\u0131r\u0131lan tak\u0131m\u0131n ne zaman d\u00f6nmesi programlanm\u0131\u015ft\u0131r?" } ] } ], "title": "Southern_California" }, { "paragraphs": [ { "context": "BSkyB'nin standart tan\u0131ml\u0131 yay\u0131nlar\u0131, DVB uyumlu MPEG-2 bi\u00e7imindeyken Sky Movies ve Sky Box Office kanallar\u0131 iste\u011fe ba\u011fl\u0131 olarak son filmler i\u00e7in Dolby Digital film m\u00fczikleri i\u00e7erir. Ancak bunlara yaln\u0131zca bir Sky+ kutusuyla eri\u015filebilir. Sky+ HD i\u00e7erikleri MPEG-4 kullan\u0131larak yay\u0131nlan\u0131r ve HD i\u00e7eriklerin \u00e7o\u011fu DVB-S2 standard\u0131n\u0131 kullan\u0131r. Etkile\u015fimli hizmetler ve 7 g\u00fcnl\u00fck EPG, d\u00f6n\u00fc\u015f yolu i\u00e7in modemler i\u00e7eren set-\u00fcst\u00fc kutulara sahip ki\u015fiye \u00f6zel OpenTV sistemini kullan\u0131r. Di\u011fer kanallar\u0131n aras\u0131nda Sky News, d\u00f6ng\u00fcl\u00fc video ak\u0131\u015flar\u0131 yay\u0131nlayarak s\u00f6zde video iste\u011fe ba\u011fl\u0131 etkile\u015fimli hizmeti sunar.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 38, "text": "DVB uyumlu MPEG-2" } ], "id": "570966e0200fba1400367f4f", "question": "BSkyB'nin standart tan\u0131ml\u0131 yay\u0131nlar\u0131 neyle uyumludur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 146, "text": "Dolby Digital" } ], "id": "570966e0200fba1400367f50", "question": "Sky Movies ve Sky Box ayr\u0131ca hangi iste\u011fe ba\u011fl\u0131 film m\u00fcziklerini i\u00e7erir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 258, "text": "MPEG-4" } ], "id": "570966e0200fba1400367f51", "question": "Sky+ HD i\u00e7erik yay\u0131n\u0131 ne kullan\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 448, "text": "OpenTV" } ], "id": "570966e0200fba1400367f52", "question": "Sky+HD'nin kulland\u0131\u011f\u0131 ki\u015fiye \u00f6zel sistem nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 312, "text": "DVB-S2" } ], "id": "570966e0200fba1400367f53", "question": "HD i\u00e7eri\u011fin \u00e7o\u011fu standart olarak neyi kullan\u0131r?" } ] }, { "context": "Sky Digital 1998'de ilk kuruldu\u011funda yeni hizmet 19.2\u00c2\u00b0E y\u00f6r\u00fcnge konumundan yay\u0131nlanan analog hizmetin aksine 28.5\u00c2\u00b0E y\u00f6r\u00fcnge konumunda bulunan Astra 2A uydusunu kullan\u0131yordu. Bunu sonradan daha fazla Astra uydusu ve yan\u0131 s\u0131ra Eutelsat'\u0131n Eurobird 1 uydusu (art\u0131k 28.5\u00c2\u00b0E y\u00f6r\u00fcnge konumundaki Eutelsat 33C) takip ederek \u015firketin yeni, y\u00fczlerce televizyon ve radyo kanal\u0131 ta\u015f\u0131ma potansiyeline sahip, tamam\u0131yla dijital bir hizmeti faaliyete ge\u00e7irmesini olanakl\u0131 k\u0131ld\u0131. Eski konum bir\u00e7ok Avrupa \u00fclkesinden yay\u0131nc\u0131larla payla\u015f\u0131l\u0131rken 28.5\u00c2\u00b0E'da bulunan yeni konum, neredeyse yaln\u0131zca Birle\u015fik Krall\u0131k'a yay\u0131n yapan kanallar i\u00e7in kullan\u0131l\u0131r oldu.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 12, "text": "1998" } ], "id": "570967c4ed30961900e840ba", "question": "Sky Digital ne zaman faaliyete ge\u00e7mi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 144, "text": "Astra 2A" } ], "id": "570967c4ed30961900e840bb", "question": "Sky Digital faaliyete ge\u00e7irildi\u011finde hangi uydu kullan\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 227, "text": "Eutelsat'\u0131n Eurobird 1" } ], "id": "570967c4ed30961900e840bc", "question": "Hangi uydu Sky Digital'\u0131n tamam\u0131yla yeni bir dijital hizmeti faaliyete sokmas\u0131n\u0131 olanakl\u0131 k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 334, "text": "y\u00fczlerce" } ], "id": "570967c4ed30961900e840bd", "question": "Yeni dijital hizmet ka\u00e7 televizyon ve radyo kanal\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131yabiliyordu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 529, "text": "28.5\u00c2\u00b0E" } ], "id": "570967c4ed30961900e840be", "question": "Sky'\u0131n kanallar\u0131 neredeyse Birle\u015fik Krall\u0131k'a \u00f6zel olarak yay\u0131nlamas\u0131na olanak tan\u0131yan uydunun konumu nedir?" } ] }, { "context": "8 \u015eubat 2007'de BSkyB, \u00fc\u00e7 \u00fccretsiz yay\u0131n yapan dijital karasal kanal\u0131n\u0131 d\u00f6rt abonelikli kanalla de\u011fi\u015ftirme niyetini ilan etti. Bu kanallar\u0131n spor (\u0130ngiltere Premier League Futbol i\u00e7inde olmak \u00fczere), film, e\u011flence ve haber i\u00e7eren BSkyB portf\u00f6y\u00fcnden bir dizi i\u00e7erik sunaca\u011f\u0131 tasarlan\u0131yordu. Duyuru, Setanta Sports'un dijital karasal platformda abonelik hizmeti olarak Mart ay\u0131nda faaliyete ge\u00e7ece\u011fini onaylamas\u0131ndan bir g\u00fcn sonra ve NTL'nin hizmetlerinin Virgin Media olarak isim de\u011fi\u015fikli\u011fine gitti\u011fi ayn\u0131 g\u00fcnde geldi. Ancak sekt\u00f6r kaynaklar\u0131, olas\u0131 reklam geliri kayb\u0131 nedeniyle BSkyB'nin kanallar\u0131n\u0131 \u00fccretsiz g\u00f6r\u00fcnt\u00fclemeden \u00e7ekip bunlar\u0131 aboneli kanallarla de\u011fi\u015ftirme planlar\u0131n\u0131 rafa kald\u0131rmak zorunda kalaca\u011f\u0131na inan\u0131yor.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "8 \u015eubat 2007" } ], "id": "57096b66200fba1400367fa7", "question": "BSkyB, \u00fccretsiz yay\u0131n yapan dijital kanallar\u0131n\u0131 de\u011fi\u015ftirme niyetini ne zaman duyurmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 367, "text": "Mart" } ], "id": "57096b66200fba1400367fa8", "question": "Setanta Sports abonelik hizmeti olarak faaliyete ge\u00e7ece\u011fini ne zaman s\u00f6ylemi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 316, "text": "dijital karasal" } ], "id": "57096b66200fba1400367fa9", "question": "Setanta Sports hangi platformda faaliyete ge\u00e7meyi planlamaktayd\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 454, "text": "Virgin Media" } ], "id": "57096b66200fba1400367faa", "question": "NTL'nin hizmetleri ad\u0131n\u0131 ne olarak de\u011fi\u015ftirdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 147, "text": "\u0130ngiltere Premier League Futbol" } ], "id": "57096b66200fba1400367fab", "question": "BSkyB'nin spor portf\u00f6y\u00fc neleri i\u00e7erir?" } ] }, { "context": "Daily Mail gazetesi, 2012'de Birle\u015fik Krall\u0131k devletinin sosyal yard\u0131m ajans\u0131n\u0131n, bek\u00e2r bir anne olarak sosyal yard\u0131m alan bir kad\u0131n\u0131n haks\u0131z yere yanl\u0131\u015f ya\u015fad\u0131\u011f\u0131n\u0131 iddia etti\u011fini ortaya \u00e7\u0131karmak \u00fczere hak iddia eden ki\u015finin Sky TV faturalar\u0131n\u0131 inceledi\u011fini, \u00e7\u00fcnk\u00fc spor kanal\u0131na aboneli\u011fin hanede bir erke\u011fin var oldu\u011funu ortaya \u00e7\u0131karaca\u011f\u0131n\u0131 haberle\u015ftirdi. Aral\u0131k ay\u0131nda Birle\u015fik Krall\u0131k parlamentosu, BSkyB aboneli\u011finin alkol, t\u00fct\u00fcn ve kumar\u0131n yan\u0131 s\u0131ra \u00e2\u20ac\u02dcs\u0131kl\u0131kla sak\u0131ncal\u0131\u00e2\u20ac\u2122 oldu\u011fu iddias\u0131n\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015ft\u00fc. Muhafazakar Parti milletvekili Alec Shelbrooke, sosyal yard\u0131mlar\u0131n ve vergi indirimlerinin \u00f6demelerinin, Destekleyici Beslenme Yard\u0131m\u0131 Program\u0131'nda oldu\u011fu gibi yaln\u0131zca \"temel gereksinimleri\" sat\u0131n almak i\u00e7in kullan\u0131labilen bir \"Sosyal Yard\u0131m Nakit Kart\u0131\"na yap\u0131lmas\u0131n\u0131 \u00f6neriyordu.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 735, "text": "Sosyal Yard\u0131m Nakit Kart\u0131" } ], "id": "57097c8fed30961900e841f2", "question": "Alec Shelbrooke, sosyal yard\u0131m \u00f6demelerinin nereye yap\u0131lmas\u0131n\u0131 \u00f6nermi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 676, "text": "temel gereksinimleri" } ], "id": "57097c8fed30961900e841f3", "question": "Destekleyici Beslenme Yard\u0131m\u0131 Program\u0131 ile neler sat\u0131n al\u0131nabiliyordu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 458, "text": "s\u0131kl\u0131kla sak\u0131ncal\u0131" } ], "id": "57097c8fed30961900e841f4", "question": "Birle\u015fik Krall\u0131k parlamentosu BSkyB aboneli\u011finin ne oldu\u011funu g\u00f6r\u00fc\u015fm\u00fc\u015ft\u00fcr?" }, { "answers": [ { "answer_start": 225, "text": "Sky TV faturalar\u0131n\u0131" } ], "id": "57097c8fed30961900e841f5", "question": "Birle\u015fik Krall\u0131k devletinin sosyal yard\u0131mlar ajans\u0131 2012'de neyi kontrol etmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 297, "text": "bir erke\u011fin var oldu\u011funu" } ], "id": "57097c8fed30961900e841f6", "question": "Sosyal yard\u0131mlar ajans\u0131 TV faturas\u0131ndaki spor kanallar\u0131n\u0131n ne anlama geldi\u011fini d\u00fc\u015f\u00fcnm\u00fc\u015ft\u00fcr?" } ] }, { "context": "Her iki kanal sa\u011flay\u0131c\u0131s\u0131n\u0131n kanallar\u0131n\u0131n belirli performansa ili\u015fkin hedefleri ger\u00e7ekle\u015ftirmeleri durumunda ek \u00fcst s\u0131n\u0131rl\u0131 \u00f6demeleri g\u00fcvence alt\u0131na alabilecekleri anla\u015fmalar, 30 milyon \u00a3 tutar\u0131nda sabit y\u0131ll\u0131k ta\u015f\u0131ma \u00fccretlerini i\u00e7erir. \u015eu anda, yeni anla\u015fman\u0131n \u00f6nceden BSkyB taraf\u0131ndan sunulan ek \u0130ste\u011fe Ba\u011fl\u0131 Video ve Y\u00fcksek Tan\u0131ml\u0131 i\u00e7eri\u011fi kapsay\u0131p kapsamayaca\u011f\u0131na ili\u015fkin bir emare bulunmamaktad\u0131r. Anla\u015fmalar\u0131n bir par\u00e7as\u0131 olarak hem BSkyB hem de Virgin Media kendi temel kanallar\u0131n\u0131n\u0131n ta\u015f\u0131nmas\u0131na ili\u015fkin olarak birbirlerine kar\u015f\u0131 a\u00e7t\u0131klar\u0131 Y\u00fcksek Mahkeme davalar\u0131n\u0131 sonland\u0131rmay\u0131 kabul etti.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 176, "text": "30 milyon \u00a3" } ], "id": "57097d63ed30961900e841fc", "question": "Kanallar i\u00e7in y\u0131ll\u0131k ta\u015f\u0131ma \u00fccretleri neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 377, "text": "bir emare" } ], "id": "57097d63ed30961900e841fd", "question": "Yeni anla\u015fma iste\u011fe ba\u011fl\u0131 video ve Y\u00fcksek Tan\u0131ml\u0131 i\u00e7eri\u011fi i\u00e7erir mi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 453, "text": "Virgin Media" } ], "id": "57097d63ed30961900e841fe", "question": "Hangi \u015firket BSkyB ile y\u00fcksek mahkeme davalar\u0131n\u0131 sonland\u0131rmay\u0131 kabul etmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 440, "text": "BSkyB" } ], "id": "57097d63ed30961900e841ff", "question": "Hangi \u015firket Virgin Media ile y\u00fcksek mahkeme davalar\u0131n\u0131 sonland\u0131rmay\u0131 kabul etmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 472, "text": "temel kanallar\u0131n\u0131n\u0131n" } ], "id": "57097d63ed30961900e84200", "question": "Y\u00fcksek mahkeme davalar\u0131 ne hakk\u0131nda y\u00fcr\u00fct\u00fcl\u00fcyordu?" } ] } ], "title": "Sky_(United_Kingdom)" }, { "paragraphs": [ { "context": "Merkez sol Avustralya \u0130\u015f\u00e7i Partisi (ALP), merkez sa\u011f Avustralya Liberal Partisi, k\u0131rsal tabanl\u0131 Avustralya Ulusal Partisi ve \u00e7evreci Avustralya Ye\u015filler partisi, Victoria'n\u0131n ana siyasi partileridir. \u0130\u015f\u00e7i Partisi, geleneksel olarak Melbourne'\u00fcn bat\u0131 ve kuzey i\u015f\u00e7i s\u0131n\u0131f\u0131 banliy\u00f6lerinde ve Ballarat, Bendigo ve Geelong b\u00f6lgesel \u015fehirlerinde en g\u00fc\u00e7l\u00fc partidir. Liberaller'in ana deste\u011fi, Melbourne'\u00fcn daha varl\u0131kl\u0131 do\u011fu ve d\u0131\u015f banliy\u00f6lerinde ve baz\u0131 k\u0131rsal ve b\u00f6lgesel merkezlerde yer almaktad\u0131r. Ulusal Parti, Victoria'n\u0131n Kuzeybat\u0131 ve Do\u011fu k\u0131rsal b\u00f6lgelerinde en g\u00fc\u00e7l\u00fcd\u00fcr. 2014'te ilk alt meclis sandalyesini kazanan Ye\u015filler, Melbourne'\u00fcn merkezinde en g\u00fc\u00e7l\u00fcd\u00fcr.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 11, "text": "Avustralya \u0130\u015f\u00e7i Partisi" } ], "id": "570d28bdb3d812140066d4a3", "question": "Melbourne'\u00fcn i\u015f\u00e7i s\u0131n\u0131f\u0131 banliy\u00f6lerinde hangi siyasi parti en g\u00fc\u00e7l\u00fcd\u00fcr?" }, { "answers": [ { "answer_start": 64, "text": "Liberal Partisi" } ], "id": "570d28bdb3d812140066d4a4", "question": "Melbourne'\u00fcn varl\u0131kl\u0131 b\u00f6lgelerinde hangi siyasi parti en g\u00fc\u00e7l\u00fcd\u00fcr?" }, { "answers": [ { "answer_start": 107, "text": "Ulusal Partisi" } ], "id": "570d28bdb3d812140066d4a5", "question": "Victoria'n\u0131n kuzeybat\u0131 ve do\u011fu b\u00f6lgelerinde hangi parti en g\u00fc\u00e7l\u00fcd\u00fcr?" }, { "answers": [ { "answer_start": 617, "text": "Ye\u015filler" } ], "id": "570d28bdb3d812140066d4a6", "question": "Melbourne'\u00fcn merkez b\u00f6lgelerinde hangi partinin s\u00f6z\u00fc ge\u00e7mektedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 200, "text": "\u0130\u015f\u00e7i Partisi" } ], "id": "570d28bdb3d812140066d4a7", "question": "Bedigo ve Geelong'da hangi parti tercih edilmektedir?" } ] }, { "context": "Victoria, 1975'te y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe giren, ancak Parlamento'yu eyaletin sorumluluk alan\u0131na giren meselelerde eyaletin yasa yap\u0131c\u0131 organ\u0131 olarak tesis eden, Birle\u015fik Krall\u0131k Parlamentosu taraf\u0131ndan Victoria Anayasas\u0131 Kanunu 1855 olarak ge\u00e7irilen 1855 koloni anayasas\u0131'n\u0131 temel alan yaz\u0131l\u0131 bir anayasaya sahiptir. Victoria Anayasas\u0131, Victoria Parlamentosu taraf\u0131ndan de\u011fi\u015ftirilebilir. Bunun istisnas\u0131, h\u00fckme dayal\u0131 olarak ya her iki parlamentoda mutlak \u00e7o\u011funluk, her iki parlamentoda d\u00f6rtte \u00fc\u00e7l\u00fck bir \u00e7o\u011funluk veya referandumda Victoria halk\u0131n\u0131n onay\u0131n\u0131 gerektiren belirli \"de\u011fi\u015fmez\" h\u00fck\u00fcmlerdir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 10, "text": "1975" } ], "id": "570d2f5bfed7b91900d45ccf", "question": "Victoria anayasas\u0131n\u0131 ne zaman y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe sokmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 237, "text": "1855 koloni anayasas\u0131" } ], "id": "570d2f5bfed7b91900d45cd0", "question": "Victoria'n\u0131n anayasas\u0131 neye dayanmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 324, "text": "Victoria Parlamentosu" } ], "id": "570d2f5bfed7b91900d45cd1", "question": "Hangi grup Victoria anayasas\u0131n\u0131 de\u011fi\u015ftirebilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 563, "text": "\"de\u011fi\u015fmez\" h\u00fck\u00fcmler" } ], "id": "570d2f5bfed7b91900d45cd2", "question": "Anayasada de\u011fi\u015ftirilmesi \u00f6zel hususlar gerektiren istisnalar nelerdir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 189, "text": "Victoria Anayasas\u0131 Kanunu 1855" } ], "id": "570d2f5bfed7b91900d45cd3", "question": "Victoria Parlamentosu'nu hangi belge olu\u015fturmu\u015ftur?" } ] }, { "context": "Tarihsel olarak Victoria, belli ba\u015fl\u0131 araba markalar\u0131 olan Ford, Toyota ve Holden'in fabrikalar\u0131 i\u00e7in bir merkez olagelmi\u015ftir; ancak Toyota'n\u0131n kapatma y\u0131l\u0131 olarak 2017 y\u0131l\u0131n\u0131 belirledi\u011fi \u015eubat 2014'teki a\u00e7\u0131klamas\u0131yla birlikte 21. y\u00fczy\u0131lda \u00fc\u00e7 \u015firketin t\u00fcm\u00fcn\u00fcn fabrika kapatma ilanlar\u0131, Avustralya'n\u0131n art\u0131k k\u00fcresel araba end\u00fcstrisi i\u00e7in art\u0131k bir merkez olmayaca\u011f\u0131 anlam\u0131na gelecektir. Holden'\u0131n duyurusu May\u0131s 2013'te ger\u00e7ekle\u015fmi\u015f ve bunu Ford'un ayn\u0131 y\u0131l\u0131n Aral\u0131k ay\u0131ndaki karar\u0131 izlemi\u015fti (Ford'un Broadmeadows and Geelong'daki Victoria fabrikalar\u0131 Ekim 2016'da kapanacak).", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 26, "text": "belli ba\u015fl\u0131 araba markalar\u0131" } ], "id": "570d3468b3d812140066d543", "question": "Victoria yak\u0131nda ne t\u00fcr bir fabrikay\u0131 kaybedecek?" }, { "answers": [ { "answer_start": 164, "text": "2017" } ], "id": "570d3468b3d812140066d544", "question": "Toyota Victoria fabrikas\u0131n\u0131 kapataca\u011f\u0131n\u0131 ne zaman s\u00f6ylemi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 405, "text": "May\u0131s 2013" } ], "id": "570d3468b3d812140066d545", "question": "Holden Victoria fabrikas\u0131n\u0131 kapataca\u011f\u0131n\u0131 ne zaman duyurmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 552, "text": "Ekim 2016" } ], "id": "570d3468b3d812140066d546", "question": "Ford'un fabrikalar\u0131 ne zaman kapanacak?" }, { "answers": [ { "answer_start": 493, "text": "Ford" } ], "id": "570d3468b3d812140066d547", "question": "Broadmeadows'da hangi marka araba \u00fcretilmektedir?" } ] }, { "context": "Ayr\u0131ca bir zamanlar devletin sahibi oldu\u011fu sistemin par\u00e7alar\u0131 olan hat \u00fczerinde faaliyet g\u00f6steren bir\u00e7ok k\u00fc\u00e7\u00fck y\u00fck treni operat\u00f6r\u00fc ve \u00e7ok say\u0131da turistik demir yolu da bulunmaktad\u0131r. Victoria hatlar\u0131 \u00e7o\u011funlukla 1.600 mm (5 ft 3 in) geni\u015f hatl\u0131 demir yolu kullan\u0131r. Ancak, eyaletler aras\u0131 ana hatlar ve bunun yan\u0131 s\u0131ra eyaletin bat\u0131s\u0131ndaki bir dizi iltisak hatt\u0131 1.435 mm (4 ft 8 1\u00e2\u0081\u201e2 in) standart demir yoluna d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fcr\u00fclm\u00fc\u015ft\u00fcr. \u0130ki turistik demir yolu, da\u011fl\u0131k b\u00f6lgelerde in\u015fa edilmi\u015f, \u00f6nceden devlete ait olan be\u015f hatt\u0131n kal\u0131nt\u0131lar\u0131 olan 760 mm (2 ft 6 in) dar demir yolu \u00fczerinde faaliyet g\u00f6stermektedir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 211, "text": "1.600 mm (5 ft 3 in) geni\u015f hatl\u0131 demir yolu" } ], "id": "570d47b8b3d812140066d62d", "question": "Victoria demir yolu hatlar\u0131n\u0131n ray a\u00e7\u0131kl\u0131\u011f\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 362, "text": "1.435 mm (4 ft 8 1\u00e2\u0081\u201e2 in) standart demir yoluna" } ], "id": "570d47b8b3d812140066d62e", "question": "Victoria'n\u0131n bat\u0131s\u0131nda baz\u0131 hatlar hangi ray a\u00e7\u0131kl\u0131\u011f\u0131na de\u011fi\u015ftirilmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 539, "text": "760 mm (2 ft 6 in) dar demir yolu" } ], "id": "570d47b8b3d812140066d62f", "question": "\u0130ki turistik hat hangi demir yolu ray a\u00e7\u0131kl\u0131\u011f\u0131n\u0131 kullanmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 454, "text": "da\u011fl\u0131k b\u00f6lgelerde" } ], "id": "570d47b8b3d812140066d630", "question": "Victoria'da dar ray a\u00e7\u0131kl\u0131kl\u0131 demir yollar\u0131 nerede in\u015fa edilmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 511, "text": "be\u015f" } ], "id": "570d47b8b3d812140066d631", "question": "Ka\u00e7 adet dar ray a\u00e7\u0131kl\u0131kl\u0131 demir yolu \u00f6nceden devlete aitti?" } ] }, { "context": "Yeni G\u00fcney Galler kolonisinin 1788'de kurulmas\u0131n\u0131n ard\u0131ndan Avustralya Sidney'deki kolonyal h\u00fck\u00fcmetin y\u00f6netimi alt\u0131nda do\u011fuda Yeni G\u00fcney Galler adl\u0131 bir b\u00f6lge ve bat\u0131da New Holland adl\u0131 bir b\u00f6lge olmak \u00fczere ikiye b\u00f6l\u00fcnd\u00fc. B\u00f6lgede daha sonra Victoria olarak bilinen b\u00f6lgedeki ilk Avrupa yerle\u015fimi, Port Phillip'te bulunan Sullivan Bay'de Vali Yard\u0131mc\u0131s\u0131 David Collins alt\u0131nda Ekim 1803'te kuruldu. Yerle\u015fim, 402 ki\u015fiden olu\u015fuyordu (5 H\u00fck\u00fcmet yetkilisi, 9 deniz memuru, 2 gezgin ticaret g\u00f6revlisi ve 39 er, 5 asker e\u015fi ve bir \u00e7ocuk, 307 h\u00fck\u00fcml\u00fc, 17 h\u00fck\u00fcml\u00fc e\u015fi ve 7 \u00e7ocuk). \u0130ngiltere'den Kaptan Daniel Woodriff komutas\u0131ndaki HMS Calcutta adl\u0131 gemiyle, esasen b\u00f6lgeyi ke\u015ffetmekte olan Frans\u0131zlar\u0131n kendi yerle\u015fimlerini kurabilece\u011fi ve b\u00f6ylelikle k\u0131ta \u00fczerindeki \u0130ngiliz haklar\u0131na kafa tutabilece\u011fi korkusu \u00fczerine g\u00f6nderilmi\u015flerdi.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 30, "text": "1788" } ], "id": "570d4a6bfed7b91900d45e13", "question": "Yeni G\u00fcney Galler kolonisi ne zaman kurulmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 126, "text": "Yeni G\u00fcney Galler" } ], "id": "570d4a6bfed7b91900d45e14", "question": "1788 kolonisinin do\u011fu yar\u0131s\u0131n\u0131n ad\u0131 neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 169, "text": "New Holland" } ], "id": "570d4a6bfed7b91900d45e15", "question": "Koloninin bat\u0131 yar\u0131s\u0131na ne ad verilmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 71, "text": "Sidney" } ], "id": "570d4a6bfed7b91900d45e16", "question": "Yeni koloniyi y\u00f6neten kolonyal h\u00fck\u00fcmetin konumu neredeydi?" } ] } ], "title": "Victoria_(Australia)" }, { "paragraphs": [ { "context": "\ufeff1620'lerde tekrarlanan dini sava\u015f, yenilgilerinin ard\u0131ndan Frans\u0131z Protestanlar\u0131n\u0131n siyasi ve askeri ayr\u0131cal\u0131klar\u0131n\u0131n kald\u0131r\u0131lmas\u0131na neden oldu. Fransa'daki Protestanl\u0131\u011f\u0131n yasal olarak tan\u0131nmas\u0131n\u0131 tamamen kald\u0131ran ve Frans\u0131z Protestanlar\u0131 d\u00f6n\u00fc\u015fmeye zorlayan Fontainebleau Ferman\u0131\u2019n\u0131 (1685) yay\u0131nlayana kadar, zulm\u00fcn\u00fc giderek artt\u0131ran XIV. Louis y\u00f6netimine kadar, Nantes Ferman\u0131'n\u0131n dini h\u00fck\u00fcmlerini muhafaza ettiler. Neredeyse d\u00f6rtte \u00fc\u00e7\u00fc sonunda \u00f6ld\u00fcr\u00fcl\u00fcr veya boyun e\u011ferken, kabaca 500.000 Frans\u0131z Protestan\u0131 18. y\u00fczy\u0131l\u0131n ba\u015flar\u0131nda Fransa'dan ka\u00e7t\u0131 [kaynak belirtilmeli].", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 259, "text": "Fontainebleau Ferman\u0131\u2019n\u0131" } ], "id": "57107d73b654c5140001f91d", "question": "Hangi bildiri Fransa'da protestanl\u0131\u011f\u0131 ortadan kald\u0131rd\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 285, "text": "1685" } ], "id": "57107d73b654c5140001f91e", "question": "Bu ferman ne zaman ilan edildi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 335, "text": "XIV. Louis" } ], "id": "57107d73b654c5140001f91f", "question": "Bu bildirimi hangi soydan Frans\u0131zlar yay\u0131mlad\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 484, "text": "500.000" } ], "id": "57107d73b654c5140001f920", "question": "1700'lerde ka\u00e7 Frans\u0131z Protestan\u0131 Fransa'dan ka\u00e7t\u0131?" } ] }, { "context": "1700 y\u0131l\u0131nda, birka\u00e7 y\u00fcz Frans\u0131z Protestan\u0131 \u0130ngiltere'den, \u0130ngiliz Krali\u00e7esinin onlara A\u015fa\u011f\u0131 Norfolk \u0130l\u00e7esinde arazi hibe etmeye s\u00f6z verdi\u011fi Virginia kolonisine g\u00f6\u00e7 etti. Onlar geldi\u011finde, s\u00f6m\u00fcrge yetkilileri onlara, g\u00fcn\u00fcm\u00fczde Powhatan \u0130l\u00e7esinde bulunan, Manakin Kasabas\u0131 olarak bilinen terk edilmi\u015f Monacan k\u00f6y\u00fcnde, James Nehri \u015felalelerinin 20 mil yukar\u0131s\u0131nda bir arazi teklif ettiler. Baz\u0131 yerle\u015fimciler g\u00fcn\u00fcm\u00fcz Chesterfield \u0130l\u00e7esine indi. 12 May\u0131s 1705'te, Virginia Genel Kurulu hala Manakintown'da ikamet eden 148 Frans\u0131z Protestan\u0131n\u0131 vatanda\u015fl\u0131\u011fa almak i\u00e7in bir eylemde bulundu. \u0130zole yerle\u015fimdeki orijinal 390 yerle\u015fimciden bir\u00e7o\u011fu \u00f6lm\u00fc\u015ft\u00fc; bir k\u0131sm\u0131 ise \u015fehir d\u0131\u015f\u0131nda \u0130ngiliz tarz\u0131ndaki \u00e7iftliklerde ya\u015fad\u0131lar; ve di\u011ferleri de farkl\u0131 alanlara ta\u015f\u0131nd\u0131. Yava\u015f yava\u015f \u0130ngiliz kom\u015fular\u0131yla evlendiler. 18. ve 19. y\u00fczy\u0131llar boyunca, Frans\u0131zlar\u0131n soyundan gelenler bat\u0131ya Piedmont'a ve Appalachian Da\u011flar\u0131 boyunca Kentucky, Tennessee, Missouri ve di\u011fer eyaletlere ge\u00e7ti. Manakintown b\u00f6lgesinde, James Nehri \u00fczerindeki Frans\u0131z Protestan An\u0131t K\u00f6pr\u00fcs\u00fc ve Frans\u0131z Protestan Yolu ile birlikte, Frans\u0131z Protestan Lisesi\u2019ni de i\u00e7eren \u00e7e\u015fitli okullar da dahil olmak \u00fczere bir\u00e7ok yerel yere onlar\u0131n onuruna isim verilmi\u015ftir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 141, "text": "Virginia" } ], "id": "5710eca0a58dae1900cd6b3a", "question": "Hangi \u0130ngiliz kolonisinde Frans\u0131z Protestan\u0131 yerle\u015fimcilere toprak s\u00f6z\u00fc verildi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 87, "text": "A\u015fa\u011f\u0131 Norfolk \u0130l\u00e7esinde" } ], "id": "5710eca0a58dae1900cd6b3b", "question": "Bu \u0130ngiliz kolonisinin hangi b\u00f6lgesinde Frans\u0131z Protestanlara toprak hibe edildi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 255, "text": "Manakin Kasabas\u0131" } ], "id": "5710eca0a58dae1900cd6b3c", "question": "Frans\u0131z Protestanlar\u0131 vard\u0131klar\u0131nda onlara fiilen hangi kasaba verildi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 613, "text": "390" } ], "id": "5710eca0a58dae1900cd6b3d", "question": "Manakintown\u2019a ka\u00e7 yerle\u015fimci yerle\u015fti?" }, { "answers": [ { "answer_start": 443, "text": "12 May\u0131s 1705'te" } ], "id": "5710eca0a58dae1900cd6b3e", "question": "Bu yerle\u015fimciler \u0130ngiliz s\u00f6m\u00fcrgecileri olarak ne zaman vatanda\u015fl\u0131\u011fa kavu\u015ftu?" } ] }, { "context": "Reform kilisesinin di\u011fer selefleri aras\u0131nda reform yanl\u0131s\u0131 ve Jacques Lefevre (c. 1455-1536) gibi Galya Roma Katolikleri de vard\u0131. Galyal\u0131lar k\u0131saca, Frans\u0131zlar\u0131n dininin yabanc\u0131 bir g\u00fc\u00e7 olan Roma Piskoposu taraf\u0131ndan kontrol edilemeyece\u011fi ilkesiyle, Frans\u0131z kilisesi i\u00e7in ba\u011f\u0131ms\u0131zl\u0131k sa\u011flad\u0131lar. Protestan Reformu s\u0131ras\u0131nda, Paris \u00dcniversitesi'nde bir profes\u00f6r olan Lefevre, 1523'te Yeni Ahit'in Frans\u0131zca \u00e7evirisini yapt\u0131 ve ard\u0131ndan 1530'da \u0130ncil'in tamam\u0131n\u0131 Frans\u0131zcaya \u00e7evirdi. Lefevre'nin bir \u00f6\u011frencisi olan William Farel \u0130, Cenevre'de bir Protestan h\u00fck\u00fcmeti kurulmas\u0131n\u0131 sa\u011flayan \u0130svi\u00e7re Reformunun lideri olmaya devam etti. Paris \u00dcniversitesi'nden bir ba\u015fka \u00f6\u011frenci olan Jean Cauvin (John Calvin) de Protestanl\u0131\u011fa ge\u00e7ti. Mezhebin I. Francis taraf\u0131ndan bast\u0131r\u0131lmas\u0131ndan \u00e7ok sonra, \u00e7o\u011funlukla Luberon b\u00f6lgesinde yer alan kalan Frans\u0131z Waldensal\u0131lar, William Farel, Calvin ve Reformasyona kat\u0131lmaya \u00e7al\u0131\u015ft\u0131lar ve Olivetan onlar i\u00e7in bir Frans\u0131z \u0130ncil'i yay\u0131nlad\u0131. 1559 Frans\u0131z G\u00fcnah \u00c7\u0131karmas\u0131 kararl\u0131 bir \u015fekilde Kalvinistik bir etki g\u00f6stermektedir. 1550-1580 aras\u0131nda, Fransa'daki Reform kilisesinin \u00fcyeleri yayg\u0131n olarak Frans\u0131z Protestanlar olarak bilinirdi. [kaynak belirtilmeli]", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 62, "text": "Jacques Lefevre" } ], "id": "57111380a58dae1900cd6bd6", "question": "15. Y\u00fczy\u0131ldaki reform yanl\u0131s\u0131 Katolik Kilisesinin bir \u00fcyesi olan Frans\u0131z kimdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 326, "text": "Paris \u00dcniversitesi'nde" } ], "id": "57111380a58dae1900cd6bd7", "question": "Bu reform yanl\u0131s\u0131 lider nerede e\u011fitim verdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 436, "text": "1530'da" } ], "id": "57111380a58dae1900cd6bd8", "question": "Bu lider ne zaman Frans\u0131zca \u0130ncil yay\u0131nlad\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 514, "text": "William Farel" } ], "id": "57111380a58dae1900cd6bd9", "question": "Hangi \u0130svi\u00e7re reformu lideri Lefevre'nin \u00f6\u011frencisiydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 678, "text": "Jean Cauvin" } ], "id": "57111380a58dae1900cd6bda", "question": "Paris \u00dcniversitesi'nde ba\u015fka hangi Avrupa Protestan lideri de e\u011fitim g\u00f6rd\u00fc?" } ] }, { "context": "Kuzey Amerika'daki Frans\u0131z Protestan cemaatlerinin (veya bireylerinin) \u00e7o\u011fu, nihayetinde daha fazla say\u0131da \u00fcyesi olan di\u011fer Protestan mezheplerine kat\u0131ld\u0131. Frans\u0131z Protestanlar\u0131 h\u0131zl\u0131 adapte olmu\u015ftu ve s\u0131kl\u0131kla kendi Frans\u0131z topluluklar\u0131n\u0131n d\u0131\u015f\u0131ndan ki\u015filerle evleniyorlard\u0131 ve bu da asimilasyona yol a\u00e7\u0131yordu. Bir\u00e7ok ailede Frans\u0131z Protestan\u0131 soyundan gelenler, on dokuzuncu y\u00fczy\u0131la kadar \u00e7ocuklar\u0131n\u0131n ad ve soyadlar\u0131n\u0131 Frans\u0131zca kullanmaya devam ettiler. Asimilasyona u\u011frayan Frans\u0131zlar, \u00f6zellikle ge\u00e7 S\u00f6m\u00fcrge ve erken Federal d\u00f6nemlerde t\u00fcccar ve zanaatkar olarak ABD'nin ekonomik ya\u015fam\u0131na say\u0131s\u0131z katk\u0131 yapt\u0131. \u00d6rne\u011fin, Lavoisier'in eski bir \u00f6\u011frencisi olan E.I. du Pont, Eleutherian barut fabrikalar\u0131n\u0131 kurdu.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 89, "text": "daha fazla say\u0131da \u00fcyesi olan di\u011fer Protestan mezheplerine kat\u0131ld\u0131" } ], "id": "57111713a58dae1900cd6c00", "question": "Frans\u0131z Protestanlar\u0131, Yeni D\u00fcnyadaki dini inan\u00e7lar\u0131n\u0131 nas\u0131l de\u011fi\u015ftirdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 211, "text": "kendi Frans\u0131z topluluklar\u0131n\u0131n d\u0131\u015f\u0131ndan ki\u015filerle evleniyorlard\u0131" } ], "id": "57111713a58dae1900cd6c01", "question": "Frans\u0131z Protestan\u0131 yerle\u015fimciler genellikle Kuzey Amerika toplumuna nas\u0131l asimile edildi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 660, "text": "E.I. du Pont" } ], "id": "57111713a58dae1900cd6c02", "question": "Tan\u0131nm\u0131\u015f bir Frans\u0131z Protestan\u0131 soyundan gelen silah \u00fcreticisi kimdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 363, "text": "on dokuzuncu y\u00fczy\u0131la kadar" } ], "id": "57111713a58dae1900cd6c03", "question": "Frans\u0131z Protestanlar\u0131 ne zamana kadar Frans\u0131zca isimleri kullanmaya devam etti?" }, { "answers": [ { "answer_start": 674, "text": "Eleutherian barut fabrikalar\u0131n\u0131" } ], "id": "57111713a58dae1900cd6c04", "question": "Du Pont'un barut i\u015fletmesinin ad\u0131 neydi?" } ] }, { "context": "Brandenburg Se\u00e7men Prensi Frederick William, Frans\u0131z Protestanlar\u0131n\u0131 krall\u0131\u011f\u0131na yerle\u015fmeye davet etti ve onlar\u0131n soyundan gelenler Prusya'da \u00f6ne \u00e7\u0131kan konumlara y\u00fckseldi. \u015eair Theodor Fontane, Tannenberg Birinci D\u00fcnya Sava\u015f\u0131 Muharebesi kahraman\u0131 General Hermann von Fran\u00e7ois, Luftwaffe Generali ve y\u0131ld\u0131z pilotu Adolf Galland, Luftwaffe y\u0131ld\u0131z pilotu Hans-Joachim Marseille ve \u00fcnl\u00fc alman denizalt\u0131 kaptan\u0131 Lothar von Arnauld de la Peri\u00e8re dahil olmak \u00fczere bir\u00e7ok \u00fcnl\u00fc Alman askeri, k\u00fclt\u00fcrel ve politik fig\u00fcr\u00fc, etnik Frans\u0131z Protestan\u0131yd\u0131. Alman Federal \u0130\u00e7i\u015fleri Bakan\u0131 Thomas de Maizi\u00e8re gibi, (Do\u011fu) Alman Demokratik Cumhuriyeti\u2019nin son Ba\u015fbakan\u0131 Lothar de Maizi\u00e8re de bir Frans\u0131z Protestan ailesinin soyundan gelmeydi.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 26, "text": "Frederick William" } ], "id": "57111b95a58dae1900cd6c50", "question": "Hangi Alman h\u00fck\u00fcmdar Frans\u0131z Protestanlar\u0131 \u00fclkesine g\u00f6\u00e7 etmeye davet etti?" }, { "answers": [ { "answer_start": 176, "text": "Theodor Fontane" } ], "id": "57111b95a58dae1900cd6c51", "question": "Hangi Alman \u015fair Frans\u0131z Protestan soyundan gelmektedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 312, "text": "Adolf Galland" } ], "id": "57111b95a58dae1900cd6c52", "question": "Hangi Alman general ve sava\u015f pilotu Frans\u0131z Protestan soyundand\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 649, "text": "Lothar de Maizi\u00e8re" } ], "id": "57111b95a58dae1900cd6c53", "question": "Do\u011fu Almanyan\u0131n son Ba\u015fbakan\u0131 kimdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 546, "text": "Federal \u0130\u00e7i\u015fleri Bakan\u0131" } ], "id": "57111b95a58dae1900cd6c54", "question": "Thomas de Maiziere\u2019nin, Alman kabinesindeki g\u00f6revi neydi?" } ] } ], "title": "Huguenot" }, { "paragraphs": [ { "context": "Suyu kaynatmak ve buhar sa\u011flamak i\u00e7in gereken \u0131s\u0131, genellikle kapal\u0131 bir alanda (yanma odas\u0131, ate\u015fleme odas\u0131 gibi isimlerle adland\u0131r\u0131lan) uygun bir hava beslemesi ile yan\u0131c\u0131 maddelerin yak\u0131lmas\u0131 ile elde edilir. Baz\u0131 durumlarda, \u0131s\u0131 kayna\u011f\u0131 bir n\u00fckleer reakt\u00f6r, jeotermal enerji, g\u00fcne\u015f enerjisi veya i\u00e7ten yanmal\u0131 bir motordan veya end\u00fcstriyel i\u015flemden elde edilen at\u0131k \u0131s\u0131d\u0131r. Model veya oyuncak buhar motorlar\u0131nda, \u0131s\u0131 kayna\u011f\u0131 bir elektrikli \u0131s\u0131tma eleman\u0131 olabilir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 167, "text": "yan\u0131c\u0131 maddelerin yak\u0131lmas\u0131" } ], "id": "571144d1a58dae1900cd6d6e", "question": "Buhar motorunda kaynam\u0131\u015f su i\u00e7in al\u0131\u015f\u0131lagelmi\u015f \u0131s\u0131 kayna\u011f\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 81, "text": "yanma odas\u0131" } ], "id": "571144d1a58dae1900cd6d6f", "question": "Yanma odas\u0131n\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda, yan\u0131c\u0131 maddelerin motorda yak\u0131ld\u0131\u011f\u0131 alan\u0131n di\u011fer ad\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 280, "text": "g\u00fcne\u015f" } ], "id": "571144d1a58dae1900cd6d70", "question": "N\u00fckleer, jeotermal ve i\u00e7ten yanmal\u0131 motor at\u0131k \u0131s\u0131s\u0131 ile birlikte, bir buhar motoru i\u00e7in nas\u0131l bir enerji kayna\u011f\u0131 \u0131s\u0131 sa\u011flayabilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 433, "text": "elektrikli" } ], "id": "571144d1a58dae1900cd6d71", "question": "Oyuncak buhar motorlar\u0131nda hangi tip \u0131s\u0131tma eleman\u0131 kullan\u0131l\u0131r?" } ] }, { "context": "Buhar motorlar\u0131n\u0131n performans\u0131n\u0131 analiz etmek i\u00e7in en faydal\u0131 ara\u00e7 buhar motoru g\u00f6stergesidir. \u0130lk versiyonlar 1851 y\u0131l\u0131na kadar kullan\u0131l\u0131yordu, ancak en ba\u015far\u0131l\u0131 g\u00f6sterge, Charles Richard taraf\u0131ndan y\u00fcksek h\u0131zl\u0131 motor mucidi ve \u00fcreticisi Charles Porter \u015firketi i\u00e7in geli\u015ftirildi ve 1862'de Londra Fuar\u0131\u2019nda sergilendi. Buhar motoru g\u00f6stergesi, \u00e7e\u015fitli sorunlar\u0131 tespit etme ve \u00fcretilen beygir g\u00fcc\u00fcn\u00fc hesaplamada kullan\u0131labilmesi i\u00e7in d\u00f6ng\u00fc boyunca silindirdeki bas\u0131nc\u0131 ka\u011f\u0131da \u00e7iziyordu. Bu, m\u00fchendisler, teknisyenler ve sigorta m\u00fcfetti\u015fleri taraf\u0131ndan rutin olarak kullan\u0131lm\u0131\u015ft\u0131. Motor g\u00f6stergesi ayn\u0131 zamanda i\u00e7ten yanmal\u0131 motorlarda da kullan\u0131labilir. A\u015fa\u011f\u0131daki g\u00f6sterge \u015femas\u0131n\u0131n g\u00f6r\u00fcnt\u00fcs\u00fcne bak\u0131n\u0131z (Motor birimleri tipleri b\u00f6l\u00fcm\u00fcnde).", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 67, "text": "buhar motoru g\u00f6stergesidir" } ], "id": "57114667a58dae1900cd6d80", "question": "Buhar motoru performans\u0131n\u0131 incelemek i\u00e7in hangi ara\u00e7 kullan\u0131l\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 111, "text": "1851" } ], "id": "57114667a58dae1900cd6d81", "question": "Buhar motoru g\u00f6stergesinin kaydedilen en eski kullan\u0131m\u0131 hangi y\u0131ldayd\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 239, "text": "Charles Porter" } ], "id": "57114667a58dae1900cd6d82", "question": "Hangi \u015firket en ba\u015far\u0131l\u0131 buhar motoru g\u00f6stergesini geli\u015ftirdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 173, "text": "Charles Richard" } ], "id": "57114667a58dae1900cd6d83", "question": "Charles Porter i\u00e7in ba\u015far\u0131l\u0131 bir buhar motoru g\u00f6stergesini kim geli\u015ftirdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 291, "text": "Londra Fuar\u0131\u2019nda" } ], "id": "57114667a58dae1900cd6d84", "question": "Charles Porter buhar motoru g\u00f6stergesi nerede sergilendi?" } ] }, { "context": "Rankine \u00e7evriminin verimlili\u011fi genellikle arac\u0131 ak\u0131\u015fkan ile s\u0131n\u0131rl\u0131d\u0131r. Bas\u0131n\u00e7, arac\u0131 ak\u0131\u015fkan i\u00e7in kritik \u00fcst\u00fc seviyelere ula\u015fmad\u0131\u011f\u0131nda, \u00e7evrimin \u00fczerinde \u00e7al\u0131\u015fabilece\u011fi s\u0131cakl\u0131k aral\u0131\u011f\u0131 olduk\u00e7a k\u00fc\u00e7\u00fckt\u00fcr; buhar t\u00fcrbinlerinde, t\u00fcrbin giri\u015f s\u0131cakl\u0131klar\u0131 tipik genellikle 565 \u00b0C'dir (paslanmaz \u00e7eli\u011fin s\u00fcr\u00fcnme s\u0131n\u0131r\u0131) ve yo\u011fu\u015fturucu s\u0131cakl\u0131klar\u0131 yakla\u015f\u0131k 30 \u00b0C'dir. Bu, modern bir k\u00f6m\u00fcr yak\u0131tl\u0131 elektrik santrali i\u00e7in%42'lik bir fiili verimlilik ile kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda %63'l\u00fck teorik bir Carnot \u00e7evrimi verimlili\u011fi sa\u011flar. Bu d\u00fc\u015f\u00fck t\u00fcrbin giri\u015f s\u0131cakl\u0131\u011f\u0131, (bir gaz t\u00fcrbini ile kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda) kombine \u00e7evrim gaz t\u00fcrbini santrallerinde olu\u015fum d\u00f6ng\u00fcs\u00fc \u00e7evrimi olarak genellikle Rankine \u00e7evriminin kullan\u0131lmas\u0131n\u0131n nedenidir.[kaynak belirtilmeli]", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 42, "text": "arac\u0131 ak\u0131\u015fkan" } ], "id": "57114e8d50c2381900b54a5b", "question": "Rankine \u00e7evriminin verimlili\u011fini ne s\u0131n\u0131rlar?" }, { "answers": [ { "answer_start": 269, "text": "565 \u00b0C'dir" } ], "id": "57114e8d50c2381900b54a5c", "question": "Bir buhar t\u00fcrbininin t\u00fcrbin giri\u015f s\u0131cakl\u0131\u011f\u0131 Santigrat derece cinsinden nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 281, "text": "paslanmaz \u00e7eli\u011fin" } ], "id": "57114e8d50c2381900b54a5d", "question": "565 \u00b0C s\u00fcr\u00fcnme s\u0131n\u0131r\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 468, "text": "%63'l\u00fck" } ], "id": "57114e8d50c2381900b54a5f", "question": "Bir t\u00fcrbinin teorik Carnot \u00e7evrimi verimlili\u011fi nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 352, "text": "30 \u00b0C'dir" } ], "id": "57114e8d50c2381900b54a5e", "question": "Bir t\u00fcrbindeki yakla\u015f\u0131k yo\u011fu\u015fturucu s\u0131cakl\u0131\u011f\u0131 nedir?" } ] }, { "context": "Pistonlu buhar motorunun art\u0131k yayg\u0131n ticari kullan\u0131mda olmamas\u0131na ra\u011fmen, \u00e7e\u015fitli \u015firketler motorun potansiyelini i\u00e7ten yanmal\u0131 motorlara bir alternatif olarak ara\u015ft\u0131rmakta veya kullanmaktad\u0131r. \u0130sve\u00e7'teki Energiprojekt AB \u015firketi, buhar\u0131n g\u00fcc\u00fcnden yararlanmak i\u00e7in modern malzemelerin kullan\u0131lmas\u0131nda ilerleme kaydetmi\u015ftir. Energiprojekt'in buhar motorunun verimlili\u011fi, y\u00fcksek bas\u0131n\u00e7l\u0131 motorlarda %27-30'a ula\u015fmaktad\u0131r. K\u0131zg\u0131n buharl\u0131 tek ad\u0131ml\u0131, 5 silindirli bir motordur (kademesiz) ve yakla\u015f\u0131k KWh ba\u015f\u0131na 4 kg (8,8 lb) buhar t\u00fcketmektedir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 206, "text": "Energiprojekt AB" } ], "id": "57115bf350c2381900b54a93", "question": "Hangi modern \u015firket \u00f6zellikle modern malzemeler kullanarak bir buhar motoru \u00fczerinde \u00e7al\u0131\u015f\u0131yordu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 195, "text": "\u0130sve\u00e7'teki" } ], "id": "57115bf350c2381900b54a94", "question": "Energiprojekt AB nerededir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 448, "text": "5" } ], "id": "57115bf350c2381900b54a95", "question": "Energiprojekt AB motorunda ka\u00e7 silindir vard\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 515, "text": "8,8" } ], "id": "57115bf350c2381900b54a96", "question": "Energiprojekt AB'nin motoru kilowatt saatte ka\u00e7 pound buhar kullan\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 398, "text": "%27-30'a" } ], "id": "57115bf350c2381900b54a97", "question": "Energiprojekt AB motorunun eri\u015fti\u011fi y\u00fcksek bas\u0131n\u00e7l\u0131 motor verimi y\u00fczde ka\u00e7t\u0131r?" } ] }, { "context": "Bir buhar t\u00fcrbini, birbirini s\u0131rayla izleyen t\u00fcrbin muhafazas\u0131na sabitlenmi\u015f bir dizi stator (statik diskler) ve bir tahrik \u015faft\u0131 \u00fczerine monte edilmi\u015f bir veya daha fazla rotordan (d\u00f6nen diskler) olu\u015fur. Rotorlar, d\u0131\u015f kenarda pervane benzeri bir b\u0131\u00e7ak d\u00fczenine sahiptir. Buhar bu b\u0131\u00e7aklara etki ederek d\u00f6ner hareket sa\u011flar. Stator, buhar ak\u0131\u015f\u0131n\u0131 bir sonraki rotor a\u015famas\u0131na y\u00f6nlendirmeye yarayan benzer fakat sabit bir b\u0131\u00e7ak serisinden olu\u015fur. Bir buhar t\u00fcrbini genellikle vakum sa\u011flayan bir y\u00fczey kondansat\u00f6r\u00fcne bo\u015fal\u0131r. Bir buhar t\u00fcrbininin a\u015famalar\u0131 tipik olarak, buhar\u0131n belirli bir h\u0131z ve bas\u0131nc\u0131ndan maksimum potansiyel \u00e7al\u0131\u015fmay\u0131 \u00e7\u0131karmak i\u00e7in d\u00fczenlenir, bu da de\u011fi\u015fken boyutlu bir dizi y\u00fcksek ve d\u00fc\u015f\u00fck bas\u0131n\u00e7 a\u015famas\u0131na yol a\u00e7ar. T\u00fcrbinler yaln\u0131zca nispeten y\u00fcksek h\u0131zda d\u00f6nerlerse verimlidirler, bu nedenle genellikle bir gemi pervanesi gibi d\u00fc\u015f\u00fck h\u0131zl\u0131 uygulamalar\u0131 s\u00fcrmek i\u00e7in red\u00fcksiyon di\u015flisine ba\u011flan\u0131rlar. B\u00fcy\u00fck elektrik \u00fcretim istasyonlar\u0131n\u0131n b\u00fcy\u00fck \u00e7o\u011funlu\u011funda t\u00fcrbinler, red\u00fcksiyon di\u015flisi olmadan do\u011frudan jenerat\u00f6rlere ba\u011flan\u0131r. Tipik h\u0131zlar, ABD'de 60 Hertz g\u00fc\u00e7te dakikada 3600 devir (RPM), 50 Hertz elektrik g\u00fc\u00e7 sistemine sahip Avrupa ve di\u011fer \u00fclkelerde 3000 RPM\u2019dir. N\u00fckleer enerji uygulamalar\u0131nda t\u00fcrbinler tipik olarak bu h\u0131zlar\u0131n yar\u0131s\u0131nda, 1800 RPM ve 1500 RPM'de \u00e7al\u0131\u015f\u0131r. Bir t\u00fcrbin rotoru ayr\u0131ca yaln\u0131zca bir y\u00f6nde d\u00f6nerken g\u00fc\u00e7 sa\u011flayabilir. Bu nedenle, ters y\u00f6nde g\u00fcc\u00fcn gerekli oldu\u011fu yerlerde genellikle bir geri vites kademesi veya di\u015fli kutusu gerekir.[kaynak belirtilmeli]", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 182, "text": "d\u00f6nen diskler" } ], "id": "57115ff82419e314009555c3", "question": "Rotorlar i\u00e7in kullan\u0131lan di\u011fer terim nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 117, "text": "tahrik \u015faft\u0131" } ], "id": "57115ff82419e314009555c4", "question": "Bir buhar t\u00fcrbininde, rotorlar neye monte edilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 94, "text": "statik diskler" } ], "id": "57115ff82419e314009555c5", "question": "Statorlara adland\u0131rman\u0131n ba\u015fka bir yolu nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 45, "text": "t\u00fcrbin muhafazas\u0131na" } ], "id": "57115ff82419e314009555c6", "question": "Statorlar neye ba\u011fl\u0131d\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 1086, "text": "dakikada 3600 devir" } ], "id": "57115ff82419e314009555c7", "question": "Amerika Birle\u015fik Devletleri'nde 60 Hertz g\u00fcc\u00fcnde normal bir t\u00fcrbinin h\u0131z\u0131 nedir?" } ] } ], "title": "Steam_engine" }, { "paragraphs": [ { "context": "Oksijen, birbirinden ba\u011f\u0131ms\u0131z olarak, Uppsala'da 1773 ya da \u00f6nceki y\u0131llarda Carl Wilhelm Scheele ve Wiltshire'da 1774 y\u0131l\u0131nda Joseph Priestley taraf\u0131ndan ke\u015ffedildi, ancak \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131 ilk yay\u0131nland\u0131\u011f\u0131 i\u00e7in Priestley'e s\u0131kl\u0131kla \u00f6ncelik verilmektedir. Oksijen ad\u0131, 1777'de, oksijenle ilgili deneyleri o zamanki pop\u00fcler yanma ve korozyonun flojiston kuram\u0131n\u0131 ge\u00e7ersiz k\u0131lmaya yard\u0131mc\u0131 olan Antoine Lavoisier taraf\u0131ndan icat edildi. Ad\u0131, Yunan k\u00f6kenli, asitlerin ek\u015fi tad\u0131na at\u0131f yapan \u1f40\u03be\u03cd\u03c2 oksys, \"asit\", kelime anlam\u0131yla \"keskin\" ve \u03b3\u03b5\u03bd\u03ae\u03c2 - genes, \"\u00fcretici\", kelime anlam\u0131yla \"sebep olan kimse\" k\u00f6klerinden t\u00fcremi\u015ftir, isimlendirildi\u011fi zaman nedeniyle, yanl\u0131\u015fl\u0131kla t\u00fcm asitlerin bile\u015fimlerinde oksijen gerektirdi\u011fi d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclm\u00fc\u015ft\u00fc. Oksijen yayg\u0131n kullan\u0131m alanlar\u0131 aras\u0131nda \u00e7elik, plastik ve tekstil \u00fcretim d\u00f6ng\u00fcs\u00fc, \u00e7eliklerin ve di\u011fer metallerin lehimlenmesi, kaynak yap\u0131lmas\u0131 ve kesilmesi, roketlerde itici gaz, oksijen terapisi ve u\u00e7aklarda, denizalt\u0131larda, uzay u\u00e7u\u015funda ve dal\u0131\u015fta ya\u015fam destek sistemleri bulunur.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 49, "text": "1773" } ], "id": "571c8539dd7acb1400e4c0e2", "question": "Carl Wilhelm Scheele oksijeni ne zaman ke\u015ffetti?" }, { "answers": [ { "answer_start": 113, "text": "1774" } ], "id": "571c8539dd7acb1400e4c0e3", "question": "Joseph Priestley hangi y\u0131lda oksijenin fark\u0131na vard\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 172, "text": "\u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131 ilk yay\u0131nland\u0131\u011f\u0131" } ], "id": "571c8539dd7acb1400e4c0e4", "question": "Oksijeni ilk ke\u015ffedenin Priestley oldu\u011fu iddias\u0131n\u0131n nedeni nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 387, "text": "Antoine Lavoisier" } ], "id": "571c8539dd7acb1400e4c0e5", "question": "Oksijen kelimesini ilk olara hangi ara\u015ft\u0131rmac\u0131 kulland\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 317, "text": "yanma ve korozyonun flojiston kuram\u0131n\u0131" } ], "id": "571c8539dd7acb1400e4c0e6", "question": "Lavoisier deneyleri hangi \u00f6nceki \u00e7al\u0131\u015fman\u0131n itibar\u0131n\u0131 sarst\u0131?" } ] }, { "context": "1891'de \u0130sko\u00e7 kimyager James Dewar \u00e7al\u0131\u015fmak i\u00e7in yeterince s\u0131v\u0131 oksijen \u00fcretmeyi ba\u015fard\u0131. S\u0131v\u0131 oksijen \u00fcretmek i\u00e7in ticari olarak uygulanabilir ilk s\u00fcre\u00e7, 1895 y\u0131l\u0131nda Alman m\u00fchendis Carl von Linde ve \u0130ngiliz m\u00fchendis William Hampson taraf\u0131ndan ba\u011f\u0131ms\u0131z olarak geli\u015ftirildi. Her iki adam da havan\u0131n \u0131s\u0131s\u0131n\u0131 s\u0131v\u0131la\u015fana kadar d\u00fc\u015f\u00fcrd\u00fc ve ard\u0131ndan bile\u015fen gazlar\u0131n her seferde birini kaynat\u0131p yakalayarak dam\u0131tt\u0131. Daha sonra, 1901'de, ilk kez asetilen ve s\u0131k\u0131\u015ft\u0131r\u0131lm\u0131\u015f O\n2 kar\u0131\u015f\u0131m\u0131n\u0131n yak\u0131lmas\u0131yla oksiasetilen kayna\u011f\u0131 bulundu. Bu kaynak ve metal kesme y\u00f6ntemi daha sonra yayg\u0131n hale geldi.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 23, "text": "James Dewar" } ], "id": "571c9348dd7acb1400e4c114", "question": "Hangi kimyager \u00e7al\u0131\u015fma amac\u0131yla kullanmak i\u00e7in yeterince s\u0131v\u0131 oksijen \u00fcretmeyi ba\u015fard\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "1891'de" } ], "id": "571c9348dd7acb1400e4c115", "question": "Dewar hangi y\u0131lda s\u0131v\u0131 oksijen \u00fczerinde deney yapt\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 155, "text": "1895" } ], "id": "571c9348dd7acb1400e4c116", "question": "Ticari kullan\u0131m i\u00e7in ne zaman s\u0131v\u0131 oksijen geli\u015ftirildi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 494, "text": "oksiasetilen kayna\u011f\u0131" } ], "id": "571c9348dd7acb1400e4c118", "question": "1901'de hangi kaynak i\u015flemi bulundu?" } ] }, { "context": "Paleoklimatologlar, iklimin milyonlarca y\u0131l \u00f6nce nas\u0131l oldu\u011funu belirlemek i\u00e7in deniz organizmalar\u0131n\u0131n kabuklar\u0131 ve iskeletlerindeki oksijen-18 ve oksijen-16 oran\u0131n\u0131 \u00f6l\u00e7er (bkz. Oksijen izotop oran\u0131 d\u00f6ng\u00fcs\u00fc). Daha hafif izotop, oksijen-16'y\u0131 i\u00e7eren deniz suyu molek\u00fclleri, %12 daha a\u011f\u0131r olan oksijen-18'i i\u00e7eren su molek\u00fcllerinden biraz daha h\u0131zl\u0131 bir \u015fekilde buharla\u015f\u0131r; bu e\u015fitsizlik d\u00fc\u015f\u00fck s\u0131cakl\u0131klarda artar. D\u00fc\u015f\u00fck k\u00fcresel s\u0131cakl\u0131k d\u00f6nemlerinde, buharla\u015fan sudan gelen kar ve ya\u011fmur oksijen-16'da, geride kalan deniz suyu oksijen-18'de daha y\u00fcksek olma e\u011filimindedir. Deniz organizmalar\u0131 daha sonra iskeletlerine ve kabuklar\u0131na daha s\u0131cak bir iklimde oldu\u011fundan daha fazla oksijen-18 ekler. Paleoklimatologlar ayr\u0131ca bu oran\u0131 direkt olarak y\u00fcz binlerce y\u0131ll\u0131k buz \u00e7ekirde\u011fi numunelerinin su molek\u00fcllerinde \u00f6l\u00e7erler.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Paleoklimatologlar" } ], "id": "571cb27fdd7acb1400e4c132", "question": "Hangi grup bilim insan\u0131 deniz hayvanlar\u0131ndaki oksijen miktar\u0131n\u0131 \u00f6l\u00e7er?" }, { "answers": [ { "answer_start": 20, "text": "iklimin" } ], "id": "571cb27fdd7acb1400e4c133", "question": "Paleoklimatologlar hangi hava durumu \u00f6zellikleri hakk\u0131nda bilgi ister?" }, { "answers": [ { "answer_start": 273, "text": "%12" } ], "id": "571cb27fdd7acb1400e4c134", "question": "Oksijen 18 oksijen 16'dan ne kadar daha a\u011f\u0131rd\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 526, "text": "oksijen-18'de" } ], "id": "571cb27fdd7acb1400e4c135", "question": "Deniz hayvanlar\u0131, daha so\u011fuk iklim ko\u015fullar\u0131nda hangi oksijen formunu y\u00fcksek miktarlarda elde eder?" }, { "answers": [ { "answer_start": 413, "text": "D\u00fc\u015f\u00fck k\u00fcresel s\u0131cakl\u0131k d\u00f6nemlerinde" } ], "id": "571cb27fdd7acb1400e4c136", "question": "Ne t\u00fcr bir iklim s\u0131ras\u0131nda deniz suyu i\u00e7inde oksijen 18 daha y\u00fcksek seviyelerdedir?" } ] }, { "context": "Oksijen, 687 ve 760nm dalga boylar\u0131nda zirveye \u00e7\u0131kan iki spektrofotometrik so\u011furum ku\u015fa\u011f\u0131 sunar. Baz\u0131 uzaktan alg\u0131lamac\u0131 bilim adamlar\u0131, bitki \u00f6rt\u00fcs\u00fc tepe \u00e7at\u0131lar\u0131ndan gelen \u0131\u015f\u0131\u011f\u0131n bu ku\u015faklar\u0131n\u0131n \u00f6l\u00e7\u00fcm\u00fcn\u00fc bir uydu platformundan yaparak bitki sa\u011fl\u0131\u011f\u0131 durumunu tan\u0131mlamak i\u00e7in kullanmay\u0131 teklif ettiler. Bu yakla\u015f\u0131m, bu ku\u015faklarda, bitki \u00f6rt\u00fcs\u00fcn\u00fcn yans\u0131mas\u0131n\u0131, \u00e7ok daha zay\u0131f olan \u0131\u015f\u0131n\u0131m\u0131ndan ay\u0131rt etmenin m\u00fcmk\u00fcn oldu\u011fu ger\u00e7e\u011fini kullan\u0131r. D\u00fc\u015f\u00fck sinyal-g\u00fcr\u00fclt\u00fc oran\u0131 ve bitki \u00f6rt\u00fcs\u00fcn\u00fcn fiziksel yap\u0131s\u0131 nedeniyle \u00f6l\u00e7\u00fcm teknik olarak zordur; ancak k\u00fcresel \u00f6l\u00e7ekte uydulardan karbon d\u00f6ng\u00fcs\u00fcn\u00fc izlemek i\u00e7in olas\u0131 bir y\u00f6ntem olarak \u00f6nerilmi\u015ftir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 9, "text": "687 ve 760nm" } ], "id": "571cbe35dd7acb1400e4c13c", "question": "Spektrofotometrik ku\u015flaklar hangi dalga boyunda zirve yapar?" }, { "answers": [ { "answer_start": 573, "text": "karbon d\u00f6ng\u00fcs\u00fcn\u00fc" } ], "id": "571cbe35dd7acb1400e4c13d", "question": "Bitki \u00f6rt\u00fcs\u00fcnden kaynaklanan \u0131\u015f\u0131n\u0131m\u0131 \u00f6l\u00e7mek hangi olaylar\u0131 izlemek i\u00e7in bilgi sa\u011flar?" }, { "answers": [ { "answer_start": 206, "text": "bir uydu platformundan" } ], "id": "571cbe35dd7acb1400e4c13e", "question": "Bilim adamlar\u0131, bitki \u00f6rt\u00fcs\u00fc \u0131\u015f\u0131n\u0131m\u0131n\u0131 nereden \u00f6l\u00e7mek ister?" }, { "answers": [ { "answer_start": 546, "text": "k\u00fcresel" } ], "id": "571cbe35dd7acb1400e4c13f", "question": "Bilim adamlar\u0131, bitki \u00f6rt\u00fcs\u00fc \u00f6l\u00e7\u00fcmlerini hangi \u00f6l\u00e7ekte g\u00f6sterir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 102, "text": "uzaktan" } ], "id": "571cbe35dd7acb1400e4c140", "question": "Bilim adamlar\u0131, k\u00fcresel \u0131\u015f\u0131n\u0131m\u0131 \u00f6l\u00e7mek i\u00e7in nas\u0131l bir alg\u0131lama bi\u00e7imi kullan\u0131r?" } ] }, { "context": "Hiperbarik (y\u00fcksek bas\u0131n\u00e7l\u0131) t\u0131p, hastan\u0131n ve gerekti\u011finde t\u0131bbi personelin \u00e7evresindeki k\u0131smi O\n2 bas\u0131nc\u0131n\u0131 art\u0131rmak i\u00e7in \u00f6zel oksijen odalar\u0131 kullan\u0131r. Karbonmonoksit zehirlenmesi, gazl\u0131 kangren ve dekompresyon hastal\u0131\u011f\u0131 (\u2018vurgun\u2019) bazen bu cihazlar kullan\u0131larak tedavi edilir. Akci\u011ferlerde art\u0131r\u0131lan O\n2 konsantrasyonu, karbonmonoksitin hemoglobin hem grubundan ayr\u0131lmas\u0131na yard\u0131mc\u0131 olur. Oksijen gaz\u0131, gaz kangrenine neden olan anaerobik bakteriler i\u00e7in zehirlidir, bu nedenle k\u0131smi bas\u0131nc\u0131n\u0131n art\u0131r\u0131lmas\u0131, onlar\u0131 \u00f6ld\u00fcrmeye yard\u0131mc\u0131 olur. Dekompresyon hastal\u0131\u011f\u0131, bir dal\u0131\u015ftan sonra \u00e7ok h\u0131zl\u0131 bir \u015fekilde dekompresyon yapan dalg\u0131\u00e7larda ortaya \u00e7\u0131kar, bu da kanlar\u0131nda \u00e7o\u011funlukla azot ve helyum olan soy gaz kabarc\u0131klar\u0131 olu\u015fmas\u0131na neden olur. O\n2 bas\u0131nc\u0131n\u0131n m\u00fcmk\u00fcn olan en k\u0131sa s\u00fcrede artt\u0131r\u0131lmas\u0131 tedavinin bir par\u00e7as\u0131d\u0131r.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 128, "text": "oksijen odalar\u0131" } ], "id": "571cd3b55efbb31900334e03", "question": "Karbonmonoksit zehirlenmesi gibi \u00e7e\u015fitli durumlar\u0131 tedavi etmek i\u00e7in hangi cihaz kullan\u0131l\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 323, "text": "karbonmonoksitin" } ], "id": "571cd3b55efbb31900334e04", "question": "Hastan\u0131n akci\u011ferlerinde artan oksijen konsantrasyonu neyi yerinden \u00e7\u0131kar\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 432, "text": "anaerobik bakteriler" } ], "id": "571cd3b55efbb31900334e05", "question": "Gaz kangrenine neden olan hangi patojen i\u00e7in oksijen zehirlidir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 543, "text": "Dekompresyon hastal\u0131\u011f\u0131" } ], "id": "571cd3b55efbb31900334e06", "question": "Bir dalg\u0131c\u0131n \u00e7ok \u00e7abuk dekompresyon yapt\u0131\u011f\u0131 bir dal\u0131\u015ftan sonra ne olur?" } ] } ], "title": "Oxygen" }, { "paragraphs": [ { "context": "6 Ekim 1973'te Suriye ve M\u0131s\u0131r, di\u011fer Arap milletlerinin deste\u011fiyle Yom Kippur Bayram\u0131nda \u0130srail'e s\u00fcrpriz bir sald\u0131r\u0131 ba\u015flatt\u0131. Arap-\u0130srail anla\u015fmazl\u0131\u011f\u0131ndaki bu sava\u015flar\u0131n yenilenmesi, petrol fiyatlar\u0131 \u00fczerindeki temel ekonomik bask\u0131y\u0131 serbest b\u0131rakt\u0131. O zamanlar, \u0130ran d\u00fcnyan\u0131n en b\u00fcy\u00fck ikinci petrol ihracat\u00e7\u0131s\u0131 ve yak\u0131n ABD m\u00fcttefikiydi. Haftalar sonra, \u0130ran \u015eah\u0131 bir r\u00f6portajda \u015funlar\u0131 s\u00f6yledi: \u201cTabii ki [petrol\u00fcn fiyat\u0131] artacak... Kesinlikle! Hem de nas\u0131l!... Sizler [Bat\u0131 uluslar\u0131] bize satt\u0131\u011f\u0131n\u0131z bu\u011fday\u0131n fiyat\u0131n\u0131 y\u00fczde 300 art\u0131rd\u0131n\u0131z, \u015feker ve \u00e7imento i\u00e7in de ayn\u0131s\u0131 ge\u00e7erli... Ham petrol\u00fcm\u00fcz\u00fc al\u0131yor, petrokimya olak rafine ediyor ve bize \u00f6dedi\u011finiz fiyat\u0131n y\u00fczlerce kat\u0131na geri sat\u0131yorsunuz... Bunun adil olmas\u0131 i\u00e7in, bundan sonra petrol i\u00e7in daha fazla para \u00f6demelisiniz. On kat\u0131 daha fazla diyelim.\u201d", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "6 Ekim 1973'te" } ], "id": "5725bad5271a42140099d0bd", "question": "Suriye ve M\u0131s\u0131r, \u0130srail\u2019e ne zaman s\u00fcrpriz bir sald\u0131r\u0131 ba\u015flatt\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 266, "text": "\u0130ran" } ], "id": "5725bad5271a42140099d0be", "question": "D\u00fcnyan\u0131n en b\u00fcy\u00fck ikinci petrol \u00fcreticisi kimdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 787, "text": "On" } ], "id": "5725bad5271a42140099d0bf", "question": "S\u00fcrpriz sald\u0131r\u0131dan sonra di\u011fer uluslar petrole ka\u00e7 kat daha fazla \u00f6demek zorunda kald\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 266, "text": "\u0130ran" } ], "id": "5725bad5271a42140099d0c0", "question": "Hangi petrol \u00fcreticisi ABD'nin yak\u0131n m\u00fcttefiki idi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 129, "text": "Arap-\u0130srail anla\u015fmazl\u0131\u011f\u0131ndaki bu sava\u015flar\u0131n yenilenmesi" } ], "id": "5725bad5271a42140099d0c1", "question": "\u0130ran \u015eah\u0131 ni\u00e7in bir r\u00f6portaj verdi?" } ] }, { "context": "Ambargo, ABD enerji g\u00fcvenli\u011fi \u00fczerindeki tehditleri ele almak i\u00e7in acil taleplere neden olarak ABD ekonomisini olumsuz etkilemi\u015ftir. Uluslararas\u0131 d\u00fczeyde, fiyat art\u0131\u015flar\u0131 otomobil gibi bir\u00e7ok sekt\u00f6rde rekabet\u00e7i konumlar\u0131 de\u011fi\u015ftirdi. Makroekonomik problemler hem enflasyonist hem de deflasyonist etkilerden olu\u015ftu. Ambargo petrol \u015firketlerini, Kuzey Kutbu gibi engebeli arazilerde bile, petrol kaynaklar\u0131n\u0131 art\u0131rmak i\u00e7in yeni yollar aramak zorunda b\u0131rakt\u0131. \u00d6nemli derecede \u00fcretime ba\u015flamak i\u00e7in petrol bulmak ve yeni alanlar\u0131 geli\u015ftirmek be\u015f ila on y\u0131l s\u00fcrmekteydi. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Ambargo" } ], "id": "5726241189a1e219009ac2de", "question": "Neyin ABD ekonomisi \u00fczerinde olumsuz etkisi olmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 171, "text": "otomobil" } ], "id": "5726241189a1e219009ac2df", "question": "Uluslararas\u0131 d\u00fczeyde, hangi end\u00fcstrinin rekabet\u00e7i konumlar\u0131 etkilenmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 233, "text": "Makroekonomik" } ], "id": "5726241189a1e219009ac2e0", "question": "Hangi sorun hem enflasyonist hem de deflasyonist etkilerden olu\u015fmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 343, "text": "Kuzey Kutbu" } ], "id": "5726241189a1e219009ac2e1", "question": "Petrol krizi, petrol \u015firketlerinin hangi b\u00f6lgede petrol arz\u0131n\u0131 art\u0131rmas\u0131na neden oldu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 537, "text": "be\u015f ila on" } ], "id": "5726241189a1e219009ac2e2", "question": "Yeni alanlar\u0131n \u00f6nemli miktarda petrol \u00fcretimine sahip olmas\u0131 ne kadar s\u00fcrer?" } ] }, { "context": "1973 y\u0131l\u0131nda Nixon, ambargoya verilen yan\u0131t\u0131 koordine etmek i\u00e7in olu\u015fturulan k\u0131sa vadeli bir organizasyon olan Federal Enerji Ofisinin ilk Y\u00f6neticisi olarak William E. Simon'\u0131 se\u00e7ti. Simon, 1974 y\u0131l\u0131nda her bir eyalete 1972'de t\u00fckettikleri kadar yerel petrol tahsis etti, bu n\u00fcfusu artmayan eyaletler i\u00e7in i\u015fe yarad\u0131. Di\u011fer eyaletlerde, benzin istasyonlar\u0131nda kuyruklar yayg\u0131nd\u0131. Amerikan Otomobil Birli\u011fi, 1974 y\u0131l\u0131n\u0131n \u015eubat ay\u0131n\u0131n son haftas\u0131nda, Amerikan benzin istasyonlar\u0131n\u0131n %20'sinde yak\u0131t olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 bildirdi.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 157, "text": "William E. Simon'\u0131" } ], "id": "57264d9edd62a815002e80fe", "question": "Federal Enerji Ofisinin ilk y\u00f6neticisi kimdir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "1973" } ], "id": "57264d9edd62a815002e80ff", "question": "Nixon taraf\u0131ndan ne zaman se\u00e7ildi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 20, "text": "ambargoya verilen yan\u0131t\u0131 koordine etmek i\u00e7in" } ], "id": "57264d9edd62a815002e8100", "question": "Bu k\u0131sa s\u00fcreli organizasyon neden olu\u015fturuldu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 481, "text": "%20'sinde" } ], "id": "57264d9edd62a815002e8101", "question": "AAA'ya g\u00f6re, yak\u0131t\u0131 t\u00fckenen benzin istasyonlar\u0131n\u0131n y\u00fczdesi nedir?" } ] }, { "context": "Enerji krizi, yenilenebilir enerji, n\u00fckleer enerji ve yerel fosil yak\u0131tlara daha fazla ilgi duyulmas\u0131na neden oldu. Krizden bu yana Amerikan enerji politikalar\u0131na kriz-zihniyeti d\u00fc\u015f\u00fcncesinin egemen oldu\u011funa, pahal\u0131 h\u0131zl\u0131 d\u00fczeltmelerin ve piyasa ve teknoloji ger\u00e7ekliklerini g\u00f6rmezden gelen tek seferlik \u00e7\u00f6z\u00fcmlerin te\u015fvik edildi\u011fine dair ele\u015ftiriler bulunmakta. Giri\u015fimcilik ve inovasyon i\u00e7in \u00e7ok fazla alan b\u0131rak\u0131rken, temel ara\u015ft\u0131rmalar\u0131 destekleyen istikrarl\u0131 kurallar sunmak yerine, kongreler ve ba\u015fkanlar tekrar tekrar siyasi olarak uygun, ancak ba\u015far\u0131 \u015fanslar\u0131 \u015f\u00fcpheli olan \u00e7\u00f6z\u00fcmler vaat eden politikalar\u0131 desteklediler.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Enerji krizi" } ], "id": "572650325951b619008f6fa9", "question": "Yenilenebilir kaynaklara b\u00fcy\u00fck ilgi g\u00f6sterilmesini sa\u011flayan kataliz\u00f6r neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 238, "text": "piyasa ve teknoloji ger\u00e7ekliklerini" } ], "id": "572650325951b619008f6faa", "question": "Enerji politikalar\u0131n\u0131n, pahal\u0131 h\u0131zl\u0131 d\u00fczeltmeler yaparak hangi ger\u00e7ekleri g\u00f6rmezden geldi\u011fine dair ele\u015ftiriler yap\u0131l\u0131yordu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 486, "text": "kongreler ve ba\u015fkanlar" } ], "id": "572650325951b619008f6fab", "question": "Kula\u011fa iyi gelen ancak ba\u015far\u0131 \u015fanslar\u0131 zay\u0131f olan politikalar\u0131 kimler destekledi?" } ] }, { "context": "Baz\u0131 al\u0131c\u0131lar, ilk Japon kompaktlar\u0131n\u0131n k\u00fc\u00e7\u00fck boyutundan yak\u0131nd\u0131 ve hem Toyota hem de Nissan (daha sonra Datsun olarak bilinir), fiyatlar\u0131 art\u0131rmadan yolcu alan\u0131 ilave edilen ve klima, hidrolik direksiyon, AM-FM radyo ve hatta elektrikli camlar ve merkezi kilitleme gibi konforlar eklenen Toyota Corona Mark II, Toyota Cressida, Mazda 616 ve Datsun 810 gibi daha b\u00fcy\u00fck otomobilleri piyasaya s\u00fcrd\u00fc. 1973 petrol krizinden sonra on y\u0131l sonra, 1981 g\u00f6n\u00fcll\u00fc ihracat s\u0131n\u0131rlamalar\u0131ndan etkilenen Honda, Toyota ve Nissan, ABD montaj tesislerini a\u00e7t\u0131lar ve kendilerini kitle pazar markalar\u0131ndan ay\u0131rt etmek i\u00e7in l\u00fcks b\u00f6l\u00fcmlerini (s\u0131ras\u0131yla Acura, Lexus ve Infiniti) kurdular.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 440, "text": "1981" } ], "id": "572659535951b619008f703f", "question": "Honda, Toyota ve Nissan ABD montaj tesislerini ne zaman a\u00e7t\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 289, "text": "Toyota Corona Mark II" } ], "id": "572659535951b619008f7040", "question": "Al\u0131c\u0131lar k\u00fc\u00e7\u00fck boyuttaki kompaktlardan yak\u0131n\u0131nca, Toyota'n\u0131n sundu\u011fu daha b\u00fcy\u00fck arabalardan birini belirtin?" }, { "answers": [ { "answer_start": 178, "text": "klima" } ], "id": "572659535951b619008f7041", "question": "Kompakt araba \u00fcretiminin \u00fczerine eklenen bir ekstra \u00f6zelli\u011fi belirtin?" }, { "answers": [ { "answer_start": 638, "text": "Lexus" } ], "id": "572659535951b619008f7042", "question": "Toyota'n\u0131n l\u00fcks b\u00f6l\u00fcmlerinden birini belirtin.." } ] } ], "title": "1973_oil_crisis" }, { "paragraphs": [ { "context": "Seamans\u2019\u0131n, Apollo program\u0131nda kullan\u0131lmak \u00fczere bir f\u0131rlatma arac\u0131 \u00f6nermek \u00fczere Temmuz 1961'de \u00f6zel teknik asistan\u0131 Nicholas E. Golovin ba\u015fkanl\u0131\u011f\u0131nda bir ge\u00e7ici kurul kurmas\u0131, NASA'n\u0131n g\u00f6rev modu karar\u0131nda bir d\u00f6n\u00fcm noktas\u0131 te\u015fkil etti. Bu komite se\u00e7ilen modun f\u0131rlatma arac\u0131 se\u00e7iminin \u00f6nemli bir par\u00e7as\u0131 oldu\u011funu kabul etti ve hibrit bir EOR-LOR modu lehine tavsiye verdi. Houbolt'un aral\u0131ks\u0131z \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131n\u0131n yan\u0131 s\u0131ra LOR'un dikkate al\u0131nmas\u0131, yakla\u015f\u0131m\u0131n uygulanabilirli\u011finin duyurulmas\u0131nda \u00f6nemli bir rol oynad\u0131. 1961'in sonlar\u0131nda ve 1962'nin ba\u015flar\u0131nda, LOR\u2019un \u015fampiyonu olan, \u0130nsanl\u0131 Uzay U\u00e7u\u015fu Ofisi\u2019nin yeni m\u00fcd\u00fcr yard\u0131mc\u0131s\u0131 Joseph Shea da dahil olmak \u00fczere, \u0130nsanl\u0131 Uzay Arac\u0131 Merkezinin \u00fcyeleri, LOR\u2019u desteklemeye ba\u015flad\u0131lar. Marshall Uzay U\u00e7u\u015f Merkezi'ndeki (MSFC) m\u00fchendislerin bunun de\u011ferlerine ikna olmalar\u0131 daha uzun s\u00fcrd\u00fc, ancak d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fcmleri Haziran 1962'de bir brifingde Wernher von Braun taraf\u0131ndan a\u00e7\u0131kland\u0131.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 118, "text": "Nicholas E. Golovin" } ], "id": "5725c604271a42140099d185", "question": "Seaman taraf\u0131ndan kurulan komiteyi kim y\u00f6netti?" }, { "answers": [ { "answer_start": 82, "text": "Temmuz 1961'de" } ], "id": "5725c604271a42140099d186", "question": "Seaman'\u0131n bu komitesi ne zaman kuruldu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 666, "text": "\u0130nsanl\u0131 Uzay Arac\u0131 Merkezinin" } ], "id": "5725c604271a42140099d187", "question": "LOR\u2019u ilk \u00f6nce hangi NASA grubu destekledi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 632, "text": "Joseph Shea" } ], "id": "5725c604271a42140099d188", "question": "\u0130nsanl\u0131 Uzay U\u00e7u\u015fu Ofisi\u2019nin m\u00fcd\u00fcr yard\u0131mc\u0131s\u0131 olarak kim i\u015fe al\u0131nd\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 736, "text": "Marshall Uzay U\u00e7u\u015f Merkezi'ndeki" } ], "id": "5725c604271a42140099d189", "question": "LOR fikrine en son hangi NASA makam\u0131 kat\u0131ld\u0131?" } ] }, { "context": "\u0130nsans\u0131z bir AS-206 LM test u\u00e7u\u015fundan sonra, bir ekip, ilk Blok II CSM\u2019i ve LM'yi AS-207/208 veya AS-278 olarak bilinen ikili bir g\u00f6revde u\u00e7uracakt\u0131 (her uzay arac\u0131 ayr\u0131 bir Saturn IB'den f\u0131rlat\u0131lacakt\u0131). Block II ekip pozisyonlar\u0131 Komutan (CDR) Komuta Mod\u00fcl\u00fc Pilotu (CMP) ve Ay Mod\u00fcl\u00fc Pilotu (LMP) olarak adland\u0131r\u0131ld\u0131. Astronotlar, aydaki ara\u00e7 d\u0131\u015f\u0131 aktiviteye (EVA) uyum sa\u011flamak i\u00e7in tasarlanm\u0131\u015f yeni bir Apollo uzay giysisi giymeye ba\u015flayacakt\u0131. Geleneksel viz\u00f6r kask, daha fazla g\u00f6r\u00fcn\u00fcrl\u00fck i\u00e7in sayfam bir \"fanus\" tipiyle de\u011fi\u015ftirildi ve ay y\u00fczeyi EVA elbisesi su so\u011futmal\u0131 i\u00e7 \u00e7ama\u015f\u0131r\u0131 i\u00e7erecekti.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "\u0130nsans\u0131z" } ], "id": "5725d79e89a1e219009abf90", "question": "AS-206'n\u0131n test u\u00e7u\u015funda ka\u00e7 ki\u015fi vard\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 398, "text": "yeni bir Apollo uzay giysisi" } ], "id": "5725d79e89a1e219009abf91", "question": "AS-278 ikili g\u00f6revinde astronotlar ne giyiyordu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 460, "text": "viz\u00f6r kask" } ], "id": "5725d79e89a1e219009abf92", "question": "Saydam \"fanus\" kask\u0131ndan \u00f6nce uzay giysisinde ne bulunuyordu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 565, "text": "su so\u011futmal\u0131 i\u00e7 \u00e7ama\u015f\u0131r\u0131" } ], "id": "5725d79e89a1e219009abf93", "question": "E\u011fer varsa, Apollo uzay giysisine ne t\u00fcr bir i\u00e7 \u00e7ama\u015f\u0131r\u0131 dahil edildi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 276, "text": "Ay Mod\u00fcl\u00fc Pilotu" } ], "id": "5725d79e89a1e219009abf94", "question": "LMP k\u0131saltmas\u0131, Blok II'nin f\u0131rlatma pozisyonlar\u0131 ile ilgili neyi temsil ediyordu?" } ] }, { "context": "Grissom, White ve Chaffee u\u00e7u\u015flar\u0131n\u0131, ilk insanl\u0131 u\u00e7u\u015fta motivasyonel bir odak noktas\u0131 olmas\u0131 i\u00e7in Apollo 1 olarak adland\u0131rmaya karar verdiler. Kuzey Amerika ve Kennedy Uzay Merkezi'ndeki irtifa odalar\u0131nda e\u011fitim ald\u0131lar ve uzay ara\u00e7lar\u0131n\u0131n testlerini yapt\u0131lar. Ocak ay\u0131 i\u00e7in LC-34'te f\u0131rlatma geri say\u0131m\u0131n\u0131 sim\u00fcle edecek ve uzay arac\u0131n\u0131n rampa g\u00fcc\u00fcncen dahili g\u00fcce ge\u00e7ece\u011fi bir \u201cplugs-out\u201d testi planland\u0131. Ba\u015far\u0131l\u0131 olursa, bunu, hem uzay arac\u0131 hem de f\u0131rlatma arac\u0131 yak\u0131tl\u0131 iken, 21 \u015eubat f\u0131rlatmas\u0131na daha yak\u0131n tarihte daha s\u0131k\u0131 bir geri say\u0131m sim\u00fclasyon testi izleyecekti.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 188, "text": "irtifa odalar\u0131nda" } ], "id": "5725db4aec44d21400f3d6bd", "question": "Apollo 1'in ekibi, Kennedy Uzay Merkezi'nde testlerini nerede yapt\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Grissom, White ve Chaffee" } ], "id": "5725db4aec44d21400f3d6be", "question": "Apollo 1\u2019e ad\u0131n\u0131 kendileri veren ana ekip kimlerden olu\u015fuyordu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 285, "text": "f\u0131rlatma geri say\u0131m\u0131n\u0131" } ], "id": "5725db4aec44d21400f3d6bf", "question": "LC-34'te yap\u0131lacak plugs-out testi neyi sim\u00fcle edecekti?" }, { "answers": [ { "answer_start": 144, "text": "Kuzey Amerika" } ], "id": "5725db4aec44d21400f3d6c0", "question": "Apollo 1, Kennedy Uzay Merkezi d\u0131\u015f\u0131nda ba\u015fka hangi yerde test edildi?" } ] }, { "context": "Plugs-out testi 27 Ocak 1967 sabah\u0131 ba\u015flad\u0131 ve derhal sorunlarla kar\u015f\u0131 kar\u015f\u0131ya kal\u0131nd\u0131. \u0130lk \u00f6nce m\u00fcrettebat uzay giysilerinde garip bir koku fark etti ve bu da ge\u00e7itin kapat\u0131lmas\u0131n\u0131 geciktirdi. Ard\u0131ndan, ileti\u015fim sorunlar\u0131 astronotlara engel oldu ve sim\u00fcle edilen geri say\u0131m\u0131 beklemeye zorlad\u0131. Bu bekletme s\u0131ras\u0131nda, kabinde elektrik yang\u0131n\u0131 ba\u015flad\u0131 ve y\u00fcksek bas\u0131n\u00e7l\u0131 %100 oksijen ortam\u0131nda h\u0131zla yay\u0131ld\u0131. Yang\u0131ndan kaynaklanan bas\u0131n\u00e7 kabini patlatacak kadar y\u00fckseldi ve yang\u0131n rampa alan\u0131na p\u00fcsk\u00fcrerek m\u00fcrettebat\u0131 kurtarma \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131n\u0131 bo\u015fa \u00e7\u0131kard\u0131. Kapak a\u00e7\u0131lana kadar astronotlar oksijensiz kalarak bo\u011fuldu.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 108, "text": "uzay giysilerinde garip bir koku" } ], "id": "5725dc1638643c19005ace01", "question": "Plugs-out testi s\u0131ras\u0131nda astronotlar\u0131n kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131\u011f\u0131 ilk problem neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 16, "text": "27 Ocak 1967" } ], "id": "5725dc1638643c19005ace02", "question": "\u0130lk plugs-out testi ne zaman ger\u00e7ekle\u015fti?" }, { "answers": [ { "answer_start": 326, "text": "elektrik yang\u0131n\u0131" } ], "id": "5725dc1638643c19005ace03", "question": "Plugs-out testinde uzay giysisi kokusu nedeniyle ger\u00e7ekle\u015fen gecikme s\u0131ras\u0131nda ne oldu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 586, "text": "oksijensiz kalarak" } ], "id": "5725dc1638643c19005ace04", "question": "Plugs-out testi s\u0131ras\u0131nda gemideki m\u00fcrettebata ne oldu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 370, "text": "%100 oksijen" } ], "id": "5725dc1638643c19005ace05", "question": "Ne t\u00fcr bir ortam kabin i\u00e7indeki yang\u0131n\u0131 k\u00f6r\u00fcklemeye yard\u0131mc\u0131 oldu?" } ] }, { "context": "230.000$ b\u00fct\u00e7eyle, Apollo 11'den kalan orijinal ay yay\u0131n verileri, Nafzgerand taraf\u0131ndan derlendi ve restorasyon i\u00e7in Lowry Digital g\u00f6revlendirildi. Video, tarihi me\u015fruiyeti bozmadan, rastgele g\u00fcr\u00fclt\u00fcy\u00fc ve kamera sars\u0131nt\u0131s\u0131n\u0131 gidermek i\u00e7in i\u015flendi. G\u00f6r\u00fcnt\u00fcler Avustralya'daki kasetler, CBS News ar\u015fivi ve Johnson Space Center'da yap\u0131lan kinescope kay\u0131tlar\u0131n\u0131 i\u00e7eriyordu. Restore edilen video, siyah beyaz olarak kalm\u0131\u015f, muhafazakar dijital geli\u015ftirmeler i\u00e7ermekte ve ses kalitesi iyile\u015ftirmeleri i\u00e7ermemektedir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 67, "text": "Nafzgerand" } ], "id": "5725f39638643c19005acef7", "question": "Kalan orijinal Apollo 11 ini\u015f verilerini kim derledi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 156, "text": "tarihi me\u015fruiyeti bozmadan" } ], "id": "5725f39638643c19005acef8", "question": "Kasetler, tarihsel me\u015fruiyete zarar vermeden restore edilip i\u015flenebildi mi ya da kasetlerin baz\u0131 y\u00f6nleri me\u015fruiyetini yitirdi mi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 337, "text": "kinescope kay\u0131tlar\u0131n\u0131" } ], "id": "5725f39638643c19005acef9", "question": "Orijinal kasetleri geri y\u00fcklemek i\u00e7in Johnson Space Center'daki ne t\u00fcr kay\u0131tlar kullan\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 118, "text": "Lowry Digital" } ], "id": "5725f39638643c19005acefa", "question": "Orijinal kasetleri geri y\u00fcklemek i\u00e7in hangi \u015firket g\u00f6rev ald\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 393, "text": "siyah beyaz olarak kalm\u0131\u015f" } ], "id": "5725f39638643c19005acefb", "question": "Restore edilen kasetlerdeki g\u00f6rselleri geli\u015ftirmek i\u00e7in onlara renk eklendi mi yoksa siyah beyaz m\u0131 kald\u0131lar?" } ] } ], "title": "Apollo_program" }, { "paragraphs": [ { "context": "Avrupa Birli\u011fi'ni olu\u015fturan birincil Antla\u015fmalar \u00f6nce k\u00f6m\u00fcr ve \u00e7elik i\u00e7in, daha sonra atom enerjisi i\u00e7in ortak kurallarla ba\u015flad\u0131, ama daha eksiksiz ve resmi kurumlar 1957'deki Roma Antla\u015fmas\u0131 ve 1992'deki Maastricht Antla\u015fmas\u0131'yla kuruldu (\u015fimdi: TFEU). 1960'lar ve 1970'lerde k\u00fc\u00e7\u00fck de\u011fi\u015fiklikler yap\u0131ld\u0131. 1986 Avrupa Tek Senedi'yle tek ve dahili bir pazar\u0131n geli\u015fiminin tamamlanmas\u0131, 1997'deki Amsterdam Antla\u015fmas\u0131'yla daha sosyal bir Avrupa'n\u0131n geli\u015fiminin ilerletilmesi ve 2001 Nice Antla\u015fmas\u0131 ve 2007 Lizbon Antla\u015fmas\u0131'yla AB kurumlar\u0131nda \u00fcye devletlerin nisbi g\u00fc\u00e7lerine k\u00fc\u00e7\u00fck de\u011fi\u015fiklikler yap\u0131lmas\u0131 i\u00e7in b\u00fcy\u00fck de\u011fi\u015fiklik antla\u015fmalar\u0131 imzaland\u0131. Kurulu\u015fundan beri, 1972 y\u0131l\u0131nda Birle\u015fik Krall\u0131k, \u0130rlanda, Danimarka ve Norve\u00e7'ten (ger\u00e7i Norve\u00e7 sonunda kat\u0131lmad\u0131), 1979'da Yunanistan'a, 1985'te \u0130spanya ve Portekiz'den 1994'te Avusturya, Finlandiya, Norve\u00e7 ve \u0130sve\u00e7'e (ancak yine Norve\u00e7 referandumda destek bulunamamas\u0131 nedeniyle kat\u0131lamad\u0131), 2004'te \u00c7ek Cumhuriyeti, K\u0131br\u0131s, Estonya, Macaristan, Letonya, Litvanya, Malta, Polonya, Slovakya ve Slovenya'dan 2007'de Romanya ve Bulgaristan'a ve 2013'te H\u0131rvatistan'a kadar daha fazla \u00fcye \u00fclke bir dizi kat\u0131l\u0131m antla\u015fmas\u0131yla kat\u0131ld\u0131. Gr\u00f6nland, 1985 y\u0131l\u0131nda bir Antla\u015fma imzalayarak \u00f6zel stat\u00fc kazand\u0131.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 49, "text": "\u00f6nce k\u00f6m\u00fcr ve \u00e7elik i\u00e7in," } ], "id": "5725cc38ec44d21400f3d5bb", "question": "Avrupa Birli\u011fi'ni olu\u015fturan birincil antla\u015fmalar nas\u0131l ba\u015flad\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 167, "text": "1957'deki Roma Antla\u015fmas\u0131 ve 1992'deki Maastricht Antla\u015fmas\u0131'yla kuruldu (\u015fimdi: TFEU)" } ], "id": "5725cc38ec44d21400f3d5bc", "question": "Hangi iki antla\u015fma Avrupa Birli\u011fi'nin daha \u00e7ok resmi kurumlar\u0131n\u0131 tesis etti?" }, { "answers": [ { "answer_start": 791, "text": "1985'te" } ], "id": "5725cc38ec44d21400f3d5bd", "question": "Hangi y\u0131llarda \u0130spanya ve Portekiz Avrupa Birli\u011fi'ne kat\u0131ld\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 757, "text": "kat\u0131lmad\u0131" } ], "id": "5725cc38ec44d21400f3d5be", "question": "1972'de Norve\u00e7 Avrupa Birli\u011fi'ne kat\u0131ld\u0131 m\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 1185, "text": "Gr\u00f6nland" } ], "id": "5725cc38ec44d21400f3d5bf", "question": "Hangi \u00fclke 1985 y\u0131l\u0131nda bir antla\u015fma imzalayarak \u00f6zel stat\u00fc kazand\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 54, "text": "k\u00f6m\u00fcr ve \u00e7elik i\u00e7in, daha sonra atom enerjisi" } ], "id": "57268e2bf1498d1400e8e3b0", "question": "Sonunda AB'yi olu\u015fturan birincil Antla\u015fmalar i\u00e7in ihtiyaca sebep olan neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 196, "text": "1992'deki" } ], "id": "57268e2bf1498d1400e8e3b1", "question": "Maastricht Antla\u015fmas\u0131 hangi y\u0131l imzaland\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 307, "text": "1986" } ], "id": "57268e2bf1498d1400e8e3b2", "question": " Avrupa Tek Senedi ne zaman yap\u0131ld\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 671, "text": "1972" } ], "id": "57268e2bf1498d1400e8e3b3", "question": "Danimarka AB'ye ne zaman kat\u0131ld\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 1195, "text": "1985" } ], "id": "57268e2bf1498d1400e8e3b4", "question": "Gr\u00f6nland, ona \u00f6zel bir stat\u00fc veren Antla\u015fmay\u0131 ne zaman imzalad\u0131?" } ] }, { "context": "Komisyon yasamay\u0131 ba\u015flatma tekelini elinde bulundursa da, Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Birli\u011fi Konseyi yasama s\u00fcrecinde de\u011fi\u015fiklik ve veto haklar\u0131na sahiptir. Avrupa Birli\u011fi Antla\u015fmas\u0131'n\u0131n 9. ve 10. maddeleri uyar\u0131nca AB, \"vatanda\u015flar\u0131n\u0131n e\u015fitli\u011fi ilkesini\" g\u00f6zetir ve bunun da \"temsili demokraside\" bulunmas\u0131 gerekir. Pratikte, e\u015fitlik ve demokraside eksiklik vard\u0131r \u00e7\u00fcnk\u00fc Parlamento'daki se\u00e7ilmi\u015f temsilciler Komisyon'un isteklerinin aksine yasama s\u00fcrecini ba\u015flatamazlar, en k\u00fc\u00e7\u00fck \u00fclkelerin vatanda\u015flar\u0131n\u0131n Parlamento'da en b\u00fcy\u00fck \u00fclkelerin vatanda\u015flar\u0131na k\u0131yasla on kat daha fazla oy a\u011f\u0131rl\u0131\u011f\u0131 vard\u0131r, ve yasama i\u00e7in \"nitelikli \u00e7o\u011funluklar\" ya da Konsey'in konsensusu aran\u0131r. Bu \"demokrasi eksikli\u011finin\" Antla\u015fmalar'daki gerek\u00e7esi olarak genellikle Avrupa ekonomisinin ve siyasi kurumlar\u0131n\u0131n entegrasyonunun tamamlanmas\u0131n\u0131n uzmanlar\u0131n teknik koordinasyonuna ihtiya\u00e7 duymas\u0131 oldu\u011fu d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcl\u00fcr, \u00f6te yandan sava\u015f sonras\u0131nda halk\u0131n AB'ye y\u00f6nelik anlay\u0131\u015f\u0131 geli\u015fmi\u015f ve milliyet\u00e7i duygular azalm\u0131\u015ft\u0131r. Zaman i\u00e7inde bu, Parlamento'nun gittik\u00e7e daha fazla s\u00f6z sahibi olmas\u0131 anlam\u0131na gelmi\u015ftir: se\u00e7ilmemi\u015f bir meclis olmaktan 1979 y\u0131l\u0131ndaki ilk do\u011frudan se\u00e7imlere ve oradan yasama s\u00fcrecinde gittik\u00e7e daha fazla hak sahibi olmaya kadar. Dolay\u0131s\u0131yla vatanda\u015flar\u0131n haklar\u0131 t\u00fcm Avrupa \u00fcye \u00fclkeleri i\u00e7indeki demokratik devletlere k\u0131yasla s\u0131n\u0131rl\u0131d\u0131r: TEU'nun 11. maddesine g\u00f6re vatanda\u015flar\u0131n ve derneklerin g\u00f6r\u00fc\u015flerini yay\u0131nlamak ve bir milyon imza ile Komisyon taraf\u0131ndan dikkate al\u0131nmak zorunda olan bir inisiyatif sunma haklar\u0131 vard\u0131r. TFEU'nun 227. maddesi ise vatanda\u015flara onlara etki eden konularda Parlamento'ya dilek\u00e7e yazma hakk\u0131 da verir. Parlamento se\u00e7imleri be\u015f y\u0131lda bir ger\u00e7ekle\u015fir ve \u00fcye \u00fclkelerde Avrupa Parlamentosu \u00dcyeleri i\u00e7in verilen oylar nisbi temsil ya da devredilebilir tek oy ile d\u00fczenlenmelidir. 750 AP \u00fcyesi vard\u0131r ve say\u0131lar\u0131 \u00fcye \u00fclke boyutuna g\u00f6re \"azalan orant\u0131sall\u0131ktad\u0131r\". Bunun anlam\u0131 \u015fudur: \u00fcye \u00fclkeleri temsil etmesi gereken kurumun Konsey olmas\u0131 gerekse de, Parlamento'da k\u00fc\u00e7\u00fck \u00fcye \u00fclkelerin vatanda\u015flar\u0131 b\u00fcy\u00fck \u00fcye \u00fclkelerin vatanda\u015flar\u0131na k\u0131yasla daha fazla temsil edilmektedir. AP \u00fcyeleri, ulusal Parlamentolarda oldu\u011fu gibi siyasi partilere g\u00f6re b\u00f6l\u00fcn\u00fcrler: muhafazakar Avrupa Halk Partisi \u015fu an i\u00e7in en b\u00fcy\u00fck partidir ve Avrupa Sosyalistler Partisi ise muhalefete liderlik etmektedir. Partiler, Parti \u00e9cologiste \"Les Verts\" v Parliament davas\u0131nda Adalet Divan\u0131'n\u0131n verdi\u011fi karar uyar\u0131nca AB'den kamu yard\u0131m\u0131 almazlar ve bu tamamen \u00fcye \u00fclkeler taraf\u0131ndan d\u00fczenlenmesi gereken bir meseledir. Parlamento'nun yetkilerine g\u00f6revi k\u00f6t\u00fcye kullanma konusunda soru\u015fturma ba\u015flatma ya da mahkeme duru\u015fmalar\u0131 boyunca Ombudsman atama yetkileri de dahildir. Komisyon'un sorulara cevap vermesini talep edebilir ve \u00fc\u00e7te iki \u00e7o\u011funlukla t\u00fcm Komisyon'a gensoru verebilir (1999 y\u0131l\u0131nda Santer Komisyonu'na oldu\u011fu gibi). Baz\u0131 durumlarda Parlamento'nun a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde isti\u015fare hakk\u0131 vard\u0131r ve Komisyon buna hakiki bi\u00e7imde uymak zorundad\u0131r. Ancak yasama s\u00fcrecine kat\u0131l\u0131mdaki rol\u00fc halen k\u0131s\u0131tl\u0131d\u0131r \u00e7\u00fcnk\u00fc hi\u00e7bir \u00fcye Komisyon ve Konsey olmaks\u0131z\u0131n ger\u00e7ekten yasa \u00e7\u0131karamaz, bu da iktidar\u0131n (\"kratia\") do\u011frudan halk\u0131n (\"demos\") do\u011frudan se\u00e7ilmi\u015f temsilcilerinde olmad\u0131\u011f\u0131 anlam\u0131na gelir: AB i\u00e7in \"idarenin az\u0131nl\u0131\u011f\u0131n de\u011fil \u00e7o\u011funlu\u011fun elinde olmas\u0131\" hen\u00fcz do\u011fru de\u011fildir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 58, "text": "Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Birli\u011fi Konseyi" } ], "id": "572651f9f1498d1400e8dbee", "question": "Hangi iki y\u00f6netim organ\u0131n\u0131n yasama veto hakk\u0131 vard\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 412, "text": "Komisyon'un isteklerinin aksine yasama s\u00fcrecini ba\u015flatamazlar" } ], "id": "572651f9f1498d1400e8dbef", "question": "Parlamento'nun neyi yapamamas\u0131 e\u015fitlik ve demokrasinin eksikli\u011fine sebep olmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 1655, "text": "be\u015f y\u0131lda bir" } ], "id": "572651f9f1498d1400e8dbf0", "question": "Parlamento se\u00e7imleri hangi s\u0131kl\u0131kta ger\u00e7ekle\u015fir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 2723, "text": "\u00fc\u00e7te iki \u00e7o\u011funlukla" } ], "id": "572651f9f1498d1400e8dbf1", "question": "Komisyon'a ge\u00e7erli bir gensoru verilebilmesi i\u00e7in hangi b\u00fcy\u00fckl\u00fckte oy \u00e7o\u011funlu\u011fu gerekmektedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 3017, "text": "Komisyon ve Konsey" } ], "id": "572651f9f1498d1400e8dbf2", "question": "Yasa \u00e7\u0131karabilmek i\u00e7in Parlamento \u00f6nce hangi iki organdan ge\u00e7melidir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Komisyon" } ], "id": "5726938af1498d1400e8e446", "question": "Hangi organ\u0131n yasamay\u0131 ba\u015flatma konusunda tekeli vard\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 58, "text": "Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Birli\u011fi Konseyi" } ], "id": "5726938af1498d1400e8e447", "question": "Yasama s\u00fcreci boyunca hangi organlar\u0131n de\u011fi\u015fiklik ve veto hakk\u0131 vard\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 1117, "text": "1979" } ], "id": "5726938af1498d1400e8e448", "question": "\u0130lk do\u011frudan se\u00e7imler ne zaman yap\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 1655, "text": "be\u015f y\u0131lda bir" } ], "id": "5726938af1498d1400e8e449", "question": "Parlamento se\u00e7imleri hangi s\u0131kl\u0131kta yap\u0131l\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 2194, "text": "Avrupa Halk Partisi" } ], "id": "5726938af1498d1400e8e44a", "question": "Hangi parti \u015fu anda siyasi parti gruplar\u0131na g\u00f6re en b\u00fcy\u00fc\u011f\u00fcd\u00fcr?" } ] }, { "context": "Kurulu\u015fundan beri AB gittik\u00e7e artan say\u0131da ulusal ve k\u00fcreselle\u015fen yasal sistem i\u00e7inde faaliyet g\u00f6stermi\u015ftir. Bu nedenle hem Avrupa Adalet Divan\u0131 ve en y\u00fcksek ulusal mahkemeler farkl\u0131 sistemler aras\u0131nda yasal \u00e7at\u0131\u015fmalar\u0131 \u00e7\u00f6zmek i\u00e7in ilkeler geli\u015ftirmek zorunda kalm\u0131\u015ft\u0131r. AB'nin kendisi i\u00e7inde Adalet Divan\u0131'n\u0131n g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc, AB yasas\u0131n\u0131n bir ulusal yasan\u0131n maddesiyle \u00e7at\u0131\u015fmas\u0131 halinde AB yasas\u0131n\u0131n \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011fe sahip oldu\u011fudur. 1964 y\u0131l\u0131ndaki ilk b\u00fcy\u00fck dava olan Costa v ENEL'de Milanolu bir avukat ve bir enerji \u015firketinin eski payda\u015f\u0131 olan Bay Costa, \u0130talyan enerji \u015firketlerinin millile\u015ftirilmesine kar\u015f\u0131 bir protesto olarak elektrik faturas\u0131n\u0131 Enel'e \u00f6demeyi reddetmi\u015ftir. \u0130talyan millile\u015ftirme yasas\u0131n\u0131n Roma Antla\u015fmas\u0131'na ayk\u0131r\u0131 oldu\u011funu iddia etmi\u015f ve hem \u0130talyan Anayasa Mahkemesi'ne hem de TFEU'nun 267. maddesine g\u00f6re Adalet Divan\u0131'na ba\u015fvurulmas\u0131n\u0131 talep etmi\u015ftir. \u0130talyan Anayasa Mahkemesi, millile\u015ftirme yasas\u0131n\u0131n 1962 y\u0131l\u0131ndan olmas\u0131 ve antla\u015fman\u0131n 1958'de y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe girmesi nedeniyle Costa'n\u0131n iddias\u0131n\u0131n ge\u00e7ersiz oldu\u011fu y\u00f6nde g\u00f6r\u00fc\u015f belirtmi\u015ftir. Bunun aksine Adalet Divan\u0131 nihai olarak Roma Antla\u015fmas\u0131'n\u0131n enerjinin millile\u015ftirilmesine engel te\u015fkil etmedi\u011fini ve Antla\u015fma ko\u015fullar\u0131na g\u00f6re Bay Costa'n\u0131n de\u011fil, yaln\u0131zca Komisyon'un iddiada bulunabilece\u011fini \u00f6ne s\u00fcrm\u00fc\u015ft\u00fcr. Ancak ilkesel olarak Bay Costa'n\u0131n Antla\u015fma'n\u0131n ulusal yasayla \u00e7at\u0131\u015fma halinde oldu\u011funu iddia etme hakk\u0131 vard\u0131r ve mahkemenin karar\u0131na itiraz edilmemesi halinde ba\u015fvuru yapmak amac\u0131yla onun iddias\u0131n\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015fme g\u00f6revi vard\u0131r. Adalet Divan\u0131, kendi g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fc Van Gend en Loos'ta tekrarlayarak \u00fcye \u00fclkelerin \"kar\u015f\u0131l\u0131kl\u0131l\u0131k ilkesine dayanarak\" \"k\u0131s\u0131tl\u0131 alanlar dahilinde olsa da egemen haklar\u0131n\u0131 k\u0131s\u0131tlad\u0131klar\u0131n\u0131 ve hem vatanda\u015flar\u0131na hem kendilerine uygulanan bir hukuk organ\u0131 olu\u015fturduklar\u0131n\u0131\" s\u00f6ylemi\u015ftir. AB hukuku \"toplulu\u011fun kendisinin varl\u0131\u011f\u0131 sorgulanmadan nas\u0131l ifade edilirse edilsin yerel yasal h\u00fck\u00fcmler taraf\u0131ndan h\u00fck\u00fcms\u00fcz k\u0131l\u0131namaz.\" Bunun anlam\u0131, \u00fcye \u00fclkelerin \"bundan sonraki tek tarafl\u0131 i\u015flemlerinin\" uygulanamaz oldu\u011fudur. Benzer bi\u00e7imde, Amministrazione delle Finanze v Simmenthal SpA'da, bir \u015firket olan Simmenthal SpA, 1970'te ge\u00e7en bir \u0130talyan yasas\u0131na g\u00f6re Fransa'dan \u0130talya'ya dana eti ithalat\u0131nda kamu sa\u011fl\u0131\u011f\u0131 tefti\u015f \u00fccreti al\u0131nmas\u0131n\u0131n 1964 ve 1968 y\u0131llar\u0131ndan iki Reg\u00fclasyon'a ayk\u0131r\u0131 oldu\u011funu iddia etmi\u015ftir. Adalet Divan\u0131, \"topluluk hukukunun \u00f6nceli\u011fi ilkesi uyar\u0131nca kurumlar\u0131n do\u011frudan uygulanabilir tedbirlerinin\" (bu durumda Reg\u00fclasyonlar) \"mevcut ulusal hukukun \u00e7at\u0131\u015fmakta olan herhangi bir h\u00fckm\u00fcn\u00fc kendili\u011finden uygulanamaz k\u0131lar\" demi\u015ftir. Bu, Antla\u015fma ile \"\u00fcye \u00fclkeler taraf\u0131ndan ko\u015fulsuz ve geri d\u00f6n\u00fc\u015fs\u00fcz bi\u00e7imde \u00fcstlenilen y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fcklerin\" AB'nin \"temellerini tehlikeye atabilecek olan\" \"kar\u015f\u0131l\u0131k gelen inkar\u0131n\u0131\" \u00f6nlemek i\u00e7in zorunlu olmu\u015ftur. Ancak Adalet Divan\u0131'n\u0131n g\u00f6r\u00fc\u015flerine ra\u011fmen \u00fcye devletlerin ulusal mahkemeleri ayn\u0131 analizi kabul etmemi\u015flerdir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 380, "text": "AB yasas\u0131n\u0131n" } ], "id": "57265e455951b619008f70bb", "question": "AB hukuku ve ulusal hukuk aras\u0131nda bir \u00e7at\u0131\u015fma varsa hangi hukuk \u00f6ncelik sahibidir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 895, "text": "millile\u015ftirme yasas\u0131n\u0131n 1962 y\u0131l\u0131ndan olmas\u0131 ve antla\u015fman\u0131n 1958'de y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe girmesi nedeniyle Costa'n\u0131n iddias\u0131n\u0131n ge\u00e7ersiz oldu\u011fu" } ], "id": "57265e455951b619008f70bc", "question": "\u0130talyan Anayasa Mahkemesi'nin \u00f6ne s\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fc ve Bay Kosta'n\u0131n ENEL'e kar\u015f\u0131 iddias\u0131n\u0131 kaybetmesine neden olan gerek\u00e7e nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 2230, "text": "1964 ve 1968" } ], "id": "57265e455951b619008f70bd", "question": "Simmenthal SpA davas\u0131nda bir \u0130talyan yasas\u0131yla \u00e7at\u0131\u015fan iki Reg\u00fclasyonun ortaya \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131 y\u0131llar nelerdir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 124, "text": "Avrupa Adalet Divan\u0131 ve en y\u00fcksek ulusal mahkemeler" } ], "id": "5726975c708984140094cb1f", "question": "Hangi organlar farkl\u0131 sistemlerin yasalar\u0131 aras\u0131ndaki \u00e7at\u0131\u015fmalar\u0131n \u00e7\u00f6z\u00fcm\u00fcne y\u00f6nelik ilkeler geli\u015ftirmek zorunda kalm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 420, "text": "1964" } ], "id": "5726975c708984140094cb20", "question": "Costa v ENEL ne zaman ger\u00e7ekle\u015fmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 1067, "text": "Adalet Divan\u0131" } ], "id": "5726975c708984140094cb21", "question": "Hangi mahkeme Roma Antla\u015fmas\u0131'n\u0131n enerjinin millile\u015ftirilmesine engel olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 \u00f6ne s\u00fcrm\u00fc\u015ft\u00fcr?" } ] }, { "context": "Avrupa Birli\u011fi'ni kuran orijinal antla\u015fmalar\u0131n hi\u00e7biri temel haklar\u0131n korunmas\u0131ndan bahsetmez. Avrupa Birli\u011fi \u00f6nlemlerinin, yani Avrupa Birli\u011fi kurumlar\u0131 taraf\u0131ndan ger\u00e7ekle\u015ftirilen yasama ve idare eylemlerinin insan haklar\u0131na tabi olaca\u011f\u0131 \u00f6ng\u00f6r\u00fclmemi\u015ftir. O s\u0131rada tek endi\u015fe \u00fcye \u00fclkelerin insan haklar\u0131n\u0131 ihlal etmesinin \u00f6nlenmesiydi, dolay\u0131s\u0131yla 1950 y\u0131l\u0131nda Avrupa \u0130nsan Haklar\u0131 S\u00f6zle\u015fmesi imzalanm\u0131\u015f ve Avrupa \u0130nsan Haklar\u0131 Mahkemesi kurulmu\u015ftur. Avrupa Adalet Divan\u0131, Avrupa Birli\u011fi h\u00fck\u00fcmlerinin \u00fcye \u00fclkelerin anayasalar\u0131nda teminat alt\u0131na al\u0131nan insan haklar\u0131yla uyumlu olmas\u0131 ihtiyac\u0131 g\u00f6r\u00fcn\u00fcr hale geldi\u011finden Avrupa Birli\u011fi hukukunun genel bir ilkesi olarak temel haklar\u0131 tan\u0131m\u0131\u015ft\u0131r. 1999 y\u0131l\u0131nda Avrupa Konseyi, Avrupa Birli\u011fi i\u00e7in anayasal bir temel te\u015fkil edebilecek olan ve bu \u015fekliyle Avrupa Birli\u011fi ve kurumlar\u0131nda ge\u00e7erli olacak \u015fekilde tasarlanan Avrupa \u0130nsan Haklar\u0131 Beyannamesi'nin tasla\u011f\u0131n\u0131 haz\u0131rlamakla g\u00f6revli bir organ te\u015fkil etmi\u015ftir. Avrupa Birli\u011fi Temel Haklar Bildirgesi, Avrupa \u0130nsan Haklar\u0131 S\u00f6zle\u015fmesi'nden, 1989 y\u0131l\u0131nda Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Birli\u011fi Antla\u015fmalar\u0131 taraf\u0131ndan ortaya \u00e7\u0131kar\u0131lan Temel Haklar Beyannamesi'nden bir dizi temel hakk\u0131 b\u00fcnyesine alm\u0131\u015ft\u0131r.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 47, "text": "hi\u00e7biri" } ], "id": "5726a299dd62a815002e8b9e", "question": "AB'yi kuran orijinal antla\u015fmalardan ka\u00e7 tanesi temel haklar\u0131 korumu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 277, "text": "\u00fcye \u00fclkelerin" } ], "id": "5726a299dd62a815002e8b9f", "question": "Hangi kurumlar aslen insan haklar\u0131n\u0131n ihlal edilmesinin \u00f6nlenmesiyle ilgilidir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 349, "text": "1950" } ], "id": "5726a299dd62a815002e8ba0", "question": "Avrupa \u0130nsan Haklar\u0131 S\u00f6zle\u015fmesi ne zaman imzalanm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 408, "text": "Avrupa \u0130nsan Haklar\u0131 Mahkemesi" } ], "id": "5726a299dd62a815002e8ba1", "question": "Avrupa \u0130nsan Haklar\u0131 S\u00f6zle\u015fmesi'yle ayn\u0131 zamanda hangi di\u011fer kurum kurulmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 693, "text": "1999" } ], "id": "5726a299dd62a815002e8ba2", "question": "Avrupa Konseyi ne zaman bir kurumu bir Avrupa \u0130nsan Haklar\u0131 Beyannamesi tasla\u011f\u0131 haz\u0131rlamakla g\u00f6revlendirmi\u015ftir?" } ] }, { "context": "Birle\u015fik Krall\u0131k \u0130\u015f\u00e7i Partisi'nin h\u00fck\u00fcmete se\u00e7ilmesi sonras\u0131nda 1997'de Birle\u015fik Krall\u0131k resmen Sosyal Politika Antla\u015fmas\u0131'na kat\u0131lm\u0131\u015f ve b\u00f6ylelikle 1997 Amsterdam Antla\u015fmas\u0131'n\u0131n Sosyal B\u00f6l\u00fcm\u00fc'ne k\u00fc\u00e7\u00fck de\u011fi\u015fikliklerle dahil edilmesine izin verilmi\u015ftir. Birle\u015fik Krall\u0131k daha sonra Sosyal Politika Antla\u015fmas\u0131 dahilinde daha \u00f6nceden kabul edilen ana h\u00fck\u00fcmler olan i\u015fyerlerinde i\u015fg\u00fcc\u00fc isti\u015faresini zorunlu k\u0131lan 1994 \u0130\u015fyeri Konseyi Direktifi ile 1996 Ebeveyn \u0130zni Direktifi'ni kabul etmi\u015ftir. 1997 Amsterdam Antla\u015fmas\u0131'n\u0131n ve Sosyal B\u00f6l\u00fcm'\u00fcn kabul\u00fcnden sonraki 10 y\u0131l i\u00e7inde Avrupa Birli\u011fi i\u015fg\u00fcc\u00fc ve sanayi ili\u015fkileri, e\u015fit f\u0131rsat, sa\u011fl\u0131k ve g\u00fcvenlik, kamu sa\u011fl\u0131\u011f\u0131, \u00e7ocuklar\u0131n, engellilerin ve ya\u015fl\u0131lar\u0131n korunmas\u0131, yoksulluk, g\u00f6\u00e7men i\u015f\u00e7iler, e\u011fitim, \u00f6\u011fretim ve gen\u00e7lik gibi \u00e7e\u015fitli sosyal politika alanlar\u0131nda politika inisiyatifleri \u00fcstlenmi\u015ftir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Birle\u015fik Krall\u0131k \u0130\u015f\u00e7i Partisi'nin h\u00fck\u00fcmete se\u00e7ilmesi" } ], "id": "5726a5525951b619008f78dd", "question": "Birle\u015fik Krall\u0131k'\u0131n Sosyal Politika antla\u015fmas\u0131na kat\u0131lmas\u0131na ne yol a\u00e7m\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 64, "text": "1997'de" } ], "id": "5726a5525951b619008f78de", "question": "Birle\u015fik Krall\u0131k Sosyal Politika Antla\u015fmas\u0131'na ne zaman resmen kat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 414, "text": "\u0130\u015fyeri Konseyi Direktifi" } ], "id": "5726a5525951b619008f78df", "question": "Bahsedilen direktiflerden hangisi 1994 y\u0131l\u0131nda olu\u015fturulmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 443, "text": "1996" } ], "id": "5726a5525951b619008f78e0", "question": "Ebeveyn \u0130zni direktifi ne zaman olu\u015fturulmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 362, "text": "i\u015fyerlerinde i\u015fg\u00fcc\u00fc isti\u015faresini" } ], "id": "5726a5525951b619008f78e1", "question": "\u0130\u015fyeri Konseyi Direktifi neyi \u015fart ko\u015fmaktad\u0131r?" } ] } ], "title": "European_Union_law" }, { "paragraphs": [ { "context": "Amazon ya\u011fmur orman\u0131 (Portekizce: Floresta Amaz\u00f4nica veya Amaz\u00f4nia; \u0130spanyolca: Selva Amaz\u00f3nica, Amazon\u00eda veya genellikle Amazonia; Frans\u0131zca: For\u00eat amazonienne; Hollandaca: Amazoneregenwoud) \u0130ngilizce'de ayn\u0131 zamanda Amazonia veya Amazon Jungle olarak da bilinir ve G\u00fcney Amerika'n\u0131n Amazon havzas\u0131n\u0131n \u00e7o\u011funu kaplayan bir nemli geni\u015f yaprakl\u0131 orman\u0131d\u0131r. Bu havza 7.000.000 kilometre karelik alan\u0131 kaplamaktad\u0131r (2.700.000 mil kare) ve bunun 5.500.000 kilometre karesi (2.100.000 mil kare) ya\u011fmur orman\u0131yla kapl\u0131d\u0131r. Bu b\u00f6lge dokuz ulusa ait topraklar\u0131 i\u00e7ermektedir. Orman\u0131n \u00e7o\u011fu ya\u011fmur orman\u0131n\u0131n %60'\u0131 ile Brezilya s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7indedir, ard\u0131ndan %13 ile Peru, %10 ile Kolombiya, ve daha az oranlarla Venezuela, Ekvador, Bolivya, Guyana, Surinam ve Frans\u0131z Guyanas\u0131 gelir. D\u00f6rt \u00fclkenin eyalet veya il isimlerinde \"Amazonas\" ge\u00e7mektedir. Amazon gezegenin mevcut ya\u011fmur ormanlar\u0131n\u0131n yar\u0131dan fazlas\u0131n\u0131 temsil etmektedir ve d\u00fcnyadaki en b\u00fcy\u00fck ve en \u00e7ok biyo\u00e7e\u015fitlili\u011fe sahip tropik ya\u011fmur orman\u0131 alan\u0131n\u0131 i\u00e7ermektedir ve buna 16.000 t\u00fcre ayr\u0131lan 390 milyar a\u011fa\u00e7 dahildir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 192, "text": "\u0130ngilizce'de ayn\u0131 zamanda Amazonia veya Amazon Jungle" } ], "id": "5725b81b271a42140099d097", "question": "\u0130ngilizce'de Amazon ya\u011fmur orman\u0131n\u0131 tan\u0131mlamak i\u00e7in ayn\u0131 zamanda hangi ad kullan\u0131l\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 442, "text": "5.500.000" } ], "id": "5725b81b271a42140099d098", "question": "Havzada ka\u00e7 kilometre karelik ya\u011fmur orman\u0131 bulunmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 526, "text": "dokuz" } ], "id": "5725b81b271a42140099d099", "question": "Bu b\u00f6lgeyi toplamda ka\u00e7 \u00fclke kontrol etmektedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 772, "text": "D\u00f6rt" } ], "id": "5725b81b271a42140099d09a", "question": "Ka\u00e7 \u00fclke isminde \"Amazonas\" bulunmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 836, "text": "Amazon gezegenin mevcut ya\u011fmur ormanlar\u0131n\u0131n yar\u0131dan fazlas\u0131n\u0131 temsil etmektedir" } ], "id": "5725b81b271a42140099d09b", "question": "Amazon, gezegenin ya\u011fmur ormanlar\u0131n\u0131n y\u00fczde ka\u00e7\u0131n\u0131 temsil eder?" }, { "answers": [ { "answer_start": 174, "text": "Amazoneregenwoud" } ], "id": "5728349dff5b5019007d9efe", "question": "Amazon ya\u011fmur orman\u0131 i\u00e7in Hollandaca'daki kelime nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Amazon ya\u011fmur orman\u0131" } ], "id": "5728349dff5b5019007d9eff", "question": "G\u00fcney Amerika'da Amazon havzas\u0131n\u0131n b\u00fcy\u00fck k\u0131sm\u0131n\u0131 hangi ya\u011fmur orman\u0131 kaplamaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 607, "text": "Brezilya" } ], "id": "5728349dff5b5019007d9f00", "question": "Amazon ya\u011fmur orman\u0131n\u0131n b\u00fcy\u00fck \u00e7o\u011funlu\u011fu hangi \u00fclkede bulunmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 880, "text": "yar\u0131dan fazlas\u0131n\u0131" } ], "id": "5728349dff5b5019007d9f01", "question": "Amazon ya\u011fmur orman\u0131 D\u00fcnyan\u0131n ya\u011fmur ormanlar\u0131n\u0131n ne kadar\u0131n\u0131 te\u015fkil etmektedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 1020, "text": "16.000" } ], "id": "5728349dff5b5019007d9f02", "question": "Amazon ya\u011fmur orman\u0131nda ka\u00e7 t\u00fcr a\u011fa\u00e7 bulunmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 323, "text": "nemli geni\u015f yaprakl\u0131 orman\u0131d\u0131r" } ], "id": "5729e2316aef0514001550c4", "question": "Amazon ya\u011fmur orman\u0131 ne t\u00fcr bir ormand\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 364, "text": "7.000.000 kilometre karelik alan\u0131 kaplamaktad\u0131r (2.70" } ], "id": "5729e2316aef0514001550c5", "question": "Amazon Havzas\u0131 ka\u00e7 kilometre karedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 526, "text": "dokuz" } ], "id": "5729e2316aef0514001550c6", "question": "Amazon Havzas\u0131'nda ka\u00e7 \u00fclke bulunmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 607, "text": "Brezilya" } ], "id": "5729e2316aef0514001550c7", "question": "Hangi \u00fclke amazon orman\u0131n\u0131n \u00e7o\u011funlu\u011funu i\u00e7ermektedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 1020, "text": "16.000" } ], "id": "5729e2316aef0514001550c8", "question": "Amazon tropik ya\u011fmur orman\u0131ndaki a\u011fa\u00e7 t\u00fcrlerinin miktar\u0131na dair tahmini say\u0131 nedir?" } ] }, { "context": "1991 ve 2000 y\u0131llar\u0131 aras\u0131nda Amazon'da kaybedilen toplam orman alan\u0131 415.000'den 587.000 kilometre kareye \u00e7\u0131km\u0131\u015ft\u0131r (160.000'den 227.000 mil kareye) ve kaybolan orman\u0131n \u00e7o\u011fu s\u0131\u011f\u0131r otla\u011f\u0131 olmu\u015ftur. Amazon'da daha \u00f6nce orman olan topra\u011f\u0131n y\u00fczde yetmi\u015fi ve 1970'den beri orman niteli\u011fini kaybeden topraklar\u0131n %91'i hayvan otla\u011f\u0131 olarak kullan\u0131lmaktad\u0131r. \u015eu anda Brezilya, Amerika Birle\u015fik Devletleri'nden sonra d\u00fcnyan\u0131n ikinci b\u00fcy\u00fck soya fasulyesi \u00fcreticisidir. Ancak Leydimere Oiveira vd. taraf\u0131ndan yap\u0131lan yeni ara\u015ft\u0131rmalara g\u00f6re Amazon'da ya\u011fmur orman\u0131 kesildik\u00e7e b\u00f6lgeye daha az ya\u011f\u0131\u015f d\u00fc\u015fmekte ve hektar ba\u015f\u0131na al\u0131nan hasat azalmaktad\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla genel alg\u0131n\u0131n aksine Brezilya'n\u0131n ya\u011fmur orman\u0131 b\u00f6lgelerinin kesilmesinden ve bunlar\u0131n meraya d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fcr\u00fclmesinden ekonomik avantaj\u0131 olmam\u0131\u015ft\u0131r.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 70, "text": "415.000'den" } ], "id": "5729feaf6aef051400155188", "question": "1991 itibariyle Amazon orman\u0131n\u0131n ka\u00e7 kilometre karesi kaybolmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 82, "text": "587.000" } ], "id": "5729feaf6aef051400155189", "question": "2000 y\u0131l\u0131nda Amazon orman\u0131n\u0131n ka\u00e7 kilometre karesi kaybolmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 175, "text": "s\u0131\u011f\u0131r otla\u011f\u0131" } ], "id": "5729feaf6aef05140015518a", "question": "Amazon b\u00f6lgesinde a\u00e7\u0131lan alan\u0131n \u00e7o\u011fu ne olarak kullan\u0131l\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 418, "text": "ikinci b\u00fcy\u00fck soya fasulyesi \u00fcreticisidir" } ], "id": "5729feaf6aef05140015518b", "question": "Brezilya soya fasulyesi \u00fcretiminde k\u00fcresel bazda hangi s\u0131radad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 307, "text": "%91'i" } ], "id": "5729feaf6aef05140015518c", "question": "Amazon'da a\u00e7\u0131lan arazinin y\u00fczde ka\u00e7\u0131 canl\u0131 hayvan yeti\u015ftiricili\u011fi i\u00e7in kullan\u0131lmaktad\u0131r?" } ] }, { "context": "Soya \u00e7ift\u00e7ilerinin ihtiya\u00e7lar\u0131, \u015fu anda Amazon'da geli\u015ftirilmekte olan bir\u00e7ok tart\u0131\u015fmal\u0131 ula\u015f\u0131m projesini gerek\u00e7elendirmek i\u00e7in kullan\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. \u0130lk iki otoban ba\u015far\u0131l\u0131 bi\u00e7imde ya\u011fmur orman\u0131nda a\u00e7\u0131lm\u0131\u015f ve daha fazla yerle\u015fime ve orman kayb\u0131na sebep olmu\u015ftur. 2000 ile 2005 y\u0131llar\u0131 aras\u0131nda ortalama y\u0131ll\u0131k orman kayb\u0131 oran\u0131 (y\u0131ll\u0131k 22,392 km2 veya 8,646 mil kare), \u00f6nceki be\u015f y\u0131la k\u0131yasla %18 daha y\u00fcksektir (y\u0131ll\u0131k 19,018 km2 veya 7,343 mil kare). Orman kayb\u0131 2004 ve 2014 y\u0131llar\u0131 arars\u0131nda Brezilya Amazonu'nda \u00f6nemli bi\u00e7imde azalsa da g\u00fcn\u00fcm\u00fcze kadar bir art\u0131\u015f olmu\u015ftur.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Soya" } ], "id": "572a005f1d046914007796b7", "question": "Amazon ya\u011fmur orman\u0131nda in\u015fa edilen otobanlar \u00f6ncelikli olarak hangi t\u00fcr \u00e7ift\u00e7iler i\u00e7in yap\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 204, "text": "daha fazla yerle\u015fime ve orman kayb\u0131na" } ], "id": "572a005f1d046914007796b8", "question": "Amazon ya\u011fmur orman\u0131nda otobanlar\u0131n yap\u0131lmas\u0131 neye yol a\u00e7m\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 347, "text": "8,646 mil kare" } ], "id": "572a005f1d046914007796b9", "question": "2000 ile 2005 y\u0131llar\u0131 aras\u0131nda orman kayb\u0131 oran\u0131 y\u0131ll\u0131k ka\u00e7 mil karedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 512, "text": "\u00f6nemli bi\u00e7imde azalsa da" } ], "id": "572a005f1d046914007796bb", "question": "2004 ile 2014 y\u0131llar\u0131 aras\u0131nda Brezilya'n\u0131n Amazon b\u00f6lgesindeki orman kayb\u0131 oran\u0131na ne olmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 388, "text": "%18" } ], "id": "572a005f1d046914007796ba", "question": "2000 ile 2005 y\u0131llar\u0131 aras\u0131ndaki orman kayb\u0131 oran\u0131 1995 ile 2000 y\u0131llar\u0131 aras\u0131ndakine k\u0131yasla ne kadar y\u00fcksektir?" } ] }, { "context": "\u00c7evreciler hem orman\u0131n yok edilmesinin yol a\u00e7aca\u011f\u0131 biyo\u00e7e\u015fitlilik kayb\u0131ndan hem de k\u00fcresel \u0131s\u0131nmay\u0131 h\u0131zland\u0131rabilecek olan bitki \u00f6rt\u00fcs\u00fc i\u00e7inde yer alan karbonun sal\u0131n\u0131m\u0131ndan endi\u015fe duymaktad\u0131rlar. Amazon yaprak d\u00f6kmeyen ormanlar\u0131 d\u00fcnyan\u0131n karasal birincil \u00fcretkenli\u011fine ve ekosistemlerdeki karbon sto\u011funun %10'una sahiptir - bu da 1,1 \u00d7 1011 metrik ton karbon etmektedir. Amazon ormanlar\u0131n\u0131n 1975 ile 1996 y\u0131llar\u0131 aras\u0131nda y\u0131lda hektar ba\u015f\u0131na 0,62 \u00b1 0,37 ton karbon biriktirdi\u011fi tahmin edilmektedir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 51, "text": "biyo\u00e7e\u015fitlilik" } ], "id": "572a020f6aef051400155198", "question": "\u00c7evreciler Amazon orman\u0131nda neyi kaybetmekten endi\u015fe duymaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 15, "text": "orman\u0131n yok edilmesinin" } ], "id": "572a020f6aef051400155199", "question": "\u00c7evrecilere g\u00f6re biyo\u00e7e\u015fitlili\u011fin kayb\u0131 neyin sonucu olabilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 123, "text": "bitki \u00f6rt\u00fcs\u00fc i\u00e7inde yer alan karbonun" } ], "id": "572a020f6aef05140015519a", "question": "\u00c7evreciler Amazon b\u00f6lgesinde neyin sal\u0131n\u0131m\u0131ndan endi\u015fe duymaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 306, "text": "%10'una" } ], "id": "572a020f6aef05140015519b", "question": "D\u00fcnyan\u0131n karbonunun ne kadar\u0131 Amazon orman\u0131nda depolanmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 331, "text": "1,1 \u00d7 1011" } ], "id": "572a020f6aef05140015519c", "question": "Amazon orman\u0131nda ka\u00e7 metrik ton karbonun depolanm\u0131\u015f oldu\u011fu tahmin edilmektedir?" } ] }, { "context": "2010 y\u0131l\u0131nda Amazon ya\u011fmur orman\u0131 ba\u015fka bir ciddi kurakl\u0131k ya\u015fad\u0131 ve bu baz\u0131 y\u00f6nleriyle 2005 kurakl\u0131\u011f\u0131ndan daha da a\u015f\u0131r\u0131yd\u0131. Etkilenen b\u00f6lge ya\u011fmur orman\u0131n\u0131n yakla\u015f\u0131k 1.160.000 mil karesiydi (3.000.000 km2) ve bu say\u0131 2005'te 734.000 mil kareydi (1.900.000 km2). 2010 kurakl\u0131\u011f\u0131n\u0131n bitki \u00f6rt\u00fcs\u00fcn\u00fcn \u00f6ld\u00fc\u011f\u00fc \u00fc\u00e7 merkez \u00fcss\u00fc vard\u0131, 2005'te ise kurakl\u0131k g\u00fcneybat\u0131 k\u0131sma odakl\u0131yd\u0131. Bulgular Science dergisinde yay\u0131nland\u0131. Tipik bir y\u0131lda Amazon 1,5 gigaton karbondioksit emmektedir; 2005'te ise 5 gigaton sal\u0131nd\u0131 ve 2010'da 8 gigaton sal\u0131nd\u0131.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "2010" } ], "id": "572a0bebaf94a219006aa76f", "question": "Hangi y\u0131lda Amazon 2005'tekinden daha a\u015f\u0131r\u0131 olabilecek bir kurakl\u0131k ya\u015fad\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 167, "text": "1.160.000" } ], "id": "572a0bebaf94a219006aa770", "question": "2010 kurakl\u0131\u011f\u0131ndan etkilenen b\u00f6lge ka\u00e7 mil kare geni\u015fli\u011findeydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 304, "text": "\u00fc\u00e7 merkez \u00fcss\u00fc" } ], "id": "572a0bebaf94a219006aa771", "question": "2010 kurakl\u0131\u011f\u0131nda ka\u00e7 b\u00f6lge bitki \u00f6rt\u00fcs\u00fc \u00f6l\u00fcm\u00fcnden etkilenmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 326, "text": "2005'te" } ], "id": "572a0bebaf94a219006aa772", "question": "Hangi y\u0131ldaki kurakl\u0131kta Amazon orman\u0131n\u0131n \u00f6zellikle g\u00fcney k\u0131sm\u0131 etkilenmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 437, "text": "1,5 gigaton" } ], "id": "572a0bebaf94a219006aa773", "question": "Amazon'da tipik bir y\u0131lda ka\u00e7 ton karbon emilir?" } ] } ], "title": "Amazon_rainforest" }, { "paragraphs": [ { "context": "Neredeyse t\u00fcm tarakl\u0131lar avc\u0131d\u0131r, mikroskobik larvalar ve rotatorlardan k\u00fc\u00e7\u00fck kabuklular\u0131n yeti\u015fkinlerine kadar \u00e7e\u015fitli canl\u0131lar\u0131 avlarlar; istisnalar ise t\u00fcrlerinin yeti\u015fkinlerinin beslendi\u011fi salplarda parazit olarak ya\u015fayan iki t\u00fcr\u00fcn yavrular\u0131d\u0131r. Elveri\u015fli ko\u015fullarda tarakl\u0131lar kendi a\u011f\u0131rl\u0131klar\u0131n\u0131n on kat\u0131n\u0131 bir g\u00fcnde yiyebilirler. Yaln\u0131zca 100-150 t\u00fcr teyit edilmi\u015ftir ve muhtemelen 25 tanesi tam olarak tan\u0131mlanmam\u0131\u015f ve isimlendirilmemi\u015ftir. Tipik \u00f6rnekleri yumurta bi\u00e7imli v\u00fccutlar\u0131 ve avlar\u0131n\u0131 yakalayan yap\u0131\u015fkan h\u00fccreler olan koloblastlarla kapl\u0131 olan tentillalarla (k\u00fc\u00e7\u00fck dokuna\u00e7lar) \u00e7evrili bir \u00e7ift geri \u00e7ekilebilir dokuna\u00e7lar\u0131 olan sidippidlerdir. Bu soyun \u00e7ok \u00e7e\u015fitli v\u00fccut bi\u00e7imleri vard\u0131r ve buna \u00e7o\u011fu t\u00fcr\u00fcn yeti\u015fkininin taraks\u0131z oldu\u011fu d\u00fczle\u015fmi\u015f derin deniz platisenidleri ve dokuna\u00e7lar\u0131 olmayan ve di\u015f g\u00f6revi g\u00f6ren b\u00fcy\u00fck ve sert siliya\u00a0gruplar\u0131na sahip devasa a\u011f\u0131zlar\u0131n\u0131 kullanarak di\u011fer tarakl\u0131lar\u0131 avlayan k\u0131y\u0131 beroidleri dahildir. Bu varyasyonlar farkl\u0131 t\u00fcrlerin ayn\u0131 b\u00f6lgede \u00e7ok b\u00fcy\u00fck pop\u00fclasyonlara ula\u015fmas\u0131n\u0131 m\u00fcmk\u00fcn k\u0131lar \u00e7\u00fcnk\u00fc \u00f6r\u00fcmceklerin kulland\u0131klar\u0131 kadar \u00e7e\u015fitli y\u00f6ntemlerle avlad\u0131klar\u0131 farkl\u0131 av t\u00fcrlerinde uzmanla\u015fm\u0131\u015flard\u0131r.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 282, "text": "kendi a\u011f\u0131rl\u0131klar\u0131n\u0131n on kat\u0131n\u0131" } ], "id": "5725bae289a1e219009abd90", "question": "Tarakl\u0131lar g\u00fcnde ne kadar yiyebilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 346, "text": "100-150" } ], "id": "5725bae289a1e219009abd91", "question": "Tarakl\u0131lar\u0131n teyit edilen ka\u00e7 t\u00fcr\u00fc vard\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 389, "text": "25" } ], "id": "5725bae289a1e219009abd92", "question": "Tarakl\u0131lar\u0131n ka\u00e7 t\u00fcr\u00fc tamamen tan\u0131mlanamam\u0131\u015f veya isimlendirilememi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 346, "text": "100-150" } ], "id": "5725c337271a42140099d163", "question": "Tarakl\u0131lar\u0131n ka\u00e7 t\u00fcr\u00fc teyit edilmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 562, "text": "tentillalarla" } ], "id": "5725c337271a42140099d164", "question": "Sidippidlerin sahip oldu\u011fu k\u00fc\u00e7\u00fck dokuna\u00e7lar\u0131n\u0131n ad\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 282, "text": "kendi a\u011f\u0131rl\u0131klar\u0131n\u0131n on kat\u0131n\u0131" } ], "id": "5725c337271a42140099d165", "question": "Tarakl\u0131lar g\u00fcnde ne kadar yiyecek yiyebilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 794, "text": "dokuna\u00e7lar\u0131" } ], "id": "5725c337271a42140099d166", "question": "K\u0131y\u0131 beroidleri di\u011fer tarakl\u0131lar\u0131n sahip oldu\u011fu hangi \u00f6zelli\u011fe sahip de\u011fildir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 843, "text": "sert siliya" } ], "id": "5725c337271a42140099d167", "question": "K\u0131y\u0131 beroidleri di\u015f olarak ne kullan\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 282, "text": "kendi a\u011f\u0131rl\u0131klar\u0131n\u0131n on kat\u0131n\u0131" } ], "id": "5726400589a1e219009ac5ee", "question": "Tarakl\u0131lar g\u00fcnde ne kadar yiyebilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 562, "text": "tentillalarla" } ], "id": "5726400589a1e219009ac5ef", "question": "Sidippidlerin k\u00fc\u00e7\u00fck dokuna\u00e7lar\u0131na ne ad verilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 843, "text": "sert siliya" } ], "id": "5726400589a1e219009ac5f0", "question": "Beriodlar di\u015f olarak ne kullan\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 536, "text": "koloblastlarla" } ], "id": "5726400589a1e219009ac5f1", "question": "Sidippidler avlar\u0131n\u0131 yakalamak i\u00e7in ne kullan\u0131rlar?" }, { "answers": [ { "answer_start": 346, "text": "100-150 t\u00fcr" } ], "id": "5726400589a1e219009ac5f2", "question": "Ka\u00e7 farkl\u0131 tarakl\u0131 t\u00fcr\u00fc vard\u0131r?" } ] }, { "context": "Yumu\u015fak, jelatinimsi bedenlerine ra\u011fmen, yakla\u015f\u0131k 515 milyon y\u0131l \u00f6nceki erken Kambriyen d\u00f6neminden dokuna\u00e7lar\u0131 olmayan ama modern formlara k\u0131yasla \u00e7ok daha fazla tarak dizisine sahip olan tarakl\u0131lar\u0131 temsil etti\u011fi d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclen fosiller Lagerst\u00e4ttelerde bulunmu\u015ftur. Tarakl\u0131lar\u0131n hayvanlar\u0131n evrim aile a\u011fac\u0131ndaki konumlar\u0131 uzun s\u00fcredir tart\u0131\u015f\u0131lmaktad\u0131r ve molek\u00fcler filogeneti\u011fe dayanan \u015fu anki \u00e7o\u011funluk g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne g\u00f6re knidliler ve bilaterialar birbirine, herhangi birinin tarakl\u0131lara oldu\u011fundan daha yak\u0131nd\u0131r. Yak\u0131n bir molek\u00fcler filogenetik analizi, t\u00fcm modern tarakl\u0131lar\u0131n ortak atas\u0131n\u0131n sidippid benzeri oldu\u011fu ve t\u00fcm modern gruplar\u0131n nispeten yak\u0131n zamanda, muhtemelen 66 milyon y\u0131l \u00f6nceki Kretase-Tersiyer yok olu\u015fu olay\u0131ndan sonra ortaya \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131 sonucuna ula\u015fm\u0131\u015ft\u0131r. 1980'lerden beri toplanan bulgular, \"sidippidlerin\" monofiletik olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131, ba\u015fka bir deyi\u015fle tek bir ortak atan\u0131n t\u00fcm ve tek neslini i\u00e7ermedi\u011fini, \u00e7\u00fcnk\u00fc t\u00fcm di\u011fer geleneksel tarakl\u0131 gruplar\u0131n\u0131n \u00e7e\u015fitli sidippidlerin soyundan geldi\u011fini g\u00f6stermektedir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 670, "text": "66 milyon y\u0131l \u00f6nceki" } ], "id": "5725c91e38643c19005acceb", "question": "Kretase-Tersiyer yok olu\u015fu ne zaman ger\u00e7ekle\u015fti?" }, { "answers": [ { "answer_start": 822, "text": "monofiletik" } ], "id": "5725c91e38643c19005accec", "question": "Bulgulara g\u00f6re sidippidler ne de\u011fildir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 50, "text": "515 milyon y\u0131l" } ], "id": "5725c91e38643c19005acced", "question": "Tarakl\u0131lar\u0131 temsil eden fosiller ne kadar eskidir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 99, "text": "dokuna\u00e7lar\u0131" } ], "id": "5725c91e38643c19005accee", "question": "Tarakl\u0131lar\u0131 temsil eden fosillerde mevcut tarakl\u0131larda olan hangi unsur yoktur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 50, "text": "515 milyon y\u0131l" } ], "id": "5726449f1125e71900ae1928", "question": "Tarakl\u0131 oldu\u011funa inan\u0131lan fosiller ne kadar eskidir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 691, "text": "Kretase-Tersiyer yok olu\u015fu" } ], "id": "5726449f1125e71900ae1929", "question": "66 milyon y\u0131l \u00f6nce hangi olay ger\u00e7ekle\u015fmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 822, "text": "monofiletik" } ], "id": "5726449f1125e71900ae192a", "question": "Sidippidler ne de\u011fildir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 99, "text": "dokuna\u00e7lar\u0131" } ], "id": "5726449f1125e71900ae192b", "question": "Mevcut tarakl\u0131larda bulunan fosillerde olmayan ne vard\u0131r?" } ] }, { "context": "1 milimetreden (0,039 in) 1,5 metreye (4,9 ft) kadar de\u011fi\u015fen boyutlar\u0131yla tarakl\u0131lar, ana hareket y\u00f6ntemi olarak siliya (\"k\u0131l\") kullanan en b\u00fcy\u00fck kolonyal olmayan hayvanlard\u0131r. \u00c7o\u011fu t\u00fcr\u00fcn tarak dizisi denen ve v\u00fccutlar\u0131 boyunca devam eden, ktene ad\u0131 verilen taraks\u0131 siliya gruplar\u0131 ta\u015f\u0131yan sekiz dizisi vard\u0131r ve b\u00f6ylece siliya vurdu\u011funda her bir tarak alttaki tara\u011fa dokunur. \"Ktenofor\", Yunanca'da \"tarak\" anlam\u0131na gelen \u03ba\u03c4\u03b5\u03af\u03c2 (k\u00f6k bi\u00e7imi \u03ba\u03c4\u03b5\u03bd-) ile \"ta\u015f\u0131yan\" anlam\u0131na gelen Yunanca son ek -\u03c6\u03bf\u03c1\u03bf\u03c2'tan gelir ve \"tarak ta\u015f\u0131yan\" anlam\u0131na gelir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 113, "text": "siliya" } ], "id": "572648e8dd62a815002e8076", "question": "Tarakl\u0131lar\u0131n k\u0131llar\u0131na ne denir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 90, "text": "hareket y\u00f6ntemi" } ], "id": "572648e8dd62a815002e8077", "question": "Siliya ne i\u00e7in kullan\u0131l\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 240, "text": "ktene" } ], "id": "572648e8dd62a815002e8078", "question": "Taraks\u0131 siliya gruplar\u0131na ne ad verilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 513, "text": "tarak ta\u015f\u0131yan" } ], "id": "572648e8dd62a815002e8079", "question": "Ktenofor Yunanca'da ne anlama gelir?" } ] }, { "context": "Yumu\u015fak, jelatinsi bedenleri nedeniyle tarakl\u0131lar fosil olarak \u00e7ok nadirdir ve tarakl\u0131 olarak yorumlanan fosiller yaln\u0131zca Lagerst\u00e4ttelerde, yani \u00e7evre ko\u015fullar\u0131n\u0131n yumu\u015fak dokunun korunmas\u0131na \u00e7ok uygun oldu\u011fu yerlerde bulunmu\u015ftur. 1990'lar\u0131n ortalar\u0131na kadar analiz i\u00e7in yeterince iyi olan yaln\u0131zca iki numune biliniyordu ve bunlar\u0131n ikisi de erken Devonyen (Emsiyen) d\u00f6nemden ta\u00e7 grubunun \u00fcyeleriydi. Burgess \u015ealesi'nde ve benzer ya\u015ftaki di\u011fer Kanada kayal\u0131klar\u0131nda 505 milyon y\u0131l \u00f6nceki orta Kambriyen d\u00f6neminden \u00fc\u00e7 kabul edilen numune daha bulunmu\u015ftur. G\u00f6r\u00fcn\u00fc\u015fe g\u00f6re \u00fc\u00e7\u00fcnde de dokuna\u00e7 yoktur ancak 24 ila 80 ile ya\u015fayan t\u00fcrlerdeki 8 tarak dizisinden \u00e7ok daha fazlas\u0131na sahiptirler. Ayn\u0131 zamanda ya\u015fayan tarakl\u0131larda bulunanlardan \u00e7ok farkl\u0131 i\u00e7 organ benzeri yap\u0131lara sahip olduklar\u0131 g\u00f6r\u00fclmektedir. \u0130lk olarak 1996'da rapor edilen ilk fosil t\u00fcrlerinden birinin b\u00fcy\u00fck bir di\u015fi vard\u0131r ve g\u00f6r\u00fcn\u00fc\u015fe g\u00f6re kasl\u0131 olabilecek katl\u0131 bir kenarla \u00e7evrilmi\u015ftir. Bir y\u0131l sonra \u00c7in'den gelen bulgular bu t\u00fcr tarakl\u0131lar\u0131n Kambriyen d\u00f6neminde yayg\u0131n oldu\u011funu \u00f6ne s\u00fcrmektedir ancak bunlar modern t\u00fcrlerden \u00e7ok farkl\u0131 olabilir - \u00f6rne\u011fin fosillerden birinin tarak dizileri belirgin kanat\u00e7\u0131klarda bulunmaktad\u0131r. Edikara Eoandromedas\u0131 tahminen bir ktenoforu temsil edebilir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Yumu\u015fak, jelatinsi bedenleri" } ], "id": "57268da7f1498d1400e8e39c", "question": "Tarakl\u0131lar neden fosil olarak \u00e7ok nadir bulunmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 1229, "text": "ktenoforu" } ], "id": "57268da7f1498d1400e8e39d", "question": "Edikara eoandromedas\u0131n\u0131n neyi temsil etti\u011fi say\u0131labilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 490, "text": "orta Kambriyen d\u00f6neminden" } ], "id": "57268da7f1498d1400e8e39e", "question": "505 milyon y\u0131l \u00f6nceki d\u00f6neme ne ad verilmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 516, "text": "\u00fc\u00e7" } ], "id": "57268da7f1498d1400e8e39f", "question": "Burgess \u015ealesi'nde ka\u00e7 t\u00fcr bulunmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 581, "text": "dokuna\u00e7" } ], "id": "57268da7f1498d1400e8e3a0", "question": "Burgess \u015ealesi'nde bulunan fosillerde ne yoktur?" } ] }, { "context": "Tarakl\u0131lar\u0131n Metazoa'n\u0131n geri kalan\u0131yla ili\u015fkisi, hayvanlar\u0131n erken evrimi ve \u00e7ok h\u00fccrelili\u011fin k\u00f6kenini anlamam\u0131z a\u00e7\u0131s\u0131ndan \u00e7ok \u00f6nemlidir. Tarakl\u0131lar\u0131n Bilateria ile karde\u015f soydan oldu\u011fu, Knidaria ile karde\u015f oldu\u011fu, Knidaria, Plakozoa ve Bilateria ile karde\u015f oldu\u011fu ve t\u00fcm di\u011fer hayvan filumlar\u0131yla karde\u015f oldu\u011fu \u00f6ne s\u00fcr\u00fclm\u00fc\u015ft\u00fcr. Gen ailelerinin \u00fcyelerinin ve sinyal iletim yollar\u0131n\u0131n (homeo kutular, n\u00fckleer resept\u00f6rler, Wnt sinyal yolu ve sodyum kanallar\u0131 gibi) varl\u0131\u011f\u0131na ve yoklu\u011funa bakan bir dizi \u00e7al\u0131\u015fma, son iki senaryoya, yani tarakl\u0131lar\u0131n Knidaria, Plakozoa ve Bilateria ile karde\u015f oldu\u011fu ya da t\u00fcm di\u011fer hayvan filumlar\u0131yla karde\u015f oldu\u011fu senaryolar\u0131na y\u00f6nelik bulgular ortaya koymu\u015ftur. Tarakl\u0131lar\u0131n tam s\u0131ral\u0131 genomlar\u0131n\u0131 di\u011fer s\u0131ral\u0131 hayvan genomlar\u0131yla kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131ran bir dizi daha yeni \u00e7al\u0131\u015fma da tarakl\u0131lar\u0131n t\u00fcm di\u011fer hayvanlarla karde\u015f soydan geldiklerini desteklemi\u015ftir. Bu pozisyon, n\u00f6ral ve kas h\u00fccre t\u00fcrlerinin ya b\u00fcy\u00fck hayvan soylar\u0131nda (Porifera gibi) kayboldu\u011funu, ya da tarakl\u0131 soyunda ba\u011f\u0131ms\u0131z olarak evrimle\u015fti\u011fini \u00f6ne s\u00fcrmektedir. Ancak di\u011fer ara\u015ft\u0131rmac\u0131lar tarakl\u0131lar\u0131n t\u00fcm di\u011fer hayvanlara karde\u015f olarak yerle\u015ftirilmesinin tarakl\u0131 genomlar\u0131ndaki y\u00fcksek evrim oran\u0131n\u0131n yol a\u00e7t\u0131\u011f\u0131 istatistiksel bir anomali oldu\u011funu ve onlar yerine Porifera'n\u0131n (s\u00fcngerler) en erken ayr\u0131lan hayvan filumu oldu\u011funu savunmu\u015flard\u0131r. Tarakl\u0131lar ve s\u00fcngerler ayn\u0131 zamanda ger\u00e7ek HOX genine sahip olmayan tek hayvan filumlar\u0131d\u0131r.