diff --git "a/data/mls_polish/dev/transcripts.txt" "b/data/mls_polish/dev/transcripts.txt"
new file mode 100644--- /dev/null
+++ "b/data/mls_polish/dev/transcripts.txt"
@@ -0,0 +1,512 @@
+11295_11059_000000	znowu się duch z ciałem zrośnie w młodocianej wstaniesz wiosnie i możesz skutkiem tych leków umierać wstawać wiek wieków dalej tam były przestrogi jak siekać głowę jak nogi
+11295_11059_000001	już u źwierzyńca podwojów król zasiada przy nim książęta i panowie rada a gdzie wzniosły krążył ganek rycerze obok kochanek król skinął palcem zaczęto igrzysko
+11295_11059_000002	pewnie kędyś w obłędzie ubite minęły szlaki zaczekajmy dzień jaki poślemy szukać wszędzie dziś jutro pewnie będzie posłali wszędzie sługi czekali dzień i drugi gdy nic nie doczekali z płaczem chcą jechać dali
+11295_11059_000003	na miejscach które dziś piaskiem zaniosło gdzie car i trzcina zarasta po których teraz wasze biega wiosło stał okrąg pięknego miasta
+11295_11059_000004	przyjaciółka tutaj bywało z ranku nad wodą sobie stoim ja o twoim kochanku ty mnie mówisz o moim już więcej z sobą nie będziem mówili
+11295_11059_000005	słyszy to strzelec błędny krok niesie błędnemi rzuca oczyma a wicher szumi po gęstym lesie woda się burzy i wzdyma
+11295_11059_000006	ja pierwszy ziemskiemu oku śmiem do niej pokazać drogę lecz podłóg ustaw wyroku dwom tylko pokazać mogę wybierz drugiego człowieka człowieka doznanej wiary któremu byś w każdej probie
+11295_11059_000007	niech sobie słyszy już niema ciebie już po twoim pogrzebie ty już umarłeś ach ja się boję czego się boję mego jasieńka ach to on lica twoje oczki twoje twoja biała sukienka
+11295_11059_000008	straszno nie była straszną ta godzina gdy były nieba łaskawsze ileż mi słodkich chwilek przypomina precz to już znikło na zawsze
+11295_11059_000009	młodzieńcy wiecie że tutaj bezkarnie dotąd nikt statku nie spuści każdego śmiałka jezioro zagarnie do nieprzebrnionych czeluści
+11295_11059_000010	własnych mieszkańców dla obcej zgubię odsieczy wszak wiesz że świteź nie ma innych szańców prócz naszych piersi i mieczy jeśli rozdzielę szczupłe wojsko moje krewnemu nie dam obrony a jeśli wszyscy pociągniem naboje jak będą córy i żony
+11295_11059_000011	a dudarz milczy brząka powoli a wzrok utopił w pasterce utopił w licu lecz wzrok sokoli zdał się przedzierać aż w serce
+11295_11059_000012	tukaj nic nie odpowiada bo któż zgadnie myśli cudze bo zbyt częsta w sługach zdrada może kochance lub żonie tak wtem uciął patrzy smutnie tak rzecze i znowu utnie
+11295_11059_000013	wtem z lasu gdzie się dwór bieli tysiączne świecą kagańce zjeżdżają goście weseli muzyka hałas i tańce lecz mimo tego hałasu płacz dziecięcia słychać w lesie wierny sługa wyszedł z lasu i dziecię na ręku niesie
+11295_11059_000014	za życia cnoty niewinnej obrazy jej barwę mają po zgonie w ukryciu żyją i nie cierpią skazy śmiertelne nie tkną ich dłonie
+11295_11059_000015	lecz próżno nędzny w oczach prawie znika próżno i dzień i noc płacze w boleściach jego dla mnie radość dzika śmiech obudzały rozpacze
+11295_11059_000016	milczą piszczałki głuchną bębenki porzuca ogień gromadka biegą staruszki biegą panienki biegą do dudarza dziadka witaj dudarzu witamy radzi w wesołej przychodzisz dobie pewnie z daleka pan bóg prowadzi pogrzej się i spocznij sobie
+11295_11059_000017	i niechaj doda znaki żeby poznać czyj jaki i pójdzie w kościół boży i na ołtarzu złoży czyj pierwszy weźmiesz wianek ten mąż twój ten kochanek
+11295_11059_000018	zostań się lepiej z tym kto cię kocha zostań się o luba ze mną chateczka moja stąd niedaleka pośrodku gęstej leszczyny jest tam dostatkiem owoców mleka jest tam dostatkiem zwierzyny
+11295_11059_000019	nie słucha zgraja ten już wóz wyprzęga zabiera konie a drugi pieniędzy krzyczy i buławą sięga ów z mieczem wpada na sługi
+11295_11059_000020	zagrzmią tarany padły bram ostatki zewsząd pocisków grad leci biegną na dworzec starce nędzne matki dziewice i drobne dzieci
+11295_11059_000021	sam ich posłuchasz niedoli własne twe oczy zobaczą patrz w prawo idzie kochanek patrz matka idzie z domu patrz w lewo przyjaciółka wszyscy idą powoli i niosą ziółka i płaczą
+11295_11059_000022	po co żałujesz dzikiej wietrznicy która cię zwabia w te knieje zawraca głowę rzuca w tęsknicy i może jeszcze się śmieje daj się namówić czułym wyrazem porzuć wzdychania i żale do mnie tu do mnie tu będziem razem
+11295_11059_000023	na brzeg oboje wyjęto już skrzydło sciągną ostatek więcierzy powiem że jakie złowiono straszydło choć powiem nikt nie uwierzy
+11295_11059_000024	i sam ty biały jak chusta zimny jakie zimne dłonie tutaj połóż tu na łonie przyciśnij mnie do ust usta
+11295_11059_000025	ja młoda śród młodzieży a droga cnoty śliska nie dochowałam wiary ach biada mojej głowie król srogie głosi kary powrócili mężowie ha ha mąż się nie dowie oto krew oto nóż
+11295_11059_000026	grób lilią zasiewa zasiewając tak śpiewa rośnij kwiecie wysoko jak pan leży głęboko jak pan leży głęboko tak ty rośnij wysoko
+11295_11059_000027	szekspir zdaje mi się że widzę gdzie przed oczyma duszy mojej słuchaj dzieweczko ona nie słucha to dzień biały to miasteczko przy tobie nie ma żywego ducha co tam wkoło siebie chwytasz kogo wołasz z kim się witasz
+11295_11059_000028	znasz piosnkę którąm po tyle razy śpiewał płacząc nad mym losem pomnisz zapewne wszystkie wyrazy i wiesz jakim śpiewać głosem
+11295_11059_000029	wraz uchodzi bladość z czoła iskrą zdrowia oko strzela tukaj wydarty mogile wstaje dziwią się doktory wstaje chodzi o swej sile jakby nigdy nie był chory
+11295_11059_000030	on gdy hanowi na srebrny półmisek rzucił łeb księcia iflaku wdzięczny mu hagan dziesięć odalisek z własnego przysłał orszaku
+11295_11059_000031	odtąd mi życie stało się nielube późne uczułam wyrzuty lecz ani sposób wynagrodzić zgubę ani czas został pokuty raz gdy się w północ z rodzicami bawię
+11295_11059_000032	bo jakie szatan wyprawia tam harce jakie się larwy szamocą drżę cały kiedy bają o tem starce i strach wspominać przed nocą
+11295_11059_000033	tak co wieczora co ranka gdy sługa stanie w zakątku wraz wypływa świtezianka żeby dać piersi dzieciątku za cóż jednego wieczora nikt nie przychodzi na smugi już zwykła przemija pora nie widać z dziecięciem sługi
+11295_11059_000034	kiedy mię skał tych dzikich zakątek ukrył przed gminu obliczem odtąd już dla mnie świat ten był niczem żyłem na świecie pamiątek
+11295_11059_000035	zwiedzion przez nasze fortele innemu pokaże ziele lub w oznaczonej godzinie twego ciała nie namaści wtenczas wskutek zioła zginie wtenczas piekło czeka waści
+11295_11059_000036	rzekł mnie natychmiast porwały złe duchy odtąd już setny rok minie w dzień męczą na noc zdejmują łańcuchy rzucam ogniste głębinie
+11295_11059_000037	myśli albo wieczne życie albo wiecznie diabłu dusza nic nie mówi myśli skrycie tylko trochę wargą rusza nadszedł już czas odpowiedzi
+11295_11059_000038	dziwią się panie dziwią się rycerze a on w zwycięskiej chwale wstępuje na krużganki tam od radosnej witany kochanki rycerz jej w oczy rękawiczkę rzucił pani twych dzięków nie trzeba mi wcale to rzekł i poszedł i więcej nie wrócił
+11295_11059_000039	ktokolwiek będziesz w nowogródzkiej stronie do płużyn ciemnego boru wjechawszy pomnij zatrzymać twe konie byś się przypatrzył jezioru
+11295_11059_000040	kto tylko ściągnął do głębiny ramię tak straszna jest kwiatów władza że go natychmiast choroba wyłamie i śmierć gwałtowna ugadza choć czas te dzieje wymazał z pamięci pozostał sam odgłos kary
+11295_11059_000041	ktokolwiek jesteś poczciwy człowieku coś mię zachował od męki dożyj ty szczęścia i późnego wieku i pokój tobie i dzięki widzisz przed sobą obraz grzesznej duszy
+11295_11059_000042	i nic nie odpowiada umrzyj więc ty śmiałeś żądać daj pokój żądaniom dzikim ty nie masz ufności w nikim wartoż dłużej świat oglądać
+11295_11059_000043	ubite nogą pastuszka to jest drożyna jej matki a stąd przychodzi jej drużka lecz oto błysnął poranek przyjdą oni na kurhanek ukryj się tu za stos łomu
+11295_11059_000044	burzy się wzdyma pękają tonie o niesłychane zjawiska ponad srebrzyste świtezi błonie dziewicza piękność wytryska jej twarz
+11295_11059_000045	co to ma znaczyć różni różnie plotą cóż kiedy nie był nikt na dnie biegają wieści pomiędzy prostotą lecz któż z nich prawdę odgadnie
+11295_11059_000046	niespodzianie obległ tam mendoga potężnem wojskiem car z rusi na całą litwę wielka padła trwoga że mendog poddać się musi nim ściągnął wojsko z odległej granicy do ojca mego napisze
+11295_11059_000047	ona nie słucha to jak martwa opoka nie zwróci w stronę oka to strzela wkoło oczyma to się łzami zaleje coś niby chwyta coś niby trzyma rozpłacze się i zaśmieje
+11295_11059_000048	tukaj oddala się z tłumu i do pracowni rozumu zamknąwszy się jeden siedzi i tam swój traktat raz jeszcze nim stępel przyjęcia zyska surowej uwagi kleszcze bierze i porządnie ściska
+11295_11059_000049	dzieci woła to ja to to ja dzieci wasz tato noc przeszła zasnąć trudno nie wygnać z myśli grzechu zawsze na sercu nudno nigdy na ustach śmiechu
+11295_11059_000050	wtem u wrót szczęścia hałas się wzmaga rozstąpiły się sług rzędy nieznaną brankę wiódł kyzlar aga skłonił się i rzekł
+11295_11059_000051	raz trup po drodze bez głowy się toczy to znowu głowa bez ciała roztwiera gębę i wytrzeszcza oczy w gębie i w oczach żar pała
+11295_11059_000052	czegoż mam iść do domu kto nas na obiad zawoła kto z nami siądzie do stoła nie masz ach nie masz komu pókiśmy mieli ciebie w domu było jak w niebie u nas i wieczorynki z całej wsi chłopcy dziewki najweselsze zażynki
+11295_11059_000053	całują ziemię potem w imię ojca syna i ducha świętego bądź pochwalona przenajświętsza trójca teraz i czasu wszelkiego
+11295_11059_000054	więcej się waszej obłudy boję niż w zmienne ufam zapały może bym prośby przyjęła twoje ale czy będziesz mnie stały chłopiec przyklęknął chwycił w dłoń piasku piekielne wzywał potęgi klął się przy świętym księżyca blasku
+11295_11059_000055	jeżeli nocną przybliżysz się dobą i zwrócisz ku wodom lice gwiazdy nad tobą i gwiazdy pod tobą i dwa obaczysz księżyce
+11295_11059_000056	zachodzi drogę pani bracia moi kochani jesień zła do podróży wiatry słoty i deszcze wszakże czekaliście dłużej czekajcie trochę jeszcze
+11295_11059_000057	diabeł do niego pół ucha pół oka zwrócił do samki niby patrzy niby słucha tymczasem już blisko klamki gdy mu twardowski dokucza od drzwi od okien odpycha czmychnąwszy dziurką od klucza dotąd jak czmycha tak czmycha
+11295_11059_000058	ty coś mi wiernym został do grobu kończył ściskając za ręce nagrodzić tobie nie mam sposobu wszakże to co mam poświęcę
+11295_11059_000059	wtem z zasłon błysną piersi łabędzie strzelec w ziemię patrzy skromnie dziewica w lekkim zbliża się pędzie i do mnie woła pójdź do mnie
+11295_11059_000060	zrzekę się mego zbioru i pójdę do klasztoru i pójdę w ciemny las nie nie wskrzeszaj mój ojcze nie czas już ach nie czas to żelazo zabójcze na wieki dzieli nas
+11295_11059_000061	starzec ucisza podnosi rękę słuchajcie dzieci zawoła powiem od kogo mam te piosenkę może on był z tego sioła
+11295_11059_000062	i tak go łechce i tak go znęca tak się w nim serce rozpływa jak gdy tajemnie rękę młodzieńca ściśnie kochanka wstydliwa
+11295_11059_000063	pani ze strachu zbladła zemdlała i upadła oczy przewraca w słup z trwogą dokoła rzuca gdzie on gdzie mąż gdzie trup powoli się ocuca mdlała niby z radości i pytała u gości gdzie mąż gdzie me kochanie kiedy przede mną stanie
+11295_11059_000064	stoją dzieci przed bramą mamo wołają mamo a gdzie został nasz tato nieboszczyk co wasz tato nie wie co mówić na to
+11295_11059_000065	wtem wietrzyk świsnął obłoczek pryska co ją w łudzącym krył blasku poznaje strzelec dziewczynę z bliska ach to dziewczyna spod lasku
+11295_11059_000066	starzec westchnął głęboko i łzami zalał oko oblicze skrył w zasłonie drżące załamał dłonie idź za mąż póki pora nie lękaj się upiora martwy się nie ocuci twarda wieczności brama i mąż twój nie powróci chyba zawołasz sama
+11295_11059_000067	i jak skałka płaskim bokiem gdy z lekkich rąk chłopca pierzchnie tak nasza rybka podskokiem mokre całuje powierzchnie złotemi plamki nadobna kraśne ma po bokach piórka główka jak naparstek drobna oczko drobne jak paciórka
+11295_11059_000068	ruszajcie kupiec na sługi zawoła ja z dziećmi pójdę ku miastu idzie aż zbójcy obskoczą dokoła a zbójców było dwunastu
+11295_11059_000069	zaledwie przymknę oczy traf traf klamka odskoczy budzę się widzę słyszę jak idzie i jak dysze jak dysze i jak tupa ach widzę słyszę trupa
+11295_11059_000070	skarbnice nauk posiadłem o nauki o człowieku wielka mądrość wielkie imię wielkie nic rozum czczy dymie ja umieram w kwiecie wieku strzegłem ustaw świętej wiary
+11295_11059_000071	na to szmer powstał różne pogłoski pomiędzy ciżbą przytomną tę piosnkę śpiewał ktoś z naszej wioski lecz kto i kiedy niepomną
+11295_11059_000072	pójdźcie wszystkie razem za miasto pod słup na wzgórek tam przed cudownym klęknijcie obrazem pobożnie zmówcie paciórek tato nie wraca ranki i wieczory we łzach go czekam i trwodze rozlały rzeki pełne zwierza bory i pełno zbójców na drodze
+11295_11059_000073	wtem na nieszczęście zapiał kur skinęła tylko widać radość z oczek mieni się w parę cieniuchną ginie jak ginie bladawy obłoczek kiedy zefiry nań dmuchną
+11295_11059_000074	zdawna już słysząc o przejeździe kupca i ja i moje kamraty tutaj za miastem przy wzgórku u słupca zasiadaliśmy na czaty dzisiaj nadchodzę patrzę między chrósty modlą się dziatki do boga słucham
+11295_11059_000075	wielkość czczy dymie ja umieram w kwiecie wieku gdy za mądrości widziadłem goniąc zbiegam kraje cudze gdy wzrok nad księgami trudzę
+11295_11059_000076	co co jak jak mój ojcze nie czas już ach nie czas to żelazo zabójcze na wieki dzieli nas ach znam żem warta kary i zniosę wszelkie kary byle się pozbyć mary
+11295_11059_000077	chciałem uciekać padłem zalękniony włos dębem stanął na głowie krzyknę niech będzie chrystus pochwalony na wieki wieków odpowie
