diff --git "a/data/page_by_page/valid.csv" "b/data/page_by_page/valid.csv"
--- "a/data/page_by_page/valid.csv"
+++ "b/data/page_by_page/valid.csv"
@@ -1,170 +1,1169 @@
-text
-"andere vant proces gerecouvreert ende bevindende de suppliant uuyt dezelve
-monumenten namelyck uuyten inventaris dat die voirs. procureurhem nyet
-alleenlyck en fondeert opte subreptie ende obreptie maer oick tot achterdeele
-vanden suppliant produceert ende articuleert dat hy vande brieven van remissien
-voirs. bynnen thalff jaer nyet en heeft versocht het interinement noch hem
-procureur noch partye geinteresseerde doen dagen ende dat hy oyck producere
-een informatie opt vyoleren vanden gevanckenis genomen employerende
-inschelyck dordonnantie van onsen heere vadere ende voirsate vanden jaere
-xvc $$xlij op tstuck van$$ remissie gemaeckt ende en bevindt de suppliant by
-zynen procureur ende advocaet anders nyet gedaen te wesen noch in plaetse
-van gracie overley overgeleyt dan een requeste waer inne tfeyt in effecte
-te kennen es gegeven zoe die suppliant naer zyn beste verstandt anders nyet
-en weet dan dat het zulcx geschiet es welck voirs. requeste de voirs.
-procureur generael oick in zynen inventaris employeert ende accepteert zoe
-datter egheene deffensie voerden suppliant en is dan zyn pure onnoselheyt
-armoede ende zyn groot castiement van zynen langhe gevanckenisse nu
-omtrent een geheel jaer geduert hebbende gemerckt hy meestallen desen
-couden wyntere zonder vier gesloten heeft geseten ende noch gesloten sittende es
-ende sulcx duer zyn strenghe gevanckenisse groote stranghe penitentie
-gedaen heeft ende noch es doende grootelyck beduchtende tverlies van zynen
-leven ende die nootruff van zyn arme huysvrouwe die nu duer zyn
-gevanckenisse al aen hen te coste geleyt heeft dat zy inde werelt
-hadde in sulcker vuegen dat die goeden luyden haer wieste vercleeden
-om goidswille hebben gegeven om haer tegen die groote couwe te bedecken
-ende ten waere dat hem suppliant oyck wat te vercleeden gegeven hadde
-geweest hy waere van coude desen lesten wyntere int gevanckenisse
-vervrosen ende die suppliant hem in dese groote perickel zyns levens
-vyndende ende gheen remedie weetende de doot ontcommende dan duer
-onse gracie ende genade soe keert hem die suppliant oitmoedelyck aen ons
-verthoonende zyn feyt in zulcker vuegen als onsen procureur generael in zyn
-feyten van subrextien ende obrextien meest is verhalende als"
-"biens non confisquez saucuns en y a
-tout aussi et par la maniere quil estoit
-auparavant ledit cas et mesuz advenu
-imposant sur ce scilence perpetuel a notre
-procureur general de brabant et a tous
-noz autres justiciers et officiers quelzconques
-satifaction toutesvoyes faicte a partie
-interessee premierement et avant tout œuvre
-se faicte nest et elle y chiet civilement
-tant seulement et moyennant aussi que
-ledit suppliant lamendera envers nous civilement
-selon lexigence du cas et la faculte de ses
-biens et si sera tenu de payer et reffondre
-les mises de justice saucunes en sont
-faictes et encourues contre luy pour raison
-du cas et mesuz dessusdit le tout a larbitraige
-et tauxacion de noz amez et feaulx les
-chancellier et gens de notre conseil en
-brabant que commectons a ce si donnons
-en mandement a iceulx de notre conseil
-en brabant que appellez pardevant
-eulx ceulx qui pour ce feront a appeler ils
-procedent bien et deuement a la veriffication
-et interinement de cesdites presentes selon leur
-forme et teneur et a larbitrage et tauxacion"
-"hy van levende lyve ter doot gecommen tot zeer groote
-leetwesen van hem suppliant diewelcke hebbene moeten
-verlaeten het landt ontsiende trigeur van iusticie
-heeft inden jaere lvij geimpetreert onse oepene brieven
-van remissie mair nyet wetende wat hy dairmede
-behoirde te doene ende meynende dat hy dairmede genoech
-was bewaert en heeft uuyt simpelheyt ende ignorancie
-nyet geprocedeert tot interinemente van desen brieven ende
-onder tdexel van dyen zoe heeft onse schouteth van
-mechelen hem suppliant geapprehendeert ende is van
-meyninge ter saken vanden voirs. ongeval tegens den suppliant
-criminellyck ende met allen rigeur te procederene tot zyns
-suppliants immererlycken beclaegen ende bederssenisse van zynen
-huysvrouwe ende kinderen die anders nyet en hebben dan dat
-hy suppliant met aerbeyt mach winnen welcken aengemerct
-ende besundere dat de suppliant totten voirs. gevecht is
-geprovoceert geweest byden afflyvigen ende dat
-hy anders selve staet tot goeden fame ende name soe
-heeft ons de voirs. suppliant oitmoedelyck gebeden
-hem hierop anderwerffven te willen verleenen ende
-doen expedieren onsen oepene brieven in behoirlycker
-formen soe eest dat wy desen aengesien geneycht
-wesende ter beden des voirs. supplian ende willende hem
-in dit stuck prefereren gracie ende misericorde
-voir strangeyt ende rigeur van rechte hebben denselve
-suppliant inden gevalle als boven quytgeschonden ende
-vergeven schelden quyt ende vergeven uuyt sunderlinger
-gracien by desen onsen brieve tfeyt ende ongeval boven
-geruert mitzgaders alle offensie ende bruecke corporelle
-ende criminnele dairinne hy hen over$$ ende uuyt
-saken van tgene des voirs. is tegen ons ende iusticie
-eenich mach hebben ontgaen ende mesdragen"
-"zy die sonder vertreck ontslaen ende doen ontslaen ende stellen
-tot geheelder ende volcomender delivrancie behoudelic
-ons in anderen saken onsen rechte ende eenen iegelycken
-anderen den synen want onse geliefte sulcke is
-ende te dien eynde dat dit vaste ende gestendich zy ende
-blive tot eewigen dagen soe hebben wy onsen zegel
-hier aen doen hangen gegeven opten heyligen goeden
-vrydach int jaer ons heeren duysent vyfhondert ende
-thiene voere paesschen ende vanden rycken van ons
-keyser te wetene van germanien txxve ende van hongrien
-het xxie aldus stont gescreven boven opte plycke
-byden keyser ende mynen heere den eertshertoge ende geteekent
-de witte ende noch opte selve plycke stont gescreven aldus
-visa $
-gecoll$neert ende gevonden concorderende
-metten originale by my
-$$"
-"remissie voere gierion spapen
-kaerle etc. doen te wetene alle iegewoerdige ende
-toecomende dat wy ontfaen hebben die oetmoedige supplicatie
-gierion spapen aerts. geboeren van onsen stat van liere
-inhoudende hoe dat hy suppliant onlancx geleden ons overgegeven
-ende gepresenteert heeft gehadt zekere supplicatie van zekere
-ongevalle van dootslagen ende andere mesusen by hem gedaen
-vanden welcken hy ons nyet genoech noch oick opelycken
-en heeft te kennen gegeven hoe ende in wat manieren dat
-die gesciet ende gebuert moegen zyn daer af hy suppliant
-naermaels by soude mogen commen in verdriete ende
-laste ende omme dat de selve feyten openlycke te
-verclaerene hoe dat ende in wat manieren die geschiet zyn
-soe heeft die selve suppliant ons alnoch over ende te kennen
-gegeven tgene des hier nae verclaert staet ende iest
-hoe dat hy suppliant des es omtrent zesse jaeren geleden heeft
-zitten drincken binnen onsen voern. stadt van lyere opten
-jongenhantboochcamere met een geheeten heynrick
-van driessche totten welcken hy suppliant seyde henrick
-ic bringe u een potken biers buyte daerop de selve henrick
-antwoirde ic wacht ende nadien de selve suppliant
-tselve bier gedroncken hadde soe seyde de voers. henrick
-ic en cans nyet gedrincken want tes my te vele
-daerop hy suppliant seyde wildys nyet drincken soe en
-bringe icx u in eender maent nyet seggende de selve
-henryck wildys my in eender nyet bringen
-soe salic u eenen stuver gheven welcken stuver hy
-suppliant aenveerde ende zyn soe minelyck van
-malcanderen gescheyden item heeft noch die selve
-suppliant sitten drincken ten huyse van jouffrauwe
-dappoels tot lyere voers. gestaen aldaer de
-voers. henryck daer verby passeerde ende seyde de"
-"gene van onsen ontfangers diet behoiren zal ende die daeraf gehouden
-wordt rekeninghe ende reliqua te doene tonsen behoeve zy onse
-procureur general aldaer ende allen anderen onsen rechteren iusticieren
-officieren ende ondersaten dien dit aengaen zal mogen hueren
-stedehouderen ende eenen yegelycken hemlieden doen laten ende gedoogen
-den voirs. supplt van deser tegenwoirdiger gracie quytsceldinge
-ende remissie ende van allen inhouden van desen rustelyc vredelic
-vulcomelyc ende euwelyc genyeten ende gebruycken sonder hem
-te doene oft laten geschien in lyve noch in goeden eenich hinder
-letsel oft moyenisse ter contrarien maer maer by alsoe zyn lyf
-oft eenige van zynen goeden daeromme gevangen gearresteert
-belet oft becommert waeren dat zy die terstont ende zonder vertreck
-stellen oft doen stellen tot geheelder ende volcommender delivrancie
-want ons alsoe gelieft ende ten eynde dat dit goedt
-vanst ende gestadich blyve tot eeuwigen dagen soe hebben
-wy onsen zegel hieraen doen hangen behalven in anderen
-dingen onser rechte ende eenen yegelyck den zynen in allen
-gegeven in onser stadt van bruessele onder den zegel
-daervan de keysere mijnen heeren ende grootvadere ende wy
-geuseert hebben geduerende den tyt van onser onbeiaerthede
-op den goeden vrydach inde maendt van aprile int jaer
-onsheeren duisent vyfhondert ende zesthiene ende van onsen
-rycke tweeste aldus stont gescreven onder op die plycke
-byden coninck in zynen rede ende geteykent momboir l
-gecollacionneert ende bevonden
-accorderen metten originale by
-my
-xxx handtekening"
-"alsoe hy suppliant seeght ons daerom oetmoedelyck biddende waerom
+project,file_id,page_id,text
+pardons,034.txt,4,"rade in brabant die wy daertoe gecommitteert hebben ende
+committeren by desen ontbieden daerom ende bevelen denselven
+onsen cancellier ende raidsluyden dat voer hen geroepen deghene
+die daerom behoiren geroepen te zyne zy procederen wel ende
+deughdelyck ter verificatien ende interinemente van desen ende
+totter taxatien ende moderatien vander voirs. amende ende
+costen van justicien alzoe zy zullen bevinden behoirende
+welck interinement die voirs. suppliant gehouden zal zyn te
+versueckene ende hem in persoone te presenteren in onsen voirs.
+raide binnen zesse maenden naestcommende opte pene van
+te verbeuren deffect van desen ende dat gedaen ende deselve
+civile boete ende costen van justicien getaxeert ende betaelt
+zynde in handen vanden gheenen dien dat behoiren zal zy
+onse voirs. procureur generael in brabant ende alle andere onse
+rechteren justicieren officieren ende ondersaten jegewoirdighe ende
+toecommende dien dit aengaen zal mogen huere stedehouderen ende
+eenen yegelycken van hen bezundere zoe hem toebehoiren zal
+doen laeten ende gedooghen den voirs. suppliant van deser onser
+jegewoirdigher gratien ende remissien ende van alle inhouden
+van desen inder vueghen ende manieren voeren verhaelt rustelyck
+vredelyck volcommelyck ende eeuwelyck genyeten ende gebruycken
+sonder hem te doene oft te laeten geschieden nu noch in
+toecomenden tyden eenich hinder letsel oft moyenisse aen lyve
+noch aen goeden tercontrarien maer indien zyn lyff oft
+eenige van zynen onverbeurden goeden daerom gearresteert becommert
+oft beleth waeren dat zy die setten ende stellen terstont ende
+sonder vertreck tot geheelder ende volcomender delivrantie want
+ons alzoe gelieft ende ten eynde dat dit vast ende gestadich
+blyve tot eeuwighen daghen zoe hebben wy onsen zegel hier
+aen doen hanghen behoudelyck in anderen dinghen onse rechte
+ende eenenyegelycken anderen dessyns gegeven in onser stadt
+van bruessele inde maent van novembri int jaer ons
+marge: zy hier af
+verantwoert
+byden rentmeestere
+vanden exploicten"
+pardons,031.txt,2,"voir strangheyt van rechte den voirs. suppliant geneycht
+wesende tot zynre voirs. beeden hebben in gevalle als boven
+quytgeschonden ende vergheven ende uuyt onse gerechter
+wetentheyt schelden quyte ende vergheven van zunderlinge
+gratien by desen onsen brieve tvoirs. fayt by hem begaen inden
+persoen der voirs. lysbetten tschempers mitgaders alle penen
+kueren ende brueken beyde van live ende van leden dair inne hy
+overmits den redenen voirscreven ende den circunstancien mach
+gevallen zyn ende hem misgrepen heeft tegen ons ende den gerichte
+restituerende hem als van dien tot zynen goeden name ende famen
+totten landen ende zyne goeden niet verbuert synde op dat hy
+enighe hebbe ende stellende onsen procureur in brabant hier aff
+in eeuwighen gezwige ende oic mede allen anderen onsen ende der
+smaelre heeren officieren in onsen voirs. lande van brabant geseten
+satisfactie nochtans ons gedaen inden name ende als ons representerende
+die partie ierst ende voir al civilyc alleene op dat die niet gedaen
+en zy ende behoudelyck oic dat die voirs. suppliant dit sal
+sculdig syn civilyc te beteren tegen ons ter taxatien ende
+goetdunckene van onsen lieven ende getruwen cancellier ende
+raidsluden van brabant die welke wy dair toe gecommitteert
+hebben ende committeren by desen onsen voirs. brieve, ontbieden hier
+om ende bevelen onsen voirs. cancellier ende raidsluden dat zy
+voir hen geroepen die ghene die hier om behoiren geroepen te
+zyne procedren wel ende behoirlyck totter verificatien ende
+interinemente van desen ende totter taxatien ende moderatien vander
+voirs. satisfactien ende civilder beternissen inder manieren ende
+soe dat behoeren sal ende dat gedaen ende die voirs. civile
+beternisse betailt onsen rentmeester van brabant die dair aff
+gehouden sal syn ontfanck te makene zij onse drossate van
+brabant meyere van loevene amman van bruessel schouttehten
+van antwerpen ende vanden bosch ende voirts alle andere onse
+ende der smaelre heeren ambachteren richteren ende officieren den welken
+dit enichssins aengaen sal moeghen ende huere stedehouderen ende
+een eenyegelyck van hen soe hem toebehoirt den voirs. suppliant
+van dese onse gratien ende quytscheldingen doen ende laten inder
+manieren voirscreven peyselyck vredelyck ende euwelycl gebruyken
+sonder hem te doene oft te lanten geschiene hetzy aen live oft
+aen goede nu oft in toecomenden tyden enighen hinder stoot oft
+letsel ter contrarien mair in alsoe verre hy oft zyne voirs.
+goede niet verbuert zynde weren hier om gearresteert oft gecommert
+die ter stont ontslaen want ons alsoe gelieft ende op dat"
+pardons,005.txt,4,"genade tot hemweerts keeren ende hem tvoers. feyt oft
+dootslach remitteren ende vergeven wouden om dwelcke
+hy ons oitmoedelic heeft gebeden soe eest dat
+gemerct tgene des voers. es wy ter beden des voers.
+suppliant geneyght ende willende altyt ende besundere te
+desen male prefereren ende thoenen gracie ende genade voere
+strangheyt van rechte hebben ter eeren ende weerdicheyden
+vander passien ons liefs heeren jesus christus die hy op sulcken
+dach als huden goetvrydach voere ons ende alle kerstene menschen
+heeft geleden den voirs. suppliant in gevalle als boven
+quytgesconden ende vergeven schelden quyt ende vergeven
+van sunderlinger gracien overmits desen onsen brieve tvoers.
+feyt ende dootslach mitgaders alle penen boeten hueren ende
+brueken het zy aen * live leden oft goeden inde welcke hy
+overmits ende uuyt saken vanden voers. feyte ende dootslage
+ennichssins tegen ons ende den gerichte mach syn gevallen
+stellende ende settende van al den selven suppliant weder
+omme in zyner eeren goeden name ende famen ende tot allen
+zynen goeden niet verbuert synde op dat hy ennige heeft
+hem oirlovende ende consenterende dat hy dien niet tegenstaende
+sal mogen comen bliven keeren ende verkeeren bynnen onsen
+voers. stadt van loeven ende allomme bynnen onsen voers. lande
+brabant gelyckerwys ende alsoe hy dede voere die gesciedenisse
+vanden voers. feyte imponerende hier af een ewich
+geswych onsen procureur generael van brabant onsen drosset
+van brabant meyer van loeven ende allen anderen onsen
+officieren ende hueren stedehouderen dien dat ennichssins aengaen
+mach satisfactie ierst ende voere al gedaen den partyen
+geinteresseert soe verre die alnoch niet gedaen en zy
+civilic alleene ende behoudelyc dat tot dien die voers.
+suppliant gehouden sal syn dat aen ons te beteren nae die gelegentheyt
+ende exigentie vanden stucke ende die faculteyt van zynen goeden
+ter arbitraigien ende taxatien van onsen lieven ende getruwen
+ridder ende cancellier den heere van escanbeke ende van bierbeke
+ende den anderen luden van onsen rade in brabant ontbieden
+*van boven het doorhaalde geschreven"
+pardons,283.txt,2,"gegeven inde zyde ende de voirs. quetsuere hebbenen cesseerde de suppliant
+gaende vuyten huyse naeden hoff ende waut hy suppliant aen zyn mes
+wel sach dat hy den voirs. wylen geerit hadde gewondt zoe badt hy
+ianne cock ingesetene ende scepene tot bergheyck dat hy tot zynder
+liefden naeden voirs. wylen geerit soude willen gaen sien ende vanden
+selven wesen ende vernemen oft de quetsuere groot was die hy ontfangen
+hadde totten welcken de voirs. wylen geerit meer beclaeghde de
+fortune vanden suppliant ende dongennechte van zyne ouders dan zyn eygen
+fortune seggene te meer stonden dese woirden ock hoe onnoeselyck
+es de goede ionge hiertoe gecommen hoe zullen zyn goede ouders hier
+aff in lyden zyn oft bedroeft verclaerende oyck deselve wylen geerit
+voer ende nae dat hy dadministracie van zyn sacramenten hadde gehadt
+dat hy nyet en wilde dat zyn kinderen vanden voirs. mesval vande
+suppliant yet nemen oft eysschen en souden ende naedien deselve wylen
+geerit tot des anderen daeghs naeden opganck vande sonnen geleeft
+hadde zoe es hy vande voirs. quetsure van levende lyve ter doot gecommen
+dwelck den suppliant zeer leet es ende al eest zoe dat de voirs. suppliant
+sonder iactan$ te spreken is staende tot goeden name ende fame die voer
+noch nae noyt twist oft discordie tegen yemande en heeft genomen
+oft gehadt dat hy oyck der geinteresseerde partie moet heeft ende hen
+te vreden houden vande suppliant dat hy insgelycx in persoene de voyage
+heeft gedaen tot sinte pieters ende pauwels te roome ende aldaer van onsen
+heyligen vader de paus remissie ende absolutie van zynder mesdaet
+heeft geobtineert ende oyck rehabilitatie om totten priesteren staet
+te procederen ende zyn beneficien te houdenen die hy hadde ten tyde van
+zynen onge$valle ende noch heeft nochtans beduchtene dat hy van eenige
+officieren getraneilleert worden zoe en soude hy suppliant binnen onsen
+voirs. lande van brabant nyet welderven frequenteren ten waere
+dat onse gracie ende genade hem hier op woirde geextendeert
+ende verleent alzoe hy suppliant seeght ons daerom oetmoedelyck
+biddenen waerom zoe eest dat wy desen aengesien geneycht
+wesenen ter beden des voirs. suppliants ende willenen hem in dit stuck perseveren
+gracie ende misericordie voer strangheyt ende riguer van iusticien
+hebben den selven suppliant inden gevalle als boven quytgeschonden
+geremitteert ende vergheven schelden quyt remitteren ende vergeven
+vuyt zunderlinger gracien by desen onsen brieve tfeyt ende
+dootslach boven geruert mitsgaeders alle offensie ende brueke"
+pardons,076.txt,1,"copie vanden remissien van eenen dootslage van janne de winne
+kaerle etc doen te weten alle die nu zyn ende namaels wesen zullen
+dat wy ontfaen hebben doe oitmoedige supplicatie van jan de
+winne inhoudende hoe dat inde maendt van februario laestleden
+de voors. supplt wesende binnen onser stede van bruessele
+op de merct opde keulen$$ camere heeft daer goede chiere
+gemaekt ende naer den noene zoe ghinc hy op eene bancke sitten
+ende aldaer sittende
+zach eenen gillis bloemaert aldaer inde camere staen met eender
+busse in zyn handt tot welcken de voirs. supplt zeede
+gillis dat es mijn busse waerop de zelve gillis hem antwoorde
+ghy liechter aen ghy verrader het es myn busse want icse
+heden vermangelt hebbe tegens ioos vrientscap zeggende voirts
+gods macht zoude dat u busse zyn zoe moeste ic een dief zyn
+doen trac den suppliant den stamper vuyt der busse diede
+selve gillis noch in zyn hant hadde zeggende totten zelven gillis
+hoe heben ghy al soe gy ionc melcmuyl zal ic altues om u
+moeten liegen het schynt dat ghy die heel camere regieren zult
+ende den zelven stamper gezien hebbende zeide totten zelven gillis
+ic hebbe ongelyc doen naem deselve gillis met quade moede den
+supplt den stamper vuyt der hant ende wierpen lancx die camere
+zeggende ghy en sult nemmermeer desen stamper inde busse steken
+ende hout neemt daer de busse draecht ghy se met u zoe
+zydy een dief waerup de voirn. supplt verhief van bloede
+ziende dat de zelve gillis op en hielt van hem te iniurieren
+zeide zal ic dan altyts een dief moeten wesen ende een verrader
+met dien tarde hy supplt achterwaerts ende track zynen
+pragenaer vute metten welcken hy den voirs. gillis eenen steeck
+ontrent zyn hooft in zynen hals gaf van welcker steeken de
+zelve gillis drie weken daernaer van levenden lyve ter doot
+gegaen es ende hoe wel de voirs. supplt in allen anderen
+dingen wel ende duechdelyc gefameert es ende dat hy vanden
+voirs. dootslage der geinteresseerde partie gesoent heeft
+zonderlinge dat deselve gillis niet alleenlyc by toedoene
+vanden voirs. suppliant overleden es maer by quaden toeziene
+vanden cirurgiens soe en zoude hem de zelve supplt
+nochtans niet dorren oft willen vinden binnen desen voors.
+lande worde hem met onser gracie hierup niet voorzien daeromme
+oitmoedelycke biddende soe eest dat wy de zaken voirs."
+pardons,253.txt,3,"sal zyn op te leggene ende te betalende die redelycke costen van
+iusticien in dien eenighe hieromme gedaen zyn oft gedaen wordden ter
+taxacien ende moderatien van onsen lieven ende getruwen riddere
+ende cancellier ende anderen luyden van onsen raede geordineert
+in brabant die welcke wy daer toe gecommitteert hebben ende
+committeren by desen ontbieden daer om ende bevelen den selven
+onsen cancellier ende luyden van onsen voirs. raede dat voere
+henluyden geroepen die ghene die daerom behoiren geroepen te
+zyne zy procederen wel ende getruwelyck totten interinemente
+ende verificatie van desen ende totter taxatien vanden voirs. civile
+boete ende costen welcke interinement de voirs. suppliant sal
+moeten versuecken bynnen iaers ende dat opte verbuerte vanden
+effecte van desen onsen oepenen brieven ende dat gedaen ende de
+voirs. civile boete ende costen getaxeert ende betaelt
+zynde in handen vanden ghenen van onsen ontfanghers dyen dat
+behoiren zal die gehouden zal zyn rekeninghe bewys ende
+reliqua te doene vander voirs. civile boeten tot onsen behoeff
+metten anderen penningen van zynen ontfanghe zy onsen voirs.
+procureur generael in brabant ende allen anderen onsen rechteren
+iusticieren officieren ende ondersaten iegewoirdige ende
+toecomende dien dat aengaen zal moghen hueren stedehouderen
+ende eenen yeghelyck van hen besundere zoe hem toebehoiren
+zal doen laten ende gedoegen den voirs. suppliant van deser
+onser iegewoirdiger gracien remissien ende perdoene ende
+van allen den inhoudenen van desen indervuegen ende manieren
+voer verhaelt rustelyck vredelyck volcomelyck ende
+eeuwelyck genyeten ende gebruycken sonder hem te doene
+noch te laten geschien ny noch in toecomende tyden enigen
+hinder lettsel oft moeynisse aen live noch aen goede ter
+contraien maer in dien zyn lyff oft eenighe van zynen goeden
+daerom gearresteert oft vercommert waer dat zy die stellen
+ende setten oft doen stellen ende setten ter stont ende sonder
+vertreck tot geheelder ende volcomender delivrancie
+want ons alsoe ghelieft ende ten eynde dat dit vaste zy
+ende blive tot eeuwighen daigen hebben wy onsen zegel
+hier aen doen hanghen behoudelyck ons in anderen
+dinghen onsen rechte ende een ieghelyck anderen dessyns
+ghegeven in onser stadt van bruessele inde maent
+van octobri int jaer onssheeren duysent vyffhondert
+vyff ende dertich ende van onsen keyserycke txvie
+ende van spaengnen etc. twintichste aldus stont gescreven
+op de plycke byden keyser in zynen raede ende getekent
+boote visa recepta
+ghecollacionneert iegens
+doriginale brieven by my
+decock"
+pardons,128.txt,2,"ternath hantwerker belast met vrouwe ende kinderen, inhoudende
+hoe dat hy suppliant hem altyts heeft wel, eerlyck ende stil gedraegen,
+binnen syner cost met wercken voorde voorscreven syne huysvrouwe ende kinderen,
+dan es gebeurt dat opden kermisdach van wambeke voorscreven wesende den
+sesthienden octobris xvic tweentwintich, hij bij drancke wesende
+ten huyse van jan de plasch woonende tot wambeke voorscreven bijde kercke,
+heeft daer gehoirt groot geruchte oft getier, diewelcke tusschen
+eenige persoonen die onder hen waeren questie maeckende was gebeuren is
+opgestaen halff slaepericht oft droomende midts dat hy byden drancke
+was overvallen ende heeft soo men hem naer is seggende twee slaegen
+gegeven opden rugge van anthonis wauters, nyet wetende hij suppliant
+dat hij syn mes hadde getrocken maer alsoo die voorscreven anthonis
+wauters eene quetsure daerdoor was hebbende, wierde hem suppliant
+geseeght dat hy hem soude vertrecken, nochtans nijet wetende dat hij
+sulcx soude hebben gedaen, dan dat naermaels hem allen tselve wierdt
+opgeleeght, ende dat men heeft gesien in sijn handt seker mes
+blincken, indervuegen dat die voorscreven wylen anthonis wouters
+alsoo gequest synde heeft inde herberge alnoch blijven drincken
+met halve potten den geheelen nacht, ende tsanderendaechs gegaen
+synde te voet naer huijs ontrent drye mylen van daer heeft noch
+vierthien daegen geleeft, sonder hem te wachten gelyck eenen gequetsten
+behoirden gedaen te hebben waerdoor is hy ten lesten afflyvich
+geworden tot sijns suppliants groot leetwesen, die noynt questie, crakeel
+oft passie tegens den voorscreven wylen anthonis wouters binnen synen
+leven en heeft gehadt, ende over sulcx is hy mette vrienden overcommen
+als blyckt byde attestatie vande pastoir van lennicke daeraff sijnde
+ende nijettemin soude hy suppliant moeten wesen lantloopere verlaetende syne
+huijsvrouwe ende kinderen die anders nyet en syn hebbende dan dat hy suppliant
+daegelycks met synen sueren aerbyt can winnen ten waere dat ons"
+pardons,273.txt,3,"is iegens ons onse hoocheyt ende justicie eenichsins
+mach hebben ontgaen ende uuyt onser meerder ende
+speciaelder gracien hebben hem intsgelycx vergeven
+ende geabsolveert van dat hy suppliant zoe langen tyt
+hem gehouden heeft binnen onsen voirs. lande van
+brabant sonder onse voirs. brieven van remissien
+et dinterinement der zelver ende hebben hem dien
+aengaende gerestitueert ende gestelt restitueren ende
+stellen bydesen tot zyne goede fame ende name
+in onsen voirs. lande ende hertochdom van brabant
+ende allen anderen onsen landen ende heerlicheden ende
+tot zyne goeden noch ter tyt nyet geconfisqueert
+zynde zoe verre daer eenige waeren imponerende
+hierop een euwich zwygen ende silencie onsen procureur
+general ende alle andere onse rechteren justicieren ende
+officieren onser voirs. lants van brabant satisfactie
+nochtans yerst ende alvoeren gedaen der geinteresseerde
+partie zoe verre die noch nyet gedaen en waeren
+civilyck alleenlyck behoudelyck oick dat hy den suppliant
+den voirs. dootslach ende tgene des voirs. es iegen
+ons civilyck beteren zal naerde gelegentheyt vander
+misdaet ende faculteit van zynen goeden ende oyck
+dat hy gehouden wordt te betalen de redelyck costen van
+justicie daeromme gedaen ende nagevolcht indien
+datter eenige geschiet zyn ter taxacie ende arbiterscepe
+van onsen voirs. cancellier ende luyde van onsen voirs.
+raede in brabant die wy daertoe committeren ontbieden
+daeromme ende bevelen den voirs. onsen cancellier ende
+luden dat voere hemluden geroepen die gene die daeromme
+behoiren zullen geroepen te zyne zy procederen wel
+ende duechdelyck totter verifficatie ende interinemente
+van desen onsen iegewoirdigen brieven nae huere vorme
+ende inhouden ende welck interinement de voirs.
+suppliant gehouden zal zyn in onsen voirs. raede
+#sy hier aff verantwordt
+bbyden ontfangere vanden
+exploiten"
+pardons,257.txt,1,"kaerle etc. doen te wetenen allen iegewoirdigen ende toecomende dat
+wij ontfanghen hebben die oetmoedige supplicacie van andries van campen
+weert int silveren zoutvat in onser stadt van antwerpen inhoudende
+hoe dat inde oeghstmaent lestleden oft daer omtrent soe is hy suppliant
+in zekere geselschap geweest binnen onser voirs. stadt van antwerpen
+int huys geheeten oistryck gestaen opte meerbrugge daer mede
+was jan deweert inde fortune oyck inder voirs. stadt woenende
+noch een man van tshertogenbossche ende jan hermer oyck woende
+tantwerpen metten welcken aldaer gecomen waren een geheeten
+joos wesende een cousmakere adriaen int schuerbroot oyck
+tantwerpen woenende ende wylen jaspyn oft jaspar wesende van
+dornicke ende voirs. persoonen tsamen ten voirs. huyse inde
+achtercamere goede chiere gemaect hebbende soe is gebuert
+dat de voirs. jan hermer ende die voirs.jan de weert inde fortune
+syn tsamen worden spelende met terlingen ende die voirs. jan hermer
+drye oft vier cansen ghewonnen hebbende soe is den steen gevallen
+den voirs. janne inde fortune ende deselve jan der steen opte tafele
+worpende soe zeyde de voirs. jan hermer totten voirs. janne weerdt
+inde fortuyne dese oft ghelycke woerden ghy wisselt my daer eenen"
+pardons,167.txt,2,"hem gegaen inde voors. cordegarde den voors.
+docque constant lmarco ende bartholomeus van
+renghen ende de resterende vier syn blyven staen
+opde brugghe nu is soo dat den voors. gilis
+docke heeft beginnen op hem suppliant crackeel
+te soecken hem aentreckende dat den suppliant soude
+hebben geseyt bordeel brock ende hoewel dat
+hy suppliant sustineerde ende tot verscheyde
+reysen verclaerde sulcx niet te hebben geseght
+t’syn laste oft teghen hem soo heeft evenwel
+den voors. dock hem suppliant gegeven eenen vuystslag
+hy vermelt ende daerby dat hy hem soude den cop
+breecken ende alsoo hy noch eens meynde
+te slaen heeft den suppliant uuytgetrocken syn
+rappier daermede dryghende den voors. afflyvighe
+te stellen in soo verre hy niet en soude desisteren
+des nyettegenstaende heeft hy den suppliant noch eens
+meynen te slaen ende inne te vaeren oversaecke dat
+den selven suppliant is genootsaeckt geweest
+hem met t’selve syn rappier te weren ende aenden voors.
+afflyvighe te geven eenen steeck waer van hy opden
+iie oft iiie deser werelt is comen te overlyden ende want
+den heere meyer der voors. onser stadt loven hem
+suppliant pretendeerde te $eggen in eenen dootslach
+hem t’synen huyse int goet presenterende daer
+hy anders nyeten heeft gedaen dan t’gheen
+aenden corporael oft rotenmeester geslaeghen synde
+by syne rodtgesellen ende daerboven noch
+gedreycht synde om de roep cooph? te brecken
+is schuldich geweest te doen om syn lyff
+te salveren in sulcke geleghentheyt naer uuyt
+wysen vande informatie preparatoir ter
+instantie des voors. heer meyers genomen
+heur mede in formen authentica"
+pardons,001.txt,1,"maximilian par la grace de dieu esleu empereur tousjours
+auguste roy de germanie de hongrie de dalmatie de croatie etc
+* et charles par la mesme grace archiducz daustrie prince
+despaigne des deux cecilles de jherusalem etc ducz de bourgogne de
+lothier de brabant de stier de carinte de carniole de lembourg
+de luxembourg et de gheldres contes de flandres de habsbourg
+de tyrol dartois de bourgogne palatins de haynnaus lantgraves
+delsate princes de zwaves marquis de burgauw et
+du saint empire de hollande de zeellande de ferette de kyebourg
+de namur et de zuytphen contes seigneurs de frize des
+marches desclavonnie de portenauw de salins et de malines
+a tous ceulx qui ces presentes lettres verront salut, savoir
+faisons nous avoir receu lhumble supplication de notre bien
+ame louvet d ittre escuier contenant comme ledit suppliant
+ait parcydevant obtenu certaines noz lettres patentes
+de grace et pardon de ce que certain jour aupaaravant
+assavoir le mardi aprez la feste de lassumption notre
+damme lan xvc huit il sen ala audit lieu dittre la ou
+il demoura le mercredi et jeudi ensuivant et le vendredi
+au matin il ala desjeuner au molin avec le cure dudit
+lieu d ictre et hubert de bourgnial et dillec sen allerent
+en la maison dudit cure qui vendoit vin publicquement
+et apres y avoir beu ilz alerent dancer a certaines
+dances esquelles ledit suppliant print noise et debat a
+jehannin bastard d ictre et puis sen retourna tout
+courrouce en la maison dudit cure et apres quil fut entre
+dedans lon lui ferma lhuys quoy voyant ledit suppliant
+cuidant quil y eust aucuns de ses ennemis sur la chambre
+haulte dist ces parolles comment messieurs me voulez
+vous icy murdrir et incontinent ces parolles dictes ung
+nomme propere jehan cousin dudit suppliant et aultres
+gentilzhommes de sa compaignie commencerent frapper
+sur lesdictz huys et fenestre et aussi ledit suppliant frappa
+pareillement pardedens de sorte quil rompit son espee
+et ledit propere jehan rompist aussi ladite fenestre par dehors
+*note dans la marge :
+deste brieve en sijn
+noch met geharren
+maer bleven in
+hand and anderen
+mits dien dat
+louvet dittre
+is $$$ dienst
+ons gened h de h
+int lant van
+ghelde
+zymdt gelost"
+pardons,185.txt,1,"remissie voer aerde mersueten
+kaerle etc. doen te wetene een yeghelycken
+tegenwoirdich synde ende toecomende dat
+wy ontfanghen hebben die oitmoedighe supplicatie
+van aerden mersueten inhoudende hoe dat hy
+woonende is tot opvelpe by synen vadere ende
+moeder wesende zeere oude luyden ende de
+welcke overmits dien dat zy hen niet
+behulpen en cunnen hy suppliant de selve met
+zynen sueren arbeyde onderhoudende ende
+alimenterende is nu eest soe dat in septembri"
+pardons,273.txt,2,"stack naeden voirs. hendrick ende ter stont track
+hendrick zyn dagge om den suppliant wederomme te stekene
+mair de suppliant was rasscher dan hendrick ende hy stack
+hem ter stont twee oft drie steken in zynen boesem zoedat
+de zelve hendrick corts daernae van levendelyve ter doot
+quam ende hoewel tzelve feit ende dootslach den
+suppliant zeer leet es geweest ende noch is nietemin
+beduchtende rigeur van justicien heeft hem omtrent een
+jaer lanck geabsenteert gehadt buyten onsen lande van brabant
+tot onser blyder incompst toe die wy deden in onser stadt
+van lovenen ende is de suppliant met ons ingecommen
+ende binnen eenen jaere daernae soe heeft hy partie
+geinteresseerde gecontenteert ende openbaerlyck opde
+merct vander vueren ten aensienen van alder werelt gesoendt
+gehadt ende want nae desen de suppliant heeft
+gemeynt gehadt voldaen te hebbene heeft hem oyck
+oytsundert binnen den voirs. onsen lande van brabant
+gehouden gehadt sonder eenige behoirlycke brieven van
+remissien te doen expedieren alzoe hy zeegt ons oetmoedelyck
+biddende hem op al te willen verleenen onse gracie ende
+genade waerome zoe eest dat wy desen
+aengemerct ende hier eerst gehadt dadvys van onsen
+procureur general in brabant ende daernaer van onsen lieven
+ende getruwen die cancellier ende luyden van onsen raede
+aldair den zelven cornelis de cortte suppliant genegen
+wesende tzynder voirs. supplicatien ende begheerten ende
+hem willende in desen gracie prefereren voer rigeur van
+justicien hebben inden gevalle als boven vergeven
+quytgescolden ende geremitteert vergen scelde quyte
+ende remitteren uuyt onser sunderlinger gracien mits deser
+den dootslach voeren verclaert mitgaders oyck alle pene
+ende amende corporelle ende criminelle dair inne hy hen
+overmits ende uuyt zaken van tgene des voirscreven"
+pardons,399.txt,6,"noch te laten geschien nu noch in toecomende tyde in
+lyfve noch in goede eenich hinder letsel oft moyenisse
+ter contrarien / maer indien zyn lyf oft eenighe van zynen
+ongeconfisqueerden goeden waeren dairomme gevangen
+becommert oft gearresteert dat zij die terstont stellen
+oft doen stellen tot volcomen slakinge ende dekivrance
+delivrantie nyet tegenstaende dat tvoirs. feyt ende dootslach
+gebuert is inde kermesse / wiean ons. ordonnantien disponeeren
+ter contrarien den welcken wij den supplant nyet
+prejudiceren en willen want ons alzoegelieft ende
+ten eynde dat dit goet vast ende gestadich blyve tot
+eeuwigen dagen zoe hebben wij onsen zegel hieraen
+doen hangen behoudelyck in anderen saken ons recht
+ende eenyegelyck des zyns in allen gegeven inden
+clooster van groenendale opten goeden vrydach inde
+maent van april int jaer onsheeren duysent vyfhondert
+ende negenenveertich van onsen keyserycke txxxe
+ende van onsen rycken van castille ende andere txxxiiiie
+aldus gescreven opde plycke byden keyser ende
+geteeckent l de zuete // visa recta
+gecollationeert ende bevonden accorderende
+met zynen originale by mij
+daaiwez $$$"
+pardons,075.txt,1,"phls etc doen te weten alle jegenwoirdige ende toecommende
+dat wy ontfangen hebben dye oitmoedige supplicatie van peeter vanden
+damme, arm schamel arbeyder, woonende onder houthem bynnen de
+limiten onser stadt van vilvoorde, belast met huysvrouwe ende drye kinderen
+inhoudende hoe dat hy altoos gestaen heeft tot goeder namen ende fame ende
+noyt en heeft gecommitteert eenige acte meriterende correctie dan
+soude zyn gebeurt tsondaechs den achtsten dach van octobri xvc tzeventich 1570
+dat hy suppliant ter kercken is gegaen tot vilvoirden voirseyd ende naedyen
+hy suppliant zyn devoere hadde gedaen / zoo heeft hy zynen broeder
+willem vanden damme met zynder huysvrouwe ten maeltyt genoyt
+dye tot zynen huyse oick zyn gecommen, om vuyt broederlycker
+lieffden tzamen vrolyck te zyn gelyck tzelve gebeurde ende alzoo
+ter selver stondt over tafel sittende heeft hy suppliant tot zynen zoen
+gevraecht ten tyt hy misse was gaen hoire oft henrick love aldaer
+nyet en hadde geweest vuytdyen hy tsamen te doen hadde, zoo heeft hy
+geantwoordt neen gy vadere, ende deselve propoesten hoirende cornelis van
+boschbeke dye hem gevoirdert hadde secretelyck van achter in huys
+te commen, sonder dat yemant daer in huys present zynde daeraff
+wisten te spreken, heeft geseyt ende gevraecht in substancie, ick ben
+hier wilt ghy my hebben, vraegende voirseyde vuyt een gesochte oirsaecke, om
+hem suppliant tot gramschap te verwecken oft dye hoenderen noch opden solder
+scheten, vuyt dyen hy suppliant zyn hoenderen bynnen huyse hadde gehouden ende
+dat hy egeen hoender cot te voeren en hadde gehadt, omdat het zelve
+huys den voirseyden cornelisen was toebehoirende, hoewel hy suppliant tzelve
+in hueringe was besittende, zoo heeft hy suppliant ende zyn huysvrouwe
+geantwoordt neen gy cornelys, ende tselve wat geleden zynde heeft hy
+suppliant hem cornelis gevraecht ende aen hem begeert / dat hy eens drincken
+soude, waerop hy cornelys antwoorde, hadde ick willen drincken ick
+en waere hier nyet gecommen / ick comme van daer te drincken genouch
+was, seggende voirts nu noch nemmermeer ghy rabbant ghy dyeff
+ghy schelm compt hier buyten oft diergelycke woorden / repeterende
+tselve tot twee oft drye reysen toe, ende tselve aenhoirende heeft hy suppliant
+mogen antwoorden / al zydy rycke ick en hebbe voir uwe $$$ noch
+nyet rabauwen geweest, ende tselve eweynich gecesseert zynde heeft
+dye voirseyde cornelys vuyt getrocken eenen blooten opsteker om den suppliant
+vanden lyve daermede te e$pen, gelyck hy hem tot diversche stonden
+gedreycht hadde doot te steken / als zeer corts daer te voeren op zynen
+werckpoel daer hy suppliant op was werckende ende besundere ter selver
+stondt in zyn huys aen zyn tafel sittende, seggende onder andere dat hy
+hem suppliant metten huyse daerinne hy suppliant woonde soude aff branden
+hoewel nochtans hy suppliant tselve huys in hueringe was besittende ende noch
+zekeren tyt daeraen hadde / ende alzoo de voirseyde cornelys metter daet
+nae hem suppliant dapperlyck stack met eenen opsteker ende nyet en raecte
+alzoo hy suppliant achterwaerts vloot, heeft hy suppliant genomen eenen
+brandereel ende naeden selven cornelys geworpen ende wat op oft
+omtrent zynen arm geraect maer nyet en treffe, zoo heeft de selve
+cornelis aen$$$t een schuppe daerby staende om hem suppliant beter
+daermede te treffene, ende zoo hy suppliant tzelve ziende heeft hem
+selven nootelyck ter defensien gestelt, ende heeft de voirseyde cornelys alsdoo
+onverhits een quetsuere gecregen omtrent synen boesem daeraff hy
+inden avont overleet, tot des suppliants bitteren leetwezen ende hoewel
+hy suppliant met partyen geinteresseerde is veraccordeert / en soude
+nochtans nyet vryelyck dorren hanteren oft frequenteren onse landen,
+sonder hierop van ons verworven te hebben onse gracie ende genade alzoo hy
+seecht / ons om de selve zeer oitmoedelyck biddende // soe eest dat wy
+de zaken voirseyd overgemerckt, ende hierop gehadt dadvys van onse lieven ende
+besundere de meyer ende wethouderen onser voirseyde stadt van vilvoorden den
+voirnoemden peeter vanden damme suppliant genegen wezende tzynder bede ende
+begeete ende hem willende in dit stuck gracie ende genade prefereren
+voir rigeur ende stranchheyt van iusticien, hebben inden gevalle als boven
+vergeven quytgeschouwen ende geremitteert / vergeven schelden quyte ende
+remitteren vuyt onser sunderlinger gracien by dezen tfeyt ende manslach
+boven verclaert / mitsgaders alle pene ende boete corporele ende criminele"
+pardons,378.txt,1,"rappel van banne voer elisabeth sclercx
+kaerle etc. allen den genen die desen onsen brief zullen sien
+saluyt wy hebben ontfaen die oitmoedige supplicatie van elisabeth
+sclercx jonge wedewe inhoudende hoe dat opden xven dach
+junij xv drienveertich tot vervolghe van onsen procureur generael
+van brabant ende vonnisse van zekeren onsen commissarisen
+dair toe geordineert die voorn. suppliante was gecondempneert zekere
+eerlicke reparatie te doen ende boven dien gebannen bynnen
+onse stadt van loevenen den tyt van thien jaeren sonder daer vuyt
+te moegen gaen op de confiscatie van hueren lyfne ende goeden
+verbiedende voorts de suppliante met yemande eenige co$$catie oft
+disputacie te houden van eenige articlen vanden geloove als
+byder voirs. sentencie breeder blycken mach daer aff dinhouden
+hier naer volcht de procureur generael onser heeren der keysers in"
+pardons,070.txt,1,"kaerle etc doen te weten dat wy hebben ontfangen die
+oetmoedige supplicacie van leonarde knoest schildere inhoudende
+hoe hy suppl vyfthien jaeren lanck ende meer gewoent
+heeft in deser onser stadt van bruessele ende aldaer gedaen zyn ambacht
+met meesteren $$ colaert zynen meestere ende gewracht zeer
+ernstelic vroech ende spade den tyt van negen jaeren ende
+daer te voeren met eenen anderen meestere den tyt van zess
+jaeren bynnen welcken tyde van xv jaeren hy suppl altyt
+tot goeder famen namen ende lone gestaen met zynen meesteren
+ende allen anderen poirteren van deser stadt gewandelt geleeft ende
+verkeert heeft zonder yemande met woerden oft wercken
+messeyt oft mesdaen te hebbene soe dat hy noyt van eenigen kuere
+oft anderen mesusen verlaeght oft beticht is geweest maer
+es de selve suppl dewelcke een ionck fraeye geselle is
+binnen den selven ende be$$tst ende ontsuuckt gewordden"
+pardons,321.txt,1,"philips bijder gratien goidts, coninck van castillien,
+van arragon, van leon refa, doen te wetene allen tegen-
+woordige ende toecommende, dat wij ontfangen hebben die
+oijtmoedige supplicatie van geerart van berin jongman
+te huuwen sone geerarts, inwoonder der prochie van wes-
+pelaer, inhoudende hoe dat geleden van inde maendt
+meert des jaers sesthienhondert ende tweentwintich,
+zijnde hij suppliant ten huijse van zijnen vadere als assi-
+duelijcken aldaer woonende als kindt, doende wessen
+te doene valt, ende dat dijer tijt aldaer ontrent gecommen
+zijnde drije amonitie knechten, onder den treijn van
+huiijbrecht chreijnaerts, met hunne waegenen zijnde seer
+beschonken, in sulcker vuegen dat een van hun hadde
+verloren den waegencorts, oijck de achterste raederen
+van een vande selve waegenen, sulcx dat dijen was
+sleijpende lancx de aerde, jae in sulcker vuegen
+dat een vande selve amonitie knechten met naeme joos
+gansenbeek vanden peerde gevallen hebbende, commende
+van onser stadt mechelen seer was gequetst ende
+bebloijt over sijn aensicht, ende alsoo de woonende
+amonitie knechten ontrent den avondt arriveerden
+onder de voornoemde heerlijckheijt, aende torekens"
+pardons,111.txt,3,"het selve door den afflijnigen is gecauseert door dijen hij hem
+heeft vervoirdert te commen in sijne erffve rontsomme
+bevrijdt ende beheijmt, beclimmende sijn huijs ende dat metter
+nacht emmers metten doncker avent, ende hoe wel uuijt
+die voors. consideratien de saecke sulcx is gedisponeert
+dat den voors. suppliant hem soude mogen betrouwen
+hebben ter purge te stellen als anders nijet gedaen hebben
+dan tgene besundere bij ontijden tot bescherminge van
+sijne goeden is gepermitteert sonder perijckel van eenige
+straffve oft correctie nochtans die voors. suppliant en
+heeft t’selve nijet te raede gevonden mits hij de middelen
+nijet en heeft om in materie van purge die costen van
+procedure te vervallen jae qualijck die middelen om
+sijne familie die cost te geven, welcken aengemerckt
+ende dat sijne vrienden van sijnen overcommen sonder dat
+deselve vrienden als onderricht sijnde vande onnooselheyt
+van t’selve feijt over den suppliant begeren eenige
+vraecke, dan wel met hem te houden alle goede vrient
+schappe ende correspondentie blijckende bij twee accorden
+insgelijcx daervan sijnde soo soude te seer hert wesen
+voorden selven suppliant hem om het voors. feijt langer
+te moeten absenteren dwelcke soude causeren sijne
+totable ruijne ende van sijne familie badt over sulcx
+oijtmoedelijck dat ons gelieven soude door de verdienste
+ons salichmakers jesu christi daeraff op heden goeden
+vrijdach die memorie van sijne bitter passie werdt
+gecelebreert hem te verleenen opene brieven van
+remissie van het voors. delict oft feijt met alle
+penen corporele ende civile nijettegenstaende het
+delict nijet en is overjaert, soo eest dat wij desen
+aengesien gehadt hebbende het advijs vanden meyer
+onser stadt loven geneijght wesende ter beden des"
+pardons,227.txt,1,"copie van remissie voere
+meesteren janne stynen
+philips byder gratien goide ertshertoge van oistryck hertoge
+van bourgoingnen van lothr. van brabant van stier van ka$$ten"
+pardons,024.txt,1,"philips etc. doen te wetene allen iegewoirdigen et toecommende dat wy
+ontfangen hebben die oitmoedige supplicatie van willem van bortele arm
+schamel schoenlappere oudt omtrent vyftich jaeren belast met eender oude
+huysvrouwe ende drye kynderen waer van doudtste is blint zoe dat hy zyn
+broot nyet en can gewynnen inhoudende hoe dat hy suppliant tsondaechs naer
+sinte mathys dach anno tweenvyftich gecomen is tot een nederslach in ende
+aenden persoon van wylen henrick rombouts ende daer nae de geinteresseerde
+partyen versoent zynde heeft zyn sake in onsen raide doen soliciteren by
+wylen willem thoems denwelcken hy suppliant geleyt heeft inde bargie
+tot lyere daer die nederslach geschiet was in presentie van alle die persoonen
+die daer over ende by geweest waeren uuytgesteken eenen ingel sappeels ende
+hebben aldaer alle die persoonen gelyckelycken vercleert hoe tfeyt by gecomme
+was dwelck eenen frans van poyerle oyck een blinde voirs. persoonen
+by gescrifte gestelt heeft ende overmits die sieckte van ingel sappeels
+heeft hy zyn depositie ende vercleren in gescrifte gesonden ende de voirs.
+willem thoems solicitateur heeft tvoirs. bescheet ende gescrift naer hem
+genomen nemende tot zynen laste den suppliant zyn remis te leveren ende
+impetreren maer heeft de voirs. willem opten goeden vrydach anno liij des
+suppliants cas anders dan tzelve gebuert was te kennen ghevende geobtineerde
+brieven van remissien ende heeft daghelycx gelt vanden suppliant al
+pluckende tot vyfthien gulden oft daeromtrent ontfangen zonder die voirs.
+remissie gelost te hebbene oft laten zegelen maer laten voerby gaen den
+tyt van gracie ende vanden goeden vrydach anno liiij ot goeden vrydach anno
+lv ende hebben de vrienden vanden suppliant den soliciteur noch gegeven omtrent
+vyff ende halff rinsgulden ende es doen eerst des suppliants remis die anno
+liij gepasseert was vanden solicitateur gelost geweest hebbende noch
+de voirs. solicitateur omtrent bamisse tvoirs. remys gediffereert den
+suppliant te gevene ende eenen cleynen tyt daernaer stellende tsavonts
+den suppliant dach om des anderen daeghs smorghens mit hem naer
+bruessel te gaene beloefde den suppliant alle zyn saken te hulpen
+beschicken zulcx dat hyer nyet meer naer en soude behoeven om te ziene
+ende als die suppliant doen ter tyt smorgens vroech quam ten eynde"
+pardons,289.txt,5,"ende pardoenen ende van allen den inhouden van desen inder vuegen
+ende manieren voere verhaelt rustelyck vredelyck volcomelyck ende
+eeuwelyck genyeten ende gebruycken zonder hem te doene noch
+te laten geschieden nu noch in toecomende tyden ennich hinder letssel
+odt moyenisse aen lyve noch aen goeden ter contrarien maer
+indyen syn lyff oft eenighe van zynen goeden daerom gearresteert
+becommert oft belet waeren dat zy die setten ende stellen oft doen
+setten ende stellen terstont ende sonder vertreck tot geheelder ende
+volcomender delivrancie want ons alsoe gelieft ende ten eynde
+dat dit vast ende gestadich blyve tot eeuwigen dagen soe
+hebben wy onsen zegel hier aen doen hangen behoudelyck
+in anderen dingen onsen rechter ende eenen yegelycken anderen
+dessyns gegheven in onsen stadt van bruessele inde maent
+van octobri int jaer onsheeren duysent vyffhondert ende
+zevenendertich ende van onsen keyserycke txviiie ende van
+onsen rycken van castillen etc. txxiie aldus stont gescreven
+opte plycke byden keyder in synen raede ende geteekent
+boudewyns noch stont gescreven opte selve plycke visa recepta
+ghecollacionneert tegens die
+originale brieven by my
+decock"
+pardons,336.txt,2,"tot huere moeder gheseegt bereydt den man : denoterende den suppliant :
+een suypken daerop de voirs. katharine antwoirde jae van twee oft drye
+mieren eyeren daerop de suppliant seyde alsulcken suypen en mach ick nyet
+daer by vuegende ic hebbe liever teten zoe ick gedaen hebbe al hebbe ick qualick
+teten gehadt daerop die voirs. katherine antwoirdene zeyde gaet
+tot heyst weerts ghy grysaert daer ghy light daer by vuegende
+maer ghy en derfter nyet gaen die duvel die heeft u inne gebracht
+die moet u hier uuyt vueren met ziele ende lyve deselve ende meer
+anderen dyergelycke woirden dicwils verhalende ende repeterende daerop de
+suppliant antwoirde ic hope dat hy egeen macht over my en heeft
+seggende totter voirs. catherine zwygt ghy quaede beeste ende
+laet my ongemoeyet ic hebt quaet genoech ende is alzoe opgestaen
+ende voerby der voirs. katherine gaende soe heeft hy suppliant den zelver
+met zynder slincker hant op hueren rechten arm geraeckt sonder
+smytene nae den welcken heeft de voirs. katherine den suppliant van
+stonden ane$$ subitelic geinvadeert ende hem in grammen moede voer zyn
+rechte schene met hueren voet ende gelapte schoenen gestooten inder
+vuegen die hy suppliant nyet en heeft cunnen gevuechelick gegaen dan met
+grooten pyne ende arbeyt soe dat die suppliant van groote pyne roepende
+ghy lelicke beeste hoe stoot ghy my daer ende heeft alzoe die
+suppliant de voirs. katherina metten platte van zyn handt gegeven
+achterop haer hoot eenen slach oft twee daermede die voirs. katherine
+in effecte geckende oft spottende metten suppliant heeft
+geseegt laet sien oft bloyet is oick daer nae die voirs. barbere
+met eenen bessem stock gecomen om den suppliant daermede te smyten
+dwelck de suppliant considererende heeft die vierscuppe genomen
+ende daermede de voirs. barbere uuyten huyse gejaegt ende is nyettemin
+die voirs. katherine aldaer blyven sittende op eenen stoel inde
+kuekene ende altyt enen qualick sprekende ende is die suppliant wederomme
+gaen liggen op te banck om hem te rustene maer gemerct die groote
+insolencie die de voirs. katherine aldaer voirs. stelde zoe en heeft die
+suppliant tselve nyet langer connen verdragen ende is alzoe weeromme
+opgestaen ende meynende eenen boteram voer hem te snydene ende
+daermede int brouwhuys uuyten wege by der werckluyden te gaene
+maer als hy suppliant de scappraye meynde open te doene ende
+boter te nemene soe heeft de voirs. katherine dezelve tot huerwerts
+genomen ende is daermede ewech geloopen inden cameren ende heeft
+dezelve aldair in zeker tritsoir gesloten ende is alzoe die
+suppliant met droech broot in deen hant ende zyn mes in dandere
+gegaen int brouwhuys ende heeft aldaer den werckluyden zijnen
+noot geclaecht zonder dat hy suppliant nochtans van eeniger
+quader tydinghe heeft vermoeyt ende binnen twee oft drie uren
+daer nae heeft den suppliant zeker vrouwe geseegt dat zy hadde
+hoiren seggen dat des suppliants huysvrouwe doot was daeraff de suppliant"
+pardons,039.txt,3,"ende hebben hem daeraff als wedergestelt ende
+gerestitueert stellen weder ende restitueren tot zynen
+goeden fame ende name in vo onsen voirs. lande ende
+hertochdomme van brabant ende allen anderen onsen landen
+ende heerlicheden mitsgaders tot zynen onverbeurden goeden
+indien hy eenige heeft alzoe hy was voer de toecompste
+vanden voirn. manslach imponerende hyer op een eeuwich
+zwygen ende silentie onsen procureur generael in brabant ende
+allen anderen onsen rechteren iusticieren ende officieren
+wy zy zyn satisfactie ende beteringe ierst ende $$$
+gedaen der geinteresseerde partyen indyen die noch nyet
+gedaen en is ende eenige daer toe staet civilyck alleenlyck
+behoudelyck dat die voirgaende suppliant gehouden wordt tzelve
+feyt tegens ons te beteren oick civilyck maer de gelegentheyt
+vanden misdaet ende faculteyt van zynen goeden volgende
+onse ordinantie daerop gemaeckt ende oick te betaelen
+die redelyckecosten van iusticien alreede gedaen ende noch te
+doene allet ter taxatien ende moderatien van onsen lieven
+ende getrouwen die cancellier ende luyden van onsen rade
+in brabant die wy daer toe gecommitteert hebben ende
+committeren by desen dat voir hen geroepen die ghene die
+daer over behoiren geroepen te zyn zy procederene wel ende
+duechdelyck ter verificatie ende interinemente van desen
+onsen brieff naer zynder formen ende inhouden welck
+interinement hy suppliant gehouden zal syn in onsen voirs. rade
+te versueckene bynnen eenen halfven jaere naer date
+van desen opte verbuerte van te verlyesen deffect
+der zelver ende dat gedaen ende de voirs. amende
+civile ende costen van iusticien getaxeert * ende betaelt
+zynde in handen vanden ghenen van onsen ontfangers dyet"
+pardons,125.txt,2,"en mogt en moge ghy nyet seggen wie ghy zyt antweerdende
+de voirs. renen strangelyc ende met eede zweerende byde vyf wonden
+wildyt oft zoudyt my doen seggen makende maniere oft hy zyn mes
+getogen zoude hebben / dwelck hoorende ende ziende de suppl
+heeft de voirs renen eenen steeck gegeven ende track zyn mes
+vuyt om te slaene maer wordden byden geselscape gehouden ende
+vanden steke bleef de voors. renen doot opte plaetse ende hoewel
+tvoors. mesval den voirs. suppliant hertelick leet is niettemin duchtende
+strancheyt van iusticien es hem geabsenteert van onser voirs. stede
+van bruessel ende hertochdom van brabant aldaer hy niet en zoude
+dorren wederkeren hanteren noch converseren maer es gescepen?
+daervan moeten blyven absent ende elders leven in grooter
+aermoede ende kethivichede tot zynen groote verdriete ten ware
+dat onse gracie ende genade hem hierop verleent wordde
+omme de welcke hy ons zere oetmoedelyc gebeden heeft
+soe eest dat wy de saken voorscreven overgemerct den
+voornoemden thomas herdewyck suppliant genegen wesende tzynder
+voirs. bede ende supplicatie ende willende hem in dit stuck gracie
+ende genade voorderen ende prefereren voor strangheyt van iusticien
+zonderlinge in faveur ende contemplacie van onser blyder
+wedercompste in onsen landen van herwaerts over ende in
+dese onse stadt van bruessel hebben inde gevalle als boven
+vergeven quytte ghescholden ende geremitteert vergeven schelden
+quyte ende remitteren vuyt onse zonderlinge gracie mits desen
+onsen brieven tfeyt ende dootslach boven geroert mitsgadere alle
+peyne ende boete corporelle ende criminelle daer inne hy ter cause
+van dien mesbruyct mach hebben tegens ons ende iusticien
+ende hebben hem als daervan wedergestelt ende gerestitueert
+tot zyne goede fame name ende geruchte tot onsen lande ende
+hertochdom van brabant stadt van bruessel ende allen anderen onsen
+landen ende heerlicheden ende tot tot zynen onverbuerden goeden indien
+hyre eenigen heeft gelyck ende in alder manieren als hy was
+voorde toecompste vanden dootslach voorscreven imponerende
+hierop een eeuwich zwygen ende scilencie onsen procureur generael
+ende allen anderen onser iusticieren ende officieren onser voors. lants
+van brabant wien zy zyn satisfactie ende beteringe eerst
+ende alvooren gedaen en zy ende eenige daertoe staet civillick
+behoudelyck nochtans dat de voors. suppl gehouden
+wordt tvoors. feyt ende dootslach tegens ons te beteren
+cunllyck nae de gelegentheyt vanden mesdaet ende faculteyt
+van zijner goeden ende dat hy ooc betalen ende refonderen sal"
+pardons,311.txt,2,"# sy hieraf verantwordt
+byden ontfanger vanden
+exploiten"
+pardons,042.txt,2,"suppliant que ce nestoit point son logis. aquoy ledit suppliant se replicqua que
+la ou estoit son compaignon louge que cestoit son plaisir louger
+avecq luy durant lesquelles parolles sen ung nomme maximilian
+de ghymes filz de hendrick de ghymes et de ladite marguerite
+le pape qui estoit louge en une chambre plus haulte dudit logis
+oyant sadite mere se courser alencontre dudit jaques en luy appellant
+traistre descendit de sadite chambre et vint en celle ou estoit ledit
+suppliant et illec sans avoir aucunes parolles ny entendre
+la cause dudit debat tira son baston cuidant tuer ledit jaques
+cousturier et sur ce ledit suppliant se leva et print sa rapiere et
+demanda pourquoy il le voulloit oultrager en ladite chambre aquoy
+lesdits mere et filz respondirent au susdit suppliant que ce nestoit point
+son logis et icelluy suppliant repliqua et jura par la mort dieu
+que se cestoit son logis quil les garderoit bien de luy faire cest oultraige
+et leur dit de rechief silz ne vuidoient quil les feroit bien desloger
+et adoncques tout soubdain saillit ledit suppliant tenant sa rapiere en
+sa main quoy veant lesdits haynnault et les aultres estans en ladite
+chambre et adoncques lesdits marguerite et maximilian escrierent
+sil les vouloit menasser et oultrager en leur maison aquoy
+respondit ledit suppliant si nous estions la dehors nous parlrions
+ensemble et en ce disant ledit maximilian descendit embas
+et icelle marguerite persistant tousjours en son couroucx
+dit que ledit suppliant ne coucheroit point audit hostel lequel suppliant
+veant ladite hostesse ainsy courssee et esmenee print ses chauses
+et son pourpoint et dit a ceulx qui estoient en ladite chambre
+quil ny coucheroit point sur quoy icelluy haynnault et tous
+ceulx estans en ladite chambre requirent quil demeurast a quoy
+il jura par la mort dieu que non et sur ce descendit embas
+et vindant hors du quel logis il rencontra icelluy maximilian
+empres la taverne ou pend pour enseigne la coronne pres
+les bailles de la court audit bruxelles auquel maximilian"
+pardons,130.txt,3,"mitsgaederss alle offencie ende bruecke corporele ende
+criminele, daer inne hij ter causen voors. ende ... dat daer
+aen cleven mach tegens ons ende justitie misdaen ende
+misbruijckt mach hebben ende hebben hem dijen aengaende
+wedergestelt ende gerestitueert, stellen weder ende resti
+tueren tot sijnen goeden naeme, faeme ende geruchte in
+onsen voors. lande van brabant ende alle andere onse
+landen ende heerlijckheijden, ende tot sijnen onverbeurden
+goeden indijen hij eenige onder ons heeft gelijck ende in
+alder manieren als hij was voor de toecompste van
+voors. feijte, imponerende hier op een eeuwich geswijch
+onsen procureur generael van brabant, drossaert van
+brabant overmeyer van herent ende allen anderen onsen
+justicieren ende officieren wie sij sijn satisfactie ende
+beternisse ierst ende voor al gedaen sijnde der partije geinteresseerde
+indijen die noch nijet gedaen en sij ende eenige daertoe staet
+civilijck alleenlijck behoudelijck dat die voors. suppliant
+gehouden sal syn t'voors. feijt tegens ons te beteren ende
+dat doende tonsen behoeve te betaelen die somme van 100
+guldens eens met oijck die redelijcke costen van justitien
+hieromme alreede gedaen ende noch te doene, ter taxatien ende
+moderatien van onsen seer lieven ende getrouwen can-
+cellier ende andere lieden van onsen raede in brabant
+die wij daertoe gecommitteert hebben ende committeren
+bij desen ende daerenboven te doen eenen voetwech
+tot onser liever vrouwen van scherpenheuvel ende
+eenen anderen tot onser liever vrouwen
+van halle ende aldaer respective te doen eenige almoessen
+tot solagement vande siele van overledene
+ontbieden daeromme ende bevelen den selven onsen cancellier
+ende raidtslieden dat voor hen geroepen de ghene die
+daeromme behoiren geroepen te sijne, sij procederen wel
+ende deuchdelijck ter verificatie ende interinemente
+van desen ende totter taxatie ende moderatie vande
+voors. costen van justitien alsoo sij sullen vinden te behooren
+welck interinement die voors. suppliant gehouden sal sijn te
+versuecken ende hem in persoone te presenteren in onsen
+voors. raede binnen sesse maenden naestcommende"
+pardons,414.txt,4,"remissie quytscheldinge ende pardoene inder vuegen ende manieren voirs.
+rustelyck vredelyck ende eeuwelyck genyeten ende gebruycken sonder
+hem te doene noch laten geschien nu noch in toecommende tyde in lyfve
+noch in goeden eenich hinder letsel oft moyenisse ter contrarien maer
+indien zyn lyff oft eenige van zyne ongeconfisqueerde goeden daeromme
+gevangen becommert belet oft gearresteert waeren dat zy die
+stellen oft doen stellen terstont ende zonder vertreck tot volcommen slakinge
+ende delivrancie want ons alsoe gelieft, ende ten eynde dat
+dit goet vaste ende gestadich blyve ter eeuwichen daghe zoe hebben
+wy onsen zegel hiernaer doen hangen behoudelyck in andere zaken
+ons recht ende eenyegelyck tzyne in allen gegeven in onser stadt
+van bruessele inde maent van octobre int jaer ons heeren duysent
+vyfhondert tweentzeventich van onsen rycken etc. opden
+ply stont gescreven byden coninck in zynen rade ende
+geteeckent j dela torre"
+pardons,334.txt,2,"van sinte peeters tot loevenen diewelcke hem wilde onderwinden
+ende den voirs. hans van aken berespen ende berspreken van ende dat hy de
+vrouwe peroen inder manieren voers. sloech soe dat tusschen den
+voirs. hans ende heere chrispiaen zekere woirden geresen ter causen
+vanden welcken de voirs. hans trock zyn lanck mess maniere
+makende den voirs. heere chrispiaen daermede te willen slaen dwelck
+ziende de zelve heere chrispiaen nam des suppliants mantel oft cappe
+van zynen schouweren deselve windende om zynen arm om hem
+daermede te beschudden ende preserveren vanden slagen des voirs.
+hans van aken vliedende ende loopende alsoe deselve heere
+chrispiaen metten mantel oft cappe des voirs. suppliants int huys van eenen
+geheeten lambrecht van huldegaerden daeromtrent woenende
+om hem aldaer te salveren aldaer de zelve hans hem is
+nageloopen ende de voirs. suppliant gevolgt om zynen mantel werhom
+te hebbene nyet hebbende de suppliant eenich mess oft wapen
+noch yet scherps over hem welcke heere chrispiaen aldaer in
+huys gesloten ende gesalveert zynde heeft de voers. hans op de duere
+ende veynster vanden selven huyse gevuyst geclopt ende gestoken
+ende de voirs. suppliant heeft oic opte duere geclopt oft gestooken seggende
+datmen hem zynen mantel wederom geven soude ende de
+huysvrouwe vanden voirs. lambrecht tselve hoirende zyn uuytgecomen
+aldaer onder dandere oic was wylen andries mess dwelck
+ziende de voirs. hans ende dat de voirs. gebueren hem op wilden
+heeft onder dezelve gebueren met zynen messe geslagen ende daermede
+den voirs andries eenen slach oft quetsure op zyn hooft gegeven van
+welcke quetsure deselven andries wezende een schamel arbeyter
+dienen doen tertyt tot lovenen int gasthuys droech is binnen acht
+oft thien dagen daerna deser werelt overleden ende hoe wel
+de voirs. suppliant als voers. is vanden voers. feyte egeenssins culpabel
+en is noch daermede hantdadich oft strytvaer en is geweest
+noch eenige occasie daertoe gegeven maer zonder eenige
+wapene oft mes over hem te hebbene alleenlyck is gevolgt
+om zyn voirs. cappe oft mantel wederom te hebbene hebbende
+oic de suppliant voere zoe vele alst hem aengaet der partien
+geinteresseerde daeraff behoirlyck satisfactie gedaen nyettemin
+want hy suppliant is geweest vanden geselscape des voirs. hans
+ende daerby ende tegenwoerdich geweest daer tvoers. feyt gebuerde
+zoe heeft hy suppliant achterlatende den voirs. zynen mantel oft
+cappe ende beduchtende rigeur van justicien hem geabsenteert
+uuyt onse voers. stad van lovenen ende lande van brabant ende andere onse
+landen aldaer hy nyet en zoude wederkeeren hanteren
+noch converseren ten waere dat onse gracie ende genade hem hierop
+wordde geextendeert ende verleent ons dairom"
+pardons,107.txt,1,"remissie
+albert ende isabel clara eugenia etc.
+doen te wetene alle tegenwoerdige ende toecomende
+dat wy ontfangen hebben die supplicatie van gerart
+jans ingeseten der vrijheyt van arendonck gelegen
+inden lande van turnhoudt inhoudende dat alsoo den
+schouteth vande selven lande ende vryheyt van turnhoudt
+opden eenentwintichsten septembris vanden jaere sessthien-
+hondert ende vyffthien van sheeren weghen heeft vuytgeboden
+allen dingesetenen vanden selven lande om den wolff te
+jaegen soo ist dat hy suppliant int wederkeeren vande
+selve jachte inde herberge genoempt de clocke gelegen
+binnen deselve vryheyt van turnhoudt met jan hulselmans
+wouterssone ingesetene ende alsdoen onlancx gesworene
+der voorschreven vryheyt van arendonck syn geraeckt
+in ander geselschap om aldaer eenige potten biers te"
+pardons,057.txt,1,"philips etc doen te weeten allen ende eenen jegelycken in jegewoirdige
+ende toecommende dat wy ontfangen hebben de oitmoedige supplicatie van jan
+reys ingeseten onser stadt van lueven belast met huysvrouwe ende drye
+cleyne kinderkens kousmaker van zynen ambachte inhoudende hoe dat hy
+opden xxten dach van julio anno xvc lxvii uuyt lueven is gegaen tot bierbeke
+aldaer zeker zyn pachter is woonende ende herberge houdende om den selven
+te zeggen dat hy hem suppliant tegen de doen aenstaende kermisse van lueven
+soude beschicken een ame biers ende daer gecommen zynde heeft bevonden datter
+vergadert waeren die vanden handtboge gulde aldaer ende is byden voirs.
+pachter oick vanden gulde zynde gehouden geweest tot omtrent den avent
+goede chiere makende zoe dat hy wel by dranck is geweest ende tusschen
+wegen commende bynnen voirt omtrent onser voirs. stadt van lueven aldaer
+hem zyn voirs. huysvrouwe hadde geseeght gehadt te vertegenen heeft hy
+voirden huyse van jan nackers aldaer bier vercoopende gevonden frans
+coeckbackers jonck gesel ende een overlaet zoe hy geacht worde die met hem
+suppliant heeft begeert te drinckene eenen pot biers voir de deure maer de suppliant
+heeft tselve geweygert ende geseeght dat zyne huysvrouwe bynnen den huyse
+was ende dat hy daerby gaen moeste ende in huys gegaen zynde heeft
+aldaer gevonden zyne voors. huysvrouwe met twee van huere kinderen ende een
+van huere gebueren ingesetenen van lueven ende oick de maerte van francois
+dayala daermede hy suppliant noch eenen pot biere oft twee heeft blyven zitten
+drincken om tgeselscap vanden voirs. franse tontgaen den welcken hy heeft
+gelaten voir de deure ende is * van daer gegaen met eender vrouwe persoen hem
+*oick"
+pardons,194.txt,1,"kaerle etc. doen te weten allen iegewoirdich ende toecomende
+dat wy ontfaen hebben de oitmoedige supplicatie van peter hasen
+inhoudende hoe dat zekeren tyt geleden de voirs. suppliant drinckende
+ten huyse van boudewin winters met goert hasen zyn
+vader ende amelryck vander vueren getrouwt hebbende
+zyn zuster in een gelage ende een geheeten willem
+van winde met zyn consorten in een andere gelage"
+pardons,073.txt,2,"ennige clachten van partyen gedaen zyn geweest ende es
+in meyningen den suppliant in zynen lyve te apprehenderen midts
+de welcken de suppliant beduchtende righeur van iusticie hem
+heeft moetten absenteeren ende ware gescapen te moeten gaen
+dolen in vreempden landen in grooter armoeden ende miserien
+zoe verre onse gracie hem nyet gedaen en wordde om die
+welcke hy ons zere oetmoedelyc heeft gebeden. soe eest
+dat wy desen aengesien geneyght wesende ter beden vanden
+voers. suppliant ende ierst daerop gehadt dadvys van onsen
+beminden meyere van thienen ende daer nae van onsen lieven ende
+getruwen cancellier ende luden van onsen rade ende rekeningen
+in brabant den selven suppliant willende gracie voer righeur van
+rechte prefereren hebben inden gevalle als boven vergeven geremitteert
+ende quytgesconden vergeven remitteren ende scelden quyt vuyt
+sunderlinger gracien midts desen onsen brieve tstuck ende die infractie
+van onser salvegarde boven verclaert ende tgene des daer aen cleeft
+met oyck alle offensie corporele oft criminele daer inne hy
+ter saken vandien zoude moigen gevallen zyn in eenige oft tegen
+ons oft der iusticien mesdaen hebben stellende hem dien
+aengaende tot zynen goeden name fame ende tot allen zynen
+goeden nyet verbuert zynde op dat hy eenige hebbe ende anderssins
+soe hy was voer die geschiedenisse vanden voers. feyte ende infractien
+van onser salvigardie imponerende hierop onsen procureur generael
+meyere van thienen ende van cumptich ende voiirts allen anderen
+onsen ende der smaelre heeren richteren ende officieren dien dit aengaen
+sal moigen een eeuwich geswych ende scilencie satisfactie nochtans
+gedaen der partyen geinteresseerde op dat die nyet gedaen en zy
+ende dat cunlick alleenlyck behoudelyc oic ende in desen
+versien dat die voers. suppliant zal gehouden zyn voer die voirs.
+infractie te doene eerlycke beternisse den officier ende wethouder
+vander plaetsen daer voers. stuck gebuert es ende aen ons
+te beteren ende daer voer te betalene een amende civile ende
+oic de costen van rechte hier omme gedaen ter arbitraigen ende taxatieen
+van onsen voers. cancellier ende luden van onsen raede in brabant
+die wy daer toe committeren by desen ontbieden daer om
+ende bevelen den selven onsen cancellier ende luden van onsen voers.
+rade dat geroepen die ghene die daer om sullen behoiren geroepen
+te zyne zy wel ende getruwelyc procederen totten interinnemente van
+desen ende ter taxatien vanden voers. costen ende amende civile
+ende dat gedaen ende die voers. amende en costen getaxeert ende
+betaelt in handen daer dat behoert zy onse voers. meyer
+van thienen ende van cumptich ende voerts alle andere onse
+ende der smaelre heeren officieren richteren ende iusticieren van desen
+onsen lande van brabant dien dit enichssins sal moigen aengaen
+den voers. suppliant van deser onser voers. gracien quyt scheldingen"
+pardons,295.txt,2,"huyse gegaen wesende ende de voirn. suppliant daer uuyt comende zoe
+heeft terstont de voirs. hendrick sonder den suppliant te waerscouwen
+oft yet te seggen hem geslagen met zynen langen messe ende
+gewont int hooft ende tselve gevoelende de suppliant
+eyssche zyn mes oft lange degen van eenen jonge die dair was
+genaempt inde wandelinge hamel met welcken messe
+de suppliant hem stellende ter weeren heeft den voirn. wylen
+hendrick strick gequest van welcke quetsure hy terstont
+gecommen is van levende lyve ter doot ter causen van welcken
+dootslach de suppliant vreesende rigueur van justicie heeft
+hem zundert gehouden ende geabsenteert uuyt onsen lande van
+brabant ende partien versoent ende gebetert ende en zoude
+aldaer nyet dorren wederkeeren noch converseren om syn
+vader te onderhouden met zynen arbeyt de welcke by der
+oirloge van gelre verdorven is ten zy dat onse gracie hem hier
+op verleent wordde alzoe hy seyt ons daeromme oitmoedlyck
+biddende soe eest dat wy desen aengesien compassie ende
+medelyden hebbende metten voirn. suppliant ende willende hem
+in desen gracie ende genade prefereren voer rigueur ende
+stancheyt van justicie sunderlinge ter eeren ande weerdicheyt
+vander bittere passie onsenheeren die hy leet voer ons allen op
+zulcken dach als huyden hebben den selven suppliant inden
+gevalle als boven quytgescholden ende vergeven scelden quyt
+ende vergeven uuyt onser zunderlinger gracien by desen den
+dootslach voire verclaert mitgaders oyck alle pene ende
+amende corporele ende criminelle dair inne hy hem
+overmidts ende uuyt zaken van tg$$t des voirs. is tegens ons
+onse hocheyt ende justicie eenichssins mach hebben ontgaen
+ende hebben hem dien aengaende gerestitueert ende
+gestelt restitueren ende stellen by deseb tot zyne goede
+fame ende name in onsen voirs. lande ende ende hertochdom
+van brabant ende oick in onse stadt ende meyerie van
+shertogenbossche ende allen anderen onsen landen ende heerlich$
+ende tot zyn goeden noch ter tyt nyet geconfisqueert zynde
+zoe verre dair eenige waeren imponerende hier op een
+eeuwich zwygen ende silencie onsen procureur generael ende allen
+anderen onsen richteren justicieren ende officieren onsen voirs."
+pardons,313.txt,5,"van onsen keyserycke txixe ende van onsen rycken van
+spaengien tween cecillien ende anderen txxiiie aldus stont
+gescreven opte plycke byden keyser in zynen raede ende
+geteekent verreycken ende noch stont gescreven opte selve
+plycke visa registrata
+ghecollacionneert tegens
+doriginale brieven by my
+decock"
+pardons,205.txt,5,"dat hy bynnen omtrent drye dagen daer nae is gecomen
+van levende live ter doot / ende hoe wel tvoirs.
+stuck is onnosel ende gebeurt in nootelycken defensien
+vande voirs. supplianten die des voir by nyet en hebben
+gemoegen / nyettemin tselve is hen hertelycke
+leet / ende beduchtende rigeur ende strangheyt
+van justicien en souden hen bynnen desen onsen lande
+van brabant noch anderen onsen landen ende heerlyckheyden
+nyet dorren vinden gaen staen oft verkeeren ten was
+dat hen onse gratie ende genade in desen gedeylt
+wordde / daerom zy ons oitmoedelycke hebben gebeden //
+ware om zo eest dat wy desen aengesien
+willende altyt gratie ende genade prefereren voir
+rigeur van justicien / den voirs. supplianten geneycht
+wesende tot huerder voirs. beden / hebben in
+gevalle als boven quytge schouden geremitteert ende
+vergeven ende van zunderlinger gratien quytschelden
+remitteren ende vergheven by desen onsen voirs. brieve
+tfeyt ende doot slach boven geruert mitsgaders
+alle offensien ende bruecken corporele ende criminele
+daer innne zy ter cause voirsreven met datter aencleven
+mach teghen ons ende justicie misdaen moegen
+hebben ende hebben hen als daer af wedergestelt
+ende gerestitueert stellen weder ende restitueren
+tot hunnen goeden naeme fame en geruechte / in ons.
+lande ende hertoghdomme van brabant ende allen
+anderen ons. landen ende heerlicheden ende tot hunnen
+ongeconfisqueerden goeden zoo verre zy enige hebben
+gelyck ende in alder manieren alsoe zy waeren eer den
+voirs. dootslach geschiede / imponerende hier op een
+ewich geswych ende silencie ons. procureur generael in
+brabant ende allen anderen onsen justicieren ende officieren"
+pardons,312.txt,6,"on onsen voirs. raede binnen eenen jare naestcoemende op te pene
+van te verbuerene deffect van desen ende dat gedaen ende de selve
+civile boete ende costen van justicien getaxeert ende betaelt synde
+in handen vanden ghenen dien dat behoeren sal zy onse voirs. procureur
+generael in brabant onse schoutet ende marcgrave van antwerpen
+ende alle andere onse rechteren justicieren officieren ende ondersaten
+iegewoirdige ende toecomende dien dat aengaen sal moegen
+huere stedehouderen ende een yegelick van hen besundere soe hem toebehoeren
+sal doen laten ende gedoogen den voirs. suppliant van deser onser
+iegewoirdiger gratien remissien ende pardoenen ende van alle
+den inhouden van desen inder vuegen ende manieren voere verhaelt
+rustelyck vredelick volcommelyck ende euwelick genyeten ende gebruyckenen
+zonder hem te doene noch te laeten geschieden nu noch in
+toecomende tyden enich hinder letsel oft moeyenisse aen lyve
+noch aen goeden ter contrarien maer indien zyn lyff oft ennige
+van zynen goeden daerom gearesteert becommert oft belet waren
+dat zy die setten ende stellen oft doen zetten ende stellen terstont
+ende sonder vertreck tot gheelder ende volcomender delivrancie
+want ons alsoe gelieft ende ten eynde dat dit vast ende gestadich
+blyve tot euwiger dagen soe hebben wy onsen zegel hier aen
+doen hangen behoudelyck in anderen dinghen onsen rechte ende
+eenen yegelycken anderen dessyns gegeven in onsen voirs. stadt van
+antwerpen inde maent van novembri int jaer onsheeren duysent
+vyfhondert ende achtendertich ende van onsen keyserycke
+txixe ende van onsen rycken van castillien ende anderen txxiiie
+aldus stont gescreven opte plycke byden keyser ende geteekent
+boudewyns noch stont gescreven op te selve plycke visa registrata
+ghecollacionneert tegens
+doriginale brieven by my
+decock"
+pardons,069.txt,3,"noz bien aimez les mayeur et eschevins dudit villers le parwyn
+audit maitre gilles le chaisne supliant inclinans a sadite supplication
+et requeste et luy veullans en ceste partie grace et misericorde
+preferer a rigeur de justice avons au cas susdit quicte remis et
+pardonne quictons remettons et pardonnons de grace especialle
+par ces presentes le cas et homicide dessus declaire ensamble
+toutes paines amendes et offences corporelle et criminelle
+enquoy pour et a raison dudit cas et homicide es circumptances
+et dependences, il a et peult avoir mesprins offence et
+estre encourru envers nous et justice, lequel quant a ce
+avons remis et restitue mettons et restituons a ses bons
+noin et fame en notre pays et duce de brabant lembourg
+et oultremeuze et en tous aultres noz pays terres et seigneuries
+et a ses biens non confisquez sanlcuns en y a tout ainsy
+et par la forme et maniere quil estoit auparavant
+ladvenue dudit cas et homicide imposant surce silence
+perpetuel a notre procureur general et a tous aultres noz
+* justiciers officiers et subiectz quelzconcques satisfaction
+toutesfois faicte a partie interessee premierement et avant
+tout oeuvre si faicte nest et elle y chiet civiliement
+tant seulement pourveu que ledit supliant sera tenu amender
+ledit cas envers nous aussy civilement selon lexigence
+diceluy la faculte de ses biens et la forme de noz ordonnances
+surce faictes et enoultre de refundre et payer les fraiz
+mises et despens de justice, sanlcuns en ont este pource
+faictz le tout a larbitraige et taxation de noz ames
+et feaulx les chancellier et gens de notre conseil en brabant
+que commettons a ce dausquelz mandons que appellez
+pardevant eulx tous ceulx et celles qui pource feront
+a appeller ilz procedent bien et deuement a la veriffication
+et interinement de ces presentes, selon leur forme et teneur
+et a la taxation desdits frais et despens de justice et aussy
+de ladite amende civile lequel interinement ledit supliant
+sera tenu requerir et poursuyr pardevant lesdits de notre
+conseil en brabant endeans six mois prochainement venans
+apres la date de ces presentes, a paine de perdre le fruyt
+et effect dicelles ce faict lesdits despens deuement
+payez et ladite amende civile tauxee et payee es mains de
+notre receveur des exploix ou aultres noz officiers quil
+appertiendra, et qui sera tenu den faire recepte et tenir
+compte a notre prouffit avecq aultres deniers de sa charge
+et entremise ilz et tous aultres noz justiciers, officiers,
+* soit de lamende civile
+a tauxer quie et payer
+es mains du receveur
+des exploix fait recepte
+et respondu au prouffit
+de sa majeste paricelluy receveur
+des exploix"
+pardons,307.txt,4,"alsoe hy suppliant seeght ons daerom oetmoedelyck biddende waerom
 soe eest dat wy desen aengesien geneycht wesende ter beden des
 voirs. jans van meldert suppliant ende willende hem in dit stucke
 prefereren gracie ende misericordie voer strangheyt ende rigueur van
@@ -186,1054 +1185,881 @@ eerst ende voeral gedaen der partien geinteresseerde indyen die noch nyet
 gedaen en zij ende ennige daer toe staet civilyck alleenlyck behoudelyc
 dat de voirs. suppliant gehouden sal zyn tvoirs.feyt tegen ons te beteren
 civilyck naer gelegentheyt vanden saken ende faculteyt van zynen goeden"
-"ongevalle onse amptman hem is criminelyck belastende soe
-beducht hy suppliant dat hy ter zaeken voirs. soude mogen in
-laste comen gemerct de voirs. amptman hem ter zaken
-voirs. criminelyck is betichtende ende soude alsoe die voirs.
-suppliant gescapen zyn criminelyck geexecuteert teworddene
-allet tot zynder huysvrouwe kinderen ende vrienen grooten confusie nota van annick: niet zeker van grooten, kan ook groven
-schade ende verdriete ten waere dat onse gratie ende genade
-hem hierop wordde geextendeert ende verleent ons daerom
-oitmoedelyck biddende soe eest dat wy desen aengesien
-geneycht wesende ter beden des voirs. cornelis dibbondt nota van annick: hier zou ik bijna durven zeggen dibboult . debboudt /dibboult is wel een bestaande familienaam
-suppliant ende willende hem prefereren gratie ende misericordie
-voer strangheyt ende rigeur van justicien besundere ter
-contemplacie van onse blyde wedecompste vuyt onse
-rycken van spaengnen in dese onse nederlanden hebben
-denselven suppliant inden gevalle als boven quytgeschonden
-geremitteert ende vergeven schelden quyte remitteren
-ende vergeven vuyt zunderlinger gratien by desen onsen
-brieve tfeyt ende dootslach boven geruert mitsgaders
-alle offensie ende bruecke corporelle ende criminelle
-daer inne hy ter causen voirs. mits dat daeraen cleven
-mach tegen ons ende justicie mesdaen ende mesbruyct
-mach hebben abolerende extinguerende ende te nyeuwte
-doende tvoirs. pces ende pceduere nomminelle bij onsen
-voirs. amman van bruessele ter causen voerscreven
-tegen hem alrede begonst ende hebben hem daeraff
-wedergestelt ende gerestitueert stellen weder ende
-restitueren tot zyner goeden name fame ende geruchte
-in onsen voirs. lande van brabant ende allen ander en
-onsen landen ende heerlicheiden ende tot zyner onverbuerden
-goeden indien hy eenige onder ons heeft gelyc ende in
-alder manieren soe hy voer de toecompste vanden
-voirs. feyte imponerende hierop een eeuwich geswich onsen
-procureur generael in brabant onsen voirs. amptman van bruessele
-ende allen anderen onsen justicieren ende officieren wie
-zy zyn satisfactie ierst ende voer al gedaen der
-partie geinteresseerde indien die noch nyet gedaen en
-zy ende ennige daer toe staet civilyc alleenlyck
-**behoudelic dat de voirs. suppliant gehouden sal zyn voirs.
-feyt tegen ons te beteren civilick nae gelegentheyt vanden zaken ende
-faculteyt van zynen goeden met oic te betalene de costen van
-justicien hieromme alreede gedaen ende te doene allet ter
-taxatien ende uwder af nu moderatien van onse lieve ende getrouwe de
-cansellierende luyden van onse raede in brabantdie wy daer
-**sy hieraff verantwordt byden
-ontfanger vanden exploiten"
-"et subiectz presents et advenir cuy ce regardera, leurs lieuxtenans
-et chacun deulx endroict soy et sicomme a luy appertiendra
-facent soeuffrent et laissent ledit supliant de ceste notre grace
-remission et pardon et de tout le contenu en cesdites presentes selon
-et par la forme et maniere que dict est plainement, paisiblement
-et perpetuellement joyr et user. sans en ce luy faire mettre
-ou donner, ne souffrir estre faict mis ou donne ores ny au
-temps advenir en corps ny en biens aulcun arrest destourbier
-ny empeschement au contraire ains si son corps ou aulcuns
-de sesdits biens sont ou estoient cy apres pource prins saisiz ou
-arrestez ou aultrement empeschez les mettent ou facent
-mettre incontinent et sans dilay a plaine et entiere delivrance
-car ainsy nous plaist il nonobstant que le cas cy dessus
-declaire ne soit encoires sur a$$e et a fin que ce soit chose
-ferme et stable a tousiours nous avons faict mettre nostre
-seel a ces presentes. saulf en aultres choses notre droict et
-laultruy en toutes donne en notre ville de bruxelles au
-mois de mars lan de grace mil cincq cens soixange quatorze
-avant pasques de noz regnes, assavoir des espaignes sicille roy
-le xxe. et de naples le xxije ainsy soubscript sur le ply
-par le roy en son conseil et signe mesdach
-collationnee aux lettres originalles.
-par moy
-vanden houte $"
-"kaerle etc doen te weetene alle iegenwoirdigen ende
-toecomende dat wy ontfangen hebben die oitmoedige
-supplicatie van kaerle vernyer ingeseten onser stede
-van mechelen inhoudende hoe dat den tweentwintichsten
-dach van meye anno zevenenveertich lestleden hy suppliant
-is gesonden geweest by francen robbyns procureur voir die
-vanden wet van onsen voirs. stede van mechelen $$ zynen
-behouden vader aen hendric van herent alias snaermaker
-poerter onser stede van brussel om die tydinge te
-dragen van seker proces daer hy inne getriumpheert$$
-hadde voir drossaert ende scepenen van waelhem jegens
-eenen jan de meyer waer aff die voirs. hendric
-zeer verblydt wesende heeft den suppliant zeer minnelycken
-ontfangen ende hem goede chiere aengedaen
-begherende dat hy dyen avont by hem zouden willen
-blyven alzoe dat ommeganck was van onser voirs.
-stede van brussel nemaer hy suppliant seyde dat hy
-thuys moeste zyn want oick hy suppliant ter cause
-vanden ommeganck oft kermesse aldaer nyet gecomen
-en was ende van daer is aen die wagenen gegaen
-omtrent den drye uren naer middach ende heeft hem
-besteedt zyn derde te wetene hem selven francois du
-bois ende jacques stevens aen eenen wageman
-van omtrent mechelen geheeten lambertus vekemans
-alias peeters ende want de voirs. jacques noch
-spreken moeste met eenen advocaet van ons cancelrye
-ende wat toevende die voirs. wageman die wel by
-drancke was daer en tusschen creech woerden jegens
-den suppliant seggende dat hy hem nyet en wilde op zynen
-wagen hebben waer tegens hy suppliant antwoerde
-ende vraighde waeromme en zoude ick er nyet op
-comen aengesien dat ic my aen u besteedt hebbe
-ende ghy my aengenomen hebt daer op
-de voirs. wageman anderwerf seyde en ghy en sulter
-nyet op comen al soude myn lyff oft ic het uwe
-daerom hebben met veke andere oneerlycke$$
-woerden die zyluyden tsamen hadden ende mits
-dyen heeft de voirs. wageman sekere$$ zynen opsteker
-getrocken om den suppliant daermede te steeken waer
-aff hy suppliant heeft gewaerschout geweest vanden
-ommestaenders dwelck hoorende hy suppliant heeft zyn
-rappiere getrocken ende metten platte vanden selven
-twee slagen gegeven den eene op zynen slincken
-arm ende den anderen opt hoeft vanden voirs. wageman"
-"stiet den wert den voirn. overleden uuyten huyse ende
-namp hem zyn mutse om zyn gelach waer naer die
-suppliant dair noch een halfure bleef drincken ende dit
-gedaen zynde zoe ghinck hy spuuliant buyten huyse mits
-welcken die overleden hem volghde dwelck die suppliant
-gewaer wordende om twist te schouwen ghinck tot
-willem spierinck in huys dair die overleden den suppliant
-uuyten huyse riep seggende compt uuyt ghy verrader
-ghy dief welcke injurieuse woerden die suppliant
-hoirende ende hem dair inne zeer vergrammende heeft
-uuyt hitte van bloede eenen stock genomen ende es
-dairmede uuytgecommen mits welcken soe gaf die
-overleden hem suppliant eenen slach op syn hoeft dat hy
-suppliant ter eerden viel waer naer hy suppliant opgestaen
-es ende heeft hem eenen slach gegeven metten voirs.
-stocke zoe dat die zelve hennen claes tsanderdaaechs
-snachs dair af gevaeren es van levende lyve ter doot ende
-hoewel dit feyt gecommen is ten grooten verdriete ende
-onghenoechte vanden suppliant mits dat die overleden
-tzelve op hem zeer versochte ende hem injurierde ende
-soe dat hy suppliant zyn lyff moeste verweren dies nyet
-min vreesende rigeur van justicie en soude nyet
-vryelyck dorren hanteren in uwen onsen landen ende heerlicheden
-hoewel hy tot twee oft drie reysen toe heeft doen
-vergaderen die inge geinteresseerde partie om uuyt
-leetscap vanden toecompste van tvoirs. feyt met hemluyden
-minnelyck te accorderen van huerluyden interest civil
-soe dat hy gescapen es altyt dair uuyt te moeten blyven
-tzynder eeuwiger bederssenisse ten zy dat hem hierop onse
-gracie ende genade verleent worde alzoe hy seegt
-ons dairomme oetmoedelyck biddende soe eest dat wy
-de zake voirs. overgemerct ende hierop gehadt tadvys"
-"johanne van lyere inden jaere xv c zeven ende dertich des goensdaeg$s
-naer zyn beste onthoudt nae de kermis dach van castele onbegr$$
-vanden justen tyde zyn gegaen van mirder noorderwyck den suppliant
-met hem genomen hebbende zyn honden om eenen haze te sueckene
-ende nyet vindende dan als zy by gheele quamen eenen haze
-die naede riyts vordt liep soe hebben die suppliant ende de voirs.
-claes vermeeren tsamen overdragen want over de noene was
-dat zy tsamen souden gaen ten huyse van mathyse van lyere
-des suppliants neve woenende tot castele ende aldaer gecomen
-zynde ende den voirs. mathyse ende den heere van perweiz met
-zekeren anderen geselscape over tafele vindende soe zyn die
-suppliant ende die voirs. claes vermeeren mede geseten aende tafele
-ende begonsten mede te etene ende wat tyts daer gewest zynde
-soe es aldaer overtafele een dienare gecomen vanden voirs. heere
-van perweiz den selve heere van perweiz die tydinge doende hoe dat
-zekere gesellen die op onse warande inde bosschen van ghestele
-onder den doerpe van castele zekere dagen daer te voeren geweest
-hadden welcke warande de voirs. mathys van lyere van ons
-oft onsen rentmeester in pachtinge houdende was dat die
-waren op die hezeberghen ende alsoe opte warande vanden heere
-oft vrouwe van ranst seggende die voirs. dienare dese oft
-dyergelycke woirden totten voirs. heeren van perweiz die conyn
-dieven die van een saterdage hier geweest hebben die zyn nv op de
-hezeberghen ende liggen daer en volenteren dwelck die voirs.
-heere van perweiz verstaende ende considererende dat die
-voirs. mathys van lyere was vander tafele gegaen ende
-terstont wederom comen soude soe heeft desselve heere van
-perweiz geseght swyght op dat myn compere mathys van
-lyere nyet en hoirt ick sal by henlieden gaen ende seggen
-hen dat zy vertrecken eert myn compere denoteren den voirs."
-"ende officieren dient aengaen mach ende elcken van henluden
-doen laten ende gedoegen den voirnoemde suppliant van
-dese onse iegewoirdige gracie remissie quytscheldinge
-ende vergiffenisse ende van allen den inhoudene van
-desen vulcomelic rustelic ende vredelic genyeten
-ende gebruycken sonder hem te doene oft te
-gedoegen gedaen te zyne nv noch in toecomende
-tyden in live noch in goede enich hynder stoot oft letsel oft moeynisse
-ter contrarien mair by alsoe zyn lyf of enige
-van zyne voirs. ongeconfisqueerde goeden dair omme
-gevangen gearresteert becommert oft belet waeren
-dat zy die stellen ofte doen stellen terstont ende
-sonder vertreck tot geheelder slakenisse ende
-delivrantie want ons alsoe belieft gedaen te
-zyne ende ten eynde dat dit goet vast ende
-gestade blyve tot eeuwigen dagen soe hebben
-wy onsen segel hier aen doen hangen behoudelick
-in anderen dingen onse recht ende eenen yegelycken
-des zyns in allen gegeven in onse stede van
-mechelen op den heyligen vr$dach xxven in
-maerte int jaer ons heeren duysent vyfhondert
-ende een aldus gescreven opte plycke by
-mynen heer den ertshertoge myn heere de grave
-van nassouwe stadhouder generael die heer
-van beerssel ende andere iegewoirdich ende
-geteykent haneton
-die collatie van desen copie is gedaen
-ende bevonden accorderende metten
-originaele bezegelden brieve by
-my"
-"bruessele ende met hen joos de walssche gielis de wolff
-weert vander selver tavernen hennen blocxschoen cornelis
-van ijssche ende meer andere ende nae dien zy al tsamen
-aldair geseten hadden tot omtrent seven uren des avonts zoe
-quamen oick aldair int selve gelach merten de smet ende
-oick corts dairnae claes van bellingen des voirs. mertens
-zwagere welcke claes totten voirs. merten zeyde laet ons
-gaen het is tyt thuyswerts te gaene dairop de voirs.
-merten antwoirde het is noch vroech genoech ende
-begonsten die voirs. merten ende de suppliant te spreken van
-calfsvellen ende scaepsvellen te coopene tegen deen dandere
-zoe dat finalyck de voirs. suppliant cocht tegen de voirs.
-merten sekere calfsvellen tstuck om twee stuivers een oert m$
-alsoe hy hem die geloeft hadde dairop de voirs. suppliant
-seyde ick salse u betaelen ende ghy zultse my oick leveren
-dwelck hoirende de voirs. claes van bellingen seyde totten
-voirs. merten wat wildy wel comenscapen laet ons gaen
-thuysweerts het is goet sondach sijne gesellen en soudent
-van gheender weerden houden oft gelijcke woerden ende
-midts dien was daer gebraght eenen versschen pot biers den
-welcken een man van buijten geheeten jan molenberch ende
-die welcke van hueren gelage nijet en was vanden selven
-sonder heeten aenveerde ende dranck vuijten selven pot waeromme
-de voirs. suppliant hem stoorde seggende totten selven ghij rabaut
-wat hebdij onsen pot te aenveerdene ick zoude u den pot op u
-bachuijs smijten ende stiet hem met zynder hant op
-zynen boesem waerop de voirs. jan molenberch antwoirde
-met grammen moede totten suppliant waerom stoot
-ghij mij waerdy daer buijten ghij en zoudt mij zoe
-nijet stooten ende doen zeyde de voirs. claes van bellingen
-oick met fellen evele woerden totten selven suppliant
-waerom stoet ghy hem hij en is gheen rabbaut hij is"
-"philips byder gracie gods ertshertoge van oistenryck hertoge van
-bourgoingnen van lothringen van brabant van stier van karinten van crain
-van limborch van luxemborch ende van geldren grave van hasborch
-van vlaenderen van thirol van artois van bourgoingnen palstgrave
-ende van henegauwe lantgrave van elzaten lantgrave* van borgau
-ende des heylichs rycs van hollant van zeelant van phirt van
-kiburg van namen ende van zutphen grave heere van vrieslant
-opten windismarck van portenauw van salins ende van mechelen
-doen kond eenen yegelycken iegewoirdich ende toecomende dat wy ontfaen
-hebben die oitmoedige supplicatie van lodewyck oskens inhoudende hoe
-dat op sinte michiels dach int jaer xvc een de voirs.suppliant was
-inden avontmael etende bynnen onser stede van lyere in brabant ten huyse
-van eenen tyelman van leefdale met eenen wylen gheert die rycke
-alias sioncker ende anderen aldair zy waeren in goeden geselscepe
-sonder twist tot dat quam te rekenen dat alsdoe gerekent wesende
-de voirs. wylen gheert seyde dat hy noch eens wilde gerekent hebben
-hem tsoncken makende omme zyn gelach te betalen waeromme die voirs.
-suppliant hem seyde oft niet genoech en was $$ eens oft tweewaerst
-gerekent ende dat alle die andere daer mede te vreden waeren waer up
-de voergenoemde wylen gheert den suppliant vraechde oft hy weert was
-die hem antwoerde neen die welcke wylen gheert oprees om den
-voirs. suppliant uploop te doene ende de suppliant van gelycken hoewel
-zy alsdoen gescheeden waeren ende den voergenoemde gheert buyten huyse
-byden voirs. anderen persoenen gedrongen die welcke wederomme int
-huys quam sprekende vele quade woerden iegen die weerdinne
-ende ooc nae huer slaende de welcke gheert anderwarf weder
-buyten huyse gedrongen ward die opter strate ende naest der
-duere dair die andere noch inne waeren lach ende wachtede
-met eenen blooten messe alle die ghene die dair uuyt comen
-souden soe lange tot dat die voirs. suppliant uuyt quam die hem
-vraechde oft hyt op hem hadde ende metter vraghe syende
-den selven gheert metten bloeten messe ende beduchtende dat hy
-soude geslegen geweest hebben sloech selve yerst naer den
-voirs. wylen gheert dien hy gerochte met eenen langen messe
-op syn hooft dat hy ter eerde vyel van welcken slage ende
-quetse die voergenoemde wylen gheert de rycke bynnen eender maent
-daer naer quam van levende live ter doot ter cause van welcken
-feyte ende doodslach dair af de voirs. suppliant partye voldaen ende
-gebetert heeft soe es by hem nochtans beduchtende riguer van
-iusticien geabsenteert uuyt onsen lande ende heerlicheyden inde welcke
-hy niet wederomme en soude dorren comen $emaer hem dair
-uuyt moeten houden ende eynden zyn dagen in vremde landen
-ende contreen in dien onse gracie ende ontfermhertichheyt hem hier up
-nyet verleent en wordde alsoe hy seet de selve oitmoedelic
-versuyckende zo eest dat wy de saken voers. overgemerct
-ende besondere dat de voirs. lodewyck suppliant soe wy ver staen"
-"eenigen hinder stoot oft letssel ter contrarien want alsoe
-gelieft ende des torconden hebben wy den zegel vanden
-welcken die keyser onse heere en grootgrootvader ende wy gebruyct
-hebben duerende den tyde van onser minotiteit hier aen doen
-hangen gegeven in onser stadt van bruessele opten xi dach
-van aprile int jaer ons heeren duysent vyfhondert ende zesthiene
-voir paesschen ende van onser rycke ije alene stont gescreven
-boven opte plycke byden coninck in zijnen rade
-ende geteykent h de hane
-xxx handtekening"
-"aloccassion du quel cas et homicide ledit povre suppliant craindant
-rigeur de justice se absenta lors de noz pays et seignouries
-et combien que en aultres choses il ait tousiours este bien fame
-et renomme sans jamais avoir este note et convaincu daucun
-autre villain cas blasme au diffamie ainsy que par lentreparler
-et de ses bons parens et amis il a fait paix et contente partie
-interessee ce neantmoins il noseroit jamais retourner
-hanter ne converser en nosdits pays ne seigneuries a$$ le commendroit
-touiours tenir absent et miserablement vivre en estranges
-marches et contrees se notre grace et misericordenne luy
-estoit sur ce impartie dont actendu ce que dit est il
-nous a treshumblement supplie et requiz pour ce est il
-que nous ces choses considerees eu sur ce premierement
-ladvis de noz aimez et feaulx le chancellier et gens de
-notre conseil en brabant audit guilliaum de werysscy suppliant
-inclinans a sadite supplication et requeste et luy vueillans
-n ceste partie grace et misericorde preferer a rigeur
-de justice avons ou cas dessesdit par la deliberation
-de notre treschere et tresaimee fille de nous empereur dame
-et tante de nous charles larchiducesse dausriche ducesse
-et contesse de bourgogne douagie de savoye etc quicte remis
-et pardonne quictons remectons et pardonnons de grace
-espcialement par ces presetes le cas et hommicide dessusdit declaire
-ensamble toute paine amende et offence corporelle
-criminele et de tout ce entierement que a cause dicelluy
-et de ce que en depend il a et peult avoir mesprins offence
-et estre encouru envers nous et justice et lavons
-quant a ce restitue et restituons a sa bonne fame et
-renomme en notre pays de brabant et en noz aultres pays et
-schatelleries et a ses biens non confisqueez saucuns en a"
-"van symoenen de scepere van schoere by loevenen inhoudende hoe dat
-zekeren tyt voir vastelavont lestleden naedien wylen gorys de
-scepere zyn vader ende een geheeten de zeegere tsamen by avonde
-verdroncken zyn geweest inde dele zoe heeft men de selve
-verdroncken persoenen gaen soecken ende want de voirs. zeegere corts
-daer nae ende gevonden ende gevischt was ende de vader vanden voirs.
-suppliant noch nyet hoewel de selve suppliant dair toe zyn diligencie gedaen
-hadde zoe es des middernachts gecomen in des voirs. suppliant bogaert
-aen zyn camerveynstere een geheeten wylen willem sloets roepende
-aldair tot menich reysen toe totten selven suppliant zeggende dat hy
-een boeve een bylam ende een rabaut was dat hy zynen vader alsoe
-liet in water liggen want hy souden nacht ende dach soecken
-daer op hem de selve suppliant badt om goidswille dat hy slapen
-wilde gaen zeggende ick hebbe drucx genoech ghy en dorves my
-hier nyet meer aen doen ende ick hebbe hem vroech ende spade
-doen soecken ende dair toe myn beste gedaen ende daer nae
-heeft de huysvrouwe vanden voirs. willemen hem van dair geleydt
-ende drie oft vier dagen daer nae alsoe de voirs. suppliant ston$
-en maecte eenen thuyn tegen zyn messie zoe is aldair verby
-gecomen de voirs. willem ziende opten voirn. suppliant sonder spreken
-ende gaende wech ende heeft de selve willem dat alsoo gedaen
-tot drye oft vier reysen toe mits den welcken hem de selve
-suppliant den wech gescouwet heeft nu eest zoe dat opten tweesten
-dach voir vastelavont lestleden alsoe de suppliant quam tusschen
-huffle ende blauputte zoe is hem dair te gemoete gecommen de
-voirs. willem sloets ende was op des voirs. suppliant lyf eer hyt
-wiste dewelcke willem den voirs. suppliant vraechde naeden wech
-van mertten deckers dair op hy antwoirde willeken ghy hebt
-den wech geweten eer ick geboren was hem voits vragende oft
-hy byden woerden bleve die hy den selven suppliant by nachte ende
-ontyde overgeseyde hadde daer op die voirs. willem nyet en
-antwoirde maer sloech den suppliant met eenen stocke op zyn hooft dat
-hem dbloet ten aensichte af quam mits den welcken de voirs.
-suppliant heeft achterwerts getreden spannende alsdoen zynen boghe
-dwelck ziende de voirs. willem heeft met zynen voirs. stocke
-den boge uuytgeslagen alsoe dat den pyl vloech op zynen boesem
-welcken pyl de voirs. willem uuyttoech ende werp dien opdes"
-"ende de faculteyt van zynen goeden ter ordonnancie ende taxatie
-van onsen lieven ende getrouwen die conchelier ende
-luyden van onsen rade in brabant die wy daer toe
-committeren ontbieden daer om ende bevelen den selven
-van onsen rade in brabant dat voer hemlieden geroupen
-die ghenen dier behoeren geroupen te zynen zy procederen
-wel ende duechdelyc ter verifficatie ende interinemente
-van desen voerscreven brieve nae hueren vorme ende inhouden
-ende ter taxacie vanden voirnoemdecivile boete ende dat
-gedaen ende de selve civile boete getaxeert betaelt
-ende volcomen zynde in handen vanden ghenen van onsen
-ontfangers oft anderen onsen officier dient behoeren
-sal die daer van gehouden sal wesen rekeninge bewys
-ende relcka te doene tonsen proffyte metten anderen
-penningen van zynen ontfange zy onsen drossat van
-brabant ende allen anderen onsen ende der smaelre heren
-rechteren iusticieren ende officieren tegenwoirdich ende
-toecomende dient dit aengaen ofte aenroeren sal
-moigen? hueren stedehouderen ende eenyegelyck van hen
-by sonder zoe hem toebehoeren sal doen laten ende
-gedoogen den voern godenaert van cottem suppliantiant
-van desen voerscreven tegewoerdiger gracie remissie ende
-pardoene ende van alden inhouden van desen inder voegen
-ende manieren voeren verhaelt rustelic vredelick volcommelic
-ende eeuwelic genyeten ende gebruycken zonder hem
-te doen oft te laten geschien nu noch in toecomende
-tyden eenich hinder stoot letsel ofte moyenisse aen
-lyve noch aen goeden ter contrarien in eeniger manieren
-maer indien zyn lyf oft eenige van zynen voerscreven
-onverbuerden goeden zo voerscreven es daer omme namaels
-gevangen gearresteert ofte becommert waeren dat"
-"gaen schyten daer wy zitten en eten zoe moet ghy
-wel een vuyl pape zyn daer ghy nyet dronckerder
-en zyt gaet doch daer buyten daerop hy suppliant
-antwoirde waeromme nyet doen seyde de weerdinne
-tot hueren maerten daerinne geringe onsteect een
-keersse ende licht mynen heere daer buyten dwelck
-de maerte ded ende die voirs. kathelyne is hem
-gevolcht ende de zelve maerte hem lichtende
-zoe dede hy suppliant opten dorpele vander duere
-staende mits dat zeer doncker was inden avont
-zyn gevoech stekende zynen aers ter dueren
-vuyte mits welcken zoe keerde de voirsnoemde maerte
-ten bevele vanden suppliant wederomme inde koeckene
-doen de selve kathelyne vander biest weerdinne
-anderwerf totten suppliant seyde ghy moet wel
-een vuyl pape zyn dat ghy daer gaet sitten
-schyten zoe voer mynder duere daerop hy suppliant
-antwoirde waeromme nyet ick en sit op douwe
-nyet quaemt te passe ick soude op u waterscap
-schyten dit hoorende die voirnoemde peeter vanden
-blooke zeyde kathelyne als hy vuyten den huyse
-es, denoterende hem suppliant laet u gevoeghen
-ten es maer om morgen vroech met eender
-scuppen wech te worpene maer welcke dye anderen
-wordden zoe es de voirnoemde kathelyne inde $ coeckene
-gecommen ende de suppliant corts daerna oick bloots
-hoofs hem commende al nestelende seggende
-totten voirs. kathelynen lyve ick raede u dat
-ghy mynen hoet haelt oft het zal desen avont
-al in mynen wech staen datter in huys es
-daerop zy antwoirde heere ick en zal daerop
-de suppliant seyde en zuld lyve dwelc hoorende
-de maerte des suppliants geh$$ marie die doen daer
-gecommen was om hem suppliant thuys te leydene
-ende te lichtene zeyde tes goet en laet daeromme"
-"maximiliaen byder gracien goids gecosen keyser altyt
-vermeerde tsrycx coninck van germanien van hongrien
-van dalmatien van croatien etc. ende kaerle byden selver
-gratien ertshertoge van oistryck prince van spaengnen
-van beyde cecillien van jerusalem etc. hertoge van bourgoingnen
-van lothryck van brabant van stier van carentien van crain
-van lemburch van lucemburch ende van gelre greve van vlaenderen
-van habsburch van tyrol van fierette van kieburch van artois van
-bourgoingnen palatin van henegouwe van hollant van zeelant
-van namen ende zuytphen mercgreven des heilichs
-roomschen rycx ende bourgauw lantgreve in elzaten
-heeren van vrieslant vanden windischenmarg van poertenauv
-van salins ende van mechelen doen te weten dat
-wy ontfanghen hebben die oitmoedige supplicatie van arnde
-van rode inhoudende hoe dat omtrent sinte mertensmisse lestleden
-vergadert syn geweest ten huyse van eender vrouwen
-genoempt jehenne gans bynnen onsen stad van loeven lodewyck
-rabbe willemine de clymmere henrick van holsbeke henrick
-hubrechts als? van thienen ende die voirs suppliant met noch
-anderen hueren consorten sittende ende drinckende in gelage
-met eener vrouwen persoen aldaer omtrent den thien uren inden
-avonde een geheeten wylen andries die keersmakere wesende
-vanden geslechten van loeven met eenen genoempt pieter willekens
-synen wynne oft pachtenere gewapenderhant hebbende aen twee
-gardebras oft armpipen ende op syn hoof een stalen mutse
-oft ferzeet ende eenen langen messe es inne gecomen ende
-alsoe inne comen zynde heeft die voers. wylen andries ende zyn
-voers. pachtenere gaen sitten drincken byde voirs. gesellen
-ende verdroncken tsamen in biere omtrent twee stuvere ende nae
-dien zy doe alsoe hadden verdroncken soe wouden die voers.
-wylen andries seyde mit woerden in manieren van gramscape
-ic en wille met gheven mair die de vrouwe heeft die sal
-tgelach betalen op de welcke een vanden voers. twee
-gesellen te weten die voers. willem de clymmere zeyde en laet daerom
-egheen woerden maken ic sal selve tgelach betalen ende
-nochtans en begheere ic die vrouwe niet ende syn alsoe die
-voers. andries ende syn voers. pachtenere buyten voers. huyse
-gegaen ende vanden voers. gesellen gesceiden naeden welcken"
-"den voirs. xiiten junij tot nu toe gedaen ende geperpetreert
-moghen hebben ende daer toe alle peyne ende amende
-lyflycke criminelle oft civile inden welcken zy ende
-yegelycke oft ymant van hen ter causen voirs. van hueren
-$$ delicten ende misdaden ende hueren circonstancien ende
-dependentien teghens ons ende justicie misdaen
-ende mesbruyct mogen hebben in wat manieren dat
-het zy ende den selven supplianten ende yegelyck
-van hen desen aengaende gerestitueert hebben ende
-restitueren tot huere goede name ende fame tot allen
-onsen landen ende heerlicheyden ende tot hueren
-goeden soe verre dien ter causen van hueren voervhaelde
-misdaden in onser hand gestelt geweest zyn onse
-voirs. hand gelyct hebben al in alsulcken state als
-zy waeren voere die toecompste vanden misdaden
-ende faulten voirs. abolerende hier mede ende
-stellende te nyeuwte alle dagingen ad$$rnemente
-ende anderen proceduren deff$$ten sentencien ende
-condemnatien ter causen als boven teghens den voirs.
-supplianten oft ennighen van hen oft van hueren
-goeden begonnen geprovideert gedaen oft geschiet
-zoo verre ennige zy imponerende hier op onsen procureur
-generael van brabant ende allen anderen onsen officieren
-een eeuwich zwygen behoudelyck dat de voirs. supplianten
-tot reparacie ende amende van hueren voirs. misdaden
-dien p$$tacien by hen gedaen ende by onsen
-gedeputeerde van onsen wegen onder onse beliefte
-geaccepteert hier boven geinfereert in allen hueren
-articlen ende yegelyck van dien voldoen sullen en $ dat
-ons daer af hueren verbandt biefven onder onser vs.
-stadt segele inden welcken dese iegewoirdich
-marge: contrbrieve"
-"altyts geweest es van goeder fame en name nooydt achterhaelt
-van ennigen quaden feyten ende by desen medelyden ende compassie
-up hem hebbende ende willende in dit stick gracie ende genade prefereren
-voor strangheyt ende riguer van iusticien sonderlinge ter eeren
-weerdicheden vander heyliger passie ons liefs heeren die
-hy leet op sulcken dach als huden hebben den selven lodewyck
-oskens suppliant genegen zynde tot zynder supplicatie ende begheerte
-inden gevalle voirs. genegen vergeven quytgescolden ende
-geremitteert vergeven quytscelden ende remitteren uuyt
-onser sunderlinger gracie by desen tfayt ende dootslach boven
-geroert mitsgaders alle peyne ende bruecken corporelle
-criminelle ende civile dair in hy ter cause ende omme de redenen
-van dien met datter an cleven mach iegens ons ende iusticie
-mesdaen ende hen mesgrepen ende gebruect mach hebben ende
-hebben hem als dair af wedergestelt ende gerestitueert
-tot zyner goede fame ende name in alle onse landen ende
-heerlicheyden ende tot zynen ongeconfisqueerde goeden in dien
-hy ennige heeft gelyc ende alsoe hy was eer de voirs.
-dootslach geschiedde imponerende hier up een eewich swigen
-ende scilencie onsen procureur generael ende allen anderen onsen
-iusticieren ende officieren wie zy zyn satisfactie ende beteringe
-yerst ende al vooren byden voergen. suppliant gedaen der partye
-geinteresseert in dien dit noch niet gedaen en zy ende dair
-ennige toe dient civilic alleenlic ontbieden dair omme
-ende bevelen onsen lieven ende getruwen cancellier ende die luden
-van onsen raide in brabant dat voer hemlyeden geroepen
-die ghene diere behoeren geroepen te zyne zy procederen
-wel ende duechdelic ter verificatie ende interinemente van desen
-ende dat gedaen synde zy ende alle andere onse iusticieren ende
-officieren dient aengaen mach ende yegelic van hem lyeden
-doen laten ende gedoegen den voirgen. suppliant van deser onser
-iegewoirdiger gracie remissie quytsceldinge ende verghiffenisse
-ende van allen den inhouden van desen vulcomelic rustelic ende
-eewelic genyeten ende gebruycken sonder hem te doene noch
-gedoegen gedaen te syne nu noch in toecomende tyde in live
-noch in goede eenich hynder stoot letsel oft moeyenisse
-ter contrarien maer by alsoe zyn lyf oft ennige van zynen
-voirs. goeden niet geconfisqueert daer omme gevangen
-gearresteert becommert oft belet waeren dat zy die stellen
-ofte doen stellen terstont ende sonder vertreck tot geheelder
-slakenisse ende delivrancie want ons alsoe belieft
-en ten eynde dat dit goet vast ende gestadich blyve
-tot eewigen dagen soe hebben wy onsen segel hier an doen
-hangen behoudelycken in anderen dingen ons ende eenen
-yegelycken zyns rechts in allen gegeven in onse
-stad van ghend op den goeden helegen vrydach inde
-maent van april int jaer ons heeren anno vc ende drie
-aldus ondergescreven by mynen heere den ertshertoge ter
-rela$$en vanden rade ende geteykent haneton
-gecollationeert ende bevonden concorderende
-metten originalen bezegelden
-brieve by my"
-"remissien, ende van allen d’inhouden
-deser inder vuegen ende manieren voor$
-verhaelt, paisibelyck, rustelyck, vredelyck, ende
-volcommelyck ten eeuwigen daeghe genyete$
-ende gebruyijcken, sonder hem daerinne te$
-oft te laeten doen ende geschieden m$
-oft in toecommenden tijde eenich hinder
-letsel oft moijenisse ter contrarie maer
-in dijen sijn lijff oft oft eenighe van syn$
-goeden daertoe gearresteert, becomme$
-oft belet waere dat sy die setten ende
-stellen, doen setten ende stellen tersto$
-ende sonder vertreck tot geheelder end$
-volcommender delivrancie, want ons
-gelieft ende teneynde dat dit vast end$
-gestadich blijve ter eeuwgihen daeghe
-soo hebben wy onsen segel hieraen doen ha$
-behoudelyck in andere dinghen onsen recht$
-ende eenen iegelyck anders dessijns
-gegeven in onse stadt van brussel
-inde maendt van january int jaer ons heeren
-ende van onse reycke get pppix sub
-loijens"
-"soe eest dat wy de saken voirscr. overgemerct
-hier op eerst gehadt tadvis van onsen lieven ende
-getrouwen die cancellier ende luyden van onsen
-rade in brabant genegen wesende ter oetmoediger
-bede vanden voirscr. suppliant ende hem willende in
-dit stuck gracie ende genade prefereren voer riguer
-ende strangicheyt van justicien hebben den selven
-suppliant inden gevalle als boven quytgescholden geremitteert
-ende vergeven ende by onser specialer gracie met desen
-onsen briven schelden quyte remitteren ende vergeven
-tmes$$ ende delict voirscr. mitgaders alle bruecken
-peynen ende amenden corporelle criminelle ende civille
-daer inne hy ter causen van dien ende datter aen cleven
-mach iegens ons ende justicien gebruect ende gevallen
-mach zyn stellende hem als daeraf te zynder goeder
-fame ende name in alre manieren als hy was voere
-dinfractie van onsen voers. brieven van sauvegardien
-doende te nie$ten alle de procedurien te deser zaken
-tegens den voers. suppliant begonnen houdende nietmin
-de voers. onse brieven van sauvegardien in hoer viguer
-ende van weerden als die te voren waren imponerende
-hier op een eewich gezwijch onsen voers. procureur
-generael van brabant ende allen anderen onsen justiciers
-ende officiers diet behoiren sal satisfactie aller
-eerst gedaen der geinteresseerder partie indien die
-nyet gedaen en is ende daer eenige toedient civillick
-alleenlick ende ooc dat hy ons ende justicien daeraf"
-"remissie voer
-diericken gheerits
-kaerle etc. $ doen te wetene allen lieden
-iegewoirdich ende toecommende dat wy
-ontfanghen hebben de ootmoedighe supplicacie
-van diericke gheerits gheboren van bocxstele
-inhoudende hoe dat hy suppliant met wylen katherynen
-jan diercxdochter zynder huysvrouwen van oirschot
-es commen woenen tot turnhout meynende dat de voirs."
-"willen committeren ende dat hy in allen anderen dingen eerbaerlyck
-ende properlyck geleeft ende met zynen wyve huys gehouden
-heeft zonder oyt van iusticie gereprehendeert te zyne ende oic van
-eerbaren ende goede vrienden is zulcx dat zijn vader die noch in
-levenden lyve is in onsen banck te duffel twintich jaeren ende
-bet als schepene geseten heeft ende noch sidt des nochtans nyet
-tegenstaende beducht hem die voirs. suppliant dat onsen voirs. drosaet
-van onsen lande van mechelen rigoreuselyck tegens hem sal willen procederen
-by extreme executie den suppliant scandelyck bringende
-van levenden lyve ter doot ten zy dat hem onse gracie ende genade
-hier op verleent zy ons dair om oitmoedelyck biddende soe eyst
-dat wy desen aengesien ende hier op gehadt tadvis yerst van onsen voirs.
-drossaet ons lants van mechelen ende daernae van onsen lieven
-ende getrouwen den cancellier ende luden van onsen rade in brabant
-compassie ende medelyden hebbende metten voirn. suppliant ende willende hem
-in desen gracie ende genade prefereren den rigeur ende strancheyt
-van iusticie hebben den selven suppliant inden gevalle als boven
-quytgescolden ende vergeven schelden quyte ende vergeven vuyt onser
-zonderlinger gracien by desen die mesβsen voeren verhaelt mitgaders oick
-alle penen ende amenden corporelle ende criminele daer inne hy
-hem overmits ende vuyt saken van tgene des voirs. is tegens ons
-onse hoocheyt ende iusticie eenichssins mach hebben ontgaen weder
-roepende ende te nyeuwte doende die procedueren tegens hem ter sake
-voirs. gedaen ende gevordert ende hebben hem dien aengaende
-gerestitueert ende gestelt restitueren ende stellen bij desen tot zyne
-goede fame ende name in onsen * hertochdom van brabant ende
-lande van mechelen ende allen anderen onsen landen ende heerlycheden
-ende tot zyn goeden noch ter tyt niet geconfisqueert zynde
-zoe verre dair eenige waren imponerende hier op een eewich zwygen
-ende scilencie onsen procureur generael ende allen anderen onsen rechterren
-iusticieren ende officieren ons voirs. landts van brabant hoedanige
-die zyn of wesen mogen satisfactie nochtans yerst ende
-alnoch gedaen der partyen geinteresseerde zoe verre die noch
-niet gedaen en waere cunlyck alleenlyck behoudelyck"
-"overgemerct ende daerop gehadt dadvuys van onse lieve ende zeere
-beminde die meyere ende scepenen onsen stede van loevenen
-die welcke hem op tselve stuck hebben doen informeren den
-voirs. willem claes suppliant genegen wesende tzynder voirs. bede
-ende supplicatie willende hem in dit stuck gracie ende genade
-vorderen voer rigeur van justicien hebben inden gevalle als boven
-vergeven quytgescolden ende geremitteert vergeven scelden quyt
-ende remitteren uuyt onse zunderlinghe gracie midts desen onsen
-brieve tfait ende dootslach boven verclaert mitsgaders alle peynen
-ende bruecken corporelle ende criminelle dair inne hy ter causen
-van dien met datter aencleeft iegens ons ende justicie misdaen
-mach hebben ende hebben hem als van desen wedergestelt
-ende gerestitueert stellen weder ende restitueren tot zynder goeder
-fame ende name in onsen voirgenoempder stede van loevenen ende allen
-anderen onsen landen ende heerlicheden ende tot zyne onverbuerde
-goeden indien hyre eenighe heeft gelyck ende in alder manieren
-als hy was voer die toecompste vanden dootslach voirsc.
-imponerende hier op een eeuwich zwyghen ende silentie onsen procureur
-general ende allen anderen onsen richteren justicieren ende officieren
-wyen zy zyn satisfactie ende beteringhe eerst ende alvoren
-gedaen der geinteresseerder partyen indien die noch nyet
-gedaen en zy ende eenige daer toe dient civilick alleenlick
-ende behouden dat hyt iegens ons beteren zal civilyck nae
-die gelegentheyt vander saken ende faculteyt van zynen goeden
-ende oick mede betalen ende refonderen die wettelicke costen
-van justicien dair op gedaen ende naegevolght ter taxatien
-van onsen lieven ende getrouwen die cancellier ende luyden van
-onsen rade in brabant die wy daer toe committeren ontbieden
-dairomme ende bevelen den selven van onsen raide in brabant
-dat voir hemlieden geroepen die ghene diere behoiren geroepen te
-zyne zy procederen wel ende duechdelick ter taxatie verificatie ende
-interinemente van desen iegewoirdighen ende dat gedaen zynde
-ende de voirs. civile boete getanxeert ende betaelt inden handen
-vanden ghenen van onsen ontfangers dient behoeren zal de welcke
-gehouden werdt dair af rekeninge bewys ende reliqua te doene
-tonsen proffyte zy onsen drossaert van brabant ende allen anderen
-onsen justicieren ende officieren dien dit aengaen mach ende
-*sy byden ontfanger vanden
-exploiten van desen
-amenden $$$"
-"kaerle etc doent condt alle luden nu ende namaels wesende dat wyontfangen hebben de oitmoedige supplicatie van eloy lambrechts inhoudende
-hoe dat gelyck hy suppliant des is omtrent acht jaren geleden is te huwelick
-geallieert geweest aen katerine tsrycken alias van beringen ende daer
-mede syndert tot heyst huys gehouden ende aldaer gebrouwen ende
-herberghe gehouden uuytgenoemen dat zy huer zyndert uuyt hueren
-eygender auctoriteyt heeft tot meer stonden vanden suppliant geabsenteert
-gehadt ende den suppliant van zynen goeden gespolieert ende onder dandere
-des zal nu inde vastene naestcomende twee jaeren wesen dat zy uuyt
-des suppliant huyse heeft wech gevuert gehadt drie wagens vol
-haeffelycke goeden ende als zy by den suppliant is geweest ende by hem gewoent
-gehadt soe heeft zy denselven daghelycx vele leelicke affdraegende
-ende oneerlick woirden die de suppliant hierom der eerbaerheyt
-verzwygt gegeven jae dat noch arger is den suppliant insgelycx
-tot verscheyden stonden excessivelick gestooken ende gesmeten ende
-onder dandere is inden voirleden zoomere corts nae st jansmisse
-lestleden gebuert dat die suppliant wesende zieck gelyck hy bynae alle
-den somere geweest heeft was inde weken tot wackerzele onder
-werchtere aldaer hy suppliant doen woende op de bancke gelegen
-om te rustene soe heeft barbare dochtere der voirs. katherine"
-"seigneuries et a ses biens non confisquez saucuns en a tout ainsi et
-par la maniere quil estoit avant ladvenue dudit cas
-imposant sur ce silence perpetuel a notre procureur general de brabant
-et tous nos autres justiciers et officiers quelsconquez
-satisfaction toutesuoyes faicte a partie interressee se faicte
-nest civillement tant seullement pourveu toutesvoyes
-que ledit suppliant sera tenu damender ledit cas envers nous
-civillement selon lexigence dicelluy et la faculte de
-*ses biens en suyvant noz ordonnances sur ce faictes
-et avec ce de payer et reffondre les mises et
-despens raisonnables de justice pour ce faiz et ensuiviz
-saucuns en y a a larbitraige et tauxation de nos amez
-et feaulx les chancellier et gens de notre conseil en brabant
-que conmectons a ce. si donnons en mandement ausdits de
-notre conseil en brabant que appellez pardevant eulx ceulx
-qui pour ce seront a appeller. ils procedent bien et deuement
-a la verification et interinement de cesdites presentes selon
-leur forme et teneur. lequel interinement ledit suppliant
-sera tenu requerre et poursuivir en notredit conseil de
-brabant endedans demy an prochainement venant a paine
-de perdre leffect de cestes. et ce faict et lesdites
-amende civile et mises de justice tauxees et payees
-ainsi quil appartiendra. de laquelle amende civile
-celluy de noz recepveurs cui ce regardera sera tenu
-faire recepte et rendre compte et reliqua a notre prouffict
-avec les autres deniers de son entremise. ilz notre drossat
-de brabant et tous noz autres justiciers officiers et
-subgectz quelzconques presens et avenir dudit notre pays et
-duche de brabant et oultremeuze leurs lieuxtenants et chacun
-deulx endroict soy et sicomme a luy appartiendra
-facent seuffrent et laissent ledit suppliant de notre presente grace
-remission et pardon selon et par la maniere que dict est
-plainement paisiblement et perpetuellement jouyr et user sans luy
-faire mectre ou donner ne souffrir estre faict mis ou
-donne ores ne au temps avenir en corps ne en biens"
-"van onse blyde wedercomste in dese onse stede van loevene
-lande ende hertochdom van brabant als ghecroont roomsch
-keyser wedergeroupen gerappelleert ende te nyete gedaen
-wederroupen rappeleren ende doen te nyete uuyt onse onse
-zonderlinghe gracie midts desen den voirs. ban tot cypers mitgaders
-alle procedueren deffaulten ende continnacien jeghens hem
-ghegeven ende geprononcueert ter cause voirs. ende uuyt
-onse meerder gracie hebben hem vergheven ende quytgescolden
-vergeven ende scelden quyte den voirs. excessen ende mesusen
-daer uuyt den zelven ban gesproken es ende oyck des voirs.