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 152, "text": "Bilateria" } ], "id": "57269016708984140094ca41", "question": "Son \u00e7al\u0131\u015fmalara g\u00f6re tarakl\u0131lar neyle karde\u015f soya sahiptir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 1259, "text": "Porifera'n\u0131n" } ], "id": "57269016708984140094ca42", "question": "Baz\u0131 ara\u015ft\u0131rmac\u0131lara g\u00f6re en erken ayr\u0131\u015fan hayvan filumu hangisidir?" } ] } ], "title": "Ctenophora" }, { "paragraphs": [ { "context": "Fresno'nun Bat\u0131 Yakas\u0131, ba\u015fka bir deyi\u015fle G\u00fcneybat\u0131 Fresno, \u015fehirdeki en eski mahallelerden biridir. Mahalle, (onu Fresno Merkezi'nden ay\u0131ran) 99 otoban\u0131n\u0131n g\u00fcneybat\u0131s\u0131nda, 41 otoban\u0131n\u0131n bat\u0131s\u0131nda ve Nielsen Bulvar\u0131'n\u0131n (ya da yeni in\u015fa edilen 180 otoban\u0131n\u0131n) g\u00fcneyinde yer al\u0131r ve bat\u0131 ve g\u00fcneye do\u011fru \u015fehir s\u0131n\u0131rlar\u0131na kadar devam eder. Mahalle, geleneksel olarak Fresno'nun Afrikal\u0131-Amerikal\u0131 toplulu\u011funun merkezi kabul edilir. K\u00fclt\u00fcrel olarak \u00e7e\u015fitlili\u011fe sahiptir ve ayn\u0131 zamanda \u00f6nemli oranda Meksikal\u0131-Amerikal\u0131 ve Asyal\u0131-Amerikal\u0131 (\u00f6ncelikli olarak Hmong veya Laoslu) n\u00fcfusuna da sahiptir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 42, "text": "G\u00fcneybat\u0131 Fresno" } ], "id": "5725edfe38643c19005ace9f", "question": "Fresno'nun bat\u0131 yakas\u0131n\u0131n di\u011fer ad\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 157, "text": "g\u00fcneybat\u0131s\u0131nda" } ], "id": "5725edfe38643c19005acea0", "question": "Fresno'nun bat\u0131 yakas\u0131 mahallesi 99 otoban\u0131n\u0131n hangi y\u00f6n\u00fcnde yer almaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 377, "text": "Afrikal\u0131-Amerikal\u0131" } ], "id": "5725edfe38643c19005acea1", "question": "Fresno'nun bat\u0131 yakas\u0131 hangi etnik toplulu\u011fun merkezidir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 556, "text": "Hmong veya Laoslu" } ], "id": "5725edfe38643c19005acea2", "question": "Fresno'nun bat\u0131 yakas\u0131 mahallesinde ya\u015fayan iki \u00f6ncelikli Asyal\u0131-Amerikal\u0131 grup nelerdir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 11, "text": "Bat\u0131 Yakas\u0131" } ], "id": "5725edfe38643c19005acea3", "question": "41 otoban\u0131n\u0131n bat\u0131s\u0131nda hangi mahalle bulunmaktad\u0131r?" } ] }, { "context": "Mahallede, ad\u0131n\u0131 20. y\u00fczy\u0131lda ya\u015fam\u0131\u015f giri\u015fimci ve milyoner M. Theo Kearney'den alan ve G\u00fcneybat\u0131 Fresno'daki Fresno Caddesi'nden 20 mil (32 km) boyunca bat\u0131ya, Kerman, Kaliforniya'ya do\u011fru uzanan Kearney Bulvar\u0131 bulunmaktad\u0131r. B\u00fcy\u00fck b\u00f6l\u00fcm\u00fcnde k\u00fc\u00e7\u00fck, iki \u015feritli k\u0131rsal bir yol olan Kearney Bulvar\u0131'nda uzun palmiye a\u011fa\u00e7lar\u0131 dizilidir. Kearney Bulvar\u0131'n\u0131n Fresno Caddesi ile Thorne Bulvar\u0131 aras\u0131ndaki yakla\u015f\u0131k yar\u0131m millik b\u00f6l\u00fcm\u00fc bir zamanlar Fresno'nun elit Afrikal\u0131-Amerikal\u0131 ailelerinin tercih etti\u011fi mahalleydi. Jensen'\u0131n g\u00fcneyinde ve Elm'in bat\u0131s\u0131nda, Bat\u0131 Yakas\u0131'n\u0131n g\u00fcney kenar\u0131ndaki ba\u015fka bir kesim olan Brookhaven'a ad\u0131 Fresno Kent Konseyi taraf\u0131ndan mahallenin imaj\u0131n\u0131n yenilenmesi \u00e7abas\u0131 sonucu verilmi\u015ftir. Bu izole b\u00f6lge y\u0131llar boyunca yerel bir \u00e7eteye referansla \"Dogg Pound\" olarak bilinmekteydi ve 2008'de dahi y\u00fcksek \u015fiddet i\u00e7erikli su\u00e7 oranlar\u0131na sahipti.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 60, "text": "M. Theo Kearney'den" } ], "id": "5725f00938643c19005aced7", "question": "Kearney Bulvar\u0131 ad\u0131n\u0131 kimden alm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 303, "text": "uzun palmiye a\u011fa\u00e7lar\u0131" } ], "id": "5725f00938643c19005aced8", "question": "Kearney Bulvar\u0131'nda hangi t\u00fcr a\u011fa\u00e7lar dizilidir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 356, "text": "Fresno Caddesi ile Thorne Bulvar\u0131" } ], "id": "5725f00938643c19005aced9", "question": "Kearney Bulvar\u0131 boyunca hangi iki cadde aras\u0131nda bir zamanlar zengin Afrikal\u0131-Amerikal\u0131lar ya\u015f\u0131yordu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 612, "text": "Brookhaven'a" } ], "id": "5725f00938643c19005aceda", "question": "B\u00f6lgenin imaj\u0131n\u0131 de\u011fi\u015ftirme \u00e7abas\u0131yla Kearney Bulvar\u0131n\u0131n bir k\u0131sm\u0131na verilen isim neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 719, "text": "Bu izole b\u00f6lge" } ], "id": "5725f00938643c19005acedb", "question": "Brookhaven'\u0131n hangi b\u00f6lgesi halen y\u00fcksek su\u00e7 oranlar\u0131yla bilinmektedir?" } ] }, { "context": "Toplamda 158.349 hane bulunmaktad\u0131r, bunlar\u0131n 68.511'inde (%43,3) 18 ya\u015f\u0131n alt\u0131nda \u00e7ocuklar ya\u015famaktad\u0131r, 69.284'\u00fc (%43,8) birlikte ya\u015fayan kar\u015f\u0131 cinsten evli \u00e7iftlerdir, 30.547'si (%19,3) kocan\u0131n olmad\u0131\u011f\u0131 kad\u0131n aile reisidir, 11.698'i (%7,4) e\u015fin olmad\u0131\u011f\u0131 erkek aile reisidir. 12.843 (%8,1) evli olmayan kar\u015f\u0131 cins \u00e7ift ve 1.388 (%0,9) ayn\u0131 cins evli \u00e7ift veya evli olmayan \u00e7ift vard\u0131r. 35.064 hane (%22,1) bireylerden olu\u015fmakta ve 12.344'\u00fcnde (%7,8) yaln\u0131z ya\u015fayan 65 ya\u015f ve \u00fcst\u00fc birey bulunmaktad\u0131r. Ortalama hane boyutu 3,07'dir. 111.529 aile vard\u0131r (t\u00fcm hanelerin %70,4'\u00fc); ortalama aile boyutu 3,62'dir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 46, "text": "68.511'inde" } ], "id": "5725f8f5ec44d21400f3d7b1", "question": "Ka\u00e7 hanede ya\u015fayan 18 ya\u015f alt\u0131 \u00e7ocuklar bulunmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 182, "text": "%19,3" } ], "id": "5725f8f5ec44d21400f3d7b2", "question": "Kocan\u0131n bulunmad\u0131\u011f\u0131 kad\u0131n aile reislerinin y\u00fczdesi ka\u00e7t\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 324, "text": "1.388" } ], "id": "5725f8f5ec44d21400f3d7b3", "question": "Ka\u00e7 ayn\u0131 cins evli ya da evli olmayan \u00e7ift vard\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 600, "text": "3,62'dir" } ], "id": "5725f8f5ec44d21400f3d7b4", "question": "Ortalama aile b\u00fcy\u00fckl\u00fc\u011f\u00fc ka\u00e7t\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 524, "text": "3,07'dir" } ], "id": "5725f8f5ec44d21400f3d7b5", "question": "Ortalama hane b\u00fcy\u00fckl\u00fc\u011f\u00fc ka\u00e7t\u0131r?" } ] }, { "context": "Fresno'ya Kaliforniya Orta Vadisi'nin b\u00fcy\u00fck n\u00fcfus merkezlerini birle\u015ftiren ana kuzey/g\u00fcney otoban\u0131 olan Devlet Karayolu 99 hizmet etmektedir. Devlet Karayolu 168, Sierra Otoban\u0131 Clovis \u015fehrine ve Huntington G\u00f6l\u00fc'ne do\u011fru do\u011fuya gider. Devlet Karayolu 41 (Yosemite Otoban\u0131/Eisenhower Otoban\u0131) Fresno'ya g\u00fcneydeki Atascadero'dan girer ve kuzeydeki Yosemite'a do\u011fru gider. Devlet Karayolu 180 (Kings Canyon Otoban\u0131) bat\u0131dan Mendota \u00fczerinden ve do\u011fudan Kings Canyon Ulusal Park\u0131'ndan gelir ve Reedley \u015fehrine do\u011fru gider.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 104, "text": "Devlet Karayolu 99" } ], "id": "5725fcbe271a42140099d3ad", "question": "Fresno'yu Kaliforniya Orta Vadisi'ne hangi yol ba\u011flar?" }, { "answers": [ { "answer_start": 163, "text": "Sierra Otoban\u0131" } ], "id": "5725fcbe271a42140099d3ae", "question": "Devlet Karayolu 168'in ba\u015fka bir ad\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 235, "text": "Devlet Karayolu 41" } ], "id": "5725fcbe271a42140099d3af", "question": "Yosemite Otoban\u0131'n\u0131n ba\u015fka bir ad\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 413, "text": "bat\u0131dan" } ], "id": "5725fcbe271a42140099d3b0", "question": "Devlet Karayolu 180 Mendota \u00fczerinden hangi y\u00f6nden gelir?" } ] }, { "context": "Fresno do\u011frudan bir eyaletleraras\u0131 otobana ba\u011flanmayan en b\u00fcy\u00fck ABD \u015fehridir. Eyaletleraras\u0131 Otoban Sistemi 1950'lerde olu\u015fturuldu\u011funda bug\u00fcn Devletleraras\u0131 5 olan yolun Orta Vadi'nin bat\u0131 taraf\u0131nda yap\u0131lmas\u0131na, dolay\u0131s\u0131yla bug\u00fcn Devlet Karayolu 99 olarak bilinen yolun g\u00fcncellenmesi yerine b\u00f6lgedeki bir\u00e7ok n\u00fcfus merkezine u\u011framamas\u0131na karar verilmi\u015ftir. DK 99 boyunca h\u0131zla y\u00fckselen n\u00fcfus ve trafik nedeniyle ve ayn\u0131 zamanda Federal \u00f6dene\u011fin tercih edilebilirli\u011fi nedeniyle bu yolu eyaletleraras\u0131 standartlara y\u00fckseltmek ve sonunda muhtemelen Eyaletleraras\u0131 9 olarak eyaletleraras\u0131 sisteme entegre etmek ama\u00e7l\u0131 \u00e7ok tart\u0131\u015fma yap\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Sinyalizasyon, \u015ferit geni\u015fli\u011fi, b\u00f6l\u00fcnm\u00fc\u015f yol, d\u00fc\u015fey a\u00e7\u0131kl\u0131k ve di\u011fer konularla ilgili b\u00fcy\u00fck geli\u015ftirmeler \u015fu anda devam etmektedir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Fresno" } ], "id": "5725fe63ec44d21400f3d7dd", "question": "Bir eyaletleraras\u0131 otobana ba\u011fl\u0131 olmayan en b\u00fcy\u00fck \u015fehir hangisidir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 108, "text": "1950'lerde" } ], "id": "5725fe63ec44d21400f3d7de", "question": "Eyaletleraras\u0131 Otoban Sistemi hangi y\u0131l olu\u015fturulmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 230, "text": "Devlet Karayolu 99" } ], "id": "5725fe63ec44d21400f3d7df", "question": "Hangi Devlet Karayolu'nun eyaletleraras\u0131 standartlara y\u00fckseltilmesi tart\u0131\u015f\u0131lmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 356, "text": "DK 99 boyunca h\u0131zla y\u00fckselen n\u00fcfus ve trafik nedeniyle ve ayn\u0131 zamanda Federal \u00f6dene\u011fin tercih edilebilirli\u011fi nedeniyle" } ], "id": "5725fe63ec44d21400f3d7e0", "question": "DK 99'un eyaletleraras\u0131 standartlara y\u00fckseltilme arzusuna katk\u0131da bulunan fakt\u00f6rler nelerdir?" } ] } ], "title": "Fresno,_California" }, { "paragraphs": [ { "context": "Ba\u011flant\u0131s\u0131z modda her bir pakette tam adresleme bilgisi bulunmaktad\u0131r. Paketler bireysel olarak sevk edilir ve bu bazen farkl\u0131 yollara ve d\u00fczensiz teslime yol a\u00e7maktad\u0131r. Her bir paket bir hedef adresi, kaynak adresi ve port numaras\u0131yla etiketlenir. Ayn\u0131 zamanda paketin s\u0131ra numaras\u0131yla da etiketlenebilir. Bu, paketin hedefine giden yolu bulmas\u0131na yard\u0131mc\u0131 olmak i\u00e7in \u00f6zel bir yola olan ihtiyac\u0131 ortadan kald\u0131r\u0131r ancak paket ba\u015fl\u0131\u011f\u0131 i\u00e7in \u00e7ok daha fazla bilgi gerekti\u011fi anlam\u0131na gelir, bu da dolay\u0131s\u0131yla daha b\u00fcy\u00fckt\u00fcr ve bu bilgilerin \u00e7ok g\u00fc\u00e7 t\u00fcketen i\u00e7eri\u011fi adreslenebilir bellekte aranmas\u0131 gerekir. Her bir paket yollan\u0131r ve farkl\u0131 yollardan gidebilir; potansiyel olarak sistemin her bir paket i\u00e7in ba\u011flant\u0131ya y\u00f6nelik sistemin ba\u011flant\u0131 kurulumunda yapmas\u0131 gerekenki kadar, ama uygulaman\u0131n gereksinimlerine k\u0131yasla daha az bilgiyle, i\u015f yapmas\u0131 gerekir. Hedefte, orijinal mesaj/veri paket s\u0131ralama say\u0131s\u0131na g\u00f6re do\u011fru s\u0131rada yeniden birle\u015ftirilir. B\u00f6ylelikle bir sanal devre ya da bayt ak\u0131m\u0131 olarak da bilinen bir sanal ba\u011flant\u0131 son kullan\u0131c\u0131ya bir ta\u015f\u0131ma katman\u0131 protokol\u00fc taraf\u0131ndan sa\u011flan\u0131r ancak ara a\u011f d\u00fc\u011f\u00fcmleri yaln\u0131zca ba\u011flant\u0131s\u0131z bir a\u011f katman\u0131 hizmeti sa\u011flar.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 34, "text": "tam adresleme bilgisi" } ], "id": "5726385e271a42140099d797", "question": "Her bir paket ba\u011flant\u0131s\u0131z modda ne i\u00e7erir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 80, "text": "bireysel olarak" } ], "id": "5726385e271a42140099d798", "question": "Paketler nas\u0131l sevk edilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 189, "text": "hedef adresi, kaynak adresi ve port numaras\u0131yla" } ], "id": "5726385e271a42140099d799", "question": "Her bir paket etiketinde ne bulunur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 864, "text": "orijinal mesaj/veri paket s\u0131ralama say\u0131s\u0131na g\u00f6re do\u011fru s\u0131rada yeniden birle\u015ftirilir" } ], "id": "5726385e271a42140099d79a", "question": "Hedefte pakete ne olur?" } ] }, { "context": "ARPANET ve SITA HLN 1969 y\u0131l\u0131nda faaliyete ge\u00e7mi\u015ftir. 1973 y\u0131l\u0131nda X.25'in \u00e7\u0131kmas\u0131ndan \u00f6nce yakla\u015f\u0131k yirmi farkl\u0131 a\u011f teknolojisi geli\u015ftirilmi\u015ftir. \u0130ki temel farka a\u011f ucundaki ve a\u011f merkezindeki sunucular aras\u0131ndaki i\u015flev ve g\u00f6revlerin b\u00f6l\u00fcm\u00fc dahildir. Datagram sisteminde sunucular paketlerin d\u00fczg\u00fcn teslimini sa\u011flama sorumlulu\u011funa sahiptirler. Kullan\u0131c\u0131 Datagram Protokol\u00fc (UDP), datagram protokol\u00fcn\u00fcn bir \u00f6rne\u011fidir. Sanal \u00e7a\u011fr\u0131 sisteminde a\u011f, verinin sunucuya d\u00fczg\u00fcn teslimini garanti eder. Bu, datagram modeline k\u0131yasla daha az i\u015flevselli\u011fe sahip daha basit bir sunucu aray\u00fcz\u00fcne sebep olur. X.25 protokol paketi bu a\u011f tipini kullan\u0131r.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 20, "text": "1969" } ], "id": "57263c78ec44d21400f3dc7b", "question": "ARPANET ve SITA ne zaman faaliyete ge\u00e7mi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 147, "text": "\u0130ki temel farka a\u011f ucundaki ve a\u011f merkezindeki sunucular aras\u0131ndaki i\u015flev ve g\u00f6revlerin b\u00f6l\u00fcm\u00fc dahildir" } ], "id": "57263c78ec44d21400f3dc7c", "question": "X.25 ve ARPANET SITA teknolojileri aras\u0131ndaki 2 fark nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 418, "text": "Sanal \u00e7a\u011fr\u0131 sisteminde a\u011f, verinin sunucuya d\u00fczg\u00fcn teslimini garanti eder" } ], "id": "57263c78ec44d21400f3dc7d", "question": "Kullan\u0131c\u0131 Datagram Protokol\u00fc neyi garanti eder?" }, { "answers": [ { "answer_start": 345, "text": "Kullan\u0131c\u0131 Datagram Protokol\u00fc" } ], "id": "57263c78ec44d21400f3dc7e", "question": "X.25 ne t\u00fcr a\u011f tipi kullan\u0131r?" } ] }, { "context": "DECnet, Digital Equipment Corporation taraf\u0131ndan geli\u015ftirilmi\u015f bir a\u011f protokolleri ailesidir ve iki PDP-11 minibilgisayar\u0131n\u0131 ba\u011flamak i\u00e7in ilk kez 1975 y\u0131l\u0131nda piyasaya s\u00fcr\u00fclm\u00fc\u015ft\u00fcr. \u0130lk u\u00e7tan uca a\u011f mimarilerinden birine d\u00f6n\u00fc\u015fm\u00fc\u015f, b\u00f6ylece DEC'yi 1980'lerde a\u011f konusunda \u00f6nemli bir g\u00fcce d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fcrm\u00fc\u015ft\u00fcr. Ba\u015flang\u0131\u00e7ta \u00fc\u00e7 katman olarak in\u015fa edilmi\u015f, daha sonra (1982) yedi katmanl\u0131 OSI uyumlu bir a\u011f protokol\u00fcne d\u00f6n\u00fc\u015fm\u00fc\u015ft\u00fcr. DECnet protokolleri tamamen Digital Equipment Corporation taraf\u0131ndan tasarlanm\u0131\u015ft\u0131r. Ancak DECnet Phase II (ve daha sonras\u0131) yay\u0131nlanm\u0131\u015f \u00f6zelliklere sahip a\u00e7\u0131k standartlard\u0131r ve bir tanesi Linux i\u00e7in olmak \u00fczere DEC d\u0131\u015f\u0131nda bir\u00e7ok uygulamas\u0131 geli\u015ftirilmi\u015ftir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 8, "text": "Digital Equipment Corporation taraf\u0131ndan geli\u015ftirilmi\u015f bir a\u011f protokolleri ailesidir" } ], "id": "57263ea0271a42140099d7c3", "question": "DECnet nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 96, "text": "iki PDP-11 minibilgisayar\u0131n\u0131 ba\u011flamak" } ], "id": "57263ea0271a42140099d7c4", "question": "DECnet aslen ne yap\u0131yordu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 363, "text": "yedi" } ], "id": "57263ea0271a42140099d7c5", "question": "DEC aslen 3 katmana sahipken daha sonra ka\u00e7 katmana evrilmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 545, "text": "yay\u0131nlanm\u0131\u015f \u00f6zelliklere sahip a\u00e7\u0131k standartlard\u0131r ve bir tanesi Linux i\u00e7in olmak \u00fczere DEC d\u0131\u015f\u0131nda bir\u00e7ok uygulamas\u0131 geli\u015ftirilmi\u015ftir" } ], "id": "57263ea0271a42140099d7c6", "question": "DECnet Phase 2 neye d\u00f6n\u00fc\u015fm\u00fc\u015ft\u00fcr?" } ] }, { "context": "Michigan'\u0131n kamu \u00fcniversiteleri taraf\u0131ndan y\u00f6netilen ba\u011f\u0131ms\u0131z bir kar amac\u0131 g\u00fctmeyen 501(c)(3) \u015firketi olan Merit Network, Inc., 1966'da Michigan E\u011fitim Ara\u015ft\u0131rma Bilgi \u00dc\u00e7l\u00fcs\u00fc taraf\u0131ndan Michigan'\u0131n kamu \u00fcniversitelerinin \u00fc\u00e7\u00fc aras\u0131nda bilgisayar a\u011f\u0131n\u0131 ke\u015ffetme amac\u0131yla ve b\u00f6ylelikle eyaletin e\u011fitimsel ve ekonomik kalk\u0131nmas\u0131na yard\u0131mc\u0131 olmak i\u00e7in kurulmu\u015ftur. Ba\u015flang\u0131\u00e7taki Michigan Eyaleti ve Ulusal Bilim Kurumu (NSF) deste\u011fi ile paket anahtarlamal\u0131 a\u011f ilk kez 1971'in aral\u0131k ay\u0131nda interaktif sunucudan sunucuya ba\u011flant\u0131n\u0131n Ann Arbor'daki Michigan \u00dcniversitesi'ndeki IBM ana\u00e7at\u0131 bilgisayar sistemleri ile Detroit'teki Wayne State \u00fcniversitesi aras\u0131nda yap\u0131lmas\u0131yla g\u00f6sterilmi\u015ftir. 1972 y\u0131l\u0131n\u0131n Ekim ay\u0131nda East Lansing'deki Michigan Eyalet \u00dcniversitesi'ndeki CDC ana\u00e7at\u0131s\u0131yla yap\u0131lan ba\u011flant\u0131lar \u00fc\u00e7l\u00fcy\u00fc tamamlam\u0131\u015ft\u0131r. Sonraki birka\u00e7 y\u0131l i\u00e7inde sunucudan sunucuya interaktif ba\u011flant\u0131lara ek olarak a\u011f, terminal ile sunucu aras\u0131ndaki ba\u011flant\u0131lar\u0131, sunucudan sunucuya toplu ba\u011flant\u0131lar\u0131 (uzaktan i\u015f teslimi, uzaktan yazd\u0131rma, toplu dosya aktar\u0131m\u0131), interaktif dosya aktar\u0131m\u0131n\u0131, Tymnet ve Telenet kamu veri a\u011flar\u0131na a\u011f ge\u00e7idini, X.25 sunucu eklentilerini, X.25 veri a\u011flar\u0131 a\u011f ge\u00e7idini, Ethernet eklentili sunucular\u0131 ve son olarak TCP/IP'yi destekleyecek \u015fekilde geli\u015ftirilmi\u015f ve Michigan'daki ba\u015fka kamu \u00fcniversiteleri de a\u011fa kat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. T\u00fcm bunlar Merit'in 1980'lerin ortalar\u0131nda ba\u015flayan NSFNET projesindeki rol\u00fc i\u00e7in ortam\u0131 haz\u0131rlam\u0131\u015ft\u0131r.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 284, "text": "eyaletin e\u011fitimsel ve ekonomik kalk\u0131nmas\u0131na yard\u0131mc\u0131 olmak i\u00e7in" } ], "id": "5726414e271a42140099d7e5", "question": "Merit network neden Michigan'da kurulmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 486, "text": "interaktif sunucudan sunucuya ba\u011flant\u0131n\u0131n Ann Arbor'daki Michigan \u00dcniversitesi'ndeki IBM ana\u00e7at\u0131 bilgisayar sistemleri ile Detroit'teki Wayne State" } ], "id": "5726414e271a42140099d7e6", "question": "\u00dc\u00e7l\u00fcy\u00fc ne tamamlam\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 1186, "text": "Ethernet eklentili sunucular\u0131 ve son olarak TCP/IP'yi destekleyecek \u015fekilde geli\u015ftirilmi\u015f ve Michigan'daki ba\u015fka kamu \u00fcniversiteleri de a\u011fa kat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r" } ], "id": "5726414e271a42140099d7e7", "question": "Merit'in NSFNET'teki rol\u00fc i\u00e7in ortam\u0131 ne haz\u0131rlam\u0131\u015ft\u0131r?" } ] }, { "context": "Internet2, ara\u015ft\u0131rma ve e\u011fitim topluluklar\u0131, sanayi ve h\u00fck\u00fcmet temsilcileri taraf\u0131ndan y\u00f6netilen kar amac\u0131 g\u00fctmeyen bir Amerika Birle\u015fik Devletleri bilgisayar a\u011f konsorsiyumudur. Internet2 toplulu\u011fu, Qwest ile ortakl\u0131k i\u00e7inde Abilene ad\u0131 verilen ilk Internet2 A\u011f\u0131n\u0131 1998'de in\u015fa etmi\u015f ve National LambdaRail (NLR) projesinin birincil yat\u0131r\u0131mc\u0131s\u0131 olmu\u015ftur. 2006 y\u0131l\u0131nda Internet2 kapasitesini 10 Gbit/s'den 100 Gbit/s'ye \u00e7\u0131kartacak yepyeni bir ulusal a\u011f lanse etmek i\u00e7in Level 3 Communications ile bir ortakl\u0131\u011fa girdi\u011fini duyurmu\u015ftur. 2007 y\u0131l\u0131n\u0131n Ekim ay\u0131nda Internet2 Abilene'i resmen emekliye ay\u0131rm\u0131\u015f ve yeni y\u00fcksek kapasiteli a\u011f\u0131na Internet2 Network ad\u0131n\u0131 vermeye ba\u015flam\u0131\u015ft\u0131r.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 11, "text": "ara\u015ft\u0131rma ve e\u011fitim topluluklar\u0131, sanayi ve h\u00fck\u00fcmet temsilcileri taraf\u0131ndan y\u00f6netilen kar amac\u0131 g\u00fctmeyen bir Amerika Birle\u015fik Devletleri bilgisayar a\u011f konsorsiyumudur" } ], "id": "5726472bdd62a815002e8042", "question": "Internet2 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 200, "text": "Qwest" } ], "id": "5726472bdd62a815002e8043", "question": "Internet2 kimle ortakl\u0131\u011fa girmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 226, "text": "Abilene" } ], "id": "5726472bdd62a815002e8044", "question": "\u0130lk Internet2 a\u011f\u0131n\u0131n ad\u0131 neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 431, "text": "yepyeni bir ulusal a\u011f lanse etmek i\u00e7in Level 3 Communications ile bir ortakl\u0131\u011fa girdi\u011fini duyurmu\u015ftur" } ], "id": "5726472bdd62a815002e8045", "question": "Internet2 kimle ortakl\u0131\u011fa girmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 635, "text": "Internet2 Network" } ], "id": "5726472bdd62a815002e8046", "question": "Abilene emekliye ayr\u0131ld\u0131ktan sonra yeni platforma ne ad verilmi\u015ftir?" } ] } ], "title": "Packet_switching" }, { "paragraphs": [ { "context": "\ufeffT\u0131p bilgisi Orta\u00e7a\u011f'da duraksam\u0131\u015ft\u0131. O d\u00f6nemlerdeki en yetkili rivayet, Paris'teki t\u0131p fak\u00fcltesinden, 1345'te \"havada b\u00fcy\u00fck bir \u00f6ld\u00fcr\u00fcc\u00fc salg\u0131n\"a neden olan \u00fc\u00e7 gezegenin bir araya gelmesi \u015feklinde g\u00f6kleri su\u00e7layan Fransa Kral\u0131'na ait bir raporda geldi. Bu rapor, hastalara tavsiyelerde bulunmaya \u00e7al\u0131\u015fan bir dizi veba hastal\u0131\u011f\u0131n\u0131n ilk ve en \u00e7ok da\u011f\u0131t\u0131lan\u0131 oldu. Vebaya k\u00f6t\u00fc havan\u0131n neden oldu\u011fu en yayg\u0131n kabul g\u00f6ren teori haline geldi. Bug\u00fcn, bu Miasma teorisi olarak bilinir. 'Veba' s\u00f6zc\u00fc\u011f\u00fc \u015fu anda \u00f6zel bir \u00f6neme sahip de\u011fildi ve yaln\u0131zca Orta \u00c7a\u011f'da ortaya \u00e7\u0131kan salg\u0131nlar\u0131n tekrarlanmas\u0131 ona t\u0131bbi terim haline gelen ad\u0131 verdi.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 198, "text": "g\u00f6kleri" } ], "id": "57264b3edd62a815002e80aa", "question": "Kara \u00f6l\u00fcm olarak su\u00e7lanan asl\u0131nda neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 215, "text": "Fransa Kral\u0131" } ], "id": "57264b3edd62a815002e80ab", "question": "T\u0131bbi rapor kimin i\u00e7in yaz\u0131ld\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 364, "text": "Vebaya k\u00f6t\u00fc havan\u0131n neden oldu\u011fu" } ], "id": "57264b3edd62a815002e80ac", "question": "Veba yay\u0131lmas\u0131n\u0131n ard\u0131ndaki daha yeni, daha yayg\u0131n olarak kabul edilen teori nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 449, "text": "Miasma teorisi" } ], "id": "57264b3edd62a815002e80ad", "question": "K\u00f6t\u00fc hava teorisi resmiyette ne olarak bilinir?" } ] }, { "context": "\u00c7al\u0131\u015fma ayr\u0131ca, y. pestis genomunun orta\u00e7a\u011f toplu mezarlar\u0131yla ili\u015fkilendirilen daha \u00f6nce bilinmeyen ancak ili\u015fkili iki b\u00f6l\u00fcm\u00fcn\u00fcn (genetik dallar\u0131) oldu\u011funu da buldu. Atalardan modern y. pestis soylar\u0131 Y. p. orientalis ve Y. p. medievalis'e kald\u0131\u011f\u0131 tespit edilen bu t\u00fcrler (nesli t\u00fckenmi\u015f oldu\u011fu d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclen), veban\u0131n Avrupa'ya iki dalga halinde girdi\u011fini belirtiyor. Fransa ve \u0130ngiltere\u2019de kalm\u0131\u015f bulunan veba \u00e7ukuru ara\u015ft\u0131rmalar\u0131 ve Avrupa\u2019ya 1347 Kas\u0131m ay\u0131 civar\u0131nda Marsilya liman\u0131 \u00fczerinden girdi\u011fini ve sonraki iki y\u0131l boyunca Fransa \u00fczerinden yay\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131 ve ard\u0131ndan 1349 y\u0131l\u0131n\u0131n bahar\u0131nda \u00fclke boyunca \u00fc\u00e7 salg\u0131n hastal\u0131\u011fa yay\u0131lm\u0131\u015f oldu\u011fu \u0130ngiltere\u2019ye ula\u015ft\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6stermektedir. Hollanda'daki Bergen op Zoom kasabas\u0131nda devam eden veba \u00e7ukuru ara\u015ft\u0131rmalar\u0131, Britanya ve Fransa'dan farkl\u0131 olan 1350 y\u0131l\u0131ndan sonra Bel\u00e7ika, L\u00fcksemburg ve Hollanda'y\u0131 kapsayan co\u011frafi b\u00f6lge \u00fczerinden yay\u0131lan pandemiden Y. pestis genotipinin sorumlu oldu\u011funu g\u00f6stermi\u015ftir ve Bergen op Zoom (ve muhtemelen G\u00fcney Hollandan\u0131n di\u011fer k\u0131s\u0131mlar\u0131) 1349'da do\u011frudan \u0130ngiltere ve Fransa'dan bula\u015fmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 ve Britanya ve Fransa'dakilerden farkl\u0131 olarak Norve\u00e7, Hansa \u015eehirleri ya da farkl\u0131 bir yerlerden Bel\u00e7ika, L\u00fcksemburg ve Hollanda'y\u0131 kapsayan co\u011frafi b\u00f6lgeye ta\u015f\u0131nm\u0131\u015f olabilecek ikinci bir salg\u0131n dalgas\u0131n\u0131 i\u015faret etmektedir. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 131, "text": "genetik dallar\u0131" } ], "id": "57264f18f1498d1400e8dbae", "question": "T\u00fcrler nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 202, "text": "Y. p. orientalis ve Y. p. medievalis'e" } ], "id": "57264f18f1498d1400e8dbaf", "question": "Toplu mezarlarda hangi y. pestis soylar\u0131 bulunmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 308, "text": "veban\u0131n Avrupa'ya iki dalga halinde girdi\u011fini" } ], "id": "57264f18f1498d1400e8dbb0", "question": "Y. pestis soylar\u0131 veba hakk\u0131nda neyi \u00f6ne s\u00fcrmektedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 434, "text": "Avrupa\u2019ya 1347 Kas\u0131m ay\u0131 civar\u0131nda Marsilya liman\u0131 \u00fczerinden" } ], "id": "57264f18f1498d1400e8dbb1", "question": "\u0130lk y. pestis varyant\u0131 Avrupa'ya nas\u0131l ve ne zaman girmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 573, "text": "1349" } ], "id": "57264f18f1498d1400e8dbb2", "question": "Y. pestis \u0130ngiltere'ye ne zaman ula\u015fm\u0131\u015ft\u0131r?" } ] }, { "context": "Y. pestis'e \u00e7e\u015fitli alternatifler ileri s\u00fcr\u00fclm\u00fc\u015ft\u00fcr. Twigg, nedenin bir \u015farbon t\u00fcr\u00fc oldu\u011funu \u00f6ne s\u00fcrd\u00fc ve Norman Cantor (2001), \u015farbon ve di\u011fer salg\u0131n hastal\u0131klar\u0131n bir kombinasyonu olabilece\u011fini d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fc. Scott ve Duncan, pandeminin Ebola'ya benzer hemorajik veba gibi karakterize bir bula\u015f\u0131c\u0131 hastal\u0131k \u015fekli oldu\u011funu iddia etti. Arkeolog Barney Sloane, Londra\u2019daki orta \u00e7a\u011f su k\u0131y\u0131s\u0131 arkeolojik kay\u0131tlar\u0131nda \u00e7ok say\u0131da farenin neslinin t\u00fckendi\u011fine dair yeterli kan\u0131t bulunmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 ve Y. pestis'in fareler \u00fczerindeki pireler taraf\u0131ndan yay\u0131ld\u0131\u011f\u0131 tezini desteklemek i\u00e7in veban\u0131n \u00e7ok h\u0131zl\u0131 yay\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131 iddia etti; bula\u015fman\u0131n ki\u015fiden ki\u015fiye oldu\u011funu savundu. Ancak, hi\u00e7bir tek alternatif \u00e7\u00f6z\u00fcm yayg\u0131n kabul g\u00f6rmedi. Bir pandeminin ana ajan\u0131 olarak Y. pestis'i tart\u0131\u015fan bir\u00e7ok bilim adam\u0131, yayg\u0131nl\u0131\u011f\u0131n\u0131n ve semptomlar\u0131n\u0131n, tromb\u00fcs, \u00e7i\u00e7ek hastal\u0131\u011f\u0131 ve solunum yolu enfeksiyonlar\u0131 da dahil olmak \u00fczere di\u011fer hastal\u0131klarla birlikte, h\u0131yarc\u0131kl\u0131 veba hastal\u0131\u011f\u0131n\u0131n bir kombinasyonu ile a\u00e7\u0131klanabilece\u011fini ileri s\u00fcrmektedirler. H\u0131yarc\u0131kl\u0131 enfeksiyona ek olarak, di\u011ferleri veban\u0131n septisemik (bir t\u00fcr \"kan zehirlenmesi\") ve pn\u00f6monik (v\u00fccudun geri kalan\u0131ndan \u00f6nce akci\u011ferlere sald\u0131ran havadaki bir salg\u0131n) t\u00fcrleri boyunca ortaya \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131n\u0131 i\u015faret ettiler; bu salg\u0131nlar\u0131n ortaya \u00e7\u0131kma s\u00fcrelerini mevsim boyunca uzatarak y\u00fcksek mortalite oran\u0131n\u0131 ve kaydedilen ek semptomlar\u0131 hesaba katmaya yard\u0131m etmi\u015ftir. 2014 y\u0131l\u0131nda, \u0130ngiltere Halk Sa\u011fl\u0131\u011f\u0131 bilim insanlar\u0131, Londra'n\u0131n Clerkenwell b\u00f6lgesinden \u00e7\u0131kar\u0131lan 25 cesedin yan\u0131 s\u0131ra s\u00fcre\u00e7 boyunda Londra'da kay\u0131tl\u0131 olan vasiyetlerin sonu\u00e7lar\u0131n\u0131 a\u00e7\u0131klad\u0131lar; bu pn\u00f6monik hipotezini desteklemi\u015ftir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 68, "text": "bir \u015farbon t\u00fcr\u00fc" } ], "id": "5726534d708984140094c26d", "question": "Graham Twigg hastal\u0131\u011f\u0131n yay\u0131lmas\u0131 hakk\u0131nda ne ileri s\u00fcr\u00fcyor?" }, { "answers": [ { "answer_start": 128, "text": "\u015farbon ve di\u011fer salg\u0131n hastal\u0131klar\u0131n bir kombinasyonu" } ], "id": "5726534d708984140094c26e", "question": "Norman Cantor'\u0131n veba konusundaki teorisi neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 819, "text": "tromb\u00fcs, \u00e7i\u00e7ek hastal\u0131\u011f\u0131 ve solunum yolu enfeksiyonlar\u0131 da" } ], "id": "5726534d708984140094c26f", "question": "Pek \u00e7ok bilim insan\u0131n\u0131n veba salg\u0131n\u0131na katk\u0131da bulundu\u011funa inand\u0131\u011f\u0131 hastal\u0131klar nelerdir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 1081, "text": "bir t\u00fcr \"kan zehirlenmesi\"" } ], "id": "5726534d708984140094c270", "question": "Septisemi nedir? " }, { "answers": [ { "answer_start": 1491, "text": "25" } ], "id": "5726534d708984140094c271", "question": "\u0130ngiltere Halk Sa\u011fl\u0131\u011f\u0131 ka\u00e7 tane ceset \u00e7\u0131karm\u0131\u015ft\u0131r?" } ] }, { "context": "1466 y\u0131l\u0131nda, belki de 40.000 ki\u015fi Paris'teki vebadan \u00f6ld\u00fc. 16. ve 17. y\u00fczy\u0131llarda veba, Paris'te zaman\u0131n yakla\u015f\u0131k y\u00fczde 30'unda boy g\u00f6sterdi. Kara \u00d6l\u00fcm, hastal\u0131\u011f\u0131n \u00fclkede bir yerlerde 1350-1490 aras\u0131nda 25 kez boy g\u00f6sterdi\u011fi Rusya'da devam etmeden \u00f6nce \u00fc\u00e7 y\u0131l boyunca Avrupa'y\u0131 vurmu\u015ftur. Veba salg\u0131nlar\u0131, Londra'y\u0131 1563, 1593, 1603, 1625, 1636 ve 1665'te tahrip etti; bu y\u0131llarda n\u00fcfusu %10 ila 30 aras\u0131nda azaltt\u0131. Amsterdam n\u00fcfusunun %10'undan fazlas\u0131 1623-25'te ve yine 1635-36, 1655 ve 1664 y\u0131llar\u0131nda \u00f6ld\u00fc. Veba, 1361 ile 1528 aras\u0131nda Venedik'te 22 kez meydana geldi. 1576\u201377 y\u0131llar\u0131 aras\u0131ndaki veba, Venedik'te neredeyse n\u00fcfusun \u00fc\u00e7te biri olan 50.000 ki\u015fiyi \u00f6ld\u00fcrd\u00fc. Orta Avrupa'daki ge\u00e7 ortaya \u00e7\u0131kan salg\u0131nlar, Otuz Y\u0131l Sava\u015flar\u0131 s\u0131ras\u0131ndaki asker hareketleriyle ilgili olan 1629-1631 y\u0131llar\u0131 aras\u0131ndaki \u0130talyan Vebas\u0131n\u0131 ve 1679'daki B\u00fcy\u00fck Viyana Vebas\u0131n\u0131 i\u00e7eriyordu. Norve\u00e7 n\u00fcfusunun %60'\u0131ndan fazlas\u0131 1348-50'de \u00f6ld\u00fc. Son veba salg\u0131n\u0131 Oslo\u2019yu 1654 y\u0131l\u0131nda vurdu.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 23, "text": "40.000" } ], "id": "57265642f1498d1400e8dc68", "question": "Paris'te 1466 y\u0131l\u0131nda ka\u00e7 ki\u015fi vebadan \u00f6lm\u00fc\u015ft\u00fcr?" }, { "answers": [ { "answer_start": 226, "text": "Rusya'da" } ], "id": "57265642f1498d1400e8dc69", "question": "Kara veba hangi \u00fclkeden sonra \u00fc\u00e7 y\u0131l boyunca Avrupa'y\u0131 vurmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 814, "text": "\u0130talyan Vebas\u0131n\u0131" } ], "id": "57265642f1498d1400e8dc6b", "question": "Hangi salg\u0131n\u0131n ortaya \u00e7\u0131k\u0131\u015f\u0131 otuz y\u0131l sava\u015f\u0131yla ilgiliydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 955, "text": "1654 y\u0131l\u0131nda" } ], "id": "57265642f1498d1400e8dc6c", "question": "En son veba salg\u0131n\u0131 ortaya \u00e7\u0131k\u0131\u015f\u0131 ne zamand\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 554, "text": "22" } ], "id": "57265642f1498d1400e8dc6a", "question": "Venedik'te veba ka\u00e7 kez meydana gelmi\u015ftir?" } ] }, { "context": "Kara \u00d6l\u00fcm, \u0130slam d\u00fcnyas\u0131n\u0131n \u00e7o\u011funu vurdu. Veba, \u0130slam d\u00fcnyas\u0131nda 1500 ila 1850 aras\u0131nda neredeyse her y\u0131l en az bir yerde boy g\u00f6sterdi. Veba defalarca Kuzey Afrika \u015fehirlerini vurdu. Cezayirliler 1620\u201321 y\u0131llar\u0131nda 30 ila 50 bin ki\u015fi ve yine 1654\u201357, 1665, 1691 ve 1740\u201342 y\u0131llar\u0131nda kaybettiler. Veba, Osmanl\u0131 toplumunda 19. y\u00fczy\u0131l\u0131n ikinci \u00e7eyre\u011fine kadar \u00f6nemli bir olay olarak kald\u0131. 1701 ile 1750 aras\u0131nda Konstantinopolis'te otuz yedi daha b\u00fcy\u00fck ve daha k\u00fc\u00e7\u00fck salg\u0131nlar ve 1751-1800 aras\u0131nda ek otuz bir tane daha kaydedildi. Ba\u011fdat, veba felaketlerinden ciddi bir \u015fekilde ac\u0131 \u00e7ekti ve bazen n\u00fcfusunun \u00fc\u00e7te ikisi yok oldu.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 65, "text": "1500 ila 1850" } ], "id": "5726577f708984140094c301", "question": "Veba \u0130slam \u00fclkelerinde hangi y\u0131llarda boy g\u00f6stermi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 215, "text": "30 ila 50 bin" } ], "id": "5726577f708984140094c302", "question": "Cezayir'de 1620-21 y\u0131llar\u0131nda ka\u00e7 ki\u015fi kaybedilmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 323, "text": "19. y\u00fczy\u0131l\u0131n ikinci \u00e7eyre\u011fine kadar" } ], "id": "5726577f708984140094c303", "question": "Veba Osmanl\u0131 \u0130mparatorlu\u011fu'nda ne kadar s\u00fcrm\u00fc\u015ft\u00fcr? " }, { "answers": [ { "answer_start": 599, "text": "n\u00fcfusunun \u00fc\u00e7te ikisi" } ], "id": "5726577f708984140094c304", "question": "Ba\u011fdat'ta en fazla ka\u00e7 ki\u015fi vebadan \u00f6lm\u00fc\u015ft\u00fcr?" } ] } ], "title": "Black_Death" }, { "paragraphs": [ { "context": "A\u015fa\u011f\u0131daki d\u00f6rt zaman \u00e7izelgesi jeolojik zaman \u00f6l\u00e7e\u011fini g\u00f6stermektedir. Birincisi, D\u00fcnya'n\u0131n olu\u015fumundan g\u00fcn\u00fcm\u00fcze kadar ge\u00e7en s\u00fcreyi g\u00f6sterir, ancak bu en son sonsuzlu\u011fu k\u0131salt\u0131r. Bu nedenle, ikinci \u00f6l\u00e7ek geni\u015fletilmi\u015f bir \u00f6l\u00e7e\u011fe sahip en yeni sonsuzlu\u011fu g\u00f6stermektedir. \u0130kinci \u00f6l\u00e7ek en son d\u00f6nemi k\u0131salt\u0131r, bu nedenle en son d\u00f6nem \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc \u00f6l\u00e7ekte geni\u015fletilir. Kuaterner, k\u0131sa \u00e7a\u011flarla \u00e7ok k\u0131sa bir s\u00fcre oldu\u011fu i\u00e7in d\u00f6rd\u00fcnc\u00fc \u00f6l\u00e7ekte daha da geni\u015fletildi. Bu nedenle, ikinci, \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc ve d\u00f6rd\u00fcnc\u00fc zaman \u00e7izelgeleri, y\u0131ld\u0131z i\u015faretleriyle g\u00f6sterilen \u00f6nceki zaman \u00e7izelgelerinin alt b\u00f6l\u00fcmleridir. Holosen'in (en son d\u00f6nem) sa\u011fdaki \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc zaman \u00e7izelgesinde a\u00e7\u0131k\u00e7a g\u00f6sterilemeyecek kadar k\u00fc\u00e7\u00fck olmas\u0131 d\u00f6rd\u00fcnc\u00fc \u00f6l\u00e7e\u011fi geni\u015fletmek i\u00e7in ba\u015fka bir nedendir. Pleistosen (P) \u00e7a\u011f\u0131. Q, Kuaterner d\u00f6nemini ifade eder.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 283, "text": "en son d\u00f6nemi k\u0131salt\u0131r" } ], "id": "572663a9f1498d1400e8ddf2", "question": "\u0130kinci zaman \u00e7izelgesi neden gereklidir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 360, "text": "Kuaterner" } ], "id": "572663a9f1498d1400e8ddf4", "question": "D\u00f6rd\u00fcnc\u00fc \u00f6l\u00e7ekte hangi zaman \u00e7izelgesi daha da geni\u015fletilmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 590, "text": "Holosen" } ], "id": "572663a9f1498d1400e8ddf5", "question": "Son \u00e7a\u011f\u0131n ad\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 771, "text": "Kuaterner" } ], "id": "572663a9f1498d1400e8ddf6", "question": "Pleistosen \u00e7a\u011f\u0131 hangi d\u00f6nemde ger\u00e7ekle\u015fir?" } ] }, { "context": "Faunistik ard\u0131\u015f\u0131kl\u0131k ilkesi, tortul kayalar i\u00e7indeki fosillerin ortaya \u00e7\u0131kmas\u0131na dayan\u0131r. Organizmalar d\u00fcnyan\u0131n her taraf\u0131nda ayn\u0131 zaman diliminde var olduklar\u0131 i\u00e7in, bunlar\u0131n varl\u0131\u011f\u0131 veya (bazen) yoklu\u011fu, bulunduklar\u0131 olu\u015fumlar\u0131n g\u00f6reli ya\u015f\u0131n\u0131 temin etmek i\u00e7in kullan\u0131labilir. William Smith'in, Charles Darwin'in evrim teorisinin yay\u0131nlanmas\u0131ndan neredeyse y\u00fcz y\u0131l \u00f6nce ortaya koydu\u011fu prensiplere dayanarak, ard\u0131\u015f\u0131kl\u0131k ilkeleri evrimsel d\u00fc\u015f\u00fcnceden ba\u011f\u0131ms\u0131z olarak geli\u015ftirildi. \u0130lke olduk\u00e7a karma\u015f\u0131k hale gelir, yine de fosille\u015fme belirsizliklerini, habitattaki yanal de\u011fi\u015fimler nedeniyle fosil t\u00fcrlerinin yerle\u015fimini (tortul tabakalar\u0131ndaki fasiyes de\u011fi\u015fimi) ve t\u00fcm fosillerin ayn\u0131 anda k\u00fcresel olarak bulunamamas\u0131n\u0131 g\u00f6sterir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Faunistik ard\u0131\u015f\u0131kl\u0131k ilkesi" } ], "id": "572669a9dd62a815002e8416", "question": "Hangi prensip tortul kayalar i\u00e7indeki fosillerin ortaya \u00e7\u0131kmas\u0131na dayan\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 278, "text": "William Smith" } ], "id": "572669a9dd62a815002e8417", "question": "Kimin prensibi faunistik ard\u0131\u015f\u0131kl\u0131k ilkesinin \u00fczerine kurulmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 492, "text": "karma\u015f\u0131k" } ], "id": "572669a9dd62a815002e8418", "question": "T\u00fcm fosillerin k\u00fcresel olarak ayn\u0131 anda bulunamayaca\u011f\u0131 ger\u00e7e\u011fi, ilkenin ne hale gelmesine sebep olur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 90, "text": "Organizmalar" } ], "id": "572669a9dd62a815002e8419", "question": "Olu\u015fumlar\u0131n hangisinin i\u00e7inde bulunduklar\u0131 g\u00f6reli ya\u015f\u0131n\u0131 belirlemek i\u00e7in nelerin varl\u0131\u011f\u0131 veya yoklu\u011fu kullan\u0131labilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 296, "text": "Charles Darwin" } ], "id": "572669a9dd62a815002e841a", "question": "Faunistik ard\u0131\u015f\u0131kl\u0131k ilkesi, kimin evrim teorisinden 100 y\u0131l \u00f6nce geli\u015ftirilmi\u015ftir?" } ] }, { "context": "Laboratuarda, stratigrafi uzmanlar\u0131 matkap \u00e7ekirde\u011fi olanlar gibi alandan geri getirilebilecek stratigrafik kesit \u00f6rneklerini analiz eder. Stratigrafi uzmanlar\u0131 ayr\u0131ca yeralt\u0131ndaki stratigrafik birimlerin yerlerini g\u00f6steren jeofiziksel ara\u015ft\u0131rmalardan elde edilen verileri de analiz eder. Jeofiziksel veriler ve kuyu kay\u0131tlar\u0131, yeralt\u0131n\u0131n daha iyi g\u00f6r\u00fclebilmesi i\u00e7in birle\u015ftirilebilir ve stratigrafi uzmanlar\u0131 bunu yapmak i\u00e7in genellikle bilgisayar programlar\u0131n\u0131 \u00fc\u00e7 boyutta kullan\u0131rlar. Stratigrafi uzmanlar\u0131 daha sonra bu verileri, d\u00fcnya y\u00fczeyinde meydana gelen eski s\u00fcre\u00e7leri yeniden olu\u015fturmak, ge\u00e7mi\u015f ortamlar\u0131 canland\u0131rmak ve su, k\u00f6m\u00fcr ve hidrokarbon \u00e7\u0131karma alanlar\u0131n\u0131n yerini tespit etmek i\u00e7in kullanabilirler.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 14, "text": "stratigrafi uzmanlar\u0131" } ], "id": "57268066708984140094c821", "question": "Matkap \u00e7ekirde\u011fi gibi stratigrafik kesitlerin analizi kim taraf\u0131ndan yap\u0131l\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 224, "text": "jeofiziksel" } ], "id": "57268066708984140094c822", "question": "Ne t\u00fcr ara\u015ft\u0131rmalar yeralt\u0131ndaki stratigrafik birimlerin yerini g\u00f6stermektedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 312, "text": "kuyu kay\u0131tlar\u0131" } ], "id": "57268066708984140094c823", "question": "Yeralt\u0131na daha iyi bir g\u00f6r\u00fcnt\u00fc sa\u011flamak i\u00e7in jeofizik verilerle ne birle\u015ftirilebilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 438, "text": "bilgisayar programlar\u0131n\u0131" } ], "id": "57268066708984140094c824", "question": "Stratigrafi uzmanlar\u0131 verilerini \u00fc\u00e7 boyutta g\u00f6rmek i\u00e7in hangi arac\u0131 kullan\u0131rlar?" }, { "answers": [ { "answer_start": 644, "text": "hidrokarbon" } ], "id": "57268066708984140094c825", "question": "Stratigrafi uzmanlar\u0131, hangi t\u00fcr \u00e7\u0131karma i\u015flemlerine ili\u015fkin alanlar\u0131n\u0131n konumunu tespit etmeye \u00e7al\u0131\u015f\u0131r?" } ] }, { "context": "Fielding H. Garrison gibi baz\u0131 modern bilim adamlar\u0131, M\u00fcsl\u00fcman fetihleri \u200b\u200bsona erdikten sonra jeoloji biliminin k\u00f6keninin Pers lere kadar izlenebilece\u011fi kan\u0131s\u0131ndad\u0131r. Ebu el-Rayhan el-Bir\u00fbn\u00ee'nin (973-1048 Miladi Takvim) \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131 Hindistan alt k\u0131tas\u0131n\u0131n bir zamanlar deniz oldu\u011fu varsay\u0131m\u0131nda bulunarak Hindistan jeolojisine dair en eski yaz\u0131lar\u0131 i\u00e7eren ilk Pers jeologlar\u0131ndan biriydi. M\u00fcsl\u00fcman fetihler taraf\u0131ndan tahrip edilmeyen Yunan ve Hint bilimsel literat\u00fcr\u00fcnden hareketle, Pers bilim adam\u0131 \u0130bn-i Sina (\u0130bn-i Sina, 981-1037) da\u011flar\u0131n olu\u015fumu, depremlerin k\u00f6keni ve modern jeolojinin merkezinde yer alan di\u011fer konular hakk\u0131nda bilimin daha sonra geli\u015fmesi i\u00e7in gerekli bir temel te\u015fkil eden ayr\u0131nt\u0131l\u0131 a\u00e7\u0131klamalar \u00f6ne s\u00fcrd\u00fc. \u00c7in'de, bilge Shen Kuo (1031-1095), yer olu\u015fum s\u00fcreci i\u00e7in bir hipotez form\u00fcle etti: okyanustan y\u00fczlerce kilometre uzakl\u0131ktaki bir da\u011fdaki bir jeolojik tabakada bulunan fosil hayvan kabuklar\u0131 g\u00f6zlemine dayanarak, topra\u011f\u0131n, da\u011flar\u0131n a\u015f\u0131nmas\u0131 ve al\u00fcvyon birikimi ile olu\u015ftu\u011fu sonucuna vard\u0131.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 123, "text": "Pers" } ], "id": "572683f95951b619008f7525", "question": "Fielding H. Garrison, jeoloji biliminin nereye kadar takip edilebilece\u011fine inan\u0131yor?" }, { "answers": [ { "answer_start": 168, "text": "Ebu el-Rayhan el-Bir\u00fbn\u00ee" } ], "id": "572683f95951b619008f7526", "question": "Miladi Takvim 973-1048 y\u0131llar\u0131 aras\u0131nda ya\u015fayan en eski Pers jeologlar\u0131ndan birisidir, ismi nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 748, "text": "Shen Kuo" } ], "id": "572683f95951b619008f7527", "question": "\u00c7in'de, bu ki\u015fi topra\u011f\u0131n da\u011flar\u0131n a\u015f\u0131nmas\u0131 ve al\u00fcvyon birikimi ile olu\u015ftu\u011fu sonucuna varm\u0131\u015ft\u0131r, ismi nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 502, "text": "\u0130bn-i Sina" } ], "id": "572683f95951b619008f7528", "question": "Bu ki\u015fi depremlerin k\u00f6kenleri ve da\u011flar\u0131n olu\u015fumu hakk\u0131nda a\u00e7\u0131klamalar \u00f6ne s\u00fcrm\u00fc\u015ft\u00fcr, ismi nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 903, "text": "fosil hayvan kabuklar\u0131 g\u00f6zlemine" } ], "id": "572683f95951b619008f7529", "question": "Shen Kuo'nun, da\u011flar\u0131n erozyonu nedeniyle topra\u011f\u0131n olu\u015ftu\u011funa inanmas\u0131na neden olan \u015fey neydi?" } ] }, { "context": "James Hutton genellikle ilk modern jeolog olarak g\u00f6r\u00fcl\u00fcr. 1785'te Edinburgh Kraliyet Cemiyeti'ne D\u00fcnya Teorisi ba\u015fl\u0131kl\u0131 bir makale sundu. Yaz\u0131s\u0131nda, da\u011flar\u0131n a\u015f\u0131nmas\u0131 ve ayr\u0131larak kuru toprak haline gelecek olan deniz dibinde tortular a\u00e7\u0131s\u0131ndan yeni kayalar\u0131n olu\u015fmas\u0131 i\u00e7in yeterli zamana ula\u015fmalar\u0131 ad\u0131na d\u00fcnyan\u0131n daha \u00f6nce tahmin edilenden \u00e7ok daha ya\u015fl\u0131 olmas\u0131 gerekti\u011fi teorisini anlatt\u0131. Hutton, 1795 y\u0131l\u0131nda fikirlerinin iki ciltli bir s\u00fcr\u00fcm\u00fcn\u00fc yay\u0131nlad\u0131 (Cilt 1, Cilt 2).", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "James Hutton" } ], "id": "57268527708984140094c8bf", "question": "Kim ilk modern jeolog olarak g\u00f6r\u00fclmektedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 97, "text": "D\u00fcnya Teorisi" } ], "id": "57268527708984140094c8c0", "question": "1785'te James Hutton, Edinburgh Kraliyet Cemiyeti'ne hangi makaleyi sunmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 401, "text": "1795" } ], "id": "57268527708984140094c8c1", "question": "James Hutton hangi y\u0131l teorilerinin 2 ciltlik versiyonunu yay\u0131nlam\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 306, "text": "d\u00fcnyan\u0131n daha \u00f6nce tahmin edilenden \u00e7ok daha ya\u015fl\u0131 olmas\u0131 gerekti\u011fi" } ], "id": "57268527708984140094c8c2", "question": "James Hutton'\u0131n makalesinin ana fikri neydi?" } ] } ], "title": "Geology" }, { "paragraphs": [ { "context": "\u015eimdiki Newcastle olan yerde ilk kaydedilen yerle\u015fim, Tyne Nehri kar\u015f\u0131s\u0131ndaki bir Roma hisar\u0131 ve k\u00f6pr\u00fcs\u00fc olan Pons Aelius'du. MS 2. y\u00fczy\u0131lda buraya bunu kuran Roma \u0130mparatoru Hadrianus'un soyad\u0131 verildi. Bu nadir \u015feref Hadrian'\u0131n b\u00f6lgeyi ziyaret etmi\u015f olabilece\u011fini ve \u0130ngiltere gezisinde k\u00f6pr\u00fcy\u00fc kurmu\u015f oldu\u011funu g\u00f6steriyor. Bu d\u00f6nemde Pons Aelius'un n\u00fcfusu 2.000 olarak tahmin edildi. Hadrian Duvar\u0131'n\u0131n par\u00e7alar\u0131 hala Newcastle'\u0131n baz\u0131 b\u00f6lgelerinde, \u00f6zellikle de Bat\u0131 Yolu boyunca g\u00f6r\u00fclebilir. \"Roma Duvar\u0131\" n\u0131n seyri, do\u011fuda Wallsend'deki Segedunum Roma kalesine (\"duvar\u0131n sonu\") ve South Shields'daki Arbeia kalesine kadar dayanabilir. Hadrian Duvar\u0131'n\u0131n geni\u015fli\u011fi 73 mil (117 km) idi, \u0130ngiltere'nin geni\u015fli\u011fini ihitva etmektedir; duvar, paralel h\u00f6y\u00fcklere sahip b\u00fcy\u00fck bir arka hendek olan Vallum'u birle\u015ftirdi ve b\u00fcy\u00fck \u00f6l\u00e7\u00fcde bir istila i\u00e7in bir m\u00fccadele hatt\u0131 olarak de\u011fil, istenmeyen g\u00f6\u00e7\u00fc ve Pictish kabilelerinin kuzeyden girmesini \u00f6nlemek i\u00e7in \u00f6ncelikle savunma amac\u0131yla in\u015fa edilmi\u015ftir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 110, "text": "Pons Aelius" } ], "id": "5726660d5951b619008f71b1", "question": "Newcastle olan yerdeki ilk kaydedilen yerle\u015fim neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 54, "text": "Tyne Nehri" } ], "id": "5726660d5951b619008f71b2", "question": "Roma d\u00f6neminde hangi nehirde aslen bir k\u00f6pr\u00fc vard\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 358, "text": "2.000" } ], "id": "5726660d5951b619008f71b3", "question": "Pons Aelius'un 2. y\u00fczy\u0131ldaki tahmini n\u00fcfusu neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 386, "text": "Hadrian" } ], "id": "5726660d5951b619008f71b4", "question": "Kimin duvar\u0131nda Newcastle \u00e7evresindeki yerlerden bug\u00fcn bile g\u00f6r\u00fcnen par\u00e7alar bulunmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 898, "text": "Pictish" } ], "id": "5726660d5951b619008f71b5", "question": "Romal\u0131lar hangi kabilelerin Kuzey'den istila edece\u011finden korkuyorlard\u0131?" } ] }, { "context": "Grainger \u00c7ar\u015f\u0131s\u0131, daha \u00f6nce orjinal olarak 1808 y\u0131l\u0131nda kurulan ve Kasap \u00c7ar\u015f\u0131s\u0131 ad\u0131 verilen bir marketin yerini ald\u0131. Grainger \u00c7ar\u015f\u0131s\u0131'n\u0131n kendisi 1835 y\u0131l\u0131nda a\u00e7\u0131ld\u0131 ve Newcastle'\u0131n ilk kapal\u0131 \u00e7ar\u015f\u0131s\u0131yd\u0131. 1835 y\u0131l\u0131nda a\u00e7\u0131ld\u0131\u011f\u0131 s\u0131rada, Avrupa'n\u0131n en geni\u015f ve en g\u00fczel \u00e7ar\u015f\u0131lar\u0131ndan biri oldu\u011fu s\u00f6ylenir. A\u00e7\u0131l\u0131\u015f 2000 misafirin kat\u0131ld\u0131\u011f\u0131 b\u00fcy\u00fck bir ak\u015fam yeme\u011fi ile kutland\u0131 ve Laing Sanat Galerisi bu etkinli\u011fin bir tablosunu yapt\u0131. 1901 y\u0131l\u0131nda \u00e7\u0131kan bir yang\u0131n\u0131n tahrip etmesi ve yerine kafes \u00e7elik kemerli ah\u015fap \u00e7at\u0131 ile de\u011fi\u015ftirilmesi haricinde, \u00e7ar\u015f\u0131 b\u00fcy\u00fck \u00f6l\u00e7\u00fcde orijinal durumundad\u0131r. Grainger \u00c7ar\u015f\u0131s\u0131 mimarisi, \u00e7o\u011fu ya I ya da II. s\u0131n\u0131f olarak listelenmi\u015f Grainger Kasabas\u0131'ndaki gibi, 1954 y\u0131l\u0131nda \u0130ngiliz Miras\u0131 taraf\u0131ndan I. derece olarak listelenmi\u015ftir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 67, "text": "Kasap \u00c7ar\u015f\u0131s\u0131" } ], "id": "572671e55951b619008f72d7", "question": "Grainger \u00c7ar\u015f\u0131s\u0131 hangi \u00f6nceki \u00e7ar\u015f\u0131n\u0131n yerini alm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 149, "text": "1835" } ], "id": "572671e55951b619008f72d8", "question": "Newcastle'\u0131n ilk kapal\u0131 \u00e7ar\u015f\u0131s\u0131 ne zaman a\u00e7\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 313, "text": "2000" } ], "id": "572671e55951b619008f72d9", "question": "Grainger \u00c7ar\u015f\u0131s\u0131'n\u0131n a\u00e7\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131n kutland\u0131\u011f\u0131 ak\u015fam yeme\u011fine ka\u00e7 ki\u015fi kat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 416, "text": "tablosunu" } ], "id": "572671e55951b619008f72da", "question": "Grainger \u00c7ar\u015f\u0131s\u0131'n\u0131n a\u00e7\u0131l\u0131\u015f\u0131 Laing Sanat Galerisi'nde nas\u0131l belgelenmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 708, "text": "\u0130ngiliz Miras\u0131" } ], "id": "572671e55951b619008f72db", "question": "1954 y\u0131l\u0131nda Grainger \u00c7ar\u015f\u0131s\u0131 mimarisini 1. derece olarak kim listelemi\u015ftir?" } ] }, { "context": "Lindisfarne g\u00fc\u00e7l\u00fc bir Tyneside ba\u011flant\u0131s\u0131 olan bir folk-rock grubudur. En \u00fcnl\u00fc \u015fark\u0131lar\u0131 \"Tyne'de Sis\" (1971), 1990'da Geordie'den eski futbolcu Paul Gascoigne taraf\u0131ndan yaz\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. \u00c7o\u011fu ki\u015fi taraf\u0131ndan black metalin yarat\u0131c\u0131s\u0131 olarak kabul edildi ve ekstrem metal sahnesine bir b\u00fct\u00fcn olarak son derece etkili olan Venom, 1979'da Newcastle'da kuruldu. Genellikle ilk folk metal grubu olarak kabul edilen Skyclad folk metal grubu, Martin Walkyier'in thrash metal grubu Sabbat'\u0131n da\u011f\u0131lmas\u0131ndan sonra da Newcastle'da kuruldu. Duran Duran '\u0131n eski ba\u015f gitaristi Andy Taylor, 1961'de burada do\u011fdu. Brian Johnson, AC/DC'nin ba\u015f vokalisti olmadan \u00f6nce yerel rock grubu Geordie'nin bir \u00fcyesiydi.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 51, "text": "folk-rock" } ], "id": "5726847f708984140094c8ab", "question": "Lindisfarne hangi m\u00fczik t\u00fcr\u00fc olarak s\u0131n\u0131fland\u0131r\u0131l\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 104, "text": "1971" } ], "id": "5726847f708984140094c8ac", "question": "Tyne'deki Sis isimli \u015fark\u0131n\u0131n \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131 y\u0131l neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 318, "text": "Venom" } ], "id": "5726847f708984140094c8ad", "question": "Hangi grup ilk black metal grubu olarak kabul edilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 407, "text": "Skyclad" } ], "id": "5726847f708984140094c8ae", "question": "Hangi grup ilk folk metal grubu olarak kabul edilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 526, "text": "Duran Duran" } ], "id": "5726847f708984140094c8af", "question": "Newcastle as\u0131ll\u0131 Andy Taylor'\u0131n daha \u00f6nceki ba\u015f gitaristi oldu\u011fu grup hangisidir?" } ] }, { "context": "\u015eehir, Tyne ve Wear'in \u00e7o\u011funu kapsayan banliy\u00f6 ve yer alt\u0131 demiryolu sistemi olan Tyne ve Wear Metro taraf\u0131ndan sunulmaktad\u0131r. 1980 ile 1984 aras\u0131nda be\u015f a\u015famada a\u00e7\u0131ld\u0131 ve \u0130ngiltere'nin ilk kentsel hafif rayl\u0131 ula\u015f\u0131m sistemiydi; 1991 ve 2002'de iki uzatma a\u00e7\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Newcastle \u015fehir merkezi boyunca in\u015fa edilen derin seviyelerde t\u00fcnellerle mevcut ve yeni in\u015fa edilen raylar\u0131n ve istasyonlar\u0131n birle\u015fiminden geli\u015ftirilmi\u015ftir. Tyne'de, Newcastle ve Gateshead aras\u0131nda bir k\u00f6pr\u00fc in\u015fa edildi ve 1981'de Krali\u00e7e II. Elizabeth taraf\u0131ndan a\u00e7\u0131ld\u0131. A\u011f, Nexus ad\u0131na DB Regio taraf\u0131ndan i\u015fletiliyor ve Newcastle Havaalan\u0131, Tynemouth, South Shields ve Sunderland'deki G\u00fcney Hylton'a kadar uzanarak 37 milyondan fazla yolcu ta\u015f\u0131yor. 2004 y\u0131l\u0131nda, Marconi \u015firketi mobil radyo sistemini yeralt\u0131 Metro sistemine g\u00f6re tasarlad\u0131 ve in\u015fa etti. Metro sistemi, \u0130ngiltere'de t\u00fcnellerde cep telefonu anteninin kurulu oldu\u011fu ilk sistemdi.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 82, "text": "Tyne ve Wear Metro" } ], "id": "57268a8fdd62a815002e88ce", "question": "Hangi yeralt\u0131 demiryollar\u0131 Tyne ve Wear'in \u00e7o\u011funu kaps\u0131yor?" }, { "answers": [ { "answer_start": 150, "text": "be\u015f" } ], "id": "57268a8fdd62a815002e88cf", "question": "Metro 1980 ile 1984 aras\u0131nda ka\u00e7 a\u015famada a\u00e7\u0131ld\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 313, "text": "derin seviyelerde" } ], "id": "57268a8fdd62a815002e88d0", "question": "Newcastle \u015fehir merkezi boyunca ne t\u00fcr t\u00fcneller in\u015fa ediliyor?" }, { "answers": [ { "answer_start": 468, "text": "bir k\u00f6pr\u00fc" } ], "id": "57268a8fdd62a815002e88d1", "question": "Krali\u00e7e II. Elizabeth 1981'de Newcastle'da ne a\u00e7t\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 688, "text": "37 milyondan fazla" } ], "id": "57268a8fdd62a815002e88d2", "question": "Newcastle'daki demiryolu a\u011f\u0131 y\u0131lda ka\u00e7 yolcu ta\u015f\u0131yor?" } ] }, { "context": "\u015eehrin iki \u00fcniversitesi bulunmaktad\u0131r - Newcastle \u00dcniversitesi ve Northumbria \u00dcniversitesi. Newcastle \u00dcniversitesi, 1834'te kurulan T\u0131p ve Cerrahi Okulu k\u00f6kenlerine dayanmaktad\u0131r ve Tyne \u00fczerindeki Newcastle \u00dcniversitesi'ni olu\u015fturmak i\u00e7in 1 A\u011fustos 1963'te Durham \u00dcniversitesi'nden ayr\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Newcastle \u00dcniversitesi \u015fimdi \u0130ngiltere'nin \u00f6nde gelen uluslararas\u0131 \u00fcniversitelerinden biridir. 2000 y\u0131l\u0131nda \u00e7ok takdir edilen Sunday Times Y\u0131l\u0131n \u00dcniversitesi \u00d6d\u00fcl\u00fcn\u00fc kazanm\u0131\u015ft\u0131r. Northumbria \u00dcniversitesi'nin k\u00f6kenleri 1969'da kurulan Newcastle Teknik \u00dcniversitesi'ne dayanmaktad\u0131r ve 1992'de \u0130ngiltere \u00e7ap\u0131nda teknik \u00fcniversitelerin yeni \u00fcniversitelere d\u00f6n\u00fc\u015fmesinin bir par\u00e7as\u0131 olarak Newcastle'daki Northumbria \u00dcniversitesi olmu\u015ftur. Northumbria \u00dcniversitesi , The Times gazetesinin 2005 Y\u0131l\u0131 \u0130yi \u00dcniversite Rehberi taraf\u0131ndan \"En \u0130yi Yeni \u00dcniversite\" se\u00e7ilmi\u015ftir ve ayn\u0131 zamanda BT end\u00fcstrisi dergisi programlama taraf\u0131ndan \"En etkin BT organizasyonu\"(Birle\u015fik Krall\u0131k'ta) isimli \u00e7ok takdir edilen bir \u015firket \u00f6d\u00fcl\u00fcn\u00fc kazanm\u0131\u015ft\u0131r.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 7, "text": "iki" } ], "id": "57269698dd62a815002e8a6c", "question": "Newcastle'\u0131n ka\u00e7 tane \u00fcniversitesi bulunmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 92, "text": "Newcastle \u00dcniversitesi" } ], "id": "57269698dd62a815002e8a6d", "question": "Hangi \u00fcniversitenin k\u00f6keni t\u0131p ve cerrahi ile ilgilenen bir okuldan gelmektedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 422, "text": "Sunday Times Y\u0131l\u0131n \u00dcniversitesi \u00d6d\u00fcl\u00fcn\u00fc" } ], "id": "57269698dd62a815002e8a6e", "question": "Newcastle \u00dcniversitesi 2000 y\u0131l\u0131nda ne kazanm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 606, "text": "teknik \u00fcniversitelerin yeni \u00fcniversitelere d\u00f6n\u00fc\u015fmesinin" } ], "id": "57269698dd62a815002e8a6f", "question": "1992\u2019de \u0130ngiltere \u00e7ap\u0131nda ne olmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 731, "text": "Northumbria \u00dcniversitesi" } ], "id": "57269698dd62a815002e8a70", "question": "En etkin BT organizasyonu \u00f6d\u00fcl\u00fcn\u00fc hangi \u00fcniversite kazanm\u0131\u015ft\u0131r?" } ] } ], "title": "Newcastle_upon_Tyne" }, { "paragraphs": [ { "context": "Victoria ve Albert M\u00fczesi'nin k\u00f6kleri, m\u00fczenin ilk m\u00fcd\u00fcr\u00fc Henry Cole'un planlamaya kat\u0131ld\u0131\u011f\u0131 1851'deki B\u00fcy\u00fck Sergide; ilk ba\u015fta May\u0131s 1852'de Marlborough House'da a\u00e7\u0131lan ancak Eyl\u00fcl ay\u0131nda Somerset House'a ta\u015f\u0131nm\u0131\u015f \u0130malat M\u00fczesi olarak biliniyordu. Bu a\u015famada koleksiyonlar hem uygulamal\u0131 sanat\u0131 hem de bilimi kaps\u0131yordu. Koleksiyonun \u00f6z\u00fcn\u00fc olu\u015fturmak i\u00e7in sergiden sergilenen birka\u00e7 eser sat\u0131n al\u0131nd\u0131. 1854 \u015eubat'\u0131na gelindi\u011finde m\u00fczeyi mevcut b\u00f6lgeye transfer etmek i\u00e7in tart\u0131\u015fmalar ba\u015flat\u0131ld\u0131 ve G\u00fcney Kensington M\u00fczesi olarak yeniden adland\u0131r\u0131ld\u0131. 1855 y\u0131l\u0131nda, Alman mimar Gottfried Semper, Cole'un talebi \u00fczerine, m\u00fcze i\u00e7in bir tasar\u0131m \u00fcretti fakat Ticaret Kurulu taraf\u0131ndan \u00e7ok pahal\u0131 olarak reddedildi. B\u00f6lge, Brompton Park House taraf\u0131ndan i\u015fgal edildi; bu, 1857 y\u0131l\u0131nda a\u00e7\u0131lan ilk canland\u0131rma odalar\u0131 da dahil olmak \u00fczere geni\u015fletildi; m\u00fcze, d\u00fcnyada b\u00f6yle bir tesis sa\u011flayan ilk \u015fehir olmu\u015ftur.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 93, "text": "1851'deki B\u00fcy\u00fck Sergide" } ], "id": "572685cd5951b619008f7573", "question": "Victoria ve Albert M\u00fczesi'nin k\u00f6keni hangi d\u00fcnya sergisindendir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 58, "text": "Henry Cole" } ], "id": "572685cd5951b619008f7574", "question": "Victoria ve Albert M\u00fczesi'nin ilk m\u00fcd\u00fcr\u00fc kimdir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 215, "text": "\u0130malat M\u00fczesi" } ], "id": "572685cd5951b619008f7575", "question": "M\u00fcze orjinal olarak nas\u0131l adland\u0131r\u0131l\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 189, "text": "Somerset House" } ], "id": "572685cd5951b619008f7576", "question": "Victoria ve Albert M\u00fczesi Marlborough Evi'ndeki orijinal konumundan nereye ta\u015f\u0131nm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 578, "text": "Gottfried Semper" } ], "id": "572685cd5951b619008f7577", "question": "Hangi Alman mimardan m\u00fcze i\u00e7in bir tasar\u0131m yapmas\u0131 istenmi\u015ftir?" } ] }, { "context": "Uzakdo\u011fu koleksiyonlar\u0131, Do\u011fu Asya \u00fclkelerinden 70.000'den fazla sanat eserini i\u00e7erir: \u00c7in, Japonya ve Kore. \u00c7in sanat\u0131ndan T. T. Tsui Galerisi 1991 y\u0131l\u0131nda a\u00e7\u0131ld\u0131 ve Victoria Ve Albert M\u00fczesi'nin \u00c7in'den yakla\u015f\u0131k M\u00d6 4. milenyumdan g\u00fcn\u00fcm\u00fcze kadar uzanan 16.000 objesini temsil eden bir koleksiyon sergiledi. Her ne kadar sanat eserlerinin b\u00fcy\u00fck \u00e7o\u011funlu\u011fu Ming ve Qing hanedanlar\u0131ndan kalma tarihte olsa da, Tang hanedan\u0131ndan ve daha \u00f6nceki d\u00f6nemlerden kalma nesnelerin enfes \u00f6rnekleri bulunmaktad\u0131r. G\u00f6ze \u00e7arpar olarak, MS.750\u2019ye tarihinden Buda\u2019n\u0131n bir metre y\u00fcksekli\u011findeki bir bronz kafas\u0131, en eski e\u015fyalardan biri de bir mezardan gelen 2.000 y\u0131ll\u0131k bir ya\u015fl\u0131 beygir at ba\u015f\u0131, di\u011fer heykellerde ya\u015fam boyu mezar koruyucular\u0131 bulunmaktad\u0131r. Lak, ipek, porselen, ya\u015fl\u0131 beygir ve emaye i\u015fi emayesini i\u00e7eren klasik \u00c7in imalat \u00f6rnekleri g\u00f6sterilmi\u015ftir. 18. y\u00fczy\u0131ldan itibaren ipek tarihte sulu boya ile boyanm\u0131\u015f bir kar\u0131 koca iki ata portreleri. Ming Hanedanl\u0131\u011f\u0131'ndaki Xuande \u0130mparatoru d\u00f6neminde imparatorluk at\u00f6lyelerinde yap\u0131lm\u0131\u015f e\u015fsiz bir \u00c7in lake masas\u0131 bulunmaktad\u0131r. K\u0131yafet \u00f6rnekleri de g\u00f6sterilmi\u015ftir. En b\u00fcy\u00fck nesnelerden biri 17. y\u00fczy\u0131l\u0131n ortalar\u0131ndan kalma bir yatakt\u0131r. \u00c7a\u011fda\u015f \u00c7inli tasar\u0131mc\u0131lar\u0131n \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131 da sergilenmi\u015ftir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 48, "text": "70.000'den fazla" } ], "id": "5726bf325951b619008f7cfd", "question": "Uzakdo\u011fu koleksiyonlar\u0131nda yakla\u015f\u0131k olarak ka\u00e7 tane sanat eseri yer almaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 87, "text": "\u00c7in, Japonya ve Kore" } ], "id": "5726bf325951b619008f7cfe", "question": "Uzakdo\u011fu koleksiyonlar\u0131nda hangi \u00fclkeler temsil edilmektedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 124, "text": "T. T. Tsui Galerisi" } ], "id": "5726bf325951b619008f7cff", "question": "\u00c7in sanat\u0131na adanm\u0131\u015f galerinin ad\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 144, "text": "1991" } ], "id": "5726bf325951b619008f7d00", "question": "\u00c7in sanat\u0131na adanm\u0131\u015f olan galeri hangi y\u0131lda a\u00e7\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 355, "text": "Ming ve Qing" } ], "id": "5726bf325951b619008f7d01", "question": "Uzakdo\u011fu koleksiyonlar\u0131ndaki \u00c7in sanat eserlerinin \u00e7o\u011fu hangi iki hanedandan gelmektedir?" } ] }, { "context": "Kost\u00fcm koleksiyonu, \u00e7o\u011funlukla 1600'den g\u00fcn\u00fcm\u00fcze kadar gelen 14.000'den fazla k\u0131yafet art\u0131 aksesuar\u0131 i\u00e7eren \u0130ngiltere'deki en kapsaml\u0131 oland\u0131r. Kost\u00fcm taslaklar\u0131, tasar\u0131m defterleri ve ka\u011f\u0131t \u00fczerindeki di\u011fer eserler genellikle S\u00f6z ve \u015eekil departman\u0131 taraf\u0131ndan d\u00fczenlenir. \u00d6nceki d\u00f6nemlerden g\u00fcnl\u00fck giysiler genel olarak hayatta kalmad\u0131\u011f\u0131ndan, koleksiyonda \u00f6zel g\u00fcnler i\u00e7in yap\u0131lan moda k\u0131yafetler hakimdir. Kost\u00fcmlerin ilk \u00f6nemli arma\u011fanlar\u0131ndan biri 1913 y\u0131l\u0131nda Victoria Ve Albert M\u00fczesi yak\u0131ndaki ma\u011fazada sergilenmesini takiben Harrods'tan 1.442 kost\u00fcm ve e\u015fya i\u00e7eren Talbot Hughes koleksiyonunu ald\u0131\u011f\u0131nda gelmi\u015ftir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 61, "text": "14.000'den fazla" } ], "id": "5726e37ef1498d1400e8eed8", "question": "Victoria Ve Albert M\u00fczesi'nin kost\u00fcm koleksiyonunda yakla\u015f\u0131k ka\u00e7 \u00f6\u011fe bulunmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 227, "text": "S\u00f6z ve \u015eekil" } ], "id": "5726e37ef1498d1400e8eed9", "question": "Hangi departman kost\u00fcm koleksiyonunun ka\u011f\u0131t \u00fczerindeki eserlerine ev sahipli\u011fi yapmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 274, "text": "\u00d6nceki d\u00f6nemlerden g\u00fcnl\u00fck giysiler genel olarak hayatta kalmad\u0131\u011f\u0131ndan" } ], "id": "5726e37ef1498d1400e8eeda", "question": "Koleksiyon neden \u00f6zel g\u00fcnler i\u00e7in \u00fcretilen moda k\u0131yafetlerin hakimiyetindedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 453, "text": "1913" } ], "id": "5726e37ef1498d1400e8eedb", "question": "Victoria Ve Albert M\u00fczesi hangi y\u0131lda Talbot Hughes koleksiyonunu alm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 534, "text": "Harrods" } ], "id": "5726e37ef1498d1400e8eedc", "question": "Talbot Hughes koleksiyonu hangi \u015firketten hediye edilmi\u015ftir?" } ] }, { "context": "M\u00fczik Enstr\u00fcmanlar\u0131 galerisi 25 \u015eubat 2010'da olduk\u00e7a tart\u0131\u015fmal\u0131 bir kararla kapand\u0131. Parlamento web sitesinde bulunan 5.100'den fazla ismin yaz\u0131l\u0131 oldu\u011fu bir \u00e7evrimi\u00e7i dilek\u00e7e Chris Smith\u2019e Parlamento\u2019nun koleksiyonun gelece\u011fini sormas\u0131na yol a\u00e7m\u0131\u015ft\u0131r. Bryan Davies'in cevab\u0131, m\u00fczen koleksiyonlar\u0131 korumak ve koleksiyonlarla ilgilenmek ve halka a\u00e7\u0131k tutmak amac\u0131n\u0131 ta\u015f\u0131r olmu\u015ftur. M\u00fczeler, \u0130ngiliz Galerilerine, Orta\u00e7a\u011f ve R\u00f6nesans Galerilerine ve Mobilya i\u00e7in planlanan yeni galerilere ve Avrupa'ya 1600\u20131800 y\u0131llar\u0131 aras\u0131nda yeniden da\u011f\u0131t\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r ve Horniman M\u00fczesi ve di\u011fer kurumlar, enstr\u00fcmanlar\u0131n halka a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde g\u00f6r\u00fclebilmesini sa\u011flamak ad\u0131na maddi krediler i\u00e7in olas\u0131 adayd\u0131rlar. Horniman, Victoria Ve Albert M\u00fczesi m\u00fczik enstr\u00fcmanlar\u0131 ile ortak bir sergiye ev sahipli\u011fi yapmaya devam etti ve m\u00fczeden 35 enstr\u00fcman \u00f6d\u00fcn\u00e7 ald\u0131.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 119, "text": "5.100'den fazla" } ], "id": "5726f1ec708984140094d6aa", "question": "M\u00fczik Enstr\u00fcmanlar\u0131 galerisinin kapanmas\u0131na cevaben Parlamento web sitesinde bir \u00e7evrimi\u00e7i dilek\u00e7ede yakla\u015f\u0131k ka\u00e7 isim imzalanm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 254, "text": "Bryan Davies" } ], "id": "5726f1ec708984140094d6ad", "question": "Hangi Parlamento \u00dcyesi m\u00fczenin koleksiyonunu nas\u0131l koruyaca\u011f\u0131n\u0131 ve halka a\u00e7\u0131k tutaca\u011f\u0131n\u0131 a\u00e7\u0131klam\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 553, "text": "Horniman M\u00fczesi" } ], "id": "5726f1ec708984140094d6ab", "question": "Hangi m\u00fcze M\u00fczik Enstr\u00fcmanlar\u0131 galerisinden \u00f6\u011feleri \u00f6d\u00fcn\u00e7 alm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 816, "text": "35" } ], "id": "5726f1ec708984140094d6ac", "question": "Horniman M\u00fczesi'ne yakla\u015f\u0131k ka\u00e7 m\u00fczik enstr\u00fcman\u0131 \u00f6d\u00fcn\u00e7 verilmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 38, "text": "2010" } ], "id": "5726f1ec708984140094d6a9", "question": "M\u00fczik Enstr\u00fcmanlar\u0131 galerisi hangi y\u0131lda kapat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r?" } ] }, { "context": "1857 y\u0131l\u0131nda John Sheepshanks, \u00e7o\u011funlu\u011fu \u00e7a\u011fda\u015f \u0130ngiliz sanat\u00e7\u0131lara ait 233 tablo ve Tate Britain taraf\u0131ndan \u00fcstlenilen bir rol olan \u201cBir Ulusal \u0130ngiliz Sanat Galerisi\u201d olu\u015fturmak amac\u0131yla m\u00fczeye benzer say\u0131da \u00e7izim ba\u011f\u0131\u015flam\u0131\u015ft\u0131r; temsil edilen sanat\u00e7\u0131lar William Blake, James Barry, Henry Fuseli, Sir Edwin Henry Landseer, Sir David Wilkie, William Mulready, William Powell Frith, Millais ve Hippolyte Delaroche. Constable'\u0131n eserlerinin baz\u0131lar\u0131 Sheepshanks'in vasiyeti \u00fczerine m\u00fczeye gelmesine ra\u011fmen, sanat\u00e7\u0131n\u0131n eserlerinin \u00e7o\u011fu \u00f6nem te\u015fkil eden 1821 y\u0131l\u0131n\u0131n en \u00f6nemlisi olan Saman Arabas\u0131 ya\u011fl\u0131 eskizinin tam boyutunun bulundu\u011fu \u00e7ok say\u0131da eskiz de dahil olmak \u00fczere k\u0131z\u0131 Isabel taraf\u0131ndan 1888'de ba\u011f\u0131\u015flanm\u0131\u015ft\u0131r. Koleksiyondaki di\u011fer sanat\u00e7\u0131lar \u015fu isimleri i\u00e7ermektedir: Bernardino Fungai, Gen\u00e7 Marcus Gheeraerts, Domenico di Pace Beccafumi, Fioravante Ferramola, Ya\u015fl\u0131 Jan Brueghel, Anthony van Dyck, Ludovico Carracci, Antonio Verrio, Giovanni Battista Tiepolo, Domenico Tiepolo, Canaletto, Francis Hayman, Pompeo Batoni, Benjamin West, Paul Sandby, Richard Wilson, William Etty, Henry Fuseli, Sir Thomas Lawrence, James Barry, Francis Danby, Richard Parkes Bonington ve Alphonse Legros.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "1857" } ], "id": "5726f4a0708984140094d6e9", "question": "John Sheepshanks hangi y\u0131lda b\u00fcy\u00fck bir resim koleksiyonu ba\u011f\u0131\u015flam\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 72, "text": "233" } ], "id": "5726f4a0708984140094d6ea", "question": "John Sheeshanks m\u00fczeye ka\u00e7 tablo vermi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 133, "text": "\u201cBir Ulusal \u0130ngiliz Sanat Galerisi\u201d olu\u015fturmak" } ], "id": "5726f4a0708984140094d6eb", "question": "John Sheepshanks\u2019in m\u00fcze i\u00e7in \u00f6nemli vasiyetinin hedefi neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 580, "text": "Saman Arabas\u0131" } ], "id": "5726f4a0708984140094d6ec", "question": "Hangi \u00fcnl\u00fc \u0130ngiliz tablonun 1821 y\u0131l\u0131na ait tam boyut ya\u011fl\u0131 eskizi John Sheepshank'\u0131n k\u0131z\u0131 taraf\u0131ndan 1888 y\u0131l\u0131nda ba\u011f\u0131\u015flanm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 48, "text": "\u0130ngiliz" } ], "id": "5726f4a0708984140094d6ed", "question": "John Sheepshanks taraf\u0131ndan ba\u011f\u0131\u015flanan tablolar hangi milletten sanat\u00e7\u0131lar taraf\u0131ndan yap\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r?" } ] } ], "title": "Victoria_and_Albert_Museum" }, { "paragraphs": [ { "context": "ABC, 2000 y\u0131l\u0131nda, \"nokta\" olarak da adland\u0131r\u0131lan \u00e7ember logosu etraf\u0131nda odaklanm\u0131\u015f, ayr\u0131ca \u00e7izgi roman karakteri K\u00fc\u00e7\u00fck Nokta'n\u0131n ziyaret\u00e7ilerini ABC logosunun ekran\u0131n etraf\u0131nda u\u00e7up ekran\u0131n sa\u011f alt k\u00f6\u015fesine yerle\u015fmesine neden olacak bir program olan \"noktay\u0131 indir\" melerini sa\u011flayan web tabanl\u0131 bir tan\u0131t\u0131m kampanyas\u0131 ba\u015flatt\u0131. A\u011f, logosunun siyah ve sar\u0131 rengini kullanmaya devam eden ve tan\u0131t\u0131c\u0131 ve kimlik belirleme yerlerinde \u00e7e\u015fitli noktalar ve \u00e7izgiler i\u00e7eren 2001\u201302 kimli\u011fini tasarlamak ve \u00fcretmek i\u00e7in Troika Design Group'u i\u015fe ald\u0131.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 50, "text": "\u00e7ember logosu" } ], "id": "572734af708984140094dae3", "question": "ABC, 200 y\u0131l\u0131nda, neye odaklanan internet tabanl\u0131 bir kampanya ba\u015flatm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 513, "text": "Troika Design Group'u" } ], "id": "572734af708984140094dae4", "question": "ABC'nin 2001-02 kimli\u011fini \u00fcretmek i\u00e7in kim i\u015fe al\u0131nm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 345, "text": "siyah ve sar\u0131" } ], "id": "572734af708984140094dae5", "question": "2001 y\u0131l\u0131nda ABC'nin logosu hangi renklerdeydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 20, "text": "nokta" } ], "id": "572734af708984140094dae6", "question": "2000 y\u0131l\u0131 kampanyas\u0131ndaki ABC\u2019nin logosunun takma ad\u0131 nedir?" } ] }, { "context": "A\u011f, 1998 y\u0131l\u0131nda, Pittard Sullivan taraf\u0131ndan tasarlanan, sar\u0131 zemin \u00fczerine k\u00fc\u00e7\u00fck siyah beyaz bir \"ABC \u00c7emberi\" logosu bulunan ve sadelikten yana olan bir grafik kimli\u011fini kullanmaya ba\u015flad\u0131 (bu s\u00fcre zarf\u0131ndaki promosyonlar, zaman dilimi kart\u0131 s\u00fcresince programlar\u0131n\u0131n y\u0131ld\u0131zlar\u0131n\u0131n bir dizi foto\u011fraf\u0131n\u0131n yan\u0131 s\u0131ra her gecenin esas zaman \u00e7izgisini ba\u015flatan zaman \u00e7izelgesi dizisini de i\u00e7eriyordu). A\u011f\u0131n, bu y\u0131l ba\u015flatt\u0131\u011f\u0131 \"TV'yi seviyoruz\" imaj kampanyas\u0131na dayanan paketin yan\u0131 s\u0131ra, CBS'in \u00e7e\u015fitli \u00fc\u00e7 nota ses i\u015faretleri(2000'den beri kullan\u0131lan mevcut s\u00fcr\u00fcm de dahil olmak \u00fczere) ve Fox Giri\u015f M\u00fczi\u011fi NBC \u00e7anlar\u0131 ile e\u015fit d\u00fczeyde bir ses imzas\u0131 olu\u015fturarak, yeni bir d\u00f6rt nota melodisi tan\u0131t\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. D\u00f6rt nota imza, sonras\u0131ndaki her televizyon sezonunda g\u00fcncellenmi\u015ftir (1998\u201399 sezonundan bu yana kullan\u0131lan de\u011fi\u015fkenlerin \u00e7o\u011fu program\u0131n kapan\u0131\u015f kredilerini takiben g\u00f6sterilen prod\u00fcksiyon \u015firketi \u00f6zel kartlar\u0131nda kullan\u0131mda kalmas\u0131na ra\u011fmen). ABC, 2015 sonbahar\u0131nda, on yedi y\u0131ldan sonra programlar\u0131n\u0131n \u00e7o\u011funun kapan\u0131\u015f kredilerini takiben promosyonlar ve prod\u00fcksiyon \u015firketi \u00f6zel kartlar\u0131 i\u00e7in 1998-2002 d\u00f6rt notal\u0131 \u00e7an sesini durdurdu, \u015fimdi farkl\u0131 ve macera tipi bir m\u00fczi\u011fi bulunuyor(Sonunda a\u011f\u0131n d\u00f6rt nota imzas\u0131n\u0131n davullar\u0131 ile). Eski d\u00f6rt nota melodisi ayar\u0131 hala ABC on Demand taraf\u0131ndan ABC g\u00f6sterisinin ba\u015flang\u0131c\u0131na do\u011fru kullan\u0131lmaktad\u0131r.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 18, "text": "Pittard Sullivan" } ], "id": "572735a15951b619008f86bf", "question": "ABC'nin 1998 y\u0131l\u0131ndaki yeni grafik tasar\u0131m\u0131n\u0131 kim tasarlam\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 953, "text": "2015" } ], "id": "572735a15951b619008f86c0", "question": "ABC hangi y\u0131lda tan\u0131t\u0131m i\u00e7in d\u00f6rt notal\u0131 \u00e7an sesi kullanmay\u0131 b\u0131rakm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 424, "text": "TV'yi seviyoruz" } ], "id": "572735a15951b619008f86c1", "question": "ABC i\u00e7in d\u00f6rt nota yeni \u00e7an sesi hangi imaj kampanyas\u0131na dayan\u0131yordu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 1275, "text": "ABC on Demand" } ], "id": "572735a15951b619008f86c2", "question": "ABC d\u00f6rt notal\u0131 \u00e7an sesi hala nerede kullan\u0131lmaktad\u0131r?" } ] }, { "context": "Ancak, ABC ve UPT taraf\u0131ndan al\u0131nan talimatlarla ilgili bir sorun ortaya \u00e7\u0131kt\u0131. 1950 y\u0131l\u0131nda Noble, Robert Kintner'i 1958'de \u00f6l\u00fcm\u00fcne kadar devam edecek olan ABC'nin ba\u015fkan\u0131 olarak atad\u0131 ve kendisinin CEO'su olarak g\u00f6rev yapt\u0131. ABC ile UPT aras\u0131nda m\u00fcdahalede bulunmama s\u00f6z\u00fcne ra\u011fmen, Goldenson, finansal sorunlar\u0131n ve FCC'nin karars\u0131zl\u0131\u011f\u0131n\u0131n uzun s\u00fcrmesi sebebiyle ABC'nin kararlar\u0131na m\u00fcdahale etmek zorunda kald\u0131. Goldenson, Ekim 1954'te, UPT ile yine finansal sorunlara batm\u0131\u015f olan DuMont Televizyon A\u011f\u0131, aras\u0131nda birle\u015fme teklif etti\u011fi zaman karga\u015fay\u0131 art\u0131rd\u0131. Bu birle\u015fmenin bir par\u00e7as\u0131 olarak, a\u011f be\u015f y\u0131l boyunca \"ABC-DuMont\" olarak adland\u0131r\u0131lm\u0131\u015f olacak ve DuMont 5 milyon dolar nakit paraya, mevcut DuMont programlamas\u0131 i\u00e7in odaya ve DuMont Laboratories al\u0131c\u0131lar\u0131na garantili reklam s\u00fcresine sahip olacakt\u0131. Ayr\u0131ca FCC m\u00fclkiyet k\u0131s\u0131tlamalar\u0131na uymak i\u00e7in, New York City pazar\u0131nda ya WABC-TV ya da DuMont'un sahip oldu\u011fu ve i\u015fletti\u011fi WABD istasyonunun yan\u0131 s\u0131ra di\u011fer iki istasyonun da sat\u0131lmas\u0131 gerekecekti. Birle\u015ftirilmi\u015f ABC-DuMont, CBS ve NBC ile rekabet edebilecek kaynaklara sahip olacakt\u0131.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 100, "text": "Robert Kintner" } ], "id": "57273f9d708984140094db51", "question": "1950'de Noble taraf\u0131ndan ABC'nin ba\u015fkan\u0131 olarak kim atanm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 484, "text": "DuMont Televizyon A\u011f\u0131" } ], "id": "57273f9d708984140094db52", "question": "Goldenson, Ekim 1954'te UPT ve hangi a\u011f aras\u0131nda bir birle\u015fme \u00f6nermi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 619, "text": "ABC-DuMont" } ], "id": "57273f9d708984140094db53", "question": "Goldenson'\u0131n birle\u015fme plan\u0131na g\u00f6re, yeni kurulu\u015fun ad\u0131 ne olacakt\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 669, "text": "5 milyon dolar nakit paraya" } ], "id": "57273f9d708984140094db54", "question": "Goldenson'\u0131n birle\u015fme plan\u0131 kapsam\u0131nda DuMont Televizyon A\u011f\u0131'na ne kadar para akacakt\u0131?" } ] }, { "context": "1970'lerin ba\u015f\u0131nda, ABC renge ge\u00e7i\u015fini tamamlad\u0131; CBS ve NBCa\u011fda ilk s\u0131raya yerle\u015fmeye ba\u015flayaca\u011f\u0131ndan bir b\u00fct\u00fcn olarak bu on y\u0131l ABC i\u00e7in bir d\u00f6n\u00fcm noktas\u0131 olacakt\u0131. Ayr\u0131ca, reklam alanlar\u0131n\u0131n ne t\u00fcr sponsorlara sat\u0131laca\u011f\u0131n\u0131 daha iyi belirlemek i\u00e7in davran\u0131\u015fsal ve demografik verileri kullanmaya ve belirli izleyicilere hitap edecek programlamay\u0131 sa\u011flamaya ba\u015flam\u0131\u015ft\u0131r. ABC'nin izleyici pay\u0131ndaki kazan\u0131mlar\u0131, baz\u0131 daha k\u00fc\u00e7\u00fck pazarlar\u0131n \u00fc\u00e7 k\u00fc\u00e7\u00fck a\u011f\u0131n hepsinden tam zamanl\u0131 ili\u015fkilere izin verecek geni\u015flikte b\u00fcy\u00fcmesiyle \u00f6nemli \u00f6l\u00e7\u00fcde desteklenmi\u015ftir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "1970'lerin" } ], "id": "572743fb708984140094db93", "question": "ABC hangi on y\u0131lda renge ge\u00e7i\u015fi tamamlam\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 20, "text": "ABC" } ], "id": "572743fb708984140094db94", "question": "1970'ler, hangi a\u011f\u0131n reytinglerde ilk s\u0131raya yerle\u015fmesine izin vermi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 251, "text": "davran\u0131\u015fsal ve demografik" } ], "id": "572743fb708984140094db95", "question": "ABC, 1970'lerde reklamlar\u0131 daha iyi hedeflemek ve belirli kitlelere y\u00f6nelik programlama yapmak i\u00e7in ne t\u00fcr veriler kullanmaya ba\u015flam\u0131\u015ft\u0131r?" } ] }, { "context": "ABC, 1970'lerde ve 1980'lerin ba\u015f\u0131nda Amerikan televizyonuna h\u00fckmediyordu (1980'de, \u00fc\u00e7 b\u00fcy\u00fck a\u011f ABD'deki t\u00fcm televizyon alt\u0131n saatlerinin % 90 '\u0131n\u0131 temsil ediyordu). Bu s\u00fcre zarf\u0131nda, Spelling'in di\u011fer ABC hit dizisi olan Charlie'nin Melekleri'nin bitmesinden be\u015f ay \u00f6nce 1981'de bir orta sezon dizisi olarak ilk g\u00f6steriminde hit olan Aaron Spelling'in zengin bir drama dizisi olan Hanedan da dahil olmak \u00fczere bir\u00e7ok en \u00f6nde giden dizi a\u011fda sahne al\u0131yordu. A\u011f ayn\u0131 zamanda 1980'lerin ba\u015f\u0131nda Mutlu G\u00fcnler, Three's Company, Laverne ve Shirley ve Hayal Adas\u0131'ndaki ba\u015far\u0131lar\u0131n\u0131n devam etmesiyle g\u00fc\u00e7lendi ve Comfort, Soap uyarlamas\u0131 Benson ve Mutlu G\u00fcnler uyarlamas\u0131 Mork ve Mindy i\u00e7in Too Close'da yeni hitler kazanm\u0131\u015ft\u0131r. ABC (ABC Video Servisleri b\u00f6l\u00fcm\u00fc arac\u0131l\u0131\u011f\u0131yla), 1981 y\u0131l\u0131nda, Nickelodeon kanal alan\u0131 \u00fczerinde gece hizmeti yapan ve k\u00fclt\u00fcr ve sanat programlar\u0131n\u0131 sunan Hearst Corporation ile ortak giri\u015fim olarak i\u015fletilen bir kablo kanal\u0131 olan Alpha Repertory Television Service (ARTS) hizmetini ba\u015flatm\u0131\u015ft\u0131r. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 138, "text": "% 90" } ], "id": "57276166dd62a815002e9bd8", "question": "\u00dc\u00e7 b\u00fcy\u00fck a\u011f 1980 y\u0131l\u0131nda TV alt\u0131n saatler izleyicisinin y\u00fczde ka\u00e7\u0131yd\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 383, "text": "Hanedan" } ], "id": "57276166dd62a815002e9bd9", "question": "Aaron Spelling'in hangi drama dizisi 80'lerde ABC'de ilk defa g\u00f6sterime girmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 666, "text": "Mork ve Mindy" } ], "id": "57276166dd62a815002e9bda", "question": "1980'lerde ABC \u00fczerinde ilk defa g\u00f6sterime giren Mutlu G\u00fcnler uyarlamas\u0131 neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 952, "text": "Alpha Repertory Television Service (ARTS)" } ], "id": "57276166dd62a815002e9bdb", "question": "ABC 1981 y\u0131l\u0131nda k\u00fclt\u00fcr ve sanat program\u0131na odaklanan hangi kanal\u0131 ba\u015flatm\u0131\u015ft\u0131r?" } ] } ], "title": "American_Broadcasting_Company" }, { "paragraphs": [ { "context": "Babas\u0131 taraf\u0131ndan daha \u00f6nce planland\u0131\u011f\u0131 gibi Temu\u00e7in, kabileleri aras\u0131ndaki ittifaklar\u0131 peki\u015ftirmek i\u00e7in, 16 ya\u015flar\u0131ndayken Kungrat kabilesinden B\u00f6rte ile evlendi. Temu\u00e7in ile evlenmesinden k\u0131sa bir s\u00fcre sonra, B\u00f6rte Merkitler taraf\u0131ndan ka\u00e7\u0131r\u0131ld\u0131 ve s\u00f6ylentilere g\u00f6re birine e\u015f olarak verildi. Temu\u00e7in, arkada\u015f\u0131 ve ayn\u0131 zamanda gelecekte rakibi olacak olan Camuka'n\u0131n ve koruyucusu Kerait kabilesinden Tu\u011frul Han'\u0131n yard\u0131m\u0131 ile onu kurtard\u0131. B\u00f6rte, dokuz ay sonra, babas\u0131n\u0131n kim oldu\u011fu \u015f\u00fcpheli olan Cuci (1185\u20131226) ad\u0131nda bir erkek \u00e7ocuk d\u00fcnyaya getirdi. Cuci hakk\u0131ndaki dedikodulara ra\u011fmen, Temu\u00e7in alt s\u0131n\u0131ftan birka\u00e7 kad\u0131n alarak gelene\u011fi takip etmi\u015f olsa da, tek imparatori\u00e7esi B\u00f6rte olacakt\u0131.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 124, "text": "Kungrat" } ], "id": "5726a8d4dd62a815002e8c34", "question": "Temu\u00e7in'in 16 ya\u015flar\u0131nda evlendi\u011fi kad\u0131n\u0131n kabilesi neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 217, "text": "Merkitler" } ], "id": "5726a8d4dd62a815002e8c35", "question": "Temu\u00e7in'in ilk kar\u0131s\u0131n\u0131 evlendikten k\u0131sa bir s\u00fcre sonra kim ka\u00e7\u0131rd\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 358, "text": "Camuka'n\u0131n ve koruyucusu Kerait kabilesinden Tu\u011frul Han'\u0131n" } ], "id": "5726a8d4dd62a815002e8c36", "question": "Temu\u00e7in'in kar\u0131s\u0131n\u0131 Merkitlerden kurtarmas\u0131na kim yard\u0131m etti?" }, { "answers": [ { "answer_start": 500, "text": "Cuci" } ], "id": "5726a8d4dd62a815002e8c37", "question": "Temu\u00e7in'in kar\u0131s\u0131 B\u00f6rte'nin ilk o\u011flunun ad\u0131 neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 506, "text": "1185" } ], "id": "5726a8d4dd62a815002e8c38", "question": "B\u00f6rte Cuci'yi hangi y\u0131lda d\u00fcnyaya getirdi?" } ] }, { "context": "Camuka ve Temu\u00e7in'in aras\u0131ndaki arkada\u015fl\u0131k ba\u011flar\u0131 kopunca, her biri g\u00fc\u00e7 toplamaya ba\u015flad\u0131 ve k\u0131sa bir s\u00fcre sonra rakip oldular. Camuka, geleneksel Mo\u011fol aristokrasisini desteklerken, Temu\u00e7in meritokratik bir y\u00f6ntem izleyerek daha geni\u015f, ancak daha d\u00fc\u015f\u00fck s\u0131n\u0131ftan bir kitle olu\u015fturdu. Merkitleri daha \u00f6nce yenilgiye u\u011fratm\u0131\u015f olmas\u0131 ve \u015faman Kokochu'nun Ebedi Mavi G\u00f6ky\u00fcz\u00fc'n\u00fcn d\u00fcnyay\u0131 Temu\u00e7in'e adad\u0131\u011f\u0131n\u0131 ilan etmesiyle birlikte, Temu\u00e7in iktidara y\u00fckselmeye ba\u015flad\u0131. 1186'da, Temu\u00e7in Mo\u011fol han\u0131 se\u00e7ildi. Ancak, Temu\u00e7in'in h\u0131zl\u0131 y\u00fckseli\u015fiyle tehdit alt\u0131nda kalan Camuka, Temu\u00e7in'in h\u0131rslar\u0131n\u0131n \u00f6n\u00fcne ge\u00e7mek i\u00e7in hemen harekete ge\u00e7ti. 1187'de eski arkada\u015f\u0131na kar\u015f\u0131 otuz bin askeri birlikten olu\u015fan ordusuyla bir sald\u0131r\u0131 ba\u015flatt\u0131. Temu\u00e7in, sald\u0131r\u0131ya kar\u015f\u0131 savunmak i\u00e7in kitlesini apar topar bir araya getirdi, ancak Dalan Balcut Sava\u015f\u0131'nda net bir yenilgi ald\u0131. Camuka insanlar\u0131 olduk\u00e7a deh\u015fete d\u00fc\u015f\u00fcrd\u00fc ve yetmi\u015f gen\u00e7 erkek tutsa\u011f\u0131 kazanlarda diri diri kaynatarak, potansiyel kitlesinin \u00e7o\u011funu uzakla\u015ft\u0131rarak ve Temu\u00e7in'e sempati uyand\u0131rarak imaj\u0131na zarar verdi. Temu\u00e7in'in koruyucusu olan Tu\u011frul, Karah\u0131tay'a s\u00fcrg\u00fcne g\u00f6nderildi. Gelecek on y\u0131l i\u00e7in Temu\u00e7in'in hayat\u0131 \u00e7ok net de\u011fil, \u00e7\u00fcnk\u00fc tarihi kay\u0131tlar o d\u00f6nemde \u00e7o\u011funlukla yetersiz kal\u0131yor.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 137, "text": "geleneksel Mo\u011fol aristokrasisini" } ], "id": "5726acc1f1498d1400e8e6ca", "question": "Camuka, Temu\u00e7in'in kitlesinden olmayan kimleri destekledi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 341, "text": "Kokochu'nun" } ], "id": "5726acc1f1498d1400e8e6cb", "question": "Hangi \u015faman\u0131n ilan\u0131 Temu\u00e7in'in y\u00fckseli\u015fine yard\u0131mc\u0131 oldu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 466, "text": "1186'da" } ], "id": "5726acc1f1498d1400e8e6cc", "question": "Temu\u00e7in ne zaman Mo\u011fol han\u0131 se\u00e7ildi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 812, "text": "Dalan Balcut Sava\u015f\u0131'nda" } ], "id": "5726acc1f1498d1400e8e6cd", "question": "Temu\u00e7in, han olarak se\u00e7ildikten k\u0131sa bir s\u00fcre sonra Camuka'ya kar\u015f\u0131 hangi sava\u015f\u0131 kaybetti?" }, { "answers": [ { "answer_start": 1094, "text": "Karah\u0131tay'a" } ], "id": "5726acc1f1498d1400e8e6ce", "question": "Temu\u00e7in'in koruyucusu Tu\u011frul nereye s\u00fcrg\u00fcn edildi?" } ] }, { "context": "1939'da Milliyet\u00e7i \u00c7inli askerler, t\u00fcrbeyi Japon birliklerinden korumak i\u00e7in Mo\u011folistan\u2019daki \"Lord\u2019un Muhafazas\u0131\" (Mo\u011folca: Edsen Khoroo) konumundan ald\u0131lar. T\u00fcrbe, Yan'an'daki Kom\u00fcnist topraklar\u0131ndan yakla\u015f\u0131k 900 km boyunca at arabalar\u0131yla, bir Budist manast\u0131r\u0131 olan Dongshan Dafo Dian'a ta\u015f\u0131nd\u0131, burada 10 y\u0131l boyunca kald\u0131. 1949'da, Kom\u00fcnist birlikler ilerledik\u00e7e, Milliyet\u00e7i askerler onu, 200 km daha Bat\u0131'ya, sonradan Kom\u00fcnist kontrol\u00fc alt\u0131na giren \u00fcnl\u00fc Tibet manast\u0131r\u0131 Kumbum Manast\u0131r\u0131 veya Xining yak\u0131nlar\u0131ndaki Ta'er Shi\u2019ye g\u00f6t\u00fcrd\u00fcler. 1954\u2019\u00fcn ba\u015flar\u0131nda, Cengiz Han'\u0131n tabutu ve kal\u0131nt\u0131lar\u0131, Mo\u011folistan'daki \"Lord'un Muhafazas\u0131\"na geri g\u00f6t\u00fcr\u00fcld\u00fc. 1956'da ise onlar\u0131 bar\u0131nd\u0131racak yeni bir tap\u0131nak in\u015fa edildi. 1968'de K\u00fclt\u00fcr Devrimi esnas\u0131nda, K\u0131z\u0131l Muhaf\u0131zlar hemen hemen her de\u011feri tahrip etti. \"Kal\u0131nt\u0131lar\" 1970'lerde yenilendi ve 1989'da Cengiz'in b\u00fcy\u00fck mermer bir heykelinin yap\u0131m\u0131 tamamland\u0131.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 124, "text": "Edsen Khoroo" } ], "id": "57273455f1498d1400e8f48c", "question": "Cengiz Han T\u00fcrbesi'nin orijinal yerinin Mo\u011folca ad\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 268, "text": "Dongshan Dafo Dian'a" } ], "id": "57273455f1498d1400e8f48d", "question": "Japon i\u015fgali s\u0131ras\u0131nda hangi Budist manast\u0131r\u0131 Cengiz Han T\u00fcrbesi'ne ev sahipli\u011fi yapm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 475, "text": "Kumbum Manast\u0131r\u0131 veya Xining yak\u0131nlar\u0131ndaki Ta'er Shi\u2019ye" } ], "id": "57273455f1498d1400e8f48e", "question": "\u00c7in Milliyet\u00e7ileri, t\u00fcrbeyi ilerleyen \u00c7in Kom\u00fcnist g\u00fc\u00e7lerinden ka\u00e7\u0131rmak i\u00e7in nereye ta\u015f\u0131d\u0131lar?" }, { "answers": [ { "answer_start": 544, "text": "1954\u2019\u00fcn" } ], "id": "57273455f1498d1400e8f48f", "question": "T\u00fcrbe, Mo\u011folistan'da \"Lord'un Muhafazas\u0131\"na ne zaman geri d\u00f6nd\u00fc?" }, { "answers": [ { "answer_start": 752, "text": "K\u0131z\u0131l Muhaf\u0131zlar" } ], "id": "57273455f1498d1400e8f490", "question": "K\u00fclt\u00fcr Devrimi s\u0131ras\u0131nda t\u00fcrbedeki en de\u011ferli kal\u0131nt\u0131lar\u0131 kim tahrip etti?" } ] }, { "context": "Bilinenin aksine, Cengiz Han, Mo\u011fol \u0130mparatorlu\u011fu'nun en geni\u015f s\u0131n\u0131rlar\u0131na kadar olan t\u00fcm b\u00f6lgeleri fethetmedi. Cengiz Han'\u0131n \u00f6l\u00fcm\u00fc esnas\u0131nda, Mo\u011fol \u0130mparatorlu\u011fu Hazar Denizi'nden Japon Denizi'ne kadar uzan\u0131yordu. \u0130mparatorlu\u011fun geni\u015flemesi, 1227'de Cengiz'in \u00f6l\u00fcm\u00fcnden sonra bir veya daha fazla nesil boyunca devam etti. Cengiz'in halefi \u00d6geday Han zaman\u0131nda geni\u015fleme h\u0131z\u0131 zirveye ula\u015ft\u0131. Mo\u011fol ordular\u0131 \u0130ran'a dayand\u0131, Bat\u0131 Xia'y\u0131 ve Harezmilerin kal\u0131nt\u0131lar\u0131n\u0131 bitirdi. \u00c7in'in imparator hanedan\u0131 Song hanedan\u0131yla m\u00fccadeleye girdiler ve 1279 y\u0131l\u0131na kadar s\u00fcren sava\u015f Mo\u011follar\u0131n t\u00fcm \u00c7in'in kontrol\u00fcn\u00fc ele ge\u00e7irmesiyle sonu\u00e7land\u0131. Ayr\u0131ca Rusya ve Do\u011fu Avrupa y\u00f6n\u00fcnde daha da ilerlediler.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 181, "text": "Japon Denizi'ne" } ], "id": "57273dccdd62a815002e99fa", "question": "Cengiz Han \u00f6ld\u00fc\u011f\u00fcnde, imparatorlu\u011funun do\u011fu s\u0131n\u0131r\u0131 olan deniz hangisiydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 163, "text": "Hazar Denizi'nden" } ], "id": "57273dccdd62a815002e99fb", "question": "Cengiz Han \u00f6ld\u00fc\u011f\u00fcnde Mo\u011fol \u0130mparatorlu\u011fu'nun bat\u0131s\u0131nda hangi su kayna\u011f\u0131 vard\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 340, "text": "\u00d6geday Han" } ], "id": "57273dccdd62a815002e99fc", "question": "Mo\u011fol \u0130mparatorlu\u011fu en h\u0131zl\u0131 geni\u015flemesine kimin \u00f6nc\u00fcl\u00fc\u011f\u00fcnde ula\u015ft\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 540, "text": "1279" } ], "id": "57273dccdd62a815002e99fd", "question": "Song hanedan\u0131yla olan m\u00fccadele hangi y\u0131l sona erdi?" } ] }, { "context": "Di\u011fer yerlerin yan\u0131 s\u0131ra Ba\u011fdat, Semerkant, Urgen\u00e7, Kiev ve Vladimir'in i\u015fgali, g\u00fcney Huzistan'\u0131n baz\u0131 k\u0131s\u0131mlar\u0131n\u0131n tamamen tahrip edildi\u011finde oldu\u011fu gibi toplu \u00f6l\u00fcmlere yol a\u00e7t\u0131. Torunu H\u00fclag\u00fc Han, \u0130ran'\u0131n kuzey k\u0131sm\u0131n\u0131n b\u00fcy\u00fck bir b\u00f6l\u00fcm\u00fcn\u00fc tahrip etti ve kuvvetlerinin M\u0131s\u0131r Meml\u00fckleri taraf\u0131ndan durdurulmas\u0131na ra\u011fmen Ba\u011fdat'\u0131 ya\u011fmalad\u0131. Ancak H\u00fclag\u00fc'n\u00fcn torunu Gazan Han, M\u0131s\u0131r Meml\u00fckleri'ni Levant, Filistin ve hatta Gazze'den att\u0131. \u0130ranl\u0131 tarih\u00e7i Re\u015f\u00eed\u00fcdd\u00een Fazlullah-\u0131 Hemed\u00e2n\u00ee'nin \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131na g\u00f6re, Mo\u011follar Merv'de 70.000'den fazla ki\u015fi, Ni\u015fabur'da ise 190.000'den fazla ki\u015fi \u00f6ld\u00fcrd\u00fc. 1237'de Cengiz Han'\u0131n torunu Batu Han, Kiev Knezli\u011fi'ne bir i\u015fgal ba\u015flatt\u0131. \u00dc\u00e7 y\u0131l boyunca, Mo\u011follar Novgorod ve Pskov d\u0131\u015f\u0131nda Do\u011fu Avrupa\u2019daki t\u00fcm b\u00fcy\u00fck \u015fehirleri tahrip etti ve ortadan kald\u0131rd\u0131.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 187, "text": "H\u00fclag\u00fc Han" } ], "id": "572754cd5951b619008f8863", "question": "Cengiz Han'\u0131n hangi torunu Ba\u011fdat'\u0131 ya\u011fmalad\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 270, "text": "M\u0131s\u0131r Meml\u00fckleri" } ], "id": "572754cd5951b619008f8864", "question": "H\u00fclag\u00fc Han\u2019\u0131n Orta Do\u011fu\u2019daki ilerlemesini kim durdurdu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 364, "text": "Gazan Han" } ], "id": "572754cd5951b619008f8865", "question": "Cengiz Han'\u0131n hangi torunu Meml\u00fckleri Filistin'in d\u0131\u015f\u0131na att\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 595, "text": "1237'de" } ], "id": "572754cd5951b619008f8866", "question": "Cengiz Han'\u0131n torunu hangi y\u0131lda Kiev Knezli\u011fi'ni i\u015fgal etti?" }, { "answers": [ { "answer_start": 696, "text": "Novgorod ve Pskov" } ], "id": "572754cd5951b619008f8867", "question": "Do\u011fu Avrupa'daki hangi b\u00fcy\u00fck \u015fehirler Mo\u011fol istilas\u0131nda tahrip edilmedi?" } ] } ], "title": "Genghis_Khan" }, { "paragraphs": [ { "context": "\u0130ngiltere'de bir Eczane Teknisyeni sa\u011fl\u0131k hizmetleri uzman\u0131 olarak kabul edilir ve genellikle bir eczac\u0131n\u0131n do\u011frudan g\u00f6zetimi alt\u0131nda \u00e7al\u0131\u015fmaz (bir hastane eczanesinde \u00e7al\u0131\u015f\u0131yorsa), ancak bunun yerine di\u011fer k\u0131demli eczane teknisyenleri taraf\u0131ndan denetlenir ve y\u00f6netilir. \u0130ngiltere'de eczane teknisyenlerinin rol\u00fc artm\u0131\u015f ve eczac\u0131lar\u0131n ila\u00e7 dan\u0131\u015fmanlar\u0131 olarak hastalarla daha fazla vakit ge\u00e7irerek uzmanl\u0131k alanlar\u0131na ve ara\u015ft\u0131rmalara yo\u011funla\u015fmalar\u0131na olanak sa\u011flayacak \u015fekilde eczane departman\u0131n\u0131 ve eczane uygulamalar\u0131ndaki uzmanl\u0131k alanlar\u0131n\u0131 y\u00f6netme sorumlulu\u011fu kendilerine b\u0131rak\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Diplomal\u0131 bir eczane teknisyeni, Genel Eczac\u0131l\u0131k Konseyi'ne (GPhC) uzman olarak kay\u0131t yapt\u0131rmak zorundad\u0131r. GPhC, eczane sa\u011fl\u0131k hizmetleri uzmanlar\u0131n\u0131n y\u00f6netim organ\u0131d\u0131r ve eczac\u0131lar\u0131n ve eczane teknisyenlerinin uygulamalar\u0131n\u0131 d\u00fczenler.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 201, "text": "di\u011fer k\u0131demli eczane teknisyenleri" } ], "id": "5726da89dd62a815002e92b2", "question": "\u0130ngiltere'de bir Eczane Teknisyenini kim denetler?" }, { "answers": [ { "answer_start": 627, "text": "Genel Eczac\u0131l\u0131k Konseyi'ne (GPhC)" } ], "id": "5726da89dd62a815002e92b3", "question": "Bir eczane teknisyeni hangi kuruma kay\u0131t yapt\u0131rmal\u0131d\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 767, "text": "eczac\u0131lar\u0131n ve eczane teknisyenlerinin uygulamalar\u0131n\u0131 d\u00fczenler" } ], "id": "5726da89dd62a815002e92b4", "question": "GPhC'nin ana g\u00f6revi nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 35, "text": "sa\u011fl\u0131k hizmetleri uzman\u0131" } ], "id": "5726da89dd62a815002e92b5", "question": "Eczane Teknisyeni ne t\u00fcr bir uzman olarak kabul edilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 479, "text": "eczane departman\u0131n\u0131 ve eczane uygulamalar\u0131ndaki uzmanl\u0131k alanlar\u0131n\u0131 y\u00f6netme" } ], "id": "5726da89dd62a815002e92b6", "question": "Bir eczane teknisyeninin ne t\u00fcr sorumluluklar\u0131 olabilir?" } ] }, { "context": "Orta Do\u011fu'da botanik ve kimya alan\u0131nda kaydedilen ilerlemeler, Orta \u00c7a\u011f \u0130slam\u0131nda farmakolojinin geli\u015ftirilmesinde b\u00fcy\u00fck \u00f6l\u00e7\u00fcde t\u0131bb\u0131n \u00f6nderli\u011fini yapt\u0131. \u00d6rne\u011fin Muhammed bin Zekeriyya el-Razi (Rhazes) (865\u2013915), kimyasal bile\u015fiklerin t\u0131bbi kullan\u0131mlar\u0131n\u0131 te\u015fvik edilmesinde rol oynad\u0131. Ebu'l Kas\u0131m El-Zehravi (Abulcasis) (936-1013) ila\u00e7lar\u0131n u\u00e7unum ve dam\u0131tma yoluyla haz\u0131rlanmas\u0131na \u00f6nc\u00fcl\u00fck etti. Liber Servitoris adl\u0131 eseri, okuyucuya yemek tarifleri sunan ve o zaman genel olarak kullan\u0131lan karma\u015f\u0131k ila\u00e7lar olu\u015fturulurken bir araya getirilen \u201cbasitleri\u201d nas\u0131l haz\u0131rlayaca\u011f\u0131n\u0131 a\u00e7\u0131klad\u0131\u011f\u0131 \u00f6zel bir ilgi alan\u0131d\u0131r. Bununla birlikte, Sabur \u0130bn Sahl (\u00f6. 869), farmakope olu\u015fturan ilk hekimdi ve hastal\u0131klar i\u00e7in \u00e7ok \u00e7e\u015fitli ila\u00e7lar ve tedavileri anlat\u0131yordu. Biruni (973-1050) farmakoloji \u00fczerine en de\u011ferli \u0130slami eserlerden biri olan Kit\u00e2b\u00fc's-Saydele f\u00ee T\u0131p (\u0130la\u00e7 Kitab\u0131) adl\u0131 eserinde, ila\u00e7lar\u0131n \u00f6zelliklerini detayl\u0131 bir \u015fekilde anlatt\u0131; eczac\u0131l\u0131\u011f\u0131n rol\u00fcn\u00fc, i\u015flevlerini ve g\u00f6revlerini \u00f6zetledi. Ayr\u0131ca \u0130bn-i Sina 700'den fazla preparat, bunlar\u0131n \u00f6zellikleri, etki \u015fekilleri ve endikasyonlar\u0131n\u0131 tarif etti. El-Kanun fi't-T\u0131b adl\u0131 eserinin t\u00fcm\u00fcn\u00fc basit ila\u00e7lara ay\u0131rd\u0131. Ba\u011fdat ve Kahire'den El-Maridini ve \u0130bn-El-Wafid'in eserleri b\u00fcy\u00fck etki yaratt\u0131. 'Mesue': De Medicinis universalibus et particularibus ve 'Abenguefit': Medicamentis simplicibus olarak piyasaya \u00e7\u0131kan her iki eserin de elliden fazla Latince bask\u0131s\u0131 yap\u0131ld\u0131. Abano'lu Peter (1250\u20131316), El-Maridini'nin eserini \u00e7evirdi ve De Veneris ad\u0131 alt\u0131nda bir ekleme yapt\u0131. El-Muwaffaq da bu alanda \u00f6nc\u00fc say\u0131labilecek katk\u0131larda bulundu. 10. y\u00fczy\u0131lda ya\u015fayan El-Muwaffaq, beyaz arseniki tan\u0131mlayan ve silisik aside a\u015fina olan di\u011fer eserlerin yan\u0131 s\u0131ra tedavilerin ger\u00e7ek \u00f6zelliklerinin temellerini yazd\u0131. Sodyum karbonat ve potasyum karbonat aras\u0131nda a\u00e7\u0131k bir ayr\u0131m yapt\u0131, bak\u0131r bile\u015fiklerinin -\u00f6zellikle bak\u0131r s\u00fclfat- ve ayr\u0131ca kur\u015fun bile\u015fiklerin zehirli do\u011fas\u0131na dikkat \u00e7ekti. Ayr\u0131ca i\u00e7me suyu i\u00e7in deniz suyunun dam\u0131t\u0131lmas\u0131n\u0131 da tarif eder.[do\u011frulama gerekli]", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 13, "text": "botanik ve kimya" } ], "id": "5726ddf6f1498d1400e8ee04", "question": "Bilim adamlar\u0131 taraf\u0131ndan Orta \u00c7a\u011f \u0130slam\u0131nda farmakolojinin olu\u015fturulmas\u0131n\u0131 hangi alanlardaki geli\u015fmeler etkiledi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 162, "text": "Muhammed bin Zekeriyya el-Razi" } ], "id": "5726ddf6f1498d1400e8ee05", "question": "Kimyasal bile\u015fiklerin ila\u00e7 olarak kullan\u0131lmas\u0131n\u0131 te\u015fvik etmede kim etkili oldu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 287, "text": "Ebu'l Kas\u0131m El-Zehravi" } ], "id": "5726ddf6f1498d1400e8ee06", "question": "Liber Servitoris adl\u0131 eseri kim yazm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 1530, "text": "El-Muwaffaq" } ], "id": "5726ddf6f1498d1400e8ee08", "question": "Deniz suyundan i\u00e7me suyu dam\u0131t\u0131lmas\u0131 hakk\u0131nda kim yazd\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 1761, "text": "Sodyum karbonat ve potasyum karbonat" } ], "id": "5726ddf6f1498d1400e8ee07", "question": "El-Muwaffaq, hangi iki bile\u015fi\u011fi birbirinden ay\u0131rd\u0131?" } ] }, { "context": "\u00c7o\u011fu \u00fclkede dispanser, mevzuatta belirtilen depolama ko\u015fullar\u0131, zorunlu metinler, ara\u00e7 gere\u00e7 vb. gereksinimlerle eczane mevzuat\u0131na tabidir. Bir zamanlar eczac\u0131lar dispanser ila\u00e7 birle\u015fimi/da\u011f\u0131t\u0131m\u0131 i\u00e7inde kal\u0131nca, eczac\u0131 hastalarla ileti\u015fim kurmaya daha fazla zaman harcarken, e\u011fitimli eczane teknisyenlerinin kullan\u0131m\u0131na y\u00f6nelik artan bir e\u011filim olmu\u015ftur. Eczane teknisyenleri \u015fimdi hastalar\u0131n re\u00e7eteleri ve hasta g\u00fcvenli\u011fi konular\u0131 ile ilgilenirken yeni rollerinde onlara yard\u0131mc\u0131 olmas\u0131 i\u00e7in otomasyona daha da ba\u011f\u0131ml\u0131lar.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 113, "text": "eczane mevzuat\u0131na" } ], "id": "5726e08e5951b619008f810f", "question": "\u00dclkelerin \u00e7o\u011funda dispanser neye tabidir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 163, "text": "dispanser ila\u00e7 birle\u015fimi/da\u011f\u0131t\u0131m\u0131 i\u00e7inde" } ], "id": "5726e08e5951b619008f8110", "question": "Eczane teknisyenleri eskiden hangi sorumluluklarla s\u0131n\u0131rl\u0131yd\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 494, "text": "otomasyona" } ], "id": "5726e08e5951b619008f8111", "question": "Eczane teknisyenleri gittik\u00e7e neye daha fazla ba\u011f\u0131ml\u0131 hale gelmektedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 383, "text": "hastalar\u0131n re\u00e7eteleri ve hasta g\u00fcvenli\u011fi konular\u0131" } ], "id": "5726e08e5951b619008f8112", "question": "Eczane teknisyenlerinin \u015fu anda kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131klar\u0131 yeni sorumluluklar nelerdir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 44, "text": "depolama ko\u015fullar\u0131, zorunlu metinler, ara\u00e7 gere\u00e7 vb." } ], "id": "5726e08e5951b619008f8113", "question": "Eczac\u0131l\u0131k mevzuat\u0131 neyi zorunlu k\u0131lmaktad\u0131r?" } ] }, { "context": "Dan\u0131\u015fman eczac\u0131l\u0131k uygulamas\u0131, ila\u00e7lar\u0131n fiili da\u011f\u0131t\u0131m\u0131ndan ziyade ila\u00e7 tedavisi g\u00f6zden ge\u00e7irme (yani \"bili\u015fsel hizmetler\") konusuna odaklanmaktad\u0131r. Dan\u0131\u015fman eczac\u0131lar genellikle bak\u0131m evlerinde hizmet vermektedir, ancak giderek daha fazla di\u011fer kurumlarda ve kurumsal olmayan ortamlarda dallanmaktad\u0131r. Geleneksel olarak ,dan\u0131\u015fman eczac\u0131lar genellikle ba\u011f\u0131ms\u0131z i\u015fletme sahipleridir, ancak ABD'de bir\u00e7o\u011fu b\u00fcy\u00fck eczac\u0131l\u0131k y\u00f6netim \u015firketlerinde \u00e7al\u0131\u015fmaktad\u0131r (\u00f6ncelikle Omnicare, Kindred Healthcare ve PharMerica). Dan\u0131\u015fman eczac\u0131lar do\u011frudan hastalarla \u00e7al\u0131\u015fmaya ba\u015flad\u0131k\u00e7a, bu e\u011filim yava\u015f yava\u015f tersine d\u00f6nebilir, \u00e7\u00fcnk\u00fc bir\u00e7ok ya\u015fl\u0131 insan g\u00fcn\u00fcm\u00fczde \u00e7ok say\u0131da ila\u00e7 kullan\u0131yor, ancak kurumsal ortamlar\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda ya\u015famaya devam ediyor. Baz\u0131 toplum eczaneleri dan\u0131\u015fman eczac\u0131 istihdam etmekte ve / veya dan\u0131\u015fmanl\u0131k hizmeti vermektedir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 67, "text": "ila\u00e7 tedavisi g\u00f6zden ge\u00e7irme" } ], "id": "5726ea985951b619008f8261", "question": "Dan\u0131\u015fman eczac\u0131l\u0131k esas olarak neyle ilgilidir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 180, "text": "bak\u0131m evlerinde" } ], "id": "5726ea985951b619008f8262", "question": "Dan\u0131\u015fman eczac\u0131lar\u0131n \u00e7o\u011funlu\u011fu nerede \u00e7al\u0131\u015fmaya e\u011filimlidir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 469, "text": "Omnicare, Kindred Healthcare ve PharMerica" } ], "id": "5726ea985951b619008f8263", "question": "Baz\u0131 b\u00fcy\u00fck eczac\u0131l\u0131k y\u00f6netim \u015firketleri nelerdir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 622, "text": "bir\u00e7ok ya\u015fl\u0131 insan g\u00fcn\u00fcm\u00fczde \u00e7ok say\u0131da ila\u00e7 kullan\u0131yor, ancak kurumsal ortamlar\u0131n" } ], "id": "5726ea985951b619008f8264", "question": "Dan\u0131\u015fmanl\u0131k yapan eczac\u0131lar\u0131n artarak hastalarla do\u011frudan \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131n\u0131n ana nedeni nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 759, "text": "dan\u0131\u015fman eczac\u0131 istihdam etmekte ve / veya dan\u0131\u015fmanl\u0131k hizmeti vermektedir." } ], "id": "5726ea985951b619008f8265", "question": "Baz\u0131 toplum eczaneleri ne yapar?" } ] }, { "context": "\u00c7o\u011fu yetki alan\u0131nda (ABD gibi) eczac\u0131lar, doktorlardan ayr\u0131 olarak d\u00fczenlenir. Bu yetki alanlar\u0131 genellikle sadece eczac\u0131lar\u0131n halka planlanm\u0131\u015f ila\u00e7 tedarik edebildi\u011fini ve eczac\u0131lar\u0131n doktorlarla i\u015f ortakl\u0131klar\u0131 kuramayaca\u011f\u0131n\u0131 ya da \"r\u00fc\u015fvet\" \u00f6demeleri yapamayaca\u011f\u0131n\u0131 belirtmektedir. Bununla birlikte, Amerikan Tabipler Birli\u011fi (AMA) Etik Kurallar\u0131, hekimlerin, hasta s\u00f6m\u00fcr\u00fcs\u00fc olmad\u0131\u011f\u0131 ve hastalar\u0131n ba\u015fka bir yerde doldurulabilecekleri yaz\u0131l\u0131 bir re\u00e7eteye sahip olmalar\u0131 ko\u015fuluyla, ofis uygulamalar\u0131nda ila\u00e7 da\u011f\u0131tmalar\u0131n\u0131 sa\u011flar. Amerikan doktorlar\u0131n\u0131n %7 ila 10 'unun ila\u00e7lar\u0131 kendi ba\u015flar\u0131na da\u011f\u0131tt\u0131klar\u0131 bildirildi.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 42, "text": "doktorlardan ayr\u0131 olarak" } ], "id": "5726f48df1498d1400e8f0da", "question": "Eczac\u0131lar, \u00e7o\u011fu yetki alanlar\u0131nda nas\u0131l d\u00fczenlenir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 108, "text": "sadece eczac\u0131lar\u0131n" } ], "id": "5726f48df1498d1400e8f0db", "question": "\u00c7o\u011fu yetki alan\u0131na g\u00f6re, planlanan ila\u00e7lar\u0131 kim halka verebilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 303, "text": "Amerikan Tabipler Birli\u011fi (AMA)" } ], "id": "5726f48df1498d1400e8f0dc", "question": "Hangi kurum doktorlar\u0131n belirli \u015fartlar alt\u0131nda ila\u00e7 da\u011f\u0131tabilece\u011fini belirtmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 555, "text": "%7 ila 10" } ], "id": "5726f48df1498d1400e8f0dd", "question": "Tahmini olarak doktorlar\u0131n ne kadar\u0131 kendi kendine ila\u00e7 da\u011f\u0131tmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 186, "text": "doktorlarla i\u015f ortakl\u0131klar\u0131 kuramayaca\u011f\u0131n\u0131 ya da \"r\u00fc\u015fvet\" \u00f6demeleri yapamayaca\u011f\u0131n\u0131" } ], "id": "5726f48df1498d1400e8f0de", "question": "Eczac\u0131lar\u0131n yapmas\u0131 yasaklanm\u0131\u015f olan \u015feyler nelerdir?" } ] } ], "title": "Pharmacy" }, { "paragraphs": [ { "context": "Ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sisteminin bozukluklar\u0131 otoimm\u00fcn hastal\u0131klar, iltihapl\u0131 hastal\u0131klar ve kanserle sonu\u00e7lanabilir. Ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k yetmezli\u011fi ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sistemi normal 'den daha az aktif oldu\u011funda meydana gelir, tekrar eder ve hayat\u0131 tehdit eden enfeksiyonlar ile sonu\u00e7lan\u0131r.\u0130nsanlarda ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k yetmezli\u011fi; \u015fiddetli kombine ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k yetmezli\u011fi ve HIV/AIDS \u00f6zel durumlar\u0131 gibi genetik hastal\u0131klar\u0131n ya da ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sistemini bask\u0131lay\u0131c\u0131 ila\u00e7lar kullan\u0131m\u0131 sonucu olu\u015fabilir. Buna kar\u015f\u0131l\u0131k, otoimm\u00fcnite, normal dokulara yabanc\u0131 organizmalar gibi sald\u0131ran hiperaktif bir ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sisteminden kaynaklan\u0131r. Yayg\u0131n otoimm\u00fcn hastal\u0131klar aras\u0131nda Hashimoto tiroiditi, romatoid artrit, diabetes mellitus tip 1 ve sistemik lupus eritematozus bulunur. Ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k bilimi, ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sisteminin t\u00fcm y\u00f6nlerinin ara\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131n\u0131 kapsar.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 35, "text": "otoimm\u00fcn hastal\u0131klar" } ], "id": "5726eb8bf1498d1400e8efe2", "question": "Ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sistemi bozukluklar\u0131 nelere yol a\u00e7abilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 130, "text": "ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sistemi normal 'den daha az aktif oldu\u011funda" } ], "id": "5726eb8bf1498d1400e8efe3", "question": "Ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k yetmezli\u011fi ne zaman ortaya \u00e7\u0131kar?" }, { "answers": [ { "answer_start": 200, "text": "tekrar eder ve hayat\u0131 tehdit eden enfeksiyonlar" } ], "id": "5726eb8bf1498d1400e8efe4", "question": "Ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k yetmezli\u011fi nelere sebep olur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 368, "text": "genetik hastal\u0131klar\u0131n" } ], "id": "5726eb8bf1498d1400e8efe5", "question": "Ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k yetmezli\u011fi nedenlerinden birini yaz\u0131n\u0131z." }, { "answers": [ { "answer_start": 633, "text": "Hashimoto tiroiditi" } ], "id": "5726eb8bf1498d1400e8efe6", "question": "Yayg\u0131n bir otoimm\u00fcn hastal\u0131\u011f\u0131 yaz\u0131nz." }, { "answers": [ { "answer_start": 107, "text": "Ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k yetmezli\u011fi" } ], "id": "5728f2e26aef051400154896", "question": "Ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sistemi normalden daha az aktif oldu\u011funda ne olur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 481, "text": "otoimm\u00fcnite" } ], "id": "5728f2e26aef051400154897", "question": "Normal dokulara sald\u0131ran bir hiperaktif ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sistemi i\u00e7in kullan\u0131lan terim nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 735, "text": "Ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k bilimi" } ], "id": "5728f2e26aef051400154898", "question": "Hangi alan ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sisteminin \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131n\u0131 inceler?" }, { "answers": [ { "answer_start": 339, "text": "HIV/AIDS" } ], "id": "5728f2e26aef051400154899", "question": "\u0130nsanlarda hangi \u00f6zel durumlar ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k yetmezli\u011fi ile sonu\u00e7lan\u0131r?" } ] }, { "context": "\u0130ltihap \u00f6nleyici ila\u00e7lar, iltihaplanman\u0131n etkilerini kontrol etmek i\u00e7in s\u0131kl\u0131kla kullan\u0131l\u0131r. Glukokortikoidler bu ila\u00e7lar\u0131n en g\u00fc\u00e7l\u00fcs\u00fcd\u00fcr; Ancak, bu ila\u00e7lar merkezi obezite, hiperglisemi, osteoporoz gibi istenmeyen bir\u00e7ok yan etkiye sahip olabilir ve kullan\u0131mlar\u0131 s\u0131k\u0131 bir \u015fekilde kontrol edilmelidir. D\u00fc\u015f\u00fck dozda iltihap \u00f6nleyici ila\u00e7lar, metotreksat veya azatiyoprin gibi sitotoksik veya ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sistemini bask\u0131lay\u0131c\u0131 ila\u00e7lar ile birlikte kullan\u0131l\u0131r. Sitotoksik ila\u00e7lar, aktive edilmi\u015f T h\u00fccreleri gibi b\u00f6l\u00fcnm\u00fc\u015f h\u00fccreleri \u00f6ld\u00fcrerek imm\u00fcn tepkisini engeller. Ancak, \u00f6ld\u00fcrme i\u015flemi ayr\u0131m g\u00f6zetmez ve di\u011fer s\u00fcrekli b\u00f6l\u00fcnen h\u00fccreler ve organlar\u0131 etkiler ve bu da toksik yan etkilere neden olur. siklosporin gibi ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sistemini bask\u0131layan ila\u00e7lar, sinyal iletim yollar\u0131n\u0131 engelleyerek T h\u00fccrelerinin sinyallere do\u011fru \u015fekilde tepki vermesini \u00f6nler.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 93, "text": "Glukokortikoidler" } ], "id": "572a03086aef0514001551a2", "question": "En g\u00fc\u00e7l\u00fc iltihap \u00f6nleyici ila\u00e7 s\u0131n\u0131f\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 375, "text": "sitotoksik veya ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sistemini bask\u0131lay\u0131c\u0131 ila\u00e7lar" } ], "id": "572a03086aef0514001551a3", "question": "D\u00fc\u015f\u00fck dozda iltihap \u00f6nleyici ila\u00e7lar bazen hangi ila\u00e7 s\u0131n\u0131flar\u0131 ile kullan\u0131l\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 340, "text": "metotreksat veya azatiyoprin" } ], "id": "572a03086aef0514001551a4", "question": "Sitotoksik veya ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sistemini bask\u0131lay\u0131c\u0131 ila\u00e7lar\u0131n iki \u00f6rne\u011fi nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 697, "text": "siklosporin" } ], "id": "572a03086aef0514001551a5", "question": "Sinyal iletim yollar\u0131n\u0131 de\u011fi\u015ftirerek T h\u00fccresi faaliyetini \u00f6nleyen ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sistemini bask\u0131lay\u0131c\u0131 bir ila\u00e7 \u00f6rne\u011fi nedir?" } ] }, { "context": "Buna kar\u015f\u0131l\u0131k, uyan\u0131kl\u0131k d\u00f6nemlerinde, farkl\u0131 patojenlere kar\u015f\u0131 etkili bir tepki ortaya \u00e7\u0131karmak i\u00e7in, sitotoksik do\u011fal \u00f6ld\u00fcr\u00fcc\u00fc h\u00fccreler ve CTL'ler (sitotoksik T lenfositleri) gibi farkl\u0131la\u015ft\u0131r\u0131lm\u0131\u015f efekt\u00f6r h\u00fccreler maksimum seviyeye \u00e7\u0131kar. Uyan\u0131k aktif zamanlarda, kortizol ve katekolaminler gibi iltihap \u00f6nleyici molek\u00fcller de tepe noktas\u0131na ula\u015f\u0131r. Proinflamatuar durumun neden uyku zaman\u0131na mahsus oldu\u011funa dair iki teori vard\u0131r. Birincisi, iltihap, uyanma saatlerinde meydana gelirse ciddi bili\u015fsel ve fiziksel bozulmalara neden olur. \u0130kinci olarak,uyku s\u00fcrelerinde melatonin varl\u0131\u011f\u0131 nedeniyle iltihap olu\u015fabilir. \u0130ltihaplanma \u00e7ok fazla oksidatif strese neden olur ve uyku zamanlar\u0131nda melatonin varl\u0131\u011f\u0131 bu s\u00fcre zarf\u0131nda aktif olarak serbest radikal \u00fcretimini \u00f6nleyebilir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 103, "text": "sitotoksik do\u011fal \u00f6ld\u00fcr\u00fcc\u00fc h\u00fccreler ve CTL'ler (sitotoksik T lenfositleri)" } ], "id": "572a04d51d046914007796cd", "question": "Uyanma periyodunda en y\u00fcksek olan farkl\u0131la\u015ft\u0131r\u0131lm\u0131\u015f efekt\u00f6r h\u00fccrelerin \u00f6rnekleri nelerdir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 267, "text": "kortizol ve katekolaminler" } ], "id": "572a04d51d046914007796ce", "question": "Uyan\u0131k saatlerde tepe yapan iki iltihap \u00f6nleyici molek\u00fcl nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 572, "text": "melatonin" } ], "id": "572a04d51d046914007796cf", "question": "\u0130ltihaplanma, hangi molek\u00fcl\u00fcn varl\u0131\u011f\u0131 nedeniyle uyku s\u00fcresinde meydana gelir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 742, "text": "serbest radikal \u00fcretimini" } ], "id": "572a04d51d046914007796d0", "question": "Melatonin uyku s\u0131ras\u0131nda aktif olarak neyin \u00fcretimini engelleyebilir?" } ] }, { "context": "Uyumlay\u0131c\u0131 ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sisteminin evrimi, ger\u00e7ek\u00e7enelilerin bir atas\u0131nda meydana geldi. Uyumlay\u0131c\u0131 ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sistemin klasik molek\u00fcllerinin \u00e7o\u011fu (\u00f6rne\u011fin, imm\u00fcnoglobulinler ve T h\u00fccre resept\u00f6rleri) yaln\u0131zca ger\u00e7ek\u00e7enelilerde bulunur. Fakat, farkl\u0131 bir lenfosit t\u00fcrevi molek\u00fcl\u00fc ilk defa bofa bal\u0131\u011f\u0131 ve bal\u0131k asala\u011f\u0131 gibi \u00e7enesiz omurgal\u0131larda ke\u015ffedilmi\u015ftir. Bu hayvanlar, ger\u00e7ek\u00e7enelilerin antijen resept\u00f6rleri gibi, az say\u0131da (bir veya iki) genden \u00fcretilen, de\u011fi\u015fken lenfosit resept\u00f6rleri (VLR'ler) ad\u0131nda \u00e7ok say\u0131da molek\u00fcle sahiptir. Bu molek\u00fcllerin patojenik antijenleri, antikorlara benzer bir \u015fekilde ve ayn\u0131 derecede \u00f6zg\u00fcnl\u00fck ile ba\u011flad\u0131\u011f\u0131na inan\u0131lmaktad\u0131r.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 155, "text": "imm\u00fcnoglobulinler ve T h\u00fccre resept\u00f6rleri" } ], "id": "572a07fc6aef0514001551dc", "question": "Uyumlay\u0131c\u0131 ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sisteminin hangi molek\u00fclleri sadece ger\u00e7ek\u00e7enelilerde bulunur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 286, "text": "bofa bal\u0131\u011f\u0131 ve bal\u0131k asala\u011f\u0131" } ], "id": "572a07fc6aef0514001551dd", "question": "\u0130lkel \u00e7enesiz omurgal\u0131lar\u0131n iki \u00f6rne\u011fi nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 459, "text": "de\u011fi\u015fken lenfosit resept\u00f6rleri (VLR'ler)" } ], "id": "572a07fc6aef0514001551de", "question": "\u0130lkel \u00e7enesiz omurgal\u0131lar ne olarak adland\u0131r\u0131lan bir dizi resept\u00f6re sahiptir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Uyumlay\u0131c\u0131 ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sisteminin" } ], "id": "572a07fc6aef0514001551df", "question": "Ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sisteminin hangi k\u0131sm\u0131n\u0131n evrimi ger\u00e7ek\u00e7enelilerin evrimsel atas\u0131nda meydana gelmi\u015ftir?" } ] }, { "context": "Uyumsal ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sisteminden ka\u00e7mak i\u00e7in kullan\u0131lan mekanizmalar daha karma\u015f\u0131kt\u0131r. En basit yakla\u015f\u0131m,temel epitoplar\u0131 gizli tutarken, patojenin y\u00fczeyindeki temel olmayan epitoplar\u0131 (amino asitler ve/veya \u015fekerler) h\u0131zla de\u011fi\u015ftirmektir. Buna antijenik varyasyon denir. \u00d6rne\u011fin h\u0131zl\u0131 bir \u015fekilde mutasyona u\u011frayan HIV vir\u00fcs\u00fcn\u00fcn ,bu \u00f6zelli\u011finden kaynakl\u0131 viral zarf\u0131ndaki konak hedef h\u00fccresine giri\u015f i\u00e7in gerekli olan proteinler s\u00fcrekli de\u011fi\u015fmektedir. Antijenlerde s\u0131k g\u00f6r\u00fclen bu de\u011fi\u015fiklikler, bu vir\u00fcse y\u00f6nelik a\u015f\u0131lar\u0131n ba\u015far\u0131s\u0131zl\u0131\u011f\u0131n\u0131 a\u00e7\u0131klayabilir. Parazit Trypanosoma brucei, bir t\u00fcr y\u00fczey proteinini s\u00fcrekli olarak di\u011feri ile de\u011fi\u015ftirerek benzer bir strateji kullan\u0131r ve antikor tepkisinden bir ad\u0131m \u00f6nde olmas\u0131n\u0131 sa\u011flar.Antijenleri konak molek\u00fclleri ile maskeleme, ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sistemi taraf\u0131ndan tespit edilmekten ka\u00e7\u0131nmak i\u00e7in ba\u015fka bir ortak stratejidir. HIV'de t\u00fcm katmanl\u0131 vir\u00fcs\u00fc kaplayan zar, konak h\u00fccrenin en d\u0131\u015f zar\u0131ndan olu\u015fturulur; bu t\u00fcr \"kendili\u011finden gizlenen\" vir\u00fcsler, ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sisteminin bunlar\u0131 \"kendinden olmayan\" yap\u0131lar olarak tan\u0131mlamas\u0131n\u0131 zorla\u015ft\u0131r\u0131r.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 243, "text": "antijenik varyasyon" } ], "id": "572a0e4b6aef051400155214", "question": "Temel olmayan epitoplar\u0131n de\u011fi\u015fmesiyle uyumsal ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sisteminden kurtulunan s\u00fcrecin ad\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 314, "text": "HIV" } ], "id": "572a0e4b6aef051400155215", "question": "Antijenik varyasyon kullanan bir vir\u00fcs \u00f6rne\u011fi nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 560, "text": "Trypanosoma brucei" } ], "id": "572a0e4b6aef051400155216", "question": "Yok edilmekten ka\u00e7\u0131nmak i\u00e7in antijenik varyasyon stratejisini kullanan bir parazit \u00f6rne\u011fi nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 726, "text": "Antijenleri" } ], "id": "572a0e4b6aef051400155217", "question": "Bir vir\u00fcs\u00fcn tespit edilmesini engellemek i\u00e7in hangi h\u00fccrelerin konak h\u00fccre molek\u00fclleri ile maskelenmesi m\u00fcmk\u00fcnd\u00fcr?" } ] } ], "title": "Immune_system" }, { "paragraphs": [ { "context": "1819 Peterloo katliam\u0131n\u0131n ard\u0131ndan, o y\u0131l\u0131n sonlar\u0131na do\u011fru \u015fair Percy Shelley, zaman\u0131n\u0131n adaletsiz otorite bi\u00e7imleri ile ilgili d\u00fc\u015f\u00fcncelerinin imgeleriyle ba\u015flayan, ard\u0131ndan yeni bir sosyal eylem bi\u00e7iminin k\u0131r\u0131nt\u0131lar\u0131n\u0131 hayal etti\u011fi Anar\u015finin Maskesi adl\u0131 siyasi \u015fiirini yazd\u0131. Bu belki de \u015fiddetsiz protesto ilkesinin ilk \u00e7a\u011fda\u015f[belirsiz] ifadesidir. Bir versiyonu yazar Henry David Thoreau taraf\u0131ndan Sivil \u0130taatsizlik adl\u0131 eserinde, daha sonra ise Satyagraha adl\u0131 doktrininde Gandi taraf\u0131ndan ele al\u0131nd\u0131. Gandi'nin Satyagraha adl\u0131 eseri, Shelley'in protesto ve siyasi eylemde \u015fiddetsizli\u011finden k\u0131smen etkilenmi\u015f ve ilham alm\u0131\u015ft\u0131r. Bilhassa, ba\u011f\u0131ms\u0131z Hindistan kampanyas\u0131 esnas\u0131nda Gandi'nin geni\u015f kitlelere Shelley'nin Anar\u015finin Maskesi eserinden s\u0131k\u00e7a al\u0131nt\u0131 yapt\u0131\u011f\u0131 bilinmektedir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 65, "text": "Percy Shelley" } ], "id": "5727213c708984140094da35", "question": "Peterloo katliam\u0131ndan sonra hangi \u015fair Anar\u015finin Katliam\u0131'n\u0131 yazd\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 291, "text": "\u015fiddetsiz" } ], "id": "5727213c708984140094da36", "question": "Onun \u015fiiri hangi protesto \u00e7e\u015fidinin ilk t\u00fcr\u00fc olarak kabul edilmektedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 520, "text": "Satyagraha" } ], "id": "5727213c708984140094da38", "question": "Gandhi'nin Shelley'den esinlendi\u011fi doktrininin ad\u0131 neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 646, "text": "ba\u011f\u0131ms\u0131z Hindistan" } ], "id": "5727213c708984140094da39", "question": "Gandi ne yapmak amac\u0131yla eserlerinde Shelley'in \u015fiirine s\u0131k s\u0131k at\u0131fta bulunmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 373, "text": "Henry David Thoreau" } ], "id": "5727213c708984140094da37", "question": "Hangi \u00fcnl\u00fc yazar, yaz\u0131lar\u0131nda Percy Shelley'nin benzerli\u011fini ve tasvirini kullanm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 65, "text": "Percy Shelley" } ], "id": "5728d63c4b864d1900164f18", "question": "Anar\u015finin Maskesi \u015fiirini kim yazm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 90, "text": "adaletsiz otorite bi\u00e7imleri" } ], "id": "5728d63c4b864d1900164f19", "question": "Anar\u015finin Maskesi neyi protesto etmek i\u00e7in yaz\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 291, "text": "\u015fiddetsiz protesto" } ], "id": "5728d63c4b864d1900164f1a", "question": "Anar\u015finin Maskesi'nde sergilenen ilke neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 520, "text": "Satyagraha" } ], "id": "5728d63c4b864d1900164f1c", "question": "Gandi'nin eserinin ad\u0131 neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 480, "text": "Gandi" } ], "id": "5728d63c4b864d1900164f1b", "question": "Hangi \u00fcnl\u00fc Hintli sivil itaatsizli\u011fi uygulam\u0131\u015ft\u0131r?" } ] }, { "context": "Devrim niteli\u011fi ta\u015f\u0131mayan sivil itaatsizlik, bireysel vicdan taraf\u0131ndan \"yanl\u0131\u015f\" olarak de\u011ferlendirilmesi sebebiyle kanunlara kar\u015f\u0131 basit bir itaatsizlik, ya da belirli kanunlar\u0131 etkisiz k\u0131lma \u00e7abalar\u0131n\u0131n bir par\u00e7as\u0131 olarak, bu kanunlar\u0131n y\u00fcr\u00fcrl\u00fckten kald\u0131r\u0131lmas\u0131n\u0131 sa\u011flamak veya ba\u015fka bir konuda birinin siyasi taleplerini almak i\u00e7in bask\u0131 yapmakt\u0131r. Devrimci sivil itaatsizlik, daha \u00e7ok h\u00fck\u00fcmeti devirmek i\u00e7in aktif bir te\u015febb\u00fcst\u00fcr (ya da k\u00fclt\u00fcrel gelenekler, toplumsal adetleri, dini inan\u00e7lar\u0131 vb. de\u011fi\u015ftirmek i\u00e7in...devrim siyasi olmak zorunda de\u011fildir, \u00f6rne\u011fin \"k\u00fclt\u00fcrel devrim\" yaln\u0131zca toplumsal dokunun bir b\u00f6l\u00fcm\u00fc s\u00fcr\u00fckleme ve geni\u015f kapsaml\u0131 bir de\u011fi\u015fiklik yapma anlam\u0131na gelir). Gandi'nin eylemleri, devrimci sivil itaatsizlik olarak tan\u0131mlanm\u0131\u015ft\u0131r. Macarlar\u0131n Ferenc De\u00e1k idaresinde Avusturya h\u00fck\u00fcmetine kar\u015f\u0131 devrimci sivil itaatsizlik g\u00f6sterdi\u011fi iddia edilmi\u015ftir. Ayr\u0131ca Thoreau, \u201cbar\u0131\u015f\u00e7\u0131l devrim\u201d kavram\u0131n\u0131 hayata ge\u00e7irerek sivil itaatsizlik ile ilgili yazd\u0131. Howard Zinn, Harvey Wheeler ve di\u011ferleri, bir sivil itaatsizlik ilkesi olarak, Ba\u011f\u0131ms\u0131zl\u0131k Bildirgesi'nde benimsenen, adaletsiz bir h\u00fck\u00fcmeti \"de\u011fi\u015ftirme veya kald\u0131rma\" hakk\u0131n\u0131 tan\u0131mlam\u0131\u015flard\u0131r.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 352, "text": "Devrimci sivil itaatsizlik" } ], "id": "5728202c4b864d19001644ec", "question": "Bir h\u00fck\u00fcmet veya inan\u00e7 sistemini devirmek i\u00e7in aktif bir te\u015febb\u00fcste bulunulmas\u0131na ne denir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 759, "text": "Macarlar\u0131n" } ], "id": "5728202c4b864d19001644ed", "question": "Hangi insan toplulu\u011fu Avusturya h\u00fck\u00fcmetine kar\u015f\u0131 devrimci sivil itaatsizlik g\u00f6stermi\u015ftir? " }, { "answers": [ { "answer_start": 770, "text": "Ferenc De\u00e1k" } ], "id": "5728202c4b864d19001644ee", "question": "Macarlar bu sivil itaatsizli\u011fi hangi ki\u015finin liderli\u011finde ger\u00e7ekle\u015ftirdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 688, "text": "Gandi'nin" } ], "id": "5728202c4b864d19001644ef", "question": "K\u00fclt\u00fcre kar\u015f\u0131 devrimci sivil itaatsizlik, kimin \u00f6rne\u011finde vurgulanm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 441, "text": "k\u00fclt\u00fcrel gelenekler, toplumsal adetleri, dini inan\u00e7lar\u0131" } ], "id": "5728202c4b864d19001644f0", "question": "Sivil itaatsizlik ba\u015fka hangi konularla ilgili olabilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Devrim niteli\u011fi ta\u015f\u0131mayan sivil itaatsizlik" } ], "id": "5728e07e3acd2414000e00e9", "question": "Basit bir sivil itaatsizlik bi\u00e7imi nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 45, "text": "bireysel vicdan taraf\u0131ndan \"yanl\u0131\u015f\" olarak de\u011ferlendirilmesi" } ], "id": "5728e07e3acd2414000e00ea", "question": "Bir insan neden belirli kanunlara kar\u015f\u0131 sivil itaatsizli\u011fi se\u00e7ebilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 161, "text": "belirli kanunlar\u0131 etkisiz k\u0131lma" } ], "id": "5728e07e3acd2414000e00eb", "question": "Bireysel sivil itaatsizli\u011fin amac\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 352, "text": "Devrimci sivil itaatsizlik" } ], "id": "5728e07e3acd2414000e00ec", "question": "Hangi t\u00fcr sivil itaatsizlik daha geni\u015f \u00e7aptad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 688, "text": "Gandi'nin" } ], "id": "5728e07e3acd2414000e00ed", "question": "Hangi \u00fcnl\u00fc Hintlinin eylemleri sivil itaatsizlik olarak kabul edilmi\u015ftir?" } ] }, { "context": "Yasa d\u0131\u015f\u0131 boykotlar, vergi \u00f6demeyi reddetme, askerden ka\u00e7ma, da\u011f\u0131t\u0131lan hizmetleri engelleme sald\u0131r\u0131lar\u0131 ve oturma eylemleri gibi baz\u0131 sivil itaatsizlik bi\u00e7imleri, bir sistemin i\u015flemesini daha da zorla\u015ft\u0131r\u0131r. Bu y\u00f6n\u00fcyle zorlay\u0131c\u0131 olarak kabul edilebilirler. Brownlee, \"sivil itaatsizlikler, ahlaki diyaloglarda bulunmak gibi d\u00fcr\u00fcst ama\u00e7larla zor kullanmaya mecbur kalsalar da sorunlar\u0131n\u0131 masaya yat\u0131rabilmek i\u00e7in s\u0131n\u0131rl\u0131 miktarda zor kullanmay\u0131 gerekli bulabilirler\" demi\u015ftir. Plowshares \u00f6rg\u00fct\u00fc, GCSB Waihopai'yi kap\u0131lar\u0131na kilit vurarak ve iki uydu antenini kaplayan geni\u015f kubbelerden birini bo\u015faltmak i\u00e7in orak kullanarak ge\u00e7ici olarak kapatt\u0131.