+11295_11059_000078	stoją a potem skoczą z całej mocy dyszel przy samej pękł szrubie zostać na polu samemu i w nocy to lubię rzekłem to lubię
+11295_11059_000079	miały słuchać twego rymu ty jak dwa lata przebiegą miałeś pojechać do rzymu by cię tam porwać jak swego już i siedem lat uciekło cyrograf nadal nie służy ty czarami dręcząc piekło ani myślisz o podróży
+11295_11059_000080	do smaku im gospoda bo gospodyni młoda że chcą jechać udają a tymczasem czekają czekają aż do lata zapominają brata
+11295_11059_000081	natychmiast wściekłość bierze miejsce strachu miecą bogactwa na stosy przynoszą żagwie i płomie�� do gmachu i krzyczą strasznemi głosy przeklęty będzie kto się nie dobije broniłam lecz próżny opor klęczą na progach wyciągają szyje a drugie przynoszą topor
+11295_11059_000082	ach jak tam zimno musi być w grobie umarłeś tak dwa lata weź mię ja umrę przy tobie nie lubię świata
+11295_11059_000083	tu gazę co jej wdzięki przygasza odsłonił cały dwór klasnął spojrzał raz na nią trzytulny basza wypuścił cybuch i zasnął
+11295_11059_000084	wtem stójcie stójcie krzyknie starszy zbójca i spędza bandę precz z drogi a wypuściwszy i dzieci i ojca idźcie rzekł dalej bez trwogi
+11295_11059_000085	ojcze odpowiem lękasz się niewcześnie idź kędy sława cię woła bóg nas obroni dziś nad miastem we śnie widziałam jego anioły
+11295_11059_000086	doświadczył tego car i ruska zgraja gdy piękne ujrzawszy kwiecie ten rwie i szyszak stalony umaja ten wianki na skronie plecie
+11295_11059_000087	niech tak będzie chciał dołożyć i nazwisko lecz nim pierwsze t napisał myślał pół godziny blisko głową i piórem kołysał
+11295_11059_000088	zamkieme stały otworem dla przyjaciół i dla gości o potęgo o człowieku wielkie zamki wielkie imię wielkie nic
+11295_11059_000089	obaczył kupiec łzy radośne leje z wozu na ziemię wylata ha jak się macie co się u was dzieje czyście tęskniły do tata mama czy zdrowa ciotunia domowi a ot rodzynki w koszyku ten sobie mówi a ten sobie mówi pełno radości i krzyku
+11295_11059_000090	to mówiąc dziewka więcej nie czeka wieniec włożyła na skronie i pożegnawszy strzelca z daleka na zwykłe uchodzi błonie próżno się za nią strzelec pomyka rączym wybiegom nie sprostał
+11295_11059_000091	i nic więcej nie napisał tylko do pierwszej litery dodał małe kropki cztery gdy już napisano widzi jeszcze patrzy jeszcze bada niechaj z tego nikt nie szydzi bo z diabłami rzecz nie lada lecz jakże się musiał zdumieć gdy głoska b
+11295_11059_000092	powiedz mi piękna luba dziewczyno na co nam te tajemnice jaką przybiegłaś do mnie drożyną gdzie dom twój gdzie są rodzice
+11295_11059_000093	z daleka tylko poznał sukienkę bo w chustce skryła twarz boską jakiś młodzieniec wiódł ją pod rękę już ich nie widać za wioską
+11295_11059_000094	dziewczyna czuje odpowiadam skromnie a gawiedź wierzy głęboko czucie i wiara silniej mówi do mnie niż mędrca szkiełko i oko
+11295_11059_000095	powracał razem z nami lecz przodem chciał pospieszyć nas przyjąć z rycerzami i twoje łzy pocieszyć dziś jutro pewnie będzie
+11295_11059_000096	tak na domowników ręku tukaj pośród skarg i jęku pożegnawszy świat na wieki gasnące zamknął powieki
+11295_11059_000097	ja pójdę mówił ze łzami idź sobie poszedł i umarł z miłości tu nad rzeczułką w tym zielonym grobie złożone jego są kości
+11295_11059_000098	ja tędy płynę z wiciną pytam się ciebie dziewczyno co to za piękny kurhanek dziewczyna w całej wsi pytaj się bracie a cała wieś powie tobie maryla żyła w tej chacie a teraz leży w tym grobie na prawej stronie te śladki
+11295_11059_000099	tak się dziewczyna z kochankiem pieści bieży za nim krzyczy pada na ten upadek na głos boleści skupia się ludzi gromada
+11295_11059_000100	a wtem na poduszce z boku ujrzy z wolej skóry karty gdzie tajemnice wyroku przeklęte spisały czarty tukaj z ciekawością chwyta siada podparł się i czyta
+11295_11059_000101	i w cerkwi albo na józia mogile niebu i ziemi obrzydła muszę podróżnych trwożyć w nocne chwile różne udając straszydła
+11295_11059_000102	niepewny czy szklana z pod twej stopy pod niebo idzie równina czyli też niebo swoje szklane stropy aż do nóg twoich ugina
+11295_11059_000103	bo takie sądy boże iż co ty zrobisz skrycie mąż tylko wydać może a mąż twój stracił życie pani z wyroku rada jak wpadła tak wypada bieży nocą do domu nic nie mówiąc nikomu
+11295_11059_000104	dysząc na stronie przylega wtem leci rękawiczka z krużganków pałacu z rączek nadobnej marty pada między tygrysa i między lamparty na środek placu marta z uśmiechem rzecze do embroba
+11295_11059_000105	prosił i józio niegdyś o to słowo gorzkie łzy lał nieszczęśliwy prośże ty teraz nie łzą nie namową ale przez strach i dziwy
+11295_11059_000106	ręce nad czoło zakłada skoczył raptem i w zapędzie machnął ręką niech tak będzie znowu umilkł znowu siada znowu myśli znowu wstaje znowu chodzi znowu siada niech go za to nikt nie łaie bo z diabłami rzecz nie lada
+11295_11059_000107	dawno rok minął umarł na wojnie zginął to kłamstwo bądź spokojna już skończyła się wojna brat zdrowy i ochoczy ujrzysz go na twe oczy
+11295_11059_000108	przybiega na koniec łączki gdzie w jezioro wpada rzeka załamuje białe rączki i tak żałośnie narzeka o wy co mieszkacie w wodzie siostry moje świtezianki słuchajcie w ciężkiej przygodzie głosu zdradzonej kochanki
+11295_11059_000109	kiedym wędrując przez kraje cudze królewiec zwiedził przechodem wtenczas przypłynął z litwy na strudze pasterz jakiś z tych stron rodem
+11295_11059_000110	przebóg cudy czy moc piekła uderza go widok nowy gdzie pierwej rzeczułka ciekła tam suchy piasek i rowy na brzegach porozrzucana wala się odzież bez ładu ani pani ani pana nie widać nigdzie ni śladu
+11295_11059_000111	ja na rok u belzebuba przyjmę za ciebie mieszkanie niech przez ten rok moja luba z tobą jak z mężem zostanie przysiąż jej miłość szacunek i posłuszeństwo bez granic złamiesz choć jeden warunek już cała ugoda na nic
+11295_11059_000112	król skinął znowu znowu przemknie się krata szybkiemi skoki chciwy połowu tygrys wylata spoziera z dala i kłami błyska język wywala ogonem ciska i lwa dokoła obiega
+11295_11059_000113	dawniej kiedy spać szedłem tem słodziłem chwile że skoro się obudzę obaczę marylę i dawniej spałem mile teraz tutaj spać będę od ludzi daleki może ją we śnie ujrzę gdy zamknę powieki
+11295_11059_000114	z początku porwał mnie śmiech pusty a potem litość i trwoga słucham ojczyste przyszły na myśl strony buława upadła z ręki ach ja mam żonę i u mojej żony jest synek taki maleńki
+11295_11059_000115	pani zapomnieć trudno nie wygnać z myśli grzechu zawsze na sercu nudno nigdy na ustach śmiechu nigdy snu na źrenicy bo często w nocnej porze coś stuka się na dworze coś chodzi po świetlicy
+11295_11059_000116	do smaku im gospoda i gospodyni młoda jak dwaj u niej gościli tak ją dwaj polubili obu nadzieja łechce obydwaj zjęci trwogą żyć bez niej żaden nie chce żyć z nią obaj nie mogą wreszcie na jedno zdani idą razem do pani
+11295_11059_000117	ja mam maleńkie dziatki i wioski i dostatki dostatek się zmitręża gdy zostałam bez męża lecz ach nie dla mnie szczęście nie dla mnie już zamęście boża nade mną kara ściga mnie nocna mara
+11295_11059_000118	spadły wrzeciądze ogromne lwisko zwolna się toczy podnosi czoło milczkiem obraca oczy wokoło i ziewy rozdarł straszliwie i kudły zatrząsł na grzywie i wyciągnął cielska brzemie i obalił się na ziemię
+11295_11059_000119	lasy gorą niknie w płomieniach opoka i doliny i jezioro śród gromów świstu i szczęku czy to zły duch czy moc boża tukaj znalazł się śród łoża na swych domowników ręku głos tylko zagrzmiał z daleka
+11295_11059_000120	tuhanie w tobie obrona stolicy śpiesz zwołaj twe towarzysze skoro przeczytał tuhan list książęcy i wydał rozkaz do wojny stanęło zaraz mężów pięć tysięcy a każdy konny i zbrojny
+11295_11059_000121	słysząc to dziatki biegną wszystkie razem za miasto pod słup na wzgórek tam przed cudownym klękają obrazem i zaczynają paciorek
+11295_11059_000122	minęło lato zżółkniały liścia i dżdżysta nadchodzi pora zawsze mam czekać twojego przyjścia na dzikich brzegach jeziora zawszeż po kniejach jak sarna płocha jak upiór błądzisz w noc ciemną
+11295_11059_000123	co tu począć kusa rada przyjdzie już nałożyć głową twardowski na koncept wpada i zadaje trudność nową patrz w kontrakt mefistofilu tam warunki takie stoją po latach tylu a tylu gdy przyjdziesz brać duszę moją
+11295_11059_000124	świteź i w sławne orężem ramiona i w kraśne twarze bogata niegdyś od książąt tuhanów rządzona kwitnęła przez długie lata
+11295_11059_000125	jeśli na to się ośmielisz dla znaku że zaszła zgoda nasz poseł mefistofelisz do wymiany traktat poda ostrzegliśmy o fortelach strzeż się potem próżny kweres
+11295_11059_000126	lecz czy dochowa przysięgi dochowaj strzelcze to moja rada bo kto przysięgę naruszy ach biada jemu za życia biada i biada jego złej duszy
+11295_11059_000127	wtem oko ściemniało a w ustach panny najświętszej imię wpół wymówione zostało silił się jeszcze i w samym skonie na próżno co się wyrzec żądał wskazał ku sercu i ku tej stronie na którą żyjąc spoglądał
+11295_11059_000128	związano niewód głęboki stóp dwieście budują czółna i statki ja ostrzegałem że w tak wielkiem dziele dobrze kto z bogiem poczyna dano więc na mszę w niejednym kościele i ksiądz przyjechał z cyryna
+11295_11059_000129	tam szli starzec kląkł na grobie rozwarł usta okiem błysnął podniósł w górę ręce obie trzykroć krzyknął trzykroć świsnął tukaju patrz oto ścieżka
+11295_11059_000130	tak w noc pogodna jeśli służy pora wzrok się przyjemnie ułudzi lecz żeby w nocy jechać do jeziora trzeba być najśmielszym z ludzi
+11295_11059_000131	woda się dotąd burzy i pieni dotąd przy świetle księżyca snuje się para znikomych cieni jest to z młodzieńcem dziewica ona po srebrnym pląsa jeziorze on pod tym jęczy modrzewiem któż jest młodzieniec
+11295_11059_000132	i z tych układów rada jak wpadła tak wypada bieży prosto do domu nic nie mówiąc nikomu bieży przez łąki przez gaje i bieży i staje i staje i myśli i słucha zda się że ją ktoś goni i że coś szepce do niej
+11295_11059_000133	boki ma strojne murawą głowę ukwieconą w kwiaty a na niej czeremchy drzewo a od niej idą trzy drogi jedna droga na prawo druga droga do chaty trzecia droga na lewo
+11295_11059_000134	a srebrzysta twarz miesiąca to grubawe mgły roztrąca to się znowu we mgle topi idą ponad trzęskie kępy mijają bagna głębinie hnilicy ciemnej ostępy
+11295_11059_000135	idzie nad wodą błędny krok niesie błędnemi strzela oczyma wtem wiatr zaszumiał po gęstym lesie woda się burzy i wzdyma
+11295_11059_000136	jeszcze jedno będzie kwita zaraz pęknie moc czartowska patrzaj oto jest kobita moja żoneczka twardowska
+11295_11059_000137	czasem gdy słodkie złudzi zachwycenie kochankę widzę lub braci zrywam się patrzę aż tylko po ścienie biega cień własnej postaci
+11295_11059_000138	porwał za maleńki palec zasadził nożyk pod skórką i umoczył we krwi piórko piórko wścibił ścisnął w ręku ręką wodzi pomaleńku gdy już u
+11295_11059_000139	posłuchał przyszedł skłonił się nisko i usiadł sobie pod miedzą przy nim po bokach chłopczyki siedzą patrząc na wiejskie igrzysko tu brzmią piszczałki biją bębenki płoną stosy suchych drewek piją staruszki skaczą panienki obchodząc święto dosiewek
+11295_11059_000140	wiedziałaś że się spodobało panu z męża ród stworzyć niewieści na osłodzenie mężom złego stanu na rozkosz nie na boleści ty jakbyś w piersiach miała serce z głazu ani cię jęki ubodły nikt nie uprosił słodkiego wyrazu przez przez łzy cierpienia i modły
+11295_11059_000141	może zamknę na wieki byłem ja gospodarny gdy byłem szczęśliwy chwalili mnie sąsiedzi chwalił mię ojciec siwy teraz się ojciec biedzi a ja ni ludziom ni bogu niech ziarno w polu przepadnie niech ginie siano ze stogu
+5090_1447_000000	ale gdy przebrnęliśmy przez ciżbę ludzką wynurzyła się przed nami olbrzymia bladoniebieska kurtyna jak niebo jakiegoś innego firmamentu
+5090_1447_000001	pamiętam tych starych i pełnych godności kupców którzy obsługiwali klientów ze spuszczonymi oczyma w dyskretnym milczeniu i pełni byli mądrości i wyrozumienia dla ich najtajniejszych życzeń
+5090_1447_000002	w których te ulice mają swe miejsce i nazwę a noc w niewyczerpanej swej płodności nie ma nic lepszego do roboty jak dostarczać wciąż nowych i urojonych konfiguracji
+5090_1447_000003	gdy miasto rozgałęziało się coraz głębiej w labirynty zimowych nocy z trudem przywoływane przez krótki świt do opamiętania do powrotu ojciec mój był już zatracony zaprzedany zaprzysiężony tamtej sferze
+5090_1447_000004	była to niejako odnoga tego placu i niektóre meble stały już na bruku zbiegłem z kilku kamiennych schodów i znalazłem się znów na ulicy
+5090_1447_000005	w świetle błyskawicy ujrzałem ojca mego w rozwianej bieliźnie jak ze straszliwym przekleństwem wylewał potężnym chlustem w okno zawartość nocnika w noc szumiącą jak muszla
+5090_1447_000006	wstrzymywał oddech i nasłuchiwał i gdy wzrok jego wracał zbielały i mętny z tamtych głębin uspokajał go uśmiechem nie wierzył jeszcze i odrzucał jak absurd te uroszczenia te propozycje które nań napierały
+5090_1447_000007	ale gdy matka późnym wieczorem wracała ze sklepu ojciec ożywiał się przywoływał ją do siebie i z dumą pokazywał jej świetlne kolorowe odbijanki którymi skrzątnie wylepił stronnice księgi głównej
+5090_1447_000008	nie wydawało mi się to połączone ze zbyt wielkim ryzykiem zejść z paru stopni prowadzących do poziomu sali w kilku susach przebiec wielki kosztowny dywan i znaleźć się na tarasie z którego bez trudu dostać się mogłem na
+5090_1447_000009	absorbowało go to w tym stopniu że pogrążał się zupełnie w tej niedostępnej dla nas sferze z której nie próbował zdawać nam sprawy
+5090_1447_000010	w inne dni bywał spokojny i skupiony i pogrążał się zupełnie w swych księgach zabłąkany głęboko w labiryntach zawiłych obliczeń
+5090_1447_000011	niektórzy z nas zasypiali w ciepłym śniegu inni domacywali się w gęstwinie bram swych domów wchodzili omackiem do ciemnych wnętrzy w sen rodziców i braci