-wech van cypers metgaders alle peynen ende bruecken
-corporelle ende criminelle daer inne hy ter causen van dien
-met datter aencleeft jegens ons ende justicie mesdaen ende
-mesbruyct mach hebben hem wederstellende ende restituerende
-tzyndergoede fame ende name in onse voirs. stede van loevene
-ende lande van brabant ende in allen anderen onsen landen ende
-heerlicheden ende tot zynen onverbuerden goeden indien hy der
-eenighe heeft gelyck ende in alder manieren hy was voor de
-toecomste vanden zelven excessen ende delicten ende prononciatie
-vanden zelven ban imponerende hier op een eeuwich zwyghen
-onsen procureur general van brabant ende allen anderen onsen
-justicieren ende officieren wye zy zyn satisfactie ende
-beteringhe eerst ende alvoeren ghedaen der gheinterresseerde partie
-indien die noch niet gedaen en es ende daer eenighe toe staet
-civilick allenlick behoudelyck dat de voirs. suppliant gehouden
-werde de zelve excessen ende delicten teghens ons te beteren
-civilyck naer de ghelegentheyt vander mesdaden ende faculteyt
-van zynen goeden ende te betaelen die redelicke costen van
-justicien daer omme gedaen ter tauxacie ende arbitragie van
-onsen lieven ende getruwen cancellier ende lieden van onsen
-raede in brabant die wy daertoe committeren ontbieden
-daer omme ende bevelen den selven van onsen raede in brabant
-dat voere hemlieden geroepen dieghene die daeromme behoiren
-gheroepen te zyne zy procederen wel ende duechdelyck
-totten interinement ende verifficatie van desen ende totter
-taxacien vande voirs. amende civile ende costen van justicie
-dwelck ghedaen ende dezelve amende ende costen betaelt
-zynde zy onsen drossaet van brabant meyere van loevenen
-#sy hieraf
-verantwordt byden
-ontfanger vanden
-exployten"
-"sy hieraf verantwordt
-byden ontfangere vanden
-exployten"
-"kaerle etc doen te weeten allen tegewoirdich ende toecomende dat wy ontfaen
-hebben die oidtmoedige supplicacie van henrick stierkens inhoudende hoe
-dat hy suppliant op den aerssschot kermesse dach over een jaer geleeden
-vergadert es geweest met henric van malcotte ende meer anderen
-goede luyden tot wesemaele in een taverne om aldaer minlyc met
-melcanderen eenen pot biere off twee te drinckene ende naedyen hy
-met melcanderen een wyle tyds gedronken hadde begonste die
-suppliant ende henric van malcotte voirschreven te spreecken van een beempdeken
-dat die voirschreven van malcotte daer te voeren tegen den suppliant gecocht ende"
-"andere vanden voirs. zeven persoonen bedwongen
-gehadt dat zy hen gevangen hebben gegeven in handen
-vanden suppliant ende heur messen byden suppliant doen aff
-binden daeraff die suppliant den eenen leverde den voirs.
-claes vermeeren seggende dat de voirs. claes den selven
-gevangen wel soude bewaren oft anders hy soude
-tselve opten voirgenoemde claes vermeeren doen verhalen
-ende siende voirts de suppliant dat de drye andere vanden zeven
-persoonen die vluchte naemen ter heyden waerts in
-soe is die suppliant de selve gevolght latende de voirs. rappi
-rappieren in handen vanden jongen vanden voirs. mathys
-van lyere ende nam aen hem eenen degen van een vanden
-gheenen die hy als boven gevangen hadden maer
-die suppliant en heeft egheenen vanden voirs. drye persoonen
-kunnen achterhalen noch gevinden ende is alsoe
-wederom gecomen ten huyse waerts vanden voirs.
-mathys van lyere welcke kerstiaen binnen vii
-oft acht dagen nae tgene des voirs. is afflyvich
-is geworden ende is gevisyteert geweest by eenen
-chirugi chirurgeyn van herenthals genaempt mr.
-jan ende by eenen medecynsyn woonende tot turnhout
-die welcke hebben geindiceert den voirs. kerstiaen
-gestorven te zyne vanden voirs. quetsure besundere
-die hy int thooft hadde ende dwelck die suppliant
-houdt waerachtich te zyne gehoept ende hem
-betrouwt hebbende de voirs. suppliant dat gemerct
-tvoers. ongeval dwelck hem vuyt gronde zyns"
-"kaerle etc. doen te wetene allen tegenwoirdighe ende
-toecommende dat wy ontfangen hebben die oetmoedige
-supplicatie van joes halfrose de jonghe inhoudende hoe dat hy
-omtrent half meerte xvc xxxv sat en dranck inden hert
-int wermoesbroeck alhier te bruessele aldair doen inne
-quam wylen doen levende hennen claes den wecke hy suppliant
-noyt gesien en hadde ende heeft dese wylen hennen
-dairoick gedroncken met twee vrouwen by hem zittende
-dairaff die een zeyde totten suppliant dat zy zyn vader
-wel kinde ende vraeghde hem oft hy hendrick haveloes
-zoene nyet en was waer op de suppliant antwoirde jae ic
-doen die voirs. overleden vraechde totten selven suppliant
-wat hy in zyn gelach te spreken hadde dwelck hy
-suppliant hoirende zeyde tot hen ic en spreke u nyet
-toe ic spreke de vrouwe toe doen die overleden noch
-nyet cesserende van woerden te maken ende questie
-te zoucken nam eenen pot ende woude naer tsuppliant
-hoeft worpen dat ziende de voirs. suppliant om te
-beletten dat hy nyet gegraest en zoude worden namp
-een tange ende woude hem toe mair zy werden beyde
-gehouden zoe datter gheen arch af en geschiede doen"
-"gerebelleerden provintien daer aft hy hem menichmael
-hadde vermeten dat die voors. suppliant nyettegenstaende
-alle de inivrien menacen ende affronten die hy
-van syne voors. swaeger hadde geleden evenwel
-soo goet is geweest van te contribueren ende
-eensdeels te voldoen ende den accorde byden voors.
-synen swaeger gemaeckt metten meyer vander
-geten over syne insolentien ende moetwillicheden
-soo ist nochtans dat den voors. jaspar van diest
-nyet en heeft connen gelaten den suppliant in sulcker
-vueghen te menaceren inivrieren ende in syn
-eyghen huys te comen vuytroepen dat die voors.
-suppliant te patientie nyet is heeft connen
-hebben van tselve meer te verdraegen gelyck
-oyck nyemandt ter werelt sulcke insolentien
-is sonder hebben connen tollereren mits dat die
-voors. jaspar van diest met opgesetten wille
-ende intentie is opden eenentwintichsten novembris
-16c sevenentwintich gecomen ter huyse des suppliants
-hebbende syn mes bloot in syn hand ende roepende
-met enyder belen tegens hem suppliant dese oft dyergelycke
-woirden compt daer buyten ghy fielen luylach
-bedelaer ghy duyvel comt daer buyten ick sal
-u vermoorden ende alsdan sal ick naer hollandt
-gaen ende alhoewel dat diversche persoonen den
-voors. jasper van diest van syn quat voornemen
-meynder te diverteren soo is hebben sy tselve
-nyet connen gedaen want hy persevereerde in syne
-quaden intentie roepende continuelycke alsulcken
-ende dyergelycke woorden als hiervoren staen"
-"hombeke voors. ende allen anderen
-onsen rechteren justicieren officieren $$
-ondersaeten tegenwoordige ende toecomende
-dyen dat aengaen sal mogen heure stedehouderen
-ende eenen iegelick van hun besundere soo h$$
-toebehooren sal laeten ende gedooghen
-den voors. suppliant van deser onser tegen$$
-diger gratien ende remissien ende van alle
-d’inhouden van deser inder vuegen $$
-manieren voor verhaelt peyselick rustelick
-vredelick ende volcomentlick ten eeuwigen
-daege genieten ende gebruycken sonder
-hem daerinne te doen oft laeten doen ende
-geschieden nu oft in toecommende
-eenich hinder letsel oft moyenisse
-ter contrarien maer indyen syn lyff
-oft eenige van syn goeden daeromme
-gearresteert becommert oft bel$$
-waere dat sy die setten ende stellen
-terstont ende sonder vertreck tot
-geheelder ende volcommender
-delivrantie want ons alsoo ge=
-=lieft ende op dat dit vast $$
-gestadich blyve ten eeuwighen
-daeghe soo hebben wy onzen segel"
-"bevelen dat voer hun geroepen die daerover behoiren geroepen te
-zyne zy procederen wel ende duechdelyck ter verificatie
-ende interinement van desen onsen brieve ende oyck ter
-taxatie vander civile boete ende costen van justicie voers.
-welck interinement de voirs. suppliant gehouden werdt
-behoirlyck te versuecken voer die van onse voirs. raide in
-brabant binnen zes maenden eerstcommende op peine van te
-veliesen ende gepriveert te weesen vanden gracie ende effecte
-van desen ende dat gedaen ende de voirs. civile boete
-betaelt zynde in handen van onsen ontfanger vanden exploicten
-of anderen onsen officieren diet behoiren zal die welcke
-gehouden weerdt daeraff rekeninge te houdene bewys ende
-reliqua te doene tonsen prouffeyte metten anderen penningen van
-zynen ontfanghe zy onse drossaert van brabant meyer van
-loeven ende alle andere onse rechteren justicieren ende
-officieren yegewoerdighe ende toecommende wye dit aengaen
-oft roeren sal moegen huere stedehouderen ende eygelyck
-van hun besundere zoo hun toe behoeren zal doen laeten
-ende gedoeghen den voirs. gielis van caverson suppliant
-van dese onse gracie remissie quytscheldinghe ende van
-allen den inhouden van desen inder vuegen ende manieren
-boven verhaelt rustelyck vredelyck volcommelyck ende
-eeuwelyck genieten ende gebruycken sonder hen daerinne
-te doen oft te laeten geschieden nu noch in toecommende
-tyden ter cause voers. eenich hinder letsel oft moyenisse
-ter contrarien aen lyffve noch aen goede in eeniger maniere
-maer indien zyn lyff oft eenighe van zyne onverbeurde
-goeden daeromme gevanghen becommert oft gearresteert
-zyn oft naemaels waeren dat zy die stellen ende
-setten oft doen stellen ende setten terstont ende sonder
-vertreck tot geheele ende volcommen delivrancie ende
-slakinge want ons alsoe belieft ende ten
-eynde dat dit goet vast ende gestadich blyven
-eeuwighen daghe soe hebben wy onsen zegel hier"
-"philips etts. doen te weeten allen tegenwordigen ende
-toecommenden dat wy ontfangen hebben d'oitmoedige
-supplicatie van cornelis lauwen geboren van dessel oudt
-ontrent twintich jaeren inhoudende hoe dat hy op den
-16 en mey 1644 heeft sitten drincken onder d'landt
-van turnhoudt ten huyse van joris bos op schornons
-alwaer eenen cornelis doremans eenen moetwilligen
-torvechter hem aengecommen is met veele injurieuse
-ende spytige woorden ende daermede nyet ophoudende heeft
-ten lesten opgenomen eenen dryvoetstoel waermede hy
-den suppliant mynde te neder te slagen ende alsoo den
-suppliant sich mynde te retireren ende den voors. doremans
-te ontvluchten heeft den selven hem gedreven tot inder
-hoeck vande camere alwaer hy den suppliant metten stoel
-mynde doot te slaegen soo dat den supliant noothalven
-ende om syn leven te verdedigen genootsaeckt is geweest syn
-selven teweer te stellen ende treckende syn mes den voors.
-doeremans soo heeft gequest dat hy daer van is commen te
-sterven ende alsoo de vrienden vanden voorschreven
-doeremans geinformeert synde vande onnoeselheyt
-des suppiants hebben hem tvoirs. feyte soo $$ $$
-aengaet vergeven ende hunne civile actie afgegaen
-midts yet gevende tot onderhout vande selven natuerlijcken
-kinds byden voors. doremans verweckt $$ $$ als datten
-suppliant daerover is geapprehendeert byden officier vande
-voig$eye van moll baelen ende dessel hem $$$
-te dyer oirsaeke in secrete gevanckenisse hebbende
-tegens hem geconcludeert gelyck men in dyergelycke
-casis gewoon te doen $$dt oversulcx oitmoedelyck
-om onse brieven van remis daertoe dienende waerom
-soo ist dat wy desen aengesien ende hierop
-eerst gehadt dadvys vanden onderschouteth van
-moll baelen ende dessel geneyght wesende
-ter beden ende supplicatien des voirs. suppliants ende
-wesende hem $$ in dit stuck gratie ende misericordie
-voir strangheyt van recht nyettegenstaende"
-"philips ettca. doen te wetene dat
-wij hebben ontfangen die supplicatie van
-cornelis van damme pachter op de hoeve vande
-heere prelaet van perck tot melsbroeck
-inhoudende hoe dat hy verlooren hebbende
-veele van sijne beesten door toeverije, sulcx
-dat hij daer doorens grootelijcx ende tot veele
-honderden guldens is beschaedicht geweest hij
-onderricht is geworden dat sulcx gedaen ende
-geschiet moesten wesen door sekere oude weduwe
-aldaer woonachtich genaempt cathelijne
-scamparts d’welck den rentmeester hem oock vaste-
-lijck heeft laeten voorstaen mits de selve
-weduwe publiquelijcken was befaempt van
-toverije tot daer toe sij als soodanich bij
-een iegelijck wiert gehouden geschouwt ebde
-gevliedt ende bij verscheijde persoonen was ge-
-slaegen ende qualijck getracteert geweest ter
-saecken vande schaede aen hunner beesten
-door haer gedaen ten eijnde sij de selve toverije
-soude hebben te ontdoen welcken volgende ge-
-beurt is dat hebben den rentmeester in junio xvjc
-drijenvijftich beneffens verscheijde personen
-ende onder andere met jaecques meerts sche-
-pene der voors. prochie : wyens sone oock"
-"sy hier aff verantwordt
-byden ontfanger vanden
+pardons,354.txt,1,"philips byder gratien goids eertshertoge van oistryck hertoge van bourgoingen
+van lothrycke van brabant van stier van karenten van cram van lymborch
+van lucemborch luxemborch ende van gelre grave van vlaenderen van habspurgh van tyrol van
+ferette van kieburgh van artois van bourgoingnen palatin van henegouwe van
+hollant van zeellant van namen ende van zutphen mercgreve des heylichs
+roomschen rycs ende van bourgauw lantgreve in elsacen heere van
+vrieslant van opter windischenmargh van portenauw van salins ende van mechelen
+allen den ghenen die dese onse brieven sullen zien oft hoeren lesen saluyt
+doen te wetene dat wy ontfangen hebben die oitmoedige supplicatie van
+arnde die coster henricke ende janne rosiers gebruederen inhoudende hoe dat
+die voirs. arnt is gegaen tot eenre bruylocht aldair een bruyt huer feeste
+houdende was tot welcken feesten ende plaetsen oick gecomen is een geheten
+coppen vandermeeren tegen den voirs. arnde ende henricke rosiers dair
+de voirs. die voirs. coppen quam gaende mit claese johannes dochter van
+nederyssche ende heeft die voirs. coppen vandermeeren zynen hantbooge
+gespanne mitten welcken hy den voirs. arnde geschoten heeft eenen schuet
+in zyn been dwelcke ziende die selve arnt heeft zyn mes uuytgetogen"
+pardons,413.txt,2,"diergelycke woirden, mits welcken den voirn malin zeyde ten
+oneerlycxten doet uwe moedere ick soude u naer u vleesch
+steken steckende mitsdien met eenen snydere zeere vi$$eeselve
+naer hem suppliant, twelcke ziende janneken die huysvrouwe vande voirn. malin
+met assistentie van eenige heeft hem uuyter camer gesteken
+ende corts daernaer es met grooten furie wederomme inden
+camer gecommen met eenen blooten snydere , daermede hy hem
+suppliant een steke gegeven heeft in zyn een ooghe, die vande
+selven steke uuyte ende verloren es vallende hy suppliant
+mits dien ter eerden , ende alzoe de voirn malin even aerch
+bleeft stekende, hij supliant op geraeckt zynde, heeft hem
+geweert met eenen snyder, ende den zelven malin gegeven zestien
+quetsueren, danof hy in corten tyde ghenesen wierdt, nyetmin
+alzoe int zelve conflicte present ende tusschen beeder was
+tvoirn. janneken, heeft in haer schoudere een wonde gecregen
+daerof zy terstont overleden es, twelcke wonde zy voer
+haer overlyden hem supliant geimputeert heeft, danof hy nochtans
+gheene zekertheyt en weet als duer dabondantie vanden bloede
+vloyende uuyt zyn uuytgesteken ooghe ende continuelle invasie
+vande voirn. malin zoe verturbeert ende van allen jugemente
+geprimeert wesende, dat hem nyet mogelick en was zyn deffentie
+by maen oft discretie te connen doene twelck over zulcx
+by grooten ongelucke ende fortune zoude moeten zyn geschiet
+aenden persoen van tvoirs. janneken ter cause vanden welcken
+hy suppliant hem zedert geghouden heeft in abstracte plaetsen
+tot zyne verdriete ende desolatie van zyne huysvrauwe ende
+zeven kinderen gheen goet hebbende dat hy met zynen zueren
+aerbeyt heeft connen winnen ende hoewel hy anderssins
+es van goede naeme ende fame, ende paeys gemaect heeft
+met de gheinteresseerde partye en zoude nyet vrielick
+dorren hanteren noch converseren binnen onsen lande alsoe
+hy zeght zonder onsr gracie omme de welcke hy ons zeer
+oitmoedelyck ghebeden heeft soe eist dat wy de
+zaeken voirs. overgemerct ende hierop gehadt t advis"
+pardons,114.txt,4,"naeme, fame ende geruchte in onsen voors. landen van
+brabant ende allen anderen onsen landen ende heerlicheden
+van brabant, ende tot sijne onverbeurde goeden indijen
+hij eenige onder ons heeft gelegen, in alder manieren
+soo hij was voor de toecomste vanden voors. feyte
+imponerende hierop een eeuwich geswijch onser
+procureur generael in brabant, onsen amptmen
+ende officieren wije sij sijn satisfactie ende beternisse
+ierst ende voor al gedaen der partije geinteresseerde
+indijen die noch nijet gedaen en sij ende eenige daertoe
+staet cunlijck alleenlijck behoudelijck dat de voors.
+suppliant gehouden sal sijn tvoors. feyt tegen ons te
+beteren civilijck naer gelegentheyt vande saecken ende
+faculteyt van sijne goeden, met oijck te betalen de redelijcke
+costen van justitien hieromme alreede gedaen ende te doene
+allet ter taxatien ende moderatien van onsen teer lieven ende
+getrouwen die cancellier ende luijden van onsen voors. rade
+in brabant, die wij daertoe gecommitteert hebben ende
+committeren bij desen, ontbieden daerom ende bevelen
+den selven onsen cancellier ende raidtsluijden dat voor
+hen geroepen die gene die daeromme behooren geroepen
+te sijne, sij procederen wel ende duechdelijck ter
+verificatie ende interinement van desen ende totter
+taxatie ende moderatie vander voors. amende alsoo
+sij sullen vinden te behoiren, welck interinement
+de voors. suppliant gehouden sal sijn te versuecken
+ende hem in persoone te presenteren in onsen voors.
+rade binnen sesse maenden naestcomende opte
+pene van te verbueren deffect van desen,
+ende dat gedaen ende
+deselve civile boete ende costen van justitien
+getaxeert ende betaelt sijnde in handen vanden"
+pardons,041.txt,2,"jacop geseegt dese oft gelycke woerden zwager ick wille
+u seggen goeden nacht dairop de voirs. wylen jacop antwoerde
+zwager soe wille ick u oick maer terstont hernemende #
+woerden seyde totten suppliant dat hy suppliant met hem soude gaen als
+niet verre om wesende ende by dyen dat daervoere daer de
+suppliant soude moeten passeren laelyck rumoer was ende
+dat sy melkanderen noch te spreken hadden ende dat sy den peys
+zoe souden moegen maken midts welcken zyn de suppliant ende den
+voirs. wylen jacop alleen gegaen duer die strate loopende totten wynt
+moelen noortwaeert sonder dat yemandt anders by hen is geweest
+welcke straete innegaende hebben underlinge vermaent vande
+voirs. koye noch van andere sekere penningen die de suppliant den voirs. wylen
+jacop aleer hy suppliant zyn zustere trouwde geleent hadde ende #
+sekere mudde kooren dwelcke de voirs. afflivige den suppliant #
+was bleven ter saecken van onsen wintmoelen den voirs. afflyvige als
+hoochsten verdierdere gebleven welcke partyen die suppliant vanden
+afflyvige noyt heeft binnen gecrygen zulcx dat sy daerom
+tzamen dickwils twistich zyn gewordden ende alsoe daeraff
+vermaen wordde gemaickt heeft den suppliant vanden afflyvige #
+gemaect begeert ende gevraecht oft hy afflyvighe oick van
+meyninge was hem suppliant te betaelen waerop heeft den voirs.
+afflyvige expresselyck geseydt neen ende dat die voirs.
+partyen sonder aengegaen hebben hunne moedere ende dat alle h#
+kynderen ende daer onder mede den suppliant als een van hare
+kinderen getrouwt hebbende die voirs. schulden souden moeten tselve #
+ende dragen waerop die suppliant repliceerde vraegde hoe dat
+soude moeten commen daer hy hem in persoone tzelve #
+geleent hadde ende dat hy hem dairomme soude met recht
+besetten tot betaelinge ende hierop heeft die voirs. aff#"
+pardons,410.txt,8,"sans luy fe mectre ou donner ne souffrir estre fait mis ou
+donne ores ne ou temps advenir quelque arrest
+destourbier ou empeschemendt au contraire en corps ne en
+biens en aucune maniere a$$cois se son corps ou
+aucune chose de cesdits biens estoient pour ce p$$
+arrestez ou detenuz les luy mectent ou facent
+mettre tantost et sans delay a plaine et entie delivrance
+car ainsi nous plaist il et le voulons estre fait
+et afin que ce soit chose ferme et estable a tousiours
+nous avons fait mecctre notre seel a cesdites presendtes sauff
+en aultres choses notre droit et lautruy en toutes donne
+en notre ville de gand le jour du vendredij saint
+lan de grace mil cincqcens et dix et des regnes
+de nous empereur assavoir de celluy de germanie
+le xxv et desdits de hongrie etc. le xxie ainsi avoit
+escript sur le reploy par lempereur et monseigneur
+larchiduc en leurs conseil et signe haneton
+collen$$ a este f$$$ a
+loriginal par moy"
+pardons,285.txt,3,"gracien by desen onsen brieve tfeyt ende dootslach boven geruert mitsgaders
+alle offensie ende bruecke corporele ende criminele daer inne hij ter causen
+voirscreven mits dat daer aen cleven mach tegen ons ende justicie mesdaen
+ende mesbruyct mach hebben ende hebben hem daer aff weder gestelt
+ende gerestitueert stellen weder ende restitueren tot zynen goeden name ende
+fame ende geruchte in onsen voirs. lande ende hertochdomme van brabant
+ende allen anderen onsen landen ende heerlicheyden ende in alder manieren
+zoe hy was voer die toecompste vander voirs. feyte imponerende hierop
+een eeuwich geswych p onsen procureur general in brabant ende allen anderen
+onsen justicieren ende officieren wye zy zyn satisfactie ende beternisse
+eerst ende voer al gedaen der partien geinteresseerde indien die noch nyet
+gedaen en zy ende eenighe daer toe staet civilick alleenlyck behoudelyck
+dat de voirs. suppliant gehouden zal zyn tvoirs. feyt tegen ons te beteren
+civilyck naer gelegentheyt vander zaken ende faculteyt van zynen goeden
+met oick te betaelen de costen van justicien hier omme alreede gedaen ende
+te doene allet ter taxatien ende moderatien van onsen lieven ende getrouwen
+de cancellier ende luden van onsen raede in brabant die wy daertoe
+gecommitteert hebben ende committeren by desen ontbieden daerom ende
+bevelen den selven onsen cancellier ende raedsluyden dat voer hen
+geroepen deghene die daer om behoiren geroepen te zyne zy procederen wel
+ende duechdelick ter verificatie ende interinemente van desen ende totter
+taxatie ende moderatie vanden voirs. amende ende costen alzo zy sullen
+bevinden behoirende welck interinement de voirs. suppliant gehouden sal
+zyn te versueckene ende hem in persoenen te presenteren in onsen voirs. raede
+binnen eenen jaere naestcomende opde pene van te verbuerene deffect van desen
+ende dat gedaen ende de zelve civile boete ende costen van justicien getaxeert
+ende betaelt zynde in handen vanden ghenen dien dat behoiren sal zy
+onse procureur generael in brabant ende alle andere onse rechteren justicieren
+officieren ende ondersaten tegewoirdighe ende toecomende dien dat aengaen
+zal mogen huere stedehouderen ende een yegelyck van hen bezundere zoett
+hem toebehoiren zal doen laten ende gedoogen den voirs. suppliant van deser
+onser iegewoirdiger gracien remissen ende pardoenen ende van allen den inhouden
+van desen inder vueger ende manieren voere verhaelt rustelyck vredlyck
+volcomelyck ende eeuwelyck genyeten ende gebruycken zonder hem te doene
+noch te laten geschieden nu noch in toecomende tyden eenich hinder letsel
+oft moeyenisse ter aen lyve noch aen goeden daerom gearresteert
+becommert oft belet waren dat zy die setten ende stellen oft doen setten
+ende stellen ter stont ende zonder vertreck tot geheelder ende volcomender delivrancie
+want ons alzoe gelieft ende ten eynde dat dit vast ende gestadich blive
+tot eewigen dagen zoe hebben wy onsel zegel hier aen doen hangen
+behoudelick in anderen dingen onsen rechte ende eenen yegelycken anderen
+dessins gegheven in onser voirs. stadt van bruessele inde maent van augusto
+int jaer onsheeren duysent vyfhondert ende zevenendertich ende van
+onsen keyserycke txviiie ende van castillen etc txxiie aldus
+stont gescreven onder opte plycke byden keyser in zynen raede ende
+geteekent boudewyns noch stont gescreven opte selve plycke visa recepta
+ghecollacionneert tegens
+doriginale brieven by my
+decock"
+pardons,315.txt,2,"onsen voirs. lande van namen vuerende aldaer die peerden
+ende labuererende die lande in knaepscape inhoudende hoe
+dat nu in septembri lestleden oft daerontrint een jaer geleden
+is dat tot cumptich kermisse wesende de suppliant ende een
+geheeten quinten vander werden zyn naeden noen maeltyt
+tsamen gegaen ten vrient huyse te wetene ten huyse van henric
+van lanen aldaer die suppliant ende die voirs. quinten met
+meer andere geselscape hebben sitten drincken zonder dat die
+suppliant metten voirs. quinten eenige woirden gehadt hadde
+dat die suppliant sprekende metten voirs. quinten eenigen
+woirden gehadt hadde dat die suppliant sprekende met den voirs.
+quinten over tafele heeft geseyt dat die voirs. quinten beter
+gevaren hadde dan hy suppliant aengemerct dat hy quinten
+als ruytere oft voetknecht ontfangen hadde twee philips gulden
+ende daer mede den heere ontloopen was ende dat hy suppliant
+als voetknecht maer ontfangen en hadde drye karolus gulden
+daervoere hy den heere lange gedient hadde dat die voirs.
+quinten daerop geseyt heeft goids weech ic zoude u op u
+herssebecken houwen dat die suppliant daerop antwoirdende
+zeyde waerom soudt ghy dat doen wy sitten hier ten vrients
+huysen ende zoe verre ghy my smijt ic sal u oic op u
+herssebecken houwen zoe dat die voirs. quinten apparencie
+makende van zynen messe over tafele tetreckene hebben die
+vanden geselscape den voirs. quinten te dueren uuytgestoeten
+ende die duere toegeslooten dat die voirs. quinten gecomen zynde
+aen die venstere vanden voirs. huyse heeft den suppliant aengeroepen
+seggende compt uuyt ic sal u weesch ontstucken houwen
+oft ghij mij daerop die voirs. suppliant zeyde dat hy wel sat
+ende dat hy nyet uuytcomen en wilde dat de voirs. quinten
+scheydende vanden voirs. huyse is binnen eender halver
+uren wederom gecomen ten huyse vanden voirs. hendrick van
+laenen ende vindende die doere vanden selven huyse oepen is gecomen
+inde camere aldaer tvoirs. geselscap noch sittende was ende
+heeft die voirs. quinten totten suppliant geseyt lantsman wy
+moeten noch eens drincken doen zeyde die suppliant den dronck
+is my willecoeme ende den lantsknecht duysent mael liever
+dat die suppliant eene gedroncken hebbende is gescheyden uuyt
+den geselscape ende gaende op tsheeren straete om thuys"
+pardons,139.txt,3,"vuytgedruckt dewelcke ten vuytersten oirsaecke
+hebben geweest dat die voors. suppliant is vuyt
+syne stal gecome met eene riecke in syne
+handen om die voors. jaspar te doen retireren
+vuyt syn suppliants mesthofs aldaer alle de
+voors. insolentien gebeurden maer is plaetse
+dat hy de suppliant souden hebben ver$$$$ ontsien ende
+syns huyse ende woninge soude hebben verlaten
+soo is hy den suppliant comen toegeloopen met den
+voors. messe bloot inde hand meynende des suppliant
+daermede om te brengen om welcke te tueven is
+die suppliant genootsaeckt geweest hem met
+syner voors. rieck te behelpen ende te defenderen
+dwelck doende heeft hy aen syner voors. swaegher
+gegeven twee oft dry slaegen op oft ontrent het
+hooft waerdoor die voors. van diest een weenich
+worde gequetst doch nyet dootelyck gelyck alle
+experten doctoiren ende chirurgynen des noot synde
+sonder moeten attesteren nyettegenstaende dat
+denselven van diest eenige thien oft elft daeghen
+naerden infectie vande voors. wonden is comen
+aftlyvich te worden tot groot leetwesen des suppliants
+die zich altijt heeft gedraegen als en maer
+met eenen daer ter contrarie d’acsten mye
+soo temerair ende oultrecuidant is geweest van hem
+suppliant ende andersints te menaceren sulcx dat met
+rechte sonder moghen geseght worden dat die jaspar"
+pardons,161.txt,1,"philips etta. doen te weten dat wy ontfangen
+hebben d’oytmoedige supplicatie van jan hans
+saije, hantwercker van synen stiele, jonck=
+=man geboren humbeke, inhoudende hoe dat
+hy op sinte marcus dach inden jaere 1640, naer
+den noene hem heeft gevonden inde herberge
+genaempt de wilge tot ittre alwaer onder
+meer ander geselschap oock was wijlen jan
+smesmans ende den selven metten suppliant
+geraeckende in spottinge met malcanders,
+is gebeurt dat de selve spottinge is geraeckt
+in sulcke injurien dat weijlen den vorseyde aff=
+=lijvigen hem suppliant was verwijtende dat
+hy was den den sone van een loonieresser ? gie=
+=tende den suppliant een gelas bier in d’aensicht
+sulcx dat sij aen malcanderen geraeckten, dan
+wirden door de compaignie geschieden ende
+naer t’selve scheijden hebben met malcanderen
+gedroncken ende den peijs gemaeckt, ende
+in het scheijden vande selve compaignie,
+soo is gebeurt dat hij suppliant t’saemen
+metten vorseyde afflijvigen sijn naer huijs gegaen
+alswanneer den vorseyde afflijvigen hem suppliant
+andermael heeft beginnen te injuriten
+ende t’gene voorseyde is te repeteren sulcx
+dat hij suppliant doorde voorseyde atroce
+injurien geirriteert sijnde ende andermaels
+aen malcanderen sijnde heeft den voorseyde
+afflijvigen gegeven eenen steke met
+syn eetmes daer van hij is gequest
+geworden ende naer twaalf daegen
+daermede te bedde gelegen hebbende is
+is eijntelijck daer van gestorven tot groot leet=
+=wesen des vorseyden supliants sijnde waerachtich
+dat den afflijvigen t’selve misdaet aen hem
+suppliant tot verscheijden reijsen heeft verge$$$
+ende hem in syne sieckte ontboden om
+hem t’selve mondelinge in synen persoone
+te vergeven, dan hij suppliant vreesende rigeur
+van justitie heeft hem vandaer geabsenteert
+ende t’sedert ge$atiteert tot nu toe wel
+vijff jaeren, ende is over t’selve misdaet
+metten vader ende weduwe des voorseyden aff=
+=lijvigen veraccordeert van opden thiensten
+april 1641 volgende de notariale acte
+met sijne supplicatie geexhibeert waer
+bij de selve opentlijck bekennen d’oorsaeck
+van vorseyde manslach tot gecommen te sijne
+doorde groote ende atroce injurien die de
+voorseyde afflijvighen hem suppliant hadde
+geprofereert ende gemerckt tselve feijt
+soo lange is over jaert ende dat partije
+geinterresseerde oock is voldaen ende dat den
+afflijviggen hem suppliant t’selve feyt alsvooren
+heeft vergeven metten welcken hij noijnt te
+voorens oft met imanden anders egeene de
+minste questie oft geschil en heeft ghadt
+maer ter contrarien hem altijt wel ende
+eerlijck soude hebben gecomporteert ende
+gedraegen tegens eenen iyelijcken, keerde
+hij suppliant hem tot ons oytmoedelyck biddende
+om over t’selve misdaet te verleenen"
+pardons,254.txt,3,"brabant die wy daer toe committeren ontbieden daerom ende
+bevelen den selven van onsen raede in brabant dat woer hen geroep$
+die ghene dier behoiren gheroepen te zyne procederen w$
+ende dueghdelyck tot verifficatie ende internemente van
+desen onsen brieve ende tot taxatie ende arbitraerscepe
+vander amende civile ende costen avn iusticien welck
+internement hy suppliant gehouden sal zyn te versuecken
+binnen eenen iaere naer datum van desen opde verbuerte van
+te verliesene deffect der selver ende dat gedaen ende de
+voirs amende civile ende costen getaxeert ende betaelt
+zynde in handen vanden ghenen van onsen ontfangheren ende
+officier dient behoiren sal dewelcke gehouden werdt da$
+aff ontfanck te maken rekeninghe bewys ende reliquate
+doene tot onsen prouffyte metten anderen penningen van zynen
+ontfanghe zy ende allen anderen onsen rechteren iusticier
+ende officieren tegewoirdich ende toecomende hueren
+stedehouderen ende eenen ieghelycken van hen besundere so$
+hem toebehoiren sal doen laten ende gedoogen den voirn.
+jan van bavele suppliant van dese onse gracie remissie
+quytscheldinghe ende pardoene ende van allen den inhouden
+van desen inder vuegen ende manieren voeren verhaelt
+rustelyck vredelyck volcomelyck ende euwelyck ghe$
+ende ghebruycken sonder hem te doenen noch te laten gesch$
+nu noch in toecomende tyden aen lyff noch aen goet eenich
+hinder letsel oft moyennisse ter contrarien maer by alsoe
+zyn lyff oft eenighe van zynen goeden nyet geconfisqueer$
+zynde daeromme gevangen gearresteert becommert oft bel$
+waeren dat zy die stellen ende doen stellen terstont ende
+zonder vertreck tot gheleelder delivrancie wanttet ons
+alsoe ghielieft ende ten eynde dat dit goet ende gestad$
+blyve tot eeuwighen daghen zoe hebben wy onsen zeghel hier
+aen doen hanghen behoudelyck in anderen zaken ons r$
+ende een ieghelyck tzyne in allen ghegeven in ons$
+stadt van bruessele inde maent van octori int iaer
+onssheeren duysent vyffhondert vyff ende dertich van
+onsen keyserycke tsestienste ende van onsen rycken van
+castillien ende andere txxe aldus stont ghescreven op
+plycke byden keyser in zynen raede ende geteeke$
+i de cock visa recepta
+ghecollacionneert tegens
+doriginale brieven by my
+decock"
+pardons,061.txt,3,"dorren wederom comen keeren hanteren noch converseren
+zoe verre onsen gratie ende genade hier op verleent ende
+gedeylt en wordde alsoe hy seeght ons omme deselve
+zeer oetmoedeic biddende got eyst dat wy de saecken
+voer screven overgemerct den selven godenaert van cottem
+suppliant genegen wesende tot zynder bede ende supplianticatie
+ende willende hem in dit stuck gracie ende genade boirden?
+ende prefereren voer rigeur van iusticie zunderlinge tot
+desen onsen blyder incompst in ons stadt van antwerpen
+hebben inden gevallen als voven vergeven quytgescolden
+ende geremitteert vergeven schelden quyt ende remitteren
+vuyt onser sunderlinge gracie medts desen onsen brieve tfait ende
+dootsclacht boven verclaert mistsgaders allen peynen
+ende? bruycken corporelle ende criminelle daer inne hy
+vuyt cansen van dien mit datter aencleeft feyten ons
+ende iusticie mesdaen ende mesbruyct mach hebben
+ende hebben hem als te desen wedergestelt ende gerestitueert
+stellen weder ende restitueren midts desen onsen voerscreven brieve
+tot zynder goede fame name ende geruchte in onsen voern
+landen ende hertochdom van brabant ende allen anderen onsen
+landen ende heerlicheden ende tot zynen onverbuerden goeden
+indien hy enige heeft gelyck ende in alder manieren als
+hy was voer die toecompste vanden dootslacht voerscreven
+imponerende hier op eeuwich zwigen ende scilencie onsen procureur
+generael van brabant ende allen anderen onsen rechteren iusticieren
+ende officieren wyen zy zyn satisfactie ende beternisse
+eerst ende voir alle werck gedaen der geinteresseerde partyen
+indien die noch nyet gedaen en zy ende eenige daer toe
+dient civilick alleenlyck behoudelycken oick dat de
+voirnoemdesuppliant gehouden sal zyn den voerscreven dootslach civilick
+tegens ons te beteren nae gelegentheyt vande saken"
+sentences,661.txt,36,"hen te verleenen behoorlijcke bescruffbrieven na den
+welcken ware in onsen voors. rade proces geresen
+tusschen die weduwe ende, weeskinderen des voors.
+wijlen hermans van ytteren supplian. ter eenre zyde
+die supplianten in desen rescribenten ter andere zyde
+waerinne zoo verre waere geprocedeert dat by
+vonnisse van onsen voors. rade den voors. supplianten
+waere geordonneert dat zij bevindende hen gegre.
+by den voors. vonnisse zouden daer aff lichten behoort
+brieven van appellatien in onsen voors. rade oft
+die voors. oepene brieven van relievemente aldaer
+vervolgen al naerdere blijckende by de voors. oepen.
+brieven van relievemente ende acte van. voors.
+vonnisse daer af zyn., midts den welcken hadden
+die voors. supplianten ons zeer ootmoedelijck
+gebeden om onse oepene brieven van appellatien
+behoorlijcker formen met clausule van relievemente
+vanden laps ende overstrijcke van. tijde welcke
+onse oepen. brieven van appellatien inhoudende de
+voors. clausulen den voors. supplianten ende appell.
+gegundt ende geexpedieert zyn. waerens nijt crachte
+der zelver tot hunen verzyecke bij zekere onse
+officier ende deurweerdere van onsen voors. rade
+gedaeght geweest die lathen des voors. heere
+henricx van berchem in zyn. laethove tot berchem
+te zyne ende te comparerene teenen zekeren en
+gelegenen doen toecomende ende nu lange overstr.
+dage in onsen voors. rade van brabant, om
+aldaer hen voors. vonnisse te sien ende hooren
+wijzen ende verleren nul machteloos ende
+onweerden, oft ten minsten ondeughdelijck
+qualijck ende tonrechte gegeven op dat alzoo beho.
+ende over alzulck te corrigeren ende beteren nae
+recht, tzelve hen vonnisse te sustineren ende
+verantwoorden op dat hen goet dochte tantwoordene
+ende inder zaken ende materie van appellatien
+voorts te procederen zoo behooren zoude waere
+oock den voors. dach geinthineert geweest
+johanna vander cleren weduwe wijlen des voors.
+hermans van ytteren mr. gielis van ytteren
+licentiaet inde rechten zone des voers. wijlen hermans van
+ytteren ende mr. franchois de penijn als momboir
+vanden onbejaerde kinderen van wijlen tanneken van
+ytteren dochtere was des voors. wijlen hermans
+van ytteren, ten eynde dat zy alsdan aldaer oock
+zouden syn ende compareren zoo verre hen dat
+goet dochte ende die voors. zake ende materie van
+appellatien hen eenichssins aenginge oft toebehoorde
+ende ten dage daerop dienende ende andere daer aff
+onderhouden comparerende in onsen voors. rade
+die voors. partijen zoo bij hen zelven in persoone als
+by hune procureurs, nae dijen dat van weghen
+der voors. gedaeghde waere aldaer ongeleeght
+geweest tproces voor hen tusschen die voors.
+partijen beleydt ende vercleert tvonnisse bij hen
+daerinne gegeven nijet te willen sustineren, stellen.
+partie tegen partie ende dat visie vanden zelven
+processe, waere den voors. partijen in presentie
+oft absentie deen des anders geaccordeert geweest
+ende dach om inder voors. zaken ende materie
+van appellatien voorts te commen procederen zoo
+behooren zoude, hadde dijen naevolgende inder
+zelver zaken ende materie van appellatien zoo
+verre geprocedeert geweest alsdat by appoinctem.
+van onsen voors. rade tvoors. proces van partijen"
+pardons,393.txt,2,"tant en or comme en argent comptant environ le somme
+de vingt livres de groz monnaie de flandres item
+ung petit pot dargent pesant quatres once onces
+dargent ou environ, item une couppe dargent
+pesant vingt onces dargent ou environ et estait
+laddite couppe dorce dedens et dehors, item ung
+gobelet dargent pesant six onces ou environg
+item une petite pais dalbastre enhassee en
+argent, item deux grains dor extimez chim$$$ une
+livre de groz, item un baghe o uil u avpot six
+tables et une pointe de dyamant avec trois
+grosses perles, item une autre baghe a cings
+diamans y compruis une pointe avex trois perles
+y pendant, item encoires deux petites baghes
+de chine desquelles pendoit ung rubis y attachie
+item une petite croix dor laquelle il vendy a
+anvers pour ung ducat seullement, item une
+autre baghe a fachon de roze a tout ung rubis
+ou il y avoit alentour six perles, item encoires
+une perle seulle de la grosseur dun bon pors$$$
+item une gerk$$$ dargent quil vendit quatre
+escuz dor, item ung petit cornet dyvoire a deux
+boutz dargent dore, item ung canon de fil dor
+traict et$$ deux calices non beneis lesquelz
+avoient les piedz de laiton et la reste dargent
+et$$ combien que ledit suppliant ait en partie commis
+lesdit cas par paurete et indigence et p$$ maulnais
+conseil et enhort que erreulx il soit fort
+marry et desplaisant resolu et delibere
+de se abstenir de semble$$$ en lavenir et quilait
+bonne voulente de se restitucion et satisfacton$$$
+aux parties interessees a son leal povoir neantmoins
+il doubte que les officiers et gens de loy de
+notre dites ville danvers le veullens pour raison
+des ses cas traicter extraordinairement et"
+pardons,269.txt,3,"voirs. suppliant vyfthien maenden gevangen
+gelegen heeft in grooter aermoede ende
+ketmicheyt ende vreest datmen iegens hem
+criminelyck sal willen procederen als gedaen hebbenen
+iegens onse prohibicien ende placcaten gedaen
+iegens de voirs. lutheraensche secte ten zy
+dat onse gracie hem hierop verleent worde
+omme de welcke gemerct zyn langhe detencie
+van gevanckenisse ionkheyt oick dat hy de voirs.
+worden nyet gesproken noch oy$$ geloove daer toe
+gegeven of geconsenteert heeft ende als hy hem
+vont int geselscap vanden genen die de voirs.
+woorden spraken hy enwas maer oudt vierthien
+of vyffthien jaeren ende gebuerde tzelve voere
+onse voirs. verboden ende placcaten zichtent
+den welcken ende oick langen tyt daer te voeren
+de voirs. suppliant nyet en heeft der voirs.
+secte geadhereert ende daertoe en heeft noynt
+in gheen andere geselscip geweest daer eenige
+difficulteyten gedebateert zyn geweest iegens
+onse heylighen kersten gelove dan zoe voirs. is
+hy ons oetmoedelyck gebeden heeft waeromme
+zoe eest dat wy desen aengesien ende hierop
+tadvis eerst van onsen marcgrave van antwerpen
+ende daerinne van onsen lieven ende ghetruwen
+den cancellier ende luden van onsen raede in brabant
+de welcke hemluden op tgene des voirs. es
+hebben duechdelick doen informeren by onsen procureur
+generael van brabant den voirs. dierick penninck
+genegen wesende tot zynder bede ende suplicatie
+ende willende hem in desen gracie ende
+genade prefereren voer rigeur ende strancheyt
+van justicien hebben inden gevalle als boven
+by deliberatie van onse zeerelieve ende beminde"
+pardons,014.txt,7,"maer by alzoe zyn lyff oft eenige van zyne goeden nyet geconfisceert zijnde
+daeromme gevangen gearresteert becommert oft beleth waeren dat zy die
+seten ende stellen oft doen setten ende stellen tersont ende zonder vertiech tot
+geheele ende volcommen delivrancie nyet tegenstaende dat tvoirs. feyt nyet
+en is verjaert ende onsen ordinancien dyen aengaende gemarckt de wy den
+suppliant mits der $$$ selfven vanden ongevalle nyet en willen te $$$
+maer hebben deseelve desen aengaende gederogeert en derogeren bij desen
+want ons alzoe gelieft ende ten eynde dat dit goet vast ende
+gestadich blyve tot eeuwigen daghen zoe hebben wy onsen zegel
+hier aen doen hanghen behoudemick in andere dingen onsen recht
+ende eenen yegelycken tzyne in aleen gegeven in onse stadt
+van bruessele inde maent van septembris int jaer ons heeren
+duysent vyffhondert ende vyffenvyftich van onsen keysers
+txxxvje ende van onsen rycke van castillien ende anderen $$$
+txle op de plycke stont gescreven by den keyser in zynen
+raide ende onderteeckent facuwez visa recepta
+gecollacionaert ende bevonden accorderende
+met zijnen originaele by my
+n facuwez"
+pardons,039.txt,4,"behoiren zal zy by onsen drossaet van brabant ende alle andere
+onsen ende onser vassalen oft smael$$ heeren rechteren
+iusticieren ende officieren ons voirs. lants van brabant
+tegenwoirdich ende toecommende huere stedehouderen ende een
+iegelyck van hen besundere zoe hem toebehoiren zal doen
+laten ende gedoogen den voirnoemde jan olyviers suppliant van dese
+onse gratie remissie quytscheldinge ende pardoen ende
+van allen allen de inhouden van desen inder vuegen ende
+manieren voertverhaelt rustelyck vredelyck volcommelyck ende eeuwelyck
+genyeten ende gebruycken sonder hem te doene noch te laeten
+geschieden nu noch in toecommende tyden aen lyff noch aen goet
+eenich hinder letsel oft moyennisse ter contrarien maer by
+alsoo zyn lyff of eenige van zynen goeden nyet geconfisqueert
+daeromme gevangen gearresteert becommeert oft beledt waeren
+dat zy die stellen ende doen stellen terstont ende sonder vertreck
+tot geheelder slakinge ende delivrance want ons alsoe
+gelieft ende ten eynde dat dit goet vast ende gestadich
+blyve tot eeuwyghen daigen soe hebben wy onsen zegele
+hier aen doen hangen behoudelyck in anderen saicken onsen
+rechte ende eenen iegelyck tzyne in allen gegeven in onsen
+stadt van bruessele inde maent van april duysent
+vyffhondert twe ende tsestich van onsen rycken van
+spaengnen ende sicillien tvije ende van naples
+tixe op de plycke stont gescreven by den
+coninck ende onderteekent $ de perre visa
+recepta
+gecollotioneert ende bevonden taccorderen
+met zynen originale by my
+$$$"
+pardons,377.txt,4,"eynde dat dit goet vast ende gestadich blyue tot eewigen dagen wy
+hebben den zegel dair of wy tot nv toe gebruyct hebben hier aen doen
+hangen behaluen in anderen saken ons rechts ende eene nyegelyck zyn
+recht in allen segenen in onsen legger tot br$$en inde maent van
+julio int jaer ons heeren duysent vyfhondert ende viue ende van onsen rycke
+dyerste aldus ondergescreuen bu byden coninck ende geteykent hane$$ $
+ende noch visa
+$$$ collatie van $$ copie is gedaen ende
+bevonden $$dende metten originale
+by my"
+pardons,252.txt,2,"siende des suppliants bruedere heeft vanden suppliant zyn voirs.
+mes wederomme genommen ende zyn iegens malcanderen
+strybarich geworden zoedat de voirs. keldermans is
+geloopen in dmes vanden bruedere des suppliants ende
+tselve gedaen is die bruedere des suppliants ter aerden
+ende onder den voirs. keldermans gevallen ende van hem
+gequetst dwelck die suppliant siende ende syn bloet
+ende bruederkycke nature nyet kunnende bedwingen
+is commen geloopen tot byden voirs. keldermans hebbende
+syn brootmes uuytgetrocken ende maniere makende
+om den selven te willen stekene ten eynde dat hy zynen
+voirs. bruedere zoude laten gaen maer en heeft
+nyet gesteken te meer mits dat hy gehouden wordde
+by eenen genaempt merck daems ende wordde by
+aventuren uuyt dien de selve bruedere des suppliants
+verlost eensdeels vanden voirs. keldermans zoe dat
+de selve keldermans ten eynde onderlach ende ontfingen
+van malcanderen eenege quetsuren ende daer nae
+werden de selve partyen by den suppliant ende andere
+finalyck van malcanderen gesceyden ende dat gedaen
+is bevonden dat des suppliants broedere hadde omtrent
+drye quetsuren ende de voirs. keldermans vyfve
+daeraff de principaelste was den voirs. steeck die hy
+ontfinck loopende int voirs. mes daer aff de selve
+gommaer bynnen den derden daghe is afflivich geworden
+ende hoe wel de voirs. suppliant noeyt egeene questie
+noch different tegen den selven keldermans en heeft
+gehadt maer hebben altyt onderlinghe groote
+vrientscap gehadt ende dat hy oyck den selven keldermans
+egeenssins en heeft gequetst jae dat meer is al eer
+de suppliant by den voirs. gevecht is gecommen zoe hadde
+de voirs. keldermans den voirs. dootsteck ontfangen
+ende dat hy suppliant hem der saken anderssins nyet en
+heeft onderwonden dan ten besten om partyen te verlyckene
+ende zynen voirs. bruedere te bescuddene ter causen
+vanden welcken hy soude meynen tegen god iusticie
+noch ons nyet mesdaen te hebbene ende sustineert aen den
+vrienden ende maghen des voirs. keldermans egeenssins
+gehouden te zyne beduchtende nochtans trigueur van
+iusticien ende om zyn ambacht zonder ontsich van gevangen"
+pardons,205.txt,7,"van desen onsen tegewoirdiger gracien remissien ende pardoenen
+ende van alle den inhouden van desen inder vuegen
+ende manieren voir verhaelt rustelic vredelic volcomelic
+ende eewelic genyeten ende gebruycken / sonder
+hen te doene noch te laten geschieden nu noch in
+toecomende tyden eenigen hinder letssel oft moeyenisse
+aen live noch aen goede ter qontrarien / maer indien
+huerliedern liven oft eenige van huenner goeden daer om
+gearresteert oft becommert waren / dat zy die stellen
+ende stellen oft doen setten ende stellen / tot geheelder
+ende volcomender delivrancie / terstont ende zonder vertreck /
+want ons alsoe gelieft / ende ten eynde
+dat dit vast ende gestadich zy ende blive tot
+ewigen dagen hebben wy onsen zeghel hier
+aen doen hangen / behoudelyc ons in anderen
+saken onsen rechte ende eenen iegelycken
+dessyns in allen / gegeven in onser stat van
+bruessel inde maent van oeghst int jaer ons heeren
+duysent vyfhondert dryentwintich / ende van
+onsen rycken te wetene vanden roomschen etc. tvyfste
+ende van spaengien ende allen den anderen tachste /
+aldus stont gescreven boven opte plycke. byden
+keyser ende geteekent proefft / ende noch visa"
+pardons,166.txt,2,"bossche mercgraeve ons lants van ryen ende voerts
+allen anderen onsen ende der $$$ he$$ richteren
+insticieren officieren ende dieneren ons voers. lants
+van brabant nu zynde ende naemaels wesende dat zy
+den voers. janne gramay van deser onser tegenwoirdigen
+gren$ veranderingen ende commutatien inder vuegen
+ende manieren voers. doen ende laten genyeten ende
+gebruycken sonder hem te doenen noch te laten gescieden
+nu oft in toecomende ende enich hinder stoot oft letsel
+ter contrarien want ons alsoo gelieft ende $$
+torconden hebben wy onsen zegel hier aen doen hanghen
+$egenen in onser stadt van gendt elf dagen in
+meye int jaer ons heeren duysent vyfhondert twee
+ende twintich ende van onsen rycken te wetene
+vanden roomschen ende van hongryen tderde ende
+vanden spaanschen ende alle andere tzevenste $
+aldus stont gescrevenen boven opte plycke $nden rey$r
+ende geteekent $oote
+gecollo$$eert ende bevonden $corderen
+metten originale"
+pardons,271.txt,3,"onverbeurden goeden indien hy eenige onder ons heeft
+gelyck ende in alder manieren zoe hy was voer de toecompste
+vanden voirs. feyte imponerende hier op een eeuwich
+geswych onsen procureur general in brabant ende allen anderen
+onsen iusticieren ende officieren wie zy zijn satisfactie
+ende beternisse ierts ende voeral gedaen der partie
+geinteresseerde indien die noch nyet gedaen en zijn ende
+eenige daertoe staet civilyck alleenlick behoudelyck
+dat de voirs. suppliant gehouden zal zyn tvoirs. tfeyt tegen
+ons te beteren civilick nae gelegentheyt vander saken
+ende faculteyt van zynen goeden met oick te betalenen
+de costen van iusticien hieromme alreede gedaen ende te
+doene allet ter taxatien ende moderatien van onsen
+lieven ende getruwen den cancellier ende luden van
+onsen raede in brabant die wy daertoe gecommitteert
+hebben ende committeren by desen ontbieden dairom
+ende bevelen den zelven onsen cancellier ende raedsluden dat
+voer hen geroepen die ghene die dairom behoiren geroepen
+te zyne zy procederen wel ende duegdelick ter verificatie
+ende interinemente van desen ende totter taxatie en moderancie vander
+voirs. amende ende costen alzoe zy sullen bevinden
+behoirende dwelck internemente de voirs. suppliant
+gehouden sal zyn te verzueckene ende hem in persoone
+te p$$teren presenteren? in onsen voirs. raede binnen eenen iaere
+naestcomende opde peyne van te verbuerende deffect
+van desen ende dat gedaen ende de zelve civile
+boete ende costen van iusticien getaxeert ende
+betaelt zynde in handen vanden genen dien dat behoiren
+sal zy onse voirs. procureur generael in brabant ende alle
+andere onse rechteren iusticieren officieren ende ondersaten
+iegewoirige et toecommende dien dat aengaen zal mogen
+huere stedehouderen ende een yegelick van hen bezundere
+zoe hem toebehoiren sal doen laten ende gedoogen
+den voirs. suppliant van deser onser iegewoirdiger gracien
+#sy hieraf veranrword
+byden ontfangerre vanden
+exploiten"
+pardons,076.txt,3,"gene van onsen ontfangers diet behoiren zal ende die daeraf gehouden
+wordt rekeninghe ende reliqua te doene tonsen behoeve zy onse
+procureur general aldaer ende allen anderen onsen rechteren iusticieren
+officieren ende ondersaten dien dit aengaen zal mogen hueren
+stedehouderen ende eenen yegelycken hemlieden doen laten ende gedoogen
+den voirs. supplt van deser tegenwoirdiger gracie quytsceldinge
+ende remissie ende van allen inhouden van desen rustelyc vredelic
+vulcomelyc ende euwelyc genyeten ende gebruycken sonder hem
+te doene oft laten geschien in lyve noch in goeden eenich hinder
+letsel oft moyenisse ter contrarien maer maer by alsoe zyn lyf
+oft eenige van zynen goeden daeromme gevangen gearresteert
+belet oft becommert waeren dat zy die terstont ende zonder vertreck
+stellen oft doen stellen tot geheelder ende volcommender delivrancie
+want ons alsoe gelieft ende ten eynde dat dit goedt
+vanst ende gestadich blyve tot eeuwigen dagen soe hebben
+wy onsen zegel hieraen doen hangen behalven in anderen
+dingen onser rechte ende eenen yegelyck den zynen in allen
+gegeven in onser stadt van bruessele onder den zegel
+daervan de keysere mijnen heeren ende grootvadere ende wy
+geuseert hebben geduerende den tyt van onser onbeiaerthede
+op den goeden vrydach inde maendt van aprile int jaer
+onsheeren duisent vyfhondert ende zesthiene ende van onsen
+rycke tweeste aldus stont gescreven onder op die plycke
+byden coninck in zynen rede ende geteykent momboir l
+gecollacionneert ende bevonden
+accorderen metten originale by
+my
+xxx handtekening"
+pardons,205.txt,4,"ende den voirs. janne de coster op zynen slincken arm
+ende opte rechte zyde van zynen hoode sonder dat
+alnoch de selve michiel ende jan mes trocken oft
+hen ter weeren stelden en hen sonder hen alnoch
+te onderwinden vanden gevechte tusschen den voirs.
+vroen hunnen brueder ende den voirs. hennen de
+vueghelerre / maer de voirs. wylen jacop nyet
+cesserende / heeft ten lesten de voirs. michiele
+innegevaren hem grypende metter mouwen dwelck
+ziende de voirs. jan de coster vreesende dat hy
+den voirs. michiel zynen brueder vermoerden zoude
+heeft zyn mes getrocken ende den voirs. jacoppe
+gegeven eenen slach int hoot daer mede hy den
+voirs. michiele heeft laten gaen / bynnen welcken
+middelen tyde de voirs. vroen hem verweerende
+tegen den voirs. hennen de vueghelerre hadde gebroken
+zyn voirs. javelyne ende zynde zonder stock
+oft mes in handen vanden selven hennen
+heeft geroepen / en sal my nyemant comen
+helpen / dwelc hoirende de voirs. jan zyn
+broeder dat de voirs. vroen in sulcken laste
+was / is hem te hulpen gelopen latende den
+voirs jacop ende michiele by een ende gaf
+den voirs. hennen om eenen slach int hoot daer af
+de selve hennen gelyc de supplianten hopen byder
+gracien goids egheen noot en heeft vanden live /
+maer de voirs. michiel by toedoene vanden
+voirs. jannen zynen broeder ontlost zynde vuyt
+handen vanden voirs. jacoppe de voeghelerre heeft
+hem tegen den selven jacoppe ter weere gestelt
+ende hem insgelycx gequetst in zyn hoot /"
+pardons,322.txt,3,"en brabant que commectons a ce ausquelz mandons que
+appellez pardenant eulx ceulx qui pour ce feront a
+appeller ilz procedent bien et deuement a la verifficacion
+et interinement de cesdites et presentes selon leur forme et teneur
+et a la taxacion de ladite amende civille et despens de
+justice lequel interinement ledit suppliant sera tenu requerir endedans
+ung au prouchainement venant a paine de perdre leffect
+dicelles et ce fait et icelle amende paye es mains de
+celluy de noz receveurs quil appertiendra lequel sera
+tenu en faire recepte et rendre compte et reliqua a notre
+prouffit avec les autres deniers de la recepte et lesdits
+despens de justice payez comme dict est ilz et tous autres
+nos justiciers et officiers cui ce regardera faicent seuffrent
+et laissent ledit suppliant joir et user de notre presente
+grace remission et pardon plainement et paisiblement
+sans luy faire mettre ou donner ne souffrir estre
+fait mis ou donne aucun destourbier ou empeschement au
+contraire ains se son corps feust prins detenu ou
+empeschie le mectent on faicent mettre tantost et sans
+delay a plaine et entiere delivrance car ainsy nous
+plaist il et affin que ce soit chose ferme et estable
+a tousjours nous avons fait mettre notre seel a ces presentes
+saulf en autres choses notre droit et lautruy en touttes
+donne en notre ville de bruxelles ou mois doctobre lan
+de grace mil cincq cens trente neuf de notre empire
+le xxme et de noz regnes de castille et autres le
+xxiiiie ainsy estoit escript sur la plicque par
+lempereur en son conseil et signe verreyken visa regestrata
+collation est faicte et concorde a son
+original par par moy"
+pardons,363.txt,5,"ende gebruycken sonder hem te doen noch te laten
+geschien nu noch in toecomende tyde in lyve noch in goeden
+eenich hinder letsel oft moeyenisse ter contrarien maer indien
+zyn lyff of eenige van zyn ongeconfisqueerde goeden waeren
+daeromme gevangen becommert oft gearresteert dat zy
+die terstont stellen oft doen stellen tot vulcommen slakinge
+ende delivrancie want ons alsoe gelieft ende ten eynde dat
+dit goet vast ende gestadich blyve tot eeuwigen dagen
+soe hebben wy onsen zegel hieraen doen hangen behoudelyck
+in anderen zaken ons recht ende eenyegelyck tzyne in allen
+gegeven in onser stadt van bruessele inde maent van
+april int jaer ons heeren duysent vyffhondert ende dryenveertich
+voer paesschen van onsen keyserrycke txxve ende van onsen
+rycke van castillien ende anderen txxixe aldus gescreven
+opte plycke byden keyser in zynen rade ende
+onderteekent de zoete visa recepta
+gecollacioneert ende bevonden accorderende
+met zynen originale by my
+jacuwez"
+pardons,287.txt,4,"## sy hieraf verantwordt
+byden ontfanger- vanden
 exploiten"
-"den voirn. suppliant die niet en sochte dan in peyse ende vrede te levene
-injurierende mit quade woorden, als voirs. es, heeft den
-selven suppliant te vyf oft zesse reysen op zyn borst gestooten
-zeggende zydi een man weert u, dwelck de voirn. suppliant
-te dier tyt verdroech, naden welcken die voirn. adriaen
-pietersz noch niet te vreden zynde, ende in syn quaetheyt
-ende wreetheyt tegen den voirs. suppliant persevererende,
-ende es des woensdacichs tsavonts daernae wederom
-gecommen totten selven suppliant hem wesende oic voir syn huys
-ende heeft hem aen ende op geseit, dat hy zyn pert dwelck
-opter straten weyden ghinck soude gequetst hebben,
-dwelck men alzoe niet bevinden en zal, in zulcker
-voegen dat zy underlinge groote woerden hadden ende
-es de voirs. adriaen pieterss den voirn. suppliant
-aen getreden, zoe dat hy hem ter weere stelde tegen den
-selven adriaen, nemende eenen pickel van eender wasch-
-banck ende dair mit slaende naeden voirs. adriaen
-maer de selve adriaen aggresseerde ende quam den
-voerscr. suppliant soe by inder maten dat hy bedwongen
-was te trecken een zyn brootmes, want hy anders
-geen wapen over hem en hadde, ende stack daermede
-den selven adriaen pietersz in zynen buyck, vanden
-welcke steke hy zekeren tyt daer nae van levende
-live ter doot gecomen es. ter causen van welcken
-ongevalle ende dootslage, dwelck den voirn. suppliant
-die een arm scamel man es, zeer leet is, hoe wel
-dat hy zedert heeft moeten composeren met onsen
-schouthet vanden bossche janne heim ende den schouthet
-van hilverenbeke, ende daer voeren moeten geven wel
-vyftich guldens oft daer omtrent, nochtans en soude de
-selve suppliant hem hem des niet dorren betrouwen noch hem
-vinden bynnen onsen lande van brabant duchtende ende vreesende
-strangheyt van justicien maer hem eewelic vanden
-selven moeten absenteren ende gaen dolen in anderen"
-"$$ontbieden ende bevelen dat voor hen lueden geroepen degene die daertoe
-behoiren geroepen te syn, sij wel ende deugdelyck procederen ter verificacien
-ende interinement van desen, welck interinement hy suppl gehouden
-sal syn aldaer te versuecken binnen sesse maenden naer date van
-desen, opde verbeurte van te verliesen d'effect der selver, ende dat
-gedaen ende de voorscreven costen van justicien getaxeert ende betaelt synde
-in onsen voorscreven raedt ende procureur generael, drossaert van brabant,
-meyer van loven, amman van bruessele, schoutetten van antwerpen
-ende vande bossche ende alle andere onse ende onser vassalen ende smaelre heeren
-rechteren, justicieren ende officieren, dat sy ende eenygelycken van hen den voorscreven
-suppliant doen laeten ende gedoogen van onser tegenwoordiger gracie ende
-quytschelding indervuegen ende manieren boven verhaelt
-peyselyck ende vredelyck genyeten ende gebruycken, sonder hem nu noch
-toecommenden tyde daer inne te doen oft te laeten geschieden
-eenich hinder, stoot oft letsel ter contrarien. maer indyen
-syn lyff oft eenige eenige van sijne ongeconfisqueerde goeden hieromme
-waeren becommert, gepraempt oft gearresteert, dat sy die
-terstont setten ende stellen tot volcommende delivrancie, want ons
-alsoo gelieft, ende des t'oirconde hebben wy onsen segel hier aen doen
-hangen. gegeven in onse stadt van brussele den vyffden april
-xvjc vierentwintich. onder opde plijcke stont gescreven aldus
-byden coninck ende was onderteekent a defrey ende was gesegelt
-met eenen groenen wassen segele vuyt hangende in groene zyde snoeren"
-"mal fait eust par conseil de ses parens et amis demourans a
+pardons,131.txt,1,"philips bijder gracien goidts coninck van
+castillien, van arragon, van leon etc. allen den ghenen
+die dese brieven sullen sien oft hooren lesen saluyt, doen
+te wetene dat wij ontfangen hebben die supplicatie van
+dionijs corbeel sone antheunis woonende binnen die prochie
+van campenhoudt, inhoudende hoe dat hij den xxjen januarij
+sesthienhondert vierentwintich op een sondaege savonts
+vergeselschapt wesende met hendrick van beckers ende
+willem cool is gecommen ten huijse van gilis de smeth
+brouwer woonende omtrent die plaetse tot campenhoudt
+voorseijt, alwaer sij vonden jacques t'serghijsels met sijne
+broeders willem ende steven ende jan puttemans, soo onder
+malckanderen drinckende, wesende halff bij drancke,
+t'saemen int spelen geraeckt met hutssen om sesse stuijveren
+insettende den selven de beckere twee drij stuijvers penningen
+ende den suppliant een stuck van xxvj stuijvers, ende
+den voorgenoempden jacques t'sergijsels doende halff metten
+voorseijden de beckere, is gecommen soo het scheen dat den
+suppliant soude verloren hebben die nochtans sustineerde
+ter contrarien, soo inder vuegen dat hij suppliant het gelt
+dwelck opde taefel was liggende tot hemwaerts trock
+ende den voorseijden de beckere tselve wederheijsschende
+sijn groote woorden gereesen soo dat sy malckanderen hebben
+heeten liegende gaff den voorseijden de beckere aenden
+suppliant twee vuijtslaegen soo dat hij suppliant ge-
+nootsaeckt was om hem te defenderen, sijnen opsteker te
+trecken, dwelck siende den voors jaecques t'serghijsels is"
+pardons,408.txt,2,"aff ende met dien de voirs. jan haestelyck opstaende heeft
+zyn eetmes getrocken houdende tselve aens inde hant ende staende
+voer den suppliant heeft hem ghedreycht te willen steken om dwelck te
+eviteren de suppliant is achterweerts ghedeyst ende besorgende dat de
+voirs. jan hem soude innaderen ende steken heeft hy suppliant om
+syn lyf te salveren naeden voirs. janne ghesteken ende hem in syn hooft
+gequest ende twee wonden ende een scraemken gegeven zoe dat hy
+sekeren tyt daernae van levende lyve ter doot is gecommen tot
+grooten leet wesen vanden suppliant die daerom vreesende rigeur van
+justicien nyet en zoude in desen onsen lande van brabant derren
+hanteren noch converseren maer zoude elders in vreempde landen
+in groote miserie moeten leven ten waere dat onse gratie ende
+genade hem hierop worde geextendeert ende verleent ons daerom
+oitmoedelyck biddende soe eest dat wy desen aengesien geneycht
+wesende ter beden des voirs. suppliants willende hem in dit stuck prefereren
+gratie ende misericordie voer strangheyt ende rigeur van rechte hebben
+denselven suppliant inden gevalle als boven quytgescouden ende
+vergeven, schelden quyte ende vergeven vuyt sunderlinger gratien by
+desen onsen brieve tfeyt ende ongeval boven geruert mitsgaders alle
+offensie ende bruecke corporelle ende criminelle daer inne hy hem
+overmits ende vuyt saken van tghene des voirs. is tegen ons onse
+hoecheyt ende justicie ennichssins mach hebben ontgaen ende mesdragen
+ende hebben hem dien aengaende wedergestelt ende gerestitueert stellen
+weder ende restitueren tot zynen goeden name fame ende gheruchte
+in onsen voirs. lande van brabant ede allen anderen onsen landen
+ende heerlicheyden ende tot synen onverbeurden goeden indyen hy
+eenyghe onder ons heeft gelyck ende in alder manieren zoe hy was
+voer die toecompste vanden voirs. feyte imponerende hier op
+een eeuwich gheswych onsen procureur generael in brabant ende allen
+anderen onsen justicieren ende officieren wy zy zyn satisfactie
+ende beternisse ierst ende voer al gedaen der partie geinteresseerde
+indien die noch nyet gedaen en zy ende ennighe daer toe stae
+civilyck alleenlyck behoudelyck alleenlyck dat de voirs.
+suppliant gehouden sal syn tvoirs. feyt tegen ons te beteren civilick"
+pardons,155.txt,5,"aldus stont gescreven onder opt plycke byden keyser in
+zynen raide ende geteekent haneton ende noch visa $
+geloationeert ende bevonden concorderende
+metten originale by my"
+pardons,053.txt,4,"et de naples le xvme sur le plicque estoit escript
+par le roy en son conseil soubz signe de lange visa
+* premier
+** selon laquelle ainsy que le
+*** entendt
+**** $$$"
+pardons,012.txt,2,"mal fait eust par conseil de ses parens et amis demourans a
 arras envoye a lostelerie de la teste dor en ceste nostre ville
 de bruxcelles en argent monnoye la valeur dudit plat dargent
 pour le delivrer audit sieur de nassouw ce que fust fait en sorte
@@ -1257,302 +2083,623 @@ qui seroit sainsi avenoit au grant esclande et deshonneur
 de ses parens et amis qui sont gens de bien et a luy sa
 totale destruction se nostre grace et misericorde ne luy est
 sur ce impartie delaquelle actendu meismement quil na
-en riens proffite dudit larrecin la dure gehynne y luy
+en riens proffite dudit larrecin la dure gehynne parluy
 soufferte comme dist est et aussi quil ne fut jamais
 actaint daucun autre vilain cas mais sest tousiours
 auparavant conduit honnestement sans reproche si comme il dit
-il nous a tres humblement supplie et requis pour ce
+il nous a treshumblement supplie et requis pour ce
 est il que nous les choses dessuses considerees audit
 jehan vanden broucke dit misco suppliant inclinans a sadite"
-"geheeten den plaetssepoel den welcken dameel velthaen hem
-heeft gevoirdert alleene te willen vuyttrecken dwelck siende de
-voirs. thomas otten vader vanden suppliante heeft vuyt gevuechte geworpen
-eenen stock oft roeye voer inden voirs. poel dwelck siende willem vanden
-velde heeft den voirs. thomas met eenen stock gesmeten tot twee
-reysen toe eens op zyn hoot ende eens op zyn handt ende die voirs. thomas
-hem stellende terdefensie heeft den voirs. willem wederom metter voirs.
-roeye die hy te voeren inden poel geworpen hadde gesmeten ende
-den voirs. willeme daermede eenen slach op zy hoot gegeven soe
-soe dat zy onderlinge strytvaer waeren dwelck siende zy suppliante
-die daerby woenachtich was ende besorgende dat de voirs. thomas huer
-vader by den voirs. willem vanden velde van zynen lyfve geevelt
-zoude mogen wordden is vuyt vaderlyck ende natuerlycke liefden derweerts
-geloopen om hueren voirs. vadere te secoureren = bijstaan hebbende zy suppliante alsdoen
-een stuck eetens ende een brootmesken in huer handt ende intloopen
-soe heeft een geheefen goert ingels huer suppliante willen houden
-dwelck siende zy suppliante heeft den selven goerde in zynen vinger
-gebeten op dat hy heur soude laten gaen by hueren vader alsoe hy
-oick dede ende wat voertsn gaende oft loopende wordde wederomme
-gehouden ende metten hoofde genomen by wylen fulgiaen van hoobroeck
-wel by dranck zynde natuerlyck soene bellens van hoobroeck seggende tot
-huer wat sal de sottinne maken ende alsoe zy suppliante geerne ontworstelt
-ende den voirs. fulgiaen ontweekenhadde soe heeft zy suppliante int
-worstelen ende turbelen den selven fulgiaen metten voirs. brootmesse
-onversiens geraect ende omtrent zynder borst gequetst daeraff hy
-corts daernae is afflivich gewordden dwelck der suppliante hertelyck leet
-is ende welck ongeval aleest alsoe dat tselve is gebeurt by quade
-fortune onversiens ende nyet vuyt voersienicheyt noch anderssins vuyt
-quaden propooste noch vermoegen gelyck oick zy suppliante noch die voirs.
-fulgiaen doer te voeren noyt differencieuse wordden noch twist en hadden
-ende om hueren vader by te staene dwelck de voirs. fulgiaen scheen te
-willen beletten ende dat oick zy suppliante de partye geinteresseerde
-gesoent ende tevreden gestelt heeft soe en soude zy suppliante die van
-hueren wettigen man heeft vier levende kinderen ende altyt tot goeden
-name ende fame gestaen heeft noyt eenich delict oft andere quaede
-feyten gecommitteert hebbende huer binnen onse voirs. lande van brabant
-nyet derren vinden vreesende rigeur van justicie ten waere dat heur
-hierop wordde versien van onse gratie ons daerom oidtmoedelyck
-biddende soe eest dat wy desen aengesien geneycht wesene ter beden
-der voirs. suppliante ende willende huer in dit stuck prefereren gratie ende
-misericordie voer strangheyt ende rigeur van rechte hebben der selver
-suppliante inden gevalle als boven geremitteert quytgeschonden ende
-vergeven remitteren quytschelden ende vergeven vuyt sunderlinger gracien
-by desen onsen brieve tfeyt ende ongeval boven geruert mitgaders
-alle offensie ende bruecke corporelle ende crimminelle daerinne zy ter
-ter causen voirscreven mit dat daeraen cleven mach tegen ons ende justicie"
-"met zynder hellebaerde
-sy her af verantwordt
-byden ontfanger vanden
-exployten"
-"doen ontslaen ende stellen tot geheelder ende volcomender delivrancie
-want onse geliefte sulcke is ende des toirconden hebben
-wy onsen zegel hier aen doen hangen gegeven in onser stat
-van ghendt opten heyligen goeden vrydach int jaer onssen heeren
-duyssent vyfhondert ende drie aldus onder gescreven op te
-plycke by mynen heere den ertshertoge ende geteykent i
-de witte ende noch visa
-gecollacioneert ende bevonden accorderent
-metten originale by my"
-"de hongrie de boheme etc pour nous regente et gouvernante en
-nosdits pays de pardeca quicte remis et pardonne quictons
-remectons et pardonnons de grace especial par cidites presentes le
-cas et homicide dessus declaire ensemble toute paine amende
-et offence corporelle et criminelle enquoy pour raison et a
-loccasion dudit cas et des circonstances il peult avoir mesprins
-et estre encouru envers nous et justice et lavons quant
-a ce remis et restitue remettons et restituons a ses bonne
-fame et rennomee en notredit pais de brabant et tous autres
-noz pays et seignouries ensemble a ses biens non confisquiez
-$$$ en y a tout ainsi selon et par la maniere quil
-estoit auparavant ledit cas advenu imposant sur ce sillence
-a notre procureur general et tous autres noz justiciers et officiers
-quesconques satisfaction toutesuoyes faite a partie interessee
-premierement et avant tout oeuvre se faite nest et elle y
-chiet civillement tant seullement pourveu que ledit suppliant
-sera tenu amender ledit cas emiers nous aussi civillement selon
-lexigence dicelluy et la faculte de ses biens. et avec ce
-paier et resfondre les mises et despens de justice saucuns
-en sont faiz a larbitraige de tauxation de nos amez et
-feaulx les chancellier et gens de notre conseil en brabant
-que commectons a ce ausquelz mandons que appellez et devant
-eulx ceulx qui pour ce feront a appeler ilz procedent bien
-et $$$ a la veriffication et intermement de cesdites
-presentes selon leur forme et teneur lequel intermement
-ledit suppliant sera tenu requerre en notredit conseil deans ung
-an apres la date de cestez sur paine destre prive
-de leffect de ces presentes. et a larbitrage et tauxation
-de ladite amende civille et despens dessusdits et ce fait et
-ladite amende civille tauxee et paies $$$ mains de celuy de
-noz reteneues quil appertiendra qui sera tenu en fere $$$ $$$
-et rendre compte et reliqua a notre prousfit avec les
-autres deniers de son entermise ilz et tous noz autres
-justiciers et officiers presens et avenir cui ce peult et pourra
-touchier et regarder leurs lieuxtenans et chacun deulx endroit soy"
-"ende te evelen van zynen lyve gelyck hy oyc alsoe te beduchtene
-is gedaen zoude hebben indyen hy byden goeden mannen aldaer
-present wesende nyet en waere belet geweest ende uuyten huyse des
-voirs. suppliant doen gaen blyvende de suppliant als doen binnen zynen
-huyse ende des achternoene ontrent twee oft drye uren naer tgene des
-voirs. es de voirnoemde suppliant zonder arch te denkene is gegaen opte merct
-van halen aldaer die voirs. willem is gecommen byden suppliant ende
-heeft hem wederom groote iniurie ende cleynicheyt opgeseyt soe dat de
-zelve willem ende de suppliant onderlinge groote woerden hadden
-deysende ende eersselende altyt den voirn. suppliant achterwaerts om
-vanden voirs. willem ontslagen ende verlaeten te zyne tot welcken tyde
-ende als die voirnoemde partien onderlinge woirden hadden is aldaer gecommen
-ongeroepen uuyten huyse van dionys diericx wylen jan thoelen dienaer
-ende stalknecht vanden voirnoemde meyer van halen hem pretenderende
-tonderwinden den voirs. differenten die deselve willem hadde tegens den
-suppliant zeggende dese oft gelycke woirden wat isser dwelck die
-suppliant aenmerckende heeft totten voirnoemde jan thoelen geseyt dese oft
-gelycke woirden jan paet van my van stonden aen daerby vuegende ic en
-hebs op u nyet noch ic en begere uwes nyet daer op de voirs. jan thoelen
-antwoirdende zeyde totten suppliant ic en vrage nae u nyet al hadde ghy
-noch eens een mes in uwe hant alsoe hy suppliant hadde zeker mes in
-zyn hant metter scheede zonder tselve oyt daer getrocken te hebbene
-seggende oyc die voirnoemde jan thoelen totten suppliant dese woirden ic soude twee
-metten cop dorven grypen invaderende ende nemende mitsdyen die selve jan
-den suppliant van stonden aen metten halse subitelyc metten halse oft
-mantel dwelc de voirs. suppliant considererend is achterwaerts
-getreden ende gedeyst ende alsoe over een hout over rugge gevallen ende de
-voirnoemde jan thoelen op hem suppliant ende deselve suppliant ende jan thoelen
-op melcanderen liggende heeft die voirs. willem robbyns alias schietlap
-met eenen blooten messe geslagen onder den hoop ende hen daer mede eenen
-slach gegeven mitswelcken slage het mes gevallen es uuyter hant
-des voernoemde willems alsoe hy in zyn hant verminct is ende heeft
-de selve willem metten voirs. slage den voirnoemde suppliant ende oyck den
-voirnoemde wylen janne geraect ende gequetst te wetene den suppliant in zynen
-rechte handt gelyck hy daermede den voirs. suppliant janne thoelen
-hadde metten boesem oft halse ende den voirnoemde jan thoelen ontrent der
-kelen naeden welcken de selve suppliant ende jan thoelen alsoe gequetst
-zynde ende zeer bloeynde zyn opgestaen ende dese willem
-considerende dat de voirs. suppliant ende jan gequetst waeren als boven
-ende dat zy zeer bloeden heeft zyn voirnoemde mes ter stont opgeraept ende
-is gaen loopen ende heeft hem fugityf gemaect van welcker quetsueren
-in oft ontrent der kelen de voirs. jan thoelen is terstont daernae
-aflivich geworden ende heeft de voirnoemde willem hem des voirs. feyts
-aengedragen gelyck hy alnoch doet ende heeft aenden suppliant voirnoemde
-feyt meteen heere gebreet ende alnoch doet van xiiii dagen te xiiii dagen
-naeden lant rechte aldaer ende aleest soe dat de voirs. suppliant"
-"bysonder zoe hem toebehoeren sal doen laten ende gedoogen
-den voirn. wouter bosschaerts suppliant van desen onsen tegewoerdiger
-gracie remissie ende pardoene ende van alden inhouden van
-desen inder voegen ende manieren voeren verhaelt rustelic
-vredelic ende volcomelic genieten ende gebruycken sonder hem
-te doen ofte laten geschien nu noch in toecomende tyden eenich
-hinder stoot letsel oft moeyenisse aen live noch aen goeden
-ter contrarien in eniger manieren maer inien zyn lyf oft
-eenige van zynen voers. onverbuerden goeden zo voers. es
-daeromme namaels gevangen gearresteert ofe becommert
-waeren dat zy die stellen ende zetten oft doen stellen ende setten
-ter stont ende zonder vertreck tot geheele ende volcomme
-delivrancie want ons alsoe gelieft ende ten eynde
-dat dit goet vast ende gestadich blyven tot eeuwigen
-dagen zoe hebben wy den zegel daer van onser
-here ende grootvader die keyser ende wy duerende den
-tyt van onsen omejaertheden gebruyckt hebben hier
-aen doen hangen behoudelycken in anderen saken ons
-recht ende eeneygelycken tzyne in allen gegeven
-in onsen voergenoemden stede van antwerpen inde maent van
-februario int jaer ons heren duysentvyfhondert ende vierthien
-aldus stont gesceven boven opte plycke by mynen
-here den prince in zynen rade / ende geteekent haneton?
-ende noch visa
-gecollationeert ende bevondeen
-accorderde metten originale
-bij my
+pardons,265.txt,5,"penningen van zynen ontfanghe zy onsen drossaet van brabant
+amman van bruessele meyere van loevene scoutheren van
+antwerpen ende vanden bossche ende alle andere onse ende
+der smaelre heeren ende van onsen vassallen rechteren justicieren
+ende officieren ons voirs. landts van brabant ieghewoirdich
+ende toecommende dien dit aengaen oft anroeren sal mogen
+huere stedehouderen ende elck van hen bysondere zoe hem
+toebehoiren sal doen laten ende gedoogen den voirn. suppliant
+van dese onse gracie quytsceldinge ende remissie met gade$
+van alden inhouden van desen inder manieren boven verclaert
+rustelyck vulcommelyck ende eeuwelyck genyeten ende
+ghebruycken sonder hem te doene oft te laten geschiene
+nu noch in toecommenden tyden in lyve noch in goede eenich
+hinder letsel oft moeyenisse ter contrarien in eenigher
+manieren maer indien zyn lyff oft eenigge van zynen onverbuerten
+goeden zyn oft worden namaels ter cause voirscreven
+becommert gearresteert gevangen oft eenichssins belet die
+stellen oft doen stellen ter stont ende sonder vertreck tot
+gheheele ende volcommen delivrancie want ons alsoe
+ghelieft ende ten eynde dat dit goet vast ende
+ghestadich zy ende blyve tot eewigen dagen zoe hebben
+wy onsen zegel hier aen doen hangen behoudelyck
+in anderen saken ons recht ende eenyeghelycken tzyne
+in allen ghegeven in onse stede van denze upten
+heyligen goeden vrydach inde maent van april int jaer
+onssenheeren duysent vyffhondert vivendertich van onsen
+keyserycke txxviie ende van onsen rycken van castillien
+ende anderen txxie aldus stont ghescreven op de plycke
+byden keyser ende gheteekent l du blioul visa
+recepta
+ghecollacionneert tegens
+doriginale brieven by my
+decock"
+pardons,409.txt,6,"en la teste que par faulte de bon pensement ou aultre inconement
+icellui pierchon de lille en termina vie par mort environ
+six ou sept jours apres. et combien que ledit suppliantsoit
+escheu en cest inconvenient a son grant deplaisir et en son
+corps deffendant. touteffoiz doubtant rigeur de justice
+ilz sest absente de noz pays et seignouries ou depuis
+cincq ans que ledit cas advint il na oze venir hanter ne
+converser, ne encoires nozeroit faire. ains luy comviendroit
+le demourant de ses jours demourer en estraingnes marches
+et contrees en grant povrete ennuy et desolacion, se
+notre misericordieuse grace ne luy estoit sur ce impartie
+de laquelle actendu ce que dist est, et que aultrement il a
+tousiours este de bonne vie et conversation, sans jaymais
+plus avoir este actaint ne convaincu daultre vilain
+cas, blasme ou reproche si comme il dist ilz nous a
+treshumblement supplie et requis, pour quoy q nous
+les choses dessusdites considerees ayans pitie et compassion
+dudit suppliant, et luy vueillans a ceste foiz grace et misericorde
+estre preferee a rigeur de justice. a icellui hubrecht
+van zante suppliant inclinans a sa humble supplication et
+mesmement a lonneur et reverence de la dolorense mort
+que notre benoist redempeur jhesuscrist a tel jour quil est
+huy souffrit a larbre de la croix pour la redemption
+de lumain linguaige, avons ou cas dessusdit par ladviz
+et deliberation de notre treschiere et tresamee fille de
+nous empereur dame et tante de nous charles, dame
+marguerite archiducesse daustrice, ducesse et contesse
+de bourgoingne ducesse douagiere de savoye regente et
+gouvernante etc, quite remis et pardonne, quittons remettons
+et pardonnons de grace especial par ces presentes le cas et hommicide"
+pardons,255.txt,1,"kaerle etc. allen den ghenen die desen onsen brieve
+zullen sien oft hoiren lesen saluyt wy hebben ontfangen
+die oetmoedighe supplicatie van ian van dryele inhoudende
+hoe dat hy tusschen twee oft drye jaeren geleden hem zynde
+ter luythaegen by onser stadt van antwerpen ende liggende
+in zyn bedde aen hem suppliant gecommen is ten geheeten
+jacques de ratte die geleent begheerde te hebben wat
+ghelts op welcke zyn begheerte hy suppliant hem leende
+vier phls philips? guldenen ende want de selve jacques egh$
+devoir en dede hem zyn ghelt weder te ghevenen soe is
+gebuert dat opden meydach lestleden hy suppliant inder
+voirs. onser stadt van antwerpen ontmoetende den voirs.
+jacques omtrent der camerstrate opden hoeck vanden on$
+straetken hem vraeghde onder andere woerden wanneer
+hy hem betaelen soude vander iiii phls guldenen die hy hem
+inder luythaegen leende in vrientscap waer op de selve
+jacques wel by dranck weesende hem suppliant met gramm$
+moede antwoerde dat hy hem nyet en woude gheven op
+welcke woerden de selve suppliant hem vraeghde waer om
+en wilde my nyet betaelen seyde daer op de selve jacq$
+myn ghelt is my met botten ende dobbelen affghewonnen
+daer teghen de selve suppliant seyde waer om segdy dat het
+zyn zoe goede luyden als ghy oft ick zyn op welcke
+woerden hy jacques den selven suppliant antwoirde daer
+liech dy aen ick ben beter dan ioncker hendrick vande$
+elst denoterende daer tegen hy inder luythagen gespeelt
+hadde ende ghy met allen uwen geslachte de welck$
+iniurieuse woerden ende andere hy suppliant hoorende die
+nyet wel en waeren te verdraghen zoe heeft hy zyn
+rapiere van scheyden getoghen ende daer mede den selve
+jacques geslaegen metten platte op zyn hooft in
+zulker vuegen dat de bonnette hem vander hooffde viel
+ende dien slach gegeven hebbende heeft hy suppliant zyn
+rapier weder in zyn scheyde gesteken ende ghinck
+zynder verden den welcken de selve jacques ter stont"
+pardons,015.txt,2,"wesende ter plaetsen daert behoirde, soe zijn zij suppliant ende wijlen doen levende adriaen metten voirscreven jan moens,claes kempe ende meer andere treckers voirscreven gegaen in de voirnoemdecroone ende daer sitten drincken sulcx dat daer weder woirdengeresen tusschen hem wijlen adriaen ende den suppliant, in demanieren dat hij adriaen totten suppliant seyde hem gevende eene
+toenaem seghende wouter noen naye maect u van hier vuyt
+desen gelage, waerop hij suppliant antwoirde ic wil
+geerne gaen waer mijn gelach betaelt het is alsoe wel
+mijn gelach alst u soeckende alsoe bij den selven wijlen adriaen
+op hem suppliant werringe$$$ ende noise om te vechten, doen
+den suppliant vele scamperhede de hij al goeder tierelijck ende
+pacientelijck verdroech, stekende voirts bij den voirscreven wijlen
+adriaen met sijnen opstekere naer hem suppliant als dat
+hij met dyen steke quetstede een oudt man geheeten willem
+nijs in zijn hant die welcke hem adriaen vraechde segh
+waerom quetst ghij mij, waerop wijlen adriaen antwoorde
+het es mij leet ic meende dien wouter van galle denoterende
+den suppliant wel geraect te hebben, ende alsoe daer een
+jonck meysen in quam soe es de voirscreven suppliant bij haer gese$$$
+dwelck ziende bij den voirscreven wijlen adriaen heeft tot hem suppliant
+geseyt staet up ghij wouter noey naeye ic wil daer sitten
+bij tmeysen daer ghij sit mit welcken hij suppliant op stont en
+liet hem daer sitten ende corte daer nae soe es die voirscreven wijlen
+adriaen bij den selven suppliant comen sitten ende heeft hem gesla$$$in zijn aensicht wel drije wers met eenen strecken leeren $$$
+van eenen degen die hij wijlen adriaen in zijn handt hadde seggende
+totten suppliant weerdt u weerdt u ghij en soudt u mij es dorren
+weeren daerop hij suppliant antwoirde slaet ghij mij
+ic en heb u nyet mesdaen, ic en wil nyet vechten of gelijcke woirde
+in substantie ende hadde alsoe geerne vanden voirscreven wijlen adriaen
+verdrach gehadt mits dat hij nyet en begeerde te vechten moch=
+=te nochtans de voirscreven adriaen hem met eenen grammen m$$$
+toegeschooten mits welcke hij suppliant oyck opschietende
+zijn alsoe tsamen worden bordelende als dat dese wijlen
+adriaen een steke genegen heeft daer af hij gestorven is"
+pardons,199.txt,3,"hebben gemoveert, soo ten tyde als hij jongman
+synde noch by syne ouders was woonende, als
+daer naer in dienst geweest sijnde vande hoochmey$
+van thienen, als bleecke by de attestatie soo vande
+schepenen van cortenaecken plaetse synder
+geboorte, als vande voornoemde hoochmeijer daer van
+sijnde, ende dat hij : als nu wesende een huyshou
+dende man met vrouw ende kinderen ende
+met sijns huijsvrouwen moedere wesende eene
+oude vrouwe die hij insgelyck den costende onder
+hout moet besorgen : geerne metter eeren
+soude door geraecken ende beneffens andere
+blyven synen cost winnen ende tselve
+nyet en derffde bestaen noch thuijs blijven,
+maer ter contrarien hier ende daer
+moeste latiteren midts t voorss. ongeluck,
+ende alles moeste laeten te nyettegaen door
+vreese van byden officier geapprehendeert ende
+in strickte gevanckenisse gestelt te
+worden tot syne totale ruine, mede van
+sijne huysvrouwe kinderkens ende van syne oude
+moedere, oirsaecke dat hij geraeden hadde
+gevonden hem te keeren tot ons, ende
+oitmoedelyck te bidden teneynde ons soude
+gelieven te prefereren gratie voor rigeur
+van justitie, ende dyenvolgends hem over tvoorschreven
+misdaet te vergunnen ende laten depescheren
+brieven van remis in behoorlycke formen, waerover
+soo ist dat wy desen aengemerckt ende tot
+dyen gesiend informatien byden officier van cumptich
+over t’gene voorss. is genomen, midtsgs
+sijn schriftelyck advijs genege wesende ter bede
+des voorss. suppliants willende hem in dit"
+pardons,294.txt,3,"ende tkint van aken hem aldaer wederomme te gemoete quamen heeft
+hy suppliant zynen mantele van hem te$$ eerden geworpen ende van
+stonden aen zynen foelle uuyt getogen ende daer mede den voirs. baltasar
+gegeven eenen houw ende wonde in zyn arm van welcken wonden
+oft quetsuere die selve balten daer op nyet achtende noch noyt dach
+daerom in huys gebleven hebbende maer daer mede gegaen int
+bordeel ende in anderen plaetsen droncken drinckende mit zomige
+vrouwe persoenen daer hy voirstyts oneerlyck mede geconverseert hadde
+ende hem anderssins nyet willende wachten is binnen den tyde van ontrent
+xiiii dagen daer nae van levende lyve ter doot gecome god wille
+zynder zielen ontfermen dwelck hem suppliant uuyt gronden zyns
+herten leet is mits den welcken zoe heeft die suppliant hem yesindert
+uuyter voirs. onsen stadt van antwerpen geabsenteert ende hem int
+heymelick opt gewydde gehouden gehadt ende en soude hem int
+oepenbaer binnen onsen voirs. stadt nyet dorren vinden noch binnen
+desen onsen lande van brabant beduchtende rigeur van justicien houden
+noch converseren allet tot zynen eeuwiger verderffenissen ende
+desolatien mit oyc in vercortingen van onsen justicien ende noch meer
+zoude indyen daerop by ons nyet en worde versien ende den suppliant
+onse gracien ende genade gedaen ons om die selve onse gracie ende oepenen
+brieven van remissien in behoirlijcker formen zeere oetmoedelyck gebeden
+hebbende soe eest dat wy desen aengesien geneycht wesende ter
+beden vanden voirs. suppliant ende willende hem in desen prefereren gracie
+ende genade voer rigueur van rechte hebben den selven suppliant inden
+gevalle als boven quytgeschonden vergeven ende geremitteert ende uuyt
+zunderlinger gracien quytschelden vergeven ende remitteren by desen onsen
+brieve tfeyt ende den dootslach hierboven geruert mitgaders alle
+offencien het zij corporelle oft criminele daerinne hy ter saecken van
+dyen tegen ons ende justicie gevallen zoude mogen zyn ende misdaen
+hebben stellende hem dyen aengaenen tot zynen goeden name fame tot
+allen zynen goeden nyet verbuert zynde op dat hy eenighe heeft
+alzoe hy was voer de toecompste vanden voirscreven manslach imponerende
+hierop een euwich zwygen ende silencie onsen procureur general ende
+allen anderen onsen rechteren justicieren ende officieren wye zy zyn
+satisfactie ende beteringe eerst ende alsvoeren gedaen der geinteresseerde
+partien indyen die noch nyet gedaen en es ende eenige toestaet
+civilyck alleenlyck behoudelyck dat die voirn. suppliant gehouden
+wordt tselve feyt tegen ons te verbeteren oyc civilyck nade gelegentheyt"
+pardons,125.txt,1,"kaerle etc doen conde allen luden nu ende namaels wesende
+dat wy ontfangen hebben die oitmoedige supplicatie van
+thomas herdewyck inhoudende hoe dat zekeren tyt geleden
+binnen dese onse stadt van bruessel hem suppl met zekeren
+geselscape van daer zy tsamen geteert hadden tsavonts
+vutgegaen zynde wandelen ende commende voor een huys
+geheeten tspoirken inde putterye bynnen de selve stadt als
+tvoirs. geselscap neder geseten was op een sitten spelende
+op instrument van muysycke hem suppl daer omtrent
+oick op ende neder gaende es van boven neerweerts commen
+loopende eenen genoempt renen dysdonck den welcken de suppl
+metten boesem heeft genomen vragende wye es dese veynt
+daer op een vanden geselscap zeyde hy heeft noch eens hier
+geweest ende de voirs. renen zeyde in effecte wat hebt
+ghy daermded te doene waerop heeft de suppl geantweert
+in effecte zyt ghy zoe groote meester dat ghy nyet spreken"
+pardons,061.txt,5,"zy die stellen ende setten oft doen stellen ende setten
+terstont ende zonder vertreck tot geheele en volcoome deliverancie
+want ons alsoe gelieft ende ten eynde dat dit goet
+vast ende gestadich blyven tot eeuwigen dagen soe hebben
+wy den zegel daervan onse heere ende grootvader die
+$$ ende wy duerende den tyt van onser ombejaertheden
+gebruyckt hebben hier aen doen hangen behoudelycken
+in anderen saecken ons recht en eenyegelycken tzynen
+in allen gegeven in onsen voirnoemdestat van antwerpen
+in de maent van februario int jaer onsser heeren duysent
+vyfhondert ende veerthiene . aldus stont gescreven
+boven opte plycke by mijnen heere den prince in
+zynen rade ende geteekent haneton ende noch
+visa
+gecollationeert ende bevonden accorderen
+metten originalen by my
 xxx handtekening"
-"drossart de brabant este seisy et constitue
-prisonnier en ceste ville, ou quil est pourle present
-encoirs detenu parquoy supplie tres humblement quil
-plaise a v s depescher ?nos lettres patentes de
-remission a ce servante pour il est il que
-nous ces choses susdictes considerees audict suppliant
-inclinans a sadicte requeste et luy veu vueillans en
-ce preferer grace et misericorde en rigeur de
-justice avons aue cas susdict quicte remis et pardonne
-quictons remetons et pardonnons de grace especialle
-par cestes le cas et homicide dessusddict avecq
-toute pame et amende corporelle et criminelle
-suquoi par cause et occasion diceluy cas le atois
-peult avoir mesprins ou estre encouru envers
-nous et justice et lanons quant ce restituer et
-restitons par ceste en la bonne fame et renomee
-en notredict pays de brabant et oultremeuze et par
-tous ailleurs a ces biens non onfisquez saulcuns en y a
-ainsy quil estoit avant ladvenue dudit cas imposant
-sur ce silence perpetuelle de nostre chier et feal
-procureur general en brabant et a nostre drossart de
-brabant et a tous aultres noz justiciers et officiers
-et aussy a ceulx de noz vassaulx satisfaction
-peallablement et a ??? toute oeuvre faict a la partie
-interessee se faict nest et elle y chiet civillement tant
-seullement pourvu que ledict suppliant sera tenue d’amender
-ledict cas envers nous et justice civillement selon
-lexigence de cas et la faculte de ces biens et
-aussi de payer ces fraict et mises de justice le tout
-a larbitraige et tauxation de noz aimez et feaulx les
-chancellier et gens de notre conseil en brabant que
-commectons a ce simandons er comandons a nosdict
-conseiller et gens de notredict conseil que appelez ceulx
-qui pour ce feront a appller ilz procedent bien et
-duemrnt a la verification et internnent de ces presentes
-et a larbitrage et tauxation de ladicte amende fraictz
-et mises de justice ainsi quil appertiendra lequel internement
-ledict suppliant suppliant serat tenu de requerir et soy par toutes
-en personne en notredict conseil endedans six mois
-prochain venants et ce faict et ladicte amende c??le
-fraictz et mises de justice tauxer anoderez et payez
-la et ainsi quil appertiendra ilz et tans aultres
-noz justiciers et officiers et aussy ceux de noz
-vasseaux facent seueffrent et laissent ledict suppliant et de
-notre presente grace remission et pardon selon et en
-forme et mabiere que dict est paisiblement plau ? en"
-"vlaenderen ende dandere in brabant dairaf hy heeft verworven
-remissie soe heeft hy hem hier om geabsenteert ende en soude
-hem nyet dorren houden binnen onsen lande van brabant
-maer vuyten selven moeten bliven, soe verre onse gracie
-ende genade hem hierop nyet verleent ende gedeylt en
-worde alsoe hy seeght ons$$ omme die selve zeere
-oitmoedelick biddende soe eest dat wy de saken
-voirscreven overgemerckt denselven henricke de wolf
-suppliant genegen wesende tot zynder bede ende supplicatien
-ende willende hem in dit stuck gracie ende genade
-prefereren voer strangheyt van justicien hebben inden
-gevalle als boven vergeven quytgeschonden ende geremitteeert
-vergeven schelden quyte ende remitteren uuyt zonderlinge
-gracie mits desen onsen brieve tfeyt ende dootslach
-boven verclaert mitgaders alle peyne ende bruecke
-corporel ende criminele dair inne hy ter causen
-van dien met datter aencleeft tegen ons ende justitie
-mesdaen ende mesbruyct mach hebben, ende hebben
-hem als te desen wedergestelt ende gerestitueert
-stellen weder ende restitueren mits desen onsen
-voirs. brieve tot zynder goede fame naeme ende geruchte
-in onsen voirs. lande ende hertochdomme van brabant
-ende allen anderen onsen landen ende heerlicheyden
-ende tot zynen onverbuerden goeden indien hyrre eenige
-heeft gelyck ende in alder manierten als hy was voere"
-"wy onsen zegel hieraen doen hangen behoudelyck in anderen
-dingen onsen rechteren ende eenyegelyck anderen dessyns gegeven
-in onser stadt van brussele opden goeden vrydach in’t jaer
-ons heeren xvi c ende xxie onder op de plycke stont geschreven
-aldus byde eertshertoghen onderteekent steenhuyse ende was
-gesegelt met een groenen wasschen segele uuythangende
-in groene zyde snoeren"
-"remissie mertens de cleermaker
-kaerle etc. doe te wetene allen iegewoirdigen ende toecomende
-dat wy ontfangen hebben die oitmoedige supplicatie van merten
-de cleermaker jans zoene arm scamel man belast met huysvrouwe
-ende kinderen ingeseten der voigdien ende vryheyt van molle binnen
-onsen lande van brabant inhoudende hoe dat hy op zekeren dach
-inde maent van junio int jaer xv c ende xlii de voirs. suppliant ende
-wylen merten mertens met zeker ander geselscap hebben sitten
-drincken in zekere taverne gestaen tot desschele by de kercke
-aldair men gewoenlyck is bier te vercoopene ende aldair zynde
-zyn tusschen den suppliant ende den voirs. wylen merten mertens
-zekere twistige ende injurieuse woirden geresen ter causen
-van eenen gelage dwelck de selve merten aldaer verdroncken
-hadde ende schuldich was bleven gedragende twee blancken ende
-seyde die suppliant totten voirs. wylen merten dat hy zyn gelach
-opleggen ende betalen zoude oft dyer gelycke woirden ende
-hoewel die suppliant den voirs. merten hiermede nyet messoegt
-noch te cort gedaen en hadde soe ghaff nochtans de selve merten
-hieromme den suppliant groote injurieuse woirden hem supplint onder
-dandere heetende zyn moeder ende oude moeder hyen ende dat arger
-is trock met dien de selve wylen merten zyn mess wesende een
-pasmess slaende oft stekende dair mede in evelen ende fellen
-moede naeden suppliant dwelck ziende de suppliant ende beduchtende
-byden voirs. merten verrascht te wordden heeft in deffensie
-van zynen lyve oick zyn mes getrocken ende den selven
-merten dair mede geraeckt ende eenen steeck gegeven omtrent zyn slincker
-schouwer van welcken steeck oft quetsure de voirs. merten is
-binnen cortten dagen daernae des werelt overleden ende hoe
-wel tvoirs. feyt onnoselyck ende in deffensie van zynen lyve is
-gebeurt ende dat oick hy suppliant der partie geinterresseerde
-daeraff satisfactio ende beternisse heeft gedaen soe en soude
-nochtans hy suppliant die altyt gestaen heeft tot goeden name ende
-fame noeyt ennich ander quaet feyt oft delict geperpetreert
-hebbende binnen onse voirs. lande van brabant nyet derren comen
-hanteren noch converseren maer soude elders in vreempde landen
-moeten gaen doelen ende in grooter armoede ende miserie leven
-ten ware dat onse gratie ende genade hem hierop wordde
-geextendeert ende verleent ons dairom oidtmoedelyck biddende
-soe eest dat wy desen aengesien geneyght wesende ter"
-"# sy hieraf verantwordt
+pardons,009.txt,1,"kaerle etc doen te wetene allen jegewordigh ende toecommende dat wij ontfangen
+hebben die oitmoedige suplicatie van andries swaenen woenenden bynnen dese
+stadt van diest inhoudende hoe dat hem supliant noch ongehouwt wesende
+ende sonder fact? gesproken altijts eerlyck van leven geweest zynde als een
+jonck man toebehoirt ende met hem eenen thielman onbegrepen
+zyns toenaems alsdaen woenachtich binnen st jacops gasthuys bynnen
+der voirsegde stadt op heylichs cruysdach lestleden inde nacht te twelff
+uren te gemoete gecomen zijnde opder straeten der selver stadt wylen
+micheau bonnet vuyt bourgondien geboren geassocieert met eenen
+anderen den supliant onbekent zijn malcanderen opt lyff geloopen
+waer duer zyluden tselven ?yffelen woerden gecregen hebbende ende die
+supl iant hem huerluder ende besunderen vanden voirsegde micheau want
+hij een bloot rappier in zyn hant hadde beduchtende quader maete
+te meer want hy supliant egheen scerp over/nochaen hem en hadde
+om hem te verweren is den selven micheau inne gevaren ende
+hem in zyn middel grypende zyn tselven worstelende ter eerden gevallen
+alwaer zy luyden zoe tsamen liggende is den voirsegde micheau onder
+in zynen buycke met eenen steecke by eenen anderen sulckx gequetst
+geweest dat ontrent drye weken daer nae hy daer van is
+aflivich gewordden ende hoe wel de suppliant den voirsegdemicheau
+den voirsegde steecke nyet en heeft gegeven gehadt als voer over hem
+egheen mes gehadt hebbende zoe voirsegd is nae tselve is
+by eenen anderen gedaen geweest als die voirsegde micheau voir
+zijn afflivicheyt selve heeft bekendt gehadt dat oyck den selven
+steeck by rade vanden supliant nyet en is gegeven geweest noch
+oyck tot dyen eynde den selven micheau en heeft gesmadeert
+dat men hem van zynen lyfve soude evelen maer alleenlyck
+dat hy zyn lyff meynde te beschermen ende dien overmits
+en meyndt nyet inden dootslach eenichssins gehouden oft dies culpabel
+te zyne oft oyck yet misdaen te hebben onder td?egel nochtans
+dat hy daertoe soude behulpich geweest zyn pretendeert hem
+die drossaet officier van diest daer mede te belasten ende
+rechtelyck aen te spreken gelyck ter cause vandien hy tegen den selven
+officier alreede is in rechte maer want alle vonnisse zyn
+te beduchtene besunder in criminele saecken voer zoe vele
+die van meerderen prejudicie zyn dan civile ende boven dien dat sulcke
+vonnisse nyet en zyn appellabel dat oyck die suppliant hem beducht
+byden voirsegde drossaet geapprehendeert te wordden tegen hem
+in rechte commende en soude nyet derren personelycken
+compareren noch voer den voirsegden drossaet hem bloot geven immers
+den tyt van geleyde vuyt zynde maer waere gesca?pen hem
+vuyt vreesen van rigeur van justitien vuyt dese onse
+landen te moeten absenteren tot syns suppliants groot verdriet
+ende eeuwige verderffenisse ten zy dat onse gratie ende genade
+voir zoe vele als hy tegen ons ter saken voirschreven mesbruyckt
+mach hebben hem hierop verleent wordde om de welcke
+hy ons oitmoedelyck is biddende soe eest dat wy desen aengesien
+geneyght wesende ter beden ende suplicatien des voirsegden"
+pardons,341.txt,5,"marge: en hier aff $$$
+byden ontfanger vanden
+exploitten"
+pardons,316.txt,5,"in lyve noch in goede eenich hinder letsel oft moyenisse
+ter contrarien maer indyen zyn lyf of onverbeurde goeden
+daeromme gevangen becommert of gearresteert waeren dat
+zy die terstont stellen of doen stellen tot vulcommen delivrancie
+ende slakinge want ons alsoe belieft ende ten eynde dat
+dit goet vast ende gestadich blyve tot eeuwygen dagen
+soe hebben wy onsen zegel hieran doen hangen behoidelyck
+in anderen saken ons recht ende een yegelyck tzyne in
+allen gegeven in onse voirs. stede van bruessel inde
+maent van april int jaer onsheeren duysent vyf hondert
+ende negenendertich naer paesschen van onsen keyserycke
+txxe ende van onsen rycken van castilie ende andere
+txxiiiie aldus stont gescreven opte plycke byden
+keyser in zynen raede ende geteekent l dezoete noch
+stont gescreven op te selve plycke visa registrata
+ghecollacionneert tegens die
+originale brieven by my
+decock"
+pardons,054.txt,4,"raidtslieden dat voer hen geroepen deghene die daerom
+behoiren geroepen te zyne zy procederen wel
+ende deuchdelyck ter verificatie ende interinemente van dyen
+ende totter taxatie ende moderatie vander voers.
+emende ende costen van justitien alzoe zy zullen
+bevinden behoirende welck interinement de voers.
+suppliant gehouden sal zyn te versueckene ende hem
+in persoone te presenteren in onsen voers. rade binnen
+zesse maenden naestcommende opte pene van te
+verbuerene deffect van desen ende dat gedaen ende
+de selve civile boete ende costen van justicien getaxeert
+ende betaelt zynde in handen vanden genen dien dat
+behoiren zal zy onse vors. procureur generael in
+brabant ende alle andere onse rechteren justicieren officieren
+ende ondersaten jegewoirdige ende toecommende dien
+dat aengaen zal moghen huere stedehouderen ende
+een yegelyck van hen bezundere zoe hem toebehoiren
+sal doen laten ende gedoogen den voers. suppliant van
+deser onser jegewoirdiger gratien ende remissie ende van
+alle dinhouden van desen inder vuegen ende manieren
+voere verhaelt rustelyck vredelyck volcommelyck ende
+eeuwelyck genyeten ende gebruycken sonder hem te
+doene oft te laten geschieden nu noch in toecommenden
+tyden ennich hinder letssel oft moyenisse aen lyve
+noch aen goeden ter contrarien maer indyen zyn lyff
+oft eenige van zynen onverbeurde goeden daerom gearresteert
+becommert oft belet waeren dat zy die setten ende
+marge: sy verantwort byden ontfanger
+vanden exploicten"
+pardons,294.txt,5,"vander mesdaet ende faculteyt van zynen goeden ende oyck te refonderen
+ende betalen die redelycke costen van justicien indyen hieromm eenige gedaen
+ende naegevolgt zyn allet ter taxatien ende arbiterscape van onsen lieven
+ende getruwen die cancellier ende luyden van onsen raede in brabant dye
+wij daer toe committeren ontbieden daerom ende bevelen den selven van onse
+raede in brabant dat voer hen geroepen die gene dier behoiren geroepen
+te zyne zy procederen wel ende duechdelyck tot verificatie ende
+interinemente van desen onsen brief naer zynder formen ende inhouden ende
+taxatie ende arbitraerscape vanden amende civile ende costen van justicie
+voirscreven welck interinement hij suppliant gehouden sal zyn aldaer
+te versuecken binnen eenen jaere naer date van desen opte verbuerte van
+verliesen deffect der selver onsen brieven ende dat gedaen ende de voirs.
+amende civile ende costen getaxeert gearbitreert ende betaelt zynde in handen
+vanden genen van ontfanger ende officier diet behoiren sal dewelck
+gehouden werdt daer af ontfanck te maken rekeningen bewys ende relicqua
+te doene tot onsen prouffyte metten anderen penningen van synen ontfange zij$
+allen anderen onsen rechteren justicieren ende officieren tegewoirdich ende
+toecommende hueren stedehouderen ende eenen yegelycken van hen bezundere$
+zoe hem toebehoiren sal doen laten ende gedoigen den voirn. gylain suppliant
+van dese onse gracie remissie quytscheldinge ende pardoene ende van alle den
+inhouden van desen inder vuegen ende manieren voeren verhaelt rustelyck vredelyck
+volcommelyck ende eeuwelyck genyeten ende gebruycken sonder hem te doene
+noch te laten geschien nu noch in toecomende tyden aen lyff noch aen goet eeni$
+hinder letsel oft moyenisse ter contrarien maer by alsoe zyn lyff oft
+eenige van zyne goeden nyet geconfisqueert zynde daeromme gevangen
+gearresteert becommert oft belet waren dat zy die stellen ende doen stellen
+ter stont ende sonder vertreck tot geheelder slakingen ende delivrancie
+wanttet ons alzoe gelieft ende ten eynde dat dit goet vast
+ende gestentich blijve tot eeuwijghen dagen soe hebben wy onse
+zegel hier aen doen hangen behoudelyck in anderen saken onse
+rechte ende eenen yegelyck tzyne allen gegeven in
+onser stadt van bruessele inde maent van meye int jaer
+onsheeren duysent vyffhondert acht ende dertich van onsen
+keyserycke dnegenthienste ende van onsen rijcken van
+castillien ende anderer dryentwintichste aldus stont"
+pardons,156.txt,5,"behoudelick nochtans dat de voirnoemde suppliant gehouden sal wesen
+tvoirnoemde fait ende messive tegens ons civilyck te beteren nae gelegenthijt
+van den mesdaet ende faculteyt van sijnen goeden ende oick te betalen
+ende opleggen de redelicken costen van justicien hier op gedaen ende
+naegevolght ter taxacie ende arbiterscepe van onse voirschreven cancelier
+ende luden van onsen voirschreven rade in brabant die wij daer toe
+commiteren, ontbieden daeromme ende bevelen den selven van onsen
+rade in brabant dat voor henlieden geroupen de ghene die behoiren
+geroupen te zijne, zij procedern wel ende deuchtelyck ter verificatie
+ende interinvenieren van desen onsen iegenwoirdigen brieve nae huere
+voirme ende inhouden ender ter taxatie ende arbiterscepe vander voirnoemde
+civile boete ende costen voirschreven ende dat gedaen ende de voirschreven
+civile boete getaxeert ende bij den voirschreven suppliant betaelt zijnde in
+handen vanden genen van onsen rentmeesteren oft ontfangers dient
+behouden sal, dit gehouden weert daervan ontfanck te maken
+rekeninge bewijs ende reliqua te doene tot onsen prouffijte metten
+anderen penningen van zijnen ontfange. zij onsen drossaert van brabant
+ende alleen anderen onsen rechteren, justicieren ende officieren mitgaders
+van den smalre heere ons lants van brabant wien dit aengaen
+oft aenroeren sal mogen hueren stedehouderen ende een yegelick van
+hen besondere soe hem toebehoiren sal, doen laten ende gedagen
+den voirnoemde suppliant van dese onse remissie quytscheldinge ende
+pardoene zoe ende inder manieren als boven rustelick, vredelick
+ende eeuwelick genyeten ende gebruycken, zonder hem te doen
+noch te laten geschyen in lijve noch in goede eenich hinder
+letsel oft moeynesse ter contrarien. maer indien zijn lijf of
+eenige van zijn onverbuerden goeden waren daeromme gevangen
+becommert oft gearresteert, dat zij die tersont stellen of doen stellen
+tot volcommen dilvrance want ons alsoe gelieft. ende ten eynde
+dat dit goet vaste ende gestadich blijve tot eeuwigen dage
+soe hebbe, wij onsen zegel hier aen doen hangen. behoudelick
+in anderen saken ons recht ende een yegelick tzijne in allen
+degenen in onse stede van mechelen op ten goeden vrijdach inde
+maent van maerte int jaer ons heeren duyst vijfhondert
+ende twintich ende van onsen rijcken te weten vanden
+roomschen ende hongrie etc tderde ende van spaengien etc tseste.
+aldus stont gescreven onder opte plycke bij den keysere ende geteekent
+du blioul, ende noch visa
+gecollationeert ende bevonden taccorderen
+metten originale"
+pardons,315.txt,5,"# sy hieraf verantwordt
 byden ontfanger vanden
 exploiten"
-"ambachteren richteren ende dieneren ons voirs. lants van brabant
+sentences,691.txt,3,"impetrant op den veerthiensten dach der maent van
+novembrij int jaer xvc tnegentich concluderende jadde
+gecontendeert ten eynde dat bij vonnisse vand. voirs. rade
+die voirs. gedaeghde souden wordden gecondempneert op te
+leggen ende te betaelen de somme van vierhondert vijffven=
+tzeventich oinden negen schellingen, elff penningen arthois
+als reste inde ordinarise bede van hondert thien duijsent
+ponden arthois metter augmentatie vand. twee achtste
+deelen ende dat voerde termijnen, te weten johannis xvc
+zessentzeventich hondert zessenvijftich ponden acht schellingen
+vier penningen, item van kersmisse xvc zessentzeventich
+hondert negenenvijftich ponden, vijff schellingen vier penn.
+enden van st. jansmisse xvc zevenentzeventich hondert
+negenenvijftich ponden, vijff schellingen vier penningen
+arthois, makende heysche van costen, waerop off tegen
+de voirs. gedaeghde antwoordende hadden midts den redenen
+ende middelen bij hen te contrarie geallegeert gecon=
+tendeert ter eijnde dat die voirs. impetrant om tegen
+hen gedaeghde geconcludeert te hebbene in maten vuegen
+ende tot zulcken eijnde gelyck hy dat hadde gedaen soude
+by vonnisse vanden voirs. rade vercleert wordden nyet
+ontfanghbaer, makende insgelycx heijsche van costen
+ende die voirs. partijen voirts respectivelyck repliceren.
+ende duplicerende ende midts den redenen ende middelen
+by hen te wederzyden gallegeert persisterende byde inde
+eynden ende conclusien by hen kercke als boven genomen
+waeren deselve partyen finalycken geapponcteert
+die redenen ende middelen by hen ter eenre ende ter
+andere zyden geallegeert ende verbalijck bedinght te
+scryven ende over te geven by maniere van advertissem.
+ende daerbij te vueghen die stucken, titulen ende
+munimenten daerlede zy hen tot justificatie van heur ende
+meijninge ende intentie respective in dyer saken souden
+willen ende mogen behelpen ende van acte dienene
+teenen zekeren daghe hen daertoe bescheijden, om
+dat gedaen ende alle toversien voirts geappoincteert oft
+anderssins geordineert te worddene zoe behoiren soude
+welcken appoinctement die voirs. partyen namaels ten beyden
+zyden hadden voldaen in sake gesloten ende recht begheert
+gesien ende gevisiteert wel ende int langhe
+inden voirs. rade van brabant dopene brieven des voirs.
+impetrs. dacten vanden voirs. rade, metten scrifturen van
+advertissementen der voirs. partyen ende andere stucken daer
+by gevueght op al geleth met oyck geconsidereert tghene
+desiven in desen behoirde te considererene die coninck
+onse genadichtste heere hertoge van brabant etc. condemp=
+neert die voirs. gedaeghde inde voirs. qualiteijt ende inden
+name vande gemeijnte van hoolaer voirs. den voirs. impetr.
+op te leggen ende te betalen die drije sommen van penningen
+inde voirs. conclusie des impetrants ende hiervor. geruert ende
+dat in vier termynen van vier maenden te vier maenden deen
+dander vervoegende ende tot dijen in deen hellicht vanden
+costen ter saken van desen geresen ter taxatie ende
+moderatie vanden voirs. rade dander hellicht om redenen
+compenserende, gedaen ende zoe uuytgesproken inder stadt
+van bruessele twee daghen inde maent van aprili in tjaer duysent
+vijffhondert vierentnegentich
+inder saken geport ende hangende inden rade van onsen genadichste
+heere den coninck van castillien van arragon van leon
+van beyden sicillien van seru jerusalem van portugal van
+navarre etc., eertshertoge van oistenrijck, hertoge van
+bourgoingnen van lothryck van brabant van limbroch van
+luxemborch etc. greve van habsbourg van vlaenderen van
+arthois etc. geordineert in desen zijnre mats. lande ende hertoghdomme
+van brabant, tusschen heeren janne de drenckwaert ridde.
+tiesoner gnael. van zijnre mats. demeynen ende sman. impetr.
+ter eenre, ende heere robbrecht van linden riddere heere van
+froidcourt gedaeghde andere zyden, gesien ende gevisitdt.
+heer jan de drenckwaert
+ridd. etc.
+heer robbrecht van
+linden"
+pardons,334.txt,3,"oitmoedelyck biddende soe eest dat wy desen aengesien geneycht
+wezende ter beden des voirs. nicolas suppliants ende willende hem in
+dit stuck prefereren gracie ende misericordie voer strangheyt
+ende rigeur van justicien hebben den selven suppliant inden gevalle
+als boven quytgeschonden geremitteert ende vergeven schelden quyte
+remitteren ende vergeven uuyt zunderlinger gracien by desen onsen brieve
+alle tgene des de voirs. suppliant ter causen voers. ende des daeraff dependeert
+tegens ons ende justicie mesdaen ende mesbruyct mach hebben
+mitsgaders alle offfensie ende bruecke corporele ende criminele
+daerinne hy ter causen van dyen eenichssins gevallen soude mogen
+zyn ende hebben hem daeraff wedergestelt ende gerestitueert stellen
+weder ende restitueren tot zynen goeden name fame ende geruchte
+in onsen voirs. lande van brabant ende allen anderen onsen landen
+ende heerlicheyden ende tot zynen onverbeurden goeden indien hy eenige
+onder ons heeft gelyck ende in alder manieren soe hy was voerde
+toecompste vanden voirs. feyte imponerende hierop een eeuwich
+geswych onsen procureur general in brabant onsen meyere van loven
+ende allen anderen onsen justicieren ende officieren wie zy zyn
+satisfactie ende beternisse ierst ende voeral gedaen der partien
+geinteresseerden indien die noch nyet gedaen en zy ende eenige daertoe
+staet civilyck alleenlyck behoudelyck dat de voirs. suppliant
+#
+gehouden zal zyn ter causen voirs. tonsen behoeve te betalene
+amende civile naer gelegentheyt vanden zaken ende faculteyt van
+zynen goeden ende oick te betalene de costen van justicien hieromme
+alreede gedaen ende te doene allet ter taxatien ende moderatien van
+onse lieve ende getrouwe de cancellier ende luden van onsen raede
+in brabant die wy daeromme ende bevelen denselven onsen
+cancellier ende raedsluden dat voere hen geroepen degene die dairom
+behoiren geroepen te zyne zy procederen wel ende duechdelyck
+ter verificatie ende interinement van desen ende totter taxatie van
+ende moderatie vanden voers. amende ende costen alzoe zy sullen
+bevinden behoirende welck interinement de voers. suppliant gehouden
+zal zyn te versueckene ende hem in persoen te presenteren in onsen
+voers. raede binnen eenen jaere naestcomende opte pene van te
+pene van te verbueren deffect van desen ende dat gedaen ende
+dezelve civile boete ende costen van justicien getaxeert ende betaelt
+zynde in handen vanden ghenen dien dat behoiren zal zy onse
+voers. procureur generael in brabant onse meyer van loven ende alle
+andere onse rechteren justicieren officieren ende ondersaten
+iegewoirdige ende toecomende dyen dat aengaen zal mogen huere
+stedehouderen ende een yegelyck van hen besundere zoe hem
+toebehoiren zal doen laten ende gedogen den voers. suppliant
+van desen tegwoirdiger gracien remissien ende pardoene ende van"
+pardons,384.txt,2,"tot scherper examinacie ende torture om welcke
+ende torture te mogen ontgaen mitsgaders alle beschad#
+ende inconvenienten die daer vuyt souden mogen commen zoe
+den suppliant als zynen kinderen ende huysvrouwe om dat hy
+duer onverdrachgelycke pyne soude moghen
+bekennen tghene dwelck hy inder waerheyt
+nyet en weet gedaen te hebben ende oick vuyter gr#
+vs. beschamptheyt vanden torture die liever den d#
+hadde te sterven dan die te lydene heeft hy suppliant
+selven manslach op hem genoemen ende dien ach#
+die vrienden ende maghen vanden afflivighen daer
+aff satisfactie doen doen gelyck sy henlieden daer#
+oick voer vernueght bekennen ende zoude wel w#
+voere alsoo vele als hy daer aen mesdaen heeft m#
+hebben aen ons oft onsen voirs. drossart in onsent
+name dair van overcommen dwelck onse voirs. drossart
+nyet doen en wilt in egheender manieren ons daer#
+hy suppliant oidtmoedelyck biddende hem hier op te willen
+verleenen onse gracie ende genade mitsgaders onsen oepene
+brieven van remissie dair toe dienende soe
+eest dat wy de saken voirscreven overgemerckth#
+hier op gehadt dadvijs van onsen voirs. drossart
+van brabant thomas nagels den voirs. jan
+steffens suppliant genegen wesende tot zyne vo#
+bede ende supplicatie ende hem willende in
+dit stuck gracie ende genade prefereren voir rigeur
+van justicien hebben inden geval als boven #
+geremitteert ende quytgescouden vergheven remitteren ende scelden
+quyte vuyt onse sunderlinge gracie mits desen tfait
+ende manslach boven geruert mitgaders alle
+peyne ende boete corporelle ende criminelle waer in
+hy ter cause van dien met datter aencleeft jege#
+ons ende justicie mesdaen ende mesbruyct mach
+hebben hem als dair aff wederstellende ende
+restituerende tot zyne goede name ende fame in
+onsen lande ende hertochdomme van brabant
+ende allen anderen onsen landen ende heerlyckheden"
+pardons,394.txt,3,"voirs. soene gerepresenteert hebbende de voirs. suplicacie
+ons op dinhouden van dien te useren van onse gewoenllycke
+gaacie ende genade wy aensthods nemende op de toe
+compste vanden voirn. feyte ende dootslach ende ter
+begeerte van ons voirs. soene willende in syn $$
+ende ter consideratie van syne voirs. compste deselven
+den supliant prefereren gracie ende genade voir rigeur van
+justicie hebben inden gevalle als boven vergeven
+geremitteert ende quitgescholden remitteren ende schelden
+quite vuyt onse sunderlinge gracie by desen tfeyt ende doot
+slach boven verclaert mitsgaders oick alle peinen ende amenden
+corporelle en criminelle daer inne hy hem ondanks
+ende vuyt saken van tgene des voirs. es tegens ons
+onse hoocheeyt ende iusticie eenichszins mach hebben
+ontgaen ende hebben hem dien aengaende gerestitueert
+ende gestelt restitueren ende stellen by dese tot syn goede
+fame ende name in onsen lande ende hertochdomme
+van brabant ende van over$$ ende allen anderen onsen
+landen ende heerlichheden ende tot synen ongeconfisqueerden
+goeden indien hy eenige heeft gelyc als hy was voirden
+voirs. dootslach imponerende hierop een eeuwich
+swygen ons procureur generael ende alle anderen onsen
+iusticieren ende officieren onsser voirs. lants van brabant
+wie sy syn satisfactie ende beteringe ierst ende alle
+alvooren gedaen der partyen geiteresseert indien hy
+die noch nyet gedaen en waere civiele alleene
+behoudelyc nochtans dat de voirn. supliant gehouden
+sal syn tselve feyt tegens ons te beteren civiele
+naer die gelenty gelegentheyt vander mesdaet
+faculteyt van synen goeden ende onser ordonancien daerop
+gemaect ende oyck te betaelen die redelycken costen
+van iusticie indien eenig daeromme gedaen ende naergevolght
+syn ter taxatie ende arbiterscape van onsen lieven ende
+getrouwen den cancellier enden lieden van onen rade in
+brabant die wij$ daertoe committeren ontbieden daeromme
+ende bevelen den voirs. van onsen rade in brabant dat
+voir henluiden geroupen diegene die daeromme
+sullen behoiren geroupen te syne sy procederen
+wel ende duechdelyc totter verificatie ende
+interinnemente van desen onsen tegenwoirdigen brieve
+naer huere vorme ende inhouden welck interinemente
+de selve supliant schuldich sal syn te versuecken
+by onsen voirs. rade binnen eenen halven jaere ....
+naer date van desen opde peyne te verbueren deffect
+$$ $$ ende dat gedaen ende de voirs. amende civile
+ende costen van iusticie getaxeert ende betaelt synde
+$$ alst behoirt van welcker amende onsen ontfang
+ontfanger vanden exployten van onsen voirs. rade"
+pardons,382.txt,3,"ambachteren richteren ende dieneren ons voirs. lants van brabant
 ende den ambachteren richteren ende dieneren vanden smaelen
 heeren inden selven onsen lande geseten ende hueren stedehouderen
 nu zijnde ende namails wesende, dat zij ende een yegelijck
@@ -1578,1445 +2725,1808 @@ h. de witte. visa.