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 164, "text": "bir sistemin i\u015flemesini" } ], "id": "57282dfb4b864d1900164668", "question": "Boykot etme, vergi \u00f6demeyi reddetme, oturma eylemi ve askerden ka\u00e7ma eylemleri neyi zorla\u015ft\u0131r\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 513, "text": "kap\u0131lar\u0131na kilit vurarak" } ], "id": "57282dfb4b864d1900164669", "question": "Plowshares \u00f6rg\u00fct\u00fcn\u00fcn GCSB Waihopai'yi ge\u00e7ici olarak kapatmas\u0131n\u0131n bir yolunu yaz\u0131n\u0131z?" }, { "answers": [ { "answer_start": 541, "text": "iki uydu antenini kaplayan geni\u015f kubbelerden birini bo\u015faltmak i\u00e7in orak kullanarak" } ], "id": "57282dfb4b864d190016466a", "question": "Plowshares \u00f6rg\u00fct\u00fcn\u00fcn ge\u00e7ici olarak kapatt\u0131\u011f\u0131 di\u011fer yolu yaz\u0131n\u0131z?" }, { "answers": [ { "answer_start": 413, "text": "s\u0131n\u0131rl\u0131 miktarda zor kullanmay\u0131" } ], "id": "57282dfb4b864d190016466b", "question": "Brownlee, bazen insanlar\u0131n sorunlar\u0131n\u0131 duyurmak i\u00e7in ne \u015fekilde davrand\u0131klar\u0131n\u0131 iddia ediyor?" }, { "answers": [ { "answer_start": 220, "text": "zorlay\u0131c\u0131" } ], "id": "57282dfb4b864d190016466c", "question": "B\u00fcy\u00fck bir grup insan\u0131n t\u00fcm\u00fc bir sistemi boykot etmesi veya vergi \u00f6dememesi, ne olarak d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclebilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 21, "text": "vergi \u00f6demeyi reddetme" } ], "id": "5728e715ff5b5019007da914", "question": "Federal h\u00fck\u00fcmete kar\u015f\u0131 yap\u0131lan itaatsizlik t\u00fcr\u00fc nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 164, "text": "bir sistemin i\u015flemesini daha da zorla\u015ft\u0131r\u0131r" } ], "id": "5728e715ff5b5019007da916", "question": "Bu t\u00fcr protestolar\u0131n hangi yan etkisi uygunsuzdur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 376, "text": "sorunlar\u0131n\u0131 masaya yat\u0131rabilmek" } ], "id": "5728e715ff5b5019007da917", "question": "Bu protestolar\u0131n \u00e7o\u011funun amac\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 513, "text": "kap\u0131lar\u0131na kilit vurarak" } ], "id": "5728e715ff5b5019007da918", "question": "B\u00fcy\u00fck \u015firketleri \u015fiddetsiz bir \u015fekilde nas\u0131l protesto edebilirsiniz?" } ] }, { "context": "Baz\u0131 sivil itaatsizler; herkesi belirli yasal standartlar\u0131 sa\u011flayan bir h\u00fck\u00fcmet taraf\u0131ndan olu\u015fturulan kanunlara itaat etmek zorunda b\u0131rakan sosyal s\u00f6zle\u015fmenin ge\u00e7erlili\u011fine olan inan\u00e7lar\u0131 y\u00fcz\u00fcnden cezay\u0131 kabul etmenin kendilerinin \u00fczerine d\u00fc\u015fen bir g\u00f6rev oldu\u011funu d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyor, aksi halde kanun nezdinde olu\u015fturulan cezalara maruz kal\u0131yorlar. H\u00fck\u00fcmetin varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 destekleyen di\u011fer sivil itaatsizler de yine kendi h\u00fck\u00fcmetlerinin me\u015fruiyetine inanm\u0131yor veya onun \u00e7\u0131kard\u0131\u011f\u0131 belirli bir yasan\u0131n me\u015fruiyetine inanm\u0131yor. Ve yine di\u011fer sivil itaatsizler, anar\u015fistler olarak, hi\u00e7bir h\u00fck\u00fcmetin me\u015fruiyetine inanm\u0131yorlar ve bu nedenle di\u011fer insanlar\u0131n haklar\u0131n\u0131 \u00e7i\u011fnemeyen ceza hukuku ihlalinden dolay\u0131 verilen cezay\u0131 kabul etme gere\u011fi duymuyorlar.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 198, "text": "cezay\u0131" } ], "id": "5728eb1a3acd2414000e01c5", "question": "Baz\u0131 sivil itaatsiz insanlar neyi kabul etme gere\u011fi duyuyorlar?" }, { "answers": [ { "answer_start": 141, "text": "sosyal s\u00f6zle\u015fmenin ge\u00e7erlili\u011fine olan inan\u00e7lar\u0131" } ], "id": "5728eb1a3acd2414000e01c6", "question": "Cezan\u0131n kabul edilmesine neden ihtiya\u00e7 duyulmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 469, "text": "belirli bir yasan\u0131n me\u015fruiyetine" } ], "id": "5728eb1a3acd2414000e01c7", "question": "Baz\u0131 insanlar neyi protesto ediyor?" }, { "answers": [ { "answer_start": 546, "text": "anar\u015fistler" } ], "id": "5728eb1a3acd2414000e01c8", "question": "H\u00fck\u00fcmet hi\u00e7bir \u015fekilde kabul etmeyen grubun ad\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 623, "text": "di\u011fer insanlar\u0131n haklar\u0131n\u0131 \u00e7i\u011fnemeyen" } ], "id": "5728eb1a3acd2414000e01c9", "question": "Anar\u015fistler hangi sebeple cezay\u0131 kabul etmek istemiyorlar?" } ] }, { "context": "Bazen kovu\u015fturma, san\u0131klara su\u00e7u kabul etmeleri kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda hafif su\u00e7 say\u0131lmas\u0131 ve hapis cezas\u0131 almama f\u0131rsat\u0131 sunulan Camden 28 davas\u0131nda oldu\u011fu gibi, sivil itaatsizlere bir itiraf pazarl\u0131\u011f\u0131 \u00f6nerisinde bulunur. Baz\u0131 toplu tutuklama durumlar\u0131nda, aktivistler herkes i\u00e7in ayn\u0131 itiraf pazarl\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00fcvence alt\u0131na almak i\u00e7in dayan\u0131\u015fma taktiklerini kullanmaya karar verir. Ancak baz\u0131 aktivistler, herhangi bir itiraf anla\u015fmas\u0131 yapmadan su\u00e7u kabul ettikleri k\u00f6r itiraf se\u00e7ene\u011fini tercih etti. Mahatma Gandi su\u00e7unu kabul etti ve mahkemeye, \"...kanunda a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde su\u00e7 olarak belirtilen \u015fey i\u00e7in bana y\u00fcklenebilecek olan en y\u00fcksek cezaya i\u00e7imden gelerek boyun e\u011fiyorum ve bunun bir vatanda\u015f\u0131n en \u00f6nemli vazifesi oldu\u011funu d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyorum.\" dedi.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 176, "text": "itiraf pazarl\u0131\u011f\u0131" } ], "id": "5728eef92ca10214002daab0", "question": "Sivil itaatsizlere bazen ne t\u00fcr cezalar sunulmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 84, "text": "hapis cezas\u0131 almama" } ], "id": "5728eef92ca10214002daab1", "question": "Bir itiraf pazarl\u0131\u011f\u0131nda bulunurken ama\u00e7 genellikle nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 322, "text": "dayan\u0131\u015fma" } ], "id": "5728eef92ca10214002daab2", "question": "Bir\u00e7ok ki\u015fi tutukland\u0131\u011f\u0131nda, genel uzla\u015fma takti\u011fi nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 453, "text": "k\u00f6r itiraf" } ], "id": "5728eef92ca10214002daab3", "question": "Ne t\u00fcr bir itirafta bulunma bazen itaatsizlik eylemi olarak kabul edilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 488, "text": "Mahatma Gandi" } ], "id": "5728eef92ca10214002daab4", "question": "Hangi \u00fcnl\u00fc Hintli su\u00e7unu kabul etti ve kendini mahkemelerin insaf\u0131na b\u0131rakt\u0131?" } ] } ], "title": "Civil_disobedience" }, { "paragraphs": [ { "context": "\u0130n\u015faat bir yap\u0131 ya da altyap\u0131 in\u015fa etme s\u00fcrecidir. imalat genel anlamda belirlenmi\u015f bir al\u0131c\u0131 olmadan benzer \u00fcr\u00fcnlerin seri \u00fcretimini i\u00e7erirken, in\u015faat ise genel olarak belirli bir m\u00fc\u015fteri i\u00e7in konumda ger\u00e7ekle\u015fmesi y\u00f6n\u00fcyle imalattan farkl\u0131la\u015f\u0131r. End\u00fcstri olarak in\u015faat, geli\u015fmi\u015f \u00fclkelerin gayri safi yurt i\u00e7i has\u0131las\u0131n\u0131n %6-9\u2019unu kapsar. \u0130n\u015faat; planlama, [al\u0131nt\u0131 gerekli] tasar\u0131m ve sermaye ile ba\u015flar ve proje in\u015fa edilip kullan\u0131ma haz\u0131r hale gelene kadar devam eder. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "\u0130n\u015faat" } ], "id": "57273a465951b619008f86ff", "question": "Bir bina veya yap\u0131 in\u015fa etme s\u00fcreci nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 51, "text": "imalat" } ], "id": "57273a465951b619008f8700", "question": "Genel olarak belirli bir al\u0131c\u0131 olmadan benzer \u00fcr\u00fcnlerin seri \u00fcretimini i\u00e7eren nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 322, "text": "%6-9\u2019unu" } ], "id": "57273a465951b619008f8701", "question": "\u0130n\u015faat, gayri safi yurt i\u00e7i has\u0131lan\u0131n y\u00fczde ka\u00e7\u0131n\u0131 olu\u015fturur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 347, "text": "planlama, [al\u0131nt\u0131 gerekli] tasar\u0131m ve sermaye" } ], "id": "57273a465951b619008f8702", "question": "\u0130n\u015faat\u2019\u0131n meydana gelmesi i\u00e7in hangi \u00fc\u00e7 \u015feye ihtiya\u00e7 vard\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 169, "text": "belirli bir m\u00fc\u015fteri" } ], "id": "57273a465951b619008f8703", "question": "\u0130n\u015faat, kim i\u00e7in konumda ger\u00e7ekle\u015fir?" } ] }, { "context": "Engineering News-Record(ENR), in\u015faat end\u00fcstrisi i\u00e7in bir ticaret dergisidir. ENR her y\u0131l tasar\u0131m ve in\u015faat \u015firketlerinin b\u00fcy\u00fckl\u00fc\u011f\u00fc ile ilgili veri derler ve rapor eder. Amerika Birle\u015fik Devletleri\u2019ndeki en b\u00fcy\u00fck \u015firketlerin (\u0130lk 40) ve ayn\u0131 zamanda en b\u00fcy\u00fck k\u00fcresel \u015firketlerin(ilk 250, anavatanlar\u0131n\u0131n d\u0131\u015f\u0131nda yapt\u0131klar\u0131 i\u015f miktar\u0131yla) bir listesini yay\u0131nlar. 2014\u2019te ENR, dokuz pazar diliminde veri derledi. Ula\u015f\u0131m, petrol, binalar, enerji, sanayi, su, imalat, kanalizasyon/at\u0131k, Telekom ve di\u011fer projeler i\u00e7in onuncu kategori olarak tehlikeli at\u0131klar \u015feklinde b\u00f6l\u00fcnm\u00fc\u015ft\u00fcr. \u0130lk 400 raporlar\u0131nda \u015firketleri a\u011f\u0131r m\u00fcteahhitler olarak s\u0131ralamak i\u00e7in ula\u015f\u0131m, at\u0131k, tehlikeli at\u0131klar ve su ile ilgili verilerini kullanm\u0131\u015ft\u0131r.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 30, "text": "in\u015faat end\u00fcstrisi i\u00e7in bir ticaret dergisidir" } ], "id": "57273e50dd62a815002e9a02", "question": "Engineering News-Record nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Engineering News-Record(ENR)" } ], "id": "57273e50dd62a815002e9a03", "question": "Tasar\u0131m ve in\u015faat \u015firketlerinin b\u00fcy\u00fckl\u00fc\u011f\u00fc hakk\u0131nda kim veri derler ve rapor eder?" }, { "answers": [ { "answer_start": 361, "text": "2014\u2019te" } ], "id": "57273e50dd62a815002e9a04", "question": "ENR hangi y\u0131lda dokuz pazar diliminde veri derlemi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 648, "text": "ula\u015f\u0131m, at\u0131k, tehlikeli at\u0131klar ve su" } ], "id": "57273e50dd62a815002e9a05", "question": "ENR, ilk 400 firmay\u0131 a\u011f\u0131r m\u00fcteahhit olarak s\u0131ralamak i\u00e7in ne ile ilgili verileri kullanm\u0131\u015ft\u0131r? " } ] }, { "context": "Standart End\u00fcstriyel S\u0131n\u0131fland\u0131rma ve daha yeni olan Kuzey Amerika End\u00fcstri S\u0131n\u0131fland\u0131rma Sistemi, in\u015faat yapan veya ba\u015fka \u015fekilde in\u015faatla ilgilenen \u015firketler i\u00e7in s\u0131n\u0131fland\u0131rma sistemine sahiptir. Bu sekt\u00f6rdeki \u015firketlerin farkl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 te\u015fhi\u015f etmek i\u00e7in, \u00fc\u00e7 alt sekt\u00f6re ayr\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r: bina in\u015faat\u0131, a\u011f\u0131r b\u00fcy\u00fck in\u015faat ve in\u015faat m\u00fchendisli\u011fi yap\u0131m\u0131, alan\u0131nda uzman ticari m\u00fcteahhitler. Ayn\u0131 zamanda yap\u0131 hizmet firmalar\u0131(\u00f6rne\u011fin m\u00fchendislik, mimarlik) ve in\u015faat y\u00f6neticileri( yap\u0131 projesinin tamamlanmas\u0131nda direkt finansal sorumlulu\u011fu oldu\u011funu varsaymadan yap\u0131 y\u00f6netimine dahil olan firmalar) i\u00e7in de kategoriler vard\u0131r.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 288, "text": "bina in\u015faat\u0131, a\u011f\u0131r b\u00fcy\u00fck in\u015faat ve in\u015faat m\u00fchendisli\u011fi yap\u0131m\u0131, alan\u0131nda uzman ticari m\u00fcteahhitler." } ], "id": "57273f27dd62a815002e9a0a", "question": "\u0130n\u015faat\u0131n \u00fc\u00e7 alt sekt\u00f6r\u00fc nelerdir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 400, "text": "yap\u0131 hizmet firmalar\u0131(\u00f6rne\u011fin m\u00fchendislik, mimarlik) ve in\u015faat y\u00f6neticileri" } ], "id": "57273f27dd62a815002e9a0b", "question": "Neler i\u00e7in ba\u015fka kategoriler vard\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Standart End\u00fcstriyel S\u0131n\u0131fland\u0131rma ve daha yeni olan Kuzey Amerika End\u00fcstri S\u0131n\u0131fland\u0131rma Sistemi" } ], "id": "57273f27dd62a815002e9a0c", "question": "\u0130n\u015faat \u015firketleri i\u00e7in s\u0131n\u0131fland\u0131rma sistemine sahip olan nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 477, "text": "yap\u0131 projesinin tamamlanmas\u0131nda direkt finansal sorumlulu\u011fu oldu\u011funu varsaymadan yap\u0131 y\u00f6netimine dahil olan firmalar" } ], "id": "57273f27dd62a815002e9a0d", "question": "\u0130n\u015faat y\u00f6neticleri nelerdir?" } ] }, { "context": "Tasar\u0131mdaki modern e\u011filim, \u00f6zellikle b\u00fcy\u00fck \u015firketler aras\u0131nda, \u00f6nceden ayr\u0131lm\u0131\u015f uzmanl\u0131k alanlar\u0131n\u0131n birle\u015ftirilmesi y\u00f6n\u00fcndedir. Ge\u00e7mi\u015fte genellikle b\u00fcy\u00fck firmalarda bile mimarlar, i\u00e7 mimarlar, m\u00fchendisler, geli\u015ftiriciler, in\u015faat y\u00f6neticileri ve ana m\u00fcteahhitler ba\u015fl\u0131 ba\u015f\u0131na ayr\u0131 \u015firketlerdi. G\u00fcn\u00fcm\u00fczde, g\u00f6r\u00fcn\u00fcrde \u201cmimarl\u0131k\u201d veya \u201cin\u015faat y\u00f6neticili\u011fi\u201d firmalar\u0131 olan \u015firketler, b\u00fcnyelerinde \u00e7al\u0131\u015fan olarak ba\u011f\u0131nt\u0131l\u0131 olan t\u00fcm alanlardan uzmanlar bar\u0131nd\u0131rabilir veya gerekli her bir niteli\u011fi sa\u011flayacak ortak \u015firkete sahiptirler. Bu y\u00fczden bu gibi her \u015firket in\u015faat projeleri i\u00e7in ba\u015flang\u0131\u00e7tan sonuna kadar kendini \u201dtek noktadan al\u0131\u015fveri\u015f\u201d olarak \u00f6nerir. \u201cTasarla in\u015fa et\u201d s\u00f6zle\u015fmesi olarak belirlenen bu s\u00f6zle\u015fmede, m\u00fcteahhite performans ko\u015fulu getirilir ve m\u00fcteahhit bu performans ko\u015fuluna ba\u011fl\u0131 kalarak projeyi tasar\u0131mdan in\u015faata kadar \u00fcstlenmelidir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 63, "text": "\u00f6nceden ayr\u0131lm\u0131\u015f uzmanl\u0131k alanlar\u0131n\u0131n" } ], "id": "57274e0d708984140094dbe5", "question": "Tasar\u0131mdaki modern e\u011filim neyin birle\u015ftirilmesine do\u011frudur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 263, "text": "ba\u015fl\u0131 ba\u015f\u0131na ayr\u0131 \u015firketlerdi." } ], "id": "57274e0d708984140094dbe6", "question": "B\u00fcy\u00fck firmalarda bile, mimarlar, i\u00e7 mimarlar, m\u00fchendisler, geli\u015ftiriciler, in\u015faat y\u00f6neticileri ve ana m\u00fcteahhitler genellikle ne olurdu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 614, "text": "\u201dtek noktadan al\u0131\u015fveri\u015f\u201d" } ], "id": "57274e0d708984140094dbe7", "question": "G\u00fcn\u00fcm\u00fczde, firmalar kendilerini in\u015faat projelerine ne olarak \u00f6nerebilirler?" }, { "answers": [ { "answer_start": 654, "text": "\u201cTasarla in\u015fa et\u201d s\u00f6zle\u015fmesi" } ], "id": "57274e0d708984140094dbe8", "question": "Ne t\u00fcr s\u00f6zle\u015fmelerde m\u00fcteahhite performans ko\u015fulu getirilir ve m\u00fcteahhit bu performans ko\u015fuluna ba\u011fl\u0131 kalarak projeyi tasar\u0131mdan in\u015faata kadar \u00fcstlenmek zorundad\u0131r?" } ] }, { "context": "Proje, imar ve yap\u0131 kural gerekliliklerine ba\u011fl\u0131 kalmal\u0131d\u0131r. Kurallara ba\u011fl\u0131 kalmakta ba\u015far\u0131s\u0131z olan bir proje in\u015fa etmek mal sahibine fayda sa\u011flamaz. Baz\u0131 yasal gereksinimler do\u011fas\u0131 gere\u011fi k\u00f6t\u00fc oldu\u011fu d\u00fc\u015f\u00fcncesinden veya inkar edilmez \u015fekilde k\u00f6t\u00fc olan \u015feylerin \u00f6nlenmesi arzusundan gelir. Di\u011fer yasal gereksinimler kanun taraf\u0131ndan yasakland\u0131\u011f\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcncesinden veya gelenekler ya da beklentilerin s\u00f6z konusu oldu\u011fu \u015feylerden gelir, \u00f6rne\u011fin \u0130\u015fletmelerin bir i\u015f b\u00f6lgesine ve konutlar\u0131n bir yerle\u015fim b\u00f6lgesine izole edilmesi gibi. Bir avukat, bir kural\u0131n uygulanabilir olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 (k\u00f6pr\u00fc tasar\u0131m\u0131n\u0131n \u00e7\u00f6kmesine neden olmayaca\u011f\u0131n\u0131) veya geleneklerin art\u0131k gerekli olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 iddia ederek(ya\u015fama-\u00e7al\u0131\u015fma mekanlar\u0131n\u0131n kabul\u00fcn\u00fcn toplum nezdinde artmas\u0131), binan\u0131n in\u015fa edilece\u011fi araziyi d\u00fczenleyen yasada de\u011fi\u015fiklik veya muafiyet isteyebilir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 7, "text": "imar ve yap\u0131 kural gerekliliklerine" } ], "id": "572750e8dd62a815002e9af0", "question": "Bir proje neye ba\u011fl\u0131 kalmal\u0131d\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 122, "text": "mal sahibine" } ], "id": "572750e8dd62a815002e9af1", "question": "Kurallara ba\u011fl\u0131 kalmakta ba\u015far\u0131s\u0131z olmu\u015f bir projenin in\u015fas\u0131 kime fayda sa\u011flamaz?" }, { "answers": [ { "answer_start": 221, "text": "inkar edilmez \u015fekilde k\u00f6t\u00fc olan \u015feylerin \u00f6nlenmesi arzusundan" } ], "id": "572750e8dd62a815002e9af2", "question": "Do\u011fas\u0131 gere\u011fi k\u00f6t\u00fc oldu\u011fu d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclen nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 365, "text": "gelenekler ya da beklentilerin s\u00f6z konusu oldu\u011fu \u015feylerden" } ], "id": "572750e8dd62a815002e9af3", "question": "Kanun taraf\u0131ndan yasaklananlar nelerdir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 527, "text": "Bir avukat" } ], "id": "572750e8dd62a815002e9af4", "question": "Binan\u0131n in\u015fa edilece\u011fi araziyi d\u00fczenleyen kanunda de\u011fi\u015fiklikleri veya istisnalar\u0131 kim isteyebilir?" } ] } ], "title": "Construction" }, { "paragraphs": [ { "context": "Erg\u00e4nzungsschulen, \u00f6zel \u015fah\u0131slar, \u00f6zel kurulu\u015flar veya nadiren dini gruplar taraf\u0131ndan i\u015fletilen ve devlet okullar\u0131nda bulunmayan bir t\u00fcr e\u011fitim sunan ortaokul veya ortaokul sonras\u0131 (\u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc dereceden olmayan) okullard\u0131r. Bu okullar\u0131n \u00e7o\u011fu meslek okullar\u0131d\u0131r. Ancak, bu meslek okullar\u0131, Alman ikili e\u011fitim sisteminin bir par\u00e7as\u0131 de\u011fildir. Erg\u00e4nzungsschulen, h\u00fck\u00fcmet d\u00fczenlemeleri d\u0131\u015f\u0131nda faaliyet g\u00f6sterme \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fcne sahip ve \u00f6\u011frencilerinden \u00f6\u011frenim \u00fccretlerini tahsil etmek suretiyle finanse ediliyor. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Erg\u00e4nzungsschulen" } ], "id": "57274b35f1498d1400e8f5d4", "question": "Almanya'daki \u00f6zel orta \u00f6\u011fretim okullar\u0131 nas\u0131l adland\u0131r\u0131l\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 239, "text": "meslek" } ], "id": "57274b35f1498d1400e8f5d5", "question": "En \u00e7ok ne t\u00fcr okullar erg\u00e4nzungsschulendir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 444, "text": "\u00f6\u011frenim" } ], "id": "57274b35f1498d1400e8f5d6", "question": "Erg\u00e4nzungsschulen nas\u0131l finanse edilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 63, "text": "dini" } ], "id": "57274b35f1498d1400e8f5d7", "question": "\u00d6zel \u015fah\u0131slar ve kurulu\u015flarla birlikte, hangi gruplar bazen erg\u00e4nzungsschulen i\u015fletir?" } ] }, { "context": "Hindistan'da, \u00f6zel okullara ba\u011f\u0131ms\u0131z okullar denir, ancak baz\u0131 \u00f6zel okullar h\u00fck\u00fcmetten finansal yard\u0131m ald\u0131klar\u0131ndan, yard\u0131ml\u0131 veya yard\u0131ms\u0131z bir okul olabilir. Yani, tam anlam\u0131yla, \u00f6zel bir okul, yard\u0131ms\u0131z, ba\u011f\u0131ms\u0131z bir okuldur. Bu tan\u0131m\u0131n amac\u0131 i\u00e7in, h\u00fck\u00fcmetten s\u00fcbvanse edilen bir oran sat\u0131n ald\u0131ktan sonra sat\u0131n almad\u0131\u011f\u0131n\u0131z de\u011fil, sadece maddi yard\u0131m etti\u011finiz kabul edilebilir. Hem sendika h\u00fck\u00fcmeti hem de devletlerin okullar\u0131 y\u00f6netme yetkisi dahilinde \u00e7\u00fcnk\u00fc E\u011fitim, anayasadaki E\u015fzamanl\u0131 yasama konular\u0131 listesinde yer almaktad\u0131r. Devletler, sekt\u00f6r\u00fcn y\u00f6netimi i\u00e7in kendi kural ve y\u00f6netmeliklerini olu\u015ftururken; uygulama, sendika h\u00fck\u00fcmetinin geni\u015f politika y\u00f6nelimleri sa\u011flamas\u0131 i\u00e7indi. Di\u011fer \u015feylerin yan\u0131 s\u0131ra, bu ayn\u0131 zamanda okuldan ayr\u0131lma sertifikalar\u0131 i\u00e7in s\u0131navlar yapan 30 farkl\u0131 S\u0131nav Kurullar\u0131 veya akademik otoritelerle sonu\u00e7land\u0131. Birden fazla eyalette bulunan \u00f6nde gelen S\u0131nav Kurullar\u0131, CBSE ve CISCE, NENBSE'dir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 28, "text": "ba\u011f\u0131ms\u0131z okullar" } ], "id": "57274beff1498d1400e8f5e4", "question": "Bir Hint \u00f6zel okulu i\u00e7in terim nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 909, "text": "CBSE" } ], "id": "57274beff1498d1400e8f5e5", "question": "CISCE ve NENBSE ile birlikte, Birden fazla Hint devletinde g\u00f6ze \u00e7arpan bir S\u0131nav Kurulu nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 785, "text": "30" } ], "id": "57274beff1498d1400e8f5e6", "question": "Hindistan'da ka\u00e7 tane S\u0131nav Kurulu var?" }, { "answers": [ { "answer_start": 627, "text": "sendika h\u00fck\u00fcmetinin" } ], "id": "57274beff1498d1400e8f5e7", "question": "Hindistan'da hangi kurulu\u015f okullara politika y\u00f6nelimleri sa\u011fl\u0131yor?" } ] }, { "context": "G\u00fcney Afrika'daki en eski okullardan baz\u0131lar\u0131 on dokuzuncu y\u00fczy\u0131l\u0131n ba\u015flar\u0131nda misyonerler taraf\u0131ndan kurulan \u00f6zel kilise okullar\u0131d\u0131r. \u00d6zel sekt\u00f6r o zamandan beri b\u00fcy\u00fcd\u00fc. Irk\u00e7\u0131l\u0131\u011f\u0131n ortadan kald\u0131r\u0131lmas\u0131n\u0131n ard\u0131ndan G\u00fcney Afrika\u2019da \u00f6zel e\u011fitimi d\u00fczenleyen yasalar \u00f6nemli \u00f6l\u00e7\u00fcde de\u011fi\u015fti. 1996 G\u00fcney Afrika Okullar\u0131 Yasas\u0131 iki okul kategorisini tan\u0131r: \"kamu\" (devlet kontroll\u00fc) ve \"ba\u011f\u0131ms\u0131z\" (geleneksel \u00f6zel okullar\u0131 ve \u00f6zel olarak y\u00f6netilen okullar\u0131 i\u00e7eren[a\u00e7\u0131klama gerekli].)", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 291, "text": "G\u00fcney Afrika Okullar\u0131 Yasas\u0131" } ], "id": "5727515f708984140094dc11", "question": "Hangi G\u00fcney Afrika yasas\u0131 iki t\u00fcr okulu tan\u0131d\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 286, "text": "1996" } ], "id": "5727515f708984140094dc12", "question": "G\u00fcney Afrika Okullar\u0131 Kanunu hangi y\u0131l ge\u00e7ti?" }, { "answers": [ { "answer_start": 379, "text": "ba\u011f\u0131ms\u0131z" } ], "id": "5727515f708984140094dc13", "question": "Devlet okullar\u0131yla birlikte, G\u00fcney Afrika Okullar\u0131 Kanunu kapsam\u0131nda ne t\u00fcr bir okul tan\u0131nd\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 390, "text": "geleneksel \u00f6zel" } ], "id": "5727515f708984140094dc14", "question": "G\u00fcney Afrika'da, \u00f6zel olarak y\u00f6netilen okullarla birlikte, hangi okullar ba\u011f\u0131ms\u0131z olarak s\u0131n\u0131fland\u0131r\u0131l\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 46, "text": "on dokuzuncu y\u00fczy\u0131l\u0131n" } ], "id": "5727515f708984140094dc15", "question": "Misyonerler hangi y\u00fczy\u0131lda \u00f6zellikle G\u00fcney Afrika'da kilise okullar\u0131 kurdular?" } ] }, { "context": "Irk\u00e7\u0131l\u0131k d\u00f6neminin son y\u0131llar\u0131nda, beyaz devlet okullar\u0131ndaki ebeveynlere Model C ad\u0131 verilen \"yar\u0131 \u00f6zel\" bir forma d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fcrme se\u00e7ene\u011fi verildi ve bu okullar\u0131n \u00e7o\u011fu, di\u011fer \u0131rklar\u0131n \u00e7ocuklar\u0131n\u0131 kabul etmek i\u00e7in kabul politikalar\u0131n\u0131 de\u011fi\u015ftirdi. Demokrasiye ge\u00e7i\u015fin ard\u0131ndan, \"Model C\" nin yasal formu kald\u0131r\u0131ld\u0131, ancak, terim vaktiyle beyaz \u00e7ocuklar i\u00e7in ayr\u0131lm\u0131\u015f devlet okullar\u0131 tan\u0131mlamak i\u00e7in kullan\u0131lmaya devam ediyor .. Bu okullar, daha \u00f6nce di\u011fer \u0131rk gruplar\u0131 i\u00e7in ayr\u0131lan devlet okullar\u0131ndan daha iyi akademik sonu\u00e7lar \u00fcretme e\u011filimindedir. Eski \u201cModel C\u201d okullar\u0131 devlet kontrol\u00fcnde oldu\u011fu i\u00e7in \u00f6zel okul de\u011fildir. G\u00fcney Afrika'daki t\u00fcm okullar (hem ba\u011f\u0131ms\u0131z okullar hem de devlet okullar\u0131 dahil) zorunlu okul \u00fccretleri belirleme hakk\u0131na sahiptir ve eski C model okullar di\u011fer devlet okullar\u0131ndan \u00e7ok daha y\u00fcksek okul \u00fccretleri belirleme e\u011filimindedir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 333, "text": "beyaz \u00e7ocuklar i\u00e7in ayr\u0131lm\u0131\u015f devlet okullar\u0131" } ], "id": "57275409708984140094dc35", "question": "Irk\u00e7\u0131l\u0131ktan sonra, hangi t\u00fcr okullara \"Model C\" okullar denir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 497, "text": "daha iyi" } ], "id": "57275409708984140094dc36", "question": "Eski Model C okullar\u0131ndaki akademik sonu\u00e7lar di\u011fer okullarla kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda nas\u0131ld\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 807, "text": "daha y\u00fcksek" } ], "id": "57275409708984140094dc37", "question": "Eski Model C okullar\u0131ndaki \u00fccretler di\u011fer okullardaki okullara g\u00f6re nas\u0131ld\u0131r?" } ] }, { "context": "Amerika Birle\u015fik Devletleri'nin bir\u00e7ok yerinde, Amerika Birle\u015fik Devletleri okullar\u0131n\u0131n \u201cb\u00fct\u00fcn kas\u0131tl\u0131 h\u0131zda\u201d \u0131rk ay\u0131r\u0131m\u0131na son vermesini talep eden 1954 tarihli Brown v. Topeka E\u011fitim Kurulu d\u00f6n\u00fcm noktas\u0131 davas\u0131ndan sonra, yerel aileler \u00f6zel \"H\u0131ristiyan akademiler\" dalgas\u0131 d\u00fczenlediler. G\u00fcney ABD'nin bir\u00e7ok yerinde, devlet okullar\u0131 s\u0131rayla Afrikal\u0131-Amerikal\u0131 \u00f6\u011frencilerle daha yo\u011fun bir \u015fekilde yo\u011funla\u015f\u0131rken, bir\u00e7ok beyaz \u00f6\u011frenci akademiye ge\u00e7ti (bkz. Mississippi'deki \u00f6zel okullar\u0131n listesi). Akademilerin akademik i\u00e7eri\u011fi genellikle Kolej Haz\u0131rl\u0131\u011f\u0131yd\u0131. 1970'lerden beri, baz\u0131lar\u0131 \u00e7al\u0131\u015fmaya devam etmesine ra\u011fmen bu \"ay\u0131rma akademilerinin\" bir\u00e7o\u011fu kapand\u0131. [Kaynak belirtilmeli]", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 162, "text": "Brown v. Topeka E\u011fitim Kurulu" } ], "id": "572757bef1498d1400e8f690", "question": "Hangi dava ABD\u2019deki okullarda \u0131rk ay\u0131r\u0131m\u0131na son verdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 622, "text": "ay\u0131rma akademilerinin" } ], "id": "572757bef1498d1400e8f691", "question": "Okul ayr\u0131lmas\u0131n\u0131n ard\u0131ndan ortaya \u00e7\u0131kan H\u0131ristiyan akademiler i\u00e7in a\u015fa\u011f\u0131lay\u0131c\u0131 bir terim nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 289, "text": "G\u00fcney" } ], "id": "572757bef1498d1400e8f692", "question": "Amerika Birle\u015fik Devletleri'nin hangi b\u00f6lgesinde bir\u00e7ok \u00f6\u011frenci \u0131rk ayr\u0131m\u0131n\u0131n kald\u0131r\u0131lmas\u0131 d\u00f6neminde H\u0131ristiyan akademilere ge\u00e7ti?" }, { "answers": [ { "answer_start": 420, "text": "beyaz" } ], "id": "572757bef1498d1400e8f693", "question": "Brown karar\u0131ndan sonra Hristiyan akademilerine kat\u0131lan \u00f6\u011frencilerin ilk \u0131rk\u0131 neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 343, "text": "Afrikal\u0131-Amerikal\u0131" } ], "id": "572757bef1498d1400e8f694", "question": "Amerika Birle\u015fik Devletleri'ndeki okullarda \u0131rk ayr\u0131m\u0131n\u0131n kald\u0131r\u0131lmas\u0131, devlet okullar\u0131nda hangi etnik k\u00f6kene sahip \u00f6\u011frenci say\u0131s\u0131n\u0131n artmas\u0131na neden oldu?" } ] } ], "title": "Private_school" }, { "paragraphs": [ { "context": "\u00dcniversite Boston metropol b\u00f6lgesi boyunca kamp\u00fcsleri olan, on bir ayr\u0131 akademik birim\u2014on fak\u00fclte ve Radcliffe \u0130leri Ara\u015ft\u0131rma Enstit\u00fcs\u00fc\u2014 halinde d\u00fczenlenmi\u015ftir: 209 d\u00f6n\u00fcml\u00fck (85 hektarl\u0131k) ana kamp\u00fcs\u00fc, Cambridge'deki Harvard Yard'da, Boston'\u0131n yakla\u015f\u0131k 3 mil (5 km) kuzeybat\u0131s\u0131nda bulunmaktad\u0131r; Harvard Stadyumu da dahil olmak \u00fczere i\u015fletme okulu ve atletizm tesisleri, Boston'un Allston semtindeki Charles Nehri'nin kar\u015f\u0131s\u0131ndad\u0131r ve t\u0131p, di\u015fhekimli\u011fi ve halk sa\u011fl\u0131\u011f\u0131 okullar\u0131 Longwood T\u0131p B\u00f6lgesi'ndedir. Harvard'\u0131n 37.6 milyar dolarl\u0131k finansal deste\u011fi herhangi bir akademik kurumun en b\u00fcy\u00fc\u011f\u00fcd\u00fcr.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 372, "text": "Boston'un" } ], "id": "5727aec03acd2414000de991", "question": "\u00dcniversitenin bulundu\u011fu b\u00fcy\u00fck ABD \u015fehri nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 519, "text": "37.6 milyar" } ], "id": "5727aec03acd2414000de992", "question": "Okulun ba\u011f\u0131\u015f\u0131n\u0131n b\u00fcy\u00fckl\u00fc\u011f\u00fc nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 401, "text": "Charles Nehri'nin" } ], "id": "5727aec03acd2414000de993", "question": "Okulun yak\u0131n\u0131nda hangi nehir bulunmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 60, "text": "on bir" } ], "id": "5727aec03acd2414000de994", "question": "Okulu ne kadar akademik birim olu\u015fturuyor?" }, { "answers": [ { "answer_start": 218, "text": "Harvard Yard'da" } ], "id": "5727aec03acd2414000de995", "question": "Ana kamp\u00fcs\u00fcn Cambridge'de merkezli oldu\u011fu alan\u0131n ad\u0131 nedir?" } ] }, { "context": "Harvard Business School ve Harvard Stadyumu da dahil olmak \u00fczere \u00fcniversitenin atletizm tesislerinin \u00e7o\u011fu, Allston'daki Cambridge kamp\u00fcs\u00fcn\u00fcn kar\u015f\u0131s\u0131ndaki 358 d\u00f6n\u00fcml\u00fck (145 hektar) kamp\u00fcste yer almaktad\u0131r. John W. Weeks K\u00f6pr\u00fcs\u00fc, her iki kamp\u00fcs\u00fc birbirine ba\u011flayan Charles Nehri \u00fczerindeki yaya k\u00f6pr\u00fcs\u00fcd\u00fcr. Harvard T\u0131p Okulu, Harvard Di\u015f Hekimli\u011fi Okulu ve Harvard Halk Sa\u011fl\u0131\u011f\u0131 Okulu, Boston \u015fehir merkezinin yakla\u015f\u0131k 3,3 mil (5.3 km) g\u00fcneybat\u0131s\u0131nda ve Cambridge kamp\u00fcs\u00fcn\u00fcn 3,3 mil (5,3 km) g\u00fcneyinde, Longwood T\u0131p ve Akademik Alan\u0131nda 21 d\u00f6n\u00fcml\u00fck (8,5 hektarl\u0131k) bir kamp\u00fcste konumlanmaktad\u0131r.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 107, "text": "Allston'daki" } ], "id": "5727cc15ff5b5019007d9576", "question": "Harvard Stadyumu nerededir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 205, "text": "John W. Weeks K\u00f6pr\u00fcs\u00fc" } ], "id": "5727cc15ff5b5019007d9577", "question": "Charles Nehri kamp\u00fcs\u00fcndeki baz\u0131 b\u00f6l\u00fcmlerine kat\u0131lan k\u00f6pr\u00fcn\u00fcn ad\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 500, "text": "Longwood T\u0131p ve Akademik Alan\u0131nda" } ], "id": "5727cc15ff5b5019007d9578", "question": "Harvard t\u0131p, di\u015f\u00e7ilik ve halk sa\u011fl\u0131\u011f\u0131 okulu nerede bulunur?" } ] }, { "context": "1980'lerin, sonlar\u0131nda G\u00fcney Afrika hareketinden ayr\u0131l\u0131rken, \u00f6\u011frenci aktivistleri Harvard Yard'da sembolik bir \"gecekondu mahallesi\" kurdular ve G\u00fcney Afrika Ba\u015fkonsolos Yard\u0131mc\u0131s\u0131 Duke Kent-Brown taraf\u0131ndan verilen konu\u015fmay\u0131 engellediler. Harvard Y\u00f6netim \u015eirketi defalarca elden \u00e7\u0131karmay\u0131 \"i\u015fletme giderleri finansal olarak ger\u00e7ek\u00e7i olmayan k\u0131s\u0131tlamalara tabi olmamal\u0131d\u0131r, deneyimsiz veya \u00f6zel \u00e7\u0131kar gruplar\u0131 taraf\u0131ndan kar\u015f\u0131lanmamal\u0131d\u0131r\u201d diyerek reddetti. Bununla birlikte, \u00fcniversite nihayetinde bask\u0131ya cevaben G\u00fcney Afrika'daki varl\u0131klar\u0131n\u0131 400 milyon dolardan 230 milyon dolara d\u00fc\u015f\u00fcrd\u00fc.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "1980'lerin" } ], "id": "5727d0f73acd2414000ded13", "question": "G\u00fcney Afrika hareketinden yoksun b\u0131rakma ne zamand\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 181, "text": "Duke Kent-Brown" } ], "id": "5727d0f73acd2414000ded14", "question": "Harvard \u00f6\u011frencileri hangi G\u00fcney Afrika Konsolos Yard\u0131mc\u0131s\u0131'n\u0131n konu\u015fmas\u0131n\u0131 ablukaya ald\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 570, "text": "230 milyon" } ], "id": "5727d0f73acd2414000ded15", "question": "Harvard y\u00f6netimi, bask\u0131ya cevap olarak G\u00fcney Afrika'daki varl\u0131klar\u0131n\u0131 ne kadar d\u00fc\u015f\u00fcrd\u00fc?" } ] }, { "context": "Harvard'a lisans kabul\u00fc, Carnegie Vakf\u0131 taraf\u0131ndan \"daha se\u00e7ici, daha d\u00fc\u015f\u00fck ge\u00e7i\u015f\" olarak tan\u0131mlan\u0131r. Harvard Koleji 2019 s\u0131n\u0131f\u0131 i\u00e7in ba\u015fvuranlar\u0131n %5,3'\u00fcn\u00fc kabul etmi\u015ftir, t\u00fcm ulusal \u00fcniversiteler aras\u0131nda rekor d\u00fc\u015f\u00fck ve ikinci en d\u00fc\u015f\u00fck kabul oran\u0131. Harvard College, se\u00e7meli \u00fcniversitelere ba\u015fvuran d\u00fc\u015f\u00fck gelirli ve az temsil edilen az\u0131nl\u0131k ba\u015fvuru sahiplerinin dezavantaj\u0131 oldu\u011funa inan\u0131ld\u0131\u011f\u0131ndan, 2007 y\u0131l\u0131nda erken kabul program\u0131na son verdi, fakat 2016 s\u0131n\u0131f\u0131 i\u00e7in bir Erken Eylem program\u0131 yeniden tan\u0131t\u0131ld\u0131.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 148, "text": "%5,3'\u00fcn\u00fc" } ], "id": "5727d1c93acd2414000ded3f", "question": "2019 s\u0131n\u0131f\u0131 i\u00e7in ba\u015fvuru kabul oran\u0131 nedir? " }, { "answers": [ { "answer_start": 401, "text": "2007" } ], "id": "5727d1c93acd2414000ded40", "question": "Harvard hangi y\u0131l erken kabul program\u0131na son verdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 301, "text": "d\u00fc\u015f\u00fck gelirli ve az temsil edilen az\u0131nl\u0131k ba\u015fvuru sahiplerinin dezavantaj\u0131 oldu\u011funa inan\u0131ld\u0131\u011f\u0131ndan," } ], "id": "5727d1c93acd2414000ded41", "question": "Harvard neden erken kabul program\u0131na son verdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 454, "text": "2016" } ], "id": "5727d1c93acd2414000ded42", "question": "Hangi y\u0131lda erken bir kabul program\u0131 yeniden ba\u015flat\u0131ld\u0131?" } ] }, { "context": "Politikac\u0131lar: BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon; Amerikan politik liderleri John Hancock, John Adams, John Quincy Adams, Rutherford B. Hayes, Theodore Roosevelt, Franklin D.Roosevelt, John F. Kennedy, Al Gore, George W. Bush ve Barack Obama; \u015eili Cumhurba\u015fkan\u0131 Sebasti\u00e1n Pi\u00f1era; Kolombiya Cumhurba\u015fkan\u0131 Juan Manuel Santos; Kosta Rika Cumhurba\u015fkan\u0131 Jos\u00e9 Mar\u00eda Figueres; Meksika Cumhurba\u015fkanlar\u0131 Felipe Calder\u00f3n, Carlos Salinas de Gortari ve Miguel de la Madrid; Mo\u011folistan Cumhurba\u015fkan\u0131 Tsakhiagiin Elbegdorj; Peru Cumhurba\u015fkan\u0131 Alejandro Toledo; Tayvan Cumhurba\u015fkan\u0131 Ma Ying-jeou; Kanada Genel Valisi David Lloyd Johnston; Hindistan Parlamentosu \u00dcyesi Jayant Sinha; Arnavutluk Ba\u015fbakan\u0131 Fan S. Noli; Kanada Ba\u015fbakan\u0131 Mackenzie King ve Pierre Trudeau; Yunanistan Ba\u015fbakan\u0131 Antonis Samaras; \u0130srail Ba\u015fbakan\u0131 Benjamin Netanyahu; eski Pakistan Ba\u015fbakan\u0131 Benazir Butto; ABD Konut ve Kentsel Kalk\u0131nma Sekreteri Shaun Donovan; Kanadal\u0131 siyasi lider Michael Ignatieff; Pakistanl\u0131 \u0130l Meclisi \u00dcyeleri Murtaza Butto ve Sanam Butto; Banglade\u015f Maliye Bakan\u0131 Abul Maal Abdul Muhith; Puntland Ba\u015fkan\u0131 Abdiweli Mohamed Ali; ABD Avrupa Birli\u011fi B\u00fcy\u00fckel\u00e7isi Anthony Luzzatto Gardner.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 34, "text": "Ban Ki-moon" } ], "id": "5727de862ca10214002d9860", "question": "Hangi BM sekreteri Harvard'a gitti?" }, { "answers": [ { "answer_start": 301, "text": "Juan Manuel Santos" } ], "id": "5727de862ca10214002d9861", "question": "Hangi Columbia Ba\u015fkan\u0131 Harvard'a gitti?" }, { "answers": [ { "answer_start": 346, "text": "Jos\u00e9 Mar\u00eda Figueres" } ], "id": "5727de862ca10214002d9862", "question": "Harvard'a giden Kosta Rika Cumhurba\u015fkan\u0131 kimdir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 804, "text": "Benjamin Netanyahu" } ], "id": "5727de862ca10214002d9863", "question": "Hangi Harvard mezunu Filistin Ba\u015fbakanyd\u0131?" } ] } ], "title": "Harvard_University" }, { "paragraphs": [ { "context": "Jacksonville, n\u00fcfusa g\u00f6re, ABD'de Florida eyaletinde en b\u00fcy\u00fck \u015fehirdir ve y\u00fcz\u00f6l\u00e7\u00fcm\u00fc olarak Biti\u015fik ABD'deki b\u00f6lgelere g\u00f6re en b\u00fcy\u00fck \u015fehirdir. 1968 y\u0131l\u0131nda \u015fehir y\u00f6netiminin birle\u015fti\u011fi Duval Vilayetinin, vilayet merkezidir. Konsolidasyon, Jacksonville'e b\u00fcy\u00fck boyutunu verdi ve b\u00fcy\u00fck\u015fehir n\u00fcfusunun \u00e7o\u011funu \u015fehir s\u0131n\u0131rlar\u0131 i\u00e7erisine yerle\u015ftirdi; 2014 y\u0131l\u0131nda tahmini 853.382 n\u00fcfusla, Florida ve G\u00fcneydo\u011fu\u2019daki en kalabal\u0131k \u015fehir ve Birle\u015fik Devletler'deki en kalabal\u0131k 12. kenttir. Jacksonville, 2010 y\u0131l\u0131nda 1,345,596 n\u00fcfusuyla Jacksonville B\u00fcy\u00fck\u015fehir b\u00f6lgesindeki ba\u015fl\u0131ca \u015fehirdir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Jacksonville" } ], "id": "5727c94bff5b5019007d954a", "question": "Hangi Florida \u015fehri en \u00e7ok n\u00fcfusa sahip?" }, { "answers": [ { "answer_start": 507, "text": "1,345,596" } ], "id": "5727c94bff5b5019007d954b", "question": "2010 itibariyle Jacksonville \u015fehrinin n\u00fcfusu ne kadard\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 467, "text": "12." } ], "id": "5727c94bff5b5019007d954c", "question": "Sadece n\u00fcfusa dayanarak, Jacksonville'nin ABD'deki s\u0131ralamas\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 184, "text": "Duval Vilayetinin" } ], "id": "5727c94bff5b5019007d954d", "question": "Jacksonville hangi vilayete ba\u011fl\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 142, "text": "1968" } ], "id": "5727c94bff5b5019007d954e", "question": "Konsolidasyon hangi y\u0131l Jacksonville'in Duval Vilayetinin bir par\u00e7as\u0131 olmas\u0131na neden oldu?" } ] }, { "context": "Jacksonville, kuzeydo\u011fu Florida'n\u0131n Birinci K\u0131y\u0131 b\u00f6lgesinde ve St. Johns Nehri'nin, k\u0131y\u0131s\u0131nda, Georgia eyalet hatt\u0131n\u0131n yakla\u015f\u0131k 25 mil (40 km) g\u00fcneyinde ve Miami'nin yakla\u015f\u0131k 340 mil (550 km) kuzeyinde bulunmaktad\u0131r. Jacksonville Plajlar\u0131 topluluklar\u0131 biti\u015fik Atlantik k\u0131y\u0131lar\u0131 boyuncad\u0131r. Alan aslen Timucua halk\u0131n\u0131n ya\u015fad\u0131\u011f\u0131 ve 1564 y\u0131l\u0131nda, \u015fu an k\u0131ta olan ABD'de en eski Avrupa yerle\u015fim yerlerinden biri olan Fort Caroline'nin Frans\u0131z kolonisinin yeriydi. \u0130ngiliz egemenli\u011fi alt\u0131nda, yerle\u015fim s\u0131\u011f\u0131rlar\u0131n ge\u00e7ti\u011fi Seminole'lara Wacca Pilatka olarak, \u0130ngilizlere \u0130nek Ford olarak bilinen nehrin dar noktas\u0131nda b\u00fcy\u00fcd\u00fc. 1822'de, ABD'nin \u0130spanya'dan Florida'y\u0131 kazanmas\u0131ndan bir y\u0131l sonra, orada d\u00fcz bir kasaba kuruldu; sonra Florida B\u00f6lgesi'nin ilk askeri valisi ve Amerika Birle\u015fik Devletleri'nin yedinci Ba\u015fkan\u0131 olan Andrew Jackson'\u0131n ad\u0131n\u0131 ald\u0131.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 63, "text": "St. Johns Nehri'nin" } ], "id": "5727cb4b2ca10214002d9676", "question": "Jacksonville ile birlikte hangi nehir ak\u0131yor?" }, { "answers": [ { "answer_start": 175, "text": "340 mil" } ], "id": "5727cb4b2ca10214002d9677", "question": "Jacksonville, Miami'den ne kadar uzakta?" }, { "answers": [ { "answer_start": 413, "text": "Fort Caroline'nin" } ], "id": "5727cb4b2ca10214002d9678", "question": "1564 y\u0131l\u0131nda kurulan Frans\u0131z kolonisinin ad\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 301, "text": "Timucua" } ], "id": "5727cb4b2ca10214002d9679", "question": "Frans\u0131zlar\u0131n gelmesinden \u00f6nce, \u015eimdi Jacksonville olarak bilinen b\u00f6lge daha \u00f6nce hangi insanlar taraf\u0131ndan iskan edilmi\u015fti?" }, { "answers": [ { "answer_start": 818, "text": "Andrew Jackson'\u0131n" } ], "id": "5727cb4b2ca10214002d967a", "question": "Hangi fig\u00fcr daha sonra Jacksonville olarak isimlendirildi?" } ] }, { "context": "Frans\u0131z Huguenot k\u00e2\u015fifi Jean Ribault, 1562'de St. Johns Nehri'ni May\u0131s Nehri olarak nitelendirdi \u00e7\u00fcnk\u00fc onu \u00e7\u00fcnk\u00fc may\u0131s ay\u0131nda ke\u015ffetti. Ribault yak\u0131n g\u00fcn\u00fcm\u00fcz Jacksonville'ye, Fransa i\u00e7in yeni ke\u015ffedilen araziyi talep eden ta\u015f bir s\u00fctun dikti. 1564 y\u0131l\u0131nda, Ren\u00e9 Goulaine de Laudonni\u00e8re ilk Avrupa yerle\u015fimi Fort Caroline'yi, Saturiwa'n\u0131n ana k\u00f6y\u00fcn\u00fcn yak\u0131n\u0131ndaki St. Johns'un \u00fczerine kurdu. \u0130spanya'l\u0131 Philip II, Pedro Men\u00e9ndez de Avil\u00e9s'e Fort Caroline'daki Frans\u0131z varl\u0131\u011f\u0131na sald\u0131rarak \u0130spanya'n\u0131n \u00e7\u0131karlar\u0131n\u0131 korumas\u0131n\u0131 emretti. 20 Eyl\u00fcl 1565'te, yak\u0131ndaki St. Augustine yerle\u015fim yerinden bir \u0130spanyol g\u00fcc\u00fc, Fort Caroline'e sald\u0131rd\u0131 ve neredeyse t\u00fcm onu savunan Frans\u0131z askerlerini \u00f6ld\u00fcrd\u00fc. \u0130spanyollar ad\u0131n\u0131 San Mateo olarak de\u011fi\u015ftirdi ve Frans\u0131zlar\u0131n tahliyesini takiben, Florida'daki en \u00f6nemli yerle\u015fim yeri olan St. Augustine'nin konumu sa\u011flamla\u015ft\u0131r\u0131ld\u0131. Fort Caroline'in yeri tart\u0131\u015fmaya a\u00e7\u0131k fakat 1964 y\u0131l\u0131nda St. Johns Nehri'nde kalenin yeniden in\u015fas\u0131 yap\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 24, "text": "Jean Ribault" } ], "id": "57280fd3ff5b5019007d9c26", "question": "Johns Nehri'ni 1562'de kim haritalad\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 175, "text": "Fransa" } ], "id": "57280fd3ff5b5019007d9c27", "question": "Hangi millet i\u00e7in Ribault ba\u015flang\u0131\u00e7ta \u015fimdi Jacksonville'in ne oldu\u011funu iddia etti?" }, { "answers": [ { "answer_start": 412, "text": "Pedro Men\u00e9ndez de Avil\u00e9s'e" } ], "id": "57280fd3ff5b5019007d9c28", "question": "1565\u2019te Frans\u0131z kolonisinin sald\u0131r\u0131s\u0131na kim yol a\u00e7t\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 711, "text": "San Mateo" } ], "id": "57280fd3ff5b5019007d9c29", "question": "\u0130spanyol sald\u0131r\u0131s\u0131ndan sonra Fort Caroline'\u0131n ad\u0131 neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 861, "text": "Fort Caroline'in" } ], "id": "57280fd3ff5b5019007d9c2a", "question": "1964 y\u0131l\u0131nda hangi kale in\u015fa edildi?" } ] }, { "context": "Jacksonville, Birle\u015fik Devletler'deki \u00e7o\u011fu b\u00fcy\u00fck \u015fehir gibi, II. D\u00fcnya Sava\u015f\u0131'ndan sonra h\u0131zl\u0131 kentsel yay\u0131lman\u0131n olumsuz etkilerinden muzdaripti. Karayollar\u0131n\u0131n yap\u0131m\u0131, sakinlerin banliy\u00f6lerde daha yeni konutlara ta\u015f\u0131nmas\u0131na neden oldu. II. D\u00fcnya Sava\u015f\u0131'ndan sonra, Jacksonville \u015fehri h\u00fck\u00fcmeti, sava\u015ftan sonra ortaya \u00e7\u0131kan patlamada yeni kamu bina projelerini finanse etmek i\u00e7in harcamalar\u0131 artt\u0131rmaya ba\u015flad\u0131. Belediye Ba\u015fkan\u0131 W. Haydon Burns' Jacksonville hikayesi dinamik bir sivil gurur duygusu yaratan yeni bir belediye binas\u0131, sivil oditoryum, halk k\u00fct\u00fcphanesi ve di\u011fer projelerin in\u015fas\u0131 ile sonu\u00e7land\u0131. Ancak, banliy\u00f6lerin geli\u015fmesi ve ard\u0131ndan orta s\u0131n\u0131f \"beyaz u\u00e7u\u015f\" dalgas\u0131, Jacksonville'i \u00f6ncekinden \u00e7ok daha fakir bir n\u00fcfusa b\u0131rakt\u0131. \u015eehrin en kalabal\u0131k etnik grubu olan \u0130spanyol olmayan beyazlar, 1970\u2019te %75.8\u2019den %55.1\u2019e d\u00fc\u015fm\u00fc\u015ft\u00fcr.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 147, "text": "Karayollar\u0131n\u0131n" } ], "id": "57281ab63acd2414000df493", "question": "Sakinleri daha sessiz banliy\u00f6 konutlar\u0131na s\u00fcr\u00fckleyen \u015fey nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 829, "text": "%55.1\u2019e" } ], "id": "57281ab63acd2414000df494", "question": "2010'dan itibariyle Jacksonville'in beyaz n\u00fcfusu neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 665, "text": "beyaz u\u00e7u\u015f" } ], "id": "57281ab63acd2414000df495", "question": "Banliy\u00f6leri b\u0131rakan orta s\u0131n\u0131f vatanda\u015flara hangi terim atfedilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 412, "text": "Belediye Ba\u015fkan\u0131 W. Haydon Burns" } ], "id": "57281ab63acd2414000df496", "question": "Jacksonville'deki yeni bina projelerinden kim sorumluydu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 61, "text": "II. D\u00fcnya Sava\u015f\u0131'ndan" } ], "id": "57281ab63acd2414000df497", "question": "Jacksonville, hangi b\u00fcy\u00fck d\u00fcnya olay\u0131ndan sonra ac\u0131 \u00e7ekmeye ve d\u00fc\u015fmeye ba\u015flad\u0131?" } ] }, { "context": "Her ne kadar tehdit, b\u00fcy\u00fck bir kas\u0131rgan\u0131n do\u011frudan vurmas\u0131 ile mevcut olsa da Jacksonville kas\u0131rgalardan di\u011fer do\u011fu sahil \u015fehirlerine g\u00f6re daha az zarar g\u00f6rd\u00fc. \u015eehir, 1871'den bu yana yaln\u0131zca bir kas\u0131rgadan direkt isabet ald\u0131; ancak Jacksonville, Meksika K\u00f6rfezi'nden Atlantik Okyanusu'na ge\u00e7en f\u0131rt\u0131nalar veya veya Atlantik'te kuzeye veya g\u00fcneye ge\u00e7mesi ve b\u00f6lgeyi f\u0131r\u00e7alamas\u0131 sebebiyle bir d\u00fczineden fazla kas\u0131rga veya kas\u0131rgaya yak\u0131n ko\u015fullar\u0131 ya\u015fad\u0131. Jacksonville \u00fczerindeki en g\u00fc\u00e7l\u00fc etki 1964 y\u0131l\u0131nda Dora kas\u0131rgas\u0131, \u0130lk Sahil \u015feridinde s\u00fcrekli kas\u0131rga-kuvveti r\u00fczgarlar\u0131 vuran tek f\u0131rt\u0131na, oldu. G\u00f6zler zar zor 110 mph (180 km/s'a azalan, Saffir-Simpson Skalas\u0131nda g\u00fc\u00e7l\u00fc bir Kategori 2 yapan, r\u00fczgar\u0131yla St. Augustine'e \u00e7evrildi. Jacksonville ayr\u0131ca, devlet \u00e7apraz giden, Jacksonville\u2019in par\u00e7alar\u0131na d\u00f6rt g\u00fcn karanl\u0131k getiren 2008'deki Tropikal F\u0131rt\u0131na Fay\u2019\u0131ndan da zarar g\u00f6rd\u00fc. Benzer \u015fekilde, bundan d\u00f6rt y\u0131l \u00f6nce, bu alan\u0131n g\u00fcneyine d\u00fc\u015fen Jacksonville, Frances ve Hurricane Jeanne Kas\u0131rgas\u0131 taraf\u0131ndan su alt\u0131nda kald\u0131. Bu tropikal siklonlar, Jacksonville'e en pahal\u0131ya mal olan, endirekt darbeydi. 1999'da Floyd kas\u0131rgas\u0131, esas olarak Jacksonville Plaj\u0131'na zarar verdi. Floyd s\u0131ras\u0131nda, Jacksonville Plaj\u0131 iskelesi ciddi \u015fekilde hasar g\u00f6rd\u00fc ve daha sonra y\u0131k\u0131ld\u0131. Yeniden in\u015fa edilen iskele daha sonra Fay taraf\u0131ndan hasar g\u00f6rm\u00fc\u015f, ancak harap olmam\u0131\u015ft\u0131r. Tropik F\u0131rt\u0131na Bonnie, bu s\u00fcre\u00e7te k\u00fc\u00e7\u00fck bir kas\u0131rga b\u0131rakarak, 2004 y\u0131l\u0131nda k\u00fc\u00e7\u00fck hasarlara neden olacakt\u0131r. 28 May\u0131s 2012\u2019de, Jacksonville, Tropik F\u0131rt\u0131na Berly, taraf\u0131ndan vuruldu, Jacksonville Plaj\u0131 yak\u0131n\u0131nda karaya inen saatte 70 mile (113 km/s) varan tampon r\u00fczgarlar. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 507, "text": "Dora kas\u0131rgas\u0131" } ], "id": "572824f13acd2414000df58f", "question": "Hangi frt\u0131na Jacksonville \u00fczerinde en \u00f6nemli etkiyi yapt\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 618, "text": "110 mph" } ], "id": "572824f13acd2414000df590", "question": "1964 kas\u0131rgas\u0131nda Aziz Augustine etraf\u0131ndaki r\u00fczgarlar ne kadar h\u0131zl\u0131yd\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 1507, "text": "Tropik F\u0131rt\u0131na Berly" } ], "id": "572824f13acd2414000df591", "question": "2012 y\u0131l\u0131n\u0131n may\u0131s ay\u0131nda Jacksonville'i vuran f\u0131rt\u0131nan\u0131n ad\u0131 neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 646, "text": "Saffir-Simpson Skalas\u0131nda" } ], "id": "572824f13acd2414000df592", "question": "Kas\u0131rgalar\u0131n g\u00fcc\u00fcn\u00fc \u00f6l\u00e7mek i\u00e7in kullan\u0131lan skala nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 833, "text": "2008" } ], "id": "572824f13acd2414000df593", "question": "Tropikal bir f\u0131rt\u0131na hangi y\u0131l Jacksonville'de d\u00f6rt g\u00fcnl\u00fck bir g\u00fc\u00e7 kayb\u0131na neden oldu?" } ] } ], "title": "Jacksonville,_Florida" }, { "paragraphs": [ { "context": "Ekonomist Joseph Stiglitz 2009 y\u0131l\u0131nda, \u00fclkelerdeki k\u00fcresel e\u015fitsizlik ve e\u015fitsizli\u011fin toplam talebi s\u0131n\u0131rland\u0131rarak b\u00fcy\u00fcmeyi \u00f6nledi\u011fine dair kan\u0131tlar sundu. Ekonomist Branko Milanovic, 2001 y\u0131l\u0131nda \"Gelir e\u015fitsizli\u011finin b\u00fcy\u00fcmeye zarar verdi\u011fi g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fc \u2013 veya geli\u015fmi\u015f e\u015fitlik b\u00fcy\u00fcmenin s\u00fcrd\u00fcr\u00fclmesine yard\u0131mc\u0131 olabilir \u2013 son y\u0131llarda daha yayg\u0131n bir \u015fekilde ger\u00e7ekle\u015fti. \u2026 Bu de\u011fi\u015fimin temel nedeni, be\u015fer\u00ee sermayenin kalk\u0131nmadaki artan \u00f6nemidir. Fiziksel sermaye en \u00f6nemli konu oldu\u011funda, tasarruf ve yat\u0131r\u0131mlar anahtard\u0131. O zaman gelirlerinden daha b\u00fcy\u00fck oranda fakir olanlardan tasarruf edebilecek ve fiziki sermayeye yat\u0131r\u0131m yapabilecek zengin bir varl\u0131k grubuna sahip olmak \u00f6nemliydi. Ancak \u015fimdi insan sermayesi makinelerden daha az oldu\u011fu i\u00e7in yayg\u0131n e\u011fitim b\u00fcy\u00fcmenin s\u0131rr\u0131 haline geldi.\u201d \u015feklinde yazd\u0131.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 142, "text": "kan\u0131tlar" } ], "id": "572a1046af94a219006aa78d", "question": "Stiglitz, 2009 y\u0131l\u0131nda k\u00fcresel e\u015fitsizlik konusunda ne buldu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 87, "text": "toplam talebi s\u0131n\u0131rland\u0131rarak" } ], "id": "572a1046af94a219006aa78e", "question": "E\u015fitsizlik b\u00fcy\u00fcmeyi nas\u0131l \u00f6nler?" }, { "answers": [ { "answer_start": 158, "text": "Ekonomist" } ], "id": "572a1046af94a219006aa78f", "question": "Hem Branko Milanovic hem de Joseph Stiglitz nelerdir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 399, "text": "be\u015fer\u00ee sermayenin kalk\u0131nmadaki artan \u00f6nemidir" } ], "id": "572a1046af94a219006aa790", "question": "Gelir e\u015fitsizli\u011finin b\u00fcy\u00fcmeye zarar verdi\u011fi g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne d\u00f6nmenin ana nedeni neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 750, "text": "yayg\u0131n e\u011fitim" } ], "id": "572a1046af94a219006aa791", "question": "Ekonomik b\u00fcy\u00fcmeye ne s\u0131r oldu? " } ] }, { "context": "1993'te Galor ve Zeira, kredi piyasas\u0131 kusurlar\u0131n\u0131n varl\u0131\u011f\u0131ndaki e\u015fitsizli\u011fin insan sermayesi olu\u015fumu ve ekonomik kalk\u0131nma \u00fczerinde uzun s\u00fcreli zararl\u0131 bir etkiye sahip oldu\u011funu g\u00f6stermi\u015ftir. Perotti taraf\u0131ndan yap\u0131lan 1996 tarihli bir \u00e7al\u0131\u015fma, e\u015fitsizli\u011fin ekonomik b\u00fcy\u00fcmeyi etkileyebilece\u011fi kanallar\u0131 inceledi. Kredi piyasas\u0131 kusur yakla\u015f\u0131m\u0131na g\u00f6re e\u015fitsizli\u011fin daha d\u00fc\u015f\u00fck insan sermayesi olu\u015fumu seviyesi (e\u011fitim, deneyim ve \u00e7\u0131rakl\u0131k) ve y\u00fcksek do\u011furganl\u0131k d\u00fczeyi ile ve b\u00f6ylece daha d\u00fc\u015f\u00fck b\u00fcy\u00fcme seviyeleri ile ili\u015fkili oldu\u011funu g\u00f6sterdi. E\u015fitsizli\u011fin, \u00f6zel tasarruf ve yat\u0131r\u0131mlardaki d\u00fc\u015f\u00fc\u015flerden kaynaklanan d\u00fc\u015f\u00fck b\u00fcy\u00fcme seviyeleri ile ili\u015fkili olan daha y\u00fcksek oranda yeniden da\u011f\u0131tma vergilendirmesi ile ili\u015fkili oldu\u011funu buldu. Perotti, \"Daha e\u015fit toplumlar d\u00fc\u015f\u00fck do\u011furganl\u0131k oranlar\u0131na ve e\u011fitime daha y\u00fcksek yat\u0131r\u0131m oranlar\u0131na sahiptir. Her ikisi de daha y\u00fcksek b\u00fcy\u00fcme oranlar\u0131na yans\u0131r. Ayr\u0131ca, \u00e7ok e\u015fitsiz toplumlar, d\u00fc\u015f\u00fck yat\u0131r\u0131m oranlar\u0131na ve dolay\u0131s\u0131yla b\u00fcy\u00fcmeye yans\u0131yan politik ve sosyal a\u00e7\u0131dan dengesiz olma e\u011filimindedir.\" \u015feklinde noktalad\u0131.Galor ve Zeria e\u015fitsizlik hakk\u0131nda ne zaman yeni bilgiler g\u00f6sterdi?", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "1993'te" } ], "id": "572a11663f37b31900478693", "question": "Galor ve Zeria e\u015fitsizlik hakk\u0131nda ne zaman yeni bilgiler g\u00f6sterdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 144, "text": "zararl\u0131" } ], "id": "572a11663f37b31900478694", "question": "Kredi piyasas\u0131 kusurlar\u0131n\u0131n mevcudiyetindeki e\u015fitsizlik, insan sermayesi olu\u015fumu \u00fczerinde nas\u0131l bir etkiye sahiptir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 245, "text": "e\u015fitsizli\u011fin ekonomik b\u00fcy\u00fcmeyi etkileyebilece\u011fi kanallar\u0131" } ], "id": "572a11663f37b31900478695", "question": "Perotti taraf\u0131ndan yap\u0131lan bir 1996 \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131nda neler incelendi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 448, "text": "do\u011furganl\u0131k" } ], "id": "572a11663f37b31900478696", "question": "Daha y\u00fcksek d\u00fczeylerle ilgili e\u015fitsizlik nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 986, "text": "politik ve sosyal a\u00e7\u0131dan dengesiz olma" } ], "id": "572a11663f37b31900478697", "question": "E\u015fit olmayan toplumlar ne olma e\u011filimindedir?" } ] }, { "context": "Gelir e\u015fitsizli\u011fi ve b\u00fcy\u00fcme \u00fczerine yap\u0131lan \u00e7al\u0131\u015fmalar, bazen ekonomik geli\u015fme ile birlikte, e\u015fitsizli\u011fin \u00f6nce artt\u0131\u011f\u0131n\u0131, sonra azald\u0131\u011f\u0131n\u0131 ifade eden Kuznets'in e\u011fri hipotezini do\u011frulayan kan\u0131tlar buldu. Ekonomist Thomas Piketty, 1914'ten 1945'e kadar sava\u015flar\u0131n ve \u201c\u015fiddetli ekonomik ve politik \u015foklar\u0131n\u201d e\u015fitsizli\u011fi azaltt\u0131\u011f\u0131n\u0131 iddia ederek bu g\u00f6r\u00fc\u015fe meydan okuyor. Dahas\u0131, Piketty, uzun vadede ekonomik b\u00fcy\u00fcmenin dengelenmesi \u00fczerinde durmas\u0131yla \"b\u00fcy\u00fcl\u00fc\" Kuznets e\u011frisi hipotezinin 1970'lerden bu yana geli\u015fmi\u015f d\u00fcnyadaki ekonomik e\u015fitsizlikteki \u00f6nemli art\u0131\u015f\u0131 hesaba katamayaca\u011f\u0131n\u0131 savunuyor.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 151, "text": "Kuznets'in e\u011fri hipotezini" } ], "id": "572a13841d0469140077973b", "question": "Gelir e\u015fitsizli\u011fi ile ilgili \u00e7al\u0131\u015fmalar bazen hangi do\u011frulayan kan\u0131tlar\u0131 buldu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 107, "text": "\u00f6nce artt\u0131\u011f\u0131n\u0131" } ], "id": "572a13841d0469140077973c", "question": "Kuznets e\u011frisi, ekonomik geli\u015fme ile neyden sonra e\u015fitsizlik azalacak diyor?" }, { "answers": [ { "answer_start": 215, "text": "Thomas Piketty" } ], "id": "572a13841d0469140077973d", "question": "Kuznets e\u011frisi hipotezi kavram\u0131na kim meydan okuyor?" }, { "answers": [ { "answer_start": 205, "text": "Ekonomist" } ], "id": "572a13841d0469140077973e", "question": "Thomas Piketty'nin i\u015fi nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 253, "text": "sava\u015flar\u0131n ve \u201c\u015fiddetli ekonomik ve politik \u015foklar\u0131n\u201d" } ], "id": "572a13841d0469140077973f", "question": "Piketty, 1914-1945 aras\u0131ndaki e\u015fitsizli\u011fi azaltmada en b\u00fcy\u00fck etkenlerin neler oldu\u011funu d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyor?" } ] }, { "context": "1970'lerde geli\u015ftirilen baz\u0131 teoriler, hangi e\u015fitsizli\u011fin ekonomik kalk\u0131nma \u00fczerinde olumlu bir etkisi olabilece\u011fi hakk\u0131nda olas\u0131 yollar olu\u015fturdu. Bir 1955 incelemesine g\u00f6re, bunlar e\u015fitsizlikle artarsa, varl\u0131kl\u0131lar\u0131n tasarruflar\u0131n\u0131n azalan t\u00fcketici talebini telafi etti\u011fi d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcl\u00fcyordu. Nijerya ile ilgili 2013 tarihli bir rapor, b\u00fcy\u00fcmenin artan gelir e\u015fitsizli\u011fi ile artt\u0131\u011f\u0131n\u0131 \u00f6neriyor. 1950\u2019lerden 2011\u2019e kadar pop\u00fcler olan baz\u0131 teoriler, e\u015fitsizli\u011fin ekonomik geli\u015fme \u00fczerinde olumlu bir etkisi oldu\u011funu yanl\u0131\u015f olarak ifade ediyor. Y\u0131ll\u0131k e\u015fitlik rakamlar\u0131n\u0131n y\u0131ll\u0131k b\u00fcy\u00fcme oranlar\u0131yla kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131na dayanan analizler yan\u0131lt\u0131c\u0131yd\u0131 \u00e7\u00fcnk\u00fc etkilerin ekonomik b\u00fcy\u00fcmede de\u011fi\u015fiklik olarak tezah\u00fcr etmesi birka\u00e7 y\u0131l al\u0131r. IMF ekonomistleri, geli\u015fmekte olan \u00fclkelerdeki d\u00fc\u015f\u00fck e\u015fitsizlik seviyeleri ile s\u00fcrd\u00fcr\u00fclebilir ekonomik b\u00fcy\u00fcme d\u00f6nemleri aras\u0131nda g\u00fc\u00e7l\u00fc bir ili\u015fki buldular. E\u015fitsizli\u011fi y\u00fcksek olan geli\u015fmekte olan \u00fclkeler \"birka\u00e7 y\u0131l boyunca y\u00fcksek oranlarda b\u00fcy\u00fcme ba\u015flatmay\u0131 ba\u015fard\u0131lar\" ancak \"daha uzun b\u00fcy\u00fcme d\u00f6nemleri, gelir da\u011f\u0131l\u0131m\u0131nda daha fazla e\u015fitlikle g\u00fc\u00e7l\u00fc bir \u015fekilde ili\u015fkili. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "1970'lerde" } ], "id": "572a18a4af94a219006aa7df", "question": "E\u015fitsizli\u011fin ekonomik geli\u015fme \u00fczerinde baz\u0131 olumlu etkileri olabilece\u011fini \u00f6neren teoriler ne zaman geli\u015fti?" }, { "answers": [ { "answer_start": 235, "text": "azalan t\u00fcketici talebini" } ], "id": "572a18a4af94a219006aa7e0", "question": "Bir 1955 incelemesine g\u00f6re, varl\u0131kl\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcncenin telafi eden tasarruflar\u0131 nelerdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 371, "text": "artt\u0131\u011f\u0131n\u0131" } ], "id": "572a18a4af94a219006aa7e1", "question": "Nijerya hakk\u0131ndaki 2013 tarihli bir raporda, b\u00fcy\u00fcmenin ger\u00e7ekle\u015fti\u011fini g\u00f6steren ne var?" }, { "answers": [ { "answer_start": 710, "text": "birka\u00e7 y\u0131l" } ], "id": "572a18a4af94a219006aa7e2", "question": "Etkilerin ekonomik b\u00fcy\u00fcmede de\u011fi\u015fiklik olarak tezah\u00fcr etmesi ne kadar s\u00fcrer?" }, { "answers": [ { "answer_start": 1033, "text": "gelir da\u011f\u0131l\u0131m\u0131nda daha fazla e\u015fitlikle" } ], "id": "572a18a4af94a219006aa7e3", "question": "Daha uzun b\u00fcy\u00fcme d\u00f6nemleri ne ile ili\u015fkilidir?" } ] }, { "context": "\u0130ktisadi b\u00fcy\u00fcmenin potansiyel olarak insani geli\u015fme, yoksullu\u011fun azalt\u0131lmas\u0131 ve Biny\u0131l Kalk\u0131nma Hedeflerine ula\u015f\u0131lmas\u0131nda oynayabilece\u011fi merkezi rol\u00fc kabul ederken, toplumun daha yoksul kesimlerinin ekonomik b\u00fcy\u00fcmeye kat\u0131labilmesini sa\u011flamak i\u00e7in \u00f6zel \u00e7aba sarf edilmesi gerekti\u011fi, kalk\u0131nma toplulu\u011fu aras\u0131nda geni\u015f bir \u015fekilde anla\u015f\u0131l\u0131yor. Ekonomik b\u00fcy\u00fcmenin yoksullu\u011fu azaltma \u00fczerindeki etkisi - yoksullu\u011fun b\u00fcy\u00fcme esnekli\u011fi - mevcut e\u015fitsizlik seviyesine ba\u011fl\u0131 olabilir. \u00d6rne\u011fin, e\u015fitsizli\u011fi d\u00fc\u015f\u00fck olan ba\u015f ba\u015f\u0131na %2 b\u00fcy\u00fcme oran\u0131na sahip ve n\u00fcfusunun %40'\u0131 yoksulluk i\u00e7inde ya\u015fayan bir \u00fclke, on y\u0131lda yoksullu\u011fu yar\u0131ya indirebilir ancak e\u015fitsizli\u011fi y\u00fcksek olan bir \u00fclkenin ayn\u0131 azalmaya ula\u015fmas\u0131 yakla\u015f\u0131k 60 y\u0131l alacakt\u0131r. Birle\u015fmi\u015f Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-Moon'un s\u00f6zleriyle: \"Ekonomik b\u00fcy\u00fcme gerekli olsa da, yoksullu\u011fu azaltma konusunda ilerleme i\u00e7in yeterli de\u011fildir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 247, "text": "\u00f6zel \u00e7aba" } ], "id": "572a1a5c6aef051400155284", "question": "Toplumun daha fakir \u00fcyelerinin ekonomik b\u00fcy\u00fcmeye kat\u0131labilmesini sa\u011flamak i\u00e7in neler yap\u0131lmas\u0131 gerekiyor?" }, { "answers": [ { "answer_start": 430, "text": "mevcut e\u015fitsizlik seviyesine" } ], "id": "572a1a5c6aef051400155285", "question": "Yoksullu\u011fun b\u00fcy\u00fcme esnekli\u011fi neye ba\u011fl\u0131 olabilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 605, "text": "yoksullu\u011fu yar\u0131ya" } ], "id": "572a1a5c6aef051400155286", "question": "Y\u00fcksek e\u015fitsizli\u011fe sahip bir \u00fclkenin ba\u015farmas\u0131 daha uzun ne kadar s\u00fcr\u00fcyor?" }, { "answers": [ { "answer_start": 727, "text": "Birle\u015fmi\u015f Milletler" } ], "id": "572a1a5c6aef051400155287", "question": "Ban Ki-Moon neyin Genel Sekreteri'dir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 824, "text": "yoksullu\u011fu azaltma" } ], "id": "572a1a5c6aef051400155288", "question": "Ekonomik b\u00fcy\u00fcmenin devam etmesi i\u00e7in yeterli olmayan \u015fey nedir?" } ] } ], "title": "Economic_inequality" }, { "paragraphs": [ { "context": "Doktor nadiren yaln\u0131z seyahat eder ve bu maceralar\u0131 payla\u015fmak i\u00e7in s\u0131kl\u0131kla bir veya daha fazla yolda\u015f getirir. Onun arkada\u015flar\u0131 genellikle insand\u0131r, \u00e7\u00fcnk\u00fc o D\u00fcnya gezegenine \u00e7ekicilik bulmu\u015ftur. K\u00f6t\u00fc niyetli g\u00fc\u00e7lerin masum insanlara zarar vermesini veya tarihi de\u011fi\u015ftirmesini engellemeye \u00e7al\u0131\u015ft\u0131\u011f\u0131 i\u00e7in merak\u0131n\u0131 uyand\u0131ran olaylar\u0131 s\u0131k\u00e7a bulur, yaln\u0131zca ustal\u0131\u011f\u0131n\u0131 ve \u00e7ok y\u00f6nl\u00fc sonik tornavidas\u0131 gibi asgari kaynaklar\u0131n\u0131 kullan\u0131r. Bir Zaman Efendisi olarak, Doktor, v\u00fccudu \u00f6l\u00fcmc\u00fcl \u015fekilde hasar g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fcnde, yeni bir g\u00f6r\u00fcn\u00fcm ve ki\u015filik alarak yeniden canlanabilme yetene\u011fine sahiptir. Doktor, seyahatleri s\u0131ras\u0131nda Dalekekler, Siberadam ve ba\u015fka bir hain Zaman Lordu olan \u00dcstat da dahil olmak \u00fczere pek \u00e7ok tekrarlayan d\u00fc\u015fman kazand\u0131.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 7, "text": "nadiren" } ], "id": "5727f3193acd2414000df0a5", "question": "Doktor Kim ne s\u0131kl\u0131kta seyahat eder?" }, { "answers": [ { "answer_start": 671, "text": "\u00dcstat" } ], "id": "5727f3193acd2414000df0a6", "question": "Doktor Kim'in ayn\u0131 zamanda bir Zaman Efendisi olan d\u00fc\u015fman\u0131 kimdir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 542, "text": "yeniden canlanabilme" } ], "id": "5727f3193acd2414000df0a7", "question": "Doktor Kim, v\u00fccudu \u00f6l\u00fcmc\u00fcl hasar g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fcnde ne yapar?" }, { "answers": [ { "answer_start": 140, "text": "insand\u0131r" } ], "id": "5727f3193acd2414000df0a8", "question": "Doktor seyahatlerinde genellikle yan\u0131na ne t\u00fcr varl\u0131klar al\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 435, "text": "Zaman Efendisi" } ], "id": "5727f3193acd2414000df0a9", "question": "Doktor Kim ne t\u00fcr bir Tanr\u0131d\u0131r?" } ] }, { "context": "Program\u0131n ilk dizisi, Do\u011fa\u00fcst\u00fc bir \u00c7ocuk, Doktor'un bir torunu oldu\u011funu g\u00f6sterir, Susan Foreman. 1967 serisinde, Siberadam'\u0131n Mezar\u0131, Victoria Waterfield, Doktor'un \u201c\u00e7ok eski olmas\u0131\u201d nedeniyle ailesini hat\u0131rlayabilece\u011finden \u015f\u00fcphe etti\u011finde, Doktor istedi\u011fi zaman yapabildi\u011fini s\u00f6yl\u00fcyor -\"Kalan zaman akl\u0131mda uyuyorlar \". 2005 serisi, Dokuzuncu Doktor'un hayatta kalan en son Zaman Lordu oldu\u011funu d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc ve onun ev gezegeninin tahrip edildi\u011fini; ortaya koyuyor; \"Bo\u015f \u00c7ocuk\" (2005) 'da Dr. Constantine, \"Sava\u015f ba\u015flamadan \u00f6nce, bir baba ve b\u00fcy\u00fckbaba oldu\u011funu, \u015fimdi ikisi de olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131\" s\u00f6yl\u00fcyor. Doktor cevap olarak belirtiyor ki \u201cEvet, hissi biliyorum.\u201d \"Smith ve Jones'ta\" (2007), erkek karde\u015fi olup olmad\u0131\u011f\u0131 soruldu\u011funda, \u201cHay\u0131r, art\u0131k de\u011fil\u201d diye cevap verdi. Hem \"Onu Korkut\" (2006) hem de \"Doktorun K\u0131z\u0131\" nda (2008), ge\u00e7mi\u015fte bir baba oldu\u011funu belirtiyor.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 22, "text": "Do\u011fa\u00fcst\u00fc bir \u00c7ocuk" } ], "id": "57280f0d3acd2414000df35b", "question": "\u0130lk Doktor Kim serisinin ad\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 82, "text": "Susan Foreman" } ], "id": "57280f0d3acd2414000df35c", "question": "Doktor Kim'in torununun ad\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 321, "text": "2005 serisi" } ], "id": "57280f0d3acd2414000df35d", "question": "Hangi y\u0131lda Doktor, son Zaman Lordu oldu\u011funu kim s\u00f6yledi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 431, "text": "tahrip edildi\u011fini" } ], "id": "57280f0d3acd2414000df35e", "question": "2005 y\u0131l\u0131nda, Doktor Kim ana gezegeninin ne durumda oldu\u011funu d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyordu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 659, "text": "Smith ve Jones'ta" } ], "id": "57280f0d3acd2414000df35f", "question": "Doktor Kim hangi b\u00f6l\u00fcmde, erkek karde\u015fi oldu\u011funu kabul ediyor?" } ] }, { "context": "2005 yeniden canlanmas\u0131ndan bu yana, Doktor genellikle daha b\u00fcy\u00fck bir anlat\u0131 rol\u00fc \u00fcstlenen birincil bir bayan arkada\u015fla seyahat eder. Steven Moffat, arkada\u015f\u0131, \u015fovun ana karakteri olarak nitelendirdi, \u00e7\u00fcnk\u00fc hikaye her arkada\u015fla yeniden ba\u015fl\u0131yor ve Doktor'dan daha fazla de\u011fi\u015fikli\u011fe u\u011fruyor. Dokuzuncu ve Onuncu Doktorlar\u0131n ana arkada\u015flar\u0131, ikincil arkada\u015f fig\u00fcrleri olarak yinelenen Mickey Smith (Noel Clarke) ve Jack Harkness (John Barrowman) ile Rose Tyler (Billie Piper), Martha Jones (Freema Agyeman) ve Donna Noble (Catherine Tate) idi. Onbirinci Doktor, River Song (Alex Kingston) ve Clara Oswald (Jenna Coleman) ile senkronize olmayan toplant\u0131lar yaparak devam eden hikaye yaylar\u0131 sa\u011flarken, evli bir \u00e7ift olan Amy Pond (Karen Gillan) ve Rory Williams (Arthur Darvill) ile seyahat eden ilk ki\u015fi oldu. Onuncu seri Pearl Mackie'yi Bill, doktor'un en yeni seyahat arkada\u015f\u0131 olarak tan\u0131tacak.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 104, "text": "bayan" } ], "id": "572811434b864d190016438c", "question": "2005'ten bu yana, Doktor Kim'in birincil seyahat arkada\u015f\u0131n\u0131n cinsiyeti nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 382, "text": "Mickey Smith (Noel Clarke) ve Jack Harkness (John Barrowman)" } ], "id": "572811434b864d190016438d", "question": "Dokuzuncu ve Onuncu Doktorlar\u0131n ikincil arkada\u015flar\u0131 kimdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 541, "text": "Onbirinci Doktor" } ], "id": "572811434b864d190016438e", "question": "Evli bir \u00e7iftle seyahat eden ilk doktor kimdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 819, "text": "Pearl Mackie'yi Bill" } ], "id": "572811434b864d190016438f", "question": "Canlanman\u0131n 10. serisi i\u00e7in yeni arkada\u015f kimdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 520, "text": "Catherine Tate" } ], "id": "572811434b864d1900164390", "question": "Donna Noble ad\u0131nda arkada\u015f\u0131 kim oynad\u0131?" } ] }, { "context": "\u0130lk 15 y\u0131l boyunca en s\u0131k m\u00fczikal katk\u0131 yapan ki\u015fi, ayn\u0131 zamanda Blake's 7 i\u00e7in tema ve \u00f6zg\u00fc m\u00fczi\u011fiyle ve ak\u0131ldan \u00e7\u0131kmayan tema m\u00fczikleri ve 1970'lerin Yar\u0131n\u0131n \u0130nsanlar\u0131'\u0131n orjinal versiyonunun skoru ile tan\u0131nan Dudley Simpson'd\u0131. Simpson'\u0131n ilk Doktor Kim Puan\u0131 Devlerin Gezegeni (1964)'t\u00fc ve 1960'l\u0131 ve 1970'li, y\u0131llar\u0131n Jon Pertwee/Tom Baker d\u00f6nemlerinin hikayelerinin \u00e7o\u011funu i\u00e7eren, Nimon\u2019un Boynuzlar\u0131 ile biten (1979) bir\u00e7ok maceralar\u0131 i\u00e7in m\u00fczik yazmaya devam etti. Ayr\u0131ca The Talons of Weng-Chiang'da bir minyat\u00fcr g\u00f6r\u00fcn\u00fcm\u00fc (M\u00fczik salonu \u015fefi olarak) yapt\u0131.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 212, "text": "Dudley Simpson'd\u0131" } ], "id": "57281a952ca10214002d9dea", "question": "G\u00f6sterinin ilk 15 y\u0131l\u0131nda Doktor Kim'e en \u00e7ok m\u00fczikal katk\u0131 yapan kimdi? " }, { "answers": [ { "answer_start": 263, "text": "Devlerin Gezegeni" } ], "id": "57281a952ca10214002d9deb", "question": "Simpson'\u0131n ilk Doktor Kim Skoru b\u00f6l\u00fcm\u00fcn\u00fcn ad\u0131 neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 294, "text": "1960'l\u0131 ve 1970'li" } ], "id": "57281a952ca10214002d9dec", "question": "Hangi y\u0131llarda, Dudley Simpson, Doctor Who'ya katk\u0131da bulunmak konusunda en aktifti? " }, { "answers": [ { "answer_start": 387, "text": "Nimon\u2019un Boynuzlar\u0131" } ], "id": "57281a952ca10214002d9ded", "question": "Dudley Simpson'\u0131n m\u00fczik yazd\u0131\u011f\u0131 son Doktor Kim hangisiydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 480, "text": "The Talons of Weng-Chiang'da" } ], "id": "57281a952ca10214002d9dee", "question": "Dudley Simpson hangi b\u00f6l\u00fcmde m\u00fczik \u015fefi olarak \u00e7ald\u0131?" } ] }, { "context": "Doktor Kim say\u0131s\u0131z kez sahneye \u00e7\u0131km\u0131\u015ft\u0131r. 1970'lerin ba\u015f\u0131nda, Trevor Martin, Seven Keys to Doomsday'da Dalekler ve Doktor Kim'de rol ald\u0131. 1980'lerin sonunda, Jon Pertwee ve Colin Baker, her ikisi de doktoru Doktor Kim - Son Macera adl\u0131 oyun s\u0131ras\u0131nda farkl\u0131 zamanlarda oynad\u0131lar. \u0130ki performans i\u00e7in, Pertwee hasta iken David Banks (Daha \u00e7ok siberadam\u0131 oynamas\u0131yla bilinir) Doktoru oynad\u0131. Terry Nation, 1960'lar\u0131n sonlar\u0131na tak\u0131lm\u0131\u015f bir sahne oyunu, ama doktor olmadan, olan Daleklerin Laneti'ni yazarken, di\u011fer orijinal oyunlar, Doktor'u oynayan di\u011fer oyuncularla amat\u00f6r yap\u0131mlar olarak sahnelendi.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 62, "text": "Trevor Martin" } ], "id": "572828383acd2414000df5c3", "question": "Doktor Kim'i 70lerde sahnede kim oynad\u0131? " }, { "answers": [ { "answer_start": 208, "text": "Doktor Kim - Son Macera" } ], "id": "572828383acd2414000df5c4", "question": "Doktor Kim'i 1980'lerden oynayan kimdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 477, "text": "Daleklerin Laneti'ni" } ], "id": "572828383acd2414000df5c5", "question": "Hangi Doktor Kim \u0130\u00e7inde Doktor olmadan yaz\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 77, "text": "Seven Keys to Doomsday'da Dalekler ve Doktor Kim'de" } ], "id": "572828383acd2414000df5c6", "question": "1970'lerde oynanan oyunun ad\u0131 neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 321, "text": "David Banks" } ], "id": "572828383acd2414000df5c7", "question": "Hangi oyuncu, as\u0131l akt\u00f6r\u00fcn hastal\u0131\u011f\u0131ndan dolay\u0131 Doktor Kim'in yerine ge\u00e7ti?" } ] } ], "title": "Doctor_Who" }, { "paragraphs": [ { "context": "\u015eimdi Ana Avlular olarak bilinen yap\u0131y\u0131 olu\u015fturan, Chicago \u00dcniversitesinin ilk binalar\u0131, iki Chicago \u00dcniversitesi vekili taraf\u0131ndan tasarlanan ve Chicago mimar\u0131 Henry Ives Cobb taraf\u0131ndan \u00e7izilen bir \"ana plan\u0131n\" par\u00e7as\u0131yd\u0131. Ana Avlular, her biri binalarla \u00e7evrili, daha b\u00fcy\u00fck bir avluyla kom\u015fu alt\u0131 avludan olu\u015fur. Ana Avlular\u0131n binalar\u0131, Oxford \u00dcniversitesi enstit\u00fclerinden modellenen, Viktoryen Gotik ve Kollegiate Gotik tarzlar\u0131n bir kar\u0131\u015f\u0131m\u0131 olacak \u015fekilde, Cobb, Shepley, Rutan ve Coolidge, Holabird & Roche ve di\u011fer mimarl\u0131k firmalar\u0131 taraf\u0131ndan tasarlanm\u0131\u015ft\u0131r. (Mitchell Kulesi, \u00f6rne\u011fin, Oxford'un Magdalen Kulesi ard\u0131ndan modellenmi\u015ftir ve \u00fcniversite Ortak Alanlar\u0131, Hutchinson Salonu, Mesih Kilisesi Salonu kopyas\u0131d\u0131r.)", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 6, "text": "Ana Avlular" } ], "id": "57284b904b864d19001648e2", "question": "\u00dcniversitenin ilk in\u015fa etti\u011fi binalar bug\u00fcn ne olarak bilinir? " }, { "answers": [ { "answer_start": 295, "text": "alt\u0131" } ], "id": "57284b904b864d19001648e3", "question": "Ana Avlular ka\u00e7 adet avlu i\u00e7erir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 463, "text": "Cobb, Shepley, Rutan ve Coolidge, Holabird & Roche ve di\u011fer mimarl\u0131k firmalar\u0131" } ], "id": "57284b904b864d19001648e4", "question": "Ana Avlular'\u0131n tasarlanmas\u0131na kim yard\u0131m etmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 606, "text": "Magdalen Kulesi" } ], "id": "57284b904b864d19001648e5", "question": "Mitchell Kulesi, hangi Oxford kulesi gibi g\u00f6r\u00fcnmesi i\u00e7in tasarlanm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 695, "text": "Mesih Kilisesi Salonu" } ], "id": "57284b904b864d19001648e6", "question": "Hutchinson Salonu, hangi Oxford salonu gibi g\u00f6r\u00fcnmesi i\u00e7in tasarlanm\u0131\u015ft\u0131r?" } ] }, { "context": "1940lardan sonra kamp\u00fcsteki Gotik tarz yerini modern tarzlara b\u0131rakmaya ba\u015flad\u0131.1955'de, Eero Saarinen ile ikinci bir ana plan geli\u015ftirmesi i\u00e7in anla\u015f\u0131lm\u0131\u015f, bu da i\u00e7lerinde Laird Bell Law Avlusu (Saarinen taraf\u0131ndan tasarlanan bir kompleks); bir dizi g\u00fczel sanatlar binas\u0131; \u00fcniversitenin Sosyal Hizmet Okulu \u0130daresi i\u00e7in Ludwig Mies van der Rohe taraf\u0131ndan tasarlanan bir bina; Edward Durrell Stone taraf\u0131ndan Harris Kamu Politikas\u0131 \u00c7al\u0131\u015fmalar\u0131 Okulu'nun yuvas\u0131 haline gelecek bir bina; ve Chicago firmas\u0131 Skidmore, Owings & Merrill'den Walter Netsch taraf\u0131ndan tasarlanm\u0131\u015f, br\u00fctalist bir yap\u0131 olan, kamp\u00fcsteki en b\u00fcy\u00fck bina Regenstein K\u00fct\u00fcphanesi'nin yer ald\u0131\u011f\u0131, Midway'in hem kuzeyi hem de g\u00fcneyindeki binalar\u0131n yap\u0131m\u0131na yol a\u00e7m\u0131\u015ft\u0131r. 1999'da tasarlan\u0131p 2004'de g\u00fcncellenen ba\u015fka bir ana plan, Gerald Ratner Atletizm Merkezi (2003), Max Palevsky Yerle\u015fke Ortak Alanlar\u0131 (2001), G\u00fcney Kamp\u00fcs Yurdu ve yemekhanesi (2009), yeni bir \u00e7ocuk hastanesi ve di\u011fer in\u015falar, geni\u015fletmeler ve restorasyonlarla sonu\u00e7lanm\u0131\u015ft\u0131r. 2011'de \u00fcniversite, kamp\u00fcs d\u0131\u015f\u0131 kitap deposu ihtiyac\u0131n\u0131n \u00f6n\u00fcne ge\u00e7en ve \u00fcniversite k\u00fct\u00fcphanesi i\u00e7in b\u00fcy\u00fck bir okuma salonu sa\u011flayan, camdan kubbe \u015fekilli Joe ve Rika Mansueto K\u00fct\u00fcphanesi'ni tamamlam\u0131\u015ft\u0131r.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "1940lardan" } ], "id": "57284d484b864d1900164900", "question": "Hangi on y\u0131l s\u0131ras\u0131nda kamp\u00fcs daha modern g\u00f6r\u00fcnmeye ba\u015flam\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 89, "text": "Eero Saarinen" } ], "id": "57284d484b864d1900164901", "question": "\u0130kinci bir ana plan\u0131 tasarlamas\u0131 i\u00e7in kim g\u00f6revlendirilmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 288, "text": "Sosyal Hizmet Okulu \u0130daresi" } ], "id": "57284d484b864d1900164902", "question": "Ludwig Mies van der Rohe hangi idare i\u00e7in bir bina tasarlam\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 410, "text": "Harris Kamu Politikas\u0131 \u00c7al\u0131\u015fmalar\u0131 Okulu'nun" } ], "id": "57284d484b864d1900164903", "question": "Hangi kamu politikas\u0131 okulu kendi evini Ludiwig Mies van der Rohe'nin tasarlad\u0131\u011f\u0131 binada kurmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 828, "text": "2003" } ], "id": "57284d484b864d1900164904", "question": "Gerald Ratner Atletizm Merkezi ne zaman in\u015fa edilmi\u015ftir?" } ] }, { "context": "Lisans ve y\u00fcksek lisans okullar\u0131 d\u0131\u015f\u0131nda \u00fcniversite bir tak\u0131m akademik enstit\u00fc ve program da y\u00fcr\u00fctmektedir. \u00dcniversite, Chicago \u00dcniversitesi Laboratuvar Okullar\u0131 (K-12 \u00f6\u011frencileri ve g\u00fcnl\u00fck bak\u0131m i\u00e7in \u00f6zel bir g\u00fcnd\u00fcz okulu), Sonia Shankman Ortojenik Okulu (davran\u0131\u015fsal ve duygusal sorunlar\u0131 olanlar i\u00e7in yat\u0131l\u0131 bir tedavi program\u0131) ve \u00fcniversitenin Kentsel E\u011fitim Enstit\u00fcs\u00fc taraf\u0131ndan idare edilen, Chicago'nun G\u00fcney K\u0131sm\u0131nda yer alan d\u00f6rt devlet s\u00f6zle\u015fmeli okul i\u015fletmesini yapmaktad\u0131r. Ek olarak, \u00f6\u011frenme g\u00fc\u00e7l\u00fc\u011f\u00fcne sahip \u00f6\u011frenciler i\u00e7in bir okul olan Hyde Park G\u00fcnd\u00fcz Okulu da Chicago \u00dcniversitesi kamp\u00fcs\u00fcnde bir yere sahiptir. Chicago \u00dcniversitesi, kentsel ilk ve orta okullarda kullan\u0131lan bir matematik program\u0131 olan Chicago \u00dcniversitesi Okul Matematik Projesini 1983'den beri y\u00fcr\u00fctmektedir. \u00dcniversite, y\u00fcksek lisans \u00f6\u011frencilerine, fak\u00fclteye ve s\u00fcrmekte olan bilimsel i\u015flerini sunmak i\u00e7in ziyaret\u00e7i bilim insanlar\u0131na bir forum sa\u011flamak i\u00e7in disiplinleraras\u0131 at\u00f6lyeler sa\u011flayan Sosyal Bilimler ve Be\u015feri Bilimlerde \u0130leri \u00c7al\u0131\u015fmalar Konseyi isimli bir program\u0131 da y\u00fcr\u00fctmektedir. \u00dcniversite ayr\u0131ca, Birle\u015fmi\u015f Devletler'deki en b\u00fcy\u00fck \u00fcniversite bas\u0131n\u0131 olan Chicago \u00dcniversitesi Bas\u0131n\u0131'n\u0131 da i\u015fletmektedir. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 120, "text": "Chicago \u00dcniversitesi Laboratuvar Okullar\u0131" } ], "id": "572855973acd2414000df925", "question": "\u00dcniversitenin y\u00fcr\u00fctt\u00fc\u011f\u00fc, K-12 \u00f6\u011frencileri i\u00e7in \u00f6zel g\u00fcnd\u00fcz okulunun ismi nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 225, "text": "Sonia Shankman Ortojenik Okulu" } ], "id": "572855973acd2414000df926", "question": "\u00dcniversitenin y\u00fcr\u00fctt\u00fc\u011f\u00fc yat\u0131l\u0131 tedavi program\u0131n\u0131n ismi nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 435, "text": "d\u00f6rt" } ], "id": "572855973acd2414000df927", "question": "\u00dcniversite ka\u00e7 adet devlet s\u00f6zle\u015fmeli okulunu i\u015fletmektedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 435, "text": "d\u00f6rt devlet s\u00f6zle\u015fmeli okul" } ], "id": "572855973acd2414000df928", "question": "Kentsel E\u011fitim Enstit\u00fcs\u00fc neyin idaresine yard\u0131mc\u0131 olmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 579, "text": "Chicago \u00dcniversitesi kamp\u00fcs\u00fcnde" } ], "id": "572855973acd2414000df929", "question": "Hyde Park G\u00fcnd\u00fcz Okulu nerede yer almaktad\u0131r?" } ] }, { "context": "\u0130\u015f ya\u015fam\u0131nda ileri gelen mezunlar aras\u0131nda Microsoft CEOsu Satya Nadella, Oracle kurucusu ve Amerika'n\u0131n en zengin \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc adam\u0131 Larry Ellison, Goldman Sachs ve MF Global CEOsu ve ayn\u0131 zamanda eski New Jersey Valisi Jon Corzine, Mckinsey & Company kurucusu ve ilk y\u00f6netim muhasebesi ders kitab\u0131n\u0131n yazar\u0131 James O. Mckinsey, Arley D. Cathey, Bloomberg L.P. CEOsu Daniel Doctoroff, Credit Suisse CEOsu Brady Dougan, Morningstar, A.\u015e. kurucusu ve CEOsu Joe Mansueto, Chicago Cubs sahibi ve ba\u015fkan\u0131 Thomas S. Ricketts ve NBA delegesi Adam Silver yer almaktad\u0131r.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 59, "text": "Satya Nadella" } ], "id": "57286951ff5b5019007da20e", "question": "Hangi Microsoft CEOsu ayn\u0131 zamanda Chicago \u00dcniversitesi'nin bir mezunudur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 128, "text": "Larry Ellison" } ], "id": "57286951ff5b5019007da20f", "question": "Oracle'\u0131n kurucusu kimdir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 128, "text": "Larry Ellison" } ], "id": "57286951ff5b5019007da210", "question": "Amerika'n\u0131n en zengin \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc adam\u0131 kimdir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 215, "text": "Jon Corzine" } ], "id": "57286951ff5b5019007da211", "question": "Hangi Goldman Sachs CEOsu ayn\u0131 zamanda Chicago \u00dcniversitesi'nin bir mezunudur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 304, "text": "James O. Mckinsey" } ], "id": "57286951ff5b5019007da212", "question": "McKinsey & Company kurucusu kimdir?" } ] }, { "context": "Ekonomide, tan\u0131nm\u0131\u015f Nobel Ekonomi \u00d6d\u00fcll\u00fc, ABD'nin Cumhuriyet\u00e7i Ba\u015fkan\u0131 Ronald Reagan'\u0131n Muhafazakar Britanya Ba\u015fbakan\u0131 Margaret Thatcher'\u0131n ba\u015f dan\u0131\u015fmanlar\u0131ndan biri olan Milton Friedman, Nobel \u00f6d\u00fcll\u00fc ve d\u00fczenleme tuza\u011f\u0131 teorisini ileri s\u00fcren George Stigler, ekonominin aile ekonomisi dal\u0131na \u00f6nemli katk\u0131lar sunmu\u015f olan Gary Becker, \u00f6rg\u00fctsel karar verme konseptinin modern yorumundan sorumlu Herbert A. Simon, Nobel Ekonomi \u00d6d\u00fcll\u00fc ilk Amerikal\u0131 olan Paul Samuelson ve portf\u00f6y teorisi, varl\u0131k fiyatlama ve borsa davran\u0131\u015f\u0131 \u00fczerine olan \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131yla bilinen Eugene Fama mezunlar i\u00e7inde yer al\u0131r. Amerikal\u0131 ekonomist, sosyal kuramc\u0131, politif filozof ve yazar Thomas Sowell de \u00fcniversitenin mezunlar\u0131 aras\u0131ndad\u0131r.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 171, "text": "Milton Friedman" } ], "id": "572870b2ff5b5019007da222", "question": "Hangi Nobel Ekonomi \u00d6d\u00fcl\u00fc kazanan\u0131 ayn\u0131 zamanda bir \u00fcniversite mezun \u00fcyesidir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 243, "text": "George Stigler" } ], "id": "572870b2ff5b5019007da223", "question": "Hangi Britanya Ba\u015fbakan\u0131 dan\u0131\u015fman\u0131 ayn\u0131 zamanda bir \u00fcniversite mezun \u00fcyesidir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 450, "text": "Paul Samuelson" } ], "id": "572870b2ff5b5019007da224", "question": "Nobel Ekonomi \u00d6d\u00fcl\u00fc kazanan ilk Amerikal\u0131 kimdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 557, "text": "Eugene Fama" } ], "id": "572870b2ff5b5019007da225", "question": "Hangi \u00fcniversite mezun \u00fcyesi, portf\u00f6y teorisi \u00fczerine \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131yla bilinir?" } ] } ], "title": "University_of_Chicago" }, { "paragraphs": [ { "context": "Kubilay'\u0131n iktidar\u0131 1279 y\u0131l\u0131ndan sonra ekonomik zorluklarla kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131. Sava\u015flar ve in\u015faat projeleri Mo\u011fol hazinesini kuruttu. Vergi has\u0131lat\u0131n\u0131 art\u0131rma ve toplama \u00e7abalar\u0131 yolsuzluk ve politik skandallarla sekteye u\u011frad\u0131. K\u00f6t\u00fc y\u00f6netilen askeri seferler ekonomik sorunlar\u0131 takip etti. Kubilay'\u0131n 1281'deki ikinci Japonya i\u015fgali, talihsiz bir tayfun y\u00fcz\u00fcnden ba\u015far\u0131s\u0131z oldu. Kubilay Annam, Champa ve Java'ya kar\u015f\u0131 seferlerinde ba\u015far\u0131s\u0131z oldu ama Burma'ya kar\u015f\u0131 bir pirus zaferi kazand\u0131. Seferler hastal\u0131k, sert iklim ve Mo\u011follar\u0131n atl\u0131 sava\u015f\u0131na uygun olmayan tropik arazi taraf\u0131ndan aksat\u0131ld\u0131. Annam'da (Dai Viet) h\u00fck\u00fcm s\u00fcren Tran hanedanl\u0131\u011f\u0131, B\u1ea1ch \u0110\u1eb1ng Sava\u015f\u0131nda (1288) Mo\u011follar\u0131 ezdi ve yenilgiye u\u011fratt\u0131. Tr\u1ea7n Kinh (\u9673\u4eac, Ch\u00e9n J\u012bng) alt\u0131nda Dai Viet'e g\u00f6\u00e7\u00fcp, soyundan gelenler Vietnam \u0110\u1ea1i Vi\u1ec7t'e h\u00fckmetmi\u015f Tr\u1ea7n hanedanl\u0131\u011f\u0131n\u0131 kurmadan \u00f6nce, \u00c7inli Tran (Chen) boyunun ana vatan\u0131 Fujian \u00c7in b\u00f6lgesiydi ve boyun belli \u00fcyeleri \u00f6rne\u011fin 1282'de Yuan hanedanl\u0131\u011f\u0131 el\u00e7isi, \u00c7ince konu\u015fan Tr\u1ea7n prensi Tr\u1ea7n Qu\u1ed1c Tu\u1ea5n (daha sonra Kral Tr\u1ea7n H\u01b0ng \u0110\u1ea1o) ile bir bulu\u015fma ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011finde halen \u00c7ince konu\u015fabiliyordu. Profes\u00f6r Liam Kelley, \u00c7in Song hanedanl\u0131\u011f\u0131ndan Zhao Zhong ve Xu Zongdao gibi insanlar\u0131n, Mo\u011fol i\u015fgali sonras\u0131 Vietnam'a h\u00fckmeden Tran hanedanl\u0131\u011f\u0131na ka\u00e7t\u0131\u011f\u0131n\u0131 ve Tran'lar\u0131n Mo\u011fol i\u015fgaline kar\u015f\u0131 koymas\u0131na yard\u0131mc\u0131 olduklar\u0131n\u0131 belirtir. \u00c7in'in Fujian b\u00f6lgesinden k\u00f6ken alan Tran hanedanl\u0131\u011f\u0131 gibi Daoist rahip Xu Zongdao Mo\u011fol i\u015fgalini kaydetmi\u015f ve onlardan \"Kuzeyli haydutlar\" olarak bahsetmi\u015ftir. Annam, Burma ve Champa, Mo\u011fol egemenli\u011fini tan\u0131m\u0131\u015f ve Yuan hanedanl\u0131\u011f\u0131 ile hara\u00e7 verme \u015feklinde ili\u015fki kurmu\u015ftur. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 20, "text": "1279" } ], "id": "57286dfa2ca10214002da332", "question": "Kubilay y\u00f6netiminin paras\u0131 ne zaman bitmeye ba\u015flam\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 329, "text": "talihsiz bir tayfun" } ], "id": "57286dfa2ca10214002da333", "question": "Kubilay'\u0131n ikinci Japonya i\u015fgaline ne engel olmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 593, "text": "Annam'da" } ], "id": "57286dfa2ca10214002da334", "question": "Tran hanedanl\u0131\u011f\u0131 nerede h\u00fck\u00fcm s\u00fcrm\u00fc\u015ft\u00fcr?" }, { "answers": [ { "answer_start": 643, "text": "B\u1ea1ch \u0110\u1eb1ng Sava\u015f\u0131nda" } ], "id": "57286dfa2ca10214002da335", "question": "Hangi sava\u015fta Mo\u011follar Tran taraf\u0131ndan ma\u011flup edilmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 664, "text": "1288" } ], "id": "57286dfa2ca10214002da336", "question": "Mo\u011follar ne zaman Tran taraf\u0131ndan ma\u011flup edilmi\u015ftir?" } ] }, { "context": "\u0130mparator Kegen Han, Ayurbarvada'n\u0131n o\u011flu ve varisi, 1321'den 1323'e sadece iki y\u0131l h\u00fck\u00fcm s\u00fcrm\u00fc\u015ft\u00fcr. Yeni atanm\u0131\u015f ba\u015fbakan\u0131 Baiju'nun yard\u0131m\u0131yla, babas\u0131n\u0131n y\u00f6netimi Konf\u00fc\u00e7y\u00fcs\u00e7\u00fc prensiplere g\u00f6re reform etme politikas\u0131n\u0131 devam ettirmi\u015ftir. Y\u00f6netimi s\u0131ras\u0131nda, Da Yuan Tong Zhi (\u00c7ince: \u5927\u5143\u901a\u5236, \"B\u00fcy\u00fck Yuan'\u0131n kapsaml\u0131 uygulamalar\u0131\"), babas\u0131 taraf\u0131ndan ba\u015flat\u0131lan, Yuan Hanedanl\u0131\u011f\u0131'n\u0131n kurallar\u0131 ve d\u00fczenlemelerinin devasa bir koleksiyonu, resmi olarak y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe sokulmu\u015ftur. Kegen, rakip bir gruptan be\u015f prensin, belki de Konf\u00fc\u00e7y\u00fcs\u00e7\u00fc reformlara kar\u015f\u0131 olan bozk\u0131r elitinin dahil oldu\u011fu bir darbede suiskaste u\u011fram\u0131\u015ft\u0131r. Yerine tahta Yes\u00fcn Tem\u00fcr'\u00fc (ya da Taidingdi'yi) yerle\u015ftirmi\u015fler, ve ba\u015far\u0131s\u0131z bir prensleri sakinle\u015ftirme giri\u015fiminin ard\u0131ndan, o da h\u00fck\u00fcmdar katline yenik d\u00fc\u015fm\u00fc\u015ft\u00fcr.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 10, "text": "Kegen Han" } ], "id": "57286fa83acd2414000df9e5", "question": "Ayurbarbada'n\u0131n o\u011flu kimdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 53, "text": "1321'den 1323'e" } ], "id": "57286fa83acd2414000df9e6", "question": "Kegen ne zaman imparatordu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 124, "text": "Baiju'nun" } ], "id": "57286fa83acd2414000df9e7", "question": "Kegen kimi ba\u015fbakan olarak atam\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 290, "text": "B\u00fcy\u00fck Yuan'\u0131n kapsaml\u0131 uygulamalar\u0131" } ], "id": "57286fa83acd2414000df9e8", "question": "'Da Yuan Tong Zhi' ne anlama gelmektedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 495, "text": "be\u015f" } ], "id": "57286fa83acd2414000df9e9", "question": "Kegen'in suikastine ka\u00e7 tane rakip prens dahil olmu\u015ftur?" } ] }, { "context": "Kubilay Han taraf\u0131ndan olu\u015fturulan b\u00fcrokrasi sistemi, Han \u00c7inlileri, Hitaylar, Cur\u00e7enler, Mo\u011follar ve Tibet Budistleri dahil, imparatorluktaki \u00e7e\u015fitli k\u00fclt\u00fcrleri yans\u0131tmaktad\u0131r. Kurumlar\u0131n resmi terminolojisi y\u00f6netim yap\u0131s\u0131n\u0131n neredeyse tamamen, yerli \u00c7in hanedanlar\u0131n\u0131nkinden k\u00f6ken ald\u0131\u011f\u0131na i\u015faret edebilir olsa da, Yuan b\u00fcrokrasisi asl\u0131nda farkl\u0131 k\u00fclt\u00fcrlerden unsurlar\u0131n bir kar\u0131\u015f\u0131m\u0131ndan olu\u015fmaktad\u0131r. B\u00fcrokrasinin \u00c7in tarz\u0131 unsurlar\u0131 esas olarak yerli Tang, Song, ayn\u0131 zamanda Hitay Liao ve Cur\u00e7en Kin hanedanl\u0131klar\u0131 k\u00f6kenlidir. Liu Bingzhong ve Yao Shu gibi \u00c7inli dan\u0131\u015fmanlar Kubilay'\u0131n ilk meclisinde g\u00fc\u00e7l\u00fc etkiye sahipti ve Kubilay'\u0131n saltanat\u0131n\u0131n ilk on y\u0131l\u0131 i\u00e7inde merkezi h\u00fck\u00fcmet idaresi kurulmu\u015ftu. Bu h\u00fck\u00fcmet, sivil meselelerin idaresi i\u00e7in Merkezi Sekreterlik (Zhongshu Sheng), askeri meselelerin idaresi i\u00e7in Dan\u0131\u015fma Meclisi (\u00c7ince: \u6a1e\u5bc6\u9662) ve dahili g\u00f6zetim ve denetim i\u00e7in Denetim Merkezi'ni i\u00e7erecek \u015fekilde otoritenin sivil, askeri ve denetimci makamlar aras\u0131nda geleneksel \u00c7in \u00fc\u00e7l\u00fc b\u00f6l\u00fcnmesini benimsemi\u015ftir. Bununla birlikte, y\u00f6netimin \u00e7ekirde\u011fi olarak askeri kurum ve makamlara olan geleneksel Mo\u011fol g\u00fcveni sebebiyle, hem merkezi hem yerel h\u00fck\u00fcmet kurumlar\u0131n\u0131n ger\u00e7ek i\u015flevleri, sivil ve askeri yetki alanlar\u0131 aras\u0131nda b\u00fcy\u00fck bir \u00e7ak\u0131\u015fma g\u00f6stermi\u015ftir. Yine de, Merkezi Sekreterlik'in, (do\u011frudan veya dolayl\u0131) di\u011fer devlet kurumlar\u0131n\u0131n \u00e7o\u011fundan (geleneksel \u00c7in tarz\u0131 Alt\u0131 Bakanl\u0131k gibi) sorumlu en \u00fcst kurum oldu\u011fu b\u00f6ylesi bir sivil b\u00fcrokrasi \u00c7in'de olu\u015fturulmu\u015ftur. Farkl\u0131 zamanlarda, esas olarak ekonomi ile ilgilenen, Devlet \u0130\u015fleri Dairesi (Shangshu Sheng) olarak adland\u0131r\u0131lan ba\u015fka merkezi h\u00fck\u00fcmet kurumu kurulmu\u015f (K\u00fcl\u00fcg Han ya da \u0130mparator Wuzong saltanat\u0131nda oldu\u011fu gibi), fakat genelde k\u0131sa bir s\u00fcre sonra bundan vazge\u00e7ilmi\u015ftir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 54, "text": "Han \u00c7inlileri, Hitaylar, Cur\u00e7enler, Mo\u011follar ve Tibet Budistleri" } ], "id": "57287d4a2ca10214002da3e4", "question": "Hangi k\u00fclt\u00fcrler Kubilay'\u0131n y\u00f6netiminin par\u00e7alar\u0131yd\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 455, "text": "Tang, Song, ayn\u0131 zamanda Hitay Liao ve Cur\u00e7en Kin hanedanl\u0131klar\u0131" } ], "id": "57287d4a2ca10214002da3e5", "question": "Hangi hanedanl\u0131klar Kubilay'\u0131n h\u00fck\u00fcmetinde \u00c7in tarz\u0131 unsurlara ilham olmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 532, "text": "Liu Bingzhong ve Yao Shu" } ], "id": "57287d4a2ca10214002da3e6", "question": "Kubilay'\u0131n \u00c7inli iki dan\u0131\u015fman\u0131 kimdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 992, "text": "\u00fc\u00e7l\u00fc" } ], "id": "57287d4a2ca10214002da3e7", "question": "Kubilay'\u0131n h\u00fck\u00fcmeti ne t\u00fcr bir g\u00fc\u00e7ler ayr\u0131l\u0131\u011f\u0131na sahipti?" }, { "answers": [ { "answer_start": 932, "text": "sivil, askeri ve denetimci makamlar" } ], "id": "57287d4a2ca10214002da3e8", "question": "Kubilay'\u0131n h\u00fck\u00fcmetinin \u00fc\u00e7 par\u00e7as\u0131 nelerdi?" } ] }, { "context": "Bat\u0131 t\u0131bb\u0131, bazen huihui ya da M\u00fcsl\u00fcman t\u0131bb\u0131 olarak adland\u0131r\u0131ld\u0131\u011f\u0131 Yuan meclisinin Nest\u00fbr\u00ee Hristiyanlar\u0131 taraf\u0131ndan \u00c7in'de de uygulanm\u0131\u015ft\u0131r. Nest\u00fbr\u00ee hekim Terc\u00fcman \u0130sa, 1963 y\u0131l\u0131nda, Kubilay'\u0131n saltanat\u0131 d\u00f6neminde Bat\u0131 T\u0131bb\u0131 Ofisini kurmu\u015ftur. \u0130ki imparatorluk hastanesinde \u00e7al\u0131\u015fan doktorlar imparatorluk ailesi ve meclisin \u00fcyelerini tedavi etmekten sorumluydu. \u00c7inli hekimler, h\u00fcmoral sistemi, geleneksel \u00c7in t\u0131bb\u0131n\u0131n alt\u0131nda yatan yin-yang ve wuxing felsefesine kar\u015f\u0131 geldi\u011fi i\u00e7in Bat\u0131 t\u0131bb\u0131na kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131k\u0131yorlard\u0131. Bat\u0131 t\u0131bb\u0131 \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131n\u0131n bilinen bir \u00c7in terc\u00fcmesi yoktur ama \u00c7inlilerin \u0130bn-i Sina'n\u0131n El-Kanun fi't-T\u0131b kitab\u0131na eri\u015fimleri olmas\u0131 ihtimal dahilindedir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 31, "text": "M\u00fcsl\u00fcman t\u0131bb\u0131" } ], "id": "572881d34b864d1900164a5a", "question": "Huihui neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 156, "text": "Terc\u00fcman \u0130sa" } ], "id": "572881d34b864d1900164a5b", "question": "Bat\u0131 T\u0131bb\u0131 Ofisini kim kurmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 170, "text": "1963" } ], "id": "572881d34b864d1900164a5c", "question": "Bat\u0131 T\u0131bb\u0131 Ofisi ne zaman kurulmu\u015ftu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 379, "text": "h\u00fcmoral sistemi" } ], "id": "572881d34b864d1900164a5d", "question": "\u00c7inliler Bat\u0131 t\u0131bb\u0131n\u0131n hangi y\u00f6n\u00fcnden ho\u015flanmam\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 434, "text": "yin-yang ve wuxing" } ], "id": "572881d34b864d1900164a5e", "question": "\u00c7in t\u0131bb\u0131n\u0131n alt\u0131nda hangi felsefeler yatar?" } ] }, { "context": "Tarih\u00e7i Frederick W. Mote bu sistem i\u00e7in \"sosyal s\u0131n\u0131flar\" teriminin kullan\u0131lmas\u0131n\u0131n yan\u0131lt\u0131c\u0131 oldu\u011funu ve d\u00f6rt s\u0131n\u0131fl\u0131 sistemdeki insanlar\u0131n konumlar\u0131n\u0131n onlar\u0131n ger\u00e7ek sosyal g\u00fcc\u00fc ve zenginli\u011finin g\u00f6stergesi de\u011fil, yaln\u0131zca geleneksel ve yasal olarak yetkilendirildikleri, kendilerine vakfedilmi\u015f \"ayr\u0131cal\u0131k derecesi\" oldu\u011funu, yani s\u0131n\u0131f\u0131 i\u00e7erisinde bir ki\u015finin konumunun, o ki\u015finin konumunun bir garantisi olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131, \u00e7\u00fcnk\u00fc yokluk i\u00e7inde ya\u015fayan ve k\u00f6t\u00fc davran\u0131lan Mo\u011fol ve Semu'lardan daha az say\u0131da zengin Mo\u011fol ve Semu varken, zengin ve sosyal konumu iyi \u00c7inlilerin var oldu\u011funu yazm\u0131\u015ft\u0131r. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 8, "text": "Frederick W. Mote" } ], "id": "5728848cff5b5019007da298", "question": "Yuan'n\u0131n sosyal s\u0131n\u0131f sisteminin sosyal s\u0131n\u0131f olarak adland\u0131r\u0131lmamas\u0131 gerekti\u011fini kim d\u00fc\u015f\u00fcnm\u00fc\u015ft\u00fcr?" }, { "answers": [ { "answer_start": 300, "text": "ayr\u0131cal\u0131k derecesi" } ], "id": "5728848cff5b5019007da299", "question": "Mote, Yuan s\u0131n\u0131f sisteminin ger\u00e7ekte neyi temsil etti\u011fini d\u00fc\u015f\u00fcnm\u00fc\u015ft\u00fcr?" }, { "answers": [ { "answer_start": 534, "text": "zengin ve sosyal konumu iyi" } ], "id": "5728848cff5b5019007da29a", "question": "Hangi beklenmedik durumda bir\u00e7ok \u00c7inli vard\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 428, "text": "yokluk i\u00e7inde ya\u015fayan ve k\u00f6t\u00fc davran\u0131lan" } ], "id": "5728848cff5b5019007da29b", "question": "Hangi beklenmedik durumda bir\u00e7ok Mo\u011fol vard\u0131?" } ] } ], "title": "Yuan_dynasty" }, { "paragraphs": [ { "context": "\u00c7e\u015fitli \u00fclkelerde kamu sekt\u00f6r\u00fc yolsuzlu\u011fu yayg\u0131nl\u0131\u011f\u0131n\u0131 \u00f6l\u00e7meye \u00e7al\u0131\u015fan bir \u00f6l\u00e7\u00fc olan Uluslararas\u0131 \u015eeffafl\u0131k \u00d6rg\u00fct\u00fc'n\u00fcn Yolsuzluk Alg\u0131s\u0131 Endeksi'nde (YAE) Kenya d\u00fc\u015f\u00fck s\u0131ralardad\u0131r. \u00dclke 2012'de, 27/100 puanla, YAE'de yer alan toplam 176 \u00fclke i\u00e7inde 139. s\u0131rada yer alm\u0131\u015ft\u0131r. Bununla birlikte Kenya h\u00fck\u00fcmeti taraf\u0131ndan yolsuzlu\u011fu frenlemek ad\u0131na bir\u00e7ok kayda de\u011fer geli\u015fmeler mevcuttur, \u00f6rne\u011fin yeni ve ba\u011f\u0131ms\u0131z bir Etik ve Anti-Yolsuzluk Komisyonu kurulmas\u0131 gibi.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 160, "text": "d\u00fc\u015f\u00fck" } ], "id": "57290b21af94a219006a9fcf", "question": "Kenya YAE \u00f6l\u00e7e\u011finde nerede yer al\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 18, "text": "kamu sekt\u00f6r\u00fc yolsuzlu\u011fu" } ], "id": "57290b21af94a219006a9fd0", "question": "YAE neyi \u00f6l\u00e7er? " }, { "answers": [ { "answer_start": 248, "text": "139." } ], "id": "57290b21af94a219006a9fd1", "question": "Kenya 2012'de \u00f6l\u00e7e\u011fin neresinde yer almaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 393, "text": "yeni ve ba\u011f\u0131ms\u0131z bir Etik ve Anti-Yolsuzluk Komisyonu kurulmas\u0131" } ], "id": "57290b21af94a219006a9fd2", "question": "Kenya yolsuzlu\u011fu nas\u0131l frenler?" } ] }, { "context": "28 \u015eubat 2008 tarihinde Kibaki ve Odinga, Kibaki'nin Kenya'n\u0131n ikinci Ba\u015fbakan\u0131 olaca\u011f\u0131 bir koalisyon h\u00fck\u00fcmeti kurulmas\u0131 i\u00e7in bir anla\u015fma imzalad\u0131. Teklife g\u00f6re, ba\u015fkan kabine bakanlar\u0131n\u0131 her partinin meclisteki g\u00fc\u00e7lerine g\u00f6re PNU ve ODM kamplar\u0131n\u0131n her ikisinden de atar. Anla\u015fma, kabinenin bir ba\u015fkan yard\u0131mc\u0131s\u0131 ile iki Ba\u015fbakan yard\u0131mc\u0131s\u0131 i\u00e7ermesini \u015fart ko\u015fuyordu. Tart\u0131\u015fmalardan sonra anla\u015fma Meclisten ge\u00e7ti ve koalisyon mevcut Meclisin sonuna kadar veya partilerden biri daha \u00f6ncesinde tekliften \u00e7ekilene kadar devam edecek.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "28 \u015eubat 2008" } ], "id": "57290ee2af94a219006a9fff", "question": "H\u00fck\u00fcmet kurulmas\u0131 konusunda Kibaki ve Odinga ne zaman bir anla\u015fma imzalad\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 70, "text": "Ba\u015fbakan\u0131" } ], "id": "57290ee2af94a219006aa000", "question": "Odinga'n\u0131n h\u00fck\u00fcmetteki rol\u00fc ne olacakt\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 227, "text": "PNU ve ODM kamplar\u0131n\u0131n" } ], "id": "57290ee2af94a219006aa001", "question": "Ba\u015fkan kabine \u00fcyelerini nereden atad\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 188, "text": "her partinin meclisteki g\u00fc\u00e7lerine" } ], "id": "57290ee2af94a219006aa002", "question": "Her kamptan ka\u00e7 tanesinin atanaca\u011f\u0131 nas\u0131l belirlendi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 428, "text": "mevcut Meclisin sonuna kadar veya partilerden biri daha \u00f6ncesinde tekliften \u00e7ekilene kadar" } ], "id": "57290ee2af94a219006aa003", "question": "Koalisyon ne zamana kadar s\u00fcrecek?" } ] }, { "context": "2007 se\u00e7imi sonras\u0131yla ilgili hem Ba\u015fkan Kenyatta hem de Ba\u015fkan Yard\u0131mc\u0131s\u0131 William Ruto i\u00e7in Uluslararas\u0131 Ceza Mahkemesi dava tarihleri 2013'de iken, 2013 ortas\u0131 Afrika turu s\u0131ras\u0131nda ABD Ba\u015fkan\u0131 Barack Obama \u00fclkeyi ziyaret etmemeyi tercih etti. Sonras\u0131nda yaz\u0131n, Kenyatta ba\u015fkan olarak ABD'yi ziyaret etmemi\u015fken, Rusya'ya bir u\u011frad\u0131ktan sonra Ba\u015fkan Xi Jinping'in davetiyle \u00c7in'i ziyaret etti. Temmuz 2015 tarihinde, g\u00f6revdeyken \u00fclkeyi ziyaret eden ilk Amerikan ba\u015fkan\u0131 olarak Obama Kenya'y\u0131 ziyaret etti. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 93, "text": "Uluslararas\u0131 Ceza Mahkemesi dava tarihleri" } ], "id": "572914f46aef051400154a46", "question": "2007 se\u00e7iminin sonucu neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 184, "text": "ABD Ba\u015fkan\u0131 Barack Obama" } ], "id": "572914f46aef051400154a47", "question": "\u00dclkeyi 2013'de kim ziyaret etmemeyi tercih etti?" }, { "answers": [ { "answer_start": 375, "text": "\u00c7in'i" } ], "id": "572914f46aef051400154a48", "question": "Ba\u015fkan\u0131n davetiyle Kenyatta nereyi ziyaret etti?" }, { "answers": [ { "answer_start": 395, "text": "Temmuz 2015" } ], "id": "572914f46aef051400154a49", "question": "Obama sonunda ne zaman Kenya'y\u0131 ziyaret etti?" } ] }, { "context": "\u00c7ocuk i\u015f\u00e7ili\u011fi Kenya'da yayg\u0131n. \u00c7al\u0131\u015fan \u00e7ocuklar\u0131n \u00e7o\u011fu tar\u0131m alan\u0131nda aktif. UNICEF'in 2016 tahminlerine g\u00f6re, Malindi, Mombasa, Kilifi ve Diani k\u0131y\u0131 b\u00f6lgelerindeki k\u0131z \u00e7ocuklar\u0131n %30'a yak\u0131n\u0131 fuhu\u015fa maruz kalmakta. Kenya'daki fahi\u015felerin \u00e7o\u011fu 9\u201318 ya\u015f aras\u0131nda. Cinsiyet ve \u00c7ocuk \u0130\u015fleri Bakanl\u0131\u011f\u0131, 2009'da 400 \u00e7ocuk koruma memurunu i\u015fe ald\u0131. \u00c7ocuk i\u015f\u00e7ili\u011finin sebepleri aras\u0131nda fakirlik, e\u011fitime eri\u015fimin eksik olmas\u0131 ve zay\u0131f devlet kurumlar\u0131 yer al\u0131yor. Kenya, sanayide i\u015fg\u00fcc\u00fc denetlemesiyle ilgili 81 Numaral\u0131 S\u00f6zle\u015fmeyi ve tar\u0131mda i\u015fg\u00fcc\u00fc denetlemesiyle ilgili 129 Numaral\u0131 S\u00f6zle\u015fmeyi kabul etmi\u015ftir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 56, "text": "tar\u0131m" } ], "id": "572920d73f37b31900478055", "question": "\u00c7al\u0131\u015fan \u00e7ocuklar\u0131n \u00e7o\u011fu nerede \u00e7al\u0131\u015fmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 181, "text": "%30'a yak\u0131n\u0131" } ], "id": "572920d73f37b31900478056", "question": "Kenya'n\u0131n k\u0131y\u0131 b\u00f6lgelerinde k\u0131z \u00e7ocuklar\u0131n y\u00fczde ka\u00e7\u0131 fuhu\u015f yapmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 245, "text": "9\u201318" } ], "id": "572920d73f37b31900478057", "question": "Kenya'daki fahi\u015felerin \u00e7o\u011funun ya\u015f aral\u0131\u011f\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 381, "text": "fakirlik, e\u011fitime eri\u015fimin eksik olmas\u0131 ve zay\u0131f devlet kurumlar\u0131" } ], "id": "572920d73f37b31900478058", "question": "\u00c7ocuk i\u015f\u00e7ili\u011finin baz\u0131 sebepleri nelerdir?" } ] }, { "context": "Kenya \u00e7e\u015fitli sporlarda aktiftir, bunlar aras\u0131nda kriket, ralli, futbol, ragbi birli\u011fi ve boks yer almaktad\u0131r. \u00c7e\u015fitli mesafe etkinliklerinde, \u00f6zellikle 800 m, 1,500 m, 3,000 m engelli ko\u015fu, 5,000 m, 10,000 m ve maratonda Olimpiyat ve \u0130ngiliz Milletler Toplulu\u011fu Oyunlar\u0131nda istikrarl\u0131 \u015fekilde \u015fampiyonlar \u00e7\u0131karmas\u0131yla, \u00fclke esas olarak orta mesafe ve uzun mesafe atletizmdeki hakimiyeti ile bilinir. Fas ve Etiyopya'dan rekabet bu \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc azaltsa da, Kenyal\u0131 atletler (\u00f6zellikle Kalenjin) mesafe ko\u015fusu d\u00fcnyas\u0131nda hakimiyeti devam ettiriyorlar. Kenya'n\u0131n en bilinen atletleri aras\u0131nda, d\u00f6rt sefer kad\u0131nlar Boston Maratonu galibi ve iki sefer d\u00fcnya \u015fampiyonu Catherine Ndereba, 800m d\u00fcnya rekorunun sahibi David Rudisha, Maraton d\u00fcnya rekorunun eski sahibi Paul Tergat ve John Ngugi yer almaktad\u0131r.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 50, "text": "kriket, ralli, futbol, ragbi birli\u011fi ve boks" } ], "id": "5729281baf94a219006aa11f", "question": "Kenyal\u0131lar hangi sporlarda aktiftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 337, "text": "orta mesafe ve uzun mesafe atletizmdeki hakimiyeti" } ], "id": "5729281baf94a219006aa120", "question": "\u00dclke ne ile bilinir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 454, "text": "Kenyal\u0131 atletler (\u00f6zellikle Kalenjin)" } ], "id": "5729281baf94a219006aa121", "question": "Uzun mesafe ko\u015fusu d\u00fcnyas\u0131 kimin hakimiyetindedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 401, "text": "Fas ve Etiyopya'dan" } ], "id": "5729281baf94a219006aa122", "question": "Uzun mesafe ko\u015fuda Kenya hangi \u00fclkelerle rekabet halindedir?" } ] } ], "title": "Kenya" }, { "paragraphs": [ { "context": "Koreli ekonomist Hoesung Lee, yeni IPCC B\u00fcro se\u00e7imlerini takiben 8 Ekim 2015'den beri IPCC ba\u015fkan\u0131d\u0131r. Bu se\u00e7imden \u00f6nce IPCC, Rajendra K. Pachauri'nin \u015eubat 2015 tarihinde istifas\u0131ndan sonra kararla\u015ft\u0131r\u0131lm\u0131\u015f vekil Ba\u015fkan olan IPCC ba\u015fkan yard\u0131mc\u0131s\u0131 \u0130smail El Gizouli taraf\u0131ndan y\u00f6netiliyordu. \u00d6nceki ba\u015fkanlar, May\u0131s 2002'de se\u00e7ilen Rajendra K. Pachauri; 1997'de se\u00e7ilen Robert Watson ve 1988'de se\u00e7ilen Bert Bolin idi. Ba\u015fkan, ba\u015fkan yard\u0131mc\u0131lar\u0131, \u00e7al\u0131\u015fma grubu e\u015f ba\u015fkanlar\u0131 ve bir sekreterin oldu\u011fu se\u00e7ilmi\u015f bir b\u00fcro taraf\u0131ndan desteklenir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 17, "text": "Hoesung Lee" } ], "id": "57293bc91d0469140077919b", "question": "IPCC ba\u015fkan\u0131 kimdir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Koreli" } ], "id": "57293bc91d0469140077919c", "question": "Hoesung Lee hangi millettendir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 249, "text": "\u0130smail El Gizouli" } ], "id": "57293bc91d0469140077919d", "question": "IPCC ba\u015fkan yard\u0131mc\u0131s\u0131 kimdir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 404, "text": "Bert Bolin" } ], "id": "57293bc91d0469140077919e", "question": "IPCC'nin ilk ba\u015fkan\u0131 kimdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 151, "text": "\u015eubat 2015" } ], "id": "57293bc91d0469140077919f", "question": "Pachauri IPCC ba\u015fkanl\u0131\u011f\u0131ndan ne zaman istifa etmi\u015ftir?" } ] }, { "context": "Politika \u00dcreticileri i\u00e7in WG I \u00d6zeti raporunun idari \u00f6zeti, insan etkinli\u011finden kaynakl\u0131 emisyonlar\u0131n sera gazlar\u0131n\u0131n atmosferik konsantrasyonlar\u0131n\u0131 ciddi manada art\u0131rd\u0131\u011f\u0131, bunun da ortalamada D\u00fcnya y\u00fczeyinde ek \u0131s\u0131nmaya yol a\u00e7t\u0131\u011f\u0131 konusunda emin olduklar\u0131n\u0131 s\u00f6yl\u00fcyor. CO2'nin peki\u015fmi\u015f sera etkisinin yar\u0131s\u0131ndan fazlas\u0131ndan sorumlu oldu\u011funu g\u00fcvenle hesapl\u0131yorlar. \"Ayn\u0131 tas ayn\u0131 hamam\" (ATAH) senaryosu i\u00e7inde, [21.] y\u00fczy\u0131l boyunca k\u00fcresel ortalama s\u0131cakl\u0131\u011f\u0131n her on y\u0131lda yakla\u015f\u0131k 0.3 \u00b0C artaca\u011f\u0131n\u0131 tahmin ediyorlar. K\u00fcresel ortalama y\u00fczey hava s\u0131cakl\u0131\u011f\u0131n\u0131n son 100 y\u0131lda 0.3 ila 0.6 \u00b0C artt\u0131\u011f\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcndeler, ve bu durum iklim model tahminleri ile a\u00e7\u0131k \u015fekilde uyumlu ancak ayn\u0131 zamanda do\u011fal iklim de\u011fi\u015fkenli\u011fi ile ayn\u0131 b\u00fcy\u00fckl\u00fckte. Peki\u015fmi\u015f sera etkisinin kesin tespiti daha bir on y\u0131l veya daha uzun bir s\u00fcre olas\u0131 g\u00f6z\u00fckm\u00fcyor.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 118, "text": "atmosferik konsantrasyonlar\u0131n\u0131 ciddi manada art\u0131rd\u0131\u011f\u0131" } ], "id": "57293e221d046914007791d5", "question": "Politika \u00dcreticileri i\u00e7in WG I \u00d6zeti raporu insan etkinli\u011finin sera gazlar\u0131na ne yapmakta oldu\u011funu s\u00f6yl\u00fcyor?" }, { "answers": [ { "answer_start": 193, "text": "D\u00fcnya y\u00fczeyinde ek \u0131s\u0131nmaya" } ], "id": "57293e221d046914007791d6", "question": "Artm\u0131\u015f sera gazlar\u0131 neye sebep olmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 301, "text": "yar\u0131s\u0131ndan fazlas\u0131ndan" } ], "id": "57293e221d046914007791d7", "question": "Sera etkisinin ne kadar\u0131 karbondioksit kaynakl\u0131d\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 364, "text": "\"Ayn\u0131 tas ayn\u0131 hamam\" (ATAH)" } ], "id": "57293e221d046914007791d8", "question": "Sera gaz\u0131 \u00fcretme uygulamalar\u0131m\u0131z\u0131 de\u011fi\u015ftirmedi\u011fimiz senaryo nas\u0131l adland\u0131r\u0131l\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 573, "text": "0.3 ila 0.6 \u00b0C" } ], "id": "57293e221d046914007791d9", "question": "Son y\u00fczy\u0131lda k\u00fcresel ortalama y\u00fczey hava s\u0131cakl\u0131\u011f\u0131 ne kadar de\u011fi\u015fmi\u015ftir?" } ] }, { "context": "Bu tahmin politika \u00fcreticileri i\u00e7in olan son \u00f6zete dahil edilmedi. IPCC o zamandan beri tarihin yanl\u0131\u015f oldu\u011funu kabul ederken ayn\u0131 zamanda da son \u00f6zetteki sonucun dayan\u0131kl\u0131 oldu\u011funu tekrar teyit etti. \"Oturmu\u015f IPCC prosed\u00fcrlerinin bu \u00f6rnekte k\u00f6t\u00fc uygulan\u0131\u015f\u0131\" i\u00e7in pi\u015fmanl\u0131klar\u0131n\u0131 ifade ettiler. 2035 tarihi WWF raporu \u00fczerinden IPCC taraf\u0131ndan do\u011fru \u015fekilde al\u0131nt\u0131land\u0131 ancak WWF kendi kayna\u011f\u0131n\u0131, bir ICSI raporu olan \"K\u00fcresel ve B\u00f6lgesel \u00d6l\u00e7ekte ge\u00e7mi\u015fte ve g\u00fcn\u00fcm\u00fczde Kar ve Buz Farkl\u0131l\u0131klar\u0131\" raporunu yanl\u0131\u015f \u015fekilde al\u0131nt\u0131lam\u0131\u015ft\u0131.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 88, "text": "tarihin" } ], "id": "572940973f37b319004781a5", "question": "IPCC neyin hatal\u0131 oldu\u011funu s\u00f6yledi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 201, "text": "\"Oturmu\u015f IPCC prosed\u00fcrlerinin bu \u00f6rnekte k\u00f6t\u00fc uygulan\u0131\u015f\u0131\"" } ], "id": "572940973f37b319004781a6", "question": "IPCC ne i\u00e7in \u00f6z\u00fcr diledi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 307, "text": "WWF raporu" } ], "id": "572940973f37b319004781a7", "question": "Hatan\u0131n kayna\u011f\u0131 neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 418, "text": "\"K\u00fcresel ve B\u00f6lgesel \u00d6l\u00e7ekte ge\u00e7mi\u015fte ve g\u00fcn\u00fcm\u00fczde Kar ve Buz Farkl\u0131l\u0131klar\u0131\"" } ], "id": "572940973f37b319004781a8", "question": "Hangi rapor do\u011fru tarihi i\u00e7eriyordu?" } ] }, { "context": "\u00dc\u00e7\u00fcnc\u00fc de\u011ferlendirme raporu (\u00dcDR), dikkat \u00e7ekici bir \u015fekilde, \"Bin Y\u0131ll\u0131k Kuzey Yar\u0131mk\u00fcre s\u0131cakl\u0131k rekonstr\u00fcksiyonu\" etiketli, Michael E. Mann, Raymond S. Bradley ve Malcom K. Hughes taraf\u0131ndan yaz\u0131lm\u0131\u015f 1999 tarihli bir makaleye (MBH99) dayanan ve \"hokey sopas\u0131 grafi\u011fi\" olarak an\u0131lan bir grafik i\u00e7ermekteydi.Bu grafik, 1995 IPCC \u0130kinci De\u011ferlendirme Raporunda \u015eekil 3.20'de yer alan benzer grafi\u011fi geni\u015fletti ve s\u0131cakl\u0131k birimlerinin eksik oldu\u011fu, ancak ge\u00e7mi\u015f 1000 y\u0131lda daha b\u00fcy\u00fck k\u00fcresel s\u0131cakl\u0131k farkl\u0131l\u0131klar\u0131 ile Orta\u00e7a\u011f S\u0131cak D\u00f6nemi s\u0131ras\u0131nda 20. y\u00fczy\u0131l ortas\u0131ndan daha y\u00fcksek s\u0131cakl\u0131klar g\u00f6steren ilk de\u011ferlendirme raporundaki bir \u015femadan farkl\u0131l\u0131k g\u00f6sterdi. \u015eema, verilerin ger\u00e7ek bir \u00e7izimi de\u011fildi ve \u0130ngiltere'deki Orta\u00e7a\u011f \u00fcz\u00fcm ba\u011flar\u0131n\u0131n belgeli kan\u0131tlar\u0131na dayanan s\u0131cakl\u0131k art\u0131\u015flar\u0131n\u0131n oldu\u011fu, orta \u0130ngiltere'deki bir s\u0131cakl\u0131k grafi\u011fine dayan\u0131yordu. Bu art\u0131\u015fla bile Orta\u00e7a\u011f S\u0131cak D\u00f6nemi i\u00e7in g\u00f6sterdi\u011fi en y\u00fcksek de\u011fer, 2007'de orta \u0130ngiltere'de kaydedilen s\u0131cakl\u0131klara eri\u015femedi. MBH99 bulgular\u0131, ayr\u0131 veri ve y\u00f6ntemler kullanan Jones et al. 1998, Pollack, Huang & Shen 1998, Crowley & Lowery 2000 ve Briffa 2000 at\u0131fl\u0131 rekonstr\u00fcksiyonlar\u0131 taraf\u0131ndan desteklendi. Jones et al. ve Briffa rekonstr\u00fcksiyonlar\u0131, IPCC raporundaki \u015eekil 2.21'de yer alan MBH99 rekonstr\u00fcksiyonu ile \u00f6rt\u00fc\u015fmekteydi.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 204, "text": "1999" } ], "id": "57294209af94a219006aa201", "question": "\"Bin Y\u0131ll\u0131k Kuzey Yar\u0131mk\u00fcre s\u0131cakl\u0131k rekonstr\u00fcksiyonu\" grafi\u011finin dayand\u0131\u011f\u0131 makale ne zaman yay\u0131nlanm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 127, "text": "Michael E. Mann, Raymond S. Bradley ve Malcom K. Hughes" } ], "id": "57294209af94a219006aa202", "question": "\"Bin Y\u0131ll\u0131k Kuzey Yar\u0131mk\u00fcre s\u0131cakl\u0131k rekonstr\u00fcksiyonu\" grafi\u011finin dayand\u0131\u011f\u0131 makaleyi kim yazm\u0131\u015ft\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 250, "text": "hokey sopas\u0131 grafi\u011fi" } ], "id": "57294209af94a219006aa203", "question": "\"Bin Y\u0131ll\u0131k Kuzey Yar\u0131mk\u00fcre s\u0131cakl\u0131k rekonstr\u00fcksiyonu\" grafi\u011finin lakab\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 1046, "text": "Jones et al. 1998, Pollack, Huang & Shen 1998, Crowley & Lowery 2000 ve Briffa 2000" } ], "id": "57294209af94a219006aa204", "question": "Hangi rekonstr\u00fcksiyonlar 1999'daki makalenin bilgilerini desteklemi\u015ftir?" } ] }, { "context": "IPCC'nin iklim de\u011fi\u015fikli\u011fi \u00fczerine olan i\u015flemi ile bunun etkinli\u011fi ve ba\u015far\u0131s\u0131 di\u011fer \u00e7evresel m\u00fccadelelere yakla\u015f\u0131mlar ile k\u0131yaslanm\u0131\u015ft\u0131r (Ozon incelmesi ile k\u00fcresel \u0131s\u0131nma k\u0131yaslamas\u0131). Ozon incelmesi konusunda Montreal Protokol\u00fcne dayanan k\u00fcresel d\u00fczenleme ba\u015far\u0131l\u0131 olmu\u015f, \u0130klim De\u011fi\u015fikli\u011fi konusunda Kyoto Protokol\u00fc ba\u015far\u0131s\u0131z olmu\u015ftur. Ozon vakas\u0131 IPCC i\u015fleminin etkinli\u011fini de\u011ferlendirmek i\u00e7in kullan\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. IPCC'nin s\u0131k\u0131\u015f\u0131k durumu, \u00fclkeler ve h\u00fck\u00fcmetler kar\u015f\u0131t olmasa bile farkl\u0131 hedefler takip ederken geni\u015f bir bilimsel konsensus in\u015fa ettiriyor olmaktan kaynaklanmaktad\u0131r. Daha \u00e7ok bilgimiz olduk\u00e7a daha iyi politik yan\u0131t verilece\u011fine dair temeldeki lineer politika \u00fcretme modelinden \u015f\u00fcphe duyulmaktad\u0131r.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 212, "text": "Montreal Protokol\u00fcne" } ], "id": "57294e6b1d04691400779275", "question": "Ozon incelmesi ile ba\u015far\u0131l\u0131 \u015fekilde m\u00fccadele eden nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 275, "text": "\u0130klim De\u011fi\u015fikli\u011fi" } ], "id": "57294e6b1d04691400779276", "question": "Kyoto Prokol\u00fc neye at\u0131fta bulunmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 439, "text": "\u00fclkeler ve h\u00fck\u00fcmetler" } ], "id": "57294e6b1d04691400779277", "question": "Kimin hedefleri IPCC'ye halen s\u0131kl\u0131kla kar\u015f\u0131 gelmektedir?" } ] } ], "title": "Intergovernmental_Panel_on_Climate_Change" }, { "paragraphs": [ { "context": "Yakla\u015f\u0131k bir milyar y\u0131l \u00f6nce bir yerde, serbest ya\u015fayan bir siyanobakteri erken bir \u00f6karyot h\u00fccreye girdi, ya besin olarak ya da bir i\u00e7 parazit olarak, ancak i\u00e7ine al\u0131nd\u0131\u011f\u0131 fagositik vakuolden ka\u00e7may\u0131 ba\u015fard\u0131. T\u00fcm kloroplastlar\u0131 \u00e7evreleyen en i\u00e7teki iki adet \u00e7ift tabakal\u0131 lipid zar ata siyanobakterinin gram negatif h\u00fccre duvar\u0131n\u0131n i\u00e7 ve d\u0131\u015f zarlar\u0131na kar\u015f\u0131l\u0131k gelmektedir, muhtemelen kaybolmu\u015f olan, kona\u011fa ait fagozomal zara de\u011fil. Yeni h\u00fccresel konuk h\u0131zl\u0131ca bir avantaj haline gelmi\u015f, \u00f6karyot kona\u011fa besin sa\u011flam\u0131\u015f, o da i\u00e7inde ya\u015famas\u0131na izin vermi\u015ftir. Zaman i\u00e7inde siyanobakteri asimile edilmi\u015f ve genlerinin \u00e7o\u011fu kaybolmu\u015f ya da konak \u00e7ekirde\u011fine aktar\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Sonras\u0131nda proteinlerinden baz\u0131lar\u0131 konak h\u00fccrenin sitoplazmas\u0131nda sentezlenmi\u015f ve geri kloroplasta (eski siyanobakteri) g\u00f6nderilmi\u015ftir. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 84, "text": "\u00f6karyot" } ], "id": "572957ad1d046914007792d9", "question": "Siyanobakteri uzun zaman \u00f6nce ne t\u00fcr bir h\u00fccreye girmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Yakla\u015f\u0131k bir milyar y\u0131l \u00f6nce" } ], "id": "572957ad1d046914007792da", "question": "Ne kadar \u00f6nce siyanobakteri bir h\u00fccreye girmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 240, "text": "en i\u00e7teki iki adet \u00e7ift tabakal\u0131 lipid zar" } ], "id": "572957ad1d046914007792db", "question": "Kloroplastlar\u0131 ne \u00e7evreler?" }, { "answers": [ { "answer_start": 413, "text": "fagozomal" } ], "id": "572957ad1d046914007792dc", "question": "Hangi t\u00fcr zar konaktan gelmektedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 606, "text": "genlerinin \u00e7o\u011fu kaybolmu\u015f ya da konak \u00e7ekirde\u011fine aktar\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r" } ], "id": "572957ad1d046914007792dd", "question": "Siyanobakteri asimile edildi\u011finde ne olmu\u015ftur?" } ] }, { "context": "Siyanobakteri bir ataya izi s\u00fcr\u00fclebilen bu kloroplastlar birincil plastidler olarak bilinir (bu ba\u011flamda \"plastid\" kloroplast ile neredeyse ayn\u0131 \u015fey demektir). T\u00fcm birincil kloroplastlar, \u00fc\u00e7 kloroplast soyundan birine aittir\u2014glokofit kloroplast soyu, rodofit, veya k\u0131rm\u0131z\u0131 alg kloroplast soyu, veya kloroplastidan, veya ye\u015fil kloroplast soyu. \u0130kinci ikili en b\u00fcy\u00fckleridir ve ye\u015fil kloroplast soyu kara bitkilerini i\u00e7eren soydur.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 115, "text": "kloroplast" } ], "id": "5729582b1d046914007792e3", "question": "'Plastid' ne anlama gelmektedir? " }, { "answers": [ { "answer_start": 188, "text": "\u00fc\u00e7" } ], "id": "5729582b1d046914007792e4", "question": "Ka\u00e7 tane kloroplast soyu vard\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 265, "text": "k\u0131rm\u0131z\u0131 alg kloroplast soyu" } ], "id": "5729582b1d046914007792e5", "question": "Rodofit ne anlama gelmektedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 320, "text": "ye\u015fil kloroplast soyu" } ], "id": "5729582b1d046914007792e6", "question": "Kloroplastidan ne anlama gelmektedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 375, "text": "ye\u015fil kloroplast soyu" } ], "id": "5729582b1d046914007792e7", "question": "Hangi soy kara bitkilerini i\u00e7ermektedir?" } ] }, { "context": "Kloroplastlar\u0131n, s\u0131kl\u0131kla ctDNA veya cp DNA olarak k\u0131salt\u0131lan kendi DNA'lar\u0131 vard\u0131r. Bu ayn\u0131 zamanda plastom olarak da bilinir. Varl\u0131\u011f\u0131 ilk olarak 1962 y\u0131l\u0131nda kan\u0131tlanm\u0131\u015ft\u0131r ve iki Japon ara\u015ft\u0131rma ekibinin ci\u011ferotu ve t\u00fct\u00fcn\u00fcn kloroplast DNA's\u0131n\u0131 diziledi\u011fi 1986 y\u0131l\u0131nda ilk defa dizilenmi\u015ftir. O zamandan beri farkl\u0131 t\u00fcrlerden y\u00fczlerce kloroplast DNA's\u0131 dizilenmi\u015ftir ama bunlar\u0131n \u00e7o\u011fu kara bitkileri ve ye\u015fil alglere aittir\u2014glokofitler, k\u0131rm\u0131z\u0131 algler ve di\u011fer alg gruplar\u0131 son derece az temsil edilmektedir ve \"tipik\" kloroplast DNA yap\u0131s\u0131 ve i\u00e7eri\u011fi ile ilgili g\u00f6r\u00fc\u015flerde potansiyel olarak bir miktar yanl\u0131l\u0131k ortaya \u00e7\u0131karmaktad\u0131r. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 26, "text": "ctDNA veya cp DNA" } ], "id": "572968cf1d046914007793cb", "question": "Kloroplast DNA's\u0131 ne olarak k\u0131salt\u0131l\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 101, "text": "plastom" } ], "id": "572968cf1d046914007793cc", "question": "Kloroplast DNA's\u0131n\u0131n e\u015fanlaml\u0131s\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 147, "text": "1962" } ], "id": "572968cf1d046914007793cd", "question": "Plastom ne zaman ke\u015ffedilmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 258, "text": "1986" } ], "id": "572968cf1d046914007793ce", "question": "\u0130lk plastom ne zaman dizilenmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 178, "text": "iki Japon ara\u015ft\u0131rma ekibinin" } ], "id": "572968cf1d046914007793cf", "question": "\u0130lk plastomu kim dizilemi\u015ftir?" } ] }, { "context": "Bir\u00e7ok kromalveolat soyundaki kay\u0131p kloroplastlar\u0131 endosimbiyotik gen transferi yoluyla bilebiliyoruz. Bir kloroplast sonunda kaybolsa bile, eski kona\u011f\u0131n \u00e7ekirde\u011fine ba\u011f\u0131\u015flad\u0131\u011f\u0131 genler varl\u0131\u011f\u0131n\u0131 s\u00fcrd\u00fcr\u00fcr ve kay\u0131p kloroplast\u0131n varl\u0131\u011f\u0131 konusunda kan\u0131t sa\u011flar. \u00d6rne\u011fin, diatomlar (bir heterokontofit) \u015fu an k\u0131rm\u0131z\u0131 alg k\u00f6kenli kloroplast sahibiyken, diatom \u00e7ekirde\u011findeki bir\u00e7ok ye\u015fil alg geni diatom atas\u0131n\u0131n (muhtemelen t\u00fcm kromalveolatlar\u0131n da atas\u0131) bir noktada ye\u015fil alg k\u00f6kenli kloroplast sahibi oldu\u011fu ve yerine sonradan k\u0131rm\u0131z\u0131 kloroplast\u0131n ge\u00e7ti\u011fi konusunda kan\u0131t sa\u011flar. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 51, "text": "endosimbiyotik gen transferi" } ], "id": "57296b151d046914007793f1", "question": "Bize kay\u0131p kloroplastlar\u0131 ne g\u00f6sterir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 207, "text": "kay\u0131p kloroplast\u0131n varl\u0131\u011f\u0131" } ], "id": "57296b151d046914007793f2", "question": "Ba\u011f\u0131\u015flanan genler neye kan\u0131t sa\u011flar?" }, { "answers": [ { "answer_start": 304, "text": "k\u0131rm\u0131z\u0131 alg k\u00f6kenli kloroplast" } ], "id": "57296b151d046914007793f3", "question": "Diatomlar ne \u00e7e\u015fit bir kloroplasta sahiptir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 463, "text": "ye\u015fil alg k\u00f6kenli kloroplast" } ], "id": "57296b151d046914007793f4", "question": "Diatomlar ne \u00e7e\u015fit bir kloroplasta sahipti ancak kaybetti?" } ] }, { "context": "D\u0131\u015f ve i\u00e7 kloroplast zarlar\u0131 ile ilgili baz\u0131 yayg\u0131n yanl\u0131\u015f kan\u0131lar bulunmaktad\u0131r. Kloroplastlar\u0131n \u00e7ift bir zarla \u00e7evrelendi\u011fi ger\u00e7e\u011fi s\u0131kl\u0131kla onlar\u0131n endosimbiyotik siyanobakterinin soyundan geldi\u011finin kan\u0131t\u0131 olarak g\u00f6sterilir. Bu durum s\u0131kl\u0131kla d\u0131\u015f kloroplast zar\u0131n\u0131n ata siyanobakteriyi \u00e7evrelemek amac\u0131yla bir vezik\u00fcl olu\u015fturacak \u015fekilde katlanan konak h\u00fccre zar\u0131n\u0131n \u00fcr\u00fcn\u00fc anlam\u0131na geldi\u011fi \u015feklinde yorumlan\u0131r\u2014ki bu yanl\u0131\u015ft\u0131r\u2014iki kloroplast zar\u0131 da siyanobakterinin orijinal \u00e7ift zar\u0131yla homologdur. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 98, "text": "\u00e7ift bir zarla \u00e7evrelendi\u011fi" } ], "id": "57296d1b1d0469140077940d", "question": "Kloroplastlar\u0131n endosimbiyotik siyanobakterinin soyundan geldi\u011finin kan\u0131t\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 270, "text": "ata siyanobakteriyi \u00e7evrelemek amac\u0131yla bir vezik\u00fcl olu\u015fturacak \u015fekilde katlanan konak h\u00fccre zar\u0131n\u0131n \u00fcr\u00fcn\u00fc" } ], "id": "57296d1b1d0469140077940e", "question": "D\u0131\u015f kloroplast zar\u0131 hakk\u0131nda yanl\u0131\u015f olarak d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclen \u015fey nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 492, "text": "homologdur" } ], "id": "57296d1b1d0469140077940f", "question": "\u0130ki kloroplast zar\u0131 da siyanobakterinin orijinal \u00e7ift zar\u0131na nas\u0131l benzemektedir?" } ] } ], "title": "Chloroplast" }, { "paragraphs": [ { "context": "\ufeffAsal say\u0131 (veya asal), 1 ve kendisi haricinde pozitif b\u00f6leni olmayan 1\u2019den b\u00fcy\u00fck do\u011fal bir say\u0131d\u0131r. Asal say\u0131 olmayan 1\u2019den b\u00fcy\u00fck bir do\u011fal say\u0131 bile\u015fik say\u0131 olarak adland\u0131r\u0131l\u0131r. \u00d6rne\u011fin, 5 asal bir say\u0131d\u0131r \u00e7\u00fcnk\u00fc 1 ve 5 say\u0131lar\u0131, 5\u2019in pozitif olan tek tam say\u0131 fakt\u00f6rleriyken, 6 ise 1 ve 6\u2019ya ek olarak 2 ve 3 b\u00f6lenlerine sahip oldu\u011fu i\u00e7in bile\u015fik bir say\u0131d\u0131r. Aritmeti\u011fin temel teoremi say\u0131lar teorisinde asal say\u0131lar\u0131n ana rol\u00fcn\u00fc olu\u015fturur: 1\u2019den b\u00fcy\u00fck herhangi bir asal say\u0131, s\u0131ralamaya ba\u011fl\u0131 olmaks\u0131z\u0131n tek asal say\u0131lar\u0131n bir \u00fcr\u00fcn\u00fc olarak ifade edilebilir. Bu teoremdeki teklik 1\u2019in bir asal say\u0131 olarak hari\u00e7 b\u0131rak\u0131lmas\u0131n\u0131 gerektirir \u00e7\u00fcnk\u00fc herhangi bir \u00e7arpanlara ay\u0131rmada 1\u2019in geli\u015fig\u00fczel bir\u00e7ok \u00f6rne\u011fi dahil edilebilir, \u00f6rne\u011fin: 3, 1 \u00b7 3, 1 \u00b7 1 \u00b7 3 vb. gibi \u00f6rneklerin t\u00fcm\u00fc, 3\u2019\u00fcn ge\u00e7erli \u00e7arpanlara ay\u0131rma \u00f6rnekleridir. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 29, "text": "kendisi" } ], "id": "57296d571d04691400779413", "question": "Asal bir say\u0131n\u0131n 1 say\u0131s\u0131na ek olarak alabilece\u011fi tek b\u00f6len say\u0131 hangisidir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 146, "text": "bile\u015fik say\u0131" } ], "id": "57296d571d04691400779414", "question": "1\u2019den b\u00fcy\u00fck olan, 3 veya daha fazla say\u0131ya b\u00f6l\u00fcnebilen say\u0131lara ne ad verilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 362, "text": "Aritmeti\u011fin temel teoremi" } ], "id": "57296d571d04691400779415", "question": "Hangi teorem, say\u0131lar teorisinde asal say\u0131lar\u0131n ana rol\u00fcn\u00fc tan\u0131mlar?" }, { "answers": [ { "answer_start": 512, "text": "asal say\u0131lar\u0131n" } ], "id": "57296d571d04691400779416", "question": "1\u2019den b\u00fcy\u00fck herhangi bir say\u0131 neyin \u00fcr\u00fcn\u00fc olarak temsil edilebilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 646, "text": "herhangi bir \u00e7arpanlara ay\u0131rmada 1\u2019in geli\u015fig\u00fczel bir\u00e7ok \u00f6rne\u011fi dahil edilebilir" } ], "id": "57296d571d04691400779417", "question": "Temel teoremin tekli\u011fini korumak i\u00e7in bir say\u0131s\u0131 neden hari\u00e7 tutulmal\u0131d\u0131r?" } ] }, { "context": "Asal olma (veya olmama) niteli\u011fi asall\u0131k olarak adland\u0131r\u0131l\u0131r. Herhangi bir n say\u0131s\u0131n\u0131n basit ancak yava\u015f olarak asall\u0131\u011f\u0131n\u0131n do\u011frulanmas\u0131 deneme b\u00f6l\u00fcnmesi olarak bilinir. Deneme b\u00f6l\u00fcnmesi, n say\u0131s\u0131n\u0131n 2 ve kendisi aras\u0131ndaki b\u00fct\u00fcn tam say\u0131lar\u0131n bir katsay\u0131s\u0131 olup olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 denemekten olu\u015fur. Deneme b\u00f6l\u00fcnmesinden \u00e7ok daha fazla etkili olan algoritmalar b\u00fcy\u00fck say\u0131lar\u0131n asall\u0131\u011f\u0131n\u0131 denemek i\u00e7in tasarlanm\u0131\u015ft\u0131r. Bu algoritmalar, h\u0131zl\u0131 ancak az bir hata ihtimali bulunan Miller-Rabin asall\u0131k testi, polinomsal zamanda her zaman do\u011fru cevab\u0131 veren ancak pratikte \u00e7ok yava\u015f olan AKS asall\u0131k testini i\u00e7erir. \u00d6zellikle, \u00f6zel bi\u00e7imlerdeki say\u0131lar i\u00e7in Mersenne say\u0131lar\u0131 gibi h\u0131zl\u0131 y\u00f6ntemler bulunmaktad\u0131r. Ocak 2016[g\u00fcncelleme] itibar\u0131yla, bilinen en b\u00fcy\u00fck asal say\u0131 22.338.618 ondal\u0131k basama\u011fa sahiptir. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 33, "text": "asall\u0131k" } ], "id": "57296f293f37b319004783a3", "question": "Bir say\u0131n\u0131n asal olup olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 belirleyen niteli\u011fin ad\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 137, "text": "deneme b\u00f6l\u00fcnmesi" } ], "id": "57296f293f37b319004783a4", "question": "N say\u0131s\u0131n\u0131n asall\u0131\u011f\u0131n\u0131 do\u011frulayan i\u015flemin ad\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 468, "text": "Miller-Rabin asall\u0131k testi" } ], "id": "57296f293f37b319004783a5", "question": "B\u00fcy\u00fck say\u0131lar\u0131n asall\u0131\u011f\u0131n\u0131 uygun \u015fekilde denemekte kullan\u0131\u015fl\u0131 olan bir algoritman\u0131n ad\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 574, "text": "AKS asall\u0131k testini" } ], "id": "57296f293f37b319004783a6", "question": "B\u00fcy\u00fck say\u0131lar\u0131n asall\u0131\u011f\u0131n\u0131 uygun \u015fekilde denemekte kullan\u0131\u015fl\u0131 olan di\u011fer algoritman\u0131n ad\u0131 nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 759, "text": "22.338.618" } ], "id": "57296f293f37b319004783a7", "question": "Ocak 2016 itibar\u0131yla bilinen en b\u00fcy\u00fck asal say\u0131 ka\u00e7 basamaktan olu\u015fmaktad\u0131r?" } ] }, { "context": "\u00dc\u00e7\u00fcnc\u00fc t\u00fcr bir konjonkt\u00fcr, asallar\u0131n da\u011f\u0131l\u0131m\u0131 konusu ile ilgilenir. Sonsuz say\u0131da ikiz asallar, 2 farka sahip asal say\u0131 \u00e7iftleri (ikiz asal konjonkt\u00fcr\u00fc) oldu\u011fu varsay\u0131lmaktad\u0131r. Polignac konjonkt\u00fcr\u00fc bu konjonkt\u00fcr\u00fc destekleyen, her pozitif n tam say\u0131s\u0131 i\u00e7in, 2n fark bulunan ard\u0131l asallar\u0131n sonsuz \u00e7iftleri bulundu\u011funu ifade eder. n2 + 1 bi\u00e7iminin sonsuz say\u0131da bir\u00e7ok asallar\u0131 oldu\u011fu varsay\u0131lmaktad\u0131r. Bu varsay\u0131mlar, Schinzel\u2019in geni\u015f hipotezi H\u2019nin \u00f6zel durumlar\u0131d\u0131r. Brocard konjonkt\u00fcr\u00fc, 2\u2019den b\u00fcy\u00fck ard\u0131l asal say\u0131lar\u0131n kareleri aras\u0131nda her zaman en az d\u00f6rt asal\u0131n oldu\u011funu s\u00f6yler. Legendre konjonkt\u00fcr\u00fc, her pozitif n tam say\u0131s\u0131 i\u00e7in n2 ve (n + 1)2 aras\u0131nda bir asal say\u0131 oldu\u011funu ifade eder. Bu, daha g\u00fc\u00e7l\u00fc Cram\u00e9r konjonkt\u00fcr\u00fcnde belirtilmi\u015ftir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 130, "text": "ikiz asal konjonkt\u00fcr\u00fc" } ], "id": "572991943f37b319004784a1", "question": "Hangi konjonkt\u00fcrde sonsuz bir ikiz asal say\u0131lar miktar\u0131 oldu\u011funu s\u00f6ylemektedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 96, "text": "2 farka sahip asal say\u0131 \u00e7iftleri" } ], "id": "572991943f37b319004784a2", "question": "\u0130kiz asal nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 178, "text": "Polignac konjonkt\u00fcr\u00fc" } ], "id": "572991943f37b319004784a3", "question": "Her pozitif n tam say\u0131s\u0131 i\u00e7in, 2n fark bulunan ard\u0131l asal say\u0131 \u00e7iftlerinin sonsuz miktarda oldu\u011funu hangi konjonkt\u00fcr s\u00f6ylemektedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 330, "text": "n2 + 1" } ], "id": "572991943f37b319004784a4", "question": "Schinzel hipotezinin \u00f6zel durumlar\u0131n\u0131 olu\u015fturan sonsuz miktardaki asallar\u0131n bi\u00e7imi neden olu\u015fmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 470, "text": "Brocard konjonkt\u00fcr\u00fc" } ], "id": "572991943f37b319004784a5", "question": "2\u2019den b\u00fcy\u00fck ard\u0131l asallar\u0131n kareleri aras\u0131nda her zaman en az 4 asal\u0131n oldu\u011funu hangi konjonkt\u00fcr belirtir?" } ] }, { "context": "Asal say\u0131 kavram\u0131 o kadar \u00f6nemlidir ki, bu kavram matemati\u011fin \u00e7e\u015fitli dallar\u0131nda farkl\u0131 \u015fekillerde genelle\u015ftirilmi\u015ftir. Genel olarak \u201casal\u201d, uygun bir kapsamda minimalite veya ayr\u0131\u015fmazl\u0131k anlam\u0131n\u0131 ifade eder. \u00d6rne\u011fin, asal alan, hem 0 ve 1 i\u00e7eren F alan\u0131n\u0131n en k\u00fc\u00e7\u00fck alt alan\u0131d\u0131r. Asal alan ya Q ya da p unsurlar\u0131yla s\u0131n\u0131rl\u0131 bir aland\u0131r ve ad\u0131 buradan gelir. S\u0131kl\u0131kla, asal kelimesi kullan\u0131larak, herhangi bir nesnenin temelde benzersiz olarak asal bile\u015fenlerine ayr\u0131\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131 kapsam\u0131nda ikinci, ek bir anlam katmak istenilmektedir. \u00d6rne\u011fin, d\u00fc\u011f\u00fcm teorisinde asal bir d\u00fc\u011f\u00fcm, \u00e7\u00f6z\u00fclmesi zor iki adet d\u00fc\u011f\u00fcm olarak yaz\u0131lamayan kavram\u0131nda ayr\u0131\u015ft\u0131r\u0131lamaz bir d\u00fc\u011f\u00fcmd\u00fcr. Herhangi bir d\u00fc\u011f\u00fcm toplam ba\u011fl\u0131 asal d\u00fc\u011f\u00fcmler olarak benzersiz \u015fekilde ifade edilebilir. Asal modeller ve asal 3 manifoldlar\u0131 bu t\u00fcr\u00fcn di\u011fer \u00f6rnekleridir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 160, "text": "minimalite veya ayr\u0131\u015fmazl\u0131k" } ], "id": "57299a6f6aef051400155016", "question": "Asal kelimesi genellikle neyi ifade eder?" }, { "answers": [ { "answer_start": 258, "text": "en k\u00fc\u00e7\u00fck alt alan\u0131d\u0131r" } ], "id": "57299a6f6aef051400155017", "question": "0 ve 1 i\u00e7eren F alan\u0131 i\u00e7in asal alan ne olur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 683, "text": "toplam ba\u011fl\u0131 asal d\u00fc\u011f\u00fcmler" } ], "id": "57299a6f6aef051400155019", "question": "Herhangi bir d\u00fc\u011f\u00fcm farkl\u0131 olarak nas\u0131l g\u00f6sterilebilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 397, "text": "herhangi bir nesnenin temelde benzersiz olarak asal bile\u015fenlerine ayr\u0131\u015ft\u0131r\u0131lmas\u0131" } ], "id": "57299a6f6aef05140015501a", "question": "Asal kelimesi kullan\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda kastedilen ek anlam nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 576, "text": "\u00e7\u00f6z\u00fclmesi zor iki adet d\u00fc\u011f\u00fcm olarak yaz\u0131lamayan" } ], "id": "57299a6f6aef051400155018", "question": "Bir d\u00fc\u011f\u00fcm\u00fcn ayr\u0131\u015fmaz olarak d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclmesi ne anlama gelmektedir?" } ] }, { "context": "\u00d6zellikle, bu norm, ola\u011fan mutlak de\u011fere (sonsuz asal olarak da ifade edilir) tam bir z\u0131tl\u0131k i\u00e7inde bir say\u0131 p ile \u00e7arp\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda k\u00fc\u00e7\u00fcl\u00fcr. Mutlak de\u011fer bak\u0131m\u0131ndan Q\u2019yu tamamlamak (genel hatlar\u0131yla bo\u015fluklar\u0131 doldurmak) ger\u00e7ek say\u0131lar alan\u0131n\u0131 olu\u015ftursa da p-sel |\u2212|p normu bak\u0131m\u0131ndan tamamlamak, p-sel say\u0131lar alan\u0131n\u0131 olu\u015fturur. Ostrowski teoremine g\u00f6re, bunlar temelde Q\u2019yu tamamlaman\u0131n olas\u0131 t\u00fcm y\u00f6ntemleridir. Q veya daha genel k\u00fcresel alanlarla ile ilgili baz\u0131 aritmetik sorular tamamlanan (veya yerel) alanlara ileri ve geri olacak \u015fekilde aktar\u0131labilir. Bu yerel-k\u00fcresel prensip asallar\u0131n say\u0131lar teorisindeki \u00f6neminin tekrar alt\u0131n\u0131 \u00e7izmektedir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 129, "text": "k\u00fc\u00e7\u00fcl\u00fcr" } ], "id": "5729a26d6aef05140015505a", "question": "Bir say\u0131 p ile \u00e7arp\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda norma ne olur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 481, "text": "tamamlanan (veya yerel) alanlara" } ], "id": "5729a26d6aef05140015505b", "question": "Genel k\u00fcresel alanlar nereye veya nereden aktar\u0131labilirler?" }, { "answers": [ { "answer_start": 138, "text": "Mutlak de\u011fer" } ], "id": "5729a26d6aef05140015505c", "question": "Q\u2019yu hangi bak\u0131mdan tamamlamak ger\u00e7ek say\u0131lar\u0131n alan\u0131n\u0131 olu\u015fturur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 561, "text": "yerel-k\u00fcresel prensip" } ], "id": "5729a26d6aef05140015505d", "question": "Hangi prensip, asallar\u0131n say\u0131lar teorisindeki \u00f6nemini vurgular?" } ] } ], "title": "Prime_number" }, { "paragraphs": [ { "context": "Bingen ve Bonn aras\u0131nda, Orta Ren nehri, erozyon taraf\u0131ndan meydana getirilmi\u015f bir olu\u015fum olan Ren Vadisi i\u00e7inden akar. Erozyon h\u0131z\u0131 b\u00f6lgedeki zemin y\u00fckselmesiyle e\u015fit derecedeydi, \u00f6yle ki, nehir ba\u015flang\u0131\u00e7 seviyesine yak\u0131n kal\u0131rken \u00e7evreleyen topraklar y\u00fckseldi. Vadi olduk\u00e7a derin olup, bir\u00e7ok kale ve \u00fcz\u00fcm ba\u011f\u0131 ile bilinen nehrin yata\u011f\u0131d\u0131r. B\u00f6lge, bir UNESCO D\u00fcnya Miras Alan\u0131 olup, Orta \u00c7a\u011f\u2019dan kalan 40\u2019dan fazla kale ve hisarlar ve bir\u00e7ok ilgi \u00e7ekici ve ho\u015f k\u00f6yleriyle \u201cRomantik Ren\u201d olarak bilinmektedir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 25, "text": "Orta Ren" } ], "id": "572f6a0ba23a5019007fc5eb", "question": "Bingen ve Bonn i\u00e7inden hangi nehir akar?" }, { "answers": [ { "answer_start": 95, "text": "Ren Vadisi" } ], "id": "572f6a0ba23a5019007fc5ec", "question": "Bingen ve Bonn aras\u0131ndaki vadi nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 41, "text": "erozyon" } ], "id": "572f6a0ba23a5019007fc5ed", "question": "Ren Vadisi nas\u0131l olu\u015fmu\u015ftur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 475, "text": "Romantik Ren" } ], "id": "572f6a0ba23a5019007fc5ee", "question": "Ren Vadisi yak\u0131n\u0131ndaki Orta \u00c7a\u011f\u2019dan kalma kaleleri bulunan b\u00f6lgeye ne ad verilir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 25, "text": "Orta Ren" } ], "id": "572ff12e04bcaa1900d76eff", "question": "Bingen ve Bonn i\u00e7inden hangi nehir akar?" }, { "answers": [ { "answer_start": 95, "text": "Ren Vadisi" } ], "id": "572ff12e04bcaa1900d76f00", "question": "Orta Ren Nehri, Bingen ve Bonn i\u00e7inden nereye akar?" }, { "answers": [ { "answer_start": 295, "text": "kale ve \u00fcz\u00fcm ba\u011f\u0131" } ], "id": "572ff12e04bcaa1900d76f02", "question": "Ren Vadisi ne ile tan\u0131n\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 475, "text": "Romantik Ren" } ], "id": "572ff12e04bcaa1900d76f03", "question": "Ren Vadisi\u2019nin UNESCO taraf\u0131ndan tan\u0131nan b\u00f6l\u00fcm\u00fcne ne ad verilir?" } ] }, { "context": "Hollanda\u2019n\u0131n en \u00f6nemli do\u011fal alan\u0131 Rhine-Meuse Deltas\u0131, Ren Nehri\u2019nin Waal ve Nederrijn\u2019e ayr\u0131lmas\u0131yla, Hollanda-Almanya s\u0131n\u0131r\u0131na yak\u0131n Millingen aan de Rijn civar\u0131nda ba\u015flar. Ren Nehri suyun \u00e7o\u011funlu\u011funa katk\u0131 sa\u011flad\u0131\u011f\u0131 i\u00e7in, daha k\u0131sa terim olan Ren Deltas\u0131 yayg\u0131n olarak kullan\u0131l\u0131r. Bununla birlikte, bu isim Ren Nehri\u2019nin Konstanz G\u00f6l\u00fc\u2019ne d\u00f6k\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc nehir deltas\u0131 i\u00e7in de kullan\u0131ld\u0131\u011f\u0131ndan, daha b\u00fcy\u00fck olan\u0131 Ren-Meuse deltas\u0131 veya hatta Schelde Nehri de ayn\u0131 deltaya d\u00f6k\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc i\u00e7in, Ren-Meuse-Schelde deltas\u0131 olarak adland\u0131rmak daha da net olacakt\u0131r.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 35, "text": "Rhine-Meuse" } ], "id": "572ff673b2c2fd1400568669", "question": "Hollanda\u2019daki deltan\u0131n ad\u0131 nedir? " }, { "answers": [ { "answer_start": 136, "text": "Millingen aan de Rijn civar\u0131nda" } ], "id": "572ff673b2c2fd140056866a", "question": "Hollanda\u2019daki delta nerede ba\u015flar?" }, { "answers": [ { "answer_start": 247, "text": "Ren Deltas\u0131" } ], "id": "572ff673b2c2fd140056866b", "question": "Hollanda\u2019daki delta i\u00e7in kullan\u0131lan takma isim nedir?" } ] }, { "context": "Son buzul devri ~74.000 y\u0131l (G\u00d6 = G\u00fcn\u00fcm\u00fczden \u00d6nce) zaman\u0131ndan, Pleistosen \u00c7a\u011f\u0131\u2019n\u0131n sonuna kadar (~11.600 y\u0131l G\u00d6) s\u00fcrm\u00fc\u015ft\u00fcr. Bu buzul devri, Kuzeybat\u0131 Avrupa\u2019da, 70.000 y\u0131l ve 29.000\u201324.000 y\u0131l \u00f6ncesinde zirve yaparak, iki \u00e7ok so\u011fuk faz ge\u00e7irdi. Son faz, k\u00fcresel son buzul \u00e7a\u011f\u0131 maksimumundan (Son Buzul Maksimum) nispeten \u00f6nce gelir. Bu zaman i\u00e7inde, a\u015fa\u011f\u0131 Ren yakla\u015f\u0131k olarak bat\u0131ya do\u011fru Hollanda \u00fczerinden akarak, g\u00fcneybat\u0131ya do\u011fru uzan\u0131p, Man\u015f Denizi \u00fczerinden nihayetinde Atlantik Okyanusu\u2019na ula\u015fm\u0131\u015ft\u0131r. Man\u015f Denizi, \u0130rlanda Denizi ve Kuzey Denizi\u2019nin \u00e7o\u011funlu\u011fu, deniz seviyesinin g\u00fcn\u00fcm\u00fczden yakla\u015f\u0131k olarak 120 m (390 ft) daha d\u00fc\u015f\u00fck olmas\u0131ndan dolay\u0131 toprak alanlardan olu\u015fmaktayd\u0131. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 16, "text": "~74.000 y\u0131l (G\u00d6 = G\u00fcn\u00fcm\u00fczden \u00d6nce)" } ], "id": "572ffd75b2c2fd14005686e5", "question": "Son buzul devri ne zaman ba\u015flad\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 98, "text": "11.600 y\u0131l G\u00d6" } ], "id": "572ffd75b2c2fd14005686e6", "question": "Son buzul devri ne zaman sona erdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 376, "text": "bat\u0131ya" } ], "id": "572ffd75b2c2fd14005686e7", "question": "Son so\u011fuk fazda Ren Nehri hangi y\u00f6ne do\u011fru akmaktayd\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 613, "text": "120 m" } ], "id": "572ffd75b2c2fd14005686e8", "question": "Kuzey Denizi seviyesi son so\u011fuk fazda bug\u00fcn oldu\u011fundan daha ne kadar d\u00fc\u015f\u00fckt\u00fc?" }, { "answers": [ { "answer_start": 509, "text": "Man\u015f Denizi" } ], "id": "572ffd75b2c2fd14005686e9", "question": "Kuzey Denizi ve \u0130rlanda Denizi\u2019nin yan\u0131nda, ba\u015fka neyin seviyesi son so\u011fuk fazda d\u00fc\u015f\u00fckt\u00fc?" } ] }, { "context": "Kuzeybat\u0131 Avrupa 22.000 y\u0131l \u00f6nce yava\u015f\u00e7a \u0131s\u0131nmaya ba\u015flad\u0131, donmu\u015f alt topraklar ve genle\u015fen alpin buzullar\u0131 erimeye ba\u015flad\u0131 ve sonbahar-k\u0131\u015f kar \u00f6rt\u00fcleri baharda erimeye ba\u015flad\u0131. Ortaya \u00e7\u0131kan suyun \u00e7o\u011fu Ren Nehri ve a\u015fa\u011f\u0131 ak\u0131m uzant\u0131s\u0131na y\u00f6neldi. H\u0131zl\u0131 \u0131s\u0131nma ve bitki \u00f6rt\u00fcs\u00fc de\u011fi\u015fiklikleri ve ormanlar 13.000 y\u0131l \u00f6nce olu\u015fmaya ba\u015flad\u0131. 9000 y\u0131l \u00f6ncesi itibar\u0131yla Avrupa tamamen a\u011fa\u00e7land\u0131r\u0131lm\u0131\u015f haldeydi. K\u00fcresel olarak \u00e7ekilen buz \u00f6rt\u00fcs\u00fcyle birlikte, okyanus su seviyeleri y\u00fckseldi, Man\u015f Denizi ve Kuzey Denizi tekrar su ile kapland\u0131. Erime suyu, okyanusa ve toprak \u00e7\u00f6kmesine katk\u0131da bulunarak, Avrupa\u2019n\u0131n \u00f6nceki sahillerini sular alt\u0131nda b\u0131rakt\u0131. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 17, "text": "22.000 y\u0131l \u00f6nce" } ], "id": "572fffb404bcaa1900d76fef", "question": "Son Buzul \u00c7a\u011f\u0131\u2019nda Avrupa ne zaman yava\u015f yava\u015f \u0131s\u0131nmaya ba\u015flad\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 108, "text": "erimeye" } ], "id": "572fffb404bcaa1900d76ff0", "question": "Donmu\u015f alt topraklar ve genle\u015fmi\u015f alpin buzullar\u0131na ne olmaya ba\u015flad\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 202, "text": "Ren" } ], "id": "572fffb404bcaa1900d76ff1", "question": "Son Buzul \u00c7a\u011f\u0131\u2019nda Avrupa\u2019da buzullardan ortaya s\u0131kan su nereye gitti?" }, { "answers": [ { "answer_start": 302, "text": "13.000 y\u0131l" } ], "id": "572fffb404bcaa1900d76ff2", "question": "H\u0131zl\u0131 \u0131s\u0131nma ne zaman ba\u015flad\u0131 ve bitki \u00f6rt\u00fcs\u00fc geli\u015fimine yard\u0131m etti?" }, { "answers": [ { "answer_start": 336, "text": "9000 y\u0131l" } ], "id": "572fffb404bcaa1900d76ff3", "question": "Avrupa ne zaman tamamen a\u011fa\u00e7l\u0131k bir hale geldi ve son Buzul \u00c7a\u011f\u0131\u2019ndan kurtuldu?" } ] }, { "context": "I. D\u00fcnya Sava\u015f\u0131\u2019n\u0131n sonunda, Renanya, Versay Bar\u0131\u015f Antla\u015fmas\u0131\u2019na tabi oldu. Antla\u015fmaya g\u00f6re, Renanya, 1935 y\u0131l\u0131na kadar m\u00fcttefiklerin i\u015fgali alt\u0131nda kalacak ve sonras\u0131nda, Alman ordusunun b\u00f6lgeye girmesi yasaklanarak, b\u00f6lgenin silahs\u0131z b\u00f6lge olmas\u0131na karar verilmi\u015fti. Versay Bar\u0131\u015f Antla\u015fmas\u0131 ve \u00f6zellikle bu madde Almanya\u2019da genel olarak bir k\u0131zg\u0131nl\u0131k olu\u015fturdu ve bu maddenin s\u0131k\u00e7a Adolf Hitler\u2019in iktidara y\u00fckselmesine yard\u0131mc\u0131 oldu\u011fu y\u00f6n\u00fcnde bahsedilmektedir. M\u00fcttefikler Renanya\u2019y\u0131 1930\u2019da terk ettiler ve Alman ordusu 1936 y\u0131l\u0131nda \u00e7ok \u00f6nemli \u00f6l\u00e7\u00fcde pop\u00fcler olan Renanya\u2019y\u0131 tekrar ele ge\u00e7irdi. M\u00fcttefikler tekrar ele ge\u00e7irmeyi muhtemelen engelleyebilecek g\u00fc\u00e7leri olsa bile, Hitler\u2019e taviz verme politikalar\u0131n\u0131n bir \u00f6zelli\u011fi olarak, \u0130ngiltere ve Fransa\u2019n\u0131n bunu yapmaya istekleri yoktu.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "I. D\u00fcnya Sava\u015f\u0131\u2019n\u0131n sonunda" } ], "id": "57300a9a04bcaa1900d77063", "question": "Renanya, Versay Bar\u0131\u015f Antla\u015fmas\u0131na ne zaman tabi oldu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 102, "text": "1935" } ], "id": "57300a9a04bcaa1900d77064", "question": "M\u00fcttefikler Renanya\u2019y\u0131 ne zaman terk edeceklerdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 172, "text": "Alman ordusunun" } ], "id": "57300a9a04bcaa1900d77065", "question": "1935\u2019ten sonra Renanya\u2019ya kimin girmesi yasaklanacakt\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 384, "text": "Adolf Hitler\u2019in iktidara y\u00fckselmesine" } ], "id": "57300a9a04bcaa1900d77066", "question": "Versay Bar\u0131\u015f Antla\u015fmas\u0131n\u0131n neye yard\u0131mc\u0131 oldu\u011fu d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclmektedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 524, "text": "1936" } ], "id": "57300a9a04bcaa1900d77067", "question": "Alman ordusu Renanya\u2019y\u0131 ne zaman geri ele ge\u00e7irdi?" } ] } ], "title": "Rhine" }, { "paragraphs": [ { "context": "1978 \u0130sko\u00e7ya Yasas\u0131\u2019n\u0131n ko\u015fullar\u0131na g\u00f6re, toplam se\u00e7menin en az %40\u2019\u0131n\u0131 temsil eden 1 Mart 1979\u2019da yap\u0131lacak referandumda \u0130sko\u00e7 se\u00e7menlerinin \u00e7o\u011funlu\u011funun oy vermesi \u015fart\u0131yla se\u00e7ilmi\u015f bir meclis Edinburgh \u015fehrinde a\u00e7\u0131lacakt\u0131. Devrolan bir \u0130sko\u00e7 Meclisini kurmak i\u00e7in yap\u0131lan 1979 \u0130sko\u00e7ya Referandumu ba\u015far\u0131s\u0131z oldu. Oy oran\u0131 \u0130sko\u00e7 Meclisinin lehine 51.6% olsa bile bu oran, kanuna ge\u00e7mesi i\u00e7in gerekli g\u00f6r\u00fclen, toplam se\u00e7menin %40 baraj\u0131na e\u015fit de\u011fildi zira oy kullanma hakk\u0131na sahip n\u00fcfusun %32.9 oran\u0131ndaki k\u0131sm\u0131 oy vermedi veya veremedi. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 195, "text": "Edinburgh" } ], "id": "572fadcbb2c2fd1400568329", "question": "1978 \u0130sko\u00e7ya Yasas\u0131\u2019n\u0131n ko\u015fullar\u0131na g\u00f6re se\u00e7ilmi\u015f meclis nerede a\u00e7\u0131lacakt\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 142, "text": "\u00e7o\u011funlu\u011funun" } ], "id": "572fadcbb2c2fd140056832a", "question": "Referandumun ge\u00e7erli olmas\u0131 i\u00e7in \u0130sko\u00e7 se\u00e7meninin y\u00fczde ka\u00e7\u0131 gerekiyordu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 349, "text": "51.6%" } ], "id": "572fadcbb2c2fd140056832c", "question": "\u0130sko\u00e7 Meclisi lehine olan oy oran\u0131 neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 300, "text": "ba\u015far\u0131s\u0131z" } ], "id": "572fadcbb2c2fd140056832b", "question": "1979\u2019da ba\u011f\u0131ms\u0131z bir \u0130sko\u00e7 Meclisi a\u00e7maya \u00e7al\u0131\u015fmak nas\u0131l sonu\u00e7land\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 492, "text": "%32.9" } ], "id": "572fadcbb2c2fd140056832d", "question": "\u0130sko\u00e7ya\u2019n\u0131n oy kullanma hakk\u0131na sahip n\u00fcfusunun y\u00fczde ka\u00e7\u0131 oy kullanmakta ba\u015far\u0131s\u0131z oldu?" } ] }, { "context": "\u0130sko\u00e7 Parlamentosu\u2019nun g\u00f6revlerinin \u00e7o\u011fu komitede yap\u0131l\u0131r. Komitelerin, \u0130sko\u00e7 Parlamentosundaki rol\u00fc, di\u011fer parlamenter sistemlerden daha g\u00fc\u00e7l\u00fcd\u00fcr bu k\u0131smen, muhalif parlamento \u00fcyelerinin h\u00fck\u00fcmeti denetleme rol\u00fcn\u00fc daha g\u00fc\u00e7l\u00fc k\u0131lmak ve k\u0131smen de yeniden g\u00f6r\u00fc\u015fme odas\u0131n\u0131n olmamas\u0131 ger\u00e7e\u011fini telafi etmek sebebinden kaynaklanmaktad\u0131r. \u0130sko\u00e7 Parlamentosu\u2019ndaki komitelerin ana rol\u00fc \u015fahitlerden kan\u0131t toplamak, soru\u015fturmalarda bulunmak ve yasamay\u0131 denetlemektir. Komite toplant\u0131lar\u0131, Parlamento oturumlar\u0131 s\u0131ras\u0131nda Sal\u0131, \u00c7ar\u015famba ve Per\u015fembe sabahlar\u0131 ger\u00e7ekle\u015fir. Komiteler ayr\u0131ca \u0130sko\u00e7ya\u2019da d\u00f6rt ayr\u0131 yerde toplanabilir. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 41, "text": "komitede" } ], "id": "572fc6f204bcaa1900d76cf5", "question": "\u0130sko\u00e7 Parlamentosu\u2019nun i\u015flerinin \u00e7o\u011fu nerede g\u00f6r\u00fcl\u00fcr?" }, { "answers": [ { "answer_start": 138, "text": "g\u00fc\u00e7l\u00fcd\u00fcr" } ], "id": "572fc6f204bcaa1900d76cf6", "question": "\u0130sko\u00e7 Parlamentosu\u2019ndaki komiteler di\u011fer sistemlerle k\u0131yasland\u0131\u011f\u0131nda ne durumdad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 245, "text": "yeniden g\u00f6r\u00fc\u015fme odas\u0131n\u0131n olmamas\u0131" } ], "id": "572fc6f204bcaa1900d76cf7", "question": "B\u00f6ylesine b\u00fcy\u00fck bir rol \u00fcstlenen komitelere sahip olarak neyin telafi edilmesi ama\u00e7lanmaktad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 369, "text": "ana rol\u00fc" } ], "id": "572fc6f204bcaa1900d76cf8", "question": "\u015eahitlerden kan\u0131t toplamak komitelerin hangi durumlar\u0131ndan bir tanesidir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 578, "text": "\u0130sko\u00e7ya\u2019da d\u00f6rt ayr\u0131 yerde" } ], "id": "572fc6f204bcaa1900d76cf9", "question": "Komiteler Parlamento d\u0131\u015f\u0131nda nerede toplanabilirler?" } ] }, { "context": "Ba\u015fka bir komite t\u00fcr\u00fc, \u0130sko\u00e7 Parlamentosu\u2019nun veya \u0130sko\u00e7 H\u00fck\u00fcmetinin bir \u00fcyesi olmayan, genellikle d\u0131\u015f bir parti veya d\u00fczenleyiciler taraf\u0131ndan \u0130sko\u00e7 Parlamentosu\u2019na sunulan \u00f6zel kanun tekliflerinin tetkiki i\u00e7in olu\u015fturulan komitelerdir. \u00d6zel kanun teklifleri \u00e7o\u011funlukla toprak veya m\u00fclk kullan\u0131m\u0131n\u0131 gerektiren altyap\u0131 projeleri gibi b\u00fcy\u00fck \u00e7apl\u0131 kalk\u0131nma projeleri ile ilgilidir. \u00d6zel Kanun Komiteleri, Edinburgh Tramvay A\u011f\u0131, Glasgow Havaalan\u0131 Demiryolu Ba\u011flant\u0131s\u0131, Airdrie-Bathgate Demiryolu Ba\u011flant\u0131s\u0131 ve \u0130sko\u00e7ya Ulusal Galerisi uzant\u0131lar\u0131 gibi geli\u015fimler hakk\u0131ndaki sorunlarda yasamay\u0131 g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulundurmak i\u00e7in kurulmu\u015ftur. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 10, "text": "komite" } ], "id": "572fc8a904bcaa1900d76d1f", "question": "Parti harici taraflar\u0131n sundu\u011fu \u00f6zel kanun tekliflerini incelemek i\u00e7in ne kurulur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 334, "text": "b\u00fcy\u00fck \u00e7apl\u0131 kalk\u0131nma projeleri" } ], "id": "572fc8a904bcaa1900d76d20", "question": "\u00d6zel kanun teklifleri genel olarak hangi konulara sahiptir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 51, "text": "\u0130sko\u00e7 H\u00fck\u00fcmetinin" } ], "id": "572fc8a904bcaa1900d76d21", "question": "Topra\u011f\u0131n ya da m\u00fclk\u00fcn kullan\u0131m iznine kim karar verir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 380, "text": "\u00d6zel Kanun" } ], "id": "572fc8a904bcaa1900d76d22", "question": "Edinburgh Tramvay A\u011f\u0131\u2019n\u0131n geli\u015fiminde ne t\u00fcr bir komite yasamay\u0131 g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulundurmu\u015ftur?" } ] }, { "context": "Sakl\u0131 konular, \u0130sko\u00e7 Parlamentosu\u2019nun yasama yetkisi d\u0131\u015f\u0131nda bulunan hususlar\u0131 i\u00e7erir. \u0130sko\u00e7 Parlamentosu sakl\u0131 olan konular hakk\u0131nda yasama yetkisini kullanamaz ve bu konular Westminster\u2019da (ve Birle\u015fik Krall\u0131k H\u00fck\u00fcmeti bakanlar\u0131\u2019n\u0131n idari i\u015flevlerinin bulundu\u011fu yerlerde) ele al\u0131n\u0131r. Bu konular, k\u00fcrtaj, yay\u0131nc\u0131l\u0131k ilkesi, sivil hizmet, BK \u00fcr\u00fcn ve hizmetleri i\u00e7in ortak pazarlar, anayasa, elektrik, k\u00f6m\u00fcr, akaryak\u0131t, gaz, n\u00fckleer enerji, savunma ve milli g\u00fcvenlik, uyu\u015fturucu politikas\u0131, istihdam, d\u0131\u015f politika ve Avrupa ile ili\u015fkiler, ula\u015f\u0131m g\u00fcvenli\u011fi ve d\u00fczenlemesinin bir\u00e7ok y\u00f6n\u00fc, Milli Piyango, s\u0131n\u0131rlar\u0131n korunmas\u0131, sosyal g\u00fcvenlik ve Birle\u015fik Krall\u0131\u011f\u0131n mali, ekonomik ve parasal sisteminin kararl\u0131l\u0131\u011f\u0131 gibi konular\u0131 i\u00e7erir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Sakl\u0131" } ], "id": "572fcc43b2c2fd140056847d", "question": "\u0130sko\u00e7 Parlamentosu\u2019nun yasama kabiliyetinin d\u0131\u015f\u0131nda bulunan konular nelerdir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 87, "text": "\u0130sko\u00e7 Parlamentosu" } ], "id": "572fcc43b2c2fd140056847e", "question": "Westminster\u2019da ele al\u0131nan konular kim taraf\u0131ndan ele al\u0131namaz?" }, { "answers": [ { "answer_start": 176, "text": "Westminster" } ], "id": "572fcc43b2c2fd140056847f", "question": "K\u00fcrtaj, uyu\u015fturucu politikas\u0131 gibi sorunlar nerede kanunla\u015ft\u0131r\u0131l\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 195, "text": "Birle\u015fik Krall\u0131k H\u00fck\u00fcmeti bakanlar\u0131" } ], "id": "572fcc43b2c2fd1400568480", "question": "Ula\u015f\u0131m g\u00fcvenli\u011finin bir\u00e7ok y\u00f6n\u00fc kim taraf\u0131ndan ele al\u0131n\u0131r?" } ] }, { "context": "Avamlar Kamaras\u0131\u2019nda oldu\u011fu gibi, \u0130sko\u00e7 Parlamentosu \u00fcyeli\u011fi i\u00e7in bir dizi \u015fartlar uygulan\u0131r. Bu \u015fartlar, 1975 Avam Kamaras\u0131 Diskalifiye Yasas\u0131 ve 1981 \u0130ngiliz Ulusall\u0131k Yasas\u0131 gere\u011fince y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe sokulmu\u015ftur. \u00d6zellikle, \u00fcyelerin 18 ya\u015f \u00fcst\u00fcnde ve Birle\u015fik Krall\u0131k, \u0130rlanda Cumhuriyeti ve \u0130ngiliz Milletler Toplulu\u011fu \u00fclkelerinden birinin vatanda\u015f\u0131, deniza\u015f\u0131r\u0131 bir \u0130ngiliz b\u00f6lgesinin vatanda\u015f\u0131 veya Birle\u015fik Krall\u0131k\u2019ta ya\u015fayan bir Avrupa Birli\u011fi vatanda\u015f\u0131 olmas\u0131 gerekir. emniyet ve silahl\u0131 kuvvetler mensuplar\u0131 \u0130sko\u00e7 Parlamentosu\u2019nda g\u00f6rev yapamazlar ve benzer \u015fekilde kamu personelleri ve yabanc\u0131 yasama organlar\u0131n\u0131n \u00fcyeleri de diskalifiye edilmi\u015flerdir. Ruh Sa\u011fl\u0131\u011f\u0131 (Bak\u0131m ve Tedavi) (\u0130sko\u00e7ya) 2003 Yasas\u0131 g\u00f6zetiminde ak\u0131l sa\u011fl\u0131\u011f\u0131 yerinde olmayan ki\u015filerin \u0130sko\u00e7ya Parlamentosu\u2019nda yer alamayaca\u011f\u0131 belirlenmi\u015ftir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 66, "text": "bir dizi \u015fartlar" } ], "id": "572fdb17b2c2fd140056851d", "question": "\u0130sko\u00e7 Parlamento \u00fcyesi olman\u0131n Avam Kamaras\u0131 ile payla\u015ft\u0131\u011f\u0131 ortak nokta nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 147, "text": "1981" } ], "id": "572fdb17b2c2fd140056851e", "question": "\u0130ngiliz Ulusall\u0131k Yasas\u0131 ne zaman y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe girdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 230, "text": "18 ya\u015f \u00fcst\u00fcnde" } ], "id": "572fdb17b2c2fd140056851f", "question": "\u0130sko\u00e7 Parlamento \u00fcyesi olmak i\u00e7in ka\u00e7 ya\u015f\u0131nda olmak gereklidir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 471, "text": "emniyet ve silahl\u0131 kuvvetler" } ], "id": "572fdb17b2c2fd1400568520", "question": "Hangi kurumlar\u0131n mensuplar\u0131n\u0131n \u0130sko\u00e7 Parlamentosunda, \u0130sko\u00e7 Parlamento \u00fcyeleri olarak g\u00f6rev yapmalar\u0131 engellenmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 656, "text": "Ruh Sa\u011fl\u0131\u011f\u0131 (Bak\u0131m ve Tedavi) (\u0130sko\u00e7ya) 2003 Yasas\u0131" } ], "id": "572fdb17b2c2fd1400568521", "question": "\u0130sko\u00e7 Parlamentosu\u2019nda g\u00f6rev almak isteyen bireylerin ak\u0131l sa\u011fl\u0131\u011f\u0131 s\u0131n\u0131rlar\u0131n\u0131 de\u011ferlendirmek i\u00e7in kullan\u0131lan \u015fartlar\u0131 hangi yasa belirler?" } ] } ], "title": "Scottish_Parliament" }, { "paragraphs": [ { "context": "\u0130slamc\u0131l\u0131k, yaln\u0131zca \u0130slam i\u00e7in politik bir rol ortaya koydu\u011fu i\u00e7in de\u011fil ayn\u0131 zamanda da destek\u00e7ilerinin g\u00f6r\u00fc\u015flerinin sadece \u0130slam inanc\u0131n\u0131 yans\u0131tt\u0131\u011f\u0131na inand\u0131klar\u0131 i\u00e7in tart\u0131\u015fmal\u0131 bir kavramd\u0131r ancak bunun aksine, \u0130slam\u2019\u0131n apolitik olmas\u0131 veya apolitik olabilece\u011fi d\u00fc\u015f\u00fcncesi bir hatad\u0131r. \u0130slam\u2019\u0131n yaln\u0131zca politik bir ideoloji olmad\u0131\u011f\u0131na inanan ara\u015ft\u0131rmac\u0131lar ve g\u00f6zlemciler aras\u0131nda, Fred Halliday, John Esposito ve Javed Ahmat Ghamidi gibi M\u00fcsl\u00fcman entelekt\u00fceller bulunur. Hayri Abaza, \u0130slam ve \u0130slamc\u0131l\u0131k aras\u0131ndaki fark\u0131 ay\u0131rt edememenin, Bat\u0131\u2019daki bir\u00e7ok ki\u015fiyi, dini politikadan ay\u0131rmaya \u00e7al\u0131\u015fan ilerici, \u0131l\u0131ml\u0131 ki\u015filerin aleyhine dar g\u00f6r\u00fc\u015fl\u00fc \u0130slamc\u0131 rejimleri desteklemeye itti\u011fini ileri s\u00fcrmektedir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 32, "text": "politik" } ], "id": "572ff932a23a5019007fcbd5", "question": "\u0130slamc\u0131l\u0131\u011f\u0131n arad\u0131\u011f\u0131 ne t\u00fcr bir rol, \u0130slamc\u0131l\u0131\u011f\u0131 bir \u015fekilde tart\u0131\u015fmal\u0131 bir kavrama d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fcrmektedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 126, "text": "\u0130slam" } ], "id": "572ff932a23a5019007fcbd6", "question": "\u0130slamc\u0131l\u0131\u011f\u0131n destek\u00e7ileri g\u00f6r\u00fc\u015flerinin neyi yans\u0131tt\u0131klar\u0131na inanmaktad\u0131rlar?" }, { "answers": [ { "answer_start": 90, "text": "destek\u00e7ilerinin" } ], "id": "572ff932a23a5019007fcbd7", "question": "\u0130slam\u2019\u0131n apolitik olabilece\u011fi d\u00fc\u015f\u00fcncesi kimler taraf\u0131ndan kabul g\u00f6rmemektedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 639, "text": "dar g\u00f6r\u00fc\u015fl\u00fc \u0130slamc\u0131 rejimleri" } ], "id": "572ff932a23a5019007fcbd8", "question": "\u0130slam ve \u0130slamc\u0131l\u0131\u011f\u0131 ay\u0131rt edememe Bat\u0131\u2019daki bir\u00e7ok ki\u015fiyi neyi desteklemeye itmi\u015ftir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 570, "text": "dini politikadan ay\u0131rmaya" } ], "id": "572ff932a23a5019007fcbd9", "question": "\u0130lerici, \u0131l\u0131ml\u0131 \u0130slam neyi ay\u0131rmay\u0131 ama\u00e7lamaktad\u0131r?" } ] }, { "context": "M\u00fcsl\u00fcman Karde\u015fler gibi \u0130slamc\u0131 hareketler \u201c\u015fehir d\u0131\u015f\u0131ndaki \u00f6\u011frencilere, \u00f6\u011frenci dan\u0131\u015fmanl\u0131k gruplar\u0131na, maliyet bak\u0131m\u0131ndan y\u00fcksek \u00e7eyiz taleplerinden ka\u00e7\u0131nmak i\u00e7in ucuz toplu evlilik t\u00f6renlerinin yap\u0131lmas\u0131, yasal yard\u0131m, spor tesisleri ve kad\u0131n gruplar\u0131na bar\u0131naklar, e\u011fitimsel yard\u0131m, \u00fccretsiz veya d\u00fc\u015f\u00fck tutarl\u0131 medikal klinikleri, konut yard\u0131m\u0131 sunmak konusunda iyi bilinirler.\u201d T\u00fcm bunlar, sosyal adalete ba\u011fl\u0131l\u0131\u011f\u0131 yaln\u0131zca hitabet ile s\u0131n\u0131rl\u0131 yetersiz, etkisiz ve umursamaz h\u00fck\u00fcmetlerle kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131r\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda olduk\u00e7a olumlu g\u00f6r\u00fclmektedir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 24, "text": "\u0130slamc\u0131" } ], "id": "572ffe6fb2c2fd14005686ef", "question": "M\u00fcsl\u00fcman Karde\u015fler ne t\u00fcr bir harekettir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 449, "text": "yetersiz, etkisiz ve umursamaz" } ], "id": "572ffe6fb2c2fd14005686f2", "question": "M\u00fcsl\u00fcman Karde\u015fler\u2019in kabiliyeti ne t\u00fcr yerel h\u00fck\u00fcmetlere kar\u015f\u0131 olumlu bir durumdad\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 257, "text": "bar\u0131naklar, e\u011fitimsel yard\u0131m, \u00fccretsiz veya d\u00fc\u015f\u00fck tutarl\u0131 medikal klinikleri, konut yard\u0131m\u0131" } ], "id": "572ffe6fb2c2fd14005686f0", "question": "M\u00fcsl\u00fcman Karde\u015fler, \u015fehir d\u0131\u015f\u0131ndaki \u00f6\u011frencilere ettikleri ne t\u00fcr bir yard\u0131mla bilinirler?" }, { "answers": [ { "answer_start": 429, "text": "hitabet" } ], "id": "572ffe6fb2c2fd14005686f3", "question": "Yetersiz h\u00fck\u00fcmetlerin sosyal adalete ba\u011fl\u0131l\u0131\u011f\u0131 ne ile s\u0131n\u0131rl\u0131d\u0131r?" }, { "answers": [ { "answer_start": 105, "text": "maliyet bak\u0131m\u0131ndan y\u00fcksek \u00e7eyiz taleplerinden ka\u00e7\u0131nmak" } ], "id": "572ffe6fb2c2fd14005686f1", "question": "M\u00fcsl\u00fcman Karde\u015fler neden ucuz toplu evlilik t\u00f6renleri d\u00fczenlemi\u015flerdir?" } ] }, { "context": "\u0130ngiltere ve Almanya\u2019da hukuk ve felsefe okurken, \u0130kbal, T\u00fcm Hindistan M\u00fcsl\u00fcman Birli\u011fi\u2019nin Londra \u015fubesinin bir \u00fcyesi oldu. 1908 y\u0131l\u0131nda Lahor\u2019a geri d\u00f6nd\u00fc. Zaman\u0131n\u0131 hukuk uygulamas\u0131 ve felsefi \u015fiir sanat\u0131na ay\u0131ran \u0130kbal, M\u00fcsl\u00fcman Birli\u011fi\u2019nde aktif olmaya devam etti. I. D\u00fcnya Sava\u015f\u0131\u2019nda Hindistan\u2019\u0131n kat\u0131l\u0131m\u0131n\u0131 desteklemedi ve Muhammed Ali Jauhar ve Muhammed Ali Cinnah gibi M\u00fcsl\u00fcman siyasi liderlerle yak\u0131n ili\u015fki i\u00e7inde bulundu. \u0130kbal, Ana ak\u0131m Hint milliyet\u00e7ili\u011fi ve laik Hint Ulusal Kongresi\u2019ne muhalifti. \u0130kbal\u2019in yedi \u0130ngilizce dersi Oxford \u00dcniversitesi yay\u0131n\u0131 taraf\u0131ndan 1934 y\u0131l\u0131nda \u0130slam\u2019da Dini D\u00fc\u015f\u00fcncenin Yeniden Yap\u0131land\u0131r\u0131lmas\u0131 ba\u015fl\u0131kl\u0131 bir kitap olarak yay\u0131mland\u0131. Bu dersler, modern \u00e7a\u011fda \u0130slam'\u0131n bir din olarak rol\u00fcn\u00fcn yan\u0131 s\u0131ra politik ve yasal bir felsefe \u00fczerinde de durmaktad\u0131r.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 24, "text": "hukuk ve felsefe" } ], "id": "572ffee1947a6a140053cf14", "question": "\u0130kbal, \u0130ngiltere ve Almanya\u2019da ne okuyordu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 57, "text": "T\u00fcm Hindistan M\u00fcsl\u00fcman Birli\u011fi" } ], "id": "572ffee1947a6a140053cf15", "question": "\u0130kbal, Londra\u2019da hangi organizasyona kat\u0131ld\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 440, "text": "Ana ak\u0131m Hint milliyet\u00e7ili\u011fi ve laik Hint Ulusal Kongresi" } ], "id": "572ffee1947a6a140053cf17", "question": "\u0130kbal neye kar\u015f\u0131 muhalifti?" }, { "answers": [ { "answer_start": 125, "text": "1908" } ], "id": "572ffee1947a6a140053cf16", "question": "\u0130kbal hangi y\u0131lda Lahor\u2019a geri d\u00f6nd\u00fc?" }, { "answers": [ { "answer_start": 593, "text": "\u0130slam\u2019da Dini D\u00fc\u015f\u00fcncenin Yeniden Yap\u0131land\u0131r\u0131lmas\u0131" } ], "id": "572ffee1947a6a140053cf18", "question": "\u0130kbal\u2019in yedi \u0130ngilizce dersi hangi kitap olarak yay\u0131mland\u0131?" } ] }, { "context": "Sudan, y\u0131llar boyunca Hassan al-Turabi \u00f6nderli\u011finde \u0130slamc\u0131 bir rejimin y\u00f6netimi alt\u0131ndayd\u0131. Hassan al Turabi\u2019nin Ulusal \u0130slami Cephe partisi, diktat\u00f6r General Gaafar al-Nimeiry 1979\u2019da \u00fcyeleri h\u00fck\u00fcmetinde g\u00f6rev yapmaya davet edince ilk n\u00fcfuzunu kazand\u0131. Turabi, \u0130slamc\u0131 bankac\u0131l\u0131k sistemlerinden gelen para ile \u00f6zellikle de Suudi Arabistan ile ba\u011flant\u0131lar\u0131 olan g\u00fc\u00e7l\u00fc bir ekonomik temel olu\u015fturdu. Ayr\u0131ca, e\u011fitim bakan\u0131 olarak g\u00f6rev yaparken \u00fcniversiteye ve askeri akademiye kendilerine sempati duyan \u00f6\u011frencileri yerle\u015ftirerek n\u00fcfuzlu bir sad\u0131k kadrosu yeti\u015ftirdi ve olu\u015fturdu.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 52, "text": "\u0130slamc\u0131" } ], "id": "57302700a23a5019007fce89", "question": "Sudan\u2019da y\u0131llar boyunca ne t\u00fcr bir rejim h\u00fck\u00fcm s\u00fcrd\u00fc?" }, { "answers": [ { "answer_start": 22, "text": "Hassan al-Turabi" } ], "id": "57302700a23a5019007fce8a", "question": "Sudan\u2019daki \u0130slamc\u0131 rejimin lideri kimdi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 114, "text": "Ulusal \u0130slami Cephe" } ], "id": "57302700a23a5019007fce8b", "question": "General Gaafar el-Nimeiry \u00fcyelerine h\u00fck\u00fcmetinde hizmet vermek i\u00e7in hangi organizasyona davet etti?" }, { "answers": [ { "answer_start": 263, "text": "\u0130slamc\u0131 bankac\u0131l\u0131k sistemlerinden gelen para ile" } ], "id": "57302700a23a5019007fce8c", "question": "Turabi g\u00fc\u00e7l\u00fc bir ekonomik temeli nas\u0131l olu\u015fturdu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 443, "text": "\u00fcniversiteye ve askeri akademiye" } ], "id": "57302700a23a5019007fce8d", "question": "Turabi, kendi g\u00f6r\u00fc\u015flerine sempati duyan \u00f6\u011frencileri nereye yerle\u015ftirdi?" } ] }, { "context": "\u00d6nceden \u201cIrak \u015eam \u0130slam Devleti\u201d ve bundan \u00f6nce de \u201cIrak \u0130slam Devleti\u201d olarak bilinen \u201c\u0130slam Devleti\u201d (bir\u00e7ok ki\u015fi taraf\u0131ndan Dae\u015f k\u0131saltmas\u0131 kullan\u0131ld\u0131), Irakl\u0131 ve Suriyeli S\u00fcnni Araplar taraf\u0131ndan y\u00f6netilen ve \u00e7o\u011funlukla onlardan olu\u015fan Vahhabi/Selefi cihat\u00e7\u0131 radikal militan bir gruptur. 2014\u2019te bu grup kendisini d\u00fcnya \u00e7ap\u0131nda t\u00fcm M\u00fcsl\u00fcmanlar \u00fczerinde dini, siyasi ve askeri otorite sahibi olan bir halifelik olarak ilan etti. Mart 2015[g\u00fcncelleme] itibar\u0131yla, bu grup Irak ve Suriye\u2019de on milyon insan\u0131n ya\u015fad\u0131\u011f\u0131 bir b\u00f6lgeyi kontrol etmeye ba\u015flad\u0131 ve Libya, Nijerya ve Afganistan\u2019\u0131n k\u00fc\u00e7\u00fck b\u00f6lgelerinde ufak bir kontrol sahibiydi. (Kendini ilan eden bir devlet olsa da uluslararas\u0131 bir tan\u0131ma g\u00f6rmedi.) Grup ayr\u0131ca, Kuzey Afrika ve G\u00fcney Asya da dahil olmak \u00fczere d\u00fcnyan\u0131n di\u011fer b\u00f6lgelerinde faaliyet g\u00f6steriyor veya unsurlara sahip durumdad\u0131r. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 240, "text": "Vahhabi/Selefi cihat\u00e7\u0131 radikal militan" } ], "id": "57302bd0b2c2fd14005689db", "question": "\u0130slam Devleti ne t\u00fcr bir gruptur?" }, { "answers": [ { "answer_start": 175, "text": "S\u00fcnni Araplar" } ], "id": "57302bd0b2c2fd14005689dc", "question": "\u0130slam Devleti\u2019nin lideri kimdir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 492, "text": "on milyon" } ], "id": "57302bd0b2c2fd14005689de", "question": "\u0130slam Devleti Mart 2015 itibar\u0131yla ka\u00e7 ki\u015finin oldu\u011fu bir b\u00f6lgeyi kontrol etti?" }, { "answers": [ { "answer_start": 691, "text": "tan\u0131ma" } ], "id": "57302bd0b2c2fd14005689df", "question": "\u0130slam Devleti uluslararas\u0131 toplumdan ne g\u00f6rmemektedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 400, "text": "bir halifelik" } ], "id": "57302bd0b2c2fd14005689dd", "question": "\u0130slam Devleti 2014 y\u0131l\u0131nda kendini ne ilan etti?" } ] } ], "title": "Islamism" }, { "paragraphs": [ { "context": "Londra Kraliyet Co\u011frafya Derne\u011fi ve Avrupa'daki di\u011fer co\u011frafi topluluklar b\u00fcy\u00fck etkiye sahipti ve ke\u015fiflerinin hikayeleriyle geri d\u00f6necek olangezginleri finanse edebildi. Bu topluluklar ayn\u0131 zamanda gezginlerin bu hikayeleri payla\u015fmas\u0131 i\u00e7in bir alan olarak hizmet etti. Almanya'dan Friedrich Ratzel ve \u0130ngiltere'den Halford Mackinder gibi siyasi co\u011frafyac\u0131lar da emperyalizmi desteklediler. Ratzel, bir devletin hayatta kalabilmesi i\u00e7in geni\u015flemenin gerekli oldu\u011funa inan\u0131rken Mackinder, \u0130ngiltere\u2019nin emperyal geni\u015flemesini destekledi; Bu iki arg\u00fcman on y\u0131llarca disipline egemen oldu.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 270, "text": "Almanya'dan" } ], "id": "573088da069b53140083216b", "question": "Friedrich Ratzel nerede do\u011fdu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 302, "text": "\u0130ngiltere'den" } ], "id": "573088da069b53140083216c", "question": "Halford Mackinder nerede do\u011fdu? " }, { "answers": [ { "answer_start": 339, "text": "siyasi" } ], "id": "573088da069b53140083216d", "question": "Halford Mackinder ve Friedrich Ratzel ne t\u00fcr co\u011frafyac\u0131lard\u0131? " }, { "answers": [ { "answer_start": 450, "text": "gerekli" } ], "id": "573088da069b53140083216e", "question": "Friedrich Ratzel emperyalizmin \u00fclke i\u00e7in ne oldu\u011funu d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fc? " }, { "answers": [ { "answer_start": 153, "text": "finanse" } ], "id": "573088da069b53140083216f", "question": "Avrupa'daki co\u011frafi topluluklar baz\u0131 gezginleri nas\u0131l destekler?" } ] }, { "context": "Oryantalizm, Edward Said taraf\u0131ndan kuramla\u015ft\u0131r\u0131lm\u0131\u015f \u015fekliyle, Bat\u0131n\u0131n nas\u0131l bir Do\u011fu temsili co\u011frafyas\u0131 geli\u015ftirdi\u011fine at\u0131fta bulunur. Bu temsili co\u011frafya Do\u011funun ne sosyal ger\u00e7ekli\u011fini ne de \u00e7e\u015fitlili\u011fini yans\u0131tmayan \u00f6zselle\u015ftirici bir s\u00f6yleme yaslan\u0131r. Daha \u00e7ok, Do\u011fu'yu \u00f6zselle\u015ftirerek, bu s\u00f6ylem, Bat\u0131 ''biz'' ve Do\u011fu ''onlar'' veya Bat\u0131 ''buras\u0131'' ve Do\u011fu ''oras\u0131'' aras\u0131nda farkl\u0131l\u0131k ve mesafe yaratmak i\u00e7in konum-temelli kimlikler fikrini kullan\u0131r. Bu farkl\u0131l\u0131k rasyonel ve ilerici Bat\u0131ya kar\u015f\u0131t olarak Do\u011fu'yu irrasyonel ve gerici olarak konumland\u0131ran Avrupa'n\u0131n erken d\u00f6nem Do\u011fu \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131n\u0131n metinsel ve g\u00f6rsel \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131nda \u00f6zellikle belirgindi. Do\u011fuyu ba\u015fl\u0131 ba\u015f\u0131na negatif bir imgelem olarak tan\u0131mlamak, kendisinin ast\u0131 olarak, yaln\u0131zca Bat\u0131'n\u0131n benlik duygusunu art\u0131rmad\u0131, ayr\u0131ca Do\u011fu'ya emretme ve Do\u011fu'nun bask\u0131 alt\u0131na al\u0131nmas\u0131 ve kontrol edilmesi i\u00e7in Bat\u0131'ya bilindik hale getirilmesi i\u00e7in bir yoldu. Oryantalizm s\u00f6ylemi dolay\u0131s\u0131yla di\u011fer \u00fclkelerin sosyal, k\u00fclt\u00fcrel, siyasi ve iktisadi y\u00f6netimlerini rasyonalize eden fikirler ve bir bilgi taban\u0131 olu\u015fturdu\u011fu gibi eski Bat\u0131 emperyalizminin ideolojik gerek\u00e7esi olarak hizmet g\u00f6rd\u00fc. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 86, "text": "temsili co\u011frafyas\u0131" } ], "id": "57308f6b8ab72b1400f9c580", "question": "Oryantalizm Bat\u0131'n\u0131n bir Do\u011fu neyini nas\u0131l geli\u015ftirdi\u011fine at\u0131fta bulunur? " }, { "answers": [ { "answer_start": 519, "text": "irrasyonel ve gerici" } ], "id": "57308f6b8ab72b1400f9c581", "question": "Do\u011fu'ya at\u0131fta bulunan eski bat\u0131l\u0131 metinler insanlar\u0131 ne olarak tan\u0131mlar? " }, { "answers": [ { "answer_start": 730, "text": "ast\u0131" } ], "id": "57308f6b8ab72b1400f9c582", "question": "Bat\u0131 Do\u011fu'yu ne olarak g\u00f6rm\u00fc\u015ft\u00fcr? " }, { "answers": [ { "answer_start": 921, "text": "Oryantalizm" } ], "id": "57308f6b8ab72b1400f9c583", "question": "Do\u011fulu \u00fclkelerin kontrol\u00fcn\u00fc hakl\u0131 g\u00f6stermek i\u00e7in Bat\u0131 taraf\u0131ndan ne kullan\u0131l\u0131yordu? " }, { "answers": [ { "answer_start": 470, "text": "rasyonel ve ilerici" } ], "id": "57308f6b8ab72b1400f9c584", "question": "Bat\u0131 Do\u011fuya nazaran kendini ne olarak g\u00f6r\u00fcyordu? " } ] }, { "context": "K\u00fclt\u00fcrel emperyalizm, bir \u00fclkenin sosyal ve k\u00fclt\u00fcrel \u00e7evrelerde etkisinin hissedilmesi, yani yumu\u015fak g\u00fcc\u00fcn\u00fcn, di\u011ferinin ahlaki, k\u00fclt\u00fcrel ve toplumsal d\u00fcnya g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fc de\u011fi\u015ftirmesidir. Bu, sadece \"yabanc\u0131\" bir m\u00fczik, televizyon veya filmin gen\u00e7 insanlar aras\u0131nda pop\u00fcler hale gelmesinden daha fazlas\u0131d\u0131r; ancak pop\u00fcler k\u00fclt\u00fcr, tasvir edilen yabanc\u0131 \u00fclkeye daha \u00e7ok benzemek ad\u0131na kendi ya\u015fam beklentilerini ve kendi \u00fclkeleri i\u00e7in duyduklar\u0131 arzuyu de\u011fi\u015ftirmektedir. \u00d6rne\u011fin, So\u011fuk Sava\u015f s\u0131ras\u0131ndaki Dallas operas\u0131ndaki zengin Amerikan ya\u015fam tarzlar\u0131n\u0131n tasvirleri Rumenlerin beklentilerini de\u011fi\u015ftirdi; Daha yeni bir \u00f6rnek ise, ka\u00e7ak G\u00fcney Koreli tiyatro dizilerinin Kuzey Kore'deki etkisi. Yumu\u015fak g\u00fcc\u00fcn \u00f6nemi, b\u00f6ylesi bir n\u00fcfuzla yabanc\u0131 pop\u00fcler k\u00fclt\u00fcr \u00fczerinde yasaklar; internetin, yetkisiz \u00e7anak antenlerin vs. kontrol\u00fc arac\u0131l\u0131\u011f\u0131yla sava\u015fan otoriter rejimlerde kaybedilmemi\u015ftir. Roma emperyalizminin yerel elitlerinin bir par\u00e7as\u0131 olarak daha sonra istekli kat\u0131l\u0131mc\u0131lar olmalar\u0131 amac\u0131yla Roma k\u00fclt\u00fcr\u00fcn\u00fcn ve ya\u015fam tarz\u0131n\u0131n yararlar\u0131na ve l\u00fckslerine maruz kalacaklard\u0131.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "K\u00fclt\u00fcrel emperyalizm" } ], "id": "573093598ab72b1400f9c5ae", "question": "Emperyalizm bir devletin sosyal normlar\u0131n\u0131 etkiledi\u011finde, buna ne denir? " }, { "answers": [ { "answer_start": 687, "text": "Yumu\u015fak g\u00fcc\u00fcn" } ], "id": "573093598ab72b1400f9c5af", "question": "K\u00fclt\u00fcrel Emperyalizm s\u0131k\u00e7a neye at\u0131fta bulunur? " }, { "answers": [ { "answer_start": 496, "text": "Dallas" } ], "id": "573093598ab72b1400f9c5b0", "question": "So\u011fuk sava\u015f s\u0131ras\u0131nda hangi Amerikan \u015fovu Rumenlerin g\u00f6r\u00fc\u015flerini de\u011fi\u015ftirdi? " }, { "answers": [ { "answer_start": 561, "text": "Rumenlerin" } ], "id": "573093598ab72b1400f9c5b1", "question": "Hangi tarihi imparatorluk yerel se\u00e7kinleri h\u00fckm\u00fc alt\u0131na almak i\u00e7in k\u00fclt\u00fcrel emperyalizmi kulland\u0131? " }, { "answers": [ { "answer_start": 760, "text": "yasaklar" } ], "id": "573093598ab72b1400f9c5b2", "question": "Rejimler k\u00fclt\u00fcrel emperyalizme kar\u015f\u0131 nas\u0131l sava\u015f\u0131r?" } ] }, { "context": "Kapitalizm, aristokrasi ve emperyalizm aras\u0131ndaki ili\u015fki, tarih\u00e7iler ve politik teorisyenler aras\u0131nda uzun s\u00fcredir tart\u0131\u015f\u0131lmaktad\u0131r. Tart\u0131\u015fmalar\u0131n \u00e7o\u011fu J.A. Hobson (1858-1940), Joseph Schumpeter (1883-1950), Thorstein Veblen (1857-1929) ve Norman Angell (1872-1967) gibi teorisyenlerin \u00f6nc\u00fcl\u00fc\u011f\u00fcnde yap\u0131ld\u0131. Bu Marksist olmayan yazarlar I. D\u00fcnya Sava\u015f\u0131'ndan \u00f6nce en \u00fcretken iken, sava\u015flar aras\u0131 y\u0131llarda aktif kald\u0131lar. Kombine \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131, emperyalizm ve Avrupa\u2019ya etkilerini ara\u015ft\u0131rman\u0131n yan\u0131 s\u0131ra, 1950'lerden itibaren ABD\u2019deki askeri-politik kompleksin y\u00fckseli\u015fine dair d\u00fc\u015f\u00fcncelere katk\u0131dabulundu. Hobson, yerel sosyal reformlar\u0131n uluslararas\u0131 emperyalizm hastal\u0131\u011f\u0131n\u0131 ekonomik temelini kald\u0131rarak iyile\u015ftirebilece\u011fini savundu. Hobson, vergilendirme yoluyla devlet m\u00fcdahalesinin daha geni\u015f t\u00fcketimi art\u0131raca\u011f\u0131, zenginlik yaratabilece\u011fi ve bar\u0131\u015f\u00e7\u0131l, ho\u015fg\u00f6r\u00fcl\u00fc, \u00e7ok kutuplu bir d\u00fcnya d\u00fczenini te\u015fvik edebilece\u011fi teorisini ortaya koydu.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 12, "text": "aristokrasi" } ], "id": "57309ef18ab72b1400f9c600", "question": "Baz\u0131lar\u0131 kapitalizm, emperyalizm ve ne aras\u0131nda bir ili\u015fki oldu\u011funu tart\u0131\u015f\u0131yor?" }, { "answers": [ { "answer_start": 500, "text": "1950'lerden" } ], "id": "57309ef18ab72b1400f9c602", "question": "Askeri-politik kompleks ne zaman emperyalizmi anlama kapsam\u0131nda yans\u0131d\u0131? " }, { "answers": [ { "answer_start": 336, "text": "I. D\u00fcnya Sava\u015f\u0131'ndan \u00f6nce" } ], "id": "57309ef18ab72b1400f9c601", "question": "Joseph Schumpeter ve Norman Angell'in en \u00fcretken yazma d\u00f6nemleri ne zamand\u0131? " }, { "answers": [ { "answer_start": 659, "text": "hastal\u0131\u011f\u0131n\u0131" } ], "id": "57309ef18ab72b1400f9c603", "question": "Hobson, emperyalizmin uluslararas\u0131 bir ne oldu\u011funu savundu? " }, { "answers": [ { "answer_start": 671, "text": "ekonomik temelini kald\u0131rarak" } ], "id": "57309ef18ab72b1400f9c604", "question": "Hobson d\u00fcnyay\u0131 emperyalizmden nas\u0131l kurtarmay\u0131 savundu?" } ] }, { "context": "Fransa 1830 y\u0131l\u0131nda Cezayir'in kontrol\u00fcn\u00fc eline ald\u0131 ancak d\u00fcnya genelindeki imparatorlu\u011funun s\u0131n\u0131rlar\u0131n\u0131 tekrar in\u015fa etmeye ciddi \u015fekilde 1850'den sonra ba\u015flad\u0131; esas olarak Kuzey ve Bat\u0131 Afrika\u2019da, G\u00fcneydo\u011fu Asya\u2019da, Orta ve Do\u011fu Afrika\u2019da ve G\u00fcney Pasifik\u2019te di\u011fer fetihlerde yo\u011funla\u015ft\u0131.Cumhuriyet\u00e7iler, ilk olarak imparatorlu\u011fa d\u00fc\u015fman oldular, ancak Almanya kendi s\u00f6m\u00fcrge imparatorlu\u011funu kurmaya ba\u015flad\u0131\u011f\u0131nda destek oldular. Yeni imparatorluk geli\u015ftik\u00e7e, Fransa ile ticaretin rol\u00fcn\u00fc \u00fcstlendi, hammadde tedarik etti ve \u00fcretti\u011fi \u00fcr\u00fcnleri sat\u0131n ald\u0131, ayr\u0131ca anavatana prestij verdi ve Frans\u0131z uygarl\u0131\u011f\u0131 ve dilinin yan\u0131 s\u0131ra Katolikli\u011fi de yayd\u0131. Ayr\u0131ca her iki D\u00fcnya Sava\u015f\u0131nda da \u00f6nemli bir insan g\u00fcc\u00fc sa\u011flad\u0131. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 7, "text": "1830 y\u0131l\u0131nda" } ], "id": "5730a4d02461fd1900a9cf29", "question": "Fransa Cezayir'i ne zaman kontrol alt\u0131na ald\u0131? " }, { "answers": [ { "answer_start": 139, "text": "1850'den" } ], "id": "5730a4d02461fd1900a9cf2a", "question": "Fransa k\u00fcresel imparatorlu\u011funu yeniden in\u015fa etmeye ne zaman ciddi bir \u015fekilde ba\u015flad\u0131? " }, { "answers": [ { "answer_start": 625, "text": "Katolikli\u011fi" } ], "id": "5730a4d02461fd1900a9cf2d", "question": "Frans\u0131zlar emperyalizmleriyle birlikte hangi dinleri yayd\u0131lar?" }, { "answers": [ { "answer_start": 175, "text": "Kuzey ve Bat\u0131 Afrika\u2019da" } ], "id": "5730a4d02461fd1900a9cf2b", "question": "Fransa imparatorlu\u011funu yeniden in\u015fa etme \u00e7abalar\u0131na nerede odakland\u0131? " }, { "answers": [ { "answer_start": 354, "text": "Almanya kendi s\u00f6m\u00fcrge imparatorlu\u011funu kurmaya ba\u015flad\u0131\u011f\u0131nda" } ], "id": "5730a4d02461fd1900a9cf2c", "question": "Frans\u0131z cumhuriyet\u00e7iler Frans\u0131z imparatorlu\u011funu ne zaman geri kurdular?" } ] } ], "title": "Imperialism" }, { "paragraphs": [ { "context": "Birle\u015fik Metodist Kilisesi olacak hareket 18. y\u00fczy\u0131l\u0131n ortalar\u0131nda \u0130ngiltere Kilisesi i\u00e7inde ba\u015flad\u0131. Oxford \u00dcniversitesi kamp\u00fcs\u00fcnde John Wesley, Charles Wesley ve George Whitefield'in dahil oldu\u011fu k\u00fc\u00e7\u00fck bir grup \u00f6\u011frenci bir araya geldi. \u0130ncil \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131, kutsal yaz\u0131 ve kutsal bir ya\u015fam s\u00fcrmeye odakland\u0131lar. Di\u011fer \u00f6\u011frenciler, \"Kutsal Kul\u00fcp\" ve \"Metodistler\" olduklar\u0131n\u0131,\u0130ncil \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131nda, g\u00f6r\u00fc\u015flerinde ve disiplinli ya\u015fam tarzlar\u0131nda metodik ve istisnai olarak ayr\u0131nt\u0131l\u0131 olduklar\u0131n\u0131 s\u00f6yleyerek alay ettiler. Sonunda, S\u00f6zde Metodistler daha dini bir ya\u015fam s\u00fcrmek isteyen \u0130ngiltere Kilisesi \u00fcyeleri i\u00e7in bireysel topluluklar veya s\u0131n\u0131flar ba\u015flatt\u0131lar.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 42, "text": "18. y\u00fczy\u0131l\u0131n ortalar\u0131nda" } ], "id": "57309921396df919000961f6", "question": "Birle\u015fik Metodist Kilisesi olacak hareket ne zaman ba\u015flad\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 67, "text": "\u0130ngiltere Kilisesi i\u00e7inde" } ], "id": "57309921396df919000961f7", "question": "Birle\u015fik Metodist Kilisesi olacak hareket nerede ba\u015flad\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 371, "text": "\u0130ncil \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131nda, g\u00f6r\u00fc\u015flerinde ve disiplinli ya\u015fam tarzlar\u0131nda metodik ve istisnai olarak ayr\u0131nt\u0131l\u0131 olduklar\u0131n\u0131" } ], "id": "57309921396df919000961f8", "question": "\u00d6\u011frenci grubuna neden \"Metodistler\" denildi?" } ] }, { "context": "Ya\u015fam yanl\u0131s\u0131 pozisyonu ile \u00f6zde\u015fle\u015fmi\u015f olan Birle\u015fik Metodist Kilisesi \u00fcyeleri, mezhepler i\u00e7indeki pozisyonlar\u0131n\u0131 daha da ileri g\u00f6t\u00fcrmek i\u00e7in K\u00fcrtaj ve Cinsellik Konusunda Birle\u015fik Metodistlerin(TUMAS) G\u00f6rev G\u00fcc\u00fcn\u00fc d\u00fczenlediler. May\u0131s 2012'de d\u00fczenlenen Dini Koalisyon Genel konferanslar\u0131nda, alt komite ve komite oylar\u0131yla ge\u00e7en ancak bir kat oyu verilmeyen bir dilek\u00e7e ile, \u00dcreme Se\u00e7imi i\u00e7in Dini Koalisyondan Birle\u015fik Metodist \u00fcyeli\u011fini geri \u00e7ekme giri\u015fimi oldu. K\u00fcrtaj ve Cinsellik \u00dczerine Birle\u015fik Metodistlerin G\u00f6rev Grubu Ba\u015fkan\u0131 Paul T. Stallsworth, ya\u015fam yanl\u0131s\u0131 delegelerin kat oyu kazanaca\u011f\u0131na \"inanmak i\u00e7in her t\u00fcrl\u00fc nedeni oldu\u011funu\" s\u00f6yledi.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 143, "text": "K\u00fcrtaj ve Cinsellik Konusunda Birle\u015fik Metodistlerin(TUMAS) G\u00f6rev G\u00fcc\u00fcn\u00fc" } ], "id": "5730b2312461fd1900a9cfad", "question": "Ya\u015fam yanl\u0131s\u0131 pozisyonu ile tan\u0131mlamak i\u00e7in d\u00fczenlenen g\u00f6rev g\u00fcc\u00fc nedir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 236, "text": "2012'de" } ], "id": "5730b2312461fd1900a9cfae", "question": "Hangi y\u0131lda UMC \u00fcyeli\u011fini geri \u00e7ekme giri\u015fimi oldu? " }, { "answers": [ { "answer_start": 538, "text": "Paul T. Stallsworth" } ], "id": "5730b2312461fd1900a9cfaf", "question": "TUMAS ba\u015fkan\u0131 kimdir?" } ] }, { "context": "Tarihsel olarak, Metodist Kilisesi miza\u00e7 hareketini desteklemi\u015ftir. John Wesley me\u015fhur vaaz\u0131 ''Para Kullan\u0131m\u0131''nda ve bir alkoli\u011fe mektubunda i\u00e7menin tehlikelerine kar\u015f\u0131 uyard\u0131. Vaktiyle, Metodist ba\u015fkanlar i\u00e7memek \u00fczerine yemin etmek zorunda kald\u0131lar ve kendi cemaatlerini ayn\u0131s\u0131n\u0131 yapmalar\u0131 i\u00e7in cesaretlendirdiler. Bug\u00fcn Birle\u015fik Metodist Kilisesi bunun '' alkolden uzak durma konusundaki uzun s\u00fcredir devam eden deste\u011fimizi Tanr\u0131'n\u0131n insanlara olan \u00f6zg\u00fcrle\u015ftirici ve iyile\u015ftiren sevgisine sad\u0131k bir \u015fahit olarak tasdik etti\u011fini'' belirtiyor. Asl\u0131nda Birle\u015fik Metodist Kilisesi Kutsal Toplanma ayininde fermente olmam\u0131\u015f \u00fcz\u00fcm suyu kullan\u0131yor, b\u00f6ylece '' alkoliklerin toparlanmas\u0131, \u00e7ocuklar\u0131n ve gen\u00e7li\u011fin kat\u0131l\u0131m\u0131n\u0131 m\u00fcmk\u00fcn k\u0131lmak i\u00e7in papazl\u0131\u011fa ait kayg\u0131lar\u0131 dile getiriyor ve kilisenin i\u00e7kiden uzak durma \u015fahitli\u011fini destekliyor. '' Ayr\u0131ca, 2011 ve 2012'de, Birle\u015fik Metodist Kilisesi'nin Kilise ve Toplum Genel Kurulu, t\u00fcm Metodistleri Paskalya Perhizi i\u00e7in alkolden uzak durmaya \u00e7a\u011f\u0131rd\u0131. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 35, "text": "miza\u00e7 hareketini" } ], "id": "5730b2ac2461fd1900a9cfb3", "question": "Tarihsel olarak, Metodist Kilisesi hangi hareketi destekledi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 844, "text": "2011 ve 2012'de" } ], "id": "5730b2ac2461fd1900a9cfb6", "question": "UMC'nin Genel Kilise ve Toplum Kurulu, ne zaman b\u00fct\u00fcn Birle\u015fik Metodistleri Paskalya Perhizi i\u00e7in alkolden uzak durmaya \u00e7a\u011f\u0131rd\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 95, "text": "Para Kullan\u0131m\u0131" } ], "id": "5730b2ac2461fd1900a9cfb4", "question": "Wesley'in i\u00e7ki tehlikesine kar\u015f\u0131 uyard\u0131\u011f\u0131 me\u015fhur vaaz\u0131n\u0131n ad\u0131 neydi?" }, { "answers": [ { "answer_start": 606, "text": "fermente olmam\u0131\u015f \u00fcz\u00fcm suyu" } ], "id": "5730b2ac2461fd1900a9cfb5", "question": "Birle\u015fik Metodist Kilisesi, Kutsal Toplulu\u011fun kutsamas\u0131nda ne kullan\u0131r?" } ] }, { "context": "Birle\u015fik Metodist Kilisesi, Kutsal Yaz\u0131n\u0131n \u00f6\u011fretisiyle ba\u011fda\u015fmad\u0131\u011f\u0131 i\u00e7in askerlik \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131na kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131k\u0131yor. Bu nedenle, Kilise papazl\u0131\u011f\u0131, b\u00fct\u00fcn sava\u015flara veya herhangi bir sava\u015fa vicdani yolla kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kan ve bu nedenle silahl\u0131 kuvvetlerde hizmet etmeyi reddeden veya askeri sevk sistemleriyle i\u015fbirli\u011fi yapmay\u0131 reddedenleri desteklemekte ve yard\u0131m eli uzatmaktad\u0131r. Bununla birlikte, Birle\u015fik Metodist Kilisesi ayr\u0131ca bakanl\u0131\u011f\u0131n\u0131 vicdanl\u0131 olarak silahl\u0131 kuvvetlerde hizmet etmeyi veya alternatif hizmeti kabul etmeyi se\u00e7en ki\u015filere de destekler ve geni\u015fletir. Kilise ayn\u0131 zamanda \"Hristiyanlar gibi onlar da ne askeri eylemin ne de eylemsizli\u011fin Tanr\u0131'n\u0131n \u00f6n\u00fcnde her zaman do\u011fru olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131n fark\u0131ndalar. \u201d diye belirtti. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 73, "text": "askerlik \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131na" } ], "id": "5730b9852461fd1900a9cff9", "question": "UMC, Kutsal Yaz\u0131n\u0131n \u00f6\u011fretisiyle uyumsuz olarak neye kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131k\u0131yor? " }, { "answers": [ { "answer_start": 607, "text": "ne askeri eylemin ne de eylemsizli\u011fin" } ], "id": "5730b9852461fd1900a9cffa", "question": "Kilise, H\u0131ristiyanlar olarak, Tanr\u0131'n\u0131n huzurunda neyin her iki \u015feklinin de yanl\u0131\u015f oldu\u011funun fark\u0131nda olduklar\u0131n\u0131 belirtiyor? \"" }, { "answers": [ { "answer_start": 143, "text": "sava\u015flara" } ], "id": "5730b9852461fd1900a9cffb", "question": "Kilise vicdanen neye kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kanlar\u0131 destekliyor?" } ] }, { "context": "\u0130lk Metodist din adamlar\u0131na, Amerika Birle\u015fik Devletleri'ndeki Metodistleri \u0130ngiltere Kilisesi'nden ve onun kutsall\u0131klar\u0131ndan izole eden Amerikan Devrimi'nin neden oldu\u011fu kriz nedeniyle \u0130ngiltere Kilisesi rahibi John Wesley taraf\u0131ndan papaz unvan\u0131 verildi. Bug\u00fcn din adamlar\u0131 s\u0131n\u0131f\u0131, piskoposlar taraf\u0131ndan b\u00fcy\u00fckler ve papaz yard\u0131mc\u0131lar\u0131 olarak atanm\u0131\u015f ve \u00e7e\u015fitli bakanl\u0131klarda g\u00f6revlendirilmi\u015f kad\u0131n ve erkekleri i\u00e7eriyor. Birle\u015fik Metodist Kilisesi'ndeki ya\u015fl\u0131lar seyahat eder ve piskoposlar\u0131n\u0131n yetki ve atamas\u0131na tabidir. Genellikle yerel cemaatlerde papaz olarak hizmet ederler. Papaz yard\u0131mc\u0131lar\u0131 hizmet bakanl\u0131\u011f\u0131ndad\u0131r ve m\u00fczisyenler, ay\u0131nc\u0131lar, e\u011fitimciler, i\u015f idarecileri olarak ve di\u011fer bir\u00e7ok alanda hizmet verebilir. B\u00fcy\u00fckler ve papaz yard\u0131mc\u0131lar\u0131, i\u015fletmeye al\u0131nma ve sonra nihayetinde atanmadan \u00f6nce bir master derecesi (genellikle bir M.Div.) Veya ba\u015fka bir e\u015fde\u011fer derece almak zorundad\u0131r. Tam olarak ba\u011flant\u0131l\u0131 olan B\u00fcy\u00fcklerin her biri Y\u0131ll\u0131k Ya\u015fl\u0131lar Konferans\u0131 D\u00fczeninin bir \u00fcyesidir. Benzer \u015fekilde, tam olarak ba\u011flant\u0131l\u0131 her bir papaz yard\u0131mc\u0131s\u0131 kendi y\u0131ll\u0131k Ola\u011fan\u00fcst\u00fc Konferans D\u00fczeninin bir \u00fcyesidir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 212, "text": "John Wesley" } ], "id": "5730d26fb54a4f140068cc94", "question": "\u0130lk Metodist din adam\u0131n\u0131 kim atad\u0131?" }, { "answers": [ { "answer_start": 555, "text": "papaz" } ], "id": "5730d26fb54a4f140068cc95", "question": "Din adamlar\u0131 genellikle yerel cemaatlerde ne olarak hizmet eder?" }, { "answers": [ { "answer_start": 953, "text": "Y\u0131ll\u0131k Ya\u015fl\u0131lar Konferans\u0131 D\u00fczeninin" } ], "id": "5730d26fb54a4f140068cc96", "question": "Tam ba\u011flant\u0131daki ya\u015fl\u0131lar\u0131n her biri neyin \u00fcyesidir?" }, { "answers": [ { "answer_start": 1080, "text": "Ola\u011fan\u00fcst\u00fc Konferans D\u00fczeninin" } ], "id": "5730d26fb54a4f140068cc97", "question": "Tam ba\u011flant\u0131da olan her papaz yard\u0131mc\u0131s\u0131 neyin \u00fcyesidir?" } ] } ], "title": "United_Methodist_Church" }, { "paragraphs": [ { "context": "Avrupa'da, Yedi Y\u0131l Sava\u015f\u0131n\u0131n Kuzey Amerika tiyatrosuna genellikle ayr\u0131 bir isim verilmez. B\u00fct\u00fcn uluslararas\u0131 \u00e7at\u0131\u015fmalar Yedi Y\u0131l Sava\u015flar\u0131 olarak bilinir. \"Yedi Y\u0131l\", 1756'daki resmi sava\u015f ilan\u0131ndan, 1763'teki bar\u0131\u015f anla\u015fmas\u0131n\u0131n imzalanmas\u0131na kadar, Avrupa'daki olaylara at\u0131fta bulunuyor. Bu tarihler, iki s\u00f6m\u00fcrgeci g\u00fc\u00e7 aras\u0131ndaki sava\u015f\u0131n b\u00fcy\u00fck \u00f6l\u00e7\u00fcde, 1754'teki Jumonville Glen Muharebesi'nden 1760'ta Montreal'in ele ge\u00e7irilmesine kadar olan 6 y\u0131lda sonu\u00e7land\u0131\u011f\u0131 anakara Kuzey Amerika'daki sava\u015f ile uyu\u015fmuyor. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 168, "text": "1756'daki resmi sava\u015f ilan\u0131ndan, 1763'teki bar\u0131\u015f anla\u015fmas\u0131n\u0131n imzalanmas\u0131na kadar" } ], "id": "5733d4c8d058e614000b6353", "question": "Yedi Y\u0131l Sava\u015f\u0131 hangi zaman dilimini kaps\u0131yor? " }, { "answers": [ { "answer_start": 445, "text": "6 y\u0131lda" } ], "id": "5733d4c8d058e614000b6354", "question": "Yedi Y\u0131l Sava\u015f\u0131'nda \u00e7at\u0131\u015fma ne kadar s\u00fcrd\u00fc? " }, { "answers": [ { "answer_start": 396, "text": "1760'ta" } ], "id": "5733d4c8d058e614000b6355", "question": "Montreal ne zaman ele ge\u00e7irildi? " }, { "answers": [ { "answer_start": 364, "text": "Jumonville Glen Muharebesi'nden" } ], "id": "5733d4c8d058e614000b6356", "question": "1754 y\u0131l\u0131nda ilk sava\u015f neydi?" } ] }, { "context": "\u0130ngiliz yerle\u015fimciler, kuzeydeki Nova Scotia ve Newfoundland'den g\u00fcneydeki G\u00fcrcistan'a kadar k\u0131tan\u0131n do\u011fu k\u0131y\u0131s\u0131 boyunca yay\u0131lm\u0131\u015f yakla\u015f\u0131k 1.5 milyon n\u00fcfusla Frans\u0131zlar\u0131 20'ye 1 olacak \u015fekilde say\u0131ca geride b\u0131rakt\u0131. Eski s\u00f6m\u00fcrgelerin bir\u00e7o\u011fu, il ile ilgili berat verildi\u011fi s\u0131rada k\u0131tan\u0131n kapsam\u0131 bilinmedi\u011fi i\u00e7in keyfi olarak bat\u0131ya kadar uzayan toprak iddialar\u0131na sahipti. N\u00fcfus merkezleri k\u0131y\u0131 boyunca seyrederken, yerle\u015fim yerleri i\u00e7 kesime do\u011fru b\u00fcy\u00fcyordu. 1713'te Fransa'dan ele ge\u00e7irilen Nova Scotia, hala \u00f6nemli derecede Frans\u0131zca konu\u015fan bir n\u00fcfusa sahipti. \u0130ngiltere ayr\u0131ca, Hudson's Bay Company'nin yerel kabilelerle k\u00fcrk ticareti yapt\u0131\u011f\u0131 Rupert's Land'i de sahiplendi.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 172, "text": "20'ye 1" } ], "id": "5733d68ed058e614000b637f", "question": "\u0130ngiliz yerle\u015fimcilerin Frans\u0131zlara oran\u0131 neydi? " }, { "answers": [ { "answer_start": 24, "text": "kuzeydeki Nova Scotia ve Newfoundland'den g\u00fcneydeki G\u00fcrcistan'a kadar" } ], "id": "5733d68ed058e614000b6380", "question": "\u0130ngiliz yerle\u015fimciler nerede ya\u015f\u0131yordu? " }, { "answers": [ { "answer_start": 107, "text": "k\u0131y\u0131s\u0131 boyunca" } ], "id": "5733d68ed058e614000b6381", "question": "Kolonilerde n\u00fcfuslar nerede merkezlenmi\u015ftir?" } ] }, { "context": "Washington geri d\u00f6nmeden \u00f6nce bile, Dinwiddie William Trent'in emri alt\u0131ndaki 40 ki\u015filik bir toplulu\u011fu, 1754'\u00fcn ilk aylar\u0131nda etraf\u0131 kaz\u0131klarla \u00e7evrili k\u00fc\u00e7\u00fck bir kalenin in\u015fas\u0131na ba\u015flad\u0131klar\u0131 yere g\u00f6ndermi\u015fti. Vali Duquesne ayn\u0131 d\u00f6nemde Saint-Pierre'yi rahatlatmak i\u00e7in Claude-Pierre Pecaudy de Contreoeur'un emri alt\u0131nda ek olarak Frans\u0131z kuvvetler g\u00f6nderdi ve Conreoeur 5 Nisan 1754'te 500 ki\u015fiye Fort Venango'dan g\u00fcneye \u00f6nderlik etti. 16 Nisan'da bu kuvvetler kaleye ula\u015ft\u0131klar\u0131nda, Contreoeur Trent'in k\u00fc\u00e7\u00fck toplulu\u011funun \u00e7ekilmesine izin verdi. Duquesne Kalesi olan yap\u0131y\u0131 in\u015fa etmeye devam etmek i\u00e7in onlar\u0131n in\u015faat aletlerini sat\u0131n ald\u0131. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 78, "text": "40" } ], "id": "5733f1784776f41900661575", "question": "Saint-Pierre\u2019i rahatlatmak i\u00e7in Duquesne ka\u00e7 adam g\u00f6nderdi? " }, { "answers": [ { "answer_start": 104, "text": "1754'\u00fcn" } ], "id": "5733f1784776f41900661576", "question": "\u0130ngilizler, William Trent'in emri alt\u0131nda kale in\u015fa etmeye ne zaman ba\u015flad\u0131? " }, { "answers": [ { "answer_start": 549, "text": "Duquesne Kalesi" } ], "id": "5733f1784776f41900661577", "question": "\u0130n\u015fa edilmekte olan kale ne olarak isimlendirildi? " } ] }, { "context": "Washington Williamsburg'a d\u00f6nd\u00fckten sonra, Dinwiddie, Trent'e \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131nda yard\u0131mc\u0131 olmas\u0131 i\u00e7in ona daha b\u00fcy\u00fck bir kuvvete \u00f6nderlik etmesini emretti. Washington yolda iken Trent'in geri \u00e7ekilece\u011fini \u00f6\u011frendi. Tanaghrisson, \u0130ngilizlere destek s\u00f6z\u00fc verdi\u011finden, Washington Duquesne Kalesi'ne do\u011fru devam etti ve Mingo lideri ile bir araya geldi. B\u00f6lgedeki bir Frans\u0131z ke\u015fif partisinin \u00f6\u011frenilmesi \u00fczerine Washington, Tanaghrisson ve partisiyle birlikte, 28 May\u0131s'ta Jumonville Glen Sava\u015f\u0131 olarak bilinen olayda Kanadal\u0131lar\u0131 \u015fa\u015f\u0131rtt\u0131.Tanaghrisson taraf\u0131ndan bir tomahawk ile kafas\u0131n\u0131n a\u00e7\u0131larak ayr\u0131ld\u0131\u011f\u0131 bildirilen Kanadal\u0131lar\u0131n birlik komutan\u0131 Joseph Coulon de Jumonville de dahil olmak \u00fczere bir\u00e7ok Kanadal\u0131y\u0131 \u00f6ld\u00fcrd\u00fcler. Tarih\u00e7i Fred Anderson, Tanaghrisson'un \u0130ngilizlerin deste\u011fini kazanmak ve kendi halk\u0131 \u00fczerindeki otoriteyi yeniden kazanmak i\u00e7in hareket etti\u011fini ileri s\u00fcr\u00fcyor. Uzun ticaret ili\u015fkileri olan Frans\u0131zlar\u0131 destekleme e\u011filimindeydiler. Tanaghrisson'un adamlar\u0131ndan biri Contrecoeur'a Jumonville'in \u0130ngiliz t\u00fcfek ate\u015fiyle \u00f6ld\u00fcr\u00fcld\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc s\u00f6yledi.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 454, "text": "28 May\u0131s'ta Jumonville Glen Sava\u015f\u0131 olarak bilinen olayda Kanadal\u0131lar\u0131 \u015fa\u015f\u0131rtt\u0131" } ], "id": "5733f309d058e614000b6648", "question": "B\u00f6lgedeki bir Frans\u0131z ke\u015fif partisini \u00f6\u011frendikten sonra Washington ne yapt\u0131? " }, { "answers": [ { "answer_start": 614, "text": "Kanadal\u0131lar\u0131n birlik komutan\u0131 Joseph Coulon de Jumonville de dahil olmak \u00fczere" } ], "id": "5733f309d058e614000b6649", "question": "Sava\u015f\u0131n bilan\u00e7osu neydi? " }, { "answers": [ { "answer_start": 797, "text": "kendi halk\u0131 \u00fczerindeki otoriteyi yeniden kazanmak i\u00e7in hareket etti\u011fini ileri s\u00fcr\u00fcyor. Uzun ticaret ili\u015fkileri olan Frans\u0131zlar\u0131 destekleme e\u011filimindeydiler" } ], "id": "5733f309d058e614000b664a", "question": "Tanaghrisson neden \u0130ngilizlerin \u00e7abalar\u0131n\u0131 destekliyordu?" } ] }, { "context": "Newcastle onu Ocak 1756'da ikinci amir olarak B\u00fcy\u00fck General James Abercrombie ile, Lord Loudon'la de\u011fi\u015ftirdi. Bu adamlar\u0131n hi\u00e7biri Fransa'n\u0131n Kuzey Amerika'ya g\u00f6nderdi\u011fi \u00fc\u00e7l\u00fc subay kadar sefer deneyimine sahip de\u011fildi. Fransa'n\u0131n d\u00fczenli ordu takviyeleri, hepsi Avusturya Vekalet Sava\u015f\u0131'ndan tecr\u00fcbeli generaller olan Chevalier de Levis ve Colonel Fran\u00e7ois-Charles de Bourlemaque taraf\u0131ndan desteklenen B\u00fcy\u00fck General Louis-Joseph de Montcalm \u00f6nderli\u011findeki Yeni Fransa'ya vard\u0131. Avrupada bu s\u00fcre zarf\u0131nda, 18 May\u0131s 1756'da \u0130ngiltere Fransa'ya sava\u015f ilan etti ki bu sava\u015f\u0131 Avrupa'ya kadar geni\u015fletti, daha sonra Yedi Y\u0131l Sava\u015f\u0131 olarak bilinecekti. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 46, "text": "B\u00fcy\u00fck General James Abercrombie" } ], "id": "5733fb7bd058e614000b66ff", "question": "1756'da Lord Loudoun'a yard\u0131mc\u0131 amir olarak kim atand\u0131? " }, { "answers": [ { "answer_start": 403, "text": "B\u00fcy\u00fck General Louis-Joseph de Montcalm" } ], "id": "5733fb7bd058e614000b6700", "question": "1756'da Yeni Fransa takviyelerine kim \u00f6nc\u00fcl\u00fck etti? " }, { "answers": [ { "answer_start": 506, "text": "18 May\u0131s 1756'da" } ], "id": "5733fb7bd058e614000b6701", "question": "\u0130ngiltere resmen Fransa'ya ne zaman sava\u015f ilan etti ?" } ] } ], "title": "French_and_Indian_War" }, { "paragraphs": [ { "context": "Aristoteles, Aristoteles kozmolojisinin ayr\u0131lmaz bir par\u00e7as\u0131 olarak bir g\u00fc\u00e7 kavram\u0131n\u0131n felsefi bir tart\u0131\u015fmas\u0131n\u0131 sa\u011flam\u0131\u015ft\u0131r. Aristoteles'in g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne g\u00f6re yery\u00fcz\u00fc k\u00fcresi farkl\u0131 ''do\u011fal yerler'' i\u00e7inde hedefine ula\u015f\u0131p duran d\u00f6rt element i\u00e7erir. Aristoteles, d\u00fcnyadaki hareketsiz nesnelerin, \u00e7o\u011funlukla toprak ve su elementlerinden olu\u015fanlar\u0131n, yerdeki do\u011fal yerlerinde olduklar\u0131n\u0131 ve yaln\u0131z b\u0131rak\u0131l\u0131rlarsa bu \u015fekilde kalacaklar\u0131na inan\u0131yordu. Nesnelerin ''do\u011fal hareket''e yol a\u00e7an , kendi ''do\u011fal yerlerini'' bulmalar\u0131 i\u00e7in \u00f6z e\u011filimleri ve devaml\u0131 bir kuvet uygulamas\u0131 gerektiren do\u011fal olmayan veya zorlanm\u0131\u015f hareket aras\u0131nda ayr\u0131m yapt\u0131. Bir arabay\u0131 hareket halinde tutmak i\u00e7in gereken devaml\u0131 kuvvet uygulamas\u0131 gibi nesnelerin nas\u0131l hareket etti\u011fiyle ilgili g\u00fcnl\u00fck deneyime dayanan bu teori, oklar\u0131n u\u00e7u\u015fu gibi, f\u0131rlat\u0131lan cisimlerin davran\u0131\u015f\u0131n\u0131 a\u00e7\u0131klamakta kuramsal problemlere sahipti. Ok\u00e7unun oku hareket ettirdi\u011fi yer u\u00e7u\u015fun ba\u015flang\u0131c\u0131ndayd\u0131 ve ok havada ilerlerken \u00fczerinde fark edilebilir etkili bir sebep rol oynam\u0131yordu. Aristo bu sorunun fark\u0131ndayd\u0131 ve oku hedefine ta\u015f\u0131yan yol boyunca havan\u0131n yer de\u011fi\u015ftirdi\u011fini ileri s\u00fcrd\u00fc. Bu a\u00e7\u0131klama genel olarak yer de\u011fi\u015fikli\u011fi i\u00e7in hava benzeri bir s\u00fcrekli ortam gerektirir. ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Aristoteles" } ], "id": "57373d0cc3c5551400e51e85", "question": "Kim felsefi bir g\u00fc\u00e7 tart\u0131\u015fmas\u0131 yapt\u0131? " }, { "answers": [ { "answer_start": 13, "text": "Aristoteles kozmolojisinin" } ], "id": "57373d0cc3c5551400e51e86", "question": "G\u00fc\u00e7 kavram\u0131n\u0131n ayr\u0131lmaz bir par\u00e7as\u0131 neydi? " }, { "answers": [ { "answer_start": 222, "text": "d\u00f6rt" } ], "id": "57373d0cc3c5551400e51e87", "question": "Aristoteles karasal k\u00fcrenin ka\u00e7 tane elementten olu\u015ftu\u011funa inan\u0131yordu?" }, { "answers": [ { "answer_start": 342, "text": "yerdeki" } ], "id": "57373d0cc3c5551400e51e88", "question": "Aristoteles, yer ve su unsurlar\u0131 i\u00e7in nerenin do\u011fal yer oldu\u011funa inan\u0131yordu? " }, { "answers": [ { "answer_start": 580, "text": "do\u011fal olmayan" } ], "id": "57373d0cc3c5551400e51e89", "question": "Aristoteles zorla hareket ile neye at\u0131fta bulunuyordu?" } ] }, { "context": "Kuvvetler i\u00e7in temel teorilerin geli\u015ftirilmesi, apayr\u0131 fikirlerin bir araya gelme \u00e7izgileri boyunca ilerlemi\u015ftir. \u00d6rne\u011fin,Isaac Newton evrensel \u00e7ekim teorisinde D\u00fcnya'n\u0131n y\u00fczeyine d\u00fc\u015fen cisimlerden sorumlu olan kuvveti, g\u00f6k mekani\u011finin y\u00f6r\u00fcngelerinden sorumlu olan kuvvet ile birle\u015ftirmi\u015ftir. Michael Faraday ve James Clerk Maxwell, elektrik ve manyetik kuvvetlerin tutarl\u0131 bir elektromanyetizma teorisi ile birle\u015ftirildi\u011fini g\u00f6sterdi. 20. y\u00fczy\u0131lda, kuantum mekani\u011finin geli\u015fimi, ilk \u00fc\u00e7 temel kuvvetin (yer\u00e7ekimi hari\u00e7), gauge bozonlar\u0131 ad\u0131 verilen sanal par\u00e7ac\u0131klar\u0131 de\u011fi\u015ftirerek etkile\u015fime giren maddenin (fermiyonlar) tezah\u00fcrleri oldu\u011fu modern bir anlay\u0131\u015fa g\u00f6t\u00fcrd\u00fc. Bu standart par\u00e7ac\u0131k fizi\u011fi modeli, g\u00fc\u00e7ler aras\u0131nda bir benzerlik oldu\u011funu varsayar ve bilim adamlar\u0131n\u0131n daha sonra g\u00f6zlemle onaylanacak olan zay\u0131f ve elektromanyetik kuvvetlerin elektroweak teorisinde birle\u015fmelerini \u00f6ng\u00f6rmeye y\u00f6nlendirir. Standart modelin tam form\u00fclasyonu hen\u00fcz g\u00f6zlemlenmemi\u015f bir Higgs mekanizmas\u0131n\u0131 \u00f6ng\u00f6r\u00fcyor, ancak n\u00f6trino sal\u0131n\u0131mlar\u0131 gibi g\u00f6zlemler standart modelin eksik oldu\u011funu g\u00f6steriyor. Elektroweak etkile\u015fiminin g\u00fc\u00e7l\u00fc kuvveti ile birle\u015ftirilmesine izin veren B\u00fcy\u00fck Birle\u015fmi\u015f Teori, fizikteki ola\u011fan\u00fcst\u00fc \u00e7\u00f6z\u00fclmemi\u015f sorunlardan baz\u0131lar\u0131n\u0131 bar\u0131nd\u0131rmak i\u00e7in \u00f6nerilen s\u00fcpersimetri gibi aday teoriler ile beraber bir olas\u0131l\u0131k olarak ortaya konmu\u015ftur. Fizik\u00e7iler hala d\u00f6rt temel etkile\u015fimin t\u00fcm\u00fcn\u00fc her \u015feyin teorisi ile birle\u015ftirecek olan kendi kendine tutarl\u0131 birle\u015fme modelleri geli\u015ftirmeye \u00e7al\u0131\u015f\u0131yorlar. Einstein bu denemede denedi ve ba\u015far\u0131s\u0131z oldu, ancak \u015fu anda bu soruyu cevaplamak i\u00e7in en pop\u00fcler yakla\u015f\u0131m sicim teorisidir.:212-219", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 122, "text": "Isaac Newton" } ], "id": "5737821cc3c5551400e51f19", "question": "Evrensel \u00e7ekim teorisini kim olu\u015fturdu? " }, { "answers": [ { "answer_start": 437, "text": "20." } ], "id": "5737821cc3c5551400e51f1a", "question": "Kuantum mekani\u011fi hangi y\u00fczy\u0131lda yap\u0131ld\u0131? " }, { "answers": [ { "answer_start": 1453, "text": "birle\u015fme" } ], "id": "5737821cc3c5551400e51f1b", "question": "Fizik\u00e7iler her\u015feyin teorisin yaratacak ne t\u00fcr bir kendi kendine tutarl\u0131 modeller olu\u015fturmaya \u00e7al\u0131\u015f\u0131yorlar? " }, { "answers": [ { "answer_start": 1431, "text": "kendi kendine tutarl\u0131 birle\u015fme" } ], "id": "5737821cc3c5551400e51f1c", "question": "Einstein ne t\u00fcr bir fizik modelini yapmada ba\u015far\u0131s\u0131z oldu?" } ] }, { "context": "O zamandan beri ve \u015fimdiye kadar, genel g\u00f6relilik, yer\u00e7ekimini en iyi a\u00e7\u0131klayan teori olarak kabul edildi. GR'de, \u00e7ekim kuvveti bir kuvvet olarak g\u00f6r\u00fclmez, aksine, \u00e7ekim kuvveti alanlar\u0131nda serbest\u00e7e hareket eden nesneler, iki uzay-zaman olay\u0131 aras\u0131ndaki en k\u0131sa uzay-zaman yolu olarak tan\u0131mlanan kavisli uzay-zaman boyunca d\u00fcz \u00e7izgiler halinde kendi ataletleri alt\u0131nda hareket ederler. Nesnenin bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131ndan, t\u00fcm hareketler hi\u00e7bir \u015fekilde yer \u00e7ekimi yokmu\u015f gibi ger\u00e7ekle\u015fir. Sadece hareketi k\u00fcresel anlamda g\u00f6zlemlerken, uzay-zaman\u0131n e\u011frili\u011finin g\u00f6zlemlenebildi\u011fi ve kuvvetin nesnenin kavisli yolundan \u00e7\u0131kar\u0131ld\u0131\u011f\u0131 g\u00f6r\u00fcl\u00fcr. Bu nedenle, uzay-zamandaki d\u00fcz \u00e7izgi yolu, uzayda e\u011fri bir \u00e7izgi olarak g\u00f6r\u00fcl\u00fcr ve nesnenin balistik y\u00f6r\u00fcngesi olarak adland\u0131r\u0131l\u0131r. \u00d6rne\u011fin, yerden at\u0131lan bir basketbol, \u200b\u200bd\u00fczg\u00fcn bir yer\u00e7ekimi alan\u0131nda oldu\u011fu gibi bir parabolde hareket eder. Uzay-zaman y\u00f6r\u00fcngesi (ekstra ct boyutu eklendi\u011finde) hafif\u00e7e kavisli (birka\u00e7 \u0131\u015f\u0131k y\u0131l\u0131 s\u0131ras\u0131n\u0131n e\u011frilik yar\u0131\u00e7ap\u0131 ile) neredeyse d\u00fczbir \u00e7izgidir. Nesnenin de\u011fi\u015fen momentumunun zaman t\u00fcrevi, \"\u00e7ekim kuvveti\" olarak adland\u0131rd\u0131\u011f\u0131m\u0131z \u015feydir.", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 34, "text": "genel g\u00f6relilik" } ], "id": "57378b141c4567190057449f", "question": "Hangi teori yer\u00e7ekimini en iyi a\u00e7\u0131klar? " }, { "answers": [ { "answer_start": 719, "text": "balistik y\u00f6r\u00fcngesi" } ], "id": "57378b141c456719005744a0", "question": "Hangi uzay-zaman yolu, uzayda e\u011fri bir \u00e7izgi olarak g\u00f6r\u00fcl\u00fcr? " }, { "answers": [ { "answer_start": 1060, "text": "\u00e7ekim kuvveti" } ], "id": "57378b141c456719005744a1", "question": "Bir nesnenin de\u011fi\u015fen momentumunun t\u00fcrevi ne olarak adland\u0131r\u0131l\u0131r? " }, { "answers": [ { "answer_start": 495, "text": "k\u00fcresel" } ], "id": "57378b141c456719005744a2", "question": "Uzay-zaman e\u011frili\u011fini hangi anlamda g\u00f6zlemlemelisiniz?" } ] }, { "context": "Elektrik ak\u0131m\u0131 tan\u0131m\u0131n\u0131, elektrik y\u00fck\u00fcn\u00fcn de\u011fi\u015fim zaman\u0131n\u0131n oran\u0131 olarak birle\u015ftirerek, Lorentz Yasas\u0131 adl\u0131 bir vekt\u00f6r \u00e7arpma kural\u0131, manyetik alanda hareket eden bir y\u00fck \u00fczerindeki kuvveti tan\u0131mlar. Elektrik ve manyetizma aras\u0131ndaki ba\u011flant\u0131, y\u00fcke etki eden birle\u015fik bir elektromanyetik kuvvet tan\u0131mlamas\u0131na izin verir. Bu kuvvet, elektrostatik kuvvetin (elektrik alan nedeniyle) ve manyetik kuvvetin (manyetik alan nedeniyle) toplam\u0131 olarak yaz\u0131labilir. Tamamen belirtilmi\u015f, yasa budur: ", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Elektrik ak\u0131m\u0131" } ], "id": "57378c9b1c456719005744a8", "question": "Elektrik y\u00fck\u00fcn\u00fcn de\u011fi\u015fme zaman oran\u0131 nedir? " }, { "answers": [ { "answer_start": 259, "text": "birle\u015fik bir elektromanyetik kuvvet" } ], "id": "57378c9b1c456719005744a9", "question": "Hangi manyetik ve elektrik g\u00fcc\u00fc bir y\u00fcke etki eder?" }, { "answers": [ { "answer_start": 88, "text": "Lorentz Yasas\u0131" } ], "id": "57378c9b1c456719005744a7", "question": "Manyetik alanda ilerleyen bir y\u00fck\u00fc tan\u0131mlayan yasa nedir? " }, { "answers": [ { "answer_start": 332, "text": "elektrostatik kuvvetin" } ], "id": "57378c9b1c456719005744aa", "question": "Elektrostatik ve manyetik kuvvetin toplam\u0131 olarak yaz\u0131l\u0131 olan nedir?" } ] }, { "context": "Gerilme tens\u00f6r\u00fcn\u00fcn hesapland\u0131\u011f\u0131 hacim i\u00e7in ilgili kesit alan\u0131 nerededir. Bu bi\u00e7imcilik, enine kesit alan\u0131na normal olarak etki eden kuvvetlerle (bas\u0131n\u00e7 tens\u00f6r\u00fcn\u00fcn matris k\u00f6\u015fegenleri) ilgili bas\u0131n\u00e7 terimlerini ve enine kesit alan\u0131na paralel hareket eden kuvvetlerle (kayma d\u0131\u015f\u0131 elemanlar) ili\u015fkili terimleri i\u00e7erir. Gerilme tens\u00f6r\u00fc, \u00e7ekme gerilmeleri ve kompresyonlar\u0131 da dahil olmak \u00fczere t\u00fcm su\u015flara (deformasyonlara) neden olan kuvvetlerden sorumludur .:133\u2013134:38-1\u201338-11", "qas": [ { "answers": [ { "answer_start": 315, "text": "Gerilme tens\u00f6r\u00fc" } ], "id": "5737a25ac3c5551400e51f51", "question": "Yap\u0131larda zorlanma nedenleri nelerdir? " }, { "answers": [ { "answer_start": 190, "text": "bas\u0131n\u00e7 terimlerini" } ], "id": "5737a25ac3c5551400e51f52", "question": "Bir nesnenin hacmindeki kesit alan\u0131n\u0131 hesaplamak i\u00e7in ne kullan\u0131l\u0131r? " }, { "answers": [ { "answer_start": 190, "text": "bas\u0131n\u00e7 terimlerini" } ], "id": "5737a25ac3c5551400e51f53", "question": "Normal kuvvetlerle ne ili\u015fkilendirilir? " }, { "answers": [ { "answer_start": 76, "text": "bi\u00e7imcilik" } ], "id": "5737a25ac3c5551400e51f54", "question": "Hacimdeki alan\u0131 hesaplarken bas\u0131n\u00e7 terimlerini neler i\u00e7erir?" } ] } ], "title": "Force" }, { "title": "Osman Bey", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Osman Bey ne zaman doğmuştur?", "id": 1, "answers": [ { "answer_start": 10, "text": "1258" } ] }, { "question": "Osman Bey nerede doğmuştur?", "id": 2, "answers": [ { "answer_start": 23, "text": "Söğüt’te" } ] }, { "question": "1258 yılında kim doğmuştur?", "id": 3, "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Osman Bey" } ] }, { "question": "Osman Bey hayatını nerede kaybetmiştir?", "id": 4, "answers": [ { "answer_start": 67, "text": "Bursa’da" } ] }, { "question": "Osman Bey hayatını ne zaman kaybetmiştir?", "id": 5, "answers": [ { "answer_start": 59, "text": "1326’da" } ] }, { "question": "1326'da Bursa'da hayatını kim kaybetmiştir", "id": 6, "answers": [ { "answer_start": 39, "text": "Osman Bey" } ] }, { "question": "1281 yılında kim evlenmiştir?", "id": 7, "answers": [ { "answer_start": 111, "text": "Osman Bey" } ] }, { "question": "1281 yılında Osman Bey kim ile evlenmiştir?", "id": 8, "answers": [ { "answer_start": 182, "text": "Malhun Hatun" } ] }, { "question": "Malhun Hatun kimin kızıdır?", "id": 9, "answers": [ { "answer_start": 160, "text": "Şeyh Edebali’nin" } ] }, { "question": "Şeyh Edebali hangi teşkilattandır.", "id": 10, "answers": [ { "answer_start": 137, "text": "Ahi teşkilatından" } ] }, { "question": "Osman Bey ile Malhun Hatun evliliğinden kim doğmuştur?", "id": 11, "answers": [ { "answer_start": 272, "text": "Orhan Gazi" } ] }, { "question": "Ertuğrul Bey kaç yaşında vefat etmiştir?", "id": 13, "answers": [ { "answer_start": 334, "text": "90" } ] }, { "question": "Osman Bey bursayı kaç yılında kuşatmıştır?", "id": 14, "answers": [ { "answer_start": 361, "text": "1326’da" } ] }, { "question": "Bursayı 1326 yılında kim kuşatmıştır?", "id": 15, "answers": [ { "answer_start": 369, "text": "Osman Bey," } ] }, { "question": "Osman Beyin rahatsızlanması üzerine kuşatmaya kim devam etmiştir?", "id": 16, "answers": [ { "answer_start": 450, "text": "Orhan Bey" } ] }, { "question": "Osmanlı Beyliğinin ilk fethettiği ada hangisidir?", "id": 17, "answers": [ { "answer_start": 674, "text": "İmralı Adasıdır." } ] }, { "question": "İmralı Adası kaç yılında alınmıştır?", "id": 18, "answers": [ { "answer_start": 704, "text": "1308" } ] }, { "question": "İmralı Adası kim tarafından alınmıştır?", "id": 19, "answers": [ { "answer_start": 717, "text": "Osman Bey" } ] }, { "question": "Hangi Ada 1308 yılında alınmıştır.", "id": 20, "answers": [ { "answer_start": 691, "text": "İmralı Adası" } ] }, { "question": "Bursa alındıktan sonra ne olmuştur?", "id": 21, "answers": [ { "answer_start": 495, "text": "başkent yapılmıştır." } ] }, { "question": "İlk Osmanlı Parası kim tarafından bastırılmıştır?", "id": 22, "answers": [ { "answer_start": 768, "text": "Osman Bey" } ] }, { "question": "İlk Osmanlı Parası ne olarak bastırılmıştır?", "id": 23, "answers": [ { "answer_start": 789, "text": "bakır" } ] }, { "question": "Osmanlı Beyliğinin ilk başkenti neresidir?", "id": 24, "answers": [ { "answer_start": 875, "text": "Söğüttür." } ] }, { "question": "Osmanlı Beyliğinin ilk başkenti neresidir?", "id": 25, "answers": [ { "answer_start": 875, "text": "Söğüttür." } ] }, { "question": "Osmanlı tarihinde ilk savaş kim ile yapılmıştır?", "id": 26, "answers": [ { "answer_start": 926, "text": "Bizans tekfurlarıyla" } ] }, { "question": "Osmanlı tarihinde ilk savaşın adı nedir?", "id": 27, "answers": [ { "answer_start": 955, "text": "Ermeni Beli" } ] }, { "question": "Ermeni Beli savaşı kaç yılında yapılmıştır?", "id": 28, "answers": [ { "answer_start": 913, "text": "1284" } ] }, { "question": "1284 yılında hangi savaş yapılmıştır?", "id": 29, "answers": [ { "answer_start": 955, "text": "Ermeni Beli" } ] }, { "question": "1285 yılında hangi kale fethedilmiştir?", "id": 30, "answers": [ { "answer_start": 1036, "text": "Kolca Hisar Kalesi’dir." } ] }, { "question": "Kolca Hisar kalesi kaç yılında fethedilmiştir?", "id": 31, "answers": [ { "answer_start": 1012, "text": "1285" } ] }, { "question": "Osman Beyin ele geçirdiği ilk kale hangisidir?", "id": 32, "answers": [ { "answer_start": 1036, "text": "Kolca Hisar Kalesi’dir." } ] }, { "question": "Osman Beyin ele geçirdiği ilk kale kaç yılında fethedilmiştir?", "id": 33, "answers": [ { "answer_start": 1012, "text": "1285" } ] }, { "question": "Osmanlı beyliğinin ilk kadısı kimdir?", "id": 34, "answers": [ { "answer_start": 1116, "text": "Dursun Fakih’tir" } ] }, { "question": "Dursun Fakih kimdir?", "id": 35, "answers": [ { "answer_start": 1059, "text": "Osmanlı beyliğinin ilk kadısı" } ] }, { "question": "Dursun Fakih hangi padişah döneminde atanmıştır?", "id": 36, "answers": [ { "answer_start": 1089, "text": "Osman Bey" } ] }, { "question": "Osman Bey döneminde kadı olarak kim atanmıştır?", "id": 37, "answers": [ { "answer_start": 1116, "text": "Dursun Fakih" } ] }, { "question": "Osman Bey 1288 yılında nereyi fethetti?", "id": 38, "answers": [ { "answer_start": 1156, "text": "Karacahisarı" } ] }, { "question": "Osman Bey 1289 yılında nereyi fethetti?", "id": 39, "answers": [ { "answer_start": 1202, "text": "Bilecik'i" } ] }, { "question": "1289 yılında kim Bileciği fethetti?", "id": 40, "answers": [ { "answer_start": 1179, "text": "Osman Bey" } ] }, { "question": "1288 yılında kim Karacahisarı fethetti?", "id": 41, "answers": [ { "answer_start": 1133, "text": "Osman Bey" } ] }, { "question": "Osman Bey Karacahisarı hangi yılda fethetti?", "id": 42, "answers": [ { "answer_start": 1143, "text": "1288" } ] }, { "question": "Osman Bey Bilecik'i hangi yılda fethetti?", "id": 43, "answers": [ { "answer_start": 1189, "text": "1299" } ] }, { "question": "İlk Osmanlı parası ne adı ile bastırılmıştır?", "id": 44, "answers": [ { "answer_start": 802, "text": "akçe" } ] }, { "question": "Osman Bey kaç yaşında evlenmiştir?", "id": 45, "answers": [ { "answer_start": 121, "text": "23" } ] }, { "question": "Osman Bey 23 yaşında kim ile evlenmiştir?", "id": 46, "answers": [ { "answer_start": 182, "text": "Malhun Hatun" } ] }, { "question": "Osman Bey Malhun Hatun ile kaç yaşında evlenmiştir?", "id": 47, "answers": [ { "answer_start": 121, "text": "23" } ] }, { "question": "Osman Gazi Ertuğrul Gazi'den yaklaşık kaç kilometrekare olarak Osmanlı toprağı devralmıştır?", "id": 48, "answers": [ { "answer_start": 1267, "text": "4.800" } ] }, { "question": "Osman Gazi Orhan Gazi'ye kaç kilometrekare Osmanlı Toprağı devretmiştir?", "id": 49, "answers": [ { "answer_start": 1342, "text": "16.000" } ] }, { "question": "Akçe adı ile bastırılan Osmanlı parası kaç yılında bastırılmıştır?", "id": 50, "answers": [ { "answer_start": 815, "text": "1324" } ] }, { "question": "1324 yılında ne bastırılmıştır?", "id": 51, "answers": [ { "answer_start": 802, "text": "akçe" } ] }, { "question": "1324 yılında akçe adlı ile bastırılan ilk Osmanlı parası kim tarafından bastırılmıştır?", "id": 52, "answers": [ { "answer_start": 768, "text": "Osman Bey" } ] }, { "question": "Osman Bey'in vefatından sonra yerine kim geçti?", "id": 53, "answers": [ { "answer_start": 1418, "text": "Orhan Bey" } ] }, { "question": "Orhan Bey kimin vefatından sonra Osman Bey'in yerine geçti?", "id": 54, "answers": [ { "answer_start": 1383, "text": "Osman Bey'in" } ] } ], "context": "Osman Bey 1258 yılında Söğüt’te doğdu. Osman Bey 1 Ağustos 1326’da Bursa’da hayatını kaybetmiştir.1281 yılında Osman Bey 23 yaşında iken Ahi teşkilatından olan Şeyh Edebali’nin kızı Malhun Hatun ile evlendi.Bu evlilikten daha sonra Osmanlı Devleti’nin başına geçecek olan Orhan Gazi doğdu.1281 yılında Osman Beyin babası Ertuğrul Bey 90 yaşında vefat etmiştir.1326’da Osman Bey, Bursa’yı kuşattı. Fakat Osman beyin rahatsızlanması üzerine kuşatmaya Orhan Bey devam etti. Bursa alındıktan sonra başkent yapılmıştır.Osman Gazi son yıllarında yaşının ilerlemesi ve gut hastalığı yüzünden beylik idaresini oğlu olan Orhan Bey'e bırakmıştı.Osmanlı Beyliğinin ilk fethettiği ada İmralı Adasıdır. İmralı Adası 1308 yılında Osman Bey tarafından alınmıştır.İlk Osmanlı parası Osman Bey tarafından bakır olarak akçe adı ile 1324 yılında bastırılmıştır.Osmanlı Beyliğinin ilk başkenti Söğüttür.Osmanlı tarihinde ilk savaş, 1284 yılında Bizans tekfurlarıyla yapılan Ermeni Beli savaşıdır.Osman Beyin ele geçirdiği ilk kale 1285 yılında fethedilen Kolca Hisar Kalesi’dir.Osmanlı beyliğinin ilk kadısı Osman Bey döneminde atanan Dursun Fakih’tir.Osman Bey 1288 yılında Karacahisarı fethetti. Osman Bey 1299 yılında Bilecik'i fethetti.Osman Gazi, babası Ertuğrul Gazi'den yaklaşık 4.800 kilometrekare olarak devraldığı Osmanlı toprağını oğlu Orhan Gazi'ye 16.000 kilometrekare olarak devretmiştir.Osman Bey'in vefatı sonrası yerine Orhan Bey geçti." } ] }, { "title": "Vasvar Antlaşması", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Vasvar Antlaşması ne çeşit bir antlaşmadır?", "id": 1, "answers": [ { "answer_start": 22, "text": "barış antlaşması" } ] }, { "question": "Vasvar Antlaşması hangi tarihte imzalanmıştır?", "id": 2, "answers": [ { "answer_start": 61, "text": "18 Ağustos 1618" } ] }, { "question": "Hangi antlaşma 18 Ağustos 1618 tarihinde imzalanmıştır?", "id": 3, "answers": [ { "answer_start": 43, "text": "Vasvar Antlaşması" } ] }, { "question": "Vasvar Antlaşması kaç yılında imzalanmıştır?", "id": 4, "answers": [ { "answer_start": 72, "text": "1618" } ] }, { "question": "Hangi antlaşma 1618 yılında imzalanmıştır?", "id": 5, "answers": [ { "answer_start": 43, "text": "Vasvar Antlaşması" } ] }, { "question": "Hangi antlaşma Osmanlı Devleti ile Lehistan arasında imzalanmıştır?", "id": 6, "answers": [ { "answer_start": 102, "text": "Vasvar Antlaşması" } ] }, { "question": "Vasvar Antlaşması, hangi devlet ile Lehistan arasında imzalanmıştır?", "id": 7, "answers": [ { "answer_start": 121, "text": "Osmanlı Devleti" } ] }, { "question": "Vasvar Antlaşması, Osmanlı Devleti ile hangi devlet arasında imzalanmıştır?", "id": 8, "answers": [ { "answer_start": 141, "text": "Lehistan" } ] }, { "question": "Vasvar Antlaşması, hangi iki devlet arasında imzalanmıştır?", "id": 9, "answers": [ { "answer_start": 121, "text": "Osmanlı Devleti ile Lehistan" } ] }, { "question": "Hangi antlaşma Vasvar kentinde imzalanmıştır?", "id": 10, "answers": [ { "answer_start": 173, "text": "Vasvar Antlaşması" } ] }, { "question": "Vasvar Antlaşması nerede imzalanmıştır?", "id": 11, "answers": [ { "answer_start": 191, "text": "Vasvar kentinde" } ] } ], "context": "Vasvar Antlaşması bir barış antlaşmasıdır. Vasvar Antlaşması 18 Ağustos 1618 tarihinde imzalanmıştır. Vasvar Antlaşması, Osmanlı Devleti ile Lehistan arasında imzalanmıştır.Vasvar Antlaşması Vasvar kentinde imzalanmıştır." } ] }, { "title": "Mostaganem Savaşı", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Mostaganem Savaşı'nın diğer adı nedir?", "id": 10000, "answers": [ { "answer_start": 23, "text": "Mostaganem Muharebesi" } ] }, { "question": "Mostaganem Savaşı hangi tarihte oldu?", "id": 10001, "answers": [ { "answer_start": 46, "text": "1558 yılında" } ] }, { "question": "Mostaganem Savaşı hangi devletler arasında oldu?", "id": 10002, "answers": [ { "answer_start": 59, "text": "Osmanlı Devleti ile İspanyol İmparatorluğu" } ] }, { "question": "Mostaganem Savaşı Osmanlı devleti ile hangi imparatorluk arasında oldu?", "id": 10003, "answers": [ { "answer_start": 79, "text": "İspanyol İmparatorluğu" } ] }, { "question": "Mostaganem Savaşı İspanyol İmparatorluğu ile hangi devlet arasında oldu?", "id": 10004, "answers": [ { "answer_start": 59, "text": "Osmanlı Devleti" } ] }, { "question": "Osmanlı güçlerinin başında kim vardı?", "id": 10005, "answers": [ { "answer_start": 200, "text": "Hasan Paşa" } ] }, { "question": "İspanyol güçlerinin başında kim vardı?", "id": 10006, "answers": [ { "answer_start": 244, "text": "Kont Alkodete" } ] }, { "question": "İspanyol güçlerini kim destekledi?", "id": 10007, "answers": [ { "answer_start": 283, "text": "Fas Sultanının askerleri" } ] }, { "question": "Savaş sonucunda İspanyollar ne yaptı?", "id": 10008, "answers": [ { "answer_start": 356, "text": "Mostaganem Kalesinin kuşatmayı bıraktı ve Fas topraklarından çekilme kararı aldı" } ] }, { "question": "Osmanlı İmparatorluğu'nun hükümdarı kimdi?", "id": 10009, "answers": [ { "answer_start": 528, "text": "Kanuni Sultan Süleyman" } ] }, { "question": "Kanuni Sultan Süleyman nerede seferin başında bulunuyordu?", "id": 10010, "answers": [ { "answer_start": 552, "text": "Avrupa'da" } ] }, { "question": "Fas Sultanlığı amacı neydi?", "id": 10011, "answers": [ { "answer_start": 610, "text": "Kuzey Afrika'da güçlenmek isteyen" } ] }, { "question": "Kuzey Afrika'da güçlenmek isteyen kimdi?", "id": 10012, "answers": [ { "answer_start": 644, "text": "Fas Sultanlığı" } ] }, { "question": "Kuzey Afrika'da güçlenmek isteyen Fas Sultanlığı ne yaptı?", "id": 10013, "answers": [ { "answer_start": 699, "text": "Tilimsan şehrini fethetmek istedi" } ] }, { "question": "Fas Sultanlığı 30.000 kişilik bir kuvvet nereyi fetetmek istedi?", "id": 10014, "answers": [ { "answer_start": 699, "text": "Tilimsan şehrini" } ] }, { "question": "Fas Sultanlığı kaç bin kişilik kuvvetle Tilimsan şehrini fetetmek istedi?", "id": 10015, "answers": [ { "answer_start": 669, "text": "30.000 kişilik" } ] }, { "question": "Cezayir beylerbeyliğine kim atandı?", "id": 10016, "answers": [ { "answer_start": 803, "text": "Hasan Paşa" } ] }, { "question": "Hasan Paşa nereye atandı?", "id": 10017, "answers": [ { "answer_start": 744, "text": "Cezayir beylerbeyliğine" } ] }, { "question": "Fas topraklarına nereden gelen emirle denizden de sefer yapıldı?", "id": 10018, "answers": [ { "answer_start": 840, "text": "İstanbul'dan" } ] }, { "question": "Fas topraklarına İstanbul'dan gelen emirle nereden sefer yapıldı?", "id": 10019, "answers": [ { "answer_start": 885, "text": "denizden" } ] }, { "question": "Fas orduları dağıldı sonucunda ne oldu?", "id": 10020, "answers": [ { "answer_start": 935, "text": "sonuç olarak başkentleri işgal edildi" } ] }, { "question": "Fas Sultanı kimdir?", "id": 10021, "answers": [ { "answer_start": 1001, "text": "II. Muhammed" } ] }, { "question": "II. Muhammed kimdir?", "id": 10022, "answers": [ { "answer_start": 989, "text": "Fas Sultanı" } ] }, { "question": "Fas Sultanı II. Muhammed, başkenti geri alınca ne yaptı?", "id": 10023, "answers": [ { "answer_start": 1037, "text": "İspanyollardan yardım istedi" } ] }, { "question": "İspanyol topraklarına kim taarruza geçti?", "id": 10024, "answers": [ { "answer_start": 1091, "text": "Salih Paşa kuvvetleri" } ] }, { "question": "Salih Paşa kuvvetleri ne yaptı?", "id": 10025, "answers": [ { "answer_start": 1114, "text": "İspanyol topraklarına da taarruza geçti" } ] }, { "question": "Fas sultanını nasıl öldü?", "id": 10026, "answers": [ { "answer_start": 1170, "text": "suikast ile" } ] }, { "question": "Fas sultanının öldürülmesinin ardından ne oldu?", "id": 10027, "answers": [ { "answer_start": 1204, "text": "kale kuşatmaları yoğunlaştı" } ] }, { "question": "Fas orduları ne yaptı?", "id": 10028, "answers": [ { "answer_start": 1246, "text": "Osmanlı'nın ele geçirmiş olduğu kaleleri kuşatmaya başladı" } ] }, { "question": "Osmanlı'nın ele geçirmiş olduğu kaleleri kim kuşatmaya başladı?", "id": 10029, "answers": [ { "answer_start": 1232, "text": "Fas orduları" } ] }, { "question": "Salih Paşa nereden ayrıldı?", "id": 10030, "answers": [ { "answer_start": 1357, "text": "Fas topraklarından" } ] }, { "question": "İspanyollar da kuvvet yığmış neye hazırlanıyordu?", "id": 10031, "answers": [ { "answer_start": 1463, "text": "Cezayir'e taarruz etmeye" } ] }, { "question": "Bölgede yaklaşık kaç bin kişilik Osmanlı kuvveti vardı?", "id": 10032, "answers": [ { "answer_start": 1523, "text": "45.000" } ] }, { "question": "Hasan Paşa, elindeki kuvvetler nereye taaruz etti?", "id": 10033, "answers": [ { "answer_start": 1660, "text": "Fas topraklarına" } ] }, { "question": "Osmanlı ordusu yaklaşık kaç kişilik Fas kuvvetlerini mağlup etti?", "id": 10034, "answers": [ { "answer_start": 1523, "text": "45.000 kişilik" } ] }, { "question": "Osmanlı ordusu Fas kuvvetlerini maglup etti fakat neyi öğrendi?", "id": 10035, "answers": [ { "answer_start": 1749, "text": "İspanyol güçlerinin cephe arkasına sızdığını" } ] }, { "question": "Osmanlı ordusu İspanyol güçlerinin arkadan sızdığını öğrenince ne yaptı?", "id": 10036, "answers": [ { "answer_start": 1824, "text": "savaşı bitirdi ve İspanyol güçlerinin peşine düştü" } ] }, { "question": "Osmanlı ordusu Fas güçlerine karşı savaş neden bitirdi?", "id": 10037, "answers": [ { "answer_start": 1802, "text": "Kıskaça düşmemek için" } ] }, { "question": "İspanyollara destek getiren nakliye gemilerine ne oldu?", "id": 10038, "answers": [ { "answer_start": 1922, "text": "Osmanlı savaş gemilerince dağıtıldı" } ] }, { "question": "İspanyol güçleri neden Mostaganem Kalesine doğru ilerlediler?", "id": 10039, "answers": [ { "answer_start": 2024, "text": "Tilimsan şehrini alamayacaklarını düşündüler" } ] }, { "question": "İspanyol güçleri Tilimsan şehrini alamayacaklarını düşününce ne yaptılar?", "id": 10040, "answers": [ { "answer_start": 2072, "text": "Mostaganem Kalesine doğru ilerlediler" } ] }, { "question": "Dönemin İspanyol imparatoru kimdir?", "id": 10041, "answers": [ { "answer_start": 2439, "text": "II. Felipe" } ] }, { "question": "II. Felipe kimdir?", "id": 10042, "answers": [ { "answer_start": 2411, "text": "Dönemin İspanyol imparatoru" } ] }, { "question": "Fas Sultanlığı neden Osmanlı İmparatorluğu'na teslim olmak zorunda kaldı?", "id": 10043, "answers": [ { "answer_start": 2502, "text": "Güçleri dağılmış olan Fas Sultanlığı da, İspanyol desteği kesilince" } ] }, { "question": "Güçleri dağılmış olan Fas Sultanlığı İspanyol desteği kesilince ne yaptı?", "id": 10044, "answers": [ { "answer_start": 2570, "text": "Osmanlı İmparatorluğu'na teslim olmak zorunda kaldı" } ] }, { "question": "Fas, tam olarak Osmanlı toprağı olmadı ama ne yapmak zorunda kaldı?", "id": 10045, "answers": [ { "answer_start": 2666, "text": "Osmanlı'nın bölgedeki hakimiyetini kabul edecek, vergi verecekti" } ] }, { "question": "Fas Osmanlı hakimiyetine girince ne oldu?", "id": 10046, "answers": [ { "answer_start": 2739, "text": "Kuzey Afrika'daki Fas ve İspanyol hakimiyeti son bulmuş oldu" } ] }, { "question": "Kuzey Afrika'daki Fas ve İspanyol hakimiyeti nasıl son bulmuş oldu?", "id": 10047, "answers": [ { "answer_start": 2666, "text": "Osmanlı'nın bölgedeki hakimiyetini kabul edecek" } ] }, { "question": "Mostaganem Savaşı olduktan kısa süre sonra hangi savaş oldu?", "id": 10048, "answers": [ { "answer_start": 2864, "text": "Cerbe Deniz Muharebesi" } ] } ], "context": "Mostaganem Savaşı veya Mostaganem Muharebesi, 1558 yılında Osmanlı Devleti ile İspanyol İmparatorluğu - Fas Sultanlığı arasında yapılan, Osmanlı zaferiyle sonuçlanan savaş. Osmanlı güçlerinin başında Hasan Paşa, İspanyol güçlerinin başında ise Kont Alkodete vardı.İspanyol güçlerini Fas Sultanının askerleri de desteklemiştir. Savaş sonucunda İspanyollar, Mostaganem Kalesinin kuşatmayı bıraktı ve Fas topraklarından çekilme kararı aldı. Böylece Fas topraklarında Osmanlı hakimiyeti başladı. Osmanlı İmparatorluğu'nun hükümdarı Kanuni Sultan Süleyman, Avrupa'da seferin başında bulunuyordu.Bu süreç içerisinde Kuzey Afrika'da güçlenmek isteyen Fas Sultanlığı, yaklaşık 30.000 kişilik bir kuvvet ile Tilimsan şehrini fethetmek istedi. Bu sırada Cezayir beylerbeyliğine de Hasan Paşa atanmış bulunuyordu. Hasan Paşa, bu hücumu püskürtebildi. İstanbul'dan gelen emir ile Fas topraklarına denizden de sefer yapıldı.Fas orduları dağıldı ve sonuç olarak başkentleri işgal edildi. Bir süre sonra Fas Sultanı II. Muhammed, başkenti geri aldı ve İspanyollardan yardım istedi. Bunun üzerine bölgedeki Salih Paşa kuvvetleri, İspanyol topraklarına da taarruza geçti. Fas sultanının suikast ile öldürülmesinden sonra kale kuşatmaları yoğunlaştı.Fas orduları, Osmanlı'nın ele geçirmiş olduğu kaleleri kuşatmaya başladı. Fakat tam olarak bir sonuç alamadılar. Salih Paşa, Fas topraklarından ayrıldı. Böylece Fas Sultanlığı biraz rahatlamış oldu. İspanyollar da kuvvet yığmış ve Cezayir'e taarruz etmeye hazırlanıyorlardı.Bölgede yaklaşık 45.000 kişilik Osmanlı kuvveti vardı, İstanbul'dan da yardım istenmiş ve deniz savunması güçlenmişti. Hasan Paşa, elindeki kuvvetler ile Fas topraklarına taarruz etti. Yaklaşık 45.000 kişilik Fas kuvvetini mağlup etti. Ancak, İspanyol güçlerinin cephe arkasına sızdığını öğrendi.Kıskaça düşmemek için savaşı bitirdi ve İspanyol güçlerinin peşine düştü. İspanyollara destek getiren nakliye gemileri, Osmanlı savaş gemilerince dağıtıldı. İspanyol güçleri ise Tilimsan şehrini almayı hedefliyordu. Fakat Tilimsan şehrini alamayacaklarını düşündüler ve Mostaganem Kalesine doğru ilerlediler.Kaleyi kuşatmaya aldıktan sonra Hasan Paşa'nın kuvvetleri, İspanyol kuvvetlerinin etrafını sardı. Yapılan meydan savaşında İspanyol güçleri tamamen dağıldı, komutanları Kont Alkodete öldürüldü. Mostaganem Savaşında İspanyol güçlerinin dağılması ile bölgede başka bir büyük İspanyol gücü kalmamış oldu.Dönemin İspanyol imparatoru II. Felipe, bölgeye daha fazla kuvvet gönderilmesini istemedi. Güçleri dağılmış olan Fas Sultanlığı da, İspanyol desteği kesilince Osmanlı İmparatorluğu'na teslim olmak zorunda kaldı. Fas, tam olarak Osmanlı toprağı olmadı ama Osmanlı'nın bölgedeki hakimiyetini kabul edecek, vergi verecekti.Böylece Kuzey Afrika'daki Fas ve İspanyol hakimiyeti son bulmuş oldu, Osmanlı hakimiyeti başladı. Bu savaştan kısa bir süre sonra da Cerbe Deniz Muharebesi yapılacak ve bölgenin kesin hakimi Osmanlı olacaktı." } ] }, { "title": "Celali isyanları", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Celâlî isyanları hangi yüzyılda çıkmıştır?", "id": 10049, "answers": [ { "answer_start": 18, "text": "16. ve 17. yüzyıllarda" } ] }, { "question": "16. ve 17. yüzyıllarda çıka isyanın adı nedir?", "id": 10050, "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Celâlî isyanları" } ] }, { "question": "Celâlî isyanları Osmanlı yönetimindeki nerede çıkmıştır?", "id": 10051, "answers": [ { "answer_start": 64, "text": "Anadolu'da" } ] }, { "question": "Celâlî isyanları hangi Osmanlı padişahı döneminde başladı?", "id": 10052, "answers": [ { "answer_start": 75, "text": "Yavuz Sultan Selim" } ] }, { "question": "Celâlî isyanları devlete karşı hangi alanlarda ayaklanmalara verilen addır?", "id": 10053, "answers": [ { "answer_start": 182, "text": "ekonomik, sosyal, askerî ve siyasî nedenlerle" } ] }, { "question": "Celâlî tabiri ne demektir?", "id": 10054, "answers": [ { "answer_start": 256, "text": "'Celâl’e mensup'" } ] }, { "question": "'Celâl’e mensup' ne demektir?", "id": 10055, "answers": [ { "answer_start": 288, "text": "Celâlî" } ] }, { "question": "Celâlî tabiri kiminle ilgilidir?", "id": 10056, "answers": [ { "answer_start": 343, "text": "Bozoklu Şeyh Celâl’le" } ] }, { "question": "Celâlî isyanları nasıl ortaya çıkmıştır?", "id": 10057, "answers": [ { "answer_start": 406, "text": "Osmanlı idaresinden memnun olmayan zümrelerin ve Şiî eğilimli Türkmen gruplarının Safevîlerin de tahrikiyle devlete başkaldırmaları şeklinde ortaya çıkmış" } ] }, { "question": "Celâlî isyanları ne zaman büyük bir mesele haline geldi?", "id": 10058, "answers": [ { "answer_start": 561, "text": "16. yüzyılın sonlarından itibaren" } ] }, { "question": "Osmanlı devlet anlayışı isyanları nasıl değerlendirmektedir?", "id": 10059, "answers": [ { "answer_start": 697, "text": "'hurûc ale’s-sultân'" } ] }, { "question": "Bu ayaklanmaların adı, bu kapsamdaki ayaklanmaların ilkinin önderi kimdir?", "id": 10060, "answers": [ { "answer_start": 860, "text": "Şeyh Celâl" } ] }, { "question": "Şeyh Celâl nerelidir?", "id": 10061, "answers": [ { "answer_start": 881, "text": "Bozoklu" } ] }, { "question": "Bozok neresidir?", "id": 10062, "answers": [ { "answer_start": 889, "text": "'Yozgat'" } ] }, { "question": "1519 yılında yönetime isyan eden kimlerdi?", "id": 10063, "answers": [ { "answer_start": 927, "text": "topraksız köylüler, ağır vergilerden ezilenler, toprakları elinden alınmış eski sipahiler, sekbanlar, yerel idarecilerin baskı ve adaletsiz yönetiminden şikâyetçi olan kitleler" } ] }, { "question": "Celali isyanı hangi yılda çıktı?", "id": 10064, "answers": [ { "answer_start": 1105, "text": "1519 yılında" } ] }, { "question": "Ayaklanma nerede başlamıştır?", "id": 10065, "answers": [ { "answer_start": 1150, "text": "Tokat yöresinde" } ] }, { "question": "Ayaklanma nasıl bastırıldı?", "id": 10066, "answers": [ { "answer_start": 1206, "text": "kanlı bir biçimde bastırıldı" } ] } ], "context": "Celâlî isyanları, 16. ve 17. yüzyıllarda, Osmanlı yönetimindeki Anadolu'da Yavuz Sultan Selim döneminde başlayan ve IV. Mehmed dönemine kadar devam eden zaman zarfında devlete karşı ekonomik, sosyal, askerî ve siyasî nedenlerle ayaklananlara verilen addır.'Celâl’e mensup' anlamına gelen Celâlî tabiri, 16. yüzyıl başlarında '1519' isyan eden Bozoklu Şeyh Celâl’le ilgilidir. Celâlî isyanları başlangıçta, Osmanlı idaresinden memnun olmayan zümrelerin ve Şiî eğilimli Türkmen gruplarının Safevîlerin de tahrikiyle devlete başkaldırmaları şeklinde ortaya çıkmış,16. yüzyılın sonlarından itibaren büyük bir mesele hâlini alarak değişik bir mâhiyet kazanmıştır. Osmanlı devlet anlayışı, bu isyanları 'hurûc ale’s-sultân' olarak değerlendirmiş ve kaynaklarda bu ifade sık sık kullanılmıştır. Bu ayaklanmaların adı, bu kapsamdaki ayaklanmaların ilkinin önderi olan Şeyh Celâl’den gelir.Bozoklu 'Yozgat' olan Şeyh Celâl önderliğinde topraksız köylüler, ağır vergilerden ezilenler, toprakları elinden alınmış eski sipahiler, sekbanlar, yerel idarecilerin baskı ve adaletsiz yönetiminden şikâyetçi olan kitleler, 1519 yılında Osmanlı yönetimine başkaldırdı. Tokat yöresinde başlayan ayaklanma, aynı yıl içerisinde kanlı bir biçimde bastırıldı." } ] }, { "title": "Astrahan Seferi", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Astrahan Seferi ne zaman olmuştur?", "id": 10067, "answers": [ { "answer_start": 84, "text": "1556 yılında" } ] }, { "question": "Kırım Hanlığı nereye bağlıdır?", "id": 10068, "answers": [ { "answer_start": 36, "text": "Osmanlı Devleti'ne" } ] }, { "question": "Astrahan Seferi hangi olay üzerine çıkmıştır?", "id": 10069, "answers": [ { "answer_start": 97, "text": "Rusya'nın eline geçen Astrahan Hanlığı'nı geri almak için" } ] }, { "question": "Osmanlı Devleti Astrahan Hanlı'ğını geri almak için nereye sefer düzenledi?", "id": 10070, "answers": [ { "answer_start": 155, "text": "Astrahan ve Azak bölgeleri üzerine" } ] }, { "question": "Rus Moskova Knezliği kaç yılında Kazan Hanlığı’na son vermiştir?", "id": 10071, "answers": [ { "answer_start": 235, "text": "1552 yılında" } ] }, { "question": "Rus Moskova Knezliği kaç yılında Astrahan Hanlığı’na son vermiştir?", "id": 10072, "answers": [ { "answer_start": 266, "text": "1556 yılında" } ] }, { "question": "1556 yılında kim Astrahan Hanlığı’na son vermiştir?", "id": 10073, "answers": [ { "answer_start": 214, "text": "Rus Moskova Knezliği" } ] }, { "question": "1552 yılında kim Kazan Hanlığı’na son vermiştir?", "id": 10074, "answers": [ { "answer_start": 214, "text": "Rus Moskova Knezliği" } ] }, { "question": "1552 yılında Rus Moskova Knezliği nereye son vermiştir?", "id": 10075, "answers": [ { "answer_start": 248, "text": "Kazan Hanlığı’na" } ] }, { "question": "1556 yılında Rus Moskova Knezliği nereye son vermiştir?", "id": 10076, "answers": [ { "answer_start": 282, "text": "Astrahan Hanlığı’na" } ] }, { "question": "Rus Moskova Knezliği hangi nehir boylarına güçlü bir şekilde yerleşmiştir?", "id": 10077, "answers": [ { "answer_start": 317, "text": "Don 'Ten' ve Volga 'İdil'" } ] }, { "question": "Don'un diğer adı nedir?", "id": 10078, "answers": [ { "answer_start": 321, "text": "'Ten'" } ] }, { "question": "Volga'nın diğer adı nedir?", "id": 10079, "answers": [ { "answer_start": 336, "text": "'İdil'" } ] }, { "question": "Moskova Prensi kimdir?", "id": 10080, "answers": [ { "answer_start": 405, "text": "IV. İvan" } ] }, { "question": "IV. İvan'ın lakabı nedir?", "id": 10082, "answers": [ { "answer_start": 414, "text": "'Korkunç İvan'" } ] }, { "question": "IV. İvan nasıl Çar ünvanını aldı?", "id": 10083, "answers": [ { "answer_start": 432, "text": "fetihleriyle" } ] }, { "question": "Hazar Denizi nerede?", "id": 10084, "answers": [ { "answer_start": 583, "text": "Orta Asya ile Kırım ve Anadolu arasında" } ] }, { "question": "Rus Prensliği neyin ilk adımını atmış oldu?", "id": 10085, "answers": [ { "answer_start": 725, "text": "Urallardan Karadeniz üzerine sarkma stratejisinin ilk adımını" } ] }, { "question": "Padişah II. Selim ile dâmâdı ve Sadrazam Sokollu Mehmed Paşa neyi sezdiler?", "id": 10086, "answers": [ { "answer_start": 861, "text": "Rusya’nın Kafkasya ve Kırım’a sarkma tehlikesini" } ] }, { "question": "Padişah II. Selim Rusya'nın sarkma tehlikesine karşı nasıl önlem almayı düşündü?", "id": 10087, "answers": [ { "answer_start": 950, "text": "Astrahan kalesinin fethi ve bu kalenin bir tahkim edilmiş bir savunma sisteminin merkezi olarak kullanılması gerektiği düşünüldü" } ] }, { "question": "Astrahan kalesinin fethi ne gibi sonuçlar yarattı?", "id": 10088, "answers": [ { "answer_start": 1088, "text": "Rus Prensliğinin güneye ilerlemesi önlendi" } ] }, { "question": "Eski doğu-batı Asya kervan yolları neresidir?", "id": 10089, "answers": [ { "answer_start": 1286, "text": "'İpek ve Baharat Yolları'" } ] }, { "question": "Astrahan Seferi hangi proje ile eşzamanlı yürütülmesine karar verildi?", "id": 10090, "answers": [ { "answer_start": 1918, "text": "Don-Volga Kanal Projesi" } ] }, { "question": "İran Safevi Devleti nerenin yolunu keserek Türkistan'dan yola çıkan hacıların engeledi?", "id": 10091, "answers": [ { "answer_start": 1643, "text": "Türkistan-Anadolu" } ] }, { "question": "Kim Türkistan-Anadolu yolunu keserek Türkistan'dan yola çıkan hacıların engeledi?", "id": 10092, "answers": [ { "answer_start": 1616, "text": "İran Safevi Devleti" } ] }, { "question": "İran Safevi Devleti Türkistan-Anadolu yolunu keserek neyi amaçladı?", "id": 10093, "answers": [ { "answer_start": 1676, "text": "Türkistan'dan yola çıkan hacıların engelenmesi" } ] }, { "question": "Kırım Hanı kimdir?", "id": 10094, "answers": [ { "answer_start": 2016, "text": "I. Devlet Giray" } ] }, { "question": "II. Selim I. Devlet Giray’a ne gönderdi?", "id": 10095, "answers": [ { "answer_start": 2038, "text": "Hatt-ı Hümâyûn" } ] }, { "question": "II. Selim I. Devlet Giray’a Hatt-ı Hümâyûn göndererek ne talimatı verdi?", "id": 10096, "answers": [ { "answer_start": 2064, "text": "sefer hazırlıklarının başlanması" } ] }, { "question": "Sadrazam Sokollu Mehmed Paşa sefer hazırlıkları için kimi görevlendirdi?", "id": 10097, "answers": [ { "answer_start": 2202, "text": "Çerkez Kâsım Bey'i" } ] }, { "question": "Çerkez Kâsım Bey kimdir?", "id": 10098, "answers": [ { "answer_start": 2179, "text": "Şıkk-ı sâni defterdarı" } ] }, { "question": "Çerkez Kâsım Bey'e hangi ünvan verildi?", "id": 10099, "answers": [ { "answer_start": 2246, "text": "paşalık ve 'Kefe Beylerbeyliği' ünvanı" } ] }, { "question": "Astrahan seferinin başarısızlığa uğramasında kimin payı büyüktür?", "id": 10100, "answers": [ { "answer_start": 2342, "text": "Kırım Hanı'nın" } ] }, { "question": "Devlet Giray Han neyden korkuyordu?", "id": 10101, "answers": [ { "answer_start": 2530, "text": "kendi yokluğunda Osmanlı sultanının Kırım tahtına Kırım Giray'ı oturtacağından korkuyordu" } ] }, { "question": "Devlet Giray Han tahtını kaybedeceğini korktuğu için ne yapmıştır?", "id": 10102, "answers": [ { "answer_start": 2635, "text": "sefere çıkmadan önce Çar IV.İvan'a elçi göndererek Osmanlıların Astrahan seferine hazırlandıklarını bildirmiştir" } ] }, { "question": "Devlet Giray, Çar IV.İvan'a ne söylemiştir?", "id": 10103, "answers": [ { "answer_start": 2779, "text": "Astrahan'ı teslim etmesini gerektiği" } ] } ], "context": "Astrahan Seferi, Osmanlı Devleti ve Osmanlı Devleti'ne bağlı olan Kırım Hanlığı'nın 1556 yılında Rusya'nın eline geçen Astrahan Hanlığı'nı geri almak için Astrahan ve Azak bölgeleri üzerine düzenledikleri seferdir.Rus Moskova Knezliği 1552 yılında Kazan Hanlığı’na; 1556 yılında da Astrahan Hanlığı’na son vermiş, ve Don 'Ten' ve Volga 'İdil' nehir boylarına güçlü bir şekilde yerleşmişti. Moskova Prensi IV. İvan 'Korkunç İvan' bu fetihleriyle Çar unvanını da almıştı.İlerleyen yüzyıllarda Rus ekonomisinin candamarı haline gelecek olan bölgenin Rusya tarafından ilhak edilmesiyle, Orta Asya ile Kırım ve Anadolu arasındaki Hazar Denizi’nin kuzeyinden geçen ticaret yolu ve Hac yolu da kesintiye uğramıştı.Rus Prensliği ise Urallardan Karadeniz üzerine sarkma stratejisinin ilk adımını atmış oldu. Padişah II. Selim ile dâmâdı ve Sadrazam Sokollu Mehmed Paşa, Rusya’nın Kafkasya ve Kırım’a sarkma tehlikesini sezdiler.Bunu önlemek stratejisi olarak Astrahan kalesinin fethi ve bu kalenin bir tahkim edilmiş bir savunma sisteminin merkezi olarak kullanılması gerektiği düşünüldü. Böylece Rus Prensliğinin güneye ilerlemesi önlendi ve Osmanlı Devleti'nin Safevi devletinin Kafkaslar ve Azerbaycan'dan atılma stratejisini kolaylaştırılacaktı.Ayrica eski doğu-batı Asya kervan yollarından 'İpek ve Baharat Yolları' biri tekrar açılabilecek ve Orta Asya'da bulunan ve Safavi aleyhtarı olan Özbekler ile bağlantı kolaylaşacaktı.Bu bağlantının kolaylaştırılması için Don ile Volga arasında bir kanal açılması ve Karadeniz ile Hazer Denizi arasında su üzerinden bağlantının sağlanması da imkân dahiline girmişti. Bu sırada İran Safevi Devleti’nin de Türkistan-Anadolu yolunu keserek Türkistan'dan yola çıkan hacıların engelenmesi haberi geldi.Ana stratejiyi uygulamak ve hacıların engelenmesi taktik sorununun çözümlenmesi niyeti ile bir Astrahan Seferi düzenlemesi için kesin bir şekilde karar verildi. Astrahan Seferi’nin, Don-Volga Kanal Projesi ile eşzamanlı olarak yürütülmesi de kararlaştırıldı.II. Selim, Kırım Hanı I. Devlet Giray’a bir Hatt-ı Hümâyûn göndererek sefer hazırlıklarının başlanması talimatını verdi. Sadrazam Sokollu Mehmed Paşa da bu iş için, bölgeyi iyi tanıyan Şıkk-ı sâni defterdarı Çerkez Kâsım Bey'i görevlendirdi. Kendisine paşalık ve 'Kefe Beylerbeyliği' ünvanı verildi.Astrahan seferinin başarısızlığa uğramasında ise Kırım Hanı'nın etkisi büyüktür. Baştan beri sefere karşı isteksiz davranan Devlet Giray, sefer sırasında çok pasif davranmış, bir an önce Kırım'a dönme arzusu taşımıştır.Devlet Giray Han, kendi yokluğunda Osmanlı sultanının Kırım tahtına Kırım Giray'ı oturtacağından korkuyordu.Bu yüzden daha sefere çıkmadan önce Çar IV.İvan'a elçi göndererek Osmanlıların Astrahan seferine hazırlandıklarını bildirmiştir. Devlet Giray, Çar IV.İvan'dan Astrahan'ı teslim etmesini gerektiği söylemiş. Bu sayede Sultan'ı seferden vazgeçmeye ikna edeceğini söylemiştir." } ] }, { "title": "İstanbul'un Fethi", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "İstanbul'un Fethi hangi tarihler arasında oldu?", "id": 10104, "answers": [ { "answer_start": 19, "text": "6 Nisan-29 Mayıs 1453 tarihleri" } ] }, { "question": "Savaş ne zaman son buldu?", "id": 10105, "answers": [ { "answer_start": 100, "text": "II. Mehmed komutasındaki birliklerin Bizans İmparatorluğu'nun başkenti İstanbul'u ele geçirmesiyle" } ] }, { "question": "İstanbul daha önce kimler tarafından kuşatıldı?", "id": 10106, "answers": [ { "answer_start": 278, "text": "Emeviler ve Abbasiler tarafından" } ] }, { "question": "İstanbul daha önce hangi asırlarda kuşatıldı?", "id": 10107, "answers": [ { "answer_start": 257, "text": "VII.-VIII. asırlarda" } ] }, { "question": "Osmanlılar'ın Matheos Kantakuzinos'un Bizans tahtına geçmesinin sağlanmasının sonucu ne oldu?", "id": 10108, "answers": [ { "answer_start": 450, "text": "ödül olarak Çimpe Kalesi'ni alarak Rumeli'de ilk kez toprak kazanmışlardı" } ] }, { "question": "Osmanlılar kimin Bizans tahtına geçmesinin sağladı?", "id": 10109, "answers": [ { "answer_start": 386, "text": "Matheos Kantakuzinos'un" } ] }, { "question": "Rumeli'ye geçişle beraber bölgede sınırları genişleyen Osmanlılar ilk kez hangi padişah döneminde İstanbul'u kuşattı?", "id": 10110, "answers": [ { "answer_start": 599, "text": "I. Bayezid" } ] }, { "question": "I. Bayezid İstanbul'u hangi tarihte kuşattı?", "id": 10111, "answers": [ { "answer_start": 622, "text": "1395 yılında" } ] }, { "question": "Osmanlı'nın Rumeli'de kazandığı ilk toprak neresidir?", "id": 10112, "answers": [ { "answer_start": 462, "text": "Çimpe Kalesi" } ] }, { "question": "Çimpe Kalesi'nin Osmanlı için önemi nedir?", "id": 10113, "answers": [ { "answer_start": 485, "text": "Rumeli'de ilk kez toprak kazanmışlardı" } ] }, { "question": "I. Bayezid'in kuşatmasında neler kullanıldı?", "id": 10114, "answers": [ { "answer_start": 755, "text": "mancınıklar" } ] }, { "question": "Macar Krallığı nereye taaruz etti?", "id": 10115, "answers": [ { "answer_start": 810, "text": "günümüz Bulgaristan topraklarına" } ] }, { "question": "Macar Krallığı nereye taaruz etmesinin sonucunda ne oldu?", "id": 10116, "answers": [ { "answer_start": 859, "text": "İstanbul kuşatması sonlandırıldı" } ] }, { "question": "Anadolu Hisarı neden inşa edildi?", "id": 10117, "answers": [ { "answer_start": 939, "text": "deniz bağlantısını tümüyle koparmak için" } ] }, { "question": "İkinci kuşatma neden kaldırıldı?", "id": 10118, "answers": [ { "answer_start": 1008, "text": "Bizans imparatorunun ateşkes talebi üzerine" } ] }, { "question": "Ankara Savaşı'yla beraber Osmanlı Devleti hangi devr girdi?", "id": 10119, "answers": [ { "answer_start": 1114, "text": "Fetret Devri'ne" } ] }, { "question": "Osmanlı Devleti hangi savaşla Fetret Devri'ne girdi?", "id": 10120, "answers": [ { "answer_start": 1072, "text": "Ankara Savaşı'yla" } ] }, { "question": "Musa Çelebi kimdir?", "id": 10121, "answers": [ { "answer_start": 1147, "text": "Bayezid'in oğullarından" } ] }, { "question": "1412 yılında İstanbul kim tarafından tekrar kuşatıldı?", "id": 10122, "answers": [ { "answer_start": 1171, "text": "Musa Çelebi" } ] }, { "question": "Musa Çelebi hangi İstanbul'u kuşattı?", "id": 10123, "answers": [ { "answer_start": 1194, "text": "1412 yılında" } ] }, { "question": "Musa Çelebi kuşatmayı neden kaldırdı?", "id": 10125, "answers": [ { "answer_start": 1291, "text": "rakip şehzadelerin Bizans tarafından desteklendiğine inanıyordu." } ] }, { "question": "Dördüncü kuşatma hangi padişah döneminde oldu?", "id": 10126, "answers": [ { "answer_start": 1468, "text": "II. Murad" } ] }, { "question": "II. Murad döneminde kaçıncı İstanbul kuşatması olmuştur?", "id": 10127, "answers": [ { "answer_start": 1447, "text": "Dördüncü" } ] }, { "question": "II. Murad elçiler göndererek ne talep etmiştir?", "id": 10128, "answers": [ { "answer_start": 1523, "text": "Düzmece Mustafa'nın desteklenmemesini" } ] }, { "question": "İsyan ile uğraşan II. Murat neden yeniden İstanbul'u kuşattı?", "id": 10129, "answers": [ { "answer_start": 1626, "text": "Şehzade Mustafa'ya yardım ettiğine inandığı için" } ] }, { "question": "Bizans İmparatoru kimdir?", "id": 10130, "answers": [ { "answer_start": 1753, "text": "VII. İoannis" } ] }, { "question": "VII. İoannis kimdir?", "id": 10131, "answers": [ { "answer_start": 1735, "text": "Bizans İmparatoru" } ] }, { "question": "II. Murad'ın yaptığı kuşatma neden kaldırıldı?", "id": 10132, "answers": [ { "answer_start": 1753, "text": "VII. İoannis'in Karadeniz kıyılarındaki bazı toprakları ve haraç vermeyi teklif etmesiyle" } ] }, { "question": "II. Mehmed tahta geçtiğinde nasıl bir şehirle karşı karşıyaydı?", "id": 10133, "answers": [ { "answer_start": 1896, "text": "etrafı bütünüyle sarılmış bir şehirle" } ] } ], "context": "İstanbul'un Fethi, 6 Nisan-29 Mayıs 1453 tarihleri arasındaki kuşatmanın sonucunda Osmanlı Padişahı II. Mehmed komutasındaki birliklerin Bizans İmparatorluğu'nun başkenti İstanbul'u ele geçirmesiyle son buldu. İstanbul, daha önce de defalarca kuşatılmıştı; VII.