+5090_1447_000012	prawdę mówiąc niewieleśmy podczas tych godzin rysowali i profesor nie stawiał zbyt ścisłych wymagań niektórzy przynosili sobie z domu poduszki i układali się na ławach do powierzchownej drzemki
+5090_1447_000013	ostrożnie otworzono drzwi prowadzące w noc zaledwie subiekt i brat mój z wzdętymi płaszczami wkroczyli jedną nogą w ciemność noc ich połknęła zaraz na progu domu
+5090_1447_000014	wreszcie otwierały się drzwi jego pokoju i wchodził mały z piękną brodą pełen ezoterycznych uśmiechów dyskretnych przemilczeń i aromatu tajemnicy
+5090_1447_000015	a może naprawdę nie było już miasta i rynku a wicher i noc otaczały nasz dom tylko ciemnymi kulisami pełnymi wycia świstu i jęków
+5090_1447_000016	poszliśmy gromadą na spacer stromo spadając ulicą z której wiał powiew fiołków niepewni czy to jeszcze magia nocy srebrzyła się na śniegu czy też świt już wstawał
+5090_1447_000017	w różnych tonacjach całymi godzinami od czasu do czasu złaził z łóżka wspinał się na szafę i przykucnięty pod sufitem porządkował coś w starych gratach pełnych rdzy i kurzu
+5090_1447_000018	sybilińskie spokojne oczy których spojrzenia nikt z nas wytrzymać nie umiał ale cofnąć się w połowie drogi nie dokonawszy powziątego planu poczytałbym był sobie za tchórzostwo
+5090_1447_000019	szliśmy wzdłuż tego włochatego brzegu ciemności ocierając się o niedźwiedzie futro krzaków trzaskających pod naszymi nogami w jasną noc bezksiężycową w mleczny fałszywy dzień daleko po północy
+5090_1447_000020	porozumiewał się wówczas spojrzeniem z naszym kotem który również wtajemniczony w ten świat podnosił swą cyniczną zimną porysowaną pręgami twarz mrużąc z nudów i obojętności skośne szparki oczu
+5090_1447_000021	wystarczających do obdzielenia całego miesiąca nocy zimowych i do nakrycia swymi srebrnymi i malowanymi kloszami wszystkich ich nocnych zjawisk przygód awantur i karnawałów
+5090_1447_000022	weszli zdyszani do sieni zaciskając z wysiłkiem drzwi za sobą przez chwilę musieli wesprzeć się o odrzwia tak silnie szturmował wicher do bramy wreszcie zasunęli rygiel i wiatr pognał dalej
+5090_1447_000023	cały smutny i jałowy olimp więdnący od lat w tym muzeum gipsów zmierzch tego pokoju mętniał i za dnia
+5090_1447_000024	ale kto w taką noc powierza się kaprysom nieobliczalnego dorożkarza wśród klekotu szprych wśród dudnienia pudła i budy nie mogłem porozumieć się z nim co do celu drogi
+5090_1447_000025	chwilami wynurzał głowę z tych rachunków jakby dla zaczerpnięcia tchu otwierał usta mlaskał z niesmakiem językiem który był suchy i gorzki i rozglądał się bezradnie jakby czegoś szukając
+5090_1447_000026	wielkie malowane maski różowe z wydętymi policzkami nurzały się w ogromnym płóciennym przestworzu to sztuczne niebo szerzyło się i płynęło wzdłuż i w poprzek
+5090_1447_000027	około drugiej po południu wybuchł na przedmieściu pożar i rozszerzał się gwałtownie matka z adelą zaczęły pakować pościel futra i kosztowności
+5090_1447_000028	może nie było wcale tych ogromnych i żałosnych przestrzeni które nam wicher sugerował może nie było wcale tych opłakanych labiryntów tych wielookiennych traktów i korytarzy na których grał wicher jak na długich czarnych fletach
+5090_1447_000029	wzbierając ogromnym tchem patosu i wielkich gestów atmosferą tego świata sztucznego i pełnego blasku który budował się tam na dudniących rusztowaniach sceny
+5090_1447_000030	pod wielokrotnie rozczłonkowane fantastyczne sklepienia kolorowych i rozległych nocy mieszkaliśmy w rynku w jednym z tych ciemnych domów o pustych i ślepych fasadach które tak trudno od siebie odróżnić
+5090_1447_000031	lokator dawno się wyprowadził a w nietkniętych od miesięcy szufladach dokonywano niespodzianych odkryć w dolnych pokojach mieszkali subiekci i nieraz w nocy budziły nas ich jęki wydawane pod wpływem zmory sennej
+5090_1447_000032	bacząc by nie zmylić drogi tak minąłem już trzecią czy czwartą przecznicę a upragnionej ulicy wciąż nie było w dodatku nawet konfiguracja ulic nie odpowiadała oczekiwanemu obrazowi sklepów ani śladu
+5090_1447_000033	zdawało się nam że słyszymy wołanie o pomoc ojca zabłąkanego w wichurze to znowu że brat z teodorem gwarzą beztrosko pod drzwiami
+5090_1447_000034	ażeby mu sprawić pewną dystrakcję i oderwać go od chorobliwych dociekań wyciągała go matka na wieczorne spacery na które szedł
+5090_1447_000035	trzeba się było zapuścić według mego obliczenia w boczną uliczkę minąć dwie albo trzy przecznice ażeby osiągnąć ulicę nocnych sklepów
+5090_1447_000036	niekiedy ustawiał sobie dwa krzesła naprzeciw siebie i wspierając się rękami o poręcze bujał się nogami wstecz i naprzód szukając rozpromienionymi oczyma w naszych twarzach wyrazów podziwu i zachęty
+5090_1447_000037	przed piersią konia zbierał się wał białej piany śnieżnej coraz wyższy i wyższy z trudem przekopywał się koń przez czystą i świeżą jego masę
+5090_1447_000038	przeciwnie stan jego zdrowia humor ruchliwość zdawały się poprawiać często miał się teraz głośno i szczebiotliwie zanosił się wprost od śmiechu albo też pukał w łóżko i odpowiadał sobie proszę
+5090_1447_000039	a pokój ogromniał górą w cieniu umbry który go łączył z wielkim żywiołem nocy miejskiej za oknem czuł nie patrząc że przestrzeń obrasta go pulsującą gęstwiną tapet pełną szeptów syków seplenień
+5090_1447_000040	to co jeszcze z niego pozostało to trochę cielesnej powłoki i ta garść bezsensownych dziwactw mogły zniknąć pewnego dnia tak samo nie zauważone jak szara kupka śmieci gromadząca się w kącie którą adela co dzień wynosiła na śmietnik
+5090_1447_000041	urywane bezładne słowa które fantastycznie powiększały kłamliwie przesadzały bezmiar nocy siedzieliśmy wszyscy w jasno oświetlonej kuchni za ogniskiem kuchennym i czarnym szerokim okapem komina prowadziło parę stopni do drzwi strychu
+5090_1447_000042	wielki bohomaz wymalowany na jego pękatym brzuchu wykrzywiał się kolorowym grymasem i fantastyczniał wzdętymi policzkami pobiegłem boso do okna niebo wydmuchane było wzdłuż i wszerz wiatrami srebrzystobiałe i przestronne
+5090_1447_000043	głęboka cisza tych pustych salonów pełna była tylko tajnych spojrzeń które oddawały sobie zwierciadła i popłochu arabesek biegnących wysoko fryzami wzdłuż ścian i gubiących się w sztukateriach białych sufitów
+5090_1447_000044	wówczas bywało że zbiegał po cichu z łóżka w kąt pokoju pod ścianę na której wisiał zaufany instrument był to rodzaj klepsydry wodnej albo wielkiej fioli szklanej podzielonej na uncje i napełnionej ciemnym fluidem
+5090_1447_000045	znów wielkie folianty rozłożone były na łóżku na stole na podłodze i jakiś benedyktyński spokój pracy zalegał w świetle lampy nad białą pościelą łóżka nad pochyloną siwą głową mego ojca
+5090_1447_000046	w zimie była jeszcze na dworze głucha noc gdy ojciec schodził do tych zimnych i ciemnych pokojów płosząc przed sobą świecą stada cieni ulatujących bokami po podłodze i ścianach szedł budzić ciężko chrapiących z twardego jak kamień snu
+5090_1447_000047	aż znalazła dwie cienkie żółte drzazgi pochwyciła je latającymi ze wzburzenia rękami przymierzyła do nóg po czym wspięła się na nie jak na szczudła i zaczęła na tych żółtych kulach chodzić
+5090_1447_000048	w dalszy ciąg głębokiego chrapania które doganiali na swych spóźnionych drogach te nocne seanse pełne były dla mnie tajemniczego uroku
+5090_1447_000049	cały dzień nic nie jadł biadała matka starszy subiekt teodor podjął się wyprawić w noc i wichurę żeby zanieść mu posiłek brat mój przyłączył się do wyprawy
+5090_1447_000050	gdyż kłócił się ze sobą głośno pertraktował usilnie i namiętnie przekonywał i prosił to znowu zdawał się przewodniczyć zgromadzeniu wielu interesantów których usiłował z całym nakładem żarliwości i swady pogodzić
+5090_1447_000051	nie rozumiałem o co jej chodzi a ona zacietrzewiała się coraz bardziej w gniewie i stała się jednym pękiem gestykulacji i złorzeczeń zdawało się
+5090_1447_000052	zdarzało się podczas obiadu że wśród jedzenia odkładał nagle nóż i widelec i z serwetą zawiązaną pod szyją podnosił się kocim ruchem skradał na brzuścach palców do drzwi sąsiedniego pustego pokoju i z największą ostrożnością
+5090_1447_000053	pokój drżał z lekka obrazy na ścianach brzęczały szyby lśniły się tłustym odblaskiem lampy firanki na oknie wisiały wzdęte i pełne tchnienia tej burzliwej nocy
+5090_1447_000054	wreszcie ustał wyszedłem z dorożki dyszał ciężko ze zwieszoną głową przytuliłem jego łeb do piersi w jego wielkich czarnych oczach lśniły łzy
+5090_1447_000055	to znowu nabierał tchu nastawiał się palisadami krokwi rósł jak sklepienia gotyckie rozprzestrzeniał się lasem belek pełnym stokrotnego echa i huczał jak pudło ogromnych basów
+5090_1447_000056	daje to powód do ciągłych omyłek gdyż wszedłszy raz w niewłaściwą sień na niewłaściwe schody dostawało się zazwyczaj w prawdziwy labirynt obcych mieszkań ganków niespodzianych wyjść na obce podwórza i zapominało się o początkowym celu wyprawy
+5090_1447_000057	potem znów przychodziły dni cichej skupionej pracy przeplatanej samotnymi monologami gdy tak siedział w świetle lampy stołowej wśród poduszek wielkiego łoża
+5090_1447_000058	był to dialog groźny jak mowa piorunów łamańce rąk jego rozrywały niebo na sztuki a w szczelinach ukazywała się twarz jehowy wzdęta gniewem i plująca przekleństwa
+5090_1447_000059	koniec rozdziału sklepy cynamonowe czytał mateusz wyciślik
+5090_1447_000060	pełne wielkich szaf głębokich kanap bladych luster i tandetnych palm sztucznych mieszkanie nasze coraz bardziej popadało w stan zaniedbania wskutek opieszałości matki przesiadującej w sklepie
+5090_1447_000061	słyszałem jego głos w przerwach proroczej tyrady mego ojca słyszałem te potężne warknięcia wzdętych warg od których szyby brzęczały mieszając się z wybuchami zaklęć lamentów gróźb mego ojca
+5090_1447_000062	na tych schodkach siedział starszy subiekt teodor i nasłuchiwał jak strych grał od wichru słyszał jak w pauzach wichury miechy żeber strychowych składały się w fałdy i dach wiotczał i zwisał jak ogromne płuca z których uciekł oddech
+5090_1447_000063	w tym czasie ojciec mój zaczął zapadać na zdrowiu bywało już w pierwszych tygodniach tej wczesnej zimy że spędzał dnie całe w łóżku otoczony flaszkami pigułkami i księgami handlowymi które mu przynoszono z kontuaru
+5090_1447_000064	na rynku spotkałem ludzi zażywających przechadzki wszyscy oczarowani widowiskiem tej nocy mieli twarze wzniesione i srebrne od magii nieba troska o portfel opuściła mnie zupełnie
+5090_1447_000065	przypominaliśmy sobie że ojca od rana nie widziano wczesnym rankiem domyśliliśmy się musiał udać się do sklepu gdzie go zaskoczyła wichura odcinając mu powrót
+5090_1447_000066	ogromne obozowisko czarny ruchomy amfiteatr zstępować zaczął w potężnych kręgach ku miastu i wybuchła ciemność ogromną wzburzoną wichur i szalała przez trzy dni i trzy noce
+5090_1447_000067	w świetle pozostawionej przezeń świecy wywijali się leniwie z brudnej pościeli wystawiali siadając na łóżkach bose i brzydkie nogi i z skarpetą w ręce oddawali się jeszcze przez chwilę rozkoszy ziewania
+5090_1447_000068	i wszystkie kołatały niezgrabnie kołkami drewnianych języków mełły nieudolnie w drewnianych gębach bełkot klątw i obelg bluźniąc błotem na całej przestrzeni nocy aż dobluźniły się doklęły swego
+5090_1447_000069	przestaliśmy zwracać uwagę na te dziwactwa w które się z dnia na dzień głębiej wplątywał wyzbyty jakby zupełnie cielesnych potrzeb nie przyjmując tygodniami pokarmu pogrążał się z dniem każdym głębiej w zawiłe i dziwaczne afery dla których nie mieliśmy zrozumienia
+5090_1447_000070	mój ojciec powoli zanikał wiądł w oczach przykucnięty pod wielkimi poduszkami dziko nastroszony kępami siwych włosów rozmawiał z sobą półgłosem
+5090_1447_000071	ale tym razem zaczęło się inaczej uszedłszy parę kroków spostrzegłem że jestem bez płaszcza chciałem zawrócić
+5090_1447_000072	opowiadali bezładnie o nocy o wichurze ich futra nasiąknięte wiatrem pachniały teraz powietrzem trzepotali powiekami w świetle ich oczy pełne jeszcze nocy broczyły ciemnością za każdym uderzeniem powiek
+5090_1447_000073	przypomniałem sobie że o tej późnej godzinie musi się w sali profesora arensta odbywać jedna z lekcyj nadobowiązkowych prowadzona w późną noc
+5090_1447_000074	najlżejszy szmer nie przerywał tu solennej ciszy korytarze były w tym skrzydle obszerniejsze wysłane pluszowym dywanem i pełne wytworności
+5090_1447_000075	to oddalało mnie od celu ale można było nadrobić spóźnienie wracając drogą na żupy solne uskrzydlony pragnieniem zwiedzenia sklepów cynamonowych skręciłem w wiadomą mi ulicę i leciałem więcej aniżeli szedłem
+5090_1447_000076	rynku i nie przypomnieć sobie że o tej późnej porze bywają czasem jeszcze otwarte niektóre z owych osobliwych a tyle nęcących sklepów o których zapomina się we dnie zwyczajne
+5090_1447_000077	przy przez arkady korytarza widziałem na drugim końcu wielkiego salonu duże oszklone drzwi prowadzące na taras było tak cicho wokoło że nabrałem odwagi
+5090_1447_000078	w przerwach między nimi widniały parki i mury sadów obraz przypominał z daleka ulicę leszniańską w jej dolnych i rzadko zwiedzanych okolicach
+5090_1447_000079	śnieg skurczył się w baranki białe w niewinne i słodkie runo które pachniało fiołkami w takie same baranki rozpuściło się niebo w którym księżyc dwoił się i troił demonstrując w tym zwielokrotnieniu wszystkie swe fazy i pozycje
+5090_1447_000080	coraz częściej otwierały się teraz drzwi sieni i wpuszczały okutanego w opończe i szale gościa zziajany sąsiad lub znajomy wywijał się powoli z chustek płaszczy i wyrzucał z siebie zdyszanym głosem opowiadania
+5090_1447_000081	z bogiem zdaje się pogodził się zupełnie niekiedy w nocy ukazywała się twarz brodatego demiurga w oknie sypialni oblana ciemną purpur bengalskiego światła i patrzyła przez chwilę dobrotliwie na uśpionego głęboko
+5090_1447_000082	mieszkanie to nie posiadało określonej liczby pokojów gdyż nie pamiętano ile z nich wynajęte było obcym lokatorom nieraz otwierano przypadkiem którąś z tych izb zapomnianych i znajdowano ją pustą