 “gecollonneert mitten originalen beze-
 gelden brieve ende bevonden concorderende
 bij mij”"
-"van brabant ende allen anderen onsen richteren justicieren
-ende officieren wye zij zijn satisfactie ende beteringe
-eerst ende alvooren gedaen der geintersseerde partie
-indien die noch nietgedaen en zij ende eenighe dair toe
-dient civielijck alleenlijck behoudelijck dat de voirnoemde
-suplianten gehouden zullen wesen tvoirnoemde fayt ende mesusen
-tegen ons civielijck te beteren nair die gelegentheyt
-vanden saken ende faculteyt van hueren goeden ende
-oock te betalen ende refonderen die redelijcke costen
-van justicien hier op gedaen ende naegevolght ter
-taxacien ende arbiterscepe van onsen lieven ende
-getrouwen die cancellier ende luyden van onsen rade
-geordonneert in brabant, die wij daer toe commtteren
-ontbieden daeromme ende bevelen den selven van ons
-raede in brabant dat voor henlieden geroupen die ghene
-diere behoren geroupen te zijne zij procederen wel
-ende duechdelijck ter verificvatie ende interveniente
-van desen onsen iegenwoirdighe brieve nair huere
-vorme ende inhouden ende ter taxacien ende arbiterscepe
-vanden voirnoemde civyle boete ende costen voirschreven ende
-dat gedaen ende de voirschreven civyle boete getaxeert ende
-bij den voirschreven supplianten betaelt zijnde in handen vanden
-ghenen van onsen ontfangers dient behoiren sal
-die gehouden wert daer van ontfanck te maken
-rekeninge bewijs ende reliqua te doene tot onsen
-proffijte metten anderen penningen van zijnen ontfange
-zij. onse drossaert van brabant ende alle andere
-onsen richteren justicieren ende officieren mitsgaders
-vanden smaelre heeren onsen lande van brabant wyen
-dit aengaen oft aenhoeren sal moegen huere
-stedehouderen ende eenyegelijck van hen besondere
-zoe hem toebehoren sal doen, laten ende gedoogen
-den voirnoemde suplianten ende eenyegelijcken vanhen van
-deser onser gracie quijtscheldinghe remissie ende
-pardoene ende vanalden inhouden vandesen inder
-voegen ende manieren voeren verhaelt rustelijck"
-"van cram van lymburg van luxemburg ende van gelre greue van vlaenderen van
-habspurg van thirol van firette van hieburg van artois van bourgomgnien
-palatyn van henegouwe van hollant van zeelant van namen ende van
-zutphen mercgreve des heylichs roemschen ryck ende van borgauw lantgreue
-in elsaten heere van vrieslant van opter windische$$$g van portenauw van
-salms ende van mechelen allen den ghenen die dese onse brieve sullen
-sien oft hoeren lesen saluyt wy hebben ontfangen die oitmoedige supplicatie
-van meesteren janne stynen inhoudende hoe dat nae dien hy suppliant
-jammerlic verminct zyn vyngeren afgehouwen ende zyn hoot in diuersen plaetsen
-doergehouwen geweest hebbende van zynder officien van secretaris e$ord$ax
-in brabant verlaten ende gepr$eert es geweest naden welcken hy hem
-met zynder huys$$$ ende huysgesinne heeft moeten vertrecken vuyt zy$$
-goeden van grobbendonck die welcke hy gevonden heeft zeere vervallen
-ende vergaen in hen selven dair toe in grooten lasten ende schulden
-die hy gemaict hadde inder langer siecten by hem geleden overmits zynder
-voirs. quetsueren ende mits dien dat die ondersaten der voirs. goeden
-ende heerlicheyt van grobbendonck dair af hy die vrouwe ende eenige
-dochtere getruwt heeft geplogen hebben hier voertyts hueren heere
-een gracelicheyt ende gratuiteyt tot hueren nyeuwen aencomende te
-gheuen$ ende andere diuerse dyensten te doene soe heeft hy zynen voirs.
-ondersaten te meerstonden versocht ende gebeden dat zy hem zynen
-nyeuwen willecomme souden willen gheven ende ghunnen dwelc by
-enigen mits den ongunste oft partyscape die zy tegen hem droegen
-altyt belet ende verachtert es geweest overmits den welcken de
-voirs. suppliant hem be$$dende in grooter noot ende dagelicx gedreycht
-voere syn sculden gevangen te worddene ende zunderlinge in grooter
-cranckheyt ende onsynnicheyt van hoode dair hy dicwils inne es
-zunderlinge als die mane oft den tyt verandert niet wetende
-noch hebbende eenen vrint inder werelt die hem troost oft bystant
-hadde willen doen heeft half vuyt desperantien ende puerder onsynnicheyt
-eenen besloten brief gemaict ende metten cleynen signette van zynen
-secretaryscape dwelck hy plachte gebruycken toegesegelt ende metten
-hanteyken meester peter middelborch dwelc hy geconterfeyt heeft
-geteykent ende synen ondersaten van grobbendonck gesonden
-byden welcken hen van onsen wegen bevolen wordt den voirs. suppliant
-de somme van zesshondert gouden gulden voere zynen willecomme
-te gheven$ welcken brief int openbaere comende ende zunderlinge
-dat hy suppliant tvoers. hanteyken hadde geconterfeyt soe es zyn
-voirs. heerlicheyt van grobbendonck in onsen handen gestelt geweest
-ende de selve suppliant gedaecht te compareren in persoene voere onse
-lieve ende getruwe stadhoudere ende mannen van leene van brabant
-opte verbuerte van zynen leene ende hoewel hy tvoirs. hanteyken
-vuyt puerder cranckheyt van zynen onge$$chten ende desperantien
-gemaect heeft ende dat hem dat hertelycken leet es soe heeft hy vuyt
-vreesen van justitien onse landen ende alle zyne goeden moeten habandonneren
-aldair hy niet en soude dorren wedercomen noch conuerseren ten waere
-dat hem gratien ende genade van zynder voirs. mesdaet ende abuyse
-by ons gedaen waere ons dair om oitmoedelic biddende
-wairom soe eest dat wy aengesien den armen staet ende groote
-fortuyne ende ongeual des voirs. suppliant van zynder voirs. suppliant van"
-"welcke hennen doen seyde leyt hem ewech dat hy niet wederomme
-en comme ic sal op een ander tyt zoe vele voer u doen nae welcke
-de voirs. suppliant gecomen es om te gane tot zynes vaders ende
-moeders huyse ende den selven vyndende tusschen puels ende putte
-zoe heeft de voirs. hennen hebbende een pycke in zyn hande oploop
-gedaen met eenen roep den suppliant zoe ende als hy hadde geseeght
-tsmorgens tot andere persoenen dat hy des voirs. suppliant lyff hebben zoude
-oft hy tsyne ende de voirs. suppliant oic hebbende een pycke in zyn
-handt om over wech te gaene gesmeeten zynde heeft hem moeten
-verweren ende uuyterlycken de voirs. hennen stekende naer suppliant
-zoe heeft hy suppliant wedergesteken naden voirs. hennen ende heeft
-den zelven geraeckt boven de ooghe van welcken steke de voirs.
-hennen omtrent den xiiiten dach daer nae es gecomen van levende
-lyve ter doot ende hoewel tsulck boven verclaert zoe
-onnoselycken gebuert es ende dat die suppliant opgeloopen zynde
-hem nootelyc heeft moeten verweren ende dat hy anderssints
-altyt gestaen heeft te goeden name ende fame vredelyc
-met zynen vader ende moeder levende ende vuyt ende innegaende
-zonder oydt yemant mesdaen te hebbene desen nochtans
-niet tegenstaende zoe en zoude die suppliant hem niet dorren
-getroosten bynnen onse lande te houdene zonder van tgene
-des voirs. es ende des hy daer inne mesdaen mach hebben te hebbene
-onse gracie ende onse oepene brieven van remissie om die
-welcke mits den redenen voirs. hy ons zeer pitmoedelyc
-heeft gebeden waerom zoe eest dat wy desen aengesien
-willende altyt gracie ende genade prefereren riguer van
-justicien den voirs. suppliant geneygen wesende tot zynder
-voirs. supplicatien hebben inden gevalle als boven quytgesconden
-geremmiteert ende vergeven ende uuyt sunderlinger gracien
-schelden quyte remitteren ende vergeven mits desen tstuck
-ende den dootslach daer af boven mentie gemaict es met oic
-allen officien het zy corporelle oft criminelle daer inne
-hy ter saken van dien soude moegen gevallen syn ende tegen
-ons ende justicien mesdane hebben stellende hem dien aengaende"
-"# sy hier af verantwort
-byden ontfang vanden exploicten"
-"hulsele staende opte strate ende ziende de voirs. supplianten met hueren
-geselscape die welcke stonden op een grecht van eenen driessche
-begonsten de selve van hulsele qualycken te sprekene seggende totten supplianten
-ende hueren geselscape dese oft gelycke woerden godgeve u die pestilencie
-daer op zy supplianten met hueren geselscape antwordden ende seyden wy
-sullen u comen ende mits dien zyn zy malcanderen innegevaren ende hebben
-malcanderen met hueren geweere ende stocken geslagen maer de voirs.
-supplianten zyn bedwongen geweest de vlucht te gevene in welcke vlucht
-de voirs. jan jacop meeusse een vanden supplianten is by die van hulsele
-ter eerden geslagen geweest ende opgestaen zynde zoe heeft de
-selve jan met eenen gruenen houten stocke wuyten willem adriaensse
-insgelycx ter eerden geslagen ende tselve gedaen zijnde heeft hy
-oyck die vlucht gegeven ende want die voirs. van hulsele riepen
-slaet doot slaet doot zoe heeft de selve jan hem gesalveert doer
-dwatere ende zyn alsoe die voirs. van hulsele ewech gegaen ende
-die voirs. supplianten met hueren geselscape gecommen int voirs. gehucht
-van overbroeck aldaer zy het nyeuw jaer hebben gesongen ende
-zyn van daer geghaen tot poppele oyck singen tvoirs. nyeuw
-jaer ende daer nae zyn zy gegaen drincken ende minnelyck van
-malcanderen gescheyden in welcken gevechte vanden zyden vanden supplianten
-meer persoenen gequetst zyn geweest oft zoe vele als vander
-andere zyden nyettemyn is gebuert dat in tselve gevecht een geheeten
-jan hermansse innegesetene vanden voirs. gehuchte van hulsele is
-met eenen houten stocke geslagen geweest op zyn hoot zoe dat hy
-vanden selven slage ende quetsuren tsanderdaeghs daer nae is
-aflivich geworden dwelck de voirs; supplianten zeer hertelycken leet
-is geweest ende want tvoirs. gevecht is gebuert by nachte
-ende inder duysterheyt omtrent xii oft een uren ombegrepen vanden
-juysten tyde zoe en hebben de voirs. supplianten nyet connen geweten
-gelyck zy alnoch en doen ende wyeden voirs; slach den voirs. janne
-heeft gegeven gehadt weder het geweest is nyemandt vander
-zyden der voirs. supplianten oft vander andere zyden gelyck oyck
-nyemandt ter werelt daer aff zekerlyc en weet te sprekene
-nyettemyn de voirs. supplianten beduchten rigeur van justicien ende
-mits dyen dat zy mede geslagen ende skytbaer hadden geweest
-zoe hebben zy hen geabsenteert vuyt desen onsen lande van brabant
-is oyck pertie geinteresseerde van hueren wegen voldaen ende
-gecontenteert die welcke mits der gelegentheyt vander zaken
-hen hebben zeer gracielycken laeten vernuegen want zy wel"
-"soe verre die noch niet gedaen en zy civilick alleenlyck behoudelic
-dat die suppliant tvoirs. stuck sal gehouden zyn te beteren tegen ons
-ende daer voere betalen amende civile ende tot dien die redelycke costen
-van justicien indien eenige daer om gedaen zyn oft werdden ter
-arbitragien ende taxatien zien onsen lieven ende getrouwen cancellier
-ende luden van onsen raide geoirdineert in brabant ontbieden
-daer om ende bevelen den voers. van onsen raide dat geroepen die
-ghene die daerom behoeren geroepen te zynen zy procederen wel ende
-getrouweln totten interimenente van desen ende totten taxatien ende
-moderatien vander voers. civilder beternisse ende costen van justicien
-ende die voers. civile beternisse ende costen betaelt in handen
-vanden ghenen dien dat behoirt zy ende alle andere onse ende
-der smaelre heren officieren rechteren ende justicieren tegewoerdich
-ende toecomende huere stedehouderen ende elc van hem soe hem toebehoirt
-ende aengaen mach den voers. suppliants van deser onsen onser gracien
-remissien ende quytges quitscheldingen peyselic vredelic
-volcommelick ende eeuwelick doen ende laten gemeten ende gebruycken
-sonder hem te doene oft te laten geschieden eenigen hinder stoot
-oft letsel aen zynen lyve oft goeden onverbuert ter contrarien
-in eeniger manieren maer indien zyne persoen oft eenige van
-zyne voers. onverbuerde goeden ter causen van desen eenichssins
-aengetast becommert gearresteert oft gemolesteert waren en
-ende elck van hen terstont ende sonder vertreck ontslaen setten
-ende stellen oft doen ontslaen setten ende stellen tot geheelder
-ende volcomender delivrancie want ons alsoe gelieft ende ten
-eynde dat ditvast ende gestadich zy ende blyve tot deuweh
-eeuwigen dagen soe hebben wy onsen zegele hieraen doen hangen
-behouden ons in allen zaken ons recht ende eenen yegelycken des
-zyns gegeven in onser stadt van bruessele inde maent van
-novembry int jaer oons heeren duyzsent vyfhondert ende achtiene
-ende van onsen rycken tderde aldus stont gescroeven onder opte
-plycke byden coninck zynen rade ende geteykent h de
-hune ende noch opte selve plycke vryvisa met oic in mevgine
-pro deo
-die collatie van deser copien is
-gedaen ende bevonden ? concorderend
-metten originale by my"
-"meneren van thienen voergenoemd ende tot zyne goeden nyet
-geconfisqueert noch verbuert zynde op datter enige zyn
-gelijckerwijs ende in alle der manieren zy naeren toe die
-geschiedenisse vanden voirs. ongevalle imponeren hier op een eewich
-geswych onsen procureur generaal ende allen anderen onse ende der
-smaelre heeren officieren ende justicien ine voirs. onse landen
-van brabant geseten satisfactie ende beternisse civile yerst
-ende voer al gedaen zyn der partyen getuterisseert by alsoo
-enige dair tot staet ende dat nyet gedaen en zy ende
-besondelick dat dit voirs. suppliant ons oic gehouden syn sal
-civile beternisse te doende nae die faculteyt van syne persoonen
-ende goeden ter arbitragien ende taxatien van onse heren
-ende getrouwen cancellier ende luyden van onse raede in brabant
-die wy daer toe gecommiteert hebben ende committeren by dese
-ontbieden hier om ende in brabant dat voere hen
-geroepen die ghene die dair om behoeren geroepen te zyn
-zy procederen ende doen procederen wel ende drustelic totter
-verificatien ende jnterinnemente van desen ende totter arbitragien
-ende taxatien vanden voirs. amenden civile soe dat behoeren
-sal ende dat gedaen ende die voirs. amende civile
-getaxeert ende betaelt zyn tonsen rentmetste die dat
-behoert die ende af schuldich sal zyn tonsen profyte rekenen
-ende bewys te doen zy onse drosset van brabant
-meneren van loeven ende van thienen ende alle andere
-onse officieren rechteren ende dieneren hier stedehouderen
-ende elck van hen dien dat aengaen mach doen ende laten
-den voirs. suppliant van desen onsen tegewoirdiger gratien
-ende remissen inder manieren voirschr. restelic ende vredelic
-genyeten ende gebruycken sonder hem daer tegen te doent
-noch te laten geschieden nu oft toecomende tydt aen synen
-live leden oft goeden enigen hynder arrest stoot oft belet
-ter contrarien maer by alsoo hy oft zyne voirs. goeden"
-"om die selve brieven ter executien te stellene ende hebben doen
-vergaederen die voirs. supplianten ende hen gedaen die bevelen inde
-voirs. opene brieven begrepen dwelck aenmerckende sommeghe
-vanden voirs. supplianten die arme schamele ambachts luyden zyn
-hen nyet verstaende vander justicie ende oick want die voirs.
-bevelen aengingen in effecte der geheelder gemeynten hebben
-gezeeght totten voirs. commissarisen dat zy wilden die voirs. openen
-brieven exploicteren voir der stadt huys op die poye aldaermen
-gewoenlyck is alle publicacien ende bevelen der gemeynten
-aengaende te doene ende want die voirs. commissarisen dat nyet
-en beliefde te doene zoe zyn die voirs. supplianten oft dmeestedeel
-van hen van daer gegaen zonder te verbeydene dat die
-executie bleef ongedaen ende hoe wel die voirs. supplianten hier
-mede niet meynden mesdaen te hebbene zyn nochtans eensdeels
-van hen by onsen procureur generael mits tgene dat voirs. is ende
-dat zy om dese zake gecommen zyn te bruessel met eender
-grooter menichte aengesproken geweest ende tegen hen
-groote conclusie van banne ende anderssins genomen ende want
-tgene des voirs. is by onnoyselheyt toecommen is ende de
-selve supplianten grootelycken by processen getravelleert wordden
-zoe hebben zy ons oitmoedelyck doen bidden hen hierop te willen
-verleenen onse brieven van gracie remissie ende perdoene hier
-toe dienende soe eyst dat wy die zaken voirscreven overgemerct
-ende hier op gehadt tadvys van onsen lieven ende getruwen
-cancelier ende luyden van onsen rade in brabant wy hebben
-den voirnoemde dekenen ende gezwoerenen van berghen supplianten genegen
-wesende tot huere voirs. bede ende supplicatie vergeven ende
-quytgescholden vergeven ende schelden quyt vuyt zonderlinge
-gracie mitgaders alle boete peyne ende bruecke corporelle ende
-criminelle daer inne zy ter causen van dien mit diesser aenclevene
-mach mesdaen mesbruyckt ende gevallen mogen wesen tegens
-ons ende justicie restituerene die selve supplianten des aengaende
-tot huere goede fame name ende geruchte ende tot hueren onverbuerden
-goede alsoe zy waeren voir die toecompst vander saken voirscreven
-imponerende hier op silencie ende eeuwich zwygen onsen procureur
-generael ende allen anderen onsen richteren justicieren ende officieren"
-"marge: en hier van ver$$
-byden ontfanger vanden
-exploicten"
-"stuck prefereren gratie ende misericordie
-voor strangheyt ende rigeur van rechte, heb
-den selven suppliants inden gevalle als boven quyt$
-schonden, ende vergeven, schellen quijte, ende
-vergeven vuyt onse sunderlinge gratie byde$
-onsen brieve, tfeyt ende ongeval boven ger$
-midtsgaders alle breucken corporelle ende
-criminele daerinne hij ter causen voorss.
-midtsgaders dat daer aene cleven mach,
-tegens ons ende justitie misdaen ende
-misbruyckt mach hebben, welcken aengae$
-hebben hem wedergestelt ende geresti$
-stellen weder ende restitueren tot sijns
-goeden naeme faeme ende geruchte in
-voorss. lande van brabant ende in alle
-anderen onsen landen ende heerlijckheden,
-midtsgs tot syne onverbeurde goeden : in$
-hij eenige onder ons heeft : gelyck ende
-alder manieren soo hij was voorde toeco$
-vanden voorss. feijte, imponerende hierop
-een eeuwich geswijch onsen lieven ende
-getrouwen die cancellier procureur general
-van brabant ende allen anderen onsen$
-onsen vassalen oft der smalre heeren richt$
-justicieren ende officieren wij sij sijn, sattisfac$
-ende beternissse ierst ende vooral ged$
-de partye geinteresseerde, voor soo vele
-die noch nyet gedaen en sij, ende eenighe$
-daertoe staet, civilyck alleenelyck, ende b$
-saecke sulcx is verheijsschende, behoude$
-dat de voorsschreven suppliant gehouden sal sijn t voorschreven feyt $
-ons te beteren ende voor amende civil$
-te betaelen aen onsen rentmeester van dexploi$
-de somme van lxxiik, midtsgaders te be$"
-"daeromme by onsen warantmeester van brabant oft eenige andere onse
-oft der smaelre heeren officieren aengetast ende geapprehendeert
-soude moegen wordden ten waere dat hem onse gracie hier op
-wordde geextendeert ende verleent ons daeromme oetmoedelic
-biddende soe eest dat wij die saken voirscreven overgemerct den
-voirscreven janne smets suppliant geneijcht wesende tot zijnder beden
-ende supplicatien ende willende hem in dit stuck prefereren
-gracie ende genade voir rigeur van rechte besunderlic ter erren
-vanden bitteren lyden onss liefs heeren jhesus christi dwelck hij op ten
-goeden vrydach voir alle menschen geleden heeft hebben
-inden gevalle als boven quitgescouwen ende vergeven schelden
-quijte ende vergheven vuijt onser zunderlinger gracien by desen
-de feijten excessen ende mesusen boven verclaert midtsgaders
-oick alle peynen ende amenden corporelle ende criminele daer
-inne hij hem overmidts ende vuijt saken voirscreven tegen ons
-onse hoocheyt ende iusticie ennichssins misdragen mach hebben
-ende gevallen mach wesen ende vuijt onser voirscreven gracien weder roepen
-ende doen te nyeuwe alle procedueren op oft tegen hem ter
-causen voirscreven gedaen indijen datter ennige geschiet zijn ende
-hebben hem dien aengaende gerestitueert ende gestelt restitueren
-ende stellen bij desen tot zijnder goeden naeme ende faeme in onsen
-voirscreven lande van brabant ende tot zynen goeden nijet verbuert zijnde
-indijen hij ennige heeft imponerende hierop een eeuwich
-swijgen ende silencie onsen procureur generael onsen voirscreven
-warantmeester ende allen anderen onsen ende der smaelre heeren
-rechteren iusticien ende officieren onss voirscreven lants van brabant
-satisfactie nochtans ierst ende voir al gedaen der partie
-geinteresseerde zoe verre daer ennige toe staet ende die noch
-nijet gedaen en zij civilijck alleenlijck behoudelyck dat de
-voirnoemden suppliant de voirnoemde mesusen excessen ende fourfeijten tegen
-ons beteren sal civilijck naer gelegentheijt vanden mesdaet
-ende faculteyt van zijnen goeden ende oick opleggen ende
-betaelen die redelijcke costen van iusticien hieromme gedaen
-ende te doene alles ter taxacien ende arbitraigen van onsen lieven
-ende getruwen den cancellier ende luyden van onsen raede geordonneert
-in onsen lande van brabant die wij daer toe committeren by desen
-ontbieden daeromme ende bevelen den selven onsen cancellier"
-"met wyne van twee potten ende twee selueren croesen in zyn aessack met
-zekere specie van cruyde de voirs. suppliant te vroech commende met een zyn geselle
-den selue was gewaerscout hem te houdene in een schuere aldaer de voirs.
-moeder tot hem commen es zeggende beydt tegen dat die luyden slapen zyn die in huys
-zitten ende twee spinnerssen die ic in ons geselscap nyet hebben en wille ende
-nae desen es de voirs. jacop ende zyn geselle by hueren consente int huys gecommen
-ontrent den thien hueren des auonts aldaer de wyn wermende metten voirs.
-specien zyn vnderlinge ende de dochtere mede vrolyc ende blyde geweest ende
-heeft de voirs. jacop totten dochter geseyt secretelyc dat hy huer heymelyc
-geerne hadde gesproken gehadt zonder ten byzyne van huere moeder daer op
-de dochter antwoirde dat zy dat gheerne doen wilde ende wanneer den suppliant
-dat beliefde hem noemende een plaetse waer hy huer vinden ende zy commen soude twee
-oft drie malen ter weken es oic nae desen heymelic gecommen voir haer veynstere
-huer oproepende ende raeds vragende hoe dat zy met malcanderen mochten versamen
-met huwelycke die hem doen ried dat hy soude seynden twee goede mannen aen
-haeren vader twelck de suppliant nyet en dede van scamelheyt van anxte ende beduchtende
-mits zynen scamelen state datse de vader hem nyet geuen en soude ende zeere dair om
-naemaels soude moegen werden bespot die selue suppliant zeere insisterende ende
-biddende dat zy met hem hadde willen gaen die dat nyet en heeft willen doen
-gemerct soe zy seyde dat zy aengesocht geweest hadde van eenen rycke geselle
-ende dat huer dan soude groote schande zyn also te gaen strycken maer den suppliant
-affectie thoenende noempde twee persoenen te seyndene aen hueren vadere hem
-beneem zynde zeggende huer vadere en waere zoe ombeleeft nyet hy en soudse wel
-aen hoiren dwelck hoerende de suppliant heeft daer van gedesisteert maer
-den tyt van veerthien dagen daer naer hoepende te verwynnen heeft huere
-gesonden eenen brief ende een broot valeyns suyckers dwelck de dochter ende moeder
-in groete dancke namen als bleect gemerct dat de dochter metten bringer des
-briefs ghinck wel een groote half huere wandelen thoonende groote verlangen
-te hebben naden voirs. jacob suppliant nv es gebuert dat die voirs. jacop hopende des
-vaders ende moeders wille te hebbene es opten donderdach voer vastelauont nv lestleden
-metten voern. wynant vanden bossche jan baten ende merck nyts oic supplianten gecommen
-tot svaders ende moeders huyse ontrent x oft xi hueren inden nacht hemlieden een
-schonisse gelouende indien hy zyne saken tot effecte bringen mochte ende heeft
-de clincke vanden dorren getrocken alzo hy tanderen tyde gedaen hadde ende ghinc
-bynne den huyse aldaer die voirs. supplianten vindende de voirs. moeder ende dochter
-dede de selue dochter vuyt commen ende op een wagen zitten ende gaen dwelck gebuerde
-zoot scheen tegens hueren dancke ende wille te wesene zozy oick oepelyck seyde
-maer als die voirs. jacop suppliant conste vermoeden anders niet es en was dan
-van ontsiene ende niet te commene inder indignacie van hueren vader ende moeder
-alst oic genoech scheen opten wagen want alsoe zy seyde soe en soude huer
-nyemant hebben te huwelycke hy en soude zyn domicilie houden tot vaders ende
-moeders huyse huere leefdage twelck hoerende die voirs. jacop zeyde tot haer
-dat hy des gewillich was ende begeerde te doenen ende dat hy huer bynnen vyf oft
-zes dagen thuys seynde soude daerup de voirs. dochter hem seyde ende riet dat
-hy daer van haeren vader de wet doen soude zy hielt dat hy wel te vreden wesen
-soude nae welcken ende noch opde wagen zynde omme dat die fame ghinc dat
-zy vanden ouders ende achtervolcht wordden met machte twelck niet en was
-maer volgde alliene de vader ende moeder die voirs. jacop ontsiende in laste
-te commen heeft die selue dochter laeten gaen zonder gevioleert oft ennichsins misdaen
-te zyne de welcke hem zeyde dat al des nyettegenstaende hy haer screue
-heymelycke brieuen zy soudse ontfaen als zy te voeren gedaen hadde ende dat
-hy pooghen soude vader ende moeder te vrinde thebbende hem geloeuende dat zy in een jaer
-nyet huwen en soude met meer andere woerden ende de voirs. moeder commende tot"
-"ende ondersaeten, teghenwoordighe ende toecommende
-dijen dit aengaen zal moghen, heuren stedehouderen
-ende eeniegelijck van hun bezunder, soo hun
-toebehooren zal, doen, laeten ende gedooghen
-den voorschreven suppliant van deser onser teghen-
-woordighen gratien endde remissien, ende van d’allen
-d’inhouden van deser inder vuegen ende manieren
-boven verhaelt, peijselijck, vredelijck, ende
-volcomentlyck ten eeuwighen daghe genieten
-ende gebruycken, zonder hem daerinne te doen
-oft te laeten geschieden nu noch in toecommende
-tijden eenich hinder, stoot, letsel, oft moijenisse
-aen lijff, oft aen goeden ter contrarien. maer
-indijen syn lyff, oft eenighe van syne goeden
-daeromme gearresteert, becommert, oft belet
-waere, dat zij die setten, ende stellen, doen setten
-ende stellen terstont, ende sonder vertreck tot
-geheelder ende volcomender delivrantie. want
-ons alsoo gelieft, ende des t’oirconden hebben
-wij onsen seghel hier aen doen hanghen. gegeven
-binnen onser stadt brussele den vyffden martij
-xvic drijenviertich ende van onse rycken het
-tweeentwintichchste."
-"de selve suppliant augustyn van loenhout des voers. andries
-vader aldaer gegeven eenen slach met zynen messe op zyn hooft
-dat hy daer af binnen vier dagen gecomen es van levende live
-ter doot heeft oyck binnen eenen halven jaere naer tguut des
-voers. es zy derder heeft gecomen des avonts omtrint den
-thien uren inde huysinge geheeten tvuylhemde aldaer hy suppliant
-vant zitten drinckende eenen genaempt anthonis van zevenberge
-welcke anthonys tot hem suppliant seyde ghy en sult met my
-nyet drincken daerop hy suppliant antwoirde ic en wille met u
-nyet drincken want ghy hebter alle den dach geseten midts welcken
-deselve anthonys noch seyde ghy hebt my myn vrouwe
-ontmint ende gaf den selven suppliant alsdoen eenen steeck
-dien hy miste ende dwelck hy h suppliant siende greep den
-selven anthonise hem worpende ondre zyn voeten tot drie
-reysen toe sonder hem yet te mesdoene ende liet den selven
-anthonys int eynde duer zyne begheerte opstaen mits dat
-hy hem supliant beloefde nyet te mesdoene ende nadyen hy opgestaen
-was soe heeft de selve anthonys des voers. suppliant geselle
-gesteken met eender cortter dagge daeraf dat de selve oyc
-gestorven es dwelc hy suppliant ziende heeft zyn mes uuytgetrocken
-ende heeft met zynen medegeselle geslagen inden hoop soe
-datter aldaer een van des voers. anthonys geselscape doot bleef
-de welcke genaempt was lodewyck stradio heeft noch de
-selve suppliant hem gevoordert in onser voorn. stadt van lyere
-des avonts omtrent des acht oft thien uren op eene
-duere te stootene ende te smytene daer eene vrouwe persoon
-inne woonde op een camere daer hy en plach te wesene
-ende dit al iegens den danck ende wille vanden inwoenders
-desselfs huys ende is van daer gescheyden zonder eenich
-overlast aldaer te doene ende hoewel de voern. suppliant
-vanden twee dootslagen boven verclaert paeys mit
-der geinteresseerde partie gemaect heeft ende dat
-de ruuthede ende andre ombehoerlycke manieren by
-hem gebesicht opden voern. vrouwe persoon ende die"
-"zyt ghy nu ghy wout vlens vlues vut coomen soudt
-ghy nu wel willen of dorren vuyt coomen daer op de voers.
-henrick van binnen den huyse dat hoirende antwoirde zeggende
-waeromme soude ic nu vuytgaen u gelach is betaelt
-sonder ander oft meer ombescheyden oft twistige woirden
-doen ter tyt tegen malcanderen te hebben nu eist dat
-de voers. paesschier de voers. stooter alsoe betaelt
-hebbende quan quam buten der voers. cuekenen tot inden ganck
-ende van daer tot buyten der doren vanden huyse om den suppliant
-zynen meester te volgen ende voirts mit hem thuyswaerts
-te gane ende alsoe hy suppliant buyten den huyse op wegh
-was thuyswaert te gaen meynende dat de voers. paesschier
-hem gevolgt hadde de selve paesschier gehoirt
-hebbende de antworde die de voers. henrick ter stont
-gaf op de vrage hem byden voers. suppliant vuytgaende als
-voeren gedaen ende sonder bevel wete ende in absentie vanden selven
-latende hem duncken dat den voers. heyndric anders
-geantworde hadde dan hem betaemptde heeft terstont
-van nyeuws hooge ende kivelycke woorden op ende tegen den
-voers. henricke ende de voers. heyndric wederomme tot
-den voers. paesschiere gesproken gehadt midts den welcken
-de voers. henrick met zynen bloten sweerde is gecoomen
-vuyter cueckenen inden ganck tegen den voers. paeschiere
-die hoirden de voers. suppliant van buyten huyse wesende
-heeft hem omgekeert ende siende paesschieren
-voor de deure zijn lanck zweert uter sceyden trecken
-riep van buyten met eenen getrocken opsteckende in zyn
-hant seggende tot den voers. paesschieren hoeresoen wat
-wildy? maken ende met dien is de selve paesschier
-alsoe in de dore gescoten met zynen blote sweerde
-in de handt in sulker vuegen dat de selve henrick
-gelyc hy suppliant naemaels heeft verstaen is ter stont
-byden voers. paesschieren in syn borst gesteken geweest
-zeer diepe dit gerucht hoirenden de voers. peeter
-aerts is vuyter cuekenen inden ganck gecoomen tegen"
-"il y viendra tantost icy des gens de frise que demandez et ce
-fait demoura ledit suppliant et kempus encoires ung petit
-actendant apres les frisons pour boire avec eulx qui
-leur avoient promis dy venir et lors ledit suppliant
-sen alla dehors pour faire son eane et lui estant illecq
-faisant son eane oy que lun des trois compaignons
-qui estoient demourez a la table et qui estoit yvre
-dit en thiois laissez moy aller et je lui donneray ung
-knoop gat et se party de la dite table et vint a lhuys
-ou ledit suppliant devoit retourner tenant sa daghe devant
-son ventre et ledit suppliant qui avoit entendu ces parolles
-sen vint alhuys et mist la main sur la daghe dicellui
-compaignon et le tira dehors sans lui en faire mal
-et la porta en la chambre avec ledit compaignon
-ou les aultres buvoient et dit ainsi comment
-me donnez vous maintenant ce knop gat que vous
-me voulez donner et lors dirent les aultres compaignons
-qui estoient la present rendez lui sa daghe ce que ledit suppliant
-fist voulentiers et beut a luy et ny eult autre chose
-fait. et certaine espace de temps apres ung des
-compaignons demanda audit suppliant combien de temps
-y avoit que nous eusmes une foiz parolles ensamble
-et ledit suppliant respondy laissez cela passer il nen
-fault point parler icy demain ou apres nous en
-ferons bien et trouverons bien lun lautre sans
-mil mal penser a dont ledit compaignon respondy
-se demain ou apres nous devons trouvez lun lautre
-il luy auroit trop long temps et en disant ces
-parolles print ung gros bois et en frappa ledit suppliant
-sur la teste de telle sorte quil labaty par terre
-et ledit cornelis van testellen et lautre compaignon"
-"genieten ende gebruycken sonder hem te doene oft te
-laten geschieden nu oft in toecomenden tyden ennich
-hinder stoot oft belet aen synen persoen oft goeden ter
-contrarie in ennige manieren maer in dien zynen persoon
-oft ennige van zynen onverbuerden goeden hier om gevangen
-gearresteert oft becommert waren zy ende elck van hen die
-ter stont ende sonder vertreck ontslaen setten ende stellen oft
-doen ontslaen setten ende stellen tot geheelder ende volcomender
-deliveranciewant ons alzoo gelieft ende te dien eynde
-dat dit vast ende gestentich sy ende blyve tot euwigen daghen
-soe hebben wy onsen segel hier aen doen hanghen behoudelyc
-in anderen zaken ons rechte ende eenen yegelyc dessins gegeven
-in onse stadt van brussele inde maent van julio int
-jaer ons heeren duysent vyfhondert drientwintich ende
-van onsen rycken te wetene van den roomschen
-tvyfste ende vanden spaenschen $$ dachste $$
-aldus ondergeschreven byden in keyser in zynen
-rade ende geteeckent mayeurs ende noch
-visa"
-"kaerle etc. allen den genen die desen onsen brief zullen
-sien saluyt wy hebben ontfangen die oetmoedige supplicatie
-van janne van bollebergen poirter ende vischcoopere binnen
-onse stede van loevenen inhoudende hoe al eyst zoe dat de
-voirs. suppliant hem altyts wel ende eerlick geregeert ende
-gedragen heeft soe wel in zyn voirs. ambacht van vischcoop$
-als onder die coopluden ende andere daermede hy te doene
-gehadt heeft oick dat hy altyt van goede fame ende
-name geweest heeft sonder achterhaelt oft verwon$
-geweest te hebben van eenigen stucken weerdich zynd$
-van pugnicie desen nyet tegenstaende onsen meyer
-van loeven oft zyn stedehouderen heeft hem onlancx
-leden gecalengeert ende aengesproken voirs scepenen aldaer
-hem imponerende ende te laste leggende dat hy
-op sinte barthelemeeus dage lestleden int dit jaer
-xvc twintich ten welcken tyde wy inde voirs.
-onse stadt van loevenen waren met een wetsteen
-gewegen ende veroch vercocht zoude hebben eenen
-hovelinc zekere zalm tot vyf pont toe sonder die
-gewegen te hebben met geseighden gewichten soe
-hy sculdich was van doen ende dat hy tot diversen
-stonden binnen eenen jare herweerts metten voirs.
-wetsteen zyn zalm uuytgewegen ende vercocht
-zoude hebben zoe dat opten selven sinte barthelemeeus
-dage henryck de meester diener van onsen
-voirs. meyere die recht tegen over die vischbanck
-vanden voirs. suppliant stont zoude totten selven suppliant
-geseyt hebben ick calengere u dairaf daerop hy
-suppliant vraechde waeraf daerop de voirs. henryck
-de meester weder zeyde van dat ghy weght
-met uwen wetsteen ende wel weet dat ghy
-nyet wegen en moecht dan met geseighde gewichten
-waerop de voirs. suppliant antworde dat is myn scul$
-want den wetsteen meer dan vyf pont weght ende
-dat hy daer nyet meer gewichts en hadde segge$
-voirt en weght hy nyet meer dan vyf pont soe"
-"stuck prefereren gratie ende misericorde voor
-strenheyt ende rigeur van rechte, hebben den
-selven suppliant inden gevalle als boven quytgeschonden
-ende vergheven, schelden quyte ende vergheven uuyt
-sunderlinghe gratien, bij desen onsen brieve tfeyt ende
-ongeval boven geruert midtsgaeders alle offensie
-ende breucke corporele ende criminele daer inne
-bij hem overmidts ende uuyt saecken van tghene
-des voorschreven is tegens ons ende justitie
-eenichsints mach hebben ontgaen ende misdraegen
-ende hebben hem dyen aengaende wedergestelt
-ende gerestitueert stellen weder ende resti-
-tueren tot goeden naem, faem ende geruchte
-in onsen voorschreven lande van brabant ende allen
-andere onse landen ende heerelyckheden ende
-tot onverbeurden goeden in dyen hy eenighe onder
-ons heeft, gelyck nde in alder manieren soo
-hy was voorde toecompste vande voorschreven
-feyte. imponerende hierop een eeuwich geswijgh
-onsen ons procureur generael in brabant
-onsen meyer van loven ende allen anderen onse justicieren
-ende officieren wie sij syn, satisfactie ende
-beternisse . ierst ende vooral gedaen der
-partyen geinteresseerde . in dyen die noch nyet
-gedaen sy ende eenighe daertoe staet
-civilyck alleenelyck behoudelyck dat die voirschreven
-suppliant gehouden sal syn tvoorschereven feyt
-tegen ons te beteren civilyck naerder gelegenthyt
-vander saecke ende faculteyt van syne goederen met
-oyck te betaelen die redelycke costen van justitie
-hieromme alreede gedaen ende te doene, allet ter
-taxatie ende moderatie van onsen seer lieven
-ende getrouwen ende lieden van onsen raede
-in brabant die wy daertoe gecommitteert
-hebben ende committeren by desen. ontbieden
-daeromme ende bevelen den selven onse cancellier
-ende raedtsluyden dat voor hen geroepen degene
-ende daeromme behooren geroepen te syne, sy procederen
-wel ende deughdelyck ter verificatie
-ende interinemente van desen ende totter
-taxatien ende moderatien vande voorschreven costen"
-"ende allen anderen onsen richteren justicien dieneren ende
-ondersaten ons voirs. lants van brabant ende anderen onsen
-landen ende heerlycheyden satisfactie nochtans yerst geda#
-zynde der geinteresseerde partie zoe verre die met ged#
-en sy ende ennige daer toe d$ene ciuilyc alleenlyyc gehouden
-dat de voers. suppliant ter causen vander voers. mesdaet ons
-schuldich sal zyn te betaelene sekere amende ciuile #
-gelegentheyt vanden voers. mesdaet ende faculteyt van zynen
-goeden ende dat hy oick gehouden wert te refunderen die
-redelycke costen van justicie hier om gedaen ende te doene
-ter taxatien van onse seere lyeuen ende getrouwen den cancel#
-ende anderen luden vanden rade geordineert in onse voers. lande
-van brabant die wy daer toe committeren midts deser
-ontbieden daer om ende beuelen den seluen onsen cancelier
-ende raidsluyden dat geroepen die gene die dair om
-sullen behoiren geroepen te zyne zy procederen wel ende
-duechduelick totten interinemente ende verificatie
-desen ende totter taxatien vanden voers. amende ciuile ende
-costen van rechte dwelck gedaen ende de voers. amende #
-ende costen van rechte betaelt zynde in handen vanden geenen
-dien dat behoiren sal zy onsen drossaet van brabant
-provoest des marissaulx meyere van lueuen amman van
-bruessele schouth van antwerpen ende vanden bossche
-meyere van thienen ende van velpe ende voirts allen andere
-onsen ende der smaelre heeren richteren iusticieren officieren
-dieneren ende ondersaten des voers. ons lants van brabant ende
-anderen ons heerlicheyden huere stedehouderen ende elck van
-hen besundere zoo hem dat toebehoirt oft aengaen : m##
-den voers. suppliant van des ons tegenwoirdiger gratien remiss#
-ende quijtscheldinghen ende van allen den inhouden van desen
-inder vueghen ende manieren bouen verhaelt tot
-eewighen dagen peyselyc vredelyc ende volcomelyc doen ende lat#"
-"supplication et luy vueillans en ceste partie grace et misericorde
-preferer rigeur de iustice avons par ladvis et deliberation
-de nostredite fille et tante et des president et gens de nostre prive
-conseil estans lez elle quicte remis et pardonne quictons
-remectons et pardonnons de grace especial par ces presentes le delict
-mesuzment et larrecin dont dessus est faicte mention ensamble
-toute paine amende et offence corporelle et criminelle en quoy
-pour raison et occurance dudit cas ses circonstances et deppendences
-il peult avoir mesprins et estre encouru envers nous et iustice
-et lavons quant a ce restitue et restituons a ces bonne fame
-et renommee en noz pays et seigneuries et a ses biens non confisquies
-sancuns en a tout ainsi et par la maniere quil estoit auparavant
-ledit mesuzment et delict en imposant sur ce scilence perpetuel a
-nostre procureur general et a tous noz autres iusticiers et officiers
-quelzconques satisfaction faicte toutefuoyes premierement
-et avant toute enure a partie interessee se faicte nest
-et elle y chiet civilement tant seulement et parmi
-ce aussi que ledit suppliant sera tenu de amender envers nous
-ledit mesuzment civilement selon lexigence du cas et la faculte
-de ses biens alarbitraige et taxacion de noz amez
-et feaulx les chancellier et gens de nostre conseil en brabant
-que commectons a ce sy donnons en mandement a iceulx
-noz chancellier et gens de nostre conseil en brabant que
-appellez ceulx qui feront a appeller ilz procedent bien
-et deuement a la veriffication et interinemente de cesdites presentes
-et alarbitraige et taxation de ladite amende civile ainsi quil
-appartiendra et ce fait et icelle amende civile arbitree
-taxee et payee a celuy de noz receveurs que mestier sera
-lequel sera tenu den fere recepte et tenir compte a nostre proffit
-ilz nostre drosset de brabant mayeur de louvain amman de
-brucelle et escouttttes danvers et de boisleduc et
-tous autres noz iusticiers et officiers de nostre pays de
-brabant deca et dela la meuze et dautres noz pays et seigneuries"
-"et par la maniere que dit est plainement paisiblement et
-perpetuellement joyr et user sans leur faire mectre ou
-donner ne souffrir estre fait mis ou donne aucun
-arrest destourbier ou empeschement au contraire en aucune
-maniere ains se leur corps et leurs biens non confisquez
-comme dit est estoient pource prins saisiz arrestez ou
-empeschiez les mectent ou facent mectre incontinent
-et sans delay a plaine et entiere delivrance car ainsi
-nous plaist il. et affin que ce soit chose ferme et estable
-a tousiours nous avons fait mectre seel dont lempereur
-monseigneur et grant pere et nous avons use durant le
-temps de notre minorite a ces presentes. saulf en autres
-choses notre droit et lautrui en toutes donne en notre
-ville de bruxelles le venredy saint ou mois davril
-lan de grace mil cincqcens et seize et de notre
-regne le second. ainssy signe sur le reploy pour
-le roy en son conbseil. et du secretaire c vokrert. et encores
-visa
-collationne a loriginal
-par moy
-$$$"
-"en zoude nyet vryelyck dorven hanteren noch converseren in onsen
-voern. lande ende hertochdom van brabant hoe wel tzelve meer dan
-vier jaer geleden es den waere dat hem hier aff verleendt werden
-onse openen brieven van remissie ende pardoene alzoe hy zecht om
-die welcke aengemerct tghene dat voers. is hy ons zeer oitmoedelyck
-gebeden heeft soe eest dat wy die saken voerscreven overgemerct
-den voern. pieter roelants suppliant genegen wesende tzynder
-voers. bede ande supplicatie ende hem willende in dit stuck gracie
-ende ghenade prefereren voer strancheyt van rechte hebben inden
-gevalle alsboven vergheven quytgescholden ende gheremitteert
-vergheven schelden quyte ende remitteren uuyt zunderlinge gracie
-mits desen onsen brieve tfeyt ende dootslach boven verclaert metsgaders
-alle peyne ende bruecke corporelle ende criminelle daer inne hy
-ter cause van dijen met diesser aencleeft iegens ons ende justicie
-mesdaen ende mesbruyckt mach hebben hem als daeraf wederstellende
-ende restituerende tzyne goede fame ende name in onsen voers.
-lande ende hertochdom van brabant ende in allen anderen onsen
-landen ende heerlicheden metsgaders tot zynen onverbuerden goeden
-indien hy der eenighe heeft ghelyck ende inder manieren als
-hy was voer de toecomspte van tfeyt ende dootslach voerscreven
-imponerende hier op een eeuwich zwygen ende silencie onsen procureur
-generael van brabant ende alle andere onse ende der smaelre heeren
-justicieren ende officieren wye zy zyn satisfactie ende
-beteringe eerst ende alvoeren gedaen der geinteresseerde partye
-indyen die noch nyet gedaen en es ende eenighe daer toe staet
-civilyck alleenlyck behoudelyck dat hy suppliant gehouden werdt
-tvoers. feyt ende dootslach iegens ons te beteren civilyck naer
-de gelegentheyt vander mesdaet ende faculteyt van zynen goeden
-ende oick te reffonderen ende betaelen die redelycke costen van
-justicie hierom gedaen ter taxatie ende arbiterscepe van onsen
-lieven ende getrouwen die cancellier ende luyden van onsen
-raede in brabant die wy daertoe committeren den welcken
-wy ontbieden ende bevelen dat voer hemluyden gheroupen
-die ghene dier over behoiren geroupen te zyne zy procederen
-wel ende dueghdelick ter verificatie ende interinemente van
-desen onsen voern. brieve naer huere voirme ende inhouden"
-"van bruessele schouteten van antwerpen ende vanden bossche
-ende alle andere onse ende der smaelre heeren iusticien officieren
-dieneren ende ondersaten huere stedehouderen ende een ...gelyck
-van hen be... tot hem toebehoiren sal doen laten ende gedoogen
-den voirschreven janne de neve suppliant van deser onser tegewoordigen
-gratien quytscheldinge remissie ende pardoen ende van allen den
-inhouden van desen inder vuegen ende manieren voere verhaelt rustelike
-vredelic volcomelic ende eenwilic genyeten ende gebruycken sonder
-hem te doen oft te laten geschieden nu noch in toecomende tyden ende
-enigen hinder stoot oft letsel ter contrarien in eniger manieren
-maer in dien zyn lyf oft enige van zunafkorting onverbeuerden goeden
-soe voirschreven is dairom zyn oft oft namaels waerden gevangen gearresteert
-becommert oft belet dat zy die stillen ende setten $ terstont enden?
-sonder langer vertreck tot geheelder ende volcomenden ....
-want ons alsoe gelieft ende ten eynde dat dit goet vast
-ende gestadich blive tot eeuwigen dagen soe hebben wy hier
-aen doen hangen den zegel den welcken die keyser ons ...
-grootvader? ende wy dieren? onser minoriteit gebruyckt hebben ...
-in onser stat van bruessele ende maent van apprille opten
-goeden vrydach int jaer ons heren duisent vyfhondert ende
-zeventhien voir paesschen ende van onsen rycken ...erde
-....stout gescreven boven opte plycke byden coninck
-en zynen rade ende geteekent c boudewyns ....
-gec$$eert ende ver$$
-..corderend metten originalen
-by my"
-"groote hulpe hadde mogen slaen seyde tegens hem dat
-indyen hy hem slaen wilde dat hy dat van stouden aen doen
-soude ende doen spranck vanden voirs. wagene nemende
-zyn voirs. lanck mes inde hant stekene met beeden handen
-naeden voirs. jacob suppliant by welcken stekene hy mochte meer
-de voirs. vrede breken wantinen onder de knechten nyet steken
-en mach dwelcke den voirs. jacob ziende ende zijn lyf verweerende
-track oic zyn voorn. dagge ende sloech nae hem diversche slagen
-als dat zyn dagge in stukken spranck midts de sterckte vanden
-langen messe den voirs. poortier suppliant dat siende ende noch een ander
-knecht met hem zyn geloopen naer tgevecht om aldair iegens hem beeden
-vrede te nemen welcken knecht gheen vrede gevenen wilde ende zy
-twee dat ziende ende dat hy den voirs. jacob suppliant dootgesleghen
-zoude hebben zoe hebben zy twee naercostume van ouden tyde onderhouden
-onder de knechten nae den voirs. knecht op zynen cop geslagen ende
-hoe wel hy een backeneel hadde nyetmin midts de verdwelempthede
-vanden slagen viel ter eerden ende de voirs. suppliant dat ziende
-vertrocken van daer naer bueren legher ende sichtent hebben verstaen
-als dat hy vande voirs. slagen gecommen is van levende lyve ter doot
-ende hoewel dat den voirs. dootslagh den voirn. supplianten zeer leet
-is ende dat quendt dat zy gedaen hebben is geweest op heuren
-verweeren endenaer de costume nyetemin hoe wel dat zy nyet en
-weten van waer dat hy was nochtans vreesende oft zy vrienden
-hemlieden souden hiernaemaels crancken vanden lyve ende oic
-vreesende of zy iegens ons ende justicie mesdaen souden moeghen
-hebben zyn henlieden geabsenteert vuuyt heuren geselscepe ende
-zullen inden selven noch in onsen landen ende heerlicheydendorven noch
-moegen frequenteren ten zy onze gracie ende brieven van remissie
-alsoe zy seggen dairomme oitmoedelycken biddene. waeromme wy
-de saken voirs. overgemerct ende hierop gehoirt onsen lieven ende
-getrauwen neve ridder van onser ordene ende capitain general van
-onsen landen van herwaertsh over die gracie van heuren den
-voirn. jan poortier ende jacob van kensingen supplianten genegen
-wesende tot heurlieder bede ende supplicatie ende willende hen in dit
-stuck gracie ende genade prefereren voor riguer van strancheyt
-van justicien hebben inden gevalle als boven vergeven quytgescholden
-ende geremitteert vergeven schelden quyte ende remitteren vuyt onse"
-"sy hieraf verantwordt
-byden ontfanger vanden
-exploiten"
-"hebben ende committeren by desen ontbieden daerom ende bevelen
-denselven onsen cancellier ende raidsluyden dat voer hen geroepen
-deghene die daerom behoiren geroepen ende zijne zy procederen
-wel ende duechdelyck ter verifficatie ende interinemente van desen ende
-totter taxatien ende moderatien vanden voirs. amende ende costen van justicien
-also zy sullen vynden behoirene welck interinemente die voirs. suppliant gehouden
-sal sijn te versueckene ende hem in persoene te presenteren in onsen voirs. raide
-bynnen zess maenden naestcommende opte pene van te verbeurene deffect
-van desen ende dat gedaen ende deselve civile boete ende costen van
-justicien getaxeert ende betaelt zynde in handen vanden ghenen dyen
-dat behoiren sal zy onse voirs. procureur generael in brabant
-ende alle andere onse rechteren justicieren officieren ende
-ondersaeten iegenwoirdige oft toecommende dyen dat aengaen
-sal moegen huere stedehouderen ende eenyegelycke van hen besundere
-soe hem toebehoiren sal doen laeten ende gedoogen den voirs.
-suppliant van deser onser iegewoirger gratien ende remissien
-ende van alle inhouden van desen inder vuegen ende
-manieren voere verhaelt rustelyck vredelyck volcommelyck ende euwelyck
-genyeten ende gebruycken sonder hem te doene oft te laten geschieden
-nu noch in toecommenden tyden eenig hinder letsel oft moyenisse
-aen lyve noch aen goeden ter contrarien maer indyen zyn
-lyff oft eenige van zyne onverbeurde goeden daeromme
-gevanghen gearresteert becommert oft beleth waeren dat
-zy die setten ende stellen oft doen setten ende stellen terstont
-ende sonder vertreck tot geheelder ende volcommender delivrantie
-want ons alsoe gelieft ende ten eynde dat dit
-goet vast ende gestadich blyve tot eeuwigen daghen soe
-hebben wy onsen zegel hier aen doen hangen behoudelyck
-in anderen dingen onsen rechte ende eenygelycke dessyns in
-allen gegeven in onser stadt van bruessel den
-inde maet van junio int jaer onsheren duisent vijfhondert
-zevenentzesthich van onsen rycken van spaengnien
-sicillien etc txiie endevan napels etc txiiie
-op de plyck stont gesshreven byden coninck in zijnen raide ondertekent
-facuwez visa recepta
-gecollationeert ende bevonden $corderende
-met zynen originalen by mij
-$$$"
-"ende welck interinement de voers. suppliant oick gehouden
-zal zyn in onsen voern. rade te versuecken binnen eenen jaere
-naer date van desen opte peyne van te verbueren deffect der
-zelver ende dat gedaen ende de voers. amende civile ende costen
-van justicie getanxeert ende betaelt zynde in handen vanden
-ghenen van onsen ontfangers oft anderen onsen officieren dient
-behoiren zal die daeraff gehouden zal zyn ontfanck te maken
-rekeninge bewys ende reliqua te doene tonsen proffyte metten
-anderen penningen van zynen ontfange zy onse drossaert van
-brabant meyeren van loevene amptman van bruessele
-schoutetten van antwerpen ende vanden bossche ende alle
-andere der voern. smaelre heeren ende van onsen vassaelen
-rechteren justicieren ende officieren onsen voers. lants ende
-hertochdom van brabant wien dit aengaen oft roeren zal
-moegen huere stedehouderen iegewoirdich ende toecommende
-ende eenyegelyc van hen byzondere zoe hem toebehoiren zal
-doen laeten ende gedoogen den voern. pieter roelants suppliant
-van dese onse gracie remissie ende pardoene zoe ende inder
-manieren alsboven rustelyck vredelyck volcommelick ende
-eeuwelick genyeten ende gebruycken sonder hem te doene
-noch te laeten geschiene nu noch in toecommende tyde aen lyve
-noch aen goede eenich hinder letsel oft moeyenisse ter
-contrarien in eenigher manieren maer indien zyn lyf
-oft eenige van zynen voers. onverbuerden goeden daeromm
-gevangen becommert oft gearresteert zyn oft naemaels waeren
-dat zy die stellen ende zetten oft doen stellen ende zetten
-terstont ende zonder vertreck tot geheele ende volcommen
-delivrancie want ons alsoe gelieft ende ten eynde dat
-dit goet vast ende gestadich blyve teeuwigen dagen
-soe hebben wy onsen zegele hier hier aen doen
-hangen behalven in anderen zaecken ons recht
-ende eenyegelyck tzyne il allen gegeven in onser stadt
-van bruessele inden maendt van december int jaer
-onsheeren duysent vyfhondert ende achtendertich"
-"ende gebruycken sonder hem te doene oft te laten geschien nu noch in
-toecomende tyden aen lyff noch aen goet eenich hinder oft moyenisse
-ter contrarien maer $$$ zyn lyff ofte enige van zyn goeden nyet gerestitueert
-daeromme gevanghen gearresteert becommert oft beleth waeren dat zy die stellen
-ende doen stellen terstont ende sonder vertreck tot geheelder slakinge ende
-delivrantie want ons alsoe gelieft ende ten eynde dat dit goet vast
-ende gestadich blyve ten eeuwigen dage soe hebben wy onsen zegel hier aen
-doen hanghen behoudelyck in anderen saken onsen rechte ende eenenyegelyck zyne
-in allen gegeven in onser stadt van bruessele den xijen dach der maent
-van julius int jaer ons heeren duysent vyffhondert ende zevenen vyftich
-van onsen rycken te wetene van spaengnen sicillie etc tweeste ende
-van engelant vranckryck ende napels tvierde op de plycke stont
-gescreven byden coninck in zynen raide ende geteeckent $$$
-gecollotioneert ende bevonden accorderende
-met zynen originale by mij
-$$$"
-"ende om dair van pugnicie correctie ende beternisse te wordden
-gedaen zoe dat behoeren soude, de voirs. heer jan van yfain in
-synen ende onsen procureur in onsen name de voirs. supplianten
-te rechte hebben doen betrecken voer onsen lieven ende getrouwen
-riddere heeren janne heer tot houthem onsen cancellier, ende die
-andere luden van onsen raide geordineert in onsen lande van brabant
-aldair tot sekeren acten toe geprocedeert is geweest, soe beduchten
-hen nochtans de voirs. supplianten die nochtans den voirs. her
-janne ter causen vanden voirs. fayten ende misdaden, de welke
-hen met gansser herten leet zyn ende berouwen genouch gedaen
-hebben mits den selven fayten ende mesdaden grootelic met rigeur
-van justicien gepugnieert ende gecorrigeert te worddene
-ende en souden dair om vuyt ontsiene van dien de selve supplianten
-ende besunder de principaelste ende culpabelste der voirs.
-fayten ende mesdaden niet sekerlyck dorven bliven wandelen
-noch verkeeren in onsen voirs. lande van brabant mair souden
-hen moeten houden in vreemden landen ende contreyen in grooter
-armoeden ende miserien, by alsoe hen onse ontfermherticheyt
-ende genade in desen niet en wordde gedeylt, ons dair om
-oetmoedelic biddende. soe doen wy te wetene dat wy den
-reedenen voirscr. aengesien ende ter beeden der voirs. supplianten
-geneycht wesende, willende in desen gracie ende misericordie
-prefereren rigeure van justicien hebben vuyt zunderlingher
-gracien ende ter beeden van ennighen onsen specialen dieneren
-den selven supplianten in gevalle als boven quijtgeschouden
-ende vergheven ende met desen onsen tegewoirdigen brieve
-schelden quijte ende vergheven die voirs. fayten ende mesdaden
-met oic allen offensien ende beternissen criminele ende civile,
-in welke zy oft ennighe van hen mits den saken voirscreven
-hen moegen mesgaen hebben ende gecomen syn tegen ons ende
-justicie ende hebben hen als van dien gerestitueert ende
-restitueren tot hueren goeden famen ende namen in sulker vuegen
-ende manieren zy waeren voer de toecompst des voirs. fayts
-abboliserende oic ende doende te nyeute doende met desen tvoirs.
-proces ende proceduere in onsen voirs. raide als boven"
-"mits desen onsen brief tfeyt ende mansslach boven
-verclaert mitsgaders alle penen breucken ende
-boeten corporele ende criminele daer inne hy ter
-cause van dien met diesser aencleeft jegens ons
-ende justicie mesdaen ende mesbruyct mach hebben
-ende hebben hem als daer aff wedergestelt ende
-gerestitueert stellen weder ende restitueren tzynen
-goeder fame name ende geruchte in onsen lande
-ende hertoighdomme van brabant ende allen anderen
-onsen landen ende heerlicheden mitsgaderes tzynen
-onverbuerden goeden indyen hy er eenige heeft
-gelykerwys ende in alder maniere als hy was
-voir die toecompste vanden feyte ende manslach voirs.
-imponerende hierop een eeuwich swygen ende silencie onsen
-procureur generael van brabant ende allen anderen onsen
-rechteren justicieren ende officieren wie zy zyn
-satisfactie ende beteringe ierst ende al voren gedaen
-der geinteresseerde partye indyen dat tselve
-alnoch nyet gedaen en is ende eenige daer toe staet
-civilyck alleenlyck behoudelyck dat de voirs. suppliant
-gehouden wordt tselve feyt ende mansclach jegens
-ons oick te beteren civilyck allenlyck naeder gelegentheyt
-vanden mesdaet ende faculteyt van zynen goeden naeme ende
-onse ordinantien hier op gemaect end daeren boven te
-betalen ende reffonderen de redelycke costen van justicien
-indyen hier omme eenige gedaen zyn alter taxatie
-ende arbiterscepe van onsen lieven ende getrouwen die
-cancellier ende luyden van onsen rade in brabant
-die wy daer toe commiteren ende hen ontbieden ende
-bevelen dat voir henluyden geroepen die ghene die
-daer over behoiren geroepen te zyne zy procederen wel
-ende duegdelick te verificatie ende interinemente van
-dese nae huere vorme ende inhouden ende oick tat
-taxatie ende arbiterscepe vanden voirs. amende civile
-ende costen van justicien welck interinement hy suppliant
-gehouden zal zyn te versuecken in onsen voirs.
-rade binnen zesse maenden naestcomende naer
-date van desen op te pene van te verliesen deffect
-der selve ende dat gedaen ende de voirs. amende
-civile getaxeert gearbitreert ende betaelt zynde in
-handen vanden ghenen van onsen ontfangers oft
-anderen onsen oficieren dient behoiren zal de welcke
-gehouden wordt daer aff ontfanck te maken rekeninge"
-"daer inne hy hem overmits ende vuyt saken van tghene
-des voirscreven is tegens ons onse hoocheyt ende iusticie
-eenichssins mach hebben ontgaen ende mesdragen
-ende hebben hem dyen aengaende wedergestelt ende
-gerestitueert stellen weder ende restitueren tot zynen
-goeden name ende fame in onsen voirscreven lande van
-brabant ende allen anderen onsen landen ende
-heerlicheyden ende tot zynen onverbeurden goeden indyen
-hy eenige onder ons heeft gelegen ende in alder manieren
-zoe hy was voer die toecomste vanden voirscreven feyte
-imponerende hier op een eeuwich swyghen onsen
-procureur generael in brabant ende allen anderen onsen
-iusticien ende officieren wye zy zyn satisfactie ierst
-ende voir al gedaen der partye geinteresseerde
-indyen die noch nyet gedaen en zy ende eenige
-daer toe staet civilyck alleenlyck behoudelyck
-dat de voirscreven suppliant gehouden sal zyn tvoirscreven feyt
-tegens ons t beteren civilyck nae gelegentheyt
-vander saken ende faculteyt van zynen goeden met
-oick te betalende die redelycke costen van iusticien
-ter taxatien ende moderatien van onse zeer lieve
-ende getruwe die cancellier ende luyden van onsen
-rade in brabant die wy daer toe gecommitteert
-hebben ende commmitteren by desen ontbieden
-daeromme ende bevelen den selven onsen cancellier
-ende raidsluyden dat voir hem geroepen diegene
-die daerom behooren geroepen te zyne zy
-procederen wel ende dueghdelyck ter verificatien
-ende intervieniente van desen ende totter taxatien ende
-moderatien vande voirsreven civile boete ende costen van
-iusticien alsoe zy sullen bevinden behoirende welck
-interviement de voirscreven suppliant gehouden sal syn
-in onsen voirscreven rade binnen zesse maenden naest
-comende opte pene van te verbeurne deffect
-van desen ende dat gedaen ende de selve
-civile boete ende costen van iusticien getaxeert
-ende betaelt zynde in handen vanden ghenen
-dyen dat behoiren sal sy onse voirsreven procureur
-generael in brabant ende alle andere onse
-richteren iusticieren officieren ende ondersaten
-iegenwoirdige ende toecomende dien dat aengaen
-sal mogen huere stedehouderen ende een yegelyck
-van hen besundere soe hem toebehoiren sal
-doen laten ende gedoogen den voirscreven suppliant
-van deser onser iegenwoirdiger gracien ende
-remissien ende van allen dinhouden van deser
-inder vuegen ende manieren boven verhaelt
-rustelyck vredelyck volcomelyck ende eeuwelyck
-genyeten ende gebruycken sonder hem te"
-"over jaert noch anderssints onse ordinancie disponerende
-ter contrarien dewelcke wij den voors. suppliant nyet
-hinderen noch prejudicieren en willen, maer hebben hem
-daeraff mits der onnoselheijt vander saecken ende uuijt
-andere redenen hierboven verhaelt, uuijt onser sunderlinge
-gratien gereleveert ende releveren bij desen, want
-ons alsoo gelieft, ende ten eijnde dat dit vast ende
-gestadich blijve tot eeuwigen dage, soo hebben wij
-onsen segel hieraen doen hangen behoudelijck in
-anderen dingen onsen rechte ende eenijegelijcken
-anderen dessijns gegeven in onser stadt van brussele
-inde maent van aprili int jaer ons heeren duijsent
-ses hondert ende achthien onder opde plijcke stont
-als aldus byde iertshertogen onderteekent cools
-ende was gesegelt met eenen groenen segel
-uuijthangende in sijden snoeren"
-"zyn schouwere de welcke de selve willem gevoelende
-hep inde kuekene vanden selven huyse nemende een
-spit vander schouwen om naden suppliant te loepene
-maer de voers. peeter suppliant met zynder huysvrouwen hielden
-hem alzoe dat hy niet uuyt en mochte vander
-welcke quetsure de voirs. willem is gecommen van
-levenen lyve ter doot ende hoe wel den suppliant
-de voirs. ongeval ende dootslach zeere leet is
-zoe heeft hy hem nochtans uuyt vreese van
-justicien geabsenteert uuyt onsen landen ende heerlicheden
-inden welcken hy niet en soude dorren wederkeren
-maer hem moeten houden in vreemden landen
-in grooter armoeden zoe verre hem onse gracie ende
-genade hierop niet en worde verleent alsoe hy
-seet ons dairomme oitmoedelyck biddende soe eist
-dat wy desen aengesien willende den voern. suppliant in
-desen gracie ende genade prefereren rigeur van justicien
-zunderlinghe ter eeren ende weerdicheyt vander heyliger
-passien onsen lyefs heeren die hy als hedent om onser
-alder verlossinge ende salicheyt geleden heeft aen
-den houdte des cruycen den selven supliant genegen
-wesende tot zyne bede ende begeerte hebben inden
-gevalle als boven geremitteert quytgeschonden ende
-vergeven remitteren schelden quyte ende vergeven
-uuyt onser sunderlinger gracien by desen de mesdaet
-ende dootslach voirs. mitgaders oick alle penen ende
-emenden corporele ende criminele daer inne by hem
-overmits ende uuyt sake van tgene des voers. is tegens
-ons onse hoocheyt ende justicie eenichssins mach
-hebben ontgaen ende hebben hem dien aengaende gerestitueert
-ende gestelt restitueren ende stellen by desen tot
-zyne goede fame ende name in onse lande ende
-heerlicheyden van brabant ende van overmaze ende"
-"ter eeren ende in renerenen vander bitter passie ende doot die
-god smaecte aen thonte thoute? des heylighen cruyce up alsulcken dach
-als huyden om de verlossinghe des meschelycke gheslachte
-hebben inden ghevalle als boven vergheven quytghescholden
-ende gheremitteert vergheven schelden quyte ende remitteren
-uuyt zunderlinghe gracie midts desen onsen brieve tfeyt
-ende dootslach boven verclaert midtsgaders alle peyne ende
-bruecke corporelle ende crimilelle daer inne hy ter
-cause van dien met diesser aencleest iegens ons ende
-justicie mesdaen ende mesbruyckt mach hebben hem als
-daer aff wederstellende ende restituerende tzyne goede
-fame ende name in onsen voirs. lande ende hertochdom van
-brabant bysondere in onser voern. stad van bruessele ende
-allen anderen onsen landen ende heerlicheyden met oyck
-tzynen onverbuerden goeden indien hyre eenighe heeft
-ghelyck ende inder manieren als hy was voerde toecompste
-van tfeyt ende dootslach voirsscreven imponerende hierby
-een eeuwich zwyghen ende scilencie onsen procureur general
-van brabant ende allen anderen onsen justicieren ende
-officieren wie zy zyn satisfactie ende beteringhe
-eerst ende alvoeren gedaen der gheinteresseerde partye
-indien die noch nyet gedaen en zy ende eenighe daer toe
-staet civilyck alleenlyck behoudelyck dat hy
-suppliant ghehouden werdt tvoern. feyt ende dootslach iegens
-ons te beteren civilyck naer de gheleghentheyt vander
-mesdaet ende faculteyt van zynen goeden ende oyck te reffonderen
-ende betaelen die redelycke costen van justicie indien eenige
-daeromme gedaen ende naerghevolcht zyn ter tanxatie ende
-arbiterscepe van onser lieven ende ghetruwen die
-cancellier ende luyden van onsen raede in brabant die wy
-daer toe committeren den welcken wy ontbieden ende
-bevelen dat voer hemluyden gheroupen die ghene dier
-over behoiren geroupen te zyne zy procederen wel ende
-duechdelycke ter veriddicatie ende interinemente van
-desen onsen voirs. brieve naer huere voirme ende
-inhouden ende welck interinement hy suppliant gehouden
-werdt in onsen voirn. raede te verzuecken binnen eenen
-jaere naer date van desen up peyne van te verbueren
-deffect der selver ende dat ghedaen ende de selve
-civile boete getanxeert ende betaelt zynde in handen
-vanden ghenen van onsen ontfangers oft anderen onsen
-#
-sy hier af verantwoirdt
-byden ontfanger
-vanden exployten"
-"vonden tot synder meerder versekerhyt ende om van offici$
-wegen feytelyck op eenige abusive presuppositien nyet overvallen
-te wesen ende noch personnelyck geforseert te worden hem middelertyt
-te vertrecken in het clooster ter vande voors. capucinen
-binnen die voors. stadt ende aldaer te blyven nyettegensta$
-dat die voors. p p met hem in hun clooster waeren gediscomm$
-ende sochten hem metten iersten quyt te wordden ondertussche$
-was de suppliant over den civilen interest vande naerst$
-vrinden des voors. aflyvigen te weten hendrick bly
-bleys ende synen sone laureys respective vader ende broeder v$
-voorts. afflyvigen mette voors. naeste vrinden veraccordeert ende
-hadde den voors. interest hun oock voldaen allen welcken ae$
-gemerckt ende dat daer en boven die suppliant door syne voors.
-absentie uuyt synen huyse was lydende seer grooten interest
-ende nyet en can den cost gewinnen voor hem syne huysvrou$
-ende kinderen noch oock syne affairen vervolgen om waer tegens
-te versien soo keerden hy hem tot ons in alder oitmoedt biddend$
-dat ons soude gelieve gedient te wesen hem te vergeven he$
-ghene dat hy met het voorverhaelde ongeluck misdaen hadde$
-ende hem tot dyen eynde te laeten depescheren brieven van rem$
-in gewoonlycke forme waeromme soo ist dat wy t’gene
-voors. is aengesien en daerop gehadt d’advis van onse lieven ende wel
-beminde die meyer onser stadt loven ende van alles rapport$$
-synde in onse raede geordinneert in brabant justinerende ter oidtmoedger $$
-ende supplicatie des voors. suppliants willende hem in dit stuck prefereren
-gratie ende misericordie voor strangheyt ende rigeur van recht$
-hebben der selven suppliant inden gevalle alsboven quytgeschouwen ende
-vergeven schellen quyt ende vergeven uuyt sonderlinge gracie by desen onse brie$
-t’feyt ende ongeval boven geroert midsgaders alle breucken corporele
-ende criminele daerinne hy ter cause voors. midtsgaeders dat daeraens cleven
-mach tegens ons ende justicie misdaen ende misbruyckt mach hebben welck$
-aengaen hebben hem wedergestelt ende gerestitueert stellen weder ende restitueren
-tot syne goeden naeme fame ende geruchte in onse voors. lande van brab$
-ende is allen anderen onsen landen ende heerlyckheden midtsgaeders tot syne onverbeur$
-goeden indyen hy eenige onder ons heeft gelyck ende in aldaer manieren
-soo hy was voorde toecompste van t’ voors. feyt imponerende hierop
-een eeuwich geswych onsen lieven ende getrouwen procureur generael van
-brabant onsen drossaert van brabant meyer van loven ende alle$
-anderen onse ende onser vassallen oft der smaereheeren richteren justicieren
-officieren ende dienaeren wie sy syn satisfactie ende beternisse ierts ende"
-"van onsen keyserycke txixe ende van onsen rycken van
-spaengien tween cecillien ende anderen txxiiie aldus stont
-gescreven opte plycke byden keyser in zynen raede ende
-geteekent verreycken ende noch stont gescreven opte selve
-plycke visa registrata
+pardons,347.txt,1,"kaerle etc doen te wetene allen tegewoirdigen ende toecommende
+dat wy ontfangen hebben die oitmoedige supplicatie van peeter de
+jonghe alias faes belast met huysvrouwe ende sesse cleynen kinderen
+simpel hantwercker wonachtich tot putte in ons lande van brabant
+inhoudende hoe dat hy op den sondach naebeloken paesschen anno xvc
+veertich lestleden sittende met twee oft drye van zijnen gebueren
+inde herberge twee oft drye potten biers drynckende eest gebuert
+dat daer ander geselscap is twistich geweest als jan van boegaerden$$
+ende pieter sotten midts den welcken heeft de suppliant ten inhorte van
+ander ende om beters wille den voirs. peeter met goede wordden van dair
+ende tot zijnen huyse geleydt ende is de suppliant tsynen huyse by synen
+huysvrouwe ende kinderkens gebleven naeden welcken eest"
+pardons,158.txt,5,"biens non confisquez saucuns en y a
+tout aussi et par la maniere quil estoit
+auparavant ledit cas et mesuz advenu
+imposant sur ce scilence perpetuel a notre
+procureur general de brabant et a tous
+noz autres justiciers et officiers quelzconques
+satifaction toutesvoyes faicte a partie
+interessee premierement et avant tout œuvre
+se faicte nest et elle y chiet civilement
+tant seulement et moyennant aussi que
+ledit suppliant lamendera envers nous civilement
+selon lexigence du cas et la faculte de ses
+biens et si sera tenu de payer et reffondre
+les mises de justice saucunes en sont
+faictes et encourues contre luy pour raison
+du cas et mesuz dessusdit le tout a larbitraige
+et tauxacion de noz amez et feaulx les
+chancellier et gens de notre conseil en
+brabant que commectons a ce si donnons
+en mandement a iceulx de notre conseil
+en brabant que appellez pardevant
+eulx ceulx qui pour ce feront a appeler ils
+procedent bien et deuement a la veriffication
+et interinement de cesdites presentes selon leur
+forme et teneur et a larbitrage et tauxacion"
+pardons,373.txt,1,"remissie van dootslage
+philips byder gracien goids coninck van castillien van leon van grenadien etc. eertshertoge van
+oistrycke prince van arragon hertoge van bourgoingnen van lothryc van brabant van stier van
+carm van stier van carm van cram van limbourg van luxembourg ende van geldre greve
+van vlaenderen van tyrol van ferette van kiebourg van artois van bourgoingnen palatin van
+henegouwe van hollant van zellant van namen ende van zutphen mercgreve des heilichs
+roomschen rycs ende van burgauw lantgreve in elsaten heer van vrieslant opter windischen$g van poirtenau
+van salms ende van mechlen doen te wetene dat wy ontfangen hebben die oitmoedige
+supplicatie van janne machiels wonende in onser voighdien van molle inhoudende hoe dat
+sekeren tyt geleden hem suppliant staende aen syn huys op zyn messie aen zynen wagen dien reparerende
+aen gecomen is wylen hubrecht cloets stootende ende slaende met eenen stocke den suppliant seggende totten
+selven ghy boeve ghy aenveert mijn goet daer op de suppliant antworde ic bidde v laet my
+in mynen vrede ende laet af ic wille v alle uwe scaden betalen ende alsoe die suppliant stont
+besloten tusschen zynen wagen ende den wandt van zynen huyse ende die voers. hubrecht niet
+aflaten en wilde soe heeft de suppliant hem ter weren gestelt metten sel$en gewere dat hy hadde
+als met zynre daggen ende heeft hem zynen voirs. stock af gewonnen ende alsoe die voirs.
+hubrecht doen den suppliant wilde steken met zynre daggen soe heeft hem suppliant den noot
+gedrongen zyn lyff te verweren ende bescudden metter voirs. stocke alsoe lange dat hy daer met
+den voirs. hubrecht ter eerden sloech midts dat hy zynder egheen verdrach hebben en conste
+waer af die selve hubrecht binner ontrent xxiiii vren daer nae is aflivich wordden ende
+hoe wel desen doetslach in maten voirscreven geschyet zy ende dat men op die toecompst
+vanden voirs. fayte wel groote ooghe ende consideratie behoirde te hebbene soe en soude
+nochtans die voirs. suppliant beduchtende ende vresende die strangheit ende riguer van rechte
+hem niet dorren houden keeren noch verkeeren in onsen voirs. lande van brabant maer hem
+moeten absenteren ende houden in vreemde landen ende contreyen in grooter armoeden ende miserien
+by alsoe hem onse gratie ende ontfermherticheit in desen niet gedaen ende bewesen en waere
+alsoe hy seegt ons daer om oitmoedelyck biddende soe eest dat wy desen aengesien hebben
+den voirs. janne machiels suppliant geneycht wesende tot zynder voirs. beden ende willende
+hem in dit stuck gratie ende genade verleenen ende prefereren voer stranheyt van rechte
+inden gevalle als boven vergeven quytgescouwen ende geremitteert vergeven scelden quyte
+ende remitteren vuyt onser zunderlinger gracien met desen onsen brieve tfayt ende dootslach by
+hem gedaen ende geschiet inden persoen vanden voirs. wylen hubrechte cloets soe voirs.
+es metgaders alle pene ende amende corporelle ende criminelle dair inne hy vuyt saken
+van dien tegen ons ende justicie vervallen ende mesbruyct mach hebben ende hebben hem
+als te desen male weder gestelt ende stellen weder tot synder goeder famen ende name in ons. voirs.
+lande van brabant ende tot zynen goeden onverbuert in dien hy ennige heeft in alre wys
+ende manieren als hy was aleer tvoirs. fait gesciede imponerende hier op een eewich gswych
+onsen procureur generael ende allen anderen onsen justicieren ende officieren dient behoeren sal satisfactie
+ende beternisse yerst ende voer al gedaen der partien geinteresseert in dient niet gedaen en
+es ende dair ennige toebehoirt civilyc alleenlyc behoudelic oic dat hy dat tegen ons civilic beteren
+sal nae die gelegentheyt vander mesdaet ende faculteyt van zynen goeden ter taxacien ende
+arbitragien van onsen lieven ende getrouwen die cancellier ende luyden van onsen raide
+d$t geordineert in brabant dien wy dair toe ordineren ende committeren ontbieden
+dair om ende bevelen den selven van onsen raide dat voer hen geroepen die ghene dier behoeren
+over geroepen te zyne sy procederen wel ende dueghdelyck ter verificatien ende interinemente van
+desen onsen voirs. brieve ende dat gedaen ende die voirs. civile beteringe getaxeert ende betaelt
+zynde in handen van onsen rentmeester die dat behoeren sal die hier af gehouden sal zyn
+ontfanc ende rekeninge te doenen tonsen prouffyt sy onse drosset van brabant ende alle onse ende
+der smaelre heeren ons voirs. lants van brabant richteren officieren ende ondersaten dient $ aengaen
+sal doen laeten ende gedoegen den voirs. janne machiels suppliant van deser onser tegewoirdiger gracien
+ende remissie soe ende inder manieren als voirs. es rastelic vredelic ende volcomelic ende
+ewelic genieten ende gebruycken sonder ter contrarien hem te doenen oft te laten gescieden
+nv oft in toecomende tyde enich hinder oft ongebruyc in live oft in goede in enniger
+manieren maer in dien hy oft zyne voirs. goeden onverbuert hier om gevangen gearresteert
+oft gecommert waren die terstont stelt oft doet stellen tot geheelder oft volcommeder delivrantie"
+sentences,661.txt,61,"gegeven daer aff reformatie is versocht, oepene brieven
+van reformatien ende dacten van onsen voors. rade
+ende op al gelet met oock gecosidereert tgene desinen in
+desen behoorde te considererene ende dat zoude
+hebben cunen ende mogen genomeren, wij goede
+ende rijpe deliberatie van rade, doen de recht
+tusschen die voors. partijen hebben geseeght
+gewesen ende vercleert ende bij desen onsen uuijterl.
+vonnisse seggen wijzen ende vercleren dat wel
+by de voors. gedaeghde op ten vierentwintichsten
+dach der maendt van december int jaer xvc
+negenentzeventich tusschen die voors. partijen
+is gewesen qualijck ende tonrechte van hunnen
+vonnisse reformatie versocht, sal daeromme
+tzelve vonnisse stadt grijpen ende zijn volcommen
+effect sorteren, condempneren. der voers. impetratt.
+in de pene van onwijser versochter reformatie.
+midtsgaders inde costen van desen processe ter
+taxatien ende moderatien van onsen voors. rade
+ende des toorconden hebben wij onsen zegel
+hijer aen doen hangen, gegeven in onser voers.
+stadt van bruessele den twintichsten dach der
+maendt van agusto int jaer ons heeren duijsent
+vijffhondert tachtentich van onse rijcken van
+castillien van leon van arragon etc. txxve
+ende van napels etc. txxviie
+phls. by der gratie goids coninck
+van castillien van leon van arragon van navarre van
+napels van sicillien van mayorcque van sardaine vanden
+eylanden van indien ende vaster eerden der zee occeane
+eertshertoge van oistenryck hertoge van bourgoingnen van
+lothryck van brabant van limborch van luxemborch van
+gelre ende van milanen grave van habsborch van vlaenderen
+van arthois van bourgoingnen palsgrave ende van henegouwe
+van hollandt van zeelandt van namen ende van zutphen
+herman van hersbeke
+cornelis joos
+prince van swane marckgrave des heylichs rycx heere
+van vrieslandt van salins van mechelen vander stadt
+steden ende landen van uuytrecht overysel ende groeningen
+ende dominateur in asien ende in affricken aller
+den ghenen die dese onse oepen. brieven zullen zien oft hooren
+lesen saluyt, alzoo ons in onsen rade geordineert en
+desen onsen lande van brabant, waere den derthiensten
+dach der maendt van aprille int jaer xvc vierentzestich
+nae paesschen van wegen herman van hersbeke ingeseten.
+poortere onser stadt van antwerpen by zijnre supplicatie
+verthoont ende te kennen gegeven geweest in substantie
+hoe dat wijlen herman van hersbeke thielmanss. zyns
+suppliants vadere inden jaere xvc ende achte gecocht
+hadde van jonfrrouwe catherine vanden berge jans doch=
+tere daer moeder af was agneta sbueckeleren met
+janne joos janss. heuren wettigen man ende momboir
+zekere hoene mette huysinge hoeningen, bogaerde lande
+beenpde grande ende toebehorten geheeten de hoene
+ten essche groote omtrent desbunderen gestaen ende gelegen
+onder duerne ende wommelgem by thoff van immerkele
+daerinne dat hy voer schepen. onser voers. stadt van
+antwerpen op ten zeventhiensten dach der maendt van
+julio int voers. jaer van achte waere wettelyck
+geguedt geweest gelyck dat naerdere bleke by den
+schepen. brieven daer aff zynde ende welcke hoene
+die voers. wylen herman van hersbeke thielmanss.
+ende zyne naecommelingen y sedert ten aensiene van
+eene, egelycken ende zonder contradictie van yemanden
+peyselycl ende vredel. hadden ebseten totten jaere
+xvc ende achtenveertich ende alzoo den tyt van
+veertich jaeren lanck ende hoewel dyen aengemerct
+nyemanden ennich gesach oft recht totte voers. hoene
+en conste gepretenderen dyen nochtans nyettegenstaen
+zoo hadde hem pretenselyck gevordert cornelis joos
+hem doen ter tyt noemende vander gracht een vanden
+sonen ende erffgen. der voers. catherina vanden berge
+ende janne joos op den zesthiensten dach der maendt van
+augusto tjaer xvc achtenveertich voers., de
+voers. hoene die bekende den voers. supplt. ende"
+pardons,229.txt,3,"in onser stad van bruessel inde maent van octobri int jaer ons
+heeren duysent vyfhondert ende twee aldus ondergescreven
+ende geteykent opte plycke by mynen heere den ertshertoge jo. de witte
+gecollationeert ende bevonden concorderende
+metten originale bij mij"
+pardons,346.txt,3,"hoedanige die zyn oft wesen moegen satisfactie ende beteringe ierst
+ende al voeren gedaen der geinteresseerde partie in dyen die noch nyet gedaen
+en is civilick alleenlick behoudelick nochtans dat de voirn. suppliant gehouden
+werdt den voirs. dootslach jegens ons civilick te beteren naer gelegentheyt
+der misdaet ende faculteyt van zynen goeden ende oick te betaelen
+de redelicke costen van justicie daeromme gedaen ende naegevolgt
+indien datter eenighe geschiet zyn ter taxatie ende arbiterscepe
+van onsen zeer lieven ende getrouwen den cancelier ende luyden van
+onsen raide in brabant die wy daertoe committeren ontbieden
+daeromme ende bevelen den voirs. onsen cancellier ende luyden van onsen
+raide in brabant dat voer hemlieden geroepen die ghene die
+hier over berhoiren geroepen te zyne zy procederen ende doen procederen
+wel ende duegdelick totter verificatie ende interinemente van desen
+onsen jegewoirdigen brieve naer huere vorme ende inhouden
+ende welck interinement de voirs. suppliant gehouden wert in onsen
+voirs. raide te versuecken bynnen eenen jaere nae date van desen
+onsen jegewoirdigen brieve opte peyne van te verbeuren deffect
+der selver ende dat gedaen ende de voirs. civile boete
+ende costen van justicien getaxeert gearbitreert ende betaelt
+zynde alst behoirt van welcke civile boete de ghene van
+onse rentmeesters dient aengaet gehouden wert ontfanck
+te maken rekeninghe bewys ende reliqua te doene
+tot onsen prouffyte metten anderen penningen van zynen ontfange
+zy onse drossaet van brabant schouthet van antwerpen
+ende allen anderen onsen ende onse vassallen oft smaelre
+heeren richteren justicieren ende officieren onssen voirs. lants
+van brabant ende van overmaze hoedanige die zyn
+oft wesen moeghen jegenwoirdich ende toecommende hueren
+stedehouderen ende elck van hen zoe hem dat toebehoirt
+ende aengaen mach doen laten ende gedoogen den voirs. suppliant
+van dese onse gracie remissie ende quytscheldinghe
+ende van al den inhouden van desen inder vueghen ende
+manieren voeren verhaelt rustelick peyselick ende vredelick
+genyeten ende gebruycken sonder hem te doene
+noch te laeten geschien nu noch in toecommenden tyden
+in lyfve noch in goede eenich hinder letssel oft
+moyenesse ter contrarien maer in dyen zyn lyf
+oft ennighe van zynen onverbeurden goeden daeromme
+gevangen becommert oft gearresteert waeren dat zy"
+pardons,028.txt,4,"aloccassion du quel cas et homicide ledit povre suppliant craindant
+rigeur de justice se absenta lors de noz pays et seignouries
+et combien que en aultres choses il ait tousiours este bien fame
+et renomme sans jamais avoir este note et convaincu daucun
+autre villain cas blasme au diffamie ainsy que par lentreparler
+et de ses bons parens et amis il a fait paix et contente partie
+interessee ce neantmoins il noseroit jamais retourner
+hanter ne converser en nosdits pays ne seigneuries a$$ le commendroit
+touiours tenir absent et miserablement vivre en estranges
+marches et contrees se notre grace et misericordenne luy
+estoit sur ce impartie dont actendu ce que dit est il
+nous a treshumblement supplie et requiz pour ce est il
+que nous ces choses considerees eu sur ce premierement
+ladvis de noz aimez et feaulx le chancellier et gens de
+notre conseil en brabant audit guilliaum de werysscy suppliant
+inclinans a sadite supplication et requeste et luy vueillans
+n ceste partie grace et misericorde preferer a rigeur
+de justice avons ou cas dessesdit par la deliberation
+de notre treschere et tresaimee fille de nous empereur dame
+et tante de nous charles larchiducesse dausriche ducesse
+et contesse de bourgogne douagie de savoye etc quicte remis
+et pardonne quictons remectons et pardonnons de grace
+espcialement par ces presetes le cas et hommicide dessusdit declaire
+ensamble toute paine amende et offence corporelle
+criminele et de tout ce entierement que a cause dicelluy
+et de ce que en depend il a et peult avoir mesprins offence
+et estre encouru envers nous et justice et lavons
+quant a ce restitue et restituons a sa bonne fame et
+renomme en notre pays de brabant et en noz aultres pays et
+schatelleries et a ses biens non confisqueez saucuns en a"
+pardons,342.txt,4,"dairom gevangen aengetast oft gearresteert wesen
+zy die terstondt ende sonder vertreck ontslaen doch ende laten
+ontslaen ende stellen tot volcomender delivreren ende
+ten eynde dat dit vast ende gestadich blive teeuwigen
+daigen. zoe hebben wy onsen zegel hier aen doen hangen
+behouden ons in anderen dingen onsen rechte ende eenen
+yegelycken des zyns gegeven in onser voors. stadt van
+thienen opten viien dach van november int jair
+ons heren duysent vijfhondert ende drie
+aldus ondergeschrevene opte plycke en myne heer
+den ertshertoge dair ghy heer philips vilam? r$$
+meesteren lodewijck roelants peronim vande met
+anthonis heenkenshoot ende andere vanden raede
+by waeren. en geteykent thielt ende noch visa
+gecollationneert bevonden grond$
+met den originale by my
+n frate$"
+pardons,015.txt,3,"ter causen van den welcken de voirnoemden suppliant dit grootelijckx
+sijn lijf heeft moeten verweeren mits dat hij geen verdrach
+noch vanden voirscreven wijlen adriaen ontslegen en conste wesen
+als boven vreesende rigeur van justicien heeft hem sedert
+geabsenteert vuyt onsen landen ende heerlicheyden ende en zoude
+daer inne nyet dorren wederkeeren al eest dat hem de toecompste
+van tselve feyt hertelijck leet es ende daer af peys met presentie$$$heeft ten zij dat onse gracie hem hierop verleent worde
+alsoe hij seyt, om die welcke hij ons zeer oetmoedelijck
+gebeden heeft waeromme soe eest dat wij des # aengesien#
+den voirnoemde suppliant geneycht wesende tot zijnder voirscreven beden ende
+begeerten ende willende hem en des gracie ende genade
+persereren voer rigeur van justicien, hebben inden gevalle als boven
+geremitteert quytgescholden ende vergeven, remitteren,
+schelden quyte ende vergeven vuyt onse zunderlinge gracien bij
+desen$$$ den dootslach voert verclaert mitsgaders oyck alle
+peyne ende amende corporelle ende criminelle daer inne hij
+hem overmits ende vuyt saken van tgimt$$$ des voirscreven jegens
+ons ende justicie eenichssins mach hebben ontgaen ende
+hebben hem dyen aengaende gerestitueert ende gestelt
+restitueren ende stellen bij desen tot zijnen goede faeme ende
+naeme in onsen lande ende heerlicheyden ende tot zijn goeden noch
+tertijt nyet geconfisqueert zijnde zoe verre daer eenige
+waren, imponerende hierop een eeuwich zwijgen ende
+silence ons procureur generael in brabant ende allen anderen onsen
+rechteren justicieren ende officieren $$$ $$$ van brabant
+hoedanige die zijn of wesen mogen, satisfactie nochtans
+eerst ende alvoeren gedaen der geinteresseerde partien zoe verre
+die noch nyet gedaen en waere civilijck alleenlijck
+behoudelijck dat hij gehouden werdt den voirscreven dootslach
+jegens ons civilijck te beteren naer gelegentheyt vande
+mesdaet ende faculteyt van zijnen goeden ende oyck
+te betaelen die redelijcke costen van justicien, daeromme
+gedaen ende naegevolght indyen datter eenige geschiet
+zijn der taxatie ende arbiterscepe van onsen lieven ende
+getruwen den cancellier ende luyden van ons raede in"
+pardons,259.txt,3,"anderen onsen landen ende heerlicheyden ende tot zynen onverbuerden
+goeden indien hy eenighe onder ons heeft ghelyck ende in alder
+manieren soe hy was voer de toecompste vanden voirs. feyte
+imponerende hier op een eeuwich geswych onsen procureur generael
+in brabant ende allen anderen onsen justicieren ende officieren
+wye zy zyn satisfactie ende beternisse ierts ende voer al
+ghedaen der partie geinteresseerde indien die noch nyet
+ghedaen en zy ende eenige daer toe staet civilyck alleenlyck
+behoudelyck dat de voirs. suppliant gehouden sal zyn tvoirs. feyt
+tegen ons te beteren civilyck naer geleghentheyt vander
+zaken ende faculteyt van zynen goeden met oyck te betalenen
+de costen van justicien hieromme alreede ghedaen ende te
+doene allet ter taxatien ende moderatien van onsen lieven
+ende ghetruwen de cancellier ende luden van onsen raede
+in brabant die wy daer toe gecommitteert hebben ende
+committeren by desen ontbieden daerom ende bevelen
+den selven onsen cancellier ende raedsluden dat voer hen
+gheroepen deghene die daerom behoiren geroepen te zyne
+zy procederen wel ende dueghdelyck ter verificatie ende
+interinemente van desen ende totter taxatie ende moderatie
+vanden voirs. amende ende costen alsoe zy sullen bevinden
+behoirende welck interinement de voirs. suppliant gehouden
+sal zyn te versueckene ende hem in persoenen te presenteren
+in onsen voirs. raede binnen eenen jaere naestcomende op de
+pene van te verbuerenen deffect van desen ende dat gedaen
+ende de selve civile boete ende costen van justicien getaxeert
+ende betaelt zynde in handen vanden ghenen dient behoiren
+sal zy onse voirs. procureeur generael in brabant ende
+ondersaten iegewoirdige ende toecomende dien dit aengaen sal
+mogen huere stedehouderen ende eenen yeghelyck van hen besunderen
+soe hem toebehoiren sal doen laten ende gedoogen de voirs.
+suppliant van deser onser iegewoirdiger gracien remissien
+ende pardoenen ende van allen den inhouden van desen inder vuegen
+ende manieren voere verhaelt rustelyck vredelyck volcomelyck
+ende eeuwelyck genyeten ende ghebruycken sonder hem te
+doene noch te laten gheshieden nu noch in toecomende tyden
+eenich hinder letsel oft moenisse aen live noch aen goeden
+#
+sy hier af
+verantwordt byden
+ontfanger vanden
+exployten"
+pardons,303.txt,5,"soe hebben wy onsen segel hier aen doen hangen behoudelyck
+in anderen dingen onsen rechte ende eenen yegelycken anderen dessyns
+gegeven in onser stadt van bruessele inde maent van juno int
+jaer onsheeren duysent vyff hondert ende achtendertich ende van onsen
+keyserycke tnegenthienste ende van onsen rycken van castillien ende
+anderen tdryentwintichste aldus stont gescreven opte plycke byden
+keyser in zynen raede ende geteekent a boudewyns noch stont
+gescreven opte selve plycke visa registrata
+ghecollacionneert tegens die originale brieven by my
+decock"
+pardons,088.txt,5,"gearresteert ofte becommert stellen die oft doen
+stellen terstont ende sonder eenich vertreck tot
+geheelder ende vulcommender deliverancie want
+het ons alsoe belieft in oirconden van desen wy
+hebben onsen zegel hier aen doen hangen gegeven
+in onse stede van mechelen onder den zegel daer van
+die keyser myn heer ende grootvader ende wy
+ge$seert hebben geduerende den tyde van onser
+onbejaerthede den xxen dach van aprille int
+jaer ons heeren duyst vyfhondert ende achthiene nae
+paesschen ende van onsen rycken tderde aldus
+stont gescreven boven opte plycke byden coninck in
+zynen rade ende geteekent d cock
+gecollationneert ende bevonden $coderende
+metten originale by my"
+pardons,046.txt,4,"synen ontfange zy onse meyere van loevene drossaet van brabant ende
+allen anderen onsen ende der smaelre heeren iusticiren officieren ende
+dienaeren dient aengaen oft aenroeren mach huere stedehouderen
+ende eeynigelyck van hen bysonder soe hem toebehoeren sal doen laten
+ende gedoegen den voers. jan de vyt suppliant van deser onser
+iegewoirdiger gratie quytsceldinge pardoene ende remissie ende
+van alden inhouden van desen inder voegen ende manieren voeren verhaelt
+rustelyc vredelic volcomelyc ende eeuwelyc genyeten ende gebruycken
+sonder hem te doene noch te laten geschiene nu noch in toecomende
+tyden aen live noch aen aen goede eenich hynder letsel ofte
+moeyenisse ter contrarien in eeniger manieren maer in dien
+zyn lyf ofte enige van zynen voerscreven onverbuerden goeden
+hier omme gevangen gearresteert oft becommert waeren dat
+zy die stellen ofte doen stellen terstont ende sonder vertreck
+tot geheele ende volcomen delivrancie want ons alsoe
+gelieft ende ten eynde dat dit goet vast ende gestadich
+blive tot eeuwigen dagen soe hebben wy den segel daer
+van onse heere ende grootvader die keyser ende wy duerende
+den tyt van onser ombejaerthede geuseert ende gebruyct
+hebben hier aen doen hangen behouden in anderen
+saken onsen rechte ende eenen iegelycken tzyne in allen
+gegeven in onser voers. stat van loevene inde maent
+van januario int jaer ons heeren duysent vyfhondert
+ende xiiij aldus stont gescreven boven opte plycke by
+mijnen heere den prince ende geteekent du blioul
+ende noch opte selve plycke stont gescreven aldus visa
+gecollationeert ende bevonden concorderende
+metten originale bij mij
+$$$"
+sentences,661.txt,35,"onse heere die coninck hertog van brab.
+liquiderende die voors. schaden ende interesten, seeght
+ende vercleert voor recht, dat die voors. gedaeghde
+schuldich zijn den voors. impetrant op te leggenen
+te betalene de somme van vier hondert twee ponden
+acht scellingen groote vlems metten interesten van
+dijen tegen zesse ende een vierendeel ten hondert opt
+daer zedert den tweesten dach der maendt van
+aprille int jaer xvc ende zeventzeventich
+voor paesschen totten dage vander betalinge toe
+den voors. gedaeghden daerinne condempnerende
+met oock inde costen van dez. processe ter taxatien
+ende moderatien van. voors. rade, gedaen ende
+zoo uuijtgesproken inder stadt van bruessele, nijet
+tegenstaen. den tegenwoordigen tijt van vacantien
+midts duuijtstellen der zelver den drijentwintichste
+dach der maendt van julio int jaer duijsent
+vijffhondert tachtentich
+cornelis de decker
+c. ss
+philma. gamscleer
+c. ss
+phls. by der gratien goide coninck
+van castillien van leon van arragon van navarre van
+napels van sicillien van mayorcque van sardaine van.
+eylanden van indien ende vaster eerden der zee
+occeane, eertzhertoge van oistenrijck, hertoge
+van bourgoingnen van lothrijck, van brabant van limborch
+van luxemborch van geldre ende van milanen
+grave van habsborch, van vlaenderen van arthois
+van bourgoingnen, palsgrave ende van henegouwe, van
+hollandt van zeelandt van namen en de van
+zutphen, prince van swane merckgravedes
+heylichs rycx, heere van vrieslandt van salins van
+mechelen vander stadt steden ende landen van
+uuijtrecht overijssel ende groeningen, ende dominateur
+in desen ende in affricken, allen den ghenen die
+dese onse oepen. brieven zullen sien oft hooren lesen saluijt
+alzoo ons in onsen rade geordinneert in desen onsen
+lande van brabant waere den vierden dach der
+maendt van julio int jaer xvc negenentzeventich
+van weghen cornelis de deckere ende meester jacop
+heijns by hune supplicatie verthoont ende te
+kennen gegeven geweest in substantie hoe dat zij
+in onsen voors. rade van brabant hadden verwormen
+onse oepen. brieven van relievemente precis om te
+mogen appelleren van zekeren vonnisse tot hunen
+achterdeele ende tot voordele van herman van
+ytteren, by de lathen van onsen lieven ende getrouwen
+riddere heere henrick van berchem in zijnen
+laethove van berchem op ten zessentwintichsten
+dach der maendt van november int jaer xvc
+achtentzeventich gewesen, by welcke onse oepen. brieven
+den schepenen van ranst waere geordonneert den
+voors. supplianten te ontfangene als appelanten ende"
+pardons,186.txt,4,"interenement van desen ende tot taxatie ende
+moderatie vande voirs. costen van justitie ende amende alsoo sij
+sullen vinden te behooren welck interinement
+die voirs. suppliant gehouden sal sijn te versuecken en$$
+hem in persoone te presenteren in onsen voirs.
+raede binnen sesse maenden naestcomende op$$
+pene van te verbeuren d’effect van dese ende
+dat gedaen ende de civile boete ende costen
+van justitie getaxeert ende betaelt sijnde
+in handen vande genen dijen dat behooren sal$$
+sij onsen voirs. procureur generael in brabant
+schouteth van antwerpen meijer van loven
+ende alle andere onse rechteren justicieren
+ende ondersaeten teghenwoordighe ende toecomende$$
+dijen dat aengaen sal moeghen heure stede=
+houderen ende een igelijck van hem besundere
+soo hem toebehooren sal, doen laeten ende gedoogen$$
+den voirs. suppliant van deser onser teghenwoordighen
+gratien ende remissien ende van allen d’inhouden van
+desen inder vuegen ende manieren genieten ende
+gebruijcken sonder hem te doene ende te laeten
+geschieden sonder hem te doene ende te aleten
+geschieden eenich hinder letsel oft moijenisse $$
+nen lijve noch aen goeden ter contrarien maer in$$
+dijen sijn lijff oft eenige van sijne onverbuerde goeden$$
+daerom gearresteert becommert oft beleth
+waeren dat sij die terstonts setten ende stellen
+tot geheelder ende volcomender livrantie ende
+slakinge want ons alsoo gelieft ende ten$$
+eijnde dat dit vast ende gestadich blijve totte$$
+eeuwighen daeghe soo hebben wij onsen segel hier$$
+aen doen hangen behoudelijk in anderen dinghen
+onsen rechten ende een igelijck anderen dessijns.
+gegeven in onser stadt van bruessele inde$$
+maendt van junius xvjc sevenenvijfftich en$$
+van onsen rijcken het sessendertichsten.
+sub happart"
+pardons,244.txt,4,"hangen behoudelyck in anderen saken ons recht ende een
+yegelyck tzyne allen ghegeven in onse stede van brussele
+inde maent van novembre int jaer onsen heeren duysent vyfhondert
+ende vierendertich van onsen keyserycke txve ende van
+onsen rycken van castilien ende andere txixe aldus stont
+ghescreven opde plycke byden keyser in zynen raede ende
+gheteekent l de zoete visa recepta
 ghecollacionneert tegens
 doriginale brieven by my
 decock"
-"van zyne lyue euelen wilde dair tegen hy nochtans noyt yet vuytstaende noch
-arch woort gehadt en hadde heeft om zyn lyf te verweerene vuytgetrocken
-zyn dagge ende daermede den voirs. wylen sommelier die op hem lach hebbende een
-weymes ende dagge geraect ende gegeven een cleyne quetssuere in zynen buyck
-dair aff hy omtrent drye weeken dair naer by quaeden toesiene oft
-anderssins is afliuich geworden hebbende nochtans voir zyn aflivichtyt
-bekint in presentie van diuersche persoenen dat hy suppliant op hem nyet
-versocht en hadde ende hoewel tselue ongeual den voirs. suppliant zere
-hertelycken leet es ende dat tselue oick gebuert es in nootweer van zynen
-lyue nietmin beduchtende rigeur van justicien heeft hy hem moeten
-absenteren buyten onsen lande van brabant ende stede van bruessel vuyten
-welcken hy ouermits tfeyt ende manslacht bouen verclaert gebannen es
-op zyn lyff aldaer hy nyet en zoude wederom doiren noch moegen
-commen gaen noch converseren maer met zynder huysvrouwe gaen dolen in
-anderen vreempden landen in grooter ongenuechten desolacien ende
-eewiger destructien ten zy dat hem hier op onze gracie verleent
-worde zoe hy zeyt ons oitmoedelick biddende om de selve ende
-hem tvoirs. fait ende manslach te willen vergeuen zonderlinge
-in faueur ende contemplacien vander blyder incompste van onse
-zeer lieue ende zeere beminde zustere die coninghinne van
-denemarcken binnen deser onser stadt van bruessel ende hem dair
-af doen expedieren onse oepene brieve van remissien in
-behoirlycker formen soe eyst dat wy de saken voirs. ouergemerct
-den voirs. pieter de smet suppliant genegen wesende tot zynder bede
-ende supplicatie ende willende hem in dit stuck gracie ende
-genade prefereren voir rigeur van justicien bysonder in faueur
-ende contemplacie vander blyder incompste van onse zeere lieue
-ende zeere beminde zustere die coninghinne van denemercken
-binnen dese onse stadt van bruessel hebben inden geualle als bouen
-vergeuen, quytgescholden ende geremitteert vergeven quytscelden
-ende remitteren vuyt onse zonderlinge gracie mits desen
-onsen brieue tvoirs. fait ende manslacht mitsgaders alle
-peyne ende boete corporelle ende criminelle daer inne hy
-ter causen van dyen met diesser aencleeft jegens ons ende justicie
-mesdaen mesbruyct ende verbuert het mach hebben ende
-vuyt onse meerder gracie hebben oyck gerappelleert ende
-te nyete gedaen rappelleren ende doen te nyete oyck"
-"van neer den suppliant met synen jachstocke
-die hy in handen was hebbende soe inne gevallen
-ende naer hem met alle crachte soo gesteecken dat
-hy ten iersten den suppliant metten selven jaeghstock
-eenen tandt vuijt sijnen hooffde gesteken hebbende
-heeft den suppliant metten tweeden steecke dweers
-doer synen slincken arme gesteken tot in sijn sijde
-waer doer den suppliant is genootsaeckt geweest
-hem daer tegens te defenderen ende affslaende den
-worp vande pijcke ofte jaeghstocke des voors.
-wijlen van neer heeft denselven met sijne pycke
-inde slincke schouder eenen steeck gegeven waer
-doer hy suppliant bemerckende dat den voors.
-wijlen van neer hem noch met sijn mes op sijn
-lijff vallende ende metten hooffde inden voors.
-gracht stootende sijne machte quam te verliesen
-soo heeft hij suppliant met worstelen soo wel
-gedaen dat hij verlaetende synen stock ende
-hoet vuijt d'armen van wijlen van neer is
-gecropen ende is alsoo vuijtten selven gracht springende
-hij suppliant gecomen byden voors. jan hulselmans
-wouterssone hem seggende compt jan laet ons
-gaen loopen ende sijn alsoo deur gegaen tot sekeren
-huijse vande gebuerte aldaer sij geclopt hebbende
-hebben den man vanden huyse gevraecht oft hy
-synen knecht nijet eens en soude willen senden tot
-aenden huyse van adriaen van deurne om aldaer
-syns suppliants hoet ende jaeghstock te haelen
-ende naer dijen denselven sijnen knecht tot dijen
-eynde aldaer was gegaen heeft bevonden dat den
-voors. wylen adriaen van neer alias pachteleer
-vanden voors. steke deser werelt was overleden"
-"laten ontslaen ende stellen tot volcomender delivrancie ende
-ten eynde dat dit vast ende gestadich zy ende blive teuwigen
-daghen soe hebben wy onsen zegel hier aen doen hangen
-gegeven in onser stadt van loevenen inde maent van oighste int
-jaer ons heeren duysent vyfhondert ende twintich ende van onsen
-rycken te wetene vanden roomschen tweeste ende van castillien
-van leon etc. tseste aldus stont gescreven onder opte plycke
-byden keyser in zynen raede ende geteekent j decock
-ende noch visa $
-gecollationeert ende bevonden accorderende
-metten originale by my
-$strat$$"
-"duere vanden huyse voerscreven hem hertelycken leet
-is nyetmin beduchtende righeur ende strangheyt van
-iusticien heeft hem geabsenteert uuyt onsen landen ende
-heerlicheden aldaer hy nyet en soude dorren wederkeeren
-hanteren noch converseren maer is gescepen uuyt den
-selven eeuwelyck te moeten blyven ende elders leven
-in vreempden landen ende contreyen in grooter armoeden
-ende kettivicheden den zy dat onse gracie ende gnade
-hem hier op hier d gedeylt ende verleent en woirde
-alsoe hy seeght ons omme de selve zeere oetmoedelyck
-biddende soe eyst dat wy de saecken voerscreven
-overgemerct den selven gierion spapen suppliant genegen
-wesende tzynder voorn. bede ende supplicatie ende
-willende hem in dit stuck gracie ende gnade voirderen ende
-prefereren voor strancheyt van iusticien sunderlinger
-in faveure van onser iegewoerdiger blyder incompste
-in dese onse stede van antwerpen hebben inden gevalle
-als boven vergheven quytgescolden ende geremitteert
-scelden quyt ende remitteren uuyt onser zunderlinger
-gracie midts desen onsen brieven de twee dootslagen ende
-andre delicten ende mesusen bovengeroert mitgaders
-alle peynen ende bruecken corporelle ende criminelle daer
-inne hy ter cause van dien ende elcken zunderlinge iegens
-ons ende iusticien mesdaen ende mesbruyct mach
-hebben ende hebben hem als te desen wedergestelt
-ende gerestitueert stellen weder ende restitueren tot
-zynder goeder fame name ende geruchten in onsen lande
-ende hertoichdomme van brabant stede van lyere voerscreven ende alle
-anderen onsen landen ende heerlicheden ende tot zynen onverbuerden
-goeden indien hyre eenige heeft gelyck ende in aldermanieren
-als hy was voer die toecompste vanden dootslagen
-ende andre delicten ende mesusen voerscreven imponerende
-hier op eeuwich zwygen ende scilentie onsen procureur generael"
-"kaerle etc. doen te wetene allen ieghewoirdigen en toecomende
-dat wy ontfanghen hebben die oetmoedighe supplicatie van
-jan grimo geboren van mortaigne lechwerkere woenende
-in onse stadt van bruessele inhoudende hoe dat inde maendt
-july xvc xxxiiii acht daghen voer sdaechs der scheydinge van
-allen appostelen de suppliiant ende wylen doen levende adriaen
-colins de blende oyck doen ter tyt woenachtich binnen onser
-voers. stadt ghinghen tsamen naer noene in een biertaverne
-genaempt tzwaenken staende int waermoesbroeck aldaer
-daer zy droncken tot savonts te zeven uren zoe dat de huysvrouw
-vanden suppliant up dien tyt aldaer quam vraghen naer hem
-suppliant hueren man sprekende ende vraghende hem oft hy
-nyet thuys commen en wilde daer up hy suppliant tot haer
-antwoirde gaet thuys of ick lappe u voere u kinnebacken
-dat hoirende de voirn. adriaen antwoirde wat zecht ghy"
-"geloepen dat hy met hem soude coemen drincken een pint wyns
-ende naer lanck quellen ende tergen des voors. tobias, welcke den
-suppliant schol voor eenen gierigaert naer dat hy was geworden
-papouw ende soo voors. den suppliant beneden gecoemen sijnde ende te
-vreden datmen een pint wijns alwaer oock twee ofte drye
-soude tappen heeft den voors. tobias van deene impertinentie
-aengevecht d’andere stekende den speelman deen stuckgoets
-in sijne vele naer dander ende provockeren den suppliant dat hy
-hem soude volgen, waer hy een man. ende ten lesten soo
-verre coemende dat hy een hantvol gelt opde tafel daer henen
-sma$chte, datter eenige stucken herwaerts en derwaerts
-ter aerden vlogen soo daer naer int opraepen een stuck
-alleen van xxi stuyvers soo hij seyde nyet en wiste te
-vinden, heeft den voors. tobias beginnen te graeven opden
-suppliant in desen gelyckerwys als oft dese dat stuck gelts
-hadde gestolen gehadt, dwelck de suppliant hem grootelijck
-aentrockende als die van seer degelyck eerlijcke ouders
-gecoemen synde, hebbende syne moeder alnoch presentelyck
-tot loven voors., welcke naest godt ende syne heyligen
-principaelycke oorsaecke is van des suppliants ende synder
-huysvrouwe voors. bekeeringe, hem insgelyck altijt eeren ende
-degelyck heeft gedraegen gehadt, heeft den voors. tobias
-gebeden dat hy sulcx van hem nyet en soude dencken ende
-tot synder volcomen purge heeft terstont uuyt geschudt
-broeck ende wambeys ende gewilt datmen aldaer in presentie
-deselve soude visiteren ter bewijsinge van sijne onnooselheyt
-ende dat hy tonrechte werdt van diverije geblammeert want
-en tussen de voors. tobias soo de suppliant daer naer stilleken$
-neffens hem was sittende sonder oock een poinct geweers
-oft scherps by hem te hebben, heeft geprepareert syn
-mes, meynende den suppliant van lijve te evelen, dwelck die
-suppliant gewaer woordende heeft hem terstont den arm gevat
-ende meteenen aftgenomen den houder die hij aenden sijde was
-hebbende om hem alsoo te beter van hem te keeren. waer
-naer die suppliant als die alleenlyck stont op sijne defensie ende
-nyemandt en socht te offenderen den houder opde tafel
-daer henen leggende heeft den voors. tobias wederomme
-beginnen de beest te maecken meer alsvoore willende
-den suppliant uuijterlyck met sijn mes op het lijff als wanneer
-de suppliant wacker wederom vattende den houder, is den voors."
-"van brabant ende allen anderen onsen rechters ende officieren
-wyen zy zyn satisfactie ende beteringe eerst gedaen der
-geinteresseerde partie indien die noch nyet gedaen en zy
-ende eenich daer toe dient civilyck alleenlyck behoudelycken
-nochtans dat de selve suppliant gehouden sal wesen de voergen.
-dootslagen ende andere delicten voerscreven iegens ons civilyck
-te betegen beteren naer de gelegentheyt vanden stick ende die
-weerde van zynen goeden ter ordonnantie ende taxatie van
-onsen lieven ende getrouwen die cancellier ende luyden van
-onsen rade in brabant die wy daer toe committeren ontbieden
-daeromme ende bevelen den selven van onsen raide in brabant
-dat voor hen geroupen die ghene diere behoeren geroupen
-te zyne zy procederen ende voortgaen wel ende dueghdelycken
-ter verificatie ende interinemente van desen onsen iegewoerdigen
-brieve naer huere voirme ende inhouden ende ter taxatie vanden
-voorn. civile beteringe * getaxeert betaelt ende volcommen zynde
-in handen vanden genen van onsen officiers dient behoeren
-zal die daer van gehouden sal zyn rekenninge bewys ende
-rekenninge te doene tonsen proffyte metten anderen penningen
-van zynen ontfange zy onsen drossat van brabant scoutet
-van lyere voers. ende allen anderen onsen ende der smaelre
-heeren rechters iusticieren officieren ende ondersaten dien
-dit aengaen oft annopen sal mogen hueren stedehouderen
-ende eenyegelyck van hen byzondre soe hem toebehoeren
-sal doen laten ende gedoogen den selven gierion supliant
-van deser onser yegewoerdiger gracie quytsceldinge remissie ende
-pardoene ende van alden inhouden van desen inder voegen
-ende manieren voeren verhaelt rustelyc vredelyc volcomelyck
-ende eeuwelyck genieten ende gebruycken sonder hem te
-doene ofte laten geschiene nu noch in toecomende
-tyden eenich hinder stoot letsel oft moyennisse ter
-contrarien in eeniger manieren maer indien zyn lyff
-oft eenige van zynen voern. onverbuerden goeden soe voers. es"
-"te wetene hoe dat hy suppliant opten sondach naer sinte mathys anno
-lij by sekere persoonen in een gelach geseten heeft drinckende inde bargie tot
-lyere waer onder andere mede was wylen doen levende henrick rombouts
-metten welcken die suppliant onheffen ende twistighe woerden gecregen heeft
-aengaende tpionyren den voirs. wylen henrick opzeggende ende verwytende
-die suppliant dat hy soude gaen pionieren ende die suppliant daertegen seggende
-zyn op malcanderen vergrampt gewordden maer gestilt zynde is die suppliant
-blyven drinckende alsoe dat hy wel by drancke wierde ende sekeren tyt
-daer nae zoz die voirs. wylen henrick meer dan een ure hadde sitten drinck
-slapen inde cueckene zyn inde voirs. cuecken woirden geresen tusschen
-eenen ingel sappeels ende lodewyck scrynwerckluyden ende die weerdinne
-inde bargie siende dat die voirs. lodewyck hadde een langhe opstekere
-oft poinguaert inde handt ende zeer murmereerde opten voirs. ingele midts
-dat ingele hem int innecomen mitten duym gegrepen hadde beduchtende
-eenich quaet heeft den suppliant dyen zy buyten staende vont staende
-zyn watere rysen gebeden dat hy den selven lodewyck ewech soude
-leyden waerop die suppliant antwoirde dat ick soude ick wel doen
-met eenen woerde woude ick maer ick een sals my nyet moyen ten
-gaet my nyet aene ende die suppliant inde kuecken comende heeft
-alle tgeselschap beruert ende opte beenen gevonden ende die voirs. lodewyck
-mit bloot geweer inde hant ende siende dat die voirs. wylen henrick
-rombouts hem die sake moyde soe heeft die suppliant wel by drancke
-wesende als voirs. is gesaght henrick wat heb dye u te moyen ende
-zwerende sekeren eedt gaff den voirs. henrick een steke in oft omtrent
-zyn borst ende die voirs. henrick grypende terstont den suppliant metten
-baerde ende treckende zynen opstekere gaff hem twee quetsueren deen
-onder zyn rechte oecxelele ende dander op zyn hant stootende ende
-worpende voirts den suppliant achterwaerts ende die voirs. wylen
-henrick bye eenige uuyten kuecken gestooten zynde om voirdere quaet te
-verhinderen ende vindende daer buyten die weerdinne staende zeyde"
-"kaerle etc. doen te weten allen luden nu ende naemaels
-wesende dat wy ontfanghen hebben die oetmoedighe
-supplicatie van willem van male belast met wyff ende
-kinderen inhoudende hoe den xxen dach van laumaent
-int jaer xvc xxxvii alzoe tsamens in onse stadt van antwerpen
-tusschen vi ende vii uren vergadert ende tsamen drinckende waeren zeven
-goede mannen drye oft vier potten biers soe wasser een van hen die bat dat
-zij hem wilden helpen een conine renne op een camere te doene ende hy
-soude hen een stuck oft een dye van eenen haen te voeren geven zulckx dat
-zyt altesamen consenteerden dat zy hem helpen souden ende zyn alzoe
-tsamen gegaen om dese renne op die selve camere te doene die welcke
-toebehoirde gommaer de febure woenende op te peerde merct achter sinte loys
-cappelle tantwerpen voirs. in eenen ganck daer men nyet duer en gaet
-ende alsoe zij begonsten dese renne te verporren zoe is der gecommen die
-vrouwe vanden huyse die tselve nu gedoogen en wilde van vreesen
-dat men het dack oft yet anders van hueren huyse breken soude ende heeft
-terstont qualyck gesproken waerop die voirs. gommaer dyen die selve renne
-toebehoirde als voere ende int selve huys woende antwoirde zyt tevreden"
-"maximilian par la grace de dieu etc scavoir faisons a tous presens et
-avenir nous avoir receu lumble supplication de guilliame de
-weryssey povre josne compaignon de labeur natif et demourant
-au village de corbay en notre pays romant de brabant contenant
-comme sont quinze mois ou environ que ledit suppliant estant
-amoureux dune josne fille affin de lavoir en mariage hantoit
-et frequantoit souvent allentour des parens et amis delle.
-pour leur complaire quoy voyant ung nomme jehan gilcon le josne
-voisin dudit suppliant icelluy gilcon certain jour apres par grant envie
-quil avoit sur et alencontre dudit suppliant comme bien fait a pers$$er
-sadressa a la personne du receveur dopprebais beaufrere de ladite
-fille auquel il demanda sil vouloit donner sa belle seur en
-mariage audit suppliant et se le mariage se debvoit faire entre le
-pere de ladite fille et la mere dudit suppliant aquoy ledit receveur
-respondit quil nen savoit encoires bonnement a parler mais quant
-ainsy seroit il luy sembloit que la chose se pourroit bien conduire
-et mener a fin par ce mesmement que ledit suppliant et aussy sadite
-mere estoient gens de bien. enquoy ledit gilcon respondit
-audit receveur disant plusieurs villaines mauvaises et
-injurieuses parolles sur et contre lhonneeur et bonne renommee
-dudit suppliant et sadite mere et les diffamant de tout son povoir et
-advint assez tost aupres que ledit suppliant non estant encoires
-ad$$ desdits parolles diffamatoires se trouva en lostel et maison
-dudit receveur et luy estant illecq en devises avecq la femme dudit
-receveur icelle femme dudit receveur entre aultres choses releva audit
-suppliant ce que ledit gilcon avoit ainsy mauvaisement dit et parle
-de luy et de sadite mere et que partant ledit mariage tournoit en
-rompture et ne se conduiroit aucunement entre lesdits parties ad$$
-respondit ledit suppliant en ceste ma$$$ parlant grant mercy audit
-jehan gilcon mais il me semble que je nay point dess$$$
-envers luy de ce dire me faict telz rapportz de moy et de"
-"ende gedenckenisse vanden grooten schaede by
+pardons,177.txt,2,"waert over zeven jaer dwelck hoerende de
+voirs. hendrick willekens de jonge hoe wel hy
+int voirs. geselscap te gheele niet geweest en
+hadde ende dat die sake hem noch zynen voirs. vader
+egheenssins aen en ghynck seyde tot den voirs. suppliant
+ic wille heyne delyen verantwerdden ende omme
+die woirden moet ghy een boeve sterven oft sulcke
+woirden in substancien hem slaende terstont zwaerlyken
+met eenen stalen boge ende dat meer es ziende dat
+de selve suppliant goedertiere was ende hem nyet en begheerde
+te verweeren sprack tot hem suppliant seere versmadelycken
+ende seyde ghy moet wel een boeve ende een $$$ zyn
+want ghy en soudt my niet dorren nederslaen
+ten welcken de voirs. suppliant antwoirdde wederomme
+dese woirden oft der gelycken heyndic al laeghdi
+voere my en sliept ic en soude v niet willen noch
+begheeren te slaene ende dat hoerende de voirs.
+hendrick willekens track een lanck mes vuyt zynder
+scheede ende lyep vp den voirs. suppliant hem hauwende
+ende slaende ende maeckende sulck remoer dat nyemande
+van zynen voirs. geselscape en dorsten int gescheyt
+gaen ende in sulcker wys dat de voirs. suppliant hem
+nergens en wist te bekeeren maer om syn lyf te
+salveren alsoe hem van nooden was gheen geweer
+over hem hebbende daen eenen opsteker oft brootmesken
+meenende hem tontdoene vanden voirs. hendrick track
+tselve brootmesken metten welcken hy stack ende
+geraecte onnoeselic den voirs. hendrick willekens de
+jonge omtrent zyne schouder van welcke steke"
+pardons,145.txt,3,"aen live noch aen goeden ter contrarien in eniger manieren
+maer indien zyn lyf oft enige van zyn voirs. onverbuerden
+goeden soe voers. es daer omme gevangen gearresteert
+ofte becommert waren zy die stellen ende setten oft doen stellen
+ende setten terstont ende sonder vertreck tot gheheele ende
+volcoomen delivrancie want ons alsoe gelieft ende ten
+eynde zoe hebben wy onsen zegel hieraen doen doen hangen
+behoudelick in anderen saken ons recht ende eenyegelycken
+tzyne in allen gegeven? on onser stadt van tricht inde
+maent van octobry ent jaer onsheeren duysent vyfhondert
+ende twintich ende van onsen rycken te weten vanden
+roomschen tweeste ende van castillien $$ twyfste aldus
+stont gescreven onder opte plycke byden coninck ende
+geteekent rysele ende noch visa
+gecollacioneert $$ $$
+accorderend metten originale
+by my"
+pardons,051.txt,3,"hebben ende committeren by desen ontbieden daerom ende bevelen
+denselven onsen cancellier ende raidsluyden dat voer hen geroepen
+deghene die daerom behoiren geroepen ende zijne zy procederen
+wel ende duechdelyck ter verifficatie ende interinemente van desen ende
+totter taxatien ende moderatien vanden voirs. amende ende costen van justicien
+also zy sullen vynden behoirene welck interinemente die voirs. suppliant gehouden
+sal sijn te versueckene ende hem in persoene te presenteren in onsen voirs. raide
+bynnen zess maenden naestcommende opte pene van te verbeurene deffect
+van desen ende dat gedaen ende deselve civile boete ende costen van
+justicien getaxeert ende betaelt zynde in handen vanden ghenen dyen
+dat behoiren sal zy onse voirs. procureur generael in brabant
+ende alle andere onse rechteren justicieren officieren ende
+ondersaeten iegenwoirdige oft toecommende dyen dat aengaen
+sal moegen huere stedehouderen ende eenyegelycke van hen besundere
+soe hem toebehoiren sal doen laeten ende gedoogen den voirs.
+suppliant van deser onser iegewoirger gratien ende remissien
+ende van alle inhouden van desen inder vuegen ende
+manieren voere verhaelt rustelyck vredelyck volcommelyck ende euwelyck
+genyeten ende gebruycken sonder hem te doene oft te laten geschieden
+nu noch in toecommenden tyden eenig hinder letsel oft moyenisse
+aen lyve noch aen goeden ter contrarien maer indyen zyn
+lyff oft eenige van zyne onverbeurde goeden daeromme
+gevanghen gearresteert becommert oft beleth waeren dat
+zy die setten ende stellen oft doen setten ende stellen terstont
+ende sonder vertreck tot geheelder ende volcommender delivrantie
+want ons alsoe gelieft ende ten eynde dat dit
+goet vast ende gestadich blyve tot eeuwigen daghen soe
+hebben wy onsen zegel hier aen doen hangen behoudelyck
+in anderen dingen onsen rechte ende eenygelycke dessyns in
+allen gegeven in onser stadt van bruessel den
+inde maet van junio int jaer onsheren duisent vijfhondert
+zevenentzesthich van onsen rycken van spaengnien
+sicillien etc txiie endevan napels etc txiiie
+op de plyck stont gesshreven byden coninck in zijnen raide ondertekent
+facuwez visa recepta
+gecollationeert ende bevonden $corderende
+met zynen originalen by mij
+$$$"
+pardons,019.txt,3,"suppliant van deser onser voirs. gratien remissien ende quytsceldingh
+doen ende laten rastelyck ende vredelyck genyeten ende gebruyken tot
+ewighen daghen inder manieren voirscreven sonder hem dair
+teghen te doene ofte laten gheschien aen zynen voirs. live leden oft
+goeden enighen hinder stoot oft letsel ter contrarien mair soe verre
+die voirs. suppliant oft zyne voirs. goede niet verbuert synde
+waeren ten ocsuyne van desen aengetast gearresteert oft becommert
+zy die zonder vertreck ontslaen ofte doen uuytlaeten ende stellen tot
+volcomender delivrancie want het ons alsoe gelieft ende wij dat gedaen
+willen hebben behoudelyck ons in allen anderen saken onsen rechte
+ende eenen iegelyken des syns ende des torconden hebben wy onsen
+zeghel aen desen brief doen hanghen gegeven inder stat van berghen
+op ten zoom opten tweesten dach van februario int jair ons heeren
+duysent vierhondert viere ende tachtentich nae costume ons hoofs
+aldus geteekent by mynen heere den ertshertoghe tuwer relatien
+dair heeren robbrechte cotreau wouteren vander noot ridderen meestere
+jan van coudenberghe ende jan van watermale vanden raide by
+waeren p. de thielt visa
+gecollacionneert metter originalen bezegelden
+bieve ende bevonden concorderende by my
+$$$"
+pardons,159.txt,4,"ende tot syne onverbeurde goeden
+indyen hy eenige onder ons heeft ghelyck ende in
+amder manieren soo hy was voore toe
+compste van t’voors. feijt imponerende
+hierop een eeuwich gheswijch onsen lieven
+ende getrouwen procureur general in brabant
+onse schou$$ meyer van loven ende allen
+anderen onsen justicieren ende officieren
+wie sij syn satisfactie ende beternisse
+ierts ende voor al gedaen der partije ge
+interresseerde voor soo verre die noch
+nyet gedaen en sij ende eenige daertoe
+staet civilyck alleenelyck ende die sak$
+sulcx is verheijsschende behoudelyck da$
+de voors. suppliant gehouden sal syn te
+betaelen de redelycke costen van
+justitie, ter causen van desen gedaen
+ende naergevolgt ofte te doene ter
+taxatien ende moderatien van onsen
+lieven end getrouwen cancellier ende luyden
+van onsen raede in brabant die wij
+daertoe gecommitteert hebben ende
+committeren by desen ontbieden daeromme
+ende bevelen den selven onsen cancellier
+ende raedtsluyden dat voor hun geroepen
+degene die daeromme behoorlyck geroepen
+te sijne sy procederen wel ende deuchdelyck"
+pardons,410.txt,5,"quil les vouls$$ fe en aller telendt que ce entendu par ledit hoste
+sen alla parler a iceulx compaignons et fist tant quilz sen
+allerent et tantost ledit suppliant et son compaignon se deppartirent
+aussy deladite taverne mais nen furent point eslongnez sept
+ou huit maisons long que iceulx trois compaignons les vindrent
+poursuyr et lung diceulx a tout vue course dagge ou
+poinchon quil tenoit sans esryer ou dire mot cuyda
+$$rdrierement par deriere en frapper et le planter au doz
+dudit suppiiant mais de bien venir ledit hannekin de la chapelle
+son compaignon lappercheut et escrya ledit suppliant lequel
+se desmarcha subit et parce que ledit hannekin tira lautre
+par le collet il rompy ledit cop parderiere et t $$ba celuy
+qui c$$da donner le cop parterre mais incontinent
+lung des aultres trois compaignons assavoir ledit pierchon
+de lille desgainant ung long coutteau quil portoit rua
+dicelluy couteau pour frapper sur ledit suppliant de telle radeur
+quil eust fendu la teste meust este que iceluy suppliant du
+baston quil avoit apporte du bateau luy rompit et
+destourna ledit cop toutesffoiz de la grant fourche icellui
+couteau devala au long du baston jusques a la main dudit
+suppliant tellement quil en eust le doy au pres du paulx
+treffort blesche et affole laquel pierchon encoires non
+content rehancha sondit couteau faisant soy effort de
+ruer seconde fois sur ledit suppliant mais iceluy suppliant
+pour sa deffense et comme es$$ de courroux pour tel
+oultraige a lui fait rua de rechief sondit baston allencontre
+dudit couteau de si grant forche aussy quil en rompy
+et destourna en encoires icelluy second cop et que ledit
+baston descendy sur la teste dicelliu pierchon en facon
+que parmy chapeau et bonnet il en recent telle navrure"
+pardons,358.txt,2,"geheeten den plaetssepoel den welcken dameel velthaen hem
+heeft gevoirdert alleene te willen vuyttrecken dwelck siende de
+voirs. thomas otten vader vanden suppliante heeft vuyt gevuechte geworpen
+eenen stock oft roeye voer inden voirs. poel dwelck siende willem vanden
+velde heeft den voirs. thomas met eenen stock gesmeten tot twee
+reysen toe eens op zyn hoot ende eens op zyn handt ende die voirs. thomas
+hem stellende terdefensie heeft den voirs. willem wederom metter voirs.