-VIII. asırlarda Emeviler ve Abbasiler tarafından kuşatıldı ancak başarısız olundu.Osmanlılar da şehri daha önce kuşatmıştı, Matheos Kantakuzinos'un Bizans tahtına geçmesini sağlamışlar ve ödül olarak Çimpe Kalesi'ni alarak Rumeli'de ilk kez toprak kazanmışlardı. Rumeli'ye geçişle beraber bölgede sınırları genişleyen Osmanlılar ilk kez I. Bayezid komutasında 1395 yılında İstanbul'u kuşattı. Bazı kaynaklarda ise 1391 tarihli farklı bir kuşatmadan söz edilmektedir.I. Bayezid'in kuşatmasında mancınıklar kullanıldı, kuşatma üzerine Macar Krallığı günümüz Bulgaristan topraklarına taarruz etti ve İstanbul kuşatması sonlandırıldı. Ertesi yıl kuşatma tekrar başladı ve bu sefer deniz bağlantısını tümüyle koparmak için Anadolu Hisarı inşa edildi. Bizans imparatorunun ateşkes talebi üzerine kuşatma kaldırıldı. Ankara Savaşı'yla beraber Osmanlı Devleti Fetret Devri'ne girdi.Bu dönemde Bayezid'in oğullarından Musa Çelebi tarafından 1412 yılında İstanbul tekrar kuşatıldı. Musa Çelebi, kargaşanın Bizans yüzünden olduğuna ve bazı rakip şehzadelerin Bizans tarafından desteklendiğine inanıyordu. Ancak rakip şehzadelerden I. Mehmed'in harekete geçmesi sebebiyle bu kuşatma da kaldırıldı.Dördüncü kuşatma ise II. Murad döneminde oldu; II. Murad elçiler göndererek Düzmece Mustafa'nın desteklenmemesini talep etti ancak karşılık bulamadı. İsyan ile uğraşan II. Murat, Şehzade Mustafa'ya yardım ettiğine inandığı için Bizans İmparatorluğu'nun üzerine yürüdü ve kuşatma başladı. Bizans İmparatoru VII. İoannis'in Karadeniz kıyılarındaki bazı toprakları ve haraç vermeyi teklif etmesiyle bu kuşatma da kaldırıldı.II. Mehmed tahta geçtiğinde etrafı bütünüyle sarılmış bir şehirle karşı karşıyaydı." }, { "qas": [ { "question": "II. Murat tahtıdan ne zaman feraget etmiştir?", "id": 10134, "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "1444'te" } ] }, { "question": "II. Murat kendi isteğiyle yerini kime bıraktı?", "id": 10135, "answers": [ { "answer_start": 65, "text": "oğlu Mehmed'e" } ] }, { "question": "II. Mehmed tahta geçtiğinde kaç yaşındaydı?", "id": 10136, "answers": [ { "answer_start": 99, "text": "12 yaşındaydı" } ] }, { "question": "Dönemin sadrazamı kimdi?", "id": 10137, "answers": [ { "answer_start": 153, "text": "Çandarlı Halil Paşa" } ] }, { "question": "Çandarlı Halil Paşa kimdi?", "id": 10138, "answers": [ { "answer_start": 135, "text": "dönemin sadrazamı" } ] }, { "question": "Taht değişikliği sonucu ne oldu?", "id": 10139, "answers": [ { "answer_start": 233, "text": "Haçlı ordusu kuruldu ve Osmanlı üzerine yürüdü" } ] }, { "question": "Sultan Mehmed babasına yazdığı mektupta ne dedi?", "id": 10140, "answers": [ { "answer_start": 357, "text": "'Baba, eğer padişah siz iseniz geliniz ve ordunun başına geçiniz, yok eğer padişah ben isem size emrediyorum gelip ordunun başına geçiniz'" } ] }, { "question": "II. Murat neden geri geldi?", "id": 10141, "answers": [ { "answer_start": 499, "text": "mektubun etkisi ve devlet adamlarının ricasıyla" } ] }, { "question": "II. Murat geri geldikten sonra başkomutan olarak yönettiği savaş hangisidir?", "id": 10142, "answers": [ { "answer_start": 599, "text": "Varna Muharebesi" } ] }, { "question": "II. Murat neden tekrar tahta çıktı?", "id": 10143, "answers": [ { "answer_start": 649, "text": "devlet adamlarının da telkinleriyle" } ] }, { "question": "Tahttan indirilen veliaht Mehmed nereye gönderildi?", "id": 10144, "answers": [ { "answer_start": 748, "text": "Manisa'ya" } ] }, { "question": "II. Murat hangi yılda tahtı yenşden oğluna bıraktı?", "id": 10145, "answers": [ { "answer_start": 769, "text": "Kasım 1445'te" } ] }, { "question": "Mehmed'in ikinci hükümdarlığında hangi olaylar yaşandı?", "id": 10146, "answers": [ { "answer_start": 872, "text": "yangın ve yağma olayları yaşandı" } ] }, { "question": "Mehmed'in ikinci hükümdarlığında yangın ve yağma olayları nerede yaşandı?", "id": 10147, "answers": [ { "answer_start": 862, "text": "Edirne'de" } ] }, { "question": "Kimlerin girişimleriyle Mehmed tekrar tahttan indirildi?", "id": 10148, "answers": [ { "answer_start": 906, "text": "Halil Paşa'nın ve diğer devlet adamlarının girişimleriyle" } ] }, { "question": "genç Mehmed tahttan indirildiğini ne zaman öğrendi?", "id": 10149, "answers": [ { "answer_start": 1149, "text": "avdan dönünce" } ] }, { "question": "Hangi yıllar arasında Mehmed geçici hükümdarlık yaptı?", "id": 10150, "answers": [ { "answer_start": 1171, "text": "1444-46 arasında" } ] }, { "question": "Mehmed ne zaman son kez tahta geçti?", "id": 10151, "answers": [ { "answer_start": 1232, "text": "1451'de babasının ölümü üzerine" } ] }, { "question": "Zağanos Paşa kim tarafında sürgün edildi?", "id": 10152, "answers": [ { "answer_start": 1286, "text": "Sadrazam Halil Paşa" } ] }, { "question": "Sadrazam Halil Paşa tarafında sürgün edilen kimdi?", "id": 10153, "answers": [ { "answer_start": 1331, "text": "Zağanos Paşa" } ] }, { "question": "II. Mehmed'in müdahelesiyle Zağanos Paşa nereye geri döndü?", "id": 10154, "answers": [ { "answer_start": 1373, "text": "Edirne'ye" } ] }, { "question": "II. Mehmed neden Halil Paşa'yı düşman olarak görmektedir?", "id": 10155, "answers": [ { "answer_start": 1574, "text": "Tahttan indirilmesine sebep olduğu ve kuşatmayı uygun görmediği için" } ] }, { "question": "II. Mehmed neden Rumeli Hisarı'nın yapımını gerekli gördü?", "id": 10156, "answers": [ { "answer_start": 1724, "text": "İstanbul'un deniz bağlantısını tümüyle kesmek, kuşatma esnasında şehre herhangi bir yardımın gelmesini önlemek için" } ] }, { "question": "Rumeli Hisarı'nın konumu neresiydi?", "id": 10157, "answers": [ { "answer_start": 1926, "text": "Anadolu Hisarı'nın karşısıydı" } ] }, { "question": "Rumeli Hisarı'nın inşasına ne zaman başlandı?", "id": 10158, "answers": [ { "answer_start": 1957, "text": "1452 yılının nisan ayında" } ] }, { "question": "Rumeli Hisarı'nın yapımında kaç bin işçi çalıştığı belirtilmektedir?", "id": 10159, "answers": [ { "answer_start": 2026, "text": "beş veya altı bin" } ] }, { "question": "Rumeli Hisarı'nın inşası ne zaman bitti?", "id": 10160, "answers": [ { "answer_start": 2121, "text": "Ağustos ayında" } ] }, { "question": "Rumeli Hisarı'nın kaç burcu bulunmaktadır?", "id": 10161, "answers": [ { "answer_start": 2158, "text": "on üç" } ] }, { "question": "Üç büyük burcun üstü ne ile örtüldü?", "id": 10162, "answers": [ { "answer_start": 2206, "text": "kurşun çatı ile" } ] }, { "question": "400 askerin ve hisarın komutası kime verildi?", "id": 10163, "answers": [ { "answer_start": 2263, "text": "Firuz Ağa'ya" } ] }, { "question": "Firuz Ağa'ya ne verildi?", "id": 10164, "answers": [ { "answer_start": 2231, "text": "400 askerin ve hisarın komutası" } ] }, { "question": "Rumeli Hisarı'nın inşası ve boğaz trafiğinin kapatılması Bizans tarafında nasıl karşılandı?", "id": 10165, "answers": [ { "answer_start": 2341, "text": "Bizans İmparatorluğunu endişelendirmiştir" } ] }, { "question": "Hisarın yapımının durdurulması için gönderilen iki Bizans elçisine ne oldu?", "id": 10166, "answers": [ { "answer_start": 2449, "text": "II. Mehmed'in emriyle idam edildi" } ] }, { "question": "İki Venedik gemisi ne zaman boğazdan geçme teşebbüsünde bulundu?", "id": 10167, "answers": [ { "answer_start": 2484, "text": "Kasım 1452'de" } ] }, { "question": "Hangi isimli kaptanın gemisi batırıldı?", "id": 10168, "answers": [ { "answer_start": 2585, "text": "Antonio Rizzo" } ] }, { "question": "Denize atlayarak kurtulan Rizzo'ya ne oldu?", "id": 10169, "answers": [ { "answer_start": 2663, "text": "esir alındı ve Edirne'ye götürülerek kazığa oturtuldu" } ] }, { "question": "Rizzo'ya nereye kazığa oturtulmak için nereye götürüldü?", "id": 10170, "answers": [ { "answer_start": 2678, "text": "Edirne'ye" } ] }, { "question": "Kaptanın affedilmesi için İstanbul'dan ayrılan Venedik elçisi ne olduğunu bildirdi?", "id": 10171, "answers": [ { "answer_start": 2781, "text": "infazın yapıldığını görünce geri döndü ve Osmanlıların Venedik'e de savaş açtığı kabul edildi" } ] }, { "question": "Askerî hazırlıklarda neyin yapımına başlandı?", "id": 10172, "answers": [ { "answer_start": 2896, "text": "dönemine göre büyük topların yapımına" } ] }, { "question": "Urban kimdir?", "id": 10173, "answers": [ { "answer_start": 3009, "text": "bir mühendis" } ] }, { "question": "Urban nereden kaçırıldı?", "id": 10174, "answers": [ { "answer_start": 2944, "text": "Bizans zindanlarından" } ] }, { "question": "Urban'ı kim tarafından kaçırdı?", "id": 10175, "answers": [ { "answer_start": 2966, "text": "lağımcılar" } ] }, { "question": "Urban'ın da üzerinde çalıştığı topun adı nedir?", "id": 10176, "answers": [ { "answer_start": 3035, "text": "şahi topu" } ] }, { "question": "Şahi topun tek güllesi kaç kilogramdı?", "id": 10177, "answers": [ { "answer_start": 3076, "text": "550 kilogram" } ] }, { "question": "Şahi topun uzulunğu kaç metreydi?", "id": 10178, "answers": [ { "answer_start": 3120, "text": "8" } ] }, { "question": "Şahi topun çevresi kaç metreydi?", "id": 10179, "answers": [ { "answer_start": 3134, "text": "2.5" } ] }, { "question": "Şahi topun İstanbul'a götürülmesini kim üstlendi?", "id": 10180, "answers": [ { "answer_start": 3200, "text": "Dayı Karaca Paşa" } ] }, { "question": "Dayı Karaca Paşa kimdir?", "id": 10181, "answers": [ { "answer_start": 3182, "text": "Rumeli Beylerbeyi" } ] }, { "question": "Rumeli Beylerbeyi kimdir?", "id": 10182, "answers": [ { "answer_start": 3200, "text": "Dayı Karaca Paşa" } ] }, { "question": "Osmanlı ordusunun mevcudu Hammer'e göre kaç askerdi?", "id": 10183, "answers": [ { "answer_start": 3309, "text": "250.000" } ] }, { "question": "Osmanlı ordusunun mevcudu Barbaro'ya göre kaç askerdi?", "id": 10184, "answers": [ { "answer_start": 3334, "text": "160.000" } ] }, { "question": "Osmanlı ordusunun mevcudu Sfrantzes göre kaç askerdi?", "id": 10185, "answers": [ { "answer_start": 3369, "text": "200.000" } ] }, { "question": "Osmanlı ordusunun mevcudu SfraDukas'antzes göre kaç askerdi?", "id": 10186, "answers": [ { "answer_start": 3369, "text": "200.000" } ] }, { "question": "Osmanlı filosunun komutasında kim vardı?", "id": 10187, "answers": [ { "answer_start": 3462, "text": "Baltaoğlu Süleyman Paşa" } ] }, { "question": "Baltaoğlu Süleyman Paşa'ya verilen filosunun mevcudiyeti Dukas'a göre kaçtı?", "id": 10188, "answers": [ { "answer_start": 3573, "text": "300" } ] }, { "question": "Baltaoğlu Süleyman Paşa'ya verilen filosunun mevcudiyeti Yeorgios Francis göre kaçtı?", "id": 10189, "answers": [ { "answer_start": 3599, "text": "160" } ] }, { "question": "Kuşatmadan önce kentin çevresinde nereler ele geçirildi?", "id": 10190, "answers": [ { "answer_start": 3650, "text": "bazı kaleler ve kasabalar" } ] }, { "question": "Kuşatmadan önce kentin çevresinde bazı kaleler ve kasabalar kim tarafından ele geçirildi?", "id": 10191, "answers": [ { "answer_start": 3702, "text": "10.000 asker tarafından" } ] }, { "question": "Kuşatmadan önce kentin çevresinde bazı kaleler ve kasabaları ele geçiren askerin başında kim vardı?", "id": 10192, "answers": [ { "answer_start": 3676, "text": "Karaca Paşa" } ] }, { "question": "Bizans İmparatoru Konstantin, son diplomatik girişim olarak ne yaptı?", "id": 10193, "answers": [ { "answer_start": 3800, "text": "kent dışındaki Rum köylerinin ve bu köylerde yaşayan sivillerin zarar görmemesini rica etti" } ] }, { "question": "Bizans İmparatoru Konstantin'in son diplomatik girişimine Mehmed ne yanıt verdi?", "id": 10194, "answers": [ { "answer_start": 3898, "text": "II. Mehmed tam aksini yaparak Rum köylerinde hayvanların otlanmasını ve rastlanılan köylülerin derhal öldürülmesini emretti" } ] }, { "question": "II. Mehmed'in bu hareketine İmparator Konstantin'in tepkisi ne oldu?", "id": 10195, "answers": [ { "answer_start": 4058, "text": "İstanbul kapılarını kapatmak ve kentteki Türkleri hapsetmek oldu" } ] }, { "question": "Mora Despotluğu kim tarafından yönetiliyordu?", "id": 10196, "answers": [ { "answer_start": 4124, "text": "Konstantin'in kardeşleri tarafından" } ] }, { "question": "Hangi tarihte Osmanlı kara ordusu, Haliç'ten Marmara'ya uzanacak şekilde surların önüne mevzilendi?", "id": 10197, "answers": [ { "answer_start": 4223, "text": "6 Nisan 1453'te" } ] }, { "question": "Bizans ve müttefikleri tarafından zayıf bulunan yer neresidir?", "id": 10198, "answers": [ { "answer_start": 4383, "text": "Adrianopolis" } ] }, { "question": "Osmanlı kara ordusu nereye mevzilendi?", "id": 10199, "answers": [ { "answer_start": 4260, "text": "Haliç'ten Marmara'ya uzanacak şekilde surların önüne" } ] } ], "context": "1444'te tahtından feragat eden II. Murat, kendi isteğiyle yerini oğlu Mehmed'e bıraktı. II. Mehmed 12 yaşındaydı ve acemi görülüyordu, dönemin sadrazamı Çandarlı Halil Paşa bu kararı uygun bulmamıştı. Bu taht değişikliği üzerine bir Haçlı ordusu kuruldu ve Osmanlı üzerine yürüdü, Sultan Mehmed 12 yaşında olmasına rağmen babasına şu tarihi mektubu yolladı;'Baba, eğer padişah siz iseniz geliniz ve ordunun başına geçiniz, yok eğer padişah ben isem size emrediyorum gelip ordunun başına geçiniz' Bu mektubun etkisi ve devlet adamlarının ricasıyla II. Murat geri geldi ve başkomutan olarak yönettiği Varna Muharebesi'ni kazandı. Bu muharebeden sonra devlet adamlarının da telkinleriyle II. Murat tekrar tahta çıktı, tahttan indirilen veliaht Mehmed Manisa'ya gönderildi.Kasım 1445'te II. Murat tekrar tahtı oğlu Mehmed'e bıraktı, Mehmed'in ikinci hükümdarlığında Edirne'de yangın ve yağma olayları yaşandı. Halil Paşa'nın ve diğer devlet adamlarının girişimleriyle Mehmed tekrar tahttan indirildi. Hammer'a göre II. Mehmed'e tekrar tahttan inmesi teklif edilmedi, Halil Paşa kendisine birlikte ava gitmeyi önerdi ve genç Mehmed tahttan indirildiğini avdan dönünce öğrendi.1444-46 arasında geçici olarak hükümdarlık yapan II. Mehmed, 1451'de babasının ölümü üzerine son defa tahta çıktı. Sadrazam Halil Paşa tarafından sürgün edilen Zağanos Paşa, II. Mehmed'in müdahelesiyle Edirne'ye geri döndü. Halil ile Zağanos paşaların arasındaki anlaşmazlık kuşatmada da görülecek; Halil Paşa kuşatmadan vazgeçilmesini, Zağanos Paşa ise tam aksine kuşatmanın sürdürülmesini isteyecekti.Tahttan indirilmesine sebep olduğu ve kuşatmayı uygun görmediği için Halil Paşa'nın II. Mehmed tarafından düşman olarak algılandığı belirtilmektedir. İstanbul'un deniz bağlantısını tümüyle kesmek, kuşatma esnasında şehre herhangi bir yardımın gelmesini önlemek için II. Mehmed, Rumeli Hisarı'nın yapımını gerekli gördü. Konumu I. Bayezid'in yaptırdığı Anadolu Hisarı'nın karşısıydı; 1452 yılının nisan ayında inşa çalışmaları başladı.Hisarın yapımında beş veya altı bin işçinin çalıştığı belirtilmektedir. II. Mehmed inşaatla bizzat ilgileniyordu.Ağustos ayında inşaat bitti; hisarın on üç burcu bulunmaktaydı. Üç büyük burcun üstü kurşun çatı ile örtüldü. 400 askerin ve hisarın komutası Firuz Ağa'ya verildi.Rumeli Hisarı'nın inşası ve boğaz trafiğinin kapatılması Bizans İmparatorluğunu endişelendirmiştir.Hisarın yapımının durdurulması için gönderilen iki Bizans elçisi, II. Mehmed'in emriyle idam edildi. Kasım 1452'de iki Venedik gemisi boğazdan geçme teşebbüsünde bulundu, iki hisardan da ateş açıldı ve Antonio Rizzo adlı kaptanın gemisi batırıldı.Denize atlayarak kurtulan Rizzo, esir alındı ve Edirne'ye götürülerek kazığa oturtuldu. Kaptanın affedilmesi için İstanbul'dan ayrılan Venedik elçisi, infazın yapıldığını görünce geri döndü ve Osmanlıların Venedik'e de savaş açtığı kabul edildi.Askerî hazırlıklarda dönemine göre büyük topların yapımına başlandı. Bizans zindanlarından lağımcılar tarafından kaçırılan Urban adlı bir mühendisin yaptırdığı şahi topu bunlardan biriydi, tek güllesi 550 kilogram civarındaydı ve topun uzunluğu 8, çevresi de 2.5 metreydi. Bu topun İstanbul'a götürülmesini Rumeli Beylerbeyi Dayı Karaca Paşa üstlendi.Osmanlı ordusunun mevcudu hakkında çeşitli düşünceler bulunmaktadır, Hammer'a göre 250.000, Barbaro'ya göre 160.000, Sfrantzes ve Dukas'a göre 200.000 asker idi.Kuşatmada denizden destek vermesi için Osmanlı Donanması da hazırlanmıştı; Baltaoğlu Süleyman Paşa'nın komutasına verilen filonun mevcudiyeti hakkında farklı düşünceler mevcuttur; Dukas 300, Yeorgios Francis ise 160 demektedir.Kuşatmadan önce kentin çevresindeki bazı kaleler ve kasabalar Karaca Paşa komutasındaki 10.000 asker tarafından ele geçirildi.Bizans İmparatoru Konstantin, son diplomatik girişim olarak kent dışındaki Rum köylerinin ve bu köylerde yaşayan sivillerin zarar görmemesini rica etti ancak II. Mehmed tam aksini yaparak Rum köylerinde hayvanların otlanmasını ve rastlanılan köylülerin derhal öldürülmesini emretti.İmparator Konstantin'in tepkisi ise İstanbul kapılarını kapatmak ve kentteki Türkleri hapsetmek oldu. Konstantin'in kardeşleri tarafından yönetilen Mora Despotluğu üzerine Osmanlı saldırıları başladı. 6 Nisan 1453'te Osmanlı kara ordusu, Haliç'ten Marmara'ya uzanacak şekilde surların önüne mevzilendi. Aynı gün, Bizans ve müttefikleri tarafından zayıf bulunan Adrianopolis Kapısına Bizans İmparatoru Konstantin ve askerleri konuşlandı." } ] }, { "title": "Sırp Ayaklanmaları", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Sırplar kimin önderliğinde ayaklandılar ?", "id": 2, "answers": [ { "answer_start": 287, "text": "Kara Yorgi" } ] }, { "question": "Kara Yorgi hangi devletten destek almıştır ?", "id": 3, "answers": [ { "answer_start": 329, "text": "Ruslardan" } ] }, { "question": "Kara Yorgi ne zaman Belgrad'a girdi ?", "id": 4, "answers": [ { "answer_start": 369, "text": "13 Aralık 1806’da" } ] }, { "question": "Osmanlı-Rus Savaşı ne zaman oldu ?", "id": 5, "answers": [ { "answer_start": 404, "text": "1806-1812" } ] }, { "question": "Osmanlı İmparatorluğu ve Rusya arasında hangi antlaşma imzalandı ?", "id": 6, "answers": [ { "answer_start": 558, "text": "Bükreş Antlaşması" } ] }, { "question": "Sırbistan'da kimler Müslüman ve Hıristiyan halka karşı çok kötü davranıyorlardı ?", "id": 7, "answers": [ { "answer_start": 149, "text": "yeniçeriler" } ] }, { "question": "1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında neresi isyancıların elinde kaldı ?", "id": 8, "answers": [ { "answer_start": 443, "text": "Belgrad" } ] }, { "question": "Bükreş Antlaşması ile kimlere imtiyaz verildi ?", "id": 9, "answers": [ { "answer_start": 580, "text": "Sırplara" } ] }, { "question": "Kara Yorgi ve isyancılar canlarını kurtarmak için Avusturya'ya ne zaman kaçtılar ?", "id": 10, "answers": [ { "answer_start": 741, "text": "21 Eylül 1813'te" } ] }, { "question": "Kara Yorgi ve isyancılar canlarını kurtarmak için nereye kaçtılar ?", "id": 11, "answers": [ { "answer_start": 808, "text": "Avusturya'ya" } ] } ], "context": "19. yüzyıl başlarında Avusturya ve Rusya, Sırbistan'da halkı Osmanlı egemenliğine karşı kışkırtma siyaseti uygulamaya başlamışlardı. Ayrıca buradaki yeniçeriler Müslüman ve Hıristiyan halka karşı çok kötü davranarak halkı iyice bezdiriyorlardı. Bu ortamda Sırplar sıradan bir çoban olan Kara Yorgi'nin önderliğinde ayaklandılar. Ruslardan da aldığı destekle Kara Yorgi 13 Aralık 1806’da Belgrad’a girdi. 1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Belgrad Kara Yorgi'nin önderliğindeki isyancıların elinde kaldı. Osmanlı İmparatorluğu ve Rusya arasında imzalanan Bükreş Antlaşması ile Sırplara bazı imtiyazlar verildi. Osmanlılar Ruslarla yapılan barıştan sonra Sırbistan'daki isyancıları yenerek Belgrad'ı tekrar ellerine geçirdiler. Kara Yorgi 21 Eylül 1813'te diğer isyancılarla birlikte canını kurtarmak için Avusturya'ya kaçtı. Böylece ilk Sırp isyanı son bulmuş oldu." }, { "qas": [ { "question": "Sırplar 1814 yılında hangi kongreye bir heyet gönderdiler ?", "id": 12, "answers": [ { "answer_start": 58, "text": "Viyana Kongresi'ne" } ] }, { "question": "Viyana Kongresi ne zaman toplandı ?", "id": 13, "answers": [ { "answer_start": 43, "text": "1814 yılında" } ] }, { "question": "Sırplar ne zaman ikinci bir ayaklanma başlattılar ?", "id": 14, "answers": [ { "answer_start": 127, "text": "1815 yılında" } ] }, { "question": "Sırplar kimin önderliği altında ikinci bir ayaklanma başlattılar ?", "id": 15, "answers": [ { "answer_start": 140, "text": "Miloş Obrenoviç" } ] }, { "question": "Sırplar'ın ikinci ayaklanması hangi devlet tarafından desteklendi ?", "id": 16, "answers": [ { "answer_start": 225, "text": "Ruslar tarafından" } ] }, { "question": "Osmanli Devleti kimlere bazı özerklik hakkı vermeye razı oldu ?", "id": 17, "answers": [ { "answer_start": 424, "text": "Sırplara" } ] }, { "question": "Osmanlı valisi Maraşlı Ali Paşa kim ile anlaşmaya vardı ?", "id": 18, "answers": [ { "answer_start": 506, "text": "Miloş Obrenoviç'le" } ] }, { "question": "Miloş obrenoviç kendisine rakip olmaması için kimi öldürttü ?", "id": 19, "answers": [ { "answer_start": 698, "text": "Kara Yorgi'yi" } ] }, { "question": "Osmanlılar Edirne Antlaşmasını kimlerle imzaladı ?", "id": 20, "answers": [ { "answer_start": 811, "text": "Ruslarla" } ] }, { "question": "Osmanlılar hangi antlaşma ile Sırbistan'ın yarı bağımsız bie hale gelmesini kabullendiler ?", "id": 21, "answers": [ { "answer_start": 834, "text": "Edirne" } ] }, { "question": "Osmanlılar tarafından resmen Sırp prensi olarak tanınan kişi kimdir ?", "id": 22, "answers": [ { "answer_start": 1000, "text": "Miloş Obrenoviç" } ] }, { "question": "Hangi padişahın imzaladığı Hatt-ı Şeriflerle Miloş Obrenoviç'in elindeki topraklar arttırıldı ?", "id": 23, "answers": [ { "answer_start": 957, "text": "II. Mahmut" } ] }, { "question": "Osmanlıların kaybettiği Osmanlı-Rus Savaşı hangi tarihlerde olmuştur ?", "id": 24, "answers": [ { "answer_start": 760, "text": "1828-1829" } ] }, { "question": "İlk isyanın lideri kimdir ? ", "id": 25, "answers": [ { "answer_start": 698, "text": "Kara Yorgi" } ] }, { "question": "Osmanlı Devleti ne zaman Sırplara özerklik hakları vermeye razı oldu ?", "id": 26, "answers": [ { "answer_start": 291, "text": "1817 yılında" } ] } ], "context": "Bağımsızlıklarını kazanmak isteyen Sırplar 1814 yılındaki Viyana Kongresi'ne bir heyet gönderdiler. Ancak bir sonuç alamayınca 1815 yılında Miloş Obrenoviç'in liderliği altında ikinci bir ayaklanma başlattılar ve hareketleri Ruslar tarafından desteklendi. Bu ayaklanma da başarısız oldu ama 1817 yılında Rusya ile yeni bir savaş istemeyen ve bölgeye yönelik muhtemel bir Rus müdahalesine engel olmak isteyen Osmanlı Devleti Sırplara bazı özerklik hakları vermeye razı oldu. Osmanlı valisi Maraşlı Ali Paşa Miloş Obrenoviç'le anlaşmaya vararak Sırbistan'ın içişlerinde bağımsız olmasını sağladı. Sırbistan'ın yönetimini ele geçiren Miloş Obrenoviç o sırada Sırbistan'a geri dönen ilk isyanın lideri Kara Yorgi'yi kendisine rakip olmasını önlemek için öldürttü. 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşını kaybeden Osmanlılar Ruslarla imzaladıkları Edirne Antlaşmasıyla Sırbistan'ın yarı bağımsız bir hale gelmesini kabullendiler. 1830 ve 1833 yıllarında Osmanlı padişahı II. Mahmut'un imzaladığı Hatt-ı Şeriflerle Miloş Obrenoviç'in elindeki topraklar arttırıldı ve kendisi Osmanlılar tarafından resmen Sırp prensi olarak tanındı." } ] }, { "title": "Osmanlı-Rus Savaşı (1806-1812)", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Fransa'nın Avrupa'da başlattığı savaşların önderliğini yapan kişi kimdir ?", "id": 28, "answers": [ { "answer_start": 108, "text": "Napolyon Bonapart" } ] }, { "question": "24 Eylül 1805 tarihinde Osmanlılar Ruslarla ne imzaladılar ?", "id": 30, "answers": [ { "answer_start": 496, "text": "dostluk antlaşması" } ] }, { "question": "Ne kadar Rus askeri Eflak ve Boğdan'a girdi ?", "id": 32, "answers": [ { "answer_start": 735, "text": "40.000 civarı" } ] }, { "question": "22 Aralık 1805 tarihinde boğazları kapatan padişah kimdir ?", "id": 33, "answers": [ { "answer_start": 788, "text": "III. Selim" } ] } ], "context": "1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı Osmanlı Devleti ile Rusya arasında bir çok cephelerde savaşılmış bir savaştır. Napolyon Bonapart'ın önderliği altındaki Fransa'nın Avrupa'da başlattığı savaşların arka planında yer aldı. Osmanlı padişahı III. Selim'in saltanatı döneminde 1792-1805 yılları arasında Osmanlı Devleti ve Rusya barış içinde yaşamışlardı. Hatta Osmanlı Devleti Mısır'ı işgal eden Fransa'ya karşı İngiltere ve Rusya'yla işbirliği yaptı. 24 Eylül 1805 tarihinde Osmanlılar Ruslarla yeni bir dostluk antlaşması imzaladılar. Ancak bu antlaşmanın imzasından kısa bir süre sonra Osmanlı Devleti ve Rusya arasında yeni bir anlaşmazlık çıktı. Rusya Osmanlıların Rus yanlısı Eflak ve Boğdan beylerini görevden almasından hoşnut değildi. 40.000 civarında Rus askeri Eflak ve Boğdan'a girdi. III. Selim 22 Aralık 1805 tarihinde boğazları kapattı ve Rusya'ya savaş ilan etti. Rus donanması Osmanlı donanmasını 11 Mayıs 1807 tarihinde Çanakkale boğazı civarında 19-29 Haziran 1807 tarihleri arasında da Limni adası yakınında civarında yendi." }, { "qas": [ { "question": "III.Selim tahttan indirildikten sonra yerine kim geçmiştir ?", "id": 37, "answers": [ { "answer_start": 113, "text": "IV. Mustafa" } ] }, { "question": "Hangi padişahın saltanatı boyunca sarayda büyük bir kargaşa yaşandı ?", "id": 39, "answers": [ { "answer_start": 141, "text": "IV. Mustafa'nın" } ] }, { "question": "IV. Mustafa'nın yerine tahta kim geçmiştir ?", "id": 41, "answers": [ { "answer_start": 327, "text": "II. Mahmut" } ] }, { "question": "Osmanlılar İngiltere ile yaptıkları antlaşmada kimlerle savaşa devam kararı aldılar ?", "id": 42, "answers": [ { "answer_start": 399, "text": "Ruslarla" } ] } ], "context": "Bu arada 29 Mayıs 1807 tarihinde Kabakçı Mustafa isyanı sonucu III. Selim Osmanlı tahtından indirilmiş ve yerine IV. Mustafa tahta geçmişti. IV. Mustafa'nın saltanatı boyunca Osmanlı sarayında büyük bir kargaşa yaşandı. Yeniçeriler saraya hakim oldular. 28 Temmuz 1808 yılında taht tekrar el değiştirdi. IV. Mustafa'nın yerine II. Mahmut geçti. Osmanlılar İngiltere ile 1809'da bir antlaşma yaparak Ruslarla savaşa devam kararı aldılar. Rusların Fransa ile olan sorunları, Osmanlı Devleti ordularının yıllarca süren savaştan yorgun düşmesi yüzünden iki devlet de barış imzalamaya mecbur kaldılar." } ] }, { "title": "Tilsit Antlaşması", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Tilsit Antlaşması ne zaman imzalanmıştır ?", "id": 49, "answers": [ { "answer_start": 19, "text": "9 Temmuz 1807 yılında" } ] }, { "question": "Osmanlının paylaşılması durumunda hangi şehirlere dokunulmayacaktı ?", "id": 51, "answers": [ { "answer_start": 421, "text": "İstanbul ve Rumeli'ye" } ] }, { "question": "Fransa hangi devletler arasında arabuluculuk yapacaktı ?", "id": 52, "answers": [ { "answer_start": 216, "text": "Rusya ile Osmanlı Devleti" } ] } ], "context": "Tilsit Antlaşması, 9 Temmuz 1807 yılında Fransa ile Rusya arasında imzalanan antlaşmadır. Bu antlaşmaya göre Rusya, Avrupa'da Fransa'nın yanında yer alacak (İngiltere'ye karşı kıta ablukası), buna karşılık Fransa da Rusya ile Osmanlı Devleti arasında arabuluculuk yapacaktı. Eğer Osmanlı Devleti bunu kabul etmezse, Fransa Rusya'nın yanında Osmanlı Devleti'ne karşı savaş açacak ve onu aralarında paylaşacaklardı. Sadece İstanbul ve Rumeli'ye dokunulmayacaktı." } ] }, { "title": "Şark Meselesi", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Şark Meselesi ilk defa hangi tarihta Viyana Kongresi'nde kullanıldı ?", "id": 54, "answers": [ { "answer_start": 335, "text": "1815’te" } ] }, { "question": "1815'te Viyana Kongresi'nde Türkleri Orta Asya topraklarına geri göndermek isteyen görüş nedir ?", "id": 55, "answers": [ { "answer_start": 241, "text": "Şark Meselesi" } ] }, { "question": "Avrupa haritasını kim altüst etmiştir?", "id": 56, "answers": [ { "answer_start": 486, "text": "Napolyon Bonapart" } ] }, { "question": "Şark Meselesi terimini kim kullandı?", "id": 58, "answers": [ { "answer_start": 857, "text": "Rus delegeleri" } ] } ], "context": "Türklerin Anadolu’yu yurt edinmesiyle birlikte özellikle Avrupalı devletler için ortak amaç bu milleti, geldiği yere yani Orta Asya topraklarına geri göndermek olmuştur. Özellikle doğu ile olan ilişkilerde bu ilke temel alınmış ve dünyanın “Şark Meselesi” olarak adlandırdığı genel bir görüş meydana gelmiştir. Şark Meselesi, ilk defa 1815’te Viyana Kongresi’nde kullanıldı ve ondan sonra, siyaset adamlarıyla tarihçiler nezdinde önem kazandı. Meselenin ortaya çıkışı: Viyana Kongresi, Napolyon Bonapart’ın altüst ettiği Avrupa haritasını düzene koymak için toplandığı sıralarda, Rus Çarı Aleksandre, Kongre delegelerini Rum davasıyla ilgilendirmek istedi. Kongre, milliyetçilik düşmanı, Metternich’in ve doğuda Rusya’nın genişlemesini daima endişe ile karşılamış olan İngiltere’nin etkisiyle, bu konu üzerinde görüşmeler yapılmasını reddetti. Buna rağmen, Rus delegeleri, resmi görüşmelerin dışında, kongre üyelerinin dikkatini Osmanlı İmparatorluğu idaresinde yaşamakta olan Hristiyan halkın durumu üzerine çekmeye çalıştılar ve bu durum için “Şark Meselesi” terimini kullandılar." }, { "qas": [ { "question": "Şark Meselesi terimi ne zamandan sonra diplomatlar arasında çok kullanılmaya ve çeşitli manalar kazanmaya başladı ?", "id": 59, "answers": [ { "answer_start": 22, "text": "Viyana Kongresi’nden sonra" } ] }, { "question": "Şark Meselesi ne zaman Osmanlı İmparatorluğu'nun toprak bütünlüğünün korunması manasında kullanıldı ?", "id": 60, "answers": [ { "answer_start": 125, "text": "19. yüzyılın ilk yarısında" } ] }, { "question": "Şark Meselesi ne zaman Türklerin Avrupa'daki topraklarının paylaşılması manasında kullanıldı ?", "id": 61, "answers": [ { "answer_start": 238, "text": "aynı asrın ikinci yarısında" } ] }, { "question": "Şark Meselesi ne zaman imparatorluğun bütün topraklarının bölüşülmesi manasında kullanıldı ?", "id": 62, "answers": [ { "answer_start": 316, "text": "20. yüzyılda" } ] } ], "context": "Şark Meselesi terimi, Viyana Kongresi’nden sonra diplomatlar arasında çok kullanılmaya ve çeşitli manalar kazanmaya başladı. 19. yüzyılın ilk yarısında Şark meselesi, genel olarak, Osmanlı İmparatorluğu’nun toprak bütünlüğünün korunması, aynı asrın ikinci yarısında Türklerin Avrupa’daki topraklarının paylaşılması, 20. yüzyılda da imparatorluğun bütün topraklarının bölüşülmesi manasında kullanıldı. Fakat Osmanlı İmparatorluğu’nun iç ve dış siyasetinde buhranlı her olay da Avrupalılarca “Şark Meselesi” başlığı altında incelendi. Bu diplomatlar, Şark Meselesi terimi ile bir hal ve istikbal durumunu anlarken, Avrupalı tarihçiler ise aynı terimi geçmiş zamanlardaki Türk-Avrupa ilişkilerini açıklamak için kullandılar. Böylece Şark Meselesi, bir tarihi terim olarak anlam kazanmaya başladı." }, { "qas": [ { "question": "Şark Meselesi temel hatlarıyla kaç önemli süreçten oluşmaktadır ?", "id": 64, "answers": [ { "answer_start": 31, "text": "iki" } ] }, { "question": "Şark meselesi temel hatlarıyla iki önemli süreçten oluşmaktadır. Bunlardan birincisi nedir ?", "id": 65, "answers": [ { "answer_start": 85, "text": "'1071-1683' yılları arasındaki Şark Meselesi'dir." } ] }, { "question": "'1071-1683' tarihleri arasında kim savunmaya geçmiş ?", "id": 66, "answers": [ { "answer_start": 156, "text": "Avrupa" } ] }, { "question": "'1071-1683' tarihleri arasında Avrupa kime karşı savunmaya geçmiş ?", "id": 67, "answers": [ { "answer_start": 164, "text": "Türklere" } ] }, { "question": "Türkler fetihlere hız kazandırarak akıncılarını nereye göndermiştir ?", "id": 68, "answers": [ { "answer_start": 249, "text": "Avrupa topraklarına" } ] }, { "question": "İstanbul'un Türkler tarafından fethini engellemek isteyen kim ?", "id": 70, "answers": [ { "answer_start": 510, "text": "Avrupa devletleri" } ] } ], "context": "Şark meselesi temel hatlarıyla iki önemli süreçten oluşmaktadır. Bunlardan birincisi '1071-1683' yılları arasındaki Şark Meselesi'dir. Bu tarihler arasında Avrupa, Türklere karşı savunmaya geçmiş, Türkler ise fetihlere hız kazandırarak akıncılarını Avrupa topraklarına göndermiştir. Bu ilk süreç olan Şark Meselesinde temel amaç Türkleri Anadolu’ya sokmamak, Türklerin Anadolu’daki ilerleyişini durdurmak ve Türklerin Rumeli’ye girişini engellemektir. İstanbul’un Türkler tarafından fethini engellemek isteyen Avrupa devletleri, Türklerin Balkanlar üzerinden Avrupa içlerine doğru ilerleyişine engel olmak için birçok politikalar izlemişler ve bu politikalarda Şark Meselesinin ilk planlı durdurma safhasını oluşturmaktadır." }, { "qas": [ { "question": "Türklerin Viyana önlerindeki yenilgisi 'Şark Meselesi'nin birincisi safhasını ne zaman sona erdirmiştir ? ", "id": 71, "answers": [ { "answer_start": 159, "text": "1683 tarihinde" } ] }, { "question": "Yenilgiye uğrayan Türkler nerede tutunmaya çalışmış ?", "id": 72, "answers": [ { "answer_start": 460, "text": "Anadolu’da" } ] }, { "question": "Türkler Şark Meselesi' nin Batılılarca bu hedeflerine rağmen neler yapmıştır ?", "id": 73, "answers": [ { "answer_start": 61, "text": "Anadolu’ya girmiş, Balkanları tamamen ele geçirmiş ve Viyana kapısına kadar dayanmışlardır" } ] }, { "question": "Şark Meselesi' nin birinci aşamasını ne sona erdirmiştir ? ", "id": 74, "answers": [ { "answer_start": 174, "text": "Türklerin Merzifonlu Kara Mustafa Paşa komutasında Viyana önlerindeki yenilgisi" } ] }, { "question": "1683 tarihinde Türkler Viyana önlerindeki yenilgisinde kimin komutasındadır ?", "id": 75, "answers": [ { "answer_start": 184, "text": "Merzifonlu Kara Mustafa Paşa" } ] }, { "question": "Bu aşama ne zamana kadar devam etmiştir ?", "id": 77, "answers": [ { "answer_start": 533, "text": "1920 yılına kadar " } ] }, { "question": "Birinci maddede istenen amaca ulaşılmazsa ikinci bir plan nedir ?", "id": 78, "answers": [ { "answer_start": 763, "text": "Türklerden bu Hristiyan milletleri için reformlar (Islahat Fermanı) istemek olacaktır." } ] }, { "question": "1920 yılına kadar devam eden bu aşamada Avrupa devletlerinin ilk amacı nedir ?", "id": 79, "answers": [ { "answer_start": 604, "text": "Avrupa’daki Türk hakimiyetinde olan Hristiyan milletlerini isyana teşvik ederek kurtarmaktır" } ] }, { "question": "Avrupalı devletlerin bir hayli canını sıkan neydi ?", "id": 80, "answers": [ { "answer_start": 1109, "text": "Yedi cihana hükmeden Osmanlı gibi bir devletin özellikle Kuzey Afrika topraklarına sahip olması " } ] }, { "question": "Yedi cihana hükmeden Osmanlı gib bir devletin özellikle Kuzey Afrika topraklarına sahip olması kimin bir hayli canını sıkıyordu ?", "id": 81, "answers": [ { "answer_start": 1205, "text": "Avrupalı devletlerin" } ] }, { "question": "Bilindiği üzere ham madde ve yeni pazar arayışı kimi bir hayli zorlamaktaydı ?", "id": 82, "answers": [ { "answer_start": 1302, "text": "Avrupalı devletleri" } ] } ], "context": "Şark meselesi'nin Batılılarca bu hedeflerine rağmen, Türkler Anadolu’ya girmiş, Balkanları tamamen ele geçirmiş ve Viyana kapısına kadar dayanmışlardır. Ancak 1683 tarihinde Türklerin Merzifonlu Kara Mustafa Paşa komutasında Viyana önlerindeki yenilgisi “Şark Meselesi”nin birinci safhasını da sona erdirmiştir. Birinci aşamanın bitmesiyle birlikte aynı şekilde bu tarihlerde şark meselesinin ikinci safhası başlamıştır. Bu safhada, yenilgiye uğrayan Türkler, Anadolu’da tutunmaya çalışmış; Avrupa devletleri ise taarruza geçmiştir. 1920 yılına kadar devam eden bu aşamada Avrupa devletlerinin ilk amacı Avrupa’daki Türk hakimiyetinde olan Hristiyan milletlerini isyana teşvik ederek kurtarmaktır. Birinci maddede istenen amaca ulaşılmazsa ikinci bir plan olarak Türklerden bu Hristiyan milletleri için reformlar (Islahat Fermanı) istemek olacaktır. İkinci aşamada Türkleri Balkanlardan tamamen atmak, İstanbul’u Türklerin elinden almak, Osmanlı Devleti’nin toprakları üzerinde yaşayan Hıristiyan azınlıkları lehine reformlar yaptırmak, muhtariyet elde etmek veya mümkün olursa istiklallerine kavuşturmaktır. Yedi cihana hükmeden Osmanlı gibi bir devletin özellikle Kuzey Afrika topraklarına sahip olması Avrupalı devletlerin bir hayli canını sıkıyordu. Bilindiği üzere ham madde ve yeni pazar arayışı Avrupalı devletleri bir hayli zorlamaktaydı. Hindistan ve diğer kolonilere giden kara yolunun büyük bir kısmının Türk topraklarından geçmesi de bu toprakları ele geçirmenin ne kadar önemli olduğunu gösteriyordu. Şark meselesinin en büyük nedeni olan uluslararası çıkarlar için, Osmanlı tebaasında bulunan Müslüman toplumları, özellikle Araplar’ı Osmanlı devletine karşı kışkırtmak ve devletten koparmak için birçok girişimde bulundular. Emperyalist düşüncelerle çıkarılmaya çalışılan bu isyanlarda Arap milliyetçiliği olgusu bir dayanak noktası olarak kullanılmıştır." }, { "qas": [ { "question": "Berlin Antlaşması hangi tarihte yapılmışıtr ?", "id": 84, "answers": [ { "answer_start": 9, "text": "1878" } ] }, { "question": "Berlin Antlaşmasına koydukları hangi madde ile Anadolu'da yaşayan Ermeniler lehinde reformlar yapılacağını Osmanlı'ya kabul ettirmişlerdir ?", "id": 85, "answers": [ { "answer_start": 310, "text": "61. madde" } ] }, { "question": "Hangi antlaşma ile Ermeni meselesi ilk defa uluslarası bir sorun haline gelmiştir ?", "id": 86, "answers": [ { "answer_start": 183, "text": "Berlin Antlaşması" } ] }, { "question": "Berlin Antlaşması ile ne ilk defa uluslarası bir sorun haline gelmiştir ?", "id": 87, "answers": [ { "answer_start": 205, "text": "Ermeni meselesi" } ] }, { "question": "Berlin Antlaşmasına koydukları 61. madde ile neyi Osmanlı'ya kabul ettirmişlerdir ?", "id": 88, "answers": [ { "answer_start": 343, "text": "Ermeniler lehinde reformlar yapılacağını" } ] }, { "question": "Bu madde neyin temellerini atıyordu ?", "id": 89, "answers": [ { "answer_start": 427, "text": "Avrupalı devletlerin Anadolu’daki Türk direncini kırmak için doğuda kurmayı planladığı bir paravan Ermeni Devleti’nin temellerini" } ] }, { "question": "Bir diğer görüşe göre ise Şark Meselesi nedir ?", "id": 90, "answers": [ { "answer_start": 608, "text": "Hristiyan olan Haç topluluğunun; sembolü hilal olan Türk ve Müslüman toplulukları ile olan savaşıdır" } ] }, { "question": "Hristiyan olan Haç topluluğunun; sembolü hilal olan Türk ve Müslüman toplulukları ile olan savaşıdır", "id": 91, "answers": [ { "answer_start": 822, "text": "büyük bir tehlike arz eden Rus devletinin sıcak denizlere inme politikasını engellemekti" } ] } ], "context": "Türkleri 1878 Berlin Antlaşmasıyla Balkanlardan attıklarına inanan Avrupa Devletleri, Şark Meselesi ile özellikle Osmanlı Devleti’ni Orta Asya topraklarına kaydırmayı başarmışlardır. Berlin Antlaşması ile Ermeni meselesi ilk defa uluslararası bir sorun haline gelmiştir. Nitekim Berlin Antlaşmasına koydukları 61. madde ile Anadolu’da yaşayan Ermeniler lehinde reformlar yapılacağını Osmanlı'ya kabul ettirmişlerdir. Bu madde, Avrupalı devletlerin Anadolu’daki Türk direncini kırmak için doğuda kurmayı planladığı bir paravan Ermeni Devleti’nin temellerini atıyordu. Bir diğer görüşe göre ise Şark Meselesi, Hristiyan olan Haç topluluğunun; sembolü hilal olan Türk ve Müslüman toplulukları ile olan savaşıdır. Avrupa için Müslüman Türk, Türk ise Müslüman demektir. Özellikle Avrupalı devletlerin doğu planlarından biri de büyük bir tehlike arz eden Rus devletinin sıcak denizlere inme politikasını engellemekti. Özellikle 1840 yılında toplanan Londra Konferansı'nda Batılı devletler; İngiltere, Rusya, Fransa, Avusturya, Prusya ve Osmanlı Devleti arasında Londra Barışı imzalanırken, Boğazlar bütün devletlere kapatıldı. Bu antlaşmanın koşullarından sonra Rusya, Avrupalı devletlerin boğazlardaki etkisi azaltmış olmasına rağmen Akdeniz üzerinden sıcak denizlere inme hayallerini de tarihe gömmüştür." } ] }, { "title": "Kavalalı İsyanı", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Kavalalı Mehmet Ali Paşa kimdi ?", "id": 92, "answers": [ { "answer_start": 25, "text": "Napolyon tarafından işgal edilen Mısır'ı kurtarmak için Mısır'a giden gönüllülerdendi" } ] }, { "question": "Kavalalı Mehmet Ali Paşa ne zaman Mısır valisi olmuştur ?", "id": 93, "answers": [ { "answer_start": 332, "text": "(1804)." } ] }, { "question": "Kavalalı Mehmet Ali Paşa nerede başı bozuk askerin belli bir disiplin altına alınmasını sağlamıştır ?", "id": 94, "answers": [ { "answer_start": 212, "text": "Kahire'de" } ] }, { "question": "Kavalalı Mehmet Ali Paşa niçin Mısır'a vali olmuştur ?", "id": 95, "answers": [ { "answer_start": 288, "text": "başarı gösterdiği için" } ] }, { "question": "Kavalalı Mehmet Ali Paşa kimin desteğiyle kuvvetli bir ordu ve donanma kurmuştur ?", "id": 96, "answers": [ { "answer_start": 480, "text": "Fransızların desteğiyle" } ] }, { "question": "Kavalalı Mehmet Ali Paşa neyi sağlamıştı ?", "id": 97, "answers": [ { "answer_start": 587, "text": "Mısır'ın kalkınmasını" } ] }, { "question": "Kavalalı Mehmet Ali Paşa ne şartla Sultan İkinci Mahmut'a yardım etmişti ?", "id": 98, "answers": [ { "answer_start": 647, "text": "Mora isyanı sırasında Mora ve Girit valiliklerinin kendisine verilmesi şartıyla" } ] }, { "question": "Kavalalı Mehmet Ali Paşa, Mora isyanı sırasında Mora ve Girit valiliklerinin kendisine verilmesi şartıyla kime yardım etmişti ?", "id": 99, "answers": [ { "answer_start": 727, "text": "Sultan İkinci Mahmut'a" } ] }, { "question": "Kim Mora isyanı sırasında Mora ve Girit valiliklerinin kendisine verilmesi şartıyla Sultan İkinci Mahmut'a yardım etmişti ?", "id": 100, "answers": [ { "answer_start": 621, "text": "Kavalalı Mehmet Ali Paşa" } ] }, { "question": "İsyanın bastırılmasına rağmen daha sonra kaybedilen yer neresidir ?", "id": 101, "answers": [ { "answer_start": 800, "text": "Mora" } ] }, { "question": "Kim Osmanlı Rus savaşlarında Osmanlı Devleti'nin yardım isteğine rağmen kuvvet göndermedi ?", "id": 102, "answers": [ { "answer_start": 817, "text": "Kavalalı Mehmet Ali Paşa" } ] }, { "question": "Kavalalı Mehmet Ali Paşa hangi savaşlarda Osmanlı Devleti'nin yardım isteğine rağmen kuvvet göndermedi ?", "id": 103, "answers": [ { "answer_start": 842, "text": "Osmanlı Rus savaşlarında " } ] }, { "question": "Mora valiliği yerine hangi valiliği isteyen Kavalalı Mehmet Ali Paşa, bu isteğinin reddedilmesi üzerine Suriye'yi işgal etti ?", "id": 104, "answers": [ { "answer_start": 950, "text": "Suriye" } ] }, { "question": "Hangi valiliğin yerine Suriye valiliğini isteyen Kavalalı Mehmet Ali Paşa, bu isteğinin reddedilmesi üzerine Suriye'yi işgal etti ?", "id": 105, "answers": [ { "answer_start": 929, "text": "Mora" } ] }, { "question": "Mora valiliği yerine Suriye valiliğini isteyen Kavalalı Mehmet Ali Paşa, bu isteğinin reddedilmesi üzerine nereyi işgal etti?", "id": 106, "answers": [ { "answer_start": 1036, "text": "Suriye" } ] }, { "question": "Kim isyan sırasında Suriye'yi aldı ? ", "id": 107, "answers": [ { "answer_start": 1058, "text": "Kavalalı Mehmet Ali Paşa'nın oğlu olan İbrahim Paşa" } ] }, { "question": "Kavalalı Mehmet Ali Paşa'nın oğlu olan İbrahim Paşa, isyan sırasında nereyi aldı ?", "id": 108, "answers": [ { "answer_start": 1127, "text": "Suriye'yi" } ] }, { "question": "Kavalalı Mehmet Ali Paşa'nın oğlu olan İbrahim Paşa, ne zaman Suriye'yi aldı ?", "id": 109, "answers": [ { "answer_start": 1111, "text": "isyan sırasında" } ] }, { "question": "Kim Adana ve Konya'da Osmanlı kuvvetlerini yenilgiye uğrattı ?", "id": 110, "answers": [ { "answer_start": 1143, "text": "Torosları geçen İbrahim Paşa " } ] }, { "question": "Torosları geçen İbrahim Paşa nerede Osmanlı kuvvetlerini yenilgiye uğrattı ?", "id": 111, "answers": [ { "answer_start": 1172, "text": "Adana ve Konya'da" } ] }, { "question": "Torosları geçen İbrahim Paşa Adana ve Konya'da kimi yenilgiye uğrattı ?", "id": 112, "answers": [ { "answer_start": 1190, "text": "Osmanlı kuvvetlerini" } ] } ], "context": "Kavalalı Mehmet Ali Paşa Napolyon tarafından işgal edilen Mısır'ı kurtarmak için Mısır'a giden gönüllülerdendi. Okur yazar değil fakat zeki bir kimseydi. Askeri yeteneklere de sahip olan Kavalalı Mehmet Ali Paşa Kahire'de başı bozuk askerin belli bir disiplin altına alınmasını sağlamış, başarı gösterdiği için Mısır'a vali olmuştu (1804). Kavalalı Mehmet Ali Paşa valililiği sırasında önemli hizmetleri bulunan değerli bir devlet adamıydı. Kölemen beylerini ortadan kaldırmıştı. Fransızların desteğiyle kuvvetli bir ordu ve donanma kurmuş, sulama kanalları açarak tarıma önem vermiş ve Mısır'ın kalkınmasını sağlamıştı. Kavalalı Mehmet Ali Paşa, Mora isyanı sırasında Mora ve Girit valiliklerinin kendisine verilmesi şartıyla Sultan İkinci Mahmut'a yardım etmişti. İsyan bastırıldı fakat daha sonra Mora kaybedildi. Kavalalı Mehmet Ali Paşa Osmanlı Rus savaşlarında Osmanlı Devleti'nin yardım isteğine rağmen kuvvet göndermedi. Mora valiliği yerine Suriye valiliğini isteyen Kavalalı Mehmet Ali Paşa, bu isteğinin reddedilmesi üzerine Suriye'yi işgal etti. Kavalalı Mehmet Ali Paşa'nın oğlu olan İbrahim Paşa, isyan sırasında Suriye'yi aldı. Torosları geçen İbrahim Paşa Adana ve Konya'da Osmanlı kuvvetlerini yenilgiye uğrattı." }, { "qas": [ { "question": "Bu başarılardan sonra kimi İstanbul'a kadar durdurabilecek herhangi bir güç kalmamıştı ?", "id": 113, "answers": [ { "answer_start": 22, "text": "Mehmet Ali Paşa kuvvetlerini" } ] }, { "question": "Bu başarılardan sonra Mehmet Ali Paşa kuvvetlerini nereye kadar durdurabilecek herhangi bir güç kalmamıştı ?", "id": 114, "answers": [ { "answer_start": 51, "text": "İstanbul'a kadar " } ] }, { "question": "Kim Mehmet Ali Paşa'yı destekliyordu ?", "id": 115, "answers": [ { "answer_start": 112, "text": "Fransa" } ] }, { "question": "Kim tereddütte kalıyordu ?", "id": 116, "answers": [ { "answer_start": 152, "text": "İngiltere" } ] }, { "question": "Kim isyanı bastırmak için Rusya'dan yardım istemek zorunda kaldı ?", "id": 117, "answers": [ { "answer_start": 188, "text": "Osmanlı İmparatorluğu" } ] }, { "question": "Osmanlı İmparatorluğu isyanı bastırmak için kimden yardım istemek zorunda kaldı ?", "id": 118, "answers": [ { "answer_start": 232, "text": "Rusya'dan" } ] }, { "question": "Osmanlı İmparatorluğu neden Rusya'dan yardım istemek zorunda kaldı ?", "id": 119, "answers": [ { "answer_start": 210, "text": "isyanı bastırmak için" } ] }, { "question": "Kim, Tuna kıyılarındaki otuz bin kişilik Rus birliğinin İstanbul'u korumak üzere gönderilmesini istedi ?", "id": 120, "answers": [ { "answer_start": 272, "text": "Padişah" } ] }, { "question": "Padişah, ne istedi ?", "id": 121, "answers": [ { "answer_start": 281, "text": "Tuna kıyılarındaki otuz bin kişilik Rus birliğinin İstanbul'u korumak üzere gönderilmesini istedi" } ] }, { "question": "Rusya bu isteği kabul edince kim Mehmet Ali Paşa ile anlaşmak için yeni çareler aramaya başladı ?", "id": 122, "answers": [ { "answer_start": 409, "text": "padişah" } ] }, { "question": "Kim bu isteği kabul edince padişah, Mehmet Ali Paşa ile anlaşmak için yeni çareler aramaya başladı ?", "id": 123, "answers": [ { "answer_start": 380, "text": "Rusya" } ] }, { "question": "Rusya bu isteği kabul edince padişah, kimle anlaşmak için yeni çareler aramaya başladı ?", "id": 124, "answers": [ { "answer_start": 418, "text": "Mehmet Ali Paşa ile" } ] }, { "question": "Kim bu çabaları etkisiz kıldı ?", "id": 125, "answers": [ { "answer_start": 487, "text": "Fransa" } ] }, { "question": "Kimin girişimleri sonucu 14 Mayıs 1833'te Osmanlılarla Mehmet Ali Paşa arasında Kütahya Antlaşması yapıldı ?", "id": 126, "answers": [ { "answer_start": 522, "text": "Rusya'nın Mısır'a baskısı ve durumun çıkarlarına uygun olmadığını gören Fransa ve İngiltere'nin girişimleri sonucu " } ] }, { "question": "Rusya'nın Mısır'a baskısı ve durumun çıkarlarına uygun olmadığını gören Fransa ve İngiltere'nin girişimleri sonucu ne zaman Osmanlılarla Mehmet Ali Paşa arasında Kütahya Antlaşması yapıldı ?", "id": 127, "answers": [ { "answer_start": 637, "text": "14 Mayıs 1833'te" } ] }, { "question": "Rusya'nın Mısır'a baskısı ve durumun çıkarlarına uygun olmadığını gören Fransa ve İngiltere'nin girişimleri sonucu 14 Mayıs 1833'te kimler arasında Kütahya Antlaşması yapıldı ?", "id": 128, "answers": [ { "answer_start": 654, "text": "Osmanlılarla Mehmet Ali Paşa arasında" } ] }, { "question": "Rusya'nın Mısır'a baskısı ve durumun çıkarlarına uygun olmadığını gören Fransa ve İngiltere'nin girişimleri sonucu 14 Mayıs 1833'te Osmanlılarla Mehmet Ali Paşa arasında hangi antlaşma yapıldı ?", "id": 129, "answers": [ { "answer_start": 692, "text": "Kütahya Antlaşması" } ] }, { "question": "Kütahya Antlaşmasına göre, Kavalalı Mehmet Ali Paşa'ya ve oğlu İbrahim Paşa'ya hangi valilikler verildi ? ", "id": 130, "answers": [ { "answer_start": 747, "text": "Kavalalı Mehmet Ali Paşa'ya Mora ve Girit valiliklerinin yanı sıra Suriye valiliği, oğlu İbrahim Paşa'ya da Cidde valiliğine olarak Adana valiliği de verildi. " } ] }, { "question": "Hangi antlaşma Mısır valisi ile olan anlaşmazlıkları çözümleyecek ilkelerden çok uzaktı ?", "id": 131, "answers": [ { "answer_start": 906, "text": "Kütahya Antlaşması" } ] }, { "question": "Kim barışı sağlamış olmakla birlikte kendini güvencede hissetmiyordu ?", "id": 132, "answers": [ { "answer_start": 1000, "text": "II. Mahmut" } ] }, { "question": "O yüzden kiminle bir karşılıklı yardımlaşma ve saldırmazlık antlaşması yapmaya karar verdi ?", "id": 133, "answers": [ { "answer_start": 1086, "text": "Rusya'yla" } ] }, { "question": "O yüzden Rusya'yla neye karar verdi ?", "id": 134, "answers": [ { "answer_start": 1096, "text": "bir karşılıklı yardımlaşma ve saldırmazlık antlaşması yapmaya " } ] }, { "question": "Kim yardımlarının mükâfatını almak için bir antlaşma yapmak istiyordu ?", "id": 135, "answers": [ { "answer_start": 1171, "text": "Rusya" } ] }, { "question": "Rusya da neden bir antlaşma yapmak istiyordu ?", "id": 136, "answers": [ { "answer_start": 1180, "text": "yardımlarının mükâfatını almak için" } ] } ], "context": "Bu başarılardan sonra Mehmet Ali Paşa kuvvetlerini İstanbul'a kadar durdurabilecek herhangi bir güç kalmamıştı. Fransa, Mehmet Ali Paşa'yı destekliyor, İngiltere ise tereddütte kalıyordu. Osmanlı İmparatorluğu isyanı bastırmak için Rusya'dan yardım istemek zorunda kaldı. Padişah, Tuna kıyılarındaki otuz bin kişilik Rus birliğinin İstanbul'u korumak üzere gönderilmesini istedi. Rusya bu isteği kabul edince padişah, Mehmet Ali Paşa ile anlaşmak için yeni çareler aramaya başladı fakat Fransa bu çabaları etkisiz kıldı. Rusya'nın Mısır'a baskısı ve durumun çıkarlarına uygun olmadığını gören Fransa ve İngiltere'nin girişimleri sonucu 14 Mayıs 1833'te Osmanlılarla Mehmet Ali Paşa arasında Kütahya Antlaşması yapıldı. Kütahya Antlaşmasına göre, Kavalalı Mehmet Ali Paşa'ya Mora ve Girit valiliklerinin yanı sıra Suriye valiliği, oğlu İbrahim Paşa'ya da Cidde valiliğine olarak Adana valiliği de verildi. Kütahya Antlaşması, Mısır valisi ile olan anlaşmazlıkları çözümleyecek ilkelerden çok uzaktı. II. Mahmut barışı sağlamış olmakla birlikte kendini güvencede hissetmiyordu. O yüzden Rusya'yla bir karşılıklı yardımlaşma ve saldırmazlık antlaşması yapmaya karar verdi. Rusya da yardımlarının mükâfatını almak için bir antlaşma yapmak istiyordu. " } ] }, { "title": "Kütahya Antlaşması", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Kütahya Antlaşması ne zaman imzalandı ?", "id": 138, "answers": [ { "answer_start": 93, "text": "14 Mayıs 1833 tarihinde" } ] }, { "question": "Kim Mora isyanını bastırmak için Mısır valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa'dan yardım istemişti ?", "id": 142, "answers": [ { "answer_start": 271, "text": "Osmanlı İmparatorluğu" } ] }, { "question": "Kim bu yardımına karşılık Mora’yı istedi ?", "id": 143, "answers": [ { "answer_start": 382, "text": "Mehmet Ali Paşa" } ] }, { "question": "Yunanistan bağımsız olunca neresi de Yunanistan'a katıldı ?", "id": 145, "answers": [ { "answer_start": 469, "text": "Mora da" } ] }, { "question": "Yunanistan bağımsız olunca Mora da nereye katıldı ?", "id": 146, "answers": [ { "answer_start": 477, "text": "Yunanistan'a" } ] }, { "question": "Kimler Suriye’yi Mehmet Ali Paşa’ya vermek istemedi ?", "id": 148, "answers": [ { "answer_start": 552, "text": "Osmanlılar" } ] }, { "question": "Osmanlılar nereyi Mehmet Ali Paşa’ya vermek istemedi ?", "id": 149, "answers": [ { "answer_start": 563, "text": "Suriye’yi" } ] }, { "question": "Kimin tarafından sunulan yardım teklifi kabul edildi ?", "id": 151, "answers": [ { "answer_start": 779, "text": "Rusya Devleti tarafından" } ] }, { "question": "İstanbul'a kim geldi ?", "id": 151, "answers": [ { "answer_start": 892, "text": "bir grup Rus askeri" } ] }, { "question": "Mısır meselesi bir ne halini aldı ?", "id": 152, "answers": [ { "answer_start": 1045, "text": "Avrupa meselesi halini" } ] } ], "context": "Kütahya Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu ile Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa arasında 14 Mayıs 1833 tarihinde imzalanan, Birinci Mısır-Osmanlı Savaşını sona erdirip Şam, Girit ve Adana vilayetlerinin yeni statüsünü belirleyen bir barış ve düzenleme antlaşmasıdır. Osmanlı İmparatorluğu Mora isyanını bastırmak için Mısır valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa'dan yardım istemişti. Mehmet Ali Paşa bu yardımına karşılık Mora’yı istedi. Fakat Yunanistan bağımsız olunca Mora da Yunanistan'a katıldı ve Mehmet Ali Paşa bu sefer Suriye valiliğini istedi. Osmanlılar Suriye’yi Mehmet Ali Paşa’ya vermek istemeyince Mehmet Ali Paşa saldırıya geçti ve önce Konya, sonra da Kütahya’ya kadar ilerledi. Meselenin iyice püsküllü bir hal alması Sultan II. Mahmud'u şaşırttığından, o sırada Rusya Devleti tarafından sunulan yardım teklifi kabul edildi ve Hünkar İskelesi Antlaşması imzalandı. İstanbul'a bir grup Rus askeri geldi. Osmanlı Hükümeti'nin bu suretle Rusya'nın kucağına atılması İngiltere ve Avusturya'yı telaşa düşürdüğünden Mısır meselesi bir Avrupa meselesi halini aldı ve nihayet bazı vaziyetlerden sonra Mehmet Ali Paşa'nın barış sonucuna varması mecbur edildi." }, { "qas": [ { "question": "Ne zaman bir ferman ile Mehmet Ali Paşa hakkında padişah affı ilan edildi ?", "id": 153, "answers": [ { "answer_start": 332, "text": "1833 Mayıs'ında" } ] }, { "question": "Mehmet Ali Paşa hakkındaki padişah affını kendisine bildirmek üzere kimler evvela Mısır'a daha sonra Kütahya'ya gitmiştir ?", "id": 154, "answers": [ { "answer_start": 481, "text": "Tophane müşiri Halil Rıfat Paşa ile Âmetci Mustafa Reşit Bey" } ] } ], "context": "Mustafa Reşit Paşa ve Fransa sefiri Mösyö Varen Kütahya'ya giderek Mehmet Ali Paşa'nın istediği veraset ve tazminat maddeleri geri kalmak şartıyla Beriyyetüşşam ile Adana ve Mısır valilikleri sorumluluğunda kalmak üzere anlaşma sağlandı ve Anadolu'da Mısırlılar'a yardım dolayısıyla itham edilen şahıslar hakkında af ilan edildi ve 1833 Mayıs'ında bir ferman ile Mehmet Ali Paşa hakkında padişah affı ilan edildi.Mehmet Ali Paşa hakkındaki padişah affını kendisine bildirmek üzere Tophane müşiri Halil Rıfat Paşa ile Âmetci Mustafa Reşit Bey evvela Mısır'a daha sonra Kütahya'ya giderek Mehmet Ali ve İbrahim Paşalara anlaşmayı tebliğ ettikleri gibi Adana Eyaleti'nin İbrahim Paşa yönetimine verilmesine dair olan ferman da mühimmatı harbiye nazırı Mehmet Emin Seyda Efendi ile Kütahya'ya gönderilmiştir." }, { "qas": [ { "question": "II. Mahmut neyi kabullenememişti ? ", "id": 155, "answers": [ { "answer_start": 161, "text": "kendisini valisi karşısında küçük düşüren ve önemli toprak kaybına neden olan Kütahya Antlaşmasını" } ] }, { "question": "II. Mahmut kendisini valisi karşısında küçük düşüren ve önemli toprak kaybına neden olan neyi kabullenememişti ?", "id": 156, "answers": [ { "answer_start": 239, "text": "Kütahya Antlaşmasını" } ] }, { "question": "İlk fırsatta neyi istiyordu ?", "id": 157, "answers": [ { "answer_start": 291, "text": "Mehmet Ali Paşa’dan Suriye, Filistin ve hatta mümkünse Mısır’ı geri almayı" } ] }, { "question": "Durumun farkında olan kimler muhtemel bir savaşı engellemek için çaba harcadılar ?", "id": 158, "answers": [ { "answer_start": 539, "text": "İngilizler" } ] } ], "context": "Kavalalı İbrahim Paşa, Kütahya'dan ileri geçmeyerek iki buçuk ay burada kaldıktan sonra 24 Mayıs 1833 günü Kütahya'dan Adana taraflarına çekilmiştir. II. Mahmut kendisini valisi karşısında küçük düşüren ve önemli toprak kaybına neden olan Kütahya Antlaşmasını kabullenememişti. İlk fırsatta Mehmet Ali Paşa’dan Suriye, Filistin ve hatta mümkünse Mısır’ı geri almayı istiyordu. Yani Kütahya Antlaşması aslında Sultan ile Mısır Valisi arasında sorunları çözen bir barış değil, her an sonlanabilecek bir mütarekeydi. Bu durumun farkında olan İngilizler muhtemel bir savaşı engellemek için çaba harcadılar." } ] }, { "title": "Hünkar İskelesi Antlaşması", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Osmanlı Devleti’nin içine düştüğü sıkıntı ve krizlerden istifade ile Mısır’da müstakil bir devlet kurmayı düşleyen kim ? ", "id": 159, "answers": [ { "answer_start": 277, "text": "Mehmed Ali Paşa" } ] }, { "question": "Mehmed Ali Paşa Mısır valiliğini ne zaman ele geçirmiştir ?", "id": 160, "answers": [ { "answer_start": 40, "text": "1805" } ] }, { "question": "Mısır'da müstakil bir devlet kurmayı düşleyen Mehmed Ali Paşa isyan bayrağını resmen ne zaman açmış ?", "id": 161, "answers": [ { "answer_start": 293, "text": "1832 yılında" } ] }, { "question": "Mısır'da müstakil bir devlet kurmayı kim düşleyen kim ?", "id": 162, "answers": [ { "answer_start": 277, "text": "Mehmed Ali Paşa" } ] }, { "question": "Kimin idaresindeki kuvvetler kısa zamanda Anadolu içlerinde ilerleyebilme başarısını göstermişti ?", "id": 163, "answers": [ { "answer_start": 343, "text": "İbrâhim Paşa idaresindeki" } ] }, { "question": "Mısır ordusu, 21 Aralık 1832’de Konya’da Sadrazam Mehmed Reşid Paşa kumandasındaki kimi yendi ?", "id": 164, "answers": [ { "answer_start": 532, "text": "Osmanlı ordusunu" } ] }, { "question": "Mısır ordusu, Konya’da Sadrazam Mehmed Reşid Paşa kumandasındaki Osmanlı ordusunu ne zaman yendi ?", "id": 165, "answers": [ { "answer_start": 463, "text": "21 Aralık 1832’de" } ] }, { "question": "Mısır ordusu, 21 Aralık 1832’de Sadrazam Mehmed Reşid Paşa kumandasındaki Osmanlı ordusunu nerede yendi ?", "id": 166, "answers": [ { "answer_start": 481, "text": "Konya’da" } ] }, { "question": "Kim 21 Aralık 1832’de Konya’da Sadrazam Mehmed Reşid Paşa kumandasındaki Osmanlı ordusunu yendi ?", "id": 167, "answers": [ { "answer_start": 449, "text": "Mısır ordusu" } ] }, { "question": "Mısır ordusu, 21 Aralık 1832’de Konya’da kimin kumandasındaki Osmanlı ordusunu yendi ?", "id": 168, "answers": [ { "answer_start": 490, "text": "Sadrazam Mehmed Reşid Paşa kumandasındaki" } ] }, { "question": "Kim İstanbul’u ve Osmanlı hânedanını tehdit etmeye başladı ?", "id": 169, "answers": [ { "answer_start": 449, "text": "Mısır ordusu" } ] }, { "question": "Mısır ordusu Kütahya'ya ne zaman geldi ?", "id": 170, "answers": [ { "answer_start": 602, "text": "2 Şubat 1833" } ] }, { "question": "Başlangıçtan beri Mısır Valisi Mehmed Ali Paşa’yı desteklemekte olan kimdir ?", "id": 171, "answers": [ { "answer_start": 741, "text": "Fransa" } ] }, { "question": "Kim Rusya’nın yardım tekliflerini kabul etmekten başka bir çare göremedi ?", "id": 172, "answers": [ { "answer_start": 829, "text": "Bâbıâli" } ] }, { "question": "Rusya yardıma ne zaman davet edildi ?", "id": 173, "answers": [ { "answer_start": 1124, "text": "3-7 Şubat 1833" } ] }, { "question": "İlk Osmanlı-Rus ittifakı ne zamandır ?", "id": 174, "answers": [ { "answer_start": 1149, "text": "3 Ocak 1799 tarihinde" } ] }, { "question": "Bâbıâli’nin, Fransa ve İngiltere devlet elçileriyle yapmakta olduğu görüşmelerden endişelenen Rusya ne yaptı ?", "id": 175, "answers": [ { "answer_start": 1662, "text": "sekiz parçalık bir filosunu Karadeniz Boğazı’ndan geçirerek Büyükdere önlerine demirletti" } ] }, { "question": "Rusya sekiz parçalık bir filosunu Karadeniz Boğazı’ndan geçirerek Büyükdere önlerine ne zaman demirletti ?", "id": 176, "answers": [ { "answer_start": 1752, "text": "(20 Şubat 1833)." } ] }, { "question": "Kim sekiz parçalık bir filosunu Karadeniz Boğazı’ndan geçirerek Büyükdere önlerine demirletti ?", "id": 177, "answers": [ { "answer_start": 1552, "text": "Rusya" } ] }, { "question": "Rusya kaç parçalık bir filosunu Karadeniz Boğazı’ndan geçirerek Büyükdere önlerine demirletti ?", "id": 178, "answers": [ { "answer_start": 1662, "text": "sekiz" } ] } ], "context": "Mısır valiliğini ele geçirdikten sonra (1805), devrin olaylarıyla bunalmış merkezden uzak bu vilâyetteki iktidarına çeşitli tedbir ve reformlarla kuvvet katan ve Osmanlı Devleti’nin içine düştüğü sıkıntı ve krizlerden istifade ile Mısır’da müstakil bir devlet kurmayı düşleyen Mehmed Ali Paşa 1832 yılında isyan bayrağını resmen açmış ve oğlu İbrâhim Paşa idaresindeki kuvvetleri kısa zamanda Anadolu içlerinde ilerleyebilme başarısını göstermişti. Mısır ordusu, 21 Aralık 1832’de Konya’da Sadrazam Mehmed Reşid Paşa kumandasındaki Osmanlı ordusunu yendi; ileri bir hamle ile Kütahya’ya kadar gelerek (2 Şubat 1833) İstanbul’u ve Osmanlı hânedanını tehdit etmeye başladı. Başlangıçtan beri Mısır Valisi Mehmed Ali Paşa’yı desteklemekte olan Fransa karşısında İngiltere’yi bir denge unsuru olarak kendi yanına çekmeyi başaramayan Bâbıâli, nihayet bu yakın tehdit karşısında, gelişmeleri kendi menfaat noktasından hareketle müdahaleye hazır bir endişeyle takip eden ve bu anlamda her türlü askerî tedbiri almış bulunan Rusya’nın yardım tekliflerini kabul etmekten başka bir çare göremedi. Rusya’nın yardıma davet edilmesiyle (3-7 Şubat 1833) Bâbıâli, 3 Ocak 1799 tarihindeki ilk Osmanlı-Rus ittifakından edindiği tecrübelerinin ışığında, kendiliğinden gerçekleşebilecek ve fazlaca davet edilmeyi beklemeyecek bir emrivâkiyi de önlemek istemekteydi. Nitekim Fransa ve İngiltere’yi harekete geçirmek için bu yardım talebini son ana kadar bir koz olarak kullanmaya çalışan Bâbıâli’nin, adı geçen devlet elçileriyle yapmakta olduğu görüşmelerden endişelenen Rusya, gemilerinin Boğaz’a girmesini engelleyebilecek bir uzlaşmanın olgunlaşmasına fırsat ve meydan vermeden sekiz parçalık bir filosunu Karadeniz Boğazı’ndan geçirerek Büyükdere önlerine demirletti (20 Şubat 1833)." }, { "qas": [ { "question": "Mehmed Ali Paşa'nın karşı propagandasından ve genel bir infialden çekinen kimdir ?", "id": 179, "answers": [ { "answer_start": 74, "text": "Bâbıâli" } ] }, { "question": "Bâbıâli başşehrin müdafaası için kimin de getirilmesine karar verdi ?", "id": 180, "answers": [ { "answer_start": 449, "text": "Rusya kara kuvvetlerinin de" } ] }, { "question": "Bâbıâli, başşehrin müdafaası için Rusya kara kuvvetlerinin de getirilmesine ne zaman karar verdi ? ", "id": 181, "answers": [ { "answer_start": 504, "text": "1833 Mart sonları" } ] }, { "question": "Kaç kişilik bir Rus kuvveti 5 Nisan’da İstanbul’a gelerek Beykoz’da karaya çıkıp Hünkâr İskelesi’nde karargâh kurdu ?", "id": 182, "answers": [ { "answer_start": 524, "text": "5000" } ] }, { "question": "5000 kişilik bir Rus kuvveti İstanbul’a gelerek Beykoz’da karaya çıkıp Hünkâr İskelesi’nde ne zaman karargâh kurdu ?", "id": 183, "answers": [ { "answer_start": 553, "text": "5 Nisan’da" } ] }, { "question": "5000 kişilik bir Rus kuvveti 5 Nisan’da İstanbul’a gelerek Beykoz’da karaya çıkıp nerede karargâh kurdu ?", "id": 184, "answers": [ { "answer_start": 583, "text": "Beykoz’da" } ] }, { "question": "Mısır kuvvetleriyle anlaşmak üzere görüşmeler nerede sürdürülmekteydi ?", "id": 185, "answers": [ { "answer_start": 689, "text": "Kütahya’da" } ] }, { "question": "Adana “muhassıllık” olarak kime bırakıldı ?", "id": 186, "answers": [ { "answer_start": 771, "text": "İbrâhim Paşa’ya" } ] }, { "question": "5 Mayıs 1833’te çarın büyük yetkilerle yolladığı olağan üstü elçisi kimdir ?", "id": 187, "answers": [ { "answer_start": 1405, "text": "Aleksey Orlof" } ] }, { "question": "İlk toplantı Hüsrev Paşa’nın Emirgân’daki yalısında ne zaman yapıldı ?", "id": 188, "answers": [ { "answer_start": 2150, "text": "26 Haziran’da" } ] }, { "question": "8 Temmuz’daki ikinci toplantıda antlaşma nerede imzalandı ?", "id": 189, "answers": [ { "answer_start": 2164, "text": "Hüsrev Paşa’nın Emirgân’daki yalısında" } ] }, { "question": "Rus filosu ve sayıları 13 veya 15.000’e varan kara kuvvetleri Karadeniz’e çıkmak üzere Boğaz’dan ne zaman hareket etti ?", "id": 190, "answers": [ { "answer_start": 2273, "text": "Antlaşmanın yapılmasından iki gün sonra" } ] } ], "context": "Mehmed Ali Paşa’nın karşı propagandasından ve genel bir infialden çekinen Bâbıâli’nin filonun Boğaz dışında Süzeboli açıklarında demir atması teklifleri ise etkisiz kaldı. Rus filosunun Boğaz’a gelmesi karşısında ne Fransa’nın Mehmed Ali Paşa yanlısı politikasında, ne de İngiltere’nin ısrarla sürdürmekte olduğu tesbit edilen ilgisiz tutumunda bütün diplomatik teşebbüslere rağmen herhangi bir değişiklik görmeyen Bâbıâli, başşehrin müdafaası için Rusya kara kuvvetlerinin de getirilmesine karar verdi (1833 Mart sonları). 5000 kişilik bir Rus kuvveti 5 Nisan’da İstanbul’a gelerek Beykoz’da karaya çıkıp Hünkâr İskelesi’nde karargâh kurdu. O sıralarda Mısır kuvvetleriyle anlaşmak üzere Kütahya’da görüşmeler sürdürülmekteydi. Nihayet Adana’nın da “muhassıllık” olarak İbrâhim Paşa’ya bırakılması, Mısır ve bütün Suriye vilâyetlerinin, diğer bir ifadeyle I. Selim’in 1516 Mercidâbık ve 1517 Ridâniye zaferleriyle ele geçen bütün yerlerin, Mehmed Ali Paşa’ya terkiyle varılan uzlaşma neticesinde Mısır meselesinin birinci safhası sona ermiş ve bu tevcîhatı ihtiva eden ferman 6 Mayıs’ta Mehmed Ali Paşa’ya gönderilerek iki taraf arasındaki ihtilâfa şimdilik son verilmişti. Mısır kuvvetlerinin Toroslar’ın öte taraflarına çekilmesi işi başlamış olmakla beraber Rus kara ve deniz kuvvetlerinde herhangi bir toparlanma gözlenmediği gibi, 5 Mayıs 1833’te çarın büyük yetkilerle yolladığı olağan üstü elçisi Aleksey Orlof’un (Alexej Orlow) İstanbul’a gelişi yapılan bu yardımın faturasının ağır olacağına işaret etmekteydi. Nitekim Orlof, iki devlet arasında 3 Ocak 1799’da yapılan antlaşmaya benzer bir savunma ittifakı teklif etmekte gecikmemiştir. Öte yandan Rusya’nın kara ve deniz kuvvetlerini geri çekmemesi İngiltere ve Fransa’nın donanma nümayişlerine yol açmaktaydı. Ortak harekât, Boğazlar’dan geçerek Rus kuvvetlerini geri çekilmeye zorlama teşebbüslerine kadar varan temayüller gösterdiyse de Rus ittifak teklifinin Bâbıâli tarafından reddine yeterli olmadı. İlk esasları Ahmed Fevzi Paşa ve Orlof arasında tesbit edilen görüşmelere daha sonra Serasker Hüsrev Paşa ve Reîsülküttâb Âkif Efendi ile Rus elçisi Butenef de katıldı. İlk toplantı 26 Haziran’da Hüsrev Paşa’nın Emirgân’daki yalısında yapıldı ve 8 Temmuz’daki ikinci toplantıda antlaşma burada imzalandı. Antlaşmanın yapılmasından iki gün sonra Rus filosu ve sayıları 13 veya 15.000’e varan kara kuvvetleri Karadeniz’e çıkmak üzere Boğaz’dan hareket etti." }, { "qas": [ { "question": "Savunma antlaşması adını nereden almıştır ?", "id": 191, "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Adını Rus kuvvetlerinin karargâh kurduğu yer olan Beykoz Hünkâr İskelesi’nden" } ] }, { "question": "Antlaşma kaç maddeden ibarettir ? ", "id": 192, "answers": [ { "answer_start": 143, "text": "biri gizli yedi maddeden" } ] }, { "question": "Antlaşmanın geçerlilik süresi kaç yıl olarak belirlenmiştir ?", "id": 193, "answers": [ { "answer_start": 105, "text": "sekiz yıl" } ] }, { "question": "6.maddede bu antlaşmanın kaç ay içinde onaylanacağı belirtilmiştir ?", "id": 194, "answers": [ { "answer_start": 1994, "text": "iki ay içinde" } ] }, { "question": "Tasdiknâmelerin nerede mübadele edileceği belirtilmiştir ?", "id": 195, "answers": [ { "answer_start": 2038, "text": "İstanbul’da" } ] }, { "question": "Kim Çanakkale Boğazı’nın kendi lehine kapatılmasını ve hiçbir yabancı geminin geçmesine müsaade edilmemesi hususunu Bâbıâli’ye kabul ettirmekteydi ?", "id": 196, "answers": [ { "answer_start": 2280, "text": "Rusya" } ] } ], "context": "Adını Rus kuvvetlerinin karargâh kurduğu yer olan Beykoz Hünkâr İskelesi’nden alan bu savunma antlaşması sekiz yıl için geçerli olmak kaydıyla biri gizli yedi maddeden ibarettir. Antlaşmanın 1. maddesinde iki devlet arasında “ebedî sulh ve ittifak” hali olduğu belirtilerek yapılan ittifakın sadece tarafların her türlü tecavüzden korunması amacını güttüğü, dolayısıyla iki tarafın asayiş ve emniyetine dair her türlü hususun noksansız olarak tanzim edileceği ve bunu temin için karşılıklı maddî yardımlaşma ve etkili dayanışma içinde olunacağı vurgulanmaktaydı. 2. maddede, 14 Eylül 1829 tarihli Edirne Antlaşması ve bu antlaşmaya dahil edilen iki devlet arasında daha önce yapılmış bütün antlaşmalar (dolayısıyla 1799 ittifak antlaşması ve bunun 1805’teki temdidi), yine Petersburg’da imzalanan 26 Nisan 1830 tarihli senet ve 29 Temmuz 1832’de İstanbul’da Yunanistan ile ilgili olarak akdedilen tanzimnâme aynen tasdik ediliyordu. 3. maddede tarafların birbirlerini muhafaza ve müdafaası yapılan ittifakın esası olarak tasrih edilmekte ve Osmanlı Devleti’nin tam istiklâl ve istikrarının Rusya’nın samimi arzusu olduğu belirtilmekteydi. Ayrıca Rusya Bâbıâli’nin, kara ve deniz kuvvetlerine tekrar ihtiyaç duyabileceği yeni durumlarla karşılaşılması halinde ihtiyaç gösterilecek miktarda kuvvetin karadan ve denizden sevkini taahhüt etmekteydi. Böyle bir durumda yardım için talep edeceği kara ve deniz kuvvetlerinin sevk ve idaresi Bâbıâli’nin uhdesinde olacaktı. 4. maddeye göre tarafların hangisi diğerinden yardım görürse gönderilecek kara ve deniz kuvvetlerinin iâşe masraflarını da üstlenecekti. 5. maddede, yapılan antlaşmanın uzun süre geçerli olması tarafların samimi arzusu olmakla beraber zamanla antlaşmada bazı değişikliklerin yapılmasını gerekli kılacak durumların oluşabileceği düşüncesiyle antlaşmanın geçerlilik süresi sekiz yıl olarak belirlenmiştir. Bu sürenin sonunda mevcut duruma göre antlaşmanın yenilenmesi hususu tekrar müzakere edilecektir. 6. maddede bu antlaşmanın iki ay içinde onaylanacağı, tasdiknâmelerin İstanbul’da mübadele edileceği belirtilmiştir. 7. gizli maddede, önce açık metnin karşılıklı askerî yardımlaşmayı öngören 1 ve 3. maddelerine atıfta bulunulmakta ve böyle bir maddî yardımın ağır külfetinden Osmanlı Devleti’ni korumak isteyen Rusya, bunun yerine Çanakkale Boğazı’nın kendi lehine kapatılmasını ve hiçbir yabancı geminin geçmesine müsaade edilmemesi hususunu Bâbıâli’ye kabul ettirmekteydi." }, { "qas": [ { "question": "Hünkâr İskelesi Antlaşması nerede geniş akisler yarattı ?", "id": 197, "answers": [ { "answer_start": 793, "text": "Avrupa’da" } ] }, { "question": "Hünkâr İskelesi Antlaşması neyde önemli bir vazife gördü ?", "id": 198, "answers": [ { "answer_start": 828, "text": "Mehmed Ali Paşa’nın dizginlenmesinde" } ] }, { "question": "Kimin Boğaz'dan çekilmesi sevinçle karşılandı ?", "id": 199, "answers": [ { "answer_start": 935, "text": "Rus kuvvetlerinin" } ] }, { "question": "Kimler Petersburg ve Bâbıâli nezdinde bir dizi resmî protestolara başladılar ve donanmalarını Çanakkale Boğazı önlerine sevkettiler ?", "id": 200, "answers": [ { "answer_start": 1213, "text": "İngiltere ve Fransa" } ] }, { "question": "Büyüyen kriz kimin ara buluculuğu ile yatıştırıldı ?", "id": 201, "answers": [ { "answer_start": 1549, "text": "Avusturya Başbakanı Metternich’in" } ] }, { "question": "Münchengraetz Antlaşması ne zaman imzalandı ?", "id": 202, "answers": [ { "answer_start": 2216, "text": "(18 Eylül 1833)," } ] }, { "question": "Hünkâr İskelesi’nin doğrudan bir uzantısı olan anlaşma nedir ?", "id": 203, "answers": [ { "answer_start": 2191, "text": "Münchengraetz Antlaşması" } ] }, { "question": "Münchengraetz Antlaşması kaç maddeden oluşmaktadır ?", "id": 204, "answers": [ { "answer_start": 2345, "text": "İkisi gizli olmak üzere beş maddeden" } ] } ], "context": "Antlaşmanın bu gizli maddesi, Rus harp gemilerinin Boğazlar’dan geçerek Akdeniz’e çıkabileceklerini açıkça ifade etmemekle beraber böyle bir hakkı vermiş bulunan Ocak 1799 ve bunu yenileyen 1805 antlaşmalarının adları anılmasa bile 2. maddenin genel yapısı içinde yürürlükte olduğuna işaret edilmesi, gizli maddenin Avrupa genelinde büyük bir infiale yol açmasına ve endişe kaynağı olarak Mısır meselesinin sonuna kadar dikkatleri üzerinde toplamasına yetmiştir. Bu antlaşma ile Bâbıâli’nin Rusya’nın korumacılığı altına girdiğinde bir dereceye kadar doğruluk payı olmakla beraber, bu gelişmeyi bazı tarihçilerin vaktiyle ileri sürmüş oldukları gibi vasallık mertebesine indirmek herhalde yanlış, ancak konuya karşı duyulan hassasiyetin abartmalı bir göstergesidir. Hünkâr İskelesi Antlaşması Avrupa’da geniş akisler yarattı ve Mehmed Ali Paşa’nın dizginlenmesinde önemli bir vazife gördü. Geriye böyle bir antlaşma bırakmış olsa bile Rus kuvvetlerinin Boğaz’dan çekilmesi sevinçle karşılandı. Fakat kısa bir zaman sonra, varlığından önce birtakım söylentiler halinde haber aldıkları gizli maddenin mevcudiyetinin kesinlik ve muhtevasının açıklık kazanması bu rahatlamaların yerini kızgınlık ve endişeye bıraktı. İngiltere ve Fransa, Petersburg ve Bâbıâli nezdinde bir dizi resmî protestolara başladılar ve donanmalarını Çanakkale Boğazı önlerine sevkettiler. Nota teâtileri meseleyi yeni bir devletlerarası krize dönüştürdü; gerginlik, İngiltere ve Fransa cephesiyle Rusya karşısındaki münasebetlerin kesilebileceği zehâbına yol açtı. Büyüyen kriz Avusturya Başbakanı Metternich’in ara buluculuğu ile yatıştırıldı. Rus siyasî çizgisinden ayrılmamaya özen göstermekle beraber Avusturya menfaatlerini de en iyi şekilde kollamaya çalışan Metternich, Hünkâr İskelesi’nin Rusya’ya sağladığı üstün durumu kontrol edebileceği ve hatta duruma ortak olabileceği bir çözüm yoluna başarı ile teşebbüs etti. Avusturya ve Rus hükümdarlarının (I. Franz ve I. Nikola) Münchengraetz’de (Bohemya) buluşmalarını temin etti, Hünkâr İskelesi ile oluşan ağır siyasî havayı dağıtacak ve Rusya’yı şarkta yalnız bırakmayacak yeni bir antlaşmanın yapılmasını sağladı. Hünkâr İskelesi’nin doğrudan bir uzantısı olan Münchengraetz Antlaşması (18 Eylül 1833), Mehmed Ali Paşa tehlikesinin boyutlarını da açıkça gözler önüne sermesi bakımından ayrıca büyük bir önem taşır. İkisi gizli olmak üzere beş maddeden oluşan antlaşmada taraflar Osmanlı Devleti’nin Osmanlı hânedanı elinde kalmasını bütün güçlerini kullanarak temin etmeye, muhtemel bir hânedan değişikliği ve Bâbıâli’nin hükümranlık haklarının tehdit edildiği bir durumda bu gibi gelişmeleri engellemek üzere ortak tavır alıp etkili tedbirlerle karşı çıkmaya karar vermekteydiler. Gizli maddelerde ise yine aynı kaygılardan hareketle neler yapılacağı açıklanmaktaydı. Mehmed Ali Paşa’nın Osmanlı hânedanı yerine geçmesi halinde devletin Avrupa’daki toprakları üzerinde de hükümranlığını teşmil etmesine imkân verilmemesi, Osmanlı Devleti’nin yıkılması ihtimali söz konusu olduğunda da iki devletin ortak dayanışmasının hedefi, Balkanlar’daki Osmanlı topraklarında küçük millî devletler kurulmasının, dolayısıyla Metternich’in görüşü doğrultusunda büyük bir Yunan krallığı oluşturulmamasının sağlanması ve Avrupa devletler dengesini bozacak gelişmelerin önlenmesiydi." } ] }, { "title": "Kemaleddin ibn Yunus", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Kemaleddin ibn Yunus lakabı dışında hangi isimlerle bilinir?", "id": 959, "answers": [ { "answer_start": 255, "text": "İbn-i Yunus ve Mewsilî" }, { "answer_start": 255, "text": "İbn-i Yunus ve Mewsilî" }, { "answer_start": 255, "text": "İbn-i Yunus ve Mewsilî" } ] }, { "question": "Kemaleddin ibn Yunus nerede doğmuştur?", "id": 960, "answers": [ { "answer_start": 68, "text": "Musul" }, { "answer_start": 68, "text": "Musul" }, { "answer_start": 68, "text": "Musul" } ] }, { "question": "Kemaleddin ibn Yunus nerede ölmüştür?", "id": 961, "answers": [ { "answer_start": 68, "text": "Musul" }, { "answer_start": 68, "text": "Musul" }, { "answer_start": 68, "text": "Musul" } ] }, { "question": "Kemaleddin ibn Yunus'ın doğum yılı nedir?", "id": 962, "answers": [ { "answer_start": 63, "text": "1156" }, { "answer_start": 63, "text": "1156" }, { "answer_start": 63, "text": "1156" } ] }, { "question": "Kemaleddin ibn Yunus hangi yıl vefat etmiştir?", "id": 963, "answers": [ { "answer_start": 95, "text": "1241" }, { "answer_start": 95, "text": "1241" }, { "answer_start": 95, "text": "1241" } ] }, { "question": "Kemaleddin ibn Yunus'un tam adı nedir?", "id": 964, "answers": [ { "answer_start": 154, "text": "Musa bin Yunus bin Muhammed bin Men’a" }, { "answer_start": 154, "text": "Musa bin Yunus bin Muhammed bin Men’a" }, { "answer_start": 154, "text": "Musa bin Yunus bin Muhammed bin Men’a" } ] }, { "question": "Kemaleddin ibn Yunus'un lakabı nedir?", "id": 965, "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Kemaleddin" }, { "answer_start": 0, "text": "Kemaleddin" }, { "answer_start": 0, "text": "Kemaleddin" } ] }, { "question": "Kemaleddin ibn Yunus ilk eğitimini kimin yanında almıştır?", "id": 966, "answers": [ { "answer_start": 315, "text": "Şeyh Yunus Rızauddin" }, { "answer_start": 315, "text": "Şeyh Yunus Rızauddin" }, { "answer_start": 315, "text": "Şeyh Yunus Rızauddin" } ] }, { "question": "Kemaleddin ibn Yunus'un babası kimdir?", "id": 967, "answers": [ { "answer_start": 315, "text": "Şeyh Yunus Rızauddin" }, { "answer_start": 315, "text": "Şeyh Yunus Rızauddin" }, { "answer_start": 315, "text": "Şeyh Yunus Rızauddin" } ] }, { "question": "Kemaleddin ibn Yunus, Bağdat'ta nerede okumaya devam etmiştir?", "id": 968, "answers": [ { "answer_start": 401, "text": "Nizamiye Medreseleri" }, { "answer_start": 401, "text": "Nizamiye Medreseleri" }, { "answer_start": 401, "text": "Nizamiye Medreseleri" } ] }, { "question": "Kemaleddin ibn Yunus, Nizamiye Medreseleri'nde kiminden ders almıştır?", "id": 969, "answers": [ { "answer_start": 453, "text": "Şerafeddin el-Tusî" }, { "answer_start": 453, "text": "Şerafeddin el-Tusî" }, { "answer_start": 453, "text": "Şerafeddin el-Tusî" } ] }, { "question": "Kemaleddin ibn Yunus Batlamyus'un hangi eserini öğrenmiştir?", "id": 970, "answers": [ { "answer_start": 525, "text": "Almagest" }, { "answer_start": 525, "text": "Almagest" }, { "answer_start": 525, "text": "Almagest" } ] }, { "question": "Kemaleddin ibn Yunus Musul'a geri dönerek nerede dersler verdi?", "id": 971, "answers": [ { "answer_start": 583, "text": "Emir Zeyneddin Camii" }, { "answer_start": 583, "text": "Emir Zeyneddin Camii" }, { "answer_start": 583, "text": "Emir Zeyneddin Camii" } ] }, { "question": "Kemaleddin ibn Yunus'un ders verdiği cami hangi isimle anılır?", "id": 972, "answers": [ { "answer_start": 675, "text": "Kemaliyye Medresesi" }, { "answer_start": 675, "text": "Kemaliyye Medresesi" }, { "answer_start": 675, "text": "Kemaliyye Medresesi" } ] } ], "context": "Kemaleddin ibn Yunus ya da Musa ibn Yunus (doğum yılı ve yeri: 1156 Musul - ölüm yılı ve yeri: 1241 Musul).Astronom, matematikçi ve İslam bilgini.Tam adı Musa bin Yunus bin Muhammed bin Men’a'dır, Künyesi ise Ebu’l-Feth’tir, lakabı Kemaleddin olup ayrıca İbn-i Yunus ve Mewsilî diye de bilinir.İlk eğitimini babası Şeyh Yunus Rızauddin'in yanında fıkıh ve hadis ilimleri öğrendi, ardından Bağdat'taki Nizamiye Medreseleri'nde okumaya devam etti. Burada Şerafeddin el-Tusî'den matematik derslerini aldı, ardından Batlamyus'un Almagest adlı eserini de öğrenir. Ardından Musul'a döndü, Emir Zeyneddin Camii'nde dersler verdi. İlim öğretmeye elverişli olarak inşa edilen bu cami Kemaliyye Medresesi olarak anıldı. Kısa zamanda şöhreti etrafa yayılan Musa Kemaleddin ibn Yunus pek çok çevreden gelen talebelere ilim öğretti. " } ] }, { "title": "Pardus", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Pardus ülkemizde hangi kuruluş tarafından geliştirilmekte olan bir işletim sistemidir?", "id": 1028, "answers": [ { "answer_start": 43, "text": "TÜBİTAK" }, { "answer_start": 43, "text": "TÜBİTAK" }, { "answer_start": 43, "text": "TÜBİTAK" } ] }, { "question": "Pardus’un planlanması hangi yıldan itibaren yapılmaya başlamıştır?", "id": 1029, "answers": [ { "answer_start": 129, "text": "2003" }, { "answer_start": 129, "text": "2003" }, { "answer_start": 129, "text": "2003" } ] }, { "question": "Pardus’un adının geldiği ve aynı zamanda Anadolu Parsı’nın bilimsel adı olan isim nedir?", "id": 1030, "answers": [ { "answer_start": 258, "text": "Panthera pardus " }, { "answer_start": 258, "text": "Panthera pardus " }, { "answer_start": 258, "text": "Panthera pardus " } ] }, { "question": "Pardus’un 2013 yılı itibariyle sürümleri hangi tabanda yayınlanmıştır?", "id": 1031, "answers": [ { "answer_start": 491, "text": "Debian " }, { "answer_start": 491, "text": "Debian " }, { "answer_start": 491, "text": "Debian " } ] } ], "context": "Pardus (yazıldığı gibi okunur), Türkiye'de TÜBİTAK tarafından geliştirilen bir Linux dağıtımı olan işletim sistemi. Planlamasına 2003 yılında başlanmış olup ilk kararlı sürümü 27 Aralık 2005’te yayınlanmıştır. Pardus adı, Anadolu Parsı'nın bilimsel adı olan Panthera pardus tullianadan gelmektedir. Pardus, ilk sürümden 2011.2 sürümüne kadar herhangi bir başka Linux dağıtımı temel alınmadan kendine özgü projelerle geliştirilmiş olup 2013 yılında yayınlanan Pardus 2013 sürümü ile beraber Debian tabanına geçilmiştir. " }, { "qas": [ { "question": "Pardus’un oluşum sürecinde başta özellikle ne dağıtımı olması araştırılmıştır?", "id": 1032, "answers": [ { "answer_start": 45, "text": "Linux" }, { "answer_start": 45, "text": "Linux" }, { "answer_start": 45, "text": "Linux" } ] }, { "question": "Pardus’un oluşum süreci araştırmalarının sonrasında hangi lisanslama yönetimini mümkün olduğu kadar çok kullanan bir dağıtım olması kararlaştırılmıştır?", "id": 1033, "answers": [ { "answer_start": 259, "text": "GPL" }, { "answer_start": 259, "text": "GPL" }, { "answer_start": 259, "text": "GPL" } ] }, { "question": "Pardus’un 2004 yılı başlarında hayata geçirilen projelerinde çalışacak en uygun kişiler nerelerden seçilmişlerdir?", "id": 1034, "answers": [ { "answer_start": 758, "text": "Türkiye'nin dört bir yanından" }, { "answer_start": 758, "text": "Türkiye'nin dört bir yanından" }, { "answer_start": 758, "text": "Türkiye'nin dört bir yanından" } ] }, { "question": "Pardus’un 2004 yılı başlarında hayata geçirilen projelerinde çalışacak en uygun kişiler hangi kuruluşun çatısı altında toplanmışlardır?", "id": 1035, "answers": [ { "answer_start": 798, "text": "TÜBİTAK/UEKAE " }, { "answer_start": 798, "text": "TÜBİTAK/UEKAE " }, { "answer_start": 798, "text": "TÜBİTAK/UEKAE " } ] } ], "context": "Pardus için mevcut işletim sistemleri, başta Linux olmak üzere incelendi, açık kaynak yazılım metodolojisi (yöntem bilimi) ve felsefesi ayrıntılı olarak çalışıldı. Bu incelemeler sonrasında, 2003 yılı sonbaharında, Linux temelli, açık kaynaklı, olabildiğince GPL lisanslama yöntemini kullanan bir işletim sistemi dağıtımı oluşturulmasına karar verildi. Pardus Projesi'nin hayata geçmesi, 2004 yılı başında teknik ekibin çekirdeğinin oluşturulmasıyla başladı. Bu aşamada Türkiye'nin Linux geçmişi, mevcut ve planlanan dağıtımlar, açık kaynak ve Linux camiası ve girişimleri de göz önüne alınarak, var olan bilgi birikimi ve deneyimden en üst düzeyde yararlanmanın yolları arandı. Sonuçta ulusal işletim sistemi geliştirilmesinde görev alması en uygun kişiler Türkiye'nin dört bir yanından seçilerek TÜBİTAK/UEKAE bünyesinde bir araya geldiler." }, { "qas": [ { "question": "Pardus’un ilk çalışan ürünün yayımlanma tarihi nedir?", "id": 1036, "answers": [ { "answer_start": 83, "text": "1 Şubat 2005" }, { "answer_start": 83, "text": "1 Şubat 2005" }, { "answer_start": 83, "text": "1 Şubat 2005" } ] }, { "question": "1 Şubat 2005’te yayımlanan Pardus’un ilk çalışan ürünün adı nedir?", "id": 1037, "answers": [ { "answer_start": 120, "text": "Pardus Çalışan CD 1.0" }, { "answer_start": 120, "text": "Pardus Çalışan CD 1.0" }, { "answer_start": 120, "text": "Pardus Çalışan CD 1.0" } ] }, { "question": "Pardus'un ağ üzerinden ilk kurulabilir sürümü hangi isimle ağ üzerinden paylaşılmıştır?", "id": 1038, "answers": [ { "answer_start": 454, "text": "Pardus 1.0" }, { "answer_start": 454, "text": "Pardus 1.0" }, { "answer_start": 454, "text": "Pardus 1.0" } ] }, { "question": "Pardus'un ilk kurulabilir sürümü hangi tarihte ağ üzerinden paylaşılmıştır?", "id": 1039, "answers": [ { "answer_start": 398, "text": "27 Aralık 2005'te" }, { "answer_start": 398, "text": "27 Aralık 2005'te" }, { "answer_start": 398, "text": "27 Aralık 2005'te" } ] }, { "question": "Pardus'un 2011.2 sürümüne kadar kullandığı paket yönetim sisteminin adı nedir?", "id": 1040, "answers": [ { "answer_start": 544, "text": "PİSİ" }, { "answer_start": 544, "text": "PİSİ" }, { "answer_start": 544, "text": "PİSİ" } ] } ], "context": "Pardus için teknik hedefi ve yöntemi belirlenen tasarı hızla ilerlemeye başladı ve 1 Şubat 2005 tarihinde ilk ürün olan Pardus Çalışan CD 1.0 yayımlandı. Tasarının amaçları ve teknik yaklaşımı hakkında Linux camiası ve kullanıcıları bilgilendirmeyi amaçlayan Çalışan CD (canlı CD) beklenenin üzerinde ilgi gördü. Sonrasında geliştirme daha çok özgün yenilik tasarılarına yoğunlaştırıldı ve nihayet 27 Aralık 2005'te Pardus'un ilk kurulabilir sürümü olan Pardus 1.0, ağ üzerinden yayımlanmaya başlandı. Pardus 2011.2 sürümüne kadar kendine özgü PİSİ paket yönetim sistemini kullanan özgün bir Linux dağıtımı olarak yoluna devam etti." }, { "qas": [ { "question": "2011 yılının son aylarından itibaren bakımı yapılmayan Pardus sürümü hangisidir?", "id": 1041, "answers": [ { "answer_start": 261, "text": "Pardus 2011" }, { "answer_start": 261, "text": "Pardus 2011" }, { "answer_start": 261, "text": "Pardus 2011" } ] }, { "question": "2 Mart 2012'de Pardus projesinin resmi sitesinden yapılan duyuruda hangi çalışmanın ismi geçmektedir?", "id": 1042, "answers": [ { "answer_start": 491, "text": "Pardus’un Yarını Çalıştayı" }, { "answer_start": 491, "text": "Pardus’un Yarını Çalıştayı" }, { "answer_start": 491, "text": "Pardus’un Yarını Çalıştayı" } ] } ], "context": "2011 yılının son aylarından itibaren TÜBİTAK bünyesinde yeniden yapılanma çalışmaları neticesinde Pardus projesi yöneticileri ve geliştirici ekip dağıtılarak tasfiye edildi. İdari ve teknolojik olarak köklü değişiklikerlerin yaşandığı bu süreçte son sürüm olan Pardus 2011 sürümünün bakımı yapılmadı. Ocak 2012'de Pardus 2011 bireysel sürümününe güncelleme desteğinin sona erdiği, e-posta listeleri üzerinden duyuruldu. 2 Mart 2012'de projenin resmi sitesinden 23-24 Mart 2012 tarihlerinde “Pardus’un Yarını Çalıştayı” adında, projenin yeniden nasıl sürdürüleceğine dair bir çalışma yapılacağı açıklandı. Çalıştayda, Pardus hakkında kararlar alacak bir kurul oluşturulmasına ve bu kurulun aşağıdaki üyelerden oluşmasına karar verildi. Ayrıca kurul üyelerinin kendi temsil ettikleri topluluklardan seçim yoluyla belirleneceği ve Pardus’un en önemli hedefinin en iyi Türkçe desteği veren işletim sistemi haline gelmek olduğu belirtildi." }, { "qas": [ { "question": "19 Haziran 2012’de Pardus projesinin hedefleri için yapılan açıklamayı kimler düzenlemişlerdir?", "id": 1043, "answers": [ { "answer_start": 26, "text": "ULAKBİM Başkanı Dr. Ahmet Kaplan ve Pardus Proje Yöneticisi Abdullah Erol " }, { "answer_start": 26, "text": "ULAKBİM Başkanı Dr. Ahmet Kaplan ve Pardus Proje Yöneticisi Abdullah Erol " }, { "answer_start": 26, "text": "ULAKBİM Başkanı Dr. Ahmet Kaplan ve Pardus Proje Yöneticisi Abdullah Erol " } ] }, { "question": "19 Haziran 2012’de Pardus projesinin yöneticisi olarak hangi isim paylaşılmıştır?", "id": 1044, "answers": [ { "answer_start": 86, "text": "Abdullah Erol " }, { "answer_start": 86, "text": "Abdullah Erol " }, { "answer_start": 86, "text": "Abdullah Erol " } ] }, { "question": "19 Haziran 2012’de Pardus projesinin toplantısında Pardus’un hangi projedeki akıllı tahtalarda kulanılacağı açıklanmıştır?", "id": 1045, "answers": [ { "answer_start": 275, "text": "FATİH" }, { "answer_start": 275, "text": "FATİH" }, { "answer_start": 275, "text": "FATİH" } ] }, { "question": "19 Haziran 2012’de Pardus projesinin toplantısında hangi dağıtımın FATİH Projesindeki akıllı tahtalarda kullanılacağı açıklanmıştır?", "id": 1046, "answers": [ { "answer_start": 62, "text": "Pardus" }, { "answer_start": 62, "text": "Pardus" }, { "answer_start": 62, "text": "Pardus" } ] } ], "context": "19 Haziran 2012 tarihinde ULAKBİM Başkanı Dr. Ahmet Kaplan ve Pardus Proje Yöneticisi Abdullah Erol projenin hedeflerini açıkladıkları bir basın toplantısı düzenlediler. Abdullah Erol'un proje yöneticisi olduğu bu toplantı ile kamuoyu tarafından öğrenildi. Toplantıda özetle FATİH Projesindeki akıllı tahtalarda Pardus kullanılacağı, yeni bir kurumsal sürüm hazırlandığı, sunucu ve mobil sürümler yapılacağı ve özel sektörle işbirliklerine gidileceği belirtildi." }, { "qas": [ { "question": "25 Ocak 2013'te yayımlanan Pardus sürümün adı nedir?", "id": 1047, "answers": [ { "answer_start": 58, "text": "Pardus 2013 Anadolu Parsı" }, { "answer_start": 58, "text": "Pardus 2013 Anadolu Parsı" }, { "answer_start": 58, "text": "Pardus 2013 Anadolu Parsı" } ] }, { "question": "2013 yılı ve sonrasında Pardus’un kullandığı tabanın adı nedir?", "id": 1048, "answers": [ { "answer_start": 16, "text": "Debian" }, { "answer_start": 16, "text": "Debian" }, { "answer_start": 16, "text": "Debian" } ] }, { "question": "Pardus 2013 sürümü sonrası bulundurduğu 3 ayrı sürümün adları nelerdir?", "id": 1049, "answers": [ { "answer_start": 448, "text": "Kurumsal, Sunucu ve Fatih" }, { "answer_start": 448, "text": "Kurumsal, Sunucu ve Fatih" }, { "answer_start": 448, "text": "Kurumsal, Sunucu ve Fatih" } ] }, { "question": "Pardus 2013 sonrası kurum ve kuruluşların ihtiyaçları için hazırlanan sürümünün adı nedir?", "id": 1050, "answers": [ { "answer_start": 448, "text": "Kurumsal" }, { "answer_start": 448, "text": "Kurumsal" }, { "answer_start": 448, "text": "Kurumsal" } ] }, { "question": "Pardus 2013 sonras Fatih sürümü nerelerde kullanmak amacıyla hazırlanmıştır?", "id": 1051, "answers": [ { "answer_start": 624, "text": "FATİH Projesindeki akıllı tahtalarda" }, { "answer_start": 624, "text": "FATİH Projesindeki akıllı tahtalarda" }, { "answer_start": 624, "text": "FATİH Projesindeki akıllı tahtalarda" } ] } ], "context": "25 Ocak 2013'te Debian tabanlı ilk kararlı Pardus sürümü 'Pardus 2013 Anadolu Parsı' adı ile yayınlandı. Böylece Pardus projesi kapsamında 2012 yılına kadar geliştirilmiş olan Pardus'a özgü PİSİ paket yönetim sistemi, ÇOMAR yapılandırma yöneticisi, YALI kurulum aracı, Müdür açılış sistemi, Kaptan ilk ayar sihirbazı ve diğer irili ufaklı tüm projeler terk edilerek tamamen Debian tabanına geçilmiş oldu. Pardus'un, Pardus 2013 sürümünden itibaren Kurumsal, Sunucu ve Fatih sürümü olmak üzere 3 ayrı sürümü bulunmaktadır. Kurumsal sürüm, kurum ve kuruluşların ihtiyaçları göz önüne alınarak hazırlanmıştır. Fatih sürümü ise FATİH Projesindeki akıllı tahtalarda kullanmak üzere hazırlanmıştır." }, { "qas": [ { "question": "Pardus’un 2013 sürümünden sonra bireysel kullanıma yönelik olan Pardus Topluluk Sürümü ne tarafından paylaşılmıştır?", "id": 1052, "answers": [ { "answer_start": 170, "text": "TÜBİTAK'tan bağımsız bir topluluk" }, { "answer_start": 170, "text": "TÜBİTAK'tan bağımsız bir topluluk" }, { "answer_start": 170, "text": "TÜBİTAK'tan bağımsız bir topluluk" } ] }, { "question": "Pardus’un TÜBİTAK'tan bağımsız bir topluluk ile geliştirilen sürümünün adı nedir?", "id": 1053, "answers": [ { "answer_start": 215, "text": "Pardus Topluluk Sürümü" }, { "answer_start": 215, "text": "Pardus Topluluk Sürümü" }, { "answer_start": 215, "text": "Pardus Topluluk Sürümü" } ] }, { "question": "Pardus Topluluk Sürümü için indirme bağlantıları nerede sağlanmaktadır?", "id": 1054, "answers": [ { "answer_start": 306, "text": "Pardus'un resmi web sayfasında" }, { "answer_start": 306, "text": "Pardus'un resmi web sayfasında" }, { "answer_start": 306, "text": "Pardus'un resmi web sayfasında" } ] } ], "context": "Pardus'un 2013 sürümünden itibaren bireysel kullanıcılara yönelik resmi bir sürümü bulunmamakla birlikte TÜBİTAK tarafından 'Pardus' isminin kullanımı için izin verilen, TÜBİTAK'tan bağımsız bir topluluk tarafından Pardus Topluluk Sürümü adı altında bireysel kullanıma yönelik bir sürümü yayınlanmaktadır. Pardus'un resmi web sayfasında; Pardus Topluluk Sürümü'nün, ev kullanıcılarının ihtiyaç duyabileceği çeşitli yazılımları barındırdığı belirtilerek, indirme bağlantıları sunulmaktadır. Pardus 2013 sürümü öncesindeki dönemde ise; bireysel kullanıcılara yönelik '2000 serisi sürümler' ile kurumsal kullanıcılara yönelik 'Pardus Kurumsal' sürümleri adı altında iki farklı sürümü yayınlanmıştır." }, { "qas": [ { "question": "Pardus’un Google Summer of Code'a katıldığı yıllar nelerdir?", "id": 1055, "answers": [ { "answer_start": 167, "text": "2008 ve 2009" }, { "answer_start": 167, "text": "2008 ve 2009" }, { "answer_start": 167, "text": "2008 ve 2009" } ] }, { "question": "Google Summer of Code'a katılan ilk yerli tasarı nedir?", "id": 1056, "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Pardus" }, { "answer_start": 0, "text": "Pardus" }, { "answer_start": 0, "text": "Pardus" } ] }, { "question": "Pardus’un CeBIT Eurasia Bilişim Fuarı’na katıldığı yıllar nelerdir?", "id": 1057, "answers": [ { "answer_start": 433, "text": "2006, 2008, 2009, 2010, 2011,2013 ve 2014 " }, { "answer_start": 433, "text": "2006, 2008, 2009, 2010, 2011,2013 ve 2014 " }, { "answer_start": 433, "text": "2006, 2008, 2009, 2010, 2011,2013 ve 2014 " } ] }, { "question": "Pardus’un ICT SummitT Now Bilişim Zirvesi'ne katıldığı yıl nedir?", "id": 1058, "answers": [ { "answer_start": 470, "text": "2014" }, { "answer_start": 470, "text": "2014" }, { "answer_start": 470, "text": "2014" } ] }, { "question": "Hangi organizasyonlara Gümüş sponsorluk ile destek sağlanıp Pardus standı açılmıştır?", "id": 1059, "answers": [ { "answer_start": 579, "text": "BİLİŞİM’2014 TBD 31. Ulusal Bilişim Kurultayı ve CITEX’2014 Ankara Bilişim Fuarı" }, { "answer_start": 579, "text": "BİLİŞİM’2014 TBD 31. Ulusal Bilişim Kurultayı ve CITEX’2014 Ankara Bilişim Fuarı" }, { "answer_start": 579, "text": "BİLİŞİM’2014 TBD 31. Ulusal Bilişim Kurultayı ve CITEX’2014 Ankara Bilişim Fuarı" } ] } ], "context": "Pardus, Google'ın öğrencilerle staj ve kendini geliştirme imkânı ile tasarılara geliştirici ve katkı sağlamayı amaçladığı açık kaynak tasarısı Google Summer of Code'a 2008 ve 2009 olmak üzere iki kere katılmıştır. Bu organizasyona ilk katılan Türk tasarısı Pardus olmuştur. Bazı dönemlerde Pardus hakkındaki gelişmeleri halka duyurmak ve tasarıya olan ilgiyi arttırmak amacıyla CeBIT Eurasia Bilişim Fuarı'na katılım sağlanmaktadır. 2006, 2008, 2009, 2010, 2011,2013 ve 2014 bu fuarlarda Pardus standı kurulmuştur.2014 yılında ICT SummitT Now Bilişim Zirvesi'nde yer alınmıştır. BİLİŞİM’2014 TBD 31. Ulusal Bilişim Kurultayı ve CITEX’2014 Ankara Bilişim Fuarı’na Gümüş sponsorluk ile katkıda bulunulmuş ve Pardus standı kurulmuştur." } ] }, { "title": "Necibüddin Semerkandi", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Samarqandi nerede yaşamıştır ?", "id": 1158, "answers": [ { "answer_start": 73, "text": "Semerkant'ta" }, { "answer_start": 73, "text": "Semerkant'ta" }, { "answer_start": 73, "text": "Semerkant'ta" } ] }, { "question": "Samarqandi'nin mesleği nedir ?", "id": 1159, "answers": [ { "answer_start": 108, "text": "doktor" }, { "answer_start": 108, "text": "doktor" }, { "answer_start": 108, "text": "doktor" } ] } ], "context": "Najib ad-Din Abu Hamid Muhammad ibn Ali ibn Umar Samarqandi 13. yüzyılda Semerkant'ta yaşamış olan bir Pers doktorudur." }, { "qas": [ { "question": "Semerkandi hayatını hangi ülkede kaybetmiştir ?", "id": 1160, "answers": [ { "answer_start": 51, "text": "Afganistan" }, { "answer_start": 51, "text": "Afganistan" }, { "answer_start": 51, "text": "Afganistan" } ] } ], "context": "Semerkandi, 1222 yılında Moğal saldırısı sırasında Afganistan'ın Herat şehrinde öldü. Hayatının az kısmı bilinmesine rağmen o, üretken tıbbi yazar ve tıbbi fikirlerin yorumcusuydu." } ] }, { "title": "İbn Tağrıberdî - Bazı Eserleri", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "en-Nücûmü'z-Zâhire fî Mülûki Mısr ve'l-Kâhire adlı eseri Türkçe'ye kim çevirmiştir?", "id": 1308, "answers": [ { "answer_start": 524, "text": " Kemal Paşazâde" }, { "answer_start": 524, "text": " Kemal Paşazâde" }, { "answer_start": 524, "text": " Kemal Paşazâde" } ] }, { "question": "İbn Tağrıberdî'nin Nil suları ile ilgili verdiği bilgiler sebebiyle aldığı ünvan nedir?", "id": 1309, "answers": [ { "answer_start": 365, "text": "“Nil nehri tarihçisi”" }, { "answer_start": 365, "text": "“Nil nehri tarihçisi”" }, { "answer_start": 365, "text": "“Nil nehri tarihçisi”" } ] }, { "question": "en-Nücûmü'z-Zâhire fî Mülûki Mısr ve'l-Kâhire adlı eser ne anlatmaktadır?", "id": 1310, "answers": [ { "answer_start": 47, "text": "Mısır tarihini, 641 yılındaki fetihten itibaren sekizbuçuk asırlık dönemini" }, { "answer_start": 47, "text": "Mısır tarihini, 641 yılındaki fetihten itibaren sekizbuçuk asırlık dönemini" }, { "answer_start": 47, "text": "Mısır tarihini, 641 yılındaki fetihten itibaren sekizbuçuk asırlık dönemini" } ] } ], "context": "en-Nücûmü'z-Zâhire fî Mülûki Mısr ve'l-Kâhire, Mısır tarihini, 641 yılındaki fetihten itibaren sekizbuçuk asırlık dönemini anlatır. Yazar, bizzat şahit olduğu şahit olduğu Sultan Ferec ve Sultan Kayıtbay zamanının âdeta günlüğünü tutmuştur. Tağırberdi bu eserde fetihten itibaren her yılın olaylarının sonunda Nil sularının kabarma ve çekilme durumunu verdiği için “Nil nehri tarihçisi” unvanını kazanmıştır. Eser, Mısır’ın Osmanlılar tarafından fethinden sonra bu eser Yavuz Sultan Selim’in emriyle İstanbul'a götürülmüş ve Kemal Paşazâde tarafından Türkçeye çevrilmiştir. Eserin bir yazması Ayasofya Kütüphanesi'ndedir.\r\n" }, { "qas": [ { "question": "Havâdisü'd-Duhûr fî Mede'l-Eyyâm ve'ş-Şuhûr içinde hangi yıldan itibaren olaylara yer verilmiştir?", "id": 1311, "answers": [ { "answer_start": 44, "text": "1436 " }, { "answer_start": 44, "text": "1436 " }, { "answer_start": 44, "text": "1436 " } ] }, { "question": "Havâdisü'd-Duhûr fî Mede'l-Eyyâm ve'ş-Şuhûr adlı eserin İstanbul'daki yazması hangi kütüphanededir?", "id": 1312, "answers": [ { "answer_start": 221, "text": "Ayasofya Kütüpahnesi’ndedir" }, { "answer_start": 221, "text": "Ayasofya Kütüpahnesi’ndedir" }, { "answer_start": 221, "text": "Ayasofya Kütüpahnesi’ndedir" } ] } ], "context": "Havâdisü'd-Duhûr fî Mede'l-Eyyâm ve'ş-Şuhûr,1436 yılından sonraki olayları kapsayan eserdir. Bu eserde de Nil’in akış rejimi ve gündelik hayata dair bazı bilgilere yer verilmiştir. İstanbul kütüphanelerindeki tek yazması Ayasofya Kütüpahnesi’ndedir.\r\n" } ] }, { "title": "Akdeniz Üniversitesi", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Akdeniz Üniversitesi hangi illerdeki yüksek öğretim kurumlarını kapsamaktadır?", "id": 1314, "answers": [ { "answer_start": 22, "text": "Antalya, Burdur ve Isparta" }, { "answer_start": 22, "text": "Antalya, Burdur ve Isparta" }, { "answer_start": 22, "text": "Antalya, Burdur ve Isparta" } ] }, { "question": "Akdeniz Üniversitesi'nin Türkiye'deki devlet üniversiteleri arasındaki sıralaması nedir?", "id": 1315, "answers": [ { "answer_start": 660, "text": "7" }, { "answer_start": 660, "text": "7" }, { "answer_start": 660, "text": "7" } ] }, { "question": "Akdeniz Üniversitesi kim tarafından kurulmuştur?", "id": 1316, "answers": [ { "answer_start": 230, "text": "Turgut Özal ve Cumhurbaşkanı Kenan Evren" }, { "answer_start": 230, "text": "Turgut Özal ve Cumhurbaşkanı Kenan Evren" }, { "answer_start": 230, "text": "Turgut Özal ve Cumhurbaşkanı Kenan Evren" } ] }, { "question": "Akdeniz Üniversitesi ne zaman kurulmuştur?", "id": 1317, "answers": [ { "answer_start": 107, "text": "20 Temmuz 1982'de" }, { "answer_start": 107, "text": "20 Temmuz 1982'de" }, { "answer_start": 107, "text": "20 Temmuz 1982'de" } ] } ], "context": "Akdeniz Üniversitesi, Antalya, Burdur ve Isparta illerindeki yüksek öğretim kurumlarını kapsayacak şekilde 20 Temmuz 1982'de kurulmuş bir devlet üniversitesidir. Türkiye'nin en köklü üniversitelerinden biridir.\r\nDönemin başbakanı Turgut Özal ve Cumhurbaşkanı Kenan Evren tarafından kurulmuştur. Tıp Fakültesi, İdari Bilgiler Fakültesi ve Hukuk Fakültesi ile ülkenin önde gelen öğretim kurumlarından biridir.\r\nTürkiye'nin en saygın eğitim kurumlarından biri olan Akdeniz Üniversitesi, çok sayıda sporcu, kaymakam, doktor ve vali çıkarmıştır. Kamu personeli seçme sınavı (KPSS) kapsamında elde ettiği başarı Türkiye ortalamasının üstünde olup Türkiye'nin en iyi 7. devlet üniversitesidir.\r\n" } ] }, { "title": "Feza Günergun", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Feza Günergun nerede doğmuştur?", "id": 1400, "answers": [ { "answer_start": 24, "text": "İstanbul" }, { "answer_start": 24, "text": "İstanbul" }, { "answer_start": 24, "text": "İstanbul" } ] }, { "question": "Feza Günergun hangi yılda doğmuştur?", "id": 1401, "answers": [ { "answer_start": 19, "text": "1956 " }, { "answer_start": 19, "text": "1956 " }, { "answer_start": 19, "text": "1956 " } ] }, { "question": "Feza Günergun nerelidir?", "id": 1402, "answers": [ { "answer_start": 34, "text": "Türk " }, { "answer_start": 34, "text": "Türk " }, { "answer_start": 34, "text": "Türk " } ] } ], "context": "Feza Günergun, (d. 1956 İstanbul) Türk Bilim Tarihçisidir\r\n" }, { "qas": [ { "question": "Feza Günergun, Japon Araştırmaları Enstitüsün'de ne zaman çalışmıştır?", "id": 1403, "answers": [ { "answer_start": 707, "text": "1997 " }, { "answer_start": 707, "text": "1997 " }, { "answer_start": 707, "text": "1997 " } ] }, { "question": "Feza Günergun profesör ünvanını kaç yılında almıştır?", "id": 1404, "answers": [ { "answer_start": 666, "text": "1998 " }, { "answer_start": 666, "text": "1998 " }, { "answer_start": 666, "text": "1998 " } ] }, { "question": "Feza Günergun \"Bilim Tarihi Doçenti\" ünvanını kaç yılında almıştır?", "id": 1405, "answers": [ { "answer_start": 629, "text": "1993 " }, { "answer_start": 629, "text": "1993 " }, { "answer_start": 629, "text": "1993 " } ] }, { "question": "Feza Günergun hangi tarihte yardımcı doçent olmuştur?", "id": 1406, "answers": [ { "answer_start": 599, "text": "1987 " }, { "answer_start": 599, "text": "1987 " }, { "answer_start": 599, "text": "1987 " } ] }, { "question": "Feza Günergun, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü Bilim Tarihi Anabilim Dalı'nda araştırma görevlisi olarak görevine ne zaman başlamıştır?", "id": 1407, "answers": [ { "answer_start": 462, "text": "1985 " }, { "answer_start": 462, "text": "1985 " }, { "answer_start": 462, "text": "1985 " } ] }, { "question": "Feza Günergun, M.Sc.Dr. unvanını hangi çalışması ile almıştır?", "id": 1408, "answers": [ { "answer_start": 344, "text": "\"14-17. Yüzyıllarda Anorganik Kimyasal İlaçlar\"" }, { "answer_start": 344, "text": "\"14-17. Yüzyıllarda Anorganik Kimyasal İlaçlar\"" }, { "answer_start": 344, "text": "\"14-17. Yüzyıllarda Anorganik Kimyasal İlaçlar\"" } ] }, { "question": "Feza Günergun, M.Sc.Dr. unvanını ne zaman almıştır?", "id": 1409, "answers": [ { "answer_start": 421, "text": "1984 yılında" }, { "answer_start": 421, "text": "1984 yılında" }, { "answer_start": 421, "text": "1984 yılında" } ] }, { "question": "Feza Günergun, \"14-17. Yüzyıllarda Anorganik Kimyasal İlaçlar\" konulu doktora çalışmasını nerede yapmıştır?", "id": 1410, "answers": [ { "answer_start": 248, "text": "İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Deontoloji Anabilim Dalı'nda" }, { "answer_start": 248, "text": "İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Deontoloji Anabilim Dalı'nda" }, { "answer_start": 248, "text": "İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Deontoloji Anabilim Dalı'nda" } ] }, { "question": "Feza Günergun, İstanbul Üniversitesi Kimya Mühendisliği Fakültesi'nden hangi yılda mezun olmuştur?", "id": 1411, "answers": [ { "answer_start": 219, "text": "1980 " }, { "answer_start": 219, "text": "1980 " }, { "answer_start": 219, "text": "1980 " } ] }, { "question": "Feza Günergun İstanbul Üniversitesi'nin hangi fakültesinden mezun olmuştur?", "id": 1412, "answers": [ { "answer_start": 185, "text": "Kimya Mühendisliği Fakültesi" }, { "answer_start": 185, "text": "Kimya Mühendisliği Fakültesi" }, { "answer_start": 185, "text": "Kimya Mühendisliği Fakültesi" } ] }, { "question": "Feza Günergun hangi üniversitede okumuştur?", "id": 1413, "answers": [ { "answer_start": 163, "text": "İstanbul Üniversitesi " }, { "answer_start": 163, "text": "İstanbul Üniversitesi " }, { "answer_start": 163, "text": "İstanbul Üniversitesi " } ] }, { "question": "Feza Günergun hangi lisede okumuştur?", "id": 1414, "answers": [ { "answer_start": 105, "text": "Notre Dame de Sion Fransız Lisesi" }, { "answer_start": 105, "text": "Notre Dame de Sion Fransız Lisesi" }, { "answer_start": 105, "text": "Notre Dame de Sion Fransız Lisesi" } ] }, { "question": "Feza Günergun'un anne-babasının adları nelerdir?", "id": 1415, "answers": [ { "answer_start": 46, "text": "Asuman Baytop ve Turhan Baytop" }, { "answer_start": 46, "text": "Asuman Baytop ve Turhan Baytop" }, { "answer_start": 46, "text": "Asuman Baytop ve Turhan Baytop" } ] }, { "question": "Feza Günergun'un babasının mesleği nedir?", "id": 1416, "answers": [ { "answer_start": 28, "text": "botanikçi" }, { "answer_start": 28, "text": "botanikçi" }, { "answer_start": 28, "text": "botanikçi" } ] }, { "question": "Feza Günergun'un annesinin mesleği nedir?", "id": 1417, "answers": [ { "answer_start": 28, "text": "botanikçi" }, { "answer_start": 28, "text": "botanikçi" }, { "answer_start": 28, "text": "botanikçi" } ] } ], "context": "Türk bilim tarihinin önemli botanikçilerinden Asuman Baytop ve Turhan Baytop'un kızıdır. Lise öğrenimini Notre Dame de Sion Fransız Lisesi'nde tamamladıktan sonra İstanbul Üniversitesi Kimya Mühendisliği Fakültesi'nden 1980 yılında mezun olmuştur. İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Tıp Tarihi ve Deontoloji Anabilim Dalı'nda yaptığı \"14-17. Yüzyıllarda Anorganik Kimyasal İlaçlar\" konulu doktora çalışması ile 1984 yılında M.Sc.Dr. unvanını almıştır. 1985 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü Bilim Tarihi Anabilim Dalı'na araştırma görevlisi olarak girmiştir. 1987 yılında Yardımcı doçent, 1993 yılında \"Bilim Tarihi Doçenti\", 1998 yılında profesör unvanını almıştır. 1997 yılında Kyoto'da Japon Araştırmaları Enstitüsün'de misafir araştırmacı olarak çalışmıştır.\r\n" }, { "qas": [ { "question": "Feza Günergun, BİMDOK Yönetim Kurulu üyeliği görevini hangi yıllar arasında yürütmüştür?", "id": 1418, "answers": [ { "answer_start": 303, "text": "1994 - 1998" }, { "answer_start": 303, "text": "1994 - 1998" }, { "answer_start": 303, "text": "1994 - 1998" } ] }, { "question": "Feza Günergun, İstanbul Üniversitesi Bilim Tarihi Müze ve Dokümantasyon Merkezi Yönetim Kurulu üyeliği görevine hangi yılda başlamıştır?", "id": 1419, "answers": [ { "answer_start": 164, "text": "1994 " }, { "answer_start": 164, "text": "1994 " }, { "answer_start": 164, "text": "1994 " } ] }, { "question": "Feza Günergun, Uluslararası Bilim Tarihi ve Felsefesi Birliği'nin \"Bilim ve Teknoloji Tarihi Komisyonu\" başkan yardımcılığı görevini hangi yıllar arasında yürütmüştür?", "id": 1420, "answers": [ { "answer_start": 164, "text": "1994 - 2001 " }, { "answer_start": 164, "text": "1994 - 2001 " }, { "answer_start": 164, "text": "1994 - 2001 " } ] }, { "question": "Feza Günergun, Uluslararası Bilim Tarihi ve Felsefesi Birliği'nin \"Bilim ve Teknoloji Tarihi Komisyonu\" başkan yardımcılığı görevine hangi yılda başlamıştır?", "id": 1421, "answers": [ { "answer_start": 164, "text": "1994 " }, { "answer_start": 164, "text": "1994 " }, { "answer_start": 164, "text": "1994 " } ] }, { "question": "Feza Günergun, Türk Bilim Tarihi Kurumu Genel Sekreterliği görevine hangi yılda başlamıştır?", "id": 1422, "answers": [ { "answer_start": 86, "text": "1989 " }, { "answer_start": 86, "text": "1989 " }, { "answer_start": 86, "text": "1989 " } ] }, { "question": "Feza Günergun, Türk Bilim Tarihi Kurumu Genel Sekreterliği görevini hangi yıllar arasında yürütmüştür?", "id": 1423, "answers": [ { "answer_start": 86, "text": "1989 - 2000 " }, { "answer_start": 86, "text": "1989 - 2000 " }, { "answer_start": 86, "text": "1989 - 2000 " } ] } ], "context": "Ocak 2001 tarihinden itibaren Bilim Tarihi Anabilim Dalı Başkanlığı'nı yürütmektedir. 1989 - 2000 yılları arasında Türk Bilim Tarihi Kurumu (TBTK) Genel Sekreteri, 1994 - 2001 yılları arasında Uluslararası Bilim Tarihi ve Felsefesi Birliği'nin \"Bilim ve Teknoloji Tarihi Komisyonu\" başkan yardımcılığı, 1994 - 1998 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Bilim Tarihi Müze ve Dokümantasyon Merkezi (BİMDOK) Yönetim Kurulu üyesi olarak görev yapmıştır.\r\n" } ] }, { "title": "İstanbul Üniversitesi Gözlemevi", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "İstanbul Üniversitesi Gözlemevi Araştırma ve Uygulama Merkezi hangi fakülte bünyesinde kurulmuştur?", "id": 1448, "answers": [ { "answer_start": 76, "text": "Fen Fakültesi" }, { "answer_start": 76, "text": "Fen Fakültesi" }, { "answer_start": 76, "text": "Fen Fakültesi" } ] }, { "question": "İstanbul Üniversitesi Gözlemevi Araştırma ve Uygulama Merkezi'nin kurulma amacı nedir?", "id": 1449, "answers": [ { "answer_start": 75, "text": " Fen Fakültesi bünyesinde kurulan Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü'nün araştırma ve gözlemlerinde kullanılması " }, { "answer_start": 75, "text": " Fen Fakültesi bünyesinde kurulan Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü'nün araştırma ve gözlemlerinde kullanılması " }, { "answer_start": 75, "text": " Fen Fakültesi bünyesinde kurulan Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü'nün araştırma ve gözlemlerinde kullanılması " } ] }, { "question": "İstanbul Üniversitesi Gözlemevinin ne gibi amaçları vardır?", "id": 1450, "answers": [ { "answer_start": 661, "text": "Gerek yurt dışından alınan gerekse İstanbul Üniversitesi Gözlemevi'nde elde edilen verileri kullanarak ve gerekli bilgisayar programlarını yazarak araştırmalar yapıp yayınlamak" }, { "answer_start": 661, "text": "Gerek yurt dışından alınan gerekse İstanbul Üniversitesi Gözlemevi'nde elde edilen verileri kullanarak ve gerekli bilgisayar programlarını yazarak araştırmalar yapıp yayınlamak" }, { "answer_start": 661, "text": "Gerek yurt dışından alınan gerekse İstanbul Üniversitesi Gözlemevi'nde elde edilen verileri kullanarak ve gerekli bilgisayar programlarını yazarak araştırmalar yapıp yayınlamak" } ] }, { "question": "İstanbul Üniversitesi Gözlemevi hangi amaçla açılmıştır?", "id": 1451, "answers": [ { "answer_start": 76, "text": "Fen Fakültesi bünyesinde kurulan Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü'nün araştırma ve gözlemlerinde kullanılması amacıyla" }, { "answer_start": 76, "text": "Fen Fakültesi bünyesinde kurulan Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü'nün araştırma ve gözlemlerinde kullanılması amacıyla" }, { "answer_start": 76, "text": "Fen Fakültesi bünyesinde kurulan Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü'nün araştırma ve gözlemlerinde kullanılması amacıyla" } ] }, { "question": "İstanbul Üniversitesi Gözlemevi kaç yılında açılmıştır?", "id": 1452, "answers": [ { "answer_start": 63, "text": "1933 yılında" }, { "answer_start": 63, "text": "1933 yılında" }, { "answer_start": 63, "text": "1933 yılında" } ] } ], "context": "İstanbul Üniversitesi Gözlemevi Araştırma ve Uygulama Merkezi, 1933 yılında Fen Fakültesi bünyesinde kurulan Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü'nün araştırma ve gözlemlerinde kullanılması amacıyla açılmıştır. Gözlemsel astronomi konusunda çalışmalara evsahipliği yapan merkez;\r\n\r\nYıldız, güneş, uydu, astroid, kuyrukluyıldız, meteor, metorit ve tutulma gözlemleri yapmak ve gözlem verilerini değerlendirmek. \r\nDünyanın sayılı 200 gözlem veri merkezi ile 1939 yılından bu yana sürdürülen veri alışverişini sürdürmek. \r\nNASA, ESA gibi kuruluşların atmosfer dışından gözlem yapmak amacıyla uzaya gönderdiği yapay uydu verilerini alıp indirgemek ve değerlendirmek\r\nGerek yurt dışından alınan gerekse İstanbul Üniversitesi Gözlemevi'nde elde edilen verileri kullanarak ve gerekli bilgisayar programlarını yazarak araştırmalar yapıp yayınlamak. gibi amaçlar gütmektedir." }, { "qas": [ { "question": "Gözlemevi binası hangi mimari akım içinde değerlendirilmektedir?", "id": 1453, "answers": [ { "answer_start": 143, "text": " rasyonel-modernist akım" }, { "answer_start": 143, "text": " rasyonel-modernist akım" }, { "answer_start": 143, "text": " rasyonel-modernist akım" } ] }, { "question": "Gözlemevi inşasında kimin çizimleri kullanılmıştır?", "id": 1454, "answers": [ { "answer_start": 62, "text": "mimar Arif Hikmet Holtay'ın" }, { "answer_start": 62, "text": "mimar Arif Hikmet Holtay'ın" }, { "answer_start": 62, "text": "mimar Arif Hikmet Holtay'ın" } ] }, { "question": "Gözlemevi hangi yıllar arasında inşa edilmiştir?", "id": 1455, "answers": [ { "answer_start": 33, "text": " 1934-1936" }, { "answer_start": 33, "text": " 1934-1936" }, { "answer_start": 33, "text": " 1934-1936" } ] } ], "context": "Gözlemevi olarak kullanılan yapı, 1934-1936 yılları arasında, mimar Arif Hikmet Holtay'ın çizimlerine göre inşa edilmiştir. Yapı, mimari olarak rasyonel-modernist akım içinde değerlendirilmektedir. Hâlen etkin olarak aynı amaçla kullanılmaktadır." }, { "qas": [ { "question": "İstanbul Üniversitesi Gözlemevi'ndeki yenileştirme çalışmaları kaç yılında başlamıştır?", "id": 1456, "answers": [ { "answer_start": 77, "text": "2009 " }, { "answer_start": 77, "text": "2009 " }, { "answer_start": 77, "text": "2009 " } ] }, { "question": "İstanbul Üniversitesi Gözlemevi ana binası kaç yılında yapılmıştır?", "id": 1457, "answers": [ { "answer_start": 28, "text": "1933" }, { "answer_start": 28, "text": "1933" }, { "answer_start": 28, "text": "1933" } ] }, { "question": "Gözlemevi ana binasına hangi malzemelerle takviye ve iyileştirme yapılmıştır?", "id": 1458, "answers": [ { "answer_start": 220, "text": "karbon fiberlerle ve çeliklerle" }, { "answer_start": 220, "text": "karbon fiberlerle ve çeliklerle" }, { "answer_start": 220, "text": "karbon fiberlerle ve çeliklerle" } ] }, { "question": "Gözlemevi ana binasındaki yenileştirme çalışmaları hangi tarihte tamamlanmıştır?", "id": 1459, "answers": [ { "answer_start": 145, "text": "8 Temmuz 2013" }, { "answer_start": 145, "text": "8 Temmuz 2013" }, { "answer_start": 145, "text": "8 Temmuz 2013" } ] }, { "question": "Gözlemevi ana binası hangi proje çerçevesinde yenileştirilmiştir?", "id": 1460, "answers": [ { "answer_start": 99, "text": "yenileştirme çalışmaları projesi" }, { "answer_start": 99, "text": "yenileştirme çalışmaları projesi" }, { "answer_start": 99, "text": "yenileştirme çalışmaları projesi" } ] } ], "context": "Gözlemevi ana binası (Yapım 1933) ve etrafındaki farklı yapılaşmalar (1950), 2009 yılında başlayan yenileştirme çalışmaları projesi çerçevesinde 8 Temmuz 2013 tarihinde tamamlanmıştır. Bu çalışmalar sonucunda ana binaya karbon fiberlerle ve çeliklerle takviye ve iyileştirme yapılıp aslına uygun restorasyonu tamamlanmıştır. Çevre binaların 1999 depremi sonrası oluşan hasarlı kalıntıları tamamen yıkılarak yerine ana bina ile uyumlu Avrupa'nın en modern ve işlevsel Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü ve Gözlemevi Uygulama ve Araştırma Merkezi bina kompleksi oluşturuldu." } ] }, { "title": "Atmaca (füze)", "paragraphs": [ { "qas": [], "context": "Atmaca Füzesi Roketsan tarafından geliştirilmekte olup asgari 200km menzilli gemisavar füzesi. Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'nın ve Deniz Hava Komutanlığı'nın milli silah sistemleri projeleri için üretilmektedir. Füze deniz hedefleri dışında denizden karaya hedefler için de kullanılabilecek.Füze fırlatıldıktan sonra hedef güncellemesi yapılabilecek." } ] }, { "title": "Civayla Çalışan Saat", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "bu saatte hareket ettirici güç nedir?", "id": 1535, "answers": [ { "answer_start": 300, "text": "ağırlık" }, { "answer_start": 300, "text": "ağırlık" }, { "answer_start": 300, "text": "ağırlık" } ] }, { "question": "çarkın geriye doğtu dönmesine engel olan ve bir sarkaç hareketi kazandıran düzenek neyin sayesinde gerçekleşir?", "id": 1536, "answers": [ { "answer_start": 93, "text": "civa" }, { "answer_start": 93, "text": "civa" }, { "answer_start": 93, "text": "civa" } ] }, { "question": "çarkın geriye dönmesine engel olan ve sarkaç harketi kazandıran civa nerede bulunur?", "id": 1537, "answers": [ { "answer_start": 423, "text": "çarkın içinde" }, { "answer_start": 423, "text": "çarkın içinde" }, { "answer_start": 423, "text": "çarkın içinde" } ] }, { "question": "Bu çarkın dönmesi neyin üzerine tanışır?", "id": 1538, "answers": [ { "answer_start": 659, "text": "usturlap" }, { "answer_start": 659, "text": "usturlap" }, { "answer_start": 659, "text": "usturlap" } ] } ], "context": "Libros del saber de astronomía isimli eserin konuya özel bölümünde sunulan dördüncü saat bir civayla çalışan saattir (relogio dell argentuiuo). A. Wegener1 saati şu şekilde tanımlamaktadır:«Bu saatin düzeneği, 24 saatte tam bir dönme gerçekleştiren bir dişliden oluşmaktadır.Hareket ettirici güç bir ağırlıktır, çarkın geriye dönmesine engel olan ve bir sarkaç hareketi veren düzenek cıva aracılığıyla gerçekleşir.Bu cıva, çarkın içinde bulunur ve enine duvarlar arasından sadece çok küçük bağlantı delikleriyle ket vurarak ağırlığın çekme etkisine sadece yavaş yavaş baş eğer. Bu çarkın dönmesi, saatin oldukça sanatsal saat kadranı olarak görülebilecek bir usturlap üzerine taşınır.Bu usturlap üzerinde saatlerin dışında aynı zamanda güneşin ve yıldızların konumu ve hatta gökyüzünün hali hazırdaki bütün görünüşü okunabilir. Demek ki usturlap yerine bu saat düzeneği bir gök küresiylede bağlantılandırılabilir. Ayrıca zillerin uygun bir biçimde yerleştirilmesi yoluyla bundan bir tür çalar saat üretilebilir.»" }, { "qas": [ { "question": "Civalı saati «compartmented cylindrical clepsydra» olarak nitelendiren kişi kimdir?", "id": 1539, "answers": [ { "answer_start": 562, "text": "Bedini" }, { "answer_start": 562, "text": "Bedini" }, { "answer_start": 562, "text": "Bedini" } ] }, { "question": "kitabı yayınlandıktan kısa bir süre sonra bu saatin tarifi ve resmi Salomon de Caus (1615)’un hareket kuvvetlerinin temelleri'nden birisi olarak yayınlanan kişi kimdir?", "id": 1540, "answers": [ { "answer_start": 130, "text": "Parisio" }, { "answer_start": 130, "text": "Parisio" }, { "answer_start": 130, "text": "Parisio" } ] }, { "question": "bu saatin kaç parçalık silindir taslağı sadece yarıya kadar civa yerine su ile doldurulmuştur?", "id": 1541, "answers": [ { "answer_start": 475, "text": "12" }, { "answer_start": 475, "text": "12" }, { "answer_start": 475, "text": "12" } ] } ], "context": "Sua Nuova Inventione d’Horologio con una sola Ruota)5.Güya onun tarafından icat edilmiş olan saatte, cıva su ile değiştirilmiştir.Parisio’nun kitabının yayınlanmasından kısa bir süre sonra bu saatin tarifi ve resmi, Salomon de Caus (1615)’un «Hareket Kuvvetlerinin Temelleri» (raisons des forces mouvantes)’nden birisi olarak yayınlandı6.Bu saat Johannes Kepler tarafından da anılmaktadır7.Aslında Libros del saber de astronomía’da tarif edilen modelden başka birşey olmayan,12 parçalı silindir kasnağı sadece yarıya kadar civa yerine su ile doldurulmuş olan ve Bedini tarafından «compartmented cylindrical clepsydra» olarak nitelendirilen bu formdaki saat,Avrupa’da 17. ve 18. yüzyılda büyük bir yayılma elde etmişti.Küçük farklılılar gösteren birçok tipten birisi,Pater Francesco Eschinardi (1648)8 adıyla ilintilidir.Benzer bir alet üç Campani kardeş (1656) tarafından Papa VII. Alexander’a sunulmuştur9.Bu saatin silindir kasnağı su yerine yine civa içermektedir ve hemen hemen diğerleri nasılsa, bu da düzensizçalışmaktadır. Bununla birlikte saat,Papa tarafından önemli bir buluş olarak övülmüştür10.Bazı yapım özelliklerinin tarifi dışında Campani saatinden geriye hiç birşey kalmamıştır11." } ] }, { "title": "İbn er-Raḳḳām’ın Güneş Saati", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "«Gölgeler Bilgisi Hakkında Risale»'de güneş saati tarif eden kişiler kimlerdir?", "id": 1542, "answers": [ { "answer_start": 81, "text": "EbūʿAbdallāh Muḥammed b. İbrāhīm er-Raḳḳām" }, { "answer_start": 81, "text": "EbūʿAbdallāh Muḥammed b. İbrāhīm er-Raḳḳām" }, { "answer_start": 81, "text": "EbūʿAbdallāh Muḥammed b. İbrāhīm er-Raḳḳām" } ] }, { "question": "EbūʿAbdallāh Muḥammed b. İbrāhīm er-Raḳḳām Gölgeler Bilgisi Hakkında Risale'nin kaçıncı bölümünde yüzer pusulayla bağlantılı bir güneş saati tarifi vermektedir?", "id": 1543, "answers": [ { "answer_start": 67, "text": "44." }, { "answer_start": 67, "text": "44." }, { "answer_start": 67, "text": "44." } ] }, { "question": "EbūʿAbdallāh Muḥammed b. İbrāhīm er-Raḳḳām hangi dönemde Granada'da faaliyet göstermiştir?", "id": 1544, "answers": [ { "answer_start": 249, "text": "Nasiriler" }, { "answer_start": 249, "text": "Nasiriler" }, { "answer_start": 249, "text": "Nasiriler" } ] }, { "question": "EbūʿAbdallāh Muḥammed b. İbrāhīm er-Raḳḳām Nasiriler döneminde nerede bilgin olarak faaliet göstermiştir?", "id": 1545, "answers": [ { "answer_start": 269, "text": "Granada" }, { "answer_start": 269, "text": "Granada" }, { "answer_start": 269, "text": "Granada" } ] }, { "question": "ahşap diske hâkkedilmiş güneş saati için kuzeygüney yönünü ayarlamaya yarayan hangi taştır?", "id": 1546, "answers": [ { "answer_start": 352, "text": "manyetik taş" }, { "answer_start": 352, "text": "manyetik taş" }, { "answer_start": 352, "text": "manyetik taş" } ] } ], "context": "«Gölgeler Bilgisi Hakkında Risale» (Risāle fī ʿİlm eẓ-Ẓilāl)’sinin 44. bölümünde EbūʿAbdallāh Muḥammed b. İbrāhīm er-Raḳḳām1 (ö. 715/1315) yüzer pusulayla bağlantılı bir güneş saati tarif etmektedir2. Murcia’lı bu astronom,matematikçi ve tabipti ve Nasiriler döneminde Granada’da faaliyet gösteren bilginlerdendi. Bir tahta parçasının üstüne oturtulan manyetik taş, ahşap diske hâkkedilmiş güneş saati için kuzeygüney yönünü ayarlamaya yaramaktadır.Saat ipek iplerde asılı olarak dengede tutulmaktadır.Oldukça benzer bir araç Pedro Nunes (1537)’e atfedilmektedir (bir sonraki model)." } ] }, { "title": "Önay Sözer", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Önay Sözer kaç yılında doğmuştur?", "id": 1603, "answers": [ { "answer_start": 16, "text": "1936" }, { "answer_start": 16, "text": "1936" }, { "answer_start": 16, "text": "1936" } ] } ], "context": "Önay Sözer, (D. 1936, İstanbul), Türk akademisyen" }, { "qas": [ { "question": "Önay Sözer hangi fakülteden mezun olmuştur?", "id": 1604, "answers": [ { "answer_start": 47, "text": "Hukuk Fakültesi" }, { "answer_start": 47, "text": "Hukuk Fakültesi" }, { "answer_start": 47, "text": "Hukuk Fakültesi" } ] }, { "question": "Önay Sözer kaç yılında asistanlık görevine başlamıştır?", "id": 1605, "answers": [ { "answer_start": 74, "text": "1961" }, { "answer_start": 74, "text": "1961" }, { "answer_start": 74, "text": "1961" } ] }, { "question": "Önay Sözer kaç yılında doçentlik ünvanını almıştır?", "id": 1606, "answers": [ { "answer_start": 158, "text": "1973" }, { "answer_start": 158, "text": "1973" }, { "answer_start": 158, "text": "1973" } ] }, { "question": "Önay Sözer kaç yılından bu yana Sistematik Felsefe ve Mantık Anabilim Dalında Profesörlük yapmıştır?", "id": 1607, "answers": [ { "answer_start": 179, "text": "1992" }, { "answer_start": 179, "text": "1992" }, { "answer_start": 179, "text": "1992" } ] } ], "context": "İstanbul Erkek Lisesi ve İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi.1961 yılında aynı üniversitenin Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'nde asistan oldu. 1973 yılında doçent, 1992'den beri aynı yerde Sistematik Felsefe ve Mantık Anabilim Dalında Profesörlüğü yapmaktadır. Önay Sözer'in felsefedeki ilgi alanı içine Fenomenoloji ve Hegel Felsefesi, Yapısalcılık ve Yapısalcı sonrası sorunlar girmektedir." } ] }, { "title": "Anadolu'da Bilim", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Fenike alfabesini hangi uygarlık bulmuştur?", "id": 1705, "answers": [ { "answer_start": 727, "text": "Firigya uygarlığı" }, { "answer_start": 727, "text": "Firigya uygarlığı" }, { "answer_start": 727, "text": "Firigya uygarlığı" } ] }, { "question": "Firigyalıların oluşturduğu ana tanrıça kültü'nün ismi nedir?", "id": 1706, "answers": [ { "answer_start": 817, "text": "Kybele" }, { "answer_start": 817, "text": "Kybele" }, { "answer_start": 817, "text": "Kybele" } ] } ], "context": "Coğrafi konumu çeşitli bölgelerle bir köprü niteliğinde olan Anadolu yarımadasından ilk uygarlıklarıntarihi M.