+5090_1447_000083	że przyjdzie chwila kiedy napięcie tajemnicy dojdzie do zenitu i wtedy wezbrane niebo kurtyny pęknie naprawdę uniesie się i ukaże rzeczy niesłychane i olśniewające
+5090_1447_000084	milcząc bez oporu ale i bez przekonania roztargniony i nieobecny duchem raz nawet poszliśmy do teatru
+5090_1447_000085	była to jedna z tych jasnych nocy w których firmament gwiezdny jest tak rozległy i rozgałęziony jakby rozpadł się rozłamał i podzielił na labirynt odrębnych niebios
+5090_1447_000086	pełen pomysłów i inspiracji chciałem skierować się do domu gdy zaszli mi drogę koledzy z książkami pod pachą zbyt wcześnie wyszli do szkoły obudzeni jasnością tej nocy która nie chciała się skończyć
+5090_1447_000087	po drugiej stronie tych domów musi prowadzić właściwa ulica od której te domy są dostępne myślałem sobie z niepokojem przyspieszałem kroku rezygnując w duchu z myli zwiedzenia sklepów byle tylko wydostać się stąd prędko w znane okolice miasta
+5090_1447_000088	wtedy ujrzałem na jego brzuchu okrągłą czarną ranę dlaczego mi nie powiedziałeś szepnąłem ze łzami
+5090_1447_000089	już wówczas miasto nasze popadało coraz bardziej w chroniczną szarość zmierzchu porastało na krawędziach liszajem cienia puszystą pleśnią i mchem koloru żelaza
+5090_1447_000090	wjechaliśmy na podmiejską ulicę ujętą z obu stron w ogrody ogrody te przechodziły z wolna w miarę posuwania się w parki wielkodrzewne a te w lasy
+5090_1447_000091	którego gniew boży obalił rozkraczonego szeroko na ogromnym porcelanowym urynale zakrytego wichrem ramion chmurą rozpaczliwych łamachmanów nad którymi wyżej jeszcze unosił się głos jego obcy i twardy zrozumiałem gniew boży świętych mężów
+5090_1447_000092	profesor przechadzał się dostojnie pełen namaszczenia wzdłuż pustych ławek wśród których rozrzuceni małymi grupkami rysowaliśmy coś w szarym odblasku nocy zimowej było zacisznie i sennie
+5090_1447_000093	ojciec pogrążony w swych dziwactwach zapewne zapomniał już o zgubie o matkę nie dbałem w taką noc jedyną w roku przychodzą szczęśliwe myli natchnienia wieszcze tknięcia palca bożego
+5090_1447_000094	z podziwem i czcią stałem przed tym przepychem domyślałem się że nocna moja eskapada zaprowadziła mnie niespodzianie w skrzydło dyrektora przed jego prywatne mieszkanie
+5090_1447_000095	wówczas pogrążał się pozornie jeszcze bardziej w pracę liczył i sumował bojąc się zdradzić ten gniew który w nim wzbierał i walcząc z pokusą
+5090_1447_000096	dobrze mi znaną ulicę uczyniłem tak zeszedłszy na parkiety salonu pod wielkie palmy wystrzelające tam z wazonów aż do arabesek sufitu spostrzegłem że znajduję się już właściwie na gruncie neutralnym
+5090_1447_000097	drogi mój to dla ciebie rzekł i stał się bardzo mały jak konik z drzewa opuściłem go czułem się dziwnie lekki i szczęśliwy
+5090_1447_000098	jak duch weń wstąpił jak podnosi się z łóżka długi i rosnący gniewem proroczym dławiąc się hałaśliwymi słowy które wyrzucał jak militareza
+5090_1447_000099	aż pewnej nocy wezbrały pod gontowymi przestworami falangi garnków i flaszek i popłynęły wielkim stłoczonym ludem na miasto
+5090_1447_000100	a oczy jego ciemniały zaś na twarz przybladłą występował wyraz cierpienia czy jakiej występnej rozkoszy
+5090_1447_000101	ale za każdym razem te hałaśliwe zebrania pełne gorących temperamentów rozpryskiwały się przy końcu wśród klątw złorzeczeń i obelg potem przyszedł okres jakiego uciszenia ukojenia wewnętrznego błogiej pogody ducha
+5090_1447_000102	owiał mnie od razu oddech szerokiej przestrzeni stały tam przy ulicy albo w głębi ogrodów malownicze wille ozdobne budynki bogaczy
+5090_1447_000103	nie mogli dojć do sklepu zgubili drogę i ledwo trafili z powrotem nie poznawali miasta wszystkie ulice były jak przestawione
+5090_1447_000104	zauważyliśmy wówczas wszyscy że ojciec zaczął z dnia na dzień maleć jak orzech który zsycha się wewnątrz łupiny zanikowi temu nie towarzyszył bynajmniej upadek sił
+5090_1447_000105	lecz nie było mi dane doczekać tej chwili albowiem tymczasem ojciec zaczął zdradzać pewne oznaki zaniepokojenia chwytał się za kieszenie i wreszcie oświadczył że zapomniał portfelu z pieniędzmi i ważnymi dokumentami
+5090_1447_000106	ujrzałem go jak w koszuli i boso biegał tam i z powrotem po skórzanej kanapie dokumentując w ten sposób swą irytację przed bezradną matką
+5090_1447_000107	nie pójdziesz dziś do szkoły rzekła rano matka jest straszna wichura na dworze w pokoju unosił się delikatny welon dymu pachnący żywicą piec wył i gwizdał jak gdyby uwięziona w nim była cała sfora psów czy demonów
+5090_1447_000108	daleki zimny czerwony odblask zabarwiał je późnymi kolorami nie jedliśmy tego dnia obiadu bo ogień w kuchni wracał kłębami dymu do izby w pokojach było zimno i pachniało wiatrem
+5090_1447_000109	gorzki zapach choroby osiadał na dnie pokoju którego tapety gęstniały ciemniejszym splotem arabesek wieczorami gdy matka przychodziła ze sklepu bywał podniecony i skłonny do sprzeczek
+5090_1447_000110	zaglądał przez dziurkę od klucza potem wracał do stołu jakby zawstydzony z zakłopotanym uśmiechem wśród mruknięć i niewyraźnych mamrotań odnoszących się do wewnętrznego monologu w którym był pogrążony
+7775_5541_000000	oboje z bratem zmartwiliśmy się bardzo śmiercią sir karola odwiedzał nas często mówił z przejęciem o klątwie ciążącej nad jego rodem nie dziw że po jego tragicznej śmierci gotowa byłam uwierzyć w słuszność jego obaw a widząc jego spadkobiercę przedstawiciela tejże rodziny
+7775_5541_000001	mam nadzieję że trzymaliście się panowie razem prawie ciągle wczoraj wyjątkowo spędziłem całe popołudnie u sir henryka w muzeum chirurgicznym odparł doktor mortimer było to wielką nieostrożnością rzekł holmes z zadumą
+7775_5541_000002	czy nie należałoby przedewszystkiem pozbyć się małżonków barrymore byłoby to wielką nieostrożnością jeżeli są niewinni stałaby się im krzywda jeśli są winni ułatwiłoby im to zatarcie śladów nie trzeba ich zatrzymać ale nie spuszczać z nich oka jest tam jeszcze groom
+7775_5541_000003	dla siebie nie żałuję tego bo mam czas oddawać się moim ulubionym badaniom i znalazłem tu obfite pole do studyów nad botaniką i zoologią siostra dzieli moje upodobania przyrodnicze mówię to żeby panu ułatwić rozwiązanie zagadki nad którą pan zastanawiał się patrząc na oparzeniska
+7775_5541_000004	miałem ochotę odmówić ze względu na sir henryka ale przypomniałem sobie że jest zajęty korespondencyą nie mogłem mu dopomóc a z drugiej strony holmes kazał mi poznawać sąsiedztwo więc przyjąłem zaproszenie pana stapleton i weszliśmy razem na ścieżkę
+7775_5541_000005	jeszcze jedno pytanie miss stapleton jeżeli w słowach pani nie było ukrytego znaczenia to dlaczego nie chciałaś aby je brat usłyszał mój brat pragnie żeby dwór był zamieszkany bo sądzi że obecność właściciela jest konieczną dla dobra okolicy
+7775_5541_000006	wydawała się jakby cudownem nadprzyrodzonem zjawiskiem na tle ponurego krajobrazu oczy jej biegły niespokojnie za bratem przyśpieszyła kroku i zrównała się ze mną uchyliłem kapelusza i chciałem się przedstawić lecz nie dała mi dojść do słowa wyjeżdżaj pan stąd szepnęła wracaj natychmiast do londynu
+7775_5541_000007	przed udaniem się na spoczynek podniosłem roletę i wyjrzałem przez okno widok był na trawnik przed portykiem pośrodku stały dwa dęby miotane wiatrem księżyc w ostatniej kwadrze przeświecał blado przez chmury z dala widniały nagie skały a poza nimi trzęsawisko
+7775_5541_000008	pan stapleton mówił to z uśmiechem ale z oczu jego było widać że przywiązuje wiarę do tych pogłosek owa legenda oddziałała na wyobraźnię sir karola ciągnął dalej i pewien jestem że sprowadziła śmierć nagłą w jaki sposób
+7775_5541_000009	zdziwiło mnie takie pytanie można je było wziąć za zasadzkę ale twarz mówiącego była chłodna i obojętna więc moje podejrzenia musiały pierzchnąć nie dziw że znam pańskie stosunki ze słynnym detektywem rzekł pan stapleton
+7775_5541_000010	bałem się o niego byłem mimo woli pod wrażeniem smutnego krajobrazu a zapewne i ostrzeżeń miss stapleton wypowiedzianych tak poważnie uroczyście niemal że musiały osłaniać jakąś tajemnicę to też mimo naglących zaprosin na śniadanie pożegnałem rodzeństwo i wracałem do dworu tą samą ścieżką
+7775_5541_000011	doszliśmy do ścieżki wiodącej przez piaski i trzęsawiska na prawo sterczał odłam skały po za nią w pewnej odległości unosił się dym z komina ta ścieżka prowadzi do merripit house rzekł stapleton może mnie pan zechce zaszczycić swojemi odwiedzinami
+7775_5541_000012	nagle przerwał ją płacz niewieści usiadłem na łóżku i począłem nasłuchiwać przez pół godziny czekałem w natężeniu ale oprócz płaczu nie usłyszałem nic zgoła
+7775_5541_000013	sądzę że nikt tutaj nie zna jej lepiej ode mnie czy okolica jest tak trudną do poznania bardzo trudną widzisz pan na przykład tę rozległą równinę na północ obramowaną wzgórzami czy dostrzegasz pan coś niezwykłego
+7775_5541_000014	w domu są tylko dwie kobiety odparł mleczarka która śpi w drugiem skrzydle i moja żona co do mojej mogę ręczyć że nie płakała a jednak mówiąc to kłamał
+7775_5541_000015	tok moich myśli został przerwany odgłosem kroków ktoś biegł za mną i wołał mnie po nazwisku odwróciłem się pewien że ujrzę doktora mortimer lecz ku mojemu zdziwieniu zobaczyłem nieznajomego
+7775_5541_000016	skąd pan wiedział o wadzie serca od mego przyjaciela doktora mortimer zatem sądzisz pan że jakiś pies ścigał sir karola i że biedak zmarł skutkiem strachu czy pan znasz jaki inny powód śmierci dotychczas nie wyprowadziłem wniosków a pan sherlock holmes czy wyraził już swój pogląd na tę sprawę
+7775_5541_000017	może pan zechce obejrzeć mój zbiór motyli sądzę że niema obfitszego w całej anglii południowej nie mogłem przyjąć zaproszenia pilno mi już było do mego towarzysza
+7775_5541_000018	najzupełniej obawialiśmy się tu wszyscy że nowy baronet po tragicznej śmierci sir karola nie zechce zamieszkać tutaj spełnia ofiarę zagrzebując się w takiem ustroniu ale okolica na tem zyska i powinna mu być wdzięczna spodziewam się że sir henryk nie żywi przesądnych obaw jest na to zbyt rozumny
+7775_5541_000019	więc chcecie mnie opuścić powtórzył sir henryk wszak twoja rodzina służyła mojej przez kilka pokoleń przykroby mi było rozpoczynać nowe życie od zrywania tak dawnego stosunku
+7775_5541_000020	barrymore zaniósłszy kuferki do naszych pokojów wrócił i stał przy drzwiach jako wytrawny służbista nie chcąc przerywać naszej rozmowy był to mężczyzna lat średnich niezwykłej urody o twarzy bladej z dużą czarną brodą i regularnymi rysami
+7775_5541_000021	ja słyszałem płacz najwyraźniej i mógłbym ręczyć że płakała kobieta trzeba to sprawdzić oświadczył sir henryk zadzwonił na barrymora i spytał go o wyjaśnienie tej zagadki zdało mi się że blada twarz kamerdynera zbladła jeszcze bardziej
+7775_5541_000022	widzę że to była wina naszego usposobienia nie zaś dworu mówił baronet byliśmy wczoraj zmęczeni drogą zziębli więc wszystko ukazywało nam się w ponurem świetle dziś jesteśmy rzeźwi wypoczęci to też dom wydaje nam się weselszym
+7775_5541_000023	dlatego właśnie że grozi taki już jego charakter jeżeli pani nie może przytoczyć mi ważniejszego powodu to tym argumentem nie zdołam go skłonić do opuszczenia baskerville hall nie mogę przytoczyć innego powodu bo żadnego innego nie znam
+7775_5541_000024	mówiłam do doktora watson jak do stałego mieszkańca tych stron nie zaś do gościa ale może pan zechce nas odwiedzić w merripit house przyjąłem zaproszenie droga była niedaleka wiodła brzegiem łąki
+7775_5541_000025	od pierwszej chwili gdym zawitał w te strony czuję coś złowróżebnego w powietrzu stąpamy jakby po onych zielonych kępach na bagnie lada chwila możemy w nich utonąć a nikt nie chce nam wskazać gdzie jest niebezpieczeństwo
+7775_5541_000026	niebezpiecznie jest zapuszczać się tutaj nawet wśród letniej suszy ale podczas jesiennych roztopów miejsce to jest cmentarzem a jednak potrafię przejść i wrócić bezpiecznie przez sam środek bagna widzisz pan znowu jakiś źrebiec ugrzązł w błocie
+7775_5541_000027	mąż wiedział o tem napewno jednak zaprzeczył nam jaki miał w tem cel dlaczego ona płakała ten blady mężczyzna z czarną brodą wydawał mi się podejrzanym on pierwszy znalazł trupa sir karola o okolicznościach towarzyszących jego śmierci wiedzieliśmy tylko to co barrymore opowiadał
+7775_5541_000028	głowa biednego sir karola była na wpół galijska na wpół celtycka wszak pan sir henryku opuściłeś baskerville hall w bardzo młodym wieku miałem zaledwie lat dziesięć gdy mój ojciec umarł zresztą nie znam pałacu mieszkaliśmy w ustronnym dworku na południowym wybrzeżu stamtąd pojechałem wprost do ameryki
+7775_5541_000029	po południu sir henryk chciał załatwić korespondencyę mogłem udać się do grimpen był to spacer niedaleki droga wiodła brzegiem trzęsawiska w grimpen były tylko dwie murowane budowle austerya i dom doktora mortimera
+7775_5541_000030	o jakich faktach chcesz wiedzieć spytałem chcę wiedzieć o wszystkim co się zdarzy choćby to na pozór nie miało żadnego związku z naszą sprawą pragnę zwłaszcza poznać stosunki młodego baskervilla z sąsiedztwem oraz wszelkie szczegóły odnośnie do śmierci sir karola
+7775_5541_000031	po śniadaniu spotkałem mrs barrymore w sieni słońce padało na jej twarz chłodną płaską i brzydką duże wyraziste oczy były zaczerwienione spojrzała na mnie z pod zapuchłych powiek a więc to ona płakała wśród nocy
+7775_5541_000032	co to znaczy perkins spytał znowu doktor mortimer stangret odwrócił się ku nam i rzekł trzy dni temu jakiś więzień uciekł z więzienia w princetown wszystkie drogi kołowe i wszystkie dworce w pobliżu strzeżone są przez wojsko nie podoba się to naszym fermerom
+7775_5541_000033	patrząc przez okno na te bagna usiane kamieniami zastanawiałem się co mogło skłonić tak wykształconego mężczyznę i tak piękną kobietę do obrania tutaj siedziby
+7775_5541_000034	nasi przyjaciele znaleźli już przedział pierwszej klasy i czekali na platformie nie mamy żadnych wieści odparł doktor mortimer w odpowiedzi na pytanie holmesa jednego tylko jestem pewien a to że nas już nie śledzono przez te dwa dni ostatnie wychodziliśmy zawsze pod opieką tajnego policjanta który nic podejrzanego nie dostrzegł