+roeye die hy te voeren inden poel geworpen hadde gesmeten ende
+den voirs. willeme daermede eenen slach op zy hoot gegeven soe
+soe dat zy onderlinge strytvaer waeren dwelck siende zy suppliante
+die daerby woenachtich was ende besorgende dat de voirs. thomas huer
+vader by den voirs. willem vanden velde van zynen lyfve geevelt
+zoude mogen wordden is vuyt vaderlyck ende natuerlycke liefden derweerts
+geloopen om hueren voirs. vadere te secoureren = bijstaan hebbende zy suppliante alsdoen
+een stuck eetens ende een brootmesken in huer handt ende intloopen
+soe heeft een geheefen goert ingels huer suppliante willen houden
+dwelck siende zy suppliante heeft den selven goerde in zynen vinger
+gebeten op dat hy heur soude laten gaen by hueren vader alsoe hy
+oick dede ende wat voertsn gaende oft loopende wordde wederomme
+gehouden ende metten hoofde genomen by wylen fulgiaen van hoobroeck
+wel by dranck zynde natuerlyck soene bellens van hoobroeck seggende tot
+huer wat sal de sottinne maken ende alsoe zy suppliante geerne ontworstelt
+ende den voirs. fulgiaen ontweekenhadde soe heeft zy suppliante int
+worstelen ende turbelen den selven fulgiaen metten voirs. brootmesse
+onversiens geraect ende omtrent zynder borst gequetst daeraff hy
+corts daernae is afflivich gewordden dwelck der suppliante hertelyck leet
+is ende welck ongeval aleest alsoe dat tselve is gebeurt by quade
+fortune onversiens ende nyet vuyt voersienicheyt noch anderssins vuyt
+quaden propooste noch vermoegen gelyck oick zy suppliante noch die voirs.
+fulgiaen doer te voeren noyt differencieuse wordden noch twist en hadden
+ende om hueren vader by te staene dwelck de voirs. fulgiaen scheen te
+willen beletten ende dat oick zy suppliante de partye geinteresseerde
+gesoent ende tevreden gestelt heeft soe en soude zy suppliante die van
+hueren wettigen man heeft vier levende kinderen ende altyt tot goeden
+name ende fame gestaen heeft noyt eenich delict oft andere quaede
+feyten gecommitteert hebbende huer binnen onse voirs. lande van brabant
+nyet derren vinden vreesende rigeur van justicie ten waere dat heur
+hierop wordde versien van onse gratie ons daerom oidtmoedelyck
+biddende soe eest dat wy desen aengesien geneycht wesene ter beden
+der voirs. suppliante ende willende huer in dit stuck prefereren gratie ende
+misericordie voer strangheyt ende rigeur van rechte hebben der selver
+suppliante inden gevalle als boven geremitteert quytgeschonden ende
+vergeven remitteren quytschelden ende vergeven vuyt sunderlinger gracien
+by desen onsen brieve tfeyt ende ongeval boven geruert mitgaders
+alle offensie ende bruecke corporelle ende crimminelle daerinne zy ter
+ter causen voirscreven mit dat daeraen cleven mach tegen ons ende justicie"
+pardons,174.txt,2,"seggende ick sal u lyf hebben oft ghy het myne dwelck
+hy suppliant huesschelick heeft verdragen biddende den voirs.
+vercammen om goidswille om verdrach te hebben ende zyn
+neeringe te mogen bliven doende inden voirs. dorpe
+wesende een beckere ende taverne houdende inde herberge
+geheeten den hert, dwelck die voirs. vercammen
+nyet en heeft willen vergheven mair is alsoe
+gebleven groote viantscap ende partysscap tegen
+den suppliant dragende dat hy suppliant dicwylen is
+geweest in vreesen van zynen lyve ende desen
+achtervolgende is gebuert dat die voirs. vercammen
+vele dagen lanck voer onse lieve vrouwen dach
+van visitatien lestleden heeft sitten drincken met
+noch meer andere persoenen inden voirs. dorpe
+$$$ den eenen dach voere ende den anderen
+dach nae, den suppliant wachtende ende inde
+ooghen houdende ende hem naeloopende seggende als
+voeren het dal noch eens een peerdt worden ick
+sal u lyf hebben oft ghy tmyne tselve te $$$
+doene gelyck te presumerende is op hope dat hy
+daeraf nyet gestraft en soude worden want
+zyn brueder doendertydt ende lange te voeen
+dair meyer was ende noch is ende opten
+voirs. onsen liever vrouwen dach tsavonts
+tusschen zesse oft zeven uren die suppliant"
+pardons,179.txt,2,"met daeraen cleven mach teghen ons ende
+justitie misdaen ende misbruyckt mach heb$
+ende hebben dienaengaende wedergestelt
+ende gerestitueert stellen weder ende restitue
+ren tot sijnen goeden naeme fame ende geruchte
+in onsen voorschreven lande van brabant ende
+alle andere onse landen ende heerlijckheden e$
+tot sijne onverbeurde goeden in dijen hij eenighe
+onder ons heeft gelijck ende in alder manieren
+soo hij was voorde toecompste vanden feyte
+inde selve brieven vermelt op imponeren
+hierop een eeuwich geswijch onsen procureur
+generael van brabant meyer van loven
+officier van wilsele ende alle anderen onse
+justicieren ende officieren wie sij sijn
+satisfactie ende beternisse ierst ende
+vooral gedaen der partijen geinteresseer
+de indyen die noch niet gedaen en sijn ende
+eenighe daertoe staet civilyck alleenlijck
+behoudelijck dat die voorschreven suppliant
+gehouden sal sijn t’selve feijt te ons te beteren
+civilijck naer gelegentheijt vande saecke
+ende faculteijt van sijne goeden met oock te
+betaelen die redelijcke costen van justitie
+hieromme alreede gedaen ende te doene
+allet ter taxatie ende moderatie van onse$
+seer lieven ende getrouwen die cancellier
+ende luyden van onsen raede geordonneert
+in brabant die wij daertoe gecommit
+teert hebben ende committeren bij desen ont
+bieden daeromme ende bevelen den selven ons$
+cancellier ende raedtslieden dat voor hen geroe
+pen sie gene die daeromme behooren geroepen $
+sijn sij procederen wel ende deughdelijck ter
+verificatie ende interinemente vandesen en$"
+pardons,337.txt,2,"sanivlant maickte dair opde selve jan puenis seyde wat hem beliefde
+daer op de suppliant seyde dat tzelve gnalyck gedaen was want hy alsulcke
+soude moegen rencontreren die hem evelen zoude ende dit propos houdende
+zoe is dair een oft twee vrouwen vuyten huyse gecommen met kerssen ende
+doen vraechde de suppliant anderwerfs wat hem beliefde daer op de selve
+jan seyde voere de voirs. vrouwen dat * hem egheene arghen wilde gelyck
+de suppliant oyck seyde dat hy egheens quat en wilde mits dat hy
+den selven moeyt en hadde gesien ende seyde alzoe steekt dan u mes
+inde scheyde daer op dezelve jan seyde dat hys nyet doen en zoude
+ende de suppliant seyde dat hyt emmers zoude doen ende des nyet te min
+peysende de suppliant dat hy in ennige ongennechte zoude moeghen vallen
+seyde by hem zelven genoech dese woirden au diable amecque la follye
+daer op de voirs. jan seyde quil bons puisse rompie le col ende dyer
+gelycke ende die suppliant daer omme maniere makende oft hy den zelven
+jan hadde willen smyten seyde dezelve jan dat hy hem nyet en begheerde
+zoe dat de suppliant hem van dair wilde vertrecken ende dat doende is dair
+een andere met eenen blooten messe vuyten huyse des voirs. jacops gecommen
+loopende ende smytende naeden suppliant den welcken hy oick nyet en
+kinde zoe dat de suppliant hem dair tegen defendeerde ende dat foende de
+voirs jan puenis heeft met zynen messe den suppliant van achtere op
+zynen schouwere gesmeten zoe dat de suppliant finalyck den selven janne
+eene slach op zyn hooft heeft geslagen daer af de zelve jan puenis
+zeven oft acht daghen daer nae van levende lyfve ter doot is gecommen
+dwelck den voirnoemde suppliant hertelycken leet is ende hoewel dat hy $tie
+gecontenteert heeft nyetemin en soude nyet dor$en hanteren noch
+converseren in onsen landen van herwertsover ten zy dat onse gratie
+ende genade hem verleent worde alzoe hy seeght ons dairomme
+oitmoedelyck biddende soe eest dat wy de zaken voirscreven
+overgemerct den voirnoemde janne brugmans suppliant genegen wesende
+tzynder bede ende supplicatie ende hem willende in dit stuck gracie
+ende genade prefereren voer rigeur van justitien zunderlinge ter
+eeren ende reverentie vande bitter passie ons heeren jhesus christs die
+hy voer tmeynschelycke geslachte aenden cruyce geleden heeft
+op zulcken dach als huynden hebben inde gevalle als boven vergeven
+quytgescolden ende geremitteert vergeven schelden quyte ende remitteren
+vuyt onse zunderlinge gracie mits desen tfeyt ende manslach boven
+verclairt mitgaders alle peyne ende boete corporelle ende criminele
+dairinne hy ter cause van dien mit diesser aencleeft jegens ons
+gy*"
+pardons,168.txt,1,"remissie van dootslage voer janne joes
+kaerle etc. doen te weten allen iegenwoirdich ende
+toecoomende dat wy ontfaen hebben die oitmoidige supplicatie
+van jan joos houtbrekere ingeseten poirte r onser stadt van
+antwerpen inhoudende hoe dat des donderdaechs acht
+dagen in meye lestleden nae dat hy suppliant hadde inde
+eycke in onse voers. stadt met goeden geselscape
+geteert ende goede chiere gemaect tot omtrent thien
+uuyren inden avont ende van daer gegaen met jooss
+vanden weru een vanden voers. geselscape oyc houtbrekere
+om den selven tot zynen huyse te leydene is hy suppliant
+omtrent elf uren met zynen knechte dier tyt genaempt
+paesschier maerschalck die welcke om hem gecomen
+was gesceyden vuyten huyse vanden voers. joose ende
+thuyswaert gegaen nemende zynen wech voirby eene
+taverne genaempt den grooten crauwel aldair hy suppliant
+begheerde noch een pinte biers te drincken ende heeft
+tot dien eynde geclopt zoe dat hy innegelaten
+was by henrick bouwens zone vander weerdinnen
+ende vant den voers. hendricke aldaer sitten drinckende
+inder ceukene met peter aerts ende eenen meisken
+geheeten tanneken de welcke was geheeten de
+bruyt staende in geloften van beslapen trouwen met
+henricke voers. ende aldair wat tyts gedroncken
+hebbende de selve heyndryck voers. coomende totten suppliant
+ende de voern. peter aerts scrynmaker naer hem begheerde
+mitten suppliant met teerlingen te spelen tdelck twelck hy dede
+ende speelden zoe lange dat hy suppliant alle zyn
+payement of zilver gelt dat hy by hem hadde verspeelde ende waes
+tot omtent achthien oft negenthien stuvers toe
+ende omtrent den eynde vanden spele begheerde hy
+suppliant aenden voers. henricke een stuck gouts gewisselt
+oft zesse of acht stuvers daerop geleent te
+hebben ende tspel gelaten zynde heeft de zelve
+suppliant noch gedroncken mitten voers. geselscip tot
+eenen gelage toe van eenen stooter ende na dien hy"
+pardons,097.txt,2,"en sochte dwelck oock wel wetende de weduwe vanden
+voors. verstraten midtsgaders de naeste vrienden van syne
+kinderen hebben met den suppliant veraccordeert ende hen allen
+tselve vergeven maer evenwel vreesende het rigeur van
+justicie soo en heeft de voors. suppliant hem nyet derren bloot
+geven maer heeft hem moeten houden op het gewyde
+consumerende sn selven oock tot groot achterdeel vanden
+ouders des suppliants die welcke hy ondertusschen nyet en can
+assisteren heeft ons daeromme die suppliant oitmoedelyck
+gebeden dat ons soude gelieven hem tvoors. feyt te vergeven
+met quytschellinge van alle penen criminele civile ende
+mixte midts syne sobere middelen ende hem daerop te doen
+depecheren brieven in forma soe eest dat wy de"
+pardons,378.txt,4,"den cancellier ende luyden van onsen raide in brabant dat voir
+henluden geroupen die gene die daeromme behoiren zullen geroupen
+te zyne zy procederen wel ende duechdelick ter verificatie ende
+interinementen van desen onsen jegewoirdigen brieve naer huere voirme
+ende inhouden welck interinement de voirn. suppliante gehouden wert
+te versoucken ende desen onsen brief hen luden puterende bynnen eenen
+halven jaere naestcoemmen naer date van desen op peyne te
+verliesen deffect van dyen ende dat gedaen zy onse drossaet
+van brabant meyer van loevenen voirs. ende alle anderen onse ende
+onser vassalen oft smaelre heeren rechteren justicieren ende officieren
+onsen voirs. lants van brabant ende van overmaze hoedanige die zijn
+oft wesen moegen tegenwoirdich ende toecommende hueren stedehoudelyck
+ende elck van hen zoe hem dat toebehouden ende aengaen mach der
+voirs. suppliante van dese onser tegenwoirdiger gracien quytsceldingen
+ende rappel van ban inder manieren voirscreven peyselick ende
+volcommelick doen ende laten genyeten ende gebruycken sonder
+huer te doen noch te laten geschien eenich hinder letsel ofte
+moyenisse ter contrarien in eeniger manieren want ons alzoe
+belieft des toirconden zoe hebben wy onsen zegel hieraen doen hangen
+gegeven in onse stadt van ghendt lesten dage van april
+int jaer onser heeren duysent vyfthondert ende zevenenveertich
+van onsen keyserycke txxviiie ende van onsen rycken van castille
+ende andere txxxiie aldus gescreven opte plycke byden
+keyser in zynen raide ende geteekent de zoete recepta
+gecollacioneert ende bevou$ accurd$$ met
+zynen originale by my
+jacuwe $$$re"
+pardons,297.txt,1,"kaerle etc. doen condt allen luyden nu ende naemaels wesende dat
+wy ontfangen hebben supplicatie die oetmoedige supplicatie van
+peeter de rakelere arm scamel arbeytere inhoudende hoe dat hy suppliant inden
+beginsele vander vasten lestleden over een jaer geleden met zekere$
+zynen medegescelschape heeft geweest opten werf binnen onsen stadt van
+antwerpen aldaer men soude gaen ontladen een scip goets toebehoirende
+zebrechte peeterssen ende is aldaer gecomen een geheeten neelken
+myn kindt vragende den suppliant peeter en sal ic nyet mede werck
+winkende hem mitter hant nyet wetende de suppliant tot wat fyne
+anders van dat hy naederhant verstaen heeft dat tselve wincken
+was in schimpinge ende spottinge van hem want de voirs. neelken
+is terstont met sekeren zynen geselle gesprongen int voirs. scip heeft
+met luyder stemmen een liedeken op gedicht ter iniurien van zynder
+huysvrouwen daer inne de selve suppliant zeer vergrampt is gew$"
+pardons,403.txt,3,"in zynder goeder famen ende name tot allen synen goeden nyet
+verbuert synde op dat hy eenige hebbe ende anderssins zoe
+hy was voer die gesciedenisse vanden voers. feyte ende
+dootslage imponerende hier op onsen procureur generael in brabant
+ende voerts allen anderen onsen ende der smaelre heeren
+officieren ende rechteren bynnen den selven onsen lande van brabant
+dien dat aengaen sal moegen een eewich geswych
+satisfactie nochtans gedaen der partyen op dat die
+nioet gedaen en zy ende dat civilyc alleenlic behoudelic
+oic ende in desen versien dat die voirs. suppliant sal gehouden
+zijn tvoers. feyt aen ons oic civilyk te beteren ter arbitragien
+taxatien ende moderatien van onsen lieven ende getrouwen
+cancellier ende luden van onsen rade in brabant die welcke wy
+daertoe hebben gecommiteert ende commiteren by desen onsen brieven
+ontbieden daeromme ende bevelen den selven onsen cancelier
+ende anderen luden van onsen voers. rade dat geroepen voer hen
+de ghene die daeromme zullen behoiren geroepen te zyne
+zy procederen wel ende getruwelic totten interinemante ende
+verificatien van dese ende totter taxatien ende moderatien
+vanden voirs. civilder beternisse ende dat gedaen ende
+die selev civile beternisse betaelt in handen vanden
+ghenen van onsen ontfangeren die dat behoiren sal ende die
+welcke sal sculdich syn daer af ontfanck te makene tot
+onsen profyte zy ende voerts alle onsen rechteren officieren
+vanden smalen heeren van desen onsen lande van brabant
+dien dat sal moegen aengaen den voirs. suppliant van
+desen onsen gracien quytscheldingen ende remissien
+doen ende laten peyselyc vredelic ende eewelyc usen$$
+ende gebruyken sonder hem daer inne te doene off te
+laten geschieden in lyve noch goeden eenigen hinder oft
+letsel ter contrarien maer by alzoe hy oft die voers. syne
+goeden ter saeken van desen becommert gearresteert gevangen
+oft alreede beslagen waeren die ter stont daer af doen
+ende laten ontslaen ende te dien eynde dat die vast ende"
+pardons,144.txt,5,"lonte bevonden werdt op beyde de syden geviert daer
+mede sij apparentelyck de voors. hoeve hadde meynen
+int brandt te steken, hebben de voors. huijslieden
+met henne geassocieerde de voors. soldaeten
+overvallen ende door de wreetheyt ende execrabele
+acten in henne dorpen persoonen ende goeden gecommitteert
+de selve soldaeten in sulcken manieren geschoten, gestoken
+ende geslaegen dat d'een voor ende d'ander naer op de
+plaetse doot gebleven is hoe wel de selve eenige
+resistentie oft weer doden, dan ter contrarie om
+genaede waeren biddende, soe die supplianten hebben ver
+staen, ende alsoe sy tsamen van huijs comende, hebben
+bevonden dat de voors. landtlieden ter voors. plaetsen
+hadden van leven ter doot gebracht twee der voors.
+soldaeten, ende besich waeren met den derden oick om te
+brenghen die welcke sy hebben gegraeven in eenen
+bosch achter de voorschreve hoeve, sonder dat sy supplianten
+daer ter werelt iet toe gedaen, oft geholpen hebben,
+dan willem bostraeten weesende diertertijt eenen
+jonge ierst uuijt de schole gecomen heeft door be
+dwanck vande andere huijslieden eenige schuppen
+aerden op de doode lichaemen geworpen, alles naer
+breeder uuyt wysen vande seeckere attestatie, en
+informatien door den drossardt des lants van
+mechelen daer over genomen ende in onsen raede van
+brabant int versueck van het remis der voor
+landtslieden geexhibeert ende soe wel de supplianten
+onder oitmoedige correctie ende meynen daer aen iet
+misbruijckt te hebben, gemerck sy by geval maer
+daer ontrent sijn gecomen ende in geender manieren
+handtplichtich geweest, soe ist nochtans dat den
+drossardt slants van mechelen de selve heeft doen
+apprehenderen gehadt ende tot henlieder laste criminelyck
+doen procederen, tegens den welcken gecomen sijnde in"
+pardons,227.txt,3,"quetsueren dair hy onnoeselic ende jammerlic toegecomen is medelyden ende
+compassie hebbende met zynder crancheyt geneycht wesende tot synder bede ende
+willende altyt gratie ende genade prefereren strangheyt van rechte
+hebben den voirs. meesteren janne stynen in geualle als bouen
+quytgeschouwen geremitteert ende vergeven schelden quyte remitteren
+ende vergeven vuyt onser gerechter wetentheyt ende van zunderlinger gratien
+mits desen die voirs. misdaet ende abuys ende alle penen boeten kueren
+ende brueken het zy van liue leden oft goeden inde welcke hy overmits
+ende vuyt saken vander seluer misdaet ende abuyse enichsins tegen ons ende
+den gerichte geuallen mach zyn stellende hem als van desen wederom
+in zyner eeren goeden name ende famen ende tot allen zynen goeden niet
+verbuert zynde op dat hy enige hebbe hem oirlouende ende consenterende
+dat hy dien niet tegenstaende sal mogen gaen heeren ende verheeren
+alomme bynnen onsen voirs. landen van brabant ende anderen van overmaze
+gelycherwys ende alsoe hy dede voere die geschiedenisse vander voers. misdaet
+ende abuyse imponerende hier op een eewich geswych onsen procureur $$$
+van brabant ende allen anderen officieren dien dat enichsins aengaen mach
+eerlycke reparatie nochtans yerst ende voer al gedaen ons ende der partyen
+geinteresseerde soe verre die nyet gedaen en zyn ende dair enige toe stae
+ende behoudelic dat tot dien die voirs. suppliant sal gehou den syn dat aen ons
+te beteren ciuilic nae dit gelegentheyt ende exigende vanden voirs. stucke
+ende die faculteyt van synen goeden ter arbitragien ende taxacien van onsen
+lieven ende getruwen riddere ende cancellier den heere van orbays ende van malene
+ende den anderen luden van onsen raide geord$$t in onsen voirs. lande van
+brabant ontbieden hier om ende beuelen den seluen onsen
+cancellier ende anderen van onsen voirs. raide dat voere hen geroepen
+die ghene die dair om selen behoeren geroepen te zyne zy procederen
+ende doen procederen totter verificatien ende interinemente van desen ende
+totter arbitragien ende taxacien vander voirs. ciuylder beternissen inder
+manieren ende alsoe het sal behoeren ende dien gedaen ende die voirs. ciuile
+beternisse gearbitreert getaxeert ende betaelt zynde in handen vanden
+ghenen dien dat sal behoeren ende die welcke gehouden sal wesen
+ontfanck dair af te makene tot onsen behoef zy onse drosset van
+brabant meyer van loeuen amman van bruessel schoutheten van
+antwerpen ende vanden bossche bailliuw van nyvele ende van
+onsen walschen lande van brabant ende alle andere onse ende der smaelre
+heeren ambachteren richteren ende dieneren inden seluen onsen lande
+geseten ende hueren stedehouderen nv zynde ende namails wesende ende
+een yegelic van hen soe hem toebehoert den voirs. suppliant van deser
+onser gratien remissien ende quytscheldingen doen ende laten rastelic
+ende vredelic genyeten ende gebruycken sonder hem dair tegen te doene
+oft te laten geschieden aen synen voirs. lyue leden oft goeden enigen
+hynder stoot oft letsel ter contrarien mair soe verre die voirs. suppliant
+oft syne voers. goeden niet verbuert zynde zyn oft waeren ten oc suyne
+van desen aengetast gearresteert oft gecommert zy die sonder vertreck
+ontslaen oft doen ontslaen ende stellen tot volcomender ende geheelder deliurantie
+want ons alsoe gelieft ende des torconden hebben wy onsen zegel hier
+aen doen hangen gegeuen in onser stad van bruessel opten lesten dach
+van octobry int jaer ons heeren duysent vyfhondert ende twee
+aldus onderge$$ by mynen heere den erthertoge ende geteykent hu de str#
+geco$$oneert ende beuonden geordende
+metten originale by my"
+pardons,102.txt,2,"venez boire ung cop a moy voulentiers respondist icelluy suppliant
+et a lors quant ledit suff suppliant fut entre en la maison
+ledit reel luy donnoit a boire en disant traistre tu es icy venu
+pour moy prendre mais encores ne ma tu point et tira son
+bracquemart et commenca a frapper sur ledit suppliant tellement
+que icelluy suppliant receut deux plaies avant quil se deffendist
+et incessamment frappoit apres ledit suppliant tellement
+que force fut audit suppliant de soy deffendre et le cuydoit
+ledit suppliant prendre prisonnier touteffoys ledit suppliant
+luy donnist ung coup de daggue en la teste tellement
+que dudit coup endedens troys moys ledit reel par mauvaise
+garde termina vie par mort a quy dieu face mercy duquel
+cas ledit suppliant a fait paix et satisffaction a la partie
+interessee laquelle sest laissee contenter pour peu de
+chose pour ce que ledit deffunct avoit commence ledit debat
+et aussi quil estoit mauvais garcon et quil ne faisoit point
+dhonneur a ses parens et amys et aussy ledit suppliant
+a fait certains voyaiges apaine de corps pour ce quil navoit
+point de puissance pour les rachater duquel cas et mesus
+ledit suppliant a obtenu dudit bernar dorlay pour
+lors bailly de note rommant pays de brabant et aussi que
+ledit suppliant estoit de serment a luy et que ledit hommd
+hommicide estoit advenu pour loffice mais par povrete
+et negligence ledit suppliant na point eu ne obtenu lettres de remission
+dudit bernard dorlay et en oultre est il advenu que depuis
+demy an ou environ ledit suppliant estoit au lieu de lymale
+a la taverne avecques les mayeur et eschevins dillecques ou
+il survint apres boire une question entre ung nomme pasquo
+du kocletz et le filz dudit suppliant et commencerent a
+frapper lung sur lautre dequoy ledit suppliant alloit
+requerir son filz par les cheveulx et le reboutist dedens
+la maison mais tantost apres recommencerent a frapper
+lung apres lautre dequoy ledit suppliant print ung baston
+pour se saulver des coupz et pour aller entre deux ce non
+obstant ledit pasquo donnist un coup de sa dague sur la
+teste dudit suppliant et luy feist une grant playe et ce
+temps pendant le filz dudit suppliant donnist un coup
+dung bracquemart sur la teste dudit pasquo tellement
+que dudit coup ledit pasquo dedens huit jours apres
+termina vie par mort dont dieu ait lame pour lequel"
+pardons,340.txt,3,"dessusdit remis quite et pardonne remectons quitons et pardonnons
+de notre certaine science et grace especiale par ces presentes le fait et
+cas dessus declaire ensemble toute peine amende et offence
+corporelle criminele et civile en quoy poir cause et occasion
+dicellui ses circonstances et dependeces il a et peult avoir mesprins
+et offence et estre encourru envers nous et justice et revoquant
+et mectant au neant tous appeaulx deffaulx contraintes et
+bans saucuns sen sont ensuys en le remectant quant a ce
+a ses bonne fame et renommee a notre pays et duchie de brabant
+et a ses biens non confisquez saucuns en a tout aussi et par
+la maniere quil estoit auparavant ledit cas advenu imposant sur
+ce silence perpetuel a notre procureurngeneral de brabant et aults
+noz officiers quelzconques satisfaction touteffois faicte
+a partie se face nest civilemendt tant seulement si donnons
+en mandement a noz aimez et feaulxles chancelliess et
+aultres gens de notre conseil en brabant qui appelez ceulx qui
+pour ce feront a appeller ilz procedent bien de$en$t et
+diligamment a la verification et interinement de crsdits presetes
+et ce fait ilz et tous autres noz justiciers et officiers quelconcques
+cui ce regardera facent souffrent et laissent ledit suppliant
+de notre presente grace remission pardon et quitance ensemble de
+tout le contenu en cesdits presentes selon et par la maniere
+que dit est plainement paisiblement et perpetuelement joyr
+et user sans lui faire mectre ou donner ne souffrir
+estre fait mis ou donne ores ne en temps avenir aucun arrest
+destourbier ou empeschement au contraire ansi se son
+corps au aucuns de ses biens sont ou estoient pour ce prins
+saisiz ou arrestez ou empeschez les mectent ou facent mectre
+ince$tinent et sans delay a plaint et entiere delivrance car ainsi
+nous plaist il et affin que ce soit chose ferme et estable
+a tousiours nous avons fait mectre notre seel a ces presentes
+sauf en autres choses notre droit et laultruy en toutes
+donne en bourg en bresse le vendredy saint
+lan de grace notre mil vc et deux ainsi soubscript sur la
+plicque par monseigneur larchiduc et encoires sigillate
+de mandate dudit prins exxepte et signe par le secretaire
+collommie a loriginal
+par moy"
+sentences,691.txt,1,"raad - conseil
+van - de
+brabant
+691
+vonnisbo
+vanden jaere
+xve xviiii
+1594
+boven-greffie"
+pardons,180.txt,3,"wie sy syn oft wesen mogen satisfactie ende beteringe
+ierst ende vooral gedaen der partye geinteresseerde
+in dyen die noch nyet gedaen en is ende eenige daertoe
+staet civilyck alleenlyck behoudelyck nochtans dat den
+voors. suppliant oock gehouden wordt tvoors. feyt tegen
+ons te beteren civilyck naer gelegentheyt van het
+misdaet ende faculteyt van syne goederen ende oock
+te refonderen ende betaelen die redelycke costen van
+justitie indyen hieromme noch eenige gedaen
+ende naegevolght syn alles ter taxatie ende
+arbiterschappe van onsen seer lieven ende getrouwen
+die cancellier ende luyden van onsen raede geordonneert
+in brabant die wy daertoe hebben gecommitteert
+ende committeren by desen ontbieden daervoer ende bevelen
+den selven onsen raede van brabant dat voor hem
+geroepen dieghene die behooren geroepen te syne
+sy procederen wel ende deugdelyck tot verificatie
+ende interinement van deser onser brieve van
+remis naer heure forme ende teneur ende ter arbi
+terschappe ende amende civile ende vanden costen
+van justitie voors. welck interinement hy suppliant
+gehouden sal syn aldaer te versuecken d’effect
+vanden selve onse brieve ende dat gedaen ende de voors.
+amende civile ende costen getaxeert gearbitreert
+ende betaelt syne in handen vanden genen van onse
+ontfangers ende officieren dyent behooren sal die
+welcke gehouden wert daeraff ontfanck te maken
+rekeninge bewys ende reliqua te doene tot onsen
+proffyte mette andere penningen van synen ontfange
+sy onsen voors. procureur generael drossart van brabant etc
+doen laeten ende gedoogen den voors. franchoos vanden hoeck
+suppliant van deser onser iegerwoordiger gratie
+quytscheldinge remissie ende pardoene ende van allen
+den innehouden van desen inder vuegen ende manieren
+ende opde restrictien voore verhaelt rustelyck
+peyselyck volcomentlyck ende eeuwigh genieten ende gebluycken
+sonder hem te doen oft te laeten geschieden nu noch in
+toecommenden tyde aen lyff noch aen goet"
+pardons,211.txt,1,"remissie van een dootslage $oe godevaerd van dynant
+kaerle z$ doen te weten eenen iegelycken tegewoirdige ende
+toecomende dat wij ontfangen hebben die oitmoidige supplicatie van godevarde
+van dynant arm schamel geselle hantwercker ingeseten des dorpe van lare
+onder onse meyerye van thienen inhoudende hoe dat omtrent vier jaer es
+geleden dat hy suppliant sidt in zijnde vaders huize bynnen den dorpe aldair
+de welcke zyn vader hem vraegde godenaert wair t is sennen $ broeder
+dair op hy suppliant antwoirdt vader hy is in ons gebueren huys dair op zyn
+vader zeyde haelt hem dat hy by my come zoe dat hy suppliant vuyt
+bevele van zyn voirschreven vader aldaer ghinck ende vant hem zitten
+eten ende drincken ende dede de voirschreven hennen den suppliant aldair by
+hem sitten seggende ic sal schier met vader gaen ende dair een wijlt syts
+geseten hebbende zyn zy by den avont ende mitten donckeren wel by
+dranck zynde nae huys gegaen ende onderwegen gaen woudt de
+voirschreven suppliant den voirschreven zyne brueder met grootelycken woerten berispen
+seggende dat zyn vader gram wesen zoude dat hij niet eer thuys
+gecomen ende was mit meer andere woirden zoe dat de voirschreven hennen
+dairom seyden hem suppliant gram werdt in sulcke vuegen dat de selve
+hennen ter stont vuyt ter ack een zyn lanck mes slaendt dan
+mede met selven moede vinden voirschreven suppliant hem gevende twee
+oft drije slagen ende hem quetsende in zyn handt wairom de
+voorschreven suppliant zeere gecomoneert wesen ende willende zijn lijf
+defenderen heeft oic zyn lanck messe vuytgetrocken ende heeft $$
+mede onversienlyck alsoet doncker avont was nieyenen den
+voirschreven hennen zyn brueder van hem te keeren nae hem gesteken
+oft geslagen ende geraeckte hem boven in zijn been zoe dat hy
+corts dair nae van levende lijve ter doot gecomen is ende hoewel
+tvoirschreven feyt alzoe onnnoiselick tot gecomen zyn den voirschreven suppliant ende
+noyt man en messede noch slach noch stoot ende gaff zeer hertelicken
+leedt is ende dair aff gesien te weten zijn andere brudere ende
+zusters gesoent ende mit grooter pynen tevreden gestelt heeft
+ende tot inen oyck vor de ziele vanden ghenen zijn brudere een
+pelgremagie gedaen tot sinte peters ende pauwels te
+rome mit grooten arbeyde endt armoeden ende aldaer toe
+zyn mese aet openbair penitentie ontfangen ende gedaen heeft
+soe en gestroest hem nochtans de voirscreven suppliant nyet onse"
+pardons,278.txt,4,"van tvoirs. stuck ende mes$$ imponerende hier op een eewich zwygen
+onsen procureur general onsen schoutet van antwerpen ende allen anderen
+onsen iusticieren ende officieren behoudelyck dat de voirn. suppliant
+voor civile beteringe ende redemptie van zyne goeden gearresteert
+ende geinventorieert betalen sal de somme van twee duysent
+karolus guldens eens in handen van onse schoutet van antwerpen
+#
+die gehouden wordt daer aff ontfanck te maekene reekeninge
+bewys ende riliqua te doene tonsen proffyte metten anderen
+penningen van zynen ontfange ende voirste reffonderen ende betaelen
+de redelicke costen van iusticien hier omme gedaen ter taxacie
+vanden ghenen van onsen officieren dient behoiren zal ontbieden
+daeromme ende bevelen onsen lieven en getruwen die cancellier
+ende de luyden van onsen raede in brabant schoutet van antwerpen
+ende allen anderen onsen rechteren ende officieren dien dit aengaen sal
+dat zy den voirn. suppliant van dese onse gracie ende pardoene
+doen laeten ende gedoogen rustelyck ende vredelyck genyeten ende
+gebruycken sonder hem te doene noch te laeten geschien eenich
+hinder letsel oft moyennesse te contrarien maer zynen persoon
+iegenwoirdelyck gevangen soe voirs. es stellen oft doen stellen terstont
+ende zonder vertreck tot volcommen delivrancie want ons alzoe
+gelieft des toirconden hebben wy onsen segel hieraen doen hangen
+eeghenen in onser stadt van bruessele den xven dach van meye
+int iaer onsheeren duysent vyfhondert zevenendertich van
+onsen keyserycke txviiie ende van onsen rycken van castillien
+ende anderen txxiie aldus op de ploye stont gescreven
+byden keyser die grave van hoochstraten hooft heeren ian
+ruffault ridder heere van neufville tresorier general $$ $$$$$
+vincent corneliss gecommitteerde vander financien ende andere
+iegewoirdich ende geteeckent g isensart $$ $$
+ghecollacionneert tegens die
+originale brieven by my
+decock"
+pardons,339.txt,2,"zyn hant gevende hy suppliant metten voirs. opstekere den voirs.
+hennen neelms twee steken in zyn slincke borst ende dair
+nae nam de voirn. supliant zynen tabbaert aene ende ghinck wederom
+aen de tafel sitten seggende totten voirs. anthuenis hoecx anthuenis
+en haddy nyet mogen tusschen beyden int ghescheet commen
+dairop anthuenis voirs. seyde totten supliant vertel ghy treckt
+u mes dair duer myn hant wat soude ick doen ic en weet
+nyet wat my es dairnae ginck de voirs. hennen neelms sitten
+voer die duere van jacop drabbe op een steenen bancke omtrent
+vier voeten hooge vander eerden ende bleef aldair een goede
+wyle tyts sittende dairnae seyde de voirs. jacop drabbe
+totten overleden dat hy hem soude laeten vermaecken want
+hy zeere gequetst was waerop doverleden antwoirde dat hy nyet
+gewont en was soe dat corts dairnae de voirs. overleden sittende
+opte voirs. steenen bancke is achter rugge neder geslaegen ende gevallen
+metten hoofde tegen die steenen ende is corts dairnae gevaren
+van levende lyfve ter doot ten grooten verdriete vanden voirn. suppliant
+de welcke hoe wel dat hy altyt geweest is een slecht paisibel
+stille man van goeden fame ende naeme noyt gecommitteert hebbende
+eenige andere acten weerdich van pugnitie of reproche sonder
+alleene tfeyt voirscreven nyetmin vreesende rigeur van justicie
+en soude nyet vredelyck durfven wederkeeren ende converseren in ons
+lande van brabant hoe wel dat hy van tvoirn. feyt pays heeft
+gemaeckt metter geinteresseerde partye sonder ierst ende
+alvoeren van ons verworven thebbene openen brieven van remissie
+ende pardoene ende de welcke hy ons oitmoedelyck gebeden
+heeft soe eest dat wy dese saecken overgemerckt compassie
+ende medelyden hebbende metten voirn. suppliant ende willende
+hem in desen gracie ende genade prefereren voer rigeur ende
+strancheyt van justicie hebben den selven supliant inden gevalle
+alsboven geremitteert quytgescolden ende vergeven remitteren
+schelden quyte ende vergeven uuyt onser zunderlinger gracien by
+desen de mesdaet ende dootslach voirscreven mitsgaders oick alle
+penen ende bruecken corporelle ende criminelle dair inne
+hy hem overmits ende uuyt saecken van tgene des voirs. is tegens
+ons onse hoocheyt ende justicie eenichsins mach hebben ontgaen
+ende hebben hem dien aengaende gerestitueert ende gestelt restitueren"
+pardons,359.txt,1,"kaerle etc doen te weeten allen tegewoirdich ende toecomende dat wy ontfaen
+hebben die oidtmoedige supplicacie van henrick stierkens inhoudende hoe
+dat hy suppliant op den aerssschot kermesse dach over een jaer geleeden
+vergadert es geweest met henric van malcotte ende meer anderen
+goede luyden tot wesemaele in een taverne om aldaer minlyc met
+melcanderen eenen pot biere off twee te drinckene ende naedyen hy
+met melcanderen een wyle tyds gedronken hadde begonste die
+suppliant ende henric van malcotte voirschreven te spreecken van een beempdeken
+dat die voirschreven van malcotte daer te voeren tegen den suppliant gecocht ende"
+pardons,340.txt,2,"avecq les aultres toutesfoiz ung nomme henot le saige filz
+de jaques le saige print ladite jeune fille et la la mena danser
+parquoy ledit suppliant sadressa a une aultre laquelle il
+print et sans penser a $$$ ses amis a soy esbatre la mena
+danser et ce voyant ledit le saige qui ne demandoit que question
+et debat et pour faire despit audit suppliant savenca et se mist
+a danser devant ledit suppliant dont il fut corouce a ceste
+cause et a chaude celle donna audit le sage ung revers de
+la main sur le visaige lui disant que il vuydast de la seste
+et quil en avoit assez fait de desplaisir sans venir danser
+devant lui et ledit suppliant dansa de rechief et en ce faisant
+ung nomme jehan toussain lui dist quil lui desplaisoit de
+ce quil avoit frappe ledit le sage qui estoit son cousin a
+quoy ledit suppliant gracieusemendt respondist quil le vouloit bien
+amender mais ledit jehan toussain sans y avoir regart comme
+ung homme hors de raison se partit de la danse quoy
+voyant ledit suppliant pour double de sa personne se absenta
+semblablement dilec et tira vers la maison audit court saint estienne
+et en cheminant rencontra ledit jehan toussain fort escuse
+et a ceste cause ledit suppliant lui dit le plus gracieusement
+quil peult jehan toussain me voulez vous faire desplaisir
+a quoy ledit toussain en jurant et detestant le nom de dieu
+respondist que oy$ et ce fait courut sur luy suppliant et
+le print par le col tellemendt que ledit suppliant fut contraint soy
+retirer contre ung mur estant pres dilec et voyant leditet
+suppliant que icellui toussain le tenoit et molestoit sans le vouloir
+laisser il tira dubg braquemart quil avoit et a acoust$$
+de portera ung cousteau du quel a fin dob$er a la mauvaise
+intencion dudit toussain il frappa icellui toussain deux ou trois
+cops es parties du ventre tellemendt quil en yssyt effusion de
+sang et depuis par faulte de g$$icement ou aultrement
+est alle de vie a trespas a loccasion de quoy icellui suppliant
+doubtant rigeur de justice sest absente de noz pays et
+seigneuries ou il noseroit retourner avis lenconnendroit tenir
+absent et vivre en estrange contree a son regret et deplaisir
+se notre grace et misericorde ne lui estoit sur ce impartie
+sicomme il dit humblement requir pour ce est
+il que nous ces choses considerees audit suppliant inclinans a sadite
+requeste et voulans en ceste partie preferer grace et
+misericorde a rigeur de justice meisment pour lonneur et
+reverence de la benoite passion que notre seigneur souffrist
+pour nous tous a tel jour quil est huy avons ou cas"
+pardons,340.txt,1,"remissie van dootslache
+phelippe par la grace de dieu archiduc daustriche duc
+de bourgoigne de lothier de brabant de stier de karente de cram
+de lembourg de luxembourg et de geldres conte de flandres
+de habspurgh de thirolle de firette de kieburg dartois
+de bourgoigne palatin de haynau de hollande de zeelande
+de namur et de sutphen marquis du saint empire des romains et
+de borgauw lantgrave en elzate seigneur de frize de sur la $$$$
+desclavonie et portenau de salins et de malines savoir faisons a tous
+presens et avenir nous avoir recue lumble supplicacion de
+jehan choyau contenant que environ a quatre ans lu estant
+aulieu de court saint estienne en la court du seigneur dudit
+lieu notre vassal en laquelle et environ leure de dix heures
+devers le soir pluiseurs compaignons et jeunes filles dansoient
+sadressa a une jeune fille en intention de la amener danser"
+pardons,288.txt,2,"nochtans beduchtede rigeur van justicien nyet dorren houden in onsen
+voirs. stadt van leeuwe noch binnen desen onse lande van brabant
+maer hem vandaer geabsenteert ende en zoude aldaer nyet weder
+dorren keeren hanteeren noch converseren tenwaere dat hem tvoirs.
+delict ende mesuz by ons vergheven ende geremitteert waere ende
+hem daer op verleent onse oepenen brieven van remissien in
+behoirlycker formen ons mits dien daeromme zeere oetmoedelyck
+biddende waerom soe eest dat wy desen aengesien geneycht
+wesende ter beden vanden voirs. suppliant ende willende hem in desen
+prefereren gracie ende genade voire righeur van rechte hebben den
+selven suppliant by advise van onse zeere lieve ende beminde zustere
+die coninghinne douaigiere van hongrien van boheme etc. voere ons
+regente ende gouvernante van dese onse lande van herweertsovere
+inden gevalle als boven quytgeschonden geremitteert ende vergeven
+ende uuyt zunderlinger gracien schelden quyte remitteren ende vergeven
+by onsen tfeyt ende den dootslach daer aff boven mentie gemaect
+is mitsgaders alle peyne ende offensien corporele ende criminele
+daer inne hy ter saeken van dien zoude mogen gevallen zyn ende
+tegens ons ende justicie misdaen hebben stellende hem dien
+aengaenen tot zijne goeden name fame ende tot allen zynen goeden nyet
+verbuert zynde op dat hy eenighe hebbe hem voirts restituerende
+tot onser voirs. stadt van leuwe ende lande van brabant ende
+anderssins soe hy was voire die toecompste vanden voirs. feyte
+ende dootslage imponerende hier op een eewich geswych ende
+scilencie onser procureur general in brabant onsen meyere van thienen
+ende van leeuwe ende allen anderen onsen ende onser vassallen
+rechteren officieren ende dieneren dien dit eenichssins aengaen sal
+moghen satisfactie nochtans gedaen zijnde der partyen geinteresseerd
+opdat die nijet gedaen en zij ende eenighe daer toe staen civilyck allenlyck
+behoudelyck oick ende in desen verzien dat die voirs. suppliant sal
+gehouden zyn tvoirs. feyt aen ons te beteren ende dat civilick alleenlyck
+ende insgelycx te betaelene die redelycke costen van justicien hier
+om gedaen oft te doene al ter arbitrague ende taxatien van onsen
+lieven ende getrouwen die cancellier ende luden van onsen raede
+geordineert in brabant die wy daer toe comitteren by desen ontbieden
+daerom ende bevelen den selven onsen cancellier ende anderen
+van onsen voirs. raede dat geroepen voer hen die ghene die
+daertoe behoiren geroepen te zyne zy procederen wel ende
+getrouwelyck totten interinemente ende verificatien van desen
+ende totter taxatien ende moderatien vanden voirs. civilder
+beternisse ende costen van justicien welcke interinemente
+die voirs. suppliant sal schuldich zyn te versueckene ende hem $"
+pardons,157.txt,6,"de ladite amende civille civile et mises
+de justice et ce fait et icelle amende
+civile et mises de justice saucunes en y
+a comme dit est tauxees arbitrees et payees
+es mains de celuy de noz receveurs ou officiers
+quil appartiendra qui sera tenu en faire recepte
+et rendre compte et reliqua a notre prouffit avec
+les autres deniers de sa rep recepte ils
+et tous noz autres justiciers et officiers
+quelzconques presens et avenir cui ce puet et
+pourra touchier et regarder leurs lieuxtenans
+et chacun deulx endroit soy et sicomme a lui
+appartiendra facent seuffrent et laissent
+ledit suppliant de notre presente grace quictance
+remission et pardon ensemble de tout le
+contenu en cesdites presentes selon et par la forme
+et maniere que dit est plainement paisiblement
+et perpetuellement joyr et user sans
+luy faire mectre ou donner ne souffrir estre
+fait mis ou donne ores ne ou temps advenir
+en corps ne en biens aucun destourbier
+ou empeschement au contraire ains se son
+corps ou aucuns de sesdits biens non
+confisquez comme dit est sont ou estoient
+pour ce prins saisiz arrestez ou empeschez
+les mectent ou facent mectre incontinent
+et sans delay a plaine et entiere delivrance"
+pardons,190.txt,7,"ende dat gedaen ende de voors. amende civile
+van tweehondert gulddens ende costen van justitie
+getauxeert ende betaelt sijnde in handen vanden
+genen van opnse ontfangers dien dat behooren sal
+den welcken gehouden wordt daer ont-
+fanck te maecken rekeninge bewijs ende reliqua
+te doene t’onsen proffijte mette andere penningen
+van sijnen ontfanck sij onsen procureur generael van
+brabant onsen officier van melsbroeck voors.
+ende alle onse rechteren officieren justicieren
+ende ondersaeten tegenwoordige ende toecommende dijen
+dat aengaen sal mogen heuren stedehoudere van
+een iegelijck van hun besundere soo hun toebehooren
+sal doen laeten ende gedoogen den voors. suppliant
+van dese onse tegenwoordige gratie remissie ende
+pardon ende van alle d’innehouden van desen inder
+vuegen ende manieren boven verhaelt peijselijck
+vredelijck ende volcommentlijck ten eeuwigen
+daegen genieten ende gebruijcken sonder hem
+daer inne te doene oft te laeten doen ende
+geschieden nu oft in toecommende tijden
+eenigen hinder stoot letsel oft moyenisse
+aen lijff oft aen goeden ter contrarien maer
+indien sijn lijff off eenige van sijne goeden"
+pardons,317.txt,8,"committeren ontbieden daeromme ende bevelen den voirs.
+onsen cancellier ende luden van onsen raede in brabant dat
+voir hemluden geroupen degene die daeromme behoiren zullen
+geroepen te zyne zy procederen ende doen procederen wel
+ende dueghdelick totter verificacie ende interinemente van
+desen onsen iegewoirdigen brieve naer huer forme ende
+inhouden ende welck interinement de voirs. suppliant
+gehouden sal zyn in onsen voirs. raede te versoucken binnen
+eenen jaere naer date van desen op te peyne van te
+verbueren deffect des selver ende dat gedaen ende de
+voirs. civile boete ende costen van justicie indien datter
+eenige zyn getaxeert gearbitreert ende betaelt alst behoiren
+sal van welcke civile boete degene van onsen rentmeesters
+dient aengaet gehouden werdt ontfanck te maecken rekeninge
+bewys ende reliqua te doene tot onsen proffyte metten
+anderen penningen van zynen ontfange zy onse droessaet
+van brabant scoutet van antwerpen ende alle andere onse
+ende onsen vassalen of smaelre heeren richteren justicieren
+ende officieren onsen voirs. lants van brabant ende van overmaze
+hoedanich die zyn oft wesen moegen tegenwoerdige ende
+toecommende hueren stedehouderen ende elck van hen zoe
+hem dat toebehoirt ende aengaen mach den voirs. suppliant
+van dese onse gracie ende remisse inder manieren
+voirscreven rustelyck ende peyselyck doen ende laeten genyeten
+ende gebruycken sonder hem te doen noch te laeten geschien
+in lyve noch in goede eenich hinder letsel oft moyenisse ter
+contrarien maer indien zyn lyf of zyn onverbuerde
+goeden daeromme gevangen becommert oft gearresteert
+waeren dat zy die terstont stellen oft doen stellen tot volcommen
+delivrancie ende slakingen want ons alzoe gelieft ende ten eynde"
+pardons,202.txt,3,"midtsdesen den ban die ter causen van dien tegens hem gepron uncieet mach
+wesen ende hebben hem als dair af wederstelt ende gerestitueert,
+wederstellen ende restitueren tot zynen goeden name ende fame in
+onsen voirs. lande ende hertoochdom van brabant bysonde® in onse voirs.
+stadt van bruessel ende allen anderen onsen landen ende heerlicheden
+mitsgaders tot zynen goeden ongeconfisqueerden goeden in dien hy eenige
+heeft gelyck ende alzoe hy was voir de toecompste vanden faite
+voirs. imponerende hier op een eewich zwigen ende silencie onsen procureur
+generael ende allen anderen onse justicien ende officien satisfactie ende beteringe
+eerst ende alvoeren gedaen byden voirs. suppliant der partien geinterescheert in dien
+die nyet gedaen en is ende eenige dairtoe staet civilyck alleenlyck
+behoudelick dat de voirn. suppliant gehouden zal wesen tvoirs. feyt
+ende manslacht tegens ons te beteren civilick naer de gelegentheyt
+vanden mesdaet ende faculteyt van zyne goeden mitds oic betalende die
+redelycke costen van justicien indien datter eenige gedaen oft
+naergeuolcht zyn ter tauxacie ende arbitraige van onsen lieuen ende
+getruwen de cancellier ende lieden van onsen rade in brabant die wy
+dair toe committeren ontbieden dairomme ende beuelen den seluen van
+onsen rade in brabant dat voir hemlieden geroepen diegene die daertoe
+behoeren geroepen te worden zy procederen wel ende duechdelick ter verificatie
+ende interinemente van dese onse brieue nair haer vorme ende inhoude ende dies
+gedaen ende de voirs. ciuile boete getaxeert ende betaelt zynde in handen vanden
+ghenen van onse ontfangers ende anderen officien diet behoeven sal die dair af gehouden
+wordt rekeninge bewys ende reliqua te doene tonsen proffyte metten anderen
+penningen van zyne ontfange zy onse overamman van bruessel ende alle andere onse rechts
+justicieren ende officieren wien dat aengaen sal moegen huere stedehouderen jegewoirdich
+ende toecomende ende een yegelyc van hen zoe hem toehehoiren sal moegen doen
+laten ende gedoigen den voirn. pieter de smet suppliant van dese onse gracie
+remissie quytsceldinge ende rappel van banne gelyc ende inder manieren als bouen
+rustelyc vredelyck ende eewelic genyeten ende gebruycken sonder hem te doene oft te
+laten gheschieden in lyue noch in goede eenich hinder letsel oft moyenesse ter contrarie
+maer indien zyn lyf oft eenige van zyne ongeconfisqueerden goeden waeren daeromme gevangen
+becommert oft gearresteert dat zy die terstont stellen tot volcommen deliuerantie want
+ons alzoe gelieft ende ten eynde dat dit goet vast ende gestadich blyue tot eewigen
+dagen soo hebben wy onsen zegel hier aen doen hangen behoudelick in anderen
+zaken onser rechte ende eenenyegelycken den zyne in al gegeuen in onse stadt
+van bruessel inde maent van julio int jaer ons heeren duysent vyfhondert dry
+ende twintich ende van onse rycken te wetene vanden roomschen ende hongrien tvierde
+ende van spaignien ende anderen tachste aldus stont gescreuen bouen opte plycke
+byden keyser in zynen rade ende geteekent dublioul ende noch visa"
+pardons,077.txt,2,"dat ghy my dat gedaen soudt hebben al ben ick een arm
+geselle waerop die voirschreven jacob afflyvighe terstont met
+grammen moede antwoirde ic en passe op uwer twee nyet
+ende alsoe t tyt was om de ghiften van der bruyloft te gheven
+soo heeft de afflyvighe ende die suppliant hem gelt gegeven ende
+die suppliant ghinck alsdoen terzyden ewat slaepen alwaer die
+zustere vanden afflyvighen is gecomen by hem suppliant ende
+geseeght zwaeger ghy moet met my eens gaen drincken ende
+hoe wel die suppliant om verdrach bat ende zeer begeerde te blyven
+rusten nochthans is ten lesten duer vele biddens medegegaen
+ende een luttel tyts int geselschap geweest hebbende daer
+dafflijvighe oyck present was ende met een grammen moed opde
+taeffelen spronck daer nyemandt van den geselschap toe
+en seyde want zij luden zijn conditien genoech kenden soe is
+heer cornelis houtermans priestere wesende d oom van des
+suppliants huysvrouwe ende vanden d afflyvighe peeter de
+putter anthonis de wolff ende dafflyvighe tsamen
+naer huijs gheghaen ende comende onmtrent het venveken
+heeft de voirschreven peeter totten afflyvighen geseeght jacob
+ick heb hoiren segghen dat heyn oijen eenen vuysthamer
+onder zynen mantel hadde tes goet dat ghy met ons $$$$
+zyt naer huijs geghaen daerop dafflyvighe antwoirde ic
+en passe op heyn oyen nyet ende is met dyen wederomme
+geloopen naer den suppliant die oyck onder wegen was
+om naer huys te gaene ende omtrent der venstraten onder
+zynen wech oyck gelegen was is hem dafflyvighe
+daer comen oploopen grypende den suppliant metten boesem
+ende seggende hier ghy keerl draeght ghy dit wapen op my
+daerop den suppliant minnelijk antwoirde neen ick zwaegere
+ende dyen alnyettegenstaende stiet den suppliant opt
+lyff ende nijet met dyer antwoirden te vreden en wilden
+zijn maer hem eenen vre$$elijck hebbende ende want hy"
+pardons,218.txt,8,"lombaert secretaris der voirs. stadt ende geteekent lonbaert
+ons oitmoedelyc bidden als boven de selve supplianten
+dat wy ter eeren vander passie ons liefs heeren jhesu
+christi in faveur van huere voirnoemde diensten aensyende
+huere berouwenisse van hueren misdaden ende faulten
+ende huere goetwillicheyt tot onsen dienste voere den
+toecommenden tyt wy dien misdaden crimen delicten
+ende faulten by hemluyden tegens ons onse
+hoocheyt heerlicheyt ende auctoriteyt geperpetreert
+zynchtent den xiiten junij herwaerts souden willen
+remitteren ende aboleren mit allen peynen ende
+amenden ende hemluyden ende yegelycke van
+hen in onse gracie otfangen soe eest dat wy
+dese $$ zaken voirscreven gemerct ende besundere
+die berouwenisse vanden voirs. supplianten van hueren
+misdaden den trouwen diensten zy ons ende onsen
+voirzaten gedaen hebben ende huere goetwillicheyt voere
+den toecomenden tyt wy den selven supplianten ende
+yegelyck van hen genegen wesende tot huere
+supplicatie ende willende hemluyden in desen gracie
+prefereren tot strancheyt van justicien byde
+deliberatie van onse voirs. vrouwe ende moye regente
+ten advyse vanden heeren van onsen bloede vanden
+ridders van onse ordene ende van onsen rade
+neffens haer wesende vuut onser wetentheyt volcommen
+machtende auctoriteyt quytgescholden vegeven
+ende geaboleert hebben quytschelden ende vergeven
+ende aboleren by desen allen den crimen delicten
+misdaden faulten ende abusen hier boven verclaert
+ende andere welcken zy in generael ende yegelyck
+oft ymandt van hen in particulier tegen ons onse
+hoocheyt heerlycheyt ende auctoriteyt in des voirs.
+is ende des daeraen cleeft oft daeraff depedeert zichtent"
+pardons,300.txt,6,"eenichssins aengetast gearresteert oft becommert waeren
+sy de selve indien gevalle terstont ende zonder vertreck
+ontslaen ende stellen oft ontslaen ende stellen doen tot
+geheelder ende volcommender delivrancie want ons alzoe
+gelieft ende ten eynde dat dit vast ende gestadich
+sy ende blyve tot eeuwigen daegen zoe hebben wy
+onsen zegel hier aen doen hangen behoudelyck ons in
+allen anderen zaken ons rechts ende eenen yegelycken
+des zyns gegeven in onser stadt van bruessele
+op ten goeden vrydach inde maent van aprille anno int
+jaer onsen heeren duysent vyfhondert ende zevenendertich
+van onsen keyserrycke tnegenthienste ende van
+onsen coninckrycken van castillien ende anderen
+txxiiie aldus stont gescreven opte plycke by den
+keyser in zynen raede ende geteekent $$ lang
+noch stont gescreven opte selve plycken visa registrata
+ghecollacionneert tegens die
+originale brieven by my
+decock"
+pardons,257.txt,2,"steen ende deselve jan hermaer nam den steen op ende stack den selven in
+zyn tessche midts den welcken die voirs. weerdt inde fortune nam terstont
+den voirs. hermaer metten boesem ende vuyt hebbende zynen poignart
+seyde totten voirs. hermaer dese oft gelycke woirden leght den steen d$
+neder oft ick steke u terstont alhier doot dwelck ziende de voirs.
+adriaen int schuerbroot ende dese suppliant hebbende oyck huere geweer
+vuytgetrocken gehadt seggende in effecte die suppliant dese oft gelycke
+woerden totten voirs. hermaer is den steen valsch leghten opte tafel
+ende slaten in stucken waerop de voirs. hermaer zeyde in effecte
+ick belove u dat ick u dien morghen wedergheven sal maer ta$
+nyet ende soe zyn alle die persoonen die aldaer tsamen gheten
+hadden vuyter voirs. cameren gescheyden ende zyn gecommen voer
+opten vloer int voirs. huys aldaer die voirs. hermaer dede mete$
+eenen pot wyns ende syn de voirs. adriaen int schuerbroot ende de
+weerdt inde fortune vuyten voirs. huyse gegaen ende zittende
+dese suppliant ende de voirs. jan hermaer achter dbert opten voirs.
+vloer om den voirs. pot wyns te drinckene soe is de voirs. wylen
+jaspyn van dornick gecomen aende tafele achter dbert aldaer
+staende ende nam den pot wyns maniere makende oft hy den
+suppliant metten selve pot wyns hadden willen worpen met den
+welcken track die suppliant zynen poignart oft dagghe vuyt
+ende die voirs. jaspar zette den pot wyns neder ende ende soe
+heeft die voirs. hermaer den suppliant wat gehouden ghehadt om twist te
+schouwene mits den welcken heeft hy suppliant totten voirs. hermaer
+geseeght gehadt dat hy den voirs. jaspyn van hem suppliant houden
+soude besorgende oft deselve jaspyn hem suppliant arch hadde willen
+doen waer op de voirs. hermaer zeyde in effecte ick gelove u
+dat hy u nyet doen en sal ende coerts daer nae is de voirs. jaspyn
+gecomen hebbende in zyn handt zynen opstekere vuytgetrocken
+maniere makende oft hy den suppliant hadde willen steken mits
+denwelcken heeft die suppliant zynen poignart vuytgetrocken
+ende gheworpen gehadt naeden voirs. jaspyn den welcken hy suppliant
+raecten het zy metten scherpen oft anderssins aen zyn hoot
+soedat de selve jaspyn daer aff creegh een gheswil oft buyle
+ende wordt wat bloyende ende terstont is de voirs. jaspyn
+weder aende tafele gecomen daer die voirs. suppliant byden voirs.
+hermaer zat ende want by desen eeinighe lude woirden
+van roepenen gebuert syn soe is de voirs. adriaen int schuerbroot
+die welcke als voirs. is corts te voeren vuyten voirs. huyse
+gegaen was wederom int voirs. huys gecomen ende track"
+pardons,357.txt,3,"rechteren justicieren ende officieren ons voirs. lants brabant wye
+zy zyn satisfactie nochtans yerts ende al voere gedaen der partyen
+geinteresseert zoe verre die noch nyet gedaen en waere civilyck
+alleenlyck behoudelyck nochtans dat de voern. suppliant gehouden zal
+zyn tzelve feyt tegens ons te beteren civilyck nae de gelegentheyt
+vander mesdaet ende faculteyt van zynen goeden ende onsen ordon$
+daerop gemaect ende oick te betaelen die redelycke costen van justicien
+ende arbiterscepe van onsen raide in brabant die wy dairtoe committeren
+ontbieden dairomme ende bevelen den selven van onsen raede in brabant
+dat voer hen geroupen die gene die dairomme behoiren zullen
+geroupen te zyne zy procederen wel ende deuchdelyck totter
+verificatie ende interinemente van desen tegenwoordige briefve
+welck interinement de selve suppliant schuldig zal zyn te versoucken in
+onsen voirs. raide binnen eenen jaeren nastcommende op de
+peyne te verbeuren deffect van desen ende dat gedaen ende de
+amende civile ende costen van justicien getaxeert ende betaelt
+zynde alst behoirt van welcker amende onsen ontfanger vanden
+exploicten van onsen voirs. raide of andere onse officier diene tbehoiren
+zal gehouden werdt ontfanck te maken metten anderen
+penningen van zynen ontfange zy onse drossaet van brabant meyer van
+loeven meyer van beerthem ende alle andere onse ende onser vassallen
+of smaelre heeren rechteren justicieren ende officieren ons voirs. lants
+van brabant ende van overmaze hoedanige die zyn oft wesen moegen
+tegenwoordich ende toecommende hueren stedehouderen ende elck van
+hen soe hem dat toebehoiren ende aengaen mach den voirs. suppliant
+van deser onsen tegenwoirdiger gracien remissien ende quytschelding
+inder manieren voirscreven payselyck volcomelyck ende tot
+eeuwigen dagen doen ende laten genyeten ende gebruycken
+sonder hem te doen noch te laten geschien nu noch in toecomende
+tyden in lyve noch in goede eenich hinder letsel oft moyenisse
+ter contrarien maer indien zyn lyf oft eenige van zynen gese$
+ongeconquesteerde goeden waeren dairomme gevangen
+becommert oft gearresteert dat zy die terstont stellen oft
+doen stellen tot volcommen slakinge ende delivrancie want
+ons alsoe gelieft ende ten eynde dat dit goet vast ende gestadich blive tot
+eeuwigen dage soe hebben wy onsen segel hier aen doen hangen behoudelyck
+in allen anderen saken ons recht ende yegelyck deszyns gegeven in onsen
+stadt van bruessele inde maent van julio int jaer onsheeren duysent vyfhondert
+ende dryenveertich van onsen keyser rycke txxiiiie ende van onsen rycken van
+castillien ende anderen txxviiie aldus gescreven op te plycke"
+pardons,159.txt,2,"de voors. guilliam de vleeschouw$
+hem suppliant andermael is ingevallen
+met intentie soo het schene, van hem
+suppliant te willen van leven ter doot
+te brengen, synde voorts gebeurt
+dat hy suppliant bevangen synde met
+gramschappe, heeft uuytgetrocken
+syn mes ende dat om den voors. vleeschouwere
+te intimideren ende van hem ont
+slagen te syn sonder dat hy daerop
+heeft gepast, maer heeft den suppliant
+ter aerden geworpen, ende geconti
+nueert hem met vuysten te slaen, soo
+dat hy geraeckt is geworden van
+het voors. mesch in syne buyck
+ter wylen den suppliant was onderliggende
+van welcke quetsure hy is comen
+aflyvich te worden tot des suppliants
+groot leetwesen, welcken aenghe
+merckt ende dat hy suppliant hem
+altijt seer paisibelyck vredelyck ende
+sonder eenich crackeel heeft ghe
+comporteert sonder oynt iet anders
+bedreven te hebben mede oock dat hij
+noynt te voorens metten voors."
+pardons,020.txt,1,"philips etc. doen te wetene allen tegenwoirdighen ende
+toecomende dat wij ontfaen hebben die oetmoedighe supplicatie van
+jooris vanden hove ingeboren poortere onser stadt van bruessele
+inhoudende hoe dat alsoe ian vanden zype deken vanden retoryck
+camer geheeten den boeck up ten elfsten dach van ianuario lestleden
+wesende verzworen maendach savons geeten heeft gehadt upte
+voirs. camere staende up ten huevel aende merckt van onser
+voirs. stadt van bruessele metten prince ende meer andere
+gesellen vanden voirs. boeck hij suppliant hendrick vanden bossche
+ende claes de beer tot den voirs. dekene begheerte daer gecomen
+zyn geweest bij dander geselschap omtrent den thien ure inden
+avont ende omtent den elfs uren inde $$ae zoe syn zy ende de"
+pardons,242.txt,3,"#dochteren alonder huere jaeren wesende daer aff diene is in religie ende int cloestere $$
+augustynen binnen onser voirs. stadt van loevenen
+syne schulden te betalen€ ende oyck om metten kinderen vrienden
+ende magen vander selven lysbeth vanden voirs. ongevalle te
+overcomen denwelcken hy suppliant alle oitmoet satisfactie ende
+voetval heeft gedaen soe dat hy suppliant metten selven is
+overcomen zoe verre de suppliant vanden voirs. feyte can
+verwerven onse gracie ende misericordie ende aengesien
+dat het selve feyt dwelck gebuert is uuyt hitte van
+bloede den suppliant uuyt gront syns herten leet is ende
+daer aff hy oyck gedaen heeft ende noch in meyninghe is te
+doene penitentie ende dat de suppliant die altyt gestaen
+heeft tot goeden name ende fame belast is met huysvrouwe
+ende zesse kinderen soe is ons van weghen deselfs suppliants
+op dat hy ende synen voirs. huysvrouwe ende kinderen nyet teenem$
+in dolinghen ende desolatien en comen oitmoedelyck gebeden
+hem tvoirs. feyt ende dootslach te willen remitteren ende
+vergeven ende hem daer op te doen expedieren onse openen
+brieven van remissien in zulcken saecken ge behoorende
+soe eerst dat wy de saken voerscreven overgemerct ende
+eerst hier op gehadt dadvys van eenighen geleerden ende
+doctoren in theologien den voirs. pauwels brugmans suppliant
+geneycht wesende tot synder voirs. beden ende supplicatien ende
+willende hem in dit stuck prefereren gracie ende misericorde
+voer rigeur ende strangheyt van justicien besundere ter
+eeren vanden bitteren lyden ons lieffs heeren jhesu christi dwelck
+hy opten goede, vrydach op alsulcken dach als huden voer de
+salicheyt ende verlossinge van allen menschen geleden heeft
+hebben inden gevalle als boven vergeven quytgeschonden
+geremitteert vergeven quytschelden ende remitteren uuyt
+sunderlingen gratien by desen onsen brieve tfeyt ende
+dootslach boven verclaert mitgaders alle payne ende amende
+corporelle ende criminelle inde welcke hy ter causen
+voirscreven met datter aen cleeft tegen ons ende justicie
+misdaen ende mesbruyct mach hebben ende gevallen mach
+wesen hem als van desen wederom stellende ende restituerende
+tot zynen goeden name fame ende geruchte in allen onse$
+landen ende heerlicheyden ende tot zynen onverbuerden goeden
+indien hy eenighe heeft in alder manieren als hy was
+voerde toecompste vanden feyte ende dootslach voirs. imponerende
+hier op silencie ende eeuwich zwigen onsen procureur general
+van brabant ende allen anderen onsen ende onser vassalen"
+pardons,395.txt,2,"over moeste gaen grooter garboillie ende rumoer was ende dat de
+voirs. twee syne gesellen die voir wech waren alreede van
+scheede getrocken hadden om den voirs. willeboerden met syne
+geselscape om der vrouwen wille maer nyet en sloegen nochen
+staken dan scheyden alsoe ende volghden hen geselscap over de
+stappe siende oick over der stappen wesende dat een van syne
+geselscape genoempt willem willemssoene diemen heet
+blaset vier noch nyet te vreden en was maer grooten tier
+maecte ende den voirs. willeboerden volgen wilde met eenen
+cloetstocke over gracht ende over hage heeft hy suppliant
+geseeght dese oft gelycke woerden in substantie siet
+gesellen soutter aldus gaen ick moeste sien dat ick oick
+wat inde hant crege om my te verwerene oft sy ons
+slaen wilden ende met dyen heeft gesneden oft doen
+snyden eenen eyckenen clippele oft eestere die hy suppliant
+in syn handen genomen heeft ende is met syne geselscape
+wederomme te rugge over de voirs. stad stappe in deftinge
+gecomen de aldaer de voirgenoemden willeboert met syne consorten
+hen te gemoete gecomen syn vragende wat sy begeerden
+ende oft sy oft huere vrouwen yet te seggen hadden waer op hy
+suppliant metten anderen synen geselscape geantwoert heeft
+dese woerden siet gesellen gaet uwer veerden wy een en
+begheren u gheen arch tsleve tot vyf ofte vi reysen repeterende
+ende verhalende maer want want de voirs. blaset vier
+een van des suppliants geselscape mercte dat de voirs. willeboert
+met syne consorten gereescap maicte om te vechtene
+heeft totten suppliant geseeght siet ghy nyet dat se
+huer cappen om huer aermen winden sy sullen ons duer
+steken houtter oppe stootende metten selven den voirs.
+willeboerden metten cloetstocke die hy in syn handen hadde
+op syn borst sulcx dat de voirs. willeboert met eenen
+synen geselle van scheede getrocken syn deen met eender
+foillien ende dander met eender rapieren ende
+hebben soe vreeselick naer hem suppliant met syne consorten
+geslagen ende gesteken dat hem van noode is geweest syn
+lyff te verwerene ende heeft alsoe uuyt hitte van
+bloede den voirs. willeboerden met synen stocke geraict
+ende gegevenen een wonde in syn hooft daer aff hy ter
+eerden gevallen ende terstont daer nae van levende
+lyve ter doot gecomen is wyens siele god almachtich
+bermhertich wil syn ter saken van welcken feyte hy
+suppliant hem heeft geabsenteert goede heeren gedient
+ende smerlyck syn broot gewonnen ende hoe wel
+de sake toegecomen is uuyt hitte van bloede ende
+naeden dranck dwelck hem uuyt gronde zyns herten
+zoe leet is dat hem hem nyet leeder wesen mochte
+ende dat hy suppliant oick gedaen heeft is geweest
+in beschermenisse van synen lyve ende in allen andere
+saken hem wel ende eerlyck heeft gereguleert
+wesende een geselle van goede levene ende eerlycker
+conversatien sonder oyt begrepen achterhaelt oft
+verwonnen geweest te syne van eenich andere deerlyck"
+pardons,041.txt,1,"philips etc. doen te wetene dat wy ontfangen hebben die
+oitmoedige supplicatie van peeter vos dyonysse inhoudende hoe dat
+hy suppliant pachtere van onsen watermoelen bynnen onser vryheyt van mol
+waerinne ende anderssins in allen synen leven heeft de suppliant
+sonder ja$$ gesproken hem alsoe eerlycken gedraegen dat hem
+dinnegesetene aldaer grootelyck bedanck gehadt hebben hebbende altyt
+voere ende oick nae den ongeval hier onder geruert gestaen tot goeden
+naeme ende fame ende deughdelycken ende eerlycken alomme
+gewandelt ende hem geneert noch en heeft noyt vechtachtich geweest
+noch gevolcht eenige herbergen noch tavernen maer hem vredelycken
+gehouden by zyne naebueren ende alle andere sonder eenige diffamatie
+desen nyettegenstaende is gebuert opden vyffsten dach inne xvc
+xlii die suppliant ende wylen jacop heylen denwelcken godt
+genadich sy wesende des suppliants zwagere gelyck hy suppliant zyne
+zustere getrouwt hadde hebben minnelycken vergadert ende gedroncken
+met meer andere ten huyse van christoffel van goerle vuyt oirsaecken
+dat aldaer openbaere verpacht wordde byden meyere van corbye
+die thienden aldair ende zyn die suppliant ende zyn zwager aldaer
+tot indyen avont gebleven sonder eenige thiende in pachtinge aenveerdt
+te hebbene noch en hebben aldair egheen woerden tselven gehadt dan
+van zekere koye die de suppliant van zynder huysvrouwe ende des
+vs. wylen jacops moedere gecocht hadde ende wel betaelt hadde
+daerop de voirs. wylen jacop ende andere zyne broeders croenden ende crackeel
+maeckten tegen den suppliant pretenderende dat hy deselve koye nyet en
+soude hebben betaelt maer die hem soude gegeven zyn geweest
+daertegen zy andere kynderen nyet en souden gerecompenseert wesen
+nyettemin sonder eenigen sunderlingen twist te hebben zyn die suppliant
+ende die voirs. wylen jacop vuyten huyse des voirs. christoffels
+gescheyden elck veerdich wesende om nae zyn huys te gaene
+ende commende opte merckt heeft die suppliant totten voirs."
+pardons,301.txt,1,"kaerle etc. doen te wetene allen iegewoirdigen ende toecomende dat wy
+ontfanghen hebben die oetmoedige supplicatie van cornelis huygen
+woenende on onser stadt van antwerpen arm scamel arbeyter belast met
+wyve ende vier cleyne kinderen geboren inder prochie van meere in onser
+lande van zeelant inhoudende hoe hy aldaer voerden lesten vloet
+ende inundatie wel gestaedt geweest zynde doerden selven vloet alle
+zyn goet verloren heeft gehadt sulcxs als dat hy sindert is commen woenen"
+pardons,188.txt,4,"ende gedenckenisse vanden grooten schaede by
 hem geleden soude behooren geexcuseert te wor$$$
 als notoir synde quod obiecta movent potentiam
 soo is hy dyenaengaende overcommen mette kinde$$$
@@ -3040,1026 +4550,851 @@ soo est dat wij desen aengesien ende ierst
 gehadt het advis vanden officier der voors.
 prochie van melsbroeck ende gesien d’informa$$$
 by hem genomen over t’voors. feijt genegen"
-"pardon met
-inter$emente
-ende civile beteringhe
-kaerle z etc. doen te wetene dat wij ontfangen hebben die
-oetmoedighe supplicatie van janne oft hanneken smeets gehoudt
-oudt omtrent twintich jaeren woenende onder de banck van bouwele
-bij herentals inhoudende hoe dat hij suppliant omtrent vastelavont
-inden jaere xvc xxix met marcken ende hubrechte mennis ende
-janne scapman oijck jonge huismans kinderen hem heeft
-gevonden bij tcloostere vanden throone bij herentals voirscreven"
-"et depuis notre retour de noz pays dallemaigne
-en ceste notrdite ville de bruxelles jozyne
-vesve dudit feu jaques a de rechief requiz
-ausdits arbitres survivans ou a aucuns deulx de
-vouloir wuyder cest affaire, finablement a par
-ledit pierre boisot et thoison dor este dit et
-declaire que ledit suppliant seroit tenu pour furnir
-aux frais et despens, tant de cyrurgiens
-que autres par ledit feu soustenez a cause
-desdites bleschures payer certaine somme de
-deniers par eulx speciffiee es mains de ladite
-vesve ce quil a fait et accomply et dont
-icelle vesve soy faisant fort de ses enffans
-hors dudit feu son mary se tient pour bien
-satisfaite et entierement contentee sicomme
-icellui suppliant en fera deuement apparoir
-et combien que actendu ce que di est
-icellui suppliant ne soit aucunement
-coulpable de la mort dudit feu jaques
-ains comme dit est a vescu environ neuf
-mois apres ladvenue desdites bleschures
-toutesvoyes en reverence de justice et
-craindant la righeur dicelle aussi que
-aucuns noz officiers ou ses malvueillans
-lui pourroient cy apres obicier lesdites bleschures"
-"# sy hieraf verantwordt
-vanden ontfanger vanden
-exploiten"
-"philips etc. allen den ghenen die dese onse opene brieven
-sullen sien oft hoiren lesen saluijt. doen te wetene dat wij
-hebben ontfangen d’oijtmoedighe supplicatie van peeter
-van eijcken chirurgijn van sijnen ambachte ende ingesetenen
-van bergen bij campenhout belast met vrouwe ende drij kinderen
-inhoudende hoe dat hy suppliant hen altijt heeft gecomporteert
-als een persoon van eeren sonder aen ijemanden subiect gegeven
-te hebben om van hen teclaegen sijnde gebuert dat die voors.
-suppliant jn november 1640 heeft gedroncken met mr
-jacobs sijnde eenen vagabond metten welcken hij twistich
-geworden sijnde soo heeft die voorschreven jacops affgenomen
-den trathael vuijt de schouwe slaende daermede den
-suppliant op sijne schouderen ende soude noch argter gedaen
-hebben sooverre den selven hem nijet en hadden ter weere
-gestelt sijnde gebeurt dat die voorschreven suppliant naer
-eenige defensie den voorschreven jacops met den mes heeft
-gesteken dat hij daervan is afflijvich geworden naer
-breeder innehouden vande informatie hiermede overgegeven
-nu is soo dat die voorschreven suppliant met partije civile
-soude sijn veraccordeert diewelcke verclaert dat den
-afflijvigen het meeste gelyck nijet en heeft gehadt naer
-breeder innehouden vande accorde daervan sijnde welcken
-aengemerckt ende dat claerlyck blyckt dat den afflijvigen
-eerst hefts geslagen ende dat die suppliant hem heeft moeten
-ter weere stellen om voorder slaegen te verhoeden waer
-vuijt is veroorsaekt t’voorschreven ongeluck badt hij
-oversulx oijtmoedelick om onsen openen brieven van remis
-in sulcken cas dienende soo is dat wij die saeken
-voorschreven aengemerckt hierop eerst ende vooral gehadt
-d’advis van onse lieve ende beminde die schepenen van
-berghen ende bij campenhoudt ende gehoirt d officier fiscael
-van brabant geneyght wesende ter beden ende supplicatie
-des voorscreven suppliants ende willende hen in de stuck prefereren"
-"tijde hij hem heeft moeten absenteren buijten s’lants
-gelijck hy noch doet dat zijnen vaeder is een oudt
-bedraecht man die nu veele maenden mette
-geraecktheijt heeft te bedde gelegen gelyck
-hy noch doet ende oock zijne moedere die hy in
-hunne aude daghen ende indispositie in hunne nering
-ende affairen geerne soude assisteren badt oversulcx
-oitmoedelyck om onse opene brieven van remis daer toe
-dienende waerom soo ist dat wy desen aengesien
-ende aenschouw nemende op de circumstantien deser
-saecke hier op ierst gehadt d’advijs van onsen lieven
-ende wel beminden des amptman onser stadt
-brussele geneghen wesende ter beden des voors.
-suppliants wilende in dit stuck prefereren gratie
-ende misericordie voor strangheijt ende rigeur van
-rechte hebben den selven suppliant inden gevalle
-als boven quijtgescholden ende vergeven schelden quijt
-ende vergeven uuyt onse sunderlinge gratie by desen
-onsen briefve t’feyt ende ongeval boven geruert
-midts gaders alle breucken corporelle ende criminelle
-daer inne hy ter cause voers. midtsgaders dat daeraen
-cleven mach tegens ons ende justitie misdaen ende
-misbruijckt mach hebben welcken aengaende hebben
-hem wedergestelt ende gerestitueert stellen weder
-ende restitueren by desen tot sijnen goeden name fame
-ende geruchte in onsen voorschreven lande van brabant
-ende in allen anderen onsen landen ende heerlickheden
-midtsgaders tot zijne onverbeurde goeden {: indijn
-hy eenige onder ons heeft : } gelijck ende in alder
-manieren soo hy was voor de toecompste van den
-voors. feijte imponerende hierop een eeuwich
-geswijgh onsen lieven ende getrouwen raedt ende
-procureur generael van brabant ende allen anderen onsen
-ende onsen vazallen oft der smalre heeren richteren
-justicieren ende officieren wie zij sijn satisfactie
-ende beternisse ierst ende vooral gedaen der
-partije geinteresseerde voor soo veele die noch
-nijet gedaen en zij ende eenighe daer toe staet
-civilijck alleenelijck ende die saecke sulcx is verheijschende
-behoudelijck dat de voors. costen van justitien hieromme
-alleer gedaen suppliant gehouden sal sijn t’voors. feijt
-tegens ons te beteren civilyck naerde gelegentheijt
-vande saecken ende faculteijt van sijne goeden"
-"et causer icelles estre en partie occasion
-de ladite mort sicomme il dit il nous a
-tres humblement fait supplie et requerir
-quil nous plaise entant que besoing et mestier
-soit lui vouloir sur ce impartir notre grace
-et sur tout en faire despescher noz lettres
-de grace remission quictance et pardon
-en tel cas pertinentes pour ce est il
-que nous les choses dessusdites considerees
-audit huguenin moreau suppliant inclinans a sa
-supplication et requeste et lui vueillans en
-ceste partie grace et misericorde preferer a
-righeur de justice avons ou cas dessusdit
-quicte remis et pardonne quictons
-remectons et pardonnons de grace especial
-par ces presentes le cas et mesuz dessus
-declaire ensemble toute paine amende et
-offence corporelle et criminelle enquoy
-pour raison et occasion dicellui cas les
-circunstances et deppendences il a et puet
-avoir mesprins offense et estre encouru envers
-nous et justice en le restituant
-quant a ce a ses bon nom fame et renommee
-en noz pays et seigneuries et mesmement en notre
-pays et duche de brabant et a ses"
-"verlaeten, dan sijn wederom byden anderen gecommen
-in sekere plaetsen geheeten der hoeven bocht, alswanneer
-hy suppliant totten voorschreven wijlen peeteren heeft
-geseeght ghy verraeder ghy hebt mij noch eens verraden
-waer tegens antwoordende die voorschreven peeter
-waer dat hij den suppliant verraden hadde, seyde
-hy suppliant aen jan theuven van hey te maeijen
-doen seyde peeter tegens den suppliant dat
-hy daer aen loech ende was hem omkeerende
-ende dreychde den suppliant te slaen, ende
-alsdoen heeft hij suppliant aenden voors.
-wijlen peeter met eenen grammen moet
-vuijttreckende sijn mes int omkeeren eenen
-steeck gegeven met den selven mes in synen
-buijck ende den voorschreven steeck hebbende
-heeft peeter geseeght totten voorschreven
-anthonis janssen lieve gebuerman hoe steeckt
-hij mij daer waer op vraechde die voorschreven
-anthonis waer hebt dijt antwoorde peeter
-in mijnen buijck seijde die voorschreven
-anthonis dat hyt hem eens soude laeten sien
-ende soe liet hij peeter aenden voorschreven
-anthonis die wonde tasten overmits het
-was inden avont, ende soe wijlen peeter
-stille stondt hoorde hij anthonis het bloet
-loopen, seijde dijen volgende die voorschreven
-anthonis totten voorschreven peeter lieve
-gebuereman houdt die wonde toe oft vuyt
-wijt samen thuijs consten coemen ende een
-luttel tsamen voorts gegaen seijnde is hij
-peeter te neder gesoncken ende alsdoen seijde
-anthonis loopt doch om mijn heere den pastoir
-ende den voorschreven pastoir gecommen seijnde
-ende den voorschreven wijlen peeter gebicht hebbende"
-"soe hy was voer die toecompste vanden voirscreven feyte imponerende hierop
-eeuwich gezwych onsen procureur generael in brabant onsen voirscreven marcgrave
-van antwerpen ende allen anderen iusticien ende officieren wie zy zyn
-satisfactie ende beternisse yerst ende voer al ge$$ der partien
-geinteresseerde indien die noch niet ge$$ en zy ende eenige daertoe
-stae c$$ alleenlyck behoudelyck dat de voirscreven suppliant gehouen sal zyn
-voir voirscreven feyt tegens ons te beteren civilyck nae gelegentheyt vande zaken ende
-faculteyt van zynen goederen met oick te betalen die redelycke costen
-van iusticien hieromme alreede gedaen ende te doene allet ter taxatie
-ende moderatien van onsen lieven ende getrouwen cancellier ende luyden van onsen
-rade in brabant die wy daertoe gecommitteert hebben ende committeren by desen
-ontbieden daerom ende bevelen den selven onsen cancellier ende raidsluyden
-dat voer hen geroepen deghene die daerom behoiren geroepen te zyne
-procederen wel ende deuchdelyck ter verificatien ende interventien van dese ende
-totte taxatien ende moderatien van de voirscreven amende ende costen van
-iusticien alsoe zy sullen bevinden gehoiren welck intervenement
-de voirscreven suppliant gehouden sal zyn te versuecken ende hem in persoene te
-presenteren in onsen voirscreven raede binnen zes maenden naestcomende opte
-pene van te verbeuren deffect van desen $$ dat ge$$ ende de selve
-civile boete ende costen van iusticien getaxteert ende betaelt zynde in handen
-vanden genen dien dat behoiren sal zy onse voirscreven procureur generael in brabant
-onse marcgrave van antwerpen ende alle anderen onse regteren iusticieren
-officieren ende ondersaten iegewoirdich ende toecomende die dat aengaen sal
-mogen hueren stedehouderen ende eenyegelyck van hen besunderlyck soe hem toebehoert
-jegewoirdiger gracien ende remissien ende van alle den inhouden van desen
-inder vuegen ende manieren voer verhaelt rustelyck ende vredelyck volcomelyck
-ende eeuwelyck genyeten ende gebruycken sonder hem te doene oft te laten
-gescieden nu noch in toecomende tyde ennich hueren letsel oft
-moeyenisse aen lyve noch aen goede ter contrarien maer indien
-zyn lyff oft ennige van zynen goederen daeromme gearresteert becomende
-oft belet waeren dan zy die setten ende stellen terstont ende sonder versueck tot geheele
-ende volcomenlyck delivratie want ons gelieft ende ten eynde dat
-vast ende gestadich blive tot eeuwigen dagen zoe hebben wy onsen zegel
-hieraen doen hangen behoudelyck in anderen dingen onsen rechte ende eenyegelyck
-anderen dessyns. gegeven in onse stad van bruessel inde maent van augusto int
-jaer ons heren duysent vyfhondert vierende veertich van onsen keyser ...
-txxv° ende van onsen rycken van castillien ende anderen t xxix° aldus gescreven
-opte plycke byden keyser in zynen rade ende onderteeckent boudewyn
-visa propter.
-gecollationeert ende bevonden accorderende
-met zynen originale by my
-facuwez"
-"van joosen mols gestaen aende merckt bynnen onser stadt vanden boscche
-met geerit zoon wylen jans wens adriaen loensse ende
-wylen jannen aelbrechtsse afflyvige ende meer andere goet
-geselschap ende aldaer geweest hebbende tot omtrent den
-zeven uren naeden middach is gebeurt dat de voirs. jan
-aelbrechtsse is gegaen op zekere privaet staende bynnen den
-vs. huyse om zyn gevoech te doene welck privaet de voirs.
-jan aelbrechtsse naer zyn oude gewoente boven op met zynen
-dreck ende vuylichheid zeer onreyn heeft gemaect want hy
-voir een gewoente ende maniere van doene hadde alomme
-die privaten met zynen dreck onreyn te makene ende hadde
-tzelve te voore wel tot vyfentwintich reysen tot in verscheyden
-geselschapen gedaen ende bedreven ende als hy tselve gedaen
-hadde zoe glorieerde hy daer inne ende ghecte ende lachte
-met den ghenen die in zyn vuylichheid geseten hadden oft die
-hy indyer manieren zoe onreyn hadde doen maken zoe eest
-gebuert dat die voirs. suppliant crygende oick noot om opt privaet
-te gaene ende nyet wetende vander onreynichheid die de
-voirs. jan aelbrechtsse die corts te vooren opt tselve privaet geweest
-ende tselve onreyn gemaect hadde is gaen sitten inde vuylicheid
-ende onreynicheid des voirs. jan aelbrechtsse ende heeft hem
-alsoe vuylgemaect ende was soe bescheten dat hy syn hebbe
-hempde achter tot zynen rugge toe af moeste snyden als zommige
-vander gelach genooten gesien hebben waerduere de
-suppliant soe zeere gestoort zynde ende vyndende hem
-selven soe onreyn als voere ende dat hy daerduer begect
-ende bespot wordde heeft vuyt ompatiencie ende verhitheyt
-van bloode genomen zyn eetmes ende denselven jannen"
-"kaerle etc. doen te wetene allen tegewoirdigen ende toecomende
-dat wy ontfangen hebben die oetmoedige supplicacie van thomas vueghs
-sinte petersmans belast met huysvrouwe ende twee kinderen gef gevangen
-sittende in bannen van yseren binnen onser stadt van lovene inhoudende
-hoe geleden ontrent vier maenden hy verselscaspt synen sesternier tot castel
-inde kempen ten huyse vanden scoutet ende aldaer drinckende tot naeder
-noenen toe is deselve suppliant met zynen geselscap gescheyden ende
-zyn tsaemen nae huys gegaen tot turnout daer hy woende ende gegaen
-hens weeghs voerby den slote van castel ende comende omtrint sekere
-conijnen eerde daerby staende syn hen naegevolght vanden selven slote
-ioncker mathys van lyere natuerlyck synen xviiicx meer met stocken bussen
-pijcken ende anderssyns roepende totten suppliant ende zijnen geselscap
-houdt sprake dwelck de suppliant hoerende ende hen siende soe gestockt
-comen was beschaempt beduchtende oft zy hen quaet gewilt hadden
-om des wille hy suppliant van te voeren daerontrint met honden geiaecht
-hadde want de selve ioncker mathys als casteleyn de conijnen eerden
-daer staende vryen wilde die nochtans met vry en zyn ende ennige
-daeromme geslage ende gequest seggende de suppliant wy willen wel
-sprake houden soe verre ghy ons nyet en tracteert gelyck ghy andere gedaen
-hebt ende terstont heeft een vande hope desselfs joncker mathys $$
-zekerlyck wetende wye hy was geroepen slaet doot slaet doot
-ic salder u door dragen ende tselve de suppliant met zynen geselscap hoirende
-hebben de vlucht genomen ende vliende is de selve ioncker mathys $$
-synen geselscap hen strangelycken naegelopen ende achterhaelt ende eenen van
-des suppliants gesellen ter eerden geslegen ende iammerlycken gequest soe dat
-hy des anderen daechs daer af storff ende den suppliant altyt vliende ende
-meynende hem te salveren op een gracht heeft hem die selve ioncker
-mathys oyck achterhaelt seggende in effecte heer thomas dit gelt u lyff
-gevenende hem suppliant met dien eenen steeck met eender pycken ontrent zynen buyck$
-soe dat hy suppliant inde graft viel ende considererende hy de suppliant dat
-hy in pericle zyns lyffs was ende dat zijn geselle over doot lach ende
-gescapen waeren daer alle te blijvene heeft in zynder deffencien
-genomen synen voetboege die hy hadde ende met eenen quaden pyl sonder
-yser inden hoop geschooten meynende hen daer mede te doen vlieden ende nz nyet?
-te quetsen heeft ter stont de voirs. ioncker mathys ontrint zynen buyck$
-een quetsure gecregen ende dwelck ennige seggen metten voirs. pyl
-gedaen te zijnen daer aff hy suppliant nyet en weet van welcker quetsu$"
-"landtlieden door sloegen, torqueerden, quetsten ende wondeden,
-berooffden, ende brandeden, maer oock in stucken smeten alle
-tgene niet portatibel ende draeghelyck en was, met
-sulcken vegementien ende execratien dat sij meer scheenen
-turcken als christenen te syne, in sulcker vuegen
-dat oyck den meestendeel vande voors landtlieden
-gedwongen waeren henne huysinghen ende wooningen
-te verlaeten de selve t'abandoneren ende laeten ter
-pillagien vande voors. soldaeten twelck eene
-partije van de voors landtlieden soe heeft geanimeert
-dat sy resolutie hebben genomen hen leven goet ende bloet
-mitdtsgaeders t’gene van henne huijsvrouwen ende kinderen
-te waeghen, om hen tegens de selve soldaeten te be
-schermen ende te deffenderen, overmidts henne
-execrabele ende horribele feyten , tis dan gebeurt
-dat alsoe om heurlieder wreetheijt wille eenige
-huyslieden waeren gevlucht geweest op het hoff
-van bautersen gelegen onder t'voors. dorp van
-contick, ende dat middelertijt by eenige vande
-voors. soldaeten eene coye was gestolen compe
-terende laureys vervorst, de selve huyslieden
-met eenige andere met hen geweer van tvoors.
-hoff sijn gegaen omme de voors. koije te gaen
-soecken ende eentsamentlyck te besichtigen wat in hunne
-respective huysen ende woonplaetsen die sy hadden gedwongen
-geweest te verlaeten, was ommegaende mede oick
-om by eenige van henlieden voederinge te haelen voorde
-beesten aldaer gevlucht, ende daer over commende
-tot inden gehuchte vanden dievels hoeck opde hoeve
-vanden heeren tresorier kintschot, hebben aldaer
-gevonden dry soldaeten, de twee daer van sonder
-geweir ende den derden versien van rappier alleen, ende
-soe de selve daer eenige moetwilligcheijt hadden bedreven
-ende oyck datter int achterhuijs int stroot eene"
-"ons heeren duysent vijfhondert ende negenendertich
-van onsen keyserijcke txxe ende van ons rijcken van
-castille ende andere txxiiije. aldus stont gescreven op te
-plycke bij den keyser in zijnen raede ende geteekent
-l. de zoete, noch stont gescreven op te selve plycke
-visa $$$
-ghecollacionneert tegens die
-originale brieven bij mijde cock"
-"kaerle etc doen te weeten allen teghewoirdigen ende toecomende
-dat wy ontfangen hebben de oidtmoedige supplicacie van
-philippus de vleeschouwer drossaert slants van rotselaer in onsen
-lande van brabant inhoudende hoe hy suppliant den derden dach"
-"haer kindeken op haeren arm tusschen beyde geloopen om den voirs.
-gestels te houdene ende de voorgenoemde jan verbeelen ende jan gestels int
-houden al worstelende op malcanderen gevallen sijn daerover de voirs.
-jan remaes die vuyten gelage gegaen was is in huys gecommen
-meynende oyck tusschen beyden te gane soe heeft de voirs. suppliant
-metten voirs. hale over die schoudere vander huysvrouwe desselfs jans
-gestels gesmeten ende metten slage onverhoets onwetens ende onwillens
-ten ongelucke den voirs. jan remaes int bescheet gaende op
-thoeft geraect ende gequetst gerakende oyck metten selven slage den
-selven jan gestels op sijn hooft dat den selven hael ontstucken spranck
-ende den voirs. jan remaes duer denselven slach int vier viel ende
-werde die suppliant vuyter keukenen gestooten ende deselve jan
-remaes vuyten vier gehaven zijnde ende tot hem selve commende
-soude geseyde hebben jae moonken denoterende den supliant ic gelove
-u het sal noch gewroken worden van mij oft mijnen kinderen
-ende hij supliant alsoe vuyten huyse gestooten zijnde is int scip
-vanden voirs. gestels geloopen halende sijn rappiere daermede
-weder in huys meynende te commen maer die duere werde toe
-gehouden van welcker quetsueren de voirs. jan remaes omtrent
-drye weken daernaer deser werelt overleden is ten grooten
-leetwesen vanden supliant die welcke doer oitmoedige bede
-ende bij middele van goeden vrienden is gecommen tot eenen
-minnelycken payse vanden vrienden des voirs. jan remaes
-ende anders noynt bevonden en heeft dan deselve supliant en
-is van goeden naem ende fame staende ten goeden geruchte ende
-dat meer is nemmer meer bevonden sal wesen dat
-hij supliant metten selven wijlen jan remaes noynt eenigen
-questien van gescillen tegens malcanderen gehadt hebben
-dan altijts goede vrienden geweest zijn nochtans vreesende
-riguer van justicien en soude de voirs. supliant nyet dorren
-oft willen hanteren oft frequenteren in onsen landen ende
-heerlicheden om sijn broot te winnen welck feyt de
-voirnoemde suppliant inde maent van februario xcv l ons int
-lange te kennen gegeven heeft gehadt ende daerop gehadt
-hebbende tadvis van onsen amman van bruessele heeft ons
-belieft gehadt den suppliant te vergeven tfeyt ende dootslach
-boven geroert ende daerop doen expedieren onse oepene brieven
-van remissie belast met amende civile ende interinemente
-ter arbitraige ende ordonnantie van onsen lieven ende getrouwen
-den cancellier ende luden van onsen rade in brabant gelyk
-byden voirs. brieven breeder blycke mach dewelcke hy
-vuyt versuemenisse negligende ende mits dien dat hij buyten
-slants geweest heeft binnen behoirlycken tyt nyet
-gepresenteert noch versocht en heeft tvoirs. interinemente
-anders nyet wetende dan hebbende synen brieven gelicht hij
-en hadde geheelyck voldaen sonder van eenigh interinemente"
-"tant en or comme en argent comptant environ la somme
-de vingt livres de groz monnaie de flandres ibidem
-ung petit pot darghent pesant quatre $$$ onces
-dargent ou environ ibidem une couppe dargent
-pesent vingt onces dargent ou environ et estoit
-ladite couppe dorree dedens et dehors ibidem ung
-gobelet dargent pesant six onces ou environ
-ibidem une petitte poix dalbastre enchassee en
-argent ibidem deux grains dor extimez $$$ une
-livre de groz ibidem une baghe ou il y avoit six
-tables et une pointe de dyamant avec trois
-grosses perles ibidem une autre baghe a cincq
-diamans y compris une pointe avec trois perles
-y pendant ibidem encoires deux petites baghes
-a chime de syvelles pendoit ung rubis y attachie
-ibidem une petite croix dor laquelle il vendy a
-anvers pour ung ducat seullemendt ibidem une
-autre baghe afachon de roze a tout ung rubis
-ou il y avoit a lentour six perles ibidem encoires
-une perle seulle de la grosseur dun bon pois
-ibidem ung gect dargent quil vendit quatre
-escuz dor ibidem ung petit cornet dyvoire a deux
-boutz dargent dore ibidem ung canon de fil dor
-traict et deux calices non $$$ lesquelz
-avoient les piedz de laiton et la reste dargent
-et combien que ledit suppliant ait en partie commis
-lesdits cas par povrete et indige$$ice et par maulvais
-conseil et enhort que diceulx il serait fort
-$arry et desplaisant resolu et delibere
-de se abstenir du semblable en lavenir et quil ait
-bonne voulonte de se restitucion et satisfaction
-aux parties interessees a son leal povoir neantmoins
-il doubte que les officiers et gens de loy de
-notredite ville danvers le veullent pour raison
-desdits cas traicter extraordinairement et"
-"weder ghy en soudet hemeer hebben doen toeghde
-de voirnoemde peeter den suppliant dat ghelt seggende tot
-hem suppliant sidy soe cloeck nemet waer op de selve
-suppliant antwoirden het en es geen noot want myn en
-staet gheen onleede aen mettien nam de voergenoemden
-suppliant den pot metten bier ende woude zynder huysvrouwe
-te drincken geven die aldaer by hem gecomen was
-om hem te haelen alsoe zy verstaen hadde dat hy
-woirden tegen eenige gecregen hadde ende de voers
-peeter nam voir hem dat de voergenoemden suppliant hem metten
-potte werpen wouden seggende totten suppliant ende swoer
-by de macht soude ghy my met den pot worpen
-ende metten selven woirden soe stack de selve peter
-met eenen opsteker naden selven suppliant ende geraecte
-hem op zyn scouder doer zynen rock maer en quetste
-hem nyet alsoe den selven opsteker egheenen poent
-en hadde de voergenoemden suppliant ziende dat den selven
-peetre hem geerich was ende sonder twyfel van levende
-lyf ter doot gebracht soude hebben indien hy hadde
-geconnen is verhyt van woede gewoerden ende metter selver
-hitte nam den voerscreven suppliant zynen opsteker ende stack
-den selven peeter eenen steeck in zynen slincken arm als
-dat hy bloede ende doen her stark de selve suppliant
-ende geraecte noch den selven peeter omtrent zynen
-herten van welcken quetsueren de voerscreven peter cort
-daer d nae quam van levende lyve ter doot tercanse
-van welcken feyt ende dootslacht de voern suppliant
-hoewel de hy pays ende satisfactie gedaen heeft der
-geinteresseerde partien beduchtende rigeur van iusticie
-es hem geabsenteert vuyt onse landen vant brabant
-hertochdom van brabant aldaer hy nyet soude"
-"hangen behoudelyck in anderen saken ons recht ende een
-yegelyck tzyne allen ghegeven in onse stede van brussele
-inde maent van novembre int jaer onsen heeren duysent vyfhondert
-ende vierendertich van onsen keyserycke txve ende van
-onsen rycken van castilien ende andere txixe aldus stont
-ghescreven opde plycke byden keyser in zynen raede ende
-gheteekent l de zoete visa recepta
-ghecollacionneert tegens
-doriginale brieven by my
-decock"
-"het coudt vier int been is gecommen, ende dat daer
-deur die quetsure was incurable geworden,
-gestorven. ierst sijn heijlige sacramenten
-ontfangen hebbende, heeft met goeden verstande
-ende vuyt gronts sijns herten den suppliant die
-voors. quetsure vergeven ende verclaert dat hij
-onnoosel was, begerende datmen daerover egeen vrake
-en soude nemen noch correctie doen, alsoo hij vanden
-suppliant noijt anders dan eere ende vrientschappe
-hadde gehadt ende ontfangen, dwelck sijn weduwe
-ende kinderen ende vrienden alsoo oock bekennen,
-hem vergeven hebben ende deshalven heeft hij metten
-officier vanden dorpe oock verdrach gemaeckt
-ende gecontenteert voor soo vele int delict ende
-misdaet mach sijn gelegen gelijckt blijckt bij
-t'beschoot daeraff sijnde, blijvende nyettemin den
-suppliant in vreese, dat hij daermede noch nijet
-genoech en soude hebben gedaen, ende bij andere onse
-officiers van justicie soude geraecken aengetast
-ende aengesproken te worden, en derft hij hem nijet
-vrijelijck bloot geven noch sijn neringe continueren
-om voor huijsvrouwe ende kinderen den cost te
-winnen die sonder beroem gesproken is een man
-van eeren staende tot goeden name ende fame
-ende noijt anders misdaen te hebben tegen de
-justitie weerdich van punitie badt hij suppliant
-oversulcx oijtmoedelijck om de passie ons salichmakers
-jesu christi geleden opden goeden vrijdag daeraft
-nu commemoratie wordt gehouden, dat ons soude
-gelieven hem tvoors. ongeluck oft misval"
-"grooten leetwesen vanden suppliant verdriete ende eeuwighe
-bederffenisse vanden suppliant nyet weetende nochtans van
-welcker quetsueren hy mach gestorven zyn soe dat die suppliant
-die met partye geinteresseerde is overcomen daerom lantvluchtich
-zoude moeten wesen ende in vrempde landen dolen sonder dat hy
-zyne ouders die oude stockluyden zyn den cost zoude konnen te
-varen winnen soe hy tot noch toe gedaen heeft zoe verre hem hierop
-onse gratie ende genade nyet en wordde geextendeert ende verleent
-ons daerom zeer oitmoedelyck biddende soe eest dat wy
-desen aengesien geneycht wesende ter beden des voirs. suppliants ende
-willende hem in dit stuck prefereren gratie ende misericordie voer
-strangheyt ende rigeur van rechte hebben denselven suppliant inden
-gevalle als boven quytgeschouden ende vergeven schelden quyte ende
-vergeven vuyt sunderlinger gratien by desen onsen brieve tfeyt ende
-ongevalle boven geruert mitsgaders alle offensen ende bruecken corporelle
-ende criminelle daerinne hy hem overmits ende vuyt saken van
-tgeene des voirs. is tegen ons ende justicie eenichssins mach
-hebben ontgaen ende mesdragen ende hebben hem dyen aengaende
-daeraff wedergestelt ende gerestitueert stellen weder ende restitueren
-tot zynen goeden name fame ende geruchte in onsen voirs. lande
-van brabant ende allen anderen onsen landen ende heerlicheden
-ende tot zynen onverbeurden goeden indyen hy eenige onder ons heeft
-gelyck ende in alder manieren zoe hy was voer die toecompste
-vanden voirs. feyte imponerende hierop een eeuwich geswych
-onsen procureur generael in brabant ende allen anderen onsen justicieren
-ende officieren wye zy syn satisfactie ende beternisse ierst ende
-voer al gedaen der partye geinteresseerde indyen die noch nyet
-gedaen en zy ende eenige daertoe staet civilyck alleenlyck behoudelyck
-dat die voirs. suppliant gehouden zal zyn tvoirs. feyt tegen ons te
-beteren civilyck naer gelegentheyt vander saken ende faculteyt van
-zyne goeden met oick te betaelen die redelycke costen van justicien
-hierome alreede gedaen ende te doene allet ter taxatien ende moderatien
-van onse lieve ende getrouwe die cancellier ende luyden van onsen"
-"de selve hendrick termineerde corts dair naer
-van live ter doot ende soe wel dat tselve fayt
-ende ongeval den selven suppliant zoe leet es ende dat
-hy partye dair of gesoent ende beteringe dair
-gedaen heeft nyet min hy heeft hem ter causen
-van desen ontsiende rigeur van justicien geabsenteert
-vuyt onsen landen ende heerlicheyden ende en soude
-dair inne nyet dorren wedercomen mair es
-geschapen dair vuyt te blivene ende zyn leven te
-eynden in anderen vrempden landen in groiter
-aermoede ende ket$$chede werdde hem hier
-op nyet voorsien van onse gracie omme de
-welcke gemerct tgene dat voirs. es ende dat
-hy oic altyts van goeder fame geruchte ende
-eerbare conversatie geweest es zonder oyt
-geachterhaelt oft verwonnen geweest te
-hebbene van enigen anderen quaden oft vilainen
-sticke also hy seeght hy ons zeer oitmoedelicken
-versocht ende gebeden heeft soe eest dat
-wy de saken voorscreven overgemerct medelyden
-ende compassie hebbende vp den voirnoemde willem
-hendrics willem aertszone suppliant ende willende hem
-in dit stuck gracie ende genade prefereren ende
-vorderen voor strangheyt van justicien zunderlinge #
-eeren ende weerdicheyt vander heyliger passie
-ende lyden die onse heere god leet voor ons all#
-op sulcken dach als huyden es wy hebben den selven
-suppliant genegen wesende tot zyn voirs. bede ende
-supplicatie inden gevalle als boven vergheven"
-"cent cincquante florins ou environ ne desire de
-proceder contre ledit substitut procureur general
-mais il a mespris contre notre authorite assistant
-a faire ladite ordonnance contre une execution qui
-se faisoit par ordonnance de notredit conseil et
-quil se seroit monstre quelque peu eschauffe
-pour la maintenir et defendre il espere que
-nous considerons le tout estre faict par compassion
-voyant ledit herman hubert opresse parledict
-mayeur et par inadvertence et peu de consideration
-en une personne rusticque comme est ledit suppliant
-et nullement verse en ce quest de la
-practicque usera de grace a lendroit dudit suppliant
-sa femme et petits enfans cest pourquoy il
-supplioit bien humblement pour noz lettres dabolition
-requises en tel cas pour ce est il que nous
-les choses dessusdites considerees et ouy sur ce
-loffice fiscal de brabant audit suppliant
-inclinans favorablement asaditte requete avons
-au cas susdit quicte pardonne et aboly quittons
-pardonnons et abolissons de grace especialle
-par ces presentes tout ce qua cause dict
-et quen depend il peult avoir mesprins offence
-ou encouru envers nous et justice et
-mettans aneant toutes procedures si aulcunes
-peulvent avoir este encommenceez a
-lencontre de sa personne et lavons quant"
-"goeden vrydach xvien daigs der maent van aprille int jair ons
-heeren duysent vierhondert drie ende tachtentich voer paesschen
-nae costume van scrivene in onsen hove aldus onder opte vouwe
-gescreven ende geteekent vanden selven brieve van abolicien by
-mynen heer den hertoghe dair ghy heeren henrick van withem heere
-van beerssele robbrecht cotereau ridderen meesteren jan van houthem
-ende jan van watermale by wairt a. de meerbeke visa.
-collator van desen voirs. copie is gedaen mitten originalen
-bezegelden brieve ende mitten selven bevonden concorderende
-by myn
-$ thielt."
-"mitgaders al tgeene dat hy ter cause van dyen jegens
-ons ende justicie ennichssins mesdaen ende mesbruyckt mach
-hebben ende vuyt onse meerdere gratie hebben wederroepen
-ende nyeuwte gedaen wederroepen ende doen te nyeuwte alle
-contumacien ende deffaulten ende andere procedueren
-mitgaders oick den ban ter cause voirs. tegens hem
-gepronunchieert in onsen voirs. raide van brabant ende
-hebben hem daeraff gerestitueert ende wedergestelt
-restitueren ende stellen weder inden selven lande van brabant
-lymbourch ende landen van overmaze gelyck ende in
-alder manieren als hy was voer die toecompsten vanden
-faicten ende bannen voerscreven imponerende hierop een
-eeuwich zwygen onsen procureur generael, ende allen
-anderen onsen rechteren justicieren wye zy zyn satisfactie
-ende beeteringe eerste ende al voren gedaen der geinteresseerde
-partye indyen die noch nyet gedaen en is ende eenige
-daertoe $$$ alleenlyck behoudelyck dat die voirs. suppliant
-gehouden werdt te refunderen de redelycke costen van justicien
-tegen hem ter cause voirs. gedaen ter taxatie van u lieden
-van onsen voers. raide in brabant ende voirts abiureren
-renuncheren ende by eede affgaen in handen vanden
-inquisiteur ons heylichs crhisten geloofs alle dwalingen *
-quade opinien ende valsche leeringen daermede hy tot
-noch toe besmet ende geinfecteert soude mogen wesen
-waeraff hy gehouden wordt behoirlyck te doen blycken daer
-ende zoet behoiren zal des versocht zynde ontbieden u
-daeromme ende eenyegelyck van u lieden zoe hem toe behoiren
-sal dat by den voirs. suppliant de voirs. abiuratien al voeren
-gedaen zynde als voirs. is ghy hem van dese tegewoirdigen
-gratie pardoene ende rappel van banne doet ende laet
-vredelyck ende volcommelyck genyeten ende gebruycken sonder
-hem hier inne te doen oft laeten geschieden eenich"
-"philips bijder gratien goidts coninck van castillien
-van arragon , van leon etc allen den ghenen die dese onse brieven
-sullen sien oft hooren lesen saluyt, doen te wetene dat wij
-ontfangen hebben de oijtmoedige supplicatie van govaert de muyser
-sone henricx geboren van holsbeke, inhoudende dat hij"
-"was betovert sitten drincken tot ontrent den
-avondt ende verstaen hebbende dat den selven
-meerts ende synen sone waeren gegaen ten
-huijse der voorseijde weduwe is hun gevolgh$
-ende aldaer in huijs gecommen synde ende gehoort
-hebbende dat den voors. meerts met haer wa$
-sprekende over het ontoveren van synen sone
-heeft door de presentie vande selve weduwe
-consideratie vanden groten schaede die hij in
-syne beesten hadde geleden ende morale seker
-heijdt die hij was hebbende dat sulcx door
-haer was geschiet soo grootelijcx gemovee$$
-ene ontstelt geworden dat hij haer versoch$
-hebbende van dat sy syne beesten soude on$
-toveren sonder dat sy sulcx wilde doen hem
-nijet en heeft connen onthouden haer beneff$$$
-den voors. jaecques meerts te geven eenig$
-slaegen met eenen stock welcken hij in
-handen was hebbende waermede de selve
-weduwe haer ter aerden laeten vallen ende haeren
-sone die aldaer present was ende haer wilde
-defenderen hem geretireert hebbende in eene
-sijd camere soo is den remt daermede naer
-huijs gegaen sonder weete van dat de selve$"
-"van justicien genegen wesende tot zynder beden ende supplicatien
-hebben inden gevalle als boven den selven suppliant vergeven geremitteert
-ende quytgeschouden vergeven remitteren ende schelden quyte vuyt
-sunderlinger gracien by dese onse brieve tfeyt dootslach ende mesval
-boven geruert eensamelyck met alle pene ende amende corporelle ende
-criminelle dair inne hy suppliant hem overmits ende vuyt zaken van
-tgene des voirs. is ende dair aen cleven mach tegen ons onse hoocheyt
-ende justicie ennichsins mach hebben ontgaen ende hebben hem dyen
-aengaende gerestitueert ende gestelt restitueren ende stellen by desen
-tot zynen goeden naeme ende fame alomme bynnen onsen voirs. landen
-van brabant ende anderen onsen landen ende heerlicheyden vuytgescheyden
-bynnen deser onser voirs. stadt van bruessele ende vryheyt der selver
-ende tot zynen goeden nyet geconfisqueert zynde gelyck ende in
-alder manieren als hy was voere de toecompst vanden voirs. dootslage
-imponerende hier op een eeuwich geswych onsen procureur generael ende allen
-anderen onsen ende onsen vasallen ende smaelre heeren richteren justicieren
-officieren dieneren ende ondersaten des voirs. ons lants van brabant ende
-anderen onsen landen ende heerlicheden satisfactie nochtans gedaen
-zynde der geinteresseerde pertie zoe verre die niet gedan en zy ende
-ennige dair toe diene civilyck alleenlyck behoudelyck dat de voirs.
-suppliant ter causen vander voirs. mesdaet ons schuldich zal zyn
-zekere amende civile te betalene nade gelegentheyt vander voirs.
-mesdaet ende faculteyt van zynen goeden ende dat hy oyck gehouden
-wert te betalene de redlycke costen van justicien hier omme gedaen
-ende te doene ter arbitraigen ende taxatien van onsen zeer lieven
-ende getrouwen die cancellier ende andere lieden vanden raide
-geoirdineert in onse voirs. lande van brabant die wy dair toe
-committeren by desen ontbieden dair om ende bevelen den selven
-onsen cancellier ende raidtslieden dat geroepen die ghene die
-dairom zelen behoiren geroepen te zyne zy procederen ende
-doe procederen wel ende dueghdelyck totten interinemente
-ende verificatie van desen ende totter taxatien vander voirs."
-"naeden welcken die voirs. vanderhaecht meenende herslaen heeft
-op gehaven zynen arm dwelck ziende die voirs. suppliant ende merckende
-dat hy nyet ontlast en conste gewordden noch ontvlieden en
-mochte ende anders nyet ziende hy en moeste aldair op te plaetsse
-doot blyven oft hem verweeren is onder den voirs. op gehavenen slach
-den voirs. vander hacht inne gevaren hem gevende eenen steck onder
-zynen arm sonder hem anderssins oft meer geslagen oft geraect
-te hebbene hoe wel nochtans die voirs. vander hacht ter stont
-die voirs. quetsuere ontfangen hebbende heeft laten vallen zyn
-mes ende es met goeder staden geleert opdoende die doere vander
-koekenen ende is dair inne gegaen die selve doere met hem
-toe stootende ende dair zynde byden voirs. geselschape seyde in
-effecte ick ben doersteken oft zeere gequetst ende corts dairnae
-ter eerden gesoncken ende aflivich gewordden ende mits dien dat
-tvoirs. stuck is gebuert ende oirspronck genomen heeft uuyt
-saken van officien ende die voirs. suppliant es dienere ende officier onsen
-voirs. stede van loevenen als voere zoo heeft hy het mes vanden voirs.
-jacoppen opgenomen ende selve gedragen den steenwachtere van onsen
-voirs. van loevenen seggende totten selven steenwachtere verclaert
-dat mes van sheeren wegen gelyck aldair in gelycken saken
-geconstumeert es ende oic waerachtich dat des es omtrent zess
-sessentwintich jairen geleden de voirs. suppliant van wylen hooger
-memorien onsen heere den keyser heeft verworven remis ende quytsceldinghe
-van zekeren anderen ongevalle by hem ende eenen geheeten gielis uuyter
-lyeminghen onnoeselick gecommitteert inden persoen van wylen meesteren
-janne van post dair af die voirs. suppliant overlange partyen heeft
-voldaen ende syn brieven van remissien geleveert dwelck hy hier
-alleenen te kennen gheeft ten eynde dat naemaels hy nyet en
-wordde gecorrigeert vander waerheyt verswegen te hebbene ende
-hoewel tvoirs. feyt stuck ende dootslach es gebuert in nootwere
-ende uuyt saken van officien ende den suppliant uuyt gronden zyns
-herten leet is niettemin beduchtende rigeur van justicien heeft
-hy hem geabsenteert ende en zoude alhier bynnen desen onsen
-landen nyet dorren bliven noch frequenteren mair zoude nu in zyn
-oude daghen moeten gaen doelen in andere vreempde landen tot
-zynder grooter onghenoechten ende verdriete ten ware dat hem hier op
-van ons wordde versien van gracien ende remissien zeere oitmoedelicken
-dairomme biddende soe eest dat wy die saken voirscreven"
-"voor al gedaen der partije geinteresseerde indyen die noch nyet gedaen
-en is ende eenige daertoe staet civilyck alleenlyck ende de saecke sulcx is verheysshende
-behoudelyck dat den voors. suppliant gehouden sal syn t’voors. feyt tegens ons
-te beteren civilyck naer gelegentheydt van het misdaedt ende facultteyt van
-syne goeden ende oock te refunderen te betaelen die redelycke costen van justitie
-die ter causen van desen gedaen oft naergevolght syn alles ter tauxatie
-arbitrage ende moderatie van onse seer lieve ende getrouwe die raedsluyden
-van onsen voors. raede dat voor hun geroepen de gene die daeromme s$$$
-behooren geroepen te syne sy procederen wel ende deuchdelyck ter verificatie
-ende interinement van desen onsen brieve naer haere forme ende teneur ende ter
-tauxatie ende moderacie vanden amende civile ende costen van justitie voors. alsoo sij
-sullen vinden te behooren welck interinement den suppliant gehouden sal syn te
-versoecken ende hem in persoone te presenteren in onsen voors. raede binnen sesse
-maenden naestcommende op pene van te verliesen het effect van dese
-onse brieven ende dat gedaen ende de voors. amende civile ende costen van
-justitie getauxeert ende betaelt synde in handen vanden genen van onsen
-ontfangers dyen dat behooren sal den welcken gehouden wordt daeraff
-ontfanck te maecken reckeninge bewijs ende reliqua te doene t’onsen
-proffyte mette andere penningen van synen ontfanck sy onsen voors.
-procureur generael van brabant onsen drossaert van brabant meyer
-van loven ende alle onse rechteren justicieren officieren ende ondersaeten
-tegenwoirdige ende toecommende dyen dat aengaen sal mogen heuren stede
-houdere ende een iegelyck van hun besundere soo hun toebehooren sal doen laeten
-ende gedoogen den voors. suppliant van dese onse tegenwoirdige gratie
-remissie ende pardon ende van alle d’inhouden van deser inder dingen
-ende manieren boven verhaelt peyselyck vredelyck ende volcommentlyck ten
-eeuwigen daege genieten ende gebruycken sonder hen daerinne te doene
-ofte te laeten doen ende geschieden nu oft in toecommende tyde eenigen
-hinder stoot letsel oft moyenisse aen lyff oft aen goeden ter contrarien
-maer indyen syn lyff oft eenige van syne goeden daeromme gearresteert
-becommert oft beleth waere dat sy die setten stellen doen setten
-$$$ stellen terstont ende sonder vertreck tot geheelder ende
-volcommender delivrantie want ons alsoo gelieft ende
-ten eynde dat dit vast ende gestadich blyve ten eeuwiger daege
-soo hebben wy onser zegel hieraene doen hangen behoudelyck in
-allen andere dingen onsen rechte ende eenen iegelyck anders dessyn
-gegeven binnen onser stadt brussele inde maendt van january february
-# des jaers ons heeren xvic tweeeneenenvyftich ende van
-onsen rycke het eenendertichste"
-"philips etta. doen te weten dat wy ontfangen
-hebben d’oytmoedige supplicatie van jan hans
-saije, hantwercker van synen stiele, jonck=
-=man geboren humbeke, inhoudende hoe dat
-hy op sinte marcus dach inden jaere 1640, naer
-den noene hem heeft gevonden inde herberge
-genaempt de wilge tot ittre alwaer onder
-meer ander geselschap oock was wijlen jan
-smesmans ende den selven metten suppliant
-geraeckende in spottinge met malcanders,
-is gebeurt dat de selve spottinge is geraeckt
-in sulcke injurien dat weijlen den vorseyde aff=
-=lijvigen hem suppliant was verwijtende dat
-hy was den den sone van een loonieresser ? gie=
-=tende den suppliant een gelas bier in d’aensicht
-sulcx dat sij aen malcanderen geraeckten, dan
-wirden door de compaignie geschieden ende
-naer t’selve scheijden hebben met malcanderen
-gedroncken ende den peijs gemaeckt, ende
-in het scheijden vande selve compaignie,
-soo is gebeurt dat hij suppliant t’saemen
-metten vorseyde afflijvigen sijn naer huijs gegaen
-alswanneer den vorseyde afflijvigen hem suppliant
-andermael heeft beginnen te injuriten
-ende t’gene voorseyde is te repeteren sulcx
-dat hij suppliant doorde voorseyde atroce
-injurien geirriteert sijnde ende andermaels
-aen malcanderen sijnde heeft den voorseyde
-afflijvigen gegeven eenen steke met
-syn eetmes daer van hij is gequest
-geworden ende naer twaalf daegen
-daermede te bedde gelegen hebbende is
-is eijntelijck daer van gestorven tot groot leet=
-=wesen des vorseyden supliants sijnde waerachtich
-dat den afflijvigen t’selve misdaet aen hem
-suppliant tot verscheijden reijsen heeft verge$$$
-ende hem in syne sieckte ontboden om
-hem t’selve mondelinge in synen persoone
-te vergeven, dan hij suppliant vreesende rigeur
-van justitie heeft hem vandaer geabsenteert
-ende t’sedert ge$atiteert tot nu toe wel
-vijff jaeren, ende is over t’selve misdaet
-metten vader ende weduwe des voorseyden aff=
-=lijvigen veraccordeert van opden thiensten
-april 1641 volgende de notariale acte
-met sijne supplicatie geexhibeert waer
-bij de selve opentlijck bekennen d’oorsaeck
-van vorseyde manslach tot gecommen te sijne
-doorde groote ende atroce injurien die de
-voorseyde afflijvighen hem suppliant hadde
-geprofereert ende gemerckt tselve feijt
-soo lange is over jaert ende dat partije
-geinterresseerde oock is voldaen ende dat den
-afflijviggen hem suppliant t’selve feyt alsvooren
-heeft vergeven metten welcken hij noijnt te
-voorens oft met imanden anders egeene de
-minste questie oft geschil en heeft ghadt
-maer ter contrarien hem altijt wel ende
-eerlijck soude hebben gecomporteert ende
-gedraegen tegens eenen iyelijcken, keerde
-hij suppliant hem tot ons oytmoedelyck biddende
-om over t’selve misdaet te verleenen"
-"aen live noch aen goeden ter contrarien in eniger manieren
-maer indien zyn lyf oft enige van zyn voirs. onverbuerden
-goeden soe voers. es daer omme gevangen gearresteert
-ofte becommert waren zy die stellen ende setten oft doen stellen
-ende setten terstont ende sonder vertreck tot gheheele ende
-volcoomen delivrancie want ons alsoe gelieft ende ten
-eynde zoe hebben wy onsen zegel hieraen doen doen hangen
-behoudelick in anderen saken ons recht ende eenyegelycken
-tzyne in allen gegeven? on onser stadt van tricht inde
-maent van octobry ent jaer onsheeren duysent vyfhondert
-ende twintich ende van onsen rycken te weten vanden
-roomschen tweeste ende van castillien $$ twyfste aldus
-stont gescreven onder opte plycke byden coninck ende
-geteekent rysele ende noch visa
-gecollacioneert $$ $$
-accorderend metten originale
-by my"
-"voirs. ian vanden zype gelyckelyck gescheyden vanden voors. camer
-om tsamen thusgewaert te gane ende staende onder hen vieren
-manspersoonen met sommighe van hueren huysvrouwen tusschen die
-borse ende den voirs. huevel met eender lanterne ende tortse wachtende
-nae seker ander geselschap dwelck vander voors. camere nyet
-en was gecomen soe zyn $gecomen drie gesellen wesende zoemen
-naemaels heeft verstaen dien mee van eenige spaensche heeren de
-welcke hebbende h$$ $$$ liggende up h$$$ schouderen sonder te
-hebben eenich licht hebben hem gevoordert ende besunderden voirs.
-claes de beer staende omtrent de voors. tortse zeer nauwe int aensicht
-te nemen siene sonder het te segghen $selve de voirs. hendrick
-overdaet heeft hem gevulght by den voirs. de beer hem vragende wat daer
-te doen was ende aleer de voirs. claes de beer daerup wel
-konste geantwoorden soo hebben die voirs. drye gesellen hem vermoirdet
-hem/n te heeten in spaenssche tale dronckaerts ende vileyns daerop
-andere nyet en wordde geseit noch geantwoordt dan dat die voors.
-jan vanden zyppe seyde dat wel vroom gesellen moesten zyn die hen
-rappieren oft messen die h up hun schouderen droeghen ende de voirs.
-drye persoonen he$ mits drye vertreckende nae de hoevelstrate
-hebben hen gevoirdert noch eens te roepen in spaensscher talen dronckaerts
-ende vileyns daerup die die voirs. heyndrick vander bossche int
-italiaensch heeft geseyt siet doch dese $$$ wat willen
-zy hebben oft deser gelycker woirden nae den welcken is de suppliant
-metten voirs. zynen geselschape noch blyven staen metter voirs. tortse
-ende lantarne eene lange wyle up te voirs. merckt voer oft omtrent
-den voirs. hoevel wachtende naer tvoors. ander geselschap om
-tsamen nae huys te gane mits dat zy woonden al up eenen
-wech sonder eenich achterduicken oft yet $$aets te vermoy$$
-ende naer dat tvoirs. geselschap affgecomen was zoe is"
-"kaerleetc doen te weten allen iegenwoirdich
-ende toecomende dat wy ontfaen hebben die oitmoedige
-supplicatie van adriaen janssoen droechscheerdere geboren
-vander stadt van berghen opten zoom in onsen lande van brabant
-ende ietegenwoirdelyc gevangen inde vangenisse van onsen
-stadt van dordrecht inhoudende hoe dat hy suppliant inde
-vasten lestleden wesende te bergen voers. in een bierhuys
-geheeten int pater nosteraldair hy eene kanne biers
-drankende die gedranken hebbendewaende hy uuyten
-voirs. huyse te ghaen dair een voer die dore sadt genaempt
-peeter peeterssoen cleermakere die sonder woirdt oft wederwoirt
-den suppliant dreychde te slaene oft te steken ende dat
-aensiende de suppliant keerde wederomme int selve huys seggende
-totter weerdynnen dair es een voer die duer die my
-overlast doen wilt ic en wille met hem nyet te
-doen hebben ic hebbe noch eenen halven braspenninc dien
-willic hier liever verdrincken ende bleef alsoe int
-selve huys / omtrent onderhalve uuyre lanck op hope dat
-de voirs. peeter wech gegaen zoude hebbennemende oirlof
-aender voirs. weerdynnenhuer bevelendegoeden nacht
-seggende ic wil gaen thuyswairts ende uuyten voirs.
-huyse gegaen zyndezoe zat dair tegen over op een
-banck de voirs. peeter peeterssoen die zyn lanck mes
-uuyt track slaende daerede naden voirs. suppliant overluyt
-zeggende heer heer ic salder desen avont twee op myn
-s$eyde hebben dat ziende de voirs. suppliant track
-zyn dagge uuyst omme hem dair mede te verweeren
-ende dat doende gaf den voirn. peeter eenen steke cleyne steke
-voir zyn borst ende liep wechende de voern. peeter liep
-den suppliant naemetten blooten messeende in
-tselve naeloopengeraecte hy te vallen alsoe dat de"
-"remissie
-philips bij der gratien goidts coninck van castillien
-van arragon, van leon etc. allen den ghenen die deze onze opene brieven sullen sien
-of hooren lesen saluijt doen te wetene dat wij ontfanghen hebben die supplicatie
-van peeter struijcks timmerman van sijnen stijle woonende tot contich inhoudende hoe dat hij
-opden xixen decembris lestleden met jan de bruijn handtwerker ende saeger van
-sijnen stijle, oijck woonachtich tot contich t'saemen drinckende met malcanderen ten
-huijse van peeter vereijcken, weerdt inden rooden schilt tot contich voors. als sij
-bij dranck hebben geweest met malcanderen hebben gehadt vele twistighe woorden
-waerdoor malcanderen seer verweckende tot gramschap heeft den voors. jan de bruijn
-genomen een tange om den voors. suppliant daermede te slaen, het welck de vrouwen
-siende sijn tusschen beijde geloopen om t'selve slaen te verhoeden, maer dijen nijettegenstaende
-heeft hij den voors. suppliant eenen slach inden neck gegeven, daer hen nochtans de"
-"doene oft te laten geschieden nu noch in toecomenden
-tyde eenich hinder letsel oft moyenisse
-aen lyff noch aen goeden ter contrarien maer
-indyen zyn lyff ofte enige van zynen goeden
-daerom gearresteert becommert oft belet waren
-dat zy die setten ende stellen oft doen setten
-ende stellen ter stont ende sonder versoeck tot
-geheelder ende volcomender deliverantie want
-ons alsoe gelieft ende teneynde dat dit vast
-ende gestadich blyve ende gehouden
-wordde teeuwigen dage zoe hebben wy onsen
-zegel hier aen doen hangen behoudelyck
-in anderen dingen onsen rechte ende eenen
-yegelycke anderen dessyns in allen. gegeven
-in onser srtadt van bruessele inde maent
-van novembri int jaer ons heeren duysent
-vyffhondert acht ende veertich van onsen
-keyserycke txxx° ende van onsen coninck
-rycke van castillien etc. txxxiii° aldus
-gescreven op de plycke byden keyser ende
-geteeckent ymmersel visa rpta
-gecollationeert ende bevonden accorderende
-met zynen originale by my
-facuwez"
-"ende pardoenen ende van allen den inhouden van desen inder vuegen
-ende manieren voere verhaelt rustelyck vredelyck volcomelyck ende
-eeuwelyck genyeten ende gebruycken zonder hem te doene noch
-te laten geschieden nu noch in toecomende tyden ennich hinder letssel
-odt moyenisse aen lyve noch aen goeden ter contrarien maer
-indyen syn lyff oft eenighe van zynen goeden daerom gearresteert
-becommert oft belet waeren dat zy die setten ende stellen oft doen
-setten ende stellen terstont ende sonder vertreck tot geheelder ende
-volcomender delivrancie want ons alsoe gelieft ende ten eynde
-dat dit vast ende gestadich blyve tot eeuwigen dagen soe
-hebben wy onsen zegel hier aen doen hangen behoudelyck
-in anderen dingen onsen rechter ende eenen yegelycken anderen
-dessyns gegheven in onsen stadt van bruessele inde maent
-van octobri int jaer onsheeren duysent vyffhondert ende
-zevenendertich ende van onsen keyserycke txviiie ende van
-onsen rycken van castillen etc. txxiie aldus stont gescreven
-opte plycke byden keyder in synen raede ende geteekent
-boudewyns noch stont gescreven opte selve plycke visa recepta
-ghecollacionneert tegens die
+pardons,177.txt,1,"remissie van eenen dootslage
+philips byder gracien goids ertshertoge van oistryck
+hertoge van bourgoingnen van lotharingen van brabant van stier van
+karenten van cram van limburg van luxemburg ende van gelre
+grave van vlaenderen van habspurg van thirol van
+firette van kieburgh van artois van bourgoingnien palsgreve
+van henegouwe van hollant van zeelant van namen
+ende van zutphen mercgreve des heylichs roemschen
+rycs ende van borgauw lantgreve in elsaten
+heere van vrieslant van opter windisch$$ van
+portenauw van salms ende van mechelen doen te
+wetene allen iegenwoirdigen ende toecommenden dat
+wy ontfaen hebben die oitmoedige supplicatie
+van willem hendricx willem aertssone alias den velat#
+arm schamel lantgeselle wonende te bale in onsen
+lande van brabant belast met wyve ende vele
+cleyne kinderen inhoudende hoe dat omtrent achtien
+maenden mach geleden zyn hy suppliant comende
+om thuys waert te gaene vp eenen dyck tusschen
+mole ende bale voirs. int geselscap van
+willem nys lambrecht zwynen ghysbrecht
+de brouchuyer gheryt zwynen hendrick willek#
+doude ende hendrick willekens de jonge claech#
+tot henrick willekens doude vader des voirs.