Ö. 8000’lere kadar götürülmekte olup, bu uygarlığın bugünkü Aksaray ili civarında olduğubelirlenmektedir. Daha geç tarihli olanlar arasında ise Hitit, Urartu, Firig ve Lidya uygarlıklarısayılabilir.Hititlerin Mezopotamya kökenli “şekel” ve “mina” adlı ağırlık birimlerini kullandıkları, en çok bakırve tunçtan eşyalar yaptıkları, çivi yazısı ve hiyeroglif yazı olmak üzere iki çeşit yazıları olduklarıbilinmektedir.Van gölü civarında gelişen Urartu uygarlığında ise çivi yazısı ve resim yazısı kullanılmış, yapmışoldukları kapların üzerine, onların hacimlerini yazmışlardır.En önemli merkezleri Gordion ve Midas olan Firigya uygarlığının Fenike alfabesinin Batı’yayayılmasında önemli rolü olmuştur. Ayrıca, Kybele adı verilen ana tanrıça kültü de bu uygarlıktanYunanlılara geçmiştir. Bakır-kalay alaşımı olan tunçtan eşyalar yapmışlar, bazı müzik aletlerini icatetmişler (simbal, flüt gibi), kilim dokumuşlardır. Kilim için kullandıkları “tapetes” adı bugünFransızcada “tapis” biçimini almıştır.Batı Anadolu’daki Lidya uygarlığının en büyük başarısı ise parayı icat etmiş olmasıdır. Böylece odönemin ekonomik hayatında büyük gelişme sağlanmış, modern ekonominin temelleri atılmıştır." } ] }, { "title": "Prof. Dr. Fuat Sezgin'in Açılış Dersi", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Hindlilerin oluşturduğu ve İran ekolünden gelen bilginlerin Arapçaya çevirdiği eserin adı nedir?", "id": 1736, "answers": [ { "answer_start": 234, "text": "Siddhanta" }, { "answer_start": 234, "text": "Siddhanta" }, { "answer_start": 234, "text": "Siddhanta" } ] } ], "context": "İslamın ikinci, miladın sekizinci yüzyılında Bağdat, Bizans,Mısır ve Asya’dan bilim adamlarının ve kitaplarının akın ettiği bir merkez olmuştu. O yüzyılın ortalarında İran ekolundan gelmiş olan bilginler Hindlilerin önemli ve hacimli Siddhanta adlı matematik veastronomik kitabını Arapçaya çevirdiler. Bununla sıfır rakamı İslamdünyasına ulaştı, bir kaç yüzyıl sonra da, İberik yarımadasına, oradanda Batı Avrupa’ya ulaşmış olacaktı." } ] }, { "title": "Ali bin Abbas'ın Hayatı", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Ali bin Abbas İran'ın hangi eyaletinde doğmuştur?", "id": 1745, "answers": [ { "answer_start": 59, "text": "Cündişapur" }, { "answer_start": 59, "text": "Cündişapur" }, { "answer_start": 59, "text": "Cündişapur" } ] }, { "question": "Ali bin Abbas ünlü bir fizikçi olmaya hangi Büveyhoğulları hanedanı zamanında başlamıştır?", "id": 1746, "answers": [ { "answer_start": 290, "text": "Büveyhoğulları hanedanından Adudüddevle" }, { "answer_start": 290, "text": "Büveyhoğulları hanedanından Adudüddevle" }, { "answer_start": 290, "text": "Büveyhoğulları hanedanından Adudüddevle" } ] }, { "question": "Büveyhoğulları hanedanından Adududdevle nerede ve ne zaman Ali bin Abbas'ın çalıştığı iki hastane açmıştır?", "id": 1747, "answers": [ { "answer_start": 446, "text": "Şiraz'da ve 994 yılında Bağdat'ta" }, { "answer_start": 446, "text": "Şiraz'da ve 994 yılında Bağdat'ta" }, { "answer_start": 446, "text": "Şiraz'da ve 994 yılında Bağdat'ta" } ] } ], "context": "Ali Bin Abbas 932 yılında doğmuştur. Ali bin Abbas İran'ın Cündişapur eyaletinin güneybatısındaki Ahvaz şehrinde doğdu ve Ebu Mahir Musa Bin Seyyar'ın öğrencisi oldu ve ilk çalışmalarını bu şehirde yaptı. Zamanının en saygıdeğer üç tıp aliminden birisiydi. 939'dan 996'ya kadar hüküm süren Büveyhoğulları hanedanından Adudüddevle zamanında ünlü bir fizikçi olmaya başlamıştır. Adududevle, zamanında alimleri koruyan onları destekleyen biriydi ve Şiraz'da ve 994 yılında Bağdat'ta Ali bin Abbas'ın çalıştığı iki hastane açmıştı. Ali bin Abbas'ın soyu Mecusiliğe mensuptu-el-Mecusi adı da buradan gelmektedir-ama kendisi Müslümandı. Onun Allah inancı ve O'na duyduğu saygı, ibadetinde ve yaşam tarzında, üslubunda çalışma hayatı boyunca kendini göstermiştir." } ] }, { "title": "Tıp etiği ve araştırma metodolojisi", "paragraphs": [ { "qas": [], "context": "Çalışma, doktorlar ve hastalar arasındaki sağlıklı ilişki ve tıp etiğinin önemi üzerinde durmaktadır. Ayrıca bu eser günümüzdeki modern tıbbi araştırmalara benzer bilimsel metodolojinin ayrıntılarını açıklamaktadır." } ] }, { "title": "Muhibbe Darga", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Muhibbe Darga hangi iki alanda dünyanın en önemli uzmanları arasındadır?", "id": 1753, "answers": [ { "answer_start": 149, "text": "hiyeroglif ve çivi yazısı" }, { "answer_start": 149, "text": "hiyeroglif ve çivi yazısı" }, { "answer_start": 149, "text": "hiyeroglif ve çivi yazısı" } ] }, { "question": "Hitit kaynaklarını kullanarak yazdığı en önemli eserinin adı nedir?", "id": 1754, "answers": [ { "answer_start": 290, "text": "Eski Anadolu Kadını" }, { "answer_start": 290, "text": "Eski Anadolu Kadını" }, { "answer_start": 290, "text": "Eski Anadolu Kadını" } ] } ], "context": "Ayşe Muhibbe Darga (d. 13 Haziran 1921, İstanbul - ö. 6 Mart 2018, İstanbul) Türk arkeolog. Türkiye'nin ilk kadın arkeologlarından biri olan Darga, hiyeroglif ve çivi yazısı konusunda dünyanın en önemli uzmanları arasındadır. Hitit kaynaklarını kullanarak kaleme aldığı en popüler eseri, \"Eski Anadolu Kadını\"dır." } ] }, { "title": "HÜRJET'in Önemi", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Yetkililer Hürjet projesinin Türkiye'de hangi sanayi dalında oldukça önemli olduğunu görmektedir?", "id": 1827, "answers": [ { "answer_start": 48, "text": "havacılık sanayisi" }, { "answer_start": 48, "text": "havacılık sanayisi" }, { "answer_start": 48, "text": "havacılık sanayisi" } ] }, { "question": "Hürjet projesinin hangi bir diğer proje ile arasında bir sanayi geçişi sağlanacağı belirtilmiştir?", "id": 1828, "answers": [ { "answer_start": 218, "text": "Milli Muharip Uçak Projesi" }, { "answer_start": 218, "text": "Milli Muharip Uçak Projesi" }, { "answer_start": 218, "text": "Milli Muharip Uçak Projesi" } ] } ], "context": "TUSAŞ yetkilileri, HÜRJET Projesi’ni Türkiye’de havacılık sanayisinin gelişimi açısından oldukça önemli görmektedir. Projenin, başarılı sonuçlar al25ınan ve yeni sürümlerle sürdürülen HÜRKUŞ ile çalışmaları devam eden Milli Muharip Uçak Projesi arasındaki sanayi geçişini sağlayacağını belirtmektedirler." } ] }, { "title": "Piri Reis'in Yaşamı", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Piri Reis'in Osmanlı İmparatorluğu'nun Akdeniz Hakimiyetini sağlamak için yaptığı seferlerin başlangıç noktası neresidir?", "id": 1896, "answers": [ { "answer_start": 185, "text": "Gelibolu" }, { "answer_start": 185, "text": "Gelibolu" }, { "answer_start": 185, "text": "Gelibolu" } ] }, { "question": "Gelibolu'da yetişen Piri Reis'in yanında denizciliğe başladığı amcasının adı nedir?", "id": 1897, "answers": [ { "answer_start": 232, "text": "Kemal Reis" }, { "answer_start": 232, "text": "Kemal Reis" }, { "answer_start": 232, "text": "Kemal Reis" } ] }, { "question": "Piri Reis Gelibolu'da dünya haritasını kaç yılında hazırlamıştır?", "id": 1898, "answers": [ { "answer_start": 522, "text": "1513" }, { "answer_start": 522, "text": "1513" }, { "answer_start": 522, "text": "1513" } ] }, { "question": "Piri Reis Yavuz Sultan Selim’in 1516–1517 yıllarındaki hangi seferine katılmıştır?", "id": 1899, "answers": [ { "answer_start": 725, "text": "Mısır" }, { "answer_start": 725, "text": "Mısır" }, { "answer_start": 725, "text": "Mısır" } ] }, { "question": "Piri Reis hangi nehirin kollarının haritasını çizmiştir?", "id": 1900, "answers": [ { "answer_start": 789, "text": "Nil" }, { "answer_start": 789, "text": "Nil" }, { "answer_start": 789, "text": "Nil" } ] }, { "question": "Piri Reis 1547'de ne olarak tayin edilmiştir?", "id": 1901, "answers": [ { "answer_start": 1087, "text": "Hint Kaptanı" }, { "answer_start": 1087, "text": "Hint Kaptanı" }, { "answer_start": 1087, "text": "Hint Kaptanı" } ] }, { "question": "Piri Reis kaç yılında Hint Kaptanı olarak tayin edilmiştir?", "id": 1902, "answers": [ { "answer_start": 1069, "text": "1547" }, { "answer_start": 1069, "text": "1547" }, { "answer_start": 1069, "text": "1547" } ] }, { "question": "Piri Reis nerede katledilmiştir?", "id": 1903, "answers": [ { "answer_start": 725, "text": "Mısır" }, { "answer_start": 725, "text": "Mısır" }, { "answer_start": 725, "text": "Mısır" } ] } ], "context": "Buradan öğrendiğimize göre, Piri küçük yaşta denizciliğe başlamıştır. Büyümekte olan Osmanlı İmparatorluğu’nun Akdeniz hâkimiyetini ele geçirmek için yaptığı seferlerin hareket noktası Gelibolu olmuştur. Burada yetişen Piri, amcası Kemal Reis’in yanında denizciliğe başlamış; 1481’de Eğriboz Bahriye Azapları Reisliğinden ayrılarak korsanlığa atılan Kemal Reis ile birlikte, Akdeniz’in bütün limanlarını ve adalarını dolaşmıştır. Piri Reis bundan sonra bir süre Gelibolu’da kalmış ve orada dünya haritasını hazırlamıştır (1513). Bugün elde bulunan, Orta ve Güney Amerika’nın doğu kıyıları ile Avrupa ve Afrika’nın batı kıyılarını gösteren harita, bu dünya haritasının parçasıdır. Yavuz Sultan Selim’in 1516–1517 yıllarındaki Mısır seferine Piri Reis de katılmıştır. Bir filo ile Kahire’ye Nil yolundan giderek, Nil nehrinin kollarının haritasını çıkarmıştır. Mısır Osmanlı idaresine girince, oraya gelen Yavuz Sultan Selim’e 1513’te yaptığı dünya haritasını hediye etmiş; bunu ve haritasının beğenildiğini, Kitab-ı Bahriye’nin yazılış sebebini açıklarken belirtmiştir. 1547’de Piri Reis Hint Kaptanı tayin edilmiştir. Piri, Süveyş’ten hareketle Aden’e gelmiş; 1549’da Aden fethedilmiştir. 16 Daha sonra Maskat ele geçirilmiş; Hürmüz muhasara edilmiş ancak Piri bu seferi sonuçlandıramamıştır. Basra Valisi Kubad Paşa’nın kışkırtması ve Mısır Beylerbeyi Davud Paşa’nın iftira mektupları üzerine Kanuni Sultan Süleyman idam fermanını göndermiş ve Piri Reis Mısır’da katledilmiştir (1554). Piri Reis korsan, donanmada reis, Hint Kaptanı ama hepsinden fazla Kitab-ı Bahriye’si ile yüzyıllarca denizcilerimize yardımcı olmuş bir deniz bilginimizdir. Seferler yapmış, gördüklerini yazmış, eline geçen eser ve haritaları incelemiş, topladığı bilgilere dayanarak kendi kitap ve haritalarını oluşturmuştur. Elimize geçen eserleri, iki ayrı dünya haritasının parçaları ile Kitab-ı Bahriye’sidir (Özen, 2006)." } ] }, { "title": "Farabi", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Farabi kaç yılında doğmuştur?", "id": 1916, "answers": [ { "answer_start": 77, "text": "870" }, { "answer_start": 77, "text": "870" }, { "answer_start": 77, "text": "870" } ] }, { "question": "Farabi eğitim ve öğretimini hangi iki şehirde tamamlamıştır?", "id": 1917, "answers": [ { "answer_start": 116, "text": "Bağdat ve Harran" }, { "answer_start": 116, "text": "Bağdat ve Harran" }, { "answer_start": 116, "text": "Bağdat ve Harran" } ] }, { "question": "Farabi bir diğer hocası Ebû Bekr ibn el-Serrâc’tan hangi iki dersi almıştır?", "id": 1918, "answers": [ { "answer_start": 422, "text": "Arapça ve Arap dilbilgisi" }, { "answer_start": 422, "text": "Arapça ve Arap dilbilgisi" }, { "answer_start": 422, "text": "Arapça ve Arap dilbilgisi" } ] }, { "question": "Farabi eserlerinde hangi iki probleme öncelikli olarak yer vermiştir?", "id": 1919, "answers": [ { "answer_start": 607, "text": "dil ve mantık" }, { "answer_start": 607, "text": "dil ve mantık" }, { "answer_start": 607, "text": "dil ve mantık" } ] } ], "context": "Ebû Nasr Muhammed ibn Muhammed ibn Tarkan (veya Tarhan) ibn Uzlug el-Fârâbî (870-950) Türktür. Eğitim ve öğrenimini Bağdat ve Harran’da devrin ünlü hocalarından dersler alarak tamamladı. İslâm dünyasında dil araştırmalarının geçerli olduğu bir dönemde yaşayan düşünürümüz, meşhûr dil âlimlerinden dersler aldı. Ebû Bişr Matta b. Yunus ve Yuhannâ b. Haylân’dan Aristoteles mantığını öğrendi. Ebû Bekr ibn el-Serrâc’tan ise Arapça ve Arap dilbilgisi dersleri alırken hocasına mantık dersleri verdi. Fârâbî’nin diğer nahiv hocası Sîrâfî ise Matta b. Yunus ile yaptığı münazara ile tanındı. Fârâbî, eserlerinde dil ve mantık problemlerine öncelikli olarak yer vermiştir. Kimi eserlerinde tamamıyla dilbilimini, dil felsefesini ve mantığı incelerken kimi eserlerinde ise yerine göre dil ve mantık konularına girmiştir (Altunya, 2003)." } ] }, { "title": "f. Tıp", "paragraphs": [ { "qas": [], "context": "Bu dönemde Leonardo da Vinci ve Andreas Vesalius’un yapmış olduğu diseksiyon çalışmaları sonucunda çağdaş anatominin temelleri atılmıştır. Ayrıca Paracelsus, bütün varlıkların ortak bir temeli olduğu düşüncesinden hareket ederek, canlılar ve cansızların birbirinden farklı olmadıklarını ve temelde yedi öğeden oluştuklarını söylemiştir. Bu nedenle cansızların yapısını açıklarken kullanılan yasa ve ilkelerin, canlıların yapısını açıklarken kullanılan yasa ve ilkelerle özdeş olması gerektiğini savunmuştur. Öyleyse hastalık canlı yapıdaki kimyasal dengenin bozulması, sağlık ise bu dengenin yeniden kurulmasıdır." }, { "qas": [ { "question": "Rönesans döneminin en büyük gelişmesi nedir?", "id": 1936, "answers": [ { "answer_start": 167, "text": "baskı tekniği" }, { "answer_start": 167, "text": "baskı tekniği" }, { "answer_start": 167, "text": "baskı tekniği" } ] }, { "question": "Bilginin gelişiminde hangi iki buluş çok önemli yer tutmaktadır?", "id": 1937, "answers": [ { "answer_start": 845, "text": "baskı ve gravür" }, { "answer_start": 845, "text": "baskı ve gravür" }, { "answer_start": 845, "text": "baskı ve gravür" } ] } ], "context": "Bu dönemde bulunan ve kullanılan barut, pusula ve matbaa doğa bilimlerinin gelişimini büyük ölçüde etkilemiştir. Rönesans döneminin en büyük gelişmesi hiç kuşkusuz ki baskı tekniğinin bulunması olmuştur. Bu tekniğin kültürün yayılmasında ve standartlaşmasında büyük bir önem taşıdığı açıktır. Yazma yapıtlar bir çok açıdan özgündür, ama yanlışlara, eklemelere ve çıkarmalara çok açıktır. Baskı teknolojisi ise tek seferde, birbirinin aynı olan yüzlerce kopyayı yayımlamaya ve bir kitabın belli bir sayfasına gönderide bulunmaya olanak tanımıştır. Baskı tekniğinin bulunması, aynı dönemlerde, gravür tekniğinin de bulunması ile zenginleşmiştir. Ağaç ve bakır levha oymacılığı, grafik alanında, matbaanın yazı alanında yaptığı katkının tam olarak aynısını yapmıştır. Sanat ürünleri yaygınlaşmaya ve standartlaşmaya başlamıştır. Bu iki buluş yani, baskı ve gravür, bilginin gelişiminde çok büyük bir önem taşımaktadır. Baskı, temel alınabilecek matematiksel ve astronomik tabloların, gravür ise bitkilerin, hayvanların, anatomik ya da cerrahî ayrıntıların ve kimyasal araçların kitaplara resimler biçiminde girmesine olanak sağlamıştır." } ] }, { "title": "* Descartes", "paragraphs": [ { "qas": [], "context": "Modern felsefenin ve analitik geometrinin kurucusu olan Descartes (1596 – 1650) için de, Bacon’da olduğu gibi, amaç doğayı egemenlik altına almaktır. Çünkü insan ancak o zaman mutlu olabilir. Fakat doğa, skolastiğin sağladığı bilgilerle egemenlik altına alınamaz. Böylece Descartes’ın da skolastiğin insanı yanlışa götürdüğünü düşündüğü anlaşılmaktadır. Ona göre, bunun iki nedeni vardır. 1-Skolastiğin kavramları açık ve seçik değildir. 2-Bu yöntem doğru bilgi elde etmeye uygun değildir. Böylece Descartes yeni bir yönteme gereksinim olduğunu belirtir. Çünkü ona göre doğruyu yanlıştan ayırt etme gücü, yani akıl (sağduyu) eşit olarak dağıtılmıştır. O halde bu kadar yanlış bilginin kaynağı akıl olamaz. Böylece Descartes, insanların yanlışa düşmelerinin tek nedeninin doğru bir yönteme sahip olmamaları olduğu sonucunu çıkarır. Bundan sonra yöntemini kurmaya çalışan Descartes, öncelikle bu konuda kendine nelerin yardımcı olacağını araştırır ve iki şeyin bulunduğuna karar verir: 1-Klasik mantık 2-Eskilerin kullandığı Analiz Descartes bu iki yoldan analizin daha doğru olduğuna karar verir. Matematikle ilgili çalışmaları sonucunda da analitik geometriyi bulur. Burada esas olan bir cebir denkleminin bir geometrik şekille anlatılmasıdır. Descartes’ın bu önemli buluşundan sonra diğer önemli bir katkısı da geometri ile cebir arasında kurduğu paralelizmin aynı şekilde matematik ve diğer bilimler arasında da kurulabileceğini belirtmesidir. Çünkü ona göre her hangi bir bilimde bir şeyi bilmek demek aslında sayı ve ölçüden başka bir şey değildir. Bundan dolayı da bütün bilimlerde tek bir yöntem uygulamak olanaklıdır. Bu da matematiksel yöntemdir. Böylece ilk defa bütün bilimlerin yönteminin tek bir yöntem olduğu belirtilmiştir. Bu nedenle Descartes’ın yöntemine evrensel matematik yöntem denmiştir. Descartes’ın bu analiz ağırlıklı, yöntemsel kuşkuculuğa dayanan yöntemi, felsefe için gerçekten çok yenidir. Bilimin yöntemi ve kartezyen felsefe sistemiyle ünlü olan Descartes, aynı zamanda büyük bir matematikçidir. Cebirsel işlemleri geometriye uygulayarak analitik geometriyi kurmuştur. O zamana kadar geometri ve cebir problemleri kendi özel yöntemleri ile ayrı ayrı çözülmekteydi. Ancak Descartes, cebir ve geometri arasındaki bu mesafeyi ortadan kaldıran, cebiri geometriye uygulayan genel bir yöntem ileri sürdü. Descartes bütün fiziğin bu şekilde geometrik ilişkilere indirgenebileceğini düşünerek, bütün evreni matematiksel olarak açıklamaya çalışmıştır." } ] }, { "title": "Prof. Dr. Fuat SEZGİN’in Özgeçmişi", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Fuat Sezgin kaç yılında doğmuştur?", "id": 1953, "answers": [ { "answer_start": 30, "text": "1924" }, { "answer_start": 30, "text": "1924" }, { "answer_start": 30, "text": "1924" } ] }, { "question": "Fuat Sezgin ortaokulu hangi ilde tamamlamıştır?", "id": 1954, "answers": [ { "answer_start": 88, "text": "Erzurum" }, { "answer_start": 88, "text": "Erzurum" }, { "answer_start": 88, "text": "Erzurum" } ] }, { "question": "Fuat Sezgin kaç yılında İstanbul'a gelmiştir?", "id": 1955, "answers": [ { "answer_start": 126, "text": "1943" }, { "answer_start": 126, "text": "1943" }, { "answer_start": 126, "text": "1943" } ] }, { "question": "Alman şarkiyatçının adı nedir?", "id": 1956, "answers": [ { "answer_start": 369, "text": "Helmut Ritter" }, { "answer_start": 369, "text": "Helmut Ritter" }, { "answer_start": 369, "text": "Helmut Ritter" } ] } ], "context": "Prof. Dr. Fuat Sezgin 24 Ekim 1924 tarihinde Bitlis’te doğdu.Doğubeyazıt’ta ilkokulu, Erzurum’da ortaokulu ve liseyi bitirip1943 yılında ilk planına göre matematik okuyup mühendis olmak için İstanbul’a geldi. Bir akrabasının tavsiyesi üzerine, İstanbul Üniversitesi Şarkiyat Araştırmaları Enstitüsü›nde alanında en tanınmış uzmanlardan Alman şarkiyatçı Helmut Ritter tarafından verilen bir seminere katılan Sezgin, ilk planını kökten değiştirdi. Ritter’in anlattıklarının büyüleyici etkisi altında ertesi gün derslere kayıt olmak üzere Enstitü›ye gitti. Ne kayıt için son günün geçmesi, ne de Ritter’in alanının çok zor olduğuna yönelik uyarmaları, Sezgin’i kesin kararından vazgeçiremedi." }, { "qas": [ { "question": "Alman ordusu kaç yılında Bulgaristan sınırına ilerlemiştir?", "id": 1957, "answers": [ { "answer_start": 16, "text": "1943" }, { "answer_start": 16, "text": "1943" }, { "answer_start": 16, "text": "1943" } ] }, { "question": "Fuat Sezgin, gün içerisinde kaç saat Arapça çalışmıştır?", "id": 1958, "answers": [ { "answer_start": 422, "text": "17 saat" }, { "answer_start": 422, "text": "17 saat" }, { "answer_start": 422, "text": "17 saat" } ] } ], "context": "Alman ordusunun 1943 yılında Bulgaristan’a kadar ilerlemesinden dolayı Türkiye’de üniversite öğretimi askıya alındığında, Ritter öğrencilerine bu uzun arayı değerlendirmelerini ve Arapça öğrenmelerini tavsiye etti. O sırada Fuat Sezgin Cerîr et- Taberî’nin tefsirini, Türkçe meali içeren kitaplarla karşılaştırmaya karar verdi ve zor bir dille yazılan tefsiri anlayabilmek için altı ay boyunca her gün 17 saat Arapça çalıştı. Altı ayın sonunda İbn Kesir tefsirinin Arapçasını gazete okur gibi okuyordu. Helmut Ritter, Ebû Hamid el-Gazalî’nin İhyâ-u Ulûm’id-dîn kitabını okuması için Fuat Sezgin’in önüne koyduğunda, öğrencisinin bunu kolayca başarabilmesine çok memnun oldu. Dil öğrenmede büyük yeteneğe sahip olan Fuat Sezgin’in beş dile aynı anda başlayarak her yıl yeni bir dil öğrenmesini önerdi. Sezgin de ileri yaşlarına kadar bu yüksek çalışma temposunu devam ettirdi." }, { "qas": [ { "question": "Fuat Sezgin'in evlendiği kişi kimdir?", "id": 1959, "answers": [ { "answer_start": 40, "text": "Ursula Sezgin" }, { "answer_start": 40, "text": "Ursula Sezgin" }, { "answer_start": 40, "text": "Ursula Sezgin" } ] }, { "question": "Fuat Sezgin'in kızının ismi nedir?", "id": 1960, "answers": [ { "answer_start": 73, "text": "Hilal" }, { "answer_start": 73, "text": "Hilal" }, { "answer_start": 73, "text": "Hilal" } ] }, { "question": "Fuat Sezgin'in kızı olan Hilal,kaç yılında dünyaya gelmiştir?", "id": 1961, "answers": [ { "answer_start": 80, "text": "1970" }, { "answer_start": 80, "text": "1970" }, { "answer_start": 80, "text": "1970" } ] }, { "question": "Fuat Sezgin,Arap İslam Bilimleri Tarihi olarak bilinen eserini kaç yılında yayınlamıştır?", "id": 1962, "answers": [ { "answer_start": 252, "text": "1967" }, { "answer_start": 252, "text": "1967" }, { "answer_start": 252, "text": "1967" } ] }, { "question": "Fuat Sezgin'in Arap İslam Bilimleri Tarihi,eseri kaç ciltten oluşmaktadır?", "id": 1963, "answers": [ { "answer_start": 276, "text": "17" }, { "answer_start": 276, "text": "17" }, { "answer_start": 276, "text": "17" } ] } ], "context": "Aynı yıl kendisi gibi şarkiyatçı olan Ursula Sezgin’le evlendi.Kızları Hilal, 1970 yılında dünyaya geldi. Standart referans kitabı olan ve Geschichte des arabischen Schrifttums (GAS) Arap İslam Bilimleri Tarihi olarak bilinen eserinin ilk cildini, 1967 yılında yayınladı. 17 ciltten oluşan eserin bugünlerde 18. cildini yazmaktadır. Bu kapsamlı eserin (GAS), muhtelif ciltlerinde bulunan konulardan bazısı şöyledir: Kur’an ilimleri, Hadis ilimleri, tarih, fıkıh, Kelam, Tasavvuf, şiir, tıp, farmakoloji, zooloji, veterinerlik, simya, kimya, botanik, ziraat, matematik, astronomi, astroloji, meteoroloji ve ilgili alanlar, dilbilgisi, matematiksel coğrafya, İslâm’da kartografya, İslam felsefe tarihi." }, { "qas": [ { "question": "İslam bilim aletlerinin modellerini yapan fizikçi kimdir?", "id": 1964, "answers": [ { "answer_start": 95, "text": "Eilhard Wiedemann" }, { "answer_start": 95, "text": "Eilhard Wiedemann" }, { "answer_start": 95, "text": "Eilhard Wiedemann" } ] }, { "question": "Eilhard Wiedman kaç yılında İslam bilim aletlerinin modellerini yapmaya başlamıştır?", "id": 1965, "answers": [ { "answer_start": 113, "text": "1900" }, { "answer_start": 113, "text": "1900" }, { "answer_start": 113, "text": "1900" } ] }, { "question": "Eilhard Wiedman İslam Bilim Tarihi Müzesini nerede kurmuştur?", "id": 1966, "answers": [ { "answer_start": 441, "text": "Frankfurt" }, { "answer_start": 441, "text": "Frankfurt" }, { "answer_start": 441, "text": "Frankfurt" } ] } ], "context": "İslam bilim aletlerini kitaplardan modeller halinde insanlara tanıtmak isteyen Alman fizikçi Eilhard Wiedemann 1900 yılında İslam bilim aletlerinin modellerini yapmaya başlamış, 1928 yılına kadar hayatının yaklaşık 30 yılında beş aletin modelini yapmayı başarmıştır. Fuat Sezgin hocamız “Acaba 30 aleti yapmayı başarabilir miyim?”, “Bir müze olmasa bile bir odayı doldurabilir miyim?” düşüncesi ile başladığı çalışmalarını Frankfurt’ta kurduğu İslam Bilim Tarihi müzesinde 800’den fazla alete ulaştırmıştır. Müzede, İslam kültür çevresinde yetişen bilim insanlarının buluşlarını bilimsel alet, araç ve gereçlerinin yazılı kaynaklara dayanarak yaptırdığı sekiz yüzden fazla örnekleri sergilenmektedir.Aynı binada hayatı boyunca dünyanın her yerinden büyük bir özenle, zorluk ve sıkıntılara katlanarak aldığı 45 000 ciltlik kitaplarla kurduğu Bilim Tarihi Kütüphanesi bulunmaktadır.Bazı kitapları, sahasında orijinal tek nüsha olma özelliğini taşıyan bu kütüphaneİslam Bilimler Tarihi açısından dünyada tek olma özelliğinesahip, koleksiyon bir ihtisas kütüphanesidir." } ] }, { "title": "Turkcell", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Turkcell Türkiye'de ne kadar yatırım yapmayı hedeflemiştir?", "id": 2532, "answers": [ { "answer_start": 332, "text": "18 milyar Lira" }, { "answer_start": 332, "text": "18 milyar Lira" }, { "answer_start": 332, "text": "18 milyar Lira" } ] }, { "question": "Turkcell hangi frekanslar üzerinden hizmet vermektedir?", "id": 2533, "answers": [ { "answer_start": 109, "text": "GSM 900, UMTS2100, LTE800, LTE900, LTE1800, LTE2100, LTE2600" }, { "answer_start": 109, "text": "GSM 900, UMTS2100, LTE800, LTE900, LTE1800, LTE2100, LTE2600" }, { "answer_start": 109, "text": "GSM 900, UMTS2100, LTE800, LTE900, LTE1800, LTE2100, LTE2600" } ] }, { "question": "Turkcell ne tür bir şirkettir?", "id": 2534, "answers": [ { "answer_start": 39, "text": "iletişim operatör" }, { "answer_start": 39, "text": "iletişim operatör" }, { "answer_start": 39, "text": "iletişim operatör" } ] }, { "question": "Turkcell'in merkezi hangi ülkededir?", "id": 2535, "answers": [ { "answer_start": 11, "text": "Türkiye" }, { "answer_start": 11, "text": "Türkiye" }, { "answer_start": 11, "text": "Türkiye" } ] } ], "context": "Turkcell , Türkiye merkezli teknolojik iletişim operatör şirketidir. GSM, 2G , 3G , 4G ve 4.5G operatörüdür. GSM 900, UMTS2100, LTE800, LTE900, LTE1800, LTE2100, LTE2600 teknolojilerini kullanarak hizmet vermektedir. Kurulduğu günden bu yana, lisans bedeli de dahil olmak üzere, yurt içerisinde, Turkcell ileriye dönük hedeflerinde 18 milyar Lira yatırım yapmayı hedeflemiştir ve yüzbinlerce Türk vatandaşına iş istihdamı sağlamıştır.\r\n" }, { "qas": [ { "question": "Turkcell'in elde ettiği en yüksek çeyrek geliri ne kadardır?", "id": 2536, "answers": [ { "answer_start": 25, "text": "3 milyar TL" }, { "answer_start": 25, "text": "3 milyar TL" }, { "answer_start": 25, "text": "3 milyar TL" } ] } ], "context": "Turkcell Grubu, yaklaşık 3 milyar TL gelir ile tarihinin en yüksek ‘çeyrek’ gelirine ulaştı." }, { "qas": [ { "question": "Turkcell Üçüncü Nesil A Lisansı ihalesini ne kadar bedele kazanmıştır?", "id": 2537, "answers": [ { "answer_start": 75, "text": "358 milyon €" }, { "answer_start": 75, "text": "358 milyon €" }, { "answer_start": 75, "text": "358 milyon €" } ] } ], "context": "28 Kasım 2008 tarihinde yapılan Üçüncü Nesil A Lisansı ihalesini Turkcell, 358 milyon € ile kazandı." }, { "qas": [ { "question": "Turkcell'in operatör markasıyla çıkarmış olduğu telefonlar kim tarafından üretilmiştir?", "id": 2538, "answers": [ { "answer_start": 353, "text": "büyük bir kısmı ZTE tarafından" }, { "answer_start": 353, "text": "büyük bir kısmı ZTE tarafından" }, { "answer_start": 353, "text": "büyük bir kısmı ZTE tarafından" } ] }, { "question": "Turkcell hangi firmaların telefonlarını kendi markası altında satmaktadır?", "id": 2539, "answers": [ { "answer_start": 20, "text": "ZTE ve Huawei" }, { "answer_start": 20, "text": "ZTE ve Huawei" }, { "answer_start": 20, "text": "ZTE ve Huawei" } ] }, { "question": "ZTE ve Huawei firmaları hangi ülke merkezlidir?", "id": 2540, "answers": [ { "answer_start": 7, "text": "Çin" }, { "answer_start": 7, "text": "Çin" }, { "answer_start": 7, "text": "Çin" } ] } ], "context": "Şirket Çin merkezli ZTE ve Huawei firmalarının telefonlarını kendi markası alında satışa sunmaktadır. Türkiye'de operatör markasıyla çıkan ilk telefonlardan olan T10 yerini her yıl çıkan yeni cihazlara bırakmıştır. Sırasıyla T10, T11, T20, T21(Maxiplus 5), T30, T40, T50, T60 ve T70 modelleri Turkcell kullanıcıların karşısına çıkmaktadır. Telefonların büyük bir kısmı ZTE tarafından üretilmektedir." }, { "qas": [ { "question": "Turkcell T50 ile birlikte hangi saati tanıtmıştır?", "id": 2541, "answers": [ { "answer_start": 179, "text": "Turkcell T-Fit" }, { "answer_start": 179, "text": "Turkcell T-Fit" }, { "answer_start": 179, "text": "Turkcell T-Fit" } ] }, { "question": "Türkiye'nin 4G teknolojisine sahip ilk telefonu nedir?", "id": 2542, "answers": [ { "answer_start": 91, "text": "Turkcell T50" }, { "answer_start": 91, "text": "Turkcell T50" }, { "answer_start": 91, "text": "Turkcell T50" } ] } ], "context": "Turkcell 2014 yılının 1. çeyreğinde Türkiye'nin 4G'li ilk telefonu olan yeni amiral gemisi Turkcell T50'yi tanıtmıştır. Aynı zamanda Turkcell T50'nin yanında yeni nesil saat olan Turkcell T-Fit'i tanıtmıştır." }, { "qas": [ { "question": "Turkcell kaç yıllık lisansa sahiptir?", "id": 2543, "answers": [ { "answer_start": 139, "text": "25 yıllık" }, { "answer_start": 139, "text": "25 yıllık" }, { "answer_start": 139, "text": "25 yıllık" } ] }, { "question": "Turkcell T.C. Ulaştırma Bakanlığı'ndan GSM lisansını ne zaman almıştır?", "id": 2544, "answers": [ { "answer_start": 93, "text": "27 Nisan 1998" }, { "answer_start": 93, "text": "27 Nisan 1998" }, { "answer_start": 93, "text": "27 Nisan 1998" } ] }, { "question": "Turkcell ne zaman hizmete başlamıştır?", "id": 2545, "answers": [ { "answer_start": 39, "text": "Şubat 1994'te" }, { "answer_start": 39, "text": "Şubat 1994'te" }, { "answer_start": 39, "text": "Şubat 1994'te" } ] } ], "context": "Türkiye'de GSM temelli mobil iletişim, Şubat 1994'te Turkcell'in hizmete girmesiyle başladı. 27 Nisan 1998'de T.C. Ulaştırma Bakanlığı ile 25 yıllık GSM lisans anlaşması imzaladı. Turkcell aynı zamanda Borsa İstanbul Sürdürülebilirlik Endeksi’nde yer almaktadır." }, { "qas": [ { "question": "Turkcell HSDPA ile DC-HSUPA teknolojileri sayesinde 3G şebekesinde ne kadar veri yükleme hızı sağlamıştır?", "id": 2546, "answers": [ { "answer_start": 378, "text": "11,5 Mbps’a varan" }, { "answer_start": 378, "text": "11,5 Mbps’a varan" }, { "answer_start": 378, "text": "11,5 Mbps’a varan" } ] }, { "question": "Turkcell HSDPA ile DC-HSUPA teknolojileri sayesinde 3G şebekesinde ne kadar veri indirme hızı sağlamıştır?", "id": 2547, "answers": [ { "answer_start": 334, "text": "63,3 Mbps’a varan" }, { "answer_start": 334, "text": "63,3 Mbps’a varan" }, { "answer_start": 334, "text": "63,3 Mbps’a varan" } ] } ], "context": "Turkcell dünyada HSPA+ teknolojisini kullanan ilk operatörlerden biri olmuştur. HSPA+ teknolojisini şebekesinde ilk uygulaya operatörlerden biri olarak data kullanımındaki artışa paralel iki yeni HSPA+ teknolojisini daha hayata geçirmişlerdir. Üç Taşıyıcılı HSDPA ile DC-HSUPA teknolojileri sayesinde, dünyada ilk defa 3G şebekesinde 63,3 Mbps’a varan veri indirme hızı; ayrıca 11,5 Mbps’a varan veri yükleme hızı sağlanabilmektedir. Turkcell, Türkiye'nin evlere kadar saniyede 1000 Mbps'e varan hızlarda fiber genişbant erişimi sağlayan ilk telekom operatörüdür." }, { "qas": [ { "question": "2015 ilk çeyreği ölçümlerine göre Türkiye'deki Turkcell kullanıcılarının oranı nedir?", "id": 2548, "answers": [ { "answer_start": 140, "text": "yüzde 47,6" }, { "answer_start": 140, "text": "yüzde 47,6" }, { "answer_start": 140, "text": "yüzde 47,6" } ] } ], "context": "Şubat 1994'te Turkcell Türkiye'nin ilk GSM ağı olarak başladı. 2015 yılının 1.çeyreği itibarıyla Türkiye'deki cep telefonu kullanıcılarının yüzde 47,6'na sahiptir. Turkcell'i % 29,3 pazar payıyla Vodafone ve % 23,1 pazar payıyla Türk Telekom takip etmektedir.\r\n" }, { "qas": [ { "question": "Turkcell hisselerini İstanbul borsasında hangi tarih itibariyle satışa çıkarmıştır?", "id": 2549, "answers": [ { "answer_start": 9, "text": "11 Temmuz 2000" }, { "answer_start": 9, "text": "11 Temmuz 2000" }, { "answer_start": 9, "text": "11 Temmuz 2000" } ] } ], "context": "Turkcell 11 Temmuz 2000 yılından itibaren İstanbul borsasında hisselerini satışa çıkardığından beri New York Borsası'nda listelenen ilk Türk şirketi olmuştur. Turkcell'in hissedar yapısı aşağıdaki gibidir: %51 Turkcell Holding A.Ş'ye ait, %0.05 Çukurova Holding A.Ş'ye, %13,07 Sonera Holding B.V'ye, %1,18 MV Holding A.Ş'ye aittir ve serbest payda ise %34,7 dir. 2011'in Aralık ayında Sonera Holding ve Çukurova Grubu doğrudan ve dolaylı olarak sırasıyla Turkcell'in hisse senedinin yaklaşık %37.1 ve %13.8'ini sahiplendiler. Çukurova Grubu 2005 yılının mart ayında TeliaSonera'ya hissesinin büyük bir kısmını sattı. O zamandan beri bu iki firma anlaşıp anlaşamama konusunda tartışıyorlar. 2009 yılının Ağustos ayında Uluslararası Ticaret Odası Çukurova'nın Turkcell Holding içindeki kalan tüm hisselerini TeliaSonera‘ya dağıtmasının gerektiği durumunda bir hüküm yayınladı." }, { "qas": [ { "question": "Turkcell Ukrayna'da kaç abone sahibidir?", "id": 2550, "answers": [ { "answer_start": 313, "text": "10.6 milyon" }, { "answer_start": 313, "text": "10.6 milyon" }, { "answer_start": 313, "text": "10.6 milyon" } ] } ], "context": "Turkcell uluslararası alanda da GSM hizmetleri sağlamaktadır. Fintur Holding ile birlikte 9.6 milyon aboneye sahip ve Azerbaycan, Kazakistan, Gürcistan ve Moldova'da TeliaSonera ile birlikte 30 Eylül 2007'de aday üyeliği bulunmaktadır. Turkcell çoğunluğu elinde bulunduran Ukrayna firması Astelit ile birlikte de 10.6 milyon aboneye sahiptir." }, { "qas": [ { "question": "Kaan Terzioğlu Turkcell Genel Müdürü görevine ne zaman başlamıştır?", "id": 2551, "answers": [ { "answer_start": 109, "text": "26 Mart 2015" }, { "answer_start": 109, "text": "26 Mart 2015" }, { "answer_start": 109, "text": "26 Mart 2015" } ] }, { "question": "Turkcell Genel Müdürü görevine Süreyya Ciliv sonrasında kim atanmıştır?", "id": 2552, "answers": [ { "answer_start": 139, "text": "Kaan Terzioğlu" }, { "answer_start": 139, "text": "Kaan Terzioğlu" }, { "answer_start": 139, "text": "Kaan Terzioğlu" } ] }, { "question": "Süreyya Ciliv hangi tarihte Turkcell Genel Müdürü görevinden ayrılmıştır?", "id": 2553, "answers": [ { "answer_start": 66, "text": "31 Ocak 2015" }, { "answer_start": 66, "text": "31 Ocak 2015" }, { "answer_start": 66, "text": "31 Ocak 2015" } ] }, { "question": "Süreyya Ciliv hangi tarihte Turkcell Genel Müdürü olarak atanmıştır?", "id": 2554, "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "9 Ocak 2007" }, { "answer_start": 0, "text": "9 Ocak 2007" }, { "answer_start": 0, "text": "9 Ocak 2007" } ] } ], "context": "9 Ocak 2007’de Turkcell Genel Müdürü olarak atanan Süreyya Ciliv, 31 Ocak 2015 tarihinde görevinden ayrıldı. 26 Mart 2015 tarihinde yerine Kaan Terzioğlu'nun getirildiği açıklandı." }, { "qas": [ { "question": "Turkcell üç taşıyıcılı mobil internet teknolojisi sayesinde 3G ile ne kadar gönderme hızına ulaşmıştır? ", "id": 2555, "answers": [ { "answer_start": 276, "text": "11,5 Mbps" }, { "answer_start": 276, "text": "11,5 Mbps" }, { "answer_start": 276, "text": "11,5 Mbps" } ] }, { "question": "Turkcell üç taşıyıcılı mobil internet teknolojisi sayesinde 3G ile ne kadar indirme hızına ulaşmıştır?", "id": 2556, "answers": [ { "answer_start": 258, "text": "63,3 Mbps" }, { "answer_start": 258, "text": "63,3 Mbps" }, { "answer_start": 258, "text": "63,3 Mbps" } ] }, { "question": "Turkcell 3G teknolojisinde Türkiye nüfusunun ne kadarını kapsamı altına almıştır? ", "id": 2557, "answers": [ { "answer_start": 115, "text": "%91,21'ini" }, { "answer_start": 115, "text": "%91,21'ini" }, { "answer_start": 115, "text": "%91,21'ini" } ] }, { "question": "Turkcell 2G/EDGE teknolojisinde Türkiye nüfusunun ne kadarını kapsamı altına almıştır?", "id": 2558, "answers": [ { "answer_start": 73, "text": "%99,81'ini" }, { "answer_start": 73, "text": "%99,81'ini" }, { "answer_start": 73, "text": "%99,81'ini" } ] } ], "context": "Turkcell Aralık 2014 itibarıyla 2G/EDGE teknolojisinde Türkiye nüfusunun %99,81'ini, 3G teknolojisinde ise nüfusun %91,21'ini kapsama alanı altına almıştır. Dünyanın ilk üç taşıyıcılı mobil internet teknolojisini de hizmete sunmuştur. Bu teknoloji ile 3G'de 63,3 Mbps indirme 11,5 Mbps gönderme hızlarına ulaşmak mümkün olmuştur." }, { "qas": [ { "question": "Turkcell TV+ IPTV hizmetine ne zaman dönüşmüştür?", "id": 2559, "answers": [ { "answer_start": 235, "text": "2015 yılı itibarıyla" }, { "answer_start": 235, "text": "2015 yılı itibarıyla" }, { "answer_start": 235, "text": "2015 yılı itibarıyla" } ] }, { "question": "Türkiye'deki ilk IPTV hizmeti hangi şirket tarafından verilmiştir?", "id": 2560, "answers": [ { "answer_start": 384, "text": "Türk Telekom" }, { "answer_start": 384, "text": "Türk Telekom" }, { "answer_start": 384, "text": "Türk Telekom" } ] }, { "question": "Turkcell TV+ nedir?", "id": 2561, "answers": [ { "answer_start": 39, "text": "bilgisayar, tablet, telefon ve televizyondan izlenebilen, internet üzerinden yayın yapan dijital TV platfromudur" }, { "answer_start": 39, "text": "bilgisayar, tablet, telefon ve televizyondan izlenebilen, internet üzerinden yayın yapan dijital TV platfromudur" }, { "answer_start": 39, "text": "bilgisayar, tablet, telefon ve televizyondan izlenebilen, internet üzerinden yayın yapan dijital TV platfromudur" } ] } ], "context": "Turkcell TV+ olarak bilinen bu hizmet; bilgisayar, tablet, telefon ve televizyondan izlenebilen, internet üzerinden yayın yapan dijital TV platfromudur. İlk olarak bilgisayar, tablet ve telefon üzerinden hizmet vermeye başlayan servis 2015 yılı itibarıyla IPTV hizmetine dönüştü. Turkcell Süperonline'ın fiber internet altyapısı üzerinden Full HD olarak hizmet verebilen Turkcell TV, Türk Telekom'a ait olan Tivibu'dan sonra Türkiye'deki 2. IPTV hizmeti oldu. Servis ilk 6 ayında 100.000'i aşkın kullanıcı sayısına ulaştı." }, { "qas": [ { "question": "Türkiye'nin ilk yerli ve milli mobil tabanlı arama motoru hangisidir?", "id": 2562, "answers": [ { "answer_start": 69, "text": "Yaani" }, { "answer_start": 69, "text": "Yaani" }, { "answer_start": 69, "text": "Yaani" } ] } ], "context": "Turkcell, Türkiye'nin ilk yerli ve milli mobil tabanlı arama motoru \"Yaani\" nin de kurucusudur. Yapılan açıklamada Yaani için mobil uygulamadan sonra tarayıcı tabanlı bir adım atılacağını belirtmiştir.\r\n" }, { "qas": [ { "question": "Turkcell Fintur şirketinin hisselerinin ne kadarına sahiptir?", "id": 2563, "answers": [ { "answer_start": 107, "text": "%41,45'ine" }, { "answer_start": 107, "text": "%41,45'ine" }, { "answer_start": 107, "text": "%41,45'ine" } ] } ], "context": "Azerbaycan, Kazakistan, Moldova ve Gürcistan gibi halen büyümekte olan pazarlardaki mobil operasyonlarına, %41,45'ine sahip olduğu Fintur aracılığıyla iştirak etmektedir." }, { "qas": [ { "question": "Turkcell Astelit şirketinin hisselerinin ne kadarına sahiptir?", "id": 2564, "answers": [ { "answer_start": 23, "text": "%100" }, { "answer_start": 23, "text": "%100" }, { "answer_start": 23, "text": "%100" } ] }, { "question": "Turkcell BeST'in hisselerini ne zaman almıştır?", "id": 2565, "answers": [ { "answer_start": 225, "text": "2008'de" }, { "answer_start": 225, "text": "2008'de" }, { "answer_start": 225, "text": "2008'de" } ] } ], "context": "Turkcell'in Ukrayna'da %100 hissesine sahip olduğu Astelit şirketi life:) markası Şubat 2005'te GSM hizmetleri vermeye başladı. Belarus'ta Turkcell, BeST'in hisselerinin %80'ini Belarus Cumhuriyet Devlet Varlık Komitesi'nden 2008'de satın aldı." }, { "qas": [ { "question": "Turkcell Almanya'da hangi markayla hizmet vermektedir?", "id": 2566, "answers": [ { "answer_start": 30, "text": "Turkcell Europe" }, { "answer_start": 30, "text": "Turkcell Europe" }, { "answer_start": 30, "text": "Turkcell Europe" } ] } ], "context": "2011 yılından beri Almanya’da Turkcell Europe markasıyla bulunan Turkcell, Deutsche Telekom’un iştiraki ile yaptığı pazarlama işbirliği ile Almanya'daki faaliyetlerine devam etmektedir." }, { "qas": [], "context": "1999 yılında hizmete giren %100 Turkcell iştiraki KKTCell ise Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Telekomünikasyon Dairesi ile gelir paylaşımı anlaşması çerçevesinde faaliyet göstermektedir." }, { "qas": [ { "question": "Süreyya Ciliv 2009 yılında hangi ödülü almıştır?", "id": 2567, "answers": [ { "answer_start": 290, "text": " World Communication Awards'ta 2009 yılının CEO'su ödülü" }, { "answer_start": 290, "text": " World Communication Awards'ta 2009 yılının CEO'su ödülü" }, { "answer_start": 290, "text": " World Communication Awards'ta 2009 yılının CEO'su ödülü" } ] }, { "question": "Turkcell 2002 Dünya İletişim Ödülleri’nde birinciliği hangi servis ile almıştır?", "id": 2568, "answers": [ { "answer_start": 16, "text": "GPRSLand" }, { "answer_start": 16, "text": "GPRSLand" }, { "answer_start": 16, "text": "GPRSLand" } ] } ], "context": "2002: Turkcell, GPRSLand servisiyle 2002 Dünya İletişim Ödülleri’nde birinciliği aldı.\r\n2008: Turkcell'in gençlik kulübü \"gnçtrkcll\", 2008 yılında \"Dünya İletişim Ödülleri (WCA)\" jürisi tarafından \"En iyi marka\" dalında birinciliğe layık görüldü.\r\n2009: Turkcell Genel Müdürü Süreyya Ciliv, World Communication Awards'ta 2009 yılının CEO'su ödülünü aldı." } ] }, { "title": "Rauf Saygın", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Rauf Saygın’ın aldığı görevler nelerdir?", "id": 2626, "answers": [ { "answer_start": 318, "text": "Adli Tıp Kurumu Başkanlığı’nda Kurul Üyesi" }, { "answer_start": 318, "text": "Adli Tıp Kurumu Başkanlığı’nda Kurul Üyesi" }, { "answer_start": 318, "text": "Adli Tıp Kurumu Başkanlığı’nda Kurul Üyesi" } ] }, { "question": "Rauf Saygın akademik ünvanlarını hangi yıllarda almıştır?", "id": 2627, "answers": [ { "answer_start": 140, "text": "1963’te" }, { "answer_start": 140, "text": "1963’te" }, { "answer_start": 140, "text": "1963’te" } ] }, { "question": "Rauf Saygın lisans eğitimini hangi üniversitede tamamlamıştır?", "id": 2628, "answers": [ { "answer_start": 67, "text": "İstanbul Üniversitesi" }, { "answer_start": 67, "text": "İstanbul Üniversitesi" }, { "answer_start": 67, "text": "İstanbul Üniversitesi" } ] }, { "question": "Rauf Saygın hangi alanda lisans eğitimi almıştır?", "id": 2629, "answers": [ { "answer_start": 89, "text": "Tıp" }, { "answer_start": 89, "text": "Tıp" }, { "answer_start": 89, "text": "Tıp" } ] }, { "question": "Rauf Saygın’ın doğum tarihi nedir?", "id": 2630, "answers": [ { "answer_start": 23, "text": "1914" }, { "answer_start": 23, "text": "1914" }, { "answer_start": 23, "text": "1914" } ] }, { "question": "Rauf Saygın nerede doğmuştur?", "id": 2631, "answers": [ { "answer_start": 36, "text": "İstanbul’da" }, { "answer_start": 36, "text": "İstanbul’da" }, { "answer_start": 36, "text": "İstanbul’da" } ] } ], "context": "Prof. Dr. Rauf Saygın, 1914 yılında İstanbul’da doğmuştur. 1939’da İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun olmuştur. 1954’te doçent, 1963’te profesör olmuştur. 1964’te İstanbul Üniversitesi, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Pnömo-Fitizyoloji Kürsüsü Başkanı olmuştur. Aynı zamanda İstanbul Üniversitesi Senatosu üyesi, Adli Tıp Kurumu Başkanlığı’nda Kurul Üyesi olmuştur." }, { "qas": [ { "question": "Rauf Saygın TÜSAD’da hangi görevleri üstlenmiştir?", "id": 2632, "answers": [ { "answer_start": 197, "text": " ilk yönetim kurulunda ikinci başkan olarak görev almıştır" }, { "answer_start": 197, "text": " ilk yönetim kurulunda ikinci başkan olarak görev almıştır" }, { "answer_start": 197, "text": " ilk yönetim kurulunda ikinci başkan olarak görev almıştır" } ] }, { "question": "Rauf Saygın TÜSAD’da kimlerle çalışmıştır?", "id": 2633, "answers": [ { "answer_start": 13, "text": "Prof. Dr. Meliha Terzioğlu ve ileri gelen akademisyenlerle" }, { "answer_start": 13, "text": "Prof. Dr. Meliha Terzioğlu ve ileri gelen akademisyenlerle" }, { "answer_start": 13, "text": "Prof. Dr. Meliha Terzioğlu ve ileri gelen akademisyenlerle" } ] } ], "context": "1970 yılında Prof. Dr. Meliha Terzioğlu ve ileri gelen akademisyenlerle birlikte solunum alanında akademik çalışmalar yapmak amacıyla Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği (TÜSAD) kurucusu olmuş ve ilk yönetim kurulunda ikinci başkan olarak görev almıştır." }, { "qas": [ { "question": "Rauf Saygın kaç yılında ölmüştür?", "id": 2634, "answers": [ { "answer_start": 149, "text": "2003 yılında" }, { "answer_start": 149, "text": "2003 yılında" }, { "answer_start": 149, "text": "2003 yılında" } ] }, { "question": "Rauf Saygın YÖK görevini hangi yıllar arasında sürdürmüştür?", "id": 2635, "answers": [ { "answer_start": 112, "text": "1983" }, { "answer_start": 112, "text": "1983" }, { "answer_start": 112, "text": "1983" } ] } ], "context": "1981 yılında Yüksek Öğretim Kurulu'na (YÖK) Üniversitelerarası Kurul kontenjanından üye olarak getirilmiştir ve 1983 yılında görevinden ayrılmıştır. 2003 yılında vefat etmiştir." } ] }, { "title": "İbn Kesir", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "İbn Kesir’in kaynak bir eser olarak tabir edilen eserinin adı nedir?", "id": 2761, "answers": [ { "answer_start": 103, "text": "El Bidaye ve'n Nihaye" }, { "answer_start": 103, "text": "El Bidaye ve'n Nihaye" }, { "answer_start": 103, "text": "El Bidaye ve'n Nihaye" } ] }, { "question": "İbn Kesir’in çalışma alanları nelerdir?", "id": 2762, "answers": [ { "answer_start": 34, "text": "muhaddis, müfessir ve tarihçi" }, { "answer_start": 34, "text": "muhaddis, müfessir ve tarihçi" }, { "answer_start": 34, "text": "muhaddis, müfessir ve tarihçi" } ] }, { "question": "İbn Kesir’in uyruğu nedir?", "id": 2763, "answers": [ { "answer_start": 25, "text": "Suriyeli" }, { "answer_start": 25, "text": "Suriyeli" }, { "answer_start": 25, "text": "Suriyeli" } ] }, { "question": "İbn Kesir hangi tarihler arasında yaşamıştır?", "id": 2764, "answers": [ { "answer_start": 11, "text": "1301 - 1373" }, { "answer_start": 11, "text": "1301 - 1373" }, { "answer_start": 11, "text": "1301 - 1373" } ] } ], "context": "İbn Kesîr (1301 - 1373), Suriyeli muhaddis, müfessir ve tarihçi. İslam dünyasında kaynak bir eser olan El Bidaye ve'n Nihaye'yi yazmıştır." }, { "qas": [ { "question": "İbn Kesir’in El Bidaye ve’n Nihaye adlı eseri dilimize hangi isimle çevrilmiştir?", "id": 2765, "answers": [ { "answer_start": 659, "text": "Büyük İslam Tarihi" }, { "answer_start": 659, "text": "Büyük İslam Tarihi" }, { "answer_start": 659, "text": "Büyük İslam Tarihi" } ] }, { "question": "İbn Kesir’in meşhur öğrencileri kimlerdir?", "id": 2766, "answers": [ { "answer_start": 547, "text": "Hafız Ebu'l-Mehâsin el-Hüseynî" }, { "answer_start": 547, "text": "Hafız Ebu'l-Mehâsin el-Hüseynî" }, { "answer_start": 547, "text": "Hafız Ebu'l-Mehâsin el-Hüseynî" } ] }, { "question": "İbn Kesir hangi medreselerde çalışmıştır?", "id": 2767, "answers": [ { "answer_start": 308, "text": "Hecibiye Medresesi " }, { "answer_start": 308, "text": "Hecibiye Medresesi " }, { "answer_start": 308, "text": "Hecibiye Medresesi " } ] }, { "question": "İbn Kesir ne zaman meşhur Eşrefiyye Dâr'ul Hadis'i hocalığına geçmiştir?", "id": 2768, "answers": [ { "answer_start": 360, "text": "Subki'nin ölümünden sonra" }, { "answer_start": 360, "text": "Subki'nin ölümünden sonra" }, { "answer_start": 360, "text": "Subki'nin ölümünden sonra" } ] }, { "question": "İbn Kesir kimlerden icazet almıştır?", "id": 2769, "answers": [ { "answer_start": 175, "text": "Karafi, Debbusi, Urani ve Huteni gibi bilginlerden" }, { "answer_start": 175, "text": "Karafi, Debbusi, Urani ve Huteni gibi bilginlerden" }, { "answer_start": 175, "text": "Karafi, Debbusi, Urani ve Huteni gibi bilginlerden" } ] }, { "question": "el-Mizzi’nin eserinin adı nedir?", "id": 2770, "answers": [ { "answer_start": 47, "text": "Tehzîbü'l Kemal" }, { "answer_start": 47, "text": "Tehzîbü'l Kemal" }, { "answer_start": 47, "text": "Tehzîbü'l Kemal" } ] }, { "question": "İbn Kesir’in kayınbabası kimdir?", "id": 2771, "answers": [ { "answer_start": 84, "text": "el-Mizzi" }, { "answer_start": 84, "text": "el-Mizzi" }, { "answer_start": 84, "text": "el-Mizzi" } ] } ], "context": "Genç yaşta eserler yazmaya başlayan îbn Kesir, Tehzîbü'l Kemal adlı eserin müellifi el-Mizzi'nin derslerine devam etmiş ve onun kızıyla evlenerek damadı olmuş­tur. Daha sonra Karafi, Debbusi, Urani ve Huteni gibi bilginlerden icazet almıştır. Uzun yıllar Şam'ın ünlü medreselerinde dersler vermiş daha sonra Hecibiye Medresesi müderrisliğine tayin edilmiştir. Subki'nin ölümünden sonra da meşhur Eşrefiyye Dâr'ul Hadis'i hocalığına geçmiş­tir. Yetiştirdiği sayısız öğrenciler arasında; İbn Hacer gibi büyük hadis bilginleri, Şihâbüddin îbn Hiccî, Hafız Ebu'l-Mehâsin el-Hüseynî gibi o devrin meşhur âlimleri de bulunmaktadır. El Bidaye ve'n Nihaye adlı eseri Büyük İslam Tarihi adıyla çevrilmiş olup, İslam tarihindeki önemli şahsiyetlerin biyografilerini barındırması ve Muhammed Peygamber’in Sîreti ve Dört Halife devrine ait kısımlar ile devrindeki olaylardan bahsetmesi açısından önemli eseri olarak kabul edilir." }, { "qas": [ { "question": "İbn Kesir kaç yaşında vefat etmiştir?", "id": 2772, "answers": [ { "answer_start": 91, "text": "72 yaşında" }, { "answer_start": 91, "text": "72 yaşında" }, { "answer_start": 91, "text": "72 yaşında" } ] }, { "question": "İbn Kesir nerede vefat etmiştir?", "id": 2773, "answers": [ { "answer_start": 107, "text": "Şam'da" }, { "answer_start": 107, "text": "Şam'da" }, { "answer_start": 107, "text": "Şam'da" } ] } ], "context": "Ömrünün sonlarına doğru gözlerini kaybetmiş olan İbn Kesir, 1373 (h. 26 Şaban 774) yılında 72 yaşında iken Şam'da vefat etmiştir." }, { "qas": [ { "question": "Fedailu'l Kur'an adlı eser kime aittir?", "id": 2774, "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "İbn Kesir" }, { "answer_start": 0, "text": "İbn Kesir" }, { "answer_start": 0, "text": "İbn Kesir" } ] }, { "question": "Şerhu'l-Buhari adlı tamamlanmamış eser kime aittir?", "id": 2775, "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "İbn Kesir" }, { "answer_start": 0, "text": "İbn Kesir" }, { "answer_start": 0, "text": "İbn Kesir" } ] }, { "question": "Müsnedu'ş Şeyhayn adlı eser kime aittir?", "id": 2776, "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "İbn Kesir" }, { "answer_start": 0, "text": "İbn Kesir" }, { "answer_start": 0, "text": "İbn Kesir" } ] }, { "question": "el Ahkam ala Ebvabi't Tenbih adlı eser kime aittir?", "id": 2777, "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "İbn Kesir" }, { "answer_start": 0, "text": "İbn Kesir" }, { "answer_start": 0, "text": "İbn Kesir" } ] }, { "question": "Menakıb-u İmam eş Şafiî adlı eser kime aittir?", "id": 2778, "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "İbn Kesir" }, { "answer_start": 0, "text": "İbn Kesir" }, { "answer_start": 0, "text": "İbn Kesir" } ] }, { "question": "Edillet'üt Tenbih fi Fıkhi'ş Şafiîyye adlı eser kime aittir?", "id": 2779, "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "İbn Kesir" }, { "answer_start": 0, "text": "İbn Kesir" }, { "answer_start": 0, "text": "İbn Kesir" } ] }, { "question": "Ehadisu't Tevhid ve'r Redd Ala'ş Şirk adlı eser kime aittir?", "id": 2780, "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "İbn Kesir" }, { "answer_start": 0, "text": "İbn Kesir" }, { "answer_start": 0, "text": "İbn Kesir" } ] }, { "question": "el-Hedyü ve's-Sünen fi. Ahadisi'l-Mesânîd ve's-Sünen adlı eser kime aittir?", "id": 2781, "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "İbn Kesir" }, { "answer_start": 0, "text": "İbn Kesir" }, { "answer_start": 0, "text": "İbn Kesir" } ] }, { "question": "et-Tekmîl fı'Ma'rifeti's-Sikât ve'd-Duafâ ve'1-Mecâhîl adlı eser kime aittir?", "id": 2782, "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "İbn Kesir" }, { "answer_start": 0, "text": "İbn Kesir" }, { "answer_start": 0, "text": "İbn Kesir" } ] } ], "context": "İbn Kesir, yalnızca bir tarihçi değil, aynı zamanda büyük bir fıkıh ve hadis bilginidir. Bu bakımdan İslam düşüncesinin tarih, fıkıh, hadis ve tabakat konularında çok değerli ve orijinal eserler yazmıştır. Başlıca eserleri şunlardır:\r\nel Bidaye ve'n Nihaye fi't Tarih: Genel tarih niteliğinde olan bu eser, kainatın yaratılışından başlayarak İbn Kesir'in hayatının son günle­rine kadar geçen olayları anlatır. Ayrıca Gazalî’nin öz geçmişini içeren temel kaynak eserdir.\r\nel Bâis'ul Hasis Şerh İhtisar Ulum'il Hadis: İbn Salah'ın Ulûm'ül-Hadîs isimli eserinin özetidir.\r\net-Tekmîl fı'Ma'rifeti's-Sikât ve'd-Duafâ ve'1-Mecâhîl: Hadisteki güvenilir, zayıf ve bilinmeyen ravîler ile ilgili önemli bir eserdir.\r\nel-Hedyü ve's-Sünen fi. Ahadisi'l-Mesânîd ve's-Sünen: Câmiü'l-Mesânîd diye de bilinen bu eser, Ahmed İbn Hanbel'in Müsned'i, Bezzâr, Ebu Ya'lâ ve İbn Ebu Şeybe'nin eserleriyle Kütüb-i Sitte'yi bir­leştirerek bölümlere göre tanzim eder.\r\nEhadisu't Tevhid ve'r Redd Ala'ş Şirk: Tevhîd ve şirk konusun­daki hadisleri inceler.\r\nel İctihad fi Taleb-i Fadail'il Cihad: Cihadla ilgili konuları incelemiştir.\r\nTabakatu'ş Şafiîye: Şafiî fakihlerin hayatından bahseder.\r\nEdillet'üt Tenbih fi Fıkhi'ş Şafiîyye: Şafiî fıkhına dair konuları ele alır.\r\nMenakıb-u İmam eş Şafiî: İmam Şafiî'nin menakibinden bahse­der.\r\nel Ahkam ala Ebvabi't Tenbih: Fıkhın ahkâmından bahseden bu eserini tamamlayamamıştır. Sadece hacc bahsine kadar olan kısmı incelemiştir. Tefsîrinde bu eserine pek çok atıflar yapmaktadır.\r\nMüsnedu'ş Şeyhayn: Halifeler Ebu Bekir ve Ömer'in Müsnedlerini ele alır.\r\nMuhtasar İbnu'l Hacibin: İbn Hacib'in bir eserinin muhtasarı­dır.\r\nŞerhu'l-Buhari: Tamamlanamamış olan bu eser, İmam Buharî'nin Sahîh'inin şerhidir.\r\nFedailu'l Kur'an: Kur'ân'ın faziletlerine dair olan bu eser, tef­sirinin sonunda yer almakta olup, Kur'ân'm faziletlerini anlatmakta­dır.\r\nTefsir'ul Kur'an Azim: Rivayet tefsirlerinin en muteberlerin­den birisidir. İbn Kesîr, gerçek anlamda bir rivayet tefsiri olan bu eseri­ne, zaman zaman dirayet tefsirlerinden alıntılar yapmış ve bazen kendi görüşlerini de eklemiştir." }, { "qas": [ { "question": "İbn Kesir dini eğitimini kimlerden almıştır?", "id": 2783, "answers": [ { "answer_start": 568, "text": "İbn Teymiyye" }, { "answer_start": 568, "text": "İbn Teymiyye" }, { "answer_start": 568, "text": "İbn Teymiyye" } ] }, { "question": "İbn Kesir Suriye’nin hangi köyünde dünyaya gelmiştir?", "id": 2784, "answers": [ { "answer_start": 11, "text": "Şam yakınlarındaki Busra'ya bağlı Micdel veya Mecdel köyünde " }, { "answer_start": 11, "text": "Şam yakınlarındaki Busra'ya bağlı Micdel veya Mecdel köyünde " }, { "answer_start": 11, "text": "Şam yakınlarındaki Busra'ya bağlı Micdel veya Mecdel köyünde " } ] }, { "question": "İbn Kesir’in babası kaç yılında vefat etmiştir?", "id": 2785, "answers": [ { "answer_start": 217, "text": "1303'de " }, { "answer_start": 217, "text": "1303'de " }, { "answer_start": 217, "text": "1303'de " } ] }, { "question": "İbn Kesir’in doğum adı nedir?", "id": 2786, "answers": [ { "answer_start": 114, "text": "Ebu'l-Fida İsmail İmadu'd-Din îbn Ömer îbn Kesîr İbn Davud îbn Kesîr el-Dımaşkî el-Kureyşî'" }, { "answer_start": 114, "text": "Ebu'l-Fida İsmail İmadu'd-Din îbn Ömer îbn Kesîr İbn Davud îbn Kesîr el-Dımaşkî el-Kureyşî'" }, { "answer_start": 114, "text": "Ebu'l-Fida İsmail İmadu'd-Din îbn Ömer îbn Kesîr İbn Davud îbn Kesîr el-Dımaşkî el-Kureyşî'" } ] } ], "context": "İbn Kesir, Şam yakınlarındaki Busra'ya bağlı Micdel veya Mecdel köyünde 1301 (Hicri 701) yılında doğdu. Doğum adı Ebu'l-Fida İsmail İmadu'd-Din îbn Ömer îbn Kesîr İbn Davud îbn Kesîr el-Dımaşkî el-Kureyşî'dir. Babası 1303'de vefat ettiği zaman kendisi üç veya dört yaşlarındaydı. Ailesi ile birlikte yedi yaşlarında Şam'a yerleşmiş, yetişmesinde ağabe­yinin etkisi büyük olmuştur. İlk dini bilgileri aile yuvasında almış olan İbn Kesir, daha sonra Burhaneddin el-Fezari, Kemaleddin İbn Kadı Şihne, Kasım İbn Asakir, İshak İbn Amidî, Muhammed İbn Zinad, İbn er-Rabi ve İbn Teymiyye gibi devrinin ünlü bilginlerinden İslam dininin temel bilimleri olan tefsir ve hadis öğrenmiştir." } ] }, { "title": "TOBB ETÜ", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "TOBB ETÜ ne zaman kurulmuştur?", "id": 3151, "answers": [ { "answer_start": 180, "text": "2003" }, { "answer_start": 180, "text": "2003" }, { "answer_start": 180, "text": "2003" } ] }, { "question": "TOBB ETÜ nerede kurulmuştur?", "id": 3152, "answers": [ { "answer_start": 193, "text": "Ankara" }, { "answer_start": 193, "text": "Ankara" }, { "answer_start": 193, "text": "Ankara" } ] }, { "question": "TOBB ETÜ nasıl bir üniversitedir?", "id": 3153, "answers": [ { "answer_start": 216, "text": "vakıf üniversitesidir" }, { "answer_start": 216, "text": "vakıf üniversitesidir" }, { "answer_start": 216, "text": "vakıf üniversitesidir" } ] }, { "question": "TOBB ETÜ hangi vakıf tarafından kurulmuştur?", "id": 3154, "answers": [ { "answer_start": 119, "text": "Türkiye Odalar ve Borsalar Eğitim ve Kültür Vakfı" }, { "answer_start": 119, "text": "Türkiye Odalar ve Borsalar Eğitim ve Kültür Vakfı" }, { "answer_start": 119, "text": "Türkiye Odalar ve Borsalar Eğitim ve Kültür Vakfı" } ] }, { "question": "TOBB ETÜ diğer üniversitelere göre ne ile farklıdır?", "id": 3155, "answers": [ { "answer_start": 422, "text": "Ortak Eğitim programı" }, { "answer_start": 422, "text": "Ortak Eğitim programı" }, { "answer_start": 422, "text": "Ortak Eğitim programı" } ] }, { "question": "TOBB ETÜ 2004-2005 eğitim-öğretim yılında kaç öğrenciyle başlamıştır?", "id": 3156, "answers": [ { "answer_start": 719, "text": "270" }, { "answer_start": 719, "text": "270" }, { "answer_start": 719, "text": "270" } ] }, { "question": "TOBB ETÜ 2004-2005 eğitim-öğretim yılında kaç fakülte açmıştır?", "id": 3157, "answers": [ { "answer_start": 183, "text": "3" }, { "answer_start": 183, "text": "3" }, { "answer_start": 183, "text": "3" } ] }, { "question": "TOBB ETÜ 2004-2005 eğitim-öğretim yılında açtığı fakülteler hangileridir?", "id": 3158, "answers": [ { "answer_start": 592, "text": "Mühendislik Fakültesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Fen Edebiyat Fakültesi" }, { "answer_start": 592, "text": "Mühendislik Fakültesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Fen Edebiyat Fakültesi" }, { "answer_start": 592, "text": "Mühendislik Fakültesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Fen Edebiyat Fakültesi" } ] } ], "context": "TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi ya da kısaca TOBB ETÜ, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nin bir iştiraki olan Türkiye Odalar ve Borsalar Eğitim ve Kültür Vakfı tarafından 2003 yılında Ankara'da kurulmuş bir vakıf üniversitesidir. Üniversitenin kurulmasına ilişkin karar 1 Temmuz 2003 tarihli ve 25155 sayılı resmî gazetede yayınlanmıştır. TOBB ETÜ'yü Türkiye'deki diğer üniversitelerden ayıran en büyük farklılık Ortak Eğitim programıdır. Ortak eğitim programı sayesinde mezun olduğunda iş tecrübesi bulunan bireyler yetiştirmeyi öngören üniversite 2004–2005 eğitim-öğretim yılında Mühendislik Fakültesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Fen Edebiyat Fakültesi olmak üzere 3 fakültedeki, 7 bölüme alınan 270 öğrenciyle eğitim-öğretime başlamıştır. TOBB ETÜ, öğrenci almaya başladığı ilk dönemde öğrenciler tarafından en çok tercih edilen ilk 5 üniversite arasına girmiştir." }, { "qas": [ { "question": "TOBB ETÜ, 2000'den sonra kurulan üniversiteler sıralamasında kaçıncı olmuştur?", "id": 3159, "answers": [ { "answer_start": 91, "text": "1" }, { "answer_start": 91, "text": "1" }, { "answer_start": 91, "text": "1" } ] }, { "question": "TOBB ETÜ, tüm vakıf üniversiteleri sıralamasında nerededir?", "id": 3160, "answers": [ { "answer_start": 398, "text": "en iyi ilk 5 üniversite arasında" }, { "answer_start": 398, "text": "en iyi ilk 5 üniversite arasında" }, { "answer_start": 398, "text": "en iyi ilk 5 üniversite arasında" } ] }, { "question": "2000 yılından sonra kaç tane üniversite kurulmuştur?", "id": 3161, "answers": [ { "answer_start": 215, "text": "51" }, { "answer_start": 215, "text": "51" }, { "answer_start": 215, "text": "51" } ] }, { "question": "2000 Yılından Sonra Kurulan Üniversiteler Genel Sıralaması'nı URAP ne zaman yapmıştır?", "id": 3162, "answers": [ { "answer_start": 89, "text": "2013" }, { "answer_start": 89, "text": "2013" }, { "answer_start": 89, "text": "2013" } ] } ], "context": "Üniversiteleri akademik başarıları bakımından değerlendiren ve sıralayan URAP tarafından 2013 yılında yayınlanan başarı sıralamasına göre TOBB ETÜ, 2000 Yılından Sonra Kurulan Üniversiteler Genel Sıralaması'na göre 51 üniversite arasından 1. sırada yer almıştır. Ayrıca yine 2013'te URAP tarafından yapılan ve tüm vakıf üniversitelerinin bulunduğu sıralamada TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi en iyi ilk 5 üniversite arasında yer almaktadır." }, { "qas": [ { "question": "Times Higher Education'ın World University Rankings sıralamasında kaç tane Türk üniversitesi vardır?", "id": 3163, "answers": [ { "answer_start": 251, "text": "18" }, { "answer_start": 251, "text": "18" }, { "answer_start": 251, "text": "18" } ] }, { "question": "Times Higher Education'ın World University Rankings sıralamasındaki en genç Türk üniversitesi hangisidir?", "id": 3164, "answers": [ { "answer_start": 299, "text": "TOBB ETÜ" }, { "answer_start": 299, "text": "TOBB ETÜ" }, { "answer_start": 299, "text": "TOBB ETÜ" } ] }, { "question": "Times Higher Education'ın World University Rankings hangi ülke kökenlidir?", "id": 3165, "answers": [ { "answer_start": 160, "text": "İngiliz" }, { "answer_start": 160, "text": "İngiliz" }, { "answer_start": 160, "text": "İngiliz" } ] } ], "context": "TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi, üniversiteleri akademik başarıları bakımından değerlendirerek tüm dünya üniversiteleri içinde bir sıralamaya tâbi tutan İngiliz kökenli Times Higher Education'ın World University Rankings sıralamasına girebilen 18 Türk üniversitesi arasında yer almaktadır ve TOBB ETÜ, bu listede yer alan en genç Türk üniversitesidir. Bu sıralamada, TOBB ETÜ 601-800’üncülük bandında bulunmaktadır." }, { "qas": [ { "question": "TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi’nin kurulması ne zamana dayanır?", "id": 3166, "answers": [ { "answer_start": 59, "text": "2000'li yıllar" }, { "answer_start": 59, "text": "2000'li yıllar" }, { "answer_start": 59, "text": "2000'li yıllar" } ] }, { "question": "2000'li yıllarda Türkiye'nin durumu nasıldır?", "id": 3167, "answers": [ { "answer_start": 129, "text": "büyük çapta bunalımlar yaşadığı bir dönemdir" }, { "answer_start": 129, "text": "büyük çapta bunalımlar yaşadığı bir dönemdir" }, { "answer_start": 129, "text": "büyük çapta bunalımlar yaşadığı bir dönemdir" } ] }, { "question": "TOBB ETÜ'nün Türkiye'deki amacı nedir?", "id": 3168, "answers": [ { "answer_start": 186, "text": "Türkiye’nin dünyaca tanınan bir araştırma ve akademik anlamda bilim üssü olmayı hedeflemektedir" }, { "answer_start": 186, "text": "Türkiye’nin dünyaca tanınan bir araştırma ve akademik anlamda bilim üssü olmayı hedeflemektedir" }, { "answer_start": 186, "text": "Türkiye’nin dünyaca tanınan bir araştırma ve akademik anlamda bilim üssü olmayı hedeflemektedir" } ] } ], "context": "TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi’nin kurulması fikri 2000'li yılların Türkiye’sinde oluşmuştur. 2000’li yıllar Türkiye'nin büyük çapta bunalımlar yaşadığı bir dönemdir. Üniversite Türkiye’nin dünyaca tanınan bir araştırma ve akademik anlamda bilim üssü olmayı hedeflemektedir." } ] }, { "title": "T-155 Panter", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "T-155 Panter'i hangi ülke geliştirmiştir?", "id": 3169, "answers": [ { "answer_start": 14, "text": "Türkiye" }, { "answer_start": 14, "text": "Türkiye" }, { "answer_start": 14, "text": "Türkiye" } ] }, { "question": "T-155 Panter'in seri üretimi ne zaman başlamıştır?", "id": 3170, "answers": [ { "answer_start": 54, "text": "2000" }, { "answer_start": 54, "text": "2000" }, { "answer_start": 54, "text": "2000" } ] }, { "question": "T-155 Panter Türkiye'de nerede üretilmiştir?", "id": 3171, "answers": [ { "answer_start": 76, "text": "Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu" }, { "answer_start": 76, "text": "Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu" }, { "answer_start": 76, "text": "Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu" } ] }, { "question": "Türkiye 2012 yılında kaç panter teslim almıştır?", "id": 3172, "answers": [ { "answer_start": 202, "text": "255" }, { "answer_start": 202, "text": "255" }, { "answer_start": 202, "text": "255" } ] }, { "question": "Türkiye toplamda kaç panter teslim alacaktır?", "id": 3173, "answers": [ { "answer_start": 233, "text": "400" }, { "answer_start": 233, "text": "400" }, { "answer_start": 233, "text": "400" } ] }, { "question": "T-155 Panter Türkiye dışında hangi ülkeye satılmıştır?", "id": 3174, "answers": [ { "answer_start": 250, "text": "Pakistan" }, { "answer_start": 250, "text": "Pakistan" }, { "answer_start": 250, "text": "Pakistan" } ] }, { "question": "Pakistan'da kaç tane T-155 Panter vardır?", "id": 3175, "answers": [ { "answer_start": 272, "text": "72" }, { "answer_start": 272, "text": "72" }, { "answer_start": 272, "text": "72" } ] }, { "question": "Pakistan ilk 12 adet T-155 Panter'i hangi yıllar arasında almıştır?", "id": 3176, "answers": [ { "answer_start": 305, "text": "2008-2009" }, { "answer_start": 305, "text": "2008-2009" }, { "answer_start": 305, "text": "2008-2009" } ] }, { "question": "Pakistan 60 adet T-155 Panter'i hangi yıllar arasında almıştır?", "id": 3177, "answers": [ { "answer_start": 349, "text": "2011 ile 2013 arasında" }, { "answer_start": 349, "text": "2011 ile 2013 arasında" }, { "answer_start": 349, "text": "2011 ile 2013 arasında" } ] }, { "question": "Pakistan 2008-2009 yılları arasında kaç Panter almıştır?", "id": 3178, "answers": [ { "answer_start": 186, "text": "12" }, { "answer_start": 186, "text": "12" }, { "answer_start": 186, "text": "12" } ] }, { "question": "Pakistan 2011-2013 yılları arasında kaç Panter almıştır?", "id": 3179, "answers": [ { "answer_start": 341, "text": "60" }, { "answer_start": 341, "text": "60" }, { "answer_start": 341, "text": "60" } ] }, { "question": "Türkiye hangi yılda 255 tane Panter teslim almıştır?", "id": 3180, "answers": [ { "answer_start": 184, "text": "2012" }, { "answer_start": 184, "text": "2012" }, { "answer_start": 184, "text": "2012" } ] } ], "context": "T-155 Panter, Türkiye'nin geliştirdiği seri üretimine 2000 yılında başlanan Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu tarafından üretilen 155mm namlusu kendinden tahrikli bir obüstür. Türkiye 2012 yılına kadar 255 adet teslim aldı; toplamda 400 tane alacak. Pakistan ise toplamda 72 adet teslim aldı. İlk 12 adet 2008-2009 tarihleri arasında, diğer 60 adet 2011 ile 2013 arasında teslim alındı." } ] }, { "title": "Okan Ersoy", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Boğaziçi Üniversitesi'nin eski adı nedir?", "id": 3181, "answers": [ { "answer_start": 21, "text": "Robert Kolej" }, { "answer_start": 21, "text": "Robert Kolej" }, { "answer_start": 21, "text": "Robert Kolej" } ] }, { "question": "Okan Ersoy 1967 yılında hangi üniversiteden mezun olmuştur??", "id": 3182, "answers": [ { "answer_start": 39, "text": "Boğaziçi Üniversitesi" }, { "answer_start": 39, "text": "Boğaziçi Üniversitesi" }, { "answer_start": 39, "text": "Boğaziçi Üniversitesi" } ] }, { "question": "Okan Ersoy Boğaziçi Üniversitesi'nde hangi bölümden mezun olmuştur?", "id": 3183, "answers": [ { "answer_start": 65, "text": "Elektrik Mühendisliği" }, { "answer_start": 65, "text": "Elektrik Mühendisliği" }, { "answer_start": 65, "text": "Elektrik Mühendisliği" } ] }, { "question": "Okan Ersoy Boğaziçi Üniversitesi'nden ne zaman mezun olmuştur?", "id": 3184, "answers": [ { "answer_start": 92, "text": "1967" }, { "answer_start": 92, "text": "1967" }, { "answer_start": 92, "text": "1967" } ] }, { "question": "Okan Ersoy Boğaziçi Üniversitesi'nden sonra hangi üniversiteye gitmiştir?", "id": 3185, "answers": [ { "answer_start": 172, "text": "Kaliforniya Üniversitesi" }, { "answer_start": 172, "text": "Kaliforniya Üniversitesi" }, { "answer_start": 172, "text": "Kaliforniya Üniversitesi" } ] }, { "question": "Kaliforniya Üniversitesi Kaliforniya'nın hangi şehrindedir?", "id": 3186, "answers": [ { "answer_start": 155, "text": "Los Angeles" }, { "answer_start": 155, "text": "Los Angeles" }, { "answer_start": 155, "text": "Los Angeles" } ] }, { "question": "Okan Ersoy'un araştırma konuları nelerdir?", "id": 3187, "answers": [ { "answer_start": 307, "text": "Yapay sinir ağları, Sinyal işleme, Enformasyon, Bilgi işlem, Görüntü işleme, Taramalı elektron mikroskobu" }, { "answer_start": 307, "text": "Yapay sinir ağları, Sinyal işleme, Enformasyon, Bilgi işlem, Görüntü işleme, Taramalı elektron mikroskobu" }, { "answer_start": 307, "text": "Yapay sinir ağları, Sinyal işleme, Enformasyon, Bilgi işlem, Görüntü işleme, Taramalı elektron mikroskobu" } ] }, { "question": "Okan Ersoy M.S ve Ph.D. derecelerini hangi yıllarda almıştır?", "id": 3188, "answers": [ { "answer_start": 221, "text": "1968 ve 1972" }, { "answer_start": 221, "text": "1968 ve 1972" }, { "answer_start": 221, "text": "1968 ve 1972" } ] } ], "context": "Türkiye'de eski ismi Robert Kolej olan Boğaziçi Üniversitesi'nin Elektrik Mühendisliği'nden 1967 yılında mezun olduktan sonra Amerika Birleşik Devletleri, Los Angeles'deki Kaliforniya Üniversitesi'ne kabul edildi. Burada 1968 ve 1972 yıllarında M.S. ve Ph.D. derecelerini almaya hak kazandı. Okan K. Ersoy, Yapay sinir ağları, Sinyal işleme, Enformasyon, Bilgi işlem, Görüntü işleme, Taramalı elektron mikroskobu gibi konularında araştırma yapmaktadır." } ] }, { "title": "el-biruni", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Kitabının kısaltılmış hali kaç parçaharita halinde saklanmıştır?", "id": 3206, "answers": [ { "answer_start": 90, "text": "72" }, { "answer_start": 90, "text": "72" }, { "answer_start": 90, "text": "72" } ] }, { "question": "Dünya haritası neyden yapılmıştır?", "id": 3207, "answers": [ { "answer_start": 132, "text": "Gümüşten" }, { "answer_start": 132, "text": "Gümüşten" }, { "answer_start": 132, "text": "Gümüşten" } ] } ], "context": "Kitabının kısaltılmış bir versiyonunu Üns el-Mühec ve-Ravḍ el-Furec adı altında 72 parçaharita ekleyerek sağlamıştır. Gümüşten yapılmış yuvarlak dünya haritası (Tabula Rogeriana) 1160 yılında isyancılar tarafından parçalanmış ve aralarında paylaşılmıştır." }, { "qas": [ { "question": "Haritaların nasıl oluşturduğu hakkında kabül edilen varsayım nedir?", "id": 3208, "answers": [ { "answer_start": 164, "text": "Ptoleme’nin dünya haritasını model olarak önünde bulundurmuş" }, { "answer_start": 164, "text": "Ptoleme’nin dünya haritasını model olarak önünde bulundurmuş" }, { "answer_start": 164, "text": "Ptoleme’nin dünya haritasını model olarak önünde bulundurmuş" } ] } ], "context": "Haritaların nasıl oluşturulduğuna ilişkin sorulan sorunun tartışılmasında, hemen hemen sürekli olarak şu varsayımdan hareket edilmiştir: el-İdrīsī, Ptoleme’nin dünya haritasını model olarak önünde bulundurmuş olmalıdır. " }, { "qas": [], "context": "Onun Coğrafya’sının bazı el yazmalarında bize kadar ulaşan ve birçok kez kopyalanmaktan dolayı yıpranan dairesel dünya haritası, Konrad Miller’in takdire şayan Mappæ arabi-cæ223 (1926-1931) adlı çalışmasından önce çok az sayıda oryantalist tarafından biliniyordu." }, { "qas": [ { "question": "Miller'in dünya haritası yayınlamasının sebebi nedir?", "id": 3209, "answers": [ { "answer_start": 53, "text": "parçaharitaların bize kadar ulaşmış kopyalarını ve aynı zamanda parçaharitaları birleştirmek" }, { "answer_start": 53, "text": "parçaharitaların bize kadar ulaşmış kopyalarını ve aynı zamanda parçaharitaları birleştirmek" }, { "answer_start": 53, "text": "parçaharitaların bize kadar ulaşmış kopyalarını ve aynı zamanda parçaharitaları birleştirmek" } ] }, { "question": "Miller dünya haritasını nerede yayınlamıştır?", "id": 3210, "answers": [ { "answer_start": 8, "text": "kitabında" }, { "answer_start": 8, "text": "kitabında" }, { "answer_start": 8, "text": "kitabında" } ] } ], "context": "Miller kitabında dairesel dünya haritasının ve parçaharitaların bize kadar ulaşmış kopyalarını ve aynı zamanda parçaharitaları birleştirmek suretiyle bir dünya haritası yayınladı. " }, { "qas": [ { "question": "Miller dünya haritasının hangi şekilde olması gerektiğine inanmıştır?", "id": 3211, "answers": [ { "answer_start": 32, "text": "dikdörtgen" }, { "answer_start": 32, "text": "dikdörtgen" }, { "answer_start": 32, "text": "dikdörtgen" } ] }, { "question": "Miller orijinali yeniden elde etmek için kaç adet dikdörten parçaharita kullanmıştır?", "id": 3212, "answers": [ { "answer_start": 160, "text": "70" }, { "answer_start": 160, "text": "70" }, { "answer_start": 160, "text": "70" } ] } ], "context": "Miller bu dünya haritasının dikdörtgen şeklinde olması gerektiğine kanaat getirmişti (Katalog III, s. 28). Orijinali yeniden elde etmek için 70 adet dikdörtgen parçaharitayı bir araya getirerek birleştirme yoluyla el-İdrīsī’nin orijinali kaybolan dünya haritasını bu şekilde ortaya koymanın doğruluğuna kendisini inandırmıştı." }, { "qas": [ { "question": "Bu yüzyılda nelere duyulan ilgi artmıştır?", "id": 3213, "answers": [ { "answer_start": 12, "text": "filolojide bilimsel alanların terminolojisine, yabancı dillere ve Arapça’daki yabancı dil unsurlarının araştırmasına " }, { "answer_start": 12, "text": "filolojide bilimsel alanların terminolojisine, yabancı dillere ve Arapça’daki yabancı dil unsurlarının araştırmasına " }, { "answer_start": 12, "text": "filolojide bilimsel alanların terminolojisine, yabancı dillere ve Arapça’daki yabancı dil unsurlarının araştırmasına " } ] }, { "question": "Bahsedilen ilgi ne kadar bir süre zarvı için geçerlidir?", "id": 3214, "answers": [ { "answer_start": 4, "text": "yüzyıl" }, { "answer_start": 4, "text": "yüzyıl" }, { "answer_start": 4, "text": "yüzyıl" } ] } ], "context": "Bu yüzyıl filolojide bilimsel alanların terminolojisine, yabancı dillere ve Arapça’daki yabancı dil unsurlarının araştırmasına yönelik sürekli artan bir ilgi kendini göstermektedir. " }, { "qas": [ { "question": "Bahsedilen kitapta başka hangi konulardan bahsedilmektedir?", "id": 3215, "answers": [ { "answer_start": 35, "text": "savaş tekniği alanında kaydedilen ilerlemelerden " }, { "answer_start": 35, "text": "savaş tekniği alanında kaydedilen ilerlemelerden " }, { "answer_start": 35, "text": "savaş tekniği alanında kaydedilen ilerlemelerden " } ] }, { "question": "Kitabı Claude Canen hangi yılda ilgili uzmanlara sunmuştur? ", "id": 3216, "answers": [ { "answer_start": 107, "text": "1948" }, { "answer_start": 107, "text": "1948" }, { "answer_start": 107, "text": "1948" } ] } ], "context": "Burada bir de 6./12. yüzyılda savaş tekniği alanında kaydedilen ilerlemelerden bahsedilecektir. 1948 yılında Claude Cahen tarafından ilgili uzmanların bilgisine sunulan bir kitap, bu konu hakkında çok faydalı bilgiler taşımaktadır. " }, { "qas": [ { "question": "Devasa yay nasıl bir yapıya sahiptir?", "id": 3217, "answers": [ { "answer_start": 7, "text": "birbirine yapıştırılmış çok sayıdaki ahşap ve boy- nuz plaka katlarından" }, { "answer_start": 7, "text": "birbirine yapıştırılmış çok sayıdaki ahşap ve boy- nuz plaka katlarından" }, { "answer_start": 7, "text": "birbirine yapıştırılmış çok sayıdaki ahşap ve boy- nuz plaka katlarından" } ] } ], "context": "Onun, birbirine yapıştırılmış çok sayıdaki ahşap ve boy- nuz plaka katlarından oluşan devasa yayı, bir çark kullanılarak (yaklaşık yirmi kişi yerine) bir ya da iki kişi tarafından gerilebiliyordu. " }, { "qas": [], "context": "Bu tür tatar oku (arbalet) Avrupa’da 13. yüzyılda ortaya çıkmaya başladı. Leonardo da Vinci’nin bu tarz bir fırlatma aletinin dev bir modelini resmetme fantazisini muhtemelen bu canlan-dırmıştır " }, { "qas": [ { "question": "Silahların geliştirilmesi hangi yüzyıllarda gerçekleşmiştir?", "id": 3218, "answers": [ { "answer_start": 186, "text": "7./13. ve 8./14." }, { "answer_start": 186, "text": "7./13. ve 8./14." }, { "answer_start": 186, "text": "7./13. ve 8./14." } ] } ], "context": "Görüldüğü kadarıyla haçlı seferleri, Müslümanları Suriye ve Mısır’da kendilerini olabildiğince etkili silahlarla savunmaya itmiştir. Bu tür silahların geliştirilmesi 7./13. ve 8./14. yüzyıla kadar devam etmiştir." } ] }, { "title": "Fuat Sezgin", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Fuat Sezgin nerede doğmuştur?", "id": 3371, "answers": [ { "answer_start": 21, "text": "Bitlis'te" }, { "answer_start": 21, "text": "Bitlis'te" }, { "answer_start": 21, "text": "Bitlis'te" } ] }, { "question": "Fuat Sezgin liseyi nerede bitirmiştir?", "id": 3372, "answers": [ { "answer_start": 58, "text": "Erzurum'da" }, { "answer_start": 58, "text": "Erzurum'da" }, { "answer_start": 58, "text": "Erzurum'da" } ] }, { "question": "Fuat Sezgin kaç yılında İstanbul'a gelmiştir?", "id": 3373, "answers": [ { "answer_start": 77, "text": "1943'te" }, { "answer_start": 77, "text": "1943'te" }, { "answer_start": 77, "text": "1943'te" } ] }, { "question": "Fuat Sezgin ne üzerine doktora yapmıştır?", "id": 3374, "answers": [ { "answer_start": 174, "text": "Arap Dili ve Edebiyatı" }, { "answer_start": 174, "text": "Arap Dili ve Edebiyatı" }, { "answer_start": 174, "text": "Arap Dili ve Edebiyatı" } ] } ], "context": "24 Ekim 1924 yılında Bitlis'te doğdu. Ortaokulu ve liseyi Erzurum'da bitirip 1943'te İstanbul'a geldi. 1951'de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'ni bitirdikten sonra, Arap Dili ve Edebiyatı üzerine doktora yaptı." }, { "qas": [ { "question": "Fuat Sezgin, Şarkiyat Enstitüsü'nde hangi alanlarda öğrenim görmüştür?", "id": 3375, "answers": [ { "answer_start": 91, "text": "İslami bilimler ve orientalistik" }, { "answer_start": 91, "text": "İslami bilimler ve orientalistik" }, { "answer_start": 91, "text": "İslami bilimler ve orientalistik" } ] }, { "question": "Fuat Sezgin, Şarkiyat Enstitüsü'nde kimin yanında öğrenim görmüştür?", "id": 3376, "answers": [ { "answer_start": 176, "text": "Hellmut Ritter'in" }, { "answer_start": 176, "text": "Hellmut Ritter'in" }, { "answer_start": 176, "text": "Hellmut Ritter'in" } ] } ], "context": "1943-1951 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Şarkiyat Enstitüsü'nde İslami bilimler ve orientalistik alanında öncü bir yere sahip olan Alman oryantalist Hellmut Ritter'in yanında öğrenim gördü. Hocasının, bilimlerin temelinin İslam bilimlerine dayandığını söylemesiyle bu alana yöneldi." }, { "qas": [ { "question": "Fuat Sezgin'in doktora tezinin ismi nedir?", "id": 3377, "answers": [ { "answer_start": 43, "text": "Buhari'nin Kaynakları" }, { "answer_start": 43, "text": "Buhari'nin Kaynakları" }, { "answer_start": 43, "text": "Buhari'nin Kaynakları" } ] }, { "question": "Fuat Sezgin'in tezine göre Buhari'nin sözlü hadisleri kaçıncı yüzyıl öncesine kadar yazılı kaynaklara dayanmaktadır?", "id": 3378, "answers": [ { "answer_start": 293, "text": "7. yüzyıla" }, { "answer_start": 293, "text": "7. yüzyıla" }, { "answer_start": 293, "text": "7. yüzyıla" } ] }, { "question": "Fuat Sezgin'in Buhari'nin Kaynakları Hakkında Araştırmalar adındaki takdim tezi kaç yılında yayınlamıştır?", "id": 3379, "answers": [ { "answer_start": 521, "text": "1956'da" }, { "answer_start": 521, "text": "1956'da" }, { "answer_start": 521, "text": "1956'da" } ] } ], "context": "1954'te Arap Dili ve Edebiyatı Bölümü'nde \"Buhari'nin Kaynakları\" adlı doktora tezini verdi. Bu teziyle o, hadis kaynağı olarak İslam kültüründe önemli bir yere sahip olan Buhari'nin bir araya getirdiği hadislerde bilinegeldiğinin tersine sözlü kaynaklara değil İslam'ın erken dönemine, hatta 7. yüzyıla kadar geri giden yazılı kaynaklara dayandığı tezini ortaya attı. Bu tez Avrupa merkezli orientalist çevrelerde hâlâ tartışılmaktadır. Fuat Sezgin'in, \"Buhari'nin Kaynakları Hakkında Araştırmalar\" adındaki takdim tezi 1956'da yayımlandı." }, { "qas": [ { "question": "Fuat Sezgin hangi enstitüde doçent olmuştur?", "id": 3380, "answers": [ { "answer_start": 13, "text": "İslam Araştırmaları Enstitüsü'nde" }, { "answer_start": 13, "text": "İslam Araştırmaları Enstitüsü'nde" }, { "answer_start": 13, "text": "İslam Araştırmaları Enstitüsü'nde" } ] }, { "question": "Fuat Sezgin İslam Araştırmaları Enstitüsü'nde kimle tanışmıştır?", "id": 3381, "answers": [ { "answer_start": 67, "text": "Zeki Velidi Togan" }, { "answer_start": 67, "text": "Zeki Velidi Togan" }, { "answer_start": 67, "text": "Zeki Velidi Togan" } ] }, { "question": "Fuat Sezgin kaç yılında profesör olmuştur?", "id": 3382, "answers": [ { "answer_start": 98, "text": "1966" }, { "answer_start": 98, "text": "1966" }, { "answer_start": 98, "text": "1966" } ] }, { "question": "Fuat Sezgin hangi üniversitede profesör olmuştur?", "id": 3383, "answers": [ { "answer_start": 111, "text": "Frankfurt Üniversitesi'nde" }, { "answer_start": 111, "text": "Frankfurt Üniversitesi'nde" }, { "answer_start": 111, "text": "Frankfurt Üniversitesi'nde" } ] } ], "context": "1954 yılında İslam Araştırmaları Enstitüsü'nde doçent oldu. Burada Zeki Velidi Togan ile tanıştı. 1966 yılında Frankfurt Üniversitesi'nde profesör oldu." }, { "qas": [ { "question": "Fuat Sezgin ikinci doktora tezini kaç yılında yazmıştır?", "id": 3384, "answers": [ { "answer_start": 27, "text": "1965'te" }, { "answer_start": 27, "text": "1965'te" }, { "answer_start": 27, "text": "1965'te" } ] }, { "question": "Fuat Sezgin ikinci doktora tezini hangi üniversiteye sunmuştur?", "id": 3385, "answers": [ { "answer_start": 65, "text": "Frankfurt Üniversitesi" }, { "answer_start": 65, "text": "Frankfurt Üniversitesi" }, { "answer_start": 65, "text": "Frankfurt Üniversitesi" } ] }, { "question": "Fuat Sezgin kim ile evlenmiştir?", "id": 3386, "answers": [ { "answer_start": 233, "text": "Ursula Sezgin" }, { "answer_start": 233, "text": "Ursula Sezgin" }, { "answer_start": 233, "text": "Ursula Sezgin" } ] }, { "question": "Fuat Sezgin'in kızı kaç yılında dünyaya gelmiştir?", "id": 3387, "answers": [ { "answer_start": 282, "text": "1970'te" }, { "answer_start": 282, "text": "1970'te" }, { "answer_start": 282, "text": "1970'te" } ] }, { "question": "Fuat Sezgin'in kızının ismi nedir?", "id": 3388, "answers": [ { "answer_start": 275, "text": "Hilal" }, { "answer_start": 275, "text": "Hilal" }, { "answer_start": 275, "text": "Hilal" } ] } ], "context": "Cabir İbn Hayyan konusunda 1965'te yazdığı ikinci doktora tezini Frankfurt Üniversitesi Institut für Geschichte der Naturwissenschaften'a sunan ve bir yıl sonra profesör unvanını kazanan Sezgin, aynı yıl kendisi gibi şarkiyatçi olan Ursula Sezgin ile evlendi. Sezgin'in kızı Hilal, 1970'te dünyaya geldi." }, { "qas": [ { "question": "Fuat Sezgin Arap-İslam Bilim Tarihi'nin ilk cildini kaç yılında tamamlamıştır?", "id": 3389, "answers": [ { "answer_start": 128, "text": "1967'de" }, { "answer_start": 128, "text": "1967'de" }, { "answer_start": 128, "text": "1967'de" } ] }, { "question": "Fuat Sezgin kaç dili çok iyi derecede biliyordu?", "id": 3390, "answers": [ { "answer_start": 268, "text": "27" }, { "answer_start": 268, "text": "27" }, { "answer_start": 268, "text": "27" } ] } ], "context": "İnsanlık tarihinin başlangıcından bugüne kadar sahasında yazılan en kapsamlı eser olan Arap-İslam Bilim Tarihi'nin ilk cildini, 1967'de tamamlayan Sezgin, 17 ciltten oluşan eserin 18. cildini yazıyordu. Sezgin, Süryanice, İbranice, Latince, Arapça ve Almanca da dahil 27 dili çok iyi derecede biliyordu." }, { "qas": [ { "question": "Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Araştırmaları Vakfı kaç yılında kurulmuştur?", "id": 3391, "answers": [ { "answer_start": 81, "text": "2010'da" }, { "answer_start": 81, "text": "2010'da" }, { "answer_start": 81, "text": "2010'da" } ] }, { "question": "Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Enstitüsü hangi üniversite bünyesinde kurulmuştur?", "id": 3392, "answers": [ { "answer_start": 159, "text": "Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi" }, { "answer_start": 159, "text": "Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi" }, { "answer_start": 159, "text": "Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi" } ] }, { "question": "Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Enstitüsü kaç yılında faaliyetlerini başlamıştır?", "id": 3393, "answers": [ { "answer_start": 272, "text": "2013" }, { "answer_start": 272, "text": "2013" }, { "answer_start": 272, "text": "2013" } ] } ], "context": "İstanbul İslam Bilim ve Teknoloji Müzesi'nin faaliyetlerini desteklemek amacıyla 2010'da Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Araştırmaları Vakfı kuruldu. Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi bünyesinde kurulan Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Enstitüsü ise 2013 yılında faaliyetlerine başladı." }, { "qas": [ { "question": "İstanbul İslam, Bilim ve Teknoloji Müzesi hangi tarihte açılmıştır?", "id": 3394, "answers": [ { "answer_start": 145, "text": "25 Mayıs 2008" }, { "answer_start": 145, "text": "25 Mayıs 2008" }, { "answer_start": 145, "text": "25 Mayıs 2008" } ] }, { "question": "İstanbul İslam, Bilim ve Teknoloji Müzesi'nin açılışını kim yapmıştır?", "id": 3395, "answers": [ { "answer_start": 178, "text": "Recep Tayyip Erdoğan" }, { "answer_start": 178, "text": "Recep Tayyip Erdoğan" }, { "answer_start": 178, "text": "Recep Tayyip Erdoğan" } ] }, { "question": "Halife Me'mun döneminde hazırlanan harita kaçıncı yüzyılda yapılmıştır?", "id": 3396, "answers": [ { "answer_start": 457, "text": "8. yüzyılda" }, { "answer_start": 457, "text": "8. yüzyılda" }, { "answer_start": 457, "text": "8. yüzyılda" } ] }, { "question": "Müslüman bilim adamı Takiyeddin hangi yıl iki saat yapmıştır?", "id": 3397, "answers": [ { "answer_start": 596, "text": "1555'te" }, { "answer_start": 596, "text": "1555'te" }, { "answer_start": 596, "text": "1555'te" } ] }, { "question": "Fuat Sezgin Takiyeddin'in 1555'te yaptığı iki saati yeniden yaptırabilmek için kaç yıl uğraşmıştır?", "id": 3398, "answers": [ { "answer_start": 649, "text": "yedi yıl" }, { "answer_start": 649, "text": "yedi yıl" }, { "answer_start": 649, "text": "yedi yıl" } ] } ], "context": "Prof. Dr. Fuat Sezgin son olarak, Arap-İslam Bilimleri Enstitüsü için hazırladığı bilimsel araç ve gereçlerin benzerlerini yaptırarak, açılışını 25 Mayıs 2008 tarihinde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın yaptığı \"İstanbul İslam, Bilim ve Teknoloji Müzesi\"nin açılmasına önayak oldu. Burada ve Goethe Enstitüsü bünyesinde kurduğu müzede, Müslüman bilim adamlarının tarih boyunca geliştirdiği araç ve gereçleri yeniden üreterek sergilenmelerini sağladı. Miladi 8. yüzyılda Halife Me'mun döneminde hazırlanan haritanın bir benzeri bunlardan sadece biridir. Sezgin, Müslüman bilim adamı Takiyeddin'in 1555'te yaptığı iki saati yeniden yaptırabilmek için yedi yıl uğraştı." }, { "qas": [ { "question": "Fuat Sezgin, Suudi Arabistan Kral Faysal Vakfı'nın İslami bilimler ödülünü kaç yılında almıştır?", "id": 3399, "answers": [ { "answer_start": 75, "text": "1978" }, { "answer_start": 75, "text": "1978" }, { "answer_start": 75, "text": "1978" } ] }, { "question": "Fuat Sezgin, J.W.Goethe Üniversitesi'ne bağlı Arap-İslam Bilimleri Tarihi Enstitüsü'nü kaç yılında kurmuştur?", "id": 3400, "answers": [ { "answer_start": 138, "text": "1982" }, { "answer_start": 138, "text": "1982" }, { "answer_start": 138, "text": "1982" } ] }, { "question": "Fuat Sezgin, J.W.Goethe Üniversitesi'ne bağlı Arap-İslam Bilimleri Tarihi Müzesi'ni kaç yılında kurmuştur?", "id": 3401, "answers": [ { "answer_start": 228, "text": "1983'te" }, { "answer_start": 228, "text": "1983'te" }, { "answer_start": 228, "text": "1983'te" } ] }, { "question": "Fuat Sezgin müzede bulunan objeleri tanıtmak ve İslam kültür çevresindeki bilimsel gelişmeyi göstermek için hazırladığı katoloğu kaç yılında yayınlamıştır?", "id": 3402, "answers": [ { "answer_start": 650, "text": "2003" }, { "answer_start": 650, "text": "2003" }, { "answer_start": 650, "text": "2003" } ] }, { "question": "Müze kataloğun hangi dillerde yayımlanması için hazırlıklar yapılmıştır?", "id": 3403, "answers": [ { "answer_start": 719, "text": "Arapça, İngilizce ve Türkçesi" }, { "answer_start": 719, "text": "Arapça, İngilizce ve Türkçesi" }, { "answer_start": 719, "text": "Arapça, İngilizce ve Türkçesi" } ] } ], "context": "Prof. Sezgin Suudi Arabistan Kral Faysal Vakfı'nın İslami bilimler ödülünü 1978 yılında ilk alan kişidir. Bu ve başka desteklerle Sezgin, 1982 yılında J.W.Goethe Üniversitesi'ne bağlı Arap-İslam Bilimleri Tarihi Enstitüsü'nü ve 1983'te buranın müzesini kurarak direktörlüğünü yaptı. Enstitüye bağlı olarak kurduğu müzede, İslam kültür çevresinde Müslüman bilginler tarafından yapılmış aletlerin ve bilimsel araç ve gereçlerin yazılı kaynaklara dayanarak yaptırdığı örnekleri sergilemektedir. Müzede bulunan objeleri tanıtmak ve İslam kültür çevresindeki bilimsel gelişmeyi göstermek için hazırladığı “Wissenschaft und Technik im Islam” adlı kataloğu 2003 yılında yayınladı. Fransızcası da yayınlanmış olan bu kataloğun Arapça, İngilizce ve Türkçesi olarak yayınlanması için hazırlıklarını yaptı." }, { "qas": [ { "question": "Fuat Sezgin Uluslararası Kral Faysal Ödülünü hangi tarihte almıştır?", "id": 3404, "answers": [ { "answer_start": 23, "text": "1 Mart 1979'da" }, { "answer_start": 23, "text": "1 Mart 1979'da" }, { "answer_start": 23, "text": "1 Mart 1979'da" } ] }, { "question": "Fuat Sezgin Türkiye Yazarlar Birliği Üstün Hizmet Ödülünü hangi yıl almıştır?", "id": 3405, "answers": [ { "answer_start": 125, "text": "1999" }, { "answer_start": 125, "text": "1999" }, { "answer_start": 125, "text": "1999" } ] }, { "question": "Fuat Sezgin Almanya hükümeti tarafından Federal Hizmet Madalyasına kaç yılında layık görülmüştür?", "id": 3406, "answers": [ { "answer_start": 292, "text": "1982" }, { "answer_start": 292, "text": "1982" }, { "answer_start": 292, "text": "1982" } ] }, { "question": "Fuat Sezgin Almanya hükümeti tarafından Üstün Hizmet Büyük Madalyasına kaç yılında layık görülmüştür?", "id": 3407, "answers": [ { "answer_start": 355, "text": "2001" }, { "answer_start": 355, "text": "2001" }, { "answer_start": 355, "text": "2001" } ] } ], "context": "Prof. Dr. Fuat Sezgin; 1 Mart 1979'da, İslâm dünyasının Nobeli Ödülü olarak nitelendirilen Uluslararası Kral Faysal Ödülünü, 1999 yılında Türkiye Yazarlar Birliği Üstün Hizmet Ödülünü aldı. Eserleri Almanya'da en üst düzeyde ödüllendirilerek Alman Hükümetinin önce Federal Hizmet Madalyasına 1982 yılında, daha sonra da Üstün Hizmet Büyük Madalyasına ise 2001 yılında layık görüldü." }, { "qas": [ { "question": "Fuat Sezgin kaç yaşında hayatını kaybetmiştir?", "id": 3408, "answers": [ { "answer_start": 133, "text": "94" }, { "answer_start": 133, "text": "94" }, { "answer_start": 133, "text": "94" } ] }, { "question": "Fuat Sezgin hangi tarihte hayatını kaybetmiştir?", "id": 3409, "answers": [ { "answer_start": 186, "text": "30 Haziran 2018" }, { "answer_start": 186, "text": "30 Haziran 2018" }, { "answer_start": 186, "text": "30 Haziran 2018" } ] } ], "context": "Dünyanın önde gelen tarihçilerinden ve ömrünü İslam bilimler tarihine adayan İslam Bilim Tarihi Araştırmacısı Prof. Dr. Fuat Sezgin, 94 yaşında iken bir süredir tedavi gördüğü hastanede 30 Haziran 2018 günü hayatını kaybetti." } ] }, { "title": "Halil Nadaroğlu", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Halil Nadaroğlu İstanbul Yüksek İktisat ve Ticaret Mektebi'ni hangi yıl bitirmiştir?", "id": 3429, "answers": [ { "answer_start": 48, "text": "1946" }, { "answer_start": 48, "text": "1946" }, { "answer_start": 48, "text": "1946" } ] }, { "question": "Halil Nadaroğlu 1963 ve 1969 yılları arasında hangi eğitim kurumunda akademisyenlik yapmıştır?", "id": 3430, "answers": [ { "answer_start": 158, "text": "İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi'nde" }, { "answer_start": 158, "text": "İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi'nde" }, { "answer_start": 158, "text": "İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi'nde" } ] }, { "question": "Halil Nadaroğlu 1969 yılında hangi eğitim kurumunda profesör ünvanını almıştır?", "id": 3431, "answers": [ { "answer_start": 158, "text": "İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi'nde" }, { "answer_start": 158, "text": "İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi'nde" }, { "answer_start": 158, "text": "İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi'nde" } ] }, { "question": "Türk maliyeci Halil Nadaroğlu YÖK üyeliğini hangi yıllar arasında yürütmüştür?", "id": 3432, "answers": [ { "answer_start": 426, "text": "1993-1997" }, { "answer_start": 426, "text": "1993-1997" }, { "answer_start": 426, "text": "1993-1997" } ] }, { "question": "Halil Nadaroğlu hangi yıllar arasında Bakanlar kurulu kontenjanında görev yapmıştır?", "id": 3433, "answers": [ { "answer_start": 426, "text": "1993-1997" }, { "answer_start": 426, "text": "1993-1997" }, { "answer_start": 426, "text": "1993-1997" } ] }, { "question": "Halil Nadaroğlu'nun 1992-1993 yıllarında dekanlık görevini yürüttüğü eğitim kurumu hangisidir?", "id": 3434, "answers": [ { "answer_start": 250, "text": "Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi" }, { "answer_start": 250, "text": "Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi" }, { "answer_start": 250, "text": "Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi" } ] }, { "question": "Halil Nadaroğlu'nun kurucu üyeliğini yaptığı derneğin ismi nedir?", "id": 3435, "answers": [ { "answer_start": 519, "text": "Burgazada'yı Güzelleştirme ve Kalkındırma Derneği" }, { "answer_start": 519, "text": "Burgazada'yı Güzelleştirme ve Kalkındırma Derneği" }, { "answer_start": 519, "text": "Burgazada'yı Güzelleştirme ve Kalkındırma Derneği" } ] }, { "question": "Halil Nadaroğlu Adalar Vakfı'nda hangi görevi yürütmüştür?", "id": 3436, "answers": [ { "answer_start": 610, "text": "Yönetim Kurulu Başkanlığı" }, { "answer_start": 610, "text": "Yönetim Kurulu Başkanlığı" }, { "answer_start": 610, "text": "Yönetim Kurulu Başkanlığı" } ] }, { "question": "Kamu Maliyesi alanında çalışmış olan Halil Nadaroğlu hangi yabancı dile hakimdir?", "id": 3437, "answers": [ { "answer_start": 711, "text": "Fransızca" }, { "answer_start": 711, "text": "Fransızca" }, { "answer_start": 711, "text": "Fransızca" } ] } ], "context": "İstanbul Yüksek İktisat ve Ticaret Mektebi'nden 1946 yılında mezun olmuştur. 1958 yılında Fransa Caen Üniversitesi'nde iktisat doktorasını vermiştir. 1963'te İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi'nde doçent ve 1969 yılında profesör olmuştur. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye Bölümü başkanlığı, 1992-1993 yıllarında Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi dekanlığı ve 1993-1997 yıllarında Bakanlar kurulu kontenjanından YÖK üyeliği görevini yürütmüştür. Ayrıca Burgazada'yı Güzelleştirme ve Kalkındırma Derneği'nin kurucu üyeliğini ve Adalar Vakfı'nın Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini yürütmüştür. Kamu Maliyesi üzerine çeşitli eserleri de bulunan ve Fransızca bilen Nadaroğlu evlidir." } ] }, { "title": "Geniş boğazlı iki Kap (Karaf)", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Ebû Bekr er-Râzî hangi kaynakta geniş boğazlı iki kabı göstermiştir?", "id": 3453, "answers": [ { "answer_start": 49, "text": "Kitāb Sırr el-Esrār’ının Latince versiyonunun araçlar tablosunda" }, { "answer_start": 49, "text": "Kitāb Sırr el-Esrār’ının Latince versiyonunun araçlar tablosunda" }, { "answer_start": 49, "text": "Kitāb Sırr el-Esrār’ının Latince versiyonunun araçlar tablosunda" } ] }, { "question": "Arapça'da kınnîna olarak isimlendirilen geniş boğazlı laboratuvar kabınının Arapça karşılığı nedir?", "id": 3454, "answers": [ { "answer_start": 12, "text": "Cannina" }, { "answer_start": 12, "text": "Cannina" }, { "answer_start": 12, "text": "Cannina" } ] } ], "context": "...esgen ve Cannina isimleri altında er-Rāzī’nin Kitāb Sırr el-Esrār’ının Latince versiyonunun araçlar tablosunda süblimasyon için geniş boğazlı iki kap resmedilmiştir. Cannina Arapça ḳınnīna kelimesini ifade ederken birinci ismin identifikasyonu hakkında bilgim yoktur." } ] }, { "title": "Ülkü Azrak", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Ülkü Azrak kaç yılında doğmuştur?", "id": 3537, "answers": [ { "answer_start": 19, "text": "1933" }, { "answer_start": 19, "text": "1933" }, { "answer_start": 19, "text": "1933" } ] }, { "question": "Ülkü Azrak nerede doğmuştur?", "id": 3538, "answers": [ { "answer_start": 25, "text": "İstanbul" }, { "answer_start": 25, "text": "İstanbul" }, { "answer_start": 25, "text": "İstanbul" } ] } ], "context": "Ali Ülkü Azrak (d. 1933, İstanbul) Türk hukukçu, akademisyen." }, { "qas": [ { "question": "Ülkü Azrak'ın 1956 yılında mezun olduğu eğitim kurumu neresidir?", "id": 3539, "answers": [ { "answer_start": 25, "text": "İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi" }, { "answer_start": 25, "text": "İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi" }, { "answer_start": 25, "text": "İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi" } ] }, { "question": "Ülkü Azrak doçentliğine hangi yıl başlamıştır?", "id": 3540, "answers": [ { "answer_start": 74, "text": "1970" }, { "answer_start": 74, "text": "1970" }, { "answer_start": 74, "text": "1970" } ] }, { "question": "Ülkü Azrak doçentliğini nerede yapmıştır?", "id": 3541, "answers": [ { "answer_start": 114, "text": "İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku kürsüsünde" }, { "answer_start": 114, "text": "İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku kürsüsünde" }, { "answer_start": 114, "text": "İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku kürsüsünde" } ] }, { "question": "İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi hangi yılda kurulmuştur?", "id": 3542, "answers": [ { "answer_start": 221, "text": "1979" }, { "answer_start": 221, "text": "1979" }, { "answer_start": 221, "text": "1979" } ] }, { "question": "Ülkü Azrak hangi yıl profesör ünvanını almıştır?", "id": 3543, "answers": [ { "answer_start": 401, "text": "1982" }, { "answer_start": 401, "text": "1982" }, { "answer_start": 401, "text": "1982" } ] }, { "question": "Ülkü Azrak hangi yıllar arasında Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından YÖK üyeliğinde görevlendirilmiştir?", "id": 3544, "answers": [ { "answer_start": 1494, "text": "2001-2005" }, { "answer_start": 1494, "text": "2001-2005" }, { "answer_start": 1494, "text": "2001-2005" } ] }, { "question": "Ülkü Azrak'ın YÖK üyeliği yaptığı dönemin cumhurbaşkanı kimdir?", "id": 3545, "answers": [ { "answer_start": 1529, "text": "Ahmet Necdet Sezer" }, { "answer_start": 1529, "text": "Ahmet Necdet Sezer" }, { "answer_start": 1529, "text": "Ahmet Necdet Sezer" } ] }, { "question": "Ülkü Azrak hangi yıllar arasında İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi ve Marmara Üniversitesi'nde çalışmıştır?", "id": 3546, "answers": [ { "answer_start": 401, "text": "1982" }, { "answer_start": 401, "text": "1982" }, { "answer_start": 401, "text": "1982" } ] }, { "question": "Ülkü Azrak'ün dekanlık görevini yürütmüş olduğu eğitim kurumu hangisidir?", "id": 3547, "answers": [ { "answer_start": 432, "text": "İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi " }, { "answer_start": 432, "text": "İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi " }, { "answer_start": 432, "text": "İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi " } ] }, { "question": "Ülkü Azrak hangi yıllar arasında İstanbul Üniversitesi'nde dekan olarak görev yapmıştır?", "id": 3548, "answers": [ { "answer_start": 872, "text": "1995-1998" }, { "answer_start": 872, "text": "1995-1998" }, { "answer_start": 872, "text": "1995-1998" } ] }, { "question": "Ülkü Azrak'ın ?", "id": 3549, "answers": [ { "answer_start": 530, "text": "2000" }, { "answer_start": 530, "text": "2000" }, { "answer_start": 530, "text": "2000" } ] }, { "question": "Ülkü Azrak'ün dekanlık görevini yürütmüş olduğu eğitim kurumu hangisidir?", "id": 3550, "answers": [ { "answer_start": 432, "text": "İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi " }, { "answer_start": 432, "text": "İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi " }, { "answer_start": 432, "text": "İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi " } ] } ], "context": "Vefa Lisesi ve 1956 yılı İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunudur. 1970 yılında Doçent olmuş, 1971 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku kürsüsünde doçent olarak göreve başlamış ve bu görevini 1979 yılına kadar sürdürmüştür. 1979 yılında İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'ni (O dönemin adıyla Siyasal Bilimler Fakültesi) kuran isimler arasında yer almıştır. 1982 yılında Profesör olmuş ve İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yönetim Bilimleri Anabilim Dalında emekli olduğu 2000 yılına kadar öğretim üyesi olarak görevini sürdürmüştür. İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi ve Marmara Üniversitesi'nde de 1972-1985 arasında dersler vermiştir. 1988 yılında Yönetim Bilimleri Anabilim Dalı Başkanlığı görevini üstlenmiştir. 1994-1999 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü, 1995-1998 arasında İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi dekanlığı, 1998-1999 yılları arasında ise İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü Başkanlığı görevlerini yürütmüştür. 1999 yılında hem Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü, hem Kamu Yönetimi Bölümü Başkanlığı hem de Senato üyeliği görevlerinden dönemin İstanbul Üniversitesi rektörü Kemal Alemdaroğlu'na tepki göstererek istifa etmiştir. 2000 yılında yaş haddinden emekli olup Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde öğretim üyeliği yapmaya başladı ve 2009 yılında buradan ayrılıp tekrar İstanbul Üniversitesi'ne dönmüştür. 2001-2005 yıllarında Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer kontenjanından YÖK üyeliği görevinde bulunmuştur." } ] }, { "title": "Uluğ Bey", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Uluğ Bey kaç yılında doğmuştur?", "id": 3620, "answers": [ { "answer_start": 30, "text": "1393" }, { "answer_start": 30, "text": "1393" }, { "answer_start": 30, "text": "1393" } ] }, { "question": "Uluğ Bey kaç nerede doğmuştur?", "id": 3621, "answers": [ { "answer_start": 43, "text": "Sultaniye" }, { "answer_start": 43, "text": "Sultaniye" }, { "answer_start": 43, "text": "Sultaniye" } ] }, { "question": "Uluğ Bey'in asıl adı nedir?", "id": 3622, "answers": [ { "answer_start": 82, "text": "Muhammed Taragay" }, { "answer_start": 82, "text": "Muhammed Taragay" }, { "answer_start": 82, "text": "Muhammed Taragay" } ] }, { "question": "Uluğ Bey rasathaneyi nereye yaptırmıştır?", "id": 3623, "answers": [ { "answer_start": 186, "text": "Semerkant'ta" }, { "answer_start": 186, "text": "Semerkant'ta" }, { "answer_start": 186, "text": "Semerkant'ta" } ] }, { "question": "Uluğ Bey'in medresesinde kim başkanlık yapmıştır?", "id": 3624, "answers": [ { "answer_start": 245, "text": "Kadızade Rumi" }, { "answer_start": 245, "text": "Kadızade Rumi" }, { "answer_start": 245, "text": "Kadızade Rumi" } ] } ], "context": "Timur'un torunu olan Uluğ Bey 1393 yılında Sultaniye kentinde doğmuştur. Asıl adı Muhammed Taragay olup, Timur tarafından sevilmesi nedeniyle Uluğ Bey olarak anılmaya başladı. Uluğ Bey, Semerkant'ta bir medrese ve bir de rasathane yaptırmıştır. Kadızade Rumi bu medreseye başkanlık etmiştir. " } ] }, { "title": "Deniz Harp Okulu", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Deniz Harp Okulu ne zaman kurulmuştur?", "id": 3678, "answers": [ { "answer_start": 29, "text": "1773 yılında" }, { "answer_start": 29, "text": "1773 yılında" }, { "answer_start": 29, "text": "1773 yılında" } ] }, { "question": "Kim Deniz Harp Okulu kurmuştur? ", "id": 3679, "answers": [ { "answer_start": 42, "text": "Cezayirli Gazi Hasan Paşa" }, { "answer_start": 42, "text": "Cezayirli Gazi Hasan Paşa" }, { "answer_start": 42, "text": "Cezayirli Gazi Hasan Paşa" } ] }, { "question": "Deniz Harp Okulu'nun ilk olarak hangi adla kurulmuştur?", "id": 3680, "answers": [ { "answer_start": 102, "text": "Mühendishane-i Bahr-i Hümayun" }, { "answer_start": 102, "text": "Mühendishane-i Bahr-i Hümayun" }, { "answer_start": 102, "text": "Mühendishane-i Bahr-i Hümayun" } ] }, { "question": "Deniz Harp Okulu ordumuzun hangi kuvvetine muhrip subay yetiştirir?", "id": 3681, "answers": [ { "answer_start": 200, "text": " Türk Deniz Kuvvetleri'ne" }, { "answer_start": 200, "text": " Türk Deniz Kuvvetleri'ne" }, { "answer_start": 200, "text": " Türk Deniz Kuvvetleri'ne" } ] }, { "question": "DHO'daki bölümler nelerdir?", "id": 3682, "answers": [ { "answer_start": 437, "text": " endüstri, elektrik-elektronik, bilgisayar, makine, iletişim, uluslararası ilişkiler ve gemi inşa mühendisliği" }, { "answer_start": 437, "text": " endüstri, elektrik-elektronik, bilgisayar, makine, iletişim, uluslararası ilişkiler ve gemi inşa mühendisliği" }, { "answer_start": 437, "text": " endüstri, elektrik-elektronik, bilgisayar, makine, iletişim, uluslararası ilişkiler ve gemi inşa mühendisliği" } ] }, { "question": " DHO'da subaylar hangı komutanlığın birliklerinde görev yapmak için yetiştirilmektedir?", "id": 3683, "answers": [ { "answer_start": 337, "text": "Deniz Kuvvetleri Komutanlığı " }, { "answer_start": 337, "text": "Deniz Kuvvetleri Komutanlığı " }, { "answer_start": 337, "text": "Deniz Kuvvetleri Komutanlığı " } ] }, { "question": "Hangiokul yetiştirdiği subayları Deniz Kuvvetleri Komutanlığına verir?", "id": 3684, "answers": [ { "answer_start": 315, "text": " Deniz Harp Okulu" }, { "answer_start": 315, "text": " Deniz Harp Okulu" }, { "answer_start": 315, "text": " Deniz Harp Okulu" } ] }, { "question": "Deniz Harp Okulunun eski cumhurbaşkanı olan mezunu kimdir?", "id": 3685, "answers": [ { "answer_start": 647, "text": "Fahri Korutürk" }, { "answer_start": 647, "text": "Fahri Korutürk" }, { "answer_start": 647, "text": "Fahri Korutürk" } ] }, { "question": "Deniz Harp Okulunun eski başbakan olan mezunu kimdir?", "id": 3686, "answers": [ { "answer_start": 693, "text": "Rauf Orbay" }, { "answer_start": 693, "text": "Rauf Orbay" }, { "answer_start": 693, "text": "Rauf Orbay" } ] } ], "context": "Deniz Harp Okulu(kısaca DHO),1773 yılında Cezayirli Gazi Hasan Paşa tarafından Kasımpaşa,İstanbul 'da Mühendishane-i Bahr-i Hümayun adıyla kurulmuş olan ve 1985'ten itibaren Tuzla,İstanbul 'da bulunan Türk Deniz Kuvvetleri'ne muharip subay yetiştiren eğitim kurumu.Mezuniyet törenleri her yıl 31 Ağustos 'ta yapılan Deniz Harp Okulunda, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı bağlısı birliklerde görev yapmak üzere subay yetiştirilmektedir. Okulda endüstri, elektrik-elektronik, bilgisayar, makine, iletişim, uluslararası ilişkiler ve gemi inşa mühendisliği bölümleri vardır. Ayrıca okulun Pusula adında bir de öğrenci dergisi mevcuttur Önemli mezunları == Fahri Korutürk(1903– 1987) - 6. Cumhurbaşkanı Rauf Orbay(1881– 1964) - eski başbakan Nâzım Hikmet(1901– 1963) - Şair, yazar Necip Fazıl Kısakürek(1904– 1983) - Şair, yazar Bülend Ulusu(1923– 2015) - eski başbakan" } ] }, { "title": "Azimut Ölçen Büyük Yarım Daire", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Semicirculus magnus azimuthalis aletinde demir azimut çapı kaç metredir?", "id": 3868, "answers": [ { "answer_start": 478, "text": "2,5 metredir" }, { "answer_start": 478, "text": "2,5 metredir" }, { "answer_start": 478, "text": "2,5 metredir" } ] } ], "context": "Tycho Brahe’nin kitabında semicirculus magnus azimuthalis olarak adlandırdığı bu alet, tahminen 1587 civarında imal edilmiştir.Yüksek yarım dairenin göstergesi, daha küçük taksimat değerlerini elde edebilmek için merkez çevresinde değil, yatay çapın uçlarından birine takılmış olarak dönmektedir; merkezi, göstergenin dönme noktasında yani silindirin merkezi dışında bulunan taksimatlandırmanın nasıl yapıldığı ve okunduğu maalesef verilmemiştir... Demir azimut dairesinin çapı 2,5 metredir. Dikey olarak yerleştirilmiş bir haç, ortadaki sabit bir mili tutmakta ve bu mil çevresinde yarım daire dönmektedir; ayrıca yarım daire yatay daireye dayanmakta ve üzerinde kaymaktadır.Yarım dairenin içi boş merkezi direğinde bir şakul asılıdır(J.A.Repsold, Astronomische Meßwerkyeuge, a.y., s .25).Tycho Brahe’ nin bu aletinin, Taḳiyyeddīn el - Mıṣrī’ nin yüksekliklerin ve azimutların belirlenmesi için aynı şekilde imal ettiği ālet zāt es - semt adlı aletiyle(bkz.İstanbul Aletleri no III) ve onun Şamlı öncüsüyle(bkz.s .44) olan benzerliği dikkat çekicidir.Fakat öncekilerde açı cetvelinin dönme noktası, Tycho Brahe’ nin aletinde olduğu gibi eksantirik olarak değil, haçın merkezinde bulunmaktaydı." } ] }, { "title": "Çift Bacaklı Alet", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Cisimlerinin meridyen dairesindeki yüksekliklerini bulmaya yarayan aletin adı nedir?", "id": 3869, "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Çift Bacaklı Alet" }, { "answer_start": 0, "text": "Çift Bacaklı Alet" }, { "answer_start": 0, "text": "Çift Bacaklı Alet" } ] } ], "context": "Çift Bacaklı Alet, Müʾeyyededīn el - ʿUrḍī’ nin bizzat geliştirmiş olduğu aletlerden birisidir. Bu araç gök cisimlerinin meridyen dairesindeki yüksekliklerini bulmaya hizmet eder ve bir duvar kadranına bağlıydı. Meridyen yönüne doğru yerleştirilen bu alet yaklaşık 3 metrelik bir yüksekliğe sahipti. Dikey bir cetvel, kendisine bağlı çapraz bir lata ile birlikte hareket eder. Cetvel üzerinde bir nişangâh vardır, çapraz lata ise nişangâh aracılığıyla cetvel üzerinde nişan alınan yıldızın açısal büyüklüğünü bulmaya yarayan taksimatlı bir cetvel taşır. Aletin sabit yüksekliğinin çapraz lata üzerinde okunan uzunluğa olan ilişki içerisinde özel bir tablo(trigonometri cetveli) yardımıyla açısal büyüklük bulunuyordu. Ölçülecek yüksekliğin açısal büyüklüğü, duvar kadranı aracılığıyla da bulunur. Kadranı taşıyan duvara sabitlenmiş iki makara vardır, bu makaralar üzerinde her iki cetveli kaldırmaya ve indirmeye yarayan iki ip işlemektedir. " } ] }, { "title": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı'nı kullanmak için düşünülen askeri kuvvet nedir?", "id": 4263, "answers": [ { "answer_start": 35, "text": "Kara Kuvvetleri Komutanlığı" }, { "answer_start": 35, "text": "Kara Kuvvetleri Komutanlığı" }, { "answer_start": 35, "text": "Kara Kuvvetleri Komutanlığı" } ] }, { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı, test kabul aşamasını müteakip nereye girdi?", "id": 4264, "answers": [ { "answer_start": 128, "text": "envantere" }, { "answer_start": 128, "text": "envantere" }, { "answer_start": 128, "text": "envantere" } ] }, { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı'nın TSK'da operasyonel olarak kullanıma girdiği sene kaçtır?", "id": 4265, "answers": [ { "answer_start": 173, "text": "2015" }, { "answer_start": 173, "text": "2015" }, { "answer_start": 173, "text": "2015" } ] } ], "context": "KaleBaykar İş Ortaklığı tarafından Kara Kuvvetleri Komutanlığı için geliştirilerek, test kabul aşamasını başarıyla tamamlayarak envantere giren insansız hava aracı sistemi. 2015 yılında Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde operasyonel olarak kullanıma girmiştir." }, { "qas": [ { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı'nın tam yüklü testinde ulaştığı yükseklil kaçtır?", "id": 4266, "answers": [ { "answer_start": 74, "text": "27,030 feet" }, { "answer_start": 74, "text": "27,030 feet" }, { "answer_start": 74, "text": "27,030 feet" } ] }, { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı'nın 5 ve 6 Ağustos'ta olan testlerinde hangi yüksekliğe çıkmıştır?", "id": 4267, "answers": [ { "answer_start": 181, "text": "18,000 feet" }, { "answer_start": 181, "text": "18,000 feet" }, { "answer_start": 181, "text": "18,000 feet" } ] }, { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı'nın 18,000 feette katettiği mesafe kaç kmdir?", "id": 4268, "answers": [ { "answer_start": 202, "text": "4040km" }, { "answer_start": 202, "text": "4040km" }, { "answer_start": 202, "text": "4040km" } ] }, { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı'nın 4040 km yol aldığı testinde kaç saat, kaç dakika havada kalmıştır?", "id": 4269, "answers": [ { "answer_start": 224, "text": "24 Saat 34 Dakika" }, { "answer_start": 224, "text": "24 Saat 34 Dakika" }, { "answer_start": 224, "text": "24 Saat 34 Dakika" } ] }, { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı'nın kazandığı rekor hangi alandadır?", "id": 4270, "answers": [ { "answer_start": 299, "text": "irtifa ve kendi klasmanında uçuş süresi" }, { "answer_start": 299, "text": "irtifa ve kendi klasmanında uçuş süresi" }, { "answer_start": 299, "text": "irtifa ve kendi klasmanında uçuş süresi" } ] }, { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı'nın rekor kazandığı araçlar hangi araçlar arasındadır?", "id": 4271, "answers": [ { "answer_start": 270, "text": "Milli hava araçları" }, { "answer_start": 270, "text": "Milli hava araçları" }, { "answer_start": 270, "text": "Milli hava araçları" } ] } ], "context": "14 Haziran 2014 tarihinde tam yüklü olarak gerçekleştirilen uçuş testinde 27,030 feet irtifaya çıkmıştır. 05-06 Ağustos tarihlerinde gerçekleştirilen uçuş testinde tam yüklü olarak 18,000 feet irtifada 4040km yol kat ederek 24 Saat 34 Dakikalık uçuş gerçekleştirmiştir. Milli hava araçları arasında irtifa ve kendi klasmanında uçuş süresi açısından Türk Havacılık tarihindeki rekorları elinde tutmaktadır." }, { "qas": [ { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı, hangi tarihte atış testine girmiştir?", "id": 4272, "answers": [ { "answer_start": 30, "text": "17 Aralık 2015" }, { "answer_start": 30, "text": "17 Aralık 2015" }, { "answer_start": 30, "text": "17 Aralık 2015" } ] }, { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı'nın atış testinde hangi firmanın füzeleri kullanılmıştır?", "id": 4273, "answers": [ { "answer_start": 62, "text": "Roketsan" }, { "answer_start": 62, "text": "Roketsan" }, { "answer_start": 62, "text": "Roketsan" } ] }, { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı testte kaç adet füze atmıştır?", "id": 4274, "answers": [ { "answer_start": 55, "text": "2 adet" }, { "answer_start": 55, "text": "2 adet" }, { "answer_start": 55, "text": "2 adet" } ] }, { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı'nın başarı oranı atış testinde yüzde kaçtır?", "id": 4275, "answers": [ { "answer_start": 128, "text": "%100" }, { "answer_start": 128, "text": "%100" }, { "answer_start": 128, "text": "%100" } ] }, { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı, keşif ve gözetleme yaparken neleri başarabileceğini göstermiştir?", "id": 4276, "answers": [ { "answer_start": 228, "text": "anlık olarak ortaya çıkan hedefleri vurabileceğini" }, { "answer_start": 228, "text": "anlık olarak ortaya çıkan hedefleri vurabileceğini" }, { "answer_start": 228, "text": "anlık olarak ortaya çıkan hedefleri vurabileceğini" } ] }, { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracının model numarası nedir?", "id": 4277, "answers": [ { "answer_start": 288, "text": "BAYRAKTAR TB2" }, { "answer_start": 288, "text": "BAYRAKTAR TB2" }, { "answer_start": 288, "text": "BAYRAKTAR TB2" } ] }, { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı, hangi tarihte yepyeni bir sayfadır?", "id": 4278, "answers": [ { "answer_start": 307, "text": "Türk havacılık tarihi" }, { "answer_start": 307, "text": "Türk havacılık tarihi" }, { "answer_start": 307, "text": "Türk havacılık tarihi" } ] } ], "context": "Bayraktar Taktik İHA Sistemi, 17 Aralık 2015 tarihinde 2 adet Roketsan MAM-L güdümlü füzesi yüklü şekilde yapılan atış testinde %100 isabet ile hedefleri vurma başarısını göstermiştir. Bu deneme ile keşif ve gözetleme yaparken, anlık olarak ortaya çıkan hedefleri vurabileceğini gösteren BAYRAKTAR TB2, hem Türk havacılık tarihinde yeni bir sayfa açmış oldu hem de TSK’ya muharip İHA yeteneğini kazandırabileceğini gösterdi." }, { "qas": [ { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı hangi standartlar göz önünde bulundurularak geliştirilmiştir?", "id": 4279, "answers": [ { "answer_start": 30, "text": "askeri ve sivil havacılık standartlarına" }, { "answer_start": 30, "text": "askeri ve sivil havacılık standartlarına" }, { "answer_start": 30, "text": "askeri ve sivil havacılık standartlarına" } ] }, { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı'na 3 tane bulunan bilgisayar nedir?", "id": 4280, "answers": [ { "answer_start": 129, "text": "yedekli uçuş kontrol bilgisayarı" }, { "answer_start": 129, "text": "yedekli uçuş kontrol bilgisayarı" }, { "answer_start": 129, "text": "yedekli uçuş kontrol bilgisayarı" } ] }, { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı'na bulunan kontrol bilgisayarı hariç diğer bilgisayar nedir?", "id": 4281, "answers": [ { "answer_start": 163, "text": "görev bilgisayarı" }, { "answer_start": 163, "text": "görev bilgisayarı" }, { "answer_start": 163, "text": "görev bilgisayarı" } ] }, { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı'nda hangi sistemler vardır?", "id": 4282, "answers": [ { "answer_start": 182, "text": "INS-GNSS Sistemi, servo aktüatör sistemleri, pitot statik sistem, güç sistemi, hava veri kayıt sistemi" }, { "answer_start": 182, "text": "INS-GNSS Sistemi, servo aktüatör sistemleri, pitot statik sistem, güç sistemi, hava veri kayıt sistemi" }, { "answer_start": 182, "text": "INS-GNSS Sistemi, servo aktüatör sistemleri, pitot statik sistem, güç sistemi, hava veri kayıt sistemi" } ] }, { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı'ndaki sistemler hangi iki kategoridedir?", "id": 4283, "answers": [ { "answer_start": 304, "text": "elektronik ve yazılım bileşenli" }, { "answer_start": 304, "text": "elektronik ve yazılım bileşenli" }, { "answer_start": 304, "text": "elektronik ve yazılım bileşenli" } ] }, { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı'ndaki elektronik ve yazılımsal sistemlerin hangi özelliği onu ilk yapar?", "id": 4284, "answers": [ { "answer_start": 347, "text": "milli ve özgün" }, { "answer_start": 347, "text": "milli ve özgün" }, { "answer_start": 347, "text": "milli ve özgün" } ] }, { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı'nı geliştiren mühendislerin milliyeti nedir?", "id": 4285, "answers": [ { "answer_start": 369, "text": "Türk" }, { "answer_start": 369, "text": "Türk" }, { "answer_start": 369, "text": "Türk" } ] } ], "context": "Baykar Ar-Ge ekibi tarafından askeri ve sivil havacılık standartlarına uygun olarak tasarlanan Bayraktar Taktik İHA sisteminde 3 yedekli uçuş kontrol bilgisayarı, görev bilgisayarı, INS-GNSS Sistemi, servo aktüatör sistemleri, pitot statik sistem, güç sistemi, hava veri kayıt sistemi gibi birçok kritik elektronik ve yazılım bileşenli alt sistem milli ve özgün olarak Türkiye'de ve Türk mühendisler tarafından ilk kez geliştirildi." }, { "qas": [ { "question": "Proje kapsamında milli olan tasarımlar nelerdir?", "id": 4286, "answers": [ { "answer_start": 17, "text": "platform, elektronik donanım ve yazılım" }, { "answer_start": 17, "text": "platform, elektronik donanım ve yazılım" }, { "answer_start": 17, "text": "platform, elektronik donanım ve yazılım" } ] }, { "question": "%93 lük oran neyü temsil etmektedir?", "id": 4287, "answers": [ { "answer_start": 165, "text": "Sanayi Katılım oranı" }, { "answer_start": 165, "text": "Sanayi Katılım oranı" }, { "answer_start": 165, "text": "Sanayi Katılım oranı" } ] }, { "question": "Yüksek sanayi katılım oranı kaçtır?", "id": 4288, "answers": [ { "answer_start": 145, "text": "%93" }, { "answer_start": 145, "text": "%93" }, { "answer_start": 145, "text": "%93" } ] } ], "context": "Proje kapsamında platform, elektronik donanım ve yazılım tasarımları tamamen milli olarak gerçekleştirilmiştir. Savunma Sanayi tarihinde ilk kez %93 gibi yüksek bir Sanayi Katılım oranı sağlanmıştır." }, { "qas": [ { "question": "Taktik İnsansız Hava Aracı Sistemi Geliştirme hangi usule dayanarak başladı?", "id": 4289, "answers": [ { "answer_start": 52, "text": "rekabet usulüne" }, { "answer_start": 52, "text": "rekabet usulüne" }, { "answer_start": 52, "text": "rekabet usulüne" } ] }, { "question": "Taktik İnsansız Hava Aracı Sistemi Geliştirme programında rekabet usulü ne demektir?", "id": 4290, "answers": [ { "answer_start": 83, "text": "herhangi bir Ar-Ge desteği olmaksızın" }, { "answer_start": 83, "text": "herhangi bir Ar-Ge desteği olmaksızın" }, { "answer_start": 83, "text": "herhangi bir Ar-Ge desteği olmaksızın" } ] }, { "question": "Taktik İnsansız Hava Aracı Sistemi Geliştirme programı sonucu üretilenler ne zaman resmi heyetin karşısında testler yapılmıştır?", "id": 4291, "answers": [ { "answer_start": 200, "text": "Eylül-Ekim 2009 tarihlerinde" }, { "answer_start": 200, "text": "Eylül-Ekim 2009 tarihlerinde" }, { "answer_start": 200, "text": "Eylül-Ekim 2009 tarihlerinde" } ] }, { "question": "Taktik İnsansız Hava Aracı Sistemi Geliştirme programı testleri sırasında hangi özellikler test edilmiştir?", "id": 4292, "answers": [ { "answer_start": 428, "text": "tam otomatik taksi, kalkış, uçuş, iniş, frenleme ve tekrar hangara dönüş gibi özellikler" }, { "answer_start": 428, "text": "tam otomatik taksi, kalkış, uçuş, iniş, frenleme ve tekrar hangara dönüş gibi özellikler" }, { "answer_start": 428, "text": "tam otomatik taksi, kalkış, uçuş, iniş, frenleme ve tekrar hangara dönüş gibi özellikler" } ] } ], "context": "2007 yılında Savunma Sanayi Müsteşarlığı tarafından rekabet usulüne dayalı olarak (herhangi bir Ar-Ge desteği olmaksızın) başlatılan Taktik İnsansız Hava Aracı Sistemi Geliştirme programı kapsamında, Eylül-Ekim 2009 tarihlerinde resmi heyet huzurunda Bayraktar Taktik İHA Sistemi ile hedeflenen tüm performans kriterleri başarıyla tamamlanarak uçuş testleri sergilenmiştir. Bu testler esnasında hangardan çıktığı andan itibaren tam otomatik taksi, kalkış, uçuş, iniş, frenleme ve tekrar hangara dönüş gibi özellikler sergilenmiştir." }, { "qas": [ { "question": "2010 Ocak ayında gerçekleştirilen hangi kurul 12 uçak için görüşmeleri başlatmıştır?", "id": 4293, "answers": [ { "answer_start": 34, "text": "Savunma Sanayi İcra Kurulu" }, { "answer_start": 34, "text": "Savunma Sanayi İcra Kurulu" }, { "answer_start": 34, "text": "Savunma Sanayi İcra Kurulu" } ] }, { "question": "Savunma Sanayi İcra Kurul'u sonrası kaç adet İHA sistemi için görüşme başlatıldı?", "id": 4294, "answers": [ { "answer_start": 65, "text": "2 Adet" }, { "answer_start": 65, "text": "2 Adet" }, { "answer_start": 65, "text": "2 Adet" } ] }, { "question": "Savunma Sanayi İcra Kurul'unda kaç sene sonra sözleşme olmuştur?", "id": 4295, "answers": [ { "answer_start": 169, "text": "2 yıl sonra" }, { "answer_start": 169, "text": "2 yıl sonra" }, { "answer_start": 169, "text": "2 yıl sonra" } ] }, { "question": "Sözleşme sonrası ne zaman program takvimi başlamıştır?", "id": 4296, "answers": [ { "answer_start": 209, "text": "2012 Ocak içerisinde" }, { "answer_start": 209, "text": "2012 Ocak içerisinde" }, { "answer_start": 209, "text": "2012 Ocak içerisinde" } ] } ], "context": "2010 Ocak ayında gerçekleştirilen Savunma Sanayi İcra Kurulu'nda 2 Adet Taktik İHA Sistemi (12 Uçak) için sözleşme görüşmelerine başlanmasına karar verilmiş olup, ancak 2 yıl sonra imzalan sözleşme kapsamında 2012 Ocak içerisinde Taktik İHA Geliştirme Projesi programı takvimi başlamıştır." }, { "qas": [ { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı'nın seri üretim aşamasına yönelik yapılan çalışmalar nelerdir?", "id": 4297, "answers": [ { "answer_start": 192, "text": "Elektronik, Yazılım, Tasarım, Test, Üretim vb." }, { "answer_start": 192, "text": "Elektronik, Yazılım, Tasarım, Test, Üretim vb." }, { "answer_start": 192, "text": "Elektronik, Yazılım, Tasarım, Test, Üretim vb." } ] }, { "question": "Taktik İnsansız Hava Aracı'nın ön tasarımını ne zaman tamamlamışlar?", "id": 4298, "answers": [ { "answer_start": 102, "text": "Ağustos 2012 içerisinde" }, { "answer_start": 102, "text": "Ağustos 2012 içerisinde" }, { "answer_start": 102, "text": "Ağustos 2012 içerisinde" } ] }, { "question": "İnsansız Hava Aracı'nın askeri ve sivil standartlara göre oluşturulmasındaki ana sebep nedir?", "id": 4299, "answers": [ { "answer_start": 345, "text": "sivil hava sahamızda da uçabilecek güvenilirlik ve teknik yeterliliğe sahip olması" }, { "answer_start": 345, "text": "sivil hava sahamızda da uçabilecek güvenilirlik ve teknik yeterliliğe sahip olması" }, { "answer_start": 345, "text": "sivil hava sahamızda da uçabilecek güvenilirlik ve teknik yeterliliğe sahip olması" } ] }, { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı'nın sivil hava sahasında uçması için nelere sahip olmalıdır?", "id": 4300, "answers": [ { "answer_start": 380, "text": "güvenilirlik ve teknik yeterliliğe" }, { "answer_start": 380, "text": "güvenilirlik ve teknik yeterliliğe" }, { "answer_start": 380, "text": "güvenilirlik ve teknik yeterliliğe" } ] } ], "context": "Bu kapsamda yürütülen çalışmalar sonucunda nihai seri üretim aşamasına yönelik Ön Tasarım Çalışmaları Ağustos 2012 içerisinde tamamlanarak başarılı bir şekilde sonuçlandırılmıştır. Bu aşamada Elektronik, Yazılım, Tasarım, Test, Üretim vb. yürütülen her türlü çalışma esnasında uygulanan birçok askeri ve sivil standartlar doğrultusunda sistemin sivil hava sahamızda da uçabilecek güvenilirlik ve teknik yeterliliğe sahip olması hedeflenmiştir." }, { "qas": [ { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı'nın ilk prototiplerinden sonra ne yapılmıştır?", "id": 4301, "answers": [ { "answer_start": 114, "text": "uçuş testleri" }, { "answer_start": 114, "text": "uçuş testleri" }, { "answer_start": 114, "text": "uçuş testleri" } ] }, { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı'ın uçuş test tarihi nedir?", "id": 4302, "answers": [ { "answer_start": 130, "text": "Mart 2014" }, { "answer_start": 130, "text": "Mart 2014" }, { "answer_start": 130, "text": "Mart 2014" } ] }, { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı'nın seri imalatı hangi metodladır?", "id": 4303, "answers": [ { "answer_start": 205, "text": "partiler halinde" }, { "answer_start": 205, "text": "partiler halinde" }, { "answer_start": 205, "text": "partiler halinde" } ] } ], "context": "2013 Ocak ayı içerisinde Kritik Tasarım Aşaması tamamlanan proje kapsamında ilk prototip sistemler geliştirilerek uçuş testlerine Mart 2014 içerisinde başlanmıştır. Uçuş testleri ile birlikte aynı zamanda partiler halinde seri imalat üretim aşamasına geçilmiştir." }, { "qas": [ { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı, ne kadar yükselebilmeli?", "id": 4304, "answers": [ { "answer_start": 22, "text": "18,000 feet" }, { "answer_start": 22, "text": "18,000 feet" }, { "answer_start": 22, "text": "18,000 feet" } ] }, { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı, ne kadar uzaklığa haber gönderebilmeli?", "id": 4305, "answers": [ { "answer_start": 42, "text": "150km" }, { "answer_start": 42, "text": "150km" }, { "answer_start": 42, "text": "150km" } ] }, { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı'nın kullanımı nerede olacaktır?", "id": 4306, "answers": [ { "answer_start": 93, "text": "TSK bünyesinde" }, { "answer_start": 93, "text": "TSK bünyesinde" }, { "answer_start": 93, "text": "TSK bünyesinde" } ] }, { "question": "Bayraktar Taktik İnsansız Hava Aracı, kalite açısından nasıl tasarlandı? ", "id": 4307, "answers": [ { "answer_start": 154, "text": "isterlerin çok üstünde" }, { "answer_start": 154, "text": "isterlerin çok üstünde" }, { "answer_start": 154, "text": "isterlerin çok üstünde" } ] } ], "context": "10 saat havada kalış, 18,000 feet irtifa, 150km haberleşme yarı çapı temel gereksinimlerdir. TSK bünyesindeki kullanımı dikkate alarak projede kapsamında isterlerin çok üstünde bir sistem tasarımı yapıldı." } ] }, { "title": "Şükrullah", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Şükrullah nasıl ün yapmıştır?", "id": 4343, "answers": [ { "answer_start": 55, "text": "Behcetü't Tevârîh adlı tarih kitabının yazarı olarak ün yapmıştır" }, { "answer_start": 55, "text": "Behcetü't Tevârîh adlı tarih kitabının yazarı olarak ün yapmıştır" }, { "answer_start": 55, "text": "Behcetü't Tevârîh adlı tarih kitabının yazarı olarak ün yapmıştır" } ] }, { "question": "Şükrullah hakkında kebul edilen nedir?", "id": 4344, "answers": [ { "answer_start": 122, "text": "Doğumunun 1388'de Amasya'da olduğu kabul edilmektedir" }, { "answer_start": 122, "text": "Doğumunun 1388'de Amasya'da olduğu kabul edilmektedir" }, { "answer_start": 122, "text": "Doğumunun 1388'de Amasya'da olduğu kabul edilmektedir" } ] }, { "question": "Şükrullah'ın adının tamamı nedir?", "id": 4345, "answers": [ { "answer_start": 177, "text": "Tüm adı Şükrüllah bin İmâm Şihâbeddîn Ahmed bin İmâm Zeyneddîn Zekîdir" }, { "answer_start": 177, "text": "Tüm adı Şükrüllah bin İmâm Şihâbeddîn Ahmed bin İmâm Zeyneddîn Zekîdir" }, { "answer_start": 177, "text": "Tüm adı Şükrüllah bin İmâm Şihâbeddîn Ahmed bin İmâm Zeyneddîn Zekîdir" } ] }, { "question": "Şükrullah Osmanlı'da hangi sınıfa mensuptur?", "id": 4346, "answers": [ { "answer_start": 249, "text": "Osmanlı ilmiye sınıfına mensuptur" }, { "answer_start": 249, "text": "Osmanlı ilmiye sınıfına mensuptur" }, { "answer_start": 249, "text": "Osmanlı ilmiye sınıfına mensuptur" } ] }, { "question": "Şükrullah Osmanlı hizmetinde kaç yıl çalışmış?", "id": 4347, "answers": [ { "answer_start": 321, "text": "22" } ] }, { "question": "Şükrullah Osmanlı'da hangi padişahlar döneminde çalışmıştır?", "id": 4348, "answers": [ { "answer_start": 284, "text": "II. Murad ve II. Mehmed" } ] }, { "question": "Şükrullah hangi padişah döneminde elçi olarak gönderilmiştir?", "id": 4349, "answers": [ { "answer_start": 368, "text": "II. Murad" } ] }, { "question": "Şükrullah ne zaman vefat etmiştir?", "id": 4350, "answers": [ { "answer_start": 456, "text": "1488" } ] }, { "question": "Şükrullah hangi şehirde vefat etmiştir?", "id": 4351, "answers": [ { "answer_start": 469, "text": "İstanbul'da" } ] }, { "question": "Şükrullah'ın mezarı nerededir?", "id": 4352, "answers": [ { "answer_start": 497, "text": "Mezarı İstanbul Şeyh Vefâ Camisi'nde" } ] } ], "context": "Şükrullah, 15. yüzyılda yaşamış bir Osmanlı tarihçisi. Behcetü't Tevârîh adlı tarih kitabının yazarı olarak ün yapmıştır. Doğumunun 1388'de Amasya'da olduğu kabul edilmektedir. Tüm adı Şükrüllah bin İmâm Şihâbeddîn Ahmed bin İmâm Zeyneddîn Zekîdir. Osmanlı ilmiye sınıfına mensuptur. II. Murad ve II. Mehmed dönemlerinde 22 yıl Osmanlı Devleti hizmetinde çalışmıştir. II. Murad döneminde Karamanoğulları Beyliği'ne elçi olarak gönderilmiştir.1488 yılında İstanbul'da vefat etmiştir. Mezarı İstanbul Şeyh Vefâ Camisi'nde bulunmaktadır." }, { "qas": [ { "question": "Şükrullâh Behcetü't Tevârîh isimli eserini yazmayı ne zaman tamamlamıştır?", "id": 4353, "answers": [ { "answer_start": 69, "text": "1459'da" } ] }, { "question": "Şükrullâh Behcetü't Tevârîh isimli eserini hangi paşaya sunmuştur?", "id": 4354, "answers": [ { "answer_start": 91, "text": "II. Mehmed'in sadrazamı Veli Mahmud Paşa'ya" } ] }, { "question": "Şükrullâh'ın yazdığı Behcetü't Tevârîh isimli eser hangi dilde yazılmıştır?", "id": 4355, "answers": [ { "answer_start": 146, "text": "Farsça" } ] }, { "question": "Şükrullâh'ın yazdığı Behcetü't Tevârîh isimli eser'in Türkçe'ye çevrildiği sene hangi senedir?", "id": 4356, "answers": [ { "answer_start": 193, "text": "1530" } ] }, { "question": "Şükrullâh'ın yazdığı Behcetü't Tevârîh isimli eser kaç kısımdan oluşur?", "id": 4357, "answers": [ { "answer_start": 249, "text": "on üç" } ] }, { "question": "Şükrullâh'ın yazdığı Behcetü't Tevârîh isimli eserde hedeflenen şey nedir?", "id": 4358, "answers": [ { "answer_start": 278, "text": "dünya tarihinin anlatılması" } ] }, { "question": "Şükrullâh'ın yazdığı Behcetü't Tevârîh isimli eserin sekizinci kısmı hangi konudan bahseder?", "id": 4359, "answers": [ { "answer_start": 345, "text": "II. Mehmed'in tahta çıkmasından 1451'e kadarki Osmanlı tarihinden" } ] }, { "question": "Şükrullâh'ın yazdığı Behcetü't Tevârîh isimli eser hangi Osmanlı tarihçileri tarafından kaynak olarak kullanıldı?", "id": 4360, "answers": [ { "answer_start": 497, "text": "Karamani Mehmet Paşa, Sarıca Kemal, Ruhi Çelebi, Mehmet Zaim" } ] }, { "question": "Şükrullâh'ın yazdığı Behcetü't Tevârîh isimli eser hangi yıllarda Türkçe'ye çevrilerek neşredilmiştir?", "id": 4361, "answers": [ { "answer_start": 620, "text": "1939-49'da" } ] } ], "context": "Şükrullâh Behcetü't Tevârîh isimli 1456'da yazmaya başladığı eserini 1459'da tamamlamış ve II. Mehmed'in sadrazamı Veli Mahmud Paşa'ya sunmuştur. Farsça olarak yazılan bu eser Kanuni devrinde 1530 senesinde Türkçeye çevrilmiştir. Behcetü't Tevârîh on üç kısımdan oluşmuştur ve dünya tarihinin anlatılması hedeflenmiştir. Eserin sekizinci kısmı II. Mehmed'in tahta çıkmasından 1451'e kadarki Osmanlı tarihinden bahsetmektedir. Behcetü't Tevârîh diğer Osmanlı tarih yazarları tarafından, özellikle Karamani Mehmet Paşa, Sarıca Kemal, Ruhi Çelebi, Mehmet Zaim, kaynak olarak kullanılmıştır. Osmanlı'larla ilgili son kısmı 1939-49'da iki defa Türkçe’ye çevrilerek neşredilmiştir." } ] }, { "title": "Yusuf Yağcı", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Yusuf Yağcı nerede doğmuştur?", "id": 4362, "answers": [ { "answer_start": 21, "text": "Bursa'da" } ] }, { "question": "Yusuf Yağcı kaç yılında doğmuştur?", "id": 4363, "answers": [ { "answer_start": 13, "text": "1952'de" } ] }, { "question": "Yusuf Yağcı yüksek lisansını hangi üniversitede yapmıştır?", "id": 4364, "answers": [ { "answer_start": 66, "text": "Liverpool Üniversitesi'nde" } ] }, { "question": "Yusuf Yağcı doktorasını hangi üniversitede yapmıştır?", "id": 4365, "answers": [ { "answer_start": 66, "text": "Liverpool Üniversitesi'nde" } ] }, { "question": "Yusuf Yağcı nerede doçentik ve profesörlük yaptı?", "id": 4366, "answers": [ { "answer_start": 100, "text": "İTÜ'de" } ] }, { "question": "Yusuf Yağcı'nın üye olduğu kuruluşlar hangileridir?", "id": 4367, "answers": [ { "answer_start": 131, "text": "Yağcı, TÜBA asli üyesi ve Türk Kimya Derneği şeref üyesidir" }, { "answer_start": 131, "text": "Yağcı, TÜBA asli üyesi ve Türk Kimya Derneği şeref üyesidir" }, { "answer_start": 131, "text": "Yağcı, TÜBA asli üyesi ve Türk Kimya Derneği şeref üyesidir" } ] }, { "question": "Yusuf Yağcı TÜBİTAK Bilim Ödülü'nü hangi yıl almıştır?", "id": 4368, "answers": [ { "answer_start": 194, "text": "1994" } ] }, { "question": "Yusuf Yağcı'nın aldığı ödüller nelerdir?", "id": 4369, "answers": [ { "answer_start": 207, "text": "TÜBİTAK bilim ödülü almıştır. Ayrıca, Türkiye Kimya Derneği Şeref Ödülü (2002), Elsevier Scopus Ödülü (2007), Japonya Polimer Derneği Uluslararası Bilim Ödülü (2008), Elginkan Vakfı Teknoloji Ödülü (2008), Bilim ve Teknoloji Birliği Kurulu (COMSTECH) 2010 Yılı Kimya Şeref Ödüllerini de almıştır" } ] }, { "question": "Yusuf Yağcı'nın kaç adet bilimsel makalesi vardır?", "id": 4370, "answers": [ { "answer_start": 504, "text": "400'ün üzerinde" } ] }, { "question": "Yusuf Yağcı'nın kaç tane patenti vardır?", "id": 4371, "answers": [ { "answer_start": 552, "text": "5" } ] }, { "question": "Yusuf Yağcı'nın kaç tane uluslararası kitabı vardır?", "id": 4372, "answers": [ { "answer_start": 563, "text": "6" } ] }, { "question": "Yusuf Yağcı kaç tane master tezini yönetmiştir?", "id": 4373, "answers": [ { "answer_start": 621, "text": "50" } ] }, { "question": "Yusuf Yağcı kaç tane doktora tezini yönetmiştir?", "id": 4374, "answers": [ { "answer_start": 634, "text": "18" } ] } ], "context": "Yusuf Yağcı, 1952'de Bursa'da doğdu. Yüksek lisans ve doktorasını Liverpool Üniversitesi'nde yaptı. İTÜ'dedoçent ve profesör oldu. Yağcı, TÜBA asli üyesi ve Türk Kimya Derneği şeref üyesidir ve 1994 yılında TÜBİTAK bilim ödülü almıştır. Ayrıca, Türkiye Kimya Derneği Şeref Ödülü (2002), Elsevier Scopus Ödülü (2007), Japonya Polimer Derneği Uluslararası Bilim Ödülü (2008), Elginkan Vakfı Teknoloji Ödülü (2008), Bilim ve Teknoloji Birliği Kurulu (COMSTECH) 2010 Yılı Kimya Şeref Ödüllerini de almıştır. 