+7775_5541_000035	włościanie powiadają że to pies baskervillów upomina się o zdobycz słyszałem ten głos parę razy ale nigdy jeszcze tak wyraźnie jak dzisiaj dookoła nie było widać żadnego żywego stworzenia jesteś pan człowiekiem wykształconym wszak pan nie wierzysz w przesądy
+7775_5541_000036	błota nieprzebyte jeden krok fałszywy a śmierć pewna niedalej jak wczoraj widziałem na własne oczy jak zapadł w nie młody źrebak pochłonęło go trzęsawisko
+7775_5541_000037	a zawierają tyle tajemnic pan je zgłębiłeś mieszkam tu od lat dwóch zaledwie tutejsi mieszkańcy mogliby mnie nazwać obcym przybyszem osiedliliśmy się tutaj wkrótce po przybyciu sir karola ale moje upodobania przyrodnicze skłaniają mnie do ciągłych wędrówek to też poznałem każdą niemal piędź ziemi
+7775_5541_000038	a jednak nie wszystko było grą wyobraźni odparłem czy pan słyszał wczoraj płacz istotnie zdawało mi się że słyszę zawodzenie żałosne natężyłem słuch ale płacz ustał więc byłem pewien że mi się śniło
+7775_5541_000039	można to było poczytywać za złą wróżbę hola cóż to znaczy zawołał doktor mortimer gdyśmy wyjechali na pole jak wryty w ziemię stał żołnierz na koniu z bagnetem przez ramię
+7775_5541_000040	mortimera pocztmistrz utrzymywał jednocześnie sklepik korzenny naturalnie odparł na moje pytanie depesza została wręczona panu barrymore stosownie do życzenia kto ją wręczył mój chłopak
+7775_5541_000041	istotnie dostrzegłem coś szamocącego się po chwili wysunęła się długa szyja i rozległ się okrzyk przeraźliwy drgnąłem mój towarzysz był chłodniejszy ode mnie już po nim rzekł pochłonęło go bagno dwóch źrebców w dwa dni
+7775_5541_000042	amerykan wjechał na boczną drogę mknęliśmy wśród łąk żyznych i pól uprawnych przy każdym zakręcie ujawniającym nowe horyzonty baskerville wydawał ciche okrzyki zachwytu minęliśmy lasek dębowy zeschłe liście uściełały drogę nowemu dziedzicowi
+7775_5541_000043	sędziowie nie mogli uwierzyć aby dopuścił się tak potwornej zbrodni będąc przy zdrowych zmysłach nasz amerykan toczył się teraz brzegiem trzęsawiska najeżonego wysokiemi kamieniami widok był groźny nawet sir henryk przestał się zachwycać krajobrazem
+7775_5541_000044	poznałbym pana po siatce odparłem bo wiadomo mi że pan stapleton jest naturalistą ale w jaki sposób pan mnie poznał byłem u mortimera i pokazał mi pana przez okno ponieważ idę w tę samą stronę więc dogoniłem pana czy sir henryk już wypoczął po podróży
+7775_5541_000045	spojrzał na mnie ze zdziwieniem niechże pana bóg strzeże od takich prób miałbym pańskie życie na sumieniu zawołał pan nie wróciłbyś z tej wycieczki mnie za drogowskaz służą rośliny
+7775_5541_000046	turkot kół zamierał na zwiędłych liściach stare drzewa tworzyły tunel nad naszemi głowami baskerville drgnął widząc tę aleję czy to było tutaj spytał półgłosem nie aleja wiązów jest po drugiej stronie objaśnił go doktor mortimer
+7775_5541_000047	warunki zmieniły się my dwoje wystarczaliśmy sir karolowi ale jaśnie pan zechce zapewne żyć dworniej przyjmować gości i będzie potrzebował więcej służby
+7775_5541_000048	sir karol był tak zdenerwowany że ukazanie się psa mogło go zabić zdaje mi się że ujrzał istotnie jakieś dziwne stworzenie w alei wiązów obawiałem się zawsze anewryzmu serca bo byłem bardzo do niego przywiązany
+7775_5541_000049	szkoda wielka może by wyświetlił tę tajemnicę gdybyś pan potrzebował wskazówek gotów jestem służyć może mi pan powie w jaki sposób zamierzasz pan prowadzić sprawę a kto wie czy nie mógłbym udzielić panu pomocy
+7775_5541_000050	mamy książki mamy nasze zajęcia naukowe zresztą mamy sąsiadów doktor mortimer jest człowiekiem uczonym w swoim zakresie biedny sir karol był miłym towarzyszem widywaliśmy go często i jego śmierć była dla nas ciosem
+7775_5541_000051	jestem przyjacielem sir henryka chodzi mi o jego bezpieczeństwo niechże mi pani wytłumaczy dlaczego radzisz mu pani opuścić te strony i wracać do londynu
+7775_5541_000052	przypomniała mi się dziwna przestroga wycięta ze wstępnego artykułu timesa kto ją przesłał on czy też ktoś kto chciał pokrzyżować jego plany może kamerdyner chciał zabezpieczyć sobie w dalszym ciągu spokojne i niezależne stanowisko w pałacu w którym podczas nieobecności właścicieli był prawdziwym panem
+7775_5541_000053	dziwne to trzęsawisko mówił wskazując mi olbrzymią płaszczyznę pokrytą piaskami i trawą dla nieoswojonego oka wydaje się monotonnem i smutnem ale kto się przyzwyczai do tych fal piaszczystych dla tego mają one urok nieprzeparty
+7775_5541_000054	jedno wydaje mi się pewnem a mianowicie że pan jerzy desmond najbliższy spadkobierca jest człowiekiem bezinteresownym i że nie on był sprawcą morderstwa możemy go zupełnie pominąć szukajmy wśród najbliższego otoczenia sir henryka
+7775_5541_000055	to był kaprys kobiecy doktorze watson gdy mnie pan poznasz przekonasz się że nie zawsze umiem wytłumaczyć pobudki moich słów i czynów nie nie pamiętam jak głos pani drżał pamiętam jak pani na mnie patrzyła z trwogą na miłość boską bądź ze mną szczera miss stapleton
+7775_5541_000056	wszak wiadomo powszechnie iż jesteście w przyjaźni ze sobą gdy doktor mortimer wymienił mi pańskie nazwisko domyśliłem się od razu że pan sherlock holmes wziął w swoje ręce tę sprawę i że pan tutaj przybyłeś z jego ramienia rzecz naturalna że chciałem się dowiedzieć co pan sherlock holmes o tem myśli
+7775_5541_000057	byłem tem bardziej zdumiony że miss stapleton stanowiła zupełny kontrast ze swoim bratem o ile on był blady szczupły o tyle ona wspaniale rozwinięta o ile on niepozorny o tyle ona wytworną
+7775_5541_000058	dziwisz się pan zapewne że rozpięliśmy tutaj namioty rzekł stapleton jakby w odpowiedzi namoje myśli a jednak dobrze nam i czujemy się szczęśliwi prawda beryl zupełnie szczęśliwi potwierdziła bez zapału
+7775_5541_000059	wybiegłam naprzód aby pana tu spotkać nie wzięłam nawet kapelusza mówiła zdyszana chcę pana prosić abyś zapomniał moje słowa nie tyczyły się pana nie mogę ich zapomnieć miss miss stapleton odparłem
+7775_5541_000060	nie będę bałamucił twego własnego sądu poddając ci moje podejrzenia mówił pragnę tylko abyś mi doniósł o faktach z największymi szczegółami pozostaw mi wysnuwanie z nich wniosków
+7775_5541_000061	słuchaj-no james wszak w zeszłym tygodniu oddałeś telegram do rąk pana barrymore w baskerville hall tak ojcze do rąk własnych spytałem był wtedy na strychu więc nie mogłem oddać mu do rąk ale wręczyłem depeszę jego żonie która powiedziała że ją zaraz zaniesie mężowi czy widziałeś pana barrymore
+7775_5541_000062	powiedz mi pani co znaczyły jej słowa a w zamian obiecuję że je powtórzę sir henrykowi na twarzy miss stapleton odbiło się wahanie ale trwało krótko przywiązujesz pan zbyt wielką wagę do moich słów odrzekła
+7775_5541_000063	chętnie bym został i oprowadził pana po tej rezydencyi ale barrymore spełni to lepiej ode mnie muszę wracać do widzenia a proszę pamiętać że jestem na pańskie usługi o każdej porze dnia i nocy
+7775_5541_000064	gniewałby się na mnie gdyby wiedział że radzę sir henrykowi opuścić te strony spełniłam swój obowiązek i nic już więcej nie dodam muszę wracać bo brat domyśli się żem rozmawiała z panem do widzenia odeszła pozostawiając mnie na pastwę obaw i niepokojów o sir henryka
+7775_5541_000065	miałem szkołę w jednem z hrabstw północnych mówił stapleton ale ten rodzaj pracy nie odpowiadał mojemu temperamentowi chociaż obcowanie z dziećmi urabianie ich umysłów miało dla mnie dużo uroku losy popchnęły mnie jednak w inną drogę wybuchła epidemia
+7775_5541_000066	co panu zależało na przebyciu tych błot widzi pan te wzgórza w oddali to jak wyspy odcięte od świata rosną tam rzadkie krzewy i fruwają niezwykłe motyle warto się trudzić po takie okazy i ja spróbuję
+7775_5541_000067	ma się rozumieć słyszałeś już pan legendę o psie prześladującym tę rodzinę słyszałem to dziwna jak tutejsi włościanie są łatwowierni każdy z nich gotów przysiądz że widział psa na własne oczy
+7775_5541_000068	stangret wskazał biczem to baskerville hall oznajmił pan tej rezydencyi z roziskrzonemi oczyma przyglądał się swojej siedzibie w parę minut potem wjeżdżaliśmy już w pałacową bramę staroświecką sklepioną po chwili ukazał nam się gmach przebudowany za południowo afrykańskie złoto sir karola
+7775_5541_000069	zdało mi się że dostrzegam wzruszenie na chłodnej twarzy kamerdynera i nam będzie przykro odparł ale byliśmy oboje bardzo przywiązani do sir karola jego śmierć wstrząsnęła nas do głębi
+7775_5541_000070	obejrzałem się i zobaczyłem kobietę zdążającą ku mnie szła od strony merripit house domyśliłem się odrazu że to jest miss stapleton bom słyszał o jej niepospolitej urodzie jakoż nawet w stolicy taka piękność musiałaby zwrócić uwagę a olśniewała wprost na tym pustkowiu
+7775_5541_000071	on miał włosy i oczy szare płeć wyblakłą ona była brunetką tak silną że podobnych nie widuje się w anglii miała rysy nadzwyczaj regularne oczy ogniste usta prześlicznie wykrojone i płeć z gorącym rumieńcem
+7775_5541_000072	skądże się tu wzięłaś beryl rzekł ostro widzę że jesteś zmęczony zagadnęła tak goniłem motyla piękny okaz spotyka się go rzadko zwłaszcza na jesieni mówił to lekko ale patrzał na siostrę badawczo i groźnie zapoznaliście się państwo jak widzę rzekł prezentacya już zbyteczna
+7775_5541_000073	to zależy od rasy tłumaczył doktor mortimer dość spojrzeć na okrągłą czaszkę sir henryka aby poznać że jest celtyckiego pochodzenia a celtowie mają wrodzony zapał i zdolności przywiązywania się do ludzi i kraju
+7775_5541_000074	słyszałeś pan legendę o psie nie wierzę w te brednie ale ja wierzę jeżeli pan ma wpływ na sir henryka wywieź go pan z tej okolicy świat szeroki dlaczego sir henryk ma koniecznie mieszkać tutaj gdzie mu grozi niebezpieczeństwo
+7775_5541_000075	jak pan uważa czy bez natręctwa mógłbym złożyć dziś wizytę sir henrykowi jestem pewien że będzie panu rad a więc odwiedzę go popołudniu pragnąłbym o ile możności uprzyjemnić mu pobyt w tych stronach zanim przywyknie do ponurej okolicy
+7775_5541_000076	nie potrafię pana objaśnić w tym względzie czy zamierza odwiedzić naszą okolicę chwilowo nie może opuścić londynu ważniejsze sprawy pochłaniają jego czas i uwagę
+7775_5541_000077	cały stok był usiany okrągłemi foremnymi kamieniami co to takiego spytałem to siedziby naszych czcigodnych przodków człowiek przedhistoryczny zaludniał gęsto te bagna a ponieważ już od tych czasów nikt tu nie mieszkał ich jaskinie pozostały nietknięte
+7775_5541_000078	czy jaśnie pan każe podać obiad zapytał już gotów gotów jaśnie pan znajdzie wodę ciepłą w swojej ubieralni moja żona i ja będziemy starali się dogadzać jaśnie panu dopóki nie znajdzie nowej służby więc chcecie mnie opuścić
+7775_5541_000079	na nicby się zdały dalsze pytania mimo wybiegu holmesa nie pozyskaliśmy pewności że barrymore nie był wtedy w londynie on który ostatni widział sir karola żywym chciał może pierwszy zobaczyć swego nowego pana ale jaki mógł mieć cel w prześladowaniu rodziny baskerville
+7775_5541_000080	dom przerobiony widocznie ze starej fermy wznosił się wśród drzew niewielkich otoczony był murowanym parkanom wyglądał smutno i ponuro otworzył nam drzwi stary mrukliwy służący mieszkanie było obszerne w urządzeniu znać było rękę kobiecą
+7775_5541_000081	dziwiłem się istotnie że państwo obrali tę okolicę w której pobyt musi być smutny zwłaszcza dla pani jest mi tu dobrze oświadczyła
+7775_5541_000082	cóż to takiego zawołałem z oddali doleciało jakby szczekanie niepodobna było zmiarkować skąd płynie ten głos okropny stapleton spojrzał na mnie z zagadkowym wyrazem twarzy dziwne te bagna prawda rzekł jakby z dumą co to takiego spytałem
+7775_5541_000083	amerykan potoczył się znowu ciemną aleją sir henryk przestąpił próg ja za nim znaleźliśmy się w ogromnej sklepionej sieni z wiązaniami z belek dębowych w staroświeckim kominku płonął ogień obaj wyciągnęliśmy ręce zziębnięte
+7775_5541_000084	podróż była przyjemna czas zeszedł mi na zawiązywaniu bliższej znajomości z moimi towarzyszami i na bawieniu się z pieskiem doktora mortimera po paru godzinach zazieleniły pola przez okno wagonu widać było pasące trzody młody baskerville przyglądał się krajobrazowi z widoczną przyjemnością
+7775_5541_000085	spojrzałem na nią ze zdumieniem oczy jej pałały nóżka uderzała o ziemię po co mam wracać zagadnąłem nie mogę panu tego wytłumaczyć odparła głosem przyciszonym ale na miłość boską zastosuj się pan do mojej rady wyjedź pan stąd i nigdy tu nie wracaj
+7775_5541_000086	tak prosiłam właśnie sir henryka żeby zerwał dla mnie parę storczyków więc bierzesz pana sadziłam że to sir henryk baskerville wtrąciła pani się myli rzekłem jestem tylko jego przyjacielem nazywam się watson
+7775_5541_000087	cały ten kraj jest dla mnie tak obcym i nowym jak dla doktora watson a chciałbym już jak najprędzej zobaczyć łąkę i przyległe trzęsawisko pańskie życzenie już się spełniło doktor mortimer wskazywał nam przez szybę rozległą pustą przestrzeń
+7775_5541_000088	musiała być jednak inna krótsza droga bo zanim doszedłem do gościńca ku wielkiemu mojemu zdziwieniu ujrzałem miss stapleton siedzącą na kamieniu przy drodze
+7775_5541_000089	trzeba było tę rzecz sprawdzić ale w jaki sposób przede wszystkim należało dowiedzieć się od pocztmistrza w grimpen czy telegram został oddany do własnych rąk barrymora
+7775_5541_000090	z tymi słowami pod portyk wyszedł mężczyzna wysoki blady i otworzył drzwiczki amerykana poza nim stała kobieta pomagała mu wyjmować kuferki pozwoli pan że nie zsiadając odjadę do domu rzekł doktor mortimer czeka na mnie żona jak to nie chce pan zostać na obiad
+7775_5541_000091	przybyłem tu w odwiedziny do mego przyjaciela sir henryka i nie potrzebuję żadnej pomocy jesteś pan ostrożny to się chwali rzekł stapleton a ja zostałem ukarany za natręctwo i nie ponowię już propozycyi uczynionej ze szczerego serca i w najlepszej chęci