+hendrick willekens de jonge sonder eenen arch
+te peynsen oft te duncken seggende heyndrick
+de leste reyse dat ic met v ende ander geselscap
+dranck te gheele twelc leden was een half
+jaer oft daer omtrent heyne delyen teech my
+groot ongelyc om ende die woirden die hy
+my aldaer seyde sal hy noch in zyn lyf eten al"
+pardons,281.txt,4,"by desen tot zyne goede fame ende name in onsen voirs. lande ende
+hertochdoom van brabant ende allen anderen onsen landen ende
+heerlicheden ende tot zynen goeden noch ter tyt nyet geconfisquert
+zyn zoe verre daer eenighe waeren imponerende hier op een # eeuwych
+ende silencie onsen procur general ende allen anderen onsen richteren
+justicieren ende officieren onsen voirs. lante van brabant hoedanige
+die zyn oft wesen mogen satisfactie nochtans eerst ende al voeren
+gedaen der geinteresseerde partie zoe verre die noch nyet gedaen
+en waere civylyck alleenlyck behoudelyck nochtans dat hy den
+voirs. dootslach iegens ons civilyck beteren zal naer deb gelegentheyt
+vander misdaet ende faculteyt van zyn goeden ende oyck dat hy gehouden
+wordt te betalen die redelycke costen van justicie daeromme gedaen
+ende naegevolcht indien datter eenighe geschiet zyn ter taxacie ende
+arbiterscepe van onsen lieven ende getruwen den cancellier ende luyden
+van onsen raede in brabant die wy daertoe committeren ontbieden
+daeromme ende bevelen den voirs. onsen cancellier ende luyden van
+onsen raede in brabant dat voer hemluyden geroepen die ghene
+die daeromme behoiren sullen geroepen te zyne zy procederen ende
+doen procederen wel ende duechdelyck totter verifficacie ende
+interinemente van desen onsen iegewoirdighen brieve naer huer
+vorme ende inhouden endewelck interinement de voirs. suppliant
+gehouden sal zyn in onsen voirs. raede te vezuecken binnen eenen
+jaere naer date van desen op de pene van te verbueren deffect
+der selver ende dat gedaen ende de voirs. civile boete ende costen
+van justicie indien datter eenige zyn getaxeert gearbiteert
+ende betaelt als behoiren zal van welcke cyvile boete de gene
+van onsen rentmeesters dient aengaet gehouden wert ontfanck
+te maken rekeninge bewys ende reliqua te doen tot onsen
+prouffite metten anderen penningen van zynen ontfange zy onsen drossaert
+van brabant ende van overmaze hoedange die zyn oft wesen moghen
+tegenwoirdighe ende toecommende hueren stedenhouderen ende elck
+van hen zoe hem tot toebehoirt ende aengaen mach den voirs. suppliant
+van dese onse gracie ende remissie inder manieren voirscreven
+rustelyck ende peyselyck doen ende laten genyeten ende gebruycken
+sonder hem te doen noch te laten geschien in lyve noch in goede
+eenich hinder letsel oft moyenesse ter contrarie maer indien
+zyn lyf oft zyn onverbuerde goeden dairomme gevangen becommert oft
+gearresteert waeren dat zy die terstont stellen oft doen stellen
+tot volcommen dilivrancie ende slakingen want onssalsoe belieft"
+pardons,278.txt,3,"miserable mensschen souden hebben moegen wordden gefrustreert van
+hueren waerachtigen ende oprechten legaten ende om daerop ende inne
+te providerene alleene vuyt rechter caritaten meynende de suppliant
+god den heere almachtich eenen aengenamen diesten te doene ende de
+warachticheyt ende rechtverdicheyt te vorderene heeft eenen
+ionghen van zynder kennessen die by gevalle alsdoen tot zynen
+huyse was in eenen ouden geraseerden scepenen brief by h$$$
+voirtyden geraseert doen scryven vuyten copien vanden eersten scepene
+brieve tot zwolle gepasseert de malinge disposicie ende ordonnancie
+gelyck hy ende zyn wyff die inder waereyt meynden voer de scepene
+tot zwolle bekent ende verleden te hebbene hoewel dat dyen nyet
+zoe ample gestelt oft tselve daer inne alzoe expresselyck gescreven
+en stonde welcke brief alzoe byden voirs. iongen gescreven
+zynde hy gecommuniceert heeft den voirs. aelmoeseniers hen seggende
+dat den brief tot zwolle gepasseert inderwaerheyt alzoe geschiet
+ende hun meynninge ende wille was geweest waere gelyck hy hen daer
+overgaf ende want de voirs. aelmoeseniers met dyen geraseerden
+brieve sonder eenich quaet te denckene oft te vermoedene hen
+scijnen te hebben willen behelpene in rechte is de voirs. suppliant
+by onse schoutet van antwerpen aengetast geweest ende gevangen
+gestelt aldaer hy nochtertyt in stricter gevangenisse gehouden
+wordt ter zaeken voirscreven ende want de voirs. suppliant tgene
+des voirs. es nyet en heeft gedaen dan puerlyck om de minne goidts
+vordernisse vanden armen ende op dat de waerheyt zoude
+triumpheren ende egheenssins gedacht en heeft daer aene te
+meserene maer meynde wel gedaen te hebbene soe heeft hy
+ons zeer oetmoedelyck gebeden om de passie ons heeren dat
+ons gelieven wille hem te remitterene tghene dat hy tegens ons
+oft der iusticien in deser mesdaen mach hebben hem doende
+relaxeren vander hachten daer hy inne gehouden wordt ende
+abolerende tselve mes$ hem te rabiliterene ende stellende
+in zynen iersten staet goeden naem ende faem daer hy altyds
+inne geweest heeft ende hem hier op verleenen onse behoirlycke
+opene brieven daer toe dienende soe te wetene dat wy de
+zaeken voirscreven overgemerct ende hier op gehadt tadvys eerst
+van onsen schoutet van antwerpen ende marcgrave ons lants
+van ryen daer nae van onser advocat fiscael ende luyden van
+onsen cameren vanden reck$$ in brabant ende voirts. van onsen
+lieven ende getruwen de hoofden tresorier general ende gecommitteerde
+van onsen demeynen ende financie den voirs.suppliant genegen wesen
+tzynder voirs. supplicacie ende hem willen in dit stuck gracie
+ende genade prefereren voer stranheyt van iusticie hebben vuyt
+onse rechte wetenheyt ancturiteyt ende volcommen macht vergeven
+quytgeschonden ende geaboleert vergeven schellen quyte ende
+aboleren by desen tstuck ende mes$$ boven verclairt mitgae$$
+alle peyne ende amende corporelle ende criminelle daer
+inne hy ter cause van dien met dieser aencleest iegens ons
+ende iusticie mesdaen ende mesbruyct mach hebben ende hebben
+hem als hieraff wedergestelt ende gerestitueert tzynder goede
+fame ende naeme $$ onser voirs. stadt van antwerpen
+metgaedens $$$ tzynen onverbuerden goeden indien hy eenige
+heeft zoe ende inder manieren als hy was voer die toecompst"
+pardons,006.txt,3,"toecommende hueren stedehouderen ende eenenyegelyck van hen
+besundere soe hen toebehoiren sal doen laten ende
+gedoogen den voirseyde jan janssen suppliant van dese
+onse gratie vquytsceldinge ende pardoene ende van
+allen den inhouden van deser inder vuwegen ende
+manieren voer verhaelt rustelyck vredelyck volco
+volcommelyck ende eeuwelyck genyeten ende gebruycken
+sonder hem ter cause van dyen te doen oft te
+laten geschien aen lyff oft goet eenich hinder
+oft moyenisse ter contrarien maer indien syn
+zyn oft ee lyff oft eenige van syn $$
+onverbuerde goeden waeren daerome gevangen
+oft becommert dat zy die terstont ende sonder
+vertreck stellen oft doen stellen tot volcommen
+delivrancie want ons alsoe gelieft ende ten
+eynde dat dit goet ende gestadich blyve tot
+eeuwigen dage soe hebben wy onsen zegel
+hier aen doen hangen behoudelyck in anderen
+saken ons recht ende eenenyegelyck tzyn in
+allen gegeven in onser stadt van bruessel
+inde maent van junius int jaer ons heeren
+duyst vyfhondert ende dryenvyftich van ons
+keyseryck txxxiiiie ende van onser rycken
+van castillien ende anderen txxxviii aldus
+stont gescreven op de plycke by den keyser in
+zynen rade ende geteeckent j. perre visa
+gecollationeert ende bevonden accorderende van
+metten zyne originale by my
+m ?aarwez ? $$$
+en heur af ka?buir of
+hy en ontfanger vane
+vxy?"
+pardons,108.txt,1,"kaerle etc doen te wetene enenyegelicken tegewoirdige ende toecomende
+dat wy ontfaen hebben de oitmoedige supplicatie van joose peysman schamel
+jonc geselle woenende binnen onser stadt van loven inhoudende hoe
+dat omtrent sinte andriesmisse lestleden de voirs. suppl met noch vive
+andere gesellen tsamen gecaetst hebbende gegaen zyn in diverse
+plaetsen in meyningen huere winnige te verdrincken ende omtrent
+negen uren inden avont comende zyne voirs. gesellen opte rey$erct? vo$$
+een huys daermen bier vercochte hebben aldaer geclopt ende geseyt
+peter totter weirdinnen dat zy hen bier tappen soude dwelck zy nyet
+doen en wilde zeggende ick en wil u nyet nieten waer op zy lieden vraeghden
+waeromme zy henlieden geen bier nieten en wilde alsoe wel als zy
+den anderen gesellen dede die daer waeren welcke woirden $$
+zoo es gecomen vuyten huyse een wylen genoempt adriaen geens
+hebbende enen pot in zyn handt hen vragende straffelick zyt ghy uw$$
+vele waer op zy andwerdden wat hebt ghy daer mede te doene
+dwelck hoirende de voirs. wylen adriaen heeft den voirs. pot
+geworpen inden hoop van des voirs. suppl gesellen zoo dat
+zyluden elck huere messen vuyt getrocken hebben ende daer
+mede gehouwen ende oick met steenen geworpen naeden voirs.
+wylen adriaen ende de voirs. suppl eens tot huys geweest
+hebbende ende wederomme comende om tsamen te drincken ziende
+tvoirs. gevecht heeft oick met steenen geworpen in sulcker vuegen
+dat de voirs. wylen adriaen aldaer zekere quetsuren ontfinck ende
+hebben hem alsoo vuyten den huyse gesloten van welcker quetsuren
+deselve wylen adriaen gecomen es van levende live ter doot nyet
+wetende nochtans de voirs. suppl wie van henlieden hem de voirs.
+quetsure gegeven heeft ter cause van welcken ongevalle de
+voirs. suppl beduchtende rigeur van iusticien hem zindert
+geabsenteert heeft vuyt onsen landen ende heerlicheden ende
+en soude aldaer nyet derren wederkeeren maer hem moeten
+houden in vreemden landen ende contreyen in grooter armoeden
+ende miserien zoo verre hem onse gracie hier op nyet gedeylt
+en ware alsoo die voirs. suppl zeeght ons daerom"
+pardons,210.txt,1,"remissie van eenen dootslage voere
+willeken de walsche
+kaerle etc. doen te wetene eenen yegelycken tegewoirdich
+ende toecomende dat wy ontfangen hebben die oitmoedige
+supplicatie van joesen de walsche schamele jonck"
+pardons,012.txt,1,"maximilian par la grace de dieu esleu empereur tousiours auguste
+roy de germanie de hongrie de dalmatie de croatie etc.
+et charles par la mesme grace archiducz daustrice
+prince despaigne des deux cecilles de jerusalem etc. ducz
+de bourgoingne de lothier de brabant de stier de carente de carniole
+de lemborch de luxembourg et de geldres contes de flandres
+de habsborch de tirolle dartois de bourgoingne palatins et de
+haynnau lantgraves delsatte princes de zwave marquis
+de burgauv et du saint empire de hollande de zeelande
+de ferette de kieburch de namur et de zuytphen contes
+seigneurs de frize des marches de sclavonie de portenauv
+de salins et de malines a tous ceulx qui ces presentes
+verront salut savoir faisons nous avoir receu
+lumble supplication de jehan vanden broucke alias misco
+povre compaignon de leage de xxviij ans ou environ contenant
+comme ledit suppliant tost apres le noel dernier passe non
+recors ne souvenant du jour sest trouve du soir en
+la maison de nostre cousin le sieur de nassouw en la
+ville de malines la on a leure du souppe a cause
+quil estoit cogneu leans il aidoit a desservir la viande
+de table et la portoit en la cuisine en quoy faisant
+ung nomme michelet du verd bois qui lors estoit en ladite
+maison veant que ledit suppliant portoit ung plat dargent
+venant de table le persuada et induit a desrober ledit plat disant
+quilz le butineroient ensemble et tellement suborna par belles
+parolles icelluy suppliant qui ne pensoit a nul mal que par temptacion
+de lennemj il bailla audit michelet ledit plat dargent lequel
+fut y icelluy michelet prins et emporte hors de ladite maison
+la ou bon luy sembla sans ce que ledit suppliant lait jamais depuis
+veu ne aussi en * sa part quelque chose dudit plat et
+deux mois apres ou environ ledit michelet veant quil avoit"
+pardons,249.txt,1,"remissie voer
+willem walrauenss
+ende henr. jan
+henricss
+kaerle etc. doen te wetene allen tegewoirdigen ende toecomende dat
+wy ontfanghen hebben die oetmoedighe supplicatie van willem walrauenss
+ende henrick jan henricss ingesetenen der vryheyt ende dingebancke
+van oirle inde meyerie onser stadt van shertogenbossche inhoudende hoe
+dat sdynsdaechs voere vastelauont lesteden oft daeromtrent wylen
+anthuenis wouter huybenss heeft willen innaderen den voirn. willem
+suppliant staende vp hem in ernsten moede met eenen blooten langhen messe
+zulckx dat hy zyn voirs. messch in stucken sloech zonder nochtans
+eenighe kyffelycke woerden met malcanderen te hebbene welcke
+willem suppliant den voirn. wylen anthuenis wouter huybenss egheen #
+oft quaet willende hem tot dier tyt nyet geweert en heeft maer
+worde de selue anthuenis by sommighe daer by wesende met goeden
+vriendelycken ende smekende woorden ewech geleyt waer nae de
+voirn. wylen anthuenis ontlopen wesende es weder commen loopen met
+eenen grooten stock nae de voirn. willem suppliant willende hem
+slaen zeggende ende roepende heir heir wy willen nv daeraen
+dwelck ziende de voirs. willem nyet begherende te vechtene es
+geruympt ende gevloden geuende den seluen wylen anthuenis goede
+ende minnelycke woorden om zyns quyt te zyne zonder vechten
+maer en heeft egheen verdrach kunnen hebben zoe dat de voirs.
+wylen anthuenis wouter huybenss eyntelyck eenige quetsueren
+ontfanghen heeft vanden voorn. willem suppliant ten by zyne vanden
+voirs. henrick jan henricss oyck suppliant die den voorn. willem zynen
+zwagere gheerne ontset hadde met goeden ende mynnelycken woerden
+van welcke quetsueren de voorn. wylen anthuenis wouter huybenss
+by quaden toescene oeffenisse bewaernisse oft anderssins bynnen
+zekeren daghen daer nae van leuende lyue ter doot gecommen es
+ter cause vanden welcken feyte de voorn. supplianten vreesende
+rigeur van justicie henluyden altyts tot noch toe geabsenteert
+hebben inder vuegen dat zy gescapen waeren te vergaen ende
+bederuen in grooter aermoede ende miserie hoewel zyluyden
+anders van goeder fame ende name zyn zonder in eenighe zaken
+geachterhaelt te wesen ten zy dat onse gracie ende genade
+henluyden hier vp gedeylt worde alzoe zy zeggen ons
+daeromme oetmoedelyck biddende soe ist dat de saken
+voirscreuen ouerghemerct wy den voorn. willem ende hernrick
+suppliant genegen wesende tot huerluyden bede ende begheerte ende
+hen willende in desen gracie ende genade prefereren voer rigeur
+van justicien hebben inden geualle als bouen vergeuen quytgescolden
+ende gheremitteert vergeuen quytschelden ende remitteren
+vuyt sunderlinghe gracie midts desen tfeyt ende manslach bouen
+geroert mitsgaders alle peyne boete ende brueck corporelle
+ende criminelle daer inne zy ter cause van dien met desser
+aencleeft misdaen ende mesbruyckt moghen hebben tegens ons"
+pardons,299.txt,5,"aldus stont gescreven op te plycke byden keyser in zynen
+raede ende geteekent l dezoete noch stont gescreven opte
+selve plycke visa registrata
+ghecollacioneert tegens die
 originale brieven by my
 decock"
-"philips etc doen te wetene alle tegenwoordige
-ende toecomende dat wy hebben ontfangen d’oytmoedige
-supplicatie van cornelis bollen ingesetene van
-cuntich inhoudende hoe dat hy was genpprehendeert byden
-officier alles inder pretext dat hy suppliant by wylen raphael
-maes geirriteert geweest synde ende grootelyck
-geinjurieert in colere soude hebben gesegt schiet
-hem doot gelyck hy oock naer hem heeft gescoeten ende hem
-soo heeft geraeckt dat hy daervan eenighen tyd daer
-naer gestorven was daer nocgtans die getuighe
-de naest geweest synde ter plaetse alhier
-den schout was gegeven hebben verclaert sulcx
-nyet gehoort te hebben ende daer die getuyghen
-sulcx gedeponeert hebbende $$$el ende gansch
-syn reprochabel gelyck hy suppliant daers
-jegens den voorschreven officier daerover wesende
-in proces voor schepenen van cuntich sulcx by
-syne reprochen heeft geullegeerts gestelt in tfeyte
-sulcx dat hy suppliant dyenaengaende nyet en meynde te
-wesen culpabel dan voor soo veele die voors. suppliant
-in colelere hen eenichsints soude mogen hebben
-vergeten waervan hen nochtans nyeten gedenckt
-soo badt hy suppliant oytmoedelyck dat ons geliefde
-t’gene voorschreven innesiende ende dat den sone den
-suppliant den voorschreven raphael maes alleenlyck heeft geschoten
-met een roer maer gelaeden met hagel waermede
-men niemant lichtelyck is doot schie$en $en te
-verleenende onse oepene brieen van remis daerttoe
-dienende soo eest dat wy desen aengesien ghe
-neycht wesende ter beden des voors. suppliants ende
-willende hem in dit stuck prefereren gratie ende mise
-ricordie voor strangheyt ende rigeur van recht heb
-ben den selven suppliant inden gevalle als boven gere
-mitteert quytgeschonden ende vergeven remitteren"
-"te refonderen ende betaelen die redelijcke costen van justicien indyen eenige
-daeromme gedaen ende naer gevolght zyn ter ter taxatien ende arbitrerscepe
-van onser lieven ende getrouwen den cancellier ende luyden van onser raede in
-brabant die wij daer toe commiteren ontbieden daerom ende bevelen
-den selven van onser raede in brabant dat voer hemlieden geroepen doe
-gene die daer toe behoiren geroepen te zijne zij procederen wel ende
-duechdelyck ter verificatien ende interinemente van desen onsen brieve
-nae huere forme ende inhouden ende tot taxatien ende arbitraerscoope
-vander amende civile ende costen van justicien voirs. welc interinement
-hy suppliant gehouden sal zyn aldaer te versuecken binnen eenen jaere
-naer date van desen opte verbuerte van te verliesene deffect der selver
-ende dat gedaen ende die voirs. amende civile ende costen van justicien
-getaxeert gearbitreert ende betaelt zynde in handen van onser ontfanger
-ende officier diet behoiren sal diewelcke gehouden wordt daeraf
-ontfangt te maken rekeninge bewys ende relicqua te doene tot onsen
-proffyte zy onsen drossaet van brabant meyer van lovenen amptman
-van bruessele scoutetten van antwerpen ende vanden bossche ende allen
-anderen onsen ende onser vassallen ende smaelre heeren rechteren justicieren ende
-officieren ons voirs. lants van brabant ende van overmaze hoedanich die
-zyn oft wesen mogen iegenwoirdich ende toecomende hueren stedehouderen ende
-eenen yegelycken van hen besundere soe hem toebehoiren sal doen laten ende
-gedoogen den voirs. cornelis huyge suppliant van dese onse gracie remissie
-pardoene ende van allen den inhouden van dese iegewoirdige inder vuegen ende
-manieren boven vercleert rustelyck vredelyck ende eeuwelyck genyeten ende
-gebruycken sonder hem te doene oft te laeten geschien noch in toecomenden
-tyden eenich hinder letsel oft moeyenisse in live noch in goede ter contrarien
-in eeniger manieren maer indien zyn lyff off eningen van zynen
-ongeconfisqueerden goeden waeren hierome naemaels becommert gepraempt
-oft gearresteert dat zy die terstont stellen oft doen stellen tot volcommen delivrancie
-want ons alsoe gelieft ende ten eynde dat dit goet ende gestadich blijve tot
-eeuwigen dagen soe hebben wy onser zegel hieraen doen hangen
-behoudelyck in anderen saken ons recht ende eenen yegelycken tzyne in allen
-gegeven in onser stadt van bruessele op den goeden vrydach inde maent van
-aprille int jaer onsheeren mvc xxxvii van onser keyserycke txixe
-ende van castillien ende andere txxiiie aldus stont gescreven opte plycke
-byden keyser in zynen raede ende geteekent plang noch stont gescreve
-opte selve plycke visa registrata
-ghecollacionneert tegens die
-originale brieven by my
+pardons,045.txt,3,"woirden neen ick wil van hen denoterende den suppliant
+betaelinge hebben sulcx dat de suppliant doer dese
+onverstandicheyt ende onredelyckheyt hem heeft vergrampt
+ende is alsoe grloopen int huys vander voirs.weerdinne
+camerken meynende aldaer eenich geweer te vindene
+om hem tegens den voirs. bierman te beschermen die
+hem int selve huys met zynen ruytinck was gevolght
+mair aldair egeen geweer vindende is de suppliant
+ter vynsteren uuyt gesprongen ende geloopen naer de
+schuyte dairmede de voirs.bierman was over
+gecommen ende heeft metter selver gevairen in tolhuys
+aldair hy heeft gevonden ende aenveerdt een rapier
+ende is dairmede gecommen opt * dlant ende opden dyck
+aldair de voirs. bierman hem suppliant heeft versegert
+commende vander voirs. herberge ende heeft
+den suppliant den selven gevraeght oft hy noch seggen
+wilde dat hy hen corts te voiren geseeght hadde
+dairop de voirgenoempde bierman heeft geantwoirdt
+ja ick ghy dief slaende met dyen nairden suppliant
+ende den selven gevende een woende oft quetsure
+in syn slincke schouwere ende stellende de suppliant
+hem ter weeren hebben deen tegen dandere geslaegen wel
+vyffthien oft zesthien slaegen onder de welcke
+de suppliant den voirs. bierman heeft gequetst in
+zynen arm ende in zyn zyde nyettemin heeft de selve
+bierman blyven stryden ende slaen sulcx dat de suppliant
+den selven heeft moeten wycken ende hem salveren int water
+aldair de voirgenoempde bierman hem is gevolght
+zoe verre dat zy beyde tottter kelen toe int water
+gevallen ende dair uuyt getrocken geweest byder
+voirs. weerdinne ende vier daegen dair nae is"
+pardons,405.txt,2,"zyn zonde soe verre onse gratie ende genade hem hierop nyet en worde geextendeert
+ende verlent ons daerom oitmoedelick biddende soe eest dat wy desen
+aengesien geneycht wesende ter beden des voirs. suppliant ende willende hem in
+dit stuck prefereren gratie en misericordie voer strengheyt ende rigeur
+van rechte hebben den selven suppliant inden gevalle als boven geremitteert
+quytgescholden ende vergeven remitteren schelden quyte ende vergeven vuyt
+sunderlinger gratien by desen onsen brieve tfeyt ende ongeval boven geruert
+voer soe vele dese suppliant daer inne culpabel ende gehouden mach zyn
+mitsgaders alle offensie ende bruecke corporele ende criminele daer inne
+hy ter causen voirscreven met des daeraen cleven mach tegen ons ende
+justicie ennichssins mesdaen ende mesbruyct mach hebben abolerende ende
+te nyete doende alle procedeuren criminele byden voirs. meyer van herent
+ter causen voirscreven tegen hem begonst indien daer ennige gebuert zyn
+ende hebben hem daeraf wedergestelt ende gerestitueert stellen weder ende restitueren
+tot zynen goeden name ende fame ende geruchte in onsen lande van brabant
+ende allen andere onsen landen ende heerlickheyden ende tot synen onverbeurden
+goeden indien hy eenige onder ons heeft gelyck ende in alder manieren soe hy
+was voer de toecompste vanden voirs. feyte imponerende hierop een eeuwich
+geswych onsen procureur general in brabant den voirs. meyer van herent
+ende allen anderen onsen justicieren ende officieren wye sy syn satisfactie
+ende beternisse ierst ende voeral gedaen der partie geinteresseerde indien die
+noch nyet gedaen en zy ende eenige daer toestae civilick alleenlick
+behoudelick dat de voirs. suppliant gehouden sal syn tvoirs.feyt tegen ons te beteren
+civilick nae gelentheyt vander zaken ende faculteyt van syne goeden ende
+oick te betalen de redelicke costen van justicien hieromme alreede gedaen
+ende te doene allet ter taxatien ende moderatien van onse lieve ende getrouwe
+de cancellier ende luden van onsen rade in brabant die wy daertoe gecommitteert
+hebben ende committeren by desen ontbieden daerom ende bevelen denselven
+onsen cancellier ende raedsluyden dat voer hen geroepen deghene die daerom
+behoiren geroepen te syne zy procederen wel ende dueghdelyck ter verificatie
+ende interinement van desen ende totter taxatie ende moderatie vander voirs.
+amende ende costen van justicien alzoe sy zullen bevinden behoorende welck
+interinement de voirs. suppliant gehouden sal syn te versuecken ende hem
+in persoene te presenteren in onsen voirs. rade binnen sesse maenden
+naest comende opte pene van te verbueren deffect van desen ende dat
+gedaen ende deselve civile boete ende costen van justicien getaxeert ende
+betaelt synde in handen van den ghenen dien dat behooren sal sy onse
+voirs.procureur general in brabant de voirs. meyer van herent ende alle andere
+onse justicieren officieren ende ondersaten iegewoirdige ende toecomende
+dien dat aengaen sal mogen hueren stedehouderen ende een yegelyck van hen
+besudere soe hem toebehoiren sal doen laten ende gedoogen den voirs. suppliant"
+sentences,661.txt,30,"vanden nae stucken waere gebrekende het stuck ge=
+quoteert lxo. l., boven dijen en hadde die voers.
+backer egheen interest cunen gepretenderen zedert
+dat hij geduerende dese troublen wae. absent geweest
+want by den voers. wijle. jacques nijet en hadde
+gestaen dat de zelve nijet eeren waeren geeyndt
+jae waere tzelve belet geweest uuijt dijen den sack
+hadde moeten overgedragen wordden in den troublen
+raedt midts den welcken ende meer andere redenen
+doen in tyden ende wijle. te bewijzene waere den voers.
+suppliaten van noode hen tegen tvoers. vonnisse te
+versiene bij provisie van justicie gelijck zij zeyden, ons
+midts dijen zeer oijtmoedelijck biddende om onse oepen.
+brieven van reformatien in behoorlijcker formen welcke
+onse oepen. brieven van reformatien den voers. supplianten
+gegundt ende geexpedieert zijn. waeren uuijt crachte der
+zelver tot hunen verzuecke als impetranten van dijen
+bij zekere onse officier ende deurweerdere van onsen
+voers. rade gedaeght geweest die wethouderen onser
+voers. stadt van antwerpen, te zijne ende te compa=
+rerene teenen zekeren gelegen doen toecomen ende nu
+lange overstreken dage in onsen voers. rade van brab.
+om aldaer hen voers. vonnisse te sien ende hooren
+wijzen ende vercleeren nul machteloos ende van
+onweerden oft ten minsten ondeughdelijck, qualijck
+ende tonrechte gegeven op dat alzoo behoorde, ende
+over alzulck te reformeren, corrigeren ende beteren
+nae recht, tzelve hen vonnisse te sustineren ende
+verantwoorden op dat hen goet dochte, tantwoorden
+ende inder zaken ende materie van reformatien voorts
+te procederen zoo behooren zoude, waere oock den voers.
+dach geinthimeert geweest den voorgenoempden anthonis
+backer ten eynde dat hij alsdan aldaer oijck zoude
+xxxii
+zijn ende compareren zoo verre hem dat goet dochte
+ende die voers. zake ende materie van reformatien
+hem ennichssins aenginge oft toebehoorde, ende
+ten dage daerop dienende ende andere daer aff
+onderhouden comparerende in onsen voers. rade
+jonffrouwe margriete bonet weduwe des voers.
+wijle. jacques van hove als impetrante ter eenre
+ende die voers. geinthimeerde ter andere zyden, zoo
+by hen zelven in persoone als bij hune procureurs
+nae dijen dat van weghen der voers. gedaeghde
+compareren. insgelijcx bij hunen procureur waere
+inden zelven onsen rade overgeleeght geweest tproces
+voer hen tusschen partijen beleydt ende vercleert
+tvonnisse te bij hen daerinne gegeven nijet te willen
+sustineren, stellende partije tegen partije ende
+dat visie vanden zelven processe, waere der voers.
+impetrante ende den geinthimeerde in presentie
+oft absentie deen des anders geaccordeert geweest
+ende dach om inder voers. zaken ende materie van
+reformatien voorts te comen procederen zoo behooren
+zoude, hadde dijen naevolgende inder zelver
+zaken ende materie van reformatien zoo verre
+geprocedeert geweest alsdat ten lesten bij appoinctemen.
+van onsen voors. rade tvoers. proces van partijen
+waere gehouden geweest voer proces in gescrifte
+ende als scriftelijck voorde voors. gedaeghde beleijt
+ende dijen aengemerct hadden die voers. partijen ten
+beyden zyden versocht dat recht zoude wordden
+gedaen uuijten voorgaenden acten wederwel oft
+qualijck by de voers. gedaeghde waere gewesen
+geweest concluderende pertinentelijck tot dijen
+eijnden in materie van reformatien ende makende
+heysch van costen die voers. impetrante van beyde"
+sentences,691.txt,12,"vijffventachtentich ende de voers. versochte naegevolghde executie
+ende consent des voers. amptmans vanden xixen februarij
+tweentnegentich zekere des voers. suppls. goeden ende gronden
+van erffven te coope te doen gebieden mette langroede al
+in prejuditie ende bij notoiren attemptaete vande opene
+brieven bij den supplt. inden voers. rade op den xvien octobris
+bae vermogen der selver brieven genomen, tenderen. oijck
+mede tot atterminatie ende gracelijcken termijn ende dagen
+van betaelinge voer tgene die voers. supplt. boven sijne
+geallegeerde betalinge soude bevonden wordden rest te
+sijne, welcken aengemerckt ende dat van. voers. open. brieven
+midtsgaders van. feijtel. vercoopinge ende executie des
+voers. hans jorichoth promptelijck waere blijcken bij
+copijen vanden stucken daeraff sijnde, alle tgelijck hij
+supplt. seijnde, zoe hadde die voers. supplt. oitmoedel.
+gebeden om zijnre mats opene brieven daertoe dienende
+welcke supplicatie inden voers. rade van brabant
+gesien waeren den voers. supplt. daerop gegundt ende geexpedieert
+gesien waeren den voers. supplt. daerop gegundt ende
+geexpedieert geweest sekere sijne mats. opene brieven
+uuijt crachte vande welcke tot sijnen versuecke
+als impt. van dijen sekere synre mats. officier ende
+deurweerdere vanden voers. rade hem hadde getransporteert
+binnen der voers. stadt van antwerpen aenden persoon vanden
+voers. hans jorichoth ende hem gedaen hebbende visie ende
+lecture vande voers. opene brieven hadde den voers. hans
+jorichoth van wegen sijne mat. opde pene van tweehondert
+goude croonen bevolen dat hij van stonden aene ende sonder
+dilaij soude casseren ende te nijete doen de voertsgekeerde
+executie ende vercoopinge des voers. suppls. goeden
+sonder cost of last des voers. impts. met alle tgene
+des daeraff dependeerde uuijt ende aegevolght waere
+ende dat hij hem soude verdragen van gelijcken meer te doen.
+ende daerenboven betaelen die costen bij den voers. impt. daeromme
+gedaen gehadt ende geleden maer want die voers. hans
+jorichoth hem tegen die voers. bevelen opponeerde begeren.
+in oppositie ontfangen te worddene, soe hadde die voers.
+deurw.re deselve bevelen stadhouden. den voers. hans jorich=
+oth van wegen sijnre mat gedaeght te sijne ende te
+comparerene teenen zekeren gelegen. doen toecommen. ende
+nu lange overstreken dage inden voers. rade van brabant
+om aldaer die redenen van zijnder oppositie op te doene
+ende te verclerene tantwoerdene ende inder saken voerts te
+procederen en sien appoincteren als behoiren soude, ende
+ten dage daerop dienen. ende andere daeraff compar onderhouden
+compareren. inden voers. rade die voers. partijen soe bij hen
+selven in persoone als bij heure procurs. wae. van wegen des
+voers. impts. in substantie verhaelt geweest tgene des
+voers. is ende daeruuijt gecontendeert tot interinemente
+vande bevelen daeruuijt ende, naegevolght ende dat die interineren.
+soude wordden geseeght ende vercleert dat die voers. bevelen waeren
+wel ende te rechte gedaen, dat tonrechte ende met quader
+saken die voers. gedaeghde hem daertegens hadde geopponeert
+ende dat sijnder oppositien nijettegenstaende hij soude schuldich
+sijn ende bij vonnisse vanden voers. rade gecondempneert wordden
+te casseren ende te nijete te doene die voertsgekeerde executie
+ende vercoopinge des voers. suppls. goeden sonder cost oft last
+des voers. impts. met alle tgene des daeraff dependeerde uuijt
+ende naegevolght waere ende hemte verdragene van gel.
+meer te doene makende heijsch van coste van desen ende vande
+voergaende requeste mette beslotene brieven, ende coicatie der
+waerop off tegens die voers. ged.e antwoerden. hadde midts
+den reden. ende middelen bij hem geallegeert, gecontendeert
+tot surreptien ende obreptien van. voers. open. brieven bij den
+voers. impt. inden voers. rade verworven dat hij om die
+verworven ende daeruuijt gecontendeert te hebbene in maten
+ende vuegen ende tot sulcken ejnde ged. hij dat hadde gedaen
+vercleert soude wordden nijet ontfanghbaer ende den ged.e"
+pardons,068.txt,3,"te lettene soe stack hy den suppliant eenen grooten steeck in zynen
+buyck dat de pensen daer vuyt hongen ende waen in
+grooten pericule vander doot van allen den welcken ende vanden
+voers. infracten van onvrede die voers. claes van ons
+vercregen heeft onse oepen brieven van remissien inhoudende
+satisfactie van partie is oyc waer dat de suppliant heeft
+getrouvt een huysvrouwe wesende genader vanden voers
+claese nochtans nyet tegen staende de voers. affiniteyt
+ende genaderscape soe heeft de voers. claes vander
+huysvrouwen des suppliant gehadt een kint ende heeft
+hem daerenboven tot meer stonden gevanteert ende vermeten
+tot grooten oneeren ende onverdrachelycken drucke vanden suppl
+dat hy metter huysvrouwe des suppliants soude te doen hebben
+als hy woude ende want die voers. claes hem nyet en
+.peynde den suppliant genoech te doene oft satisfactie naevolgende
+onse brieven van pardoenen vanden iniurien hy die hy hem
+aengedaen hadde boven den onvrede onser stadt maer
+sindert onse voers. brieven noch hen hem geiniureert
+ende gedreight seggende dat hy metten huysvrouwen
+vanden suppliant tedoen hadde dan die suppliant selve is gebuert
+dat de suppliant is gecomen opten goeden vridach lestleden
+ende bynnen onser stadt heeft geaggregeert ende
+geinvadeert den voers. clase midts den iniurien die hy
+van hem lange geleden hadde ende gesupporteert dat oyc
+de voers. claes es van quader famen ende gerenommeert fel ende
+quaet ende besundere dat hy aen hadde eenen mantele oft
+huycke vuyten welcken hy hem wel behoirde van hem te
+beduchtene soe heeft hy vuyt getogen een sweert ende gequetst den
+selven claese meer by manieren van pa$tien ende deffencie dan om
+hem te mesdoene ende offenderende oft oyc der iusticien ge$$
+dat hy hem wel hadde doen ter tyt meer quaets mogen doen
+hadde hy gewilt ter cause vanden welcken onse schouthet
+onser stadt antwerpen den suppliant heeft aengetast ende
+tegen hem criminelyck geprocedeert sustinerende dat hy
+soude hebben gevioleert ende gebroken den voers. onvrede"
+pardons,249.txt,3,"marge: sy hier aff $antwt$
+byden ontfanger
+vanden exploitten"
+sentences,691.txt,16,"gedaeght geweest die weduwe wijlen mr. bertholomeus van.
+heetvelde, te siujne ende te comparerene teenen sekeren gelegen.
+doen toecommenden ende nu lange overstreken dage inden
+voers. rade van brabant, om aldaer taenhoiren
+alsulcken versueck ende conclusie als die voerscr.
+suppliant soude willen doen ten eijnde dat die constitutie
+vande voers. renten souden wordden vercleert nul machtelo
+ende van onweerden, ende dat sij die voer sulcx soude schuldi
+sijn te casseren. renoceren. doot ende te nijete te doene
+emmers dat ten minsten bij ordene hij suppliant met sij
+connente daeraff souden worden gereleveert ende in al
+gevalle gestaen midts voer goet houdende, ende bij
+besette oft aderssins voldoende voer soe vele eeni
+penningen capitael van dijen souden moegen bevon
+wordden, tot grooten noot oirboir ende prouffijte van.
+cloostere geemploijeert te sijne, behoudel. cortinge
+van tgene daerenboven aen het jaerlijcx verloop
+betaelt waere geweest ende voerts gelijck die voers.
+supliant ten dage dienende naerdere bij gescrifte
+soude willen overgeven daerop bij de voers. gedaeghde
+tantwoerdene die contrarie te sustineren soo verre
+hem dat goet dochte ende inder saken voerts te
+procederen soe behoiren soude, ende ten dage daer
+dienende ende andere daeraff onderhouden, comparerende
+inden voers. rade die voers. partijen soe bij hen selven
+in persoone als bij heure procureurs waere den xvi
+dach der maent van novembri int voers. jaer xc van
+wegen des voers. impetrs. verhaelt geweest dinhou
+van. voers. sijne opene brieven, ende daeruuijt geconten
+tot sulcken oft gelijcken eijnde als boven, makende
+heijsch van costen in gevalle van oppositie waerop
+oft tegen die voers. gedaeghde antwoerden. hadde midts
+den redenen ende middelen van heuren twegen ter contrarien
+geallegeert gecontendeert op als ten eijnde dat dimpt.
+om opene brieven van daeghsele verworven, ende daeruuijt
+tot laste vanden gedaeghde gecontendeert te hebbene
+in maten ende vuegen soude vercleert wordden nijet te
+sijne ontfanghbaer ende datter alsoe egheene provisie en
+viele makende insgel. heijsch van costen, die voors. impt.
+daerop replicerende ende midts den redenen ende middelen
+bij hen geallegeert persisterende ende die voers. gedhe.
+in plaetse van duplijcke insgelijcx persisteren. bij de
+voers. heure eijnden ende conclusien te wedersijden genomen
+waeren deselve partijen soe gehoirt final. geappoincteert
+heure voers. redenen ende middelen bij hen verbalijcken
+bedinght te scrijvene ende over te gevene bij maniere
+van memorien, ende daerbij te vuegene die voers. opene
+brieven bij den voers. impetrant verworven metten acten
+vanden voers. rade eensamentl. die stucken titule ende
+munimenten dienende tot justificatie van heurlieder
+meijninge respective in dijer saken ende van als te
+dienene teenen sekeren dage hen daertoe bescheijden om
+dat gedaen ende allet oversien voerts geordineert te
+worddene soe behoiren soude, welcken appoinctem.
+achtervolgende hebbende die voers. partijen ten beijden
+sijnden van heure scriftuere van memorien ende stucken
+gedient ende deselve behoirlijck gewisselt gedebatteert
+ende gereporteert hadden sij eijntelijck oijck te wedersijden
+in sake gesloten ende recht begeert gesien ende
+gevisiteert wel ende int lange inden voers. rade van
+brabant tproces der voers. partijen soe tselve inden
+voers. rade is geinstrueert ende op al wel ende
+rijpelijck geleth met oijck geconsidereert tgene
+desiven in desen behoirde te considereren, onse"
+pardons,208.txt,2,"was binnen der prochie van meerbeke te cultiveren ende andere wercken
+te doene die nootsakelyck waren metten peerden beesten gedaen te
+wesene mits dat hy geene ofte luttel gelts hadde heeft zoe mistrostich
+geweest by instekene vanden quaden geeste als dat hy binnen der
+voirs. prochie van meerbeke eenen genaempt willem somer tot duffel
+een peert ontvreempt ende ontleedt heeft ende tselve aengespannen
+ende gevoert naer onse stede van thienen maer die voirs. willem
+somer dies vernemende heeft den suppliant gevolcht tot binnen
+der selver stede van thienen aldair hem die suppliant tvoirs.peert
+wedergekeert heeft vuyt welcken verliese van peerden ende
+verachteringe van wercke die suppliant zeere benauwt ende veraermoedt
+geweest is twelcke gevoelende heeft zekeren tyt daer naer ende
+binnen omtrent een jaer herweerts hem gevonden binnen de prochie van
+duffel ende ziende aldair zeker qualiteyt van peerden beesten heeft
+anderwerf zo getempteert geweest als dat hij om vuyten commer ende
+laste te geraken alwaer hy inne was handt aen twee vanden
+voirs. peerden geslegen heeft ende de selve gevoert tot bruessele
+ende die selve aldair vercocht om een somme van xxv guldens waer af
+hy gereet ontfinck xiij rynsgulden voir een vande voirs. peerden twelcke
+hij vercocht hadde eenen vreempden coopman ende van tandere twelcke hy
+gegeven hadde om tweelfve der gelycker guldenen eenen pieter berthels
+woonende tot semps ofte eppegem bleef hem die selve pieter die selve
+twelf rynsgulden schuldich hier naer is gebuert dat die voirs.
+suppliant vander voirs. hoeve versteken wesende ende nyet wetende
+waer mede hy hem generen mochte in groote ende extreme
+gebreke wesende heeft noch zoe geabuysert geweest als dat hy
+eenen jan van bocxtuyn een peert ontleedt heeft maer de voirs.
+bocxstuyn des gewaert wesende heeft hem gevolcht ende zoe
+vele gedaen dat hy die voirs. peert beeste weder gecregen heeft
+ende hoe wel die voirs. sticken ende mesusen hem suppliant
+hertelycke leet zyn zoe dat hy om geen goet ter werelt ofte
+armoede die hem toecomen soude mogen dyergelycken en zoude"
+pardons,164.txt,4,"ontbieden daeromme ende bevelen de selve onse
+cancellier ende luyden van onse voors. raede dat
+voor hun geroepen die hieromme behooren geroepen te
+syne, sy procedeceren wel ende deuchdelick tot verificatie
+ende interinement van dese onse brieven van remis
+naer hunne forme vande selve amende civile ende costen
+van justitie voors. alsoo sy sullen bevinden te be
+hooren welck interinement de voors. suppliant
+ghehouden sal syn te versuecken ende hem in persoone
+te presenteren in onse voors. raede binnen seste maend
+naestcommende op de penie van te verbeuren deffect
+van dyen ende dat gedaen ende de selve civile boete
+ende costen van justitie getaxceert ende betaelt synde
+in handen vande gene dien dat behooren sal sy onse voors.
+procureur generael in brabant onse meyer van neerlinter
+voors. ende alle anderen onse rechteren justicieren officieren
+ende ondersaeten tegenwoerdige ende toecommende
+dye iegelycke van hun besundere soo hun toebehooren sal
+laeten ende gedoogen de voors. suppliant van deser onser
+tegenwoordiger gratie ende remissie ende van alle d’inne
+houden van deser inder vuegen ende manieren vore
+verhaelt paisibelick rustelick vredelick ende volcomentelick te
+eeuwige daege genieten ende ghebruycken sonder hem hierinne
+te doen oft te laeten doen ende geschieden nu oft in toecommende
+tyden eenich hinder letsel oft moyenisse ter contrarie
+maer indyen syn lyft ofte enige van syne goede hieromme
+gearresteert becommert oft beleth waeren dat sy
+die setten ende stellen die setten ende stellen ter stont ende sonder
+vertreck tot geheelder ende volcommender delivrantie
+want ons alsoo gelieft ende te eynde dit vaste gestaedich blyve te
+eeuwige daegen soo hebben wy onse segel hieraene
+doen hangen gegeven in onser stadt brussele inde maent july 1644
+ondert$ sayens"
+pardons,409.txt,1,"copie van een remissie van dootslage
+maximilian par la grace de dieu esleu empereur tousiours
+auguste, roy de germanie de hongrie de dalmatie de
+croatie etc. et charles par la mesme grace, archiducz
+daustrice, prince despaigne des deux cecilles de jherusalem etc
+ducz de bourgoingne de lothier de brabant de stier de carente
+de carniole de lux lembourg de luxembourg et de gelres,
+contes de flandres de habsbourg de tyrolle de fierrette de
+kyeburg"
+pardons,212.txt,1,"remissie voer pieter de smet
+kaerle etcetera allen jegewoirdigen ende toecomende doen
+te wetene dat wy ontfangen hebben die oitmoedige supplicatie
+van pieter de smet brieder poorter onser stadt van bruessel inhoudende
+hoedat hy suppliant ende amelryck vanden bossche zyn schoon vader
+woenende binnen der selver onser stadt hebben op des heilichs sacraments
+dach lestleden des noenes gheten ten huyse van anthuenis
+vanden bossche huerlieder neve woenende aldernaest der deuren
+vanden voirs. amelryck ende zyn naer maeltyt tsamen om
+hen te recreeren gaen wandelen naer de anderlechsche poorte ende
+comende omtrent der bruggen geheeten ten cruysken cruysken
+opten anderlechschen steenwech voirs. heeft de voirs. amelryck
+aldaer gevonden een vrouken die onlancx getrouwt hadde een
+wylen zyn knape, tegen de welcke de selve amelryck is een
+luttel tyts blyven coutene ende es de voirs. suppleant met heynken
+vanden bossche scholier ende ander kinderen des voirs. amelrycx
+die wyle voirgegaen tot aende voirs. anderlechsche poorte ende
+aldaer commende heeft de voirs. heynken ommesyende geseyt totten
+voirs. suppleant peeter ziet ginder leeght myn vader onder tvolck
+ende de suppleant die van egheene arghe en wiste hem ommekeerende
+ende ziende dat voir het teppeken staende vast neven de
+voirs. brugge ten cruysken vele volcx vergadert was is ter
+stont haestelinge wederomme gekeert ende commende byde
+voirs. brugge heeft gesien dat de weerdinne van den
+voirs. teppeken hadde de huysvrouwe vanden voirs. amelryck moeder vanden huysvrouwe
+desselfs suppleants onder de voeten geworpen hadde om de welcke van een te sceyden
+heeft de voirs. suppleant de voors. weeerdinne genomen in zyn armen ende huer vanden voirs.
+zyne schoenmoeder getrocken, dwelck ziende een wylen geheeten sommelier van
+flissingen careelbacker die alsdoen int voirs. teppeken sat en dranck is ter
+stont uuytgecomen ende den voirs. suppleant toeschietende heeft hem metten
+halze genomen ende ter eerden geworpen ende als de suppleant hem zelven
+heeft gemeynt op te richtene ende op zyne eene knye was heeft de voirs.
+wylen sommelier den suppleant wederom te neder geworpen ende metten
+zelven worpe gegeven een groote scrabbe oft quetsuere in zynen hals
+dwelck gevoelende de selve suppleant ende ziende dat de voirs. sommelier hem"
+pardons,291.txt,4,"reliqua te doen tot onsen prouffyte metten anderen penninghen van zynen
+ontfange zy onse drossaet van brabant meyere van loevenen amman
+van bruessele ende alle anderen onser vassallen oft smaelre heeren
+rechteren justicieren ende officieren onsen voirs. lants van brabant ende van
+overmaze hoedanige die zyn oft wesen mogen tegewoirdighen ende
+toecoemende hueren stedehouderen ende elck van hen zoe hem dat aengaen
+mach den voirs. suppliant van dese onse gracie ende remissie inder
+manieren voirscreven rustelyck ende peyselyck doen ende laeten genyeten
+ende gebruycken sonder hem te doen oft te laeten geschien nu noch in
+toecomende tyden eenich hinder stoot letsel oft moyenisse aen lijve noch
+aen goeden ter contrarien in eenigher manieren maer indien zyn lyff
+gevangen gearresteert ofte becommert waeren zy die stellen ende setten oft doen stellen ende setten
+ter stont ende zonder vertreck tot geheele ende volcommen delivrancie
+want ons alsoe gelieft ende ten eynde dat dit goet vast ende gestadich
+blyve tot eeuwigen zoe hebben wy onsen zegel hieraen doen hangen
+behoudelyck in anderen saecken ons recht ende eenen yegelyck tzyne
+in allen gegeven in onser stadt van bruessele inde maent van novembri
+int jaer onsheeren duysent vyffhondert ende zevenen dertich van onsen
+keyserycke txviiie ende van onsen coninckrycken van castillien ende
+den anderen txxiie aldus stont gescreven onder opte plycke byden
+keyser in zynen raede ende geteekent l dezoete noch stont gescreven
+onder op te zelve plycke visa recepta
+ghecollacionneert tegens
+doriginale brieven by my
 decock"
-"als hedent hebben in den gevalle als boven vergheven, quyt gescholdenende
+pardons,142.txt,2,"geve iick u den besten zalm die iick op myn banck
+hebbe hoewel de voirs. hendrick seet ende mainteneert
+dat de voirs. wetsteen metten geseighde gewichten
+maer bevonden was wegende vier ponden zeere
+luttel uuytslaende seggende daeromme totten voirs.
+suppliant ghy en hebt nyet gedaen als een eerlick man
+dat ghy met desen wetsteen gewegen hebt voer
+vyf pont ende hy en wecht maer scaers viere pont
+voirst is hem supliant geimponeert ende te laste geleyt
+geweest hoe dat voere den oigst lestleden ten tyde
+dat tcoren noch stont en wyes alsoe hy suppliant commen
+was een voet pat inne sy een stuck corens nyet verre
+van pellenberch by een cleyn straetken aldaer hebbende
+thoot nae pellenberch is hem int voirs. stuck corens
+te gemoete gecommen mariken cobbelgiers huysvrouwe
+zegers hertogen commende van pellenberch omme
+naeder voirs. stadt van loevenen te gaen maintenerende
+de voirs. meyer dat zy totten suppliant geseyt zoude
+hebben ghy bonne ghy en hebt my nyet tanveerden
+noch met my nyet te doene anneert oft hanteert
+uwe hoeren ende dat zy oick zeyde ghy bonne
+doet ghy my datte men en zoudts eender hoeren
+int bordeel nyet doen ende dat tot dier sake dat coren
+aldaer zeere ontstucken gebroken was soe datter
+een plaetse int selve coren was zoe groot als
+een tafele oft daeromtrent ende dat de lieden seyden
+dat tselve gedaen was byden voirs. suppliant ende
+mariken ende hoe wel de selve mariken noch
+yement anders dan den voirs. meyer over hem supliant
+voir recht beclaecht heeft oick dat francisque
+de medelienes clerck van onsen cueken meester
+gesworen ende gedeposeert heeft voir burchmeester
+ende twee scepenen in presencien vanden secretarys der
+voirs. onsen stadt dat hy noynt totten selven suppliant
+stuer noch salm met oft zonder gewichte gecocht
+hadde anders dan dat hy hem overslaen hadde met
+zyn wetsteen alsulcke stuer ende salm als hy inden
+myn te loevenen gecocht hadde omme daermede zyne"
+pardons,260.txt,3,"blooten messe toegeloepen dwelck hy suppliant
+anmerckende heest totten voirn. pieter geseeght
+en compt nu niet naerder oft ick sal vraken ende
+de voirn. pieter nyet cesserende heeft hy suppliant
+den selven wederom metten voirn. stock op zyn
+hooft gheslegen dairaff hy ter eerden es gevallen
+die welcke pieter is by den voirs. bartholemeeus
+ende dierick vanden spieke thuuswerts gheleyt
+geweest die binnen drie nachten is aflinich geworden
+ter cause vanden welcken ongevalle aleest alzoe
+dat hy suppliant heeft metten naesten vrienden ende
+magen des voirs. wylen pieters loyen gesoent ende
+de selve gecontenteert ende te vreden gestelt zoe
+en darffe hy supliant hem binnen ons voirs. lande
+van brabant niet vinden vreesende die stranhicheyt
+ende rigeur van justicien tot zynen grooten achterdeele
+scade prejudicie ende interest ende noch mer
+zyn soude en worde hem supliant hierop niet
+voirsien van onsen gracie ende ghenade $$$ ons daeromme
+oetmoedelyck biddende soe eest dat wy deser
+aengesien compassie ende medelyden hebbende metten
+voirn. supliant ende willende hem in dese gracie
+ende genade prefereren voer rigeur ende strancheyt
+van justicie zunderlinge ter eeren ende
+weerdicheyt vander bitter passie onsenheeren ihesu christus
+die hy geleden heeft voer ons allen op zulken dach
+als huyden hebben den selven supliant inden
+gevalle alsboven quyt geschelden ende vergeven
+scelden quyte ende vergeven vuyt onser zunderlinger
+gracien by deser den dootslach voeren verclaert
+mitgaeders oick alle peine ende amende
+corporelle ende criminelle daerinne hy hen
+overmits ende vuyt zaken van tgene des voirs.
+is iegens ons onse hoocheyt ende justicie
+eenichssints mach hebben ontgaen ende hebben
+hen dien aengaende gerestitueert ende gestelt
+restitueren ende stellen by dese tot zyne goed
+fame ende name in onsen voirs. lande ende
+hertoichdom van brabant ende allen anderen
+onsen landen ende heerlicheyden ende tot zyn
+goeden noch ter tyt niet geconfisqueert zynde"
+pardons,324.txt,2,"nyet geweest en waere ende alsoe die voirs. supliant zeer gestoort
+was heeft geseyt dat hy zynder moeder int water worpen zoude
+ende verdrincken oft zy soude hem betalen ter causen vanden
+welcken onse meyer van vilvoerden hem suppliant van zynenen bedde
+heeft gehaelt ende te vilvoirden voirs. gevangen geconstitueert
+pretendeerende den selven suppliant te executerene ende gemerct het
+voirs. mesuz toecommende is daer het eysschen van datmen hem schuldich
+was ende daer de indyctie vander voirs. bastaerde dochtere die
+der voirs. moedere altyt tot weygeringen van betalingee geraden heeft
+gehadt is hij suppliant altyt verstooten geweest gelyck voirs.
+is hoe wel hij suppliant altyt een goed peysibel ende eerlyck schamel
+man is geacht geweest van goede fame name ende conversacie
+noynt yet misdaen dan dat hy present is geweest des is geleden
+omtrent drie jaeren daer heyncken laureys en bastiaen van bneme afk
+namen eender vrouwen hueren riem metter borssen ten huuse
+van leenens inden hoiren tot wespelaer die suppliant nyet wetende
+mits hij wel bij drancke was oft het gelt dwelck inde borsse
+was aldaer verdroncken wordde oft nyet van welcken mesuse
+hy suppliant tegen den meyere van campenhout gecomposeert
+ende gebetert heeft ons daerome daeromme zeer oetmoedelyck biddende
+dat ons believe hem te verleenen onse gratie soe eest dat wy
+de zaken voirscreven overgemerct ende hierop gehadt tadvis
+van ons. onsen voirs. meyer van vilvoerden dierick van herlaer wy
+hebben den voirs. pieter de colvere supliant genegen wesende tzynden
+voirs. bede ende supplicatie inden gevalle als boven vergeeven
+ende quytgescholden ende binst uuyt onse zunderlinge gratie vergeven
+ende schelden quyte mits dese onsen brieve tmesuz dat ende misdaet mesdaet
+bovenverclaert mitgaders alle boeten ende bruecken corporelle
+ende criminelle daerinne hij ter causenvan dien mett datter
+aen cleest cleven mach mesdaen ende t mesbruyct mach hebben jegens
+ons ende justicie ende vuyt onse meerder gracie weder kroupen
+doen af ende te nyente alle proceduren jegens hem begonst ende
+gevoirdert vuyt zake voirscreven ende hebben hem als te desen
+gerestitueert ende wedergestelt restitueren ende stellen weder
+tot zynder goeder fame ende name in onsen lande ende hertochdomme
+van brabant ende van overmaze ende anderen onsen landen ende
+heerlicheden ende tot zynen onverbuerden goeden indien hy eenige
+heeft in alder vuegen ende manieren als hy was voer die
+toecompste van voirs. mesdaet imponerende hierop silencie
+ende eeuwich zwygenons procureurgenerael ende allen anderen
+onsenende der smaelre heeren richterenende officieren ons voirs.
+lantsvan brabant behoudelyck datde voirs. suppliant gehouden
+zal zyn hem te houden absenteren ende woenen drye mylen vanden
+plaetsen daer zyn voirs. moeder nu wonachtig is den tyt van
+eenen jaere continuelyck ende dat hy zinshuer nyet mesdoen en zal"
+pardons,231.txt,3,"als hedent hebben in den gevalle als boven vergheven, quyt gescholdenende
 geremitteert, scelden quyte, vergheven ende renuntieren vuyt onserzunderlinge
 gracie bij desen onsen brieven tsa$$$***t ende dootslachboven verclaert
 mitgaders alle boeten, brueken ende offensiencorporelle ende criminelle
@@ -4099,766 +5434,261 @@ ons heeren duyst vijfhondert ende twee.aldus ondergeschreven op te plycke
 bij mijnen heer den ertshertogein zijnen raedt. visa ende geteykent
 henetongecollationeert ende bevonden accorderendemetten originalen $$$
 brievenbij mij"
-"cuule den gene vanden selven onsen officieren dient
-aengaet gehouden wert ontfanc te maken rekeningen
-bewys ende reliqua te doen tot onsen prouffyte metten
-anderen penningen van zynen ontfange zy onsen drossaet
-van brabant meyer van laenen $$$$an van vruessele
-marcgreve van antwerpen ende alle anderen ende onsen
-vassalen of sinaelre heeren richteren justicieren ende
-officieren onss voers. landts van brabantende overmase
-hoedanich die zyn of wesen mogen tegenwoirdich ende
-toecoomende hueren stedehouderen ende elc van hen soe hen
-dat toebehoirt ende aengaen mach den voers. supliant
-van desen onser tegenwoirdicher gracien remissie pardoene
-inder manieren voerscreven peyselyc vulcomelyc ende tot
-eeuwigen dagen doen ende laten genyeten ende
-gebruycken sonder hem te doen noch te laten geschyen
-in leve noch in goede eenich hinder letsel of moynesse
-ter contrarien maer indien syn lyf of eenige van zynen
-ongeconfisquierden goeden waeren daeromme gevangen
-vecommert oft gearresteert dat zy die terstoen stellen
-oft doen stellen tot vulcoomen delivrance want ons alsoe
-gelieft ende ten eynde dat die goet vaste ende
-gestadich bleve tot eeuwigen dagen soe hebben wy
-onsen zegel hier aen doen hangen behouden ons in
-allen anderen saken onse recht ende een yegelyc des
-syns degenen in onse stede van bergen in henegauwe
-inde maent van julio int jaer ons heeren duyst
-vyfhondert ende twee twintich ende van onsen rycken
-te wetene vanden roomschen ende hongrien etc. tvierde ende
-van spaengnien etc. tzeveste aldus stont gescreven
-boven opte plycke byden keyser in zynen rade ende
-geteeken werde $ne ende noch visa
-gecollonneert met ende tegen
-die originiale brieven bij my"
-"ontfermherticheyt in desen niet gedaen en bewesen en waere
-alsoe hy segt ons daer om oitmoedelic biddende soe eest
-dat wij desen aengesien hebben den voirs. janne de bock suppliant
-geneyght wesende tot zynder voirs. beden ende willende hem in dit
-stuck gracie ende genade verlenen ende prefereren voe strangheyt
-van rechteren zunderlinge ter eeren ende $$$ vander heyliger
-passien die onse goede god voir ons allen geleden heeft op sulcken
-dach als heden in gevalle als boven vergheven quyt geschouwen
-ende geremitteert vergheven quytschelden ende remitteren vuyt onser
-sunderlinger gracien by desen onsen brieve tfeyt ende dootslach boven
-verclaert mitgaders allen boeten bruecken ende peynen corporelle
-criminele ende civile daer inne hy ter causen van den misbruyct
-ende gevallen mach zyn tegen ons ende iusticien ende hebben
-hem als van deses gerestitueert ende wedergestelt restitueren
-ende wederstellen tot zyne goede fame name ende gerichte tot onser
-voirs. lande van brabant tot allen zynen onverbuerden goeden soe
-verre hy eenige heeft in alder $$$ ende manieren als hy was
-voe de toecompst vanden voirs. dootslage imponeerende hier op
-stilencie ende een eewich geswych onsen procureur generaal ende allen
-anderen onsen rechteren justicieren officieren wie dit zyn
-satisfactie yerst ende voir al gedaen den partyen geinteresseert
-soe verre die alnoch nyet gedaen en zy civiler alleene ontbieden
-daer om ende bevelen onsen lieven ende getrouwen cancellieren ende den
-anderen lieden van onsen rade in brabant dat geroepen voere
-hen die ghene die daer om sullen behoeren geroepen te zyne zy
-procederen ende doen procederen totten interinimente ende verificatie
-van desen ende dat gedaen zy onse drosser van brabant meyr
-van loeven amman van bruessel schoutheten van antwerpen
-ende vanden bossche ende voerts allen anderen onse rechteren iusticien
-ende officieren dien dit aengaen sal mogen den voirs. suppliant doen
-laten ende gedoegen van deser onser gracien remissien quytscheldingen
-ende van allen den inhouden van desen rastelic ende vredelic genuytten
-ende gebruycken zonder hem daer tegen te doen oft te laten geschieden
-eenigen hynder stoot ende letsel ter aen zynen live ende goeden $$$ contrarien
-maer soe verre synen persoen oft $$$ voirs. goeden nyet verbuert
-synde ter contrarien van desen gevangen gearresteert oft eenichsins
-gecommert was dat zy die stellen ter stont ende sonder vertreck tot geheele ende
-volcommenen delivrancie wat ons alsoe gelieft ende ten eynde dat dit goet vast
-ende gestadich blyve soe hebben wy onsen zegel * hier aen doen hangen"
-"kaerle etc. doen te wetene allen iegenwoirdigen ende toecommenden dat
-wy ontfanghen hebben die oetmoedighe supplicatie van jooris
-van nyele jooriszuene geboren van sint truudt int lant van
-luycke ende $ vrij cordewanier ende poortere bynnen onser stede
-van brugge inhoudende hoeleden achttien jaeren oft daer omtrent
-up sinte berthelemeus dach hij suppliant do$ woenachtich zijnde
-bijnnen onser stede van antwerpen byder wijngaertpoorte $
-eenen genaempt gillis de cordewanier daer off hij de toe$$$
-nijet onthouden en heeft, hij suppliant uuijt zijnen leerstalle"
-"vanden bossche ende alle andere onse ende der voirs. smaelre
-heeren ende van onsen vassallen rechteren justicieren ende officieren
-dien dat aengaen off roeren sal mogen hueren stedehouderen ende
-eenyegelyc van hen besondere soe hem toebehoiren sal doen laten ende
-gedoeghen de voirnnoemden philippus de vleeschouwer suppliant van dese onse
-gracien remissie ende pardoene soe $$$ inder manier voren verhaelt
-rustelyc vredelyc volcomelyc ende eeuwelyck genyeten ende gebruycken
-sonder hem te doene off te laten geschien nu noch in toecommenden
-tyde eenich hinder letsel off moeyenisse ter contrarien in lyve
-noch aen goederen in eeniger manieren maer indien zyn lyff off
-eenige van zynen voirs. onverbeurden goeden daeromme gevangen
-becommert off gearresteert zyn off naemaels waeren dat
-zy die stellen ende setten off doen stellen ende setten terstont
-ende sonder vertreck tot geheele ende volcomen delivrancie
-want ons alsoe gelieft ende ten eynde dat dit goet
-vaste ende gestadich blyve teeuwigen dagen soe
-hebben wy onsen zegele hieraen doen hangen behalven
-in anderen saken ons recht ende een yegelyck tzyne in
-allen gegeven in onser stadt van bruessele inde
-maent van decembri int jaer ons heeren duysent
-vyffhondert ende dryen veertich van onsen keyserrycke
-txxiiij ende van onsen rycken van spaengien tween
-cecillien ende anderen txxvn aldus gescreven opte
-plycke by den keyser ende onderteekent
-verreycken // visa $$
-gecollationeert ende accordederend
-met zynene originale daer..."
-"albert ende isabel clara eugeni$
-infante van spaignien * ertshertogen van oostenryck etc. doen
-te wetene allen tegenwoordigen ende toecoemende dat wy ontfangen
-hebben de supplicacie van matheeus truijens geboren van hasselt
-oudt ontrent de dertich jaeren ende belast met huysvrouwe ende
-twee cleyne kinderen inhoudende hoe dat hy suppliant van syne
-kintsche daegen aff ende maer twelft jaeren oudt wesende
-gedient gehadt hebbende over de nederzyde is door de genaede
-goidts over de ses maenden naementelyck in maio lesteden voor
-sinxen met vrouwe ende kinderen gecoemen herwaerts onder
-onse gebiedt alwaer hij met syne huysvrouwe is onderwesen
-*byder gracien goidts"
-"aengemerct ende gehadt hier op het advys van onsen amman ende
-vanden borgemeesteren ende scepenen onser stadt van bruessel wy den
-selven janne slave suppliant genegen wesende tot zynder beden
-ende supplicatien ende willende hem in dit stuck gracie ende genade
-prefereren voir strancheyt van iusticien by deliberacie
-van onser zeer lieve vrouwe ende moye der eertshertoghinnen
-van oistr. hertoginne ende gravinne van bourgoingnen douagiere
-van savoyen gouvernante ende regentesse van onsen lande van
-herweerts over ten advise van onse zeer lieve ende getrouwe den
-eertsbisscop van palerme hooft ende vanden luyden van onsen
-secreten rade neffens haer geoirdineert hebben inden
-gevalle als boven vergeven quytgeschonden ende geremitteert
-vergheven sc scelden quyt ende remitteren vuyt sonderlingen
-gracien mits deser onser brieve die feyten ende mesusen boven
-verclaert mitgaders oyc alle peynen ende bruecken corporele
-criminelle ende civile inde welcke hy ter causen
-voerscreven mit datter aencleven mach tegen ons ende iusticie
-vervallen ende mesbruyct mach hebben ende hebben hem
-als te desen wedergestelt ende gerestitueert stellen
-weder ende restitueren tot zyne goede name fame ende
-geruchte in onsen lande ene hertoigdomme van brabant stede
-van bruessel ende allen anderen onsen landen ende heerlicheyden
-ene tot zynen onverbeurden goeden indyen hyre eenige heeft
-gelyc ende in alder manieren als hy was voere tgeval ende
-geschiedenisse vanden feyten ende mesusen boven geruert
-ende vuyt onser meerder gracien hebben wy geabolieert af
-ende te nyeute gedaen aboleren doen af ende te nyeute by
-desen alle die procedueren die ter causen van desen gedaen
-moegen zyn by onsen amman oft zynen lieutenanten tegens den
-voers. suppliant mitten diffaulten daer op gegaen ende
-naergevolght imponerende hier op silencie ende eeuwich
-zwygen onsen procureur generael van brabant ende allen anderen
-onsen rechteren iusticieren ende officieren wie
-zy syn satiffactie ende beternisse eerst ende voer al
-ons als geinteresseerde partie gedaen indyen die nyet"
-"becommert oft gearresteert dat zy die terstont stellen oft doen stellen
-tot volcommen slakinge ende delivrancie want ons alzoe gelieft ende ten
-eynde dat dit goet vast ende gestadich blyve tot eeuwigen dagen zoe hebben
-wy onsen zegel hieraen doen hangen behoudelick in anderen zaken onser
-rechte ende eeniegelicken dessyns in allen gegeven in onse stadt van
-bruessel inde maent van septembre int jaer onsheeren duysent vyfhondert
-ende zessenveertich van onsen keyserycke txxvije aldus gescreven opde plycke
-byden keyser in zynen raide ende geteekent zoete visa recepta
-gecollationeert ende bevonden accorderen
-met zyneen originale by my"
-"kaerle etc doen te wetene alle iegewoirdige ende toecommende dat wy
-ontfangen hebben die oitmoedige supplicatie van janne brugmans
-jonck ongehoudt geselle inhoudende hoe dat hy suppliant wonende
-by de brouwer van bredamme is te vastelavent int jaer xveachtendertich
-tot hueren bevelen ende dienste by lovene gecommen ende voirts. binnen der
-selver stadt gegaen om zynen vadere te besueckene ende opden vastelavent
-met zynen vadere ende andere vriendekens goede chiere gemaickt hebbende
-is vuyt recreacien met eenen zijnen geselle gegaen ten huyse van zynen
-oom om aldair een momcanse te werpene ende onse wegen heeft hy
-gevonden eene andere geselle spelende op de luyte zoedat sy drie tsamen
-ghaende ende commende vande huyse zyns ooms zyn zy gegaen voirts
-tot eens anders borgers huys ende gespeelt hebbende is hy suppliant
-met zyne geselschape blyven sittene ende spelene op straete ontrent den
-huyse des bisscops van dornicke op de proefstrate ende clappende metten
-jongen dochteren dair wesene is oick warachtich dat een jan peunis de
-welcke zoe de suppliant $staet hadde geclopt op de deur zyns vaders
-om inne te zyne ende met janne gelaten en worde ende daeromme hadde
-groote eeden gesworen dat hy den iersten die hem soude recontreren
-zoude evelen van zynen lyfve is gecommen smytene met eenen
-blaecken messe op de steene ende groot gerucht makende voere byde
-plaetse daer de suppliant met zynen geselscape was zoedat de
-suppliant dat hoirende ende beduchtende ongerief te lydene nam zyn
-mes inde handt aenveerdene den voirs. janne metter coliecen ende
-hem vraechde oft hy hemlynchs eryh wilde oft waeromme hy alsulck"
-"car ainsy nous plaist il et
-affin que se ce soit chose ferme et
-estable a tousjours nous avons fait
-mectre notre seel a ces presentes saulf
-en autres choses notre droit et lautruy
-en toutes donne en notre ville de
-bruxelles ou mois de juing lan
-de grace mil cincq cens vingt et
-ung et de noz regnes assavoir de
-celuy des romains et de hongrie etc le
-troisiesme et des espaignes etc
-le sixiesme ainsy estoit escript sur
-le reploy pour lempereur en son
-conseil et signe t de cock et
-encoires visa
-collationne a l’original
-par moy
-n. strate"
-"phls etc. doen te wetene allen jegenwoirdige ende
-toecommenden dat wy ontfanghen hebben die
-oitmoedige supplicatie van henryck van gelre
-geboren tot herentals inhoudende hoe dat hy
-suppliant altyts heeft geweest van goeden levene
-neerstelyck zijn broot gewonnen ende gestaen tot
-goeden naeme ende fame is nochtans geschiet opten
-xxxien dach van meerte lestleden dat hij suppliant
-heeft gesocht te spreken eenen peeteren tsyen
-inwoonder onser voirscreven stadt ende want hem
-wordde geseit dat die voirscreven peeter was ten
-huyse van jan versluysen zoe is hy suppliant
-aldaer ontrent vijff uren inden avont gegaen
-ende alzoe de voirscreven peeter aldaer sat en dranck
-heeft hy den suppliant by hem gehouden aldaer
-hy suppliant verdronck eenen stuiver sonder"
-"vuyt sunderlinger gratien by desen onsen brieve tfeyt
-ende ongeval boven geruert midtsgaders alle offensie
-ende bruecke corporelle ende criminelle daerinne hy
-hem overmidts ende vuyt saken van tgene des voers.
-is tegen ons ende justitie eenichssins mach hebben
-ontgaen ende mesdragen ende hebben hem dyen aengaende
-weder gestelt ende gerestitueert stellen weder ende
-restitueren tot zynen goeden name fame ende geruchte
-in onsen voirs. lande van brabant ende alle anderen onsen
-landen ende heerlicheyden ende tot zynen onverbeurden goeden
-indyen hy eenige onder ons heeft gelyck ende in alder
-manieren zoe hy was voer de toecompste vanden voers.
-feyte imponerende hierop een eeuwich geswych onsen
-procureur generael in brabant ende allen anderen onsen
-justicieren ende officieren wye zy zyn satisfactie
-ende beternisse ierst ende voer al gedaen der partye
-geinteresseerde indyen die noch nyet gedaen en
-zy ende ennighe daer toe staet civilyck alleenlyck
-behoudelyck dat de voers. suppliant gehouden zal
-zyn tvoers. feyt tegen ons te beteren civilyck naer gelegentheyt
-vander saecken ende faculteyt van zynen goeden met oyck
-te betaelene de redelycke costen van justicien hier omme
-alreede gedaen ende te doene allet ter taxatien ende
-moderatien van onse lieve ende getrouwe de cancellier
-ende luyden van onsen raide in brabant die wy daer
-toe gecommitteert hebben ende committeren by desen ontbieden
-daerom ende bevelen den selven onsen cancellier ende"
-"nochtans dat hyt iegens ons civilyck beteren sal naer gelegentheyt
-der mesdaet ende faculteyt van zyn goeden ende dat hy gehouden
-wert te betalen de redelycke costen van iusticie daeromme gedaen ende
-nagevolcht ter taxatie ende arbiterscepe van onsen voors. cancellier
-ende luyden van onsen voirs. rade in brabant die wy dair toe
-committeren ontbieden hier omme ende bevelen onsen voirs. cancellier
-ende luyden van onsen voirs. rade in brabant dat voer hen lieden
-geroepen de gene die dairomme behoiren sullen geroepen te zyne zy
-procederen ende doen procederen wel ende duechdelick totter verificatie
-ende interinemente van desen onsen tegenwoirdigen brieve ende
-dat gedaen ende de voirs. civile boete ende costen van iusticie
-getaxeert gearbitreert ende betaelt alst behoiren sal van welcke
-civile boete de gene van onsen rentmeesteren dient aengaet
-gehouden werd ontfanck te makene rekeninge bewys ende reliqua
-te doen tot onsen proffyte metten anderen penningen van zynen ontfange
-zy onsen drossaeten van brabant ende slants van mechelen meyer
-van loeven amman van bruessel scoutetten van antwerpen ende
-vanden bossche ende alle andere onsen ende onsen vasallen oft
-smaelre heeren richteren iusticieren ende officieren ons voirs. slands
-van brabant ende van overmaze hoedanige die zyn oft wesen
-mogen tegenwoirdige ende toecomende hueren stedehouderen ende
-elc van hen zoe hen dat toebehoirt ende aengaen mach den voirs.
-suppliant van dese onse gracie ende pardoene inder manieren voirs.
-rustelick ende vredelick doen ende laten genyeten ende gebruycken
-sonder hem te doen noch te laten geschien in lyve noch in goede
-eenich hinder letsel oft moeyenesse ter contrarien maer zyn
-lyf nu wesende in hechte van vangenesse als voirs. is mitgaders
-zyn onverbuerden goeden op dat die becommert ende gearresteert
-waeren zy die ter stont stellen oft doen stellen tot volcommen
-deliverance want alsoe gelyeft des toirconden zoe hebben
-wy onsen zegel hieraen doen hangen gegeven in onse stede
-van mechelen den vjen dach van octobre int jaer onssheeren"
-"philips etc. ad longum. allen den genen die dese
-onse brieven sullen sien oft hooren lesen saluyt
-doen te weetene dat wij hebben ontfangen
-die supplicatie van philips lauwers ingesetene
-onser heerlicheyt van hombeke in smal
-brabant geleghen inhoudende hoe dat hij opden
-tweentwintichsten meert wesende vrydach
-voor palmsondach den iaeren xvjc eenenviertich inden
-avontstondt is gecomen vande stadt mechelen
-geaccompagneert met wijlen peeter de laeth,
-adriaen persoons, jan moortgat ende franchois
-haelwaters ende sijn t’samenderthandt gaen
-drincken ten huyse van peeter bertels meyer
-van smal brabant ende om die compagnie te
-recrieren$$ heeft den suppliant gesongen eenliedeken beginnende : wat sal goossen tochgebreken etc waerop peter de laeth tegen
-den suppliant heeft geseght dat ghy t’selve
-liedeken van my songt ick soude u lieden een
-vuyst geven daerop den suppliant heeft
-geantwoort mette handen te gader ick
-en singt tot u vewyt nyet aff ten is van
-u niet gedicht noch en gaet u noch
-u kinderen niet aen evenwel heeft den
-voors. peeter de laeth daerop gerepleceert
-dat ick wist dat ghyt op my hadt ick
-ben sulcken man een dat ghy daeromme tegen
-my souet moeten opponeren waerop den suppliant
-seyde totten voors. de laeth dat hy een
-wonder man was midts dat hem sulcx niet
-aen en ginck daeromme te willen questen maecken
-oft sulcx hem te willen aendraegen naer
-welcke propoosen soo heeft den suppliant
-met wijlen peeter de laeth in vrintschap blijven
-sitten drincken ontrent een ure als wanneer
-is vertrocken francoys haelwater ende den
-suppliant is ondertusschen eens achter vuyt
-gegaan om syn water te maecken : met
-reverentie gesproken : ende in absentie den
-suppliants heeft den voors. peeter de laeth
-geseyt tegens d’andere mannen vande"
-"supplication et luy vueillans en ceste partie grace et misericorde
-preferer rigeur de iustice avons par ladvis et deliberation
-de nostredite fille et tante et des president et gens de nostre prive
-conseil estans lez elle quicte remis et pardonne quictons
-remectons et pardonnons de grace especial par ces presentes le delict
-mesuzment et larrecin dont dessus est faicte mention ensamble
-toute paine amende et offence corporelle et criminelle en quoy
-pour raison et occurance dudit cas ses circonstances et deppendences
-il peult avoir mesprins et estre encouru envers nous et iustice
-et lavons quant a ce restitue et restituons a ces bonne fame
-et renommee en noz pays et seigneuries et a ses biens non confisquies
-sancuns en a tout ainsi et par la maniere quil estoit auparavant
-ledit mesuzment et delict en imposant sur ce scilence perpetuel a
-nostre procureur general et a tous noz autres iusticiers et officiers
-quelzconques satisfaction faicte toutefuoyes premierement
-et avant toute enure a partie interessee se faicte nest
-et elle y chiet civilement tant seulement et parmi
-ce aussi que ledit suppliant sera tenu de amender envers nous
-ledit mesuzment civilement selon lexigence du cas et la faculte
-de ses biens alarbitraige et taxacion de noz amez
-et feaulx les chancellier et gens de nostre conseil en brabant
-que commectons a ce sy donnons en mandement a iceulx
-noz chancellier et gens de nostre conseil en brabant que
-appellez ceulx qui feront a appeller ilz procedent bien
-et deuement a la veriffication et interinemente de cesdites presentes
-et alarbitraige et taxation de ladite amende civile ainsi quil
-appartiendra et ce fait et icelle amende civile arbitree
-taxee et payee a celuy de noz receveurs que mestier sera
-lequel sera tenu den fere recepte et tenir compte a nostre proffit
-ilz nostre drosset de brabant mayeur de louvain amman de
-brucelle et escoutettes danvers et de boisleduc et
-tous autres noz iusticiers et officiers de nostre pays de
-brabant deca et dela la meuze et dautres noz pays et seigneuries"
-"de selve civile boete ende costen getaxeert ende betaelt
-zynde in handen vanden ghenen van onsen ontfangers
-oft anderen onsen officiers dient behooren sal die
-welcke vanden voirs. civile boete gehouden sal wesen
-rekeninge bewys ende reliqua te doene tot onse proffyte
-metten anderen peningen van zynen ontfange zy onse
-drossaet van brabant meyer van lovene amman
-van bruessele schouteten van antwerpen ende
-vanden bossche ende alle anderen onse ende der
-smaelre heeren richteren justicieren officieren ende
-ondersaten tegenwoirdich ende toecomende dien dat
-aengaen oft aenroeren sal mogen huere stedehouderen
-ende eenyegelick van hen besonderlic soe hem toebehooren
-sal, doen laten ende gedoogen den voirn. henricke
-de wolf suppliant van desen onsen iegenwoirdiger gracien
-remissien ende perdoenen ende van alden inhouden van
-desen inder voegen ende manieren voeren verhaelt
-rustelick vredelick volcommelick ende eeuwelick
-genyeten ende gebruycken sonder hem te doen
-oft te laten geschien nu noch in toecommende tyden
-eenich hinder stoot letsel oft moeyenisse aen lyve
-noch aen goede ter contrarien in eeniger manieren
-maer indien zyn lyf oft eenige van zyne voirs.
-onverbuerden goeden soe voirs. is daeromme gevangen"
-"absolutie
-charles etc. a tous ceulx qui ces presentes lettees verront en orront salut
-recue avons lhumble supplication de adrien de herzelle escuyer ayent
-femme et plussieurs enfans contenant couvrir apres avoir eu et
-souffert grosses pertes et dommaiges et qui pour icelles
-mesmes pour la $$te de ses facultez luy a este difficille
-a vivre il ayant en ces mains la somme de xij ou xiij florins
-pour ledit metre a rente ou marchandises a este importune
-par ung jacques bulte marchant piemontois de ledit metre
-en ces mains il luy donneroit bonne obligation de luy rendre et
-payer le xxiiije de may lan xv soixante et douze florins carolus
-et le xxiiije du mois de novembre ensuivant semblables
-lxxij florins et ainsi dan en an jusques a la parpaye et
-solution de ijm xiiij carolus dont le suppliant peult avoir recue
-ung terme et pource que icelles suppliant a depuis entendu que a cause
-de noz ordonnances il pourroit estre reprins et quil desiroit ravoir
-cesdits deniers capitaulx pour ledit mieulx et en luer plus se$$
-employer mesmes en achapt de rentes en flandres le denier xij
-si a il faict poursuicte vers ledict bulte lequel comme il entendt
-avoit lesddits deniers mis en la table de prest en notre ville de nivelle
-la ou il a gaingne xl voire l pourcent ce qui a occasionne
-icelle suppliant destre plus diligent a demander cesdites deniers mais
-a cause que ledit bulte est devenu insolvent et fugityff a icellui suppliant
-en notre conseil ordonne en brabant obtenu prevision pour poverte
-apprehender non faict seullement sondit debiteur mais aussi
-tous ces biens quelque part que on ledit pourroit trouver et en vertu
-dicelle a ledit suppliant arreste et prins en mains deux cedulles ou
-obligacions signees de barthelemy bavelly aussi marchant de
-lucques faictes auddit bulte trouvees en laditetable de prest et pour
-le furnissement dicelles au ledit bavelly este arreste en notredit
-ville de nivelle lequel estait aussi insolvant pour eviter
-lepayement desdits obligations a sur soy pretendu donner a cognoistre
-en notrdit conseil obtenu noz lettres patentes pour se casser ledit
-arreste et precedees faictes en notredit ville de nivelle
-pretendant gue comme privilegie il plait seullement attrayable
-en droict en droict en notredit conseil ccomme a ceste fin il a prins"
-"gemerct hij is een arm schamel geselle ende de costen vanden
-processe tegen onsen procureur egheenssins en soude kunnen
-langer verdragen dat hij mits dyen ende anderssins soude
-commen in grooter schaden schanden ende confusie en wordde
-hem hierop nyet versien met onsen gracien ende oepenen brieven
-van abolitie ende perdoene alzoe hij seegt ons om de
-selve oitmoedelyck biddende waer om zoe eest
-dat wij desen aengesien ende daerop gehadt dadvys van onsen
-voirs. procureur generaerl in brabant den voirs. suppliant geneycht
-wesende tot zynder voirs. beeden ende supplicatien ende
-willende hem in desen prefereren gracie voer rigeur van justicien
-hebben in gevalle als boven vergheven ende quytgeschouwen
-vergheven ende schelden quyte uuyt onsen sunderlinger gracien
-by desen tmesuzen? ende overtredinge van onsen voirs. placcaten
-boven vercleert mitsgaders alle peyne ende boete corporele
-ende criminele daer inne hy ter saken voirs. met desser
-aencleeft tegens ons ende iusticie mesdaen ende mesbruyct
-mach hebben ende hebben hem als daeraf weder
-gestelt ende gerestitueert stellen weder ende restitueren
-tot zynen goeden fame ende naeme in onse voirs. lande
-ende hertochdom van brabant ende allen anderen onsen
-landen ende heerlicheyden mitgaders tot zynen onverbeurden
-goeden in dyen hy eenighe heeft geleden ende in alder manieren
-zoe hij was voer de geschiedenisse vanden voirs. mesuse
-imponerende hierop een eeuwich zwijgen ende s$ilencie
-onsen voirs. procureur general van brabant ende allen anderen
-onsen ende der smaelre heeren iusticieren ende officieren
-ons voirs. lants wye zij zijn ende tot dyen
-abolerende ende te nyeuwte doene proces teghen hem als
-voere bij onse voirs. procureur geintenteert behoudelyck dat
-de voirs. suppliant in plaetse van civile beternisse sal
-tot onsen behoef gehouden wesen te betaelene in handen
-van onsen ontfangere vanden exploicten in brabant die daer
-af gehouden wordt rekeninge bewijs ende reliqua te doene
-tonsen proffyte daer ende soe dat behoiren sal de
-somme van twintich gouden karolus gulden eens"
-"kaerle etc. doen te wetene allen iegenwoirdigen ende toecomende dat
-ontfaen hebben die oetmoedige supplicatie van henrick de mol arm
-scamel hantwerker inhoudende hoe op de kermesse dach desen onsen stede van
-bruessele naer noene den xiiien dach van meye xvc xxxii de selve suppliant
-commende van bruessele voirs. mit eenen genaempt willem de slachmolder om
-te huldenberge naer huys te gaene te voete hebben gemoet ontrent den
-gerechte vander vuure twee muelders knapen die te peerde waeren deen
-genaempt franchen de vadder ende dandere heyn de holeer die naeden suppliant ende
-zijnen geselle quamen gereden furieliselyck vragende wat zij hebben
-wilden ende wat hem gebrack daerop de geselle vanden suppliant
-antwoerde wat zy daer mede te doene hadden ende dier gelycke soe datter
-woerden geschieden onder elcanderen ende om twist te scuwen es de suppliant
-ende zyn geselle huerlieder weeche gegaen recht naer huys ende de voirnoemde
-muelder knapen zyn henlieden nae gereden naer henlieden roepende ende
-cryschende mit hooger stemmen soe dat zij hen achterhaelden dwelck
-ziende de suppliant ende dat zy nyet voerby en consten geraken sonder hem te
-werene heeft genomen een pycke die hy hadde ende daermede geslagen den
-voirnoemde francen de vadder muelder knape vijf of sesse slagen dat hy ter
-eerden viel ende gaf hem een cleyn wonde mitten selven slagen op zyn hooft
-ende es voert zynen wech naer huys gegaen ende de voirs. francen de
-vadder opgestaen zynde es zynder veerde gegaen sonder werck te maken
-vander voirs. quetsuere ende en heeft se metwel doen meesteren ende
-cureren in zulcker wijs dat hy by faulte van meesteren quaet gouvernement
-ende anderssins ontrent vierthien dagen daer nae gevaeren es van levende
-lyve ter doot ende hoewel de suppliant geen twist en sochte noch oyck
-nyent yemant en meeseyde noch en misdede maer hebbende altyts peyselyc
-geleeft ende pays mit partie gemaict dies nochtans nyetmin vresende
-rigeur van justicien heeft hem geabsenteert uuyt onsen lande ende hertoochdom
-van brabant alwaer hy niet vryelyck s en sal derren wederkeren
-hanteren noch frequenteren tenzij onse gratie ende genade hem hierop
-verleent worde alsoe hy seyt ons daerom oetmoedelyck biddende
-soe eest dat wy desen aengesien compassie ende medelyden hebbende
-mitten voirs. suppliant ende willende hem in desen gracie ende genade
-prefereren voer rigeur ende strangheyt van justicien hebben den selven
-suppliant inden gevalle als boven quytgescholden ende vergeven schelden
-quyte ende vergeven uuyt onser zunderlinger gracien mits desen den dootslach
-boven verclaert mitsgaders oyc alle peyne ende amende corporele ende criminele
-daer inne hij uuyt saken van tgunt des voirs. es iegens onse hoocheyt
-ende justicie eenichssins mach hebben ontgaen ende hebben hem dy en
-aengaende gerestitueert ende gestelt restitueren ende stellen by desen tot
-zynder goede fame ende name in onsen voirs. lande ende hertoochdom van
-brabant ende allen anderen onsen landen ende heerlicheden ende tot zyne
-goeden nu tertyt nyet geconfisqueert zijnde soe verre daer eenige waeren
-imponerende hierop een eeuwich zwygen onsen procureur general ende allen
-anderen onse rechteren justicieren ende officieren ons voirs. lants van
-brabant hoedanige die zyn oft wesen mogen satisfactie nochtans eerst
-ende alvoren gedaen der partie geinteresseerde soe verre die nyet gedaen
-en waere civilyck alleenlyck behoudelyck nochtans dat hy gehouden
-wordt tselve feyt iegens ons te beteren civilyck naer de gelegentheyt
-vander sake ende faculteyt van zynen goeden ende daerenboven te betalen
-ende te reffonderen die redelycke costen van justicien daeromme gedaen ende
-naergevolght indyen datter eenige geschiet zyn ter taxatie ende"
-"ende beternisse ierst ende voer al gedaen der partie
-geinteresseerde indien die noch nyet gedaen en zy ende
-eenige daer toe staet civilyck alleenlyck behoudelyck
-dat de suppliant gehouden zal zyn tvoirs. feyt tegen ons
-te beteren civilyck naede gelegentheyt vander zaken ende
-betalen de costen van justicien daerom gedaen ende te
-doene allet ter taxatien ende moderatien van onsen
-lieven ende getruwen de cancellier ende luyden van
-onsen raede in brabant die wie daer toe gecommitteert
-hebben ende committeren by desen ontbieden daerom ende
-bevelen den selven onsen cancellier ende raedtsluyden
-dat voer hen gheroepen die ghene daerom behoiren
-gheroepen te zyne zy procederen wel ende duechdelyck
-ter verificatie ende interinemente van desen ende totter
-taxatie ende moderatie vander voirs. amende ende
-costen alsoe zy sullen bevinden behoirende welck
-interinement de voirs. suppliant gehouden sal zyn te versueckenen
-ende hem in persone te presenteren in onsen voirs. rade
-binnen eenen jaere naestcomende op de pene van te verbuerenen
-deffect van deser ende dat gedaen ende die voirs. a
-amende ende costen van justicien getaxeert ende
-betaelt zynde in handen vanden ghenen dien dat behoiren
-zal zy onse voirs. procureur generael in brabant onse voirs.
-schoutet ende marcgrave van antwerpen ende alle
-andere onse rechteren justicieren officieren ende ondersaten
-iegewoirdigt ende toecomende dien dat aengaen sal mogen
-huere stedehouderen ende eenen ieghelycken van hen besundere
-soe hem toebehoiren zal doen laten ende ghedoogen
-den voirs. suppliant van deser onser iegewoirdigher
-gracien remissen ende pardoenen ende van alle den
-inhouden van desen inder vuegen ende manieren voere
-verhaelt rustelyck vredelyck volcomelyck ende
-eeuwelyck genyeten ende ghebruycken sonder hem
-te doene noch te laten gheschieden nu noch in toecomende
-tyden eenich hinder letsel oft moeyenisse aen lyve noch
-aen goeden ter contrarien maer indien syn lyff oft
-eenighe van zynen goeden daerom gearresteert becommert
-# sy hier af verantwordt
-byden ontfanger
-vanden exployten"
-"oft presentatie derselver brieven gehoort te hebben soe dat den tijt van van
-interineren over langen tijt geexpireert is ende vreest de suppliant dat de voirs. brieven hem van egheender weerden sijn souden ende waeromme
-en soude nyet dorren hanteren ende frequenteren in onse lande van
-brabant ten zij dat onse meerder gracie hem verleent worde ons omme
-deselve zeer oitmoedelijk biddende soe eyst dat wy dese saken over=
-gemerct den voirs. suppliant geneycht wesende tsynder voirs. beden ende
-suplicatien hebben inden gevalle als boven geremitteert quyte
-gescholden ende vergeven, remitteren schelden quyte ende vergeven
-vuyt onse sunderlinge gracien bij desen tfeyt ende dootslach boven
-verclaert mitsgaders allen penen ende amende corporelle ende
-criminelle daer inne hij hem overmits ende vuyt saken van
-tgene des voirs. is tegens ons onse hoocheyt ende
-justicie eenichsints mach hebben ontgaen ende hebben hem
-dien aengaendde gerestitueert ende gestelt restituerende ende stellen
-tot sijne goede fame ende name in onsen lande ende hertoch=
-domme van brabant ende van overmaze ende oyck in onse voirs.
-stadt van bruessele ende ammamme derselver ende anderen onser
-landen ende heerlicheden ende tot sijnen ongeconfisqueerden goederen
-indien hy eenige heeft gelyc als hij was voirden voirs. dootslach
-imponerende hierop een eeuwich zwijgen ende silencie onsen procureur
-generael ende allen anderen onsen rechteren justicieren ende officieren
-onsen voirs. lants van brabant ende van overmaze wye zy zyn
-satisfactie nochtans yerst ende alvoeren geen der partijen
-geinteresseert indien die noch nyet gedaen en is civilijk
-alleenlijk behoudende nochtans dat de voirn. suppliant gehouden
-sal sijn tselve feyt ende dootslach tegens ons te beteren
-civilyck naer die gelegentheyt vande mesdaed faculteyt
-van sijnen goeden ende onse ordonnantie daerop gemaect ende
-oick te betalen die redelijke costen van justicien indien
-eenige daeromme geheven$$ naer gevolght $$ sijn ter taxatie
-ende atbiterscepe van onsen lieven ende getrouwen den
-cancellier ende luden van onsen rade in brabant die wij
-daertoe committeren ontbieden daeromme ende bevelen den
-voirn. van onsen rade in brabant dat voir hen geroepen die
-ghene die daeromme behoiren sullen geroepen te zijne
-sij procederen wel ende duechtelijk totter verificatie ende
-interinemente van desen onsen iegenwoirdigen brieve naer
-hinlieden vorme ende inhouden welck interinement deselve
-suppliant schuldich sal sijn te versueken ende desen onsen brieff
-henlieden presenteren binnen eenen halfven jaer naestcommende
-naer date van desen op peyne te verliepen deffect van
-dien ende dat geen ende de voirs. amende civile
-ende costen van justicie getaxeert ende betaelt synde alst
-behoort van welcker amende onsen ontfanger vanden
-exploicken van ons voirs. rade off andere onse officier dient"
-"persoen om te weten wye hij waere maer is die voirs. jacop wat voere
-gereden alleene ende by hem commende heeft de selve persoen de welcke is
-geweest wylen daneel tserclaes bastaert of natuerlyck zoene wylen
-wencelyn tserclaes ter stont zyne hellebaerde gevelt gehadt opten
-voirs. jacoppen dwelck ziende de voirs. jacop is hem innegereeden ende
-heeft hem zyn hellebaerde afgewonnen gehadt ende drye of vier stoten
-gegeven gehadt op zyn hooft metten appel van zynen deghen dwelc den
-voirs. suppliant aenmerckende ende hoirende dat de voirs. daneel den voirs.
-jacop zynen bruedere grootelyck iniurierende heetende hem te zyne eenen
-dootslagere ende ballinck van bruessele ende beduchtende dat hy zynen
-brueder metter voirs. hellebaerde hadde mogen evelen ende alsoe oyc?
-van bloeyde ontsteken ende verwermt zynde te meer want hy $$$
-te voeren hadde mit zynder hellebaerden willen evelen ende duer ryden den
-voirs. gielisen zynen bruedere heeft hem met zynen langen messe eenen
-houw gegeven gehadt boven in zyn hooft naeden welcken de voirs. jan
-vits is int bescheet gegaen ende heeft den voirs. daneele geleyt tot
-voerby de voirs. herberge ende den selven aldaer vermaect zynde is
-de selve ende vermaect zynde is de selve daneel alsoe van daer $"
-"philips etc. ad longum, doen te weten dat wy
-hebben ontfangen die supplicatie van huybrecht
-vanden c$rny$e hoeven ingesetene van cumptich
-quartier van thienen inhoudende hoe dat hij : sonder
-jactantie gess gesproken : altyts seer eerlyck ende sonder
-peijsibelyck hade gedraeghen, ende altyt sijn
-besten gedaen om syne quote in allen overcomende
-lasten, soo van beden als andere te helpen
-winnen ende betaelen beneffens andere
-goede gemeyntenaeren, sonder oynt
-yet gecommitteert te hebben meriter ende
-straffe, behoudelyck dat hij in maij 1657 : wesende
-opden maelteijt van syne gebueren aswaer
-men die schaepen hadde helpen wassen: was in
-dispuijt geraeckt met sekeren huybrecht
-schoutet hantwercker van synen stijl, diewelcke
-tegens hem supliant hadde beginnen te murmureren
-ende hem te drijgen onder t pretext dat hij suppliant
-soude geseyt hebben dat denselven
-huybrecht schoutet, werckende t sijnen
-huijse yet soude ontdraeghen hebben, daerop
-den suppliant hem antwoorde dat hij noyt
-sulcx en hadde geseijt hadde aleueuwel
-den voorss. huybrecht schoutet in syne murmuratien
-ende drijgementen gecontunieert seggende
-ende hem beroemende onder andere, ghij sult
-mijn lijff hebben oft ich duwe, daerop den
-suppliant hem seyde, het recht is daer, spreeckt
-my met recht aen, welck disput ten langhen
-lesten, daer doortusschen spreken van t’geselschap
-aisdoen wierde geappaiseert, verhopende"
-"remissie
-albert ende isabel clara eugenia etc.
-doen te wetene allen tegenwoerdige ende toecomende dat wy ontfangen
-hebben die supplicatie van valerius morentorff jonckman ende
-ingeseten poirter onser stadt van antwerpen inhoudende
-dat hy hem tot nochtoe sonder jactantie gesproken stille ende
-degelyck heeft gedragen ende synen cost gewonnen met maeckelaerdye
-daermede oock hy syne ouders midts hun ouderdom ende sobere middelen
-oock eensdeels heeft moeten onderhouden gelyck eenen soen schuldich
-is aen syne ouders te doen nu eest soo dat den 26en may 1614
-de suppliant met wylen peeter verstraten syreeder heeft op het
-kiel buyten antwerpen gedroncken in een herberge ende alsoo
-de voirs. peeter verstraten opde coussens des suppliants ende
-anderssints eenich bier hadde gestort, soo syn tusschen hun
-eenige woerden geresen, dwelck by het geselschap inde camer
-wesende is geslicht sulcx dat sy den peys hebben begonst
-te drincken ende alsoo de suppliant den pot metten biere opden
-dryvoet neder stuycte soo is by ongevalle gebeurt datter
-eenich bier is gestort opde cleederen vanden voors. vander
-straten daerdoer de voors. verstraten seer is gestoort
-geweest ende nyettegenstaende dat den suppliant hem excuseerde
-van dat sulcx onwetens was gedaen ende sonder eenige quade
-meyninge soo heeft nchtans de voors. verstraten blyven
-persisteren synde buyten huyse geloopen hem suppliant uuytroepende
-om te vechten met eenen blooten opsteker inde handt tot
-diversche reysen wachtende hem suppliant aende doere ende alsoo
-de suppliant gheen voirder verdrach en conste genemen soo is
-hy oock uuytgecomen alswanneer de voors. verstraten
-hem met synen opsteker heeft gequetst in sijn rechte borst
-tot in sijn loose waerdoer de suppliant tot syne nootelijcke
-defensie naer den voors. verstraten oock heeft gesteken
-sulcx dat den voors. verstraten aldaer is doot gebleven
-tot des suppliants groot leetwesen midts dat hy gheen querelen"
-"in onser stadt van brussele opden goeden vrydach inde
-maent van april int jaer onsheeren duysent vyffhondert
-tzestich van onsen rycken te weeten van spaengnien sicillien $$
-het zeste ende van naples het zevenste opde plycke
-stont gescreven byden coninck in zynen raide ende
-geteeckent boudewyns visa recepta
-coll$$$ gedaen wesende met zynen
-originale accord$$ by my
-$$$"
-"kaerle etc doent condt alle luden nu ende namaels wesende dat wyontfangen hebben de oitmoedige supplicatie van eloy lambrechts inhoudende
-hoe dat gelyck hy suppliant des is omtrent acht jaren geleden is te huwelick
-geallieert geweest aen katerine tsrycken alias van beringen ende daer
-mede syndert tot heyst huys gehouden ende aldaer gebrouwen ende
-herberghe gehouden uuytgenoemen dat zy huer zyndert uuyt hueren
-eygender auctoriteyt heeft tot meer stonden vanden suppliant geabsenteert
-gehadt ende den suppliant van zynen goeden gespolieert ende onder dandere
-des zal nu inde vastene naestcomende twee jaeren wesen dat zy uuyt
-des suppliant huyse heeft wech gevuert gehadt drie wagens vol
-haeffelycke goeden ende als zy by den suppliant is geweest ende by hem gewoent
-gehadt soe heeft zy denselven daghelycx vele leelicke affdraegende
-ende oneerlick woirden die de suppliant hierom der eerbaerheyt
-verzwygt gegeven jae dat noch arger is den suppliant insgelycx
-tot verscheyden stonden excessivelick gestooken ende gesmeten ende
-onder dandere is inden voirleden zoomere corts nae st jansmisse
-lestleden gebuert dat die suppliant wesende zieck gelyck hy bynae alle
-den somere geweest heeft was inde weken tot wackerzele onder
-werchtere aldaer hy suppliant doen woende op de bancke gelegen
-om te rustene soe heeft barbare dochtere der voirs. katherine"
-"behoiren sal, die welcke gehouden wert daer af ontfanck
-te maken rekeninge bewys ende reliqua te doene tonsen
-proffyte metten anderen penningen van zijnen ontfanck zy onsen
-drossaet van brabant meyer van loeven amman van
-bruessel schoutetten van antwerpen ende vanden bossche ende allen
-anderen onsen justicieren ende officieren iegenwoirdich ene toecomende
-he$ren stedehouderen ene eenen iegelycken van hun besundere soe hem
-toebehoiren sal doen laeten ende gedoogen den voirn. suppliant
-van dese onse gracie remissie quytscheldinge ene pardoene
-ende van alle den inhouden van desen inder vuegen ende manieren
-voeren verhaelt rustelijck vredelijck volcommelijck ende eeuwelijck
-genyeten ende gebruycken sonder hem te doene noch te laeten
-geschien nu noch in toecommende tyden aen lyf noch aen
-goet eenich hinder letssel oft moyenisse ter contrarien
-maer by alzoe zyn lyf nu jegenwoirdelijck gevangen
-soet voirs. is die stellen oft doen stellen terstont ende
-sonder vertreck tot geheelder delivrancie want ons
-alzoe gelieft ende ten eynde dat dit goet vast
-ende gestadich blyve teeuwighen daghen soe hebben wy
-onsen segel hier aen doen hangen behoudelijck in anderen
-saken ons recht ene eenen yegelijcken tzyne in allen
-gegeven in onse stadt van bruessele inde maent
-van april int jaer ons heeren duysent vyfhondert
-tweenveertich van onsen keyserrycke txxiiie ende
-van onsen rycken van castillen ende anderen txxviie
-aldus gescreven opte plycke byden keyser in zynen
-raeide ende geteekent verreyken visa recepta
-gecollationert ende bevonden accorderende
-met zynen originale by my"
-"die redelycke costen van justitien indien
-datter eenighe gedaen zyn allet ter taxatien
-ende arbiterschepe van onsen lieven ende getrouwe
-cancellier ende luyden van onsen raede in brabant
-die wy daertoe committeren ontbieen daeromme
-ende bevelen den selven onsen cancelier ende luyden
-van onsen raede in brabant dat voere hen lieden
-geroepen die ghene die daeromme behoiren geroepen
-te zyne zy procederen wel ende duechdelyck ter
-verificatie ende interinnemente van desen on$
-iegewoirdigen brieve nae huere forme ende
-inhouden ende ter taxacie vander civile boete
-ende costen voirscreven welck interinement
-de voirs. suppliant gehouden sal zyn in onsen voirs.
-rade te verzuecken binnen eenen jaere naer
-date van desen op te peyne van te verbueren
-deffect der zelver ende dat gedaen ende
-de voirs. civile boete ende costen van justicie
-indien datter eenige zyn getaxieert gearbitr$
-ende betaelt alst behoiren zal van welcker
-civile boete die ghene van onsen rentmeester
-dient aengaet gehouden weert ontfanck te
-maken rekende bewys ende reliqua te doen
-tot onsen proffyte metten anderen penn$$ van
-zynen ontfanges zy onse drossete van brabant
-meyer van loevene ende alle andere onse ende
-onser vassallen of smaelre heeren richteren
-justicieren ende officieren ons voirs. landts
-van brabant ende van overmaze hoedanige
-die zyn of wesen moegen tegenwoirdighe ende
-toecommende hueren stedehoudereren ende elck van
-hen zoe hen dat aengaen mach den voirs.
-suppliant van dese onse gracie ende remissie"
-"remissie van eenen dootslage voer willeken de walsche
+pardons,020.txt,4,"denwelcken noch oyck de andere de suppliant met zynen geselschape
+nyet en hebben gekent noch alnoch en weeten wye zy hebben geweest
+andere dan dat zy verstaen hebben dat dienaers van spaenssche heeren
+zyn geweest, ende hoewel alle tgene dat voors. es by den suppliant ende
+anderen van zynen geselschape is gedaen $$$ deffentie van hueren lyffuen
+om hen vanden overdaet vanden voirs. drye persoonen die hen up ten wech
+gaende nae hunner huysen hebben gewechlaecht ende den voirs. claes
+de beer onversienelick overvallen te beschudden ende dat alsoe $$$ by nyet
+en is mesdaen, soe beducht hem nochtans de suppliant dat hy de voirs.
+stadt van bruessele ende ons lant van brabant nyet vryelick en soude
+mogen gebruycken mits dat de sommige souden willen segghen dat hy den
+gegeven buyt dyen dat hy comende by zynen geselschape soude hebben
+zynen duym hadde gecrauwt maer dat hy hem wederom gecrauwt
+hadde, nyet tegenstaende dat hy int sekeren nyet en weet dat
+hy den voors. afflunghen gequest heeft gehadt ende ge$oft beeter me$$
+dan jae ten waere dat hem hier up worde $$$ van $$$
+ende genade zoe hy seght dus om deselve zeer oitmoedelick biddende
+soe eest dat wy de zake voirscrx overgemaeckt
+ende hierop gehadt tadvys van onsen amman van bruessele den voirs.
+jooris vanden hove suppliant genegen wesende zynder bede ende begeerte ende
+hem willende in dit stuck gratie ende genade presenteren voer rigeur ende
+strancheyt van justitien sonderlinge ter eeren ende in contemplatie
+vander gebenedider passie ende bitter doot die onse heere godt
+gesmaeckt heeft aenden houte des cruycen up sulcken dach als huy den
+om de verlossinge des menschelycke geslachte hebben hem inden
+gevalle als boven vergeven quytgeschollen ende geremitteert vergeven
+schelden quyte ende remitteren uuyt onse zunderlinge gratie mits desen
+tfait ende manslach boven verclaert mitsgaders alle boete ende
+bruicke corporelle ende criminelle waerinne hy ter causen van
+dyen $mitsgaders datter aen $eeft tegene ons ende justitie"
+pardons,258.txt,3,"vander selver questueren gestorven dwelck sen selven suppliant
+vuyter herten leet es ende hoewel de suppliant als hem
+nootlick hebbende moeten deffenderen ende de welcke nyet en
+conste gevlieden noch tperikel van zynen lyve ontgaen
+daer aen nyet en meynt gedelynqueert te hebbenen ende dat
+hy daer aff ongepraemt in zynen persoone ende goeden soude
+behoiren te blyvenen desen nochtans nyet tegenstaende
+soe heeft onse meyeren van thienen hem gevoirdert opde
+goeden des suppliants te procederenen willende de selven ter
+causen vanden voirs. onghevalle als geconfisqueert
+aenveerden ten ocsuyne vanden welcken de suppliant
+beduchtende trigueur van justicien heeft hem geabsenteert
+vuyt onse lande ende hertoochdomme van brabant aldaer
+hy nyet en soude dorren wederkeeren hanteren noch
+converseren ten zy dat onse gracie ende ghenade hem
+hier op verleent wordde alzoe hy seght ons
+daeromme oetmoedelyck biddende soe eest dat de
+saken voirscreven overghemerct wy den voirs. vranck van ghelmen
+suppliant genegen wesende tzynder beden ende begheerte ende hem
+willende in dit stuck gracie ende ghenade prefereren voer
+rigeur van justicien zunderlinge ter eeren ende renerende
+vander bitter passie onserheeren jhesu christi die hy leet voer
+tmenschelycke geslachte op zulcken dach als huyden hebben
+inden ghevalle als boven vergheven quytgescholden ende
+gheremitteert vergheven ende schelden quytte vuyt sunderlinge
+gracie mits desen tfeyt ende dootslach boven verclaert
+mitsgaders alle peyne ende bruecke corporelle ende
+criminelle daer inne hy ter cause van dien met diesser
+aencleest iegens ons ende justicie mesdaen ende mesbruyct
+mach hebben hem alsdaer aff weder stellende ende restituerende
+tot zyn goede fame ende name in allen onsen voirs. landen
+ende heerlicheyden ende tot zynen onverbuerden goeden indien
+hy eenighe heeft gelyck ende in alder manieren als hy
+was voer de toecompste van tfeyt ende dootslach voerscreven
+imponerende hier op een eewich zwyghen ende silencie
+onsen procureur general ende allen anderen onsen rechteren
+justicieren ende officieren wy zy zyn satisfactie ende"
+pardons,160.txt,4,"overgemerct ende daerop gehadt dadvuys van onse lieve ende zeere
+beminde die meyere ende scepenen onsen stede van loevenen
+die welcke hem op tselve stuck hebben doen informeren den
+voirs. willem claes suppliant genegen wesende tzynder voirs. bede
+ende supplicatie willende hem in dit stuck gracie ende genade
+vorderen voer rigeur van justicien hebben inden gevalle als boven
+vergeven quytgescolden ende geremitteert vergeven scelden quyt
+ende remitteren uuyt onse zunderlinghe gracie midts desen onsen
+brieve tfait ende dootslach boven verclaert mitsgaders alle peynen
+ende bruecken corporelle ende criminelle dair inne hy ter causen
+van dien met datter aencleeft iegens ons ende justicie misdaen
+mach hebben ende hebben hem als van desen wedergestelt
+ende gerestitueert stellen weder ende restitueren tot zynder goeder
+fame ende name in onsen voirgenoempder stede van loevenen ende allen
+anderen onsen landen ende heerlicheden ende tot zyne onverbuerde
+goeden indien hyre eenighe heeft gelyck ende in alder manieren
+als hy was voer die toecompste vanden dootslach voirsc.
+imponerende hier op een eeuwich zwyghen ende silentie onsen procureur
+general ende allen anderen onsen richteren justicieren ende officieren
+wyen zy zyn satisfactie ende beteringhe eerst ende alvoren
+gedaen der geinteresseerder partyen indien die noch nyet
+gedaen en zy ende eenige daer toe dient civilick alleenlick
+ende behouden dat hyt iegens ons beteren zal civilyck nae
+die gelegentheyt vander saken ende faculteyt van zynen goeden
+ende oick mede betalen ende refonderen die wettelicke costen
+van justicien dair op gedaen ende naegevolght ter taxatien
+van onsen lieven ende getrouwen die cancellier ende luyden van
+onsen rade in brabant die wy daer toe committeren ontbieden
+dairomme ende bevelen den selven van onsen raide in brabant
+dat voir hemlieden geroepen die ghene diere behoiren geroepen te
+zyne zy procederen wel ende duechdelick ter taxatie verificatie ende
+interinemente van desen iegewoirdighen ende dat gedaen zynde
+ende de voirs. civile boete getanxeert ende betaelt inden handen
+vanden ghenen van onsen ontfangers dient behoeren zal de welcke
+gehouden werdt dair af rekeninge bewys ende reliqua te doene
+tonsen proffyte zy onsen drossaert van brabant ende allen anderen
+onsen justicieren ende officieren dien dit aengaen mach ende
+*sy byden ontfanger vanden
+exploiten van desen
+amenden $$$"
+pardons,165.txt,1,"remis voor christiaen van hanewijck
+borger van loven
+philips etc. allen den genen die dese onse opene brieven
+sullen sien ende hooren lesen saluyt doen te weten dat
+wy hebben ontfangen die supplicatie van christiaen van
+hanewyck gehoudt man van ende borger onser stadt loven
+inhoudende hoe dat opden 9 deser maent aprilis tusschen
+vyff ende ses uren naer noen voorden huyse van guilliame
+de greve cuyper binnen die voors. stadt woonende op de
+christen straet is gecomen sekeren soldaet spagniaert
+van het garnisoen liggende binnen de voors. stadt
+geaccompagneert met twee andere den eenen vande
+dry gheweest synde eenen alpheris gereformeert
+den tweeden corporael vanden compagnien de m. del
+patte ende den naem vanden derde is aende verthoonder
+onbekent die welcke aende huysvrouwe van voors. de
+greve gepresenteert hebbende seker billetteken van
+fourieringe syn daer over geresen verscheijden woorden
+ende daernaer geresen groot ramoer tusschen die
+voors. soldaeten den voors. de greve ende
+andere borgers die waeren ten huysen van carel
+cansmans tegens over het huys van voors. de
+greve hebbende de voors. soldaeten naementlyck
+den voors. alpheris terstont getrocken hen
+syde gheweer ende daermede gesteken naerden
+eenen ende die anderen waerover bygecomen
+synde guilliam baudewyns uuytroeper der voors.
+stadt ende siende dat de voors. alpheris continuelyck
+was stekende over die dore vanden voors. carel
+cansmans vreesende hy baudewyns dat hy mocht
+quetsen eenige vrouwe persoonen wesende inden
+winckel van voors. cansmans is gegaen ten
+huyse vanden voors. de greve ende meynende
+daeruuyt te commen met eene duyge inde hant oft
+bert van eene tonne om alsoo tusschen beyden te
+gaen heeft den voors. alpheris hem aengevat
+ende met syn rappier hem ghebrocht eenen
+sulckenen steeck onder die ocselen dat hy
+baudewyns daer van is ter aerden gevallen
+ende geloovende den voors. alpheris dat hy daer
+van overleden was is ghevlucht naerde minne
+broeders geduerende welcken tiere ende gevecht
+waeren die borgers malcanderen roepende
+ter hulpe elcken borger tot synder defensie nemende"
+pardons,269.txt,6,"toebehoirt ende aengaen mach doen laeten
+ende gedoigen den voirs. suppliant van dese
+onse gracie quytscheldinge ende vergiffenisse
+onder den condicien ende inder manieren voeren
+verhaelt rustelyck ende vredelyck genyeten
+ende gebruycken sonder hem te doen noch te
+laeten geschien in lyve noch in goede eenich
+hinder letsel oft moyenisse ter contrarie maer
+zyn lyff nu wesende in hechte van vangnisse
+als voirs. is mitgaders zyn onverbuerde goeden
+indien de zelve daeromme becommert oft
+gearresteert waeren stellen of doen stellen tot
+vulcommen delivrancie ende slakinge want ons
+alzoe belieft des toerconden zoe hebben wy
+onsen zegel hier aen doen hangen gegeven
+in onse stede van bruessel xien dage van september
+int jaer onsenheeren duysent vyffhonder ende
+zessendertich van onsen keyserycke txviie
+ende van onsen rycken van castillien ende
+andere txxie aldus stont ghescreven op de
+plycke byden keyser in zynen raede ende
+geteekent l de zoete visa recepta
+ghecollacionneert tegens die
+originale brieven by my
+decock"
+sentences,661.txt,49,"rade van brabant doepen. brieven in cas van nullateijt
+ende relievemen. by den voors. wijle. niclaes pijls den
+zeventhiensten dach der maendt van november int
+jaer xvc vierentzeventich verworven metten
+acten vanden zelven rade scriftueren van reijten
+ende thoon by de voors. partijen ten beyden zyden gelet
+ende andere stucken daerbij gevueght ende op al wel
+ende rijpelijck gelet met oock geconsidereert tgene
+desiven in desen behoorde te considererene, onse
+heere die coninck hertoge van brabant etc.
+releberende den voorgenoempden peeter stas in
+naem van zijn. huijsvrouwe ende in dijer qualiteijt
+resument ende impetrant vanden laps vanden
+tyde inde voors. oepene brieven ende hierboven naerde
+geruert seeght ende vercleert voor recht dat
+die rente van eenendertich guldenen in questie
+is machteloos ende van onweerden ende dat desen
+voor zulcx opt registre tot antwerpen aldaer de
+bekentenisse gepasseert is zal wordden gecasseert
+doot ende te nijete gedaen ende dat die voors. wede.
+wijle. gielis mattheeuss. oijk resumente ende
+in dijer qualiteijt gedaeghde tzelve zal schuldich
+zijn tegen doogene, de zelve daerinne eensamentlijck
+inde twee derdendeelen van. costen van desen processe
+ter taxatien ende moderatien van. voors. rade
+condempnerende dander derdendeel om redene
+compenseren., gedaen ende zoo uuijtgesproken inde
+stadt van bruessele den derthiensten dach der
+maendt van september int jaer duijsent
+vijffhondert tachtentich
+alzoo onsen heere den coninck van
+castillien van leon van arragon van navarre van
+napels etc., eertzhertoge van oistenrijck hertoge
+bourgoingnen van lothrijck van brabant van limborch
+luxemborch etc., grave van habsborch van vlaend.
+de generaele caritaet
+mrs. der stadt van
+bruessel
+die proefft op
+couwerborch c. ss
+van arthois etc. in zijnen rade georduneert in desen
+zijnre mats. lande van brabant waere den zessentwin=
+tichsten dach der maendt van julio int jaer xvc
+achtentzeventich van weghen den generale charitaet
+meesters deser stadt van bruessele bij hunne supplicatie
+verthoont ende te kennen gegeven geweest in substantie
+hoe dat wijle. hoochloffelijcker memorien die keijser
+kaerle de vijfste van dijen naeme willende versien
+opde abuijsen die inde rekeninge vande charitaete
+dagelijcx wordden gecomitteert ende die zelve charitaet
+voorderen zoo zeere alst in hem was hadde bij zelvd.
+additie op tstuck vander charitate gemaect int
+jaer xvc tweenvijftich oder andere geordineert
+dat alle momboirs clercken oft andere persoonen
+eenigen ontfanck van pens. oft goeden van goidshuijsen
+hebbende henlieden uuijterste diligentie ende
+meerticheijt zouden doen om die cheijnsen goeden ende
+renten vanden zelven goidtshuijsen te innen, ende
+daer af rekeninge doen voorde conditeurs ende
+binnen den tijt gelijck by de ordinantie daer aff
+zijn. naerdere wordde vercleert, ende dat zij
+zouden gehouden wegen daer voere te stellene
+goede sufficiente cautie, ende ten eijnde de zelve
+ordinantie beter zoude mogen achtervolght ende
+onderhouden wordden waere altijt zoo binnen
+den tijt van hun supplianten als van henlieden
+voor saten geobserveert geweest dat die voors.
+momboirs ende rentmeesters oft clercken altijt
+hadden moeten doen den eedt van de voors. ordinantie
+ende tghene daer af dependeerde wel ende
+getrouwelijck te onderhouden tij. hen daer nae te
+regulerene, ende alzoo die proefft vanden
+convente ende goidtshuijse van sint jacops op couweberg.
+pretendeerde daer afff exempt te wesene onder
+tecxel dat hem als overmomboir zoude competeren
+het aen ende afsetten vanden voers. clerck, rentmr.
+oft administrateur hebbende bij requeste versocht
+daerinne gemainteneert te worddene, soo"
+pardons,209.txt,1,"remissie van eenen dootslage voer willeken de walsche
 kaerle etc. doen te weten eenen yegelyck tegenwoirdich ende toecomende
 dat wy ontfangen hebben die oitmoedige supplicatie van willeken geheeten
 de walsche scamele jonck geselle woenende bynnen onse stadt van bruessele
@@ -4901,581 +5731,717 @@ voirs. claes van bellingen
 oic met sekere evele woerden
 totten zelven suppliant wair
 om stoet ghy hem"
-"vergeven schelden quyte ende remitteren uuyt onse sunderlinge gratie mits
-desen tfeyt ende manslach boven verclaert misgaders alle peyne ende
-boete corporelle ende criminelle dair inne hy ter cause van dyen mit diesser
-aencleeft tegens ons ende justicie mesdaen ende mesbruyckt mach hebben
-ende hebben hem als hier aff wedergestelt ende gerestitueert, stellen
-weder ende restitueren tzynder goeder fame ende name in onsen voirs.
-lande van brabant ende allen anderen onsen landen ende heerlicheyden mitsgaders
-tsynen onverbuerden goeden indien hy ennige heeft alsoe hy was voere
-de toecompste vanden manslach voirs. imponerende hier op een eewich
-swygen ende sillentie onsen procureur generael ende allen anderen onsen rechteren
-justicieren ende officieren wyen zy zyn satisfactie ende beteringe
-eerst ende alvoeren gedaen der geinteresseerde partyen indien die
-noch nyet gedaen en is ende ennige dairtoe staet civilyck allenlyck
-behoudelyck dat de voirs. suppliant gehouden wordt tselve feyt ende
-manslach jegens ons te beteren oyck civilyck naer de gelegentheyt
-vanden misdaete ende faculteyt van synen goeden ende oyck te
-reffonderen ende betaelen de redelycke costen van justicien indien
-hieromme ennige gedaen syn , alter taxatie ende arbiterscepe
-van onsen lieven ende getrouwen die cancellier ende luyden van onsen
-raide in branant die wy daer toe committeren den welcken
-wy beveelen dat voer hen geroepen die gene die behooren geroepen
-te zyne te procederen wel ende duechdeltck ter verrifficatie
-ende interinnement van desen naer hueren vorme ende inhouden ende
-tot taxatie ende arbiterscepe vander amende civile ende costen van
-justicien voirscreven ende dat gedaen ende de voirs. amende civile
-getaxeert ende betaelt zynde in handen van onsen ontfanger diet behoiren
-sal die welcke gehouden werdt daeraff ontfanck te maken rekeninge
-bewijs ende reliqua te doene tonsen proffyte metten anderen penningen
-van sijnen ontfange zy onsen drossaet van brabant meyer van loeven
-amman van bruessele scoutetten van antwerpen ende vanden bosche
-ende allen anderen onsen rechteren justicieren ende officieren iegenwoirdigen
-ende toecommende huere stedehouderen ende eenyegelyck van hun besundere
-soe hem toebehoiren zal doen laten ende gedoogen den voirn. suppliant"
-"copie vanden remissien van eenen dootslage van janne de winne
-kaerle etc doen te weten alle die nu zyn ende namaels wesen zullen
-dat wy ontfaen hebben doe oitmoedige supplicatie van jan de
-winne inhoudende hoe dat inde maendt van februario laestleden
-de voors. supplt wesende binnen onser stede van bruessele
-op de merct opde keulen$$ camere heeft daer goede chiere
-gemaekt ende naer den noene zoe ghinc hy op eene bancke sitten
-ende aldaer sittende
-zach eenen gillis bloemaert aldaer inde camere staen met eender
-busse in zyn handt tot welcken de voirs. supplt zeede
-gillis dat es mijn busse waerop de zelve gillis hem antwoorde
-ghy liechter aen ghy verrader het es myn busse want icse
-heden vermangelt hebbe tegens ioos vrientscap zeggende voirts
-gods macht zoude dat u busse zyn zoe moeste ic een dief zyn
-doen trac den suppliant den stamper vuyt der busse diede
-selve gillis noch in zyn hant hadde zeggende totten zelven gillis
-hoe heben ghy al soe gy ionc melcmuyl zal ic altues om u
-moeten liegen het schynt dat ghy die heel camere regieren zult
-ende den zelven stamper gezien hebbende zeide totten zelven gillis
-ic hebbe ongelyc doen naem deselve gillis met quade moede den
-supplt den stamper vuyt der hant ende wierpen lancx die camere
-zeggende ghy en sult nemmermeer desen stamper inde busse steken
-ende hout neemt daer de busse draecht ghy se met u zoe
-zydy een dief waerup de voirn. supplt verhief van bloede
-ziende dat de zelve gillis op en hielt van hem te iniurieren
-zeide zal ic dan altyts een dief moeten wesen ende een verrader
-met dien tarde hy supplt achterwaerts ende track zynen
-pragenaer vute metten welcken hy den voirs. gillis eenen steeck
-ontrent zyn hooft in zynen hals gaf van welcker steeken de
-zelve gillis drie weken daernaer van levenden lyve ter doot
-gegaen es ende hoe wel de voirs. supplt in allen anderen
-dingen wel ende duechdelyc gefameert es ende dat hy vanden
-voirs. dootslage der geinteresseerde partie gesoent heeft
-zonderlinge dat deselve gillis niet alleenlyc by toedoene
-vanden voirs. suppliant overleden es maer by quaden toeziene
-vanden cirurgiens soe en zoude hem de zelve supplt
-nochtans niet dorren oft willen vinden binnen desen voors.
-lande worde hem met onser gracie hierup niet voorzien daeromme
-oitmoedelycke biddende soe eest dat wy de zaken voirs."
-"hy is gecontumaceert ende by vonnisse vanden raide van
-brabant gebannen met confiscatie van goeden tot groot
-leetwesen ende desolatie vanden suppliant die geabsolveert
-hebbende zyne studie zoe inden rechten als anderssins
-hem geren schicken soude tot eenigen state om inden selven
-te leven ende zijn leven godlycken ende eerlycken gelyck een
-goet kersten mensche teynden, dwelck hy hier te landen
-des te liever soude doen, dat hy in brabant geboren is ende
-oick dat hy te meer mochte geoirsaeckt zyn om hem te geven
-tot rusten ende occupatien van synder studien daertoe hy
-hem ganselycken heeft gegeven, ende die selve zyn studien
-zoe met scryven ende compositien als anderssins zoe vele
-als in hem is ende den verstande hem van gode almachtich
-gegeven, te mogen employeren tot prouffyte ende eere vanden zyne
-patrye ende ingesetenen vanden selven liever dan vanden
-vrempden ende voirts vryelyck ende vredelyck te leven
-naeder justitien vander roomscher ende kersten kercken
-maer en soude tselve nyet mogen doen mits den voirs. ban
-ten waere dat wy geneycht zynde tot compassien den suppliant
-restitueerden totten lande ende zynen name fame ende
-goeden, ende tot dyen hem vergaven ende remitteerden dwelck
-byden voirs. erroneuse propoesten ende disputatien hy tegen
-onse edicten mach hebben misdaen waeromme hy ons
-zeer oitmoedelyck gebeden heeft soe eest dat wy de
-saken voerscreven overgemerckt ende hierop gehadt
-dadvys van u lieden van onsen voirs. raide in brabant
-onsen procureur generael daerop oick gehoirt zynde den voirs.
-henrick anthonis suppliant genegen wesende tzynder bede
-ende begeerte, ende willende hem in desen gratie ende genade
-prefereren voer stranckheyt van justitien hebben inden
-gevalle als boven vergeven ende quytgescholden vergeven
-ende schelden quite vuyt onse zunderlinge gratie mits desen
-onsen brieve, de delicten ende mesusen boven verclaert"
-"siende de voirs. anthonis thyelens heeft tusschen beyden
-willen gaen ende namp den voirs. casen ende stelden beseyde
-willende henluyden van een scheyden ende te vreeden stellen
-ende casen gehouden zynde ende woude nyet swygen maer was
-zeer qualyck sprekende kyvende ende maniere makende den suppliant
-inne te varen sulcx dat de voirs. suppliant dat hoirende ende zynde
-geturbeert uuyttrack zyn pasmes oft weymes ende stack den
-voirgenoemden wylen casen onder zynen arme ende casen alzoe
-gestoken ende gewoont wesende ginck buyter voirs. cokene tot
-opden vloer vanden voirs. herberge ende viel aldaer ter aerden
-ende wordt daernae gebarcht tot zynen woenhuyse tot mechelen
-ende aldaer gelegen hebbende omtrent vyff dagen is van lyffve
-ter doot gecommen tot groot ende bitter leetwesen vanden voirgaenden
-suppliant die welcke vreesende rigeur van iusticien hem heeft
-moeten laeten absenteren van * zynder huysvrouwe ende kinderkins
-grooten achterdeelen en verdriete ende noch meer zyn en
-soude en wordde hem suppliant hier inne nyet versien by ende
-met onse opene brieven van remissien daer toe dienende
-ons om de zelve zeer oitmoedelyck biddende waeromme
-zoe eest dat wy de saicken voirs. overgemerckt den voirgenoemden
-jannen olyviers suppliant genegen wesende szynder bede ende
-begeerte ende hem willen in desen gratie ende genade prefereren
-voir rigeur van iusticien hem hebben inden gevalle alsboven
-vergeven quytgescholden ende geremitteert vergeven quytschelden
-ende remitteren uuyt zunderlinge gratie midts desen onsen
-brieff tfeyt ende manslach boven geruert midtsgaders alle
-pene boete ende bruecken corporelle ende criminele daerinne
-hy ter ter causen van dyen met deser aencleeft tegens ons
-ende iusticien mesdaen oft mesbruykt mach hebben ende"
-"kenisse van dootslache
-phelipe bijder gratie gode ertshertoge van oistenrijk
-hertoge van bourgogne, van lotharingen, van brabant, van stiermark, van
-carintie, van cram, van limbourg, luxembourg ende van geldren, grave
-van vlaenderen, van habspourg, van tyrol, van ferrette,
-van kiburg, van artois, van bourgognien, palatyn van henegouwe
-van hollant van zeelant van namen ende van sutphen
-marcgrave des heylichs roemschen rycs ende van borgon
-lantgreve in elzaten heere van vrieslant opter windischemde$$$
-van portenau van salins ende van mechelen doen te wetene
-allen luyden iegenwoirdich ende toecomende dat wij ontfangen
-hebben die oitmoedige supplicatie van pieter van muyse
-jonckman geboren van deser onser stad van mechelen
-inhoudende hoe dat sinte pieters dach lestleden was een jaer
-die selve suppliant wesende int geselscap van jan vander
-genelle ende willem van alters in een dorp genaempt
-ter cruyse in onsen lande van brabant ten huyse van eenen
-genaempt helizens alias leerman om aldaer met elcanderen
-te drincken ende in tselve huys gecommen synde sach aldaer
-eenen luuc nys liggende up een bedde jan vanden meulne
-henrick ende pieter nys die alle saten ende droncken in een
-geselscap die welcke hij suppliant groettede ende alsoe hy
-suppliant ende die van synen geselscepe geseten waeren
-verbeydende wyer dat zy geheischt hadden die voirn. pieter
-nys gaf den voirs. suppliant eenen tuege te drincken ende als
-die selve suppliant gedroncken hadde gaf den voirs. pieter nys
-synen pot wederomme hem dair af bedanckende die voirn. jan
-vande muelne die wat bij drancke was dat siende toochde
-genouch maniere ende gelaet dat hij met wel te vreden en was
-dat die voirs. pieter nys den selven suppliant te drincken gegeven
-hadde ende begonste vele hoochmoedige woerden bedectelic te
-spreken userende van sekere tale ende sprake die de voirs.
