शब्द राजधानी संस्कृत सँ आएल अछि । राजधानी आम तौर पर सङ्घटक क्षेत्रक सब सँ पैग सहर होएत अछि मुदा ई जरुरी नै अछि ।[१] ई कादरी मंजूनाथ मन्दिर एक ऐतिहासिक मन्दिर छी । ई मन्दिर १०६८ ई. मे बनल छल । वर्गाकर आकारमे रहल ई मन्दिर सबसँ उच्च पहाडमे अवस्थित रहल अछि । मन्दिरमे स्थापित लोकेश्वरक प्रतिमा कास्य धातुक सबसँ उत्तम मानैत अछि । मन्दिरक आगनमे जोगीमठ रहल अछि जहिमे राजा भुपेन्द्रने बनाने अछि । ओत रहल पहाडक चट्टानसभमे गुफासभ रहल अछि जेकरा पाण्डवसभक गुफासँ जानल जाएत अछि । ई किलासभ मुख्यतः अरावल्ली शृङ्खलामे अवस्थित अछि आ ५अम सँ १७अम- १८अम शताब्दीके बीच निर्माण कएल गेल अछि । नेपालके १४ अञ्चल आ ७५ जिलामे विभाजन कयल गेल अछि । अञ्चल अनुसार जिलासभके सुची उल्लेक कयल गेल अछि आ जिला सदरमुकामसभके नाम कोष्टकमे देल गयल अछि । २२ जुन ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक १७२अम दिन छी (१७३अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १९३ दिन बाँकी अछि। भियनटियान लाओसक मुख्य धरोहरसभ रहल शहर छी । साथ प्रमुख बुद्धक चैत्यसभ सेहो रहल अछि । सन् २०१५ मे ई शहरक अनुमानित जनसङ्ख्या ७ लाख ६० हजार रहल अछि । ई शहरमे २५ अम दक्षिणपूर्वी एसियाली खेल सन् २००९ दिसम्बरमे आयोजना कएल गेल छल । मेरठ वेब मिडियाक सेहो मुख्य केन्द्र बनैत जा रहल अछि । मेरठमे एक्सएन भ्यु न्युज आ अन्य बहुत रास मिडिया च्यानलसभ अछि । २ जुन ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक १५२अम दिन छी (१५३अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर २१३ दिन बाँकी अछि। २६ जुलाई ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक २०६अम दिन छी (२०७अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १५९ दिन बाँकी अछि। १४ सितम्बर ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक २५६अम दिन छी (२५७अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १०९ दिन बाँकी अछि। १० जुलाई ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक १९०अम दिन छी (१९१अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १७५ दिन बाँकी अछि। माधव हे कृष्ण अहाँक प्रेम अपूर्व अछि । अहाँक प्रेम मे राधा अपन तन जर्जर करल जा रहल अछि । ओकर जीवन सेहो संदेहपूर्ण अछि । जखन कोनो प्रेमी प्रेम करत अछि त ‘ ओ अपन प्रेमिक विरह मे जर्जर भ ‘ जायत अछि । जिबैत अछि कि मृत्यु के प्राप्त करि ई प्रश्नचिन्ह अछि । ५ सितम्बर ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक २४७अम दिन छी (२४८अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर ११८ दिन बाँकी अछि। १७ जुलाई ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक १९७अम दिन छी (१९८अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १६८ दिन बाँकी अछि। १४ जुन ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक १६४अम दिन छी (१६५अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर २०१ दिन बाँकी अछि। ९ सितम्बर ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक २५१अम दिन छी (२५२अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर ११४ दिन बाँकी अछि। ८ सितम्बर ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक २५०अम दिन छी (२५१अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर ११५ दिन बाँकी अछि। प्रदेश नं. २ कें आठ जिलामे विभाजित कएल गेल अछि । एक जिलाकें जिला समन्वय समितिक मुख्य आ जिला प्रशासनिक अधिकारीद्वारा शासित कएल जाएत अछि । सम्पर्ण जिलाकें दुई स्थानीय तह नगरपालिका आ गाउँपालिकामे विभाजित कएल गेल अछि । ई प्रदेशमे कूल १ महानगरपालिका, ३ उपमहानगरपालिका, ७३ नगरपालिका आ ५९ गाउँपालिका अछि ।