+7775_5541_000092	to bagno jest ciekawą kartą dziejową ale przepraszam pana stapleton urwał nagle i podążył za jakimś rzadkim okazem motyla ścigał go zapamiętale podskakiwał kręcił się w kółko ubawiony tem przyrodniczem intermezzo postanowiłem czekać na rezultat pościgu wtem doleciał mnie znowu odgłos kroków
+7775_5541_000093	pociąg zatrzymał się przy małej stacyjce wysiedliśmy z wagonu po drugiej stronie dworca czekał nas amerykan zaprzężony w dwa rosłe konie nasz przyjazd był widocznie wypadkiem dnia gdyż obstąpili nas tragarze a naczelnik stacyi ze swoim sztabem przyglądał nam się ciekawie
+7775_5541_000094	widzę że możnaby galopować po tej równinie wielu już przypłaciło życiem taką chętkę czy widzisz pan zielone plamy któremi usiana jest ta płaszczyzna są to zapewne kępki traw stapleton roześmiał się to tak zwane grimpen mire
+7775_5541_000095	uczynię co tylko w mojej mocy wszak masz broń przy sobie tak na wszelki przypadek wziąłem rewolwer niech cię nie opuszcza we dnie i w nocy bądź w zbrojnem pogotowiu
+7775_5541_000096	uważałam sobie za obowiązek przestrzedz go o możliwem niebezpieczeństwie to był jedyny cel moich słów ale na czem owe niebezpieczeństwo polega
+7775_5541_000097	jakże pan tłumaczysz sobie te głosy spytałem stwardniałe błoto pękając wydaje czasem takie jęki odparł nie nie to był głos żywego stworzenia
+7775_5541_000098	ależ ja zaledwie przyjechałem dlaczego pan nie chce zrozumieć że ta przestroga ma pańskie dobro na względzie raz jeszcze powtarzam wracaj pan do londynu zaraz dziś wieczorem opuść to strony cicho mój brat nadchodzi
+7775_5541_000099	baskerville hall sir henryk baskerville i doktor mortimer byli gotowi do drogi i w dniu oznaczonym wyruszyliśmy do devonshire sherlock holmes odwiózł mnie na dworzec i udzielił ostatnich rad i wskazówek
+7775_5541_000100	zaczynałem przypuszczać że to on barrymore ukrywał się w dorożce i śledził sir henryka broda była podobna wprawdzie według rysopisu dorożkarza rzekomy sherlock holmes był niższego wzrostu lecz rysopisy bywają niedokładne
+7775_5541_000101	nie proszę pana mówiłem już że był na strychu jeżeliś go nie widział to skądże wiesz że był na strychu jego własna żona musiała chyba wiedzieć gdzie się obraca wtrącił pocztmistrz czyżby nie dostał depeszy jeżeli zaszła pomyłka niech sam barrymore wniesie skargę
+7775_5541_000102	był to widok smutny ponury baskerville przyglądał mu się ze wzruszeniem jak pobojowisku na którem rozegrały się tragiczne losy jego rodziny w jego brwiach ściągniętych w zarysie ust znać było niezłomną wolę i energię
+7775_5541_000103	ofiarą jej padło trzech chłopców z mojej szkoły ucierpiała skutkiem tego na opinii i nie mogła już utrzymać się dalej naraziło mnie to na dużą stratę pieniężną ale żal mi tylko zmarłych dzieci
+7775_5541_000104	był to mężczyzna niewielkiego wzrostu o twarzy wygolonej o włosach ciemnych gładko przyczesanych mógł mieć lat trzydzieści parę do czterdziestu przez ramię zwieszała mu się puszka w jednej ręce niósł siatkę do łowienia owadów
+7775_5541_000105	zwłaszcza gdyśmy wjechali w jego rodzinne devonshire od chwili gdym je opuścił objechałem świat dokoła mówił a nie widziałem nigdzie nic podobnego wszyscy obywatele devonshire dzielą pańskie zdanie wtrąciłem żadna okolica nie wzbudza tak wielkiego przywiązania w swoich mieszkańcach jak ta właśnie
+7775_5541_000106	niezbyt wesoła rezydencja rzekł sir henryk przypuszczam że można się do niej przyzwyczaić ale na razie czuję się nieswój nic dziwnego że mój stryj stał się dziwakiem połóżmy się wcześniej może jutro przy blasku słonecznym te komnaty przedstawią nam się weselej
+7775_5541_000107	nie mów mu pan o tem ani słowa proszę mi zerwać parę storczyków z tej kępy traw rzekła innym zupełnie głosem mamy dużo dzikich storczyków lubię ten kwiat stapleton zaniechał pościgu i wracał zdyszany
+7775_5541_000108	rumieniec oblał jej śliczną twarzyczkę była widocznie zmieszana zaszło nieporozumienie rzekła nie mieliście przecież dużo czasu na rozmowę wtrącił jej brat przeszywając ją wzrokiem badawczym
+7775_5541_000109	bądź co bądź w życiu mojem nie słyszałem podobnego dźwięku tak to pustkowie zawiera dużo dziwnych rzeczy spojrzyj pan na to wzgórze co pan dostrzegasz
+7775_5541_000110	ale taki cel byłby niedostateczną pobudką do zbrodni sam holmes powiadał że nigdy jeszcze nie zdarzyła mu się sprawa tak zawiła pragnąłem już jak najprędzej oddać ją w ręce mojego przyjaciela
+7775_5541_000111	niebezpiecznie zapuszczać się na te trzęsawiska pan jednak przebywa je bez szwanku wtrąciłem tak po długich wędrówkach znalazłem parę ścieżek bezpiecznych
+7775_5541_000112	powinni być radzi policyja płaci dobrze za wiadomości o zbiegach można zarobić kilka funtów ale można też stracić głowę bo taki nie daruje i gardło poderznie każdemu kto policyję na jego trop wsadzi cóż to za jeden nazywa się seldon
+7775_5541_000113	proszę cię sir henryku nie wychodź nigdy sam bo może cię spotkać wielkie nieszczęście czy znalazł się drugi but przepadł z kretesem do widzenia mówił holmes gdy pociąg ruszył a pamiętaj sir henryku jedno zdanie z owej legendy po zachodzie słońca unikaj łąki i przyległego trzęsawiska
+7775_5541_000114	wszystkie cztery ściany były ozdobione wizerunkami przodków poczynając od rycerzy z czasów elżbiety a kończąc na przedostatnim właścicielu baskerville hall mówiliśmy mało i przyznam że byłem rad gdy obiad skończył się i mogliśmy wyjść do bilardowego pokoju na cygaro
+7775_5541_000115	środkowy korpus ozdobiony był wspaniałym portykiem po bokach wznosiły się wieże średniowieczne zębate ze strzelnicami witaj nam sir henryku witaj w domu swych przodków w baskerville hall
+7775_5541_000116	ten dom budzi w nas tak smutne wspomnienia że wolelibyśmy go opuścić cóż zamierzacie uczynić chcielibyśmy rozpocząć jakiś interes hojność sir karola dostarczyła nam środków po temu może jaśnie pan zechce obejrzeć swoją rezydencyę
+7775_5541_000117	widzi się tam łoża stołki misy z jakiej epoki neolitycznej zapewne cóż ci ludzie robili paśli trzody na stokach gór osuszali bagna wyrabiali broń i sprzęty z kamienia tak
+8502_6205_000000	powtarzał rozkoszując się jej groźną pięknością zbudził się w nim artysta z taką siłą że już nie słyszał otoczenia porwany potęgą tej pieśni dzikiej ognistej a przesyconej tęsknicą ale im głębiej wsłuchiwał się w te dźwięki tem silniej wyrastały z nich przypomnienia jakieś blade i odległe słów gdzieś usłyszanych
+8502_6205_000001	błądził oczyma słuchał a uwierzyć jeszcze nie mógł przymykał oczy szczypał się w ręce sprawdzał swój stan ale ta krwawa szaleńcza wizyja nie znikała dopiero po tym hymnie zrywającym się kilkakrotnie zrozumiał że to co się działo przed jego oczyma było najrealniejszą rzeczywistością próbował rozpoznać kogo ale żadnej twarzy nie można było wyrwać z pod zasłony
+8502_6205_000002	będę u nich jutro rozeszli się dosyć chłodno zenon niecierpliwie otworzył depeszę czekamy na ciebie od dwóch dni przyjdź lub odpowiedz henryk depesza była po polsku i mimo srogich przekręceń zrozumiał jej treść nie mogąc tylko pojąć od kogo pochodzi
+8502_6205_000003	stado wron zerwało się z gałęzi ginąc w mrocznej kurzawie świtów posypały się nań połamane gałęzie i przysiadł bezwiednie w jakimś gąszczu aby przeczekać huragan szalejący coraz potężniej i pozostał już tam jakby uwięzły w wichurze i oczarowany rozwieją żywiołów
+8502_6205_000004	adzie zamigotały oczy ale powiedziała swobodnie o tak narzeczona ma pierwszeństwo nawet przed nami henryk z ciekawością jął się o nią rozpytywać jutro opowiem szczegółowiej musicie ją poznać dobrze się nawet złożyło że pozna kogoś z moich do widzenia
+8502_6205_000005	więc się rozdwoiła na dwie bliźniaczo podobne tożsamości nie żartuj ze mnie nie przekonywaj nawet bo to by przeczyło wszystkiemu co wiemy i bluźniło przeciw rozumowi wołał rozdrażniony
+8502_6205_000006	stłumiła jednak ból i rozpacz rozrywającą jej serce i spytała łagodnie dotykając jego ręki o czem myślisz trudno nawet określić o wszystkiem i o niczem zarazem pogrążyła się znowu w bolesnem milczeniu
+8502_6205_000007	najwyraźniej zobaczył ruch portjery odsłaniający drzwi usłyszał szmer kroków i szelest wlokącej się po ziemi sukni zamilkli strwożeni jego głosem i postawą bo pochylony blady z rozbłysłemi oczyma nasłuchiwał jak ten
+8502_6205_000008	dziewczynka przemógłszy nieśmiałość rzuciła mu się w ramiona całował ją z wymuszoną czułością i zbyt nieco ostentacyjnie żeby pokryć jakieś niewytłumaczone wzruszenie bardzo ładna typowe polskie dziecko
+8502_6205_000009	par tańczących rozchwianym bezładnym i dzikim kręgiem i smagających się długiemi wiciami zielonych bambusów joe siedział w pośrodku na dywanie nagi cały zgięty we czworo nieruchomy zapatrzony tępym jakby zmarzłym wzrokiem był jak trup głuchy na wszystko ślepy i zgoła i nieczuły na ten wir wzburzony
+8502_6205_000010	prawie nieprawdopodobne bo zaledwie od kilkunastu dni jest w europie tak przypominam ją sobie dobrze widziałam ją w muzeum ciągle się przypatrywała panu to zwróciło moją uwagę
+8502_6205_000011	a dookoła w zielonym mroku jakby z dna morskiego leżały kręgiem bezładnym głazy ogromne chwiały się jakieś drzewa o gałęziach podobnych do pazurów drgały jakieś ruchy rzeczy niewiadomych tak
+8502_6205_000012	ześlizgnęła się po jego twarzy zimnem jak ostrze szafirowe lśnieniem spojrzenia rozmawiając z mrs tracy stojącą przy niej słuchał uważnie nie mogąc jednak skupić sobie dźwięków i zrozumieć był jakby w śnie autohipnotycznym ani wiedząc co się z nim stało obecny a zgoła przepadły w mgławicach nagłej niepamięci wszystkiego
+8502_6205_000013	kto tam pytał donośnie nie było odpowiedzi kroki przycichły ale jakieś ręce przebiegły po klawiszach ciche przebudzone dźwięki zadrgały na mgnienie
+8502_6205_000014	pochwycił mnie przykry paroksyzm takiej apatyji że przez parę dni targałem się w bezsilnej męce nie miałem sił nawet na ucieczkę do ciebie czemuż nie mogę być zawsze przy tobie
+8502_6205_000015	przyjmowała je z pokorą pochylała głowę i szła dalej niestrudzenie czyniąc święte dzieło miłosierdzia i litości zenon zatrzymał się przed nią wyciągając rękę podniosła na niego bladą piękną twarz podając mu całą garść kartek przemówił nieśmiało sieje pani niestrudzenie dobre słowo
+8502_6205_000016	nie nie zaprzeczał żywo a może temu winien klimat przecież wciąż deszcz zimno mgły i tak wokoło aż do rozpaczy a może słońce zgasło i już nigdy nie doczekam się ciepła i jasności nigdy nostalgia za słońcem
+8502_6205_000017	milczeli już obaj joe postanowił w tej chwili że nic mu nie powie o wziętej dymisyi nie pragnął kłótni chciał mu oszczędzić gniewu tak dobry był dzisiaj i tak wyjątkowo łagodny że nie śmiał mu psuć tak rzadkich chwil a zresztą rachował i na to iż wiadomość o przeznaczeniu jego pułku na plac boju życzliwiej go usposobi
+8502_6205_000018	czekałem na jego przebudzenie aby go uśpić zaraz zanim zdoła się w nim rozbudzić świadomość potem byłoby za późno już by nikt nie spętał rozbudzonej myśli ale czyż można ją tak uśpić że przebudzony nie będzie pamiętał o niczym ale można ją wyrwać i zatracić w niepamięci
+8502_6205_000019	jakieś stępione odgłosy kroków ogłuchłe słowa jakieś błędne rozmowy i martwiejące dźwięki niewiadomo przez kogo wywołane i skąd płynące błądziły w mgłach trzepocząc się bezdźwięcznym i niepokojącym szelestem
+8502_6205_000020	co było jakby wonią dusz rozmodlonych betsy często obejmowała jego głowę namiętnie całującem spojrzeniem i choć niepochwycona odwracała oczy spłoszone
+8502_6205_000021	ja swoje dziecko obronię choćbym sama paść miała ale co ono komu zawiniło to mnie tak męczy że nie mam ani chwili spokoju na domiar złego i ciebie tyle dni nie widziałam poskarżyła się ocierając załzawione oczy byłem również chory pierwszy raz od soboty wyszedłem na ulicę
+8502_6205_000022	mr smith wyszedł naprzeciw niego i odezwał się dziwnie ponuro myślałem że się już pana nie doczekam to pan mnie wołał nieprawdaż nie wołałem ale bardzo pragnąłem aby pan przyszedł jak najprędzej
+8502_6205_000023	znowu cichy ledwie dosłyszany dźwięk fortepianu wionął z drugiego pokoju ta tajemnicza dziwna melodyja którą słyszał wtedy na seansie kto ale zamilkł zdławiony śmiertelnem przerażeniem
+8502_6205_000024	s o f wyrzekł wolno prawie mimo woli jak się mówi nieraz słowa tkwiące uparcie w mózgu i same płynące z ust czuł że się zachwiała i wsparła na mgnienie o jego ramię ale nie rozumiał powodu
+8502_6205_000025	były mu również obojętne jak wszystko był jak ten dzień znużony mglisty i nudny wreszcie ukazała się ada piękna strojna i czarująca że spoglądano na nią z podziwem przywitali się w milczeniu on bowiem nie miał nic do powiedzenia
+8502_6205_000026	w tej chwili poszła tam mrs bławatskaja i mr smith a czy mr joe nie wyszedł jeszcze o mr joe bardzo chory mówiła mrs tracy że możesz odejść wybuchnął gwałtownie spostrzegłszy naraz wzrok jego skierowany z głupio domyślnym uśmieszkiem na jakiś szal porzucony na kanapę szal był indyjski
+8502_6205_000027	słowa twoje mnie budzą zmartwychwstaję w tobie bom jest tobą jak kwiatem jest jego aromat musiałem cię już dawniej kochać dawniej i zawsze bo zawsze byłam przy tobie i zawsze byłam twoją duszą
+8502_6205_000028	nie jeśli to tajemnicą mówić o tem choć z boleścią mogę ale jeśliby pan słuchać nie chciał jeśliby i jąkał się lękliwie przeciwnie joe obchodzi mnie bardzo zaniepokoił się jego trwożnym głosem
+8502_6205_000029	zerwał się gwałtownie głos brzmiał już w pewnej odległości ścichał gdzie jesteś gdzie wołał przeszukując całe mieszkanie a musiała gdzieś być poczuł bowiem zapach jej perfum słyszał jej kroki szelest sukien roznosił się wyraźnie
+8502_6205_000030	a betsy ciebie pytała mi się czy jesteś piękna królewskie oczy ady spoczęły na nim niespokojnie rozchwiane powiedziałem najszczerszą prawdę na cóż mi ta uroda
+8502_6205_000031	żartujesz a corocznie twoi wielbiciele zamawiają żałobne nabożeństwo za twoją duszę aż tak to pewnie moi wydawcy w obawie abym nie ożył i nie upomniał się o swoje prawa chcą mi zapewnić niebo nie umiał pan dawniej żartować ze wszystkiego człowiek się wciąż uczy czegoś nowego wciąż