-suppliant niet en verstont noch wat hy dair mede meynde
-maer mercte wel dat hy niet wel gemoet en was
-ende van stonden aen die voirs. luuc schoof up vander bedde
-dair hy lach ende noch eenige andere met hem roupende
-verrader tes hier te doene beghinnende te steken ende te slaen
-naerden voirs. suppliant soe dfat hy dair een wonde ontfinck
-in zijnen rechter aerm dat synde die ghene die dair by waer e
-sunderlinge den voirs. pieter ende henrick nys gebroeders
-hilden een wyle tyts den voirs. jan vander muelne maer
-byder dreyghingen ende overlast vanden selven luuc nys"
-"copie
-remissie voer die van buedel, maerheze
-ende zoerendonck
-maximiliaen byder gratien goids roemsch coninck altyt vermeedere
-des rycs ende philips byder gratien ertshertoghen van oisterycke
-hertoghen van bourgognen van lotharingen van brabant van limborch van luecemburg
-ende van gelre greven van vlaenderen van tyrol van artois van bourgognen
-palatynen van henegouwe van hollant van zeellant van namen ende
-van zuytphen mercgreven des heylichs rycs heeren van vrieslant van
-salms ende van mechelen, allen den ghenen die dese onse letteren sullen
-zien oft hoiren lesen saluyt, wy hebben ontfanghen die oetmoedige
-supplicacie vanden gemeynen gebueren ingesetenen ende ondersaten van
-buedel, maerheze, ende zoerendonck, inhoudende hoe dat omtrent den
-drie jaeren geleden is, nae dien wy maximiliaen voirscreven van
-utrecht comen waren in onser stat vanden bossche mits den clachten
-die daghelicx quamen vanden voetknechten ende anderen luyden van
-wapenen die groote schaden ende lasten onsen onderseten daden by
-consente ende wetene vanden greve van hoirne, doen noch wesende
-heer vanden lande van cranendonck, ordineerden dat die voirs. voetknechten
-hen vertrecken ende reposeren souden, inden lande van cranendonck
-zonder nochtans grooten last vanden ondersaten aldair ende dat tgene
-des zy aldair vertheeren souden gescreven ende geteekent soude wordden
-ende binnen corten daghen dueghdelyken betailt, gevende dair aff ende
-om dat alsoe te doene volcomene last heeren janne van yfain by onsen
-brieven met onser hant geteekent. ende hoe wel de voirs. heere
-jan hem aende voirs. ondersaten tslands van cranendonck ende besunder
-aen die van buedel maerheze ende zoerendonck getransporteert heeft
-ende henlieden in notabelen getale vergadert wesende synen last van
-zijnre commissien geintimeert, hen onse voirs. brieve presenterende
-ende thoenende versueckende ende begerende dat zy den inhouden van dien
-naegaen, ende de voirs. knechten inder voirs. manieren aldair
-gedoeghen ende ontfanghen wouden, sonder ennich rigeur tegen
-hen te besigene, soe hebben zy nochtans hen sterck makende
-ende tot hen nemende die van heeze leende ende geldrop in
-contempte vander voirs. commissien den voirs. heren janne gesmeten
-ende oic ennighe van zynen lieden ter doot gebracht ende gequetst
-ende die andere met fortchen verjaeght, ende voirts diverse
-invasien ende ombehoirlyke fayten gedaen ende voirtgekeert
-ende want ter causen vanden voirs. fayten ende misdaden"
-"dat die plaetse soe cleyn ende ombequaem was dat
-sy nyet en consten gevluchten oft hen gesalveren sonder
-hen te verweeren heeft hy suppliant een steene pinte
-inde hant genomen ende staende metten eenen
-voet opde taeffele ende metten anderen opde bancke
-heeft mette selve pinte de voers. hendrick
-jacopss. gesmeten ende geraect op zyn hooft ende
-daer mede de swaerde geopent ontrint de linghde
-van het lith van eenen vingere ende deselve henrick
-verbonden wesende is wederomme inde voerscreven
-herberge gecomen met eenen opstekere in de
-zyn hant roepende waer is hy nu ick leve noch
-ende en ben noch nyet al doot ende heeft voerts nae
-de voers. quetsure wel xxxi dagen gegaen ende
-gestaen ende met zyn schip nae lillo gevalen
-geladen wesende met versch bier aleer hy eenich
-accident van sieckte gewaer is geworden maer op oft
-naeden voers. eenendertich dagen * heeft hy gecregen
-een groote brandende corttsse die procedeerde soe
-die suppliant verstaet deur dyen deselve henrick hem
-selven nyet gade en sloech noch en vermydde
-nyettegenstaende byde meesters chirurgyne die
-over hem gingen de swaerde van zynen hooffde was
-oversneden ende int beckeneel getrippanneert
-ende geboirt ende is ontrint sesse weken nae
-dat hy de voers. quetsuere ontfangen hadde afflivich
-geworden tot syns suppliant groot leetwesen ende
-verdriete dwelcke daerduere nyet vryelyck
-dese ond onse lant van brabant en derre frequenteren
-noch binnen onse stadt van antwerpen daer hy
-met syn schip als anders ter werelt nyet hebbende
-voer huysvrouwe ende kinderen den sobere cost moet
-winnen varen ende frequenteren vreesende rigeur
-*dach"
-"zynder huysvrouwen ende cleynder kinderen bederffenisse
-ende euwiger destructien indien onse gracie ende
-genade hem hierop nyet en worde geextendeert ende
-verleent alzoe hy suppliant seeght ons daerom
-oetmoedelyck biddende waeromme zoe eest
-dat wy desen aengesien geneycht wesende ter beden
-des voirs. hendricx vanden poele suppliant ende willende
-hem in dit stuck preferen gracie ende genade voer
-strangheit ende rigeur van justicien hebben den
-selven suppliant inden gevalle als boven quytgesconden
-geremitteert ende vergeven schelden quyte remitteren
-ende vergeven uuyt sunderlingen gracien by desen onsen
-brieve tfeyt ende dootslach boven geruert mitgaders
-alle offencie ende bruecke corporelle ende criminelle
-daerinne hy ter causen voirscreven mits dat daer
-aencleven mach tegen ons ende justicie mesdaen ende
-mesbruyckt mach hebben ende hebben hem daeraff
-wedergestelt et gerestitueert stellen weder ende restitueren
-tot zyne goeden fame ende name ende geruchte in
-onsen voirs. lande ende hertochdomme van brabant
-ende allen anderen onsen landen ende heerlicheyden ende
-tot zynen onverbuerden goeden indien hy eenige onder
-ons heeft gelyck ende in alder manieren zoe hy was
-voere de toecompste vanden voirs. feyte imponerende
-hier op een eeuwich geswych onsen procureur general in
-brabant ende allen anderen onsen justicieren ende
-officieren wye zy zyn satisfactie ende beternisse
-ierst ende voeral gedaen der partie geinteresseerde
-indien die noch nyet gedaen en zy ende eenige
-daertoe staet civilyck alleenlyck behoudelyck dat de
-voirs. suppliant gehouden sal zyn tvoirs. feyt tegen ons
-te beteren civilyck naer gelegentheyt vander zaken
-#sy hieraff verantwordt byden
-ontfanger vanden exploiten"
-"wille te doene daerby nyement gecort noch scade
-gehadt heeft nyetmin de voirs. wethouderen hebben
-opten xiiien dach van novembrie lestleden ter maninge
-van onsen voirs. meyer gewesen met vonnesse dat
-de voirs. suppliant verbuert heeft zyn ambacht tien jaeren
-lanck geduerende ende dat hy sculdich zoude syn ter
-beternisse van des voers. is te doene eenen wech tot
-sinte peters te rome derweerts te porren bynnen
-veertich dagen doen naer doen stcommende ende tien jaren
-lanck over berch te bliven als byden dictum vanden
-voers. vonnisse breedere blycken mach daerof dinhoude$
-hiernae volcht van woorde tot woorde es by scepenen
-van lovenen ter manissen smeyers den thoen voirs. overs$
-ende op al behoirlick geledt hebbende gewesen met
-vonnisse dat de voirs. jan van bollenberghe verbue$
-sal hebben syn ambacht thien jaren lanck geduyren$
-ende dat hy sculdich sal syn ter beternissen vandes
-voers. es te doene eenen wech tot sinte peters te
-rome daerweerts te porren bynnen veertich dagen
-naestcommende ende tien jaren lanck over berch
-te blivene ende van al goede waerheyt te bringen
-naedeser stadt recht aldus uuytgesproken ende
-gewesen by scepenen van lovenen int jaer ons heeren
-duysent vyfhondert ende twintich opden dertienste
-dach der maent van novembry aldus ondergeteekent
-j edelheere aldus ondergescreven dit iegenwoirdich
-dictum is getrocken uuyt zekere copie autentycke by
-j edelheere gesworen clerck oft secretarys der stadt
-van loevenen geteekent ende is tselve dictum metter
-voirs. autentycke copie bevonden concorderende by my
-geteekent a boudewyns overmits welcken
-vonnisse de voirs. suppliant vreesende rigeur van
-justicien ende dat tgunt des voirs. is over hem geth$
-souden moghen wesen heeft hem geabsenteert
-uuyt onse voirs. stadt van lovenen aldair hy ny$
-en soude dorren commen keeren hanteren noch"
-"kaerle etc. allen den ghenen die desen onsen brief zullen zien saluyt
-wy hebben ontfaen die oetmoedige suplicatie van pieter de colvere
-oudt omtrent dertich jaeren arm schamel landtman belast met wyf
-ende kinde wonende in onsen dorpe van heerent by onse stadt van loeven
-nu tegenwoirdich gevangen tot vilvoirden inhoudende hoe dat hem
-suppliant van zynder moeder te huwelycke belooft was alle jaeren
-drie hollantsche guldenen te geven dair van hy eensdeels wat
-op ontfangen hadde zulcx dat hem suppliant noch resteert omtrent
-die somme van xviii guldenen alsoewel van geleenden gelde als
-anderssins soe eest dat die selve supliant mit diversche stonden
-die voirs. zyne moeder properlyck ende eerlycken voer die selve somme
-van xviii karolus gulden gemaent heeft om vande reste betalinghe
-te hebbene ende alsoe zy hem egeen betalinge en dede is wederomme
-gecommen des is geleden omtrent twee jaeren begerende betaelt te wesen
-dwelck zy hem refuseerde ende om dat hy zeer arm is werde zeere
-gestoort zulcx dat hy supliant eenen ketel met melck opt vier hangende
-nam ende dien inden hoop vanden huusgesinne smeet ende geraecte
-zynder moeder besundlyck metten melcke dat daer inne was sonder nochtans
-dat yemandt van hemluyden eenich hinder oft letsel daeraff hadde ende
-alsoe hy van zynder moedere nyet betaelt en wordde is noch eens op eenen
-anderen tyt wederom gecomen geleden omtrent een jaer dairtoe hem die noot
-bedwingende was voer die duere vander zelver zynder moedere omtrent
-den vi uren naeder noenen seggende laet my inne ende mitsdien dat
-hy nyet inne gelaten en werde seyde noch eens cloppende opte duere
-swerende gods macht laet my inne smytende alsoe met eender aecxen
-op de voirs. duere ende wert mits desen dien innegelaten ende in huys
-zynde ginck sitten conten by zynder moedere ende al contende vraegde
-oftse hem noch nyet betalen en wilde daerop zy antwoirde seggende
-ick en hebts noch nyet gelyck zy altyt van te vooren geseit hadde daer op
-hy suppliant antwoirde hoe moeder ghy weet wel dat ick arm ben gods
-macht het schynt dat ghy met my ghect ende spot ende mits dien
-de selve woirden seggende is daer gecomen hubrecht verbeke getrouwt
-hebbende die bastaerde dochtere van des supliants moedere indien selven
-huuse wonende die hem de voirs. woirden willende onderwinden mits
-qualicken sprekende totten suppliant zulcx dat hy suppliant uuyt of vuyt hitte
-van bloede getrocken heeft een cleyn meskin ende daermede naer den
-selven hubrecht gesteken sonder hem te geraeckene ende alsoe de
-bastaerde dochtere metter moeder inde camere liep is hy suppliant
-naergeloopen ende opgesmeten die duere vander voirs. camere meynende
-inden hoop te smytene zoe hebben de voirs. hubrecht zyn wyf ende
-moedere vanden suppliant hem genomen ende ter eerden neder geworpen
-gestooten ende metten hare getrocken bytende in zyn handt ende alsoe
-ter dueren uuytgestooten of vuytgestooten al oft hy vanden huyse noch oick zyn moedere"
-"om de vrienden met den verthoonder waeren veraccordeert
-welcken aengemerckt ende dat den verthoonder was geswaert
-met eene huysvrouwe ende vijff levende kinderen waervoor hy
-tot noch toe in alle deucht ende eere hadde den cost gewonnen
-ende sich gedraeghen als een man met eeren toestont soo keerde
-hy hem tot ons oidtmoedelijck biddende gedient te wesen hem te
-vergeven ende den doodtslach hierboven gementioneert ende
-hem te verleenden onse oepene brieven van remis ende pardon
-in forma waeromme soo ist dat wy t’gene voors.
-aengemerckt ende hierop gehadt d’advis van onse lieve ende beminde die
-meyer ende schepenen van wiltsele genegen wesende ter oidtmoedighen
-bede ende supplicacie des voors. suppliants ende willende hem in desen prefereren
-gracie voor rigeur van $$$ justicie hebben den selven vergeven ende
-geremitteert vergeven ende remitteren midts desen den dootslach
-hierboven vermelt midtsgaders alle penen ende breucken corporele
-criminele ende civile inde welcke sy ter causen voors. met des daeraen
-cleeft tegens ons ende justicie misdaen mach hebben oft daerinne
-hy gevallen mach wesen ende hebben hem dyen aengaende weder
-gestelt ende gerestitueert stellen weder ende restitueren tot synen
-goeden naeme faeme ende geruchte in onsen lande van brabant
-ende in allen anderen onsen landen ende heerlyckheden midtsgaeders
-tot syne onverbeurde goederen indyen hy eenighe onder ons heeft
-in alder vuegen ende maniere als hy was voor de toecompste vanden
-voors. doodtslach imponerende hierop een eeuwich geswych onsen
-procureur generael van brabant meyer ende schepenen van wiltsele voors.
-ende alle andere onse richteren justicieren officieren ende ondersaeten
-ons voors. landts van brabant satisfactie ende beternisse ierst
-ende vooral gedaen der partije geinteresseerde indyen die noch nyet
-gedaen en is ende eenighe daertoe staet civilyck alleenlyck behoudelyck
-dat die voors. suppliant gehouden sal wesen te betaelen die redelycke
-costen van justicie indyen hieromme eenige gedaen ende naergevolght
-syn mede inde amende daertoe syaende ter tauxacie ende arbitraigie $ om
-onsen seer lieven ende getrouwen die cancellier ende luyden van onsen
-raede geordineert in brabant die welcke wy daertoe hebben
-gecommitteet ende committeren by desen midtsgaeders dat den suppliant oock
-gehouden sal syn hem drije jaeren te absenteren vande plaetse
-daer het feyt is gebeurt ontbiden voorsulcx onsen voors. cancellier
-ende raedtsluyden dat voor hun geroepen de gene die daertoe sullen
-behooren geroepen te syne sy procederen wel ende deuchdelyck tot
-verificatie ende interinemente van desen onse oepene brieven en
-naer hunne forme ende teneur welck interinement hij suppliant gehouden"
-"ende taxacien vanden voersc amende civile ende costen/ ende
-dat gedaen ende die voers amende civile ende costen betaelt
-in handen vanden ghenen dijen dat behoort/sy onsen procureur
-generael drosset van brabant schoutet van turnhout/ ende
-alle andere onse ende der smaelre heeren richteren iusticien
-officieren ende ondersaten van onsen voers lande van brabant
-tegenwoirdige ende toecomende dyen dat aengaen sal moegen
-ofte henne stedehoudende/ ende een iegelijck van hen besundere soe
-hem toebehooren sal/ doen laten ende gedoegen den voers
-suppliant van dese onser tegewoordiger gracie quytscheldinge
-ende remissie ende van alle den inhouden van desen inder
-vuegen ende manieren voor verclaert rustelyc vredelyc
-volcomelyck ende eeuwelyc genyeten ende gebruycken
-sonder hem te doemen oft te laten geschieden nu noch in
-toecomende tijden eenich stoot hynder oft letsel in lyve
-noch in goede ter contrarien in eeniger manieren
-mair in dien zijn lijf oft enighe van zijnen onverbeurden
-goeden daerom zyn oft naemaels waren gevangen, gearresteert
-belet oft becommert dat zij die stellen ende setten oft doen
-stellen ende setten testont ende sonder vertreck tot geheele
-ende volcomender del$$vanden/ want ons alsoo gelieft
-ende ten teynde dat dit vast goet ende gestadich, blyve
-tot eeuwigen dagen/ soe hebben wij hyer aen doen hangen
-ons zegel vanden welcken die keijser ons heere ende
-grootvader ende wij gebruyckt hebben duerende onser
-minoriteyt/ behoudelyc onsen rechte in anderen
-dingen ende anderen hueren rechte in allen/ gegeven
-in onser stat van brussel inde maent van meye
-int jair onse heeren duysent vyfhondert ende zeventhien
-ende van ons rycken tweeste/ aldus stont gescreven
-boven opte plycke byden coninck ende geteekent
-hoe haive ende noch visa
-gecollommeert ende bevonden
-$$ doende metten originale
-bij mijn
-$ turtel $$$"
-"een remissie van schake voer wouter van cockelberge
-met vive zyne complicen
-kaerle etcetera, doen te wetene allen jegenwoirdighe ende
-toecommende dat wy ontfangen hebben die oitmoedige supplicatie
-van wouter van cockelberghe woenende ter leest binnen der
-vryheyt onser stede van mechelen, hennen steelman dierick
-eertbrugge jacob camerlinck jan van breedonck ende
-jacop van oistenryck, inhoudende hoe dat de voirs. wouter
-van cockelberghe suppliant in alle duecht ende eerbaerheyt
-gevryt ende gevolght heeft eene eerbaere jonge dochtere
-oudt xvii jaeren oft daeromtrent woenende tot hombeke
-genaempt peeternelle van wueluwe vadere noch moeder
-hebbende, zulcx dat zy malcanderen lief gehadt hebben
-zoe dat om malcanderen te trouwene ende de voirs. wouter
-suppliant verstaen hebbende dat die vrienden vande selver
-peeternellen genegen waeren haer te gheven eenen
-anderen man heeft tselve haer te kennen gegheven
-haer vragende oft tselve wel haer meyninge was
-waer up zy zeyde dat neen ende dat zy sou dien
-nemmermeer nemen en zoude ende mits dien ende dier
-gelycke woerden die zy onderlingen hadden de voirs.
-wouter suppliant bemerckende dat de voirs. peeternelle
-goede jonst tot hem droech heeft haer geseyt indien
-ick wiste dat uwen wille zulck waere ick soude
-u nemen ende met my leyden waer mede zy als doen
-werdt lachende ende colacierende daer inne genoech
-consent ghevende zoe hem dochte ende ten eynde
-zoe zette zy hem dach te commen tot hueren huyse
-upden lesten heyligen paesch dach lestleden ende
-achtervolgende dien de voirs. wouter suppliant sorge
-dragende te voldoene ten segghen vande voirs. peeternelle
-is ten selven daghe binnen zonneschyne gecommen metten
-anderen supplianten ten huyse daer de selve peeternelle
-met huere moeye woenende was ende de selve
-wouter suppliant commende binnen den huyse heeft
-aldaer gevonden de selve peeternelle hebbende een jonck
-kint op haeren schoot haer vraegende met zoeten
-woerden oft haer beliefte waer met hem te gaen
-drincken waer op die moeye vande voirs. peeternelle
-daer jegenwoirdich zynde zeyde dat zy uuyt den"
-"stonden gebeden hadde zoe heeft hy getrocken zyne
-opstekere ende heeft naden selven henricken
-gesteken ende hem geraict in zyn syde die onder syn
-memmeken soe dat hy aldaer opter stadt gestorven is
-dyens siele god genadich zy dwelck den suppliant
-die geerne vanden voirs. henrycke by andere
-manieren ontslagen hadde geweest vuyt gronde
-van zynder herten leet is ende hoewel tvoirs.
-feyt zeer onnoesel is ende byden suppliant die
-egheen vechter en is oft voer sulck verineert
-maer hem altyt peyselyck ende vredelyck heeft
-gedragen staende tot goeden name ende fame
-ende die aflivige ter contrarien was zeer
-dangereux ende vol querelen is gecommitheert
-geinvadeert synde ende zyn lyf verweerende
-ende dat hy partye geinteresseerde heeft
-vernueght soe en soude hy nochtans dlant nyet
-vredelyck mogen houden oft frequenteren hem
-beduchtende voer rigeur van justicie allet tot
-synen ende zynder huysvrouwen grooten achterdeele
-eeuwige verderffenisse ende dese lootulen worde
-hem hier op nyet versien van onse gracie ende genade
-ons daerom oitmoedelyck bidden soe eest dat
-wy desen aengesien geneyght wesende ter beden des voors.
-suppliant ende willende hem in dit stuck prefereren gracie
-ende misericordie voer strangheyt ende rigeur van
-rechte hebben denselven suppliant inden gevalle
-als boven qaiytghand geschonden ende vergeven
-schelden quyte ende vergeven vuyt sunderlinger
-gracien by desen onsen brieven tfeyt ende ongeval
-boven geruert mitsgaders alle offensie ende
-bruecke corporelle ende criminelle daerinne
-hy hem overmits ende vuyt saken van tgene des
-voirs. is tegen ons onse hoogheyt ende justicie
-ennichssins mach hebben ontgaen ende mesdragen
-ende hebben hem dien aegaende wedergestelt
-ende gerestitueert tot zyn goeden name ende
-fame ende geruchte in onsen voirs. lande
-van brabant ende allen anderen onsen landen
-ende heerlicheyden ende tot zynen onverbeurden
-goeden indien hy eenige onder ons heeft gelyck
-ende in alder manieren zoe hy was voir
-die toecompste vanden voirs. feyte imponerende
-hierop een eeuwich geswych onsen procureur
-generael ende allen anderen onsen justicieren ende
-officieren wye zy zyn satisfactie ende"
-"mal fait eust par conseil de ses parens et amis demourans a
-arras envoye a lostelerie de la teste dor en ceste nostre ville
-de bruxcelles en argent monnoye la valeur dudit plat dargent
-pour le delivrer audit sieur de nassouw ce que fust fait en sorte
-que icelluy sieur en est bien content mais ce non obstant
-nostre amman dudit brucelles par ses sergans a pour ledit
-cas fait constituer prisonnier ledit suppliant es prisons illec
-la ou il a este detenu par lespace de quatre mois ou
-environ comme encoires est en grande povrete et misere
-vivant de laulmosne et le plus souvent na eu que pain
-et eaue pendant lequel temps il avoit pleu a nostre
-treschere et tresamee fille de nous empereur dame et
-tante de nous charles larchiducesse daustrice ducesse et
-contesse de bourgoingne douagiere de savoye etc. en usant de
-grace a linstante poursuyte daucuns bons seigneurs que en foirent
-priere luy pardonner de bouche ledit cas neantmoins lon la
-pardessus ce fait mectre par deux fois sur la gehynne la ou
-il a endure grande peyne de et doleur tellement quil sen
-sent encoires presentement et iournellement le menasse
-icelluy amman de le faire mener au gibet pour le pendre
-qui seroit sainsi avenoit au grant esclande et deshonneur
-de ses parens et amis qui sont gens de bien et a luy sa
-totale destruction se nostre grace et misericorde ne luy est
-sur ce impartie delaquelle actendu meismement quil na
-en riens proffite dudit larrecin la dure gehynne parluy
-soufferte comme dist est et aussi quil ne fut jamais
-actaint daucun autre vilain cas mais sest tousiours
-auparavant conduit honnestement sans reproche si comme il dit
-il nous a treshumblement supplie et requis pour ce
-est il que nous les choses dessuses considerees audit
-jehan vanden broucke dit misco suppliant inclinans a sadite"
-"remissie van dootslage voer gheerde cooreman
-kaerle etc. doen te weten eenen iegelycken tegewoerdich
-ende toecomende dat wy ontfangen hebben die oitmoedige
-supplicatie van gheerde coreman scrynmackere ingesetene
-poirter onser stadt van loevenen inhoudende hoe dat hy suppliant
-opten viten dach van oochst lestleden gecomen is gaende met
-meer geselscaps vuyten dorpe van berthen aldaer hy metten
-selven goede chiere gemaict hadde ende soe van dair
-comende tot omtrent onsen goidshuyse vander banck heeft
-hy suppliant woerden gecregen tegen eenen genaempt steven
-vuyter helicht in sulcker vuegen dat overmits dien
-overlaste desselfs stevens hy suppliant in zynder defensien
-zijn hantbusse die geladen was voer hem hiel meynende
-zoe dair mede den voirs. steven van hem te weerene ende
-zynder tontwerckene die nochtans den voirs. suppliant
-altyt oppresseerde doende zyn beste om hem te evelen
-van zynen lyve dwelc siende een goet man geheeten
-gommair van haren die aldair zyns weechs qnam lydenen
-is hen die strytbarich waeren aengegaen meynende hen met
+pardons,269.txt,1,"kaerle etc. allen den ghenen die desen onsen brief
+zullen zien saluyt doen te wetene dat wy
+ontfaen hebben die oetmoedige supplicatie van
+dierick penninck gehuwet man geboren uuyten"
+pardons,010.txt,1,"kaerle etc.doen te wetene allen iegenwoirdighen ende toecomende dat
+wy hebben ontfangen hebben die oitmoedighe supplicatie van servaes van
+bouchout metser belast met huysvrouwe ende kinderen bynnen onser stede
+van mechelen inhoudende hoe dat hy op sint jans dach den xxiiijen junij
+lestleden gehoirt hebbende die hooftmisse inde kercke van sinte rombout
+tot mechelen voirs. is vergadert geweest metten anderen gesellen van
+zynen ambachte om te helpen kiesen die cuerlinge geweest hebbende in
+onsen dienste van oirloge ende tselve gedaen zynde es tot hombeke
+op een syn huys gaen eten met synen huysvrouwe ende daer nae een ure oft
+daerontrent gerust hebbende zoe es syn huysvrouwe ende daer en tusschen hem
+ontgaen dwelck beseffende die voirs. suppliant heeft naer haer gaen sien
+vernemen ende haer gesocht hebbende omtrent twee uren heeft se ten laeste
+gevonden in seker bier taverne staende byden houtenen driesch dwelck men
+seeght te zyne onder de iurisdictie vanden heere van grimberghen als
+eensdeels heere van sempse aldaer was sittende inden geselschape
+van zekere gravers vander nyeuwervaert onser stadt van brussel ende
+onder andere van eenen geheeten pieter bul wesende van roekeloosen
+leven ende van een vrouwe persoon oyck van lichten leven genaempt
+lysbeth cl$$yls alias solsepels ende de suppliant int geselschap
+commende zeer geturbeert wesende mits dongeregeleethede van synder
+huysvrouwe die tanderen tyde hem noch ontloopen hadde heeft de selve zyn
+huysvrouwe deur beroerthen de gegeven twee oft drye souffletten by
+maniere van castigatie ende hoe wel de voirs. peeter bul noch
+yemandt anders hem dies nyet en behoirde tonderwinden zoe es nochtans
+de voirs. bul opgesprongen willende de suppliant innaderen ende inneloopen
+maer de suppliant stiet hem weder op zyn plaetse ende mits dyen
+zoe heeft de voirs. p$$ lysbeth den suppliant gegrepen met den boesem
+ende schouweren dwelck die suppliant siende ende merckende oyck dat de
+voirs. gravers hadden elck een bloote rappiere ende dat hy alzoe
+in merckelyck peryckel was van synen lyve geevelt te worddene
+zoe heeft die selve suppliant die een hamer in * hant hadde om te
+ontwycken ende hem te salveren die voirs. lysbeth van hem gestooten
+sulcx dat zy achterwaerts over viel nyet wetende dat hy haer
+metten voirs. hamer geslagen ende gestooten heeft van welcken
+val oft stoot vanden hamere de selve lysbeth als de suppliant sichtent
+verstaen heeft eweynich gequest es geweest in haer hooft
+sonder dat hy suppliant doen wiste van eenighe quetsuere ende
+daer naer es de suppliant uuyten huyse gegaen achterwaerts deysende
+ende buyten zynde zyn hem gevolght de voirs. peeter bul ende drye vanden
+voirs. gravers ende tselve siende heeft die suppliant geseyt waeromme
+volghdy my wat heb ic u luyden mitsdaen ick hebbe myn huysvrouwe
+gehaelt ende es alzoe es de voirs.suppliant de selve gravers ontloopen
+gheen achterdincken hebbende vanden quetsure die de voirs. lysbeth selsepels
+als voirs. es ontfangen hadde alsoe oyck die selve quetsure gheensins
+letael was als de suppliant verstaen heeft nyettemin duur incurie
+ende negligencie vande selve lysbeth die haer nyet en heeft $$$
+gewacht gaene wercken inde groote hitte ende anderssins daer
+haer beliefde soe es ten laesten haer toegeslagen een cortse"
+pardons,096.txt,1,"kaerle zs doen te wetene dat wij ontfaen hebben die ootmoedige
+suppliant van jan vander wetzenhage scamel jonck man geboren van
+grimbergen in onsen lande van brabant inhoudende hoe dat op den
+xvi en dach van segst ine jaere a. ende zeventhien lestlee de voorn
+suppliant wesen in ons stadt van vilvoirde sachternoene omtrent een
+ure in een huyze daermen bier vercochte z&& aldaer gecomen om den
+wegen te sculen een genaempt hanneken de blare geboren van bruessel de
+welcke mits dat hy de suppliant sach zeyde jan wilt ghy my de
+godstuege geven waerna de voorn suppliant antwerde ja ick geerne
+ende gingen tsamen sitten drincken wel drie oft vier potten biere en
+zijn alzoe gescheyden daer naer voorn suppl wert van een ander
+geselle gebeden te gaen drincken in een andere taveerne genaempt de
+valcke ende daer een wyle geseten hebbende zoe heeft de dochter vande
+huyse gesegt totten zoenen suppliant gaet eens danssen daer over by
+streckte en bringert drie oft vier menssent met u te drincken d welck
+de suppl meende te doene en comende by strate omtrent tusschen
+vijf ende zes uren vane ? zoe heeft hij gemoet den zelven
+hanneken de blare ende mit dat zy voir by deen dande lyden zouden
+zoe heeft den voors hanneken de blare een opsteker gesien hangen
+aenden hals vane zelven suppl aen een lanck snoer den welcken de
+voors hanneken vuyt getrocken heeft zeggende totten suppl dat
+mes behoort mij toe en ghy hebbet mij gestolen daerna de voorn
+suppl zeyde de contrarie en dat hij hanneken &&& tzelfde
+mes noyt gezien hadde maer behoorde toe hem suppl en niemant
+anders want hem dat over twaalf off veerthien daegen daer te
+boven gegeven hadde geweest over een ander mes bij eenen priester
+woenende te wolverthem biddende den zelven hanneken dat lyt
+hem wedergeven wilde waerna de voorn hanneken wederone
+antwoorde dat hy een dief was ende dat tvourssegde mes hem suppliant
+niet toe en behoerde maer haddet gestolen ende naer vele
+zulcke woerden zoe heeft noch boven dien de zelve hanneken
+de blare getrocken een lanck mes staende naer den voors suppliant
+met dewelcke mes niet tegen staende hem noch eens geleden heeft dat hy
+tzelfde mes hem weder geven wilde ende zijn mes upsteken want
+hy en en wilde jegens hem niet vechten, maer wel met hem drincken
+welcke voorn hanneken altijt &&everende in zijn quaet opset heeft
+noch naer den zelven suppliant geslagen zulcx dat hij hem de minste
+rand hoofde slouch hem gevende daer en boven noch eenen slach
+quetsende met dien den suppliant in zijne vinger dwelk de suppl
+siende ende dat hun noot was hem ten weere te stellen track &&&
+versagie van een dootslach van
+jan van wetzenhage"
+pardons,111.txt,1,"oock eenen hoff vast daerbij ende aene liggende, beheijmpt
+rontsomme met levende hagen, thuijnen, ende anderssints
+welcke thuijnen ende hagen die voors. suppliant heeft
+vermaeckt tot diversche reijsen dan alsoo binnen loven
+regneert bijnaest eene gemeijne soulle ende oultragie
+in alle hoven, gelijck gespeurt can worden uuijt
+d’attestatie insgelijccx daeraff sijnde soo en heeft sulcx ook
+nijet ontbroken inden hoff vande voors. halle, alwaer
+hij suppliant is berooft geworden van als tot alles, den
+geheelen somer deur geduerende naer uuijtwijsen oock
+vande attestatie daervan sijnde, oock nijet sonder perijckel
+van berooft te worden te$$ inde voors. halle vande
+ornamenten aldaer berustende tot consernatie vanden
+welcken hij moest arbeijden ende hem te dijen eijnde
+aldaer vinden eens ofte twee maele ende meer tot
+elcken dage ende alsoo hij ter quader uren opden xven
+septembris lestleden ontrent die halft ure acht des
+avonts als het was geheel doncker is gecommen
+doorde halle inden hoff voors. om denselven ende die
+halle te bevrijen, soo heeft hij tot sijnen ongelijck aldaer
+bevonden eenen persoon soo hij naderhandt verstaen
+heeft genoempt de wesen ieron peeters vallende
+oft hem affworpende van boven ter aerdewaerts nijet
+wetende oft dijen persoon was jonck oft oudt, noch
+oock oft hij viele uuijter halle vensters oft $ij$ wel
+uuyten wijngaert schelft gehecht aenden muere
+tot aen dieselve vensters, wesende nijettemin wel
+versekert dat dijen persoone aldaer nijet en hadde te
+doene noch en was gecommen dan om eenige dieste
+te bedrijven, waerdoor ende door voirgaende
+overlasten gealtereert sijnde is gebeurt dat hij
+suppliant denselven persoone heeft ingeloopen met
+sijnen poignaert meijnende denselven tot exempel
+van andere te teeckenen ende alsoo naer eenige
+worstelinge den dieft hem heeft willen ontloopen
+op andere naestliggende erffven is gebuert dat"
+pardons,049.txt,2,"gracie ende hem tvoirs. faut te vergeven soe hy seght
+ons zeer oetmoedelyck daeromme biddende soe ist dat wy
+de sake voirs. overgemerckt ende daer op gehadt dadvys van onsen
+beminden meyer bourgmeestren scepenen ende raedt onser stede van
+loeven voers. den voirs. gielis van caverson suppliant geneghen
+wesende zynder bede ende begheerte ende hem willende in
+dit stuck gracie ende genade prefereeren voer riguer ende strangheyt
+van justicie hebben ingevalle als boven vergeven quytgescholden
+ende geremitteert vergheven schelden quyte ende remitteren uuyt onse
+sunderlinghe gracie mits desen tfaicte ende manslach boven
+verclaert mitgaders alle penne boete ende bruycke corporelle
+ende criminelle daerinne hy ter cause van dien mits datter
+aen cleeft tegens ons ende justicie misdaen ende mesbruyckt
+mach hebben ende hebben hem als daeraff weedergestelt
+ende gerestitueert stellen weeder ende restitueeren tot zyne
+goede name fame ende geruchte in onsen lande ende hertochdomme
+van brabant ende allen anderen onsen landen ende heerlicheyden
+ende oyck tot zyne onverbuerde goeden indien * eenighe heeft
+gelyckerwys ende in alder manieren als hy voer de toecompste
+vanden feyte voirs. imponeerende hierop een eeuwich swygen
+ende silentie onsen procureur generael ende allen anderen onsen rechteren
+justicieren ende officieren wye zy zijn satisfactie ende beteringe
+ierst ende al voirren gedaen gedaen der geinteresseerde partye
+indyen die noch nyet gedaen en is ende ennighe daertoe
+staet civilyck alleenlyck behoudelick dat de voirs. suppliant
+gehouden wert tvoirs. feyt tegens ons te beeteren civilyck
+naerden gelegentheyt vander misdaet van faculteyt van
+zynen goeden achtervolg ende onse ordonnancie daerop
+gemackt mitgaders oyck te reffondeeren de weettelycke
+costen van justicien indien eenighe daeromme gedaen zyn
+allet ter taxatien ende arbiterscepe van onssen lieven ende
+getrouwen cancellier ende lieden van onsen raide
+in brabant die wye daertoe committeren dyen welcken wy
+*hy
+# sy hier af verantwordt
+byden ontfangere vanden exployten"
+pardons,150.txt,1,"philips etc. allen den ghenen die dese onse opene brieven
+sullen sien oft hoiren lesen saluijt. doen te wetene dat wij
+hebben ontfangen d’oijtmoedighe supplicatie van peeter
+van eijcken chirurgijn van sijnen ambachte ende ingesetenen
+van bergen bij campenhout belast met vrouwe ende drij kinderen
+inhoudende hoe dat hy suppliant hen altijt heeft gecomporteert
+als een persoon van eeren sonder aen ijemanden subiect gegeven
+te hebben om van hen teclaegen sijnde gebuert dat die voors.
+suppliant jn november 1640 heeft gedroncken met mr
+jacobs sijnde eenen vagabond metten welcken hij twistich
+geworden sijnde soo heeft die voorschreven jacops affgenomen
+den trathael vuijt de schouwe slaende daermede den
+suppliant op sijne schouderen ende soude noch argter gedaen
+hebben sooverre den selven hem nijet en hadden ter weere
+gestelt sijnde gebeurt dat die voorschreven suppliant naer
+eenige defensie den voorschreven jacops met den mes heeft
+gesteken dat hij daervan is afflijvich geworden naer
+breeder innehouden vande informatie hiermede overgegeven
+nu is soo dat die voorschreven suppliant met partije civile
+soude sijn veraccordeert diewelcke verclaert dat den
+afflijvigen het meeste gelyck nijet en heeft gehadt naer
+breeder innehouden vande accorde daervan sijnde welcken
+aengemerckt ende dat claerlyck blyckt dat den afflijvigen
+eerst hefts geslagen ende dat die suppliant hem heeft moeten
+ter weere stellen om voorder slaegen te verhoeden waer
+vuijt is veroorsaekt t’voorschreven ongeluck badt hij
+oversulx oijtmoedelick om onsen openen brieven van remis
+in sulcken cas dienende soo is dat wij die saeken
+voorschreven aengemerckt hierop eerst ende vooral gehadt
+d’advis van onse lieve ende beminde die schepenen van
+berghen ende bij campenhoudt ende gehoirt d officier fiscael
+van brabant geneyght wesende ter beden ende supplicatie
+des voorscreven suppliants ende willende hen in de stuck prefereren"
+pardons,174.txt,4,"hy anders egheen geweere by hem en hadde heeft den
+voirs. andries int vallen oft liggen dairmede vanden
+suppliant gecregen eenen steecke omtrent zyn borste
+dairaf hy corts dair nae gestorven is naden welck
+zyn terstont twee andere persoenen achter op de plaetse
+vanden suppliant gecomen dair die voirs. andries mede
+hadde sitten drincken dien dach ende diemen seight
+dat mede opsedt gemaict hadden om den suppliant
+doot te hulpen slaen ende hebbende aldaer des
+suppliants huysvrouwe deerlick gequetst ende gewondt
+ende dair nae is oick gecommen peeter vercammen
+brueder vanden voirs. aflivigen selve meyer aldair
+ende heeft binnen den huyse vanden suppliant zynen
+haeffelicke goeden ontstucken geslagen ende oick
+die gelasen veynsteren ende vele foertsen dair gedaen
+boven recht ende sonder vonnisse ende nyet tegenstaende
+dat tvoirs. feyt alsoe onnoeselycken gebuert is
+in nootweere van zijnen lyve in maten boven verclaert
+ende dwelck den suppliant zeer hertelicken leet is
+ende hoewel hy hoept ende meyndt van rechtswegen
+dairnae nyet mesdaen te hebbene nyetmin beducht
+rigeur van justitie besundere gemerckt dat hy
+omtrent xx oft xxv jaeren geleden heeft twee andere
+ongevallen gehadt ende gecommitteert deen in"
+pardons,154.txt,3,"stuck prefereren gratie ende misericorde voor
+strenheyt ende rigeur van rechte, hebben den
+selven suppliant inden gevalle als boven quytgeschonden
+ende vergheven, schelden quyte ende vergheven uuyt
+sunderlinghe gratien, bij desen onsen brieve tfeyt ende
+ongeval boven geruert midtsgaeders alle offensie
+ende breucke corporele ende criminele daer inne
+bij hem overmidts ende uuyt saecken van tghene
+des voorschreven is tegens ons ende justitie
+eenichsints mach hebben ontgaen ende misdraegen
+ende hebben hem dyen aengaende wedergestelt
+ende gerestitueert stellen weder ende resti-
+tueren tot goeden naem, faem ende geruchte
+in onsen voorschreven lande van brabant ende allen
+andere onse landen ende heerelyckheden ende
+tot onverbeurden goeden in dyen hy eenighe onder
+ons heeft, gelyck nde in alder manieren soo
+hy was voorde toecompste vande voorschreven
+feyte. imponerende hierop een eeuwich geswijgh
+onsen ons procureur generael in brabant
+onsen meyer van loven ende allen anderen onse justicieren
+ende officieren wie sij syn, satisfactie ende
+beternisse . ierst ende vooral gedaen der
+partyen geinteresseerde . in dyen die noch nyet
+gedaen sy ende eenighe daertoe staet
+civilyck alleenelyck behoudelyck dat die voirschreven
+suppliant gehouden sal syn tvoorschereven feyt
+tegen ons te beteren civilyck naerder gelegenthyt
+vander saecke ende faculteyt van syne goederen met
+oyck te betaelen die redelycke costen van justitie
+hieromme alreede gedaen ende te doene, allet ter
+taxatie ende moderatie van onsen seer lieven
+ende getrouwen ende lieden van onsen raede
+in brabant die wy daertoe gecommitteert
+hebben ende committeren by desen. ontbieden
+daeromme ende bevelen den selven onse cancellier
+ende raedtsluyden dat voor hen geroepen degene
+ende daeromme behooren geroepen te syne, sy procederen
+wel ende deughdelyck ter verificatie
+ende interinemente van desen ende totter
+taxatien ende moderatien vande voorschreven costen"
+sentences,661.txt,45,"zoo wel inde voors. lxiiii kars.gulden eens principale
+somme als oijck inde costen vander condempnatie
+ende brieven van executorien ende van executien inge.
+van egeene betalinge oft voldoeninge van de voors. somme
+ende voorts generalijck ende specialijck daerinne
+des daer aen cleeft te doen ende te hanteren allet
+des hij constituant voorgen. selver present zijnde
+doen ende hanteren zoude mogen, geloven. in
+goeder trouwen ende onder de verbyntenisse van
+zijnen persoon ende goeden te hebben ende te houden
+tallen dagen over goet vast gestentich ende van
+weerden allet ghene des bij zijne geconstitueerde
+bovengen. hier inne met des hier aen cleeft gedaen
+ende gehanteert zal wordden, aldus gedaen ende
+gepasseert opten xie julio inden jaere xvc tachten.
+in jegenwoordicheyt van cornelis de vrome ende
+jan pierss. scepen. der vrijheijt van rosendael,
+ende van mij substituijt van. secretaris der zelve
+vrijheijt, ende ondergeteeckent t. van dongen
+consenterende ende verzuecke ende die voers. meester
+jan fourdijn uuijt crachte van sijnder voers. procureur
+irrevocable dat die voorgenoempde marcelis jacop
+reijns zone sijnen constituant zoude wordden gecon=
+dempneert zoo wel inde somme van vierentzestich
+karolusgul. eens principale somme als oock inde
+costen van deser condempnatie ende brieven van
+executorien daerop te expedierene, eensament.
+vander executien uuijt crachte van dijen te doen
+in gevalle van egeene betalinge oft voldoeninge
+vande voors. somme al naer uuijtwijzen vanden
+voors. overgeleeghden extracte, ende dat die
+voors. franchoijs van. putte inden naem des
+voors. mr. niclaes vierling inder qualiteijt
+als boven gehoort ende verstaen hebbende tghene
+des voors. is ende tzelve al accepteren. hadde
+insgelijcx versocht de voors. condempnatie ende dat
+daer af zoude wordden eexpedieert ende hem gelevert
+behoorlijck acte, wij mijnen vanden voers.
+rade van brabant gesien ende gevisiteert
+wel ende int lange tvoors. extract inden zelven rade
+als voe. geexhibeert ende gehoort de consenteringhe
+by den voors. mr. jan fourdijn uuijt crachte ende
+nae vermoegen der voors. zijnder procuratie inden
+naem des voors. marcelis jacop reijns zone als
+boven gedaen, eensamentlijck dacceptatie des voers.
+mr. franchoijs vanden putte oijck inden naem als
+voe. ende voorts tverzueck van partijen insgelijcx als
+boven, die voorgenoempde marcelis jacop reijns
+zone heeft geweest ende is gecondempneert, ende den
+welcken die voors. mijn. heeren condempneren midts
+dez. te betalene aenden voors. mr. niclaes
+vierling inder qualiteijt voors. boven als boven de somme van
+vierentzestich karolusgul. eens, ende tot dijen inde
+costen van deser condempnatien ende den brieven
+van executorien daerop texpedierene midtsgaders
+vander executien uuijt crachte van dijen te doene
+zoo verre des nootzij al volgende ende naer inhouden
+van. voors. overgeleeghden extractie hierboven
+geincorporeert, accorderende daer af den voers.
+mr. niclaes vierling dese tegenwoordige acte van
+condempnatien om hem te dienene ende daermede
+te behelpene daer ende alzoo dat behooren ende
+van noode wesen zal, gedaen ende alzoo
+gepasseert inder stadt van bruessele den
+zesten dach der maendt van october int jaer
+xvc tachtentich
+alzoo onsen heere den coninck van
+castillien van leon van arragon van navarre van"
+pardons,063.txt,4,"keyser ende wy duerende den tyet van onsen ombeiaertheden gebruyct
+hebben jier aen doen hangen behoudelycken in anderean saken ons
+recht ende iegelycken tsynen in allen gegeven in onsen voirn
+stat van antwerpen inde maent van februario int jaer ons heeren
+duysent vyfhondert ende veerthiene aldus stont gescreven
+boven opte plycke by mynen hee$ den prince in zynen rade
+ende geteekent haneton ? ende noch visa
+gecollacioneert ende bevonden $$rdende"
+pardons,295.txt,4,"# sy hieraf verantwordt
+byden ontfanger vanden
+exploiten"
+pardons,246.txt,2,"opten dach van heden inclinerende ende geneycht wesende ter beden ende
+begheerten vanden selven supplianten hebben hen in gevalle als boven
+quytgeschonden ende vergheven schelden quyte ende vergheven
+vuyt onser zunderlinger gracien by desen onsen brieve den dootslage
+ende tfayt voerscreven mitsgaders alle peynde ende amende corporelle
+criminelle ende civile daer inne zy hen vuyt saeken van tgene
+des voirs. is eenichsins misgrepen mogen hebben tegen ons
+ende iusticie ende hebben hen als van desen gerestitueert
+ende restitueren tot huerer eeren goeden name ene famen ende
+tot onsen voirs. raide van brabant ende tot allen hueren goeden
+nyet verbuert zynde op datter eenige zyn gelyckerwys ende
+inder manieren zy waeren voire de geschiedenisse vanden
+ongevalle voirscreven imponerende hier op een eewich geswych
+onsen procureur generael van brabant ende allen anderen officieren
+ende justicieren dien dat aengaen mach satisfactie ende
+beternissen nochtans gedaen zynde der partyen in desen
+geinteresseerde in alsoe verre die noch te doen zy ende $$$
+daer toe stae ontbieden daer om ende bevelen onsen
+drossete van brabant meyere van loeven amman van
+bruessel ende voirts allen anderen onsen ende der smaelere heeren
+ambachteren officieren rechteren ende dieneren ons voirs.
+raits van brabant ende allen anderen dien dat aengaen mach
+dat zy ende elck van hen soe hem toebehoert den voirs.
+supplianten van deser onser gracien quytscheldegen ende remisseren
+doen ende laten in maten voirs. rastelic ende vredelic
+gebruycken sonder hen daer tegen te laten geschieden
+eenigen hynder commer oft letsel in eeniger manieren waer
+by alsoe zy oft huere goede aengetast gevangen oft
+gearresteert waeren die ter stont ende sonder vertreck
+ontslaen doen ende laten ontslaen ende stellen tot
+volcomender delivrancie ende ten eynde dat dit vast ende
+gestadich blive teeuwigen dagen soe hebben wy onsen
+segel hier aen doen hangen behouden ons in andere
+dingen onsen rechte ende eenen yegelycken des zyns gegeven
+opten goeden vrydach int jaer ons heeren duysent vyfhondert
+ende twee aldus ondergescreven opte plycke
+by mynen heere den ertshertoge ende geteykent w de $$$
+ende noch $$$ de $$$ mandato $$$
+gecollationeert en bevonden"
+pardons,407.txt,2,"ontbieden daeromme ende bevelen den voirnoemde van onsen rade in brabant dat voer
+hemluden geroepen die gene die daeromme behoiren zullen geroepen te zyne zy procederen
+wel ende duechdelick ter verifficatie ende interinemente van desen onsen tegenwoirdigen
+brieve naer huere voirme ende inhouden welck interinement de voirsnoemde suppliant
+gehouden wert te versuecken ende desen onsen brief hemluden presenteren binnen eenen
+halven jaere naestcommende naer date van dese opde peyne te verliesen deffect
+van dien ende dat gedaen ende de voirseyde amende civile ende costen van justicien
+getaxeert ende betaelt zynde / alst behoert van welcker amende onsen
+ontfanger vanden exploiten van onsen voirseyden rade in brabant oft andere onse
+officier dient aengaet gehouden wert ontfanck te maken rekening bewys ende
+reliqua te doene tot onsen prouffyte metten anderen penningen van zynen ontfange
+by onse drossaert van brabant amman van brussele ende alle andere onse ende
+onser vassalen oft smaelre heeren rechteren justicieren ende officieren onser
+voirseyden landts van brabant ende van overmaze wien dat aengaen sal mogen oft
+hueren stedehouderen jegenwoirdich ende toecommende ende eeney eenyegelick van
+hen zoe hem toe behoiren zal doen laten ende gedoigen den voirnoemden suppliant van dese
+onse jegenwoirdige gracie remissie ende quitsceldinge zoe ende inde manieren als
+boven / rustelick vredelick ende eeuwelick genyeten ende gebruycken / sonder
+hem te doen noch te laten geschien nu noch in toecommenden tyde in lyve noch in
+goeden eenich hynder letsel oft moyenisse ter contrarien in eeniger manieren
+maer indien zyn lyf oft eenige van zynen ongeconfisqueerden goeden waeren
+daeromme gevangen becommert oft gearresteert dat zy dit terstont stellen oft
+doen stellen tot volcommen slakinge ende delivrancie want ons alzoe belieft
+ende ten eynde dat dit goet vast ende gestadich blijve tot eeuwigen dagen / zoe
+hebben wy onsen zegel hieraen doen hangen behoudelick in anderen saken ons recht
+ende eenyegelyck tzyne in allen gegeven in onse stadt van brussele inde
+maent van februario int jaer ons heeren duysent vyfhondert vyftich van onsen
+keyserycke txxxi te ende van onsen rycken van castille ende andere txxxvte
+aldus gescreven opde plycke byden keyser ende geteekent l de zoete
+visa recepta
+gecollationeert ende bevonden accorderende
+metten originalen brieven by mij
+handtekening $$$$ facuwez $$$$###"
+pardons,355.txt,3,"ierst ende vaer al gedaen synde indien die niet geschiet
+en is civilyck alleenlyck ende behoudelyck dat hy
+suppliant tvoirscreven mesdaet aende mesval tegens ons
+civilyck beteren sal nae gelegenthyt vande saken
+ende faculteyt van zynen goeden ende voirts opleggen
+ende betalen die wettige costen van iusticien in
+dien ter saken voirscreven eenige gebuert zyn ter
+tauxactien ende arbiterscape van ons seer lieven
+ende getrouwen de cancellier ende luyden van onsen
+rade in brabant die wy daetoe committeren / ende
+bevelen dat voere hen geroepen die ghene die
+daer toebehoiren geroepen te zyne / zy vredelyck
+wel ende duechdelyck ter verificatien ende
+interinement van desen ende ter tauxatien vanden
+voirseyden beteringe ende costen welck interinement
+die voirscreven suppliant sal sculdich zyn te
+versueckende ende hem pressenterende in ons voirscreven rade
+bynnen zess maenne naestcommende op de pene te
+verbuerene deffect van desen / ende dat gedaen ende
+de voirscreven civile beteringe ende costen indier
+eenige vallen als voirscreven is / ontfangen ende betaelt
+zynde / in handen vande ghenen van ons officieren
+dient behoiren sal die daeraff gehouden sal zyn
+rekeninge bewys ende reliqua te doene tonssen
+prouffyte / zy mitsgaders alle ander onse ende
+der smaelder heeren rechteren iusticieren ende
+officieren dien dit aengaen mach doen laten ende
+gedogen den voirnoemde janne de visscere suppliant
+van dese onse tegenwoirdige gratie
+quytsceldinge verghiffenisse ende remissie naer ende inder
+manieren als voirscreven staet rustelyck brede volcommelyck
+ende eeuwelyck gebruycken genyeten ende ussantien / sonder hem
+te doene/laten noch gedoogen gedaen te zynen eenich
+hinder letsel oft ongebruyck ter contrarien in lyff noch
+in goede in gheenderwijs maer by alsoe dat zyn lyff
+oft goet ter saken voirscreven genadigen oft verbuert waeren
+dat zy dat stellen oft doen stellen terstont ende sonder
+vertreckt tot geheel der ende voercommender slakinge
+ende delivrancie want ons alsoe gelieft ende teneynde
+dat dit vast ende gestadich blyfve tot eeuwigen
+dagen soe hebben wy ons segel hieraen doen hangen
+behoudelyck in anderen saken ons recht ende een jegelyck tzyne
+in allen gegeven in onse stadt van brussel op den heyligen
+goeden vrijdach inde maent van maerte"
+pardons,140.txt,1,"philippe etc. allen den genen etc doen te wetene etc.
+dat wij ontvangen hebben die oitmoedige supplicatie
+van merten motkies ingesetenen van rumpsdorp inhoudende
+dat hoewel by suppliant nu eenigen jaeren herwaerts
+anders es heeft gedaen als met allen middelen van
+vrindtschappen ende beleeftheid getracht ende
+gearbeyt te verhueden dat wylen jaspar van diest
+synen swaegher naer eenigen extraordinarisie folie
+hem nyet en sonder vertrecke naerden dienst vande"
+pardons,393.txt,4,"marge: soit de se respoird y le rn des expti$$$$
+aussi envers nous civillement selon lexigence en cas
+et la faculte de ses biens alarbritrage et
+tauxacon$$ de noz amez et feaulx les chancellier
+es gens de notre conseil en brabant que remectons aces
+sy sonnons en mandement au ses chancellier
+et gens de notre conseil en brabant que appellez
+ceulx qui por ce seront a appeller ilz procedent
+bien en devement a la veriffication et intermement
+de ces pidts$$$, et a la tauxation de ladite amende
+civile, et ce fait et ladite amende cuille arbitree
+tauxee et payee es mains de celluy ede noz receveurs
+ou officiers quil appentiendra lequel sera tenu
+en faire recepte et rendre compte et reliqua a notre
+prouffit, ilz lesdit marcgrave et escoutette
+danvers notre souverain bailly de flandres bailliz
+de gand de bruges et du francq escoutette dnes$$$
+bruges et tous noz autres justiciers et officiers
+quelzconques cui ce puet en pourra touchier et
+regarder et achem$$$ deulx endroit soy et sy comme
+a luy appentiendra facent seuffrent et laissant
+ledit supliant de notre prdte$$$ grace quictance remission
+et pardon selon et p $$lx maniere que dit est plainement
+paisiblement et perpetuellement joyr et user
+sans luy faire mert$$$ en donner ne souffrir estoe
+fait mis ou donne vres$$$ ne en temps anemr $$$
+aucun destourbr$$ ou empeschement au contraire
+avis$$ sve$$ corps detenu que dit est et ses
+brens non consisgnez sauvrons$$$ en a pour et
+espesclez$$ mectent ou faient mect$$ a plame$$
+et entr$$ delivrance car ausi$ nous plaist
+il estrae fait et asm$ que ce sort chose ferme
+et estable a tousjours nous avons fait meh$$
+notre scel a ces presentes saulf en aultres
+choses notre droit et lautruy $$$ en toutes"
+pardons,357.txt,4,"byden keyser in zynen raide ende geteekent
+zoete visa recepta
+gecollacioneert ende bevonden accorderende
+met zynen originale by mu
+jacuwez"
+pardons,169.txt,2,"ende faem, die voorz. desen noijdt over eenige quade
+feijten en is geweest in handen van justitie maer
+wel ter contrarien tonsen dienste eenige jaeren
+gedient hebbende als bootsgesel bij den franschen
+vijandt is gevangen geworden te weten inden
+slach van rockroeij alswanneer hij seven maenden
+lanck in groote miserie gevangen gestelt geweest
+hebbende den suppliant voorts altijds hem tevreden
+gehouden gaende op sijnen vijandt met tgene hem
+de huijslieden hebben toegevueght sonder oock
+de passagiers te trauaillieren oorsaeche dat den
+suppliant ons naermaels ter saecken als voore nijet
+gemolesteert te worden hem is hoorende tot ons
+biddende in alder oitmoet onse oepene brieven van
+remis daer toe dienende waeromme soo ist dat
+wij desen aengesien hier op eerst gehadt d’advies van
+onsen lieven ende wel beminden die schouteth onser
+stadt antwerpen genegen wesende ter beden des
+voorz. suppliants willende hem in dit stuck prefereren
+gratie ende misericordie voor strangheijt ende
+rigueur van rechte hebben den selven suppliant inden
+gevalle als boven quijtgeschouwen ende vergeven
+schellen quijt ende vergeven vuijt onse sunderlinge
+gratie bij desen onsen brieven tfeijt ende ongeval
+boven geroert midtsgaders alle breucken corporele
+ende criminele daer inne hij ter causen voorschreven
+midtsgaeders dat daeraene cleven mach tegens ons
+ende justitie misdaen ende misbruijkt mach hebben
+welcken aengaende hebben hem wedergestelt ende
+gerestitueert stellen weder ende restitueren tot sijnen
+goede naem fame ende geruchte in onsen voorz.
+lande van brabant ende in allen anderen onsen landen
+ende heerlijckheden midtsgaders tot sijne onverbeurde goeden
+indijen hij eenige onder ons heeft ghelijck ende in
+alder manieren soo hij was voorde toecompste
+vanden voorz. feijte imponerende hierop een
+eeuwich geswijch onsen lieven ende getrouwen
+procureur generael van brabant onsen drossaert
+van brabant schouteth ende onderschouteth
+van onse stadt antwerpen ende allen anderen onsen
+ende onser vassallen oft der smalre heeren richteren
+justicieren officieren ende dienaeren wie sij sijn satisfactie
+ende beternissen ierst ende voor al gedaen der partijen
+geinteresseerde indijen die noch nijet gedaen en is, ende
+eenige daer toe staet civilijck alleenelijck ende de
+saecke sulcx is verheijsschende behoudelijck dat den
+voorz. suppliant gehouden sal sijn tvoorz. feijt
+tegens ons te beteren civilijck naer gelegentheijt
+van het misdaet ende facultijt van sijne goeden ende
+oock te refunderen te betaelen die redelijcke costen
+van justitie die ter causen van desen gedaen ofte
+naergevolght sijn aller ter tauxatie arbitrage
+ende moderatie van onse lieven ende getrouwen
+cancellier ende raedtsluijden dat voor hun geroepen
+de gene die daeromme behooren geroepen te sijne
+sij procederen wel ende deuchdelijck ter verificatie
+ende interinement van desen onsen brieff naer
+sijne forme ende teneur ende ter tauxatie ende
+moderatie vande amende civile ende costen van
+justitie voorz. alsoo sij sullen bevinden te
+behooren welck interinement den suppliant
+gehouden sal sijn te versoecken ende hem in persoone"
+pardons,256.txt,3,"selven suppliant die een vuytlendich coopman is commen ende
+keeren soude tot grooten achterdeele ende scade ten zy dat
+onse gracie ende genade hem hier op verleent en worde
+alsoe hy zeyt ons oetmoedelyck daeromme biddende
+soe eist dat wy desen aengesien ende hierop gehadt
+tadvis van onsen lieven ende getruwen raden ende generael meester?
+van onser munten thomas mullier ende janne orro wesende
+iegenwoirdelyck in deze onse stede van bruessel de welck
+thomas hem op tg$$t tguut des voirs. is geinformeert heeft
+den voirn. thoender genegen wesende tot zyne bede ende
+supplicatie ende by advise van onsen lieven ende getruwen
+die hoofden ende luyden van onsen secreten rade ende financien
+hebben inden gevalle alsboven quytgesholden vergeven ende
+geaboliert vergheven tschelden quyte ende abolieren vuyt
+onser zunderlingher gracien by desen tfeyt ende mesdaet b$ boven?
+verclaert mitsgaders alle boeten ende brueken corporelle
+ende criminelle daer inne hy ter cause van dien ende onser
+voirs. ordonnancien met datter aencleven mach iegens ons ende
+justicie eenichssins mach hebben ontgaen den selven suppliant
+als hier aff wederstellende ende restituerende tot zyne
+goede fame ende name in onsen lande van brabant ende
+van overmaze ende anderen onsen landen ende heerlicheden
+omme aldaer te hanteren frequenteren ende letten zyne
+coopmanscepen ende affairen te doen rustelyck ende
+vredelyck gelyck hy tot noch toe gedaen heeft ende
+tot zyn goeden nochtertyt nyet geconfisqueert zynde
+indien hy eenighe heeft in alder vougen ende manieren als
+hy was voer de toecompste vander saken ende mesdaet voirs.
+imponerende hierup een eeuwich zwygen ende silence onser
+procureur generael ende allen anderen onsen rechteren justicieren
+ende officieren onser voirs. landts van brabant hoedanige die
+zyn oft wesen mogen behoudelyck nochtans dat de
+voirs. suppliant gehouden wert te betalen voer civile
+beteringe tot onsen prouffite alsulcke somme ende op zulcke
+condicien als onse voirs. generael meesters by advyse vander
+voirs. vanden financien metten suppliant overcommen zyn
+ende daer of hy suppliant hemluden zynen obligacie overlever$
+sal in behoirlycker vormen ontbieden daeromme ende
+#sy geweten vanden
+voirs. generael vander
+munten oft d$
+civile beternisse
+betaelt is ende
+in wiens handen
+om daer mede te
+costen den $henen
+dient behoirt
+##hier af es gelast te
+verantworden inde rekening vander
+munten $iiii xxxvii $ $ ut $$"
+pardons,273.txt,4,"te verzuecken binnen eenen jaere nae date van desen
+op de peyne van te verbueren deffect van desen ende
+dat gedaen ende de voirs. civyle boete ende costen
+van justicien indien datter eenige geschiet zyn
+getaxeert gearbitreert ende betaelt alst behoirt van
+welcke civile boete de ghene van onsen rentmeester
+dient aengaet gehouden werdt ontfanck te maken
+rekening bewys ende reliqua te doene tot onsen proffyte
+mitten anderen penningen van zynen ontfack zy onse drossaet
+van brabant amman van bruessele ende alle andere
+onse ende onsen vassallen oft smaelere heeren rechteren
+justicieren ende officieren voirs. lants van brabant
+ende van overmaze hoedanige die zyn oft wesen mogen
+tegenwoirdige ende toecommende hueren stadthouderen
+ende elck van hen zoe hem dat toebehoirt ende aengaen
+mach den voirs. suppliant van dese onse gracie ende
+remissie inder manieren voirscreven rustelyck vredelyck ende
+eeuwelick doen ende laeten genyeten ende gebruycken
+sonder hem te doene noch te laten geschien eenich
+hinder letsel oft moyenisse ter contrarien mair
+indien zyn lyf oft zyn onverbuerde goeden waeren daeromme
+gevangen becommert oft gearresteert dat zy die terstont
+stellen oft doen stellen tot volcommen delivrancie ende
+slakinge want ons alzoe gelieft ende ten eynde
+dat dit vast ende gestadich blyve tot euwigen dagen
+zoe hebben wy onsen zegel hier aen doen hangen behoudelyck
+in anderen dingen onsen rechte ende eenen iegelycken anderen
+dessyns ghegeven in onser stadt van bruessele
+opten goeden vrydach inde maent van aprille int jaer
+onsheeren duysent vyffhondert vierendertich ende van
+onsen keyserycke txvie ende van onsen rycke van
+spaingnen ende andere txxe opde plycke stont"
+pardons,131.txt,3,"alles ter taxatien ende moderatien van onse seer lieven ende
+getrouwe die cancellier ende luijden van onsen raede in brabant
+die wij daertoe gecommitteert hebben ende
+committeren bij desen ontbieden daerom ende ede bevelen den selven
+onsen cancelier ende raedtslieden dat voor hen geroepen
+die ghene die daerom behooren geroepen te sijne, sij procederen
+wel ende deuchdelijck tot verificatie ende interinemente
+van desen ende totter taxatien ende moderatien vande voors.
+amende ende costen van justitien, alsoo sij sullen bevinden te behoiren
+welck interinement die voors. suppliant gehouden sal zijn te
+versuecken ende hem in persoone te presenteren in onsen
+voors. raede binnen sesse maenden naestcommende opde
+opte pene van te verbeuren d'effect van desen, ende dat gedaen
+ende deselve civile boete ende costen van justitien getaxeert
+ende betaelt zijnde in handen vanden ghenen dijen dat behoiren
+sal, sij onsen voors. procureur generael in brabant onsen over-
+meijer van campenhoudt, ende alle andere onse rechteren,
+justicieren, officieren ende ondersaeten tegenwoirdige ende
+toecommende dijen dat aengaen sal mogen, heure stedehouderen
+ende eenenijegelijck van hen besundere soo hem toebehoiren sal
+doen laeten ende gedoogen den voors suppliant van deser onser
+tegenwoirdiger gracien ende remissien ende van allen
+d'inhouden van desen inder vuegen ende manieren vore
+verhaelt, rustelijck vredelijck, volcomelijck ende eeuwelijck
+genieten ende gebruijcken, sonder hem te doene off te laeten
+geschieden nu noch in toecommende tijden eenich hinder,
+letsel oft moijenisse aen lijve noch aen goeden ter contrarien
+maer indijen sijn lijff off eenige van sijne onverbuerde goeden
+daerom gearresteert, becommert oft belet waeren, dat sy
+die setten ende stellen terstont ende sonder vertreck
+tot geheelder ende volcommender delivrantien, want
+ons alsoo gelieft ende ten eijnde dat dit vast ende gestaedich
+blijve tot eeuwigen daegen, soo hebben wij onsen zegel hier
+aen doen hangen behoudelijck in anderen dingen onsen rechten
+ende eenenijegelijcken anderen dessyns gegeven in
+onser stadt van bruessele den xxviijen januarij xvjc
+vijffventwintich onder op de plijcke stondt geschreven
+bijden coninck onderteekent a defren, ende was gesegelt met
+eenen groenen wasschen zegele vuijthangende in groene zyde
+snoeren"
+pardons,221.txt,1,"remissie van dootslage voer gheerde cooreman
+kaerle etc. doen te weten eenen iegelycken tegewoerdich
+ende toecomende dat wy ontfangen hebben die oitmoedige
+supplicatie van gheerde coreman scrynmackere ingesetene
+poirter onser stadt van loevenen inhoudende hoe dat hy suppliant
+opten viten dach van oochst lestleden gecomen is gaende met
+meer geselscaps vuyten dorpe van berthen aldaer hy metten
+selven goede chiere gemaict hadde ende soe van dair
+comende tot omtrent onsen goidshuyse vander banck heeft
+hy suppliant woerden gecregen tegen eenen genaempt steven
+vuyter helicht in sulcker vuegen dat overmits dien
+overlaste desselfs stevens hy suppliant in zynder defensien
+zijn hantbusse die geladen was voer hem hiel meynende
+zoe dair mede den voirs. steven van hem te weerene ende
+zynder tontwerckene die nochtans den voirs. suppliant
+altyt oppresseerde doende zyn beste om hem te evelen
+van zynen lyve dwelc siende een goet man geheeten
+gommair van haren die aldair zyns weechs qnam lydenen
+is hen die strytbarich waeren aengegaen meynende hen met
 goeden woerden ende manieren te verlycke$ne ende tappaiserene
 in welcke tusschen beyden gaen hebben altyt de voirs.
 suppliant by redenen voirs. de voirs. hantbusse voer
@@ -5488,2334 +6454,1349 @@ desselfs suppliant afgegaen ende heeft den voirs. gommaren
 metten schuete geraect gehadt van welcker quetsuren
 hy ten selven tyde van levenden lyve ter doot gecomen is
 ende hoe wel tvoirs. feyt onnoeselycken toecomen is"
-"welcken daghe zy supplianten noch dandere by edicte ende
-auctorisacien ghedaecht zynde nyet en hebben gecompareert
-ende heeft alzoo voirts tegens hemlieden geprocedeert
-dat hy tegen hen heeft verworven viere deffaulten
-oft contumacien ende is gheordonneert dat hy zyn
-proffyt daeraff zoude te hove legghen dwelck hy
-oyck heeft ghedaen ende daer inne zoe verre
-es gheprocedeert dat die supplianten met vonnisse zyn versteken
-van allen exceptien ende voirts verclaert verbuert
-te hebbene huere lyff ende goet allet ter geheelder
-destructien vanden voirs. thoonderen die alle schamele gesellen
-zyn ende huere broot moeten winnen met goeden heeren
-ende luyden te dienene biddende daeromme dat ons gelieven
-wille hen supplianten ende elcken van hen te remitterene
-ende quyte te scheldene allet tg$$$t dat zy desen aengaende
-tegen justicie ghedaen ende gecommitteert hebben
-criminelyck oft civilyck abolerende ende te
-nyeuw te doende tvoirs. proces ende alle de voirs.
-deffaulten contumacien mits oyck tvoirs. vonnisse
-daer inne ghegeven hen restituerende daeraf in hueren
-eersten state ende tot onse lande van brabant gelyck
-zy te voeren waeren behoudelyck der voirs. partyen
-gheinteresseerde satisfactie zulcke ende als daer
-toe nae recht behoiren zal ende daer aff verleenen
-onsen brieven in behoirlycker vormen waeromme
-wy die zaken voirscreven overgemerct willende
-den voirs. claes cole jan potter jan lombaert ende
-jan van heptynne alias grant jehan supplianten in desen
-gracie ende ghenade prefereren voir strancheyt van
-justicien den voirs. supplianten ghenegen wesende tot hueren
-supplicacie ende begeerte hier op ghehadt dadvys van
-onsen voirs. cancellier ende luyen van onsen rade in brabant
-hebben inden ghevalle als boven byde deliverancie van
-onse zeer lieve ende zeer beminde vrouwe ende moeye de
-eertshertoginne van oistenryck hertoghinne ende gravinne
-van bourgongnen etc. r van onsen weghen regente ende
-gouvernante van desen onsen landen van herwairtshover ten"
-"kaerle etc doen te wetene alle iegenwoirdige ende toecommende dat
-wy ontfaen hebben die oitmoedige supplicatie van pieter de deckere
-hantwerker woenende te kessele buyten onser stat van loeven inhoudende
-hoe hy suppliantdes geleden is omtrent zeven jaeren heeft sitten drincken
-ter plaetsen geheeten wilsene met eenen zynen nagebueren genaempt
-jan boons nyet wetende van enigen twiste ende minmyc met
-malcanderen gedroncken thebbene zyn tsamen nae huys gegaen
-ende comende onder den kesselberch daer de voers. jan woenechtich
-ware hebben onderlinge woerden ende wederwoerden gehadt
-ende onder meer anderen seyde de voers. suppliant totten voirn. jan seldy
-my dack ende stroo verlienen opde welcke de voers. jan
-antwoirde laet ons gaen tot lysen mynder zuster ende de
-voers. suppliantalsdoen hoiren dat hem de voers jan weygerende
-seyde is dat vrintscap die ic u gedaen hebbe nemende zyn hant
-ende stiet den selven jan ter eerden slaende den selven met zynen
-lanckmesse zonder quetsen drije oft vier slagen op zijn lijf
-nae desen heeft de voers. suppliant den voirn. jan metter hant
-genomen ende vander eerden opgeheven de voirn. jan op zynde
-syende op zijnen vinger die weinich bloede seyde totten selven
-suppliantpeter oen ghy hebt my gequetst waer op de voers. suppl
-antwoirde jan ic en doen de voirn. jan afslaende de woerden
-by hem gesproken seyde laet ons gaen goede chiere maken zyn soe
-samelyc in des voers. jans huys gegaen ende daer inne comende
-heeft de voirn. jan wedergeseyt totten voers suppliantsweerende
-goids mach ghy hebt my gequetst nemende soe een eycken latte
-in zyn hant met der welcker hy den voers. suppliantgeslagen
-heeft ter eerden die welcke terstont weder opspranck treckende
-zyn lanckmes om hem te verweeren alsdoen de brueder dezer
-voers. jans dat ziende die nyet verre van daer en woende
-nemende eenen grooten stock oft staecke in zyn hant ende es zynen brueder
-te hulpen gecomen dat siende de voirn. suppliantmeynende de vlucht
-te ghenemen dwelck hy nyet en conste get$en mits dat de
-voers. jan ende zyn brueder hem soe gheerich waren hebben
-den voern. suppliantanderwerf ter eerden geslagen meynende hem"
-"donne en notre ville de malines le vendredy saint
-$n mers davril lan de grace mil cincqcens et
-huit, et des regnes de nous empereur assa$$
-decellui de germanie le xxiiie et de hongarie etc
-le xixe, aussy rgne sic $$$$ reploy par impz
-margareta et sur ledit reploy par lempereur
-et monsieur larchiduc et signe havetoy
-selle$$$ et $$$
-par moy
-$$$$"
-"aucun destourbier ou empeschement au contraire en maniere quelconque
-ains se son corps ou aucuns de ses biens non confisquez sont ou estoient
-cy apres pour ce prins detenuz arrestez ou empeschez les mectent
-ou facent mectre incontment et sans dilay a plaine et entiere
-delivrance. car ainsi nous plaist il. et affin que ce soit chose
-ferme et estable a tousiours nous avons faict mectre notre
-seel a ces presentes . saulf en autres choses notre droict et lautruy
-en toutes. donne en notre ville de bruxelles au mois de
-may lan de grace mil cinq cens et quarante quatre
-de notre empire le xxve. et de noz regnes de castille et
-autres le xxixe . ainsi escript sur la plycque
-par lempereur en son conseil et soubz signe verreycken
-visa recepta
-gecollationeert ende bevonden accorderen
-met zijn originale bij mij
-$$$
-* en soit respondu par le receveur des exploits"
-"ende oick lestwerff metter benden vanden spaengnaerts d#
-herwertsover waren daer aff men hem noch zekere gaigen
-schuldich is ende en soude inden selven onsen lande nijet
-wederom dorren keren hanteren noch converseren maer gescapen#
-vuijten selven te meten blijven soe vere onse gracie ende genade
-hem hier op nijet gedeijlt en wordde alzoe hij zeeght ons
-om de selve oetmoedelijck biddende soe eest dat wy de saken
-voirs. overgemerct den voirs. willem coppens alias de walssche
-suppliant genegen wesende tot zijnder beden ende supplicatien ende
-willende hem in dit stuck gracie ende genade prefereren voer
-strangheijt van rechte hebben inden gevalle als boven
-vergeven quijtgescolden ende geremitteert vergeven schelden
-quijte ende remitteren vuijt zunderlingen gracien midts desen
-onsen brieve tfeyt ende dootslach boven vercleert mitgaders
-alle peijne ende bruecke corporelle ende criminele dair inne
-hij ter causen van dien met datter aencleeft ende van dat hij
-zedert tot diversschen stonden geweest is in onse stadt van
-bruessel tegen ons justicie ende der vrijheijt der voirs. onse
-stadt ennichsins ontgaen ende mesbruijct mach hebben ende
-hebben als daer aff wedergestelt ende gerestitueert stellen
-weder ende restitueren midts desen onsen voirs. brieve tot
-tot zijnder goeder fame ende name in onsen voirs. lande ende
-hertochdomme van brabant ende allen anderen onsen landen
-ende heerlicheyden vuytgescheijden onser voirs. stadt van bruessel
-ende vrijheijt der selver ende tot zijnen onverbuerden goeden
-indien hij eenige heeft gelijck ende in alder manieren als
-hij was voer de toecompste vanden dootslage voirscreven ende
-oick oft hij de vrijheijt van onse voirs. stadt van bruessel nijet
-gebroken oft gereinfringeert en hadde imponerende hierop
-een eeuwich geswych onsen procureur generael ende
-allen anderen onsen rechteren justicieren officieren wye zij
-zijn satisfactie ende beteringe eerst ende voer al gedaen der
-geinteresseerde pertije indien die noch nijet gedaen en zij"
-"querelle en sijn geweest die hun altyt oyck eerlycken
-by geestelycken ende werlycken lieven hebben $$$
-gedraeghen gehadt volgende de attestatien ieerst
-vanden pastoir van sinte quintens tot loven
-vanden pater $ulard prister der societeyt jesus
-item van heer oricius puteranus radt van
-hunne hoocheden professeur histori schrijver van
-syne majesteijt ende by andere attestatien vanden
-geenen daer mede sy supplianten hebben gevrocht
-gehadt allen gelijck sij supplianten seyden hadden
-daeromme seer oijtmoedelyck gebeden om onse
-opene brieven van remis daertoe dienende
-soo eest dat wij desen aengesien gehadt hierop
-dadvijs vanden schoutete der vrijheyt van
-turnhout geneijcht wesende ter beden der
-voorschreven supplianten ende willende hen in dit
-stuck prefereren gratie ende misericordie vo$
-strangheyt ende rigeur van rechte hebben den
-selven supplianten inden gevalle als boven
-geremitteert quijtgeschonden ende vergeven
-remitteren schelden quijtte ende vergeven
-uuyt sunderlinger gratien by desen onsen brieve
-tfeyt ende ongeval boven geruert midtsgader
-alle offensie ende breucke corporelle ende
-criminele daer inne $n hen overmits
-ende uuyt saecken van tgene des voorschreven
-is tegen ons ende justitie eenichsints m$$
-hebben ontgaen ende mesdragen ende hebben
-ontgaen hen dijen aengesiende weder gestelt
-ende gerestitueert stellen weder ende
-restitueren tot sijnen * goeden name fame
-ende geruchte in onsen voorschreven lande
-van brabant ende allen anderen onsen lande
-ende heerlijckheden ende tot sijnen ** onverbuerde
-goeden indijen sy eenige onder ons heeft heb$
-gelyck ende in alder manieren soe sij
-waeren voor de toecompste vanden voorschreven"
-"remissie van dootslaghe
-philips by der gracien goide coninck van castillien van
-laon van granada artshertoge van oistr piomte van
-arragon ende hertoge van bourgongnen van lothr van brabant
-van stir van karenten van cram van limborch van lustenborch
-ende van gelre erene van vlaanderen van habsburc van tyrol
-van ferette van keburch van artois van bourgounguen palatyn
-van henegouwe van hollant van zeellant van namen en van
-zutphen mercgoeur des heylichs roomschen rycs ende
-van burgauw landgrave in elsaten heere van vrieslant
-van op den windschenmary van portenauw van salms ende
-van mechelen
-doen te weten allen ende eenen tegelyken
-tegewoirdich ende toecomende dat wy ontvangen hebben
-die oitmoedige supplicatie van henricke vanden putte inhouden
-hoe dat in octobri lestleden op de jairgedinge des voirschreven des proefste
-van hoeye in den dorpe van esemaele onder ghete die voirsschreven
-henrick suppliant als menere des voirschreven proefste met scepenen
-vergadert zynde ende opcroeren zyne officie nae der bancken
-ende onder gewoenten rechte aldaer gecommen is dair in
-zynre presentien een geheeten wylen henrick dillen ons
-te ontvangen zulcke goede als hem nae die doot van zynre
-hun s vrouwen ouderen gesuccedeert ende aencomen weren
-ende naedien dat de voirschreven menere mitten voirschreven scepenen"
-"kaerle tec. doen te weten allen iegenwoirdich ende
-toecommende dat wy ontfaen hebben die oetmoedige supplicacie
-van janne heyskin diemen heet cort woenachtich binnen onse
-stede van antwerpen inhoudende hoe dat hy voir tyts ons
-getrouwelyck gedient heeft in onsen oirlogen binnen pan$e
-voer therontime marcillien weenen in oistryck ende peronne
-in sorge van zyn lyf ende omme den cost voer hem ende zyn"
-"rekeninge, bewijs ende reliqua te doen, tot onsen
-proffijte metten anderen penningen van sijnen ontfanghe
-sij onsen procureur generael voors., drossaert van brabant
-meijer van pellenberge, ende allen anderen onsen ende
-onser vassalen oft der smaelre heeren, rechteren justicieren
-jegenwoordige ende toecomende heuren stedehouderen
-ende eeneniegelijcken van hen besundert doen laeten
-ende gedoogen den den voors. suppliant van deser onser
-jegenwoordige gratie quijtscheldinge, remissie
-ende pardoene, ende van allen den inhouden van desen
-inder vuegen ende manieren voore verhaelt peijselijck
-rustelijck, vredelijck volcomelijck ende eeuwelijck genijeten
-ende gebruijcken, sonder hem te doen oft te laeten
-geschieden nu noch in toecomende tijden aen lijff
-noch aen goet eenich hinder stoot letsel oft
-moeijenisse ter contrarien, maer indijen sijn lijff
-oft eenige van sijne onverbeurde goeden daeromme
-gevangen gearresteert becomert oft beleth
-waeren, dat sij die setten ende stellen, oft doen
-setten ende stellen ter stonts ende sonder vertreck
-tot geheelder ende volcomender delivrancien
-ende staeckinge, nijettegenstaende dat t’voors.
-feijt ende ongeval nijet en is overjaert, noch
-anderssints onser ordonnancie desen aengaende ter
-contrarien, die wij nijet en willen den voors. suppliant
-in desen eenichssints te prejudicieren oft
-hinderlijck te wesen, maer hebben deselve
-voor dese reijse gederogeert ende
-derogeren bij desen, deselve anderssints"
-"becommert oft beleth waeren dat zy die setten ende
-stellen terstont ende sonder vertreck tot geheelder
-ende volcomender delivrancien want ons alsoe gelieft ende
-ten eynde dat dit vast ende gestadich blyve tot
-eeuwighen daghe zoe hebben wy onsen zegel hier aen
-doen hanghen behoudelijck in anderen dingen onsen regt
-ende eenenyegelijcken anderen dessyns gegeven in onser
-stadt van brussele inde maent van september
-int jaer ons heeren duysent vyffhondert eenentzestich
-van onsen rycken van spaegnien ende sicillien tzes$$e
-ende naples te tachste op de plycke stont
-geschreven byden coninck in zynen raide ende
-geteeckent boudewyns visa rpta
-gecollateert ende bevonden accorderende
-met zynen originale by my
-facuwez notaris"
-"proceder contre luy criminellement se notre grace
-et misericorde ne lui est sur ce impartie si
-comme il dit dont il nous a treshumblendt
-supplie et requis i$dour ce est il que nous
-ces choses considerees audit guilliaume suppliant
-inclinans a sadite supplication et requeste
-et lui veullant en ceste partie preferer grace
-et misericorde a rigeur de justice inersciement
-en lonneur et reverence de la benoite passion
-que notre sauveurnet redempteur jesu crist souffry
-pour nous tous en larbre de la croix a tel jour
-quil est huy avons par lav$$ de notre treschie
-et tresaimee fille de nous empereur dame et
-tante de nous charles dame marguerite daustiche
-et de bourgogne ducesse douagie de savoye regente etc.
-et la deliberacion des gens de notre prive conseil
-estans lez elle ou cas dess$$$ quicte remis
-et pardonne quictons remectons et pardonneons
-de grace especial par ces presetes les cas et mes$$$
-dessus declairez ensembles toute paine amende
-et offence corporelle et crimminelle en quoy pour
-raison diceulx les circonstances et deppendences il
-a et puet avoir mesprins offence et estre encoure
-envers nous et justice et lavons quant a ce
-restitue et restituons a ses bon nom fame et
-renommee au pays et a ces biens ,on consisgnez
-sancuns en y a tout ainsy quil estoit avant
-lad$enne duceulx cas imposant sur ce
-scillence perpetuel et a notre procureur general
-marcgrave danvers escoutette danvers
-et a tous noz autres officiers quelzconques
-satisfaction touteffoiz faicte $$$ ala
-et avant toute $$$ aux parties interessees
-se face nest et elle y chiet civilendt taut
-seulement et moyennant quil lamendera"
-"is iegens ons onse hoocheyt ende justicie eenichsins
-mach hebben ontgaen ende uuyt onser meerder ende
-speciaelder gracien hebben hem intsgelycx vergeven
-ende geabsolveert van dat hy suppliant zoe langen tyt
-hem gehouden heeft binnen onsen voirs. lande van
-brabant sonder onse voirs. brieven van remissien
-et dinterinement der zelver ende hebben hem dien
-aengaende gerestitueert ende gestelt restitueren ende
-stellen bydesen tot zyne goede fame ende name
-in onsen voirs. lande ende hertochdom van brabant
-ende allen anderen onsen landen ende heerlicheden ende
-tot zyne goeden noch ter tyt nyet geconfisqueert
-zynde zoe verre daer eenige waeren imponerende
-hierop een euwich zwygen ende silencie onsen procureur
-general ende alle andere onse rechteren justicieren ende
-officieren onser voirs. lants van brabant satisfactie
-nochtans yerst ende alvoeren gedaen der geinteresseerde
-partie zoe verre die noch nyet gedaen en waeren
-civilyck alleenlyck behoudelyck oick dat hy den suppliant
-den voirs. dootslach ende tgene des voirs. es iegen
-ons civilyck beteren zal naerde gelegentheyt vander
-misdaet ende faculteit van zynen goeden ende oyck
-dat hy gehouden wordt te betalen de redelyck costen van
-justicie daeromme gedaen ende nagevolcht indien
-datter eenige geschiet zyn ter taxacie ende arbiterscepe
-van onsen voirs. cancellier ende luyde van onsen voirs.
-raede in brabant die wy daertoe committeren ontbieden
-daeromme ende bevelen den voirs. onsen cancellier ende
-luden dat voere hemluden geroepen die gene die daeromme
-behoiren zullen geroepen te zyne zy procederen wel
-ende duechdelyck totter verifficatie ende interinemente
-van desen onsen iegewoirdigen brieven nae huere vorme
-ende inhouden ende welck interinement de voirs.
-suppliant gehouden zal zyn in onsen voirs. raede
-#sy hier aff verantwordt
-bbyden ontfangere vanden
-exploiten"
-"gecommitteert hebben ende committeren bij desen ontbieden
-daerom ende bevelen denselven onsen cancellier ende raidts
-lieden, dat voor hem geroepen diegene die daerom behoiren
-geroepen te sijne, sij procederen wel ende deuchdelijck
-ter verificatie ende interinement van desen ende totter
-taxatie ende moderatie vande voors. amende alsoo sij sullen
-bevinden te behoiren, welck interinement de voors.
-suppliant gehouden sal sijn te versuecken ende hem in
-persoone te presenteren in onsen voors. raede binnen
-sesse maenden naestcommende opde pene van te
-verbeuren deffect van desen ende dat gedaen, ende
-deselve civile boete ende costen van justitien
-getaxeert ende betaelt sijnde in handen vanden
-genen dijen dat behoiren sal, sij, onsen voors.
-procureur generael in brabant onsen meijer van
-loven ende alle andere onse rechteren justicieren
-officieren ende ondersaeten, iegenwoirdige ende
-toecommende dijen dat aengaen sal mogen heure
-stedehouderen ende eenijegelijck van hen besundere
-soo hem toebehoiren sal, doen laten ende gedoogen
-den voors. suppliant van deser onser iegenwoirdiger
-gratien ende remissien, ende van alle d’inhouden van
-desen inder vuegen ende manieren vore verhaelt,
-rustelijck, vredelijck, volcommelijck ende eeuwelijck
-genijeten ende gebruijcken, sonder hem te doen off
-te laten geschieden nu noch in toecommenden tijde
-eenich hinder, letsel, off moyenisse aen lyve noch aen
-goeden ter contrarien, maer indijen sijn lijff off
-eenige van sijne onverbeurde goeden daeromme
-gearresteert, becommert, oft beleth waeren dat
-sij die setten ende stellen terstont ende sonder vertreck
-tot geheelder ende volcommender delivrancie nijet
-tegenstaende dat tvoors. ongeval nijet en is"
-"kaerle etc. doen te wetene allen iegewoirdigen ende
-toecommende dat wy ontfangen hebben die oetmoedige
-supplicatie van gories peeters woenende tot tinnen in"
-"anderen onsen landen ende heerlicheyden ende tot zynen onverbuerden
-goeden indien hy eenighe onder ons heeft ghelyck ende in alder
-manieren soe hy was voer de toecompste vanden voirs. feyte
-imponerende hier op een eeuwich geswych onsen procureur generael
-in brabant ende allen anderen onsen justicieren ende officieren
-wye zy zyn satisfactie ende beternisse ierts ende voer al
-ghedaen der partie geinteresseerde indien die noch nyet
-ghedaen en zy ende eenige daer toe staet civilyck alleenlyck
-behoudelyck dat de voirs. suppliant gehouden sal zyn tvoirs. feyt
-tegen ons te beteren civilyck naer geleghentheyt vander
-zaken ende faculteyt van zynen goeden met oyck te betalenen
-de costen van justicien hieromme alreede ghedaen ende te
-doene allet ter taxatien ende moderatien van onsen lieven
-ende ghetruwen de cancellier ende luden van onsen raede
-in brabant die wy daer toe gecommitteert hebben ende
-committeren by desen ontbieden daerom ende bevelen
-den selven onsen cancellier ende raedsluden dat voer hen
-gheroepen deghene die daerom behoiren geroepen te zyne
-zy procederen wel ende dueghdelyck ter verificatie ende
-interinemente van desen ende totter taxatie ende moderatie
-vanden voirs. amende ende costen alsoe zy sullen bevinden
-behoirende welck interinement de voirs. suppliant gehouden
-sal zyn te versueckene ende hem in persoenen te presenteren
-in onsen voirs. raede binnen eenen jaere naestcomende op de
-pene van te verbuerenen deffect van desen ende dat gedaen
-ende de selve civile boete ende costen van justicien getaxeert
-ende betaelt zynde in handen vanden ghenen dient behoiren
-sal zy onse voirs. procureeur generael in brabant ende
-ondersaten iegewoirdige ende toecomende dien dit aengaen sal
-mogen huere stedehouderen ende eenen yeghelyck van hen besunderen
-soe hem toebehoiren sal doen laten ende gedoogen de voirs.
-suppliant van deser onser iegewoirdiger gracien remissien
-ende pardoenen ende van allen den inhouden van desen inder vuegen
-ende manieren voere verhaelt rustelyck vredelyck volcomelyck
-ende eeuwelyck genyeten ende ghebruycken sonder hem te
-doene noch te laten gheshieden nu noch in toecomende tyden
-eenich hinder letsel oft moenisse aen live noch aen goeden
-#
-sy hier af
-verantwordt byden
-ontfanger vanden
-exployten"
-"kaerle etc doen te wetene allen tegewoirdigen ende toecommende
-dat wy ontfangen hebben die oitmoedige supplicatie van peeter de
-jonghe alias faes belast met huysvrouwe ende sesse cleynen kinderen
-simpel hantwercker wonachtich tot putte in ons lande van brabant
-inhoudende hoe dat hy op den sondach naebeloken paesschen anno xvc
-veertich lestleden sittende met twee oft drye van zijnen gebueren
-inde herberge twee oft drye potten biers drynckende eest gebuert
-dat daer ander geselscap is twistich geweest als jan van boegaerden$$
-ende pieter sotten midts den welcken heeft de suppliant ten inhorte van
-ander ende om beters wille den voirs. peeter met goede wordden van dair
-ende tot zijnen huyse geleydt ende is de suppliant tsynen huyse by synen
-huysvrouwe ende kinderkens gebleven naeden welcken eest"
-"#sy hiervan verantwoirt
-byden ontfanger vanden exploiten"
-"vleeschouwer eenigen twist
-oft quarelle heeft gehadt maer
-ter contrarien altyt goede vrinden
-ende cameraden t’saemen syn ghe
-weest soo badt hy suppliant seer
-oidtmoedelyck om onse opene brieven
-van remis daertoe dienende waer
-omme soo ist dat wy desen aengesien
-ende ieerst hierop gehadt hebben d’advis
-van onsen lieven ende wel beminde die meyer
-der stadt loven ende tot dyen gesien d’infor
-matien by hem genomen over t’voors. feyt
-genegen weesende ter bede des voors. suppliants
-ende willende in dit stuck prefereren gratie ende
-misericordie voor trangheyt ende rigeur van
-rechte hebben den voors. suppliant quytgeschouwen
-ende vergeven schelden quyt ende vergeven uuyt
-sonderlinge gratie by desen t’feyt
-ende ongevalle bovengeruert, midtsgaders
-allen breucken corporele criminele ende civile
-daerinne hy ter causen voirs. midtsgaders dat
-daeraene cleven mach tegens ons ende justitie
-misdaen ende misbruyckt mach hebben ende
-hebben hem dyenaengaende wedergestelt,
-gerestitueert, stellen weder ende restitu
-eren tot synen goeden naeme ende fame
-in onsen voors. lande van brabant ende allen
-anderen onsen landen ende heerlyckheden"
-"hebben gemoveert, soo ten tyde als hij jongman
-synde noch by syne ouders was woonende, als
-daer naer in dienst geweest sijnde vande hoochmey$
-van thienen, als bleecke by de attestatie soo vande
-schepenen van cortenaecken plaetse synder
-geboorte, als vande voornoemde hoochmeijer daer van
-sijnde, ende dat hij : als nu wesende een huyshou
-dende man met vrouw ende kinderen ende
-met sijns huijsvrouwen moedere wesende eene
-oude vrouwe die hij insgelyck den costende onder
-hout moet besorgen : geerne metter eeren
-soude door geraecken ende beneffens andere
-blyven synen cost winnen ende tselve
-nyet en derffde bestaen noch thuijs blijven,
-maer ter contrarien hier ende daer
-moeste latiteren midts t voorss. ongeluck,
-ende alles moeste laeten te nyettegaen door
-vreese van byden officier geapprehendeert ende
-in strickte gevanckenisse gestelt te
-worden tot syne totale ruine, mede van
-sijne huysvrouwe kinderkens ende van syne oude
-moedere, oirsaecke dat hij geraeden hadde
-gevonden hem te keeren tot ons, ende
-oitmoedelyck te bidden teneynde ons soude
-gelieven te prefereren gratie voor rigeur
-van justitie, ende dyenvolgends hem over tvoorschreven
-misdaet te vergunnen ende laten depescheren
-brieven van remis in behoorlycke formen, waerover
-soo ist dat wy desen aengemerckt ende tot
-dyen gesiend informatien byden officier van cumptich
-over t’gene voorss. is genomen, midtsgs
-sijn schriftelyck advijs genege wesende ter bede
-des voorss. suppliants willende hem in dit"
-"wie zij sijn satisfactie ende beternisse ierst ende voor
-al gedaen der partije geinteresseerde indijen die noch
-nijet gedaen en zij ende eenige daertoe staet civilijck
-alleenlijck behoudelijck dat die voors. suppliant gehouden
-sal sijn t'voors. feijt tegen ons te beteren civilijck naer
-gelegentheijt vander saecken ende faculteijt van zijne
-goeden met oijck te betaelen de redelijcke costen van justitien
-hieromme alreede gedaenende te doene allet ter taxatien
-ende moderatien van onsen zeer lieven ende getrouwen
-die cancellier ende lieden van onsen voors. raede in
-brabant die wij daertoe gecommitteert hebben ende
-committeren bij desen ontbieden daeromme ende bevelen
-den selven onsen cancellier ende raidtslieden dat voor
-hen geroepen de ghene die daeromme behooren geroepen
-te zijne zij procederen wel ende deuchdelijck ter verifi-
-catie ende interinemente van desen ende totter taxatie
-ende moderatie vande voors. amende ende costen van
-justitien alsoo sij sullen bevinden te behooren welck
-interinement die voors. suppliant gehouden sal zijn
-te versuecken ende hem in persoone te presenteren
-in onsen voors. raede binnen sesse maenden naestcommende
-op te pene van te verbeuren d'effect van dijen ende
-dat gedaen ende de selve civile boete ende costen van
-justitien getaxeert ende betaelt zijnde in handen vanden
-ghenen dijen dat behooren sal $$$$$$$$$$$$$$
-den voors. suppliant van dese onse tegenwoordige
-gratien ende remissien ende van alle d'inhouden van
-desen zij onsen voors. raedt ende procureur generael
-in brabant ende alle andere onse rechteren justicieren
-officieren ende ondersaeten tegenwoordige ende toe-
-commende dien dat aengaen sal mogen hunne stede-
-houderen ende eenijegelijck van hen besundere soo hem
-toebehooren sal doen laeten ende gedoogen den voors.
-suppliant van deser onser tegenwoordige gratien ende
-remissien ende van alle d'inhouden van desen inder
-vuegen ende manieren vore verhaelt rustelijck"
-"hieromme alreede gedaen ende te doene allet ter taxatien ende moderatien
-van onsen lieven ende getrouwen den cancellier ende luden van onsen raede
-in brabant die wy daertoe gecommitteert hebben ende commiteren by desen
-ontbieden daeromme ende bevelen den selven onsen cancellier ende
-raedsluden dat voer hen geroepen deghene die daeromme behoren geroepen
-te zyne zy procederen wel ende duechdelick ter verificatie ende interinemente
-van desen ende totter taxatie ende moderatie vanden voirs. amende ende
-costen alzoe zy sullen bevinden behoirende welck interinement de voirs.
-suppliant gehouden zal zyn te versueckene ende hem in per soene te presenterene
-in onsen rade binnen eenen jaere naestcommende op de pene van te verbueren
-deffect van desen ende dat gedaen ende dezelve civile boete ende costen
-van justicien getaxeert ende betaelt zynde in handen vanden ghenen dien
-dat behoiren zal zy onse voirs. procureur generael in brabant ende alle anderen onse
-rechteren justicieren officieren ende ondersaten iegenwoirdige ende
-toecomende dien dat aengaen sal mogen huere stedehouderen ende een iegelyck
-van hen besundere zoe hem toebehoiren sal doen laten ende gedogen
-den voirs. suppliant van desen onsen iegenwoirdiger gracien remissien ende
-pardoene ende van alle den inhouden van desen inder vuegen ende manieren
-voer verhaelt rustelick vredelick volcomelick ende eeuwelick genyeten
-ende gebruycken sonder hem te doene noch te laten geschieden nu noch
-in toecomende tyden eenich hinder letsel oft moeyenisse aen lyve
-noch aen goeden ter contrarien maer indien zyn lyf oft eenige
-van zyne goeden daeromme gearresteert gecommert oft belet waren
-dat zy die setten ende stellen ter stont ende zonder vertreck tot
-geheelder ende volcommen delivrancie want ons alzoe gelieft
-ende ten eynde dat dit vast ende gestadich blyve tot eeuwigen
-dagen zoe hebben wy onsen zegel hier aen doen hangen behoudelick
-in anderen dingen onsen recht ende eeneniegelick anderen des syns
-gegeven in onsen stad van bruessele inde maent van november
-int jar ons heeren duysent vyfhondert ende veertich ende van onsen
-kyserrycke txxie ende van onsen rycken van castilien ende anderen
-txxve aldus gescreven op te plycke by den keyser in zynen
-rade ende geteekent boudewyns visa receptica
-gecollationeert ende bevonden accorderende
-metten originelen brieven by my"
-"kaerle etc doen te wetene allen luyden tegenwoidich ende
-toecommende dat wy ontfangen hebben die oitmoedighe
-supplicatie van gillis vande guechte wonachtich binnen der
-prochie van wambeke in onser lande van brabant inhoudende
-hoe dat hy suppliant omtrent onser lieve vrouwen daghe half
-ougst anno 1538 geseten es binnen der parochie van sinte
-cathelynen lombeke ten huyse van everart vanden slachmolen
-metten scepene ende wethouderen aldaer ende nae dat zy tussenhen
-goede chiere gemaect hadden es de suppliant met eenigen vanden
-selven wethouderen ende met andere goede mannen thuys waert
-gegaen ende onder wegen commende esser een persoen geweest
-geheeten jan van bossuyt en heeft totten suppliant geseyt
-gillis gaanwy alhier onder ons beyden sy ghecken met ons
-den suppliant metten arme nemende ende hem leydende eenen
-anderen wech ende ter stont onder hen beyde zynde
-geeft die voornoemde jan van bossuyt totten suppliant met grammen
-moede gevraecht wat hadde $$ te lombeke te doene
-de suppliant antwoerde om die bede die ghy op my hadt
-doen heysschen van $$ daer ic maer op $$ geseten
-was doen seyde de voirnoemden jan met spytige woerden ghy
-zyt snoder dan noeyt dief die aen de galghe gehangen
-was die suppliant vraechde waerom datte de voirnoemden jan
-seyde omdat ghy soe menighen quaden eedt gedaen hebt
-om die bede gevende den suppliant vele vuyle d$$erssche
-injurieuse woerden die onverdrachgelyck waeren dwelck
-die suppliant presenteert te affirmeren by eede op dats noot zy
-ende naer vele vuyle spytighe injurieuse woerden die
-de suppliant nyet langer en heeft connen verdraghen heeft met
-hittigen bloede ende vuyt evelen moede naer den voirnoemden
-jan gesmeten met een labuer scuppe die hy in zyn handt
-hadde ende heeft den selven jan gegeven eenen slach achter
-op zyn hooft dat hy metten selven slage ter erden viel
-ende es alsoe blyven liggen gelyck oft hy doot geweest
-hadde dit siende de suppliant nyet tegenstaende die
-onverdragelicke woerden injurieuse woerden die hy vanden
-voirnoemden jan eerst hadde moeten lyden heeft hem metter hant
-genomen ende hem gebeden om genade zeer vriendelycken
-biddende dat hy hem eenige kennisse geven woude twelck
-die voirschreven jan nyet gedaen en heeft mits welcken die suppliant"
-"feist adjourner ledit suppliant audit bureau
-auquel il comparut au tour a lui prefix
-et finablement parties oyes fut illec
-appoincte que certains arbitres assavoir
-du coste dudit suppliant pierre et didier boisot
-et du coste dicellui feu feu le bailli damont
-le doyen de besancon a present archevesque
-de palerme et thomas ysacq toison dor
-appointeroient les partyes aimablement se
-faire se povoit sinon en feroient rapport
-audit bureau des difficultez quilz y trouveroient
-lesquelz arbitres eulrent pluiseurs communicacions
-parensemble pour cest affaire et en la fin
-comme sur prendre conclusion survint notre partement
-vers noz royaulmes despaigne parquoy
-icellui affaire demoura lors sans aucune
-conclusion et durant notre absence en nosdits
-royaulmes la ou ledit suppliant estoit en notre
-service oudit estoit de fourier ledit feu jaques
-environ le xxve jour de janvier ensuivant en
-retournant de notre ville de namur et affaires
-de sondit maistre par la ville de wavre est
-illec termine vie par trespas sans que
-iceulx arbitres en ayent declaire aucuns
-determinacion. or est que pui-s nagaires"
-"kaerle etc. doen te weten allen iegewoirdich ende
-toecommende dat wy ontfaen hebben die oetmoedige supplicatie
-van kerstiaen step cruy scamel cruywagenare wonachtich
-in ssss onsen stadt van bruessele belast met eender jonger
-huysvrouwen inhoudende hoe dat omtrint lichmisse xvc
-sessendertich nae dyen de suppliant ende wylen willem de jonck
-oyc cruywagenaere tsamen hadden sitten drincken in des
-cruywagenairs huysken op een werf in onsen voirs. stadt van
-bruessele zoe heeft de voirs. suppliant hoiren seggen dat de voirs.
-willem geseyt zoude hebben dat hy ende zyn vader goet doen
-hadden de suppliant hier inne zeer geturbeert zynde quam
-int voirs. huyskin ende vraechde den selven willem waerom
-dat zyt goet doen hadden daerop de selve willem zeijde om
-dat u vader de busse heeft ende ghy den sluetel daerom hebdy
-goet doen naeden welcken zoe ginck des suppliants vader om de
-busse ende des suppliantes huysvrouwe om de sluetel den
-welcken zij wierp opte taefel int tselve huysken daer de
-selve willem was ende noch twee oft drye vanden cruywageneers
-ende nadat des suppliants vader de busse bracht hadde zoe
-hadde de selve willem groote woirden tegen des suppliants vader
-die een oudt man es dwelck hoirende de suppliant die tegen
-vuer thuysken stont quam in tselve huysken ende zeyde
-totten selven willem compere ghy en dorft mijnen vader n$
-bedrucken hebdy op mijnen vader yet te seggen segget my
-$ende besiet ofter nyet als alsoe en is alsoe wyde rekeningen
-gedaen hebben want bevindt ghyt anders ic wilder voere
-bescaempt zijn ende de suppliant seyde oyc tot hem compere
-compere ghy mocht wel zwygen daer een ander spreken
-mach want ghy syt lazarus doen zeyde willem een
-yegelyck mach wel op hem selven zien dwelck hoirende de
-suppliant zeyde compere het es alden dach achterclap laet
-ons hoiren wat ghy $ uuyt broyen wilt doen zeyde wylen
-willem totten suppliant ic segge dat ghy een dief zyt doen
-zeyde daerop de suppliant ben ic een dief ic zoude met een messe
-op u vleesch houden steken ende doen stont de suppliant die tegen
-willemen oversat op ende zoude steken welcken steeck hem was
-gebroken doen zeyde de selve willem totten suppliant wacomper$
-zoudi my $$$ zoe toegaen laet my eens drincken voer myn
-doot ende doen dranck hy ende nam den pot in zynen arme doen"
-"remissie voer
-lambrecht van strale
-kaerle etc. doen te wetene alle iegewoirdighe ende
-toecommende dat wy ontfangen hebben die oitmoedighe
-supplicatie van lambrecht van strale arm scamel knecht
-oudt omtrent eenentwintich jaer van zynder nerringhe
-metser iegewoirdich gevangen tot ghierle jurisdictie van"
-"philips byder gratien goidts coninck van castillien etc.
-doen te wetene allen iegenwoirdige ende toecommende
-dat wij ontfangen hebben die oijtmoedige supplicatie van
-merten stroobant ingeboren onser stadt van loven"
-"aen doen hanghen behoudelyck in anderen saecken ons recht
-ende een eygelyck zyne in allen gegeven in onser stat
-van bruessele inde maent van junio int jaer
-onsheeren duysent vyffhondert ende zessenezestich
-van onsen rycken van spangnien sicillien etc txie
-ende van napels txiiie op de plycke stont
-gescreven aldus byde coninck in zynen raide onderteekent
-sanghe visa recepta
-gecollacionneert met zynen originaele
-ende bevonden daermede concorderen by my
-deruwez"
-"et combien par lesdits eschevins dorbaiz ait este juge
-par sentence parties dung coste et daultre en leurs
-allegations et deffences oyez, et laquelle sentence
-a este par icelles parties tenue pour bonne et
-expressement ratifiee et approuvee que lesdits
-supplians seroient eslargiez et delivreez de ladite prison
-parmy baillant caution souffissante par eulx presentee
-destre a droit et furnir le juge desdits eschevins
-et que en ensuyant icelle sentence lesdits supplians
-ayent presente dobliger pour caution leurs rentes
-heritaiges et bien meubles et immeubles quilz
-ont soubz la justice dudit orbais, souffisans
-et furnissans a la demande dudit bailly de perwez
-et avecq ce plesge souffisant jusques a la
-somme de deux cens florins ce toutesvoyes non
-obstant et sans ladicte caution vouloir accepter
-sest avanchie ledit bailly de laisser la voye
-et train de justice et soy tourner a voye
-de faict de concussion et dextorsion de
-emmener lesdits supplians hors la justice et bancq
-dudit orbais en les gectant en prison tresestroicte
-et rude au fon de fosse et ceppe de fer
-en la tour du chasteau et fortresse dudit
-perweiz et que pis est sest avanchie
-ledit bailly sans loy et sans justice de son auctorite
-indue de faire gecter ledit arnoul ung desdits
-supplians par le borreau sur ung bancq et
-faire gehenner si horriblement et inhumainement"
-"kaerle etc doen condt allen lieden nu zynde ende namaels wesende
-dat wy hebben onfangen die oetmoedige supplicatie van gielisen
-robyns woenende te cumptich by onser stat van thienen inhoudende
-hoe dat een genoempt peeter huysac heeft verworven van ons
-voer hem silvesteren ende peeteren zyne zoenen ende alle zynen huysgesin
-sekere onse brieven salvegardien die hy heeft doen insumeren
-den voers. suppliant ende het zoe zy dat nyet en betaempt
-noch geoirlooft en zy den voers. petren huysack noch zynen
-zoenen by hen selven oft yemandt andere te incurierene oft
-te dreigene den voers. suppliant oft zynen vrienden om die te
-commonerene tot infractien van onser salvegardien opte pene van
-te verbueren deffect vander selver sauvegardien ende selve te
-incurreren die pene van infractien van sauvegardien desen
-nochtans nyet tegenstaende sekeren tyde nade impetratie
-vanden voers. sauvegardien heeft de voers. silvester metten
-voers. peteren zynen bruedere sekeren oploop willen doen
-gielise van herborch neve vanden suppliant ende hebben onderlinge
-vele hooge injurierende woerden gehadt van welcken
-woirden die suppliant geadverteert zynde besonder dat die
-voers. gielis hem geseght hadde dat hy die om synen wille
-geleden hadde is gebuert dat die selve suppliant comende
-van loeven ende wel by drancke zynde heeft gevonden omtrent
-cumptich den voers. silvester mayende met zynen vadere
-in een velt ende gecommoneert zynde midts den voers. woerden
-ende oploope die hy met zynen brueder den voers. gielise
-synen neve hadde willen doen heeft geseight dese oft gelycken
-woirden in substancie neve hoe comt dat ghy mynen vr$$ vriend?
-altyt wilt injurieren ghy hebt ghister avont met uwen brueder
-gielise mynen neve willen oploopen daernop die voers. silvester
-onder dandere seyde totten suppliant ghy lieght daer ane midts
-den welcken de suppliant noch meer gecommoneert ende verhit zynde
-van bloede heeft met den stele vander gaffelen die hy in zyn
-handen hadde de voers. silvester op zynen arm geslagen dwelck?
-aenmerckende de selve silvester ende peeter zyn vader hebben den
-voers. suppliant rigoreuselyck opgeloepen ende met huere zeysenen
-gequetst omtrent zynre kelen ende tweewerven geslagen ter eerden
-ende hoewel dese saken byden suppliant gebuert zyn hem ierst
-geprovoceert ende beroepen zynde byden voers. iniurien ende
-oploopen die de voers. silvester ende peter zyn brueder gielis
-zynen neve hadden willen doen midts den welcken zy behoerden
-nae recht te verbueren deffect vanden voers. sauvegardien
-nyetmin onder tdecsel vanden selver sauvegardien heeft onse meyer
-van thienen hem gevorddert in zyn handen te nemen alle die
-haeffelycke goeden des suppls sonder nochtans dat hem"
-"remissie voer aerde mersueten
-kaerle etc. doen te wetene een yeghelycken
-tegenwoirdich synde ende toecomende dat
-wy ontfanghen hebben die oitmoedighe supplicatie
-van aerden mersueten inhoudende hoe dat hy
-woonende is tot opvelpe by synen vadere ende
-moeder wesende zeere oude luyden ende de
-welcke overmits dien dat zy hen niet
-behulpen en cunnen hy suppliant de selve met
-zynen sueren arbeyde onderhoudende ende
-alimenterende is nu eest soe dat in septembri"
-"ende den pot nemende heeft voirts den voirschreven wouter
-suppliant hueren vryer gebrocht ende alsoe zij hoerden
-dat sommige vrienden haer volghden zoe zijn zijt samen
-gewillichlijck vuyten huyse gegaen ende de selve peeternelle
-zonder in huer voirschreven ooms huys eenich mesbaer te maken,
-heeft vuyten huyse wesende ende hoorende dat huere
-vrienden riepen waer zijden nelle geseyt totten voirschreven
-wouter hue®en vryer gaende gesamender handt zonder
-te antwoirdden op t roepen van bueren vrienden, laet ons
-gaen dat zij ons niet en vinden ende liepen alsoe malcanderen
-bijder handt houdende voirbij gielis bessems in de straete gelijck
-oft zij man ende wijf geweest hadden ende sijn alzoe
-tsamen gegaen eerst nae raemdonck ten huyse van eenen
-goeden eerbaren man genaempt willem zellekens, aldaer
-zij ontboden hebben den prochiaen in meyningen malcanderen
-te ondertrouwende maer hij en was niet thuys ende
-naedien betaelt hebbende der weerdinnen zijn tsamen
-voortgegaen tot inde prochie van maldere aldaer zij
-oock ontboden hebben den prochiaen maer alzoe hij
-nyet thuys en was is daer gecommen een capellaen de
-welcke dat nyet en dorste doen overmits dat zij
-van dier prochien nyet en waere ende mits dien nae
-goede chiere aldaer gedaen hebbende tot zanderdaechs
-zoe zijn zij tsamen voorts gegaen tot in de prochie
-van purs dair die voirschreven peeternelle bij huewen wille
-ende daer toe oock ontboden den prochiaen die hem
-excuseerde te commen zegghende dat hij tsanderdaechs
-gaerne commen soude, waer van de voirschreven wouter
-ende peeternelle des droeve wesende braken
-tsamen eenen penninck ende elck van hen beyden
-nemende een stuck hebben malcanderen huere
-kerstelijcke trouwe gegheven ende daer op zijn
-zij gewillich tsamen gaen slapen ende in teeken
-van dien zoe heeft de selve peeternelle daer
-af verleden een instrument ende hoewel dat
-mits desen die voirschreven supplianten nyet en meenden
-yet mesdaen te hebbene ende dat de voirschreven"
-"tot omtrent den voirs. delen is daer ghevallen ende
-heeft de voirs. jaquet hem daer ghegeven eenen
-houwe omtrent zyn knye hebbende noch ghehadt
-drye andere wonden ende alzoe vyve tsamen daeraff
-den houwe aen den voirs. knye is gheweest de
-sorchgelycxste wonde ende aldus ghequetst is
-de voirs. jacquet byden vrouwen ende ommestanders
-die tusschen beyden ghingen ghehouden ende belet
-gheweest ende es tgevechte alzoe ghescheyden
-dwelck zy supplianten metten voirs. twee anderen corts daer
-naer opden zelven dach hebben overgedragen ende
-bekindt ghedaen te hebbene ende hen vuyter heerlich#
-van perwez ende onse lande van brabant gheabsenteert
-is oyck waer dat hoewel de voirs. jan van leefdale
-is zeere gewondt ende ghequetst gheweest hy
-daer aff nochtans over langhe is ghenesen ende in
-egheene leden verlamt gelyck zy supplianten verstaen
-ende hoewel desen aengemerct want daer nyemant
-doot en es ghebleven schynen zoude dat hier inne
-egheen criem en waere ghecommitteert maer alleene
-civile kueren ende brueken naeden lant rechte daer
-toe staende ende zy supplianten den voirs. janne van
-leefdale hebben ghepresenteert ghehadt hier aff
-in hueren lynden cleederen verghiffenisse te biddene
-ende te voldoene gelyck behoort nae gelegentheyt
-vanden zaken ghelyck zy noch daer toe bereet zyn
-nochtans want tselve es ghebuert met lagender
-laghen soe heeft onsen procureur generael in brabant
-hierop tegen die supplianten ende de voirs. twee andere
-verworven onse oepene brieven criminelle vuyt crachte
-vanden welcken hy die selve heeft doen daghen
-ende bevelen te comparerene vp eenen zekeren dach
-voir onsen lieven ende getrouwen die cancellier ende
-andere luyden van onsen rade in brabant om te aenhoorene
-alzulcke aensprake ende conclusie als hy desen
-aengaende tegen elcken zoude willen nemen ende dit
-op de verbuerte van lyfve ende van goede tot"
-ende hier af verantwoirdi$$ by den ontfanger vanden exploiten
-"kaerle etc. doen condt allen luden nu ende naemaels wesende
-dat wy ontfangen hebben die oetmoedige supplicatie van gylain
-gerie scerprichtere onser stadt van antwerpen inhoudende hoe dat
-hy suppliant die welcke zonder eenige jactancie te sprekene hem
-altyt eerlyck ende tamelyck in zynen voirs. officie soe tot bruessele
-als tot antwerpen voirs. zonder reproche tot hier toe gedragen heeft
-gehadt omtrint drye weken voer vastelavont lestleden is gaen toeren
-mit zynder huysvrouwen ende twee andere mans persoenen elc met
-huerder huysvrouwen in een taverne oft herberge geheeten den schilt
-van bourgoingnen gestaen byde vischmerct binnen antwerpen voirs.
-ende mit malcanderen goede chiere makende is aldaer gecomen
-passerende voirtby tgelach van hem suppliant een genoempt jan
-int cransken dewelcke int tselve huys mit twee andere gesellen
-achter inde camer sat en dranck den welcken denie suppliant vraechde
-oft hem beliefte eens mit hem te drincken daerop die voirs. geselscape
-ontrint een vierendeel van eender uren ende van daer verloff nemende
-heeft die suppliant hem moeten geloven mit hem in zyn gelach achter
-inde voirs. camere eens te gaen drincken ende die suppliant aldaer
-inde camere comende heeft tgeselscap aldaer sittende huesselycken
-gegruet gehadt mit zynder bonnette inder hant zonder yets
-quaets te dencken oft te seggene dwelck ziende een genoempt
-balten conincks droogscheerdere zeyde tot hem suppliant wat
-wilt ghij hebben ghy beul maect uuyter cameren ghy en sult hier
-nyet drincken gevende tot dien den selven suppliant vele quade ende
-schandelycke woirden daerop hy suppliant antwoirdende zeyde
-waeromme en soude ic hier ny moegen drincken ick sal een pinte wyns
-op myn selfs hant doen comen dwelck hy dede zonder aen hen tafele
-te sittene seggende tot hen gesellen ghij en derft my zoe nyet
-verachten ic sal u mogelijck op een ander tyt wel kennen ende
-indyen wy opter straeten waren ghy en soudes alsoe nyet seggen
-ende is mit dyen die suppliant van daer gaen strijcken by zynen voirs.
-geselscape ende totten selven geseygt gaet toch daer achter inde
-camere ende vraeght dat geselscap wat zy op my te seggen hebben
-ende zijn alsoe eenige vanden selven zynen geselscape inden voirs. camere
-gegaen ende gevraecht wat zy opten suppliant te seggen hadden
-daerop die voirs. balten ende oyck een zyn geselle geheeten het"
-"remissie laureys steynen
-kaerle etc. doen te wetene allen ende eenen yegelycken
-iegenwoirdich ende toecommende dat wy ontfangen hebben
-die oitmoedige supplicatie van laureys stynen victorssone
-jonck ongehouwt man van xxv oft xxvi jaeren woenende
-inden dorpe beerlaer in onsen hertoghdomme van brabant
-inhoudende hoe dat inde maent van novembri anno 1546
-de suppliant heeft sitten drincken ten huyse van gommaer
-svetters ende zyn gelach gerekent hebbende seyde der
-weerdinnen goeden nacht gaende thuysweerts met eenen
-gielis vanden velde ende commende voor hendrick de
-wolff tweeste huys daer nae saeten aldaer andere persoonen
-en droncken die hen aenriepen ende werdt by eenen van
-hen luyden geheeten jan de sommere drincken geleydt"
-"wylen zyn huysvrouwe huer tot turnhout
-eerlycker draghen zoude en laten tenouerstane
-van andermans ghelyck zy tot oirschot
-ghehouden hadde maer als zy tot turnhout
-kennesse gehadt heeft heeft t selue oneerlyck
-leuen daer oyck ghecontinueert ende den suppliant
-versteken ende heymelyck onthouden allet dat
-zy heeft gheconst ende ghe$$ghen ende onder
-dander es ghebuert dat omtrent twee oft drye
-daghen voir halfvastenen lestleden was een jaer
-de voirs. zyn huysvrouwe heeft aensocht steuen
-de voerman dat hy met huer woude gaen stryken
-zy wiste noch wel hondert guldenen die de suppliant
-huer man nyet en wiste ende dat zy hem
-die in zynen schoot legghen zoude woude hy
-met haer gaen ende dwelck den suppliant naemaels
-es ghezeeght gheweest midts den welcken
-es ghebuert dat den suppliant opten voirs. goensdach
-een huyse van hernicken $uyts tot turnhout
-met anderen geselscape heeft zitten drincken daer
-de voirs. zyn huysvrouwe oyck by es commen
-drincken ende omtrent den auonde thuys gaende
-ende die suppliant wel by drancke wesende hebben
-zy beyde alleene in huys wesende twistich geuallen
-ende heeft die suppliant huer gezeeght ende verweten
-dat zy aenden voirs. steuen versocht hadde te
-gaen met hem strycken ende hem tvoirs.
-ghelt inden schoot te geuene daerop zy hem
-spytelyck hiet daer aen lieghen met meer andere
-quade woerden dat de suppliant verhidt wesende
-van bloede ende hem te voeren commende alle de"
-"sy onsen voors. procureur generael in brabant
-officieren van hombeke voors. ende alen
-anderen onse rechteren justicieren officieren
-ende ondersaeten tegenwoordighe ende
-toecommende dien dat aengaen sal mogen
-heure stedehouderen ende eenen iegelyck van
-hun besundere soo hem toebehooren sal laeten
-ende gedooghen den voors. suppliant
-van deser onser tegenwoordighen gratien
-ende remiissien ende van allen d’inhouden van
-deser in der vuegen ende manieren voor$$
-verhaelt paeyselyck rustelyck vredelyck
-ende volcomelyck ten eeuwighen daghe genieten
-ende gebruycken sonder hem daerinne te doen
-oft te laeten geschieden nu oft in toecom=
-menden tyde eenich hinder letsel oft
-moeyenisse ter contrarien maer indyen syn
-lyff oft eenighe van syne goeden daeromme
-gearresteert becommert oft belet
-waere dat sy die setten ende stellen terstont
-ende sonder vertreck tot geheelder ende
-volcomder delivrantie want ons alsoo
-gelieft. gegeven binnen onser stadt
-brussele inde maendt van julius
-des jaers xvjc tweenveertich ende vanonse rycken het eenentwintichsten."
-"den dienst goids als hy van te voeren gedaen heeft
-ten waere dat hem oick hier op onse gracie
-verleent werdde alzoe hy seeght ons daeromme
-oetmoedelyck biddende waeromme zoe eest
-dat wy de saken voirscreven overgemerct den
-selven suppliant genegen wesende tot zynder
-bede ende supplicatie ende willende hem in
-desen gracie prefereren voerre strancheyt van
-rechte hebben inden gevalle als boven dighenen
-quytgescolden ende gheremitteret vergheven
-schelden quyte ende remitteren vuyt zonderlinger
-gracien mits des onsen brieve tfait ende
-dootslach boven verclaert mitgaders alle
-peyne ende bruecke corporelle ende
-criminelle daerinne hy ter causen van dien
-met datter aencleeft tegen ons onse hoocheyt
-ende justicie eenichssins mach hebben ontgaen
-ende hebben hem als te desen wedergestelt
-ende gerestitueert stellen weder ende restitueren
-tot zyne goede naeme ende fame in onsen
-voirs. land ende heerlicheden van brabant
-ende allen anderen onsen landen ende heerlicheden
-ende tot zynen omverbuerden goeden indyen
-daer eenighe waeren imponerende hier op
-een eeuwich swygen ende silencio onsen procureur
-generael ende allen anderren onse richteren
-justicieren ende officieren onsen lants van
-brabant wie zy zyn. satisfactie ende
-beteringhe ierst ende alvooren gedaen der
-geinteresseerde partie indien die noch nyet
-gedaen en zy civilyck alleenlyck behoudelyck
-nochtans dat die selve suppliant gehouden sal
-wesen tvoirnoemde fait ende dootsclach jegens ons
-civilyck te beteren naer de gelegentheyt vander
-mesdaet ende faculteyt van zynen goeen
-ende oick dat hy gehouden werdt te betalen"
-"heeft die voirs. peeter den voirs. suppliant noch eenen anderen grooten
-slach op zijn hooft geslagen ende daermede grootelyck gewont waer uuyt
-hy suppliant zoewel vanden slagen als vanden bloede dat hem vuyten
-wonden in zijn oogen overvloedelycken geloopen heeft alverblint
-ende anderssins ontvreempt van zijnen sinnen geworden is in sulcken
-vuegen dat hy suppliant uuyt verblintheyt ende uuyt sinnicheyt zynen
-opstekere oft brootmes uuytgetrocken heeft om den voirs. peeter daer
-mede te steken end soe is des voirs. peeters huysvrouwe geheeten
-katheryne ymbrechts tusschen beyden geloopen om de selve gebrueders
-van malcanderen te scheyden alwaer die voirs. katheryne gewont
-is geweest in huer hals ontrent der kelen ende $$ beducht hem die
-voirs. suppliant dat hy der selver katherijnen die voirs. wonde
-gegeven heeft hoewel hy dat nyet zekerlyck en weet mits dyen
-dat hy soe gequetst was ende verblint van zijnen bloede dat hy nyet
-en sach noch en wiste wat hy dede soe hy oyck bereet is tselve by eede
-te affirmerene ende daer af is die voirs. katherijne corts daer nae
-gecommen van levende lyve ter doot dwelck hem suppliant uuyt gront
-zijnder herten zeer leet is mits den welcken die suppliant beduchtende
-rigeur van justicien hem heeft yesundert geabsenteert levende in
-grooter miserien ende armoeden ende noch meer gescapen es te doene
-en worde hem onse gracie hierop nyet geextendeert ende verleent
-alsoe hy suppliant seeght ons daerom oetmoedlyck biddende
-waerom zoe eest dat wy desen aengesien geneycht wesende
-ter beden des voirs. mertens de groote suppliant ende willende hem in dit tstuck
-prefereren gratie ende misericordie voer strangheyt ende rigeur van
-justicien hebben den selven suppliant inden gevalle als boven quytgesconden
-geremitteert ende vergeven schelden quijte remitteren ende vergeven uuyt
-sunderlinger gracien by desen onsen brieve tfeyt ende dootslach boven geruert
-mitsgaders alle offensien ende bruecke corporele ende criminele daer inne
-hij ter causen voerscreven mits dat daeraen cleven mach tegen ons ende
-justicie mesdaen ende mesbruyct mach hebben ende hebben hem
-daer af wedergestelt ende gerestitueert stellen weder ende restitueren
-tot zynen goeden name fame ende geruchte in onsen voirs. lande ende
-hertoochdom van brabant ende allen anderen onsen landen ende heerlicheyden
-ende tot zynen onverbeurden goeden indyen hy ennige onder ons heeft
-gelyck ende in alder manieren soe hy was voer de toecompste vanden
-voirs. feyte imponerende hier op een eeuwich geswych onsen procureur general
-in brabant ende allen anderen onsen justicieren ende officieren wye zy zyn
-satisfactie ende beternisse eerst ende voeral gedaen der partie
-geinteresseerde indyen die noch nyet gedaan en is zy ende ennige daertoe"
-"gestelt ende gerestitueert stellen weder ende restitueren
-tot sijnen goeden naeme, faeme ende geruchte in onsen
-voorschreven lande ende hertochdomme van brabant
-ende alle andere onse landen ende heerlijckheyden ende
-tot zijne onverbeurde goeden indijen hij eenige onder ons
-heeft gelijck ende in alder manieren soo hij was voor
-de toecompste vanden voorz. feijte, imponerende hier
-op een eewich geswijch onsen procureur generael in
-brabant onsen meijer van vilvoorden ende alle andere
-onse justicieren ende officieren wie sij sijn satisfactie
-ende beternisse ierst ende voor al gedaen sijnde, der
-partije geinteresseerde indijen die noch nijet gedaen
-en sij, ende eenige daertoe staet civilijck, alleenlijck,
-behoudelijck dat de voorz. suppliant gehouden sal sijn
-tvoorz. feijt tegens ons te beteren civilijck naer de
-gelegentheijt vander saecken ende faculteijt van sijnen
-middele met oock te betaelen de redelijcke costen van
-justitie hier omme alreede gedaen ende te doene,
-aller ter taxatie ende moderatie van onsen seer lieven
-ende getrouwen die cancellier ende luijden van onsen
-raede geordineert in brabant die wij daer toe gecom=
-mitteert hebben ende committeren bij desen, ontbieden
-daeromme ende bevelen den selven onsen cancellier ende
-raitslieden dat voor hun geroepen de ghene die daeromme
-behooren geroepen te sijne sij procederen wel ende deuchdelijck
-tot verificatie ende interinement van desen ende tot
-taxatie ende moderatie vande voorz. amenden ende
-costen van justitie alsoo sij sullen vinden te behooren welck
-interinement den suppliant gehouden sal sijn te versuecken
-ende hem in persoone te presenteren in onsen voorz. raede
-binnen sesse maenden naestcommende opde pene van
-te verbeuren d’effect van desen, ende dat gedaen ende
-de selve civile boete ende costen van justitie getaxeert
-ende betaelt zijnde in handen vanden ghenen dien dat behooren
-sal, sy onsen voorz. procureur generael in brabant onsen
-justicieren, officieren ende ondersaeten tegewoordige ende
-toecommende dijen dat aengaen sal mogen hunne stede=
-houderen ende een ijegelijck van hen besundere soo hem toebe=
-hooren sal, doen laeten ende gedoogen den voorz. suppliant
-van deser onser tegenwoordiger gratien ende remissien
-ende van allen den inhouden van desen inder vuegen ende
-manieren boven verhaelt rustelijck, vredelijck, volcomelijck
-ende eewelijck genieten ende gebruijcken, sonder hem te
-doen oft te laeten geschieden nu oft in toecommende
-tijden eenich hinder, letsel oft moijenisse aen lijff noch aen
-goeden ter contrarien maer in dijen sijn lijff oft
-eenige van zijne onverbeurde goederen daeromme
-gearresteert, becommert oft beleth waeren, dat sij
-die setten ende stellen terstont ende sonder vertreck
-tot geheelder ende volcommender delivrantien want
-ons alsoo gelieft ende ten eijnde dat dit vast ende
-gestaedich blijve tot eewigen daegen, soo hebben wij
-onsen zegel hier aen doen hangen, behoudelijck in andere
-dingen onsen rechte ende eenenijegelijcken anderen dessijns
-gegeven binnen onser stadt van brussele vierthien
-daegen inde maent van februarie int jaer ons heeren
-duijsent ses hondert vierentwintich ende van onse rycken
-het derde, onder op de plicque stondt geschreven aldus
-byden coninck, onderteekent, i. $$ourden ende was
-gesegelt met eenen groenen wassen segele vuijt hangende
-in groene syde snoeren."