[२८] ऐसभ द्वारा अंकित केल गेल सम्पादन सही मानल जाएत अछि । इ सभ विकिपिडियाके विश्वसनीय प्रयोक्ता मानल जाएत अछि । ए सभके सम्पूर्ण अधिकार एतए देख सकै छी । ११ जुलाई ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक १९१अम दिन छी (१९२अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १७४ दिन बाँकी अछि। ७ जुन ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक १५७अम दिन छी (१५८अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर २०८ दिन बाँकी अछि। २२ जुलाई ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक २०२अम दिन छी (२०३अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १६३ दिन बाँकी अछि। १३ सितम्बर ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक २५५अम दिन छी (२५६अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर ११० दिन बाँकी अछि। २५ जुन ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक १७५अम दिन छी (१७६अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १९० दिन बाँकी अछि। २३ जुन ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक १७३अम दिन छी (१७४अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १९२ दिन बाँकी अछि। १० सितम्बर ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक २५२अम दिन छी (२५३अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर ११३ दिन बाँकी अछि। ४ सितम्बर ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक २४६अम दिन छी (२४७अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर ११९ दिन बाँकी अछि। १५ सितम्बर ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक २५७अम दिन छी (२५८अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १०८ दिन बाँकी अछि। २० सितम्बर ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक २६२अम दिन छी (२६३अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १०३ दिन बाँकी अछि। १ सितम्बर ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक २४३अम दिन छी (२४४अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १२२ दिन बाँकी अछि। किराँत नेपालमे मुलरुपसँ रह्निहार जाति छी । किराँतसभक वासस्थान नेपालक पूर्ब आ हिमाल धरि बिस्तार भेल अछि । ई जाति नेपालक सभसँ प्राचीन जाति मानल जाएत अछि नेपालमे खेति, सुग्गर पालन आरम्भ करनिहार जातिक रुपमे सेहो चिन्हल जाएत अछि । १२ सितम्बर ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक २५४अम दिन छी (२५५अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १११ दिन बाँकी अछि। २९ जुलाई ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक २०९अम दिन छी (२१०अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १५६ दिन बाँकी अछि। २८ जुलाई ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक २०८अम दिन छी (२०९अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १५७ दिन बाँकी अछि। २३ जुलाई ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक २०३अम दिन छी (२०४अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १६२ दिन बाँकी अछि। १४ जुलाई ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक १९४अम दिन छी (१९५अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १७१ दिन बाँकी अछि। २१ जुलाई ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक २०१अम दिन छी (२०२अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १६४ दिन बाँकी अछि। स्वर्ण मन्दिर सरोवरक बिचमे मानव निर्मित द्वीप पर बनल अछि । समुचा मन्दिर पर सोनाक परत चढाएल गेल अछि । एहि मन्दिरक एक पुलद्वारा किनारा सँ जुडल अछि । तालमे श्रद्धालु स्नान करैत अछि । ई ताल माछ सँ भरल अछि । मन्दिर सँ १०० मिटरक दूरी पर स्वर्ण जडित, अकाल तख्त अछि । एहिमे एक भूमिगत तल अछि आर पाँच अन्य तल अछि । यतय एक सङ्ग्रहालय आर सभागार अछि । एहि ठाम सरबत खालसाक बैठकसभ होइत अछि । सिख पन्थ सँ जुडल सम्पूर्ण समस्याक समाधान एहि सभागारमे कएल जाइत