400'ün üzerinde uluslararası bilimsel makalesi, 5 patenti, 6 uluslararası kitabı vardır, 31 kitapta bölüm yazmıştır. 50 master ve 18 doktora tezi yönetmiştir. Halen İTÜ'de öğretim üyeliği yapmaktadır." } ] }, { "title": "Fahire Battalgazi", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Fahire Battalgazi'nin Soyadı Kanunu'ndan önceki adı nedir?", "id": 4769, "answers": [ { "answer_start": 135, "text": "Fahire Akif Hanım" } ] }, { "question": "Fahire Battalgazi 1943'ten önceki çalışmalarını hangi soyadı kullanarak yazmıştır?", "id": 4770, "answers": [ { "answer_start": 60, "text": "Battalgil" } ] } ], "context": "Fahire Battalgazi (ICZN yazar gösteriminde Battalgazi, önce Battalgil; d. 1902 İstanbul, ö. 1948 İstanbul) Türk İhtiyolog ve profesör. Fahire Akif Hanım, Soyadı Kanunu'ndan sonra Fahire Battalgil adıyla çalışmalarını yazmış; 1943'ten sonra ise Fahire Battalgazi adını kullanmıştır." }, { "qas": [ { "question": "Fahire Battalgazi 1937 yılından itibaren kimin derslerini vermeye başlamıştır?", "id": 4771, "answers": [ { "answer_start": 1283, "text": "A. Naville'in" } ] }, { "question": " Fahire Battalgazi hayvanat doçentliğine tayin edilmeden önceki görevi nedir?", "id": 4772, "answers": [ { "answer_start": 1019, "text": "Müderris Muavini" } ] }, { "question": "Fahire Battalgazi 1927'nin Ağustos ayında nereye nakledilmiştir?", "id": 4773, "answers": [ { "answer_start": 639, "text": "Hayvanat Enstitüsü asistanlığına" } ] }, { "question": "Fahira Battalgazi'nin 1926'dan 1927'ye kadar çalıştığı görev nedir?", "id": 4774, "answers": [ { "answer_start": 473, "text": "Tercan Kazası İlk Mektep Başmuallimliği" } ] }, { "question": "Fahira Battalgazi Şam'da gördüğü orta öğretimi nerede yapmıştır?", "id": 4775, "answers": [ { "answer_start": 286, "text": "Bezmi Alem Lisesi'nde" } ] }, { "question": "Fahire Battalgazi'nin babası kimdir?", "id": 4776, "answers": [ { "answer_start": 182, "text": "Etem Akif Bey" } ] }, { "question": "Fahire Battalgazi ne zaman doğmuştur?", "id": 4777, "answers": [ { "answer_start": 58, "text": "1902'de" } ] } ], "context": "Türkiye'nin ilk kadın profesörlerinden olan Fahire Hanım, 1902'de İstanbul'da doğmuştur. Müşir Akif Paşa ve Dr. Müşir Ömer Paşa’nın torunu; Adli Tıbbın önemli hekimlerinden Prof.Dr. Etem Akif Bey’in kızıdır. İlk öğrenimini Şam'da Notre Dame de Sion Fransız Mektebi'nde, orta öğrenimini Bezmi Alem Lisesi'nde yapmış ve buradan 1924'te mezun olmuştur. İstanbul Dârülfünûnu (Fen Fakültesi) Tabii İlimler kısmından 1926'da mezun olmuştur. 1 Nisan 1926'dan 1 Ekim 1927'ye kadar Tercan Kazası İlk Mektep Başmuallimliği'nde bulunmuş ve 1 Haziran 1927'de Fen Fakültesi Teşrih ve Fizyoloji asistanlığına tayin edilmiştir. Aynı yılın Ağustos ayında Hayvanat Enstitüsü asistanlığına nakledilmiş; Haziran 1927'de de başasistanlığı terfi etmiştir. 1931 yılında Hayvanat (Zooloji) Enstitüsü laboratuvar şefliğine tayin edildikten sonra 1931-32 yılında tahsilini tamamlamak üzere Paris'te Sorbonne Üniversitesi Zooloji ve Karşılaştırmalı Anatomi (Zoologie et Anatomie Compareé) Enstitüsü'ne devam etmiştir. 1 Aralık 1932'den itibaren Müderris Muavini vekilliği yapan Battalgazi, Üniversite Reformu ile birlikte 30 Kasım 1933'te hayvanat (zooloji) doçentliğine tayin edilmiştir. 1-12 Kasım 1935 tarihleri arasında Balıkçılık Enstitüsü tarafından düzenlenen bilimsel araştırmalara katılmıştır. Prof. A. Naville'in verdiği dersleri onun ölümüne kadar Suat Nigâr ile birlikte Türkçeye çevirmiştir. Naville'in ölümü ile 31 Mart 1937'den itibaren onun derslerini vermeye başlamıştır. 1938'de doçentlik imtihanının bütün safhalarını başarıyla geçmiş; 1944'te de profesör olmuştur. 20 Şubat 1948'de vefat etmiş; Beşiktaş'taki Kılıçali Yahya Efendi aile kabristanlığına defnedilmiştir ." } ] }, { "title": "Ulupınar Gözlemevi", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Gözlemevi merkez binasında hangi bölümler yer almaktadır ?", "id": 4839, "answers": [ { "answer_start": 935, "text": "kütüphane, atölye, sınıf ve konferans salonu" } ] }, { "question": "60 cm Cassegrain teleskopu hangi üniversiteler tarafından imzalanan protokol dahilinde oluşturulmuştur ?", "id": 4840, "answers": [ { "answer_start": 758, "text": "Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi ile İstanbul Üniversitesi" } ] }, { "question": "Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Astrofizik Araştırma Merkezi (ÇAAM) ve Ulupınar Gözlemevinde bilimsel amaçlarla hangi alet kullanılmaktadır ? ", "id": 4841, "answers": [ { "answer_start": 576, "text": "teleskop" } ] }, { "question": "Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Astrofizik Araştırma Merkezi niçin kurulmuştur ?", "id": 4842, "answers": [ { "answer_start": 333, "text": "Astrofizik alanında etkinlikler planlamak ve yürütmek amacıyla" } ] }, { "question": "ÇAAM nerede bulunmaktadır ?", "id": 4843, "answers": [ { "answer_start": 190, "text": "Çanakkale merkezine 10km uzaklıkta \"Radar Tepesi\" nin güney yamacında Ulupınar Köyü'ne yakın bir bölgede, 410 m yükseklikte" }, { "answer_start": 190, "text": "Çanakkale merkezine 10km uzaklıkta \"Radar Tepesi\" nin güney yamacında Ulupınar Köyü'ne yakın bir bölgede, 410 m yükseklikte" }, { "answer_start": 190, "text": "Çanakkale merkezine 10km uzaklıkta \"Radar Tepesi\" nin güney yamacında Ulupınar Köyü'ne yakın bir bölgede, 410 m yükseklikte" } ] }, { "question": "ÇAAM hangi yıl faaliyete geçmiştir ?", "id": 4844, "answers": [ { "answer_start": 136, "text": "2002 " }, { "answer_start": 136, "text": "2002 " }, { "answer_start": 136, "text": "2002 " } ] } ], "context": "Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Astrofizik Araştırma Merkezi (ÇAAM) ve Ulupınar Gözlemevi 2001 yılında kurulmuş, gözlemevi 19 Mayıs 2002 tarihinde resmen açılmıştır. Merkez ve Gözlemevi Çanakkale merkezine 10km uzaklıkta \"Radar Tepesi\" nin güney yamacında Ulupınar Köyü'ne yakın bir bölgede, 410 m yükseklikte yer almaktadır.\r\n\r\nAstrofizik alanında etkinlikler planlamak ve yürütmek amacıyla kurulan merkez 2001 yılından itibaren düzenli olarak gerçekleştirdiği çalışmalarını her sene internet sitesinde de yayınlamaktadır.\r\n\r\nGözlemevinde bilimsel amaçlarla kullanılan 4 teleskop ve bir meteoroloji istasyonu bulunmaktadır. Bunlar, 122cm Cassegrain-Nasymth, 60cm Cassegrain, 40cm ve 30cm Schmidt-Cassegrain türü telekoplardır. 60cm ayna çaplı teleskop, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi ile İstanbul Üniversitesi tarafından imzalanan ortak bir protokol çerçevesinde Ulupınar Gözlemevinde kurulmuştur. Gözlemevi merkez binasında kütüphane, atölye, sınıf ve konferans salonu bulunmaktadır. Gözlemevinde başta ilköğretim öğrencileri için olmak üzere bilim-toplum etkinlikleri düzenlenmektedir." } ] }, { "title": "Türksat", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "2 Temmuz 2004 tarih ve 5189 sayılı kanunu gereğince uydu işletmeciliği hangi kuruma devredilmiştir ?", "id": 4866, "answers": [ { "answer_start": 2, "text": "Türksat Uydu Haberleşme Kablo TV ve İşletme A.Ş." }, { "answer_start": 2, "text": "Türksat Uydu Haberleşme Kablo TV ve İşletme A.Ş." }, { "answer_start": 2, "text": "Türksat Uydu Haberleşme Kablo TV ve İşletme A.Ş." } ] }, { "question": " Türksat Uydu Haberleşme Kablo TV ve İşletme A.Ş. ne zamandan itibaren çalışmaktadır ?", "id": 4867, "answers": [ { "answer_start": 749, "text": "22 Temmuz 2004" }, { "answer_start": 749, "text": "22 Temmuz 2004" }, { "answer_start": 749, "text": "22 Temmuz 2004" } ] } ], "context": "\r\nTürksat Uydu Haberleşme Kablo TV ve İşletme A.Ş., Türkiye'nin Kablo TV ve tek uydu operatörüdür.\r\n\r\nTürksat A.Ş., Türk Telekom’un özelleştirilmesi sürecinde, 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanunu’na 16 Haziran 2004 tarih ve 5189 sayılı “Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”un 5. maddesi ile eklenen ek 33. madde uyarınca, ulusal egemenlik kapsamındaki uydu yörünge pozisyonlarının hakları, yönetimi ve işletme yetkisine sahip olmak ve bununla ilgili yükümlülükleri yerine getirmek, adına kayıtlı ve diğer operatörlere ait uyduları işletmeye vermek ve bu alanlarda faaliyet göstermek üzere kurulmuştur.\r\n\r\nTürksat Uydu Haberleşme Kablo TV ve İşletme A.Ş., 2 Temmuz 2004 tarih ve 5189 sayılı kanunun Ek 33. maddesi uyarınca kurulmuş 22 Temmuz 2004 tarihi itibarıyla da faaliyete geçmiştir. Bu kanun gereğince uydu işletmeciliği Türk Telekom'dan alınıp Türksat Uydu Haberleşme Kablo TV ve İşletme A.Ş.'ye verilmiştir. Türksat Uydu Haberleşme Kablo TV ve İşletme A.Ş., bir özel hukuk tüzel kişisi olmakla birlikte tamamı devlete ait bir şirkettir. Türksat Uydu Haberleşme Kablo TV ve İşletme A.Ş. devlet adına uydu işletmeciliği yapmaktadır. Uydunun kontrol ve denetim hakkı da Türksat Uydu Haberleşme Kablo TV ve İşletme A.Ş.'ye aittir." }, { "qas": [ { "question": "Türksat A.Ş kaç adet televizyon ve radyo yayını vardır ? ", "id": 4868, "answers": [ { "answer_start": 1125, "text": "800 civarında" }, { "answer_start": 1125, "text": "800 civarında" }, { "answer_start": 1125, "text": "800 civarında" } ] }, { "question": "Ulaştırma Bakanlığı Türksat A.Ş üzerinde hangi hak ve yetkilere sahiptir ?", "id": 4869, "answers": [ { "answer_start": 1028, "text": "oy, yönetim, temsil, denetim" }, { "answer_start": 1028, "text": "oy, yönetim, temsil, denetim" }, { "answer_start": 1028, "text": "oy, yönetim, temsil, denetim" } ] }, { "question": "Türksat A.Ş.'deki hak ve yetkiler hangi kurum kullanılmaktadır ?", "id": 4870, "answers": [ { "answer_start": 1079, "text": "Ulaştırma Bakanlığı" }, { "answer_start": 1079, "text": "Ulaştırma Bakanlığı" }, { "answer_start": 1079, "text": "Ulaştırma Bakanlığı" } ] }, { "question": "Türksat A.Ş'nin hisseleri hangi kuruluşa aittir ? ", "id": 4871, "answers": [ { "answer_start": 752, "text": "Hazine Müsteşarlığı" }, { "answer_start": 752, "text": "Hazine Müsteşarlığı" }, { "answer_start": 752, "text": "Hazine Müsteşarlığı" } ] } ], "context": "EK 33. Madde 1. paragraf: Ulusal egemenlik kapsamındaki uydu yörünge pozisyonlarının hakları, yönetimi ve işletme yetkisine sahip olmak ve bununla ilgili yükümlülükleri yerine getirmek, adına kayıtlı ve diğer operatörlere ait uyduları işletmeye vermek ya da verilmesini sağlamak, bu uyduları işletmek, ulusal ve yabancı operatörlere ait uydular üzerinden haberleşme ve iletim alt yapısını kurmak, işletmek ve ticarî faaliyette bulunmak üzere, bu Kanun ile kuruluş ve tescile ilişkin hükümleri hariç olmak üzere 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu ve özel hukuk hükümlerine tâbi, Türksat Uydu Haberleşme ve İşletme Anonim Şirketi (Türksat A.Ş.) unvanı altında bir anonim şirket kurulmuştur.\r\n\r\nEK 33. Madde 3. paragraf: Türksat A.Ş.'nin hisselerinin tamamı Hazine Müsteşarlığına aittir. Ancak, Hazine Müsteşarlığının mülkiyet hakkı ile kâr payı hakkına halel gelmemek ve kamunun pay sahipliğinden kaynaklanan bütün malî hakları Hazine Müsteşarlığında kalmak kaydıyla, Hazine Müsteşarlığının Türksat A.Ş.'deki pay sahipliğine dayanan oy, yönetim, temsil, denetim gibi hak ve yetkileri Ulaştırma Bakanlığı tarafından kullanılır.\r\n\r\n800 civarında televizyon ve radyo data yayını vardır. Şirket; televizyon ve radyo yayıncılığı, Kablo TV hizmeti, internet bağlantısı, veri transferi, VoIP gibi hizmetleri sunmaktadır." }, { "qas": [ { "question": "Türksat 3A hangi amaçlarla kullanılmaktadır ?", "id": 4872, "answers": [ { "answer_start": 517, "text": "coğrafi koşullar nedeniyle radyolink ve kablo iletişim altyapısı mevcut olmayan bölgelere VSAT terminalleri aracılığıyla internet, ses ve görüntü hizmetlerinin götürülmesi için" }, { "answer_start": 517, "text": "coğrafi koşullar nedeniyle radyolink ve kablo iletişim altyapısı mevcut olmayan bölgelere VSAT terminalleri aracılığıyla internet, ses ve görüntü hizmetlerinin götürülmesi için" }, { "answer_start": 517, "text": "coğrafi koşullar nedeniyle radyolink ve kablo iletişim altyapısı mevcut olmayan bölgelere VSAT terminalleri aracılığıyla internet, ses ve görüntü hizmetlerinin götürülmesi için" } ] }, { "question": "Türksat 3A hangi frekans aralığında haberleşme hizmeti vermektedir ?", "id": 4873, "answers": [ { "answer_start": 424, "text": "Ku frekans bandı" }, { "answer_start": 424, "text": "Ku frekans bandı" }, { "answer_start": 424, "text": "Ku frekans bandı" } ] }, { "question": "Türksat 3A hangı sınırlara kadar kapsama alanına sahiptir ?", "id": 4874, "answers": [ { "answer_start": 247, "text": "Türkiye başta olmak üzere tüm Avrupa, Kuzey Afrika ile tüm Türk Cumhuriyetlerinin yanı sıra Çin sınırı" }, { "answer_start": 247, "text": "Türkiye başta olmak üzere tüm Avrupa, Kuzey Afrika ile tüm Türk Cumhuriyetlerinin yanı sıra Çin sınırı" }, { "answer_start": 247, "text": "Türkiye başta olmak üzere tüm Avrupa, Kuzey Afrika ile tüm Türk Cumhuriyetlerinin yanı sıra Çin sınırı" } ] }, { "question": "Türksat 3A nereden fırlatılmıştır ?", "id": 4875, "answers": [ { "answer_start": 37, "text": "Fransız Guyanası'ndaki Guyana Uzay Merkezi" }, { "answer_start": 37, "text": "Fransız Guyanası'ndaki Guyana Uzay Merkezi" }, { "answer_start": 37, "text": "Fransız Guyanası'ndaki Guyana Uzay Merkezi" } ] } ], "context": "Türksat 3A 13 Haziran 2008 tarihinde Fransız Guyanası'ndaki Guyana Uzay Merkezi'nden fırlatılmıştır. Türksat 3A uydusu 16 Temmuz 2008 tarihi itibarıyla faaliyetlerine başlamıştır. 42.0° Doğu yörüngesinde hizmet veren Türksat 3A haberleşme uydusu, Türkiye başta olmak üzere tüm Avrupa, Kuzey Afrika ile tüm Türk Cumhuriyetlerinin yanı sıra Çin sınırına kadar uzanan bir kapsama alanına sahiptir. Türksat 3A haberleşme uydusu Ku frekans bandında veri haberleşme hizmetleri de sunmaktadır. Türksat 3A haberleşme uydusu, coğrafi koşullar nedeniyle radyolink ve kablo iletişim altyapısı mevcut olmayan bölgelere VSAT terminalleri aracılığıyla internet, ses ve görüntü hizmetlerinin götürülmesi için kullanılabilmektedir.\r\n" }, { "qas": [ { "question": "50.0° Doğu yörüngesinde ilk defa bulanacak olan Türksat uydusu nedir ? ", "id": 4876, "answers": [ { "answer_start": 52, "text": "Türksat 4B" }, { "answer_start": 52, "text": "Türksat 4B" }, { "answer_start": 52, "text": "Türksat 4B" } ] }, { "question": "Türksat 4B uydusunun Ka frekans bandında nasıl bir hizmet sunması planlanmaktadır ?", "id": 4877, "answers": [ { "answer_start": 546, "text": "spot kapsama alanları ile yüksek hızlı ve daha düşük maliyetlere sahip internet erişim hizmetleri " }, { "answer_start": 546, "text": "spot kapsama alanları ile yüksek hızlı ve daha düşük maliyetlere sahip internet erişim hizmetleri " }, { "answer_start": 546, "text": "spot kapsama alanları ile yüksek hızlı ve daha düşük maliyetlere sahip internet erişim hizmetleri " } ] }, { "question": "Türksat 4B hangi alanları kapsayacaktır ?", "id": 4878, "answers": [ { "answer_start": 355, "text": "Türkiye, Afrika, Avrupa, Orta Doğu ve Güney Batı Asya" }, { "answer_start": 355, "text": "Türkiye, Afrika, Avrupa, Orta Doğu ve Güney Batı Asya" }, { "answer_start": 355, "text": "Türkiye, Afrika, Avrupa, Orta Doğu ve Güney Batı Asya" } ] }, { "question": "Türksat 4B uydusunun fırlatmaları neden durdurulmuştur ?", "id": 4879, "answers": [ { "answer_start": 161, "text": "Proton roketi arızası" }, { "answer_start": 161, "text": "Proton roketi arızası" }, { "answer_start": 161, "text": "Proton roketi arızası" } ] } ], "context": "50.0° Doğu boylamında hizmet vermesi planlanan olan Türksat 4B uydusunun üretimi ve testleri 4 Haziran 2014 tarihi itibarıyla tamamlanmıştır. 16 Mayıs 2014’teki Proton roketi arızası sonrası durdurulan fırlatmalar 28 Eylül 2014 tarihinde tekrar başlamıştır. Türksat 4B uydusunun 2015 yılı içerisinde uzaya fırlatılması planlanmaktadır. Türksat 4B uydusu; Türkiye, Afrika, Avrupa, Orta Doğu ve Güney Batı Asya’yı kapsama altına alacaktır. Türksat 4B uydusu üzerinden Ku frekans bandında televizyon yayıncılığına ilave olarak Ka frekans bandındaki spot kapsama alanları ile yüksek hızlı ve daha düşük maliyetlere sahip internet erişim hizmetleri sunulması planlanmaktadır. Türksat 4B uydusuyla birlikte 50.0° Doğu yörüngesinde ilk defa bir Türksat uydusu yer alacaktır." } ] }, { "title": "Burhaneddin Berken", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Burhaneddin Berken kimdir?", "id": 5077, "answers": [ { "answer_start": 59, "text": "Türk profesör, eğitimci ve bilim insanı" }, { "answer_start": 59, "text": "Türk profesör, eğitimci ve bilim insanı" }, { "answer_start": 59, "text": "Türk profesör, eğitimci ve bilim insanı" } ] } ], "context": "Burhaneddin Berken, (d. 1886 İstanbul - ö. 1951 veya 1953) Türk profesör, eğitimci ve bilim insanı." }, { "qas": [ { "question": "Burhaneddin Berkan kaç yılında ordinaryüs ünvanını almıştır?", "id": 5078, "answers": [ { "answer_start": 251, "text": " 1946 " }, { "answer_start": 251, "text": " 1946 " }, { "answer_start": 251, "text": " 1946 " } ] }, { "question": "Bergamalı Kadri kaç yılında müderrisliğe terfi ettirildi?", "id": 5079, "answers": [ { "answer_start": 208, "text": " 1929" }, { "answer_start": 208, "text": " 1929" }, { "answer_start": 208, "text": " 1929" } ] }, { "question": "Burhaneddin Berken kaç yılında hangi mektebde muallim muavini oldu?", "id": 5080, "answers": [ { "answer_start": 147, "text": "1913 yılında Yüksek Mühendis Mektebi'" }, { "answer_start": 147, "text": "1913 yılında Yüksek Mühendis Mektebi'" }, { "answer_start": 147, "text": "1913 yılında Yüksek Mühendis Mektebi'" } ] }, { "question": "Burhaneddin Berken 1912 senesınde nereden diploma almıştır?", "id": 5081, "answers": [ { "answer_start": 72, "text": "Ecole Nationale des Ponts et Chausséesten " }, { "answer_start": 72, "text": "Ecole Nationale des Ponts et Chausséesten " }, { "answer_start": 72, "text": "Ecole Nationale des Ponts et Chausséesten " } ] }, { "question": "Hendese-i Mülkiye'den kaç yılında mezun olmuştur?", "id": 5082, "answers": [ { "answer_start": 22, "text": "1908 " }, { "answer_start": 22, "text": "1908 " }, { "answer_start": 22, "text": "1908 " } ] } ], "context": "Hendese-i Mülkiye'den 1908 yılında mezun olduktan sonra Paris'e giderek Ecole Nationale des Ponts et Chausséesten 1912 senesinde diploma almıştır. 1913 yılında Yüksek Mühendis Mektebi'ne muallim muavini oldu. 1929 yılında müderrisliğe terfi ettirildi. 1946 senesinde de Ordinaryüs ünvanını almıştır.\r\n" }, { "qas": [ { "question": "Burhaneddin Berkan Türkiyede hangi laboratuvarların kurulmasında emeği geçmiştir?", "id": 5083, "answers": [ { "answer_start": 41, "text": "su laboratuvarlarının" }, { "answer_start": 41, "text": "su laboratuvarlarının" }, { "answer_start": 41, "text": "su laboratuvarlarının" } ] }, { "question": "Burhaneddin Berkan hangi alanda çalışmıştır ?", "id": 5084, "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Hidrolik alanında" }, { "answer_start": 0, "text": "Hidrolik alanında" }, { "answer_start": 0, "text": "Hidrolik alanında" } ] } ], "context": "Hidrolik alanında çalışmış ve Türkiye'de su laboratuvarlarının kurulmasında emeği geçmiştir. Ayrıca Yüksek Mühendis Mektebi'ne aralıksız olarak hizmet etmiştir." } ] }, { "title": "Pîrî Reis Haritası", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Pîrî Reis Haritası kim tarafından ne zaman çizilmiştir?", "id": 5085, "answers": [ { "answer_start": 94, "text": "Osmanlı Kaptan-ı Derya'sı (Amiral) Pîrî Reis tarafından 1513'te çizilmiş " }, { "answer_start": 94, "text": "Osmanlı Kaptan-ı Derya'sı (Amiral) Pîrî Reis tarafından 1513'te çizilmiş " }, { "answer_start": 94, "text": "Osmanlı Kaptan-ı Derya'sı (Amiral) Pîrî Reis tarafından 1513'te çizilmiş " } ] } ], "context": "Pîrî Reis Haritası günümüze kalan, Avustralya kıtasını gösteren en eski haritalardan biridir. Osmanlı Kaptan-ı Derya'sı (Amiral) Pîrî Reis tarafından 1513'te çizilmiş olup, Avrupa ve Afrika'nın batı kıyılarını ve Güney Amerika'nın doğu kıyılarını gösterir. Aralarında Kristof Kolomb'a ait bir haritanın da bulunduğu yirmi kaynağı bütünleştirerek hazırlanmış, 16. yüzyıl Avrupa ve Müslüman denizcilerinin coğrafya bilgilerini içeren değerli bir tarihi belgedir." }, { "qas": [ { "question": "Pîrî Reis in Amerika Kıtasını gösteren kaç tane haritası vardır?", "id": 5086, "answers": [ { "answer_start": 37, "text": " iki" }, { "answer_start": 37, "text": " iki" }, { "answer_start": 37, "text": " iki" } ] } ], "context": "Pîrî Reis 1528'de Amerika'yı gösteren ikinci bir harita yapmıştır." }, { "qas": [ { "question": "Piri Reis haritasının kenar notlarının, Osmanlı Türkçesinden yeni harflere çevrilip yayımlandığı kitabın adı ve yazarı kimdir?", "id": 5087, "answers": [ { "answer_start": 504, "text": " Afet İnan; 1954 yılında yayımlanan En Eski Amerika Haritası adlı kitabı" }, { "answer_start": 504, "text": " Afet İnan; 1954 yılında yayımlanan En Eski Amerika Haritası adlı kitabı" }, { "answer_start": 504, "text": " Afet İnan; 1954 yılında yayımlanan En Eski Amerika Haritası adlı kitabı" } ] }, { "question": "Piri Resi Yavuz Sultan Selim tarafından ne zaman kaptanı derya seçilmiştir?", "id": 5088, "answers": [ { "answer_start": 211, "text": "1517 yılında" }, { "answer_start": 211, "text": "1517 yılında" }, { "answer_start": 211, "text": "1517 yılında" } ] }, { "question": "Piri Resi dünya haritasını ne zaman bitirmiştir?", "id": 5089, "answers": [ { "answer_start": 191, "text": " 1513" }, { "answer_start": 191, "text": " 1513" }, { "answer_start": 191, "text": " 1513" } ] }, { "question": "Piri Reis' i kim yetiştirmiştir?", "id": 5090, "answers": [ { "answer_start": 38, "text": "amcası Kemal Reis" }, { "answer_start": 38, "text": "amcası Kemal Reis" }, { "answer_start": 38, "text": "amcası Kemal Reis" } ] } ], "context": "Pîrî Reis, kendisini yetiştirmiş olan amcası Kemal Reis'in 1511'deki ölümünün ardından Gelibolu'ya çekilip orada bir dünya haritası, bir de Kitab-ı Bahriyesini hazırlamıştır. Dünya haritasını 1513'de tamamlayıp 1517 yılında, Mısır’ın fethinin hemen sonrasındaki günlerde Yavuz Sultan Selim’e takdim etmiştir. Pîrî Reis; bunun ardından Kaptan-ı Derya (Deniz Kuvvetleri Komutanı) rütbesine getirilir. Harita, 1929'da Topkapı Sarayı'nın müzeye dönüştürülme çalışmaları sırasında keşfedilir ve hâlâ oradadır. Afet İnan; 1954 yılında yayımlanan En Eski Amerika Haritası adlı kitabında, haritanın kenar notlarının, Osmanlı Türkçesinden yeni harflere çevirilerini yayımlamıştır." }, { "qas": [ { "question": "Amerika'yı Asya'dan ayrı bir kıta olarak gösteren ve onu ilk defa \"Amerika\" olarak adlandıran kimdir?", "id": 5091, "answers": [ { "answer_start": 308, "text": "Martin Waldseemüller" }, { "answer_start": 308, "text": "Martin Waldseemüller" }, { "answer_start": 308, "text": "Martin Waldseemüller" } ] } ], "context": "Amerika'yı gösteren, günümüze kalmış antik haritalar arasında Pîrî Reis'inkinden daha eski birkaç başka harita vardır. Bunlardan Cantino'nun 1502'de, Nicolo Caveri (Nicolo de Canerio)'nun 1504-1505'de basılmış, Amerika'yı Asya'nın bir uzantısı olarak gösteren haritaları sayılabilir. Öbürü, 1507'de basılmış Martin Waldseemüller'in haritasıdır. Bu harita; Cannerio'nun haritasından kaynaklanmıştır ama Amerika'yı Asya'dan ayrı bir kıta olarak gösterir ve onu ilk defa \"Amerika\" olarak adlandırır. Pîrî Reis, kendi haritası için kullandığı kaynaklar arasında Kristof Kolomb'un haritasının da olduğunu belirtir ki bu -muhtemelen- Kolomb'un 1498'de çizdiği haritadır. Ancak Kolomb'un 1498 tarihli haritasının ne aslı ne de kopyaları bulunabilmiştir." }, { "qas": [ { "question": "Piri Reisin haritası ne zaman ve nerede bulundu?", "id": 5092, "answers": [ { "answer_start": 8, "text": "9 Kasım 1929'da Topkapı Sarayı'nda sarayı müzeye dönüştürme sırasındaki envanter tespit çalışmaları sürerken tesadüfen bulundu." }, { "answer_start": 8, "text": "9 Kasım 1929'da Topkapı Sarayı'nda sarayı müzeye dönüştürme sırasındaki envanter tespit çalışmaları sürerken tesadüfen bulundu." }, { "answer_start": 8, "text": "9 Kasım 1929'da Topkapı Sarayı'nda sarayı müzeye dönüştürme sırasındaki envanter tespit çalışmaları sürerken tesadüfen bulundu." } ] } ], "context": "Harita, 9 Kasım 1929'da Topkapı Sarayı'nda sarayı müzeye dönüştürme sırasındaki envanter tespit çalışmaları sürerken tesadüfen bulundu. Alman bilim adamı Adolf Deismann (1866-1937); dönemin Millî Müzeler Müdürü Halil Ethem Eldem'in kendisine verdiği parçaları inceleyip düzenlerken eline geçen harita takımının içindeki folyoyu o sırada İstanbul'da bulunan ve Türk denizciliği hakkında uzman olan Alman bilim adamı Paul Kahle'ye göstermişti. Eserin Pîrî Reis'in ilk dünya haritası olduğunu teşhis eden; Paul Kahle oldu." }, { "qas": [ { "question": "Piri Reisin haritasının yayımlandığı Piri Reis haritası isimli kitabın yazarı kimdir?", "id": 5093, "answers": [ { "answer_start": 201, "text": " Yusuf Akçura" }, { "answer_start": 201, "text": " Yusuf Akçura" }, { "answer_start": 201, "text": " Yusuf Akçura" } ] }, { "question": "Prof. Kahle; harita ile ilgili inceleme sonuçlarını ne zaman ve nerede sunmuştur?", "id": 5094, "answers": [ { "answer_start": 51, "text": " 1931 yılında 18. Doğubilimleri Kongresi'nde" }, { "answer_start": 51, "text": " 1931 yılında 18. Doğubilimleri Kongresi'nde" }, { "answer_start": 51, "text": " 1931 yılında 18. Doğubilimleri Kongresi'nde" } ] } ], "context": "Prof. Kahle; harita ile ilgili inceleme sonuçlarını 1931 yılında 18. Doğubilimleri Kongresi'nde sundu. Haritanın üzerindeki notları, Hasan Fehmi Bey; latin harflerine aktardı. Türk Tarih Kurumu başkanı Yusuf Akçura; 1937 tarihli 'Pîrî Reis Haritası' adlı kitabında haritayı yayımladı. Cumhurbaşkanı Atatürk; haritayı Ankara'ya getirtip bizzat inceledi ve devlet matbaasında çoğaltılmasını sağladı." }, { "qas": [ { "question": "Haritanın kayıp parçalarını arama çabaları sırasında dünya haritası olduğu sanılan bir başka Pîrî Reis haritası bulan kişi kimdir?", "id": 5095, "answers": [ { "answer_start": 54, "text": "Topkapı Sarayı Müdürü Tahsin Öz" }, { "answer_start": 54, "text": "Topkapı Sarayı Müdürü Tahsin Öz" }, { "answer_start": 54, "text": "Topkapı Sarayı Müdürü Tahsin Öz" } ] } ], "context": "Haritanın kayıp parçalarını arama çabaları sırasında, Topkapı Sarayı Müdürü Tahsin Öz tarafından, dünya haritası olduğu sanılan bir başka Pîrî Reis haritası bulunmuştur." }, { "qas": [ { "question": "Haritanın orjinal boyutları nedir?", "id": 5096, "answers": [ { "answer_start": 44, "text": "900x600 mm " }, { "answer_start": 44, "text": "900x600 mm " }, { "answer_start": 44, "text": "900x600 mm " } ] }, { "question": "Piri Reisin haritası hangi tarzda yapılmıştır?", "id": 5097, "answers": [ { "answer_start": 113, "text": "portolan tarzında yapılmıştır" }, { "answer_start": 113, "text": "portolan tarzında yapılmıştır" }, { "answer_start": 113, "text": "portolan tarzında yapılmıştır" } ] } ], "context": "Harita; ceylan derisi üzerine çizilmiş olup 900x600 mm boyutlarındadır. Ortaçağ haritalarından -sıkça rastlanan- portolan tarzında yapılmıştır; yani enlem ve boylam çizgileri yerine anahtar noktalarda yönleri gösteren pusula gülleri ve bunlardan ışınsal olarak yayılan yön çizgileri vardır." }, { "qas": [ { "question": "Harita toplam kaç renkle çizilmiştir?", "id": 5098, "answers": [ { "answer_start": 395, "text": "dokuz renkle çizilmiştir." }, { "answer_start": 395, "text": "dokuz renkle çizilmiştir." }, { "answer_start": 395, "text": "dokuz renkle çizilmiştir." } ] } ], "context": "Kenarlarında, açıklayıcı nitelikte çeşitli notlar vardır. Notların bır kısmı; tutsak edilmiş Portekiz ve İspanyol denizcilerin ifadelerine dayalıdır. Notlarda Yeni Dünya’nın yerlileri, hayvanları, bitkileri, mâdenî zenginlikleri ve diğer ilginç özelliklerine değinilir. Ayrıca, gösterilen yerlerde bulunduğu rivayet edilmiş hayvan veya hayâlî yaratıkların resimlerini de gösteren harita; toplam dokuz renkle çizilmiştir." }, { "qas": [ { "question": "Piri Reisin haritasının diğer kısmına ne olduğuna inanılır?", "id": 5099, "answers": [ { "answer_start": 287, "text": "öbür yarısı kayıp" }, { "answer_start": 287, "text": "öbür yarısı kayıp" }, { "answer_start": 287, "text": "öbür yarısı kayıp" } ] } ], "context": "Kenar notlarından birinde; bu haritanın batıda Kristof Kolomb'un keşfettiği yöreleri, doğuda da \"Çin, Hint ve Sint\" bölgelerini gösterdiğini yazar. Sağ kenardaki notlarının bazıların yarım cümlelerden oluşması, bu haritanın daha büyük bir dünya haritasının sol yarısı olduğunu gösterir; öbür yarısı kayıptır.\r\n" }, { "qas": [ { "question": "Nijer Nehri'nin kaynağı olarak piri reisin haritasında neresi gösterilmiştir?", "id": 5100, "answers": [ { "answer_start": 564, "text": "Sahra Çölü'nde görünen göller" }, { "answer_start": 564, "text": "Sahra Çölü'nde görünen göller" }, { "answer_start": 564, "text": "Sahra Çölü'nde görünen göller" } ] } ], "context": "Çizimde Batı Avrupa, Batı Afrika ve Güney Amerika'nın doğusu kolayca tanınabilir.\r\n\r\nAtlas Okyanusunda Kanarya Adaları, Yeşil Burun Adaları Adaları ve Azor Adaları'nın konumları doğrudur ama biraz orantısızdırlar.\r\n\r\nAvrupada Fransa ve İber Yarımadası iyi çizilmiştir. İber Yarımadası'nda gösterilen dört nehirden üçü Tagus, Guadalkivir ve Ebro olarak tanınabilir, ancak bu nehirlerin yukarı kısımlarında hatalar vardır.\r\n\r\nAfrika kıtasında Senegal, Gambiya ve Gine, ve Fildişi Sahili'ndeki Sassandra nehirlerini tanımak mümkündür. Nijer Nehri'nin kaynağı olarak, Sahra Çölü'nde görünen göller vardır.\r\n\r\nKuzey Amerikanın ayrıntıları, gerçek ayrıntılarına hiç uymamaktadır. Hispanyola olarak adlandırılan ada, kuzey-güney dogrultusunda çizilip, görünüm olarak Japonya'nın 15. yüzyılda bilinen şekline benzer.\r\n\r\nGüney Amerikada Brezilya'nın kuzey kıyıları gerçekle oldukça uyumludurlar. Orinoko ve Amazon nehirleri, Trinidad adası kolaylıkla tanınabilir. Amazon'un denize döküldüğü noktanın açıklarında çizilmiş olan büyük ada ise gerçekte yoktur. Güney Amerika'nın iç bölgelerinde dağlar görünür. Rio de la Plata nehri olması muhtemel bir nehrin güneyindeki kıyı ayrıntıları Brezilya kıyılarıyla çeşitli noktalarda uymaktadır ama kıyı çizgisinin doğrultusu güney yerine doğuya doğru uzanır." }, { "qas": [ { "question": "Piri Reisin haritasında hangi kısımlar kolayca tanınabilir?", "id": 5101, "answers": [ { "answer_start": 8, "text": "Batı Avrupa, Batı Afrika ve Güney Amerika'nın doğusu kolayca tanınabilir." }, { "answer_start": 8, "text": "Batı Avrupa, Batı Afrika ve Güney Amerika'nın doğusu kolayca tanınabilir." }, { "answer_start": 8, "text": "Batı Avrupa, Batı Afrika ve Güney Amerika'nın doğusu kolayca tanınabilir." } ] } ], "context": "Çizimde Batı Avrupa, Batı Afrika ve Güney Amerika'nın doğusu kolayca tanınabilir." }, { "qas": [ { "question": "Piri Reisin haritasında ki Avrupa'da hangi yarımadalar iyi çizilmiştir?", "id": 5102, "answers": [ { "answer_start": 9, "text": "Fransa ve İber Yarımadası iyi çizilmiştir" }, { "answer_start": 9, "text": "Fransa ve İber Yarımadası iyi çizilmiştir" }, { "answer_start": 9, "text": "Fransa ve İber Yarımadası iyi çizilmiştir" } ] } ], "context": "Avrupada Fransa ve İber Yarımadası iyi çizilmiştir. İber Yarımadası'nda gösterilen dört nehirden üçü Tagus, Guadalkivir ve Ebro olarak tanınabilir, ancak bu nehirlerin yukarı kısımlarında hatalar vardır." }, { "qas": [ { "question": "Nijer Nehri'nin kaynağı olarak haritada neresi görülmektedir?", "id": 5103, "answers": [ { "answer_start": 108, "text": "Nijer Nehri'nin kaynağı olarak, Sahra Çölü'nde görünen göller vardır." }, { "answer_start": 108, "text": "Nijer Nehri'nin kaynağı olarak, Sahra Çölü'nde görünen göller vardır." }, { "answer_start": 108, "text": "Nijer Nehri'nin kaynağı olarak, Sahra Çölü'nde görünen göller vardır." } ] } ], "context": "Afrika kıtasında Senegal, Gambiya ve Gine, ve Fildişi Sahili'ndeki Sassandra nehirlerini tanımak mümkündür. Nijer Nehri'nin kaynağı olarak, Sahra Çölü'nde görünen göller vardır." }, { "qas": [ { "question": "Caferiye haritalarının özelliği nedir?", "id": 5104, "answers": [ { "answer_start": 329, "text": "Caferiye haritaları, çok eskiye dayanan, Abbasî halifelerinden Me'mun zamanında kopyalanmış olan, Büyük İskender zamanına ait haritalardır." }, { "answer_start": 329, "text": "Caferiye haritaları, çok eskiye dayanan, Abbasî halifelerinden Me'mun zamanında kopyalanmış olan, Büyük İskender zamanına ait haritalardır." }, { "answer_start": 329, "text": "Caferiye haritaları, çok eskiye dayanan, Abbasî halifelerinden Me'mun zamanında kopyalanmış olan, Büyük İskender zamanına ait haritalardır." } ] } ], "context": "Varsayımlara göre bu haritanın, bir kısmı Akdeniz'de ele geçirilmiş İspanyol ve Portekiz gemilerinde bulunmuş olan, yaklaşık 20 haritanın bir birleşimi olduğu yönündedir. Bunların arasında sekiz 'Caferiye' haritası, dört Portekiz haritası, güney Asya'ya ait bir Arap haritası ve Kristof Kolomb'a ait bir Amerika haritası vardır. Caferiye haritaları, çok eskiye dayanan, Abbasî halifelerinden Me'mun zamanında kopyalanmış olan, Büyük İskender zamanına ait haritalardır." }, { "qas": [ { "question": "Pîrî Reis haritasının Kristof Kolomb haritasından kaynaklandığının önemli bir delili nedir?", "id": 5105, "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Pîrî Reis haritasının Kristof Kolomb haritasından kaynaklandığının önemli bir delili, Küba'nın yokluğudur." }, { "answer_start": 0, "text": "Pîrî Reis haritasının Kristof Kolomb haritasından kaynaklandığının önemli bir delili, Küba'nın yokluğudur." }, { "answer_start": 0, "text": "Pîrî Reis haritasının Kristof Kolomb haritasından kaynaklandığının önemli bir delili, Küba'nın yokluğudur." } ] } ], "context": "Pîrî Reis haritasının Kristof Kolomb haritasından kaynaklandığının önemli bir delili, Küba'nın yokluğudur. Kristof Kolomb seyahatnamelerinde Küba'nın bir ada değil, kıtanın uzantısı oldugunu yazmıştır ve Pîrî Reis haritasında da Küba bu şekilde gösterilir." }, { "qas": [ { "question": "Notlarda \"Antilya\" olarak değinilen yer neresidir?", "id": 5106, "answers": [ { "answer_start": 35, "text": " Karayipler" }, { "answer_start": 35, "text": " Karayipler" }, { "answer_start": 35, "text": " Karayipler" } ] } ], "context": "Notlarda \"Antilya\" olarak değinilen Karayipler hakkında çeşitli bilgiler verilir. Bir kenar notunda adı geçen \"İzle de Spanya\", (günümüzde Dominik Cumhuriyeti ve Haiti'nin bulunduğu) Hispanyola adasına karşılık geldiği anlaşılabilse de, bu kenar notunun yanındaki adanın şekli Japonya'ya benzemektedir. Macellan'ın seyahatlerinden önceki dönemde Atlas Okyanusu'nun batı kıyısında Asya olduğu kanısı yaygındı. Çin'e varmak amacıyla yola çıkan Kristof Kolomb'un yanına Uzak Doğu Asya haritaları almış oldugu rivayeti Türkiye'de çok meşhurdur, bu Kolomb'un Doğu Asya kıyılarını gösteren haritalara kendi keşfettiği yerleri eklemiş olması muhtemeldir. Haritanın bu bölgesindeki pek çok kıyı şekli Asya'nın doğu kıyılarına karşılık gelmektedir.\r\n" }, { "qas": [ { "question": "Karayipler'in çiziminde Pîrî Reis hangi haritalardan yararlanmıştır?", "id": 5107, "answers": [ { "answer_start": 78, "text": "Sancuvano Batisdo adı iki farklı ada için (biri günümüz Porto Riko'sunda bulunan San Juan Bautista, öbürü Küçük Antiller'de yer alan Santa Maria de Guadalupe) kullanılmıştır" }, { "answer_start": 78, "text": "Sancuvano Batisdo adı iki farklı ada için (biri günümüz Porto Riko'sunda bulunan San Juan Bautista, öbürü Küçük Antiller'de yer alan Santa Maria de Guadalupe) kullanılmıştır" }, { "answer_start": 78, "text": "Sancuvano Batisdo adı iki farklı ada için (biri günümüz Porto Riko'sunda bulunan San Juan Bautista, öbürü Küçük Antiller'de yer alan Santa Maria de Guadalupe) kullanılmıştır" } ] } ], "context": "Karayipler'in çiziminde Pîrî Reisin iki haritadan yararlandığı anlaşılabilir. Sancuvano Batisdo adı iki farklı ada için (biri günümüz Porto Riko'sunda bulunan San Juan Bautista, öbürü Küçük Antiller'de yer alan Santa Maria de Guadalupe) kullanılmıştır, ayrıca Virgin Adaları iki kere çizilmiştir." }, { "qas": [ { "question": "1500’de Hindistan’a giderken Brezilya'yı keşfeden kimdir?", "id": 5108, "answers": [ { "answer_start": 219, "text": "Pedro Alvares Cabral" }, { "answer_start": 219, "text": "Pedro Alvares Cabral" }, { "answer_start": 219, "text": "Pedro Alvares Cabral" } ] } ], "context": "Brezilya kıyıları konusundaki kenar notunda bu kıyıları kazara keşfetmiş Portekiz kaşiflerin ayrıntılı anlatılarından yararlandığını belirtir. Söz konusu kaşif şüphesiz 1500’de Hindistan’a giderken Brezilya'yı keşfeden Pedro Alvares Cabral'dir." }, { "qas": [], "context": "Haritada, bazı yörelerin kaşiflerinin Ceneviz Cumhuriyeti vatandaşı olduğuna dair övücü ifadeler bulunması ve ayrıca Kristof Kolomb'dan, onun İtalyanca'da kullanılan adı olan \"Kolombo\" olarak bahsetmesi; Pîrî Reis'in Cenevizli kaynaklardan da yararlandığına işaret eder." }, { "qas": [ { "question": "Charles Hapgood, Pîrî Reis'in haritasındaki Güney Amerika'nın güney ucundan doğuya doğru olan uzantıyı hangi kıta olarak tanıtmıştır?", "id": 5109, "answers": [ { "answer_start": 190, "text": " 16. yüzyılda henüz varlığı bilinmeyen Antarktika kıtası olarak Avrupa'ya tanıtmıştır." }, { "answer_start": 190, "text": " 16. yüzyılda henüz varlığı bilinmeyen Antarktika kıtası olarak Avrupa'ya tanıtmıştır." }, { "answer_start": 190, "text": " 16. yüzyılda henüz varlığı bilinmeyen Antarktika kıtası olarak Avrupa'ya tanıtmıştır." } ] } ], "context": "Pîrî Reis haritası 1960'lı yıllarda bazı bilim ötesi teorilere ilham kaynağı olmuştur. Charles Hapgood, Pîrî Reis'in haritasındaki Güney Amerika'nın güney ucundan doğuya doğru olan uzantıyı, 16. yüzyılda henüz varlığı bilinmeyen Antarktika kıtası olarak Avrupa'ya tanıtmıştır. Bu kara parçasının haritada buzlu görünmemesi, Sahra çölünde ise göllerin görünmesi yüzünden Hapgood; Pîrî Reis'in kullandığı kaynaklar arasındaki bir haritanın, dünyanın on bin yıl önceki, ikliminin günümüzden çok farklı olduğu bir dönemine ait olduğunu öne sürmüştür. İddiaya göre Pîrî Reis; tarih öncesi çağlarda yaşamış bir medeniyetten kalma bir haritadan ya da uzaylılardan yararlanmıştır. Erich von Daniken ise Tanrıların Arabaları adlı kitabında, Piri Reis haritasındaki bazı şekil bozukluklarını açıklamak için, uzaylı bir medeniyetin uzaydan çektiği dünya fotoğraflarından yararlanılmış olduğunu iddia etmiştir." }, { "qas": [ { "question": "Ayrıca haritanın orijinal nüshalarının kenarlarında Adile Ayda'nın dikkatini çeken noktalar nedir?", "id": 5110, "answers": [ { "answer_start": 53, "text": "Pîrî Reis'in yazı biçimi olmadığı belli olan ve yeni yazılmış olduğu anlaşılan, \"Kristof Kolomb'dan yararlandığını belirtir\" yazıların yanı sıra harita üzerinde yemek lekelerinin dahi bulunması" }, { "answer_start": 53, "text": "Pîrî Reis'in yazı biçimi olmadığı belli olan ve yeni yazılmış olduğu anlaşılan, \"Kristof Kolomb'dan yararlandığını belirtir\" yazıların yanı sıra harita üzerinde yemek lekelerinin dahi bulunması" }, { "answer_start": 53, "text": "Pîrî Reis'in yazı biçimi olmadığı belli olan ve yeni yazılmış olduğu anlaşılan, \"Kristof Kolomb'dan yararlandığını belirtir\" yazıların yanı sıra harita üzerinde yemek lekelerinin dahi bulunması" } ] } ], "context": "Ayrıca haritanın orijinal nüshalarının kenarlarında, Pîrî Reis'in yazı biçimi olmadığı belli olan ve yeni yazılmış olduğu anlaşılan, \"Kristof Kolomb'dan yararlandığını belirtir\" yazıların yanı sıra harita üzerinde yemek lekelerinin dahi bulunması; Adile Ayda'nın dikkatini çekmiş ve bu konuda tereddütler ortaya konulmuştur." } ] }, { "title": "Mahir Büyükpamukçu", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Abdullah Mahir Büyükpamukçu hangi yılda doğmuştur?", "id": 5143, "answers": [ { "answer_start": 33, "text": "1914" }, { "answer_start": 33, "text": "1914" }, { "answer_start": 33, "text": "1914" } ] }, { "question": "Abdullah Mahir Büyükpamukçu hangi tarihte vefat etmiştir?", "id": 5144, "answers": [ { "answer_start": 57, "text": "11 Nisan 1997" }, { "answer_start": 57, "text": "11 Nisan 1997" }, { "answer_start": 57, "text": "11 Nisan 1997" } ] }, { "question": "Abdullah Mahir Büyükpamukçu nerede doğmuştur?", "id": 5145, "answers": [ { "answer_start": 39, "text": "Diyarbakır" }, { "answer_start": 39, "text": "Diyarbakır" }, { "answer_start": 39, "text": "Diyarbakır" } ] }, { "question": "Abdullah Mahir Büyükpamukçu'nun mesleği nedir?", "id": 5146, "answers": [ { "answer_start": 78, "text": "siyasetçi" }, { "answer_start": 78, "text": "siyasetçi" }, { "answer_start": 78, "text": "siyasetçi" } ] } ], "context": "Abdullah Mahir Büyükpamukçu, (d. 1914, Diyarbakır) - (ö. 11 Nisan 1997), Türk siyasetçi." }, { "qas": [ { "question": "Abdullah Mahir Büyükpamukçu yaşamı süresince hangi ünvanları almıştır?", "id": 5147, "answers": [ { "answer_start": 217, "text": "Kurucu Meclis Odalar Temsilciliği" }, { "answer_start": 217, "text": "Kurucu Meclis Odalar Temsilciliği" }, { "answer_start": 217, "text": "Kurucu Meclis Odalar Temsilciliği" } ] }, { "question": "Abdullah Mahir Büyükpamukçu'nun kaç çocuğu vardır?", "id": 5148, "answers": [ { "answer_start": 299, "text": "iki " }, { "answer_start": 299, "text": "iki " }, { "answer_start": 299, "text": "iki " } ] }, { "question": "Abdullah Mahir Büyükpamukçu Doktorasını hangi üniversitede tamamlamıştır?", "id": 5149, "answers": [ { "answer_start": 31, "text": "ABD Michigan State Üniversitesi'nde" }, { "answer_start": 31, "text": "ABD Michigan State Üniversitesi'nde" }, { "answer_start": 31, "text": "ABD Michigan State Üniversitesi'nde" } ] } ], "context": "Veteriner Fakültesi mezunudur. ABD Michigan State Üniversitesi'nde Doktora yapmıştır. Ankara Merkez Veteriner Hekimliği, Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Patoloji Anatomi Kürsüsü Öğretim Üyeliği ve Başkanlığı, Kurucu Meclis Odalar Temsilciliği (6 Ocak 1961 – 25 Ekim 1961) yapmıştır. Evli ve iki çocuk babasıdır." } ] }, { "title": "mustafa_behçet_efendi", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Mustafa Behçet Efendi hangi alanlarda Türkçe çeviri yapmıştır ?", "id": 5220, "answers": [ { "answer_start": 128, "text": " tıp ve tabiyat " }, { "answer_start": 128, "text": " tıp ve tabiyat " }, { "answer_start": 128, "text": " tıp ve tabiyat " } ] } ], "context": "III. Selim ve II. Mahmut devirlerinde Osmanlı saray hekimliği yapan Mustafa Behçet Efendi, Tıbbiye’nin kurulmasında emek vermiş; tıp ve tabiyat bilimlerinin önemli eserlerinden bazılarını Türkçeye çevirmiştir. Onun bu çalışmaları o devirde Osmanlıla’da hâkim olan tıp ve biyoloji anlayışı dışına çıkma eğilimi gösteren ilk çalışmalar idi." }, { "qas": [ { "question": "Mustafa Behçet Efendi nerede doğmuştur ?", "id": 5221, "answers": [ { "answer_start": 13, "text": "İstanbul’da" }, { "answer_start": 13, "text": "İstanbul’da" }, { "answer_start": 13, "text": "İstanbul’da" } ] }, { "question": "Mustafa Behçet Efendinin Abdülhak Hamid ile ilişkisi nedir ?", "id": 5222, "answers": [ { "answer_start": 258, "text": "Abdülhak Hamid’in büyük amcasıdır." }, { "answer_start": 258, "text": "Abdülhak Hamid’in büyük amcasıdır." }, { "answer_start": 258, "text": "Abdülhak Hamid’in büyük amcasıdır." } ] }, { "question": "Mustafa Behçet Efendinin babası kimdir ?", "id": 5223, "answers": [ { "answer_start": 102, "text": "Mehmed Emin Şükühi Efendi" }, { "answer_start": 102, "text": "Mehmed Emin Şükühi Efendi" }, { "answer_start": 102, "text": "Mehmed Emin Şükühi Efendi" } ] } ], "context": "1774 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Babası, Divan-ı Hümayûn kâtiplerinden şairliği ile de tanınan Mehmed Emin Şükühi Efendi’dir. Üçüncü Mustafa Han devri hekimbaşılarından Büyük Hayrullah Efendi’nin torunu, Hekim ve şair Abdülhak Molla’nın ağabeyi, şair Abdülhak Hamid’in büyük amcasıdır." }, { "qas": [ { "question": "Mustafa Behçet Efendinin Bin sır adlı eserini yayına hazırlayan kimdir ?", "id": 5224, "answers": [ { "answer_start": 167, "text": " Abdülhak Molla’nın oğlu Hayrullah Efendi" }, { "answer_start": 167, "text": " Abdülhak Molla’nın oğlu Hayrullah Efendi" }, { "answer_start": 167, "text": " Abdülhak Molla’nın oğlu Hayrullah Efendi" } ] } ], "context": "Mustafa Behçet, 1000 sır adlı kitabı için ölmeden önce 850 sır derleyebilmişti. Kardeşi Abdülhak Molla’nın bitirmeye çalıştığı bu eseri tamamlayarak yayına hazırlayan, Abdülhak Molla’nın oğlu Hayrullah Efendi oldu." }, { "qas": [ { "question": "Mustafa Behçet Efendi hangi yılda saray hekimi olmuştur ?", "id": 5225, "answers": [ { "answer_start": 166, "text": "1796’da" }, { "answer_start": 166, "text": "1796’da" }, { "answer_start": 166, "text": "1796’da" } ] }, { "question": "Mustafa Behçet Efendinin ömrü boyunca yaşadığı yalının ismi nedir ?", "id": 5226, "answers": [ { "answer_start": 310, "text": "Hekimbaşı Yalısı" }, { "answer_start": 310, "text": "Hekimbaşı Yalısı" }, { "answer_start": 310, "text": "Hekimbaşı Yalısı" } ] }, { "question": "Mustafa Behçet Efendi hangi padişahın hekimbaşlığını yapmıştır ?", "id": 5227, "answers": [ { "answer_start": 209, "text": "III. Selim" }, { "answer_start": 209, "text": "III. Selim" }, { "answer_start": 209, "text": "III. Selim" } ] } ], "context": "Süleymaniye Tıp Medresesi’nde okuduğu sanılır. Öğrenimini tamamladıktan ve hekimlik deneyimi kazandıktan sonra, 1791’de Sinan Ağa Medresesi Müderrisliğine (asistan), 1796’da saray hekimliğine, 1803’te Padişah III. Selim’in hekimbaşlığına getirildi. Hekimbaşı olduğu sırada padişahın verdiği para ile Bebek'te \"Hekimbaşı Yalısı\" adıyla anılan yalıyı aldı; yanında bir botanik bahçesi oluşturdu ve ömrü boyunca bu yalıda yaşadı. 1807’de Padişah III. Selim’in tahttan indirilmesi üzerine hekimbaşılığı sona erdiyse de, on yıl sonra, Padişah II. Mahmud zamanında yeniden hekimbaşı yapıldı. Bu atanma sırasında devrin bir diğer önemli tıp adamı olan Şanizade Ataullah Efendi ile arasında bir siyasi çekişme yaşandı." }, { "qas": [ { "question": "Mustafa Behçet Efendi kaç ay sürgünde kalmıştır ? ", "id": 5228, "answers": [ { "answer_start": 175, "text": "Onbir" }, { "answer_start": 175, "text": "Onbir" }, { "answer_start": 175, "text": "Onbir" } ] } ], "context": "1821 yılında II. Mahmut’un yakınlarından Halet Efendi aleyhinde konuştuğu öne sürülerek hekimbaşılık görevinden alındı ve kardeşi Abdülhak Molla ile birlikte Keşan’a sürüldü. Onbir aylık sürgünden sonra affedilerek İstanbul’a döndü ve 1823’te üçüncü defa hekimbaşılık görevine getirildi." }, { "qas": [ { "question": "Mustafa Behçet Efendi Tıphane-i Amire ve Cerrahhane-i Amire'de hangi görevde bulunmuştur ?", "id": 5229, "answers": [ { "answer_start": 462, "text": "Mustafa Behçet Efendi bu okulun nazırlığını yaptı." }, { "answer_start": 462, "text": "Mustafa Behçet Efendi bu okulun nazırlığını yaptı." }, { "answer_start": 462, "text": "Mustafa Behçet Efendi bu okulun nazırlığını yaptı." } ] }, { "question": "Mustafa Behçet Efendiye göre tıp bilimi nasıl öğretilmelidir ?", "id": 5230, "answers": [ { "answer_start": 79, "text": "okullarda modern yöntemlerle" }, { "answer_start": 79, "text": "okullarda modern yöntemlerle" }, { "answer_start": 79, "text": "okullarda modern yöntemlerle" } ] }, { "question": "Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk cerrahhanesi nerede kurulmuştur ?", "id": 5231, "answers": [ { "answer_start": 293, "text": "Şehzadebaşı'daki Tulumbacıbaşı Konağı'nda" }, { "answer_start": 293, "text": "Şehzadebaşı'daki Tulumbacıbaşı Konağı'nda" }, { "answer_start": 293, "text": "Şehzadebaşı'daki Tulumbacıbaşı Konağı'nda" } ] }, { "question": "Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk cerrahhanesinin adı nedir ? ", "id": 5232, "answers": [ { "answer_start": 335, "text": "Tıphane-i Amire ve Cerrahhane-i Amire" }, { "answer_start": 335, "text": "Tıphane-i Amire ve Cerrahhane-i Amire" }, { "answer_start": 335, "text": "Tıphane-i Amire ve Cerrahhane-i Amire" } ] } ], "context": "Kendisi medrese öğrenimi görmüş olmasına rağmen tıp biliminin medresede değil, okullarda modern yöntemlerle öğretilmesi gerektiği görüşünde olduğu için bu konuda çeşitli girişimlerde bulundu, sonuncusu başarıya ulaştı Osmanlı İmparatorluğu’nun ilk cerrahhanesi onun önerisiyle 14 Mart 1827’de Şehzadebaşı'daki Tulumbacıbaşı Konağı'nda Tıphane-i Amire ve Cerrahhane-i Amire adıyla kuruldu. Okulun kuruluş günü olan 14 Mart, günümüzde Tıp Bayramı olarak kutlanır. Mustafa Behçet Efendi bu okulun nazırlığını yaptı." }, { "qas": [ { "question": "Mustafa Behçet Efendi'nin \"Kolera Risalesi\" adlı eserinin Türkçe kitaplar açısından özelliği nedir ?", "id": 5233, "answers": [ { "answer_start": 187, "text": "basılı ilk Türkçe tıp kitaplarından birisi" }, { "answer_start": 187, "text": "basılı ilk Türkçe tıp kitaplarından birisi" }, { "answer_start": 187, "text": "basılı ilk Türkçe tıp kitaplarından birisi" } ] }, { "question": "Mustafa Behçet Efendinin 1831 yılında yayımladığı kitapçığın ismi nedir ?", "id": 5234, "answers": [ { "answer_start": 141, "text": "Kolera Risalesi" }, { "answer_start": 141, "text": "Kolera Risalesi" }, { "answer_start": 141, "text": "Kolera Risalesi" } ] } ], "context": "1831 yılında İstanbul’da ilk defa kolera salgını görüldüğünde, henüz mikrobu bulunmamış olan bu hastalık hakkında halkı bilgilendirmek için “Kolera Risalesi” adlı bir kitapçık yayımladı; basılı ilk Türkçe tıp kitaplarından birisi olan bu risalesi Almanca’ya da çevrildi.\r\n" }, { "qas": [ { "question": "Comte de Buffon'un \"Genel ve Özel Tabiyat Tarihi\" isimli eseri kaç cilttir ?", "id": 5235, "answers": [ { "answer_start": 171, "text": "44 cilt" }, { "answer_start": 171, "text": "44 cilt" }, { "answer_start": 171, "text": "44 cilt" } ] } ], "context": "Farsça, Arapça, İngilizce, Almanca ve Fransızca öğrenen Mustafa Behçet Efendi, 18. yüzyılın ünlü bilim adamlarından Comte de Buffon’un “Genel ve Özel Tabiyat Tarihi” adlı 44 ciltlik dev eserinin iki kitabını, Arap tarihçi Şeyh Abdurrahman Ceberti’nin Fransız işgali altındaki Mısır’ın birkaç yıllık tarihini günü gününe tutulmuş notlarla anlatan eserini de Türkçe’ye kazandırdı." }, { "qas": [ { "question": "Mustafa Behçet Efendi \"Bin Sır\" adlı kitabını hangi konu üzerine yazmıştır ?", "id": 5236, "answers": [ { "answer_start": 10, "text": "eski çağlardan kalma tedavi yöntemleriyle ilaçlar" }, { "answer_start": 10, "text": "eski çağlardan kalma tedavi yöntemleriyle ilaçlar" }, { "answer_start": 10, "text": "eski çağlardan kalma tedavi yöntemleriyle ilaçlar" } ] }, { "question": "Mustafa Behçet Efendi nereye defnedilmiştir ?", "id": 5237, "answers": [ { "answer_start": 164, "text": "Üsküdar’daki Nasuhi Dergahı’na" }, { "answer_start": 164, "text": "Üsküdar’daki Nasuhi Dergahı’na" }, { "answer_start": 164, "text": "Üsküdar’daki Nasuhi Dergahı’na" } ] } ], "context": "Bu arada, eski çağlardan kalma tedavi yöntemleriyle ilaçları derlediği “Bin Sır” adlı kitabı yazmaya başladı; kitabı tamamlayamadan 1832 yılında hayatını kaybetti. Üsküdar’daki Nasuhi Dergahı’na defnedildi." } ] }, { "title": "Reşîdüddîn Fazlullah-ı Hemedânî", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Reşîdüddîn Fazlullah-ı Hemedânî kimdir?", "id": 5238, "answers": [ { "answer_start": 72, "text": " Pers Yahudisi kökenli Müslüman hekim, yazar, tarihçi ve İlhanlılar'ın bir veziridir." }, { "answer_start": 72, "text": " Pers Yahudisi kökenli Müslüman hekim, yazar, tarihçi ve İlhanlılar'ın bir veziridir." }, { "answer_start": 72, "text": " Pers Yahudisi kökenli Müslüman hekim, yazar, tarihçi ve İlhanlılar'ın bir veziridir." } ] } ], "context": "Reşîdüddîn Fazlullah-ı Hemedânî (1247 ila 1250, Hemedan - 1318, Tebriz), Pers Yahudisi kökenli Müslüman hekim, yazar, tarihçi ve İlhanlılar'ın bir veziridir." }, { "qas": [ { "question": "Reşîdüddîn Fazlullah-ı Hemedânî kaç yaşında iken İslam dinini seçmiştir?", "id": 5239, "answers": [ { "answer_start": 394, "text": "Otuz yaşında iken İslam dinine geçmiştir. " }, { "answer_start": 394, "text": "Otuz yaşında iken İslam dinine geçmiştir. " }, { "answer_start": 394, "text": "Otuz yaşında iken İslam dinine geçmiştir. " } ] } ], "context": "Reşidüddin Hamedani, Hamedan'da bir Yahudi aileden 1247 yılında doğmuştur.. Reşidüddin Fazlullah'ın büyükbabası bir nedim (saray mensubu) olarak İlhanlı İmparatorluğu'nun kurucusu Hülagû Han'a hizmet etmiştir. Babası ise saray eczacısıdır. Bir eczacı oğlu olan Reşidüddin Fazlullah, hekimlik öğrenimini yapar ve bir eğitilmiş hekim olarak Hülagû Han'nın oğlu Abaka Han'a hizmet vermeye başlar. Otuz yaşında iken İslam dinine geçmiştir. Reşidüddin Fazlullah'ın siyasi itibarı çabuk yükselir, Kazvin yakınındaki Sultaniye'de İlhanlı Büyük Vezir (Sadr-ı Azam, Sadrazam) sarayında görev verilir. Reşidüddin bir vezir ve hekim olarak İlhanlı hanları Mahmud Gazan ve Muhammed Hüdabende'ye (Olcaytu) hizmet etmiştir." }, { "qas": [ { "question": "Olcaytu neden öldürülmüştür", "id": 5240, "answers": [ { "answer_start": 301, "text": "Sunnilik yerine Şiiliği benimseyince 1316 yılında öldürülür" }, { "answer_start": 301, "text": "Sunnilik yerine Şiiliği benimseyince 1316 yılında öldürülür" }, { "answer_start": 301, "text": "Sunnilik yerine Şiiliği benimseyince 1316 yılında öldürülür" } ] }, { "question": "1304 yılında İlhanlı tahtına kim geçmiştir?", "id": 5241, "answers": [ { "answer_start": 36, "text": "Olcaytu" }, { "answer_start": 36, "text": "Olcaytu" }, { "answer_start": 36, "text": "Olcaytu" } ] } ], "context": "Reşidüddin, Mahmud Gazan'ın kardeşi Olcaytu'nun 1304 yılında İlhanlı tahtına geçmesinden sonra vezir olarak kalır. 1312'de işler kötüye gitmeye başlar. Onun meslektaşı Sa'd al-Dawla yetkisinden düşürülür yerine Ali Şah geçer, ve çok geçmeden Reşideddin Fazlullah aşağıya doğru düşmeye başlar. Olcaytu Sunnilik yerine Şiiliği benimseyince 1316 yılında öldürülür ve yerine oğlu Abu Said Bahadur geçer.\r\n" }, { "qas": [ { "question": "Reşidüddin Fazlullah neden tutuklanmıştır?", "id": 5242, "answers": [ { "answer_start": 11, "text": "sarayda oluşan Moğol-Şii hüküm savaşı sırasında 1316 yılında Reşidüddin Fazlullah Olcaytu'yu öldürdüğü gerekçesiyle tutuklanır" }, { "answer_start": 11, "text": "sarayda oluşan Moğol-Şii hüküm savaşı sırasında 1316 yılında Reşidüddin Fazlullah Olcaytu'yu öldürdüğü gerekçesiyle tutuklanır" }, { "answer_start": 11, "text": "sarayda oluşan Moğol-Şii hüküm savaşı sırasında 1316 yılında Reşidüddin Fazlullah Olcaytu'yu öldürdüğü gerekçesiyle tutuklanır" } ] } ], "context": "Bu dönemde sarayda oluşan Moğol-Şii hüküm savaşı sırasında 1316 yılında Reşidüddin Fazlullah Olcaytu'yu öldürdüğü gerekçesiyle tutuklanır, iki yıl sonra oğlu ile birlikte asılır.\r\n" }, { "qas": [], "context": "1407 yılında Timur'un oğlu Miranşah tarafından cesedi mezardan çıkarılmış ve Tebriz'de bir Yahudi mezarlığına tekrar gömülmüştür." }, { "qas": [ { "question": "Reşîdüddîn Fazlullah-ı Hemedânî ınCami’üt-Tevarih kitabının içeriği nedir?", "id": 5243, "answers": [ { "answer_start": 165, "text": " Bu el yazması Arap, Yahudi, Moğol, Frenk ve Çinlilerin soyağaclarını (şecere) içerir." }, { "answer_start": 165, "text": " Bu el yazması Arap, Yahudi, Moğol, Frenk ve Çinlilerin soyağaclarını (şecere) içerir." }, { "answer_start": 165, "text": " Bu el yazması Arap, Yahudi, Moğol, Frenk ve Çinlilerin soyağaclarını (şecere) içerir." } ] } ], "context": "Cami’üt-Tevarih (Arapça: جامع التواريخ; ǧāmiʿu t-tawārīḫ)\r\nŠuʿab-i panǧgāna ismindeki el yazması kitabı İstanbul'da bulunmakta ve şimdiye kadar hiç yayınlanmamıştır. Bu el yazması Arap, Yahudi, Moğol, Frenk ve Çinlilerin soyağaclarını (şecere) içerir." }, { "qas": [ { "question": "Cami’üt-Tevarih ın ikinci cildi kim tarafından hangi isimle yayınlanmıştır?", "id": 5244, "answers": [ { "answer_start": 258, "text": "Zeki Velidi Togan tarafından \"Oğuz Destanı\" adıyla yayımlanmıştır." }, { "answer_start": 258, "text": "Zeki Velidi Togan tarafından \"Oğuz Destanı\" adıyla yayımlanmıştır." }, { "answer_start": 258, "text": "Zeki Velidi Togan tarafından \"Oğuz Destanı\" adıyla yayımlanmıştır." } ] }, { "question": "Cami’üt-Tevarih içeriği nedir?", "id": 5245, "answers": [ { "answer_start": 17, "text": "Mahmud Gazan'dan, Moğollar ve onların hanedanlığını, sonraları Âdem'den Reşideddin Fazlullah'ın yaşadığı döneme kadar olan tüm tarihi kayıtları içerir." }, { "answer_start": 17, "text": "Mahmud Gazan'dan, Moğollar ve onların hanedanlığını, sonraları Âdem'den Reşideddin Fazlullah'ın yaşadığı döneme kadar olan tüm tarihi kayıtları içerir." }, { "answer_start": 17, "text": "Mahmud Gazan'dan, Moğollar ve onların hanedanlığını, sonraları Âdem'den Reşideddin Fazlullah'ın yaşadığı döneme kadar olan tüm tarihi kayıtları içerir." } ] } ], "context": "Bu ansiklopedik, Mahmud Gazan'dan, Moğollar ve onların hanedanlığını, sonraları Âdem'den Reşideddin Fazlullah'ın yaşadığı döneme kadar olan tüm tarihi kayıtları içerir. Bu kitabın ikinci cildinde yer alan \"Tarih-i Oğuzân ve Türkân\" adlı bölümüne dayanılarak Zeki Velidi Togan tarafından \"Oğuz Destanı\" adıyla yayımlanmıştır. Reşideddin Fazlullah, bu eserinde Uygurca Oğuz Kağan’dan istifade etmemiştir. Reşideddin kendisine yazılı olarak verilen Tarih-i Oğuzan’ı değiştirmemiş, yalnızca Kur’an’dan ayetler, bazı tarihi kayıtlar, İran edebiyatından ve Şehname’den şiirlerle süslemiştir. Kendisince bilinen bazı isimlere ekler yapmaktan hoşlanmıştır. Destanın eski zamanlara ait kısımlarında Orta Asya’nın Çin ile münasebetleri derin bir bilgiye dayandırılmıştır. Bu bir kitaptan alınmamış, halkın hatırında yaşayan rivayetlerden çıkarılmış olabilir. İnal Yabgu zamanından önceki hanlara ait kısmının ravilerin hafızasından ziyade, rivayetlere dayandığını gösteren izler vardır. Oğuz Kağan’nın seferleri arasında en dikkat çekeni Önasya (İran, Mezopotamya) seferidir." }, { "qas": [ { "question": "Reşideddin Fazlullah hangi amaçla bir yazıhane düzenler?", "id": 5246, "answers": [ { "answer_start": 140, "text": " resimli kitapları üretmek için büyük bir yazıhane düzenler." }, { "answer_start": 140, "text": " resimli kitapları üretmek için büyük bir yazıhane düzenler." }, { "answer_start": 140, "text": " resimli kitapları üretmek için büyük bir yazıhane düzenler." } ] } ], "context": "=== Hattatlık çalışma alanı: Rab' i-Rashidi ===\r\nReşideddin Fazlullah, Kazvin'de çok sayıda hattat ve çizim yapan kimselerden oluşan ekiple, resimli kitapları üretmek için büyük bir yazıhane düzenler. Burada eski kitaplar tam bir doğrulukla kopyelenmiştir." }, { "qas": [ { "question": "Reşîdüddîn Fazlullah-ı Hemedânî Cami’üt-Tevarih i anlatırken kullandığı kaynak nedir?", "id": 5247, "answers": [ { "answer_start": 246, "text": "Möngke Han'ın saltanat dönemini anlatımında Alaaddin Ata Melik Cüveynî'nin Ta' rīkh-i jahān-gushā ismindeki eseri Reşideddin Fazlullah'a büyük kaynak olmuştur." }, { "answer_start": 246, "text": "Möngke Han'ın saltanat dönemini anlatımında Alaaddin Ata Melik Cüveynî'nin Ta' rīkh-i jahān-gushā ismindeki eseri Reşideddin Fazlullah'a büyük kaynak olmuştur." }, { "answer_start": 246, "text": "Möngke Han'ın saltanat dönemini anlatımında Alaaddin Ata Melik Cüveynî'nin Ta' rīkh-i jahān-gushā ismindeki eseri Reşideddin Fazlullah'a büyük kaynak olmuştur." } ] } ], "context": "=== Tarihsel önemi ===\r\nİki cilti günümüze kadar ulaşan ansiklopedi'nin, Cilt II ve III, İlhanlıları araştırmada çok değerlidir. İkinci ciltte Cengiz Han'dan sonra gelen hanları, buna karşın üçüncü ciltte İran'da hüküm süren İlhanlıları anlatır. Möngke Han'ın saltanat dönemini anlatımında Alaaddin Ata Melik Cüveynî'nin Ta' rīkh-i jahān-gushā ismindeki eseri Reşideddin Fazlullah'a büyük kaynak olmuştur.\r\n" } ] }, { "title": "İbn_Bacce", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Ibni Bace 'nin bilimsel araştırmalarının bilinmesinin sebebi nedir?", "id": 5321, "answers": [ { "answer_start": 194, "text": "Hayatının ilk dönemlerine dair pek bir bilgi yoktur fakat sonraki dönemlerde yazdığı eserler sayesinde düşüncesi ve bilimsel araştırmaları bilinmektedir." }, { "answer_start": 194, "text": "Hayatının ilk dönemlerine dair pek bir bilgi yoktur fakat sonraki dönemlerde yazdığı eserler sayesinde düşüncesi ve bilimsel araştırmaları bilinmektedir." }, { "answer_start": 194, "text": "Hayatının ilk dönemlerine dair pek bir bilgi yoktur fakat sonraki dönemlerde yazdığı eserler sayesinde düşüncesi ve bilimsel araştırmaları bilinmektedir." } ] }, { "question": "İbn_Bacce nerede ve ne zaman vefat etmiştır?", "id": 5322, "answers": [ { "answer_start": 158, "text": "1138 yılında Fas'ta vefat etmiştir." }, { "answer_start": 158, "text": "1138 yılında Fas'ta vefat etmiştir." }, { "answer_start": 158, "text": "1138 yılında Fas'ta vefat etmiştir." } ] }, { "question": "İbn_Bacce asıl adı nedır?", "id": 5323, "answers": [ { "answer_start": 114, "text": " Asıl adı Ebû Bekr Muhammed bin es-Saigdir." }, { "answer_start": 114, "text": " Asıl adı Ebû Bekr Muhammed bin es-Saigdir." }, { "answer_start": 114, "text": " Asıl adı Ebû Bekr Muhammed bin es-Saigdir." } ] }, { "question": " İbn Bacce nerede doğmuştur?", "id": 5324, "answers": [ { "answer_start": 49, "text": "Endülüs'teki Zaragoza (Saragosta) kentinde" }, { "answer_start": 49, "text": "Endülüs'teki Zaragoza (Saragosta) kentinde" }, { "answer_start": 49, "text": "Endülüs'teki Zaragoza (Saragosta) kentinde" } ] } ], "context": "Doğum tarihi tam olarak bilinmeyen İbn Bacce'nin Endülüs'teki Zaragoza (Saragosta) kentinde doğduğu bilinmektedir. Asıl adı Ebû Bekr Muhammed bin es-Saigdir. 1138 yılında Fas'ta vefat etmiştir. Hayatının ilk dönemlerine dair pek bir bilgi yoktur fakat sonraki dönemlerde yazdığı eserler sayesinde düşüncesi ve bilimsel araştırmaları bilinmektedir." }, { "qas": [ { "question": "Ibni Bacce neden dinsizlikle suçlanmıştır?", "id": 5325, "answers": [ { "answer_start": 242, "text": "Metafizik ve felsefedeki çeşitli düşünceleri nedeniyle" }, { "answer_start": 242, "text": "Metafizik ve felsefedeki çeşitli düşünceleri nedeniyle" }, { "answer_start": 242, "text": "Metafizik ve felsefedeki çeşitli düşünceleri nedeniyle" } ] }, { "question": "Felsefe dışında hangi alanlarda ılgılenmiştir?", "id": 5326, "answers": [ { "answer_start": 134, "text": "astronomi, matematik ve musikî ile ilgilenmiştir. Bunların dışında tıp'ta döneminin uzmanlarından olmuştur" }, { "answer_start": 134, "text": "astronomi, matematik ve musikî ile ilgilenmiştir. Bunların dışında tıp'ta döneminin uzmanlarından olmuştur" }, { "answer_start": 134, "text": "astronomi, matematik ve musikî ile ilgilenmiştir. Bunların dışında tıp'ta döneminin uzmanlarından olmuştur" } ] } ], "context": "Akılcı (rasyonalist) bir filozof olan İbn Bacce, Meşşailik takımının önemli ismi Farâbî'den fazlasıyla etkilenmiştir. Felsefe dışında astronomi, matematik ve musikî ile ilgilenmiştir. Bunların dışında tıp'ta döneminin uzmanlarından olmuştur. Metafizik ve felsefedeki çeşitli düşünceleri nedeniyle bazı gelenekçi dini otoriteler tarafından dinsizlikle suçlanmıştır." }, { "qas": [ { "question": "İlahi bilgiye akıl ile ulaşabileceğini savunan İbn_Bacce, hangi düşünceye karşı çıkmıştır?", "id": 5327, "answers": [ { "answer_start": 110, "text": "Gazzali düşüncesine" }, { "answer_start": 110, "text": "Gazzali düşüncesine" }, { "answer_start": 110, "text": "Gazzali düşüncesine" } ] }, { "question": "İbn_Bacce'ye göre hangi yöntem ile elde edilen bilginin, ilmin değeri yoktur?", "id": 5328, "answers": [ { "answer_start": 202, "text": "Deney" }, { "answer_start": 202, "text": "Deney" }, { "answer_start": 202, "text": "Deney" } ] }, { "question": "İbn_Bacce'ye göre ilim elde etmenin tek aracı nedir?", "id": 5329, "answers": [ { "answer_start": 75, "text": "akıl" }, { "answer_start": 75, "text": "akıl" }, { "answer_start": 75, "text": "akıl" } ] } ], "context": "İbn Bacce'nin Tanrı düşüncesi tasavvufi bir görüştür. Ayrıca ilahi bilgiye akıl ile ulaşabileceğini savunarak Gazzali düşüncesine karşı çıkmıştır. İbn Bacce'ye göre ilim elde etmenin tek aracı akıldır. Deney ile elde edilen bilginin, ilmin bir değeri yoktur. Bunlardan da anlaşılabileceği gibi filozof akla büyük önem verir ve felsefesi fazlasıyla akılcı bir karaktere sahiptir.\r\n" }, { "qas": [ { "question": "Hangi iki büyük Endülüs'lü filozof İbn_Bacce'den etkilenmiştir?", "id": 5330, "answers": [ { "answer_start": 85, "text": " İbn Tufeyl ve İbn Rüşd'ü" }, { "answer_start": 85, "text": " İbn Tufeyl ve İbn Rüşd'ü" }, { "answer_start": 85, "text": " İbn Tufeyl ve İbn Rüşd'ü" } ] } ], "context": "İbn Bacce'nin akılcı düşüncesi kendisinden sonra gelen iki büyük Endülüs'lü filozofu, İbn Tufeyl ve İbn Rüşd'ü, büyük oranda etkilemiştir.\r\n" }, { "qas": [ { "question": "İbn_Bacce nerede vefat etmiştir?", "id": 5331, "answers": [ { "answer_start": 171, "text": "Fas" }, { "answer_start": 171, "text": "Fas" }, { "answer_start": 171, "text": "Fas" } ] }, { "question": "İbn_Bacce'nin asıl adı nedir?", "id": 5332, "answers": [ { "answer_start": 124, "text": "Ebû Bekr Muhammed bin es-Saig" }, { "answer_start": 124, "text": "Ebû Bekr Muhammed bin es-Saig" }, { "answer_start": 124, "text": "Ebû Bekr Muhammed bin es-Saig" } ] }, { "question": "İbn_Bacce nerede doğmuştur?", "id": 5333, "answers": [ { "answer_start": 62, "text": "Zaragoza" }, { "answer_start": 62, "text": "Zaragoza" }, { "answer_start": 62, "text": "Zaragoza" } ] } ], "context": "Doğum tarihi tam olarak bilinmeyen İbn Bacce'nin Endülüs'teki Zaragoza (Saragosta) kentinde doğduğu bilinmektedir. Asıl adı Ebû Bekr Muhammed bin es-Saigdir. 1138 yılında Fas'ta vefat etmiştir. Hayatının ilk dönemlerine dair pek bir bilgi yoktur fakat sonraki dönemlerde yazdığı eserler sayesinde düşüncesi ve bilimsel araştırmaları bilinmektedir." } ] }, { "title": "Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'nde kaç tane fakülte vardır ?", "id": 5420, "answers": [ { "answer_start": 376, "text": "9 fakülte" }, { "answer_start": 376, "text": "9 fakülte" }, { "answer_start": 376, "text": "9 fakülte" } ] }, { "question": "Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi kaç yılında kurulmuştur ?", "id": 5421, "answers": [ { "answer_start": 33, "text": "31 Mart 2011" }, { "answer_start": 33, "text": "31 Mart 2011" }, { "answer_start": 33, "text": "31 Mart 2011" } ] } ], "context": "Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 31 Mart 2011 yılında çıkardığı 6218 Sayılı Kanunla kurulmuştur. Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi, Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi, Denizcilik Fakültesi, Güzel Sanatlar, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Hukuk Fakültesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi, İşletme Fakültesi, Turizm Fakültesi olmak üzere 9 fakültesi, Yabancı Diller Yüksekokulu ve Sosyal Bilimler Enstitüsü ile Fen Bilimleri Enstitüsünden oluşmaktadır." }, { "qas": [ { "question": "Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'ne 6 Aralık 2011 de kim rektör olarak atanmıştır ?", "id": 5422, "answers": [ { "answer_start": 37, "text": "Prof. Dr. Adem Ersoy" }, { "answer_start": 37, "text": "Prof. Dr. Adem Ersoy" }, { "answer_start": 37, "text": "Prof. Dr. Adem Ersoy" } ] } ], "context": "Rektörlüğüne 6 Aralık 2011 tarihinde Prof. Dr. Adem Ersoy atandı." }, { "qas": [ { "question": "Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'ne Aralık 2015'den itibaren vekil rektör olarak kim atanmıştır ?", "id": 5423, "answers": [ { "answer_start": 32, "text": "Prof. Dr. Aykut Gül" }, { "answer_start": 32, "text": "Prof. Dr. Aykut Gül" }, { "answer_start": 32, "text": "Prof. Dr. Aykut Gül" } ] } ], "context": "Aralık 2015 tarihinden itibaren Prof. Dr. Aykut Gül Vekil Rektör olarak görev yapmaktadır." }, { "qas": [ { "question": "Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'ne Ağustos 2016 yılında kimi rekötür olarak atamıştır ?", "id": 5424, "answers": [ { "answer_start": 24, "text": "Prof. Dr. Mehmet Tümay" }, { "answer_start": 24, "text": "Prof. Dr. Mehmet Tümay" }, { "answer_start": 24, "text": "Prof. Dr. Mehmet Tümay" } ] } ], "context": "Ağustos 2016 tarihinden Prof. Dr. Mehmet Tümay, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından rektör olarak atanmıştır." }, { "qas": [ { "question": "Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi 2017 Eğitim yılında nerede eğitime devam edecektir ?", "id": 5425, "answers": [ { "answer_start": 239, "text": "Sarıçam Kampüsünde" }, { "answer_start": 239, "text": "Sarıçam Kampüsünde" }, { "answer_start": 239, "text": "Sarıçam Kampüsünde" } ] }, { "question": "Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'nin Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi nerededir ?", "id": 5426, "answers": [ { "answer_start": 87, "text": "Yeşiloba Yerleşkesi" }, { "answer_start": 87, "text": "Yeşiloba Yerleşkesi" }, { "answer_start": 87, "text": "Yeşiloba Yerleşkesi" } ] }, { "question": "Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi kaç tane yerleşkede eğitim vermektedir ?", "id": 5427, "answers": [ { "answer_start": 8, "text": "3 küçük yerleşkede eğitim vermektedir" }, { "answer_start": 8, "text": "3 küçük yerleşkede eğitim vermektedir" }, { "answer_start": 8, "text": "3 küçük yerleşkede eğitim vermektedir" } ] } ], "context": "Şu anda 3 küçük yerleşkede eğitim vermektedir. Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Yeşiloba Yerleşkesinde, YADYO Kurttepe Yerleşkesinde ve geri kalan fakülteler Ziyapaşa Yerleşkesinde eğitim vermektedir. 2017 Eğitim yılı başlangıcında Sarıçam Kampüsünde eğitime devam edecektir." }, { "qas": [], "context": "Yabancı Diller Yüksekokulu" }, { "qas": [], "context": "Fen Bilimleri Enstitüsü\r\nSosyal Bilimler Enstitüsü" }, { "qas": [], "context": "Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi\r\nTürkçe Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi" }, { "qas": [], "context": "Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bölümü\r\nTürk Dili Bölümü" } ] }, { "title": "İbrahim Müteferrika", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Müteferrika'nın bastığı özgün eserler nerede bulunmaktadır?", "id": 5448, "answers": [ { "answer_start": 46, "text": "Yalova'da bulunan İbrahim Müteferrika Kağıt Müzesi'nde" }, { "answer_start": 46, "text": "Yalova'da bulunan İbrahim Müteferrika Kağıt Müzesi'nde" }, { "answer_start": 46, "text": "Yalova'da bulunan İbrahim Müteferrika Kağıt Müzesi'nde" } ] } ], "context": "Müteferrika tarafından basılan özgün yapıtlar Yalova'da bulunan İbrahim Müteferrika Kağıt Müzesi'nde sergilenmektedir." }, { "qas": [ { "question": "İbrahim Müteferrika kaç yılında doğmuştur?", "id": 5449, "answers": [ { "answer_start": 21, "text": "1674" }, { "answer_start": 21, "text": "1674" }, { "answer_start": 21, "text": "1674" } ] } ], "context": "İbrahim Müteferrika (1674; Kaloşvar, Erdel Prensliği - 1745, İstanbul), Macar asıllı Osmanlı müteferrika, matbaacı, yayımcı, yazar ve çevirmen. Osmanlı devletinde basımevi kurup Türkçe kitap yayımlayan ilk kişidir." }, { "qas": [ { "question": "İbrahim Müteferrika kaç yılında ölmüştür?", "id": 5450, "answers": [ { "answer_start": 735, "text": "1745 " }, { "answer_start": 735, "text": "1745 " }, { "answer_start": 735, "text": "1745 " } ] }, { "question": "1719 yılında ilk kez basılan harita ne haritasıdır?", "id": 5451, "answers": [ { "answer_start": 691, "text": " Marmara Denizi " }, { "answer_start": 691, "text": " Marmara Denizi " }, { "answer_start": 691, "text": " Marmara Denizi " } ] }, { "question": "İbrahim Müteferrika matbaayı ne zaman kurmuştur?", "id": 5452, "answers": [ { "answer_start": 618, "text": "1719-1720 yılları arasında" }, { "answer_start": 618, "text": "1719-1720 yılları arasında" }, { "answer_start": 618, "text": "1719-1720 yılları arasında" } ] }, { "question": "İbrahim Müteferrika nerede müslüman olmuştur?", "id": 5453, "answers": [ { "answer_start": 188, "text": " İstanbul" }, { "answer_start": 188, "text": " İstanbul" }, { "answer_start": 188, "text": " İstanbul" } ] }, { "question": "İbrahim Müteferrika İstanbula ne olarak gelmiştir?", "id": 5454, "answers": [ { "answer_start": 157, "text": " Türkler tarafından esir olarak" }, { "answer_start": 157, "text": " Türkler tarafından esir olarak" }, { "answer_start": 157, "text": " Türkler tarafından esir olarak" } ] } ], "context": "Matbaa denilince akla ilk gelenlerden biri olan İbrahim Müteferrika 1674 yılında Macaristan'ın Kaloşvar şehrinde doğdu. Üniteryen bir Macar olan Müteferrika, Türkler tarafından esir olarak İstanbul'a getirildi. Burada Müslüman oldu ve müteferrikalık yaptı. \"Müteferrika\", sarayda padişah veya vezirlerin işlerine bakan görevlidir Başka diller de bilmesinden dolayı yabancı devletlerle iletişim kuran heyetlerde bulundu. Geçici bir süre için Türkiye'ye davet edilmiş olan Macar beyi Ferenc Rakoczi'nin hizmetine verildi. Macaristan'daki öğrenimi sırasında basım ve hak işlerini de öğrendiğinden matbaa kurmak istedi ve 1719-1720 yılları arasında matbaayı kurmayı başardı. 1719 yılında ilk kez Marmara Denizi haritasını basmayı başardı. 1745 yılında vefat etmiştir." }, { "qas": [ { "question": "Matbaada basılan ilk kitap nedir?", "id": 5455, "answers": [ { "answer_start": 1265, "text": " Vankulu Lügatı" }, { "answer_start": 1265, "text": " Vankulu Lügatı" }, { "answer_start": 1265, "text": " Vankulu Lügatı" } ] }, { "question": "Matbaanın açılmasının uygunluğu ile ilgili fetva kim tarafından verilmiştir?", "id": 5456, "answers": [ { "answer_start": 758, "text": "Şeyhülislâm Abdullah Efendi" }, { "answer_start": 758, "text": "Şeyhülislâm Abdullah Efendi" }, { "answer_start": 758, "text": "Şeyhülislâm Abdullah Efendi" } ] }, { "question": "Matbaanın kurulması için yurtdışından neler getirtilmiştir?", "id": 5457, "answers": [ { "answer_start": 990, "text": "Makina ve Latin alfabesi kalıpları" }, { "answer_start": 990, "text": "Makina ve Latin alfabesi kalıpları" }, { "answer_start": 990, "text": "Makina ve Latin alfabesi kalıpları" } ] }, { "question": "İlk matbaanın ismi nedir?", "id": 5458, "answers": [ { "answer_start": 924, "text": "Darü't-Tıbâati'l Amire" }, { "answer_start": 924, "text": "Darü't-Tıbâati'l Amire" }, { "answer_start": 924, "text": "Darü't-Tıbâati'l Amire" } ] }, { "question": "Matbaanın açılmasının koşulu nedir?", "id": 5459, "answers": [ { "answer_start": 704, "text": "dini olmayan eserler basmak" }, { "answer_start": 704, "text": "dini olmayan eserler basmak" }, { "answer_start": 704, "text": "dini olmayan eserler basmak" } ] }, { "question": "Mehmat Sait Efendi ile İbrahim Müteferrika'nın düşünceleri kim tarafından desteklenmiştir?", "id": 5460, "answers": [ { "answer_start": 604, "text": "Sadrazam Nevşehirli Damat İbrahim Paşa" }, { "answer_start": 604, "text": "Sadrazam Nevşehirli Damat İbrahim Paşa" }, { "answer_start": 604, "text": "Sadrazam Nevşehirli Damat İbrahim Paşa" } ] }, { "question": "Nevşehirli Damat İbrahim Paşa'nın Paris'e elçi olarak gönderdiği kişi kimdir?", "id": 5461, "answers": [ { "answer_start": 85, "text": "Yirmisekiz Mehmed Çelebi" }, { "answer_start": 85, "text": "Yirmisekiz Mehmed Çelebi" }, { "answer_start": 85, "text": "Yirmisekiz Mehmed Çelebi" } ] } ], "context": "Nevşehirli Damat İbrahim Paşa tarafından 1720 yılında Paris'e elçi olarak gönderilen Yirmisekiz Mehmed Çelebi yanında oğlu Mehmed Said Efendi'yi de götürmüştü. Yirmisekiz Mehmet Çelebi, sefaretnamesinde Fransa'ya yönelik çok önemli bilgileri verirken, oğlu da boş durmamış ve birçok yeniliğin Osmanlı İmparatorluğuna taşınmasını sağlamıştır. Mehmet Sait Efendi Paris'te iken bir matbaaayı da ziyaret etmiş ve İstanbul'a dönüşünde bu konuda çalışmaya da karar vermişti. İbrahim Müteferrika, İstanbul dönüşü Mehmet Sait Efendi ile tanıştıktan sonra beraberce bir matbaa kurmak için çalışmalara başladılar. Sadrazam Nevşehirli Damat İbrahim Paşa onların düşüncelerini destekledi. Matbaanın açılmasına ancak dini olmayan eserler basmak şartı ile izin verildi ve Şeyhülislâm Abdullah Efendi'den dinle ilgili olmayan eserlerin basılabileceği yönünde bir fetva, III. Ahmet'ten de uygunluk fermanı aldılar. 16 Aralık 1727 tarihinde Darü't-Tıbâati'l Amire adlı ilk matbaanın kurulmasına başlanıldı .Makina ve Latin alfabesi kalıpları yurtdışından getirtildi. (Arap alfabesi kalıplarının kaynağı ise açık değildir ve Müteferrika tarafından yapıldığına dair bulgular vardır.) Yalova'da bir kâğıt fabrikası (Kağıthane-i Yalakabad) kuruldu.. 1729 da matbaanın ilk basılan kitabı Vankulu Lügatı oldu. Ardından tarih ve coğrafyayla ilgili ve sözlük olan 16 eser daha yayımladı ve bastığı toplam eser sayısı 17'yi, cilt sayısı ise 22'yi buldu." }, { "qas": [ { "question": "Toplamda basılan kitapların yüzde kaçı satılmıştı?", "id": 5462, "answers": [ { "answer_start": 375, "text": "70" }, { "answer_start": 375, "text": "70" }, { "answer_start": 375, "text": "70" } ] }, { "question": "Matbaada basılan ilk kitaptan kaç tane basılmıştır?", "id": 5463, "answers": [ { "answer_start": 46, "text": " 500 " }, { "answer_start": 46, "text": " 500 " }, { "answer_start": 46, "text": " 500 " } ] } ], "context": "Matbaada basılan ilk kitap Vankulu Lugatı idi. 500 adet basılmıştı. Bu kitapların tamamı satıldı. Daha sonra Tuhfetü’l-Kibār, Tārīh-i Seyyāh, Hindi’l-Garbī, Tārīh-i Tīmūr, Tārīhü’l-Mısır, Gülşen-i Hulefā, Grammaire turque, Usūlü’l-Hikem gibi kitaplar basıldı. Bunlardan Grammaire turque, Usūlü’l-Hikem ve Tārīh-i Rāşid/Çelebizāde kitaplarının çoğu satıldı. Toplamda basılan 9700 kitaptan 6724'ü (%70) satılmıştı." }, { "qas": [ { "question": "Tarihi-i Seyyah adlı kitap kaç yılında basılmıştır?", "id": 5464, "answers": [ { "answer_start": 146, "text": "1729" }, { "answer_start": 146, "text": "1729" }, { "answer_start": 146, "text": "1729" } ] }, { "question": "İbrahim Müteferrika ömrü boyunca kaç kitap basmıştır?", "id": 5465, "answers": [ { "answer_start": 60, "text": "17" }, { "answer_start": 60, "text": "17" }, { "answer_start": 60, "text": "17" } ] } ], "context": "İbrahim Müteferrika kurduğu matbaasında ömrü boyunca toplam 17 ayrı kitap basmıştır:\r\nKitab-ı Lügat-ı Vankulu (Sihah El-Cevheri), 2 cilt halinde, 1729\r\nTuhfet-ül Kibar fi Esfar el-Bihar, 1729\r\nTarih-i Seyyah, 1729\r\nTarih-i Hind-i Garbi, 1730\r\nTarih-i Timur Gürgan, 1730\r\nTarih-I Mısr-i Kadim ve Mısr-i Cedid, 1730\r\nGülşen-i Hülefa, 1730\r\nGrammaire Turque, 1730\r\nUsul el-Hikem fi Nizam el-Ümem, 1732\r\nFiyuzat-ı Mıknatısiye, 1732\r\nCihan-nüma, 1732\r\nTakvim el-Tevarih, 1733\r\nKitab-ı Tarih-i Naima, 2 cilt halinde, 1734\r\nTarih-i Raşid, 3 cilt halinde, 1735\r\nTarih-i Çelebizade, 1741\r\nAhval-i Gazavat der Diyar-ı Bosna, 1741\r\nKitab-ı Lisan el-Acem el Müsemma bi-Ferheng-i Şuuri, 2 cilt halinde, 1742" }, { "qas": [ { "question": "İlmiye sınıfından insanların kitapları alması neyi göstermektedir?", "id": 5466, "answers": [ { "answer_start": 427, "text": "ulemanın matbaaya karşı olmadığını " }, { "answer_start": 427, "text": "ulemanın matbaaya karşı olmadığını " }, { "answer_start": 427, "text": "ulemanın matbaaya karşı olmadığını " } ] }, { "question": "İbrahim Müteferrika Grammaire Turque den nereye satmıştır?", "id": 5467, "answers": [ { "answer_start": 688, "text": "Cizvit Mektebine" }, { "answer_start": 688, "text": "Cizvit Mektebine" }, { "answer_start": 688, "text": "Cizvit Mektebine" } ] }, { "question": "İbrahim Müteferrika neden Avrupa'nın değişik yerlerinde kitaplarını satmaya çalıştı?", "id": 5468, "answers": [ { "answer_start": 489, "text": " satış adetleri çok düşük kaldığından " }, { "answer_start": 489, "text": " satış adetleri çok düşük kaldığından " }, { "answer_start": 489, "text": " satış adetleri çok düşük kaldığından " } ] }, { "question": "Basılan kitapları daha çok kimler almıştır?", "id": 5469, "answers": [ { "answer_start": 275, "text": " Kethüda, Mektupçu, Çavuşbaşı gibi Osmanlı Bürokrasisi ve Şeyhülislam, Kadı v.b." }, { "answer_start": 275, "text": " Kethüda, Mektupçu, Çavuşbaşı gibi Osmanlı Bürokrasisi ve Şeyhülislam, Kadı v.b." }, { "answer_start": 275, "text": " Kethüda, Mektupçu, Çavuşbaşı gibi Osmanlı Bürokrasisi ve Şeyhülislam, Kadı v.b." } ] }, { "question": "Neden bazı kaynaklar İbrahim Müteferrika'nın bastığı kitap sayısı hakkında hataya düşmektedir?", "id": 5470, "answers": [ { "answer_start": 15, "text": "Tarih-i Çelebizade 'nin pek çok nüshası Tarih-i Raşid 'in üçüncü ve son cildinin arkasına eklenip ciltlenerek beraber satıldığı için" }, { "answer_start": 15, "text": "Tarih-i Çelebizade 'nin pek çok nüshası Tarih-i Raşid 'in üçüncü ve son cildinin arkasına eklenip ciltlenerek beraber satıldığı için" }, { "answer_start": 15, "text": "Tarih-i Çelebizade 'nin pek çok nüshası Tarih-i Raşid 'in üçüncü ve son cildinin arkasına eklenip ciltlenerek beraber satıldığı için" } ] } ], "context": "Bu kitaplardan Tarih-i Çelebizade 'nin pek çok nüshası Tarih-i Raşid 'in üçüncü ve son cildinin arkasına eklenip ciltlenerek beraber satıldığı için, bazı kaynaklar hataya düşerek Müteferrika'nın bastığı kitap sayısını 16 olarak göstermektedirler. Basılan kitapları çoğunlukla Kethüda, Mektupçu, Çavuşbaşı gibi Osmanlı Bürokrasisi ve Şeyhülislam, Kadı v.b. satın almıştır. Özellikle ilmiye sınıfından kişilerin kitapları alması ulemanın matbaaya karşı olmadığını göstermektedir. Buna karşın satış adetleri çok düşük kaldığından İbrahim Müteferrika , latince olarak bastırdığı kataloglarla Avrupa'nın değişik yerlerinde kitaplarını satmaya çalıştı. Örneğin Grammaire Turque den 200 adedini Cizvit Mektebine, peşin fiyatı 3 kuruş iken toptan 2,5 kuruşa satmıştır ." }, { "qas": [ { "question": "İbrahim Müteferrikanın ölümünden sonra matbaayı işletme yetkisi kimlere verilmiştir?", "id": 5471, "answers": [ { "answer_start": 281, "text": "Rumeli kadılarından İbrahim Efendi ile Anadolu kadılarından Ahmed Efendiye" }, { "answer_start": 281, "text": "Rumeli kadılarından İbrahim Efendi ile Anadolu kadılarından Ahmed Efendiye" }, { "answer_start": 281, "text": "Rumeli kadılarından İbrahim Efendi ile Anadolu kadılarından Ahmed Efendiye" } ] }, { "question": "İbrahim Müteferrika'nın ölümünden sonra basılan tek kitap kaç yılında basılmıştır?", "id": 5472, "answers": [ { "answer_start": 384, "text": " 1757" }, { "answer_start": 384, "text": " 1757" }, { "answer_start": 384, "text": " 1757" } ] }, { "question": "Matbaa hangi yıla kadar faaliyette bulunmamıştır?", "id": 5473, "answers": [ { "answer_start": 518, "text": "1784" }, { "answer_start": 518, "text": "1784" }, { "answer_start": 518, "text": "1784" } ] }, { "question": " İbrahim Müteferrika'nın ölümünden sonra matbaada hangi kitap basılmıştır?", "id": 5474, "answers": [ { "answer_start": 455, "text": "Vankulu Lûgatı'nın ikinci baskısı" }, { "answer_start": 455, "text": "Vankulu Lûgatı'nın ikinci baskısı" }, { "answer_start": 455, "text": "Vankulu Lûgatı'nın ikinci baskısı" } ] } ], "context": "Devlet görevi nedeniyle bir süre sonra Mehmet Said Efendi matbaadan ayrıldı ve İbrahim Müteferrika tek başına matbaayı idare etmeye başladı. Bu süre içinde en çok kalifiye eleman bulma sıkıntısı yaşanmaktaydı. 1747 de İbrahim Müteferrika'nın ölümünden sonra matbaanın işletme izni Rumeli kadılarından İbrahim Efendi ile Anadolu kadılarından Ahmed Efendiye verilmiştir. Bu ikili sadece 1757 de bir tek kitap basabildi, bu da Müteferrika tarafından basılan Vankulu Lûgatı'nın ikinci baskısıydı. Bu tarihten sonra matbaa 1784'e kadar hiçbir faaliyette bulunamadı." }, { "qas": [ { "question": " 90.000 hattatın matbaanın Osmanlı İmparatorluğuna gelmesine engel olduğu neden inandırıcı değildir?", "id": 5475, "answers": [ { "answer_start": 301, "text": "Çünkü o tarihlerde İstanbul'da bütün esnafların toplamı bile bunun çok altındadır" }, { "answer_start": 301, "text": "Çünkü o tarihlerde İstanbul'da bütün esnafların toplamı bile bunun çok altındadır" }, { "answer_start": 301, "text": "Çünkü o tarihlerde İstanbul'da bütün esnafların toplamı bile bunun çok altındadır" } ] }, { "question": "Osmanlılarda matbaa kaç yıl aktif kalmıştır?", "id": 5476, "answers": [ { "answer_start": 787, "text": "65" }, { "answer_start": 787, "text": "65" }, { "answer_start": 787, "text": "65" } ] }, { "question": "Osmanlılarda matbaanın faaliyete geçtiği yıllarda Japonya'da kaç çeşit kitap basılmıştır?", "id": 5477, "answers": [ { "answer_start": 638, "text": "10.000" }, { "answer_start": 638, "text": "10.000" }, { "answer_start": 638, "text": "10.000" } ] }, { "question": "Matbaanın geç gelmesiyle alakalı asıl sorulması gereken soru nedir?", "id": 5478, "answers": [ { "answer_start": 538, "text": "Geldi de Ne oldu ?" }, { "answer_start": 538, "text": "Geldi de Ne oldu ?" }, { "answer_start": 538, "text": "Geldi de Ne oldu ?" } ] } ], "context": "Matbaanın Osmanlı İmparatorluğu'na geç gelmesinin nedenleri olarak, günah olduğu, İstanbul'daki 90.000 hattatın buna engel olduğu gibi nedenler öne sürülmektedir. Ancak elimizde matbaanın günah olduğuna dair herhangi bir fetva ya da kanıt yoktur. 90.000 hattatın engel olduğu ise inandırıcı değildir. Çünkü o tarihlerde İstanbul'da bütün esnafların toplamı bile bunun çok altındadır. Zaten eğer böyle olsaydı kitaplıkların yüzbinlerce yazma eser ile dolu olması gerekirdi. Matbaanın geç gelmesi tartışılırken esas sorulması gereken soru \"Geldi de Ne oldu ?\" sorusu olmalıdır. Osmanlılarda matbaanın faaliyete geçtiği 18. YY da Japonya'da 10.000 çeşit kitap, matbaanın yeni kullanılmaya başlandığı 15. YY da Avrupa'da 30~35.000 çeşit kitap basılmışken Osmanlılarda matbaanın aktif olduğu 65 senede sadece 50 çeşit kitap basılabilmiştir." } ] }, { "title": "Ahi Mehmet Çelebi", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Ahi Mehmet Çelebi'nin işi nedir ?", "id": 5538, "answers": [ { "answer_start": 52, "text": "Osmanlı Hekim ve Yazar." }, { "answer_start": 52, "text": "Osmanlı Hekim ve Yazar." }, { "answer_start": 52, "text": "Osmanlı Hekim ve Yazar." } ] }, { "question": "Ahi Mehmet Çelebi İstanbul'da ne zaman vefat etmiştir ?", "id": 5539, "answers": [ { "answer_start": 35, "text": "1524" }, { "answer_start": 35, "text": "1524" }, { "answer_start": 35, "text": "1524" } ] }, { "question": "Ahi Mehmet Çelebi 1432 yılında nerede doğmuştur ?", "id": 5540, "answers": [ { "answer_start": 26, "text": "Tebriz " }, { "answer_start": 26, "text": "Tebriz " }, { "answer_start": 26, "text": "Tebriz " } ] } ], "context": "Ahi Mehmet Çelebi, (1432, Tebriz – 1524, İstanbul), Osmanlı Hekim ve Yazar." }, { "qas": [ { "question": "Ahi Mehmet Çelebi'nin mezarı nerededir ?", "id": 5541, "answers": [ { "answer_start": 1192, "text": " İmam Şafi'nin kabri civarı" }, { "answer_start": 1192, "text": " İmam Şafi'nin kabri civarı" }, { "answer_start": 1192, "text": " İmam Şafi'nin kabri civarı" } ] }, { "question": "Ahi Mehmet Çelebi babasından neyi öğrenmiştir ?", "id": 5542, "answers": [ { "answer_start": 450, "text": "hekimliği " }, { "answer_start": 450, "text": "hekimliği " }, { "answer_start": 450, "text": "hekimliği " } ] }, { "question": "Ahi Mehmet Çelebi Yavuz ile hangi sefere katılmıştır ?", "id": 5543, "answers": [ { "answer_start": 994, "text": "Mısır seferi" }, { "answer_start": 994, "text": "Mısır seferi" }, { "answer_start": 994, "text": "Mısır seferi" } ] }, { "question": "Ahi Mehmet Çelebinin adı nerede Ahmet ve Mahmud olarak geçmektedir ?", "id": 5544, "answers": [ { "answer_start": 174, "text": "kaynaklarda" }, { "answer_start": 174, "text": "kaynaklarda" }, { "answer_start": 174, "text": "kaynaklarda" } ] }, { "question": "Ahi Mehmet Çelebi hangi eseri ile tanınır ?", "id": 5545, "answers": [ { "answer_start": 72, "text": "Böbrek ve idrar kesesindeki taş oluşumunun nedenlerini ve tedavisini incelediği eseriyle" }, { "answer_start": 72, "text": "Böbrek ve idrar kesesindeki taş oluşumunun nedenlerini ve tedavisini incelediği eseriyle" }, { "answer_start": 72, "text": "Böbrek ve idrar kesesindeki taş oluşumunun nedenlerini ve tedavisini incelediği eseriyle" } ] }, { "question": "Ahi Mehmet Çelebi yaşamı boyunca kaç defa hekim başı olmuştur ?", "id": 5546, "answers": [ { "answer_start": 43, "text": "iki defa" }, { "answer_start": 43, "text": "iki defa" }, { "answer_start": 43, "text": "iki defa" } ] } ], "context": "II. Bayezid ve I. Selim devrinde yaşadı ve iki defa hekimbaşılık yaptı. Böbrek ve idrar kesesindeki taş oluşumunun nedenlerini ve tedavisini incelediği eseriyle tanınır. Adı kaynaklarda Ahmed ve Mahmud olarak da geçer. Ahi Çelebi olarak ün yapmıştır. Babası Tabib Mevlana Kemal ile birlikte 1463’te İstanbul’a yerleşti. Mevlana Kemal, devrin ünlü hekimlerindendir. Tebriz ya da Şirvan asıllı olduğu çeşitli kaynaklarda belirtilir. Ahi Mehmet Çelebi, hekimliği daha çok babasından öğrendi. Onun ölümünden sonra devrin önemli hekimleri Kutbüddin ile Altunîzâde’den ders alıp kısa zamanda mesleğini ilerletti. Hekimlik becerisinin yanı sıra kuramsal bilgisiyle de kendisini kabul ettirerek önce Fâtih Darüşşifasına hekim, sonra da başhekim oldu. II. Bayezid’in güvenini kazanarak mutfak eminliğine, ardından da Hekimbaşılığa getirildi. Dört buçuk yıl bu görevde kalan Ahî Çelebi, II. Bayezid’in ölümü üzerine geleneğe uyularak azledildi. Bir müddet sonra Yavuz onu tekrar Hekimbaşılığa getirdi ve Mısır seferine beraberinde götürdü. I. Selim'in ölümünden sonra Hekimbaşılık tan tekrar azledildi. Kaynakların belirttiğine göre, yaşı doksanı geçmiş olduğu halde, hacdan dönerken Kahire’de ölmüş ve İmam Şafi'nin kabri civarına defnedilmiştir." }, { "qas": [ { "question": "Ahi Mehmet Çelebi İbn-i Sina'nın hangi eserlerini Türkçe'ye çevirmiştir ?", "id": 5547, "answers": [ { "answer_start": 451, "text": "el-kanun fi’t-Tıb" }, { "answer_start": 451, "text": "el-kanun fi’t-Tıb" }, { "answer_start": 451, "text": "el-kanun fi’t-Tıb" } ] }, { "question": "Ahi Mehmet Çelebi en önemli olan eseri Risâle-i hasâtü’l-kilye ve’l-mesâne'yi hangi devirde ele almıştır ?", "id": 5548, "answers": [ { "answer_start": 31, "text": " II. Bayezid devri" }, { "answer_start": 31, "text": " II. Bayezid devri" }, { "answer_start": 31, "text": " II. Bayezid devri" } ] } ], "context": "Ahî Çelebi’nin en önemli eseri, II. Bayezid devrinde Türkçe olarak kaleme aldığı, böbrek ve mesane taşlarına ait on bölüm halindeki “Risâle-i hasâtü’l-kilye ve’l-mesâne”’dir. Farsça yazdığı “el-Fevâdü’s-sultâniyye fi’l-kavâidi’t-tıbbiyye” ile “Risâle fi’t-tıb” ve “Mesnevî fi’t-tıb” adlı iki Türkçe eseri daha tespit edilmiştir. Böbrek ve mesane taşlarıyla ilgili eseri büyük ilgi görmüş, uzun süre hekimlerin başvuru kitabı olmuştur. İbn-i Sina’nın “el-kanun fi’t-Tıb” adlı eserine İbnü’n-Nefis’in “Mucez’ül-Kanun” adıyla yazdığı şerhi Türkçeye çeviren de yine Ahî Çelebidir." }, { "qas": [ { "question": "Ahi Mehmet Çelebi'nin ismi nerelerde kullanılmıştır ?", "id": 5549, "answers": [ { "answer_start": 169, "text": "İstanbul’da bir mahalleye, Edirne’de bir köye ve Bulgaristan’da bir yöreye" }, { "answer_start": 169, "text": "İstanbul’da bir mahalleye, Edirne’de bir köye ve Bulgaristan’da bir yöreye" }, { "answer_start": 169, "text": "İstanbul’da bir mahalleye, Edirne’de bir köye ve Bulgaristan’da bir yöreye" } ] }, { "question": "Ahi Mehmet Çelebi Fatih ilçesinin hangi semtine camii yaptırmıştır ?", "id": 5550, "answers": [ { "answer_start": 16, "text": "Eminönü " }, { "answer_start": 16, "text": "Eminönü " }, { "answer_start": 16, "text": "Eminönü " } ] } ], "context": "Fatih ilçesinin Eminönü semtinde bulunan Ahi Çelebi Camii’yi o yaptırmıştır. Buradaki caminin dışında İstanbul ve Edirne’de de pek çok cami, okul ve hamam yaptırmıştır. İstanbul’da bir mahalleye, Edirne’de bir köye ve Bulgaristan’da bir yöreye (Eskiden Paşmaklı, şimdi Smolyan) Ahi Çelebi’nin adı verilmiştir." } ] }, { "title": "SAGUAR X5", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "SAGUAR X5'i kim tasarlamıştır?", "id": 5580, "answers": [ { "answer_start": 48, "text": "Sakarya Üniversitesi öğrencileri" }, { "answer_start": 48, "text": "Sakarya Üniversitesi öğrencileri" }, { "answer_start": 48, "text": "Sakarya Üniversitesi öğrencileri" } ] } ], "context": "SAGUAR X5 (SAkarya Üniversitesi GÜneş ARabası), Sakarya Üniversitesi öğrencileri tarafından tasarlanan ve üretilen 2. Güneş arabası dır." }, { "qas": [ { "question": "SAGUARX5, SAGUAR X4 aracının hangi parçasını kullanarak üretildi? ", "id": 5581, "answers": [ { "answer_start": 113, "text": "şasisini" }, { "answer_start": 113, "text": "şasisini" }, { "answer_start": 113, "text": "şasisini" } ] }, { "question": "SAGUAR X4 yarıştığı ilk yarışta hangi ödülleri almıştır?", "id": 5582, "answers": [ { "answer_start": 394, "text": "iki kupa" }, { "answer_start": 394, "text": "iki kupa" }, { "answer_start": 394, "text": "iki kupa" } ] }, { "question": "SAGUAR X5 hangi aracın bir parçası kullanılarak üretildi?", "id": 5583, "answers": [ { "answer_start": 94, "text": "SAGUAR X4" }, { "answer_start": 94, "text": "SAGUAR X4" }, { "answer_start": 94, "text": "SAGUAR X4" } ] } ], "context": "Formula G 2005 in ardından araçta ciddi iyileştirmeler planlayan ekip SAGUARX5 i tasarladı ve SAGUAR X4 aracının şasisini kullanarak SAGUAR X5 i üretti SAGUAR X5 modeli optimal hız kontrolü, aracın tüm bilgilerini her an pit bilgisayarına yollayan telemetri sistemi ve rüzgara karşı daha kararlı davranış sergileyen yeni aerodinamik yapısı ile X4 modelinden çok daha iyi olduğunu ilk yarışında iki kupa alarak gösterdi.\r\n" }, { "qas": [ { "question": "Yarış sırasında neye bağlı olarak SAGUAR-X5'in ürettigi enerji miktarı azalmıştır? ", "id": 5584, "answers": [ { "answer_start": 362, "text": "hava koşullarına ve panellerin eğimine bağlı olarak" }, { "answer_start": 362, "text": "hava koşullarına ve panellerin eğimine bağlı olarak" }, { "answer_start": 362, "text": "hava koşullarına ve panellerin eğimine bağlı olarak" } ] }, { "question": "SAGUAR-X5' kaç adet güneş modülü kullanıldı?", "id": 5585, "answers": [ { "answer_start": 254, "text": "18 adet" }, { "answer_start": 254, "text": "18 adet" }, { "answer_start": 254, "text": "18 adet" } ] } ], "context": "Güneş Panelleri: Güneşten gelen enerjinin elektrik enerjisine dönüştürülmesini sağlar. %20 verimde kullanılan bir modül 250°C sıcaklıkta metrekareye 1000 Watt’lık enerjinin düştüğü anda uçlarında 200 Watt’lık enerji üretir. SAGUAR-X5’te %17 verime sahip 18 adet güneş modülü kullanıldı. Toplam ağırlığı 7kg ve toplam alanı ise 4.68 metrekaredir. Yarış sırasında hava koşullarına ve panellerin eğimine bağlı olarak bu değeri 300W’a kadar düşmüştür.\r\n" }, { "qas": [ { "question": "Yarış sırasında ulaşılan en yüksek şarj değeri kaç amperdir?", "id": 5586, "answers": [ { "answer_start": 251, "text": "15A" }, { "answer_start": 251, "text": "15A" }, { "answer_start": 251, "text": "15A" } ] }, { "question": "MPPT en yüksek güç üretimini neyi değiştirerek sağlar?", "id": 5587, "answers": [ { "answer_start": 152, "text": "akımı" }, { "answer_start": 152, "text": "akımı" }, { "answer_start": 152, "text": "akımı" } ] }, { "question": "MPPT en yüksek güç üretimini neyi düzenleyerek sağlar? ", "id": 5588, "answers": [ { "answer_start": 40, "text": "Panellerden gelen enerjiyi" }, { "answer_start": 40, "text": "Panellerden gelen enerjiyi" }, { "answer_start": 40, "text": "Panellerden gelen enerjiyi" } ] } ], "context": "Maksimum Güç Noktası İzleyicisi (MPPT): Panellerden gelen enerjiyi düzenleyerek sürekli en yüksek güç üretimini sağlayan bir cihazdır. Bunu yapmak için akımı değiştirmektedir. Burada çıkan akım ile batarya şarj edilmektedir. Yarış sırasında en yüksek 15A şarj değeri görülmüştür. Bu cihaz sayesinde akülerimizi daha kısa sürede şarj edecek akımı seçebiliyoruz.\r\n" }, { "qas": [ { "question": "Akü Grubu değerlerinin sisteme uygun seçilmesi aracı hangi durumlarda kullanmamızı sağlar?", "id": 5589, "answers": [ { "answer_start": 341, "text": "daha yüksek verimde, daha yüksek hızda ve daha uzun süre boyunca" }, { "answer_start": 341, "text": "daha yüksek verimde, daha yüksek hızda ve daha uzun süre boyunca" }, { "answer_start": 341, "text": "daha yüksek verimde, daha yüksek hızda ve daha uzun süre boyunca" } ] }, { "question": "Akü grubu hazırlarken dikkat edilmesi gereken özellikler nelerdir?", "id": 5590, "answers": [ { "answer_start": 508, "text": "Lityum-İyon, Lityum Polimer, Ni-Cd, Ni-Mh ve Kurşun-Asid" }, { "answer_start": 508, "text": "Lityum-İyon, Lityum Polimer, Ni-Cd, Ni-Mh ve Kurşun-Asid" }, { "answer_start": 508, "text": "Lityum-İyon, Lityum Polimer, Ni-Cd, Ni-Mh ve Kurşun-Asid" } ] } ], "context": "Akü grubu: Güneş panellerinin verimleri %20 değerlerinde olduğu için sadece paneller bir aracın gitmesini sağlayacak enerjiyi veremez. Bu nedenle akü gurupları hazırlanır. Burada dikkat edilecek husus akü grubunun ağırlığı, şarj ve deşarj süresi, bitme ve şarj voltaj değerleridir. Bu değerlerin sistemimize uygun olarak seçilmesi aracımızı daha yüksek verimde, daha yüksek hızda ve daha uzun süre boyunca kullanmamızı sağlayacaktır. Yarışlarda kullanılabilecek çeşitli akü tipleri şu şekilde sıralanabilir: Lityum-İyon, Lityum Polimer, Ni-Cd, Ni-Mh ve Kurşun-Asid.\r\n" }, { "qas": [ { "question": "DC motorlarından yüksek verim elde etmek için hangi tür motor tercih edilir?", "id": 5591, "answers": [ { "answer_start": 222, "text": "fırçasız" }, { "answer_start": 222, "text": "fırçasız" }, { "answer_start": 222, "text": "fırçasız" } ] }, { "question": "DC motor tipleri nelerdir?", "id": 5592, "answers": [ { "answer_start": 211, "text": "Fırçalı ve fırçasız" }, { "answer_start": 211, "text": "Fırçalı ve fırçasız" }, { "answer_start": 211, "text": "Fırçalı ve fırçasız" } ] }, { "question": "DC motorlarının verimi kaçtır?", "id": 5593, "answers": [ { "answer_start": 140, "text": "DC motorların verimi % 90’ın üzerindedir" }, { "answer_start": 140, "text": "DC motorların verimi % 90’ın üzerindedir" }, { "answer_start": 140, "text": "DC motorların verimi % 90’ın üzerindedir" } ] }, { "question": "Güneş arabalarında neden DC motorları kullanılmaktadır?", "id": 5594, "answers": [ { "answer_start": 26, "text": "verimi daha yüksek olduğu için ve aküden çıkacak doğru gerilimle çalışabildiği için" }, { "answer_start": 26, "text": "verimi daha yüksek olduğu için ve aküden çıkacak doğru gerilimle çalışabildiği için" }, { "answer_start": 26, "text": "verimi daha yüksek olduğu için ve aküden çıkacak doğru gerilimle çalışabildiği için" } ] } ], "context": "Motor: Güneş arabalarında verimi daha yüksek olduğu için ve aküden çıkacak doğru gerilimle çalışabildiği için DC Motorlar kullanılmaktadır. DC motorların verimi % 90’ın üzerindedir ve kontrol edilmesi kolaydır. Fırçalı ve fırçasız tipleri olan bu motorlar veriminin daha yüksek olması için fırçasız olarak tercih edilirler. Uçlarına verilen gerilim değerine göre devir sayısı değişir." }, { "qas": [ { "question": "Kanopinin rüzgâr direncinden en az etkilenecek şekilde tasarlanması ne sağlar?", "id": 5595, "answers": [ { "answer_start": 350, "text": "güç tasarrufu" }, { "answer_start": 350, "text": "güç tasarrufu" }, { "answer_start": 350, "text": "güç tasarrufu" } ] }, { "question": "Hangi malzemeler aracın verimini arttırır?", "id": 5596, "answers": [ { "answer_start": 147, "text": "hafif " }, { "answer_start": 147, "text": "hafif " }, { "answer_start": 147, "text": "hafif " } ] } ], "context": "Hafif ve Gerekli Şartlarda Dayanıklı Şasi: Güneş enerjili bir arabayı gösteren en önemli aksam şüphesiz ki şasidir. Aracın verimini arttırmak için hafif malzemeler kullanılır. Bu sayede motora fazla yük binmez ve araç güçten tasarruf eder. Kanopinin aerodinamik yapısı da çok önemlidir. Rüzgâr direncinden en az etkilenecek şekilde tasarlanması yine güç tasarrufu sağlar." }, { "qas": [ { "question": "Vites Kutusu niçin kullanılamamıştır?", "id": 5597, "answers": [ { "answer_start": 336, "text": "aracın ağırlığını arttırdığı için" }, { "answer_start": 336, "text": "aracın ağırlığını arttırdığı için" }, { "answer_start": 336, "text": "aracın ağırlığını arttırdığı için" } ] }, { "question": "Hangi parçaları arasındaki oran aracın gücünü değiştirir?", "id": 5598, "answers": [ { "answer_start": 129, "text": "Motor dişlisi ile tekerlek dişlisi arasındaki" }, { "answer_start": 129, "text": "Motor dişlisi ile tekerlek dişlisi arasındaki" }, { "answer_start": 129, "text": "Motor dişlisi ile tekerlek dişlisi arasındaki" } ] }, { "question": "Güneş enerjili araçlar ne ile hareket ettirilir?", "id": 5599, "answers": [ { "answer_start": 45, "text": "motor milinden tekerleğe kadar olan bir zincir veya kayış ile" }, { "answer_start": 45, "text": "motor milinden tekerleğe kadar olan bir zincir veya kayış ile" }, { "answer_start": 45, "text": "motor milinden tekerleğe kadar olan bir zincir veya kayış ile" } ] } ], "context": "Vites ve Dişli Oranı: Güneş enerjili araçlar motor milinden tekerleğe kadar olan bir zincir veya kayış ile hareket ettirilirler. Motor dişlisi ile tekerlek dişlisi arasındaki oran aracın hızını değiştirmekle beraber harcadığı gücü de değiştirmektedir. Burada piste göre uygun değerler seçilerek en uygun verimde yarış sürdürülür. Fakat aracın ağırlığını arttırdığı için vites kutusu henüz kullanılamamıştır. Bu konudaki hafifletme ve yeni tasarımlar geliştirme çalışmaları ekibimiz tarafından sürdürülmektedir.\r\n" }, { "qas": [ { "question": "Lastikler hangi özelliklere göre belirlenmelidir?", "id": 5600, "answers": [ { "answer_start": 69, "text": "hava basıncı uygun şekilde seçilerek yerle temas eden yüzeyi sürtünmeyi en aza indirecek şekilde" }, { "answer_start": 69, "text": "hava basıncı uygun şekilde seçilerek yerle temas eden yüzeyi sürtünmeyi en aza indirecek şekilde" }, { "answer_start": 69, "text": "hava basıncı uygun şekilde seçilerek yerle temas eden yüzeyi sürtünmeyi en aza indirecek şekilde" } ] }, { "question": "Güneş enerjili arabaların sahip olabileceği teker sayısının alt sınırı nedir?", "id": 5601, "answers": [ { "answer_start": 41, "text": "3" }, { "answer_start": 41, "text": "3" }, { "answer_start": 41, "text": "3" } ] } ], "context": "Lastikler: Güneş enerjili arabalar en az 3 tekerleklidir.Lastiklerin hava basıncı uygun şekilde seçilerek yerle temas eden yüzeyi sürtünmeyi en aza indirecek şekilde seçilmelidir. Bu seçim de güç tasarrufu sağlamaktadır.\r\n" }, { "qas": [ { "question": "Projelerin yeni öğrencilere aktarılmasını kim sağlayacaktır?", "id": 5602, "answers": [ { "answer_start": 279, "text": "öğrenci kulüpleri" }, { "answer_start": 279, "text": "öğrenci kulüpleri" }, { "answer_start": 279, "text": "öğrenci kulüpleri" } ] }, { "question": "Ortaya çıkan teknolojinin kısa sürede gelişmesini sağlayacak faktörler nelerdir?", "id": 5603, "answers": [ { "answer_start": 112, "text": "Sistemli çalışma, iyi organizasyon ve gerekli ar-ge çalışmasının yapılması" }, { "answer_start": 112, "text": "Sistemli çalışma, iyi organizasyon ve gerekli ar-ge çalışmasının yapılması" }, { "answer_start": 112, "text": "Sistemli çalışma, iyi organizasyon ve gerekli ar-ge çalışmasının yapılması" } ] } ], "context": "Ekip Çalışması: Bir yıllık bir emeğin sonunda ortaya çıkarılan bu araçlar büyük bir ekip çalışmasının ürünüdür. Sistemli çalışma, iyi organizasyon ve gerekli ar-ge çalışmasının yapılması bu teknolojilerin kısa sürede gelişmesini sağlayacaktır. Bu noktada üniversitemizde kurulan öğrenci kulüpleri aracılığıyla bu projelerin devamlılığı sağlanacak ve yeni gelen öğrencilere aktarılacaktır." }, { "qas": [ { "question": "Normal yarış pistinde olup güneş enerjili arabalar yarışında olmayan yarış özellikleri nelerdir?", "id": 5604, "answers": [ { "answer_start": 64, "text": "hız veya dayanıklılık" }, { "answer_start": 64, "text": "hız veya dayanıklılık" }, { "answer_start": 64, "text": "hız veya dayanıklılık" } ] }, { "question": "Akü grubunda depolanan enerjinin daha kısa sürede bitmesinin nedenleri nelerdir? ", "id": 5605, "answers": [ { "answer_start": 192, "text": "Pist yokuşlarının daha hızlı çıkılması, ani kalkışların yapılması, aracın gereğinden fazla zorlanması" }, { "answer_start": 192, "text": "Pist yokuşlarının daha hızlı çıkılması, ani kalkışların yapılması, aracın gereğinden fazla zorlanması" }, { "answer_start": 192, "text": "Pist yokuşlarının daha hızlı çıkılması, ani kalkışların yapılması, aracın gereğinden fazla zorlanması" } ] } ], "context": "Güneş enerjili arabalar yarışı normal bir pist yarışındaki gibi hız veya dayanıklılık yarışı değildir, tamamen bir enerji yarışıdır. Bu noktada yarış için seçilecek strateji de çok önemlidir. Pist yokuşlarının daha hızlı çıkılması, ani kalkışların yapılması, aracın gereğinden fazla zorlanması akü grubunda depoladığınız enerjiyi daha kısa sürede tüketmenize sebep olacaktır. Bunun yerine piste uygun redüksiyon oranı seçmek ve pistin analizini iyi yaparak güç gerektiren ve gerektirmeyen yerlerin seçilmesi yarıştaki başarıyı arttıracaktır.\r\n" }, { "qas": [ { "question": "SAGUAR X5’in MPPT gerilim girişi kaçtır?", "id": 5606, "answers": [ { "answer_start": 6252, "text": " 72-80 Volt" }, { "answer_start": 6252, "text": " 72-80 Volt" }, { "answer_start": 6252, "text": " 72-80 Volt" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in motorun sürekli güç çıkışı kaçtır?", "id": 5607, "answers": [ { "answer_start": 6001, "text": "8 Beygir" }, { "answer_start": 6001, "text": "8 Beygir" }, { "answer_start": 6001, "text": "8 Beygir" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in motorun Tepe Gücü kaç?", "id": 5608, "answers": [ { "answer_start": 5970, "text": "10 Beygir" }, { "answer_start": 5970, "text": "10 Beygir" }, { "answer_start": 5970, "text": "10 Beygir" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in motor tipi?", "id": 5609, "answers": [ { "answer_start": 5918, "text": "DC Sabit Mıknatıs" }, { "answer_start": 5918, "text": "DC Sabit Mıknatıs" }, { "answer_start": 5918, "text": "DC Sabit Mıknatıs" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in batarya toplam ağırlığı?", "id": 5610, "answers": [ { "answer_start": 5878, "text": "49,5kg" }, { "answer_start": 5878, "text": "49,5kg" }, { "answer_start": 5878, "text": "49,5kg" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in hücre sayısı kaç?", "id": 5611, "answers": [ { "answer_start": 5858, "text": "91" }, { "answer_start": 5858, "text": "91" }, { "answer_start": 5858, "text": "91" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in eni kaç cm?", "id": 5612, "answers": [ { "answer_start": 5198, "text": " 180cm" }, { "answer_start": 5198, "text": " 180cm" }, { "answer_start": 5198, "text": " 180cm" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in Tek Modül Tepe Akımı kaç?", "id": 5613, "answers": [ { "answer_start": 6146, "text": " 2-4,5 A" }, { "answer_start": 6146, "text": " 2-4,5 A" }, { "answer_start": 6146, "text": " 2-4,5 A" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in Motor Ağırlığı kaç?", "id": 5614, "answers": [ { "answer_start": 5953, "text": "11kg" }, { "answer_start": 5953, "text": "11kg" }, { "answer_start": 5953, "text": "11kg" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in kaç motor içeriyor?", "id": 5615, "answers": [ { "answer_start": 828, "text": "1" }, { "answer_start": 828, "text": "1" }, { "answer_start": 828, "text": "1" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in batarya kim üretir?", "id": 5616, "answers": [ { "answer_start": 5815, "text": " GP" }, { "answer_start": 5815, "text": " GP" }, { "answer_start": 5815, "text": " GP" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in batarya tipi nedir?", "id": 5617, "answers": [ { "answer_start": 2037, "text": " Ni-Mh" }, { "answer_start": 2037, "text": " Ni-Mh" }, { "answer_start": 2037, "text": " Ni-Mh" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in Arka Fren Tipi?", "id": 5618, "answers": [ { "answer_start": 5715, "text": "Sağ El Freni,Sol Rejeneratif" }, { "answer_start": 5715, "text": "Sağ El Freni,Sol Rejeneratif" }, { "answer_start": 5715, "text": "Sağ El Freni,Sol Rejeneratif" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in Rejeneratif Frenleme var mı?", "id": 5619, "answers": [ { "answer_start": 5660, "text": "Var" }, { "answer_start": 5660, "text": "Var" }, { "answer_start": 5660, "text": "Var" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in Lastik Basıncı kaç?", "id": 5620, "answers": [ { "answer_start": 5626, "text": " 40-45 PSI" }, { "answer_start": 5626, "text": " 40-45 PSI" }, { "answer_start": 5626, "text": " 40-45 PSI" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in Lastik Modeli nedir?", "id": 5621, "answers": [ { "answer_start": 5593, "text": " MC11 Race Wheel" }, { "answer_start": 5593, "text": " MC11 Race Wheel" }, { "answer_start": 5593, "text": " MC11 Race Wheel" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in Jant’te hangi malzemesi kullanılıyor?", "id": 5622, "answers": [ { "answer_start": 5568, "text": "Alüminyum" }, { "answer_start": 5568, "text": "Alüminyum" }, { "answer_start": 5568, "text": "Alüminyum" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in Jant Modeli nedir?", "id": 5623, "answers": [ { "answer_start": 5543, "text": "17 Inch" }, { "answer_start": 5543, "text": "17 Inch" }, { "answer_start": 5543, "text": "17 Inch" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’te nasıl bir teker dizilim kullanılmakta?", "id": 5624, "answers": [ { "answer_start": 5517, "text": "2 ön 2 arka" }, { "answer_start": 5517, "text": "2 ön 2 arka" }, { "answer_start": 5517, "text": "2 ön 2 arka" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in teker sayısı kaç?", "id": 5625, "answers": [ { "answer_start": 1005, "text": " 4" }, { "answer_start": 1005, "text": " 4" }, { "answer_start": 1005, "text": " 4" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’ ne tipi yönlendirme Mekanizma kullanıyor?", "id": 5626, "answers": [ { "answer_start": 5461, "text": "Direkt Rot Joystick" }, { "answer_start": 5461, "text": "Direkt Rot Joystick" }, { "answer_start": 5461, "text": "Direkt Rot Joystick" } ] }, { "question": "SAGUAR X5 hangi tipi arka süspansyonlari kullaniyor?", "id": 5627, "answers": [ { "answer_start": 5392, "text": "Çift A-Arm" }, { "answer_start": 5392, "text": "Çift A-Arm" }, { "answer_start": 5392, "text": "Çift A-Arm" } ] }, { "question": "SAGUAR X5 ne tip Ön Süspansiyonlar kullaniyor?", "id": 5628, "answers": [ { "answer_start": 5392, "text": "Çift A-Arm" }, { "answer_start": 5392, "text": "Çift A-Arm" }, { "answer_start": 5392, "text": "Çift A-Arm" } ] }, { "question": "SAGUAR X5 hangi Şasi tipi ve malzemesi kullaniyor?", "id": 5629, "answers": [ { "answer_start": 5319, "text": " Al-Gr, Fe-Ni" }, { "answer_start": 5319, "text": " Al-Gr, Fe-Ni" }, { "answer_start": 5319, "text": " Al-Gr, Fe-Ni" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in şasi tipi nedir?", "id": 5630, "answers": [ { "answer_start": 5320, "text": "Al-Gr" }, { "answer_start": 5320, "text": "Al-Gr" }, { "answer_start": 5320, "text": "Al-Gr" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in teker aralığı kaç cm?", "id": 5631, "answers": [ { "answer_start": 5263, "text": "220cm" }, { "answer_start": 5263, "text": "220cm" }, { "answer_start": 5263, "text": "220cm" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in yüksekliği kaç?", "id": 5632, "answers": [ { "answer_start": 5222, "text": "Standart 70cm,Tepe 110cm" }, { "answer_start": 5222, "text": "Standart 70cm,Tepe 110cm" }, { "answer_start": 5222, "text": "Standart 70cm,Tepe 110cm" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in yerden yüksekliği ne kadar?", "id": 5633, "answers": [ { "answer_start": 5288, "text": "22cm" }, { "answer_start": 5288, "text": "22cm" }, { "answer_start": 5288, "text": "22cm" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in uzunluğu kaç?", "id": 5634, "answers": [ { "answer_start": 5182, "text": "490cm" }, { "answer_start": 5182, "text": "490cm" }, { "answer_start": 5182, "text": "490cm" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in mürettebatı sayısı nedir?", "id": 5635, "answers": [ { "answer_start": 827, "text": " 1" }, { "answer_start": 827, "text": " 1" }, { "answer_start": 827, "text": " 1" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in toplam üretim maliyet neydi?", "id": 5636, "answers": [ { "answer_start": 5109, "text": "40.000 YTL" }, { "answer_start": 5109, "text": "40.000 YTL" }, { "answer_start": 5109, "text": "40.000 YTL" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in üretim süresi neydi?", "id": 5637, "answers": [ { "answer_start": 5078, "text": "5 Ay" }, { "answer_start": 5078, "text": "5 Ay" }, { "answer_start": 5078, "text": "5 Ay" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in Tasarım ne kadar sürdü?", "id": 5638, "answers": [ { "answer_start": 5057, "text": "2 Ay" }, { "answer_start": 5057, "text": "2 Ay" }, { "answer_start": 5057, "text": "2 Ay" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in Formula G 2006'te Araç Numarası neydi?", "id": 5639, "answers": [ { "answer_start": 5036, "text": " 36" }, { "answer_start": 5036, "text": " 36" }, { "answer_start": 5036, "text": " 36" } ] }, { "question": "SAGUAR X5 hangi etkinliklere katıldı?", "id": 5640, "answers": [ { "answer_start": 4936, "text": "Formula G 2006 Ege Kupası, Formula G 2006 IstanbulPark, Autoshow 2006" }, { "answer_start": 4936, "text": "Formula G 2006 Ege Kupası, Formula G 2006 IstanbulPark, Autoshow 2006" }, { "answer_start": 4936, "text": "Formula G 2006 Ege Kupası, Formula G 2006 IstanbulPark, Autoshow 2006" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in Tasarım Kodu nedir?", "id": 5641, "answers": [ { "answer_start": 7, "text": "X5" }, { "answer_start": 7, "text": "X5" }, { "answer_start": 7, "text": "X5" } ] }, { "question": "SAGUAR X5 proje devamini nasıl sağlanacak", "id": 5642, "answers": [ { "answer_start": 4173, "text": "üniversitemizde kurulan öğrenci kulüpleri aracılığıyla bu projelerin devamlılığı sağlanacak ve yeni gelen öğrencilere aktarılacaktır" }, { "answer_start": 4173, "text": "üniversitemizde kurulan öğrenci kulüpleri aracılığıyla bu projelerin devamlılığı sağlanacak ve yeni gelen öğrencilere aktarılacaktır" }, { "answer_start": 4173, "text": "üniversitemizde kurulan öğrenci kulüpleri aracılığıyla bu projelerin devamlılığı sağlanacak ve yeni gelen öğrencilere aktarılacaktır" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’te lastik nasıl seçiliyor?", "id": 5643, "answers": [ { "answer_start": 3751, "text": "Lastiklerin hava basıncı uygun şekilde seçilerek yerle temas eden yüzeyi sürtünmeyi en aza indirecek şekilde seçilmelidir" }, { "answer_start": 3751, "text": "Lastiklerin hava basıncı uygun şekilde seçilerek yerle temas eden yüzeyi sürtünmeyi en aza indirecek şekilde seçilmelidir" }, { "answer_start": 3751, "text": "Lastiklerin hava basıncı uygun şekilde seçilerek yerle temas eden yüzeyi sürtünmeyi en aza indirecek şekilde seçilmelidir" } ] }, { "question": "AGUAR X5’te vites kutusu neden kullanılmıyor?", "id": 5644, "answers": [ { "answer_start": 3516, "text": "aracın ağırlığını arttırdığı için vites kutusu henüz kullanılamamıştır" }, { "answer_start": 3516, "text": "aracın ağırlığını arttırdığı için vites kutusu henüz kullanılamamıştır" }, { "answer_start": 3516, "text": "aracın ağırlığını arttırdığı için vites kutusu henüz kullanılamamıştır" } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in MPPT akım çıkışı ne kadar oluyor?", "id": 5645, "answers": [ { "answer_start": 6313, "text": "Güneşe bağlı değişken" }, { "answer_start": 6313, "text": "Güneşe bağlı değişken" }, { "answer_start": 6313, "text": "Güneşe bağlı değişken" } ] }, { "question": "Güneş enerjili araçlar DC motorların kullanılması ne faydası var?", "id": 5646, "answers": [ { "answer_start": 2203, "text": "DC motorların verimi % 90’ın üzerindedir ve kontrol edilmesi kolaydır" }, { "answer_start": 2203, "text": "DC motorların verimi % 90’ın üzerindedir ve kontrol edilmesi kolaydır" }, { "answer_start": 2203, "text": "DC motorların verimi % 90’ın üzerindedir ve kontrol edilmesi kolaydır" } ] }, { "question": "Saguar 5X'in DC motorların verimi kaçtir?", "id": 5647, "answers": [ { "answer_start": 2224, "text": "% 90’ın üzerindedir" }, { "answer_start": 2224, "text": "% 90’ın üzerindedir" }, { "answer_start": 2224, "text": "% 90’ın üzerindedir" } ] }, { "question": "Güneş arabalarında neden DC Motorlar kullanılmaktadır?", "id": 5648, "answers": [ { "answer_start": 2089, "text": "verimi daha yüksek olduğu için ve aküden çıkacak doğru gerilimle çalışabildiği için DC Motorlar kullanılmaktadır." }, { "answer_start": 2089, "text": "verimi daha yüksek olduğu için ve aküden çıkacak doğru gerilimle çalışabildiği için DC Motorlar kullanılmaktadır." }, { "answer_start": 2089, "text": "verimi daha yüksek olduğu için ve aküden çıkacak doğru gerilimle çalışabildiği için DC Motorlar kullanılmaktadır." } ] }, { "question": "Güneş enerjili araçlar nasıl hareket ettirilir?", "id": 5649, "answers": [ { "answer_start": 3224, "text": " motor milinden tekerleğe kadar olan bir zincir veya kayış ile hareket ettirilirler" }, { "answer_start": 3224, "text": " motor milinden tekerleğe kadar olan bir zincir veya kayış ile hareket ettirilirler" }, { "answer_start": 3224, "text": " motor milinden tekerleğe kadar olan bir zincir veya kayış ile hareket ettirilirler" } ] }, { "question": "SAGUAR X5'in verimini nasıl artırıldı?", "id": 5650, "answers": [ { "answer_start": 2921, "text": "Aracın verimini arttırmak için hafif malzemeler kullanılır." }, { "answer_start": 2921, "text": "Aracın verimini arttırmak için hafif malzemeler kullanılır." }, { "answer_start": 2921, "text": "Aracın verimini arttırmak için hafif malzemeler kullanılır." } ] }, { "question": "Güneş enerjili bir arabayı en önemli aksam nedir?", "id": 5651, "answers": [ { "answer_start": 2912, "text": "şasidir" }, { "answer_start": 2912, "text": "şasidir" }, { "answer_start": 2912, "text": "şasidir" } ] }, { "question": "Güneş arabalarında motor yüksek verimli olması için ne gerekiyor?", "id": 5652, "answers": [ { "answer_start": 2274, "text": "Fırçalı ve fırçasız tipleri olan bu motorlar veriminin daha yüksek olması için fırçasız olarak tercih edilirler." }, { "answer_start": 2274, "text": "Fırçalı ve fırçasız tipleri olan bu motorlar veriminin daha yüksek olması için fırçasız olarak tercih edilirler." }, { "answer_start": 2274, "text": "Fırçalı ve fırçasız tipleri olan bu motorlar veriminin daha yüksek olması için fırçasız olarak tercih edilirler." } ] }, { "question": "SAGUAR-X5 nasıl bir motor kullaniyor?", "id": 5653, "answers": [ { "answer_start": 2173, "text": "DC Motorlar" }, { "answer_start": 2173, "text": "DC Motorlar" }, { "answer_start": 2173, "text": "DC Motorlar" } ] }, { "question": "Yarışlarda kullanılabilecek çeşitli akü tipleri nedir?", "id": 5654, "answers": [ { "answer_start": 2003, "text": "ityum-İyon, Lityum Polimer, Ni-Cd, Ni-Mh ve Kurşun-Asid" }, { "answer_start": 2003, "text": "ityum-İyon, Lityum Polimer, Ni-Cd, Ni-Mh ve Kurşun-Asid" }, { "answer_start": 2003, "text": "ityum-İyon, Lityum Polimer, Ni-Cd, Ni-Mh ve Kurşun-Asid" } ] }, { "question": "SAGUAR-X5 akü ş,seçerken neler önemli?", "id": 5655, "answers": [ { "answer_start": 1673, "text": "dikkat edilecek husus akü grubunun ağırlığı, şarj ve deşarj süresi, bitme ve şarj voltaj değerleridir" }, { "answer_start": 1673, "text": "dikkat edilecek husus akü grubunun ağırlığı, şarj ve deşarj süresi, bitme ve şarj voltaj değerleridir" }, { "answer_start": 1673, "text": "dikkat edilecek husus akü grubunun ağırlığı, şarj ve deşarj süresi, bitme ve şarj voltaj değerleridir" } ] }, { "question": "SAGUAR-X5 Yarış sırasında en yüksek ne kadar şarj değeri görülmüştür?", "id": 5656, "answers": [ { "answer_start": 1381, "text": "15A " }, { "answer_start": 1381, "text": "15A " }, { "answer_start": 1381, "text": "15A " } ] }, { "question": "SAGUAR-X5’teki güneş modülün toplam alanı kaç?", "id": 5657, "answers": [ { "answer_start": 1006, "text": "4.68 metrekaredir" }, { "answer_start": 1006, "text": "4.68 metrekaredir" }, { "answer_start": 1006, "text": "4.68 metrekaredir" } ] }, { "question": "SAGUAR-X5’teki güneş modülün toplam ağırlığı kaç?", "id": 5658, "answers": [ { "answer_start": 982, "text": "7kg" }, { "answer_start": 982, "text": "7kg" }, { "answer_start": 982, "text": "7kg" } ] }, { "question": "SAGUAR-X5’te kaç adet güneş modülü kullanıldı?", "id": 5659, "answers": [ { "answer_start": 933, "text": "18 adet" }, { "answer_start": 933, "text": "18 adet" }, { "answer_start": 933, "text": "18 adet" } ] }, { "question": "SAGUAR-X5’te güneş panellerin verimlilik kaç?", "id": 5660, "answers": [ { "answer_start": 915, "text": " %17 " }, { "answer_start": 915, "text": " %17 " }, { "answer_start": 915, "text": " %17 " } ] }, { "question": "SAGUAR X5’in şasisi nereden geldi?", "id": 5661, "answers": [ { "answer_start": 233, "text": " SAGUAR X4 " }, { "answer_start": 233, "text": " SAGUAR X4 " }, { "answer_start": 233, "text": " SAGUAR X4 " } ] }, { "question": "SAGUAR X5 vs SAGUAR X4 arasindaki farki nedir?", "id": 5662, "answers": [ { "answer_start": 410, "text": "üzgara karşı daha kararlı davranış sergileyen yeni aerodinamik yapısı ile X4 modelinden çok daha iyi " }, { "answer_start": 410, "text": "üzgara karşı daha kararlı davranış sergileyen yeni aerodinamik yapısı ile X4 modelinden çok daha iyi " }, { "answer_start": 410, "text": "üzgara karşı daha kararlı davranış sergileyen yeni aerodinamik yapısı ile X4 modelinden çok daha iyi " } ] }, { "question": "SAGUAR X5 ilk yarışında kaç kupa kazandı?", "id": 5663, "answers": [ { "answer_start": 533, "text": " iki kupa " }, { "answer_start": 533, "text": " iki kupa " }, { "answer_start": 533, "text": " iki kupa " } ] }, { "question": "SAGUAR X5 nedir?", "id": 5664, "answers": [ { "answer_start": 48, "text": "Sakarya Üniversitesi öğrencileri tarafından tasarlanan ve üretilen 2. Güneş arabası dır." }, { "answer_start": 48, "text": "Sakarya Üniversitesi öğrencileri tarafından tasarlanan ve üretilen 2. Güneş arabası dır." }, { "answer_start": 48, "text": "Sakarya Üniversitesi öğrencileri tarafından tasarlanan ve üretilen 2. Güneş arabası dır." } ] }, { "question": "SAGUAR ne demek", "id": 5665, "answers": [ { "answer_start": 11, "text": "SAkarya Üniversitesi GÜneş ARabası" }, { "answer_start": 11, "text": "SAkarya Üniversitesi GÜneş ARabası" }, { "answer_start": 11, "text": "SAkarya Üniversitesi GÜneş ARabası" } ] }, { "question": "SAGUARX5 i hangi yarış ardında tasarlanmış?", "id": 5666, "answers": [ { "answer_start": 141, "text": "ormula G 2005 in ardından araçta ciddi iyileştirmeler planlayan ekip SAGUARX5 i tasarladı" }, { "answer_start": 141, "text": "ormula G 2005 in ardından araçta ciddi iyileştirmeler planlayan ekip SAGUARX5 i tasarladı" }, { "answer_start": 141, "text": "ormula G 2005 in ardından araçta ciddi iyileştirmeler planlayan ekip SAGUARX5 i tasarladı" } ] }, { "question": "SAGUAR X5 normal bir araba ile ne fark i var?", "id": 5667, "answers": [ { "answer_start": 2639, "text": "Güneş enerjili arabalar normal bir araba gibi ileri ver geri gidebilir; rejeneratif olarak gerilim üretebilir" }, { "answer_start": 2639, "text": "Güneş enerjili arabalar normal bir araba gibi ileri ver geri gidebilir; rejeneratif olarak gerilim üretebilir" }, { "answer_start": 2639, "text": "Güneş enerjili arabalar normal bir araba gibi ileri ver geri gidebilir; rejeneratif olarak gerilim üretebilir" } ] }, { "question": "Güneş enerjili araba'nın Kanopinin aerodinamik yapısı neden çok önemli?", "id": 5668, "answers": [ { "answer_start": 3092, "text": "Rüzgâr direncinden en az etkilenecek şekilde tasarlanması yine güç tasarrufu sağlar" }, { "answer_start": 3092, "text": "Rüzgâr direncinden en az etkilenecek şekilde tasarlanması yine güç tasarrufu sağlar" }, { "answer_start": 3092, "text": "Rüzgâr direncinden en az etkilenecek şekilde tasarlanması yine güç tasarrufu sağlar" } ] }, { "question": "Güneş enerjili arabalar en az kaç tekerlekli oluyor?", "id": 5669, "answers": [ { "answer_start": 3729, "text": "en az 3 tekerleklidir" }, { "answer_start": 3729, "text": "en az 3 tekerleklidir" }, { "answer_start": 3729, "text": "en az 3 tekerleklidir" } ] } ], "context": "SAGUAR X5 (SAkarya Üniversitesi GÜneş ARabası), Sakarya Üniversitesi öğrencileri tarafından tasarlanan ve üretilen 2. Güneş arabası dır.