-"alles ter taxatien ende moderatien van onse seer lieven ende
-getrouwe die cancellier ende luijden van onsen raede in brabant
-die wij daertoe gecommitteert hebben ende
-committeren bij desen ontbieden daerom ende ede bevelen den selven
-onsen cancelier ende raedtslieden dat voor hen geroepen
-die ghene die daerom behooren geroepen te sijne, sij procederen
-wel ende deuchdelijck tot verificatie ende interinemente
-van desen ende totter taxatien ende moderatien vande voors.
-amende ende costen van justitien, alsoo sij sullen bevinden te behoiren
-welck interinement die voors. suppliant gehouden sal zijn te
-versuecken ende hem in persoone te presenteren in onsen
-voors. raede binnen sesse maenden naestcommende opde
-opte pene van te verbeuren d'effect van desen, ende dat gedaen
-ende deselve civile boete ende costen van justitien getaxeert
-ende betaelt zijnde in handen vanden ghenen dijen dat behoiren
-sal, sij onsen voors. procureur generael in brabant onsen over-
-meijer van campenhoudt, ende alle andere onse rechteren,
-justicieren, officieren ende ondersaeten tegenwoirdige ende
-toecommende dijen dat aengaen sal mogen, heure stedehouderen
-ende eenenijegelijck van hen besundere soo hem toebehoiren sal
-doen laeten ende gedoogen den voors suppliant van deser onser
-tegenwoirdiger gracien ende remissien ende van allen
-d'inhouden van desen inder vuegen ende manieren vore
-verhaelt, rustelijck vredelijck, volcomelijck ende eeuwelijck
-genieten ende gebruijcken, sonder hem te doene off te laeten
-geschieden nu noch in toecommende tijden eenich hinder,
-letsel oft moijenisse aen lijve noch aen goeden ter contrarien
-maer indijen sijn lijff off eenige van sijne onverbuerde goeden
-daerom gearresteert, becommert oft belet waeren, dat sy
-die setten ende stellen terstont ende sonder vertreck
-tot geheelder ende volcommender delivrantien, want
-ons alsoo gelieft ende ten eijnde dat dit vast ende gestaedich
-blijve tot eeuwigen daegen, soo hebben wij onsen zegel hier
-aen doen hangen behoudelijck in anderen dingen onsen rechten
-ende eenenijegelijcken anderen dessyns gegeven in
-onser stadt van bruessele den xxviijen januarij xvjc
-vijffventwintich onder op de plijcke stondt geschreven
-bijden coninck onderteekent a defren, ende was gesegelt met
-eenen groenen wasschen zegele vuijthangende in groene zyde
-snoeren"
-"van doctoor chirugyn, medecijnen bichtvaedere
-die hij selver ghonck roepen ende andere necess-
-iteijt dan niet tegenstaende alle goede denviren
-is door de vochticheyt vanden kelder eene vercau-
-theijt inde wonde geslaegen, soo dat hy den sesden
-dach daer naer deser werelt overleden is
-tot groot leedtwesen vanden requestrant alleen dwelck
-den overleden geduurende syne sieckte heeft bekent
-voorden notaris pedro nivele ende sek seecker
-getuygen geschiet te wesen gelyck voerfeyt is
-hebbende den requestrant tsedeert gheexileert ende
-lantloepich geweest onversien van ouders
-ofte middelen over voersulx in groote armoede
-heeft moeten synen cost winnen tgene die naeste
-vrinden vrinden overladen naer goede informatie
-het ongeluck meer door oorsaecke van hunnen broe-
-der ende andere accidenten totte wonde
-geslaegen, die doodt gecauseert te hebben als
-wel door den slach ofte quetsure hebben den
-requestrant voor soo veele sy moegen gheinterresseert
-wesen, het feyt overgheven badt den suppliant
-oversulx oijtmoedelyck om onse opene brieven van
-remis $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$ informatie
-daer toe dienende tsoo eest dat wy desen aenge-
-sien geneijght wesende ter beden des voorschreven-
-suppliants ende willende hem in dit stuck prefere-
-ren gratie ende misericordie voer strangheijt
-ende rigeur van rechte hebben den selven"
-"beternisse ierst ende voer al gedaen der partien
-geinteresseerde indien die noch nyet gedaen en zy
-ende ennige daertoe staet civilyck alleenlyck behoudelyck
-dat de voirs. suppliant gehouden sal syn tvoirs. tegen ons
-te beteren cicilyck naer gelegentheyt vander saken
-ende faculteyt van zynen goeden met oick te betalenen
-de redelycke costen van justicien hieromme alreede
-gedaen ende te doene allet ter taxatien ende
-moderatien van onse lieve ende getrouwe de cancellier
-ende luden van onsen rade in brabant die wy
-daertoe gecommitteert hebben ende commiteren by
-desen ontbieden daerom ende bevelen denselven
-onsen cancellier ende raidsluden dat voir hen
-geroepen dieghene die daerom behoiren geroepen
-te zyne zy procederen wel ende duechdelyck ter
-verificatie ende ieterinemente van desen ende totter
-taxatien ende moderatien vander voirs. amende
-ende costen van justicien alsoe zy sullen bevinden
-behoirende welck interinement de voirs. suppliant
-gehouden sal zyn te versueckene ende hem in
-persoene te presenteren in onsen voirs. rade binnen
-zesse maenden naestcomende opte pene te
-verbuerene deffect van desen ende dat gedaen
-ende desleve civile costen boete ende costen van
-justicien getaxeert ende betaelt zynde in
-handen vanden genen dyen dat behoiren be$ngenen sal
-moegen zy onse voirs. procureur generael in brabant
-ende alle anderen onse rechteren justicieren officieren
-ende ondersaten iegenwoirdige ende toecomende dien
-dat aengaen sal moegen huere stedehouderen ende
-een yegelyck van hen besundere soe hem toebehoiren
-sal doen laten ende gedoogen den voirs. suppliant
-van deser onser iegenwoidiger gracien ende
-remissien ende van alle dinhouden van des
-inder vuegen ende manieren voere voere
-verhael rustelyck vredelyck volcomelyck ende
-eeuwelyck genyeten ende gebruycken sonder
-hem te doene oft te laten geschieden nu
-noch in toecomende tyden ennich hinder letsel
-oft moeyenisse aen lyve noch aen goeden
-ter contrarien maer indien zyn lyff oft ennige
-van zynen goeden daerom gearresteert
-becommert oft belet waren dat zy die setten"
-"schoutet van antwerpen ende alle andere onse
-richteren justicieren officieren ende ondersaten ieghe
-woerdige ende toecomende dien dat aengaen zal
-moegen hueren stedehouderen ende een yegelyck van hen
-besuendere soe hem toebehooren sal doen laten ende
-gedoogen den voers. suppliant van deser onser iegenwoerdiger
-gracien ende remissien ende van allen d inhouden van desen
-inder vuegen ende manieren voere verhaelt rustelyck
-vredelyck volcomelyck ende eeuwelyck genyeten ende
-gebruycken sonder hem te doene oft te laten
-geschieden nu noch in toecomenden tyden eenich
-hinder letsel oft moyenisse aen lyve noch aen
-goeden ter contrarien maer indien zyn lyff oft eenige
-van zyne onverbeurden goeden daeromme gearresteert
-becommert oft belet waren dat sy die setten ende stellen
-terstont ende sonder vertreck tot geheelder ende
-volcomender delivrantie want ons alsoe
-gelieft ende ten eynde dat dit vast ende
-gestadich blyve tot eeuwigen dagen soe hebben
-wy onsen segel hieraen doen hangen behoudelyck
-in anderen dingen onsen rechte ende eenen yegelycken
-anderen dessyns ghegeven in onser stadt van antwerpen
-opden goeden vrydach inde maent van april int jaer
-onsheeren duysent vyfhonder ende vierentachentich
-opde plycke stont gescreven byden hertoge in
-synen rade geteeckent boudewyns"
-"onverbuerden goeden indien hy eenighe heeft gelyck ende in alder manieren
-zoe hy was voer de toecompste vanden voirs. feyte imponerende hier
-op een eewich geswych onsen procureur generael in brabant onsen voirs.
-marcgrave ende allen anderen onsen justicieren ende officieren
-wie zy zyn satisfactie ende beternisse ierst ende voeral
-gedaen der partie geinteresseerde indien die noch nyet gedaen en
-zy ende eenighe daer toe stae civilick alleenlyck behoudelick
-dat de voirs. suppliant gehouden sal syn tvoers. feyt tegen ons te
-beteren civilick naer gelegentheyt vander saken ende faculteyt
-van zynen goeden met oyck te betalen de costen van justicien
-hieromme alreede gedaen ende te doene allet ter taxacien ende
-moderatien van onse lieve ende getrouwe de cancellier ende
-luden van onsen raede in brabant die wy daertoe gecommitteert
-hebben ende committeren by desen ontbieden daerom ende
-bevelen den selven onsen cancellier ende raedsluden dat voer
-hen geroepen deghene die daerom behoiren geroepen te zyne zy
-procederen wel ende dueghedelyck ter verificatie ende interinemente
-van desen ende totter taxacie ende moderatie vander voirs. amende
-ende costen alsoe zy sullen bevinden behoirende welcke
-interinement de voirs. suppliant gehouden sal zyn te verzueckene
-ende hem in persoone te presenteren in onsen voirs. raede
-binnen eene jaere naestcomende opte pene van te verbuerene
-deffect van desen ende dat gedaen ende deselve civile boete
-ende costen van justicien getaxeert ende betaelt zynde in
-handen vanden ghenen dien dat behoiren sal zy onsen voirs.
-procureur generael in brabant onsen voirs. marcgrave van
-antwerpen ende alle andere onse richteren justicieren
-officieren ende ondersaeten tegewoirdige ende toecomende
-dien dat aengaen sal moeghen huere stedehouderen ende
-eenen yegelyck van hen besundere zoe hem toebehoiren sal
-doen laten ende gedooghen den voirs. suppliant van deser onser
-tegewoirdigher gracien remissien ende pardoene ende van
-allen den inhouden van desen inder vuegen ende manieren
-voeren verhaelt rustelyck vredelyck volcomelyck ende
-eeuwelyck genyeten ende gebruycken zonder hem te doene
-noch te laeten geschieden nu noch in toecomende tyden
-eenighen hinder letsel oft moyenisse aen lyve noch aen
-goeden ter contrarien maer indien zyn lyff oft eenighe
-van zyne goeden daer omme gearresteert becommert oft belet"
-"met zynen snyder naerden selven pieter gesteken, ende hem gerocht
-boven zyn slyncker borst een quetsuere, zoe dat hy zekeren tyt daernaer
-gestorven is tot groot leetwesen vanden voirs. supliant ende hoe wel hy
-daeraff peys gemaect heeft met partie geinteresseerde ende anderssins
-es van goede name ende fame, en soude nochtans nyet vryelyck dorfven
-frequenteren buyten gewyde plaetsen alsoe hy seght zonder onse gratie
-omme de welcke hy ons zeer oitmoedelyck gebeden heeft soe eest
-dat wy de zaken voirs. overgemerct ende hierop gehadt tadvys van
-onsen lieven ende beminden die burchmeesters ende schepenen ons lants vanden
-vryen den voirs. andries verpoorte suppliant genegen wesende tzynder
-voirs bede ende supplicatie ende hem willende in dit stuck gratie
-ende genade prefereren voir rigeur ende strangheyt van justicie
-hebben inden gevalle als boven vergeven quytgescholden ende geremitteert
-vergeven schelden quyte ende remitteren uuyt onse zonderlinge gratie
-by desen tfeyt encde manslach boven verclaert mitgaders alle peyne ende
-boete corporelle ende criminelle daerinne hy ter cause van
-dien uut diesser aencleeft tegens ons ende justicie misdaen ende
-misbruyct mach hebben , hen als daeraff wederstellende ende
-restituerende tot zyne goede fame ende naeme in onsen voirs lande
-ende graefscepe van vlaendren ende alle andere onse landen ende
-heerlicheden, ende oick tot zyne ongeconfisqueerde goeden indien hy eenige
-heeft alsoe hy was voerde toecompste vanden manslach voirs.
-imponerende hierop een eeuwich zwygen ende silentie onsen procureur
-general ende allen anderen onse rechteren ende officieren wye
-zy zyn satysfactie ende beteringe eerst ende alvoiren byden
-voirs. supliant gedaen der geinteresseerde partie zoe verre die
-noch nyet gedaen en es ende eenige daertoe staet civilyck
-alleenlyck behoudelyck dat de voirs supliant gehouden wordt
-tvoirs feyt ende manslach jegens ons oick civilyck te
-beteren naer de gelegentheyt vander misdaete die faculteyt
-van zyne goeden ende onse ordinancien daerop gemaect ende
-boven dien te betaelen die relycke costen van justicie. indien
-eenige ter cause voirs. geschiet zyn al ter arbitraige
-ende taxatie van onsen lieven ende getrouwen die president"
-"doen laten ende gedoigen peyselick ende vredelick
-genyeten ende gebruycken sonder hem te doen noch
-te laten geschyen in lyve noch in goede eenich hinder
-letsel oft stoot ter contrarien maer oft zyn lyf
-oft eenige van zyn onverbuerden goeden daeromme
-gevangen becommert oft gearresteert waren dat
-zy die terstont stellen oft doen stellen tot volcommen
-delivrancie want ons alsoe belieft des torconden
-soe hebben wy onsen zegel hier aen doen hangen
-gegeven in onse stede van bruessel den xven dach
-van decembre int jair onsen heeren duysent vyfhondert
-ende twintich ende van onsen rycken te
-wetene vanden roemschen tweeste ende van
-spaengnen etc. tvyffte aldus stont gescreven opte plycke
-byden keyser in zynen rade ende geteekent haneton ende
-stont noch gescreven onder de selve plycke collacie es gedaen
-die collatie van desen copien
-es gedaen ende bevonden accorderende
-metten originale by my
-$$trat$$"
-"oft der smaelre heeren richteren justicieren ende officieren wie zy zyn
-satisfactie ende beternisse doende eerst ende voer al der partie
-geinteresseerde indien die nochtans nyet gedaen en zy civilyck
-alleenlyck behoudelyck dat de voirs suppliant gehouden sal zyn ter
-causen vanden voirs. feyte ende dootslage te betalene tonsen behoeve
-amende civile nae qualiteyt vanden voirs. delicte ende faculteyt
-van zynen goeden ende oyck te betalen de costen van justicien hier
-omme gedaen ende te doene ter taxatien ende moderatien van onsen
-lieven ende getrouwen den cancellier ende luyden van onser
-raede in brabant ontbieden daerom ende bevelen den selven
-onsen cancellier ende raedsluden in brabant dat voere hen geroepen
-de ghene die daerom behooren geroepen te zyne zy procederen
-wel ende dueghdelyck ter verificatie ende interinemente
-van desen onsen brieve ende ter taxatien ende moderatien vander
-voirs. amende ende costen van justicien naer huere forme
-ende inhouden # ende dat gedaen zy onse drossaet van brabant
-ende alle andere onse ende smaelre heeren richteren justicieren
-officieren ende dieneren jegewoirdich ende toecomende dien
-dat aengaen sal mogen hueren stedehouderen ende elck van hen
-besunder soe hem toebehooren sal doen laten ende gedoogen
-den voirs. pauwelse suppliant van onser jedewoirdiger gracien
-quytscheldinge ende remissie ende van alle dinhouden van
-desen inder vueghen ende manieren boven verhaelt rustelyck
-vredelyck volcomelyck ende eeuwelyck genyeten ende
-gebruycken sonder hem te doene oft te laten geschieden
-nu noch in toecomende tyden eenich hinder stoot oft
-moeyenisse in lyve noch in goede ter contrarien maer
-indien zyn lyff oft eenighe van zynen onverbuerden goeden
-zoe voirs. is daer om zyn oft naemaels waren gevangen
-gearresteert gecommert oft belet dat zy die setten ende
-stellen oft doen setten ende stellen ter stont ende sonder
-vertreck tot geheelder ende volcomender delivrancie
-want ons alsoe gelieft ende ten eynde dat dit goedt vast
-ende gestadich blyve tot eewighen daghen zoe hebben
-wy onsen zegel hier aen doen hanghen behoudelyck in
-anderen saken onsen richte ende eenen yegelycken tzyne
-in allen ghegeven in onser stadt van bruessele
-opten goeden vrydach inde maent van apprille int
-# welck interinement
-de voirs. suppliant gehouden
-zal zyn in persoen te
-verzueckene ende dese
-tegenwoirdige te presenteren
-binnen eenen jaere
-naestcomende opde
-pene van te verbuerene deffecte van desen"
-"brussele den xxe marty int jaer ons heeren xvic ende xxich onder
-opde plycke stont gescreven aldus byde eertshertogen ondertekent
-steenhuyse loco wouwere ende was gesegelt met eenen groenen
-wasschen zegele uuythangende in groene zyde snoeren"
-"ende comende des achternoens met zijn brueder genaempt
-jan ende noch ander persoonen van halle nae ruysbroeck
-ten huyse van janne steenberch aldair hij suppliant
-ende de voirs. jan zyn brueder met noch ander goet
-geselscap in eenen boomgaert gingen sitten drincken dat
-aldoen aldair voirbij is commen passeren guillaume de moleman
-die welcke van eenighe vanet geselscape des voirs. suppliant
-worde naegeroepen om te commen drincken gelyck hij heeft
-gedaen hebbende byden anderen geselscape twee oft drye
-reysen gedroncken / ende zeer corts dair nae hebben zij
-onder malcander tgelach gemaect zoe dat elck voir zyn
-gelach betaelde eenen stuiver. ende heeft de voirs. guillaume
-voir dat hy by henluden oock droncken hadde ons gegeven een stuivere, zeggende
-ick en hebbe maer twee oft drie reysen gedroncken ende ick hebbe
-eenen stuiver gegeven dair op een vant voirs. geselscape
-antworde hebdij te vele betaelt / daerop repliceerde de
-voirss. guillamme neen / dwelck de voirs. suppliant aenhoorende
-heeft eenen stuiver getrocken om den selven guilliame
-restitucie te doene vanden selven stuiver die hij voir zyn gelach
-gegeven hadden opde welcke de voirs. guillaume zeyde
-totten voirs. suppliant ick en begher den stuiver nyet ick
-hebben betaelt dat alsdoen de voirss jan totten suppliant
-zynen brueder zeyde ghij en verstagens nyet waer op de voirs.
-suppliant totten voirs. janne zynen brueder zeyde ick verstaet
-beter dan ghij doet hebbend alzoe de voirs. suppliant ende
-de voirs. jan tegen malcanderen woirden gaende haan
-malcanderen ende zeere corts dair nae hebben de
-voirs. suppliant ende jan de voirs. jan getrocken hueren
-messen te weten de voirs. suppliant zynen degen / ende
-de voirs. jan zyn rappiere slaende alsoe nae malcanderen
-zoedat hij suppliant in zynen elleboghe ende in zyn
-een handt zeer gequest wiert ende invaderende zulcx
-malcanderen soude deselve jan geseeght hebben
-broeder wildij mij doot hebben maer de suppliant
-en sprack nyet slaende metten degen zeer dapperlyck
-naeden voirsz jan ende zoe eenen joos van zellegem
-nu overleden genoch bij drancke zynde is commende
-geloopen inden selven boomgaert onder eenen appelboom"
-"kaerle etc. doen te weetene allen jegewoirdighen ende toecomenden dat wij
-ontfanghen hebben die oitmoedighe supplicatie van jan henrick vanden
-veen woonende inden dorpe van ruesele inhoudende hoe dat hij opden vi en junij
-anno lii heeft in tselve dorp ten huyse van peeter evaerts met meer andere
-geselschaps die dijen dach den papegaye geschoeten hadden sitten drincken
-ende goet chiere maeken gelijck hy oick inde gulde was ende alsoe tot
-byden avont sittende ende vroelijck met melcanderen wesende nyet weetende
-van eenighen twist oft geschilde soe is daer een geweest geheeten geene
-lenaerts hermansse insgelycks guldebroeder wesende die hem sadt en vermat
-dat hy dijen avont oft eer den avont quame eenen op zyn stroo oft cont hebben
-soude dwelck hoirende die supliant dat hy alsulcken onhebbelycke woerden
-sadt en sprack ende nyet en wiste waer op dat hyt hadde heeft geseeght
-dese oft gelycke woirden bey geene waeromme sydt ghy gestoort op wyen
-hebeyt dat ghyer een op zyn stroo leggen wilt syt toch te vreden ende
-laet ons eenen vollen vuyt drincken het waer schande datmen hier ruw
-woerden maecten daerop de voirs. geene seyde wildyse verantwoirden daer
-ickt op hebbe dat mochdy seggen waer op die suppliant zeyde bey geen ghij
-zyt een proper geselle wat wildy iemanden van desen gesellen mesdoen
-daer op die voirs. gheene antwoirde wy seeght dat ick haer mesdoen
-wille waer op die suppliant zeyde dat segdy selve ende ick hoort
-dat ghyt seght waer op de voirs. geene seer grammelyck wederzeyde
-ghy lichter aene nemende midtsdyen eenen drinckpot ende heeft den suppliant
-daer mede op syn hoot geslaeghen zoedat hy geheel onstucken spranck"
-"vuytgedruckt dewelcke ten vuytersten oirsaecke
-hebben geweest dat die voors. suppliant is vuyt
-syne stal gecome met eene riecke in syne
-handen om die voors. jaspar te doen retireren
-vuyt syn suppliants mesthofs aldaer alle de
-voors. insolentien gebeurden maer is plaetse
-dat hy de suppliant souden hebben ver$$$$ ontsien ende
-syns huyse ende woninge soude hebben verlaten
-soo is hy den suppliant comen toegeloopen met den
-voors. messe bloot inde hand meynende des suppliant
-daermede om te brengen om welcke te tueven is
-die suppliant genootsaeckt geweest hem met
-syner voors. rieck te behelpen ende te defenderen
-dwelck doende heeft hy aen syner voors. swaegher
-gegeven twee oft dry slaegen op oft ontrent het
-hooft waerdoor die voors. van diest een weenich
-worde gequetst doch nyet dootelyck gelyck alle
-experten doctoiren ende chirurgynen des noot synde
-sonder moeten attesteren nyettegenstaende dat
-denselven van diest eenige thien oft elft daeghen
-naerden infectie vande voors. wonden is comen
-aftlyvich te worden tot groot leetwesen des suppliants
-die zich altijt heeft gedraegen als en maer
-met eenen daer ter contrarie d’acsten mye
-soo temerair ende oultrecuidant is geweest van hem
-suppliant ende andersints te menaceren sulcx dat met
-rechte sonder moghen geseght worden dat die jaspar"
-"van vangenisse als voirs. is mitgaders zy onverbuerde goeden
-zoe verre die zelve becommert oft ghearresteert waren
-terstont stellen oft doen stellen tot vulcommen delivrancie ende
-slakinge want ons alsoe belieft des toerconden hebben
-wy onsen zegel hier aen doen hangen ghegeven in onse
-stede van bruessel den derde dage van iunio int jaer
-onsheeren duysent vyffhondert ende zessendertich van onsen
-keyserycke txviie ende van onsen rycken van castillie
-ende andere txxie aldus stont ghescreven op de
-plycke byden keyser in zynen raede ende gheteekent
-l de zoete recepta
-ghecollacionneert tegens
-doriginale brieven by my
-decock"
-"kaerle etc. doen te weten allen ieghenwoirdich ende toecomende
-dat wy ontfaen hebben die oetmoedighe supplicatie van michiel
-vanden kerkhove brouwere inhoudende hoe hy opten eersten
-sondach inden vasten anno xvc xxxv gegaen is tsavonts omtrent
-vijff uren met jacob inden beer ten huyse van jacob de pelere procureur
-postulerende voer de tolcamere ende elders binnen onse stadt van
-bruessele om aldaer voerden voirs. jacob te vercrigen zekere onse
-brieven van respijte ende van daer commende omtrent den zeven uren zijn
-tsamen gegaen ten huyse van cornelis de voeraer tegens over tschildeken
-opte coelmerct binnen onse voirs. stede van bruessel om gracelyck
-te bancketeren dwelck zy deden ende als die suppliant thuys waert
-wilde gaen dwelck was omtrint thien ende een halff uren vanden
-avont es gecomen met een lanteerne in zyn handt tot zijnen woenhuyse
-staende inde nyewstraete achter den choor vanden vrouwen brueders
-ende aldaer voer zijn deure staende ende eens geclopt hebbende om
-ingelaten te zijne zyn gecommen twee gesellen deene geheeten jennin
-de flandres goutsmit ende dandere philips vander borch de welcke
-twee gesellen wel by drancke zynde tegens den voirs. suppliant seyden
-vrient laet ons een keersse ontsteken dwelck die suppliant geerne
-dede ende hy meynde de keersse te ontsteken soe heeft die voirs.
-jennijn hem suppliant de selve lanteerne fortselyck genomen dat
-ziende de suppliant heeft dese lanteerne wederom genomen ende
-dit doende zoe heeft die voirs. jennijn den voirs. suppliant mit eenen
-mutsaert stocke die hy in zyn handt hadde gegheven twee oft drie
-groote slagen op zijn hooft mitswelcken de voirs. suppliant als
-verweerende zyn lyff heeft uuyt getrocken een steeck mes dwelck
-hy in zyn hant hadde ende is daermede den voirs. jennijn naegeloepen
-ende heeft hem gegheven eenen slach op zijn hooft ende gequest in
-sulcken vuegen dat hy ter eerden viel ende dit siende die voirs.
-philips heeft den voirn. suppliant geworpen met steenen ende op zyn duere
-ende de voirn. suppliant hem oyck werende heeft den selven philips
-naegelopen tot voer ingelborch maer en heeft den selven nyet mesdaen
-ende wederom commende tot voor die vrouwe vanden meere heeft die selve
-suppliant ontmoet eenen geheeten lauwereys wesende een schildere
-ende zynder huysvrouwen ende seyde totten selven lauwereys vriendt
-dit clage ic god ende allen zijnen heylighen dat ic staende voer myn
-duere geslagen ben ende dat ic my aldus moet verweeren ende is alzoe
-geghaen van daer tot des voirs. cornelis huys aldaer hy lestwernen
-uuytgecommen was blyvenen daer slapen ende de voirs philips is gegaen byden
-voirs. jennijn ende heeft hem opgeheven om te leyden tot int gasthuys
-ende opheffende soe heeft hy hem wederom achterwaerts overlaetten
-vallen in sulcker vuegen dat zeer grotelyck te presumeren is dat hem
-den val meer gelet heeft dan den slach ofte quetsuere want die selve
-philips ende jennin wel by drancke waeren ende hadden int bordeel
-sitten drincken ende die voirs. philipes heeft den selven jennin wederom"
-"die stellen oft doen stellen terstont ende sonder vertreck tot
-vulcommen delivrancie ende slakinge want ons alzo
-gelieft ende ten eynde dat die goet vast ende gestadich
-blyve tot eeuwigen daghen zoe hebben wy onsen segel hier
-aen doen hanghen behoudelick in anderen saken ons recht
-ende een jegelick tzyne in allen gegeven in onse stadt van
-bins opten goeden vrydach inde maent van april int jaer
-onsheeren duysent vyfhondert ende veertich van onsen
-keyserrycke txxie ende van one rycken van castillen
-ende andere txxve aldus ondergescreven byden keyser
-in zynen raide ende geteekent l. de zoete visa
-recepta
-gecollationeert ende bevonden accorderende
-met zynen originale by my
-$$$"
-"off belet waeren dat zy die setten ende stellen oft doen setten ende stellen
-terstont ende sonder vertreck tot geheelder ende volcommender delivrancie want
-ons alsoe gelieft ende ten eynde dat dit vast ende gestadich blyve
-tot eeuwygen dagen soe hebben wy onsen zegel hieraen doen hangen
-behoudelyck in anderen dingen onsen rechte ende eenen yegelycken anderen
-dessyns gegeven in onser stadt van bruessele opten goeden vrydach
-inde maent van april int’ jaer onsheeren duysent vyffhondert ende
-zevenendertich ende van onsen keyserycke txixe ende van castillien etc.
-txxiiie aldus stont gescreven opte plycke byden keyser in zynen
-raede ende geteekent boudewyns noch stont gescreven opte
-selve plycke visa registrata
-ghecollacionneert tegens
-doriginaele brieven by my
-decock"
-"kaerle etc doen te wetene allen iegewoirdich ende toecommende
-dat wij ontfaen hebben die oetmoedige supplicatie van jan quintins
-arm scamel gehuwt man woenachtich in onse stede van antwerpen
-inhoudende hoe op sinte marie magdalenen dach lestleden was een
-offt twee jaeren dat hy suppliant heeft sitten drincken tot berchem
-neffens onse voirs. stede van antwerpen met adolf van dueren ende hans
-bellen diemen hiet van bruessele ende aldaer gedroncken hebbende zoe
-zijn sij al tsamen nae huys gegaen ende comende op een dyck byden siecken
-hebben daer gevonden twee oft drye gesellen waer af die een op zynen
-hals hadde eenen grooten stock den welcken die selve adolf vraechde
-waerom hy die stock op zynen hals hadde ende oft hy daermede inde
-stadt wilde gaen zeggende voirts wilt ghij daermede inde stadt gaen
-die luden sullen u seggen dat ghij een hont slager syt want tes verboden
-met stocken inde stadt te gaen doen seyde die man metten stocke wat
-hebt ghy daermede te doene al hebt ghy doersneden cleederen aen hebt
-ghij den heere gedient wij hebben oyck somtyts den heere gedient mits
-welcken woirden die voirs. adolff achterwaerts terde ende trock
-van leere ende begonste te smijten ende alsoe die selve suppliant doen oyc
-van leere trecken soude zoe quam eenen jasper de cleermakere ende
-gaf den suppliant een wonde op zyn handt sulcx dat hy suppliant
-daer af zoe verminct es dat hy daermede zyn broot nyet en can gewinnen
-met zyn ambacht van lyndragen ende de suppliant alsoe gequetst zynde
-is terstont van daer wech geleyt geweest zonder dat hy wederomme
-int tselve geschil ende gevecht gekeert is ende heeft zindert hoiren seggen"
-"van desen onse gratie remissie quytsceldinge ende pardoen ende
-van alle den inhouden van desen inder vuegen ende manieren voere
-verhaelt rustelyck verdelyck volcommelyck ende eeuwelyck genyeten ende gebruyken
-sonder hem te doene noch te laeten geschien nu noch in toecommende
-tyt aen lyf noch aen goet eenich hinder letsel oft moyenisse
-ter contrarie mair by alzoe zyn lyf oft eenige van zynen
-ongeconfisqueert goeden daeromme gevangen becommert oft
-gearresteert waren dat zy die stellen ter stont ende sonder
-vertreck tot geheelder delivrancie want ons alzoe gelieft
-ende ten eynde dat dit goet vast ende gestadich blyve teewigen
-dagen soe hebben wy onsen zegel hier aen doen hangen behoudelyck
-in anderen saken onsen recht ende eenen yegelyck tzynen in allen.
-gegeven in onser stadt van brugge inde maendt van
-october int jaert ons heeren duysent vyfhondert ende eenenveertich
-van onsen keyserrycke txxija ende van onsen rycken van
-castillien ende andere txxvje aldus gescreven op te plycke
-byden keyser in zynen raide ende onder geteekent verreyken.
-visa recepta
-gecollationeert ende bevonden accorderende
-met zynen originale by my
-facuwez"
-"albert ende isabel clara eugenia ect
-doen te weten alle tegenwoirdige ende toecommende
-dat wij ontfangen hebben die oitmoedige supplicatie
-van hans tserraets alias diricx jonckman ende geboren
-poirter deser onser stadt brussele, inhoudende
-dat hoe wel hij hem naer sijne qualiteijt doirgaens
-wel ende eerlijck heeft gecomporteert, gestaen
-hebbende ten goeden naeme ende fame, sonder oyt yet
-gecommitteert te hebbene, dwelck straff oft
-correctie soude meriteren, soo ist nochtans dat
-ultima januarij xvjc ende seventhien die suppliant
-mett eenen peeter van antwerpen wesende insgelijcx
-jonckman ende beijde beschoncken sijnde ende daertoe
-hun resenterende van schiere affronte ende vuijstslach
-henlieden daechs te vooren in presentie van zekere
-jonge dochtere daermede hy waer diviserende, bij
-eenen daniel de wolff gegeven, hebben den selven
-gerencontreert gehadt omtrent maegdalene straetken
-al waer sij malcanderen hebben te geweer gestelt
-sijnde alsdoen die voors. daniel onder de voete
-geworpen, sonder dat hem nochtans eenige quetsure
-is geinfligeert geweest, dan dat hij alleenlijck
-vuijtten neuse was bloedende, sulcx dat ten lesten
-aldaer sijn vergadert eenige passanten, die welcke
-henlieden van malcanderen waeren scheijdende,
-affnemende elck een van hen trappier ende
-poignaert, dwelck sij beneffens malcande hun
-hadden, welcken volgende is die voors. daniel
-naerde vleeschouwers straete aff getrocken ten
-huijse van sekeren sijnen compaignon met
-naeme anthoen van cutsem woonende aldaer
-vuijt hanght d'effigie van ste anne denselven
-vertellende hoe dat sij corts te voorens waeren
-geslaegen geweest vanden suppliant ende den voors."
-"remectons et restituons a sa bonne fame et renommee en notre
-pays et duche de brabant et autres noz pays et signouries et a
-ses biens non confisquiez saucuns en a tout ainsy et par la
-maniere quil estoit avant ladvenue dudit cas et hommicide en
-imposant sur ce silence perpetuel a notredit procureur general et
-a tous autres noz justiciers et officiers quelconques de notredit pays
-de brabant satisfaction toutesvoies faicte a partie interessee
-se faicte nest civilement seulement et moyennant aussy
-quil amendera envers nous civilement ledit cas selon lexigence
-dicelluy et la faculte de ses biens pourveu aussy quil sera
-tenu de paier et reffondre les mises et despens raisonnables
-de justice pour ce faiz et ensuiz a lordonnance et tauxation de
-nos amez et feaulx les chancellier et gens de notre conseil
-en brabant que commectons a ce si donnons en mandement
-ausdits de notre conseil en brabant que appellez ceulx qui pource
-feront a appeller ilz procedent bien et deuement a la verificacion
-et interinement de cesdites presentes et a larbitraige de tauxation de ladite
-amende civile et mises de justice et lequel interinement
-ledit suppliant sera tenu requerir en notredit conseil endedens
-ung an apres date de cestes a paine de perdre leffect de cesdites
-presentes et ce faict et lesdites amende et mises de justice
-tauxees et payees ainsy quil appertiendra de laquelle
-amende celuy de noz receveurs cui ce regardera sera tenu
-faire recepte et rendre compte et reliqua a notre prouffit avec
-les autres deniers de son entremise ilz notre drossat de brabant
-lesdits marcgrave ou escoutete danvers et tous noz autres
-justiciers et officiers de noz vassaulx ou bassains signeurs de
-notredit pays de brabant et doultremeuze presens et avenir leurs
-lieuxtenants et chacun deulx endroit soy et sicomme a luy appertiendra
-facent seuffrent et laissent ledit suppliant de notre presente grace remission
-et pardon selon et par la maniere que dit est plainement paisiblement
-et perpetuellement joyr et user sans luy fere mectre ou donner
-ne souffrir estre fait mis ou donne ores ne ou temps avenir
-en corps ne en biens aucun destourbier ou empeschement
-aucontraire ains son corps detenu en prison comme dit
-est ensemble ses biens non confisquez silz estoient a la
-cause dicte prins arrestez ou empeschez les mectent ou
-facent mectre incontinent et sans delay a plaine et"
-"souffrent et laissent ledit suppliant plainement et paisiblement jouyer et
-user sans luy faire metre ou donner ne souffrir estre faict nuisance ou
-donne aulcun destourber ou enpeschement au contraire en maniere
-quelconque car ainsi nous plaist il en tesmoing de ce
-avons faict mettre notre seel a ces presentes donne en notre
-ville danvers le dernier jour de novembre lan de grace
-mil cinqcens quarante cincq de notre empire le xxvije et
-de noz regnes de castille et autres le xxxe. ainsi escript
-sur la plicque par lempereur en son conseil et seulz signe
-facuwez // visa $$$
-clonne et trouve accorder a
-son original par moy
-n facuwez relie"
-"dochtere aldair te vindene ende te recupererene ende dat nae dien die selve
-suppliant geadverteert was dat die voirs. charle die van zynre compst
-gewairschout mocht wesen metter selver synder dochtere de heyde was
-innegeslaghen nae de stat vanden grave, soe is die selve suppliant
-met alder ernsticheyt met zynen voirs. vrienden ende magen wesende
-tsamen in getale vive ende mit eenen onsen diener den voirs. charlen ende
-zynen voirs. kinde naegevolght, hopende die altyt met rechte te
-recupererene ende heeft zoe verre vervolght dat ten vuytersten inden
-lande van ravesteyn die selve suppliant eenen waghen verre voir
-hem gesien heeft, houdende ontwyflyc dat die voirs. charle ende syn
-voirs. dochtere dair op waeren ende alsoe die selve suppliant met
-zynen voirs. maghen vrienden ende knechte zoe lancs soe nernstelyker
-vervolgende, heeft hy ten slote een vanden gesellen des voirs. charles
-gevonden dair op zyn knecht aensiende tgroot verdriet dat die voirs.
-charle ende zyn complicen zynen meestere met crachte ende gewelde
-aengedaen hadden, heeft syn pijcke gesoncken metten welken de selve
-geselle eenen grooten creet ende roep heeft gegeven met welken crijtten
-ende roepen de anderen complicen des voirs. charles, wesende tsamen
-zevenen in getale, zyn mit grooter hitten ende faveur hen strytbarich
-oppenbairlyck thoenende, hebbende drie geladen armborsten totten
-voirs. suppliant ende zynen vrienden gecomen roepende met luyder
-stymmen slaet doot slaet doot oft diergelyker woirden in substancien
-dwelck die voirs. suppliant ende syne voirs. vrienden aensiende
-ende hoirende die zonder sorghe van hueren live niet gevlieden en
-consten, aenroepende die selve suppliant gode van hemelrijcke ende
-hem volcomelyck op zyn rechtverdighe quereele troostende, heeft
-hem mannelyck ende vromelyc ter weren gestelt, ende nae dat de
-complicen des voirs. charles huer drie geladen boghen gelost hadden
-ende vanden vrienden ende maghen des voirs. suppliants twee geladen
-armborsten oic gelost waeren, sonder dat dair mede alst gode geliefde
-yemant gequetst waerdt, soe heeft een vanden magen des voirs.
-suppliants eenen vanden complicen des voirs. charles geheeten heynken
-van amelroye bastairt zone des wylen jans van amelroye die de
-principaelste voerberichste ende gheerichste was vanden hoope
-des voirs. charles eenen swaeren houw gegeven inden hals dair
-aff dat hy terstont op de stat doot bleef ende zyn noch twee vanden
-anderen complicen des voirs. charles int voirs. gevechts zeer swairlyc
-gequetst ende die voirs. suppliant boven alle den druck die syn
-vaderlyck hertte lyden moeste byder voirs. vyolenter spoliatien van"
-"anderen peinen van zynen ontfange zy zyn onse drossaert van brabant
-amman van bruessel ende alle anderen ende der smaeleren
-heeren rechteren in$$$ ende officieren onsses voirseyden lants
-van brabant wien dit aengaen sal mogen of hueren stedehouderen
-tegenwordich ende toecommende ende een $egel van hier
-zoe hem toebehoeren zal doen laten ende gedogen den voirseyden
-suppliant van dese onse gracie remissie quytscheldinge
-ende verghiffenisse zoe ende inden manieren als boven
-rustelick vredelick ende eeuwelick genieten ende gebruycken
-sonder hem te doen noch laten geschien in lyfen noch
-in goede eenich hinder letsel of moeyenisse ter contrarien
-maer indien zyn lyf of eenige van zyn ongeconfisqueerde
-goeden waren daeromme gevangen becommert of gearresteert
-dat zy die terstont stellen of doen stellen tot volcommen
-delivrantie van ons alsoe gelieft ende ten eynde dat dit goet
-vast ende gestadich blyve tot eeuwigen dagen zoe hebben
-wy onsen zegel hieraan doen hangen behoudelick in anderen
-zaken ons recht ende een segel tzyne by allen gegeven in
-onze voirseyde stede van bruessele inde maent van iunio int
-jaer onses heeren duysent vyfhondert ende veertich van onsen
-keyserrycke t$$$ ende van onsen rycke van spaegnien $$$
-t$$$ aldus gescreven op de plycke $$$$ $$$$ $$$$ in
-zynen rade ende geteekent $$$$ $$$$ $$$$"
-"in de marge:
-$y haf
-$twordt
-$$ ontfanger
-$$ upployten"
-"remissie van dootslage
-phelippe par la grace de dieu roy de castille
-de leon de grenade etc. archiduc daustrice prince
-darragon etc. duc de bourgoingne de lothier de brabant de stier
-de carinte de carniole de lembourg de luxembourg et de
-geldres conte de habsburg de flandres de tyrol dartois
-de bourgoingne palatin et de haynnau lantgrave delzate
-marquis de bourgauw et du saint empire de hollande de zeellande
-de ferrette de kibourg de namur et de zutphen conte seigneur
-de frize sur la marche de sclavonie de portenauw de salms et
-de malines. savoir faisons a tous presents et avenir nous
-avoir receu lumble supplication de jehan de ranst contenant
-comment puis nagaires lui estant venu en une maison assize
-en ceste notre ville de bruxelles en la rue vulgairement appellee
-blydenberghe et seant a table pour y boire ung pot de servoise
-est survenu daventure ung nomme pierquin serviteur du filz
-de jehan de bregilles et incontinent apres la maistresse
-de ladite maison en amenant une gouge au nom dudit suppliant
-icellui pierquin dist ala gouge quelle sen venist avec lui boire
-en la chambre dedens ladite maison en mettant la main a icelle
-pour ce quelle luy refusoit et la vouloit tirer par force en
-ladicte chambre quoy voyant ledit suplliant et que ledit
-pierquin ne sen vouloit depporter mais chersoit noise et
-debat, tira son espee et donna audit pierquin une petite playe
-au tour de son col, en laquelle peril ne dangier quelconque ne
-gisoit et ce aucun furent incontinent separez lung de lautre
-et appaisez, entant que ledit suppliant dist audit pierquin,
-quil ne demandoit aucune noise et ne luy vouloit sinon tout
-bien mais point ne vouloit que ladite gouge allast avec luy
-boire en la chambre neanmoins ledit pierquin soy sentant
-ung peu blesse que comme riens estoit retira son espee
-tout souvit cuydant percher ledit suppliant lequel se conduisoit
-tellement quil ne fust sinon blesse en son coste et se
-entrepoingnerent tellement que tous deux sont cheuz ensamble
-embrachez sur ung degrez, ledit pierquin desoubz et ledit
-suppliant deseure et ne fut en cest appoingnement lute ou trouble
-aucun deulx blessez or est advenu que ung soy disant
-filz du roy de frez fort acoustume de hanter la compaingnie
-et estant de la partie dudit pierquin y est survenu et voyant
-ces deux ainsi en trouble tira son espee et en donna une playe
-mortoire en la teste dudit pierquin quoy fait incontinent sen
-alla et voyant ledit suppliant que ledit pierquin estoit
-tellement blesche et de ce fort esmerveillant non sachant
-a quy il avoit a faire se leva tant pour luy deffendre
-contre cellui qui ledit cop avoit donne comme pour laisser
-ledit pierquin auquel autre mal navoit fait sinon en
-la maniere dite et jasoit que par ainsi appert
-que en verite ledit suppliant ne soit cheu en lommicide dudit
-pierquin et que dicellui il est totallement innocent toutesvoyes
-pour ce que ledit pierquin est alle de vie a trespas icellui
-suppliant doulte quon le vouldroit charger dudit en hommicide
-et que noz officiers vouldroient proceder contre lui et ses
-biens a son grand regret et desplaisir et plus"
-"huyse gegaen wesende ende de voirn. suppliant daer uuyt comende zoe
-heeft terstont de voirs. hendrick sonder den suppliant te waerscouwen
-oft yet te seggen hem geslagen met zynen langen messe ende
-gewont int hooft ende tselve gevoelende de suppliant
-eyssche zyn mes oft lange degen van eenen jonge die dair was
-genaempt inde wandelinge hamel met welcken messe
-de suppliant hem stellende ter weeren heeft den voirn. wylen
-hendrick strick gequest van welcke quetsure hy terstont
-gecommen is van levende lyve ter doot ter causen van welcken
-dootslach de suppliant vreesende rigueur van justicie heeft
-hem zundert gehouden ende geabsenteert uuyt onsen lande van
-brabant ende partien versoent ende gebetert ende en zoude
-aldaer nyet dorren wederkeeren noch converseren om syn
-vader te onderhouden met zynen arbeyt de welcke by der
-oirloge van gelre verdorven is ten zy dat onse gracie hem hier
-op verleent wordde alzoe hy seyt ons daeromme oitmoedlyck
-biddende soe eest dat wy desen aengesien compassie ende
-medelyden hebbende metten voirn. suppliant ende willende hem
-in desen gracie ende genade prefereren voer rigueur ende
-stancheyt van justicie sunderlinge ter eeren ande weerdicheyt
-vander bittere passie onsenheeren die hy leet voer ons allen op
-zulcken dach als huyden hebben den selven suppliant inden
-gevalle als boven quytgescholden ende vergeven scelden quyt
-ende vergeven uuyt onser zunderlinger gracien by desen den
-dootslach voire verclaert mitgaders oyck alle pene ende
-amende corporele ende criminelle dair inne hy hem
-overmidts ende uuyt zaken van tg$$t des voirs. is tegens ons
-onse hocheyt ende justicie eenichssins mach hebben ontgaen
-ende hebben hem dien aengaende gerestitueert ende
-gestelt restitueren ende stellen by deseb tot zyne goede
-fame ende name in onsen voirs. lande ende ende hertochdom
-van brabant ende oick in onse stadt ende meyerie van
-shertogenbossche ende allen anderen onsen landen ende heerlich$
-ende tot zyn goeden noch ter tyt nyet geconfisqueert zynde
-zoe verre dair eenige waeren imponerende hier op een
-eeuwich zwygen ende silencie onsen procureur generael ende allen
-anderen onsen richteren justicieren ende officieren onsen voirs."
-"hem met zynen voirs. cleynen messe eenen steeck daer
-van hy acht dagen tyts daernae oft daer omtrent deser
-werelt overleden is dwelck den suppliant zeer leet is
-ende naederhandt heeft zoennige ende peys gemaict metter
-geinteresseerde partye nochtans vreesende strancheyt van
-justicien en zoude nyet dorren hanteren in desen onsen lande
-van brabant ende elders ten was dat hem hierop versien
-wordde van onse gracie ende remissie alzoe hy seegt ons
-daerom oitmoedelick biddende waeromme zoe eest dat wy desen
-aengesien ende hierop gehadt dadvys vanden meyere van -
-ballaer geneyght wesende ter beden des voirs. laureys
-stynen suppliant ende willende hem in dit stuck prefereren gracie
-ende misericordie voir strangicheyt ende riguer van rechte
-hebben den selven suppliant inden gevalle als boven quyt
-quytgeschouden ende vergeven schelden quyte ende vergeven
-vuyt zunderliger gracien by desen onsen briefve tfeyt ende
-ongeval boven geruert mitsgaders alle offenden ende bruecken
-corporelle ende criminelle daerinne hy hem overmidts
-ende vuyt zaken van tgeene des voirs. is tegen ons onse
-hoogheyt ende justicie eenichssins mach hebben
-ontgaen ende mesdragen ende hebben hem dyen aengaende
-wedergestelt ende gerestitueert stellen weder ende restitueren
-tot zynen goeden naeme fame ende geruchte in onsen voirs. lande
-van brabant ende allen anderen onsen landen ende heerlicheyden
-ende tot zynen onverbuerden goeden in dyen hy eenige onder ons
-heeft gelyck ende in alder manieren zoe hy was voor die -
-toecompste vanden voirs. feyte imponerende hierop een
-eeuwich geswych geswych onsen procureur generael in
-brabant ende allen anderen onsen justicieren ende officieren wye
-zy zyn satisfactie yerst ende voor ald algedaen der
-partye geinteresseerde in dyen die noch nyet gedaen en zy
-ende eenige daertoe staet civilick alleenlick behoudelick
-dat de voirs. suppliant gehouden sal zyn tselve feyt iegens ons
-te beteren civilyck nae gelegentheyt vander zaken ende faculteyt"
-"te verzuecken binnen eenen jaere nae date van desen
-op de peyne van te verbueren deffect van desen ende
-dat gedaen ende de voirs. civyle boete ende costen
-van justicien indien datter eenige geschiet zyn
-getaxeert gearbitreert ende betaelt alst behoirt van
-welcke civile boete de ghene van onsen rentmeester
-dient aengaet gehouden werdt ontfanck te maken
-rekening bewys ende reliqua te doene tot onsen proffyte
-mitten anderen penningen van zynen ontfack zy onse drossaet
-van brabant amman van bruessele ende alle andere
-onse ende onsen vassallen oft smaelere heeren rechteren
-justicieren ende officieren voirs. lants van brabant
-ende van overmaze hoedanige die zyn oft wesen mogen
-tegenwoirdige ende toecommende hueren stadthouderen
-ende elck van hen zoe hem dat toebehoirt ende aengaen
-mach den voirs. suppliant van dese onse gracie ende
-remissie inder manieren voirscreven rustelyck vredelyck ende
-eeuwelick doen ende laeten genyeten ende gebruycken
-sonder hem te doene noch te laten geschien eenich
-hinder letsel oft moyenisse ter contrarien mair
-indien zyn lyf oft zyn onverbuerde goeden waeren daeromme
-gevangen becommert oft gearresteert dat zy die terstont
-stellen oft doen stellen tot volcommen delivrancie ende
-slakinge want ons alzoe gelieft ende ten eynde
-dat dit vast ende gestadich blyve tot euwigen dagen
-zoe hebben wy onsen zegel hier aen doen hangen behoudelyck
-in anderen dingen onsen rechte ende eenen iegelycken anderen
-dessyns ghegeven in onser stadt van bruessele
-opten goeden vrydach inde maent van aprille int jaer
-onsheeren duysent vyffhondert vierendertich ende van
-onsen keyserycke txvie ende van onsen rycke van
-spaingnen ende andere txxe opde plycke stont"
-"voirs. soe was hy vanden handt goids geraeckt zoe datter nyemant
-kennisse aff en creech ende es ten selven dage deser werelt overleden
-ende de suppliant tzelve verstaen * hebbende es terstont met zynen brieven van
-remissien naer bruessel gereyst by onsen procureur generael die hem onder
-andere in effecte ter antwoirden gaff dat dat hy tot lyere zoude commen om
-informatie te nemene maer hy moeste des suppliants remissie * die de suppliant
-des sanderdaechs hem gelevert heeft ende is de suppliant naer huys
-weder getoghen hopende ende betrouwende dat zyn solicitateur zyn cas
-achtervolgende tvercleren vanden voirs. persoonen te kennen gegeven ende
-doen maken hadden verwachtende alsoe onsen voirs. procureur generael tot lyere
-maer want onsen voirs. procureur tzelve differeerde gelyck hy oyck om andere
-affairen tantwerpen aldaer wy waeren te doene hadde soe eest es
-de suppliant aldaer by onsen procureur generael gereist die hem alsdoen zeyde
-dat indyen hy moeste reysen van antwerpen naer bruessel dat de suppliant
-nyet laten en soude hem terstont te bruessel te vynden maer zoe verre hem
-anders moghelyck waere hy soude al lyere over commen ende dat die suppliant
-zoude schicken alsdan zyn getuygen gereet te hebbene ende alsdoen
-nair cortte daghen is onsen voirs. procureur tot lyere gecommen omtrent
-der noenen ende die suppliant heeft terstont alle die getuygen voer hem
-gebrocht ende zyn deselve getuygen van onsen voirs. procureur verhoirt geweest
-ende omtrent den avont als alle die getuygen verhoirt waeren is die
-suppliant met zynder voirs. huysvrouwen by onsen voirs. procureur gecommen
-seggende och heere nu soudt ghy wel een bedrucht herte verlichten waerop
-die procureur antwoirdende belaste die suppliant zoe lieff hy zyn lyff
-hadde dat hy nyet en zoude laten den tweeden disendach alsdoen
-naestcommende tot bruessel te commen ende dat geen ongenouchte
-meer en soude maken alle dinck soude wel zyn achtervolgende welck
-affscheyt die suppliant hem geheel ende al betrouwende opte antwoirde
-vanden procureur generael dat alle dinck wel zyn soude ende retouurerende
-al tgelt dat hem mogelyck was te gecrygene beloopende omtrent zes
-guldenen es ten geprefigeerden dage gecommen alhier bynnen bruessel
-wesende omtrent halff vasten lestleden hem presenterende aenden voirs."
-"tegens onse hoocheyt ende iusticie eenichsins mogen hebben
-ontgaen ende hebben hem dien aengaende gerestitueert
-ende gestelt restitueren ende stellen by desen tot zyn goede
-famen ende namen in onsen voirseyden lande van brabant ende
-allen anderen onsen landen ende heerlicheden ende tot zynen
-goeden noch ter tyt niet geconfisqueert zynde soe verre daer
-eenige waren imponeerten hier op een eeuwich zwigen ende
-sylence onsen procureur generael ende allen anderen onsen rechteren
-iusticien ende officieren onser voirseyden lants van brabant hoedanige
-die zyn oft wesen moghen satisfactie nochtans yerst ende
-alvoeren gedaen der partyen geinteresseert zoe verre daer
-eenige toe stonde ende die noch niet gedaen en waere civilyck
-alleenlyck behoudelick nochtans dat de voirseyde suppliant
-gehouden zal zijn voirseyden feyt ende dootslach tegens ons
-civiler te beteren naer gelegentheyt vander mesdaet ende
-faculteyt van zyne goeden ende oick te betalen die redelicken
-costen van iustitien indien datter eenige gedaen oft
-naegevolcht zyn voir taxatien ende arbitrage van onsen
-lieven ende getruwen die cancellier ende luden van ons
-rade in brabant die wy daer toe committeren ontbieden
-daer omme ende bevelen den selven onzen cancellier ende
-luyden van onsen voirseyden rade in brabant dat voir hem luyden
-geroupen dieghene die behoren geroepen te zyne $$$$
-wel ende diechdelick ter verificatie ende interinemente van
-desen ende dat gedaen ende voirseyden civile boete getaxeert
-gearbitreert ende betaelt in handen vanden ghenen van
-onsen rentmeesteren ende oft anderen onseren officieren diet aengaen
-sal de welcke gehouden wert daer af ontfanck te maeken
-* rekening bewijs ende reliqua te doene tot onsen prouffite
-metten anderen penninge van zyn ontfangen zy onzen drossaert
-van brabant ende allen anderen onsen ende der smaelere
-heeren rechteren iustitieren ende officieren tegenwoerdich
-ende toecommende dien dit aengaen ofte aenroeren sal mogen
-hueren stedehouderen ende eenen yegelicken van hem bysonder
-zoe hem toebehoren sal doen laten ende gedoegen den
-voirseyden willem van erpe suppliant van desen onsen tegenwoerdige
-gracie remisserende ende pardoene ende van alden inhouden
-van desen inder voegen ende manieren voere $$$$
-$$$$ $$$$ volcomelic ende eewicher gemeten ende
-gebruycken zonder hem te doen ofte laeten geschien nu
-noch in toecomen tyden eewich hinder stootletsel ende"
-"quelque embuscade, ledit la roose arrive au cuing dudit bois tourna$$
-teste et tira son second coup au remonstrant et le blessa dangereusement a$$
-teste et ledit la roose y receut aussy le second coup au rengs, et puis s$$
-joignant se chargerent le remonstrant avecq soi espee et ledit la roose a$$
-le gros de son pistolet jusques a ce que ledit le roose charge de diver$
-coups tomba par terre et survenant la dessus le pere du remonstrant, il l$$
-demanda sy iceluy la roose estoit mort et qu’il convenoit le pa$$
-que aultrement il falloit craindre qu’il les feroit pendre tout deux par $$$
-duc de loraine, a quel fin sondit pere luy mit es mains ung de sesdits pist$$
-et luy commanda de le parachever, ce qu’il executat luy ayant encor port$$
-ung coup de pistolet pendant qu’il estoit par terre : mesme il peu$$
-estre qu’il luy auroit porte quelques coups d’espee de quoy il n$$
-bonnement cognoissance souvenance : pour avoir en cette occasion est$$
-tellement trouble qu’il ne scauroit bonnement dire les circonst$$
-le tout quoy avoit par le remonstrant este fait et perpetre par commande$$
-expres de son dict feu pere pendant un fort bas eage scavoir de seize a d$$
-ans, tant y a que ledit la roose y mourut sur la place au tres grand regre$$
-du remonstrant lequel s’estoit engage audit rencontre pour la cause et deffence
-de son pere sans la chaleur et sentiment de se veoir iniuriez et mena$$
-par ledit la roose qui avoit cause tant de disgraces et malheurs a so$$
-pere et dont il craignoit d’en recevoir encor d’avantage s’il se fa$$
-eschappe, s’estant ledit remonstrant depuis ledit cas range a notre service ave$$
-deux chevaulx a ses propres frais, qu’il avoit continue soubz le regimen$$
-du viscomte de la wastinne depuis reforme en iceluy du seigneur de
-custine et apres au regiment de notre cher et bien ame le duc d’ar$$
-apres quoy il avoit obtenu l’estat de cheff mayeur d’orp le grand ou il$$
-de mesmes rendu de grand services notament en ce qu’il avoit luy seul $$$
-que ceux de luisemeaulx lieu de sa demeure n’avoit ut paye contri$$
-a l’ennemis francois par les rigoreuses oppositions qu’il avoit tousiou$$
-forme contre leur incursions jusques a son emprisonnement au peri$
-de sa vie et ruine enthiere, en consideration de tout quoy il avoit aussy
-lettres de remission de nous en notre conseil de brabant, mais comme en
-obtenant ladite grace il n’avoit si distinctement narre, et circoinstan$$
-le cas il se retiroit vers nous, suppliant en toutte humilite pour$$
-lettres de remission in forma, pour ce est il que nous les chose$
-susdictes considerees inclinans favorablement a la requeste dudit suppliant $$$
-voulans en ce preferer grace et misericorde a rigeur de justice luy $$$
-a la deliberation de notre filz don jean d’austrice grand prieur de la$$
-de notre conseil d’estat et gouverneur general de tous nos armes
-maritives quicte remis pardonne et aboly, et de notre grace espe$$
-plaine puissance et authorite royale quictons remettons par$$
-et abolissons le cas et homicide susdicts avecq toutte paine et am$$
-corporelle et criminelle, en quoy a cause d’iceluy cas il pourroit
-estre encouru envers nous et justice, le mettons et restitu$$
-par cestes en ces bonnes fame et renommee en notre pays de brabant
-et d’oultremeuse et en ses biens non confisques si aucuns y en a, tout a$$
-qu’il estoit avant l’advenue dudit cas imposant sur ce silence perpe$$
-a notre procureur general de brabant et a tous autres nos justiciers $$$"
-"ende de faculteyt van zyne goeden ende oic dat soe
-verre de voirs. suppliant ter causen vanden selven
-feyte voir desen dach van onsen wegen gecalengiert
-gedachvairt oft geroepen geweest zy voir ons
-onse iusticieren oft anders in handen van iusticien
-wair oft geweest hadde dat hy de costen van
-iusticien in dien gevalle refonderen ende restitueren
-sal al ter taxatie van onsen lieven ende getrouwen den
-cancellier ende luyden van onsen rade geordonneert in
-brabant die wy dair toe committeren ontbieden
-dair om onsen voirs. cancellier ende raidsluyden dat
-voere hen geroepen die ghene die dair toe behoeren
-geroepen te zyne zy procederen deughdelyc
-ter verificatie ende interinemente van desen
-ende dat gedaen zynde ende die emende civile
-ende de costen van iusticie inden gevalle als boven
-by hemlieden getaxeert ende byden suppliant
-in handen vanden ghenen van onsen officieren
-diet behoiren sal die welcke sculdich wesen
-sal dair af rekenninge ende reliqua te doene tonsen
-profyte zy onse drosset van brabant mercgrave
-van antwerpen de drosset tot westerloo
-ende alle andere onse rechteren officieren ende
-ondersaten dien dat aengaen sal moegen doen
-laten ende gedoogen den voirs. suppliant van
-dese onse yegewoirdige gracie quytsceldinge
-ende remissie ende van alden inhouden van
-desen inden manieren voirscreven volcomelyc vredelyc"
-"ledit remy le pere dit veez la votre droit chemin pour aller
-a votre maison et veez cy le mien, et ledit moulnier qui ne chercoit
-que noise suyt tousiours icelluy remy le pere jusques audit
-villaige de lonchamp alant tousiours devant et venant
-droitement a lentree dicelluy villaige ledit moulnier ala
-ramentevoir a icelluy remy le pere et luy disoit par maniere
-de desrision et reproche et pour irriter de plus en plus comment
-il lui avoit fait auparavant dommaige de xl florins
-et eust encoires bien volu quil levist fait si povre jusques a sa
-chemise que lors icelui remy le pere qui avoit eu si
-longuement la pacience et quil navoit peu estre quicte de
-luy par tous les moyens dessusdits, tempte de lennemy et de
-chaulde cole luy escria disant traitre je vous je vous tueray
-en tyrant sa daghe de laquelle il donna tant seulement
-ung cop de taille en la cuise ou jeron et ce fait ledit
-moulnier se saulva et sailly oultre ung passaige et dist
-audit remy le pere filz de ribaulde se je vous avoye icy je vous
-estrangleroye me fauldrez vous maintenant de ne vous
-fauldray point, et en ce mesme instant y survint un homme
-mainouvrir ayant en sa main une fa dont lon abat lavoine
-lequel cria hola ho et ledit remy le pere luy dist reculez ou je
-vous bateray aussi et ledit remy le pere passa oultre le fosse et
-sen ala vers ledit moulnier et ledit moulnier le ahardi et le rua par
-terre dessoubz luy le cuydant illec estrangler comme il eult
-fait se ledit remy le pere neust prins le paulce ou le doy dudit
-moulnier en sa bouche, dont il le tenoit si fort par la main quil
-ne se savoit bouger et ce veant ledit remy le filz aussi luy
-des supplians qui gardoit illec les vaches dun censier crya
-sur son pere qui couchoit illec a terre dessoubz ledit moulnier
-doulx pere doulx pere et ce oyant ledit remy le pere cryoit a
-luy en thiois hoeresoene hoeresoenesuldy my niet hulpen
-et ledit remy son filz dist de quoy il le ayderoit et ledit remy
-le pere lui demandoit sil navoit point de couteau et il dit
-que oyl et remy le pere dist donne lui encoires cent cops"
-"kaerle etc. doen te weten allen tegewoirdighen ende
-toecommende dat wy ontfanghen hebben die oetmoedighe
-supplicacie van pieter waghemans jonck geselle ongehuwet
-wesende inhoudende hoe in octobri xvc xxxvi tusschen zeven ende
-acht uren inden avont op ten cappellen kermisdach binnen onser stede
-van bruessele zyn gecomen voer seker kelder wesende by tkerckhof
-vanden cappellen voirs. daermen wijn vercochte die suppliant merten
-vanden cleygaren matheeus labeurs coppen van ever ende andere hebben
-daer gespeelt met teerlingen op taeffelcken staende voer den selven
-kelder om een pinte wyns die zij daer tsamen droncken ende dese pinte
-wyns gedroncken zynde zoe wierpen zij wederom mitten teerlingen
-rontomme om meest oogen om noch een pinte wijns te hebben ende die
-oyck gedroncken zijnde zoe wierpen zij anderwers tot drye viere oft vyff
-reysen toe soe lange tot dat die vrouwe die tgelt ontfinck nyet meer
-op huer taeffelcken gespeelt en woude hebben ende sloech die taefel oppe
-seggende totten gesellen die speelden gaet elders spelen ende doet daer wyn
-halen ic sal u wyns genoech zeijnden ende mits dat huer dochte dat
-zy wel by drancke waeren soe dede dese vrouwe huer keerse uuyte
-omdat zy sorgde dat daer quaet naervolgen soude ende doen naemen
-die voirs. gesellen huer die keerse ende ghingen spelen op ten kerckmuer
-vanden cappellen voirs. ende spelende soe quam daer wijlen doen levende
-cornelis die baert die welcke seyde maect ghy vanden kerckmuer een
-thuysbanck ende nam die keerse ende wierp se mitten candelaer opt
-kerckhoff dat alsdoen die voirs. gesellen die al iongers zyn riepen
-myn gelt mijn gelt ende die een seide mynen stuver ende die suppliant seyde
-mynen carolus gulden daerop die voirs. wylen cornelis antwoerde ic
-en hebben u gelt nyet wech geworpen neempt een ander keerse ende suecket
-ende dese suppliant gemissende zijnen carolus gulden voirs. wilde uuyt
-hitte van bloede den selven wijlen cornelis oppe omdat hy huer lieder
-keerse wech geworpen hadde ende dat hy zyn stuck gouts nyet gevinden
-en coste maer die suppliant werde gestoten in die backerie daer by staende
-ende is corts daer naer uuyt gecommen roepende wair is hy ic sal hem wel
-vinden doen een quidan seide hy is lange wech hy is die strate al oppe
-dwelck die suppliant hoorende die by drancke was verhit wesende van
-bloede van dat hy zyn stuck gouts nyet en hadde connen gevinden als voeren
-is den selven cornelis naergegaen oft geloopen ende heeft met eenen opstekere"
-"schoutetten van antwerpen ende van den bossche ende allen anderen
-onsen ende de smaelre heeren ende van onsen vassaellen rechterren
-justicieren ende officieren ons landts ende hertochdoms van
-brabant iegenwoordich ende toecommende hueren stedehouderen
-ende eenyegelyck van hen besundere zoe hem toebehoiren sal
-doen laten ende gedoogen den voirn. franchen harmans suppliant
-van dese onse gracie remissie quytsceldinge ende pardoene ende
-van alden inhouden van desen inder vougen ende manieren
-voeren verhaelt rustelyck vredelyck genyeten ende gebruycken
-sonder hem te doene noch te laeten geschien nu noch in
-toecommende tyden aen lyf noch aen goet eenich hinder letsel oft
-moeyenisse ter contrarien maer zyn lyf iegewoordich gevangen
-als voirs. is dat zy die stellen oft doen stellen terstont ende
-zonder vertreck tot geheelder delivrancie want ons alzoe
-gelieft ende ten eynde dat dit goet vast ende gestadich blyve
-teeuwigen dagen soe hebben wy onsen zegel hier aen doen hangen
-behoudelyck in anderen saeken ons recht ende een yegelyck tsyne
-in allen gegheven in deser onsen voirs. stadt van bruessele
-inde maent van april int jaer onsheeren duysent vyfhondert
-zeven ende dertich naer paesschen van onsen keyserycke
-txviiie ende van onsen coninckrycken van castillien ende
-andere txxiie opte plycke stont gescreven aldus byden
-keyser in zynen raede ende geteeckent pensaert ende beneden
-stont gescreven visa recepta
-ghecollacionneert tegens die
-originaele brieven by my
+pardons,133.txt,6,"vredelyck ende eeuwelyck genyeten ende gebruycken
+zonder hemlieden te doene ofte laten geschien nu noch in
+toecommende tyden eenich hinder stoot letsel oft
+moeyenisse aen lyve noch aen goede ter contrarien
+in eenigher manieren maer indien huere lyven oft
+eenige van huere voirs. onverbuerde goeden daeromme
+zyn oft naemaels waeren gevangen gearresteert
+belet oft becommert dat zy die stellen ende setten oft
+doen stellen ende setten terstont ende sonder vertreck
+tot geheele ende volcommender slakinghe ende delivrancie
+want ons alsoe gelieft, ende ten eynde dat dit
+goet vast ende gestadich blyve tot eeuwigen dagen
+zoe hebben wy onsen zeghel hier aen doen hangen
+behoudelyck in anderen zaecken ons recht ende
+eenyegelyck tzyne in allen, gegheven in onser
+stede van brugge inde maent van jullio int
+jaer onsheeren duysent vyfhondert ende twintich
+ende van onsen rycken te wetene van dien vanden
+roomsche tweeste ende van castillien etcetera tvyfste
+aldus stont gescreven onder opte plycke byden
+coninck, ende geteekent du blioul, ende noch visa
+gecollacioneert ende bevonden concorderende
+metten originale, by mij"
+pardons,283.txt,4,"indien zyn lyff ofte eenige van zynen goeden daerom gearresteert
+becommert oft belet waeren dat zy die setten ende stellen oft doen setten
+ende stellen terstont ende sonder vertreck tot geheelder ende volcommender
+delivrancie want ons alzoe gelieft zy$ ten eynde dat dit vast
+en gestadich blyven tot eeuwigen dagen zoe hebben wy onsen
+zegel hier aen doen hangen behoudelyck in anderen dinghen
+onsen rechte ende eenen yegelycken anderen des syns gegheven
+in onser stadt van bruessele inde maent van iunio int iaer
+onsheeren duysent vyfhondert ende zevenendertich van onsen
+keyserycke txviiic ende van onser rycken van castillien tcxxiic
+aldus onder opte ploye stont gescreven by den keyser in zyner
+raede ende geteekent boudewyns visa r$$$
+gecollacionneert tegen$$
+originale brieven by my
 decock"
-"te betalen een amende civile nae gelegentheyt vanden
-voers. stucke ende faculteyt van zyne goeden ter arbitragien
-van onsen lieven ende getrouwen die cancellier ende luyde van onsen
-raede geordonneert in brabant die welcke wy daer toe
-committeren by desen ontbieden daerom ende bevelen onsen
-voers. cancellier ende luyden van onsen voers. raede in brabant
-dat geroepen die ghene die daer toe behoiren geroepen te
-zyne zy procederen totter taxatien ende arbitragien vanden
-voers. amende civile ende totten interinemente van desen ende die
-voers. amende civile getaxeert gearbitreert ende betaelt
-in handen vanden ontfangere van onsen espargnen oft
-anderen onsendaer toe gecommitteerden om ons daeraf rekeningen
-bewys ende reliqua te doee zy onse voers. schouthet ende
-wethouderen van antwerpen ende allen anderere onse ende onser
-vasallen officieren rechteren dienren ende ondersaten den
-suppliant van desen onsen gratien ende pardoenen doen laten ende gedoogen
-genieten ende gebruycken ende hem vanden voers. gevanckenisse
-ende processe ende oic zynen goeden indien die gearresteert zyn
-ontslaen ende stellen doen ontslaen ende stellen tot volcomener
-delivrancie ende sonder hem daer inne te doene oft te laten
-geschiene eenigen hinder stoot of letsel ter contrarien
-want ons alsoe gelieft ende des torconden hebben
-wy den zegele daer van die keyser onse here ende grootvader
-ende wy duerende onser minoriteyt gebruyct hebben
-hier aen doen hangen iegenen in onser stat van bruessel
-x dage i opten iersten dach van van februario int jaer
-onss heren duysent vyfhondert ende vyfthiene aldus
-stont gescreven boven opte plycke by mynen here
-den price in zynen rade ende geteeckent h dehane
-gecollationeert metter
-minuten by my
-xxx handtekening"
-"embastonnez de longs couteaulx et que luy de sa part navoit
-berge ne baston et son compaignon pour toutes dessences
-une petite courte dagguette doublant que aucun oultrange
-a luy et a son compaignon pouroit estre fayt print
-occon$$ datter ung tour a son bateau delissant sondit compaignon
-en la taverne avec le vin quilz avoient fait venir duquel
-bateau il rapporta a toutes avantures ung baston assez
-rondt non ferre de la longuer de trois ou quatre pietz lequel
-il portoit $$sse desoubz une robbe volant quil avoit
-vestue et revint ainsi incontinant aupres de sondit
-compaignon et ayans les ungs et les autres ben leur vin
-sans quelques parolles de lung a lautre et ayans lesdits trois
-compaignons de lille paye leur escot se leverent faisans
-maniere deulx en aller de ladite taverne dont ledit suppliant
-et son compaignon furent tout joyeux mais estans alle
-jusquez a luys de ladite taverne seulemant se arresterent
-illec tout court et demoura lung deulx en estant droit
-dedens ledit huys en sorte que len ny eust peu entrer ne yffo sans le fe desmarschier
-ce veu par ledit suppliant et son compaignon et ayant
-appercheu qne lung des autres avoit tire ung grant
-poinchon de dessus son couteau et le baillit a celluy qui
-occupoit aussi de lissue de luyz de ladite taverne doubtant
-a ceste cause de passer parmy eulx au $$ydier de ladite
-taverne dont ilz descroient bien eulx de partir car
-avoient jalougement beu leur vin se adviserent de
-appeler loste de ladite taverne et luy dirent comment
-iceulx compaignons estans ainsy a luys sestoient avant
-leur venue ilec cenrouche a eulx et que pour la maniere
-qui leur veoyent tenir audit huyz ilz craignoient
-deux de partir et de passer parmy eulx requerrant"
-"jan cuysselere des achternoens omtrent vyf uren gecommen is
-voere ende vast aen der doren vander wooningen des voirs. suppliants
-aldair hy op liggende was de welcke zoe gepasseert zynde hem
-ommekeerde ende den suppliant metten vingere teekende seggende ende met
-luyden grammen gelate tot hem roepende in effecte ghij cokijn
-ghy en hebt met mynder huysvrouwen ende kinde nyet eerlycken
-geleeft ghy hebt haer eenen naemen nageworpen dien hair noyt
-man en gaf wairop de suppliant antwoirde soet oic warechtich
-was dat tselve nyet wair en was ende hair gheenen name
-nae gegeven en hadde die eender eerbaerder vrouwen te nae
-ghinck op welck de voirs. jan zeyde ghy liechter aen
-ghy zyt een snoode rabaut een lecker een snoode boeve ick
-sal u noch doer myn handen zoe doen reyen ende begaeyen
-datmen dair af zal weten te spreken met meer dier ende
-gelycke dreygelycke ende injurueuse woirden dagende
-den suppliant uuyt zynen huyse hem nae roepende nyet zoe
-cloeck te wezene uuyt te commene ziende met dien te neder
-attome ende rapende steenen om te worpene dwelck
-merckende ende scouwende de voirs. suppliant ende dat hy ghen
-verdrach hebben en conste greep een pycxken dair mede hy
-zyn vinsteren sloot dweck by hem stont metten welcken
-hy innetreede van voirs. janne ende hem gaff een steecxken
-ende quetsuere omtrent oft in zynen buycke van welcker quetsueren
-hy ten derden dage dair nae aflivich geworden is dwelck
-den suppliant zeer leedt is ende hoe wel tvoirs. ongeval toecomme
-is gelyck voirs. staet ten ocsuyne ende by grooter oppressien
-des voirs. aflivigen alsoe hy dat voere zynen sterfdach verclaerd
-ende der selven des voirs. suppliants dair af ontlaste ende
-de partye geinteresseerde den selven suppliant dair aff ter
-genaden ende in soeningen ontfangen hebben en soude
-nochtans de selve suppliant vreesende rigeur van justicie hem
-nyet dorren vynden ende houden bynnen onsen lande ende
-heerlycheyden ten waere dat onse gracie ende genade
-hem hier op verleent ende gedeylt wordde alsoe hy"
-"zyn zonde soe verre onse gratie ende genade hem hierop nyet en worde geextendeert
-ende verlent ons daerom oitmoedelick biddende soe eest dat wy desen
-aengesien geneycht wesende ter beden des voirs. suppliant ende willende hem in
-dit stuck prefereren gratie en misericordie voer strengheyt ende rigeur
-van rechte hebben den selven suppliant inden gevalle als boven geremitteert
-quytgescholden ende vergeven remitteren schelden quyte ende vergeven vuyt
-sunderlinger gratien by desen onsen brieve tfeyt ende ongeval boven geruert
-voer soe vele dese suppliant daer inne culpabel ende gehouden mach zyn
-mitsgaders alle offensie ende bruecke corporele ende criminele daer inne
-hy ter causen voirscreven met des daeraen cleven mach tegen ons ende
-justicie ennichssins mesdaen ende mesbruyct mach hebben abolerende ende
-te nyete doende alle procedeuren criminele byden voirs. meyer van herent
-ter causen voirscreven tegen hem begonst indien daer ennige gebuert zyn
-ende hebben hem daeraf wedergestelt ende gerestitueert stellen weder ende restitueren
-tot zynen goeden name ende fame ende geruchte in onsen lande van brabant
-ende allen andere onsen landen ende heerlickheyden ende tot synen onverbeurden
-goeden indien hy eenige onder ons heeft gelyck ende in alder manieren soe hy
-was voer de toecompste vanden voirs. feyte imponerende hierop een eeuwich
-geswych onsen procureur general in brabant den voirs. meyer van herent
-ende allen anderen onsen justicieren ende officieren wye sy syn satisfactie
-ende beternisse ierst ende voeral gedaen der partie geinteresseerde indien die
-noch nyet gedaen en zy ende eenige daer toestae civilick alleenlick
-behoudelick dat de voirs. suppliant gehouden sal syn tvoirs.feyt tegen ons te beteren
-civilick nae gelentheyt vander zaken ende faculteyt van syne goeden ende
-oick te betalen de redelicke costen van justicien hieromme alreede gedaen
-ende te doene allet ter taxatien ende moderatien van onse lieve ende getrouwe
-de cancellier ende luden van onsen rade in brabant die wy daertoe gecommitteert
-hebben ende committeren by desen ontbieden daerom ende bevelen denselven
-onsen cancellier ende raedsluyden dat voer hen geroepen deghene die daerom
-behoiren geroepen te syne zy procederen wel ende dueghdelyck ter verificatie
-ende interinement van desen ende totter taxatie ende moderatie vander voirs.
-amende ende costen van justicien alzoe sy zullen bevinden behoorende welck
-interinement de voirs. suppliant gehouden sal syn te versuecken ende hem
-in persoene te presenteren in onsen voirs. rade binnen sesse maenden
-naest comende opte pene van te verbueren deffect van desen ende dat
-gedaen ende deselve civile boete ende costen van justicien getaxeert ende
-betaelt synde in handen van den ghenen dien dat behooren sal sy onse
-voirs.procureur general in brabant de voirs. meyer van herent ende alle andere
-onse justicieren officieren ende ondersaten iegewoirdige ende toecomende
-dien dat aengaen sal mogen hueren stedehouderen ende een yegelyck van hen
-besudere soe hem toebehoiren sal doen laten ende gedoogen den voirs. suppliant"
-"en hieraf verantwoirdt
-byz ontfange $$ explo$$ten’"
-"remissie heeft en soude hem nyet dorren houden in desen onsen voirs. lande van brabant
-ende van overmaze maer soude bedwongen wesen die te moeten laten ende gaen
-dolen in anderen vrempden landen het en waert dat wy hem onse gracie ende
-genade hier op wouden verleenen ende tvoirs. feyt misdaet ende dootslach vergheven
-dair om hy ons oitmoedelic heeft gebeden waer om soe eest dat gemerct
-tgene des voirs. es wy ter beden des voirs. suppliant geneycht ende willende
-altyt ende besundere te desen male gracie ende genade prefereren ende voertkeeren
-voere strangheyt van rechte hebben den voirs. suppliant in gevalle als boven
-quytgeschouwen geremitteert ende vergheven schelden quyte remitteren ende
-vergheven uuyt onser gerechter wetentheyt ende van zunderlinger gracien mits
-desen tvoirs. feyt ende dootslach ende alle penen boeten kueren ende bruecken
-het zy van lyve leden oft goeden inde welcke hy overmits ende uuyt saken
-vanden voirs. feyte ende dootslage enichssins tegen ons ende den gerichte
-gevallen moge zyn stellende als van desen den voirs. suppliant wederom
-in zynre eeren goeden name ende famen ende tot allen zynen goeden nyet
-verbuert zynde op dat hy enige heeft hem oirlovende ende consenterende dat
-hy dien nyet tegenstaende sal mogen gaen blyven keeren ende verkeeren
-alomme bynnen onsen voirs. lande van brabant ende anderen van overmaze
-gelyckerwys ende alsoe hy dede voere die geschiedenisse vanden voirs. feyte
-imponerende hier af een eewich geswych onsen procureur van brabant ende allen
-anderen onsen officieren dien dat enichsins aengaen mach satisfactie yerst
-ende voer al gedaen der partyen geinteresseert civilic alleenlic soe verre
-die alnoch niet gedaen en zy ende want dit den tweesten dootslach es
-die de voirs. suppliant gedaen heeft als voers. es soe sal hy gehouden wesen
-in synen persoen te doen eenen wech te roome ofte elswaer ter belieften ende seggende
-van onsen lieven ende getruwen neve den greve van nassouw onsen stadhoudere
-generael ende behoudelic dat tot dien die voirs. suppliant sal gehouden zyn dat
-aen ons te beteren civilic nae die gelegentheyt ende exigene vanden stucke
-ende die faculteyt van zyne goeden ter arbitragien ende taxacien van onsen lieven
-ende getrauwen ridder ende cancelier den heere van orbais ende van maleve
-ende den anderen luden van onsen raide geordineert in onsen voirs. lande van
-brabant ontbieden hier om ende bevelen den selven onsen cancellier ende
-anderen van onsen voirs. raide dat voere hen geroepen die ghene die dair om
-selen behoeren geroepen te zyne zy procederen ende doen procederen tot verificatien
-ende interinemente van desen ende totter arbitragien ende taxacien vander
-voirs. civylder beternissen inder manieren ende alsoe het sal behoeren ende dien
-gedaen ende die voirs. civile beternisse gearbitreert getaxeert ende
-betaelt zynde in handen van enigen van onsen rentmeesteren oft ontfangeren
-dien dat sal behoeren ende die welcke gehouden sal wesen ontfanck dair af te makene
-tot onsen behoef zy onse drosset van brabant meyer van loeven amman van bruessel
-schoutheten van antwerpen ende vanden bossche bailliuw van nyvelle
-ende van onsen walschen lande van brabant ende allen anderen onsen ambachteren
-rechteren ende dieneren ons voirs. lants van brabant ende den ambachteren
-rechteren ende dieneren vanden smallen heeren inden selven onsen lande geseten
-ende hueren stedehouderen nu zynde ende namaels wesende ende een yegelic van hen
-alsoe hem toebehoert den voirs. suppliant van deser onser voirs. gracien remissien
-ende quyt scheldingen doen ende laten rastelic ende vredelic genyeten ende
-gebruycken sonder hem dair tegen te doene oft te laten geschieden
-aen zynen voirs. lijve leden oft goeden enigen hynder stoot oft letsel ter contrarien
-mair soe verre die voirs. suppliant oft zyne voers. goeden nyet verbuert
-zynde zyn oft waeren ten ocsuyne van desen aengetast gearresteert oft
-gecommert zy die sonder vertreck ontslaen oft doen ontslaen ende stellen tot
-volcomender ende geheelder delivrancie want ons alsoe gelieft ende
-des torconden hebben wy onsen segel hier aen doen hangen gegeven"
-"### sy hieraf verantwordt
-byden ontfanger vanden
+pardons,121.txt,4,"synen goeden naeme fame ende geruchte in onsen voors. landen van brabant
+ende allen anderen onsen landen ende heerlicheyden ende tot syne onverbeurde
+goeden indyen hy eenige onder ons heeft gelyck ende in alder manieren
+soo hy was voor de toecompste vanden voors. feyte imponerende hierop
+een eeuwich geswych onsen procureur generael in brabant ende allen
+anderen onsen justicieren ende officieren wie sy syn satisfactie
+ende beternisse ieerst ende voor al gedaen der partije geinteresseerde
+indyen die noch nyet gedaen en sijn ende eenige daer toe staet civilyck
+alleenlyck behoudelyck dat die voors. suppliant gehouden sal syn tvoors.
+feyt tegens ons te beteren civilyck allenlyck naer gelegentheyt
+vande saecken ende faculteyt van syne goeden met oock te betalen
+die redelycke costen van justicien hieromme alreede gedaen ende te
+doene allet ter taxacie ende moderacie van onsen seer lieven ende
+getrouwen die cancellier ende luyden van onsen raede in brabant
+die wy daer toe gecommitteert hebben ende committeren by desen ont
+bieden daeromme ende bevelen den selven onsen cancellier ende
+raedtsluyden dat voor hen geroepen den genen die daeromme behooren
+geroepen te syne sy procederen wel ende deuchdelyck ter verifi
+catie ende interinement van desen ende totter taxacie ende moderacien
+vanden voors. emende ende costen van justicien alsoo sy sullen
+bevinden behoorende welck interinement die voors. suppliant gehouden
+sal syn te versoecken en hem in persoone te presenteren in onsen
+voors. raedt binnen sesse maenden naestcoemende opde pene van
+te verbeuren deffect van desen ende dat gedaen ende deselve civile
+boete ende costen van justicien getaxeert ende betaelt syn in
+handen vanden genen dyen dat behooren sal sy onsen vors. procureur generael
+in brabnat ende alle andere onse rechteren justicieren officieren
+ende ondersaeten tegenwoordige ende toecoemende dyen dat aengaen
+sal mogen heure stedehouderen ende een yegelyck van hun besondere
+soo hen toebehooren sal doen laeten ende gedoogen den voors. suppliant
+van deser onser iegenwoordiger gracien ende remis ende van alle dinhouden
+van deser inder vuegen ende manieren voore verhaelt rustelyck
+vredelyck volcoementlyck ende eeuwelijck genyeten ende gebruycken sonder
+hem te doen oft te laten geschieden nu noch in toecoemende tyden
+eenich hinder letsel oft moyenisse aen lyve noch aen goeden ter
+contrarien maer indyen syn lijff oft eenige van syne onverbeurde
+goeden daeromme gearresteert becommert oft beleth waeren dat
+sy die setten ende stellen ter stont ende sonder vertreck tot geheelder
+ende volcoemende delivrancie want ons alsoo gelieft ende ten eynde
+dat dit vast ende gestadich blyve ter eeuwigen daege soo hebben"
+pardons,348.txt,1,"remissie meester cornelis van tongerloo
+kaerle etc. doen te wetene alle iegenwoirdige ende toecommende
+dat wij ontfangen hebben die oitmoedige supplicatie van meester
+cornelis van tongerloo medecyn residerende in onsen stadt van
+antwerpen inhoudende hoe dat corts nae bamisse lestleden hij
+geroepen is geweest tot eenen geheeten hans schaedere zeer
+cranck wesende ende de selve crygende een flauwicheyt
+buyten antwerpen te schelle van epilentie oft vallende
+sieckte ende daer nae tot hem selven gecommen seyde
+totten suppliant dat hij zeer gehouden was in eenen genaempt
+kiliaen rytwysere ende dat van verteerde costen van acht"
+pardons,067.txt,1,"kaerle etc allen den ghenen er een hebben ontfangen die
+deemoedige supplicatie van jacobbe bordinck borger onser stat
+van antwerpen inhoudende hoe dat hy ter causen van zekeren
+questien iniurien ende geschillen hy gehadt heeft tegen een
+genaempt claes heskens zynen dootviant den selven claese
+in een gevecht welck zy onderlinge hadden heeft gequetst
+ende verminckt in zyn een hant vanden welcken de voers.
+partyen beyden in rechte geprocedeert hebben voerde"
+pardons,205.txt,1,"remissie van dootslaege voir machiele vroen
+ende janne tscosters gebruederen
+kaerle ick doen te wetene eenen yegelycken tegewoirdige
+ende toecomende dat wy ontfangen hebben die oitmoedige supplicatie
+van michielen / vroen / ende janne tscosters gebruederen wettige
+kinderen mathys de costere alle schamele lantlieden
+woenende inde prochie van halle in ons. lande van henegouwe
+inhoudende hoe dat nu omtrent zess oft zeven jaren geleden de
+voirs. vroen suppliant ende een geheeten hannen de vuegelerre
+doen tertyt beyde noch wesende jonge knechtkens hebben
+tsamen spelende geworstelt op een stuck lants versch
+gesaeyt soe lange dat de voirs. vuegelerre is ondergevallen
+ende opgestaen zynde zeyde hy dat zynen arm in stucken
+was / versaeckende aen peeten de bock doen tertyt daer
+tegen woerdich zynde. dat hy den voirs. zynen arm
+trecken wilde. dwelc de voirs. peeter niet en wilde
+doen ende is alsoe de voirs hannen zonder meer
+zeggens gegaen nae huys / van welcken stucken is bynnen
+twee of drye jaeren daer nae in presentien ende by
+tusschen sprekene vanden prochiaen ende den lieutenant
+vanden meyer van halle voirscreven gemant eenen peys tusschen
+den voirs. hennen ende wylen jacoppe de vuegelere
+zynen vader ter eene ende den voirs mathyse de costere
+inden naeme vanden voirs. vroen zynen zoene ter andere zyd
+mits der sommen van acht rinsgulden die de selve
+mathys om met vreden te moegen bliven ende onminne
+te schuwene den voirs. jacoppe ende zynen zoene geven
+soude gelyc hy hem die ten genoemden dage heeft
+gedragen ende willen geven / maer de voirs. jacop
+anders beraden zynde en heeft tsleve gelt nyet
+willen ontfange seggende dat hy noch de voirs. zynen
+zoene van egheender weerden en hielden al tgene
+dat te voeren tusschen hen partyen gemaect ende gesloten
+was / daer af de voirs. mathys zeer bedroeft
+es geweest / vreesende gelyck naemaels gebuert es geweest
+dat de voirs. wylen jacop oft yn zoene den voirs"
+pardons,388.txt,3,"stonden gebeden hadde zoe heeft hy getrocken zyne
+opstekere ende heeft naden selven henricken
+gesteken ende hem geraict in zyn syde die onder syn
+memmeken soe dat hy aldaer opter stadt gestorven is
+dyens siele god genadich zy dwelck den suppliant
+die geerne vanden voirs. henrycke by andere
+manieren ontslagen hadde geweest vuyt gronde
+van zynder herten leet is ende hoewel tvoirs.
+feyt zeer onnoesel is ende byden suppliant die
+egheen vechter en is oft voer sulck verineert
+maer hem altyt peyselyck ende vredelyck heeft
+gedragen staende tot goeden name ende fame
+ende die aflivige ter contrarien was zeer
+dangereux ende vol querelen is gecommitheert
+geinvadeert synde ende zyn lyf verweerende
+ende dat hy partye geinteresseerde heeft
+vernueght soe en soude hy nochtans dlant nyet
+vredelyck mogen houden oft frequenteren hem
+beduchtende voer rigeur van justicie allet tot
+synen ende zynder huysvrouwen grooten achterdeele
+eeuwige verderffenisse ende dese lootulen worde
+hem hier op nyet versien van onse gracie ende genade
+ons daerom oitmoedelyck bidden soe eest dat
+wy desen aengesien geneyght wesende ter beden des voors.
+suppliant ende willende hem in dit stuck prefereren gracie
+ende misericordie voer strangheyt ende rigeur van
+rechte hebben denselven suppliant inden gevalle
+als boven qaiytghand geschonden ende vergeven
+schelden quyte ende vergeven vuyt sunderlinger
+gracien by desen onsen brieven tfeyt ende ongeval
+boven geruert mitsgaders alle offensie ende
+bruecke corporelle ende criminelle daerinne
+hy hem overmits ende vuyt saken van tgene des
+voirs. is tegen ons onse hoogheyt ende justicie
+ennichssins mach hebben ontgaen ende mesdragen
+ende hebben hem dien aegaende wedergestelt
+ende gerestitueert tot zyn goeden name ende
+fame ende geruchte in onsen voirs. lande
+van brabant ende allen anderen onsen landen
+ende heerlicheyden ende tot zynen onverbeurden
+goeden indien hy eenige onder ons heeft gelyck
+ende in alder manieren zoe hy was voir
+die toecompste vanden voirs. feyte imponerende
+hierop een eeuwich geswych onsen procureur
+generael ende allen anderen onsen justicieren ende
+officieren wye zy zyn satisfactie ende"
+pardons,307.txt,5,"met oyc te betalen de costen van iusticien hieromme alreede gedaen ende
+te doene allet ter taxatien ende moderatien van onsen lieven ende getruwen
+den cancellier ende luyden van onsen raede in brabant die wy daertoe
+gecommitteert hebben ende committeren mits by desen ontbieden daerom ende
+bevelen den selven onsen cancellier ende raedsluyden dat voer hen geroepen
+die gene die daerom behoiren geroepen te zyne zy procederen en wel ende
+duechdelyck ter verificatie ende interinemente van desen ende totter taxatie
+ende moderatie vanden voirs. amende ende costen alsoe zy sullen bevinden
+behoirende welck interinemente de voirs. suppliant gehouden sal zyn te
+versuecken ende hem in persoen te presenteren in onsen voirs. rade binnen
+eenen jaere naestcomende op de pene van te verbueren deffect van desen
+ende dat gedaen ende de selve civile boete ende costen van iusticien
+getaxeert ende betaelt zynde in handen vanden genen dien dat
+behoiren sal zy onse voirs.procureur generael in brabant onse
+amptman van bruessele ende alle andere onse rechteren iusticieren
+officieren ende ondersaten iegewoirdich ende toecommende dien
+dat aengaen sal mogen huere stedehouderen ende een yegelyck van
+hen besundere soe hem toebehoiren sal doen laeten ende gedoogen
+den voirs. suppliant van deser onser iegewoirdiger gracien remissien
+ende pardoene ende van allen den inhouden van desen inder vuegen
+ende manieren voere verhaelt rustelyck vredelyck volmmelyc"
+pardons,098.txt,2,"en sochte dwelck oock wel wetende de weduwe vanden
+voors. verstraten midtsgaders de naeste vrienden van syne
+kinderen hebben met den suppliant veraccordeert ende hen allen
+tselve vergeven maer evenwel vreesende het rigeur van
+justicie soo en heeft de voors. suppliant hem nyet derren bloot
+geven maer heeft hem moeten houden op het gewyde
+consumerende sn selven oock tot groot achterdeel vanden
+ouders des suppliants die welcke hy ondertusschen nyet en can
+assisteren heeft ons daeromme die suppliant oitmoedelyck
+gebeden dat ons soude gelieven hem tvoors. feyt te vergeven
+met quytschellinge van alle penen criminele civile ende
+mixte midts syne sobere middelen ende hem daerop te doen
+depecheren brieven in forma soe eest dat wy de"
+pardons,241.txt,1,"kaerle etc. doen te wetene allen teghewoirdighen ende
+toecomende dat wy ontfanghen hebben die oetmoedighe supplicatie
+van sebastiaen ranckourt jonck geselle oudt omtrent twintich
+jaeren doende dambacht van schoenmaker binnen oser stadt van
+antwerpen inhoudende hoe dat op sinte pauwels dach anno
+xvc ende xxxi lestleden des avonts tusschen thien ende elff
+uren hy suppliant mit eene geheeten jan de steenhouwer
+oyck jonck geselle tsamen gegaen zyn opten blyen hoeck
+inder voirs. onser stadt van antwerpen in een huys nyet
+eerbaer wesende begherende aldaer te hebbene vander weerdinne
+eenen pot biers den welcken welcken die voirs. weerdinne hen terstont
+haelde leggende oyck aen tvier twee mutssairden ende
+zyn alzoe aldaer blyven drinckende tot drye oft vier
+potten biers toe hebbende daer nae vander voirs. weerdinne
+begheert te wetene wat zy vertheert hadden daerop
+die weerdinne siende dat zy twee jonge gesellen waren
+seyden dat zy vyff stuvers vertheert hadden daer op de suppliant
+zeyde vrouwe hoe is dat moegelyck wy en hebben maer
+drye potten biers gehadt die welcke beloopen eenen
+braspenninge ende twee mutssaerden beloopen eenen halvenste
+dwelck tsamen egheen twee stuvers en maect soe
+rekent ghy ons te vele daer op die voirs. weerdinne antwoirdene
+seyde ghy sulter soe vele aff geven waert u lieff off leet
+is nemende die selve weerdinne terstont des voirs.
+suppliant mutsse off bonette van zynen hoofde ende
+twee opstekers off messen die hy aen zynen riem hangende
+hadde seggende nu sult ghyt moeten betaelen eer ghy uwe
+bonnette ende messen wederom hebben sult sprekende mit
+dien tot eenen van hueren meysens die daer by huer woonde
+in haer oore die welcke terstont uuyten huyse ghinck
+ende quam terstont wederomme inne naeden welcken aldaer
+terstont twee speelluden inne quamen die een daer aff
+gheheeten philips de herpener vragende wat aldaer schuylde
+daer op die weerdinne antwoirde dese twee ghesellen en willen
+my nyet betaelen zy zyn my zesse stuyvers schuldich daer
+op die voirs. suppliant ende jan de steenhouwer antwoirdende
+seyden ghy en hebt ons maer vyff stuvers geheyscht eest
+nu zesse stuvers des nyet te min wy zien wel watter schuylt"
+pardons,041.txt,5,"daertoe gecommitteert hebben ende committeren by desen ontbieden
+daerom ende bevelen denselven onsen cancellier ende raidsluyden dat
+voer hen geroepen alle de gheene die dairom behoiren geroepen
+te zyne zy procederen wel ende duegdelyck ter verificatien ende interinemente
+van desen ende totter taxatien ende moderatien vande voirs. amende
+ende costen van justicien alsoe zy sullen vynden
+behoirene welck interinement de voirs. suppliant gehouden
+zal zyn te versueckene ende hem in persoone te presenteren in onsen
+voirs. raide bynnen zesse maenden naestcommende opte pene
+van te verbueren deffect van desen ende dat gedaen ende
+deselve civille boete ende costen van justitien getaxeert ende betaelt
+zynde in handen vanden gheenen dyen dat behoiren zal zy onse
+voirs. procureur generael onse schouteth van molle ende alle
+andere onse rechteren justicieren officieren ende ondersaeten
+jegewoirdige ende toecommende dyen dat aengaen zal moegen
+hueren stedehouderen ende eenenyegelycken van hen besundere soe
+hen toebehoiren zal doen laeten ende gedoogen den voirs.
+suppliant van deser onser jegewoirdiger gratien ende remissien ende
+van alle inhouden van desen inder vuegen ende manieren voere
+verhaelt rustelyck vredelyck volcommellyck ende eeuwelyck
+genyeten ende gebruycken sonder hem te doene oft te laeten
+geschieden nu noch in toecommende tyde eenich hinder letsel
+oft moyenisse ter contrarien aen lyffve oft noch aen goeden
+ter contrarien maer indyen syn lyff oft eenige van zyne
+onverbuerde goeden daerom gevangen gearresteert becommert
+oft beleth waeren dat sy die setten ende stellen oft doen setten"
+pardons,224.txt,1,"remissie voir joost de smet
+geheeten casirs ende gillis van
+muelders alias muldermans
+belast met civile
+beteringe"
+pardons,081.txt,1,"francois byder gracien goids hertoge van lothryck
+van brabant etc. allen denghenen die dese iegenwoerdige
+sullen sien oft hooren lesen saluyt doen te weten dat
+wy ontfanghen hebben die oitmoedige supplicatie van
+van anthoine portael inhoudende hoe dat hy soude
+eertyts onder tregiment van wylen monseigneur de la guarde
+ende tsedert van monseigneur d’alame als trommerslager
+gedient hebbende ontrent de vyff jaeren ende ten
+houwelycke gecomen synde heeft binnen onser
+stadt van antwerpen nedergeslagen ende fix domicilie
+gecosen hen generende metten tap ende logeringhe
+vanden gaenden man synde by eenighe van zyne
+gebueren gelycken handel doende die hem zyn
+welvaren benyden den officier overgedragen hem
+te laste leggende hoe wel tonrechte dat hy
+soude dieven ende andere quade doenders binnen
+synen huyse aengehouden hebben inder vuegen
+dat die suppliant ter cause van dyen byde wethouderen
+onser voers. stadt in maye anno lxxxiii ter vierschaeren
+gedoempt is geweest uuyter voers. stadt ende vryheyt
+derselver te trecken ende te blyven sonder daer inne
+te moegen commen oft wederkeeren den tyt van drye
+jaeren opde gheesselinge blyckende by het vonnisse
+daeraff zynde in date den xviii mey anno lxxxiii
+voers. waeromme hy genootsaeckt is geweest
+om den cost zoe voer hem zyne huysvrouwe ende
+kinderen te winnen wederom te trecken in zynen
+voergaenden dienst onder het voers. regiment als
+trommerslager inden doet liggende in welcken
+dienst hy hem alsoe is quytende sonder jactantie
+gesproken dat zoe de coronel capiteynen vaendragers
+als oock alle dandere soldaten int generael hun
+synder zyn bedanckende denselven gebruyckende int over"
+pardons,206.txt,2,"met alnoch eenen jeroen coremans de selven willen
+beletten, dat zij hunnen vader niet en zouden
+assisteren, waeromme zy lieden oock den voorschreven
+guillam bols met vuijsten hebben aengegaen,
+ende synde soo voorts onderlinghe een groot gevecht
+geworden, inder vuegen dat men de messen heeft
+vuijtgetrocken, is aenden voorschreven wijlen peeter bols
+gegeven een steeck van een mes in zijne zijde
+sonder dat men wete, wijen het selve mach hebben
+gedaen, waernaer soo is den voorschreven wijlen peeter
+bols terstont met meer andere vuijtte voorchreven
+keucken ende huijse des voorschreven suppliants vader getrocken
+opde straete ende den voorschreven willem, broeder des suppliants
+hem gevolght, hebbende een quaet vierroer
+ofte musquet, ende een mes sonder pointe, makende
+het semblant van syn voorschreven vierroer, oft
+musquet te willen lossen, d’welck egeen
+vier en gaff, maer den voorschreven wijlen peeter
+bols het selve gewaer wordende wirpe
+aenden voorschreven willem met eenen steen eene
+groote wonde in sijn hooft, ende terstont hem
+inne vaerende, namp hem aff syn voorschreven vierroer
+oft musquet, ende het voorschreven mes sonder poinct,
+werpende hem onder syn voeten, ende hem gevende
+diversche sneden in syn hooft met het voorschreven mes
+ende soude hem naer alle apparentie van lijve
+ter doot geholpen hebben, ten hadde saecke
+geweest, dat den voorschreven suppliant t’sijnder helpe
+hadde gecommen, hebbende oock een mes in syn
+handt, den welcken den voorschreven bols evenwel dede
+te ruggekeren ende soude hem oock apparentelijck van
+lijve ter doot hebben geholpen; ten waere geweest
+dat den vader, ende de moeder vanden voorschreven selven bols
+aldaer oock te naeganck gecommen zijnde t’zelve
+hadden belet gehadt, dan de voorschreven suppliants
+broeder bydehandt gevonden hebbende eene
+timmermans reijde, gaff daermede eenen slach
+op het hooft vande voorschreven bols, den welcken terstont
+daernaer oijck ter aerden viele, maer nijet
+soo seer ter saecken vanden voorschreven slach bijden voorschreven
+willem peeters aen hem mette voorschreven timmermans-"
+pardons,079.txt,2,"oepene brieven daerop zeere oitmoedelijk biddende/ soo eest dat
+wij desen aengesien geneycht wesende ter beden vander
+suppliant ende hem genaede voor rigeure van rechte willende
+prefereren den voors jacoppe inden gevalle als boven
+hebben geremitteert vergheven ende quijt gesconden/ remitteren
+vergeven ende schelden quyte $uijt sunderlinger gracien
+mits desen onsen brieve dongeval ende den dootslach boven
+verclairt ende alle offense criminele ende corporele
+daerinne hij ter causen van dien mach zijn gevallen oft tegens
+ons ende der justiecien mach hebben mesbruyct ende mesdaen
+ende hebben hem gerestitueert tot zynen goeden name ende
+fame ende allen zynen goeden onverbuert zynde
+inder vuegen ende gelijc hij was vore die toecompst vanden
+selven dootslage imponererende hyer op een eeuwich
+geswich ende $$$ende onsen procureur generael drosset
+van brabant schouteth van turnhoudt ende allen anderen
+onse ende smaelre heeren officieren dieneren ende richteren
+satisfactie nochtans gedaen der partijen geinteresseerde
+soo verre die nyet gedaen en zij/ ende enige daer
+soe stae cunlyc alleenlyc/ behoudelyc dat die suppliant
+tvoers ongeval ende dootslach sal gehouden zyn tegen
+ons te beteren ende daer voer te betaelene amende civile
+nae gelegentheyt vanden stuck ende faculteyt van
+*{rand}:endehieraf $$$
+zijnen goeden/ ende tot dien ene redelycke costen van
+iustitien soo verre enige daerom gedaen zijn oft wordden
+al ter arbitraigen ende taxatien van onsen lieven ende
+getrouwe cancelieren ende luden van onsen rade in brabant die
+wij daer toe commiteren bij dese/ ontbieden daerom
+ende bevelen den selven onsen cancelier ende luden van
+onsen rade/ dat voor hen geroepen die ghene die daer
+bij behoren geroepen te zyne zy procederen wel
+ende deughdelyck ter verificatien ende inter$$men
+van desen onsen brieve ende totter arbitragen ende"
+pardons,349.txt,2,"hem te hebbene ende te nemene groete broeken ende boetene ende en
+soude die selve suppliant niet connen geweten hoe hy dair aff
+soude moigen geraken ten waere dat wy onse gracie ende genade
+dair aff te hem weerts keerden alsoe hy seeght dair om hy
+ons oetmoedelyc heeft gebeden soe eest dat wy ter beden
+des voirs. suppliants geneycht wesende hebben den selven suppliant
+in vergheldingen der voirs. diensten onsen voirs. voervorderen
+ende ons by hem gedaen als voirscreven is ende anderssins
+quytgescouwen ende vergheven mit desen onsen brieve tegewoerdigen
+brieve ende van zunderlinger gracien quytschelden ende vergeven
+allet tgheen des hy uuyt saken vanden afgehouwene boomen
+voirscreven mistaen ende misbroect macht hebbene mitgaders alle
+broeken ende boeten dair inne hy by reedene van dien gevallen
+soude moegen wesen ontbieden daer om ende bevelen onsen
+woudmeester van brabant voirscreven dat hy doende ende laeten den
+voirs. suppliant deser onser gracien ende quytscheldinghen
+rustelic ende vredelyc gebruyken hem ongemoeydt laeten
+vanden broeken ende boeten voirscreven want wy willen dat
+hy overbringhene alleen desen onsen brief oft vidimus vanden
+selven gecollacionneert ende geteykent by enigen van onsen
+secretarysen oft inden cameren van onser rekeninghen dair aff
+ongelast zy ende blive in synen rekeninghen by onsen
+lieven ende getruwen den luden van onser rekeninghen
+voirscreven dien wy bevelen dat alsoe te doen sonder wederseggene
+nyet tegenstaende enighen ordinancien statuyten geboden oft
+verboden tair tegen wesende ende des torconden hebben
+wy onsen zeghel aen desen brief doen hangen gegeven
+in onser stat van bruessel opten xvien dach der maent van
+meye int jair ons heren duysent vierhondert vier ende lxxx
+aldus geteykent by myen here den hertoghe $$$
+p. meerbeke
+dese voirs. kopie is gecollationneert mitten originalene
+bezegelden brieve ende bevonden concorderende by
+my"
+pardons,277.txt,4,"prefereren voer strac$heyt van rechte hebben inden gevalle
+als boven vergheven quytgescholden ende geremitteert
+vergheven schelden quyte ende remitteren vuyt zunderlinge
+gracie mits desen onse brieve tfeyt ende dootslach
+boven verclaert metsgaders alle peyne ende bruecke
+corporelle ende criminelle daer inne hy ter cause van dien
+met diesser aencleeft iegens ons ende iusticie mesdaen
+ende mesbruyct mach hebben hem als daer af weder stellende
+ende restituerende tzyne goede fame ende name in
+onse lande ende hertochdom van brabant bijsunder in onse
+voirs. stede van loevene ende in allen anderen onser landen
+ende heerlicheden ende tot zynen onverbuerden goeden
+indien hyre eenighe heeft gelyck ende in alder manieren
+als hy was voerde toecompste van tfeyt ende dootslach
+voirscreven imponerende hier op een eeuwich zwygen ende
+silentie onsen procureur generael van brabant ende allen
+anderen onsen iusticieren ende officieren wie zy zyn
+satisfactie ende beteringhe eerst ende alvoeren gedaen
+der geinteresseerde partye indien die noch nyet gedaen
+en zy ende eenighe daer toe staet civilyck alleenlyck
+behoudelyck dat hy suppliant gehouden werdt tvoirn. feyt
+ende dootslach iegens ons te beteren civilyck naer
+de gelegertheyt vander mesdaet ende faculteyt van zynen
+goeden ende oick te refonderen ende betaelen die
+redelycke costen van iusticie hier gedaen ter taxatie
+ende arbiter scixie van onsen lieven ende getrouwen die
+cancellier ende luyden van onsen raede geordineert in brabant
+die wy daer toe committeren den welcken wy ontbieden
+ende bevelen dat voir hemlyck geroupen die ghene dier
+over behoiren geroupen te zyne zy procederen wel ende
+deuchdelycke ter verifficatie ende interinemente van desen
+onsen voirs. brieve naer huere $f?oirme ende inhouden
+ende welck interinement de voirn. suppliant gehouden
+sy hieraf verantwordt
+byden ontfangere vanden
 exploiten"
-"hinder letsel oft moyenisse ter contrarien want ons
-alsoe geloeft. gegeven in onser stadt van bruessele den
-zesthiensten dach der maent van july int jaer ons heeren
-duysen tvyffhondert ende tweentzestich van onsen rycken
-van spaignien secillien t vii-e ende van napels t ix
-onder stont gescreven byden coninck in zynen raide ende
-geteeckent de langhe $$$
-gecollationeert ende bevonden accorderende
-met zynen originale by my
-$ facuwez $$$"
-"remissie
+pardons,282.txt,1,"kaerle etc. doen te wetene allen iegewoirdighen ende toecommende
+dat wy ontfangen hebben die oetmoedighe supplicatie van jan oeyen
+arm schamel man belast met vi cleyn kinderen woenende in onsen vryheyt
+van turnhout inhoudende hoe dat opten iersten dach van meye anno
+xxxvi omtrent vii uren tsavonts de voirs. suppliant is gegaen opte camere
+vanden gulden vanden hantboghe onser voirs. vryheyt van turnhout
+aldaer hy metten geselcsap daer wesende is bliven sitten drinckenen
+ende een geheeten henryck bruesselers oft ghevaerts die welcke
+tegen den suppliant oversat sonder dat de voirs. suppliant hem yet
+messeyde seyde totten suppliant met grammen moede ghy cauwe ghy
+verraedere ick soude u uwen hals aff vringen daer op de voirs.
+suppliant gravelyck antwoirdende seyde dese oft gelycke woirden"
+pardons,126.txt,3,"hij hem tot ons biddende in alder oytmoet ende reverentie
+dat ons gelieven soude prefereren gratie voor rigeur
+van justitie, hem den voorn. manslach te remitteren met
+quytschel van alle penen corporele ende criminele
+civile hem doende daerop depescheren opene brieven in
+forma, soe eest dat wij desen aengesien ende ierst
+hierop gehadt d’avuijs vanden meijer onser stadt van
+loven geneijght wesende ter beden des voors. suppliant
+ende willende hem in dit stuck prefereren gratie ende
+misericordie voor strangheijt ende rigeur van rechte
+hebben denselven suppliant inden gevalle alsboven
+geremitteert, quytgeschuwen, ende vergeve, remit$
+schelden quijte ende vergeven uuijt sunderlinger gracien
+bij desen, onsen brieve t’feyt ende ongeval boven geruert
+mitsgaders alle offensie ende breucke corporele ende
+criminele daer inne hij hem overmits ende uuijt saecke
+van t’gene des voors. is tegen ons ende justitie
+eenichssints mach hebben ontgaen ende mesdragen
+ende hebben hem dijen aengaende weder gestelt ende
+gerestitueert, stellen weder ende restitueren tot synen
+goeden name, fame, ende geruchte in onsen voors.
+lande van brabant ende allen anderen onsen landen
+ende heerlicheden, ende tot sijne onverbeurde goede$
+indyen hij eenige onder ons heeft, gelijck ende in
+alder manieren soo hij was voorde toecompste
+vanden voors. feijte, imponerende hierop een eeuwich
+geswijch onsen procureur generael in brabant
+onsen meijer van loven ende allen anderen onsen
+justicieren, officieren, wie sijn sijn, satisfactie ende
+beternisse ierst ende vooral gedaen der partije
+geinteresseerde indijen die noch nijet gedaen en sij
+ende eenige daertoe stae civilijck, alleenlyck
+behoudelyck dat die voorscreven suppliant gehouden
+sal sijn ’t voors. feijt tegen ons te beteren civil$
+nae gelegentheijt vander saecken ende faculteyt"
+pardons,119.txt,1,"remissie van sekeren mesuse by jenneken
+sbollens gecommitteert
+kaerle etc. doen cont allen luden nu ende namaels
+wesende dat wy ontfangen hebben die oitmoedige
+supplicatie van janneken sbollens huysvrauwe van
+janne ysewyns inhoudende hoe dat in augusto
+lestleden de voirs. suppliante getrouvt heeft ende
+tot hueren man genomen den voirs. jan zonder"
+pardons,083.txt,1,"phls etc doen te wetene allen
+tegenwoerdighen ende toecomende dat wij ontfangen
+hebben die oytmoedighe supplicatie van joris van
+eyckhoven colstdrager of colfdrager vanden mercgrane onser
+stadt van antwerpen. inhoudende hoe dat
+hij hem altyt verlych heeft gedraghen, staen
+tot goeden name ende fame behalven dat is
+gebeurt dat die suppliant opden xx6 en dach
+augusty anno x6 c. eenentnegentich.comen
+uuyt zynen huyse ende gaen naer het straethen
+geheeten den bokeers des achternoens tusschen
+dry ende vier uren. is gecomen ter plaetsen daer
+wylen adriaen peeters was staende. die
+wechde den suppliant siende zonder dat die
+suppliant hem niet hadde misdaen oft missecght
+heeft tot hem gheroepen. ghy langhen dieft
+ghy langhen schelm ghy moet teghen my
+stooten. ick moet sien wat ghy in uwen boesem
+hebt. waerop die suppliant antwoorde ander
+seynde die wat wildy van my hebben. dop die
+voorsch adriaen seynde ich moet desen daer
+teghen u stooten. sydy een man thoont dat
+ghy des conincx dienaer zyt met volder anders
+leelychder ende affdraegen woorden, ende wat
+die supplt arbenden om van hem ontslaghen
+te wordden en heeft die voersch adriaen den
+supplt nyet willen $laten, maer loopenden
+den suppliant nae int voersch bokeerstraetken
+heeft zyn rappier ghetrochen, ende naeden
+suppliant gesteken ende geslaghen. soo dat
+die supplt is genootsaecht geweest zyn rappier
+oych te trechten daer mede hy den voersch adriaen
+eenen steech van voer heeft gegeven dast
+hy corts dernaer deser wererlt is overleden. tot
+grooten leetwesen, vanden supplt. godt
+wil da siele genadich wesen ende alzoo die"
+pardons,144.txt,4,"landtlieden door sloegen, torqueerden, quetsten ende wondeden,
+berooffden, ende brandeden, maer oock in stucken smeten alle
+tgene niet portatibel ende draeghelyck en was, met
+sulcken vegementien ende execratien dat sij meer scheenen
+turcken als christenen te syne, in sulcker vuegen
+dat oyck den meestendeel vande voors landtlieden
+gedwongen waeren henne huysinghen ende wooningen
+te verlaeten de selve t'abandoneren ende laeten ter
+pillagien vande voors. soldaeten twelck eene
+partije van de voors landtlieden soe heeft geanimeert
+dat sy resolutie hebben genomen hen leven goet ende bloet
+mitdtsgaeders t’gene van henne huijsvrouwen ende kinderen
+te waeghen, om hen tegens de selve soldaeten te be
+schermen ende te deffenderen, overmidts henne
+execrabele ende horribele feyten , tis dan gebeurt
+dat alsoe om heurlieder wreetheijt wille eenige
+huyslieden waeren gevlucht geweest op het hoff
+van bautersen gelegen onder t'voors. dorp van
+contick, ende dat middelertijt by eenige vande
+voors. soldaeten eene coye was gestolen compe
+terende laureys vervorst, de selve huyslieden
+met eenige andere met hen geweer van tvoors.
+hoff sijn gegaen omme de voors. koije te gaen
+soecken ende eentsamentlyck te besichtigen wat in hunne
+respective huysen ende woonplaetsen die sy hadden gedwongen
+geweest te verlaeten, was ommegaende mede oick
+om by eenige van henlieden voederinge te haelen voorde
+beesten aldaer gevlucht, ende daer over commende
+tot inden gehuchte vanden dievels hoeck opde hoeve
+vanden heeren tresorier kintschot, hebben aldaer
+gevonden dry soldaeten, de twee daer van sonder
+geweir ende den derden versien van rappier alleen, ende
+soe de selve daer eenige moetwilligcheijt hadden bedreven
+ende oyck datter int achterhuijs int stroot eene"
+pardons,323.txt,3,"de hongrie de boheme etc pour nous regente et gouvernante en
+nosdits pays de pardeca quicte remis et pardonne quictons
+remectons et pardonnons de grace especial par cidites presentes le
+cas et homicide dessus declaire ensemble toute paine amende
+et offence corporelle et criminelle enquoy pour raison et a
+loccasion dudit cas et des circonstances il peult avoir mesprins
+et estre encouru envers nous et justice et lavons quant
+a ce remis et restitue remettons et restituons a ses bonne
+fame et rennomee en notredit pais de brabant et tous autres
+noz pays et seignouries ensemble a ses biens non confisquiez
+$$$ en y a tout ainsi selon et par la maniere quil
+estoit auparavant ledit cas advenu imposant sur ce sillence
+a notre procureur general et tous autres noz justiciers et officiers
+quesconques satisfaction toutesuoyes faite a partie interessee
+premierement et avant tout oeuvre se faite nest et elle y
+chiet civillement tant seullement pourveu que ledit suppliant
+sera tenu amender ledit cas emiers nous aussi civillement selon
+lexigence dicelluy et la faculte de ses biens. et avec ce
+paier et resfondre les mises et despens de justice saucuns
+en sont faiz a larbitraige de tauxation de nos amez et
+feaulx les chancellier et gens de notre conseil en brabant
+que commectons a ce ausquelz mandons que appellez et devant
+eulx ceulx qui pour ce feront a appeler ilz procedent bien
+et $$$ a la veriffication et intermement de cesdites
+presentes selon leur forme et teneur lequel intermement
+ledit suppliant sera tenu requerre en notredit conseil deans ung
+an apres la date de cestez sur paine destre prive
+de leffect de ces presentes. et a larbitrage et tauxation
+de ladite amende civille et despens dessusdits et ce fait et
+ladite amende civille tauxee et paies $$$ mains de celuy de
+noz reteneues quil appertiendra qui sera tenu en fere $$$ $$$
+et rendre compte et reliqua a notre prousfit avec les
+autres deniers de son entermise ilz et tous noz autres
+justiciers et officiers presens et avenir cui ce peult et pourra
+touchier et regarder leurs lieuxtenans et chacun deulx endroit soy"
+pardons,001.txt,4,"ou que de nouvel leddit suppliant viendroit proceder et soy deffendre
+des mesmes cas et mesuz pour lesquels il avoit este renvoye
+et dont il avoit obtenu entiere grace et pardon dudit seigneur de
+seneffe comme dit est et combien que notre dit procureur
+neust cause ne action considere ce que dit est de plusavant
+traveillier ou molester le dit suppliant pour les mesmes cas
+et mesuz ce nonobstant il a derechief fait adjourner
+et mectre en arrest tous ses biens gisans en notredit
+pays de brabant que lui tourne a tres grand prejudice
+interest et dommaige et plus fera se par nous ne lui
+est sur ce pourveu de notre grace et remede convenable
+ainsi quil dit dont actendu ce que dit est et quil nous
+a tousjours parcydevant bien et loyaulment servy
+en noz guerres et armees sans jamais adez avoir
+este note actaint ne convaincu daucun autre vilain cas
+il nous a tres humblement supplie et requis et mesmement
+nous plaise de lui octroyer sur ce autres et plus amples
+noz lettres patentes de pardon et sur le tout lui impartir
+et preferer a rigeur de justice notre grace et misericorde
+pour ce est il que nous ces choses considerees et sur
+icelles eu ladvis de nosdits chancellier et gens de notre
+conseil en brabant audit louvet dictre suppliant inclinant
+favorablement a sadite supplication et requeste avons ou cas
+dessusdit en lhonneur mesmement et reverence de la
+benoite mort et passion que notre saulveur jhesus crist
+souffrit pour nous tous en larbre de la croix a tel jour
+quil est huy quicte et pardonne quictons et pardonnons
+de grace especial par ces presentes les cas et mesuz dessus declarez
+leurs circonstances et dependences ensemble toute
+peine et offense corporelle et criminele et tout ce
+entierement quil peult avoir pour ce mesprins et offense
+envers nous et justice et lavons quant a ce restitue
+et restituons par cesdites presentes a ses bonne fame et
+renommee et a noz pays et seigneurs et a ses biens non
+consisgnez saucuns en y a tout ainsi quil estoit auparavant"
+pardons,100.txt,7,"beteren civilyck naer gelegenteyt vander
+saecken ende faculteijt van syne goeden met
+oijck te betalene de redelijcke costen van iustitien
+hieromme alreede gedaen ende te doene allet ter
+taxatien ende moderatien van onse lieve ende getrouwe
+de cancellier ende lieden van onsen rade in brabant
+die wy daer toe gecommitteert hebben ende committeren
+by desen ontbieden daerom ende bevelen den selven
+onsen cancellier ende raetslieden dat voor hen geroepen
+die gene die daerom behooren geroepen te sijne sij procederen
+wel ende deuchdelijck ter verificatien ende interinne
+menten van desen ende totter taxatie ende moderatie
+vander voorschreven emende ende costen van iusticien
+alsoe sij sullen vinden te behoorene welck interinnement
+de voorschreven suppliant gehouden sal sijn te versueckene
+ende hem in persoone te presenteren in onsen voorschreven
+rade binnen sesse maenden naestcomende opte pene
+van te verbeuren d'effect van desen ende dat gedaen
+ende de selve civiele boete ende costen van iusticien
+getaxeert ende betaelt sijnde in handen vanden ghenen
+dijet behooren sal, sij onse sij onse voorschreven procureur
+generael in brabant ende alle andere onse
+rechteren iusticieren officieren ende ondersaeten
+iegenwoordige ende toecomende dijen dat aengaen sal
+mogen heure stedehouderen ende eenijgelijck van
+hen besundere die hem toe behooren sal doen laten ende
+gedoogen den voorschreven suppliant van desen onse
+iegewoordiger gratien ende remissie ende van allen
+dinhouden van desen inder vuegen ende manieren voere
+verhaelt rustelyck vredelyc ende genijeten ende gebruijken volcomelyck sonder
+hem te doene oft te laeten geschieden nu noch in
+toecomende tyden ennich hinder letsel oft moyenisse
+aen lijff noch aen goeden ter contrarien maer indyen
+syn lijff oft eenige van syne inverbeurde goeden
+daerom gearresteert becommert oft belt waeren
+dat sij die setten ende stellen terstont ende sonder"
+pardons,028.txt,5,"tout ainsi quil estoit auparavant ledit cas advenu imposant
+sur ce silence perpetuel a notre procureur general a tous aultres
+noz justiciers er officiers quelzconcques satisfaction
+toutesfvoyes face a partie p$$ et avant toute euvre
+se face nest et elle y chiet civilement tant seulement et
+moyennant aussy quil sera tenu lamender envers nous
+civilement selon lexigence du cas et la aculte de ses biens
+a larbitraige et taxacion de nosdits chancellier et gens
+de notre conseil en brabant qui connectons a ce sy donnons
+en mandemant a notredit chancellier et gens de notre conseil en
+branant que appelez eulx qui pour ceseront a appeler
+ilz procedent bien et devement a la verifficacion et
+interinement de cesdits presentes selon leur fourme et teneur et
+a larbitraige et taxation de lamande civile selle y chiet
+et ce fait et laite amande tauxee arbitree et payee
+a notre receveur quil appartiendra lequel sera tenu den faire compte
+et recepte a notre prouffit ilz et tous aultres noz justiciers
+officiers et subgectz presens et advenir cui ce peult et pourra
+toucher et regarder leurs lieutenans et chacun deulx endroit
+soy et sicomme aluy appartien$$facent seuffrent et laissent
+ledit suppliant de notre presente grace quitance remission et pardon
+selon et par la maniere qui dit est plainement paisiblement
+et perpetuellement joyr et user sans luy faire mectre ou
+donner ne souffrir estre fait mis ou donne en corps
+ne en biens ores ne en temps avenir aucun arrest
+destourbier ou empeshement au contraire avis se sondit
+corps ou aucuns de ses biens non confisquez sont ou
+estoient pour ce prins aff saisiz arrestez ou empeschez
+les mectent ou facent mectre incontinent et sans delay"
+pardons,022.txt,2,"van hollant gelegen inder voirs. onsen lande van lymborch quamen
+jagen dat zy hen souden arresteren soe heeft die voirs. suppliant doen ter tyt
+wel dickmale geseght totten schoonsone van wylen janne mahin, dat
+desselve jan mahin doertertyt bode van hollant hem suppliant met vreden
+soude laten, ende dat hy verstont dat deselve jan hem oft zyn dieneers
+soude willen commeren oft arresteren zoe verre dat zy bynnen der
+heerlicheyt van hollant quamen jagen ende dat soe verre de voirs.
+jan hem sulcke schande aendede dat hy den selven van hen soude keren
+ende hem alsoe wel mochte daeraff wachten oft verdragen, hebbende
+tselve den voorseyden janne insgelycx ontboden gehadt met jacoppen
+de noefscourt seggende hy suppliant voer redene dat hy maer en begeerde
+te jagen navolgende den previlegien ende onse blyde incompste
+dat omtrent veerthien dagen voer tvoirs. ongeval is oyck gebeurt
+dat de voirs. willem des voirs. suppliiants bruerdere heeft geseght
+zy denoterende de dieneeers van hollant hebben der armen knecht
+hofs hoss bynnen der heerlichheyt van hollant gecommeert mits dat
+hy daer was jagende ende ick was doen daerby hadden zy my
+gecommert ick soude den bode van my ge$$$ende geslagen hebben
+vanden welcken te weetene op sint thomas dach ende xvc lv is
+gebeurt dat de suppliant ende zyn bruerdere zyn des morgens avont
+tsamen met hueren jachonden gaen jagen in onsen lande van daelhem
+alwaer heure honden ter plaetsen geheeten blyberch hebben upgejaecht
+eenen haze loopende deselve van daer inde voirs. heerlichheyt van hollant
+voirs. heerlicheyt van hollant denwelcken die voirs. suppliant ende zyn
+bruedere met heuren honden aldaer hebben vervolght gehadt ende inder
+selver heerlichheyt wesende zyn aldaer gecomen de voirs. jan mahin
+ende clais mahin zyn sone met eenen hennen neve geheeten anthonle noir ende de voirs. jan mahin siende eenen geheeten pirot zoene vanden
+halswuve des voirs. frambachs suppliants die met hem aldaer was"
+pardons,385.txt,2,"antwoerde de voers. marcelis drossaet dat eyst dat
+ick soucke ende alsoo suppliant uuyten camere
+ende huyse gegaen was heeft hem den voirn. marcelis
+drossaet gevolcht treckende syn lanck mes uuyt
+ende de suppliant voer uuyt gecommen synde is
+gebloeyen$$ tusschen de poorte van den mol ende de ketel
+ende voirn. marcelis volghende heeft hem metten
+voirs. blooten langen messe twee slagen op synen rugghe
+gegeven ende naer dien hem suppliant tpoint vanden
+selven messe gepresenteert ende noch eenen slach gegeven aen
+syn aensicht zulcx dat des suppliants hoet viel den
+welcken de selve marcelis drossaet den suppliant
+restitueerde metten point van sijnen voirs. messe sonder
+dat hy suppliant zynen deegen uuyt stack oft weere
+boot ende naer dien de voirn. marcelis by
+eenige aenstaende gehouden geweest hadde is tot inden
+duere vanden voirs. mol gegaen ende de voirs.