अछि । २ सितम्बर ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक २४४अम दिन छी (२४५अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १२१ दिन बाँकी अछि। १२ जुलाई ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक १९२अम दिन छी (१९३अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १७३ दिन बाँकी अछि। सिमापार: भारतक राज्य बिहारसँ लगभग १० किलोमिटर (६ माइल)क उत्तरमे राजविराज अवस्थित अछि । भारतक सभसँ नजदिकी बजार सुपौल जिलाक कुनौली बजार अवस्थित अछि । भारत आ नेपालक ई क्षेत्रमे राजश्व केन्द्र स्थापित अछि । नेपाली आ भारतीय लोकसभ निकसँ आवतजावत करैत अछि । ठण्डी मौसममे राजविराजक भ्रमण उपयुक्त रहैत अछि । पर्यटकसभ प्राय मध्य सितम्बरसँ अन्तिम मार्चमे एतय आबैलेल पोसन्द करैत अछि । समष्टिगत रूपमे जनवरीसभसँ ठण्डा महिना रहैत अछि तँ जुनसभसँ गरम महिना रहैत अछि । १५ जुलाई ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक १९५अम दिन छी (१९६अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १७० दिन बाँकी अछि। २४ जुलाई ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक २०४अम दिन छी (२०५अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १६१ दिन बाँकी अछि। १६ जुन ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक १६६अम दिन छी (१६७अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १९९ दिन बाँकी अछि। १३ जुलाई ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक १९३अम दिन छी (१९४अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १७२ दिन बाँकी अछि। २० नवम्बर ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक ३२३अम दिन छी (३२४अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर ४२ दिन बाँकी अछि। १९ जुलाई ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक १९९अम दिन छी (२००अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १६६ दिन बाँकी अछि। चलचित्रसभमे अभिनय छोड़ि, आलिया महिलासभक लेल अपन स्वयंकें कपड़ासभक लाइन लञ्च केनए अछि । ओ अपन अभिनित छ टा चलचित्रसभमे गीत गायन केनए अछि आ मञ्च शो आ साङ्गीतिक कार्यक्रममे भाग लेनए अछि । २० जुलाई ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक २००अम दिन छी (२०१अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १६५ दिन बाँकी अछि। १८ जुलाई ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक १९८अम दिन छी (१९९अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १६७ दिन बाँकी अछि। २५ जुलाई ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक २०५अम दिन छी (२०६अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १६० दिन बाँकी अछि। ३ सितम्बर ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक २४५अम दिन छी (२४६अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १२० दिन बाँकी अछि। जिला प्रशासनक एकटा छोट एकाई छी । जिलासभ मिल अञ्चल, प्रान्त आदी बनल अछि । भिन्न भिन्न देशसभमे भिन्न भिन्न प्रकारसँ जिलासभक निर्माण कएल गएल अछि । १५ जुन ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक १६५अम दिन छी (१६६अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर २०० दिन बाँकी अछि। २५ अगस्त ग्रेगोरियन क्यालेन्डरक अनुसार सालक २३६अम दिन छी (२३७अम लिप वर्ष सभ मे)। सालमे अखन आर १२९ दिन बाँकी अछि। ई महलके देखैक लेल बहुतेक सङ्ख्यामे पर्यटक एतय आबैत अछि । डच लोकसभद्वारा बनाएल ई महल बोलघट्टी द्वीपमे स्थित अछि। ई महलके आब एक आलिसान होटलमे रुपान्तरित कएल गेल अछि । बोलघट्टीमे एक गोल्फ कोर्स सेहो अछि । एतय लोकसभ पिकनिक मानबैक लेल आबैत अछि । ▶ हम अहाँ द्वारा हमल गजल सभ सुनलहुँ । किछु प्रमे आ वियोगक गजल सभ बहुत मार्मिक अछि । की एहन गजल सभमे रहल ब्यथा सभ अहाँकेँ वास्तविक जिनगीसँ सम्बन्धित त नै अछि ।