+8502_6205_000032	daisy była milczącą i jakby owiana melancholią tylko bagh co chwila czołgała się do niego kładła mu głowę na kolanach i jakoś miłośnie patrzała zielonemi źrenicami mam dzisiaj u bahg jakieś nadzwyczajne łaski ona wie kogo ma niemi darzyć odpowiedziała daisy ogarniając go jakiemś długiem a niewidzącym spojrzeniem
+8502_6205_000033	musiał go zdradzić mój dzierżawca nie mordowaliśmy go nieraz i nie zdradził twój zaś adwokat nieustannie nas przekonywał o twojej śmierci a jako najważniejszy dowód przytaczał to że cały majątek obciążony jakiemś dożywociem zapisałeś na cele publiczne musieliśmy w końcu uwierzyć tylko ada nie dała sobie wmówić ona jedna przeczuwała prawdę
+8502_6205_000034	wydało mu się to wszystko tak niepojęcie dziwnem że jeszcze wrzaskliwsza cisza niepokojów zatopiła mu serce wytrącając z resztek równowagi spróbował się wyrwać z błędnego koła wspomnień lecz czar z nich promieniejący
+8502_6205_000035	przecież widział a nie mógł tego pojąć że wkońcu zgroza nim zatrzęsła i rzuciła w proch ukorzeń przed jakąś nieznaną potęgą jakby naraz przejrzał i zatopiwszy olśnione oczy w niezmierzonych dalach chwiał się na krawędziach tajemnicy a byłby może
+8502_6205_000036	dlatego przyjechałam wziąć swój dział szczęścia uśmiechnął się bardzo smutnie i rzekł z cichym wyrzutem gdybyś była przeczytała mój list przeczuwałam żeś mi proponował rozwód i małżeństwo i wróciłaś mi go nierozpieczętowany bo nie mogłam zostać twoją żoną
+8502_6205_000037	a jeżeli to prawda a jeżeli to ona temu winna zrozumiał kogo ma na myśli lecz nie próbując bronić spytał wykrętnie cóż powiedział doktór a jeżeli ona i wandzię zaczarowała ciągnęła coraz lękliwiej widzę że ada nie oszczędziła pani swoich zabobonnych przywidzeń
+8502_6205_000038	pamiętał opowiadanie wandzi wszystko aż do chwili siadania do powozu ale potem nieprzebita ciemnica noc i niepokój przesiany oślepiającemi błyskawicami trwogi wszedł służący
+8502_6205_000039	jakieś wyblakłe zarysy postaci zatarte ruchy to jakby zatopione w cieniach oczy to rozpostarte dłonie tliły się złotawo a przez wąskie drzwi z boku zaglądały blady chory dzień
+8502_6205_000040	jakże w tej chwili stała mu się drogą ta złota główka i te niebieskie mądre oczy drgnęła w nim przebudzona nagle miłość ojcowska i na usta przyszły słowa pełne przedziwnej czułości kochania i troski serdecznej ogarnął ją ramieniem i całował z najgłębszą tkliwością
+8502_6205_000041	pełnym stolików do pisania osłoniętych ekranami głębokich foteli biegunowych krzeseł zacisznych kątów oddzielonych parawanikami i wykwintnych drobiazgów jasno było i cicho gruby dywan tłumił kroki zasłonięte okna ciężkiemi kotarami nie przepuszczały odgłosów miasta
+8502_6205_000042	może to się nie miało stać dzisiaj ani nigdy a on jak głupiec czekał z drżeniem ciekawości i lęku bardzo często bowiem przychodziła grać do reading roomu i grywała po parę godzin z rzędu więc i dzisiaj robiła to samo nie zważając na niego nawet może gniewna że jej przeszkadza swoją obecnością
+8502_6205_000043	przerażający obraz prawdziwe piekło westchnął ze współczuciem stworzone przez ich boga poruszył się niespokojnie wpierając w nią rozciekawione oczy tak prawdziwe i jedyne piekło
+8502_6205_000044	pierś jej się podniosła w szybkiem tłumionem wzburzeniu a innych nie znam więc i nie wiem dotąd o ich istnieniu muszą być istnieją na pewno bywają takie o jakich i sny nie dają wyobrażenia najbardziej dręczące sny przypuszczam że w zamętach dusz w chorych mózgach mogą brać początek przerażające i straszliwe zjawy
+8502_6205_000045	bóg wywiedzie nowe światy z chaosu nową weselną hierusalem stanie się ziemia i oswobodzona od grzechu ludzkość zaśpiewa hosanna czyste nieśmiertelne duchy zapełnią wszechświat i wszystko niebo rozebrzmi szczęściem wiekuistego trwania w bogu tak w to gorąco wierzę
+8502_6205_000046	prawdziwego i szczerego kultu piękna a szekspir a grecy a tylu tylu innych nie są ż sztuką prawdziwą te wszystkie sławne i ze czcią powtarzane nazwiska to puste dźwięki dawno już umarła ich treść prawdziwa
+8502_6205_000047	i joe stracił w jego oczach swoje dawne kontury przestał go interesować i spotykając się z nim w bartelet court traktował go jakby dopiero co poznanego człowieka czuł się tak trzeźwym że spostrzegał tylko samą powierzchnię życia i jej najgrubsze zarysy
+8502_6205_000048	w tej ciszy uśpionego miasta tylko sypki i boleśnie nużący szmer bezustannego deszczu i to wstrętne przegniłe powietrze które niby oddechem pokrywało im twarze śliską i lepką rosą
+8502_6205_000049	każdy ruch duszy każda myśl i każde drgnienie czucia było w nim podwójnem i tożsamem rozdzielonem a jednem to ja tam jestem ja myślał czuł raczej pochylając się naprzód
+8502_6205_000050	powtórzył nagle wezbraną goryczą nie nie słyszał go zoroaster dostrzegli prorocy ale dopiero w hinduskiej duszy usłał swoje gniazdo nieśmiertelne i tam w dżunglach żyje do dzisiaj i panuje litośnie
+8502_6205_000051	co jak wąż zimnymi skrętami owija serce dusi zwolna i krew wszystką i myśl każdą wypija miss daisy grała jakąś ściszoną i zagmatwaną w rysunku piosenkę
+8502_6205_000052	mr bartelet nie mógł już dłużej wytrzymać rzucał srogie spojrzenia na syna marszczył brwi trzaskał nożem o talerz ale nie doczekawszy się ani słowa pierwszy zaczął mówić do niego w swój ironiczny zwykły sposób cóż to za sława zamieszkuje w waszym pensjonacie joe podniósł zamyślone posępne oczy na niego
+8502_6205_000053	zadrżał do głębi dałby w tej chwili całe życie za możność dojrzenia jej twarzy widział tylko jak przez gęstą mgłę wysmukłe nagie ciało owiane płaszczem rdzawych w oddali włosów stojące między kolanami bafometa
+8502_6205_000054	zupełnie bo nietylko dzień ale i statki do przewozu przeznaczone a po wylądowaniu zaraz w ogień prawdopodobnie mr bartelet wybuchnął gniewem klął siarczyście i bił kijem w podłogę aż wystraszona betsy przybiegła mój ojcze mój drogi nie można się gniewać doktór zakazywał prosiła ogarniając mu głowę rękoma
+8502_6205_000055	tylko mrs tracy spacerowała wraz z kotami w dalszym ciągu a daisy milcząc przeglądała jakieś pismo widziałem panią na skwerze trafalgarskim ozwał się niespodziewanie zenon ale jakby to mówił nie on tak obcy miał głos poruszał ustami ale twarz nie wyrażała nic a spojrzenie było puste i również obce słowom
+8502_6205_000056	jak codzień jak zwykle dnie wlokły się wolno i nudnie poranki wstawały senne i mgliste południa przychodziły blade wyczerpane i smutne wieczory były rozdygotane gorączką i znerwowane a noce ciągnęły się bez końca zasłuchane w pluski nieustannych deszczów i w krzyki szamocących się
+8502_6205_000057	serce poczyna się znowu trwożyć a świadomość podnosi beznadziejnie smutne oczy i pyta co to właściwie było oprzytomnił go dźwięk własnego głosu i znowu otwarł oczy szary przemglony poranek zalewa pokój a ulice już szumią zwykłą melodyją ruchu taki sam dzień jak wczoraj
+8502_6205_000058	że taki mnie strach ogarnia i tak się ze mną coś okropnego robi aż tego nie umiem wujciowi opowiedzieć ani się wtedy mogę ruszyć ani mamy zawołać ani nic rozłożyła bezradnie rączki i dlaczego ona mnie straszy jęknęła żałośnie przytulając się do niego jakby pod wpływem obawy
+8502_6205_000059	otwarte szeroko oczy patrzyły nieruchomie szklisto a czujnie napięte strasznem oczekiwaniem widzenia parł się zwolna z siebie wydzierał z więzów ciała smagał z nieubłagalnością własnego trupa szponami woli wyłupywał z siebie własną duszę stwarzając z niej drugi swój własny i tylko przez siebie widziany i czuty byt
+8502_6205_000060	z wściekłością roztrącał przechodniów i zaczął biec jak warjat aż ludzie przystawali a jakiś policjant popędził za nim ale on biegł coraz prędzej gnany tym świstem bambusów i jawą jej okrwawionego ciała że tylko wyciągnąć ręce i schwytać
+8502_6205_000061	nie mógł już odpowiedzieć gdyż pozostał sam w przedsionku ada wchodziła na białe marmurowe schody pochwycił tylko jej ostatnie spojrzenia co jak upajający okwiat spłynęły na niego nim utonął w gwarze ulicy i mgłach
+8502_6205_000062	nie odstąpię go do rana upewniał szczerze i prawie natychmiast zapomniał o przyrzeczeniu gdyż zaraz po ich odjeździe poszedł do daisy mimo dość spóźnionej godziny ale cofnął się od samych drzwi
+8502_6205_000063	bo powinien pan na jakiś czas wyjechać radziła jak siostra wyjadę wypocznę i powrócę z nowemi siłami odpowiadał potakująco uśmiechnęła się bladym uśmiechem żałości żegnającej go na zawsze krótki spazm targnął jej sercem a w mózgu zahuczało złowrogie nigdy nigdy cię już nie zobaczę
+8502_6205_000064	joe leżał omdlały na środku i był tylko sam jeden przenieśli go na łóżko trzeźwiąc tak energicznie że wkrótce otworzył oczy rozejrzał się przenikliwie i zupełnie przytomnie szepnął czy on jest jeszcze coś jakby trwoga zadrgała mu w głosie nie ma nikogo jak się czujesz
+8502_6205_000065	nie rozumiejąc zgoła co się dzieje dokoła i gdzie go niesie ta rozkołysana fala ludzka a tłumy wciąż się zwiększały płynęły zewsząd jak lawina parły się zgiełkliwemi potokami z bocznych ulic zalewając całą
+8502_6205_000066	dlatego właśnie radzę ci wyjazd czasem w ucieczce leży największe zwycięstwo wiesz ojciec z betsy planują podróż na kontynent jedź z nimi uciekaj z tego domu póki jeszcze czas ratuj się prosił żarliwie patrząc błagalnie mu w oczy
+8502_6205_000067	a nie zawołał myśląc że to pokojówka nie było odpowiedzi szelesty ucichły ale natomiast jakby z ostatniego pokoju rozległ się przyciszony daleki śpiew rzucił się tam gorączkowo również nie było nikogo lecz śpiew spotężniał i brzmiał donośnie w ciszy mieszkania że poznał głos daisy i tę dziwną tajemniczą piosenkę
+8502_6205_000068	wskrzeszając przeszłość z niesłychaną mocą chwilami mam wrażenie jakbym siedział u was na wsi przed laty nawet ten garson podobny jest do walentego wrócisz i wszystko znowu będzie po dawnemu u nas w domu nic się nie zmieniło nie poznasz żeś tak długo nie był nie wróciłbym już do dawnego
+8502_6205_000069	naturalnie na stu reporterów zaledwie może jeden widział go i mówił z nim a wszyscy przecież coś napisać musieli bo cały londyn się nim zajmuje znacie go osobiście
+8502_6205_000070	ma on dość swoich rupii a przy tym pieniądze mają dla niego wartość istotną to jest żadną dodał z naciskiem więc za darmo pokazują tu jakieś cuda spirytystyczne ależ nie pokazują żadnych cudów i spirytystą zupełnie nie jest
+8502_6205_000071	nagie ściany gładkie lśniące kamienie z których gdzie niegdzie wyrywały się zgaszone w nocy malowidła jakieś głoski złote tajemnicze symbole ognia wody i powietrza
+8502_6205_000072	mr smith zakręcił się po pokoju obejrzał swoim taksatorskim głodnym wzrokiem wszystkie obrazy popieścił lubieżnymi palcami brązy i przesunąwszy się krętym kocim ruchem zapytał pokornie czy naprawdę występujesz z naszego kościoła
+8502_6205_000073	cóż u diabła za żarty rebusowe kto mi to nabazgrał wybuchnął ani na chwilę nie przypuszczając czego innego rzucił papier na biurko i poszedł z powrotem do łóżka był pewnym że uległ złudzeniu zgasił światło okręcił się w kołdrę i próbował zasnąć
+8502_6205_000074	żarzyło się złotym brzaskiem w ciemnościach a reszta mieszkania zanurzała się w gruby nieprzenikniony mrok joe pozamykał drzwi pospuszczał story u okien i długo stał w najgłębszem skupieniu w niemej modlitwie jaką odprawiał zawsze przed seansem aż wreszcie poszedł do pierwszego pokoju i usiadł na podłodze obok kominka
+8502_6205_000075	miał wir pod czaszką i chaos postrzępionych obrazów i myśli wujcio taki dobry taki kochany taki strasznie mój jak tatuś któż to szczebiocze czyjeż to rączki okręcają mu szyję czyjeż to kwietne oczy patrzą w niego z taką bezgraniczną miłością
+8502_6205_000076	betsy powiedz ciotce że jeśli to do mnie betsy powiedz ojcu że na taki ton gminny i posądzenia nie odpowiadam betsy powiedz jej że żadnych uwag nie przyjmuję i nie znoszę
+8502_6205_000077	że zdenerwowany jeszcze bardziej rzucił go z niechęcią i poszedł wyjrzeć na korytarz pusty już i cichy był już teraz zupełnie pewny swojej omyłki a to sprawiło mu taką głęboką przykrość że długo nie mógł się uspokoić bo i cóż mogła mi powiedzieć
+8502_6205_000078	bagh pana zdziwiła się niezmiernie jedna z pań prawie nie spałem całą noc tak skomlała to dziwne mam pokój tuż przy oranżerji a nie słyszałam szepnęła mrs tracy spoglądając na panie jakieś domyślne przytajone uśmiechy przewinęły się po wszystkich ustach
+8502_6205_000079	malajczyk podrapał się frasobliwie za ucho zamknął drzwi na cały system zatrzasków i wprowadził go do bocznego pokoju gdzie na niskim stole w siedmioramiennym miedzianym świeczniku paliło się siedem wysokich woskowych i żółtych świec
+8502_6205_000080	a dalekie mosty huczały sennie i połyskiwały łukami kolorowych świateł na rozdrganej zasępionej rzece czasem statek jakiś przesunął się wskroś ciemności zamajaczył rozgorzałymi oknami i przepadał jak to czego nigdy nie było
+8502_6205_000081	wyjeżdżałem odparł krótko spostrzegając miss daisy siedzącą już na swojem miejscu ze łbem bagh na kolanach zielone oczy pantery wpijały się w niego z taką siłą że usiadł zmieszany i niespokojny
+8502_6205_000082	daisy i zasłuchany w ponurą gędźbę drzew rozkołysanych nie myślał w tej chwili o niczym cienie pełne tajemniczych jaśnień zalały mu duszę rozkołysanymi nieujętymi jawami tego co się stać miało te przyszłe chwile rodziły się w niewiadomych głębiach i osuwały go w mroczny nieuchwytny lęk tajemnicy
+8502_6205_000083	my tu zaraz na dorham street tambyśmy pogadali po naszemu niech pan pójdzie obsiadły go ale umilkły onieśmielone jego wyniosłą dumną twarzą i milczeniem a może i jakiemś utajonem w głębi serca wzruszeniem
+8502_6205_000084	wyskoczył z łóżka i chwycił rewolwer kto tam zawołał znowu i znowu żadnej odpowiedzi usłyszał natomiast ostry i szybki skrzyp pióra po papierze i szelest przewracanych kartek
+8502_6205_000085	później zabroniła ruszać się z miejsc światła same pogasły i wyszła nie tysiąc razy niemożebne bajka czy obłęd jakże spotkałem ją na korytarzu idąc z przeciwnej strony a ona równocześnie miałaby być pomiędzy wami była tu i tam w tym samym czasie