\r\n\r\nFormula G 2005 in ardından araçta ciddi iyileştirmeler planlayan ekip SAGUARX5 i tasarladı ve SAGUAR X4 aracının şasisini kullanarak SAGUAR X5 i üretti SAGUAR X5 modeli optimal hız kontrolü, aracın tüm bilgilerini her an pit bilgisayarına yollayan telemetri sistemi ve rüzgara karşı daha kararlı davranış sergileyen yeni aerodinamik yapısı ile X4 modelinden çok daha iyi olduğunu ilk yarışında iki kupa alarak gösterdi.\r\n\r\n== SAGUAR X5 nasıl yapıldı? ==\r\nGüneş arabalarının yapılması için genel olarak şu malzemelere ihtiyacınız vardır\r\n\r\nGüneş Panelleri: Güneşten gelen enerjinin elektrik enerjisine dönüştürülmesini sağlar. %20 verimde kullanılan bir modül 250°C sıcaklıkta metrekareye 1000 Watt’lık enerjinin düştüğü anda uçlarında 200 Watt’lık enerji üretir. SAGUAR-X5’te %17 verime sahip 18 adet güneş modülü kullanıldı. Toplam ağırlığı 7kg ve toplam alanı ise 4.68 metrekaredir. Yarış sırasında hava koşullarına ve panellerin eğimine bağlı olarak bu değeri 300W’a kadar düşmüştür.\r\n\r\nMaksimum Güç Noktası İzleyicisi (MPPT): Panellerden gelen enerjiyi düzenleyerek sürekli en yüksek güç üretimini sağlayan bir cihazdır. Bunu yapmak için akımı değiştirmektedir. Burada çıkan akım ile batarya şarj edilmektedir. Yarış sırasında en yüksek 15A şarj değeri görülmüştür. Bu cihaz sayesinde akülerimizi daha kısa sürede şarj edecek akımı seçebiliyoruz.\r\n\r\nAkü grubu: Güneş panellerinin verimleri %20 değerlerinde olduğu için sadece paneller bir aracın gitmesini sağlayacak enerjiyi veremez. Bu nedenle akü gurupları hazırlanır. Burada dikkat edilecek husus akü grubunun ağırlığı, şarj ve deşarj süresi, bitme ve şarj voltaj değerleridir. Bu değerlerin sistemimize uygun olarak seçilmesi aracımızı daha yüksek verimde, daha yüksek hızda ve daha uzun süre boyunca kullanmamızı sağlayacaktır. Yarışlarda kullanılabilecek çeşitli akü tipleri şu şekilde sıralanabilir: Lityum-İyon, Lityum Polimer, Ni-Cd, Ni-Mh ve Kurşun-Asid.\r\n\r\nMotor: Güneş arabalarında verimi daha yüksek olduğu için ve aküden çıkacak doğru gerilimle çalışabildiği için DC Motorlar kullanılmaktadır. DC motorların verimi % 90’ın üzerindedir ve kontrol edilmesi kolaydır. Fırçalı ve fırçasız tipleri olan bu motorlar veriminin daha yüksek olması için fırçasız olarak tercih edilirler. Uçlarına verilen gerilim değerine göre devir sayısı değişir.\r\n\r\nMotor Sürücü Devre: Motorlar aküden gelen enerjiyle direkt olarak yüklenmezler. Akü ile motor arasında bulunan sürücü devre ile motora çalışma gerilimi arasında voltaj verilerek yüklenir. Güneş enerjili arabalar normal bir araba gibi ileri ver geri gidebilir; rejeneratif olarak gerilim üretebilir. Tüm bunlar motor sürücü devresi sayesinde sağlanır.\r\n\r\nHafif ve Gerekli Şartlarda Dayanıklı Şasi: Güneş enerjili bir arabayı gösteren en önemli aksam şüphesiz ki şasidir. Aracın verimini arttırmak için hafif malzemeler kullanılır. Bu sayede motora fazla yük binmez ve araç güçten tasarruf eder. Kanopinin aerodinamik yapısı da çok önemlidir. Rüzgâr direncinden en az etkilenecek şekilde tasarlanması yine güç tasarrufu sağlar.\r\n\r\nVites ve Dişli Oranı: Güneş enerjili araçlar motor milinden tekerleğe kadar olan bir zincir veya kayış ile hareket ettirilirler. Motor dişlisi ile tekerlek dişlisi arasındaki oran aracın hızını değiştirmekle beraber harcadığı gücü de değiştirmektedir. Burada piste göre uygun değerler seçilerek en uygun verimde yarış sürdürülür. Fakat aracın ağırlığını arttırdığı için vites kutusu henüz kullanılamamıştır. Bu konudaki hafifletme ve yeni tasarımlar geliştirme çalışmaları ekibimiz tarafından sürdürülmektedir.\r\n\r\nLastikler: Güneş enerjili arabalar en az 3 tekerleklidir.Lastiklerin hava basıncı uygun şekilde seçilerek yerle temas eden yüzeyi sürtünmeyi en aza indirecek şekilde seçilmelidir. Bu seçim de güç tasarrufu sağlamaktadır.\r\n\r\nEkip Çalışması: Bir yıllık bir emeğin sonunda ortaya çıkarılan bu araçlar büyük bir ekip çalışmasının ürünüdür. Sistemli çalışma, iyi organizasyon ve gerekli ar-ge çalışmasının yapılması bu teknolojilerin kısa sürede gelişmesini sağlayacaktır. Bu noktada üniversitemizde kurulan öğrenci kulüpleri aracılığıyla bu projelerin devamlılığı sağlanacak ve yeni gelen öğrencilere aktarılacaktır.\r\n\r\nGüneş enerjili arabalar yarışı normal bir pist yarışındaki gibi hız veya dayanıklılık yarışı değildir, tamamen bir enerji yarışıdır. Bu noktada yarış için seçilecek strateji de çok önemlidir. Pist yokuşlarının daha hızlı çıkılması, ani kalkışların yapılması, aracın gereğinden fazla zorlanması akü grubunda depoladığınız enerjiyi daha kısa sürede tüketmenize sebep olacaktır. Bunun yerine piste uygun redüksiyon oranı seçmek ve pistin analizini iyi yaparak güç gerektiren ve gerektirmeyen yerlerin seçilmesi yarıştaki başarıyı arttıracaktır.\r\n\r\n== SAGUAR X5 TEKNİK BİLGİLER ==\r\nTasarım Kodu: X5\r\nAracın Katıldığı Etkinlikler: Formula G 2006 Ege Kupası, Formula G 2006 IstanbulPark, Autoshow 2006\r\nFormula G 2006 Araç Numarası: 36\r\nTasarım Süresi: 2 Ay\r\nÜretim Süresi: 5 Ay\r\nToplam Üretim Maliyeti: ~40.000 YTL\t\r\n\r\nAracın boş ağırlığı: 250kg\r\nMürettebat: 1\r\nAraç Uzunluğu: 490cm\r\nAraç Eni: 180cm\r\nAraç Yüksekliği:Standart 70cm,Tepe 110cm\r\nTeker Aralığı: 220cm\r\nYerden yükseklik: 22cm\r\n\r\nŞasi tipi ve malzemesi: Al-Gr, Fe-Ni\r\nKanopi Malzemeleri: Al-Mg, Fiberglass\r\nÖn Süspansiyonlar: Çift A-Arm\r\nArka Süspansyonlar: Çift A-Arm\r\nYönlendirme Mekanizması: Direkt Rot Joystick\r\n\r\nTeker Sayısı: 4\r\nTeker Dizilimi: 2 ön 2 arka\r\nJant Modeli: 17 Inch\r\nJant Malzemesi: Alüminyum\r\nLastik Modeli: MC11 Race Wheel\r\nLastik Basıncı: 40-45 PSI\r\nRejeneratif Frenleme: Var\r\nÖn Fren Tipi: Sağ ve Sol Hidrolik\r\nArka Fren Tipi:Sağ El Freni,Sol Rejeneratif\r\n\r\nBatarya Tipi: Ni-Mh\r\nBatarya Kapasitesi: 2000 wH\r\nBatarya Üreticisi: GP\r\nBatarya Gerilimi: 48 V\r\nHücre Sayısı: 91\r\nToplam Ağırlık: 49,5kg\r\n\t\r\nMotor Sayısı: 1\r\nMotor Tipi: DC Sabit Mıknatıs\r\nMotor Ağırlığı: 11kg\r\nTepe Gücü: 10 Beygir\r\nSürekli güç çıkışı: 8 Beygir\r\nOperasyon Gerilimi: 48 V\r\n\r\nGüneş Modül Verimi: %17\r\nGüneş Modülü Sayısı: 18\r\nTek Modül Tepe Gerilimi: 5-15 Volt\r\nTek Modül Tepe Akımı: 2-4,5 A\r\nToplam Teorik Güç Çıkışı: 800 wH\r\nÖğle vakti pratik güç çıkışı: 500-600 wH\r\nMPPT gerilim girişi: 72-80 Volt\r\nMPPT gerilim çıkışı: 48 Volt\r\nMPPT akım çıkışı: Güneşe bağlı değişken\r\n\r\n== Ana sponsorlar ==\r\nTÜBİTAK \r\nSakarya Üniversitesi\r\nOtokar\r\nPetrol Ofisi\r\nTIRSAN\r\nGochermann Solar Technology\r\nGülünce Otomotiv\r\nSAU Mezunları Derneği\r\nSAU ADA MYO\r\nVEASIS Bilgi Teknolojileri\r\n\r\n== Destekleyenler ==\r\nTÜBİTAK Bilim ve Teknik Dergisi\r\nTürkiye Otomobil Sporlar Federasyonu TOSFED\r\n\r\nAracın yapımında tüm FIA kurallarına özenle uyulmuştur.\r\n\r\n== İç bağlantılar ==\r\nFormula-G\r\nSAGUAR\r\nSakarya Üniversitesi\r\nARIBA\r\nYETAM\r\n\r\n== Dış bağlantılar ==\r\n\r\n" } ] }, { "title": "Ebu'l Vefa el-Buzcani", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Kitab'ul Kamil'in üçüncü bölümünde ne anlatılmaktadır?", "id": 5860, "answers": [ { "answer_start": 216, "text": "yıldızların hareketlerine arız olan şeyler" }, { "answer_start": 216, "text": "yıldızların hareketlerine arız olan şeyler" }, { "answer_start": 216, "text": "yıldızların hareketlerine arız olan şeyler" } ] }, { "question": "Kitab'ul Kamil'in ikinci bölümünde ne anlatılmaktadır?", "id": 5861, "answers": [ { "answer_start": 161, "text": "yıldızların hareketlerinin incelenmesi" }, { "answer_start": 161, "text": "yıldızların hareketlerinin incelenmesi" }, { "answer_start": 161, "text": "yıldızların hareketlerinin incelenmesi" } ] }, { "question": "Kitab'ul Kamil'in birinci bölümünde ne anlatılmaktadır?", "id": 5862, "answers": [ { "answer_start": 87, "text": "yıldızların hareketinden önce bilinmesi gereken meseleler" }, { "answer_start": 87, "text": "yıldızların hareketinden önce bilinmesi gereken meseleler" }, { "answer_start": 87, "text": "yıldızların hareketinden önce bilinmesi gereken meseleler" } ] }, { "question": "Kitab'ul Kamil'in tercümesini kim yapmıştır?", "id": 5863, "answers": [ { "answer_start": 363, "text": "Sedilot" }, { "answer_start": 363, "text": "Sedilot" }, { "answer_start": 363, "text": "Sedilot" } ] }, { "question": "Kitab'ul Kamil'in bir nüshasının kayıtlı olduğu yerin adı nedir?", "id": 5864, "answers": [ { "answer_start": 301, "text": "Paris National Kütüphanesi" }, { "answer_start": 301, "text": "Paris National Kütüphanesi" }, { "answer_start": 301, "text": "Paris National Kütüphanesi" } ] }, { "question": "Kitab'ul Kamil'in bir nüshasının kayıtlı olduğu numara kaçtır?", "id": 5865, "answers": [ { "answer_start": 332, "text": "1138" }, { "answer_start": 332, "text": "1138" }, { "answer_start": 332, "text": "1138" } ] }, { "question": "Ebu'l Vefa el-Buzcani'nin trigonometri ve astronomiden bahseden meşhur eserinin ismi nedir?", "id": 5866, "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "Kitab'ul Kamil" }, { "answer_start": 0, "text": "Kitab'ul Kamil" }, { "answer_start": 0, "text": "Kitab'ul Kamil" } ] } ], "context": "Kitab'ul Kamil: Trigonometri ve astronomiden bahseden meşhur eseridir. Birinci bölümde yıldızların hareketinden önce bilinmesi gereken meseleler, ikinci bölümde yıldızların hareketlerinin incelenmesi, üçüncü bölümde yıldızların hareketlerine arız olan şeyler anlatılmaktadır. Eserin yazma bir nüshası Paris National Kütüphanesi'nde 1138 numarada kayıtlıdır. Eser Sedilot tarafından tercüme edilerek basılmıştır." }, { "qas": [ { "question": "Ebu'l Vefa el-Buzcani hangi alanlarda yaptıklarıyla bilim tarihinde önemli bir yer tutmuştur?", "id": 5867, "answers": [ { "answer_start": 677, "text": "Matematik ve astronomi" }, { "answer_start": 677, "text": "Matematik ve astronomi" }, { "answer_start": 677, "text": "Matematik ve astronomi" } ] }, { "question": "Ebu'l Vefa el-Buzcani'nin özellikle çalışmalar yaptığı alan nedir?", "id": 5868, "answers": [ { "answer_start": 435, "text": "trigonometri " }, { "answer_start": 435, "text": "trigonometri " }, { "answer_start": 435, "text": "trigonometri " } ] }, { "question": "Ebu'l Vefa el-Buzcani astronomi üzerine ne çalışmalar yapmıştır?", "id": 5869, "answers": [ { "answer_start": 629, "text": "Ay'ın hareketleri üzerine" }, { "answer_start": 629, "text": "Ay'ın hareketleri üzerine" }, { "answer_start": 629, "text": "Ay'ın hareketleri üzerine" } ] }, { "question": "Ebu'l Vefa el-Buzcani'nin Bağdad'a ne zaman gitmiştir?", "id": 5870, "answers": [ { "answer_start": 302, "text": "959 yılında" }, { "answer_start": 302, "text": "959 yılında" }, { "answer_start": 302, "text": "959 yılında" } ] }, { "question": "İlim tahsiline nerede başlamıştır?", "id": 5871, "answers": [ { "answer_start": 224, "text": "amcası Ebu Amr Mugazili ve Ebu Yahya bin Kimib'in yanında" }, { "answer_start": 224, "text": "amcası Ebu Amr Mugazili ve Ebu Yahya bin Kimib'in yanında" }, { "answer_start": 224, "text": "amcası Ebu Amr Mugazili ve Ebu Yahya bin Kimib'in yanında" } ] }, { "question": "Ebu'l Vefa el-Buzcani'nin tam adı nedir?", "id": 5872, "answers": [ { "answer_start": 9, "text": "Ebu el-Vefa Muhammed bin Muhammed bin Yahya bin İsmail bin el-Abbas el-Büzcani" }, { "answer_start": 9, "text": "Ebu el-Vefa Muhammed bin Muhammed bin Yahya bin İsmail bin el-Abbas el-Büzcani" }, { "answer_start": 9, "text": "Ebu el-Vefa Muhammed bin Muhammed bin Yahya bin İsmail bin el-Abbas el-Büzcani" } ] }, { "question": "Ebu'l Vefa el-Buzcani'nin doğduğu yer neresidir?", "id": 5873, "answers": [ { "answer_start": 111, "text": "İran'da bulunan Buzgan kasabası" }, { "answer_start": 111, "text": "İran'da bulunan Buzgan kasabası" }, { "answer_start": 111, "text": "İran'da bulunan Buzgan kasabası" } ] } ], "context": "Tam adı 'Ebu el-Vefa Muhammed bin Muhammed bin Yahya bin İsmail bin el-Abbas el-Büzcani' olan alim 940 yılında İran'da bulunan Buzgan kasabasında doğmuştur. Bu yüzden 'Ebul Vefa Buzcani' diye meşhur olmuştur. İlim tahsiline amcası Ebu Amr Mugazili ve Ebu Yahya bin Kimib'in yanında başlayan Ebul Vefa, 959 yılında Bağdad'a gitti. Ölümüne kadar da orada bilimle meşgul oldu. Bilim sahasında, matematik bilimini tahsil etti ve özellikle trigonometri üzerinde çalışmalar yaptı. Bu alanlarda çok fazla bir süre muhafaza edilemeyen kitaplar yazdı. Batlamyus'un ve Diophantos'un eserlerini inceleyip açıklamış, astronomi sahasında ise Ay'ın hareketleri üzerine çalışmalar yapmıştır. Matematik ve astronomideki hizmetleriyle bilim tarihinde önemli bir yer tutmuştur." }, { "qas": [ { "question": "Ebu'l Vefa el-Buzcani'nin astronomik gözlemler için ürettiği çizelgelerin aralıkları nelerdir?", "id": 5874, "answers": [ { "answer_start": 377, "text": "on beşer dakikalık açı aralıkları" }, { "answer_start": 377, "text": "on beşer dakikalık açı aralıkları" }, { "answer_start": 377, "text": "on beşer dakikalık açı aralıkları" } ] }, { "question": "Ebu'l Vefa el-Buzcani'nin duvar oktantını geliştirme sebebi nedir?", "id": 5875, "answers": [ { "answer_start": 12, "text": "yıldızların eğimlerininin kesin ve doğru bir şekilde ölçülebilmesi için" }, { "answer_start": 12, "text": "yıldızların eğimlerininin kesin ve doğru bir şekilde ölçülebilmesi için" }, { "answer_start": 12, "text": "yıldızların eğimlerininin kesin ve doğru bir şekilde ölçülebilmesi için" } ] } ], "context": "Ebu'l Vefa, yıldızların eğimlerininin kesin ve doğru bir şekilde ölçülebilmesi için bir duvar oktantı geliştirdi. Bundan başka trigonometri çizelgelerinde hesaplamalar yapmak için gelişmiş metotlar üretti ve küresel trigonometrideki bazı problemlerin çözümü için yeni yöntemler keşfetti. Astronomik gözlemler için sinüs (ceyb) ve tanjant (zıl) değerlerini gösteren çizelgeleri on beşer dakikalık açı aralıklarıyla hesapladı. Ünlü matematikçi El-Mervezi'nin de buna benzer çizelgeleri olduğu bilinse de onun çizelgeleri tanjant ve kotanjantı yayın fonksiyonu olarak vermediği gibi, Ebu'l Vefa'nın çizelgeleri kadar sağlıklı değildir." }, { "qas": [ { "question": "Ebu'l Vefa el-Buzcani tarafından ilk defa ortaya konulan şey nedir?", "id": 5876, "answers": [ { "answer_start": 85, "text": "Trigonometrinin altı esas oranı arasındaki trigonometrik ilişkiler" }, { "answer_start": 85, "text": "Trigonometrinin altı esas oranı arasındaki trigonometrik ilişkiler" }, { "answer_start": 85, "text": "Trigonometrinin altı esas oranı arasındaki trigonometrik ilişkiler" } ] } ], "context": "Ebu'l Vefa, matematik sahasında özellike trigonometri üzerinde çalışmalar yapmıştır. Trigonometrinin altı esas oranı arasındaki trigonometrik ilişkileri ilk defa ortaya koymuştur. Bu oranlar günümüzde aynen kullanılmaktadır." }, { "qas": [ { "question": "Gerçekleştiği zamana kadar bilinmeyen dördüncü dereceden denklemlerin çözümünü kim yapmıştır?", "id": 5877, "answers": [ { "answer_start": 79, "text": "Ebu'l Vefa" }, { "answer_start": 79, "text": "Ebu'l Vefa" }, { "answer_start": 79, "text": "Ebu'l Vefa" } ] } ], "context": "Trigonometrinin yanında cebir ilmi üzerinde derinlemesine çalışmalarda bulunan Ebu'l Vefa o zamana dek bilinmeyen dördüncü dereceden denklemlerin çözümünü gerçekleştirdi." }, { "qas": [ { "question": "Plorian Cajori'nin Ebu'l Vefa el-Buzcani hakkında yorum yaptığı eserin ismi nedir?", "id": 5878, "answers": [ { "answer_start": 104, "text": "History of Mathematics" }, { "answer_start": 104, "text": "History of Mathematics" }, { "answer_start": 104, "text": "History of Mathematics" } ] }, { "question": "Diferansiyel hesap ve analitik geometrinin temelini kuran insan kimdir?", "id": 5879, "answers": [ { "answer_start": 173, "text": "Ebul Vefa" }, { "answer_start": 173, "text": "Ebul Vefa" }, { "answer_start": 173, "text": "Ebul Vefa" } ] }, { "question": "ünlü bilim tarihçisi Plorian Caroji'ye göre Harezmi'nin matematik ve geometrideki buluşlarını geliştiren insan kimdir?", "id": 5880, "answers": [ { "answer_start": 173, "text": "Ebul Vefa" }, { "answer_start": 173, "text": "Ebul Vefa" }, { "answer_start": 173, "text": "Ebul Vefa" } ] }, { "question": "Ay üzerinde Ebu'l Vefa el-Buzcani'ye ithafen ne isim verilmiştir?", "id": 5881, "answers": [ { "answer_start": 39, "text": "Abul Wafa" }, { "answer_start": 39, "text": "Abul Wafa" }, { "answer_start": 39, "text": "Abul Wafa" } ] } ], "context": "Ay üzerindeki bir kratere O'na ithafen Abul Wafa adı verilmiştir.\r\nÜnlü bilim tarihçisi Plorian Cajori 'History of Mathematics' adlı eserinde onun hakkında şöyle demiştir:\r\nEbul Vefa şüphesiz ki Harezmi'nin matematik ve geometrideki buluşlarını önemli ölçüde geliştirdi. Özellikle de geometri ile cebir arasındaki münasebetler üzerinde durdu. Böylece, bazı cebirsel denklemleri geometri yoluyla çözmeyi başardı ve diferansiyel hesap ve analitik geometri'nin temelini kurdu. Bilindiği gibi, diferansiyel hesap insan zekasının bulduğu mühim ve pek faydalı bir mevzu olup, ilim ve teknolojik muasır gelişmelerin temel kaynağını teşkil etmektedir. Ayrıca Battani'nin trigonometriyle ilgili eserlerini inceleyerek girift ve anlaşılmayan yönlerini açıklığa kavuşturdu. demektedir." }, { "qas": [ { "question": "Sekantın kaşifinin Ebu'l Vefa el-Buzcani olduğu kimlerin araştırmalarıyla tespit edilmiştir?", "id": 5882, "answers": [ { "answer_start": 178, "text": "ünlü bilim tarihçilerinden Monte Candon ve Carra de Vaux" }, { "answer_start": 178, "text": "ünlü bilim tarihçilerinden Monte Candon ve Carra de Vaux" }, { "answer_start": 178, "text": "ünlü bilim tarihçilerinden Monte Candon ve Carra de Vaux" } ] }, { "question": "Ebu'l Vefa el-Buzcani tanjant ve sekant fonksiyonlarını kimlerden yardım alarak tanımlamıştır? ", "id": 5883, "answers": [ { "answer_start": 12, "text": "Habeş el Hasib ve El Mervezi" }, { "answer_start": 12, "text": "Habeş el Hasib ve El Mervezi" }, { "answer_start": 12, "text": "Habeş el Hasib ve El Mervezi" } ] } ], "context": "Ebu'l Vefa, Habeş el Hasib ve El Mervezi gibi önemli matematikçileri izleyerek tanjant ve sekant fonksiyonlarını tanımladı. Sekant kaşifi olarak genellikle Kopernik bilinirse de ünlü bilim tarihçilerinden Monte Candon ve Carra de Vaux'un araştırmaları sonucu bu buluşun Ebu'l Vefa'ya ait olduğu tespit edilmiştir." } ] }, { "title": "Ege Tarımsal Araştırmalar Enstitüsü", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü'nün araştırma ve uygulamalar yaptığı alanlar hangileridir?,", "id": 5991, "answers": [ { "answer_start": 34, "text": "Türkiye'deki bitkisel çeşitlilik, sığırcılık, arıcılık" }, { "answer_start": 34, "text": "Türkiye'deki bitkisel çeşitlilik, sığırcılık, arıcılık" }, { "answer_start": 34, "text": "Türkiye'deki bitkisel çeşitlilik, sığırcılık, arıcılık" } ] } ], "context": "Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Türkiye'deki bitkisel çeşitlilik, sığırcılık, arıcılık gibi alanlarda araştırmalar ve uygulamalar yapan bir enstitüdür.\r\n" }, { "qas": [ { "question": "Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü'nün bir bölgeye bağlı kalmayarak ülkesel çalışma yaptığı alan nedir?", "id": 5992, "answers": [ { "answer_start": 384, "text": " tütün" }, { "answer_start": 384, "text": " tütün" }, { "answer_start": 384, "text": " tütün" } ] }, { "question": "Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü'nün 1974 yılında ismi değiştikten sonra aldığı ad nedir?", "id": 5993, "answers": [ { "answer_start": 185, "text": "Ege Bölge Zirai Araştırma Enstitüsü" }, { "answer_start": 185, "text": "Ege Bölge Zirai Araştırma Enstitüsü" }, { "answer_start": 185, "text": "Ege Bölge Zirai Araştırma Enstitüsü" } ] }, { "question": "Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü'nün 1967 yılında birleştiği oluşumun adı nedir?", "id": 5994, "answers": [ { "answer_start": 98, "text": "Bitki Araştırma ve İntrodüksiyon Merkezi" }, { "answer_start": 98, "text": "Bitki Araştırma ve İntrodüksiyon Merkezi" }, { "answer_start": 98, "text": "Bitki Araştırma ve İntrodüksiyon Merkezi" } ] }, { "question": "Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü 1963 yılında hangi isimle çalışmalara başlamıştır?", "id": 5995, "answers": [ { "answer_start": 14, "text": "Zirai Araştırma Enstitüsü" }, { "answer_start": 14, "text": "Zirai Araştırma Enstitüsü" }, { "answer_start": 14, "text": "Zirai Araştırma Enstitüsü" } ] } ], "context": "1963 yılında \"Zirai Araştırma Enstitüsü\" adıyla çalışmalarına başlayan kuruluş, aynı yıl kurulan \"Bitki Araştırma ve İntrodüksiyon Merkezi\" ile 1967 yılında birleşmiştir. 1974 yılında \"Ege Bölge Zirai Araştırma Enstitüsü\" adını alan Enstitü, 1987 yılındaki yeniden yapılanmayla bugünkü adını ve halini almıştır. Sorumluluk alanı sadece, Ege-Güney Marmara Bölgesi ile sınırlı kalmayıp; tütünde olduğu gibi bazı konularda ülkesel, bitki genetik kaynaklarında olduğu gibi de uluslararası çalışmaktadır.\r\n" }, { "qas": [], "context": "Enstitü altında dört bölüm bulunmaktadır:\r\nBitki Genetik Kaynakları Bölümü\r\nTarla bitkileri Bölümü\r\nBahçe Bitkileri Bölümü\r\nHayvancılık Bölümü" }, { "qas": [ { "question": "Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü'nün altındaki bölümlerde neler yapılmaktadır?", "id": 5996, "answers": [ { "answer_start": 22, "text": "hem araştırma geliştirme hem de araştırmaları doğrultusunda üretim uygulamaları da yapmaktadır." }, { "answer_start": 22, "text": "hem araştırma geliştirme hem de araştırmaları doğrultusunda üretim uygulamaları da yapmaktadır." }, { "answer_start": 22, "text": "hem araştırma geliştirme hem de araştırmaları doğrultusunda üretim uygulamaları da yapmaktadır." } ] } ], "context": "Enstitü bu bölümlerde hem araştırma geliştirme hem de araştırmaları doğrultusunda üretim uygulamaları da yapmaktadır." } ] }, { "title": "Battanî", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Battanî'nin lakabı nedir?", "id": 6186, "answers": [ { "answer_start": 328, "text": " es-Sabi'dir " }, { "answer_start": 328, "text": " es-Sabi'dir " }, { "answer_start": 328, "text": " es-Sabi'dir " } ] }, { "question": "Battanî nerede doğmuştur?", "id": 6187, "answers": [ { "answer_start": 267, "text": " Urfa ilinin bir ilçesi olan Harran'da " }, { "answer_start": 267, "text": " Urfa ilinin bir ilçesi olan Harran'da " }, { "answer_start": 267, "text": " Urfa ilinin bir ilçesi olan Harran'da " } ] }, { "question": "Battanî hangi alanlarda uzmanlaşmıştır?", "id": 6188, "answers": [ { "answer_start": 224, "text": "matematikçi" }, { "answer_start": 224, "text": "matematikçi" }, { "answer_start": 224, "text": "matematikçi" } ] }, { "question": "Bilim adamı Battanî latince'de nasıl anılır?", "id": 6189, "answers": [ { "answer_start": 170, "text": "Albatenius" }, { "answer_start": 170, "text": "Albatenius" }, { "answer_start": 170, "text": "Albatenius" } ] } ], "context": "Ebu Abdullah Muhammed bin Cabir bin Sinan er-Rekki es-Sabi el-Battani (858, Harran - 929, Samarra yakınlarındaki Kasr el-Cis kazası) Latince Albategnius, Albategni ya da Albatenius olarak bilinen, Arap astronom, astrolog ve matematikçi'dir. Şu anda Türkiye'de bulunan Urfa ilinin bir ilçesi olan Harran'da doğmuştur. Lakabı olan es-Sabi'dir fakat onun tam künyesi, bizi onun Müslüman olduğu sonucuna götürür.\r\n" }, { "qas": [ { "question": "Battani'nin astronomideki en fazla bilinen başarısı nedir?", "id": 6190, "answers": [ { "answer_start": 61, "text": "Güneş Yılını 365 gün, 5 saat, 46 dakika ve 24 saniye olarak ölçmüş olmasıdır." }, { "answer_start": 61, "text": "Güneş Yılını 365 gün, 5 saat, 46 dakika ve 24 saniye olarak ölçmüş olmasıdır." }, { "answer_start": 61, "text": "Güneş Yılını 365 gün, 5 saat, 46 dakika ve 24 saniye olarak ölçmüş olmasıdır." } ] } ], "context": "Battani'nin astronomideki en çok bilinen başarılarından biri Güneş Yılını 365 gün, 5 saat, 46 dakika ve 24 saniye olarak ölçmüş olmasıdır." }, { "qas": [ { "question": "Battani'nin avrupalı astronom üzerinde büyük etki yaratan çalışması nedir?", "id": 6191, "answers": [ { "answer_start": 12, "text": "Zij" }, { "answer_start": 12, "text": "Zij" }, { "answer_start": 12, "text": "Zij" } ] } ], "context": "Battani'nin Zij adı verilen çalışması Johannes Kepler, Tycho Brahe gibi Avrupalı astronomlar üzerinde büyük bir etki yaratmıştır. Nicolaus Copernicus, Zij üç defa Latinceye çevrilmesine rağmen, O'ndan yaklaşık 700 yıl önce yaşamış Battani ne yazdıysa eserlerinde tekrar etmiştir." }, { "qas": [ { "question": "Modern trigonometrinin temelini kim atmıştır?", "id": 6192, "answers": [ { "answer_start": 2, "text": "Battani" }, { "answer_start": 2, "text": "Battani" }, { "answer_start": 2, "text": "Battani" } ] }, { "question": "Battanî nerede çalışmalar yapmıştır?", "id": 6193, "answers": [ { "answer_start": 54, "text": "Şam" }, { "answer_start": 54, "text": "Şam" }, { "answer_start": 54, "text": "Şam" } ] } ], "context": "\r\nBattani, Suriye'de Rakka ve vefat ettiği şehir olan Şam'da çalışmalar yapmıştır. Battani, Batlamyus'un bazı yanlışlarını düzeltmiş ve yeni Güneş ve Ay tablolarında derlemiştir. Uzun süre bilim dünyasında otorite olarak kabul edilmiştir. Güneş'in enberi hareketlerini keşfetmiş, gök kürenin bölümleri üzerine çalışmalar yapmış ve muhtemelen 5.yüzyılda yaşamış olan Hint astronom Aryabhata'dan bağımsız olarak, sinüsün ve kısmi olarak da tanjantın hesaplamadaki kullanımınlarını açıklamış ve böylece modern trigonometrinin temelini atmıştır. Battani bunlardan başka astronomide, ekinoksların devinme hareketlerinin değerlerini ve ekliptik eğimi çok yakın bir oran bularak hesaplamıştır. Battani, tablolarında devinim için tekdüze değerlendirmeler kullanmıştır." }, { "qas": [ { "question": "el-Zij es-sabi'nin vatikanda olan nüshasını kim yazmıştır?", "id": 6194, "answers": [ { "answer_start": 71, "text": "Plato" }, { "answer_start": 71, "text": "Plato" }, { "answer_start": 71, "text": "Plato" } ] }, { "question": "Battanî'nin eserinin yeni baskısı 1645 yılında nerede ortaya çıkmıştır?", "id": 6195, "answers": [ { "answer_start": 371, "text": "Bologna" }, { "answer_start": 371, "text": "Bologna" }, { "answer_start": 371, "text": "Bologna" } ] } ], "context": "\r\nO'nun en önemli çalışması olan Zij ya da ayarlı astronomik tablolar, Plato Tibirnitus tarafından 1116 yılında De Motu Stellarum olarak Latinceye çevrilen 57 bölümden oluşan el-Zij es-Sabi adlı eseri Avrupa astronomisinde büyük bir etki bırakmıştır. Zij, biraz Hint etkisi görülen Batlamyus teorisi üzerine bina tesis edilmiştir. Bu eserin bir yeni baskısı 1645 yılında Bologna'da ortaya çıkmıştır. Plato'nun orijinal el yazısıyla yazdığı nüshası Vatikan'da; ve Battani tarafından yazılmış bir el yazma tezi ise Escorial Library'de astronomik kronoloji bölümünde muhafaza edilmektedir." }, { "qas": [ { "question": "sekant ve kosekantın işteş fonksiyonlarını kim keşfetmiştir?", "id": 6196, "answers": [ { "answer_start": 2, "text": "Battani" }, { "answer_start": 2, "text": "Battani" }, { "answer_start": 2, "text": "Battani" } ] }, { "question": " sin x = a cos x eşitliğini bulan türk-islam bilim adamı kimdir?", "id": 6197, "answers": [ { "answer_start": 2, "text": "Battani" }, { "answer_start": 2, "text": "Battani" }, { "answer_start": 2, "text": "Battani" } ] } ], "context": "\r\nBattani, matematikte trigonometride günümüzde kullanılan formüller üretmiştir:\r\nAyrıca sin x = a cos x eşitliğini buldu, formül:\r\nBattani, El-Mervezi'nin tanjant fikrini, tanjant ve kotanjant hesaplamaları amacıyla denklemler geliştirmek için konu hakkındaki matematiksel tablolarını derleyerek kullanmıştır. Bundan başka sekant ve kosekantın işteş fonksiyonalrını keşfetmiş ve O'nun gölgelerin tablosu olarak adlandırdığı, kosekantlar hakkındaki ilk matematiksel tabloyu, 1'den 90'a kadar her bir dereceyi içerecek şekilde hazırlamıştır." }, { "qas": [ { "question": "Aydaki kratere adı verilen bilim adamı kimdir?", "id": 6198, "answers": [ { "answer_start": 62, "text": "Albategnius" }, { "answer_start": 62, "text": "Albategnius" }, { "answer_start": 62, "text": "Albategnius" } ] } ], "context": "Batılı bilim adamları yıllarca ayı onun ismiyle andı.\r\nAydaki Albategnius kraterinin adı O'nun adına ithafen verilmiştir.\r\n filminde Excelsior-class starship USS Al-Batani NCC-42995 adlı uzay gemisi Kathryn Janeway'in ilk uzay görevi olarak O'nun adıyla adlandırlmıştır.\r\nOrta Çağ batı dünyasında eserleri Latince`ye çevrilen ilk Müslüman bilim adamı oldu\r\nYazar Kosta Kortidis \"Malulen Emekli Gökbilimci Hüseyin Çineli\" adlı eserinde el-Battani'ye geniş yer ayırmıştır. Aynı oyunda bilimciler satrancı adını verdiği satranç tahtasında el Battani \"at\" olarak hayat bulmuştur.\r\n" } ] }, { "title": "Süleyman Aydan Belen", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Süleyman Aydan Belen Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesinde hangi alanda çalışmaktadır?", "id": 6557, "answers": [ { "answer_start": 55, "text": "Seramik ve Cam Tasarımı alanında" }, { "answer_start": 55, "text": "Seramik ve Cam Tasarımı alanında" }, { "answer_start": 55, "text": "Seramik ve Cam Tasarımı alanında" } ] }, { "question": "Süleyman Aydan Belen şuan hangi üniversitede çalışmaktadır?", "id": 6558, "answers": [ { "answer_start": 111, "text": " Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi" }, { "answer_start": 111, "text": " Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi" }, { "answer_start": 111, "text": " Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi" } ] } ], "context": "Süleyman Aydan Belen (d. 1957, İstanbul), akademisyen, Seramik ve Cam Tasarımı alanında profesör. 2005'den beri Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Seramik ve Cam Tasarımı Bölüm Başkanlığını sürdürmektedir." }, { "qas": [ { "question": "Süleyman Aydan Belen hangi yıldan itibaren profesör ünvanını taşımaktadır?", "id": 6559, "answers": [ { "answer_start": 386, "text": "2002" }, { "answer_start": 386, "text": "2002" }, { "answer_start": 386, "text": "2002" } ] }, { "question": "Süleyman Aydan Belen'in üniversitedeki yeterlik çalışmasının adı nedir?", "id": 6560, "answers": [ { "answer_start": 230, "text": "Kamusal Çevre Sıhhi Tesisat Gereçleri Üzerinde Araştırma, Yeni Tasarım, Uygulama Önerileri" }, { "answer_start": 230, "text": "Kamusal Çevre Sıhhi Tesisat Gereçleri Üzerinde Araştırma, Yeni Tasarım, Uygulama Önerileri" }, { "answer_start": 230, "text": "Kamusal Çevre Sıhhi Tesisat Gereçleri Üzerinde Araştırma, Yeni Tasarım, Uygulama Önerileri" } ] }, { "question": "Süleyman Aydan Belen'in 1976 yılında mezun olduğu okulun adı nedir?", "id": 6561, "answers": [ { "answer_start": 33, "text": "Ankara Yükseliş Koleji" }, { "answer_start": 33, "text": "Ankara Yükseliş Koleji" }, { "answer_start": 33, "text": "Ankara Yükseliş Koleji" } ] } ], "context": "== Akademik kariyeri ==\r\n1976’da Ankara Yükseliş Koleji’nden mezun oldu. 1982’de İDGSA Seramik Bölümü’nden mezun oldu. 1989’da Mimar Sinan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Uygulamalı Sanatlar ASD Seramik-Cam Programı’ndan, “Kamusal Çevre Sıhhi Tesisat Gereçleri Üzerinde Araştırma, Yeni Tasarım, Uygulama Önerileri” adlı Sanatta Yeterlik Çalışması ile mezun oldu. 1995’de doçent, 2002’de profesör oldu. 2005'den bu yana Seramik ve Cam Tasarımı Bölüm Başkanlığını sürdürmektedir." }, { "qas": [ { "question": "Süleyman Aydan Belen'in seramik restoratörü ve fotoğrafçı olarak görev aldığı projeyi hangi okul yürütmektedir?", "id": 6562, "answers": [ { "answer_start": 202, "text": "İstanbul Üniversitesi" }, { "answer_start": 202, "text": "İstanbul Üniversitesi" }, { "answer_start": 202, "text": "İstanbul Üniversitesi" } ] }, { "question": "Süleyman Aydan Belen hangi yıldan beri fotoğrafçılıkla ilgilenmektedir?", "id": 6563, "answers": [ { "answer_start": 29, "text": "1974" }, { "answer_start": 29, "text": "1974" }, { "answer_start": 29, "text": "1974" } ] } ], "context": "== Fotoğraf calışmaları == \r\n1974’den bugüne, yaptığı fotoğraf çalışmalarını kısa bir dönem İFSAK üyesi olarak sürdürdü. Fotoğrafları yurt içi ve yurt dışında sergilendi ve yayınlandı. 1981’den bugüne, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Prehistorya Ana Bilim Dalı tarafından yürütülen arkeolojik kazılarda, seramik restoratörü ve fotoğrafçı olarak görev almaktadır.\r\n" } ] }, { "title": "Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu'nun kaç personeli bulunmaktadır?", "id": 6865, "answers": [ { "answer_start": 463, "text": "5548 personeli" }, { "answer_start": 463, "text": "5548 personeli" }, { "answer_start": 463, "text": "5548 personeli" } ] }, { "question": "Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu'nun Osmanlı İmparatorluğu'nda ki adı nedir?", "id": 6866, "answers": [ { "answer_start": 255, "text": "Tophane-i Hümayun" }, { "answer_start": 255, "text": "Tophane-i Hümayun" }, { "answer_start": 255, "text": "Tophane-i Hümayun" } ] }, { "question": "Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu'nun kısaltması nedir?", "id": 6867, "answers": [ { "answer_start": 42, "text": "MKE" }, { "answer_start": 42, "text": "MKE" }, { "answer_start": 42, "text": "MKE" } ] }, { "question": "Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu kime hizmet etmekte ve ne trü ihtiyaçları karşılamaktadır?", "id": 6868, "answers": [ { "answer_start": 58, "text": "Türk Silahlı Kuvvetlerinin her türlü silah, mühimmat, roket, araç ve gereç ihtiyaçlarını " }, { "answer_start": 58, "text": "Türk Silahlı Kuvvetlerinin her türlü silah, mühimmat, roket, araç ve gereç ihtiyaçlarını " }, { "answer_start": 58, "text": "Türk Silahlı Kuvvetlerinin her türlü silah, mühimmat, roket, araç ve gereç ihtiyaçlarını " } ] } ], "context": "Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu (kısaca MKEK veya MKE), Türk Silahlı Kuvvetlerinin her türlü silah, mühimmat, roket, araç ve gereç ihtiyaçlarını karşılayan devlet kuruluşudur. Uzun süre MKE kısaltmasını kullanmıştır. Osmanlı İmparatorluğu'nda bu kurum \"Tophane-i Hümayun\" adıyla hizmet vermekteydi. 1921 yılında \"Askeri Fabrikaları Umum Müdürlüğü\" haline dönüştürülmüştür, daha sonra ise \"Makina Kimya Endüstrisi Kurumu\" adını almıştır. 01 Ocak 2016 itibarıyla 5548 personeli olan Kurum, Dünya'da 40'tan fazla ülkeye ihracat yapmaktadır. 2011 senesinde kurumun kâr oranı bir önceki seneye göre %180'lik bir artış ile 165 milyon lira olmuştur. İstatistiklere göre kurumun 2011 yılında en fazla silah sattığı ülke ise Suudi Arabistan'dır." }, { "qas": [ { "question": "Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu'nun temeli nereye dayanmaktadır?", "id": 6869, "answers": [ { "answer_start": 139, "text": "Fatih Sultan Mehmet'in Top Döküm Tesislerini kurdurmasıyla" }, { "answer_start": 139, "text": "Fatih Sultan Mehmet'in Top Döküm Tesislerini kurdurmasıyla" }, { "answer_start": 139, "text": "Fatih Sultan Mehmet'in Top Döküm Tesislerini kurdurmasıyla" } ] } ], "context": "Değişik unvan ve statüler altında 15. yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu dönemine kadar inebilen tarihi bir geçmişe sahip olan kurumun temelleri Fatih Sultan Mehmet'in Top Döküm Tesislerini kurdurmasıyla atılmıştır. 15.Yüzyılın ikinci yarısından başlayarak Tophane-i Amire, 1832-1908 yılları arasında Tophane Müşirliği, 1908'den itibaren Harbiye Nezareti bünyesinde sürdürülen Osmanlı silah sanayi; İmparatorluğun çökmesi ile İstanbul’dan kaçırılan bir kısım tezgâh, teçhizat, malzeme ve ustalarla, 1921 yılında Atatürk’ün direktifi ile Kurtuluş Savaşı sırasında Ulusal Bağımsızlık hareketinin içerisinde yer almıştır. 1919-1923 döneminin ardından ise Askeri Fabrikalar Umum Müdürlüğü kurulmuştur. Merkezi Ankara'da olan bu oluşum, İstanbul, Kırıkkale ve yurdun birçok köşesinde yer alan kuruluşlarla, Cumhuriyet yönetiminin sanayi yapılanmasının temel taşlarından biri olmuştur." }, { "qas": [ { "question": "Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu bünyesinde kaç adet fabrika bulunmaktadır?", "id": 6870, "answers": [ { "answer_start": 580, "text": "18" }, { "answer_start": 580, "text": "18" }, { "answer_start": 580, "text": "18" } ] }, { "question": "Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu nerelerden sipariş almaktadır?", "id": 6871, "answers": [ { "answer_start": 393, "text": "gerek yurt içi, gerekse yurt dışından" }, { "answer_start": 393, "text": "gerek yurt içi, gerekse yurt dışından" }, { "answer_start": 393, "text": "gerek yurt içi, gerekse yurt dışından" } ] }, { "question": "Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu'nun sermayesinin tamamı neden devlet tarafından karşılanmasının başlıca sebebi nedir?", "id": 6872, "answers": [ { "answer_start": 7, "text": "değişen Dünya ve Türkiye koşulları" }, { "answer_start": 7, "text": "değişen Dünya ve Türkiye koşulları" }, { "answer_start": 7, "text": "değişen Dünya ve Türkiye koşulları" } ] } ], "context": "Kurum, değişen Dünya ve Türkiye koşulları, üretim/pazarlama anlayışındaki değişmeler ve gelişmeler ile NATO’ya girişimi sonucu hali hazırdaki kapasiteyi daha etkin ve verimli kullanabilmek amacıyla; 8 Mart 1950 tarihinde 5591 sayılı kanunla sermayesinin tamamı devlet tarafından karşılanan tüzel kişiliğe sahip Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu adı ile yeniden teşkilatlanmıştır. Zaman içinde gerek yurt içi, gerekse yurt dışından alınan önemli siparişler sonucunda ulaştığı ekonomik gücü çok iyi kullanan MKE, Savunma Sanayinin çeşitli alanlarında yatırımlarını gerçekleştirerek 18 büyük fabrika, 18000 kalifiye personel gibi bir büyüklüğe ulaşma başarısını göstermiş ve çok önemli hizmetlerine yıllarca devam etmiştir." }, { "qas": [ { "question": "Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu günümüzde hangi kurum ile ortak ilişkiler yürütmektedir?", "id": 6873, "answers": [ { "answer_start": 909, "text": "Türkiye Cumhuriyeti Millî Savunma Bakanlığı" }, { "answer_start": 909, "text": "Türkiye Cumhuriyeti Millî Savunma Bakanlığı" }, { "answer_start": 909, "text": "Türkiye Cumhuriyeti Millî Savunma Bakanlığı" } ] }, { "question": "Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu'nun sermaye sınırı ne kadardır?", "id": 6874, "answers": [ { "answer_start": 490, "text": "300 Milyon TL" }, { "answer_start": 490, "text": "300 Milyon TL" }, { "answer_start": 490, "text": "300 Milyon TL" } ] } ], "context": "Uzun bir süre yürürlükte kalan bu kanun, 1983 tarihli ve 105 sayılı Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu Kuruluşu Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile yürürlükten kaldırılmıştır. Kurum daha sonra bütün KİT’leri tek çatı altında toplayan ve 18 Haziran 1984 tarihinde çıkarılan 233 sayılı “Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında KHK” kapsamına alınmıştır. Halen 233 sayılı KHK ve bu KHK’ya dayanılarak 1984 yılında çıkarılan “MKE Kurumu Ana Statüsü” çerçevesinde faaliyetini sürdüren, sorumluluğu 300 Milyon TL olan sermayesi ile sınırlı, tamamen bir ticari kuruluş gibi karlılık ve verimlilik esas alınarak faaliyetini sürdüren ve ana görevi Türk Silahlı Kuvvetleri'nin her çeşit silah, mühimmat, roket, harp araç ve gereç ihtiyacını karşılamak olan kurumda; zaman içinde Türkiye endüstrisi ve ekonomisindeki gelişmeler paralelinde organizasyon değişiklikleri yapılmış olup günümüz itibarıyla Kurum faaliyetlerini, Türkiye Cumhuriyeti Millî Savunma Bakanlığı ile ilişkilendirilmiş olarak 10 Fabrika, 2 İşletme Müdürlüğünde çalışan yaklaşık 6000 personel ile yürütmektedir." }, { "qas": [ { "question": "Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu türkiyenin kaçıncı büyük sanayi kuruluşudur?", "id": 6875, "answers": [ { "answer_start": 135, "text": "130." }, { "answer_start": 135, "text": "130." }, { "answer_start": 135, "text": "130." } ] } ], "context": "MKE Kurumu, İstanbul Sanayi Odası tarafından her yıl yayımlanan Türkiye'nin en büyük 500 sanayi kuruluşu arasında 2015 yılı itibarıyla 130. sıradadır." }, { "qas": [ { "question": "Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu'nun tabanca kategorisindeki ürünleri nelerdir?", "id": 6876, "answers": [ { "answer_start": 19, "text": "Canik" }, { "answer_start": 19, "text": "Canik" }, { "answer_start": 19, "text": "Canik" } ] } ], "context": "Kırıkkale Tabanca\r\nCanik" }, { "qas": [ { "question": "Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu'nun saldırı tüfeği kategorisinde ki ürünleri nelerdir?", "id": 6877, "answers": [ { "answer_start": 33, "text": "G3A3" }, { "answer_start": 33, "text": "G3A3" }, { "answer_start": 33, "text": "G3A3" } ] } ], "context": "MKEK MPT\r\nMKE T-50\r\nMKEK HK-33E\r\nG3A3\r\n" }, { "qas": [ { "question": "Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu'nun makinalı tabanca kategorisinde ki ürünleri nelerdir?", "id": 6878, "answers": [ { "answer_start": 10, "text": "Mp 5" }, { "answer_start": 10, "text": "Mp 5" }, { "answer_start": 10, "text": "Mp 5" } ] } ], "context": "MKEK T94\r\nMp 5" }, { "qas": [ { "question": "Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu'nun keskin nişancı tüfeği kategorisinde ki ürünleri nelerdir?", "id": 6879, "answers": [ { "answer_start": 22, "text": "MKEK T-12" }, { "answer_start": 22, "text": "MKEK T-12" }, { "answer_start": 22, "text": "MKEK T-12" } ] } ], "context": "MKEK JNG90 (BORA-12)\r\nMKEK T-12\r\n" }, { "qas": [], "context": "MKEK T40" } ] }, { "title": "Hoca Sadeddin Efendi", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Hoca Sadeddin Efendi’nin mesleği nedir?", "id": 7462, "answers": [ { "answer_start": 58, "text": "Türk tarihçi, şeyhülislam ve müderris" }, { "answer_start": 58, "text": "Türk tarihçi, şeyhülislam ve müderris" }, { "answer_start": 58, "text": "Türk tarihçi, şeyhülislam ve müderris" } ] }, { "question": "Hoca Sadeddin Efendi kaç yılları arasında yaşamıştır?", "id": 7463, "answers": [ { "answer_start": 22, "text": "1536/7, İstanbul - 1599, İstanbul" }, { "answer_start": 22, "text": "1536/7, İstanbul - 1599, İstanbul" }, { "answer_start": 22, "text": "1536/7, İstanbul - 1599, İstanbul" } ] } ], "context": "Hoca Sadeddin Efendi (1536/7, İstanbul - 1599, İstanbul), Türk tarihçi, şeyhülislam ve müderris." }, { "qas": [ { "question": "Hoca Sadeddin Efendi kimlerin sadrazamlığa gelmesine katkıda bulunmuştur?", "id": 7464, "answers": [ { "answer_start": 1357, "text": "Cerrah Mehmed Paşa ve Damat İbrahim Paşa" }, { "answer_start": 1357, "text": "Cerrah Mehmed Paşa ve Damat İbrahim Paşa" }, { "answer_start": 1357, "text": "Cerrah Mehmed Paşa ve Damat İbrahim Paşa" } ] }, { "question": "Hoca Sadeddin Efendi’nin şeyhülislamlığına karşı çıkanlara ne olmuştur?", "id": 7465, "answers": [ { "answer_start": 1258, "text": "görevden aldırtarak idam edilmesini sağladı" }, { "answer_start": 1258, "text": "görevden aldırtarak idam edilmesini sağladı" }, { "answer_start": 1258, "text": "görevden aldırtarak idam edilmesini sağladı" } ] }, { "question": "Hoca Sadeddin Efendi kaç yılında şeyhülislam olmuştur?", "id": 7466, "answers": [ { "answer_start": 1030, "text": "1598 yılında" }, { "answer_start": 1030, "text": "1598 yılında" }, { "answer_start": 1030, "text": "1598 yılında" } ] }, { "question": "Hoca Sadeddin Efendi kimden sonra şeyhülislam görevini almıştır?", "id": 7467, "answers": [ { "answer_start": 1055, "text": "Bostanzade Mehmed Efendi" }, { "answer_start": 1055, "text": "Bostanzade Mehmed Efendi" }, { "answer_start": 1055, "text": "Bostanzade Mehmed Efendi" } ] }, { "question": "Sadrazam İbrahim Paşa’yı tutan valide nasıl etkisiz hale getirilmiştir?", "id": 7468, "answers": [ { "answer_start": 856, "text": "Safiye Sultan'ın etkisiyle" }, { "answer_start": 856, "text": "Safiye Sultan'ın etkisiyle" }, { "answer_start": 856, "text": "Safiye Sultan'ın etkisiyle" } ] }, { "question": "Hoca Sadeddin Efendi zamanında kim sadrazamlığa getirilmiştir?", "id": 7469, "answers": [ { "answer_start": 737, "text": "Cigalazade Yusuf Sinan Paşa" }, { "answer_start": 737, "text": "Cigalazade Yusuf Sinan Paşa" }, { "answer_start": 737, "text": "Cigalazade Yusuf Sinan Paşa" } ] }, { "question": "Hoca Sadeddin Efendi padişahın savaş alanından ayrılmamasını sağlayarak hangi savaşın kazanılmasında önemli rol oynamıştır?", "id": 7470, "answers": [ { "answer_start": 572, "text": "Haçova Savaşında " }, { "answer_start": 572, "text": "Haçova Savaşında " }, { "answer_start": 572, "text": "Haçova Savaşında " } ] }, { "question": "Hoca Sadeddin Efendi ne zamandan itibaren devlet işlerinde etkili olmuştur?", "id": 7471, "answers": [ { "answer_start": 305, "text": "1574 yılında III. Murad'ın tahta çıkması ile" }, { "answer_start": 305, "text": "1574 yılında III. Murad'ın tahta çıkması ile" }, { "answer_start": 305, "text": "1574 yılında III. Murad'ın tahta çıkması ile" } ] }, { "question": "Hoca Sadeddin Efendi hangi sıfatla devlet işlerinde etkili olmuştur?", "id": 7472, "answers": [ { "answer_start": 359, "text": "Hace-i Sultani " }, { "answer_start": 359, "text": "Hace-i Sultani " }, { "answer_start": 359, "text": "Hace-i Sultani " } ] }, { "question": "Hoca Sadeddin Efendi hangi padişahın şehzadeliğinde müderrisi olmuştur?", "id": 7473, "answers": [ { "answer_start": 193, "text": "Şehzade Murad'ın (III. Murad)" }, { "answer_start": 193, "text": "Şehzade Murad'ın (III. Murad)" }, { "answer_start": 193, "text": "Şehzade Murad'ın (III. Murad)" } ] }, { "question": "Hoca Sadeddin Efendi ilmiye sınıfında hangi yıllarda müderrislik yapmıştır?", "id": 7474, "answers": [ { "answer_start": 125, "text": "1556 ila 1573 yılları arasında " }, { "answer_start": 125, "text": "1556 ila 1573 yılları arasında " }, { "answer_start": 125, "text": "1556 ila 1573 yılları arasında " } ] } ], "context": "I. Selim'in Nedimi Hasan Can'ın oğlu olarak 1536/37 yılında İstanbul'da doğdu. İyi bir eğitim gördü, ilmiye sınıfına girerek 1556 ila 1573 yılları arasında müderrislik yaptı. Manisa'da bulunan Şehzade Murad'ın (III. Murad) hocalığı ile görevlendirilmesi sonraki yıllarda hızla yükselmesine yardımcı oldu. 1574 yılında III. Murad'ın tahta çıkması ile birlikte Hace-i Sultani sıfatıyla devlet işlerinde etkili oldu. Bu sıfatını daha sonra tahta çıkan III. Mehmed'in döneminde de koruyarak padişah üzerinde nüfuzu sayesinde iç ve dış siyasette etkin rol oynadı. 1596 yılında Haçova Savaşında padişahı savaş alanından ayrılmamasına ikna ederek Haçova Zaferinin kazanılmasında önemli ve etkin rol oynadı. Haçova Savaşında yararlılığı görülen Cigalazade Yusuf Sinan Paşa'nın sadrazamlığa getirilmesini sağladı. Ancak önceki sadrazam İbrahim Paşa'yı tutan valide Safiye Sultan'ın etkisiyle gözden düştü. Sürgüne gönderilmekten güçlükle kurtulabildi ve devlet işlerine karışmaması koşuluyla İstanbul'da kalmasına izin verildi. Bu süreçte 1598 yılında şeyhülislam Bostanzade Mehmed Efendi'nin ölümü üzerine karşı çıkmalar olmasına karşın şeyhülislamlığa getirildi. 1598 yılında şeyhülislam olarak görevlendirilmesine karşı çıkan sadrazam Hadım Hasan Paşa'yı padişaha görevden aldırtarak idam edilmesini sağladı. Sonrasında sadrazamlığa sırasıyla gelmesini sağladığı Cerrah Mehmed Paşa ve Damat İbrahim Paşa üzerinde etkili olarak yer yer devlet işlerine müdahalelerde de bulundu." }, { "qas": [ { "question": "Hoca Sadeddin Efendi hangi eserleri tercüme etmiştir?", "id": 7475, "answers": [ { "answer_start": 218, "text": "Molla Muslihittin Lari'nin iki eseri ile Abdülkadir Geylani'nin Menakıbını Türkçeye tercüme etti." }, { "answer_start": 218, "text": "Molla Muslihittin Lari'nin iki eseri ile Abdülkadir Geylani'nin Menakıbını Türkçeye tercüme etti." }, { "answer_start": 218, "text": "Molla Muslihittin Lari'nin iki eseri ile Abdülkadir Geylani'nin Menakıbını Türkçeye tercüme etti." } ] }, { "question": "Hoca Sadeddin Efendi asıl ününü neyle kazanmıştır?", "id": 7476, "answers": [ { "answer_start": 110, "text": "Hoca Tarihi olarak da anılan Tac üt-tevarih isimli yapıtıyla" }, { "answer_start": 110, "text": "Hoca Tarihi olarak da anılan Tac üt-tevarih isimli yapıtıyla" }, { "answer_start": 110, "text": "Hoca Tarihi olarak da anılan Tac üt-tevarih isimli yapıtıyla" } ] } ], "context": "Şeyhülislam olarak fetva yazımında büyük yetenek gösterdi. Şeyhülislamlığı ve müderrisliği dışında asıl ününü Hoca Tarihi olarak da anılan Tac üt-tevarih isimli yapıtıyla kazandı. Ayrıca padişah III. Murad'ın emri ile Molla Muslihittin Lari'nin iki eseri ile Abdülkadir Geylani'nin Menakıbını Türkçeye tercüme etti." }, { "qas": [ { "question": "Hoca Sadeddin Efendi’nin mezarı nerededir?", "id": 7477, "answers": [ { "answer_start": 463, "text": "Eyüpsultan semtinde, Saçlı Abdülkadir Efendi Cami haziresindedir" }, { "answer_start": 463, "text": "Eyüpsultan semtinde, Saçlı Abdülkadir Efendi Cami haziresindedir" }, { "answer_start": 463, "text": "Eyüpsultan semtinde, Saçlı Abdülkadir Efendi Cami haziresindedir" } ] }, { "question": "Hoca Sadeddin Efendi’nin oğlu Esad Efendi kaç yaşındayken İstanbul kadısı oldu?", "id": 7478, "answers": [ { "answer_start": 291, "text": "25 yaşında" }, { "answer_start": 291, "text": "25 yaşında" }, { "answer_start": 291, "text": "25 yaşında" } ] }, { "question": "Hoca Sadeddin Efendi’nin oğlu Mehmed Efendi hangi görevlere getirilmiştir?", "id": 7479, "answers": [ { "answer_start": 47, "text": "Mekke Kadısı ve hemen ardından İstanbul Kadısı tayin edildi. İki ay kadar sonra da Anadolu Kazaskeri oldu" }, { "answer_start": 47, "text": "Mekke Kadısı ve hemen ardından İstanbul Kadısı tayin edildi. İki ay kadar sonra da Anadolu Kazaskeri oldu" }, { "answer_start": 47, "text": "Mekke Kadısı ve hemen ardından İstanbul Kadısı tayin edildi. İki ay kadar sonra da Anadolu Kazaskeri oldu" } ] } ], "context": "Büyük oğlu Mehmed Efendi henüz oldukça gençken Mekke Kadısı ve hemen ardından İstanbul Kadısı tayin edildi. İki ay kadar sonra da Anadolu Kazaskeri oldu; bu tarihte 29 yaşında idi. Diğer oğlu Esad Efendi medreseden birdenbire Edirne Kadılığına geçti ve arkasında İstanbul'a kadı oldu, henüz 25 yaşında idi. Bu atamalarla hakiki alimler geri planda kalmış; Şeyhülislam, kazasker, padişah hocası gibi önde gelenlerin çocukları iyi mevkiilere gelir olmuştur. Mezarı Eyüpsultan semtinde, Saçlı Abdülkadir Efendi Cami haziresindedir." }, { "qas": [ { "question": "Hoca Sadeddin Efendi, Abdülkadir Geylani’nin hangi eserini Türkçeye tercüme etmiştir?", "id": 7480, "answers": [ { "answer_start": 358, "text": "Menakıb" }, { "answer_start": 358, "text": "Menakıb" }, { "answer_start": 358, "text": "Menakıb" } ] }, { "question": "Tac üt-tevarih adlı eserin ana konusu nedir?", "id": 7481, "answers": [ { "answer_start": 67, "text": "kuruluşundan I. Selim'in ölümüne kadar Osmanlı Tarihi" }, { "answer_start": 67, "text": "kuruluşundan I. Selim'in ölümüne kadar Osmanlı Tarihi" }, { "answer_start": 67, "text": "kuruluşundan I. Selim'in ölümüne kadar Osmanlı Tarihi" } ] } ], "context": "== Yapıtları ==\r\nTelif ve tercüme olarak:\r\nTac üt-tevarih (Telif - kuruluşundan I. Selim'in ölümüne kadar Osmanlı Tarihi)\r\nSelimname (Telif - Babası Hasan Can'ın anlatıklarına göre)\r\nMolla Muslihittin Lari - Mir-ât ül-edvâr (Farsçadan Türkçeye tercüme yaptı)\r\nMolla Muslihittin Lari - Mirkat ül-ahbâr (Farsçadan Türkçeye tercüme yaptı)\r\nAbdülkadir Geylani - Menakıb (Türkçeye tercüme yaptı)" } ] }, { "title": "Hârizmî", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Cebir alanındaki çalışmaları, 16. yüzyıla kadar hangi üniversitelerde temel matematik ders kitabı olarak kullanılmıştır?", "id": 7557, "answers": [ { "answer_start": 894, "text": "Avrupa üniversitelerinde" }, { "answer_start": 894, "text": "Avrupa üniversitelerinde" }, { "answer_start": 894, "text": "Avrupa üniversitelerinde" } ] }, { "question": "Harezmi neyin atası olarak tanımlanmaktadır?", "id": 7558, "answers": [ { "answer_start": 795, "text": "cebrin atası ya da kurucusu olarak" }, { "answer_start": 795, "text": "cebrin atası ya da kurucusu olarak" }, { "answer_start": 795, "text": "cebrin atası ya da kurucusu olarak" } ] }, { "question": "Cebiri bağımsız bir disiplin olarak öğreten, \"indirgeme\" ve \"dengeleme\" (denklemin farklı taraflarındaki benzer terimlerin aynı tarafa alınarak sadeleştirilmesi) yöntemlerini tanıtan ilk kişi kimdir?", "id": 7559, "answers": [ { "answer_start": 186, "text": "Hârizmî " }, { "answer_start": 186, "text": "Hârizmî " }, { "answer_start": 186, "text": "Hârizmî " } ] }, { "question": "Hârizmî 780 yılında Harezm bölgesinin hangi şehrinde dünyaya gelmiştir?", "id": 7560, "answers": [ { "answer_start": 224, "text": "Hive şehrinde" }, { "answer_start": 224, "text": "Hive şehrinde" }, { "answer_start": 224, "text": "Hive şehrinde" } ] }, { "question": " Matematik, gökbilim, coğrafya ve algoritma alanlarında çalışmış Fars bilim insanı kimdir?", "id": 7561, "answers": [ { "answer_start": 59, "text": "Hârizmî" }, { "answer_start": 59, "text": "Hârizmî" }, { "answer_start": 59, "text": "Hârizmî" } ] } ], "context": "ârizmî () ya da tam adıyla Ebû Ca'fer Muhammed bin Mûsâ el-Hârizmî, (d. 780, Harezm - ö. 850, Bağdat), Matematik, gökbilim, coğrafya ve algoritma alanlarında çalışmış Fars bilim insanı. Hârizmî 780 yılında Harezm bölgesinin Hive şehrinde dünyaya gelmiştir. 850 yılında Bağdat'ta vefat etmiştir.\r\n\r\nHint rakamları üzerine yaptığı çalışmaların Latince çevirileri ondalık konumsal sayı sistemini 12. yüzyılda batı dünyasına tanıtmıştır. El-Harezmī'nin Tamamlama ve Dengeleme ile Hesaplamaya Dair Özlü Kitabı doğrusal ve ikinci dereceden denklemlerin ilk sistematik çözümünü sunmuştur. Cebiri bağımsız bir disiplin olarak öğreten, \"indirgeme\" ve \"dengeleme\" (denklemin farklı taraflarındaki benzer terimlerin aynı tarafa alınarak sadeleştirilmesi) yöntemlerini tanıtan ilk kişi olduğu için, Harezmi cebrin atası ya da kurucusu olarak tanımlanmıştır. Cebir alanındaki çalışmaları, 16. yüzyıla kadar Avrupa üniversitelerinde temel matematik ders kitabı olarak kullanılmıştır.\r\nBatlamyus’un “Coğrafya” isimli yapıtını gözden geçirerek düzenlemiş, astronomi ve astroloji alanında çalışmalar yapmıştır. \r\nBazı kelimeler el-Harezmī'nin matematiğe olan katkılarının önemini yansıtır. “Cebir” kelimesi ikinci dereceden denklemleri çözmek için kullandığı iki işlemden biri olan el-cebirden türemiştir. Algoritma kelimesi ise isminin Latin biçimi olan Algoritmi’den gelmektedir.Ayrıca ismi her ikisi de basamak anlamına gelen, (İspanyolca) guarismo ve (Portekizce) algarismo kelimelerinin kökenini oluşturur.\r\n" }, { "qas": [ { "question": "Devrinde bilginleri himayesi ile meşhur olan Abbasi halifesi Mem'un Harezmi'deki ilim kabiliyetinden haberdar olunca onu kendisi tarafından nerede görevlendirir?", "id": 7562, "answers": [ { "answer_start": 2673, "text": "Antik Mısır, Mezopotamya, Yunan ve Hint medeniyetlerine ait eserlerle zenginleştirilmiş Bağdat Saray Kütüphanesi'nin idaresinde" }, { "answer_start": 2673, "text": "Antik Mısır, Mezopotamya, Yunan ve Hint medeniyetlerine ait eserlerle zenginleştirilmiş Bağdat Saray Kütüphanesi'nin idaresinde" }, { "answer_start": 2673, "text": "Antik Mısır, Mezopotamya, Yunan ve Hint medeniyetlerine ait eserlerle zenginleştirilmiş Bağdat Saray Kütüphanesi'nin idaresinde" } ] }, { "question": "Harezmi’nin aslında üç Banū Mûsā'dan en büyüğü olan Muḥammad ibn Mûsā ibn Shākir ile aynı kişi olabileceği görüşüne sahip kişi kimdir?", "id": 7563, "answers": [ { "answer_start": 2122, "text": "Douglas Morton Dunlop" }, { "answer_start": 2122, "text": "Douglas Morton Dunlop" }, { "answer_start": 2122, "text": "Douglas Morton Dunlop" } ] }, { "question": " Harezmi, halife El-Memun tarafından bağdat’da inşa edilmiş Bilgelik Evi’nde bilim adamı olarak hangi alanlarda çalışmalar yapmıştır?", "id": 7564, "answers": [ { "answer_start": 2000, "text": "Yunanca ve Sanskritçe bilimsel el yazmalarının tercümesini de içeren bilim ve matematik alanlarında çalışmalar yapmıştır" }, { "answer_start": 2000, "text": "Yunanca ve Sanskritçe bilimsel el yazmalarının tercümesini de içeren bilim ve matematik alanlarında çalışmalar yapmıştır" }, { "answer_start": 2000, "text": "Yunanca ve Sanskritçe bilimsel el yazmalarının tercümesini de içeren bilim ve matematik alanlarında çalışmalar yapmıştır" } ] }, { "question": "Muḥammad ibn Musa el-Harezmi el-Majusi el-Kurtubalı ismindeki Kurtubalı sıfatı onun nereden gelmiş olabileceğine işaret eder?", "id": 7565, "answers": [ { "answer_start": 450, "text": "Bağdat'taki bir bağcılık bölgesi olan Kurtuba’dan (Qatrabbul) gelmiş olabileceğine işaret eder" }, { "answer_start": 450, "text": "Bağdat'taki bir bağcılık bölgesi olan Kurtuba’dan (Qatrabbul) gelmiş olabileceğine işaret eder" }, { "answer_start": 450, "text": "Bağdat'taki bir bağcılık bölgesi olan Kurtuba’dan (Qatrabbul) gelmiş olabileceğine işaret eder" } ] }, { "question": "El-Harezmi'ye Muhammed ibn El-Tabari ona ismini ne olarak vermiştir?", "id": 7566, "answers": [ { "answer_start": 293, "text": "Muḥammad ibn Musa el-Harezmi el-Majusi el-Kurtubalı" }, { "answer_start": 293, "text": "Muḥammad ibn Musa el-Harezmi el-Majusi el-Kurtubalı" }, { "answer_start": 293, "text": "Muḥammad ibn Musa el-Harezmi el-Majusi el-Kurtubalı" } ] } ], "context": "== Hayatı ==\r\n\r\nEl-Harezmi'nin hayatına dair kesin olarak bilinen ayrıntı az sayıdadır. İranlı bir ailede Büyük Horasan’ın Harezm şehrinde (modern Hive,Harezm bölgesi,Özbekistan) doğmuştur. 780 yılında doğduğu bazı kaynaklarda geçse de bu kesin değildir.\r\n \r\nMuhammed ibn El-Tabari ona ismini Muḥammad ibn Musa el-Harezmi el-Majusi el-Kurtubalı(محمد بن موسى الخوارزميّ المجوسـيّ القطربّـليّ) olarak verir. Öte yandan ismindeki Kurtubalı sıfatı, onun Bağdat'taki bir bağcılık bölgesi olan Kurtuba’dan (Qatrabbul) gelmiş olabileceğine işaret eder. Ancak Rashed başka bir görüş ileri sürmektedir:\r\n\r\nTabari’nin ikinci alıntısı olan “Muhammad ibn Mūsa al-Khwārizmī and al-Majūsi al-Qutrubbulli,\"yı okuyabilmak için bu dönem üzerine uzman bir filolog olmaya gerek yoktur. “al-Khwārizmī” ve “al-Majūsi al-Qutrubbulli” arasında ilk kopyalarda atlanmış olan, “ve” anlamına gelen “wa” harfi (Arapça 'و', birleşme için kullanılan) bize iki ayrı kişi olduklarını göserir.Eğer Harezmi’nin kişiliğine ilişkin bir dizi hata yapılmamış olsaydı değinmeye değer olmazdı.\r\n\r\nToomer, el-Harezmi’nin dini görüşü ile ilgili şöyle yazmaktadır:\r\nEl-Tabari tarafından kendisine verilen bir başka sıfat olan \"al-Majūsī\", onun eski Zerdüşt dinine bağlı olduğuna işaret etmektedir. O zamanlarda İranlı bir insan için gerçek olaması çok muhtemel olan bu görüşün aksine, Harezmi’nin Cebir adlı eserinde yazdığı dindar önsöz sebebiyle onun aslında Sünni bir Müslüman olduğunu göstermektedir.Bu sebeple yalnızca gençliğinde Zerdüşt olması muhtemeldir.\r\nIbn el-Nedīm’in Kitāb al-Fihrist adlı eseri Harezmi’nin kısa bir biyografisiyle birlikte yaptığı çalışmaların bir listesini içermektedir. El-Harezmi çalışmalarının çoğunu 813 ile 833 yılları arasında gerçekleştirmiştir. Müslümanların İran’ı fethinden sonra, Bağdat bilimsel çalışmaların ve ticaretin merkezi oldu ve biçok tüccar ve bilim adamı Harezmi gibi Bağdat’a seyahat ettiler. Harezmi, halife El-Memun tarafından bağdat’da inşa edilmiş Bilgelik Evi’nde bilim adamı olarak Yunanca ve Sanskritçe bilimsel el yazmalarının tercümesini de içeren bilim ve matematik alanlarında çalışmalar yapmıştır. Douglas Morton Dunlop, Harezmi’nin aslında üç Banū Mûsā'dan en büyüğü olan Muḥammad ibn Mûsā ibn Shākir ile aynı kişi olabileceği görüşündedir.\r\n\r\nHorasan bölgesinde bulunan Harezm'de temel eğitimini alan Harezmi, gençliğinin ilk yıllarında Bağdat'taki ileri bilim atmosferinin varlığını öğrenir. İlmî konulara meraklı olan Harezmi bu konularda çalışma idealini gerçekleştirmek için Bağdat'a gelir ve yerleşir. Devrinde bilginleri himayesi ile meşhur olan Abbasi halifesi Mem'un Harezmi'deki ilim kabiliyetinden haberdar olunca onu kendisi tarafından Antik Mısır, Mezopotamya, Yunan ve Hint medeniyetlerine ait eserlerle zenginleştirilmiş Bağdat Saray Kütüphanesi'nin idaresinde görevlendirilir.\r\n" }, { "qas": [ { "question": "Harezmi, Batlamyus’un neyle ilgili verilerini sistematize edip düzeltmiştir?", "id": 7567, "answers": [ { "answer_start": 702, "text": "Batlamyus’un Afrika ve Orta Doğu'yla ilgili verilerini " }, { "answer_start": 702, "text": "Batlamyus’un Afrika ve Orta Doğu'yla ilgili verilerini " }, { "answer_start": 702, "text": "Batlamyus’un Afrika ve Orta Doğu'yla ilgili verilerini " } ] }, { "question": "Harezminin hangi kitabı Hint-Arap rakam sisteminin Ortadoğu ve Avrupa'ya yayılmasının ana sebebi olmuştur?", "id": 7568, "answers": [ { "answer_start": 395, "text": "Hint Rakamlarıyla Hesaplama Üzerine" }, { "answer_start": 395, "text": "Hint Rakamlarıyla Hesaplama Üzerine" }, { "answer_start": 395, "text": "Hint Rakamlarıyla Hesaplama Üzerine" } ] }, { "question": "Harezminin Doğrusal ve ikinci dereceden denklemleri çözmeye yönelik sistematik yaklaşımıyla cebrin ortaya çıkmasına neden olan kitabının başlığı nedir?", "id": 7569, "answers": [ { "answer_start": 288, "text": "Tamamlama ve Dengeleme ile Hesaplama Üzerine Özlü Kitap" }, { "answer_start": 288, "text": "Tamamlama ve Dengeleme ile Hesaplama Üzerine Özlü Kitap" }, { "answer_start": 288, "text": "Tamamlama ve Dengeleme ile Hesaplama Üzerine Özlü Kitap" } ] }, { "question": "El-Harezmī'nin matematik, coğrafya, astronomi ve haritacılığa katkısı hangi alandaki yeniliğin temelini oluşturmuştur?", "id": 7570, "answers": [ { "answer_start": 89, "text": "cebir ve trigonometride" }, { "answer_start": 89, "text": "cebir ve trigonometride" }, { "answer_start": 89, "text": "cebir ve trigonometride" } ] } ], "context": "==Çalışmaları ==\r\nEl-Harezmī'nin matematik, coğrafya, astronomi ve haritacılığa katkısı, cebir ve trigonometride yeniliğin temelini oluşturdu. Doğrusal ve ikinci dereceden denklemleri çözmeye yönelik sistematik yaklaşımıyla cebrin ortaya çıkmasına neden olan kitabının başlığı şöyledir, “Tamamlama ve Dengeleme ile Hesaplama Üzerine Özlü Kitap”.\r\n\r\n820 yılında Harezmi tarafından yazılmış olan “Hint Rakamlarıyla Hesaplama Üzerine” isimli kitap Hint-Arap rakam sisteminin Ortadoğu ve Avrupa'ya yayılmasının ana sebebidir. Laticeye Algoritmi de numero Indorum olarak çevrilmiştir. \r\nÇalışmalarından bazıları Fars ve Babillerin astronomisi, Hint sayıları ve Yunan matematiği üzerine kuruludur.\r\nHarezmi, Batlamyus’un Afrika ve Orta Doğu'yla ilgili verilerini sistematize etti ve düzeltti.\r\n\r\nBir diğer önemli kitap olan Kitab surat al-ard (Dünya’nın görünüşü; Coğrafya olarak tercüme edildi), Batlamyus’un Coğrafyası’ndaki yerlerin koordinatlarını temel almakla birlikte, Akdeniz, Asya ve Afrika için var olan değerleri geliştirerek sunmuştur.\r\nHalife el-Memun tarafından dünyanın çevresini belirlemek ve bir dünya haritası hazırlamak için görevlendilen 70 kadar coğrafyacıya eşlik edip ve projeye yardım etmiştir.\r\n\r\n12. yüzyılda eserlerinin Latince çevirileri vasıtasıyla Avrupa'ya yayılmasıyla birlikte Avrupa'da matematiğin gelişimi üzerinde derin bir etkisi olmuştur.\r\n" }, { "qas": [ { "question": "harezminin şehirlere ait 2402 adet koordinatın listesini ve coğrafi özellikleri içeren kitabının ismi?", "id": 7571, "answers": [ { "answer_start": 6945, "text": "Dünyanın Tanımı Kitabı" }, { "answer_start": 6945, "text": "Dünyanın Tanımı Kitabı" }, { "answer_start": 6945, "text": "Dünyanın Tanımı Kitabı" } ] }, { "question": " El-Harezmî'nin üçüncü önemli eseri, onun ‘Coğrafya’sı olarak da bilinen, 833 yılında bitirdiği eseri nedir?", "id": 7572, "answers": [ { "answer_start": 6945, "text": "Dünyanın Tanımı Kitabı" }, { "answer_start": 6945, "text": "Dünyanın Tanımı Kitabı" }, { "answer_start": 6945, "text": "Dünyanın Tanımı Kitabı" } ] }, { "question": "El-Harezmi’nin takvimsel ve astronomik hesaplamalara dayanan,içerisinde bir sinus değeri tablosu ile birlikte 116 adet takvimsel, astronomik ve astrolojik veriyi barındıran çalışmanın ismi?", "id": 7573, "answers": [ { "answer_start": 5267, "text": "Zīj el-Sindhind" }, { "answer_start": 5267, "text": "Zīj el-Sindhind" }, { "answer_start": 5267, "text": "Zīj el-Sindhind" } ] }, { "question": "el-Harezmi tarafından geliştirilen Hint-Arap rakamlarıyla aritmetik gerçekleştirme tekniğinden türetilen terimin ismi nedir?", "id": 7574, "answers": [ { "answer_start": 4973, "text": "Algoritma" }, { "answer_start": 4973, "text": "Algoritma" }, { "answer_start": 4973, "text": "Algoritma" } ] }, { "question": "Cebir'in babası olarak bilinen kişi kimdir?", "id": 7575, "answers": [ { "answer_start": 1893, "text": "Harezmi" }, { "answer_start": 1893, "text": "Harezmi" }, { "answer_start": 1893, "text": "Harezmi" } ] }, { "question": "Bir dönem bulunduğu Hindistan’da sayıları ifade etmek için harfler ya da heceler yerine basamaklı sayı sisteminin kullanıldığını saptanan tanınmış kişi kimdir?", "id": 7576, "answers": [ { "answer_start": 1893, "text": "Harezmi" }, { "answer_start": 1893, "text": "Harezmi" }, { "answer_start": 1893, "text": "Harezmi" } ] }, { "question": "Tamamlama ve Dengeleme ile Hesaplama Üzerine Özlü Kitap'ı ne özelliği taşımaktadır?", "id": 7577, "answers": [ { "answer_start": 728, "text": "doğu ve batının ilk müstakil cebir kitabı olma özelliğini" }, { "answer_start": 728, "text": "doğu ve batının ilk müstakil cebir kitabı olma özelliğini" }, { "answer_start": 728, "text": "doğu ve batının ilk müstakil cebir kitabı olma özelliğini" } ] }, { "question": "Harezminin tamamlama ve Dengeleme ile Hesaplama Üzerine Özlü Kitap 820 yılı dolaylarında yazılmış olup ne kitabıdır", "id": 7578, "answers": [ { "answer_start": 228, "text": "matematik kitabıdır" }, { "answer_start": 228, "text": "matematik kitabıdır" }, { "answer_start": 228, "text": "matematik kitabıdır" } ] } ], "context": "== Cebir alanındaki çalışmaları ==\r\nTamamlama ve Dengeleme ile Hesaplama Üzerine Özlü Kitap (Arapça: الكتاب المختصر في حساب الجبر والمقابلة al-Kitāb al-mukhtaṣar fī ḥisāb al-jabr wal-muqābala) 820 yılı dolaylarında yazılmış bir matematik kitabıdır. Bu kitap ticaret,ölçüm ve yasal miras alanlarında, çok geniş yelpazedeki problemlerin çözümü için örnekler ve uygulamalarla dolu popüler bir hesaplama çalışması olarak halife el-Memun’un teşviki ile yazılmıştır. “Cebir” terimi bu kitapta tanımlanan temel işlemlerden biri olan denklemlerden gelmektedir. ( al-jabr, manası \"restorasyon\" dır, terimlerin birleştirilmesi veya sadeleştirilmesi için denklemin her iki tarafına bir sayı eklenmesi anlamına gelir). Bu eser aynı zamanda doğu ve batının ilk müstakil cebir kitabı olma özelliğini taşımaktadır. Bu kitap Robert of Chester (Segovia, 1145) ve daha sonra Gerard of Cremona tarafından Latinceye çevrilmiştir. Özgün bir Arapça kopyası Oxford'da bulunmaktadır ve F. Rosen tarafından 1831 yılında tercüme edilmiştir. Latince bir çevirisi Cambridge'de muhafaza edilmektedir.\r\n\r\nMatematik alanındaki çalışmaları cebirin temelini oluşturmuştur. Bir dönem bulunduğu Hindistan’da sayıları ifade etmek için harfler ya da heceler yerine basamaklı sayı sisteminin kullanıldığını saptamıştır. Harezmî'nin bu konuda yazdığı kitabın Algoritmi de numero Indorum adıyla Latinceye tercüme edilmesi sonucu, sembollerden oluşan bu sistem ve sıfır, 12. yüzyılda batı dünyasına sunulmuştur. Hesab-ül Cebir vel-Mukabele adlı kitabı, matematik tarihinde, birinci ve ikinci dereceden denklemlerin sistematik çözümlerinin yer aldığı ilk eserdir. Bu nedenle Harezmî (Diophantus ile birlikte) \"Cebir'in babası\" olarak da bilinir. İngilizcedeki \"algebra\" ve bunun Türkçedeki karşılığı olan \"cebir\" sözcüğü, Harezmî'nin kitabındaki ikinci dereceden denklemleri çözme yöntemlerinden biri olan \"el-cebr\"den gelmektedir.\r\n\r\nHarezmi sıfır rakamını (0) ve x bilinmeyenini kullandığı bilinen ilk kişidir.\r\n\r\nİkinci dereceye kadar polinom denklemlerinin çözülmesinin kapsamlı bir hesabını sağlamıştır ve terimleri bir denklemin diğer tarafına aktarmaya istinaden, diğer bir deyişle denklemin zıt taraflarındaki benzer terimleri iptal etmek olan, “indirgeme” ve “dengeleme” temel metodlarını ele almıştır.\r\n\r\nEl-Harezmī'nin doğrusal ve ikinci dereceden denklemleri çözme yöntemi, denklemi altı standart formdan birine indirgeyerek başlar.\r\n\r\nKarelerin köklere eşitlenmesi (ax2 = bx)\r\nKarelerin sayıya eşitlenmesi (ax2 = c)\r\nKöklerin sayıya eşitlenmesi (bx = c)\r\nKarelerin ve köklerin sayıya eşitlenmesi (ax2 + bx = c)\r\nKarelerin ve sayı köklere eşitlenmesi (ax2 + c = bx)\r\nKöklerin ve sayı karelere eşitlenmesi (bx + c = ax2)\r\n\r\nKarenin katsayısını bölme ve al-jabr (Arapça: الجبر‎ \"düzenleme\" or \"tamamlama\") ve al-muqābala (“dengeleme”) işlemleri.Cebir, denklemin her bir yanına aynı değeri ekleyerek negatif birimleri, kökleri ve kareleri kaldırma işlemidir. Örneğin, x2 = 40x−4x2 denklemi 5x2 = 40x 'e dönüştürülür. Al-Muqābala, aynı türden terimleri denklemin aynı tarafına getirme işlemidir. Örneğin, x2+14 = x+5 denklemi x2+9 = x halini alır.\r\n\r\nYukarıdaki gösterimler, kitabın ele aldığı problem türleri için modern matematiksel gösterimi kullanır. Ancak Harezmi’nin zamanında bu matematiksel ifadelerin büyük çoğunluğu henüz bulunmamıştı, bu sebepten dolayı problemleri ve çözümlerini sunmak için basit metinler kullanmak zorunda kaldı. Örneğin bir problemle ilgili şöyle yazmıştır (1831 deki bir çeviriden)\r\nBu işlem “şey” (شيء shayʾ) yerine modern gösterim olan “x” ifadesi kullanılarak şu adımlar izlenerek yapılır;\r\nDenklemin kökleri 'p' ve 'q' olsun, sonra , ve\r\n\r\nDolayısıyla köklerden biri şu şekildedir:\r\nEbu Hanife Dineverî, Ebu Kamil Şüca bin Aslam, Ebu Muḥammad el-Adli, Abū Yūsuf al-Miṣṣīṣī, Abdülhamid İbni Türk, Sind ibn Ali-Musa, Sahl ibn Bišr ve Şerafeddin al-Tusi’ninde ralarında bulunduğu birkaç yazar da Kitāb al-jabr wal-muqābala adıyla metinler yayınlamışlardır.\r\nJ. J. O'Conner ve E. F. Robertson, MacTutor History of Mathematics archive’ şöyle yazmışlardır:\r\nR. Rashed ve Angela Armstrong şöyle yazar:\r\n==Aritmetik ==\r\nHarezmi’nin ikinci temel çalışması orijinal Arapçası kaybolmuş fakat Latin tercümesi günümüze ulaşmış olan aritmetik konusu üzerineydi. Bu tercüme büyük olasılıkla 12. yüzyılda, aynı zamanda 1126 yılında astronomic tabloların da çevirisini yapmış olan Adelard of Bath tarafından yapıldı.\r\n\r\nLatince elyazmaları isimlendirilmemiştir, ancak başladıkları ilk iki sözcükle ifade edilir: Dixit algorizmi (\"yani El-Harezmi \") veya Algoritmi de numero Indorum (\"Hint Hesap Sanatı üzerine el-Harezmī\" ), Baldassarre Boncompagni'nin 1857'de çalışmasına verdiği isimdir. Orijinal Arapça başlığı muhtemelen “Kitāb al-Jam‘ wat-Tafrīq bi-Ḥisāb al-Hind\" (\"Hint Hesaplamasına Göre Ekleme ve Çıkarma Kitabı\") idi. \r\nEl-Harezmi’nin aritmetik çalışmaları, Hint matematiği ile geliştirilen Hint-Arap rakamlarına dayanan Arap rakamlarını batı dünyasına tanıtmaktan sorumludur. \"Algoritma\" terimi, el-Harezmi tarafından geliştirilen Hint-Arap rakamlarıyla aritmetik gerçekleştirme tekniğinden türetilmiştir. Hem \"algoritma\" hem de \"algorizm\", sırasıyla Harezmī'nin isminin Latince formlarından, “Algoritmi” ve “Algorismi”den türetilmiştir.\r\n\r\n==Astronomi==\r\nEl-Harezmi’nin Zīj el-Sindhind (Arapça: زيج السند هند, \"Siddhanta'nın astronomik tabloları\") adlı eseri, takvimsel ve astronomik hesaplamalara dayanan,içerisinde bir sinus değeri tablosu ile birlikte 116 adet takvimsel, astronomik ve astrolojik veriyi barındıran, yaklaşık 37 bölümden oluşan bir çalışmadır. Bu, Zijes olarak bilinen ve Hint astronomik yöntemlerine dayanan birçok Arapça Zijes'den ilkidir. Çalışma güneşin, ayın ve o dönemde bilinen beş gezegenin hareketlerini gösteren tablolar içerir. Bu eser İslam astronomisinde dönüm noktasını oluşturmuştur. Şimdiye dek Müslüman gök bilimciler öncelikli olarak araştırma yaklaşımını benimsemişler, başkalarının eserlerini tercüme edip keşfedilmiş bilgileri öğrenmişlerdi. Orijinal Arapça versiyon (820) kayıptır, ancak muhtemelen Adelard of Bath(Ocak 26, 1126). tarafından Latinceye çevrilen, İspanyol gökbilimci Maslamah İbn Ahmed el-Mecriti'nin (1000) bir versiyonu, günümüze ulaşmıştır. Günümüze ulaşan bu el yazması Latince çevirilerden dört tanesi; Bibliothèque publique (Chartres), Bibliothèque Mazarine (Paris), Biblioteca Nacional (Madrid) ve Bodleian Kütüphanesi (Oxford) 'da muhafaza edilmiştir.\r\n\r\n==Trigonometri==\r\nEl-Harezmi’nin Zīj al-Sindhind adlı eseri ayrıca sinus ve kosinüs trigonometrik fonksiyonlarının tablolarını içerir. Küresel trigonometri ile ilgili bir tez de kendisine atfedilir.\r\n\r\n==Coğrafya==\r\nHarizmî Coğrafya alanında da tanınmış biridir ve coğrafya alanında birçok araştırmalar yapmıştır. Dağlar ve kum yuvaları konusunda ölçüm ve hesapları bulunmaktadır.\r\n\r\nEl-Harezmî'nin üçüncü önemli eseri, onun ‘Coğrafya’sı olarak da bilinen, 833 yılında bitirdiği Kitāb ūūrat el-Arḍ’dır (Arapça: كتاب صورة الأرض, \"Dünyanın Tanımı Kitabı\"). Bu çalışma Batlamyus’un 2. yüzyılda yazdığı Coğrafya’sının yeniden düzenlenmesi olup genel bir bilgilendirme ile birlikte şehirlere ait 2402 adet koordinatın listesini ve coğrafi özellikleri içermektedir.\r\nKitāb Ṣūrat al-Arḍ’ın Strasbourg University Library’de muhafaza edilen yalnızca bir adet kopyası günümüze ulaşmıştır. Latince bir tercümesi Madrid'deki Biblioteca Nacional de España'da bulunmaktadır. Bu kitap, “hava bölgeleri” sırasına göre düzenlenmiş olan enlem ve boylam listesiyle başlar. Paul Gallez'in (şüpheli tartışması) işaret ettiği gibi, bu mükemmel sistem, varolan belgelerin neredeyse hiç okunmaz hale gelebilecek kadar kötü bir durumda bulunduğu birçok enlem ve boylamın çıkarımına olanak tanır. Bu eserin ne Arapça ne de Latince tercümesi, dünyanın haritasını içermez; ancak bununla birlikte, Hubert Daunicht eksik olan haritayı koordinatların listesinden yararlanarak yapmayı başardı. Daunicht, el yazması içerisindeki kıyı noktalarının enlem ve boylamlarını okumakta veya onları okunaklı olmayan içerikten çıkarmaktadır. Noktaları grafik kağıdına aktardı ve düz çizgi ile birbirine bağladı, kıyı şeridi orijinal haritadaki gibi yaklaşık olarak elde edildi. Daha sonra aynı işlemleri nehirler ve şehirler için uyguladı. El-Harezmi, Batlamyus’un Kanarya Adaları’ndan Akdeniz’in doğu kıyları boyunca yaptığı Akdeniz’in uzunluğu ile ilgili aşırı büyük olan öngörüleri düzeltti. Batlamyus bu uzunluğu 63 derece boylamdan fazla tahmin ederken, el-Harezmi neredeyse tam doğru olacak şekilde 50 derecelik bir boylam olarak tahmin etmiştir. Harezmi ayrıca, Atlantik ve Hint okyanuslarını, Batlamyus’un karalar tarafından kapatılmış denizler olarak tanımlamasının aksine,onları birer açık deniz kütlesi olarak tasvir etmiştir. Harezmi’nin baş meridyeni, Marinus ve Batlamyus’un kullandığı çizginin yaklaşık 10 ° doğusunda, Fortunate Isles’da idi. Çoğu Ortaçağ Müslüman atlası el-Harezmî'nin baş meridyenini kullanmaya devam etmiştir.\r\n\r\n==Yahudi takvimi==\r\nEl-Harezmi içlerinde Risāla fi istikhrāj ta’rīkh al-yahūd (Arapça: رسالة في إستخراج تأريخ اليهود, \"Yahudi Devrinin Çıkarılması\") başlıklı bir yahudi takvimi tezi’ninde bulunduğu birçok farklı eser yazmıştır.19 yıllık ara geçiş döngüsü olan metonik döngüyü tanımlar; Tishrei'nin ayın ilk gününde haftanın hangi gününde düşeceğini belirleme kuralları; Anno Mundi veya Yahudi yılı ile Seleukos dönemi arasındaki süreyi hesaplar; İbrani takvimini kullanarak güneş ve aya ait ortalama boylamın belirlenmesine ilişkin kurallar verir. Benzer bulgular, el-Bîrûnî ve Maimonides'in eserlerinde bulunmuştur.\r\n==Diğer çalışmaları==\r\nİbn-i Nadim, arapça kitapların bir dizini olan Kitab-ı Fihrist adlı eserinde el-Harezmî’nin Kitab-ı Ta'rīkh (Arapça: كتاب التأريخ) isimli bir tarih kitabından bahseder. Original el yazması günümüze ulaşmamıştır; ancak, metropol piskoposu Mar Elyas bar Shinaya'nın 11. yüzyılda bulduğu bir kopyası Nusaybin’e ulaşmıştır.\r\n\r\nBerlin, İstanbul, Taşkent, Kahire ve Paris'teki birçok Arapça el yazmasının içerdiği materyaller kesin olarak ya da belli olasılıkta Harezmi’den gelmiştir. İstanbul el yazması güneş saatleri hakkında bir yazı içerir; Fihrist, Harezmi’yi Kitāb ar-Rukhāma (Arabic: كتاب الرخامة‎) ile tanııtır. Mekke'nin yönünü belirleme gibi diğer yazmalar küresel astronomi üzerinedir.\r\n\r\nSabah genişliği (Ma‘rifat sa‘at al-mashriq fī kull balad) ve yükseklikten azimutun belirlenmesi (Ma‘rifat al-samt min qibal al-irtifā‘) üzerine yazılmış olan iki metin özel bir ilgiyi hak eder.\r\nHarezmi ayrıca usturlab yapımı kullanımı üzerine iki kitap yazmıştır." }, { "qas": [ { "question": "algoritmi de numero Indorum adıyla yazdığı kitabı Latinceye tercüme edilmesi sonucu < 12. yüzyılda batı dünyasına sunulan eserleriyle tanınan kişi kimdir?", "id": 7579, "answers": [ { "answer_start": 377, "text": "Harezmî" }, { "answer_start": 377, "text": "Harezmî" }, { "answer_start": 377, "text": "Harezmî" } ] }, { "question": "harezmininTarih ile ilgili eserleri nelerdir?", "id": 7580, "answers": [ { "answer_start": 746, "text": "Kitab'ul Tarih" }, { "answer_start": 746, "text": "Kitab'ul Tarih" }, { "answer_start": 746, "text": "Kitab'ul Tarih" } ] }, { "question": "harezminin El- Kitab'ul Muhtasar fi'l Hesab'il Cebri ve'l Mukabele Kitab al-Muhtasar fil Hisab el-Hind El-Mesahat matematik alanında neyin temelini oluşturmuştur?", "id": 7581, "answers": [ { "answer_start": 187, "text": " cebrin temelini" }, { "answer_start": 187, "text": " cebrin temelini" }, { "answer_start": 187, "text": " cebrin temelini" } ] } ], "context": "== Eserleri ==\r\n\r\nMatematik ile ilgili eserleri\r\nEl- Kitab'ul Muhtasar fi'l Hesab'il Cebri ve'l Mukabele\r\nKitab al-Muhtasar fil Hisab el-Hind\r\nEl-Mesahat\r\nMatematik alanındaki çalışmaları cebrin temelini oluşturmuştur. Bir dönem bulunduğu Hindistan’da sayıları ifade etmek için harfler ya da heceler yerine basamaklı sayı sisteminin ( onluk sistem) kullanıldığını saptamıştır. Harezmî'nin bu konuda yazdığı kitabın Algoritmi de numero Indorum adıyla Latinceye tercüme edilmesi sonucu, sembollerden oluşan bu sistem ve sıfır 12. yüzyılda batı dünyasına sunulmuştur.\r\n\r\nAstronomi ile ilgili eserleri \r\nZîc-ul Harezmî\r\nKitab al-Amal bi'l Usturlab\r\nKitab'ul Ruhname\r\n\r\nCoğrafya ile ilgili eserleri\r\nKitab surat al-arz\r\n\r\nTarih ile ilgili eserleri\r\n\r\nKitab'ul Tarih\r\n" } ] }, { "title": "Râzî - Ölümü", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Razi'nin ölüm sebebi nedir?", "id": 7866, "answers": [ { "answer_start": 286, "text": "Hastalıkları" }, { "answer_start": 286, "text": "Hastalıkları" }, { "answer_start": 286, "text": "Hastalıkları" } ] }, { "question": "Razi hangi tarihte ölmüştür?", "id": 7867, "answers": [ { "answer_start": 334, "text": "925 yılında" }, { "answer_start": 334, "text": "925 yılında" }, { "answer_start": 334, "text": "925 yılında" } ] }, { "question": "Razi'nin ölüm yeri neresidir?", "id": 7868, "answers": [ { "answer_start": 327, "text": "Rey" }, { "answer_start": 327, "text": "Rey" }, { "answer_start": 327, "text": "Rey" } ] } ], "context": "Müşfik, cömert ve çalışkan bir insan olan Râzî, öğrencileri ve hastaları ile ilgilenmediği zamanlarını hep okuyup yazarak geçirmiştir. Muhtemel olarak yoğun çalışma performansının bir sonucu olarak hayatının sonlarına doğru parkinson hastalığına yakalanmış gözlerine katarakt inmiştir. Hastalıkları sebebi ile doğduğu yer olan Rey'de 925 yılında vefat etmiştir. (Kaya, 2007: 479)" }, { "qas": [ { "question": "Bertrand Russell'a göre Avrupa uygarlığının doğuşu ne ile olmuştur?", "id": 7869, "answers": [ { "answer_start": 246, "text": "İbni Rüşd ve diğer bilim insanlarının eserlerinin Latinceye çevrilmesi " }, { "answer_start": 246, "text": "İbni Rüşd ve diğer bilim insanlarının eserlerinin Latinceye çevrilmesi " }, { "answer_start": 246, "text": "İbni Rüşd ve diğer bilim insanlarının eserlerinin Latinceye çevrilmesi " } ] } ], "context": "Bu dönemde İslam uygarlığının en önemli başarısı Budistlerden aldıkları rakamlarla antik dönem eserlerden elde ettikleri geometriyi sentezleyerek analitik geometri ve cebiri geliştirmeleridir. İspanya'daki Endülüs uygarlığı aracılığıyla bilhassa İbni Rüşd ve diğer bilim insanlarının eserlerinin Latinceye çevrilmesi Bertrand Russell'ın deyimiyle Avrupa uygarlığının doğuşu olmuştur. El-Râzî gözlerine inen katarakt dolayısıyla öğrencilerinin ameliyatla tedavi önerisini, \"Artık çok geç, zaten dünyayı yeterince gördüm!\" diyerek kabul etmemiştir." } ] }, { "title": "MAN 630", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "MAN 630 hangi yıllar arasında üretilmiştir ?", "id": 7999, "answers": [ { "answer_start": 120, "text": "1958-1990" }, { "answer_start": 120, "text": "1958-1990" }, { "answer_start": 120, "text": "1958-1990" } ] }, { "question": "MAN 630 hangi ülkede üretilmiştir ?", "id": 8000, "answers": [ { "answer_start": 80, "text": "Batı Almanya" }, { "answer_start": 80, "text": "Batı Almanya" }, { "answer_start": 80, "text": "Batı Almanya" } ] } ], "context": "MAN 630 Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından yaygın biçimde kullanılan 1958 model Batı Almanya üretimi 4x4 arazi kamyonu. 1958-1990 arasında 20.000 den fazla üretilmiştir. Kendisine saatte 67km hız sağlayan 8,275 litre hacimli 130 beygirlik 6 silindirli motora sahiptir." }, { "qas": [ { "question": "MAN 630 kaç modeldir?", "id": 8001, "answers": [ { "answer_start": 69, "text": "1958 model " }, { "answer_start": 69, "text": "1958 model " }, { "answer_start": 69, "text": "1958 model " } ] }, { "question": "MAN 630'un motorunun hacmi ne kadardır?", "id": 8002, "answers": [ { "answer_start": 205, "text": "8,275 litre" }, { "answer_start": 205, "text": "8,275 litre" }, { "answer_start": 205, "text": "8,275 litre" } ] }, { "question": "MAN 630 nerede üretilmektedir?", "id": 8003, "answers": [ { "answer_start": 80, "text": "Batı Almanya" }, { "answer_start": 80, "text": "Batı Almanya" }, { "answer_start": 80, "text": "Batı Almanya" } ] }, { "question": "MAN 630'un motorunun özellikleri nelerdir?", "id": 8004, "answers": [ { "answer_start": 170, "text": "Kendisine saatte 67km hız sağlayan 8,275 litre hacimli 130 beygirlik 6 silindirli" }, { "answer_start": 170, "text": "Kendisine saatte 67km hız sağlayan 8,275 litre hacimli 130 beygirlik 6 silindirli" }, { "answer_start": 170, "text": "Kendisine saatte 67km hız sağlayan 8,275 litre hacimli 130 beygirlik 6 silindirli" } ] }, { "question": "MAN 630 nedir?", "id": 8005, "answers": [ { "answer_start": 7, "text": " Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından yaygın biçimde kullanılan 1958 model Batı Almanya üretimi 4x4 arazi kamyonu" }, { "answer_start": 7, "text": " Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından yaygın biçimde kullanılan 1958 model Batı Almanya üretimi 4x4 arazi kamyonu" }, { "answer_start": 7, "text": " Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından yaygın biçimde kullanılan 1958 model Batı Almanya üretimi 4x4 arazi kamyonu" } ] }, { "question": "MAN 630, 1958-1990 arasında ne miktarda üretilmiştir?", "id": 8006, "answers": [ { "answer_start": 139, "text": "20.000 den fazla" }, { "answer_start": 139, "text": "20.000 den fazla" }, { "answer_start": 139, "text": "20.000 den fazla" } ] } ], "context": "MAN 630 Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından yaygın biçimde kullanılan 1958 model Batı Almanya üretimi 4x4 arazi kamyonu. 1958-1990 arasında 20.000 den fazla üretilmiştir. Kendisine saatte 67km hız sağlayan 8,275 litre hacimli 130 beygirlik 6 silindirli motora sahiptir.\r\n" } ] }, { "title": "Altay (tank)", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Altay projesine verilen adın asıl kökeni nedir?", "id": 8163, "answers": [ { "answer_start": 580, "text": "Orta Asya'da bulunan sıradağlardır" }, { "answer_start": 580, "text": "Orta Asya'da bulunan sıradağlardır" }, { "answer_start": 580, "text": "Orta Asya'da bulunan sıradağlardır" } ] }, { "question": "Altay Projesinin hangi tarihte proje ana yüklenicisi seçilmiştir?", "id": 8164, "answers": [ { "answer_start": 150, "text": "30 Mart 2007'de" }, { "answer_start": 150, "text": "30 Mart 2007'de" }, { "answer_start": 150, "text": "30 Mart 2007'de" } ] }, { "question": "Fahrettin Altay’a soyismi kim tarafından verilmiştir?", "id": 8165, "answers": [ { "answer_start": 505, "text": "Mustafa Kemal Atatürk" }, { "answer_start": 505, "text": "Mustafa Kemal Atatürk" }, { "answer_start": 505, "text": "Mustafa Kemal Atatürk" } ] }, { "question": "Altay tankı ismini kimden almıştır?", "id": 8166, "answers": [ { "answer_start": 355, "text": "Kurtuluş Savaşı'nda 5. Süvari Kolordusu'nu komuta eden Fahrettin Altay'dan" }, { "answer_start": 355, "text": "Kurtuluş Savaşı'nda 5. Süvari Kolordusu'nu komuta eden Fahrettin Altay'dan" }, { "answer_start": 355, "text": "Kurtuluş Savaşı'nda 5. Süvari Kolordusu'nu komuta eden Fahrettin Altay'dan" } ] }, { "question": "Altay tankı projesinin proje ana yüklenicisi kimdir?", "id": 8167, "answers": [ { "answer_start": 293, "text": "Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi A.Ş. " }, { "answer_start": 293, "text": "Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi A.Ş. " }, { "answer_start": 293, "text": "Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi A.Ş. " } ] } ], "context": "Altay, Türkiye'nin geliştirdiği 3+ nesil ana muharebe tankıdır. Şu anda detaylı tasarım aşamasındadır. Milli Tank Üretim Projesi (MİTÜP) çerçevesinde 30 Mart 2007'de yapılan Savunma Sanayi İcra Komitesi toplantısı sonucunda Savunma Sanayii Müsteşarlığı tarafından proje ana yüklenicisi olarak Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi A.Ş. belirlenmiştir. İsmini Kurtuluş Savaşı'nda 5. Süvari Kolordusu'nu komuta eden Fahrettin Altay'dan almıştır. Fahrettin Altay'a ise soyismi Altay Spor Kulübü'nden esinlenerek Mustafa Kemal Atatürk tarafından verilmiştir. Altay adının asıl kökeni ise Orta Asya'da bulunan sıradağlardır. Bu isim Ural-Altay dil ve etnik ailesini niteleyen başlıca iki kelimeden birisidir." }, { "qas": [ { "question": "Altay projesi için daha önce hangi projeden elde edilen bilgi birikimlerinin kullanılması planlanıyor?", "id": 8168, "answers": [ { "answer_start": 479, "text": "Güney Kore üretimi XK-2 ana muharebe tankı projesinden" }, { "answer_start": 479, "text": "Güney Kore üretimi XK-2 ana muharebe tankı projesinden" }, { "answer_start": 479, "text": "Güney Kore üretimi XK-2 ana muharebe tankı projesinden" } ] }, { "question": "Altay projesinin seri üretime başlama tarihi olarak belirlenen yıl nedir?", "id": 8169, "answers": [ { "answer_start": 405, "text": "2019 yılının sonunda" }, { "answer_start": 405, "text": "2019 yılının sonunda" }, { "answer_start": 405, "text": "2019 yılının sonunda" } ] }, { "question": "Altay projesinin testleri hangi yılda tamamlanmıştır?", "id": 8170, "answers": [ { "answer_start": 359, "text": "2012 yılında" }, { "answer_start": 359, "text": "2012 yılında" }, { "answer_start": 359, "text": "2012 yılında" } ] }, { "question": "Altay projesi için ayrılan bütçe nedir?", "id": 8171, "answers": [ { "answer_start": 202, "text": " 500 milyon dolar" }, { "answer_start": 202, "text": " 500 milyon dolar" }, { "answer_start": 202, "text": " 500 milyon dolar" } ] }, { "question": "Altay projesinin teknik destek sağlayıcısı hangi firmadır?", "id": 8172, "answers": [ { "answer_start": 43, "text": "Güney Kore'nin Rotem firmasıdır" }, { "answer_start": 43, "text": "Güney Kore'nin Rotem firmasıdır" }, { "answer_start": 43, "text": "Güney Kore'nin Rotem firmasıdır" } ] } ], "context": "Altay projesinin teknik destek sağlayıcısı Güney Kore'nin Rotem firmasıdır. \"Altay\" olarak adlandırılan tankın tasarım, geliştirme, prototip imalatı, test ve sertifikalama aşamalarının tamamlanması için 500 milyon dolar mâli kaynak ayrılmıştır. Üçüncü nesil ana muharebe tankı olarak tasarlanmakta olan aracın prototip testleri ve kalifikasyon çalışmalarının 2012 yılında tamamlanmış ve seri imalatın ise 2019 yılının sonunda devreye alınması öngörülmektedir. Tasarım aşamasında Güney Kore üretimi XK-2 ana muharebe tankı projesinden elde edilmiş tecrübelerden de yararlanılması hedeflenmektedir. Proje sonunda açılacak yeni bir ihale ile seri üretimi kazanan kurum ya da kuruluş belirlenecektir. İlk etapta üretilmesi planlanan 250 adet tank, TSK’nın ihtiyaçları doğrultusunda artırılabilecektir." }, { "qas": [ { "question": "Altay projesinin modüler zırh paketini kim üretecektir?", "id": 8173, "answers": [ { "answer_start": 272, "text": "Roketsan" }, { "answer_start": 272, "text": "Roketsan" }, { "answer_start": 272, "text": "Roketsan" } ] }, { "question": "Altay projesinin hangi etapları Aselsan tarafından geliştirilecektir?", "id": 8174, "answers": [ { "answer_start": 7, "text": "Volkan-III tank atış kontrol sistemi ve tank komuta kontrol muhabere bilgi sistemi " }, { "answer_start": 7, "text": "Volkan-III tank atış kontrol sistemi ve tank komuta kontrol muhabere bilgi sistemi " }, { "answer_start": 7, "text": "Volkan-III tank atış kontrol sistemi ve tank komuta kontrol muhabere bilgi sistemi " } ] } ], "context": "Aracın Volkan-III tank atış kontrol sistemi ve tank komuta kontrol muhabere bilgi sistemi Aselsan tarafından tasarlanacak ve üretilecek, 120mm’lik 55 kalibre ana silah sistemi, Hyundai-Rotem kanalı ile teknoloji transferi yapılarak MKE tarafından, modüler zırh paketi ise Roketsan tarafından üretilecektir. Otokar 4 prototipin tasarımı ve geliştirilmesi için 500 milyon ABD Doları tutarında teşvike hak kazanmıştır." }, { "qas": [ { "question": "Altay tankının güç paketi hakkındaki sözleşmeler hangi tarihte imzalanmıştır?", "id": 8175, "answers": [ { "answer_start": 393, "text": "15 Ekim 2010 tarihinde" }, { "answer_start": 393, "text": "15 Ekim 2010 tarihinde" }, { "answer_start": 393, "text": "15 Ekim 2010 tarihinde" } ] }, { "question": "Altay projesinin ilk aşaması ne zaman tamamlanmıştır?", "id": 8176, "answers": [ { "answer_start": 0, "text": "2010 Eylül ayında " }, { "answer_start": 0, "text": "2010 Eylül ayında " }, { "answer_start": 0, "text": "2010 Eylül ayında " } ] } ], "context": "2010 Eylül ayında Altay projesinin 1. aşaması olan Kavramsal Tasarım Fazı Savunma Sanayi Müsteşarlığı tarafından onaylanarak tamamlandı. Böylece projede 2. aşama olan ve 30.5 ay sürmesi planlanan Detaylı Tasarım Fazı'na geçilmiştir. Projenin bu aşamasında detaylı tasarım faaliyetleri kapsamında seçilen alt sistemlerin tank üzerinde entegrasyon ve arayüz tasarım çalışmaları yürütülecektir.\r\n15 Ekim 2010 tarihinde Otokar firması ile MTU ve Renk firmaları arasında Altay tankının güç paketi konusunda sözleşmeler imzalandı." }, { "qas": [ { "question": "Altay projesi kapsamında ilk prototip teslimatının hangi yılda olacağı öngörülmüştür?", "id": 8177, "answers": [ { "answer_start": 1144, "text": "2020 yılı başında" }, { "answer_start": 1144, "text": "2020 yılı başında" }, { "answer_start": 1144, "text": "2020 yılı başında" } ] }, { "question": "Altay projesinin seri üretiminde ilk yılı için hedeflenen güç grubu üretim adedi ne kadardır?", "id": 8178, "answers": [ { "answer_start": 1008, "text": "30 tank motoru ve şanzıman üretimi" }, { "answer_start": 1008, "text": "30 tank motoru ve şanzıman üretimi" }, { "answer_start": 1008, "text": "30 tank motoru ve şanzıman üretimi" } ] }, { "question": "Altay projesinin güç grubu üretim sürecinin ne kadar sürmesi planlanmaktadır?", "id": 8179, "answers": [ { "answer_start": 487, "text": "54 ay " }, { "answer_start": 487, "text": "54 ay " }, { "answer_start": 487, "text": "54 ay " } ] }, { "question": "Altay projesinin motorunu üretecek firma hangi tarihte ihaleyi kazanmıştır?", "id": 8180, "answers": [ { "answer_start": 93, "text": "12 Ağustos 2014 tarihinde" }, { "answer_start": 93, "text": "12 Ağustos 2014 tarihinde" }, { "answer_start": 93, "text": "12 Ağustos 2014 tarihinde" } ] }, { "question": "Altay projesinin özgün motoru kim tarafından üretilecektir?", "id": 8181, "answers": [ { "answer_start": 119, "text": "Tümosan Motor ve Traktör Sanayi A.Ş." }, { "answer_start": 119, "text": "Tümosan Motor ve Traktör Sanayi A.Ş." }, { "answer_start": 119, "text": "Tümosan Motor ve Traktör Sanayi A.Ş." } ] } ], "context": "2013 Ankara Şereflikoçhisar'da atış testleri yapıldı. Sarıkamış'ta kış testleri tamamlandı.\r\n12 Ağustos 2014 tarihinde Tümosan Motor ve Traktör Sanayi A.Ş. Altay Tankı Güç Grubu Geliştirilmesi İhalesi'ni kazandı. Özgün motor Tümosan tarafından geliştirilecektir.\r\nAltay Tankı Güç Grubu Geliştirilmesi Projesi için Traktör ve dizel motor üreticisi Tümosan Motor ve Traktör Sanayi A.Ş. (TÜMOSAN) ve Savunma Sanayi Müsteşarlığı arasında 17 Mart 2015 tarihinde sözleşme imzalanmıştır.Toplam 54 ay sürmesi planlanan proje kapsamında, ihtiyaç duyulması halinde yurt içi mevcut olanak ve kabiliyetlerden azami derecede faydalanılması ve gerekli alanlarda yurt dışından teknik destek alınması suretiyle geliştirilecek olan Güç grubunun öncelikli olarak Altay tankında kullanılması planlanmaktadır. Güç grubunun tüm haklarının Savunma Sanayi Müsteşarlığı'na ait olacak şekilde özgün olarak tasarlanması, geliştirilmesi, prototip üretimi, test ve kalifikasyonu hedeflenmektedir. Sözleşmeye göre; ilk yıl için yaklaşık 30 tank motoru ve şanzıman üretimi öngörülüyor. Daha sonraki yıllar için bu sayı yükseltilecek. Proje kapsamında ilk prototip teslimatı 2020 yılı başında planlanmaktadır." }, { "qas": [ { "question": "Altay tankı kaç dereceye kadar nokta dönüşüne imkan sağlamaktadır?", "id": 8182, "answers": [ { "answer_start": 317, "text": "360°" }, { "answer_start": 317, "text": "360°" }, { "answer_start": 317, "text": "360°" } ] }, { "question": "Altay tankı güç grubunun vites yapısı nasıldır?", "id": 8183, "answers": [ { "answer_start": 233, "text": "5 ileri 3 geri vites geçişi" }, { "answer_start": 233, "text": "5 ileri 3 geri vites geçişi" }, { "answer_start": 233, "text": "5 ileri 3 geri vites geçişi" } ] }, { "question": "Altay tankı güç grubu hangi enjeksiyon sistemini kullanmaktadır?", "id": 8184, "answers": [ { "answer_start": 184, "text": "Common-Rail " }, { "answer_start": 184, "text": "Common-Rail " }, { "answer_start": 184, "text": "Common-Rail " } ] }, { "question": "Altay tankı güç grubunun motor hacmi ne kadardır?", "id": 8185, "answers": [ { "answer_start": 57, "text": "26 litre hacminde" }, { "answer_start": 57, "text": "26 litre hacminde" }, { "answer_start": 57, "text": "26 litre hacminde" } ] } ], "context": "Üretilecek Altay Tankı Güç Grubunun;\r\nV-12 yapısında ve ~26 litre hacminde,\r\nTransmisyon ile birlikte toplam 5,5 metreküplük hacim,\r\n2 adet yüksek basınçlı turbo şarj ile beslenmesi,\r\nCommon-Rail enjeksiyon sisteminin kullanılması,\r\n5 ileri 3 geri vites geçişine sahip olması,\r\nTankın kendi ekseninde her iki yöne de 360° nokta dönüşüne imkan sağlaması planlanmaktadır." } ] }, { "title": "Türkiye'de bilgisayarın geçmişi", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "İ.T.Ü'den sonra bilgisayara sahip olan ilk devlet üniversitesi neresidir?", "id": 8365, "answers": [ { "answer_start": 564, "text": "Orta Doğu Teknik Üniversitesi " }, { "answer_start": 564, "text": "Orta Doğu Teknik Üniversitesi " }, { "answer_start": 564, "text": "Orta Doğu Teknik Üniversitesi " } ] }, { "question": "Türkiye'ye gelen ikinci bilgisayaın modeli neydi?", "id": 8366, "answers": [ { "answer_start": 530, "text": "IBM 1620 idi" }, { "answer_start": 530, "text": "IBM 1620 idi" }, { "answer_start": 530, "text": "IBM 1620 idi" } ] }, { "question": "Türkiye'ye gelen ikinci bilgisayar İstanbul Teknik Üniversitesi'nin hangi binasına gelmiştir?", "id": 8367, "answers": [ { "answer_start": 491, "text": "Taşkışla binasına " }, { "answer_start": 491, "text": "Taşkışla binasına " }, { "answer_start": 491, "text": "Taşkışla binasına " } ] }, { "question": "Türkiye'ye ikinci bilgisayar hangi amaçla gelmiştir?", "id": 8368, "answers": [ { "answer_start": 427, "text": "akademik amaçlı kullanmak için" }, { "answer_start": 427, "text": "akademik amaçlı kullanmak için" }, { "answer_start": 427, "text": "akademik amaçlı kullanmak için" } ] }, { "question": "Türkiye'ye ilk bilgisayar hangi yılda gelmiştir?", "id": 8369, "answers": [ { "answer_start": 26, "text": "1960 yılında" }, { "answer_start": 26, "text": "1960 yılında" }, { "answer_start": 26, "text": "1960 yılında" } ] }, { "question": "Bilgisayar Türkiye'de ilk olarak hangi kuruma gelmiştir?", "id": 8370, "answers": [ { "answer_start": 102, "text": "Karayolları Genel Müdürlüğü'ne" }, { "answer_start": 102, "text": "Karayolları Genel Müdürlüğü'ne" }, { "answer_start": 102, "text": "Karayolları Genel Müdürlüğü'ne" } ] }, { "question": "Türkiye'ye ilk bilgisayar hangi amaçla gelmiştir?", "id": 8371, "answers": [ { "answer_start": 39, "text": "yol yapımında gereken hesaplamaları daha hızlı yapabilmek için" }, { "answer_start": 39, "text": "yol yapımında gereken hesaplamaları daha hızlı yapabilmek için" }, { "answer_start": 39, "text": "yol yapımında gereken hesaplamaları daha hızlı yapabilmek için" } ] } ], "context": "Türkiye'ye ilk bilgisayar 1960 yılında yol yapımında gereken hesaplamaları daha hızlı yapabilmek için Karayolları Genel Müdürlüğü'ne gelmiştir. IBM-650 Veri İşleme Makinesi (Data Processing Machine) adlı bilgisayar 12 yıl kullanılmıştır ve elektrikle çalışan ve elektronik veri işleme kapasitesine sahip 167 m² bir alana sığan ve ağırlığı 30 tonluk ilk bilgisayar ENIAC'tan tam 15 yıl sonra edinilmiştir. İkinci bilgisayar ise akademik amaçlı kullanmak için İstanbul Teknik Üniversitesi'nin Taşkışla binasına geldi. Bu bilgisayar IBM 1620 idi. İ.T.Ü'den sonra ise Orta Doğu Teknik Üniversitesi bilgisayara sahip oldu. Türkiye'deki dördüncü bilgisayar ise Devlet Planlama Teşkilatı'na geldi." } ] }, { "title": "Koni çizimi için pergel", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Hibetallāh koni kesitleri çizmeye yarayan pergele ne ad vermiştir?", "id": 8377, "answers": [ { "answer_start": 180, "text": " «tam-mükemmel pergel» " }, { "answer_start": 180, "text": " «tam-mükemmel pergel» " }, { "answer_start": 180, "text": " «tam-mükemmel pergel» " } ] }, { "question": "Hibetallāh b. el-Hüseyn el-Bedīʿ el-Asṭurlābī kaç yılında ölmüştür?", "id": 8378, "answers": [ { "answer_start": 117, "text": "534/1140" }, { "answer_start": 117, "text": "534/1140" }, { "answer_start": 117, "text": "534/1140" } ] } ], "context": "Koni kesitleri çizmeye yarayan pergel, belirli bir iyileştirilmeyi Hibetallāh b. el-Hüseyn el-Bedīʿ el-Asṭurlābī (ö. 534/1140)’nin sunumunda elde etmiş olabilir. Hibetallāh aracını «tam-mükemmel pergel» (berkār kāmil tāmm) olarak isimlendir-miştir\r\n" } ] }, { "title": "TAI Sivrisinek", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "TAI Sivrisinek'i hangi şirket üretmiştir?", "id": 8552, "answers": [ { "answer_start": 16, "text": "TUSAŞ" }, { "answer_start": 16, "text": "TUSAŞ" }, { "answer_start": 16, "text": "TUSAŞ" } ] }, { "question": "TAI Sivrisinek ne tür bir araçtır?", "id": 8553, "answers": [ { "answer_start": 102, "text": "Rotorlu İnsansız Hava Aracı" }, { "answer_start": 102, "text": "Rotorlu İnsansız Hava Aracı" }, { "answer_start": 102, "text": "Rotorlu İnsansız Hava Aracı" } ] }, { "question": "TAI Sivrisinek ilk denemesinde kaç metre uçurulmuştur?", "id": 8554, "answers": [ { "answer_start": 162, "text": "150 metre" }, { "answer_start": 162, "text": "150 metre" }, { "answer_start": 162, "text": "150 metre" } ] }, { "question": "TAI Sivrisinek'te kullanılan Cirit adlı füze kaç km menzillidir?", "id": 8555, "answers": [ { "answer_start": 261, "text": "8" }, { "answer_start": 261, "text": "8" }, { "answer_start": 261, "text": "8" } ] }, { "question": "TAI Sivrisinek'te kullanılan Cirit füzesini hangi şirket üretmiştir?", "id": 8556, "answers": [ { "answer_start": 236, "text": "Roketsan" }, { "answer_start": 236, "text": "Roketsan" }, { "answer_start": 236, "text": "Roketsan" } ] } ], "context": "TAI Sivrisinek; TUSAŞ şirketi tarafından Türk Silahlı Kuvvetleri'nin ihtiyacı doğrultusunda üretilen \"Rotorlu İnsansız Hava Aracı\" (R-İHA). Yapılan ilk denemede 150 metre uçurulan hava aracı, 150km lik bir menzile sahip olacak. Ayrıca Roketsan'nın tasarladığı 8km menzilli, T 129 helikopterinde de kullanılacak olan Türkiye'nin ilk lazer güdümlü füzesi olan \"Cirit\" de bu hava aracında kullanılmaktadır." } ] }, { "title": "Umran İnan", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Umran İnan'ın 2. adı nedir?", "id": 8632, "answers": [ { "answer_start": 6, "text": "Savaş" }, { "answer_start": 6, "text": "Savaş" }, { "answer_start": 6, "text": "Savaş" } ] } ], "context": "Ümran Savaş İnan (d. 1950, Erzincan), Türk bilim insanı, Uzay, Telekomünikasyon ve Radyobilimi Labratuvarları'nın (STAR) yöneticisi, Koç Üniversitesi rektörü ve Stanford Üniversitesi profesörü Türk bilim insanı." }, { "qas": [ { "question": "Umran İnan yüksek lisansını hangi üniversitede tamamladı?", "id": 8633, "answers": [ { "answer_start": 58, "text": "Orta Doğu Teknik Üniversitesi" }, { "answer_start": 58, "text": "Orta Doğu Teknik Üniversitesi" }, { "answer_start": 58, "text": "Orta Doğu Teknik Üniversitesi" } ] }, { "question": "Umran İnan yüksek lisansını hangi yılda tamamladı?", "id": 8634, "answers": [ { "answer_start": 21, "text": "1973" }, { "answer_start": 21, "text": "1973" }, { "answer_start": 21, "text": "1973" } ] }, { "question": "Umran İnan doktorasını hangi yılda tamamladı?", "id": 8635, "answers": [ { "answer_start": 103, "text": "1977" }, { "answer_start": 103, "text": "1977" }, { "answer_start": 103, "text": "1977" } ] }, { "question": "Umran İnan doktorasını hangi üniversitede tamamlamıştır?", "id": 8636, "answers": [ { "answer_start": 116, "text": "Stanford Üniversitesi" }, { "answer_start": 116, "text": "Stanford Üniversitesi" }, { "answer_start": 116, "text": "Stanford Üniversitesi" } ] }, { "question": "Umran İnan doktorasını kimin gözetiminde bitirdi?", "id": 8637, "answers": [ { "answer_start": 170, "text": "Robert Helliwell" }, { "answer_start": 170, "text": "Robert Helliwell" }, { "answer_start": 170, "text": "Robert Helliwell" } ] }, { "question": "Umran İnan doktorasını hangi alanda aldı?", "id": 8638, "answers": [ { "answer_start": 191, "text": "Jeofizik ve Çok düşük frekans Radyo Bilimi" }, { "answer_start": 191, "text": "Jeofizik ve Çok düşük frekans Radyo Bilimi" }, { "answer_start": 191, "text": "Jeofizik ve Çok düşük frekans Radyo Bilimi" } ] }, { "question": "Umran İnan 1982 yılında Stanford Üniversitesi'nde hangi göreve atandı?", "id": 8639, "answers": [ { "answer_start": 429, "text": "Yardımcı Doçent" }, { "answer_start": 429, "text": "Yardımcı Doçent" }, { "answer_start": 429, "text": "Yardımcı Doçent" } ] }, { "question": "Umran İnan hangi yılda Doçent oldu?", "id": 8640, "answers": [ { "answer_start": 461, "text": "1985" }, { "answer_start": 461, "text": "1985" }, { "answer_start": 461, "text": "1985" } ] }, { "question": "Umran İnan 1992'den hangi yıla kadar akadamisyenlik görevine devam etti?", "id": 8641, "answers": [ { "answer_start": 554, "text": "2009" }, { "answer_start": 554, "text": "2009" }, { "answer_start": 554, "text": "2009" } ] }, { "question": "Umran İnan yaklaşık kaç doktora öğrencisi mezun etmiştir?", "id": 8642, "answers": [ { "answer_start": 1044, "text": "50" }, { "answer_start": 1044, "text": "50" }, { "answer_start": 1044, "text": "50" } ] }, { "question": "Umran İnan Koç Üniversitesi rektörlüğüne kaç yılında başlamıştır?", "id": 8643, "answers": [ { "answer_start": 1077, "text": "2009'dan" }, { "answer_start": 1077, "text": "2009'dan" }, { "answer_start": 1077, "text": "2009'dan" } ] } ], "context": "1972 yılında lisans, 1973 yılında yüksek lisans eğitimini Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nde tamamladı. 1977 yılında Stanford Üniversitesi Elektrik Mühendisliği bölümünde Robert Helliwell'den Jeofizik ve Çok düşük frekans Radyo Bilimi alanında doktorasını aldı. Bir süre daha Stanfordda doktora sonrası araştırmacı ve kısmi zamanlı öğretim üyesi olarak çalıştıktan sonra 1982de Stanford Üniversitesinde tam kadrolu öğretim üyesi (Yardımcı Doçent) olarak atandı. 1985de Doçent oldu ve1992 senesinde yine Stanford Üniversitesi'nden profesör unvanını alarak 2009 yılına kadar akademisyenlik görevine devam etti. 1997 yılında yine Stanford Üniversitesi'ne bağlı olan Uzay, Telekomünikasyon ve Radyobilimi Labratuvarları'nın (STAR) Direktörü olarak atandı ve bu görevi de Eylül 2009a kadar sürdürdü. Stanforddaki akademik hayatı boyunca Jeofizik, Yakın Uzay, İyonosfer ve Atmosfer Fiziği, Radyasyon Kuşakları, Elektromanyetik Dalga-Temel Parçacık Etkileşimi, ve Çok düşük frekanslı Radyo Bilimi alanlarında çalışmalar yaptı ve şimdiye kadar yaklaşık 50 doktora öğrencisi mezun etti. 2009'dan bu yana Koç Üniversitesinde rektörlük görevini sürdürmektedir. Hâlihazırda Stanford Üniversitesi'nde bıraktığı araştırma grubu dünyanın yedi kıtasında 50den fazla yerde ve aynı zamanda da dünya yörüngesindeki çeşitli uydularda gözlemler yapmaktadır." }, { "qas": [ { "question": "Umran İnan'ın kaça yakın makalesi dergilerde yayınlamıştır?", "id": 8644, "answers": [ { "answer_start": 153, "text": "330" }, { "answer_start": 153, "text": "330" }, { "answer_start": 153, "text": "330" } ] }, { "question": "Umran İnan yazdığı 4 ders kitabının 2'sini kiminle yazmıştır?", "id": 8645, "answers": [ { "answer_start": 74, "text": "Aziz İnan" }, { "answer_start": 74, "text": "Aziz İnan" }, { "answer_start": 74, "text": "Aziz İnan" } ] }, { "question": "Umran İnan'ın makalelerine yaklaşık kaç atıf yapılmıştır?", "id": 8646, "answers": [ { "answer_start": 203, "text": "7400" }, { "answer_start": 203, "text": "7400" }, { "answer_start": 203, "text": "7400" } ] } ], "context": "Prof. Ümran İnan Dört ders kitabının yazarıdır. Bunlardan ikisini kardeşi Aziz İnan ile birlikte yazmıştır. Ayrıca Prof. Ümran İnanın hakemli dergilerde 330'a yakın makalesi yayınlanmış ve bu makalelere 7400'den fazla atıf yapılmıştır. Engineering Electromagnetics (Prentice Hall 1998) Electromagnetic Waves (Prentice Hall 1999) Principles of Plasma Physics for Scientists & Engineers Numerical Electromagnetics" } ] }, { "title": "Kemal Beydilli", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Kemal Beydilli'nin doğum yeri neresidir?", "id": 8756, "answers": [ { "answer_start": 38, "text": "İstanbul" }, { "answer_start": 38, "text": "İstanbul" }, { "answer_start": 38, "text": "İstanbul" } ] }, { "question": "Kemal Beydilli kaç yılında doğmuştur?", "id": 8757, "answers": [ { "answer_start": 25, "text": "1942" }, { "answer_start": 25, "text": "1942" }, { "answer_start": 25, "text": "1942" } ] }, { "question": "Kemal Beydilli yüksek öğrenimine hangi fakülteden başladı?", "id": 8758, "answers": [ { "answer_start": 96, "text": "İktisat Fakültesi" }, { "answer_start": 96, "text": "İktisat Fakültesi" }, { "answer_start": 96, "text": "İktisat Fakültesi" } ] }, { "question": "Kemal Beydilli doktora çalışmasını kimin yanında yaptı?", "id": 8759, "answers": [ { "answer_start": 375, "text": "J. Kissling" }, { "answer_start": 375, "text": "J. Kissling" }, { "answer_start": 375, "text": "J. Kissling" } ] }, { "question": "Kemal Beydilli doktorasını hangi üniversitede tamamlamıştır?", "id": 8760, "answers": [ { "answer_start": 221, "text": "Münih Ünivesitesi" }, { "answer_start": 221, "text": "Münih Ünivesitesi" }, { "answer_start": 221, "text": "Münih Ünivesitesi" } ] } ], "context": "Prof. Dr. Kemal Beydilli 1942 yılında İstanbulda doğdu. Yüksek öğrenimine İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesinde başladı. Tarih Eğitimini aynı üniversitenin Edebiyat Fakültesinde (1964-68) ve doktora ile mezun olduğu Münih Ünivesitesinde tamamladı (1970-75). 16. Yüzyılda Lehistan-Osmanlı münâsebetlerini ele alan doktora çalışmasını, Prof. Franz Babingerin halefi Prof. J. Kisslingin yanında yaptı. Osmanlı tarihinin çeşitli konularını, müessese ve meselelerini ele alan ve Osmanlı arşiv belgelerine dayanan araştırmalar yapmıştır. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümünde öğretim üyesi olarak dersler vermiş ve Yakın Çağ Tarihi Anabilim Dalı Başkanlığı görevini yürütmüştür. Halen İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi'nde Atatürk İlkeler ve İnkılap Tarihi, Osmanlı Tarihi, Osmanlı İdare Tarihi dersleri vermektedir." } ] }, { "title": "Orhan Dikmen", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Orhan Dikmen, hangi liseyi bitirdi?", "id": 8846, "answers": [ { "answer_start": 14, "text": "Galatasaray Lisesi'ni" }, { "answer_start": 14, "text": "Galatasaray Lisesi'ni" }, { "answer_start": 14, "text": "Galatasaray Lisesi'ni" } ] }, { "question": "Orhan Dikmen, hangi üniversiteyi bitirdi bitirdi?", "id": 8847, "answers": [ { "answer_start": 45, "text": "İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi ve İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni" }, { "answer_start": 45, "text": "İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi ve İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni" }, { "answer_start": 45, "text": "İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi ve İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni" } ] }, { "question": "Orhan Dikmen, nerede yüksek lisansını tamaladı?", "id": 8848, "answers": [ { "answer_start": 138, "text": "Paris Üniversitesi Yüksek Hukuk ve İktisat Etüdleri Programında" }, { "answer_start": 138, "text": "Paris Üniversitesi Yüksek Hukuk ve İktisat Etüdleri Programında" }, { "answer_start": 138, "text": "Paris Üniversitesi Yüksek Hukuk ve İktisat Etüdleri Programında" } ] }, { "question": "Orhan Dikmen, nerede yüksek lisansını tamaladı?", "id": 8849, "answers": [ { "answer_start": 138, "text": "Paris Üniversitesi Yüksek Hukuk ve İktisat Etüdleri Programında" }, { "answer_start": 138, "text": "Paris Üniversitesi Yüksek Hukuk ve İktisat Etüdleri Programında" }, { "answer_start": 138, "text": "Paris Üniversitesi Yüksek Hukuk ve İktisat Etüdleri Programında" } ] } ], "context": "Orhan Dikmen, Galatasaray Lisesi'ni bitirdi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi ve İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. Paris Üniversitesi Yüksek Hukuk ve İktisat Etüdleri Programında yüksek lisansını tamamladı. İstanbul Üniversitesi Senatosu Üyeliği, İktisat Fakültesi Dekanlığı, Maliye Kürsüsü Başkanlığı, Maliye Enstitüsü Vakfı Kurucu Üyeliği, İktisadî Araştırmalar Vakfı Kurucu Üyeliği ve Yönetim Kurulu Başkanlığı, Şişli İktisat ve Ticaret Yüksek Okulu Öğretim Üyeliği ve Müdürlüğü, Türkiye İktisatçılar Derneği Kurucu üyeliği ve Başkanlığı, Milletlerarası Vergi Hukuku Birliği Üyeliği, Milletlerarası Maliye Enstitüsü Başkan Vekilliği, İktisadî İşbirliği Avrupa Ligi Başkan Vekilliği ve Millî Komitesi Başkanlığı, RCD ve OECD Misyon Üyeliği ve Başkanlığı yaptı." } ] }, { "title": "Silindir Güneş Saati", "paragraphs": [ { "qas": [], "context": "Ebū el-Ḥasan el-Marrākuşī tarafından tarif edilen güneş saatleri arasında birisi silindir şeklinde, diğeri dik açılı iki taşınabilir güneş saati bulunmaktadır. Her ikisi de ekvator ile yaklaşık 66°30’ kuzey veya güney enlem arasında bulunan belirli bir enlem derecesi için geçerlidir. Ahşaptan veya pirinçten yapılmış bir silindir üzerinde daha önce tespit edilen dikey gölge çizgileri kaydedilir1." }, { "qas": [ { "question": "Güneş saatinin üst yüzeyi yukarıdan kaç eşit parçaya bölünür?", "id": 9095, "answers": [ { "answer_start": 406, "text": "12" }, { "answer_start": 406, "text": "12" }, { "answer_start": 406, "text": "12" } ] }, { "question": "30. enlem derecesini ve silindir saati tasvir eden kimdir?", "id": 9096, "answers": [ { "answer_start": 843, "text": "el-Marrākuşī" }, { "answer_start": 843, "text": "el-Marrākuşī" }, { "answer_start": 843, "text": "el-Marrākuşī" } ] } ], "context": "Her iki saatin yapılışının ve kullanımının koşulu bir çizelgedir. Bu çizelge üzerinde burç sembollerinin başında gündüz ve gece saatlerinin geçiş vakitleri (yarım saat, üçte birlik saat için veya diğer alt bölümlemeler için) için olan dikey gölge çizgilerinin değerleri kaydedilmiştir.Güneş saatinin sert ağaçtan veya pirinçten oluşan üst yüzeyi yukarı taraftan 12 eşit parçaya bölünmektedir. Bunlara tekabül edecek şekilde burç dairelerinin isimleri, Oğlak’tan başlayarak kaydedilmiştir veya hâkkedilmiştir. Hareketli gnomon, bir halkaya veya silindire başka şekilde, doğrudan burç çizgizini takiben yerleştirilmiştir. Gölge geçişinin okunması yoluyla elde edilen değerler, zamanı vakitlere göre göstermekte, dolayısıyla \"namaz vakitlerine işaret etmektedir. el-Marrākuşī30. enlem derecesi için çizelgesini ve silindir saat için taslaklarını şu şekilde tasvir etmektedir (bkz. yukarıdaki resimler)" }, { "qas": [], "context": "Modelimiz için bu saat tipinin 18. yüzyıldan iki Osmanlı örneğine dayandık. Bunlardan birisi İstanbul’da Kandilli Rasathanesi Müzesi’nde bulunmaktadır, diğeri Marcel Destombes’in terekesine aittir (hali hazırda Enstitut du Monde Arabe müzesinde bulunmaktadır, Paris).Bu güneş saati tipinin sonraki dönemlerde olası devamlı-lığı problemi için bkz. A.J. Turner v.d. (Eds.), Time, Den Haag 1990, No. 200, s. 105, 114. Burada özel bir koleksi-yonun yaklaşık 1600 yılından bir Avrupa örneğinin resmi bulunmaktadır" } ] }, { "title": "Ebu'l-Vefâ el-Bûzcânî", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Ebu'l-Vefâ el-Bûzcânî ne zaman doğmuştur?", "id": 9137, "answers": [ { "answer_start": 116, "text": "940" }, { "answer_start": 116, "text": "940" }, { "answer_start": 116, "text": "940" } ] }, { "question": "Ebu'l-Vefâ el-Bûzcânî nerede doğmuştur?", "id": 9138, "answers": [ { "answer_start": 128, "text": "İran'da bulunan Buzgan kasabasında" }, { "answer_start": 128, "text": "İran'da bulunan Buzgan kasabasında" }, { "answer_start": 128, "text": "İran'da bulunan Buzgan kasabasında" } ] }, { "question": "Ebu'l-Vefâ el-Bûzcânî'nin tam adı nedir'?", "id": 9139, "answers": [ { "answer_start": 9, "text": "Ebu el-Vefa Muhammed bin Muhammed bin Yahya bin İsmail bin el-Abbas el-Büzcani" }, { "answer_start": 9, "text": "Ebu el-Vefa Muhammed bin Muhammed bin Yahya bin İsmail bin el-Abbas el-Büzcani" }, { "answer_start": 9, "text": "Ebu el-Vefa Muhammed bin Muhammed bin Yahya bin İsmail bin el-Abbas el-Büzcani" } ] }, { "question": "Ebul Vefa, Bağdad'a ne zaman gitti?", "id": 9140, "answers": [ { "answer_start": 319, "text": "959" }, { "answer_start": 319, "text": "959" }, { "answer_start": 319, "text": "959" } ] }, { "question": "Hangi hizmetleriyle bilim tarihinde önemli bir yer tutmuştur.?", "id": 9141, "answers": [ { "answer_start": 694, "text": "Matematik ve astronomideki" }, { "answer_start": 694, "text": "Matematik ve astronomideki" }, { "answer_start": 694, "text": "Matematik ve astronomideki" } ] } ], "context": "Tam adı 'Ebu el-Vefa Muhammed bin Muhammed bin Yahya bin İsmail bin el-Abbas el-Büzcani' olan Ebu'l-Vefâ el-Bûzcânî 940 yılında İran'da bulunan Buzgan kasabasında doğmuştur. Bu yüzden 'Ebul Vefa Buzcani' diye meşhur olmuştur. İlim tahsiline amcası Ebu Amr Mugazili ve Ebu Yahya bin Kimib'in yanında başlayan Ebul Vefa, 959 yılında Bağdad'a gitti. Ölümüne kadar da orada bilimle meşgul oldu. Bilim sahasında, matematik bilimini tahsil etti ve özellikle trigonometri üzerinde çalışmalar yaptı. Bu alanlarda çok fazla bir süre muhafaza edilemeyen kitaplar yazdı. Batlamyus'un ve Diophantos'un eserlerini inceleyip açıklamış, astronomi sahasında ise Ay'ın hareketleri üzerine çalışmalar yapmıştır. Matematik ve astronomideki hizmetleriyle bilim tarihinde önemli bir yer tutmuştur." }, { "qas": [ { "question": "Ebu'l Vefa, yıldızların eğimlerininin kesin ve doğru bir şekilde ölçülebilmesi için bir ne geliştirdi?", "id": 9142, "answers": [ { "answer_start": 88, "text": "duvar oktantı" }, { "answer_start": 88, "text": "duvar oktantı" }, { "answer_start": 88, "text": "duvar oktantı" } ] }, { "question": "Ebu'l Vefa, astronomik gözlemler için sinüs (ceyb) ve tanjant (zıl) değerlerini gösteren çizelgeleri kaç dakikalık açı aralıklarıyla hesapladı?", "id": 9143, "answers": [ { "answer_start": 377, "text": "on beşer" }, { "answer_start": 377, "text": "on beşer" }, { "answer_start": 377, "text": "on beşer" } ] } ], "context": "Ebu'l Vefa, yıldızların eğimlerininin kesin ve doğru bir şekilde ölçülebilmesi için bir duvar oktantı geliştirdi. Bundan başka trigonometri çizelgelerinde hesaplamalar yapmak için gelişmiş metotlar üretti ve küresel trigonometrideki bazı problemlerin çözümü için yeni yöntemler keşfetti. Astronomik gözlemler için sinüs (ceyb) ve tanjant (zıl) değerlerini gösteren çizelgeleri on beşer dakikalık açı aralıklarıyla hesapladı. Ünlü matematikçi El-Mervezi'nin de buna benzer çizelgeleri olduğu bilinse de onun çizelgeleri tanjant ve kotanjantı yayın fonksiyonu olarak vermediği gibi, Ebu'l Vefa'nın çizelgeleri kadar sağlıklı değildir." }, { "qas": [ { "question": "Ebu'l Vefa, ne sahasında özellike trigonometri üzerinde çalışmalar yapmıştır?", "id": 9144, "answers": [ { "answer_start": 12, "text": "matematik" }, { "answer_start": 12, "text": "matematik" }, { "answer_start": 12, "text": "matematik" } ] } ], "context": "Ebu'l Vefa, matematik sahasında özellike trigonometri üzerinde çalışmalar yapmıştır. Trigonometrinin altı esas oranı arasındaki trigonometrik ilişkileri ilk defa ortaya koymuştur. Bu oranlar günümüzde aynen kullanılmaktadır." } ] }, { "title": "Sencer Divitçioğlu", "paragraphs": [ { "qas": [ { "question": "Sencer Divitçioğlu ne zaman doğmuştur?", "id": 9145, "answers": [ { "answer_start": 23, "text": "14 Şubat 1927" }, { "answer_start": 23, "text": "14 Şubat 1927" }, { "answer_start": 23, "text": "14 Şubat 1927" } ] }, { "question": "Sencer Divitçioğlu ne zaman ölmüştür?", "id": 9146, "answers": [ { "answer_start": 49, "text": "ö. 8 Eylül 2014" }, { "answer_start": 49, "text": "ö. 8 Eylül 2014" }, { "answer_start": 49, "text": "ö. 8 Eylül 2014" } ] }, { "question": "Sencer Divitçioğlu nerede doğmuştur?", "id": 9147, "answers": [ { "answer_start": 38, "text": "İstanbul" }, { "answer_start": 38, "text": "İstanbul" }, { "answer_start": 38, "text": "İstanbul" } ] }, { "question": "Sencer Divitçioğlu nerede ölmüştür?", "id": 9148, "answers": [ { "answer_start": 38, "text": "İstanbul" }, { "answer_start": 38, "text": "İstanbul" }, { "answer_start": 38, "text": "İstanbul" } ] } ], "context": "Sencer Divitçioğlu (d. 14 Şubat 1927, İstanbul - ö. 8 Eylül 2014, İstanbul), Türk akademisyen ve İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi öğretim üyesi." }, { "qas": [ { "question": "Sencer Divitçioğlu hangi yılda İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'ni bitirdi?", "id": 9149, "answers": [ { "answer_start": 56, "text": "1950" }, { "answer_start": 56, "text": "1950" }, { "answer_start": 56, "text": "1950" } ] }, { "question": "Sencer Divitçioğlu doktora eğitimini nerede tamamladı?", "id": 9150, "answers": [ { "answer_start": 139, "text": "Paris Üniversitesi İktisadi Bilimler Fakültesi’nde" }, { "answer_start": 139, "text": "Paris Üniversitesi İktisadi Bilimler Fakültesi’nde" }, { "answer_start": 139, "text": "Paris Üniversitesi İktisadi Bilimler Fakültesi’nde" } ] }, { "question": "Sencer Divitçioğlu ne zaman Türkiye'ye dönerek İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'nde öğretim üyesi olarak çalıştı?", "id": 9151, "answers": [ { "answer_start": 201, "text": "1957'de" }, { "answer_start": 201, "text": "1957'de" }, { "answer_start": 201, "text": "1957'de" } ] }, { "question": "Sencer Divitçioğlu ne zaman \"Marx’ta İktisadi Büyüme\" adlı tezi ile doçent olmaya hak kazandı?", "id": 9152, "answers": [ { "answer_start": 302, "text": "1959 yılında" }, { "answer_start": 302, "text": "1959 yılında" }, { "answer_start": 302, "text": "1959 yılında" } ] }, { "question": "Sencer Divitçioğlu nerede 1962-1963 döneminde davetli profesör olarak çalıştı?", "id": 9153, "answers": [ { "answer_start": 548, "text": "İngiltere'de Cambridge Üniversitesi'nde" }, { "answer_start": 548, "text": "İngiltere'de Cambridge Üniversitesi'nde" }, { "answer_start": 548, "text": "İngiltere'de Cambridge Üniversitesi'nde" } ] }, { "question": "Sencer Divitçioğlu ne zaman Kemal Tahir'in önerisiyle başlayarak tamamladığı Asya Üretim Tarzı ve Osmanlı Toplumu adlı çalışması Fransızca, Yunanca dahil birçok dile çevrildi?", "id": 9154, "answers": [ { "answer_start": 621, "text": "1967'de" }, { "answer_start": 621, "text": "1967'de" }, { "answer_start": 621, "text": "1967'de" } ] }, { "question": "Sencer Divitçioğlu nerede 1968-1969'da tekrar Paris'te bir yıl süreyle, 1973'de ikinci kez üç ay süreyle çalıştı?", "id": 9155, "answers": [ { "answer_start": 924, "text": "Cambridge'de" }, { "answer_start": 924, "text": "Cambridge'de" }, { "answer_start": 924, "text": "Cambridge'de" } ] }, { "question": "Sencer Divitçioğlu ne zaman Boğaziçi Üniversitesi'nde doktora dersleri verdi?", "id": 9156, "answers": [ { "answer_start": 971, "text": "1975'te" }, { "answer_start": 971, "text": "1975'te" }, { "answer_start": 971, "text": "1975'te" } ] }, { "question": "Sencer Divitçioğlu ne zaman profesörlüğe yükseldi?", "id": 9157, "answers": [ { "answer_start": 1029, "text": "1976 yılında" }, { "answer_start": 1029, "text": "1976 yılında" }, { "answer_start": 1029, "text": "1976 yılında" } ] }, { "question": "Sencer Divitçioğlu ne zaman Paris Üniversitesi'nde konuk profesör olarak dersler verdi?", "id": 9158, "answers": [ { "answer_start": 1065, "text": "1983 yılında" }, { "answer_start": 1065, "text": "1983 yılında" }, { "answer_start": 1065, "text": "1983 yılında" } ] } ], "context": "Sencer Divitçioğlu, 14 Şubat 1927'de İstanbul’da doğdu. 1950 yılında İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'ni bitirdi. Doktora eğitimini Paris Üniversitesi İktisadi Bilimler Fakültesi’nde tamamladı. 1957'de Türkiye'ye dönerek İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'nde öğretim üyesi olarak çalıştı. 1959 yılında \"Marx’ta İktisadi Büyüme\" adlı tezi ile doçent olmaya hak kazandı. 27 Mayıs 1960'dan sonra Turizm Bankası Yönetim Kurulu Başkanlığı'na getirildi. Yine bu dönemde Devlet Planlama Teşkilatı'nın kuruluşunda bulundu. 1962-1963 döneminde İngiltere'de Cambridge Üniversitesi'nde davetli profesör olarak çalıştı. 1967'de Kemal Tahir'in önerisiyle başlayarak tamamladığı Asya Üretim Tarzı ve Osmanlı Toplumu adlı çalışması Fransızca, Yunanca dahil birçok dile çevrildi. Bu çalışması çok dikkat çekti. Dönemin iç siyasi tartışmalarda önemli bir argüman oluşturdu. 1968-1969'da tekrar Paris'te bir yıl süreyle, 1973'de Cambridge'de ikinci kez üç ay süreyle çalıştı. 1975'te Boğaziçi Üniversitesi'nde doktora dersleri verdi. 1976 yılında profesörlüğe yükseldi. 1983 yılında Paris Üniversitesi'nde konuk profesör olarak dersler verdi. Çeşitli iktisat kuramlarını matematiksel bir dille ele alan teorik çalışmaların ardından tarihle uğraşmaya başladı. 1956-82 yılları arasında İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'nde ve 1975’ten itibaren de Boğaziçi Üniversitesi’nde çeşitli doktora dersleri ve teorik iktisat dersleri verdi. 12 Eylül Darbesi sonrası oluşan baskı ortamı sonucu 1402'likler olarak bilinen olay neticesinde görevine son verildi. Bunun üzerine yurtdışında davetli profesör olarak çalıştı (1982-84)." }, { "qas": [ { "question": "Sencer Divitçioğlu, Karl Marx tarafından ne zaman ortaya atılan Asya tipi üretim tarzı konusunu ayrıntılı bir şekilde incelemiştir?", "id": 9159, "answers": [ { "answer_start": 41, "text": "1850'li yılların başında" }, { "answer_start": 41, "text": "1850'li yılların başında" }, { "answer_start": 41, "text": "1850'li yılların başında" } ] } ], "context": "Sencer Divitçioğlu, Karl Marx tarafından 1850'li yılların başında ortaya atılan Asya tipi üretim tarzı konusunu ayrıntılı bir şekilde incelemiştir. Sencer Divitçioğlu'na göre toplumsal üretim ve bunun yeniden üretimi (üretim biçimi) dünyadaki bütün topluluklar için farklı iki ana yoldan gelişmiştir. Bu yollardan bir tanesi klasik yoldur ve Avrupa’ya ve Japonya’ya özgü bir yapısı vardır. Bu yapıya göre Avrupa’da toprak beyleri kendi denetimi altındaki bölgede toprağın sahibi olmaları nedeniyle bulundukları bölgede kralın yetkilerini paylaşır ve kendi kendilerini yönetirlerdi, feodalizm olarak adlandırılan bu üretim yapısı kapitalizmin klasik gelişme yoludur ve kapitalist üretim süreci bu yapı içerisinde meydana gelmiştir. Ancak Divitçioğlu toplumsal gelişim aşamasının özellikle Asya toplumlarında bu yoldan farlı bir seyir izlediğini belirtmiştir. Ona göre Hindistan, Çin, Osmanlı İmparatorluğu gibi Asya toplumlarında, Avrupa'dakinin aksine merkezi otorite, gücünü muhafaza etmek ve yetkilerini paylaşmamak için ülke topraklarını belirli bir bireye ya da aileye mülk olarak devretmez ancak onun belirli şartlar altında ve kendisine bağlı kalacağına inanması suretiyle kullanma hakkını devrederdi, kullanma hakkına sahip olan kişi bu hakkını miras yoluyla da çocuklarına devredemezdi. Böylece merkezi otorite, kullanma hakkını devreden anlaşmayı feshedip bu hakkı bir başka kişiye verebilirdi. Bu nedenle doğu toplumlarında toprak, bireyin değil, devletin mülkiyetindeydi. Bu durum devletin doğu toplumlarında Batı toplumlarına göre farklı algılanmasına neden olmuştur, Doğu toplumlarında devlet “tanrısal bir güce” sahiptir ve asla sarsılmaz bir yapısı vardır." } ] } ] }