+8502_6205_000086	był zupełnie przytomny i absolutnie zdawał sobie sprawę ze wszystkiego co się z nim działo w tej chwili więc nie bacząc na żadne względy zapragnął dowiedzieć się skąd ten śpiew płynie przypuszczał bowiem że daisy musi być u siebie w przyległem mieszkaniu
+8502_6205_000087	dla medycyny dla nikogo odparł z naciskiem podnosząc dumnie głowę joe uśmiechnął się ze słodką lecz zabijającą pobłażliwością i znowu zapadła cisza i przydławione zniecierpliwienie
+8502_6205_000088	jestem o tem najgłębiej przekonana nie wiem tylko dlaczego i za co a niech będzie przeklęta ta zła i niegodziwa moc niech będzie przeklęta powiedziała groźnie i oczy jej wystrzeliły błyskawicami potężnej nienawiści
+8502_6205_000089	że tylko niekiedy brzękliwe drgania kandelabrów stojących na kominku mówiły iż gdzieś niedaleko jest ulica i przejeżdżają powozy a zielonawe ściany rozjaśnione bukietami kwiatów malowanych akwarelą
+8502_6205_000090	poszedł za nią w mrok tylko górą w poczerniałym gąszczu gotyckich żebrowań tliły się jeszcze trwożnie resztki dnia ale dołem zalegała już zupełna noc z gotyckich kaplic oddzielonych kratami sączyły się ostygłe brzaski fioletów złota i purpur witrażowych w których ledwie majaczyły królewskie łoża sarkofagów w ciszy niezgłębionej
+8502_6205_000091	być może ale te dzieciństwa są bliższe prawdziwej sztuki szczersze i głębsze dają wrażenia niźli dzisiejszy teatr nie nie chciało już mu się mówić poczuł się ogromnie znużonym
+8502_6205_000092	że nim się go spostrzegło zapadał w nocy z krzykiem przelatywał tunele i wypełzał jak wąż na wysokie nasypy zadyszany spieniony w kłębach białej pary skąpany i to jak smok zionący strugami krwawych skier przystawał na jakichś stacyjach poślepłych i śpiących
+8502_6205_000093	nie nie jestem okropnie zdenerwowany obejrzał się trwożliwie i zaczął mówić prędko jakby chcąc się zagłuszyć chciał być swobodny silił się nawet na serdeczność ale jej obaw nie rozproszył ni zbudził umierającą nadzieję bo jego słowa były lodowate przypadkowe i krążyły na oślep niby płatki błądzące w ciemnościach
+8502_6205_000094	i zwyciężą muszą przecież zwyciężyć szeptała gorąco niestety musi zwyciężyć najpierwotniejszy instynkt życia strasznie mi żal chrystusa i moich chłopów ale niema już dla nich miejsca na świecie muszą przepaść
+8502_6205_000095	byli jak te drzewa obumarłe w czas zimowy i wynurzające się z mgieł pierwszej budzącej się wiosny któreż z nich wie którem jest i gdzie bezwiednie chciał wsiąść do jednego z nią przedziału ale nim doszedł zamknęła drzwi więc siadł do sąsiedniego i stał w oknie całą drogę
+8502_6205_000096	niedługo to jednak trwało ustępując miejsca niewytłumaczonemu niepokojowi i zdenerwowaniu nie potrafił myśleć o niczem i nie był w stanie zająć się czemkolwiek zrywał się co chwila z miejsca bo zdawało mu się że go ktoś woła w przestrzeni że musi gdzieś biec coś robić z kimś się spotkać
+8502_6205_000097	ale o jedenastej już był w british museum pod kolumnadą czuł się dzisiaj dziwnie smutny i ociężały i mimo usiłowań nie potrafił na niczem skupić uwagi wszystkie myśli przeciekały przez niego jak woda przez sito nawet wspomnienia nocy nie wywoływały żadnych żywszych uczuć
+8502_6205_000098	runął w głąb nagle rozwartą gdyby nie to straszliwie gorzkie poczucie całej swojej ludzkiej nicości boże mój boże westchnął żałośnie i modlitewna tkliwość przejęła mu wylęknione serce pierwszy raz w życiu zaciężyło nad nim nieznane pierwszy raz w życiu spojrzał w ślepe oczy nieznanej zagadki i padł struchlały w świętem przerażeniu
+8502_6205_000099	rozciąga się straszliwa przepaść w której kłębią się jakieś przerażające potwory jakieś tajemnicze byty i larwy zgoła niepojęte a kto raz uwiedziony ciekawością zajrzy na to dno musi być zgubiony ja głęboko wierzę w boga kocham słońce i jasny dzień kocham życie i bardzo się lękam wszystkiego co nie jest z tego świata
+8502_6205_000100	chór głosów odległych stłumionych i głębokich podobnych do szmerów fal konających u dalekich wybrzeży rozbrzmiewał gdzieś przed nim łkał jakby w głuchej próżni drgał coraz ciszej i bliżej bliżej
+8502_6205_000101	idę w wieczny sen o tobie majaczył padając na ławkę koniec rozdziału szóstego
+8502_6205_000102	wąsy i pocałować go w same usta w te czerwone wiecznie tak głodne pocałunków usta ale tylko westchnęła żałośnie rumieniąc się na tę myśl niespełnioną i już tylko całujęcymi oczyma obejmowała jego piękną znużoną nieco twarz i te oczy jasne i słodkie drapieżne usta ach
+8502_6205_000103	ukazywała się wysoka czarno ubrana kobieta odważnie rozdająca wszystkim święte sentencje a nieraz czaiła się wprost w jakimś cieniu i nagle zastępowała drogę parom chwilowo skojarzonym nie bacząc na obelgi szturchańce i plugawe okropne wymyślania jakiemi ją co chwila obrzucały rozwścieklone dziewczyny
+8502_6205_000104	może dzisiaj jeszcze może jutro nie wiem ale kiedy nadejdzie ta chwila zjawię się przed tobą i ty a ja pójdę za tobą o daisy o daisy ja śnię rzeczy nieopowiedziane będziemy śnili o sobie prześnimy nasze dawne istnienia i awatary
+8502_6205_000105	mr bartelet osunął się w głęboki fotel wziął filiżankę i popijając zwolna zapadł w głęboką zadumę ciotki też zjawiły się wkrótce poprzedzane przez dicka niosącego stołeczki pod nogi miss dolly była już jak zwykle wyniosła i majestatycznie piękna
+8502_6205_000106	ślepy byłem przejrzałem jeno trupem ludzkim byłem wywiódł mnie z martwych na rozwonione lotosem brzegi prawdy wiecznej jedynej więc do niego wszystek należę i z pokorą i szczęśliwością i dumą mówię ci o tem pójdziesz za nim zapytał ze drżeniem czekając odpowiedzi
+8502_6205_000107	prawie nigdy nie pijał więc teraz odczuwał dziwnie bolesną i drażniącą rozkosz wypróżniając kieliszek po kieliszku uspokajała go wódka znużenie ustępowało bezwładna myśl rozjaśniała się zwolna jak zarzewie a całego przejmowało kojące ciepło
+8502_6205_000108	a że zegar na kominku zaczął dzwonić dziesiątą miss ellen nie odpowiedziała kryjąc wylękłą twarz za biblię joe natomiast siedzący wprost ojca powstał i zwrócił się do zenona czas już na nas
+8502_6205_000109	lecz dziwnie nie chciało mu się tam jechać czuł się niesłychanie znużonym a ta ostatnia scena z daisy rozstrajała go do reszty rozważając jej dziwny nierówny stosunek do siebie tę chwilami lodowatą obojętność
+8502_6205_000110	upijał się prędko dolewając sobie bez pamięci ogarniała go cicha rzewliwość i błoga rozkoszna ociężałość uśmiechał się sam do siebie głupim pijanym śmiechem a szynk porykiwał chwilami pijanym gwarem przez cienkie przegrody rwały się szczęki butelek
+8502_6205_000111	posadzka zaskrzypiała w drugim pokoju odsunęło się jakieś krzesło ktoś tam był z pewnością ktoś przechodził z pokoju do pokoju drgały sprzęty szelest cichych kroków rozlegał się wyraźnie
+8502_6205_000112	więc zagraża mi takie straszne niebezpieczeństwo żartujesz nie wierzysz a ja ci mówię że już się chwiejesz nad przepaścią i lada chwila możesz w nią runąć
+8502_6205_000113	po prostu zdawało ci się coś w rodzaju słuchowej halucynacji ja sam ulegałem temu dość często w pierwszym roku mojego pobytu w indjach to zwykły wynik upałów ale wyleczyłem się prędko i zupełnie objaśniał spokojnie joe chcąc usilnie zatrzeć niemiłe wrażenie istotnie jest tutaj wyjątkowo ciepło gorąco nawet zauważył zenon
+8502_6205_000114	a mimo wszystkiego chce im się jeszcze żyć myślał powróciwszy do mieszkania i dość długo nie mógł się otrząsnąć z przykrego wrażenia długo pamiętał tę dziecinną twarzyczkę z krwawą pręgą jej błędne zdziczałe oczy i te męczeńskie wynędzniałe głowy nędzarzy
+8502_6205_000115	zajęli miejsca w milczeniu tylko betsy rozdzielając kwiaty po wazonach ustawiała je na stole i usiłowała rozniecić weselny nastrój ale napróżno bo jej słodki napoły dziecinny głos przygasał jak kwiat w mroźnej atmosferze jakichś uraz gniewów i niechęci
+8502_6205_000116	pod drzewami noc się jeszcze tłukła strwożona szedł aleją drzew ogromnych szarpanych wichurą i wyjących dziką pieśń zimowego poranku jakiś paw zbłąkany krzyczał w żywopłotach
+8502_6205_000117	o betsy drgnęło mu naraz serce miłością skoczył ku niej pochwycił ręce i zaczął je gorąco całować bo ja tak tęsknię za tobą tak kocham tak czekam szeptała wzruszona
+8502_6205_000118	cichszy był jakiś w tej chwili spokojniejszy a co trochę mocnem spojrzeniem obejmował pochyloną głowę syna betsy pobiegła naprzód słychać było dudnienie schodów pod jej stopami
+8502_6205_000119	są tylko jedne prawa rządzące światem prawa ducha nieśmiertelnego reszta to pozór oman lub zarozumiała uczona głupota nie słuchał już więcej bo bezwiednie zadźwięczała mu pod palcami ta melodja której nie mógł sobie przypomnieć wychodząc z seansu
+8502_6205_000120	trapi się teraz stanem brata domyślam się z jej niedomówień iż obawiają się aby nie zwariował czy to możliwe pan go dobrze zna trudno przewidywać ale zajmuje się zagadnieniami które dość często wiodą na drogi szaleństwa betsy wspomniała że i pan bywa na spirytystycznych seansach
+8502_6205_000121	nie wiem wiem tylko że do otwarcia szynków trwa ich panowanie bo później braknie słuchaczów i pensów dawno pan widział mojego brata zagadnęła niespodziewanie przed trzema dniami byłem u niego na seansie
+8502_6205_000122	niema rzeczywistość prawdy zupełnie zbyteczne ohydny bełkot skazanych na wieczną zagładę a przytem nie cierpię tych jarmarcznych cudowności sprawiają mi bowiem wstręt i obrzydzenie
+8502_6205_000123	rozmowa stawała się coraz żywsza gdyż i milczący zazwyczaj joe jął dowodzić dość zresztą ostrożnie ze względu na ojca że źródła moralnego upadku leżą w kapitalistycznym ustroju w zgniliźnie warstw panujących i w ogólnym zmaterializowaniu ludzkości a w końcu napadł na chrześcijaństwo
+8502_6205_000124	może dlatego że siedzę naprzeciw krzesła jej pani że byłem najbliżej trudno przecież czemś innem tłumaczyć a jednak musi być w tem coś innego musi upierał się siwy o żółtej i pomarszczonej twarzy pan siedzący za gospodynią
+8502_6205_000125	co się z tobą działo pytał joe siadając obok nie odpowiedział podał mu depeszę betsy pojadę tam zaraz po obiedzie niepotrzebnie się niepokoi pojedziesz ze mną
+8502_6205_000126	poczuł nagle niezmierny ciężar samotności i opuszczenia niezmierne oddalenie od jakiegoś życia którego nie mógł sobie teraz przypomnieć a przytem był już tak pijany że się nie mógł poruszać położył głowę na stole i usiłując sobie coś przypomnieć zapadał w gorączkową drzemkę budził się z niej niekiedy próbował wstać i znowu spał
+8502_6205_000127	poszli już w milczeniu dalej przystając kolejno przed kaplicami które mrok coraz gęstszą zasnuwał przysłoną że widniały w cichych brzaskach witraży jak przez gąszcz leśną widać ostatnie zorze zachodów dawno nie widziałam pana ozwała się dziwnie miękko jakby z wyrzutem
+8502_6205_000128	przymknął oczy aby ciszej i radośniej śnić ten cudowny sen o sobie pogrążał się w marzenie niewyrażalne zgoła w marzenie o marzeniach niekiedy powracał z nieśmiertelnych krain tęsknoty
+8502_6205_000129	przysunęli się bliżej aż do wysokiej mównicy przenośnej na której stał pod parasolem wysoki czerwony i opasły człowiek i przerzucając ustawicznie rozpięty parasol z ręki do ręki krzyczał ochrypłym a wielce namaszczonym głosem coś w rodzaju kazania
+8502_6205_000130	mógłżebym myśleć o czem innym przenikliwszy nieodgadniony uśmiech przewiał po jej ustach gdyby nie to spotkanie byłbym zapomniał szepnął jakby z wyrzutem byłbym zapomniał na zawsze
+8502_6205_000131	wysunęli się z tłumu i szli prędko pustym trotuarem na tamtym rogu tak samo zbawiają zauważył ironicznie jakoż w istocie i tam nieco w głębi czarnej i wąskiej uliczki
+8502_6205_000132	wionęły na świat dźwiękiem zupełnie mu obcym i treścią zgoła niezrozumianą chodziłam z dobrym przewodnikiem odparła po chwili podnosząc zwolna głowę i spoglądając mu prosto w oczy
+8502_6205_000133	cud trwał przez mgnienie wskrzeszony umiera śmiercią wieczną rozmyślał z gryzącym smutkiem bo w tej chwili poczuł tę prawdę gorzką serca że ady już nie kocha i wandzia jest mu obcą i również obojętną ale nie chciał się jeszcze przyznać do tego
+8502_6205_000134	usta zacięte cierpieniem a we wszystkich wyraz drapieżnego nieubłagania chciwości i egoizmu a ten ruch olbrzymi te tysiące tysięcy kręcących się wkółko jakby w szale i zapamiętaniu ta dzika walka wszystkich ze wszystkimi te niezliczone hordy wciąż węszące za łupem
+8502_6205_000135	dopiero przez te długie długie lata samotności zmierzyłam całą otchłań cierpienia zaczęła roztaczać taki przebolesny obraz męki tęsknoty i daremnego oczekiwania że dusza mu spokorniała i już ze współczuciem wsłuchiwał się w te echa przesiąknięte łzami ale gdy potem jęła snuć przędzę przyszłości schmurzył się nagle i wtrącił z rozmysłem
+8502_6205_000136	że gdy się znowu podniósł w sobie nie mógł zrozumieć gdzie jest którym jest z tych dwóch rozszczepień podniósł się nagle z ziemi pod wpływem świętej radości cudu ten drugi on podniósł się również stali naprzeciw siebie z tym samym cichym szczęsnym uśmiechem z tem czuciem
+8502_6205_000137	wspominała mi o tem szukałem pana i w naszym klubie a kiedy powróciłem już u joego nie było nikogo prócz doktora i pielęgniarki właśnie zasiedliśmy do herbaty rozmawiając o chorym
+8502_6205_000138	rozmyślać spokojnie znowu zagłębił się we wspomnienia poznanie daisy i wszystko co o niej słyszał na co patrzył co sam z jej powodu przeżył nawet to co zaledwie się prześlizgnęło przez mózg i tylko majakiem padło nieświadomym jawiło się teraz w nim jakby zwolna po raz drugi przeżywane
+8502_6205_000139	to są tylko zarodzie zbrodni zła i podłości powstałe w ciemnicach ziemi wiecznie unoszące się nad nią i niezdolne do nieśmiertelnych słonecznych bytowań jak psy w mroźną noc głodne i bezdomne cisną się do izb ogrzanych tak i one krążą w świetlanych orbitach dusz twórczych władczych i nieśmiertelnych
+8502_6205_000140	sixteen o odpowiedział żartobliwie to jest mój kalendarz na którym obliczam pozostałe do niedzieli dni bo ja nimi tylko żyję ozwała się jeszcze ciszej i bliżej już o parę stopni od niego