+suppliant uuyten voirn. slagen zeer vergrampt ende
+verhit zynde van bloed volghende den voirn. marcelis
+zeyde met groote eeden legget u lanck geweer
+aff of laet ons onse geweer aff leggen ende vechten
+met vuysten de voirn. marcelis staende binnen de
+duer is daer uuyt gecommen ende greep den suppliant
+metten hootslop ende track hem synen degen uuyte schede
+zeggende nu zulde myn gevanghen blyven ick sal u
+een gloyende yser duer u tonge steken ende leyde
+hem daer mede inde coeckene$$$ de suppliant treckende
+eenen opsteker uuyt syn schede heeft den voirn. marcelis
+daermede uuyt verhitheyt van bloede eenen steck gegeven
+in syn schaudere van welcke steke hy tsoendaegs
+daer naer deser werelt overleden is tot groot leet
+wesen van den voirs. suppliant de welcke en soude
+ter saeke van dien nyet deren hanteren oft commerceren
+in ons lande van brabant vreesende riguer van
+justicien ten zy dat hem onse gracie ende genade"
+pardons,400.txt,1,"remissie van dootslage
+maximilian par la grace de dieu esleu empereur tousjours
+auguste roy de germanie de hongrie dalmatie de croatie etc
+et charles par la mesme grace archiducz daustrie prince
+despaignes de deux cecilles de jerusalem etc ducs de
+bourgogne de lothier de brabant de stier de karente de craniole de
+lembourg de luxembourch et de geldres contes de flandres
+de habsbourg de tyrol de phierrete de kiburg dartois de bourgogne
+palatins de haynnaut de hollande de zeellande de namur et de
+de zuytphen marquis du saint empire et de burgauw
+lantgraves delzate seigneurs de frise des marches desclavonie
+de portenauv de salins et de malines savoir faisons
+a tous presens et advenir nous avoir receu lumble supplication
+de jaques seigneur de lisques contenant comment le xvije jour du"
+pardons,228.txt,5,"hem ter causen vanden feyte ende dootslaghe
+geabsenteert vuyt onsen voirs. lande ende
+waere ghescapen vuyten seluen te moeten blyven
+ende in grooter miserien te gaen dolen in ander
+vrempde landen zoe verre onse gracie ende
+ghenade hem hier vp nyet waere gedeylt
+alzoe hy zeeght ons om de selue zeer
+ootmoedelyck biddende soe eest dat wy
+de zaken voirs$ o$gemerct ende hier op
+gehadt daduys van lauwerens$ van hasselt onsen
+scouthet van turnhout den seluen diericke
+gheerits suppliant genegen wesende tot zynder bede
+ende supplicacien ende willende hem in dit
+stuck gracie ende ghenade prefereren voir
+strangheyt van justicien zonderlinge ter eeren
+ende reuerencie vander bitter passien die onse
+lieue heer $$$ $$$ voir ons heeft geleden
+aenden houte des heyligen cruys op zulcken dach
+als heden es hem hebben inden gheualle als
+bouen vergheuen quytgesconden ende geremitteert
+vergheuen scelden quyte ende remitteren vuyt
+zynderlinger gratien midts desen onsen brieue tfeyt
+ende dootslach bouen verclaert mitgaders alle
+peyne ende bruecken corporelle ende criminelle
+daer inne hy ter causen van dyen met datter
+aencleeft teghen ons ende justicie mesdaen
+ende mesbruyct mach hebben ende hebben
+hem als daeraff weder ghestelt ende
+gherestitueert stellen weder ende restitueren
+midts desen onsen voirs. brieue tot zynder goeder"
+pardons,050.txt,2,"om dat wy willen dat dit vaste ende gestedich blive ende gehouden
+wordde tot eie euwigen dagen soe hebben wy onsen seghel
+hier aen doen hanghen behoudelic ons in anderen dingen onsen
+rechte ende anderen den hueren gegeven in onser voirs. stat
+van bruessel xvi dage in julio int jair ons heeren dusent
+vierhondert sesse ende tachtentich ende van onsen rycke
+dierste, aldus geteekent onder opte vouwe vanden brieve
+byden koninck ja. hujoel
+geccollationneert metten originalen brieve
+ende bevonden concorderende bij my
+$$$"
+pardons,087.txt,1,"remissie
+albert et isabelle ry savoir faisons a tous
+presens et advenir nous avoir receu lhumble supplication
+gerard de buyct fils de jehan de nuyst josne homme
+a marier contenante que dans ?actan.. il s’est tousiours
+bien et honnestement et paisiblement comporte et
+mesmement soub obeissance de notre mere et ste
+eglise et en la foy catholicque apostoliqque er romaine
+sans avoir adhere aulcunne secte ny commis delicts
+meritant chaston et que touttefois il est advenu
+que le xi jour du mois de juin 1606 il estoit
+alle villaige de la chapelle st lambert pour jouer
+a la palme et ayant gaingne quelque cincquante
+patars il avecque ses compaignons en nombre de
+cincque ou six sen vont retourner a lane lieu de
+leur demeure ou ilz ont alle a la taverne ilz ont
+trouve ung nomme estienne smale et le cure
+dudict lieu et le cure dudict villaige de chapelle st
+lambert lequel estienne voyant ledict gerard
+disait a luy voila mon galand a quoi le mesme
+gerard respondit ouys et lui dfemandoit ledict estienne
+en ceste maniere ou avez este hier au soir
+surquoi ledict gerard luy repondit et bien navez
+vous jamais faict mal et apres ce ledict estienne
+luy appela laron de nuyct ad cause que les
+chevaulx d’iceluy gerard avoint mange par
+nuy lherbe dun pretz lequel thiry de haulfenne
+et pierre moitonnant tenayent par louaige disant
+le mesme estienne que ceulx qui mangeoyent
+les pretz de nuyct estoit larve a cause que lesdict
+gerard et estienne par ce propos comencharent a
+battre lung lautre a coups de poings sans armes
+qui par assistence de ceux qui y estoient presens"
+pardons,243.txt,2,"ende kyven ick wilde wel dat ghy van hier bleeft oft ick sal
+u eens zoe teekenen dat ghys u op een andere tyt wachten sult
+ende ghinck deselve suppliant van daer in zyn handt hebbende eenen
+boteram naede camere ende volghde de voirs. jan hem suppliant
+van achter aen vragende oft hy suppliant hem slaen zoude ende
+taste met dien de selve jan in zynen aessack al oft hy zynen
+opstekere hadde willen langen daer toe hy oyck zyn beste dede
+dwelck de suppliant gewaer wordende weerde den voirs. janne met
+zynder eender handt van hem ende stack nae hem metten messe
+dwelck hy in zyn andere handt hadde sonder hem te gerakene
+ende de voirs. jan den suppliant nyet met vreden latende ende
+siende dat hy egheen verdrach en mochte hebben stack noch
+eens met zynen voirs. messe naeden voirs. janne ende geraeckte
+hem tusschen den hals ende schouweren waer aff de selve jan
+binnen xiiii dagen daer nae van levende lyve ter doot comen is
+ende hoe wel tvoirs. feyt den suppliant uuyt gront zyns herten
+leet is ende dat hy oyck daer aff der partie geinteresseerde
+gesoent heeft soe is hy alnoch tegewoirdelyck ter causen
+vanden selven feyte tantwerpen gevangen daer onse marcgrave
+tegen hem criminelyck procedeert soe dat hy in pericule zyns
+levens es ten zy dat onse gratie ende genade hem hier op
+geextendeert ende verleent worde alsoe hy suppliant seeght
+ons daerom oitmoedelyck biddende soe eest dat wy
+desen aengesien geneyght wesende ter beden des voirs. ancelmus
+van bruwaen suppliant ende willende hem in dit stuck prefereren
+gratie ende misericordie voer strangheyt ende rigeur van
+justicien hebben den selven suppliant inden gevalle als boven
+quytgeschonden geremitteert ende vergeven schelden quyte
+remitteren ende vergeven uuyt sunderlinger gratien by desen
+onsen brieve tfeyt ende dootslach boven geruert mitgaders
+alle offensie ende bruecke corpporelle ende criminelle
+daer inne hy ter causen voirscreven met des daeraen cleven
+mach tegen ons ende justicie mesdaen mach hebben abolerende
+extingnerende ende te nieuwte doende tvoirs. proces ende procedure
+criminele by onsen voirs marcgrave van antwerpen ter
+causen voirscreven tegen hem alreede begonst, ende hebben hem
+als daer aff wedergestelt ende gerestitueert stellen weder
+ende restitueren tot zynen goeden name fame ende geruchte
+in onsen voirs. lande ende hertoighdomme van brabant ende
+allen anderen onsen landen ende heerlicheyden ende tot zynen"
+pardons,224.txt,4,"ende hen gestelt in scerpe gevanckenisse totter anderstadt
+buyten lyere / meynende den selven supplianten met justicien ter doot
+te bringhen ten zy dat onse genade ende gracie hen hier
+op gedeylt worde / ons omme de zelve oitmoedelycke biddende
+waeromme zoe eest dat wy die zaecken voirs. ons gemerct den
+voornoemde joos de smet geheeten casirs ende gillis van muelders alias
+mulderman supplianten gheneghen wesende tot huerlieder bede
+ende supplicacie ende wittinge hen in dit stuck gracie ende genade
+prefereren voir righuere ende strangheyt van justicien hebben
+hen inden ghevalle als boven vergheven quyt gescolden ende
+geremitteert / vergheven scelden quyte ende remitteren vuyt
+onse zonderlinge gracie by desen tfait ende manslacht boven
+geremiteert / mitgaders alle peyne ende boete corporelle ende criminelle
+daer inne zy ter cause van desen met diesser aencleeft jegens
+ons ende justicie mesdaen mesbruijct ende verbuert mogen
+hebben / hen als hier aff wederstellende ende restituerende tot
+huere goede fame ende naeme in ons. voirs. lande ende
+hertochdom van brabant ende anderen onsen landen ende heerlicheden
+mitgaders tot hueren ongeconfisqueerden goeden indien zy eenighe
+hebben gelyckerwys als zy waeren voir de toecomste vanden
+dootslach voors. / imponerende hier op een eeuwich zwyghen
+ende silencie onsen procureur generael van brabant ende allen
+anderen onsen rechteren justicieren ende officieren onsses voirs. lants
+van brabant hoedanich die zyn oft wesen moghen / satisfactie
+ende beteringe eerst ende almoosen gedaen byden vorenoemde suppliante
+partie geinteresseert indien die nyet gedaen en es op datter eenige
+toe staet / civilyck alleen lyck / behoudelyck nochtans
+dat de voirs. supplianten gehouden zullen zyn tvoirs. feyt ende
+dootslach tegen ons civilicken te beteren nae die gelegentheyt
+vander mesdaet ende faculteyt van hueren goeden ende oyck
+te betalen es redelycke costen van justicien op datter eenighe
+gedaen ende naegevolght zyn / ter taxatie ende ordonnantie
+van onsen heren ende getrouwen die cancelliere ende luyden
+van onsen rade in brabant / die wy daer totter countseil ontbieden
+daeromme ende bevelen den zelven van ons. rade in brabant dat
+voor hen lieden geroepen die ghene die behoiren geroepen
+te zyne / zy procederen wel ende duechdelycke ter verifficacie
+ende interinemente van desen brieven nae huere vormen ende inhouden
+ende dat gedaen ende de voirs. civile boete getauxeert
+gearbitreert ende betaelt in handen vanden gehenen van ons.
+ontfanghers oft anderen ons. officieren diet aengaen zal
+moghen / die welcke gehouden wert daeraf ontfanck
+te makene rekeningen bewys ende reliqua te doene tot ons."
+pardons,401.txt,3,"dessusdit quite remis et pardonne quittons remectons et pardonnons de grace
+espcial par ces presentes le cas et homicide dessuz declaire ensemble
+toute peyne amende et offence corporele criminele et civile
+en quoy pour raison et a loccasion dicelluy cas il peult avoir offence
+et estre encourrus envers nous et justice et lavons quant
+a ce remis et restitue remettons et restituons a ses bonne
+fame et renommee au pays et a ses biens non confisquez saucuns
+en a tout ainsy qul estoit auparavant ladvenue dudit cas
+en imposant sur ce scilence perpetuele a notre procureur general en
+brabant et a tous noz officiers quelzconques satisfaction
+faicte a partie interessee premierement et avant tout euvre
+se faicte nest et elle y chiet civilement tant seulement sy donnons
+en mandement a nos amez et feaulz le chancellier et gens de
+notre conseil en brabant qui appelle ceulx qui pour ce feront a appeler
+ils procedent bien et deuement a la verificacion et interinement
+de cesdites presentes et ce fait ilz et tous aultres noz officiers et
+justiciers quelzconques cui ce regardera ou leurs lieutenants
+et chacun deulx endroit soy et si comme a luy appartiendra facent
+seuffrent et laissent ledit suppliant de notre presente grace et remission
+ensamble de tout le contenu en cesdites presentes selon et par la
+maniere dicte plainement paisiblement et perpetuelement joyr
+et user sans leur faire mettre ou donner ne souffrir
+estre fait mis ou donne ores ne ou temps advenir aucun
+destourbier ou empeschement au contraire ains se soy corps
+ou ancuns de ses biens sont ou estoient pour ce prins saisiz
+arrestez ou empeschez les mettent ou facent mectre tantost
+et sans delay a plaine et entiere delivrance car ainsy nous
+plaist il et affin que ce soit chose ferme et estable a tousjours
+avons ces presentes fait seeller de notre seel sauf toutesvoyes
+en autres choses notre droit et autruy en toutes donne
+en notre cite d ausbourch le xxviije jour du mois de juing
+lan de grace mcincqcens et dix et des regnes de nous
+empereur assavoir de germanie le xxve et de hongrie etc le xxje
+et ainsy avoit escript sur le reploy par lempereur et monseigneur
+larchiduc et signe h de hane et encoires visa et
+sigillata de expresse mandato domini imperatores
+collationne a l’original
+par moy
+n. strate $$"
+pardons,061.txt,4,"ende de faculteyt van zynen goeden ter ordonnancie ende taxatie
+van onsen lieven ende getrouwen die conchelier ende
+luyden van onsen rade in brabant die wy daer toe
+committeren ontbieden daer om ende bevelen den selven
+van onsen rade in brabant dat voer hemlieden geroupen
+die ghenen dier behoeren geroupen te zynen zy procederen
+wel ende duechdelyc ter verifficatie ende interinemente
+van desen voerscreven brieve nae hueren vorme ende inhouden
+ende ter taxacie vanden voirnoemdecivile boete ende dat
+gedaen ende de selve civile boete getaxeert betaelt
+ende volcomen zynde in handen vanden ghenen van onsen
+ontfangers oft anderen onsen officier dient behoeren
+sal die daer van gehouden sal wesen rekeninge bewys
+ende relcka te doene tonsen proffyte metten anderen
+penningen van zynen ontfange zy onsen drossat van
+brabant ende allen anderen onsen ende der smaelre heren
+rechteren iusticieren ende officieren tegenwoirdich ende
+toecomende dient dit aengaen ofte aenroeren sal
+moigen? hueren stedehouderen ende eenyegelyck van hen
+by sonder zoe hem toebehoeren sal doen laten ende
+gedoogen den voern godenaert van cottem suppliantiant
+van desen voerscreven tegewoerdiger gracie remissie ende
+pardoene ende van alden inhouden van desen inder voegen
+ende manieren voeren verhaelt rustelic vredelick volcommelic
+ende eeuwelic genyeten ende gebruycken zonder hem
+te doen oft te laten geschien nu noch in toecomende
+tyden eenich hinder stoot letsel ofte moyenisse aen
+lyve noch aen goeden ter contrarien in eeniger manieren
+maer indien zyn lyf oft eenige van zynen voerscreven
+onverbuerden goeden zo voerscreven es daer omme namaels
+gevangen gearresteert ofte becommert waeren dat"
+pardons,362.txt,1,"kaerle etc doen te wetene allen iegewoirdich ende toecomende dat
+wy ontfaen hebben die oidtmoedige supplicatie van romment
+raes arm scamel jonck man oudt xxviij jaeren oft daer omtrent woenende
+onder barlaer in onsen lande van brabant inhouidende hoe dat hy suppliant
+opten tweeden dach van hoymaent xvc xl des nu geleden is drie
+jaeren hem gevonden heeft met eenen jan baten ten huyse ende herberge
+van jan vercammen alias aerts tot barlaer voirs. om t samen te drincken
+alwaer onder dandere woerden hy jan baten den selven suppliant tot
+twee reysen op seyde zekeren peys die zy tanderen tyde gemaict
+hadden van zekeren geschil tusschen hen daer te voeren gebeurt
+nu eest dat corts daer naer de voirs. jan baten zyn tweede
+oft derder gegaen es naer tkerchoff dair henlieden stocken
+stonden bringende die ter voirn. herberge zeggende wederom
+totten suppliant rombout ick en soude geenen peys met welcke
+woirden hy suppliant hem buyten huys vertrack doen seyde een
+matheeus vercammen totten selven rombout : meenede den suppliant
+en salder alleen nyet syn mitswelcken hy matheeus wierp
+eenen steen ende t selve gebeurt synde es hy suppliant wederom
+in huys getreden uuyt treckende zynen deghen ende smeet
+dairmede in een taefele waer naer hy suppliant uuyten huyse
+gestooten wert ende es den voirs. jan baten zyn tweede oft
+derder oick uuyten selven huyse gegaen hebbende vele steenen
+om hem suppliant te worpene ende quamen den selven zoe bydat hy naer
+hem stack ende keerden wederom deur rrn porte ten huyswaerts
+ende liep oick de suppliant ter voirster duer waerts doen hy jan
+baten wesende int huys stont ende crieerde van binnen opten
+suppliant werpende naer hem duer de venstere met steenen ende
+ondertusschen zoe wert hy suppliant geleyt by een meysen tot inden
+vaerwech dair hy gehouden was maer ontghinck t selve meysen
+ende siende dat de duer oepen ghynck dair zyne vianden$$ waeren
+verhit van bloede ombedacht van zyn selven ende wesende mits zyn
+jonckheyt scampige woirdden vande voirs. jan baten ende ontsprekelyck
+gramscap als eenen uuytsiinich mensch ende sonder redene oft
+verstant gebruyckende liep derwaerts met eender picke stekene
+alsoe die duer oepen ghinck ende heeft den selven jan vercammen
+zynen weert by crancke fortinne geraect inden buyck onwetens
+ende onverhuts ende de steke ontfaen zynde seyde de voern.
+jan wie steect my daer wairop hy suppliant antwoirde seggende"
+pardons,287.txt,2,"gramscape onsteken soe dat hy den voirs. henricke heeft van hem geweert
+ende gewoirpen ter eerden sonder nochtans hem stoot oft slach te geven
+naeden welcken is hy suppliant om uuyter oogen des voirs. henricx te wesen
+met dierick scelinck die den suppliant in zyn arm hadde ewech gegaen
+gemerct dat hem suppliant egheen vechtmerckt aen en stondt tdwelck die
+voirs. henrick ziende ende lancx soe meer in gramscap ontstekende soe
+van dat hij aldaer wordde by andere luden gehouden als uuyt dien dat
+hy den suppliant sach ewech gaen heeft zoe zeer nae den luyden die hem houdenen
+waeren gesteken als dat zij hebben moeten laten gaen dwelck die
+voirs. dirick die den suppiant als boven metten arme hadde ziende den voirs.
+henrick de vos los wesende ende comende gelopen nae den suppliant als rasende
+oft uuytsinnich zoe heeft hy geroepen totten voirs. luyden waeromme laette
+hem denoteerende den voirs henricke de vos gaen hy soude ons alle beyde
+dootsteeken werpende mis dien den suppliant van hem mits den welcken is
+de voirs. dierick ter eerden gevallen ende heeft van stonden aen die voirs.
+henrick met opgeheven arme nae den suppliant gesteken meynende den suppliant te
+evelen van zynen lijve gelyck hy oick ontwyffelyck gedaen zoude hebben gehadt
+ingevalle hy suppliant den voirs. steeck nyet en hadde gesien ende hem daeraf
+ontrocken mits den welcken die voirs. suppliant considererende dat hem daer van
+noode was zijn lijff te defenderene gelyck hy nae recht behoirde ende hem
+is gepermitteert geweest heeft hem ter defensie gestelt ende den voirs.
+henricke nae zynen uuyterste beste met zyn brootmesse van hem gekeert
+zonder den voirs. henrycke noch yemande te meynen te mesdoene hoewel
+nochtans dat gebuert is dat hij suppliant heeft int opstaen des voirs. diericx
+de als boven g ter eerden gevallen was over die scouweren der voirs.
+diericcx den voirs. henrycke de vos geraect met zyn brootmesse in zyn
+borst naeden welcken doe voirs. henrick de vos achterwaerts gaende
+is ter eerden gevallen # was over afflivich geworden dwelck den suppliant
+hertelyck leet es ende al eest alzoe dat zeer onnosel gebuert is
+als boven in nootelyck defensien van des suppliant lijve ende die altyt den
+voirs. wylen henrijck heeft gebloeden sonder metten selven henrycken
+te vechten oft te willen wechten gelyck hy suppliant noyt tegen nyemande
+anders en heeft gedaen soe en zoude nochtans hy suppliant hem nergerincx
+binnen desen onsen lande van brabant int openbaer dorren vinden vreesende
+rigeur van justicien tot zynen ende zynder huysvrouwen eeuwiger destructie
+ende bederffenisse ende noch meer zyn zonde ten waer dat hem suppliant
+hier op wordde versien van behoirlycke provisie ende bezundere van gracien ende
+onseen oepenen brieven van remissien daer toe dienende ons om de selve zeer
+oetmoedelyck biddende waerom zoe eest dat wy desen aengesien
+willende in desen gracie ende genade prefereren voer rigeur van rechte den
+voirs. suppliant geneycht wesende tzynder beeden hebben inden gevalle als
+boven uuyt zunderlinger gracien mits desen onsen brieve vergeven geremitteert
+ende quytgescouwen vergeven remitteren ende scelden quyte tstuck ende
+den dootslach oft mesval boven geruert met alle amende corporele
+ende criminele inde welcke hy ter causen voirsc. met des daer aen cleeft
+# ende opten staende voet"
+pardons,387.txt,1,"remissie voere gielise brughmans
+kaerle etc doen te weten allen iegenwoirdigen
+ende toecommenden dat wij ontfangen hebben die oitmoedige supplicatie
+van gielis brugmans inhoudende hoe dat hij suppliant altyt met
+scheysen oft poelen heeft / syn broot gewonnen ende hem verdregen van
+yemanden te verongelycken desen nochtans nyet yegenstaende
+soo eest gebuert opten xiiij octobris anno xvc xlvi dat hy
+suppliant tot haren achter de kercke ten huyse van ianne
+de bloeyere bruwer drinkende / is gevonden in sekeren gesthel
+met enen peeteren mannaert van scharenbeke / die aldaer
+in sekeren anderen gelaghe was drinckende ende alsoe de voorsegde
+manaert met pieteren ter wenhoot knaper vanden voirsegde bruwer
+ten selven tijdt heeft aengeghaen gehadt sekeren weddinge voer
+eenen stuver wij nairder soude onde® den arm cruypen houdende
+selven stock metter eender handt omtrent een palm naeder
+deerden ende dat naer des voirsegde weddinge de voorsegde mannaert
+zynen stuver of twee halve stuver op deerde hadde geworpen
+so eest gebuert dat de suppliant is gecomen om tegaen vuyten huyse
+ende van aldaer op deerde lyggen eenen yseren rinck dien hy
+opraepten ende siende de voorsegde manaert dat de suppliant hem boegde
+om wat op te raepen / heeft hy den suppliant seer quaelijken toegesproken
+seggende ghy boer ghy raept my myn gelt op / ende hoewel
+hy suppliant daerop antwoirdende seyde dat hy egeen gelt en
+hadde opgeraept maer eenen yseren rinck die hy thoonde
+heeft nochtans die voorsegde mannaert andermael totten suppliant
+geseyt onder & enerenene gesproken dese naervolgende
+woirdden in effecte / ghy lichteraene ghy verbruyde
+loer doet uwe moeder ghy neempt mij mijn gelt / ende
+nemende alsoe een scerpen bessemsteel heeft gesteken
+nae des suppliants keele ende syn handt geraect ende
+gelijck die voirs mannaert metten selven bessemsteel
+andermael naer den suppliant sloeg $$ve heeft suppliant syn
+broot mes vuytgetrocken stekende daermede den voirsegde
+mannaert een wonde in syn slincken erme / daeraff hij
+mannaert metten selven bessemstele opten 21 dach der
+voirseyde maent van october daer nae & van levende lyve
+ter doot gecomen dwelck den suppliant hertelycken leet is
+ende hoewel hy daer aff aen partyen vanden affluveghen
+satisfactie soevinge ende beternisse heeft gedaen ende dat
+oick tselve feyt seer onvoestelijck is sonder des suppliants scult
+toegecommen / gemerckt ter stondt naeden voirseyde ge?ergte tgelt
+by den selven wijlen mannaert verloren werde byden sone vande
+voornoemde jan de bloeyere gevonden / nochtans duer vreese
+van justicie en soude hy suppliant niet dorren noch willen
+hanteren noch frequenteren in onse landen ende heerlyckheyden den"
+pardons,046.txt,3,"onser stat van loevene hebben inden gevallen als boven vergeven
+quytgesconden ende geremitteert vergheven schelden quyt
+ende remitteren uuyt zonderlinge gracie by desen onsen brieve
+tfayt ende dootslach boven verclaert mitgaders alle peyne
+boete ende bruecke corporelle ende criminele inden welcken hy
+ter causen voerscreven met datter aencleeft tegen ons ende iusticien
+mesbruyct ende gevallen mach wesen hem als van desen wederomme
+stellende ende restituerende tot zyne goede fame name ende geruchte
+in onsen voers. lande van brabant ende allen anderen onsen landen
+ende heerlicheden ende tot zynen onverbuerden goeden in
+dien hyre eenige heeft in alder manieren als hy was voer de
+toecompste vanden fayte ende dootslage voers. imponerende
+hier op scilencie ende euwich zwygen onsen procureur generael van
+brabant ende allen anderen onsen iusticieren ende officieren wye zy
+zyn satisfactie ende beteringe eerst ende al voeren gedaen
+der partye geinterresseert indienre eenige toe dient ende
+alnoch nyet gedaen en zy civillyc alleenlyc behoudelyc
+ende mits dien dat de voers. suppliant tvoirn. stuck tegens ons
+oyc civilyc beteren sal nae gelegentheyt vanden selven ende
+de faculteyt ende macht van zynen goede ter taxatie ende
+arbiterscepe van onsen lieven ende getrouwen die cancellier
+ende luyden van onsen rade in brabant die wy daer toe committeren
+ontbieden daerom ende bevelen den selven van onsen rade in
+brabant dat gheroepen die ghene diere over behoeren selen geroepen
+te zyne zy procederen wel ende duechdelyc ter verificatie ende
+interinemente van desen onsen iegewoirdigen brieve nae
+zyne forme ende inhouden ende ter taxatie ende arbitragie
+vanden voers. civile boete ende dat gedaen ende de selve
+civile beteringe getaxeert gegroot ende betaelt zynde
+in handen vanden ghenen van onsen ontfangers diet behoeren
+sal die daer af gehouden werdt rekeninge bewys ende
+reliqua te doene tot onsen profyte metten anderen penningen van"
+pardons,280.txt,1,"kaerle etc. doen te wete allen iegewoirdich ende
+toecommende dat wy ontfanghen hebben die oetmoedighe
+supplicacie van jan gaus onse rentmeester inder voigdien
+van molle inhoudende hoe dat jan boeys heeft voirtyden
+by tyde dat heynrick vos daer rentmeester is geweest"
+pardons,297.txt,5,"off belet waeren dat zy die setten ende stellen oft doen setten ende stellen
+terstont ende sonder vertreck tot geheelder ende volcommender delivrancie want
+ons alsoe gelieft ende ten eynde dat dit vast ende gestadich blyve
+tot eeuwygen dagen soe hebben wy onsen zegel hieraen doen hangen
+behoudelyck in anderen dingen onsen rechte ende eenen yegelycken anderen
+dessyns gegeven in onser stadt van bruessele opten goeden vrydach
+inde maent van april int’ jaer onsheeren duysent vyffhondert ende
+zevenendertich ende van onsen keyserycke txixe ende van castillien etc.
+txxiiie aldus stont gescreven opte plycke byden keyser in zynen
+raede ende geteekent boudewyns noch stont gescreven opte
+selve plycke visa registrata
+ghecollacionneert tegens
+doriginaele brieven by my
+decock"
+pardons,301.txt,2,"in onser voirs. stadt van antwerpen ende aldaer zyn broot winnende
+mit cordewagens te cruyen ende trecken heeft hy suppliant des maendaechs
+na onser lieven vrouwen ommeganck onser voirs. stadt van antwerpen in
+augusto int jaer xvc ende xxxv aldaer ten huyse zyne meestere geheeten
+den zeepketel staende inde munster strate sitten drincken mit diversche
+hantwerckers als onder dandere marten maessens matheeus lemssen ende
+eenen geheeten gemeynlyck andries de bastairt geboren uuyt onser lande van
+vlaenderen ende naedyen hy aldaer een wijle tijts geseten hadde is
+hy worden spelende mit terlingen tegens den voirs. andriese ende was
+onder dandere daerny geset eenen pennick van twee blancken daerop bij
+hen geworpen wesende een canche van achten oft van zessen worden zij
+twist hebbende om die selve canche mits dat deen seyde dat hy acht hadde
+ende dander dat hij sesse hadde in sulcker vuegen dat ten lesten den voirs.
+suppliant byden geselscape daer by wesende ongelijck gegeven worde ende
+die suppliant tselve hoirende $iet hij hen allen hueren moeder doen seggende
+in effecte wat moeydy u ons spelen ghij en verstaeges u nyet waer op int
+leste by eenige vanden voirs. geselcape geantwoert ende geseeght is
+geweest wel soe laetst vercanchen naeden welcken alsoe gebuert zynde
+zyn die voirs. suppliant ende die voirs. dries de bastaerdt zonder meer
+woirden tegen malcanderen te hebbene van daer gescheyden ende die
+suppliant staende om zyn gelach te betaelene heeft laten vallen eenen
+penninge van een half vieryser ende dyen sueckende en conste hy den selven
+nyet gevinden ende zyn nochtans alsoe van daer gegaen sonder meer woirden
+te makene oft tegens malcanderen te hebben endenid die suppliant
+corts daernae te wetene binnen ontrent een half ure wederom gecommen ten
+voirs. huyse van zeepketel ende derweerts commende hebben hem die
+vanden voirs. geselscape die daer te voeren geseten hadden gevraecht oft
+hy zyneen stuver negen mijten weder quam suecken waerop hij suppliant
+antwoirdende seide neen ic want ic hebben verloren inde ic en kans
+nyet vinden daer toe vuegende en kont ghy luijden nyet te vreden zyn
+gesyn ic bender wel mede te vreden ende ghinc daernae die voirs. suppliant
+sitten op een bancke byden voirs. andriese dwelck ziende die selve
+andriese seide tot hem suppliant ghy dief ghy seyt vlus oyck tot my dat
+ic u ongelyck gedaen hadde ic soude u voer uwe bachuys wel dorren
+lappen waerop die suppliant antwoirde ter stont ic en ben egheen dief
+maer hebt ghy my ongelyck gedaen dat moecht ghy weten dwelc
+hoirende die voirs. andries is terstont opgeschoten ende heeft den suppliant
+gestooten oft geslagen voer zyn voerhooft ende met dyen ter stont
+uuyt getrocken zynen opstekere den welcken hy hadde stekende op zyn"
+pardons,003.txt,3,"haer kindeken op haeren arm tusschen beyde geloopen om den voirs.
+gestels te houdene ende de voorgenoemde jan verbeelen ende jan gestels int
+houden al worstelende op malcanderen gevallen sijn daerover de voirs.
+jan remaes die vuyten gelage gegaen was is in huys gecommen
+meynende oyck tusschen beyden te gane soe heeft de voirs. suppliant
+metten voirs. hale over die schoudere vander huysvrouwe desselfs jans
+gestels gesmeten ende metten slage onverhoets onwetens ende onwillens
+ten ongelucke den voirs. jan remaes int bescheet gaende op
+thoeft geraect ende gequetst gerakende oyck metten selven slage den
+selven jan gestels op sijn hooft dat den selven hael ontstucken spranck
+ende den voirs. jan remaes duer denselven slach int vier viel ende
+werde die suppliant vuyter keukenen gestooten ende deselve jan
+remaes vuyten vier gehaven zijnde ende tot hem selve commende
+soude geseyde hebben jae moonken denoterende den supliant ic gelove
+u het sal noch gewroken worden van mij oft mijnen kinderen
+ende hij supliant alsoe vuyten huyse gestooten zijnde is int scip
+vanden voirs. gestels geloopen halende sijn rappiere daermede
+weder in huys meynende te commen maer die duere werde toe
+gehouden van welcker quetsueren de voirs. jan remaes omtrent
+drye weken daernaer deser werelt overleden is ten grooten
+leetwesen vanden supliant die welcke doer oitmoedige bede
+ende bij middele van goeden vrienden is gecommen tot eenen
+minnelycken payse vanden vrienden des voirs. jan remaes
+ende anders noynt bevonden en heeft dan deselve supliant en
+is van goeden naem ende fame staende ten goeden geruchte ende
+dat meer is nemmer meer bevonden sal wesen dat
+hij supliant metten selven wijlen jan remaes noynt eenigen
+questien van gescillen tegens malcanderen gehadt hebben
+dan altijts goede vrienden geweest zijn nochtans vreesende
+riguer van justicien en soude de voirs. supliant nyet dorren
+oft willen hanteren oft frequenteren in onsen landen ende
+heerlicheden om sijn broot te winnen welck feyt de
+voirnoemde suppliant inde maent van februario xcv l ons int
+lange te kennen gegeven heeft gehadt ende daerop gehadt
+hebbende tadvis van onsen amman van bruessele heeft ons
+belieft gehadt den suppliant te vergeven tfeyt ende dootslach
+boven geroert ende daerop doen expedieren onse oepene brieven
+van remissie belast met amende civile ende interinemente
+ter arbitraige ende ordonnantie van onsen lieven ende getrouwen
+den cancellier ende luden van onsen rade in brabant gelyk
+byden voirs. brieven breeder blycke mach dewelcke hy
+vuyt versuemenisse negligende ende mits dien dat hij buyten
+slants geweest heeft binnen behoirlycken tyt nyet
+gepresenteert noch versocht en heeft tvoirs. interinemente
+anders nyet wetende dan hebbende synen brieven gelicht hij
+en hadde geheelyck voldaen sonder van eenigh interinemente"
+pardons,143.txt,1,"remission pour gerard poulet
+philppes etc. scavoir faisons a tous
+presents et a venir qu’avons receu l’humble
+supplication de gerard poulet contenant qu’au
+jour de la sainte magdaleine l’an seize cent
+vingthuict estant a galmare terroir
+de la ville et franchise terhulpen, en la
+taverne dite de materne, y sont arrivez
+quattre freres appellez de surnom les
+bodavignis, et y ont beu parensemble
+quattre ou cinq pots de bierre estans
+bons amis, et le fils de la maison beuvant
+avecq eulx. et comme il ne voulut rien
+payer, mais print querelle contre un
+aultre rompant les plats de terre"
+pardons,399.txt,5,"ende hier van x antwoirt
+by dontfanger
+vanden suppliianten"
+pardons,277.txt,1,"kaerle byden gratien goids roomsch keyser altyt vermeerder
+srycx coninck van germanie van castillie van leon van
+grenade van arragon van navarre van naples van sicillien van
+maillorque van sardaine vanden eylanden yndien ende vasten lande
+der zee occeane ertshertoge van oistryck hertoge van bourgoigne
+van lothryck van brabant van lembourch van luxembourch ende
+grave van vlaenderen van artois van bourgoigne palsgrave ende
+van henegouwe van hollant van zeellant van ferrette van haguenault
+van namen ende prince van zwane marcgrave des heylichs
+rycx here van vrieslant van salins van mechelen vanden
+land van overyssel vander citeyt stede ende lande van utrecht
+ende dominateur in asie ende in affricque doen te
+wetene alle iegewoerdigen ende toecomende dat wy ontfaen
+hebben die oetmoedige supplicatie van dierick de cherf
+ionck man geboren van steenwerck by belle binnen onsen lande
+ende graefscap van vlaenderen inhoudende hoe dat hy suppliant
+opde sondach voir sinte michiels dag xvc xxxvi laestleden
+doen hy woende als clerck ende student in onse stadt
+van loevenen ghinck ontrent den vi ende ofte vii uren inden avondt
+op de merct aldair om te sprekene eenige van zyne
+medegesellen clercken van zynen quartiere alwaer quam
+aen hem suppliant eenen wylen doen levende ioeris de
+broucker oick student tot loevenen voirs. geboren van onser
+stadt van ypre zeer by drancke wesende hem suppliant
+vraghende of hy met hem wilde gaen drincken ende schoone
+vrouwen soucken ende mits dat hy suppliant tselve nyet
+doen en wilde zoe poechde den voirs. ioeris hem suppliant
+by forste mede te leedene den selven treckende by zynen
+keerle ende mouwe int oepenbaer vanden voirs. merct
+zoe dat hy zynen voirn. keerle van zyn schouweren track
+sonder te willen cesseren noch dat hy suppliant hem vanden
+selven ioeris ontmaeken conste voer anderstondt dat eenen
+quintinof quiritin? parcque speelman aldair den voirs. ioeris van hem
+track ende wech leede ende mits dien soe ghinck de
+voirn. suppliant ter stont om questie ende scande te scuwen"
+pardons,099.txt,1,"remissie
 albert ende isabel clara eugenia etc.
 doen te wetene allen tegenwoerdige ende toecomende dat wy ontfangen
 hebben die supplicatie van valerius morentorff jonckman ende
@@ -7848,378 +7829,1246 @@ tot in sijn loose waerdoer de suppliant tot syne nootelijcke
 defensie naer den voors. verstraten oock heeft gesteken
 sulcx dat den voors. verstraten aldaer is doot gebleven
 tot des suppliants groot leetwesen midts dat hy gheen querelen"
-"kaerle etc. doen te wetene allen iegewoirdich ende toecommende dat
-wy ontfangen hebben die oetmoedige supplicacie van jan de grave
-belast met wyf ende kinderen mulder inhoudende hoe opten xxiiien dach
-van junio in dit jaer xvc zessendertich inden avont tusschen acht
-ende negen uren gecommen es wylen doen levende jan van nyeuwenrode
-ten huyse vanden suppliant te creinhem in onsen lande van brabant
-ende heeft op hem suppliant geroupen met luder stemmen zwerende
-byden vyfwonden zeggende jan donde zeerder compt uuyt ende track
-zyn mes uuyter scheeden dwelck hoirende de suppliant es uuyt zyn
-coeckene gecommen tzynder deuren werts doen die selve overleden"
-"ende om dwelcke hy beduchtende riguer van justicien
-hem geabsenteert heeft vuyt onsen lande ende heerlycheden
-van brabant ende en soude inde selve nemmermeer dorven wederkeren
-hanteren noch converseren maer hem houden in vreemde landen
-ende contreyen ende leven in grooter miserie ten waeren dat
-onse gracie hem hier op verleent worde alsoe hy seyt ons
-om deselve zeer oitmoedelyck biddende soe eyst dat wy die
-saken voerscreven overgemerct genegen wesende ter bede ende
-supplicatie vanden voorn. hanneken de huyeker suppliant ende hem
-willende in dit stuck gracie ende genade preferende voor
-riguer ende strangheyt van justicien zonderlinghe ter
-eeren ende weerdicheyt vanden bitter passie onzen liefs heeren
-jhesu christi? die hy geleden heeft voor ons allen op sulcken
-dach als huyden hebben inden gevalle als boven vergevende
-geremitteert ende quytgescholden vergeven remitteren
-ende schelden quite vuyt zunderlinge gracie mits
-desen onse brieve tsont ende manslach boven verclaert
-mitsgaders alle peyne boete ende bruicke corporele ende
-criminele daer inne hy ter causen vandien met diesser
-aencleven mach iegens ons ende justicie mesdaen ende
-mesbruyckt mach hebben ende hebben hem als van
-desen wedergestelt ende gerestitueert stellen weder
-ende restitueren tot syne goede fame name ende
-gerychte in onsen voers. lande van brabant ende allen
-anderen onsen landen ende tot zynen overbuerden goeden
-indyen hiere eenighe heeft gelyck ende in alder
-manieren als hy was voorde toecoempste vanden feyte
-voerscreven imponerende hier op een eewich zwygen
-ende scilencie onsen procureur general ende allen anderen onsen
-rechteren justicieren ende officieren wy zy zyn satisfactie
-ende beteng beteringe gedaen eerst ende voer alle werck
-der partye geinteresseert indien die noch niet gedaen
-en zy ende eenige dair toe dient cunlick alleenlyck
-behoudelick dat de voorn. suppliant gehouden wordt"
-"zoe heeft den voirs. suppliant mitten zelven steken daer mede hy meynde
-te gerakenen den voirs. willeme geraerct ende gequetst den voirs.
-andriesen in zyn zyde van welcke quetsuren die nochtans
-zeer cleyn was de voirs. andries is bynnen thien oft twelff
-daghen daer nae afflivich gewordden dwelck den voirs. suppliant
-zeere leet is ende beduchtende rigeur van iusticien heeft h$
-de voirs. suppliant geabsenteert buyten desen onsen lande van
-brabant ende hoewel tvoirs. ongeval is zeer onnoeselyck
-by gecommen ende dat vuytdien de voirs. aflivighe voer zynen
-afflivicheyt den voirs. suppliant tselve feyt heeft vergheven ende
-dat hy suppliant nae zyn afflyvicheyt heeft peys ende zoening
-gedaen aen die naeste vrienden ende maghen vanden afflivige
-zoe en zoude de voirs. suppliant nochtans nyet dorren wederom
-keeren hanteren noch converseren bynnen desen onser voirs.
-lande van brabant maer zyn gescapen vuyten selven te
-moeten blyven zoe verre onse gracie ende genade hem hier
-op nyet verleent ende gedeelt en wordde alsoe hy zeeght
-ons om deselve zeer oetmoedelyck biddende soe eest
-dat wy desen aenghesien willende altyt gracie ende genade
-prefereren voer rigeur van iusticien den voirs. suppliant
-geneycht wesende tot zynder voirs. beden hebben ingevalle
-als boven quytgescholden geremitteert ende vergheven ende
-van zunderlingher gracien quytscelden remitteren ende verghe$
-by dezen onsen brieve tfeyt ende dootslach boven geruert mitsgad$
-alle offensien ende benercken corporelle ende criminelle daer
-inne hy ter causen voirscreven met datter aenclenen mach teg$
-ons ende iusticie mesdaen mach hebben ende hebben hem als
-daer aff wedergestelt ende gerestitueert stellen weder
-ende restitueren tot zynen goeden name fame ende geruchte is
-onsen lande ende hertoighdomme van brabant ende allen and$
-onser landen ende heerlicheyt ende tot zynen ongeconfisqueerde
-goeden indien hy eenighe heeft gelyck ende alder manieren
-alsoe hy was eerden voirs. dootslach geschiede imponerend$
-hier op een eeuwich zwyghen onsen procureur generael in
-brabant ende allen anderen onsen iusticieren ende officieren
-wy zy zyn satisfactie ende beteringhe doende der partye$
-geinterresseert in dien die nyet gedaen en is ende eenighe
-daer toe dient civilyck alleenlyck behoudelyck dat
-de voirs. suppliant gehouden zal zyn tselve feyt tegen ons te
-beteren civilyck nae die gheleghentheyt vander zaken
-ende faculteyt van zynen goeden ende dat hy oick gehoud$
-#
-sy hier af verantwoortde
-byden ontfanger
-vanden exploiten"
-"gebuert dat jan ende claes verbraken commende vuyter voirs. taverne
-hebben op loop gedaen ten huyse van jan gelders zynen gebuere
-ende als de suppliant hoorde den huysvrouwe ende kinderen desselfs gelders
-jammerlyck cryten soe is de suppliant vuyt zynen huyse gegaen met eenen
-stock sonder ysere ende van achter gecommen ten huyse desselfs jans
-gelders ende siende dat de selve jan ende peeter de huysvrouwe
-des voirs. jans gelders groot gaende gesmeten ende tot aenschyn gequest
-hadden heeft hij suppliant de selve berespt ende van dair met woirden
-doen vertrecken hoe wel zij de huysvrouwe desselfs suppliants
-na hem commende oyc hadden gequest gehadt ende van dair
-gaende eest gebuert dat de voirs. jan gelders thuyswerts ende
-voer by thuys des suppliants commende hebben de voirs. jan ende claes
-verbracken den selven janne gelders opgeloopen zoe dat de selve
-jan gelders ter eerden viel ende worde te twee oft te drye stayen
-gewont zoe dat de selve jan ende claes vraeghen den voirs. jan
-gelders oft hys genoch hadde dair op hy ter eerde liggende
-antwordde jae welcke gerucht hoorende is de suppliant derwerts
-gegaen ende heeft met synen voirs. stocke gesmeten op dmes
-vanden voirs. partyen hen qualyck aensprekende soe dat sy van dair
-vertrocken en dat doende zoe gerachte de voirs. jan gelders
-op te staene ende seyde de suppliant aldus gecommoneert zynde nu
-syn wy twee tegen twee wildy slaen, slaet op daerop de voirs. jan
-ende claes seyden wy sullen u denoterene den suppliant wel vinden op
-u welcke ende zyn alzoe van daer vertrocken soe dat de suppliant
-ende syn huysvrouwe die oyc gequest was, hebben den voirs. jan
-gelders zeer gequest tsynen huyse gebrocht ende van synen
-wonden vermaeckt soe dat hy worde vuyt gedaen om slapen
-te gaen ende dat doende zyn de voirs. jan ende claes verbraken
-met wouteren hunnen brueder alle bastaerde kinderen hebbende
-een bussen met bier een pycke ende een bloot mes gecommen ten huyse
-desselfs jans gelders dwelck genoch oepen lach totten
-welcken de selve jan gelders hebbende een zijn roxken
-angedaen ende al bloet geseet gesellen hebdy my nyet genoch"
-"zyne zy procederen wel ende deughdelyck ter verifficatie ende intervieneren
-van desen onsen brieven ende ter taxatien ende moderacien vanden voirs. amende
-civile ende costen van justicien naer heure forme ende inhouden ende welck
-intervieneren? de voirs. suppliant gehouden zal zyn te versuecken ende hem in persoone
-te presenteren in onsen voirs. raede bynnen eenen jaere nae date van desen
-opte pene van te verbuerene deffect van desen ende dat gedaen deselve
-onse cancellier ende raidsluyden onsen drossaet van brabant ende alle anderen
-onse ende onser vasallen oft der voirs. smaelre heeren rechteren justicieren
-officieren ende ondersaeten iegewoirdich ende toecomende dien dat aengaen oft
-aenvueren sal mogen heurt stedehouderen ende eene iegelycke van hen
-besundere zoe hem toebehoiren sal van doen laeten ende gedoogen den voirs. chrispiaen
-suppliantvan deser onsen iegenwoirdiger gratien quytsceldinge ende remissie ende van
-alle dinhouden van desen indervuegen ende manieren boven vercleert rustelyck vredelyck ende
-eeuwelyck genyeten ende gebruycken sonder hem te doene oft te laeten
-geschieden nu noch en toecomende tyden eenich hinder stoot oft letsel in lyve
-oft in goede ter contrarien in eeniger manieren maar indien zijn lyf
-oft enige van zynen onverbuerden goeden daerom zyn oft naemaels
-waeren gevangen gearresteert belet oft becommert oft dat zy die setten
-ende stellen oft doen stellen ende setten ter stont ende sonder vertreck tot
-geheelder ende volcomender delivrancie want ons alsoe gelieft ende
-ten eynde dat dit goet vast ende gestentich zy ende blyve tot eeuwigen
-dagen soe hebben wy onsen zegel hier aen doen hangen behoudelyck
-in anderen saken onsen rechte ende eenen iegelycken des zyns in alle
-gegeven in onsen stadt van bruessele inde maent van septembri int
-jaer onsheeren duysent vyfhondert ende negenendertich van onsen keyserycke
-txxe ende van onsen rycken van castillien ende anderen txxiiiie
-aldus stont gescreven op de plycke byden keyser ter rekeninge vanden
-raide ende geteekent ja$we$$ noch stont gescreven op deselve plycke
-visa replica ?
-ghecollacionneert tegens die
-originale brieven bij mye
-j decoc"
-"contesse de bourgogne douagierede savoye regente et gouvernante etc
-et des gens de notre prive conseil estans lez elle ou cas
-dessusdit quicte remis et pardonne quictons remectons
-et pardonnons de grace especial par ces presentes le cas et
-homicide desus declaire ensemble toute paine et offence
-corporelle et criminelle en quoy pour raison et occasion
-dicelluy il puet avoir mesprins offence et estre
-encouru envers nous et justice et lavons quant a
-ce restitue et restituons a ses bonne fame et renomee
-en notredit pays de brabant et ses biens non confisquez
-saucuns en a tout ainsi quil estoit auparavant
-ledit cas advenu imposant sur ce scillence perpetuel
-a notre procureur general de brabant et tous noz aultres
-justiciers et officiers quelzconques satisfaction
-toutsvoyes faicte a partie interessee premierement
-et avant tout euvre se faicte nest et elle y chiet
-civillement tant seullement et moyennant
-aussi quil sera tenu amender ledit cas envers nous
-civillement selon lexigence du cas et la faculte
-de ses biens a lordonnance et tauxation de noz
-amez et feaulx les chancellier et gens de notre
-conseil en brabant que commectons a ce si donnons
-en mandement ausdits de notre conseil en brabant
-que appellez pardevant eulx ceulx qui pour ce
-feront a appeler ils procedent bien et deuement
-a la verification et interinement de sesdites presentes
-et a la tauxation et ordonnancement de ladite amende
-civile et ce fait et icelle amende civille tauxee
-arbitree et payee es mains de celluy de noz
-receveurs quil appartiendra qui sera tenu den faire"
-"ende oft wederomme het oude was ende met dese woerden
-es den voirs. parochiaen van daer vuyten huyse gegaen
-den welcken zy suppliante oick is naegevolght welck s#
-de voirs. henrick is henluyden vuyten den huyse naege#
-seggende teghen haer suppliante dese oft dyergelycke woerden
-wel lysken ghy hebt my verweeten dat ic bastaert #
-en es u dat nyet leet blyft ghy noch by de selve woerden
-die ghy tanderen tyden hebt gesproken waerop dat zy
-suppliante seyde dat geseeght is dat blyft geseeght
-overmits denwelcken zoe heeft deselve henrick haer
-suppliante innegevaeren ende met haeren hoefde gegrepen
-ende neder ter aerden getrocken ende huer den doeck affgetoghe
-ende met den haere getrocken ende zy suppliante ten laetsten
-opgeraeckende gemerckt zy die iniurien nyet langher en
-conste verdraghen heeft haer ter weeren gestelt ende den#
-henrick huer deffenderende vuyt haesticheyt eenen steke met eenen
-eetmes in zynen rugge gegeven daeraff ende anderssins
-overmits sekere accidente die daertoe zyn geslaeghen
-geweest dat de selve henrick saliger gedachten omtrent
-xx vii daghen daernae is afflyvich gewordden tot groot
-leetwesen vander voirs. suppliante diewelcke van egheender
-meyninghe en is geweest den voirs. henrick te evelen maer
-alleen om haer te deffenderen teghen denselven henrick
-overmits de groote iniurie die hy haer was aendoende
-blyckende respective naerdere altsamen byder informatien
-daeraff zynde ende want deselve henrick die oirsake
-van desen mesdaet is geweest ende dat tselve onnoselyck
-geschiet is ende tot dyen meer dan twee jaeren ende neghen
-maenden geleden ende dat zy suppliante peys met partye
-geinteresseerde gemaeckt heeft en soude zy suppliante
-nochtans nyet sekerlyck in dese onse nederlanden converseren
-ende verkeren ten waere dat onse gratie ende genade huer"
-"zyn lyff oft ennige van zynen goede, daerom
-gearresteert becommert oft belet waeren dat zy die
-setten ende stellen oft doen setten ende stellen
-terstont ende sonder vertreck tot geheelder
-ende volcommende delivrancie want ons alzoe gelieft
-ende ten eynde dat dit vast ende gestadich blyve
-tot eeuwigen dagen zoe hebben wy onsen segel
-hieraen doen hangen behoudelyck in anderen dingen
-onsen rechte ende eenen yegelycken anderen dessyns
-gegeven in onser stadt van bruessele inde
-maent van novembry int jaer onssenheeren duysent
-vyffhondert ende zessendertich ende van onsen
-keyserycke txviie ende van onsen rycken van
-castillien ende anderen txxie opde plycke
-stont gescreven byden keyser in zynen raede ende
-gheteekent boudewyns visa recepta
-ghecollacionneert tegens die
-originale brieven by my
-decock"
-"de ladite amende civile ainsy quil appartiendra et ce fait et
-icelle amende civile tauxee arbitree et payee es mains
-de cellui de noz officiers quil appartiendra qui sera tenu
-de faire recepte a notre prouffit ilz et tous autres noz
-officiers et justiciers quelzconques cui ce regardera
-ou leurs lieutenans et chacun deux endroit soy et si comme
-a lui appartiendra facent seuffrent et laissent ledit
-supplian de notre presente grace remission et quictance selon et
-par la maniere dicte plainement paisiblement et perpetuelement
-joyr et user sans au contraire lui faire mettre ou
-donner ne souffrir estre mis ou donne ores
-ne en temps avenir aucun arrest destourbier ou
-empeschement en corps ne en biens en aucune maniere
-ainchois se son corps ou aucuns de ses biens
-non confisquez sont ou estoient pour ce prins
-detenuz ou empeschiez sy les mectent ou facent
-mectre incontinent et sans delay a plaine et
-enthiere delivrance car ainsy nous plaist il
-et affin que ce soit chose ferme et estable a
-tousiours, nous avons fait mectre notre seel
-a ces presentes sauf en autres choses notre droit
-et lautruy en toutes donne en notre ville
-de bruxelles au mois de novembre lan de grace
-mil cincq cens et dix et des regnes de nous
-empereur assavoir de germanie le xxve et de hongrie etc
-le xxje ainsy avoit escript sur le reploy par
-lempereur et monseigneur larchiduc en leur conseil
-et signe h de hane
+pardons,328.txt,1,"remissie
+charles etc savoir faisons a tous presens et avenir nous avoir
+receu lhumble supplication de jeromme de milan povre couturier
+a present prisonnier en notre ville danvers contenant comment feu jehan
+baptiste de servo aussy de milan passe douze ans a espouse en
+la face de leglise la seur dudit suppliant et avec icelle consomme
+mariage et habite par certaine espace de temps et jacoit que
+ledit jehan baptiste se devist avoir conduit comme homme de bien
+et demoure avec la seur dudit suppliant sa femme sans icelle delaisser
+ny habandonner en aucune maniere. ce non obstant peu apres
+quil lauroit eu espousee comme dict est il sest sans aucune cause
+ne raison departy de sadite femme et icelle delaisser
+habandonner et aucune maniere laisse en grande desolation
+et sen est ledit jehan baptiste alle vers romme ou il auroit
+eu contemptenement du sainct sacrament de mariage et
+postposant toute conscience et honneur espouse une autre
+femme et avec icelle consomme mariage au grant scandale
+regret et confusion dudit suppliant de sadite seur et tous leurs parens"
+pardons,147.txt,4,"a ce remis et restitue, remectons et restituons
+a ses bonne fame et renommee en notredit pays et duche
+de brabant et en tous aultres noz pays et seigneuries tout
+ainsy quil estoit avant ladvenue dudit cas en imposans
+sur ce sylence anotre procureur general de brabant
+et atous aultres noz justiciers et officiers quelzconques
+a charge et condition que ledit suppliant sera tenu
+de payer et refondre les mises et despens raisonnables
+de justice a larbitrage et tauxation de noz amez et
+feaulx les chancellier et gens de notredit conseil
+en brabant que commettons a ce ensemble une amende
+a notre prouffict de vingt et cincq florins une fois
+si mandons et commandons a nosdits chancellier
+et aultres de notredit conseil et a tous aultres noz
+justiciers et officiers et a chascun deulx endroit
+soy et si comme aluy appentiendra que de notre
+presente grace quitance pardon et abolition
+soubz les conditions selon et par la forme
+et maniere que dict est ils facent souffrent
+et laissent ledit suppliant plainement et
+paisiblement jouir et user sans en celuy
+faire mettre ou donner ne souffrir estre faict
+mis ou donne en corps ou en biens aulcun
+destourbier ou empeschement au contraire
+mais si sondit corps ou aulcuns desdits biens
+estoient ou sont pour ce prins arrestez
+ou empeschez les mectent ou facent mettre"
+pardons,168.txt,4,"den voers. paesschier zijn bloot lang zweert in syn hant
+hebbende grypende van voeren den selven paesschier met beyde
+synen armen vaste houdende want hy hem beduchte vanden
+voers. suppliant met zijn opstekere gesteken te wordden ende
+bynnen middelen tyde is de voers. henrick gecoomen
+tot inder ceukenen sonder wete desselfs peters aerts
+soe dat midts der verbaestheyt vanden blooten zweerde
+heeft deselve peter aerts hel paesschierren tzweert
+inde hant hebbende gedrongen nader voerdoeren vanden huyse
+soe dat de selvesuppliant ersselde tot vuyten huyse
+ende waeren de suppliant ende past paesschier tsamen vanden
+selven peeter aerts vuyten huyse gedrongen ende de
+doere toegesloten van welcke wonde ende quetsure
+die de voers. heynderick van paesschier ontfangen
+hadde hy terstont inder voers. cuekenen doot gevonden
+was ende nae desen de voirn. supliant nyet wetende datter
+yement gequetst ware daerof hy wel te vreden was is
+mitten voers. paesschier thyuswaert gegaen aldaer
+de voers. paesschier hem suppliant gethoent heeft zyn sweert
+zeere bebloet hem beduchtende ende zeggende tot den supliant
+naer duncken vanden voern. paesschier tselve sweert zeen
+diepe geweest zijnde overmidts welcken dootslach
+onse mercgreve van antworpen heeft zyn dieneers
+in supliants goet doen leggen ende doen invetorieren ende laten
+verborgen soe dat hy suppliant vuyt vreese van justicie
+heeft hem gesalmeert ende gehouden optgewyde
+ende en soude nyet hanteren noch converseren
+in onsen lande van brabant en zy dat onse gracie hem
+hierop verleent en wordde alsoe hy seet ons
+oitmoidelyck daer omme biddenen soe eest dat wy desen aengesien
+den voern. jan joos suppliant genegen wesende tot zyne
+bede ende supplicatie ende willende hem in desen gratie ende
+genade prefereren voor rigeur van justicien hebben
+inden gevalle als boven vergeven quijtgescholden ende
+geremitteert vergeven scelden quyte ende remitteren
+zijkant: $$$"
+pardons,022.txt,4,"zyn hooft hadde ende de voirs. suppliant heeft met zyn voirs. spriete
+vanden voirs. janne mahin gesteken ende denselven by grooten ongelucke
+geraeckt in zyn zyde van welcken steeke hij de anderen dachs
+van deser werelt is gescheyden al tot zynen grooten leetsen, ende
+hebben die voirs. suppliant ende zyn bruedere die partye geinteresseerde
+gecontenteeert ende gesoentgeer $$$ naerdere is blyckende by den bescheede
+daeraff zynde ter saken van welcken ongevalle onse procureur generael
+in brabant hem suppliant ende zynen bruedere in onsen raide van brabant
+heeft doen dagen te compareren in persoone pretenderende tselve gebeurt
+te zyn inden persoon vanden voirs. jan mahin exercerende zyn offitie
+dwelck alsoe hy suppliant hoept nemmermeer blycks en sal al eest
+alsoe dat dieselve procureur hem is funderende op sekere informatie
+die welcke die voirs. vrouwe van hollant by zyne majesteyts offitiers nyet
+als wel behoiren soude ende seer partyelyck heeft doen nemen ende
+scryven mits den welcken hy suppliant nyet vryelyck en mach hanteren
+bynnen desen onsen landen van herweerts overe al tot zyne zynder huysvrauwe
+ende kynderen eeuwige bederffenisse ende noch meer syn sonde soe verre
+hem erop nyet en worde verleent onse gratie ende genade ende opene
+brieven van remissien ertoe dienende soe hy suppliant seght dus
+daerom oitmoedelyck biddende. waerom zoe eest dat
+wy de saken voerscreven overgemerckt ende hierop gehadt dadvys van onsen
+lieven ende getrouwen cancellier ende luyden van onsen raide in
+brabant ende tot dyen gehoirt onsen procureur generael geneycht wesende
+ter beden des voirs. suppliants frambachs van gulpen suppliants ende willende
+hem in desen gratie ende genade prefereren voer rigeur ende strangheyt
+van rechte zunderlinge ter eeren ende weerdicheyt vander bitter passien
+ons liefs heeren jesu xpi die hy voer het menschelyck geslechte
+geleden heeft up sulcks dach als heden hebben denselven suppliant
+inden gevalle als boven quytgeschonden vergeven ende geremitteert"
+pardons,193.txt,2,"ce l’advys de l’officier de wavre avons
+audit suppliant inclinans asadite requeste et luy
+veullans en ce preferer grace et misericorde
+a rigeur de justice au cas susdit quicte remis
+et pardonne quictons remectons et pardonnons
+de grace especiale par le cas et homicide dessusdit
+ensemble toute paine et amende corporelle
+et criminelle en quoy pour cause et occasion
+d’icelluy cas il a ou peult avoir mesprins ou
+estre encourru envers nous et justice et lavons
+quant a ce restitue et restituons par cestes
+a ses bonne fame et renommee en notredit pays
+de brabant et partout ailleurs et ases
+biens nonconfisquez si aulcuns il en a ainsy
+qu il estoit avant la venue dudit cas
+imposant sur ce silence perpetuelle a notre
+cher et feal procureur general en brabant et a tout
+autres noz justiciers et officiers quelconques
+et a ceulx de noz vassaulx satisfaction
+preallablement et avant tout œuvre
+faicte ala partie interessee si faicte
+n’est civilement tant seulement pourveu
+que ledit suppliant sera tenu de amender
+ledit cas envers nous civilement selon
+lexigence du cas et la faculte de ses biens
+et aussy de payer les frays et mises de
+justice le tout a l’arbitrage et tauxation
+de noz treschers et feaulx les chancellier
+et gens de notre conseil de brabant que
+com"
+pardons,300.txt,3,"suppliant hertelycken leedt zynde vreesende riguer rigeur
+van justicie hem yesindert geabsenteert heeft uuyt
+onsen landen aldair hy nyet en soude dorren wederkeren
+hanteren noch frequenteren dit gemerct sunderlinge
+dat tvoirs. mesuz seer lange geleden is ende dat die
+suppliant nyet sindert meer andere feyt gecommitteert heeft
+werdich van reproche mair altyt geleeft in grooter
+armoede ende desolatie heeft de selve suppliant zeere
+oitmoedelyck aen ons gebeden ende versocht hem te willen
+versien van onser zunderlinger gracien ende genade ende hem
+dair op geven ende verleenen onse openen brieven van
+remissien soe eest dat wy tgene des voirs. is aengesien
+compassie ende medelyden hebbende metten voirs.
+suppliant ende willende hem in desen gracie ende genade
+prefereren voir rigeur van justicien sunderlinge ter
+eeren ende weerdicheyt vander heiliger passien ons
+liefs heeren die hy als heden om onser alder verlossinge
+ende salicheyt geleden heeft aenden houte des cruycen
+hebben den selven suppliant ingevalle als boven geremitteert
+quytgesconden ende vergeven remitteren quytschelden ende
+vergeven uuyt onser zunderlinger gracien by desen dien ongeval
+ende mesdaet voirs. mitgaders alle penen boeten kueren
+ende bruecken het zy in lijfve leden oft goeden dair
+inne hy overmits ende uuyt saken vanden voirs. ongeval
+enichssins tegen ons ende den gerichte gevallen mach zyn
+ende hebben hem dien aengaende wederomme gestelt
+ende gerestitueert stellen wederomme ende restitueren
+by desen tot zynen goede famen ende naeme ende
+tot allen synen goeden nyet verbuert zynde op dat hy
+eenige heeft hem oirlovende ende consenterende dat
+dien nyet tegenstaende hy sal moegen commen blyven
+keeren ende verkeeren allomme binnen desen onsen voirs.
+lande van brabant ende ende overmaze gelyckerwys
+ende alzoe hy dede voire die geschiedenisse vanden
+voirs. ongeval imponerende hier op een eeuwich geswych
+onsen procureur generael in brabant ende allen anderen onsen"
+pardons,004.txt,2,"bedriegen wille soe ben ic te vreden dat die gene dien de coop=
+manscap beront$$ met eenen scellinc eens dat int tgelach te geven sal mnge$$$
+u lieden ende vanden selver coopmanscap verlaten zyn ende naer dien die voirs. jan
+gestels den voirs. kempenen$$$ op ten voirs. conditien scip hadde geloeft zyn zy
+die coopmanscap eens geworden ende gaff die voirs. philips alsoe int
+gelach eenen scellinc ende begonste de voirs. suppliant die voerweerde oft
+contract vander coopmanscap tot hueren versoucke te scrivene ende die
+onder handen hebbende aenmerckende dat deselve jan gestels wilde daer vuyt
+sommige dingen reserveren meer dan daer ondersproken was inden coop ende
+hy suppliant met synen scryven begeerde elcken te voldoene om namaels daer
+van gheen verwijt te hebbene want hij suppliant deselven dach den eenen scipper
+diende ende des anderen daeghs den anderen om gelt murmureerde onder
+tgeselschap seggende ter goeder meyninge daer is noch al meer in tscip
+dan de voirs. philips geheyscht heeft noemende die gereetscap die hij
+vergheten hadde te heysschene seggende daeromme dat die selve jan
+gestels den voirs. philips ongelijk doen wilde dwelck hij philips nyet
+en conste gelyden dwelck bij den voirs. philips gehoort zijnde seyde
+wat eyst dan ick ben te vreden met dat ick gecocht hebbe wat
+heeft er yemant mede te doene daerop jan gestels antwoirde al en
+hebbe ick hem tgene des hij nyet geeischt of begeert en heeft
+toegeseyt indyen hijt begeert ic salt hem geven ende die voirs.
+jan verbeelen oyck daerinne sprekende seyde totten voirs. suppliant
+als zij beyde te vreden zijn wat hebben wij ons dys te moeyen
+ick houts mij aenden lyffcoop oft ic peyse dat ghy tscip zelve
+gerne coopen sout waerop hij suppliant antwoirde ick en hebbe
+geen goet om tselve te coopene en ick ben noch veele te jonck
+ende deselve jan verbeelen presenteerde den suppliant waertoe te leenen
+een oft twee ponden groot vlaams ende naerdien deselve woerden aldaer
+waeren geresen is die voirs. jan gestels achter vuyt gegaen om
+sijn water te rysene aldaer hij marien vermeren de weerdinne
+vont die tot hem soude geseyt hebben moonken de witte denoterende
+den suppliant seyt soe vele tegens die coopmanscap ick peysse dat
+hij tscip tselve wilt coopen want hij heeft die voirweerde die hij
+begonst hadde te scriven int vuer geworpen dwelck hij nyet gedaen$$$
+en soude hebben alsoe mij dunckt indien ghij hem tscip nyet toe
+geseyt of te coope geveylt en hadt dwelck die voirs. jan
+gestels hoorende ende verwermpt van bloede heeft hij van buyten
+innecommende den suppliant gevraecht dese oft gelycke woerden in
+gramscape ghij plat luysken wat hebt ghij daermede te doene wat
+ick vercoope waerom hebdij die voerweerde int vier geworpen
+daerop hij suppliant oyck hem stoorende seyde ghy moeght u moeder doen
+ghij sijt een platluys wat heb ick met u te doene ghij doet
+den man ongelijk ende met dyen taste die voirs. jan gestels
+naer synen opstekere om den suppliant te grieven soe dat die suppliant
+sijns lijfs besorgende om hem te defenderende namp eenen scakelhael
+vande lighate$$$ ende de voirs. jan verbeelen tselve gewaer
+wordene is hij ende met hem die huysvrouwe des voirs. gestels met"
+pardons,137.txt,7,"incontinent et sans delay a entiere et plaine delivrance
+car ainsy nous plaist il. et en tesmoing
+de ce avons faict mectre notre seel a ses presentes
+donne en notre ville de bruxelles le xxviije
+jour dudit mois de novembre lan de
+grace mil cincq cens et vingt et
+de noz regnes assavoir de celluy des rommains
+le second, de germanie le premier, et
+despaignes arragon et aultres le cincquiesme.
+ainsy estoit escript sur le reploy. pour
+lempereur en son conseil, et signe boudewynt
 collationne a loriginal
-par moy
-n strat$$$"
-"kaerle etc. doen condt allen luden ieghewoirdich ende toecomende
-dat wy ontfanghen hebben die oetmoedige supplicatie
-van jan joosten $$ vandervoort alias wynen oudt omtrent
-xv julio in jaeren # hoe dat hy suppliant heeft op
-sinte lambrechts dach in septembre xvc xxxiiii
-sitten drincken met wylen peeter loyen van waerle
-ende meer andere geselscape ten huyse van willem
-jacops is gestaen binnen der vryheyt van oirschot in
-onser lande van brabant aldaer nae dien zy zekeren
-tyt geseten hadden ende elck eenen halvien stuiver
-verdroncken ende tsamen in noten verteet een
-oert die bartholemeeus anthueins gecocht verleyt
-ende betaelt hadde ende de voirgen. suppliant
-# xix jaeren
-inhoudende"
-"remissie generalle voir diverse personen misdadigers
-ter incoimst vanden coeninck te brucssel
-maximiliaen byder gratien goids roemsch coninck altyt vermeerdere
-tsrycks ertshertoghen van oisterycke hertoghe van bourgoingnen van
-lotharingen van brabant van limborch van lutcemborch ende van gelre greve
-van vlaenderen van tirole van artois van bourgoingnen palatyn van
-henegouwe van hollant van zeellant van namen ende van zuytven
-mercgreve des heylichs rycs heere van vrieslant van salins ende
-van mechelen, doen te wetene allen den ghenen die nu syn ende
-oft namails wesen sullen dat wy in dese onse ierste ende blyde
-incompst die wy als remsch coninck gedaen hebben in onser
-stat van bruessel van zunderlingher gatien quytgescouwen ende
-vergheven hebben schelden quyte ende vergheven by desen onsen
-brieve allen den persoenen die met ons inne comen syn alle
-alsulken misdaden als zy tegen ons ende onsen gerichte geperpetreert
-ende begaen moegen hebben ende oick mede den ghenen die om huere
-misdaden gevangen sitten opte steenpoirte onser voirs. stat
-uuytgescheyden in desen mordeneren verraderen vrouwecrachteren
-muytmakeren ende oic mede die ghene die ter poeyen ende met vonnisse
-van scepenen onser voirs. stat gebannen ende uuytgewesen syn
-geweest vanden welken alsoe ter poeyen ende met vonnisse van
-scepenen gebannen ende uuytgewesen wy nochtans sekere persoenen
-geresineert hebben te noemene by onsen lieven ende getruwen ridder
-ende cancellier van brabant heeren janne van houthem die welke
-hen binnen drie dagen nae die publicacie van desen onsen oepene
-brieve in behoirlyker formen sal doen expedieren ende dit nochtans
-zonder preiudicie van onser koninclycker maiesteyt oft verminderinge
-van onser incompst voirscreven ontbieden hier om ende bevelen
-onsen amman van bruessel oft zynen stedehoudere dat hy ter stont
-dit ter poeyen onser voirs. stat kundighe ende uuytroepe oft
-kundighen ende uuytroepen doe te dien eynde dat eenyegelyck
-mit ons innecomen synde ende andere dien dat aengaet hem nae
-desen moege weten te richten want ons alsoe gelieft ende"
-"geroepen te zyne zy procederen wel ende dueghdelyck ter
-verificatie ende interinemente van desen ende totter taxacie
-ende modertie vander voirs. amende ende costen alsoe zy sullen
-bevinden behoirende welck interinement de voirs. suppliant
-gehouden sal zyn te verzueckene ende hem in persoene te *1
-presenteren in onsen voirs. raede binnen eenen jaere naestcomende
-opte pene te verbueren deffect van desen ende dat gedaen
-ende deselve civile boete ende costen van iusticien getaxeert
-ende betaelt zynde in handen vanden ghenen dien dat behoiren
-zal zy onsen voirs. procureur generael in brabant onse voirs
-meyer van loven ende allen andere onse richteren iusticieren
-officieren ende ondersaten tegewoirdige ende toecomende dien
-dat aengaen sal goeghe huere stedehouderen ende een iegelyck
-van hen besundere zoe hem toebehoiren sal doen laten ende
-gedoogen den voirs. suppliant van deser onser tegewoirdigher
-gracien remissie ende perdoene ende van allen den inhouden
-van desen inder vuegen ende manieren voere verhaelt rustelyck
-vredelyck volcomelyck ende eeuwelyck ghenyeten ende
-gebruycken zonder hem te doene noch te laeten geschieden
-nu noch in toecomende tyden eenighen hinder letsel oft
-moeyenisse aen lyve noch aen goeden ter contrarien maer
-indien zyn lyff oft eenighe van zynen goeden daerom
-gearresteert becommert oft belet waren, dat zy die setten
-ende stellen oft doen setten ende stellen testont ende
-sonder vertreck tot geheelder ende volcomender delivrancie
-want alsoe ons gelieft ende ten eynde dat dit vast zy
-ende blyve tot eeuwighen daghen zoe hebben wy onsen
-zeghel hier aen doen hangen. behoudelyck in
-anderen dinghen onsen rechte ende een iegelycken anderen
-dessyns? ghegeven in onser stadt van bruessele inde
-maent van octobri int jaer ons heeren duysent vyffhondert
-ende vierendertich ende van onsen keyserrycke txve
-ende van onsen rycken van castillien ende andere
-tnegenthiende aldus stont gescreven opte plycke
-byden keyser ende geteekent / boudewyns / visa recepta
-*1 in de marge: en hier af presenteert? by den ontfanger van de exploiten
-gecollacionneert tegens
+par moi
+n strat"
+pardons,168.txt,6,"cuule den gene vanden selven onsen officieren dient
+aengaet gehouden wert ontfanc te maken rekeningen
+bewys ende reliqua te doen tot onsen prouffyte metten
+anderen penningen van zynen ontfange zy onsen drossaet
+van brabant meyer van laenen $$$$an van vruessele
+marcgreve van antwerpen ende alle anderen ende onsen
+vassalen of sinaelre heeren richteren justicieren ende
+officieren onss voers. landts van brabantende overmase
+hoedanich die zyn of wesen mogen tegenwoirdich ende
+toecoomende hueren stedehouderen ende elc van hen soe hen
+dat toebehoirt ende aengaen mach den voers. supliant
+van desen onser tegenwoirdicher gracien remissie pardoene
+inder manieren voerscreven peyselyc vulcomelyc ende tot
+eeuwigen dagen doen ende laten genyeten ende
+gebruycken sonder hem te doen noch te laten geschyen
+in leve noch in goede eenich hinder letsel of moynesse
+ter contrarien maer indien syn lyf of eenige van zynen
+ongeconfisquierden goeden waeren daeromme gevangen
+vecommert oft gearresteert dat zy die terstoen stellen
+oft doen stellen tot vulcoomen delivrance want ons alsoe
+gelieft ende ten eynde dat die goet vaste ende
+gestadich bleve tot eeuwigen dagen soe hebben wy
+onsen zegel hier aen doen hangen behouden ons in
+allen anderen saken onse recht ende een yegelyc des
+syns degenen in onse stede van bergen in henegauwe
+inde maent van julio int jaer ons heeren duyst
+vyfhondert ende twee twintich ende van onsen rycken
+te wetene vanden roomschen ende hongrien etc. tvierde ende
+van spaengnien etc. tzeveste aldus stont gescreven
+boven opte plycke byden keyser in zynen rade ende
+geteeken werde $ne ende noch visa
+gecollonneert met ende tegen
+die originiale brieven bij my"
+pardons,186.txt,1,"philis etc doen te wetene alle iegenwoerdigen
+ende toecomende dat wy ontfanghen hebben die oit=
+moedighen supplicatie van daniel goossens, lansman
+woonende inde prochie van beersel by heyst opden
+berg, inhoudende dat hy ter begeerte ende ordon=
+nantie van wijlen cornelio goossens synen broeder
+midts desselffs doodt op nieuwe jaer dach 1655 sijnde
+als vaderlycken oom geworden legitimen voecht ende
+momboir van gillis goossens, desselfs cornelis sijns
+broeders sone ende oversulcx in plaetsche van synen
+vaeder den selven gillis goossens wesende eenen
+quaetwilligen jonghen van omtrent 20 jaeren is op den
+5 april 1655 wesende maendach naer beloecken paesschen
+ten huyse sijns suppliants wesende eene herberghe gram=
+moedich innegecomen ontrent den avont den welcken
+hij trachten in eere ende deught op te brenghen ende
+voorderen als sijnen oom ende momboir den selven gillis
+goossens uuyt liefde ende vrintschap beschoncken
+hebbende hij begonste te moveren diverse querellen
+om hem suppliant t’irriteren ende onder andere van
+eenich broot d’welck hij inventeerde$$ dat den suppliant
+synen oom hem presentelyck soude willen doen goet doen
+daerop den suppliant hem seyde dan van alle sulcx dat
+hij bij brochte nyet met allen en was ende dat hij
+daer aff niet en wiste ende commandeerden alsoo
+aen sijn meijsen dat sij hem een pijpe toeback soude
+brenghen om sijn neffens querellen ende oproeringe
+proposten daermede te diverteren den welcken siende
+t’meysen mette pijpe comen is om sijn oom t’irri=
+teren haer die pijpe uuytter handt ge$$uypt de
+selve alleen gebruyckende ende met dien alle sijne
+quaede proposten ende querellen hervattende, al
+inter potandum aenden suppliant sijnen oom d’een
+bitterheyt op d’ander thoonende seyde hij suppliant
+neve swijght daer aff off gae van hier uuyt mijn
+huys daerop den voors. gillis antworde ick en
+sals er niet uuyt gaen oft en wille niet gaen, maer
+wille hier blijven tot morghen ende wederom comende
+op sijne voorgaende proposten ende irritatien niet
+d’een iniurie op d’andere teghen hem suppliant ende
+alsoo synen hant in synen sack stekende om sijn mes te
+trecken ende sijen oom te quetsen heeft sijns suppliants
+huysvrouwe t’selve gesocht te beletten doch evenwel
+heeft den selven gillis noch al blijven continueren
+ende perseveren in syn inurien nijetteghenstaende
+dat den suppliant uuijt goet gemoet soo lange was"
+pardons,084.txt,1,"kaerle etc. allen den ghenen die dese onse brieven sullen zien saluyt
+doen te weten dat wy ontfangen hebben die oitmoedige supplicatie
+van janne de neve geboren van onser liever vrouwen wavre by
+onser voerschreven stat van mechelen inhoudende hoe dat inde maent
+van iunio oft daer omtrent int jaer duisent vyfhondert ende
+zesthiene hy suppliant inden prochien van rymenam ten huyse van
+henrick verspeckenen met zekeren andern geselscape heeft sitten
+drincken ende aldaer drinkende is buyten huyse gegaen totter
+plaetsen aldaer zekere vergaderinge van volcke was mits dat
+ten selven tyde daervan brulocht gehouden werdt welcke suppliant
+by den voerschreven volcke comende heeft aldaer gevonden een vrouwe"
+pardons,200.txt,1,"phls etc. ad longum etc allen
+den genen etc. doen te weten dat wij hebben
+ontfangen d’oitmoedige supplicatie van dierick
+daems geboren tot sempse, dienstbode,
+inhoudende hoe dat hij gewoont gehadt
+hebbende ten huyse van mathys govaerts
+pachter binnen de voors. prochie van
+sempse : nu geleden ontrent de twee jaeren
+is aensocht geweest van wylen govaert
+govaerts sone des voors. matthys
+om met hem te gaen naer hombeke, gelyck
+hy oock heeft gedaen ende aldaer
+gecommen synde in sekere herberghe by
+andere compaignie is hun ten lesten
+questie ende crackeel gemoveert
+geworden by oft door diversche persoonen
+die hun seer furieuselyck waeren overvallende
+ende slaende ende hy suppliant hem
+deffenderende heeft by puer ongeluck
+eenen dootelyck steeck geinfligeert aen synen
+compaignon govaert govaerts sone den
+voors. matthys, meynende voor
+te hebben eenen anderen die hem te vorens
+hadde geaggresteert ende ten
+uuyttersten qualyck"
+pardons,069.txt,1,"philippe etc. savoir faison a tous presents et advenir nous avoir
+receu lhumble supplication de maitre gilles le chesne demourant
+a villers le parwyn contenant que pour assopir certains
+differens et questions esmendeez entre ledit supliant et feu philippes"
+pardons,375.txt,3,"becommert oft gearresteert dat zy die terstont stellen oft doen stellen
+tot volcommen slakinge ende delivrancie want ons alzoe gelieft ende ten
+eynde dat dit goet vast ende gestadich blyve tot eeuwigen dagen zoe hebben
+wy onsen zegel hieraen doen hangen behoudelick in anderen zaken onser
+rechte ende eeniegelicken dessyns in allen gegeven in onse stadt van
+bruessel inde maent van septembre int jaer onsheeren duysent vyfhondert
+ende zessenveertich van onsen keyserycke txxvije aldus gescreven opde plycke
+byden keyser in zynen raide ende geteekent zoete visa recepta
+gecollationeert ende bevonden accorderen
+met zyneen originale by my"
+pardons,216.txt,4,"mair bij alsoe dat zijn lijf oft zijne voirscreven onverbuerde goeden hier
+omme gevangen, gearresteert oft becommert waeren dat zijdat ontslaen oft doen
+ontslaen ende stellen testont ende sonder eenichvertreck tot geheele ende
+volcommen delivrancie want onsalsoe gelieft ende ten eynde dat dit goet,
+vastende gestentich blive tot eewigen dagen, hebben wij onsen zegel hier aen
+doen hangen, behouden in anderen saken ons rechtsende eenen yegelijcken zijn
+recht in allen gegeven in onserstad van mechelen inde maent van septembris int
+jaer onsheeren duysent vijfhondert ende twee. aldus ondergeschrevenop de
+plycke bij mijnen heere den ertshertoge in zijnen raedtende geteykent
+haneton.$$$ ende bevonden con concorderendemetten originale bij mijn.
+fracx"
+pardons,386.txt,2,"zonder nochtans gequetst te zyne zoe dat zynen hoet van
+zyn hooft viel ende werdden daer mede by den ommestaenders
+van malcanderen gescheyden ende die voirs. wageman
+wech getrocken ende wechgeleydt tot voir die herberge
+genoempt tshertogenvossche alwaer hy met gewelde
+ontworstelt is ende is wederomme metten voirs.
+opsteker naer den suppliant geloopen dewelcke suppliant
+is blyven stille staende houdende zyn rappiere bloot
+metten punte voir ende den appel tegens zyn borst
+om alzoe den voirs. wageman van hem te keeren
+daer ontsieden vanden selven rappiere maer dit nyet
+tegenstaende is zeere greetich ende heetelick geloopen
+naer den suppliant zoe dat hy gecreegen heeft eenen steek in
+zyn borst nochtans de suppliant nyet sekere$$ weetende oft
+wylen de voirs. lambert is in des suppliant mes geloopen
+is oft nyet ende gevoelende tscerp van den rappieren
+is achterweerts gedeyst ende willende noch eens zynen loop
+nemen naeden voirs. suppliant is hy neder ter eerden gevallen
+ende terstont aflivich gewordden ende werdt die
+suppliant die oick zeer by drancke was duer tfeesteren ende
+goede chiere die hem de voirs. hendrick gedaen hadde
+ter cause vanden voirs. tydinge van sommige geleydt
+totten predickeren van welcken feyt ende dootsclach den
+suppliant zeer leet is wesende anderssins van goede name
+fame ende eerlycke conversatie belast met twee cleyn
+kinderen ende hem onderwindende der practycke ende
+zyn wyff metter coopmanscap van lynwaet om
+den armen cost te winnen nemaer vreesende die
+strangheyt ende rigeur van justicie zoude gescapen
+zyn hem uuytlandich te moeten maken tot geheelen
+bederffenisse van hem zyn wyff ende kinderen ten zy
+dat onse gracie ende genade hem hier op verleent
+wordde alzoe hy seeght ons daerom zeer oitmoedelick
+biddende soe eest dat wy de saeken voirs.
+overgemerct ende hier op gehadt dadvys van
+onsen amptman van bruessel den voirn. kaerle
+vernyer suppliant genegen wesende tzynder
+voirs. bede ende supplicatie ende hem willende
+in dit stuck gracie ende genade prefereren voir
+rigeur van justicie hebben hem vergeven quyt=
+geschonden ende geremitteert vergheven schelden
+quyte ende remitteren uuyt onse sunderlinge gracien"
+pardons,046.txt,2,"syn vader zoe verre achter bleef ende den voers. janne mennekens
+zoe verre volghde beduchtende oyc dat de selve zyn vader vanden
+voers. mennekens hadde moegen verlast ende overvallen wordden
+quam oic daer by geloopen om zynen voers. vader thuysweerts
+te doen commen seggende vader laet hem gaen ende gaen wij nae
+huys alsoe dat de voers. jan mennekens hoirende den voers. cornelys
+dat seggen seyde tot hem heer heer my kindt heere ende is alsoe
+hemlieden wederom tegen gecomen ende met dien is de selve
+cornelis zynen vader die hem gheerne gehouden ende den
+twist beslicht hadde ontscoten ende ontworstelt ende beduchtende
+oft de voers. mennekens daeren tusschen zynen boge gespannen
+hadde ende dat alsoe hy ende zyn vader daer beyde hadden
+moegen bliven de selve cornelis heeft eenen opstekere vuytgetrocken
+want hy anders gheen geweer en hadde ende heeft den voers.
+mennekens daermede sekere steken ende quetsueren gegeven in zyn
+hoot ende omtrent zyn herte alsoe dat hy terstont van
+levende live ter doot gecommen is ende al eest zoe dat
+voers. fayt ende dootslach den voers. suppliant seere hertelycken
+leet zy ende dat hy sedert gesoent ende partie geheelyc
+ende al voldaen ende vervuecht heeft nyetmin beduchtende
+strancheyt van iusticie hy heeft oyt zichtent geabsenteert
+uuyt onsen voers. lande van brabant aldaer hy nyet en soude
+dorren wederkeeren hanteren noch converseren maer
+soude hem van dien moeten houden absent ende leven in
+grooter armoeden ende rethmicheden in dien hem onse gracie
+ende genade hier op nyet verleent en wordde alsoe hy seet
+omme de welcke hy ons zeere oitmoedelic gebeden heeft
+soe eest dat wij de saken voerscreven overgemerct den voers.
+janne de vijt suppliant genegen wesende tzynder voers.bede
+ende begheerte ende willende hem in dit stuck gracie
+ende genade prefereren ende voirderen voer strangheyt van
+iusticie zonderlinge tot onser ierster blyder incompst in desen"
+pardons,140.txt,5,"in alder manieren soo hy was voorde toecomste
+vanden voors. feyte imponerende hierop ende eeuwich
+geswygh onsen procureur generael van
+brabant officieren van rumpsdorp ende allen
+anderen onse justicieren ende officieren wie
+sy syn saticsfactie ende beternisse ierst
+ende vooral gedaen der partyen geinteresseerde
+indyen die noch nyet gedaen en zy ende eenige
+daertoe staet civilyck alleenlyck behoudelyck
+dat die voors. suppliant gehouden sal syn
+te voorschreven feyt tegen onsen te beteren civilyck
+alleenlyck naer gelegentheyt vander saecken
+ende faculteyt van synen goeden met
+oyk te betaelen de redelycke costen van
+justiticie hieromme almeede gedaen ende
+alnoch te doene alles ter taxatien ende
+moderatie van onsen seer lieven ende getrouwe
+cancellier ende luyden van onsen raede in
+brabant die wij daertoe gecommitteert
+hebben ende committeren ende desen wetende
+ende bevele denselven onser cancellier ende
+raedtsluyde dat voor hun geroepen degenen
+die daeromme behoiren geroepen te syne sy
+procederen wel ende deughdelicke ter verificatie
+ende interinementen van desen ende ter
+taxatie ende moderatie vanden voors.
+amende ende costen van justitie alsoe sy
+sullen bevinden te behoire welcke interinement"
+pardons,025.txt,3,"tegewoirdiger gratien remissien ende quytsceldingen inder manieren
+voerscreven tot eewigen dagen peysselic vredelic ende volcomelic
+doen ende laten genieten ende gebruycken sonder hen te doene
+oft te laten geschien nu noch in toecomende tyden eenigen hinder
+stoot oft letsel aen hueren liven oft goeden ter contrarien in eeniger
+manieren maer soe verre huere persoenen ofte eenige van hueren voers.
+goeden nyet geconfisqueert synde ter saken van desen eenichsins
+aengetast gevangen gearresteert becommert oft gemolesteert waeren
+sy die ende elc van hen terstont ende sonder vertreck ontslaen
+ende doen ontslaen ende stellen tot geheelder ende volcomender delivrancie
+want ons alsoe gelieft ende ten eynde dat dit vast ende gestadich
+zy ende blive tot eeuwigen dagen soe hebben wy onsen segel hier
+aen doen hangen behouden ons in allen saken ons recht ende
+eeneniegelycken des syns gegeven in onser stadt van bruessel
+opten heyligen vrydach int jaer ons heeren duysent vyfhondert ende
+xij ende vanden rycken van ons keyser te wetene van germanien
+het xxvij ende van hongrien etc. het xxiije aldus stont gescreven
+boven opte plijcke byden keyser ende mynen heere den eertshertoge
+in hueren rade ende geteekent momboir
+gecollationeert ende bevonden concorderende
+metten originale bij mij
+$$$"
+pardons,262.txt,5,"silencie onsen voirs. procureur generael ende allen anderen onsen
+rechteren justicieren ende officieren onsen voirs. landts van
+brabant hoedanige die zyn oft wesen mogen behoudelyck
+dat die voirs. jan baert hem nyet en sal moghen onderw$$
+vander exercitie vander voirs. offie van duerwairderscip
+vander welcken wy hem gesuspendeert hebben ende suspende$
+voer den tyt van eenen iaere naestcommende behoudelyck
+oyck dat hy tvoirs. mesuz iegens ons beteren sal civilyck naer
+de gheleghentheyr vander mesdaet ende faculteyt van zynen
+goeden ende oyck dat hy gehouden wordt te betalen de
+redelycke costen van justicie daeromme ghedaen ende naegevol$
+ter taxacie ende arbiterscepe van onsen voirs. cancellier
+ende luyden van onsen raede in brabant die wy daer toe
+committeren ontbieden daerommme ende bevelen den voirs.
+onsen cancellier ende luden van onsen rade in brabant dat voere
+hemluden geroupen die ghene die daeromme behoiren geroepen
+te zyne zy procederen ende doen procederen wel ende duechdelyck
+totter verificatie ende interinemente van desen onsen
+iegewoirdigen brieve naer huer vorme ende inhouden
+ende welck interinement de voirs. suppliant gehouden zal
+zyn in onsen voirs.raede te versoucken binnen eenen jaere
+naer date van desen opte peine van te verbueren deffect
+der selver ende dat ghedaen ende voirs. civile boete ende
+costen van justicien getaxeert gearbitreert ende betaelt alst
+behoiren sal van welcke civile boete de ghene van onsen
+rentmeesters dient aengaet gehouden wert ontfanck te
+maken rekeningen bewys ende reliqua te doen tot onsen proffyte
+metten anderen penningen van zynen ontfange zy ende alle andere
+onse ende onsen vassalen oft smalre heeren rechteren
+justicieren ende officieren onser voirs. lants van brabant
+hoedanich die zyn oft wesen moghen tegenwoirdige ende
+toecomende hueren stedehouderen en elck van hen zoe hem
+toebehoirt ende aengaen mach den voirs. suppliant van dese
+onse gracie ende pardoene inder manieren voirscreve$
+rustelyck ende vredelyck doen ende laeten genieten ende
+ghebruycken sonder hem te doen noch te laten geschie$
+in lyve noch in goede eenich hinder letsel oft moyenisse
+ter contrarien maer zyn lyff wesende in hechtinghe
+#sy hieraf tantwordt
+byden ontfanger
+vanden exployten"
+pardons,388.txt,5,"ende stellen terstont ende sonder vertreck tot geheelder
+ende volcomender delivrancie want ons aloe
+gelieft ende ten eynde dat dat vast ende gestadich
+blyve tot eeuwigen dagen zoe hebben wy
+onsen zegel hier aen doen hangen behoudelyck
+in anderen dingen onse rechte ende eenen
+yegelycken anderen dessins gegeven in
+onser stadt van bruessele inde maent van
+november int jaer ons heeren duysent
+vyfhondert achtenveertich van onsen keyser
+txxixe ende van onsen rycken van castillien
+ende anderen txxxvie aldus gescreven op de
+plycke byden keyser in zynen rade ende
+geteekent boudewyn visa registrata
+gecollocioneert en bevonden accorderen
+met zynen originale by mij
+daawez velve"
+pardons,166.txt,1,"commutatie van grieven in eeuwiger
+gevanckenissen vo$ janne grammay
+kaerle etc. allen den gheenen die dese onser brieven
+sullen zien oft saluyt alsoe een geheeten jan gramay
+ter saken van sekeren crimen valscheyden mesbruycken ende
+abusen by h$n gecommiteert in ons$$$ tegewoirdelyck
+gevangen is bynnen onser stad van antwerpen aldaer zoo
+wy verstaen zijn proces gemaect is wordt zoo dat die
+vader ende andere vrinden ende magen vanden voers. gevang$
+hen beduchten zyn dat hy cr$$$elyc gecondempneert
+mochte wordden ende oppenbaerlyc geexecuteert dwelck
+oft zoo gebuerde zyn soude totter voers. vrienden ende
+magen grooter scanden ongemechten ende verdriete ten
+waere dat wy de voers. senten$ geprovidteert zynde
+veranderen ende commuteren wilden in andere beternisse
+ende penitentie daerom de voers. vader vrienden ende
+magen ons zere oitmoedelyc hebben gebeden ende doen
+bidden doen te wetene dat wy om sekere redenen ende consideratien
+ons daer toe porrende ende bezinde ter ernstiger beden
+ende begheerten van enigen onsen sp$$len dienen die
+pene ende punitie daer inne de voers. jan gramay
+ter saken vanden voersscreven valscheyden mesbruycke
+ende abusen behoirt ende sculdich sal zyn gecondempneert
+te wordden ende daer voer hy gevangen is als voir
+nae dien de sententie tegen hem openbaerlyc
+geprovidtieert sal wesen gelyc in sulcken saken gewoenlyc
+es te geschieden ende sulcke als byden richters es oft sat
+gesloten ende geconcludeert zyn hebben verandert ende
+gecommuteert veranderen ende commuteren vuyt zonder teger
+gaende by desen onsen brieve in eeuwich gevanckenisse
+van zynen persoen in zulcker plaetss als by onss daer
+toe sal wordden geoirdineert behoudelyc nochtans dat
+de voers sententie sulcke als die byden voers. richters
+als voe geaviseert geraempt ende gesloten sal zyn
+ierst voir al openbaerlyc geprovidtieert sal wordden
+in sulcken saken behoirt ontbieden daerom ende bevelen
+onsen lieven ende getrouwen cancellier ende lieden
+van onsen rade in brabant $$$ van loeven a$$an van
+brussel scoutheten van antwerpen ende vanden"
+pardons,149.txt,2,"heeft ghestecken om vuyt te trecken een
+sackpistoel, dwelck hij gewoon was overhen
+te draegen gelaeden ende gespannen, dwelck siende
+seekeren nicolaes dauffis die alleen vande vier
+present was gebleven durende dese dispute is naer
+die keuken gheloepen om synen meester te roepen
+doer dien den requestrant hem tegen het aenstaende
+paryckel van doerschoten te worden, hem hadde
+versien van een vier schuppe, ende siende datter
+niemant en was om hem te secoureren heeft
+hem de blocq daer mede eenen slach op syn hoeft
+gegeven, dat hij ter erde viel, dwelck den requestrant
+alsoo haest berand ende heeft den gequetsten selver
+op geholpen ende in eenen stoel geset, om hem te curere
+tgene den voors. meneer tripet niet en begeerden en heeft
+# selver willen oock, saenderdaechs heeft hy den gequetsten
+vuyt syn huijs doen draegen, in eenen kelder $$$ ramaticg
+ende vochtich, daer doerghaens lynwaert wort ghe-
+wassen, ende spijse wort geaccomodeert, met
+aiuyn ende anderssints seer contraerie aen quetsure
+oorsaecke dat den requestrant den voorscreven tripet heeft
+gaen vinden ende bidden om synen tsoille soo vele te
+willen duen den gequetsten in synen huyse te nemen
+tgene hij hem ten lasten heeft geaccordeert, die
+de requestrant daer heeft doen draeghen ende versien"
+pardons,248.txt,2,"dochtere aldair te vindene ende te recupererene ende dat nae dien die selve
+suppliant geadverteert was dat die voirs. charle die van zynre compst
+gewairschout mocht wesen metter selver synder dochtere de heyde was
+innegeslaghen nae de stat vanden grave, soe is die selve suppliant
+met alder ernsticheyt met zynen voirs. vrienden ende magen wesende
+tsamen in getale vive ende mit eenen onsen diener den voirs. charlen ende
+zynen voirs. kinde naegevolght, hopende die altyt met rechte te
+recupererene ende heeft zoe verre vervolght dat ten vuytersten inden
+lande van ravesteyn die selve suppliant eenen waghen verre voir
+hem gesien heeft, houdende ontwyflyc dat die voirs. charle ende syn
+voirs. dochtere dair op waeren ende alsoe die selve suppliant met
+zynen voirs. maghen vrienden ende knechte zoe lancs soe nernstelyker
+vervolgende, heeft hy ten slote een vanden gesellen des voirs. charles
+gevonden dair op zyn knecht aensiende tgroot verdriet dat die voirs.
+charle ende zyn complicen zynen meestere met crachte ende gewelde
+aengedaen hadden, heeft syn pijcke gesoncken metten welken de selve
+geselle eenen grooten creet ende roep heeft gegeven met welken crijtten
+ende roepen de anderen complicen des voirs. charles, wesende tsamen
+zevenen in getale, zyn mit grooter hitten ende faveur hen strytbarich
+oppenbairlyck thoenende, hebbende drie geladen armborsten totten
+voirs. suppliant ende zynen vrienden gecomen roepende met luyder
+stymmen slaet doot slaet doot oft diergelyker woirden in substancien
+dwelck die voirs. suppliant ende syne voirs. vrienden aensiende
+ende hoirende die zonder sorghe van hueren live niet gevlieden en
+consten, aenroepende die selve suppliant gode van hemelrijcke ende
+hem volcomelyck op zyn rechtverdighe quereele troostende, heeft
+hem mannelyck ende vromelyc ter weren gestelt, ende nae dat de
+complicen des voirs. charles huer drie geladen boghen gelost hadden
+ende vanden vrienden ende maghen des voirs. suppliants twee geladen
+armborsten oic gelost waeren, sonder dat dair mede alst gode geliefde
+yemant gequetst waerdt, soe heeft een vanden magen des voirs.
+suppliants eenen vanden complicen des voirs. charles geheeten heynken
+van amelroye bastairt zone des wylen jans van amelroye die de
+principaelste voerberichste ende gheerichste was vanden hoope
+des voirs. charles eenen swaeren houw gegeven inden hals dair
+aff dat hy terstont op de stat doot bleef ende zyn noch twee vanden
+anderen complicen des voirs. charles int voirs. gevechts zeer swairlyc
+gequetst ende die voirs. suppliant boven alle den druck die syn
+vaderlyck hertte lyden moeste byder voirs. vyolenter spoliatien van"
+pardons,243.txt,4,"waeren dat zy die setten ende stellen oft doen setten ende
+stellen terstont ende sonder vertreck tot geheelder ende
+volcomender delivrancie want ons alsoe gelieft ende ten
+eynde dat dit goet vast ende gestantich zy ende blyve tot
+eenighen eeuwighen daghen zoe hebben wy onsen zeghel hier aen doen
+hanghen behoudelick in anderen dinghen onsen rechte
+ende eenen iegelycken anderen dessyns ghegeven in onser stadt
+van bruessel inde maent van septembris int jaer onss heeren
+duysent vyfhondert ende vierendertich ende van onsen
+keyserycke tvyfthienste ende van onsen rycken van
+castillen ende anderen tnegenthienste aldus stont
+ghescreven opde plycke byden keyser ende geteekent
+boudewyns visa recepta
+ghecollacionneert tegens
 doriginale brieven by my
-xxx handtekening: de cock $$"
-"philips bijder gratien goidts, coninck van castillien,
-van arragon, van leon refa, doen te wetene allen tegen-
-woordige ende toecommende, dat wij ontfangen hebben die
-oijtmoedige supplicatie van geerart van berin jongman
-te huuwen sone geerarts, inwoonder der prochie van wes-
-pelaer, inhoudende hoe dat geleden van inde maendt
-meert des jaers sesthienhondert ende tweentwintich,
-zijnde hij suppliant ten huijse van zijnen vadere als assi-
-duelijcken aldaer woonende als kindt, doende wessen
-te doene valt, ende dat dijer tijt aldaer ontrent gecommen
-zijnde drije amonitie knechten, onder den treijn van
-huiijbrecht chreijnaerts, met hunne waegenen zijnde seer
-beschonken, in sulcker vuegen dat een van hun hadde
-verloren den waegencorts, oijck de achterste raederen
-van een vande selve waegenen, sulcx dat dijen was
-sleijpende lancx de aerde, jae in sulcker vuegen
-dat een vande selve amonitie knechten met naeme joos
-gansenbeek vanden peerde gevallen hebbende, commende
-van onser stadt mechelen seer was gequetst ende
-bebloijt over sijn aensicht, ende alsoo de woonende
-amonitie knechten ontrent den avondt arriveerden
-onder de voornoemde heerlijckheijt, aende torekens"
+de cock"
+pardons,005.txt,1,"maximiliaen byder gracien goids gecoren keyser altyt vermeedere
+des rycx coninck van germanien van hongrien van
+dalmatien van croatien etc. ende kaerle byder selver
+gracien eertshertoge van oisteryck prince van spaengnen
+van beyde cecillien van jerusalem hertoge van bourgoingen
+van lothryck van brabant van stier van carenten van crain
+van lembourch van luxembourg ende van gelre greve van"
+pardons,227.txt,2,"van cram van lymburg van luxemburg ende van gelre greue van vlaenderen van
+habspurg van thirol van firette van hieburg van artois van bourgomgnien
+palatyn van henegouwe van hollant van zeelant van namen ende van
+zutphen mercgreve des heylichs roemschen ryck ende van borgauw lantgreue
+in elsaten heere van vrieslant van opter windische$$$g van portenauw van
+salms ende van mechelen allen den ghenen die dese onse brieve sullen
+sien oft hoeren lesen saluyt wy hebben ontfangen die oitmoedige supplicatie
+van meesteren janne stynen inhoudende hoe dat nae dien hy suppliant
+jammerlic verminct zyn vyngeren afgehouwen ende zyn hoot in diuersen plaetsen
+doergehouwen geweest hebbende van zynder officien van secretaris e$ord$ax
+in brabant verlaten ende gepr$eert es geweest naden welcken hy hem
+met zynder huys$$$ ende huysgesinne heeft moeten vertrecken vuyt zy$$
+goeden van grobbendonck die welcke hy gevonden heeft zeere vervallen
+ende vergaen in hen selven dair toe in grooten lasten ende schulden
+die hy gemaict hadde inder langer siecten by hem geleden overmits zynder
+voirs. quetsueren ende mits dien dat die ondersaten der voirs. goeden
+ende heerlicheyt van grobbendonck dair af hy die vrouwe ende eenige
+dochtere getruwt heeft geplogen hebben hier voertyts hueren heere
+een gracelicheyt ende gratuiteyt tot hueren nyeuwen aencomende te
+gheuen$ ende andere diuerse dyensten te doene soe heeft hy zynen voirs.
+ondersaten te meerstonden versocht ende gebeden dat zy hem zynen
+nyeuwen willecomme souden willen gheven ende ghunnen dwelc by
+enigen mits den ongunste oft partyscape die zy tegen hem droegen
+altyt belet ende verachtert es geweest overmits den welcken de
+voirs. suppliant hem be$$dende in grooter noot ende dagelicx gedreycht
+voere syn sculden gevangen te worddene ende zunderlinge in grooter
+cranckheyt ende onsynnicheyt van hoode dair hy dicwils inne es
+zunderlinge als die mane oft den tyt verandert niet wetende
+noch hebbende eenen vrint inder werelt die hem troost oft bystant
+hadde willen doen heeft half vuyt desperantien ende puerder onsynnicheyt
+eenen besloten brief gemaict ende metten cleynen signette van zynen
+secretaryscape dwelck hy plachte gebruycken toegesegelt ende metten
+hanteyken meester peter middelborch dwelc hy geconterfeyt heeft
+geteykent ende synen ondersaten van grobbendonck gesonden
+byden welcken hen van onsen wegen bevolen wordt den voirs. suppliant
+de somme van zesshondert gouden gulden voere zynen willecomme
+te gheven$ welcken brief int openbaere comende ende zunderlinge
+dat hy suppliant tvoers. hanteyken hadde geconterfeyt soe es zyn
+voirs. heerlicheyt van grobbendonck in onsen handen gestelt geweest
+ende de selve suppliant gedaecht te compareren in persoene voere onse
+lieve ende getruwe stadhoudere ende mannen van leene van brabant
+opte verbuerte van zynen leene ende hoewel hy tvoirs. hanteyken
+vuyt puerder cranckheyt van zynen onge$$chten ende desperantien
+gemaect heeft ende dat hem dat hertelycken leet es soe heeft hy vuyt
+vreesen van justitien onse landen ende alle zyne goeden moeten habandonneren
+aldair hy niet en soude dorren wedercomen noch conuerseren ten waere
+dat hem gratien ende genade van zynder voirs. mesdaet ende abuyse
+by ons gedaen waere ons dair om oitmoedelic biddende
+wairom soe eest dat wy aengesien den armen staet ende groote
+fortuyne ende ongeual des voirs. suppliant van zynder voirs. suppliant van"
+pardons,279.txt,1,"kaerle etc. doen te wetene allen iegewoirdigen ende toecommende dat wy
+ontfangen hebben die oetmoedige supplicatie van franche harmans
+palfenier van thomaes nagels inhoudende hoe dat opten ixen dach van
+aprille lestleden des achternoens is gegaen ten huyse jans de mol
+gestaen tob bruessel ende heeft aldaer metten selven janne ende zynder
+huysvrouwen gedroncken twee oft drye potten biers ende daer een
+wyle tyts geseten hebbende is daer een jonck geselleken genaempt
+stoffel roex daer de voirs. jan de mol pasteybacker voir aff was ende
+vraechde naeden suppliant franhen om dat hy inden stal byden peerden
+commen soude ende de suppliant dat hoirende seyde ick en wille noch nyet
+gaen wy willen goede chiere maeken want ick moet morghen
+opwers met myns meesters peerden ende alsoe is de voirs. stoffel
+wederom gegaen inden stal daer thomaes nagels peerden stonden
+want hy hem daegelycx inden voors. stal was houdenen ende corts
+daer nae tusschen vyfve ende zesse uren zoe es de voirs. stoffel
+wederom gecommen voere tvoors. huys van janne de mol worpende
+met eenen steene op de duere die nochtans oepen stont ende
+dit hoirende endesiende de werdinne seyde tot hem ghy hoerekint
+waerom doet ghy datte daerop hy antwoirde ende seyde waerom
+hout ghy franchen daer sittende zeyde de voorts ick en ben gheen
+hoerekent ben ick eenen hoerekent zoe sydy ghy een hoere oft
+cackhoere dwelck de virs. weerdinne hoirende ende huer zeere
+stuerende heeft genomen eenen stock ende is den voirn. stoffelen
+naegeloopen tot inden voirs. stal van thomaes nagles om hem te
+smytene maer hy ontliep huer onder die peerden ende als zy
+aldus den voirs. stoffelen was naegeloopen en wist jan de mol huer
+man nyet waer dat zy was geloepen zoe dat hy met eenen grammen
+sinne liep voer zyn duere ende riep life hoere compt hier ende
+hadde een banck die hy tegen deerde werpe om in stucken te werpenen
+ende torde met zynen voeten daer oppe dat hy ter eerden viel ende
+jan de clermaeckere dat siende heieff hem oppe ende doen ginck
+hy werdomme in huys ende zyn voirs. huysvrouwe commende uuyten stalle
+voirs. stalle soe zwoer de voirs. mol veele quaede eeden seggende
+dat hy syn wyf dootsteken soude zoe dat zy om tselve te ontgaene
+ginck int camercken daer volck pleech te drinckenen doende de
+duere toe ende ginck daer tegen metten rugge staen ende de voirs.
+jan de mol zeer gram synde om dat hy die camer duere nyet
+oepen gerrygen en couste wilde clymmen over tscutssele om
+zyn huysvrouwe alsoe te evelen seggende ende zweerende ick salse desen
+avont dootsteecken ende de suppliant dat hoirende ende meynende ten besten
+te sprekene ende hem te vreden te stellen seyde jan mol zoone
+dat en suldi nyet doen soe lange ick emmers by u ben weest
+te vreden ende de voirs. jan de mol dit hoirende seyde ende zwoer
+ic salse dootstecken nietemin het compt my alleleens wyen
+dat ick doet stecke ic sal desen avont yemende dootsteeken
+oft ick sal dootgesteken worddenen ende dit hoirende de voirs. suppliant"
+pardons,397.txt,4,"faculteyt van zyne goeden met oick te betaelene die redelycke
+costen van justicien hieromme alreede gedaen ende te doene
+allet ter taxatie ende moderatie van onse zeer lieve ende getrouwe
+die cancellier ende luyden van onsen rade in brabant die wy
+daertoege committeert hebben ende committeren by desen ontbieden
+daerom ende bevelen denselven onsen cancellier ende raidsluyden
+dat voir henluyden geroepen die ghene die daerom sullen behoiren
+geroepen te zyne zy procederen wel ende duechdelyck ter
+verificatien ende interinemente van desen ende totter taxatie
+ende moderatie vande voirs. civile boete ende costen van
+justicien zoe zy zullen bevinden behoirende welck interinement
+de voirs. suppliant gehouden zal zyn te versuecken ende hem in -
+persoone te presenteren in onsen voirs. rade binnen zesse
+maenden naestcomende opte pene van te verbueren deffect
+van desen ende dat gedaen ende de voirs. amende -
+civile ende costen van justicien getaxeert ende
+betaelt zynde in handen vanden ghenen dien dat
+behoiren zal zy onse voirs. procureur generael in
+brabant ende alle andere onse richteren justicieren
+officieren ende ondersaten jegenwoirdige ende -
+toecomende dien dat aengaen zal moegen huere
+stedehouderen ende eenyegelyck van hen besundere
+zoo hem toebehoiren zal doen laten ende gedoogen
+den voirs. suppliant van deser onser jegenwoirdiger gratien
+ende remissien ende van alle dinhouden van desen inder
+vuegen ende manieren boven verhaelt rustelyck vredelyck
+volcommelyck ende eeuwelyck genyeten ende gebruycken
+zonder hem te doene oft te laten geschieden nu noch in
+toecommende tyde eenich hinder letsel oft moyenisse aen lyve
+noch aen goeden ter contrarien maer indyen zyn lyff oft eenige
+van zynen goeden daerom gearresteert becommert oft belet waeren
+dat zy die setten ende stellen oft doen setten ende stellen terstont
+ende zonder vertreck tot geheelder ende volcomender delivrantie
+want ons alzoe gelieft ende ten eynde dat dit goet vast gestadich
+ende van weerden zy blyve ende gehouden wordde tot eeuwigen"
+pardons,338.txt,2,"beste dede omme hem te vermoerden die voirs. jan van assche
+siende den grooten noot ende sorge van synen leven ende dat op
+hem quam den voirs. joes bunderman swager vanden voergenoemde
+wylen joes die hem te voeren byden hare getrocken hadde
+creesch ende riep hulpe anden voirs. pauwels suplliant zyne
+mage doe noch wesende inde voirs. taverne dwelc siende
+huerlieder broeder ende maech in sulcken noot ende ter eerde
+liggende onder de voeten van syyen synen vyande meynende
+dat hy totter doot gewont was beroert wesende ende gemoveert
+van broederlycke affectie elck met een geyserden
+stock die sy vonden in huerlieder uuytganck werpende
+gaven sekere slagen den voers. jan morenay daer of hy
+ontfinck eene oepene wonde vanden welcken corts daer nae
+hy quam van levende lyve ter doot ende al eest soe
+dat die voirs. supplianten ter cause vanden voirs. dootslach
+partye wel ende duechdelic voldaen hebben niet te min
+beduchtende strangheyt van justicien hebben hen geabsenteert
+uuyt onsen landen ende heerlicheyden inden welcken zy en
+souden nemmermeer wederkeeren noch converseren maer
+tot eewigen daigen moeten dair buyten bliven ende dolen
+in vremde landen ende contrayen ten grooten verdriete
+ende allendichen in dien hem onse gracie ende ontfermachticheyt
+hierop niet versien en waert alsoe zy seggen omme
+welcke zy ons zeer oitmoedelycke hebben doen bidden
+soe eest dat wy die saken voerscreven overgemerct
+genegen wesende ter oitmoediger bede ende supplicatie
+vande voers. supplianten willende henluyden in dit stick
+gracie ende genade prefereren voer strangheyt van justicien
+den selven ter eere ende weerdicheyt vander heyliger
+passie ons heere jhesus christus die hy leet ant thout des
+cruycen up sulcken dach als huden voer die verlossenisse
+ende redemptie vanden mensschelycke geslachte hebben
+in gevalle als boven vergheven quytgeschouwen ende
+geremitteert ende mits desen jegewoirdigen brieve vergeven
+schelden quyte ende remitteren tfait ende dootslach
+boven verclaert mitgaders alle boeten brueken ende offensien
+corporelle criminelle ende civile, daer inne zy ter cause
+voerscreven met datter aencleven mach jegens ons ende justicie
+misdaen mesbruyct ende verbuert mogen hebben ende"
+pardons,362.txt,4,"goeden waeren dairomme gevangen becommert oft gearresteert
+dat zy die terstont stellen oft doen stellen tot volcommen slakinge
+ende delivrancie want ons alsoe gelieft ende ten eynde
+dat dit goet vast ende gestadich blyve tot eeuwigen
+dagen zoe hebben wy onsen zegel hier aen doen hangen
+behoudelyck in anderen zaken ons recht ende eenyegelyck
+dessyns in allen. gegeven in ons stadt van bruessele
+inde maent van december int jaer ons heeren duysent
+vyff hondert ende dryenveertich van onsen keyserrycken
+txxiiij ende van onsen rycken van castillien ende
+anderen txxviije. aldus gescreven opte plycke
+byden keyser in zynen rade ende onderteekent
+de zoete. visa recepta
+gecolloconeert ende bevonden accorderende
+met zynen originale
+gecollacioneert ende bevonden accorderende
+met zynen originale
+n facuwez"
+pardons,008.txt,3,"te beteren civilyck nae gelegentheyt vander zaeken ende faculteyt
+van zynen goeden met oick te betalenen die redelycke costen van
+justicien hieromme alreede gedaen ende te doene allet ter taxatien ende
+moderatien van onse zeere lieve ende getrouwe die cancellier ende
+luyden van onsen raide in brabant die wy daertoe gecommitteert
+hebben ende commmiteren by desen ontbieden daer om ende bevelen
+den selven onsen cancellier ende raidsluyden dat voir hen geroepen die
+ghene die daerom behoiren geroepen te zyne zy procederen wel ende
+duechdelyck ter verificatien ende interinemente van desen ende totter taxatien
+ende moderatien vander voirs. civile boete ende costen van justitien alzoe
+zy sullen bevinden behoirende $ welck interinement die voirs. suppliant
+gehouden sal zijn te versuekenen ende hem in persoone te presenteren in onsen
+voirs. raide bynnen zess maenden naestcomende opte pene van te
+verbuerenen deffect van desen ende dat gedaen ende deselve civile boete
+ende costen van justicien getaxeert ende betaelt zynde in handen vanden
+ghenen dyen dat behoiren sal zy onse * $ procureur generael ende alle andere
+onse richteren justicieren officieren ende ondersaeten iegewoirdighe ende
+toecomende dyen dat aengaen sal moeghen huere stedehouderen ende eenen yegelyck
+van hen besundere soe hem toebehoiren sal doen laeten ende gedooghen
+den voirs. suppliant van deser onser iegewoirdiger gratien ende remissien ende
+van alle dinhouden van desen inde vueghen ende manieren boven verhaelt
+rustelijck vredelijck volcomelyck ende eeuwichlyck genyeten ende
+tgebruycken sonder hem te doene noch te laeten geschieden nu noch in
+toecomenden tyde eenich hinder oft moeyenisse aen lyve noch aen goeden
+ter contrarien maer indyen zyn lyf oft eenighe van zyne goeden
+daeromme gearresteert becommert oft beleth waeren dat zy die setten
+ende stellen oft doen stellen ende stellen terstont ende zonder vertreck tot
+geheelder ende volcomender delivrantie want ons alsoe gelieft ende
+ten eynde dat dit goet vast ende gestadich blijve ende gehouden wordde
+teneuwighen daghe soe hebben wy onsen zegel hieraen doen hanghen
+behoudelijck in anderen dinghen onsen rechte ende eenen yegelijcken
+anderen dessyns degenen in onser stadt van bruessele inde maendt
+van augusto int jaer onsheeren duysent vyfhondert ende dryenvyftich van
+onsen keyserryck cxxxviie ende van onsen rycken van castillien en anderen se$
+cxxxviii aldus stont op de plycke gestcreven byden keyser ende
+ondertieckent j de sarvt facuwez visa registrata
+gecollocio neert ende benomen accorderende
+met zynen originale by mij
+daanwez selve"
+pardons,218.txt,6,"ende gemeynte huere vergaderinghe aengaende hen voughen
+ende reguleren naer de ordonnantie die myn voirs. g v
+van wegen des keysers by goeden advys ende
+deliberacie maken zal die selve vanden boch bosch
+hebben williclyc geconsenteert te laten totten
+demeynen vanden keysere alzulcke pertyen daeraff
+als zy gecocht hebben zuchtent jaer xvc ende vive
+overmits huere rembourssement van huere verleyde
+penningen aengaende van een wachte vanden
+lant oft watertol van brabant te stellen binnen
+der stadt vanden bossch hebben die gedeputeerde geantwoirt
+dat die voirs. stadt hier aff in proces zy voirden raidt van
+brabant ende begeeren dat hemluyden justicie in desen
+geschien mach als vander bede den staten van brabant
+lestmael geheyst waer inne die prelaten ende
+edelen ende de drie steden te wetene loven bruessele
+ende andwerpen geconsenteert hebben die gedeputeerden
+vanden bossche hebben verclaert dat zoo wanneer
+myn g v den steden van brabant zal gelieven te
+doen vergaederen dat zy huere gedeputeerden aldaer
+seynden zullen mit volcomen macht last ende
+commissie hemluyden den voirs. beden aengaende
+te conformeren metten voirscreven drien steden den selven
+vanden bosch voir amende civile van des zy mesdaen
+moghen hebben als boven zullen gheven ende betalen
+tot keysers behoef ende proffyt die somme van twalf
+duysent rinsgulden van viertich vlaemschen grooten
+elc gulden ee$s te wetene een derden deel daer
+aff binnen drie wecken van huyden tandere derden
+deel binnen kessmisse ende de lesten derden deel
+binnen sinct jans baptiste dage naestcomende
+ende hier toe is ondersproken ende getracteert
+marge:
+no$ vercochte
+demeyne
+wachte
+sy geweten
+wy ontfant
+maict vanden
+voirs. xii ii $ $$$"
+pardons,404.txt,3,"et sans plus de paroles ledit jennin donna audit supplian un grant
+soufflet et encoires de ce non content tira subit
+une espee destocq et en frappa ledit supplian sur la teste
+tellement quil le blescha bien fort et a sancq courant
+ce que ung nomme pasquier du breucq portier qui estoit
+illec vint a tout ung baston pour aller entre deux
+et y mettre le bien mais ledit jennin qui sefforchoit
+tousiours frapper apres ledit supplian qui se reculloit
+de son espee frapa ung cop ledit portier sur son piet,
+et ce fait ledit jennin rua encoires un cop destocq,
+apres ledit supplian quoy voyant ledit supplian et que ledit jennin
+sefforcoit de plus en plus pour le tuer, en soy deffendant
+et reculant ariere, tira une rapierre quil avoit
+et se deffit dicellui cop destocq, et ledit supplian estant
+ainsy oppresse et veant le sancq de la bleschure
+quil avoit receu, que lui couroit sur le visaige esmeu
+de chaude colle et en son corps deffendant donna
+audit jennin ung cop de sadite rapiere en la teste et ce
+cop ainsy donne ledit jennin se parforchoit encoires
+plus de frapper aprez ledit supplian qui se deffendoit au
+mieulx quil povoit sans toutesvoies plus fraper
+apres luy disant ledit supplian pour quoy me faictes
+vous cecy me voulez vous tuer au logis de madame
+a quoy ledit jennin respondit par le mort dieu oy
+ou semblables parolles et pour ce que dicelluy cop ledit
+jennin environ deux ou trois jours apres termina vie
+par mort et que a loccasion du mesme cas ledit supplian fust
+incontinent aprehende prisonnier es prison de notre
+ville danvers et de puis amene dedens notre ville de
+malines ou il est tenu en grant povrete et misere
+amerement desplaisant de ladvenue dudit cas et
+taillie de finer ses jours miserablement se notre
+grace et misericorde ne luy et sur ce impartie comme"
+pardons,148.txt,1,"kaerle etc. doen te wetene allen tegewoidigen ende
+toecoomende dat wy ontfaen hebben die oitmoedige supplicatie
+van henneken rynckens ioncman te huwen ende knape van
+jan ghistels poorter ende vry scippere onser stadt van brussel
+inhoudende hoe dat omtrent sint jansmisse anno xvct ende xx
+lestleden de selve jan ghistels genoet op eenen avont
+tzinent ten eten een loys landmans met zyn huysvrouwe
+met vele andere goede mannen ende alsoe sittende goede
+chiere makende hemluden geen quaets vermoedende so is
+omtrent den thien hueren dair voor commen een willekin de
+noopere met coren de scrynmakere ende enen geheten denys
+tvolders zone den welcken gevolcht es een vrouwe van
+lichten levene genaemt katelyne labaeys al$s have ende erve
+welcke vrouwe nam eenen steen ende heeft dien geworpen
+onder dese voirn. drie gesellen waer by deselve gesellen
+meenende dat den selven steen gecommen was vuyten geselscape
+van jan ghistels quamen tooten selven geselscape zeer
+verstoorlic vragende waerom werpt ghy ons met steenen doen
+quam ter stont de selve katlyne zeggen ic hebbe selve den
+steen geworpen en zyt op hemlieden niet gram ende de voirn. jan
+ghistels heeft hem ende zyn geselscap ontsculdicht ter
+cansen vanden welcken den voirs. loys landemans werde
+hem verstoorende tegens de voirs. vrouwe omdat zy die
+beroerte gemaect hadde twelcke de voirs. katelyne hoorende
+gaf den selven loys vele quade iniurieuse ende smadelicke
+worden vuyt cansen vanden welcken woirden de voirs. loys
+vergrampt wesende spranck ter vensteren buyte ende gaf
+der zelver katelyne twee ofte drie kinneback smeeten so
+dat zy riep moort moort dit hoorende de voirs. coren coen? de
+is huer ter hulpen gecommen willende den voirs. loys gries$$
+twelck ziende de voirn. supplt die op strate stont om te gane
+tscepe slaepen willende de selve sceyden om inco$ement te scuwen
+heeft ter stont aenveert den voirs. coren die den voirn. loys
+jan ghistels zyns meesters huys tot doer de zwarte poort
+twelck ziende de voirs willeken es gecoomen met eenen blooten
+opstekere om den suppl. te steken dat ziende de voirs. suppl.
+ende datmen hem grieven wilde om tusschen beyde te gane
+ende grief te scuwene werde verhit van bloede ende vergrampt
+seggende totten selven willeken steect zydi een man god geve
+u sint jans plage dit hoorende de voirs. loys om den voirn.
+suppl. te bescudden quam geloopen ende liept de voirn. willeken
+ter eerden dit ziende de voirn. coren liep met zynen opstekere
+naer den voirs. loys dat merkende de voirs. suppl. beduchtende
+bloet stortinge es weder gecoomen ende heeft den voirn. coren
+zynen opstekere genomen ende dien geworpen int water inde
+zinne doen es coren op deselven suppl. zeer gestoort geweest
+heesschende zyn mes ende zwerende gods cracht ende
+macht dat hy hem steeken soude en gave hy hem zyn mes"
+pardons,149.txt,3,"van doctoor chirugyn, medecijnen bichtvaedere
+die hij selver ghonck roepen ende andere necess-
+iteijt dan niet tegenstaende alle goede denviren
+is door de vochticheyt vanden kelder eene vercau-
+theijt inde wonde geslaegen, soo dat hy den sesden
+dach daer naer deser werelt overleden is
+tot groot leedtwesen vanden requestrant alleen dwelck
+den overleden geduurende syne sieckte heeft bekent
+voorden notaris pedro nivele ende sek seecker
+getuygen geschiet te wesen gelyck voerfeyt is
+hebbende den requestrant tsedeert gheexileert ende
+lantloepich geweest onversien van ouders
+ofte middelen over voersulx in groote armoede
+heeft moeten synen cost winnen tgene die naeste
+vrinden vrinden overladen naer goede informatie
+het ongeluck meer door oorsaecke van hunnen broe-
+der ende andere accidenten totte wonde
+geslaegen, die doodt gecauseert te hebben als
+wel door den slach ofte quetsure hebben den
+requestrant voor soo veele sy moegen gheinterresseert
+wesen, het feyt overgheven badt den suppliant
+oversulx oijtmoedelyck om onse opene brieven van
+remis $$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$$ informatie
+daer toe dienende tsoo eest dat wy desen aenge-
+sien geneijght wesende ter beden des voorschreven-
+suppliants ende willende hem in dit stuck prefere-
+ren gratie ende misericordie voer strangheijt
+ende rigeur van rechte hebben den selven"
+pardons,105.txt,3,"supplicacion et requeste avons de notre certaine science
+et de grace especial quite remis er pardon et par ces
+prsentes quitons et remectons et pardonnons les faiz et cas
+desssdits ou cas toutteffois quilz aient este connues et perpetri
+par la manniere dite et non autrement ensemble toute paine
+amende et offence corporelle et criminelle en quoy
+pour cause et occasion des faits et cas avantdits il a ou
+puet avoir mesprins et estre encorue $$$ nous
+et justice et lavons quant adce restitue et restituons
+a ces bonnes fame et renommee au pays et a ces biens
+non confisquez saulcunes en y a en imposant sur ce
+silence a notredit procureur et tous noz autres justiciers
+et officiers quels co$$ cui ce regarde satisfaction
+touttefois face a partie se face nest prealablement et
+avant tout oeuvre et parmy et moyennent ce que
+ledit suppliant sera tenu de lamender $$$ nous aussi
+civilement tant seulement selon lexigences desddit cas et
+la faculte de ses biens a larbitraige et taxacion de noz
+aimez et feaulx les chancelliers et autres gens de notre couse
+ordonn$$ en brabant que commettons a ce par cedites presentes si
+donnons en mandement a nosdites chancellier et gens de
+conseil que appellez ceulx qui pource seront a appeller
+ilz precedent et facent preceder bien de$ement et
+delige$ment a linternement et verificacion de ces mes$$$
+presentes et a larbitraige et taxacion de ladite amende
+selon et par la main$ quil appartiendra et ce fait et ladite
+amende civile ainsy tauxee arbitree et payee a notre
+receveur cui ce regarde lequel sera tenu den faire reception
+a notre pours mandons en oultre a iceulx noz chancelliers
+et gens de conseil a noz seneschal de brabant maire
+de louvain amman dudit brucelles escoute tes damme
+et de boisleduc et a tous noz autres justiciers et officiers
+presens et avenir quelzconques de notre pays de brabant
+et a ceulx des vassauls $$$$ noz vassaulx dicellui pays"
+pardons,279.txt,4,"# sy hieraf verantwordt
+byden ontfanger vanden
+exploiten"
+pardons,230.txt,6,"doene noch te laten geschien nu noch in toecomende tijden
+eenich hinder stoot letsel oft moyenisse aen lijve noch
+aen goede ter contrarien in eeniger manieren mair indien
+zijn lijff oft eenige van zijnen onverbuerden goeden
+daeromme gevangen gearresteert oft becommert waeren
+zij die stellen ende setten oft doen die stellen ende setten
+terstont ende zonder vertreck tot geheele ende volcommen
+delivrantie ende slakinge want ons alzoe gelieft ende
+ten eijnde dat dit goet vast ende gestadich blij ve tot euwigen
+daigen zoe hebben wij onsen zeghel hier aen doen hangen
+behoudelijck in anderen saken onse recht ende eenijgelijcken
+tzijne in allen gegeven in onse stadt van mechelen inde
+maent van februario int jaer ons heeren duysent
+vyfhondert ende gi negenentwintich ende van onsen
+rycken te weten vanden roomschen ende germanien etc. t#
+ende castillien ende den anderen txiiie aldus stont
+opde plijcke gescreven byden keijser in zijnen raede
+ende geteckent verdelrue ende visa
+ghecollationneert tegens
+doriginale brieven by my
+$ de cock $"
+pardons,058.txt,1,"phls etc. doen te wetene allen jegenwoirdige ende toecommende dat wy ontfangen hebben
+de oitmoedige supplicatie van franchen claes borgere onser stadt van herentals inhoudende
+hoe dat hy suppliant altyts gestaen heeft tot goeden naeme ende fame, noyt eenich feyt
+gecommitteert hebbende weerdich van pugnitien behalven tgene hier nae volght dwelck
+gebeurt is op eenen goensdach des avonts inde kermisse onser voirscreven stadt van herentals
+wesende den iersten dach van septembri anno xvc achtentzestich lestleden alzoe wylen
+renye nuiyten schouvagere hem suppliant verwytende was dat hij soude hebben geseeght tegens
+zeker vrouwe persoen genaempt lucia kaers huysvrouwe van willem pauwels dat de voirscreven
+reyne nuiyten alle daige oft alle weken soude commen spreken mayeken de dochter vanden voirscreven
+willem pauwels, hebbende alzoe tsamen groote ende hooge woirdden gaende met dien ende intredende
+de selve reyne nuiyten int woenhuys des voirscreven willems pauwels vragende oft de zelve thuys was
+waerop den selven reyney wordde geantwoerdt dat de selve willem pauwels nyet thuys en
+was sprekende daernaer de selve lucia aene, seggende en hebt ghij my nyet geseeght dat
+frans claes denoterende hem suppliant heeft geseeght, dat ick zoude alle daige oft alle weken uwe
+dochter commen spreken, roepende met dien hem suppliant staende buyten den voirscreven huyse omtrent
+de deure in huys, zeggende tot hem suppliant verantwoerdt u nu, antwoerdende daerop de voirscreven lucia kaers
+sulckdaenige oft gelicke woerden, neen ick, ick en hebben met der clapperyen nyet te doene
+replicerende daerop hij suppliant, seggende en heb ickt nyet wel geseeght dat al clappayen ende
+hueren werck is, waeromme de voirscreven lucia kaers ende heure dochtere hen vergrammende op
+hem supliant seyden totten selven ghy franchen ghy en derft u hier zoe breet nyet maken meynt"
+pardons,172.txt,4,"die wy daer toe committeren by desen ontbieden dairom
+ende bevelen dien selven cancellier ende luden van onsen
+rade dat geroepen voere hen die daerom sullen behoeren
+geroepen te zyne zy procederen wel ende dueghdelyc getrouwelyck
+totten interinemente van desen ende tot ter taxacien
+ende moderatien vander voers. civilder beternissen ende
+costen van justicien ende dat gedaen ende die voers.
+civile beternisse betaelt den ghenen van onsen
+ontfangeren dien dat behoiren sal ende die welcke
+sal sculdich zyn daer af ontfanck te makene tot onsen
+proffite zy ende voerts alle andere onse richteren ende die
+officieren van onsen smaelen heeren van desen onsen lande van
+brabant dien dat aengaen sal mogen den suppliant van deser
+onsen voers. gracien rapelle van banne ende quytscheldinge
+ende remissien doen laten ende gedoogen peysselyc vredelyc
+daer inne te doene oft te laten gescieden ennigen hinder
+stoot oft letsel ter contrarien maer by alsoe hy
+oft zyne goeden ter saken van desen nu oft in toecomende
+tyden gecommert oft gearresteert worden die ter
+stont stellen ende stellen doen tot geheelder ende
+volcomender delivrancie ende ten eynde dat dit
+vaste ende gestadich zy ende blive tot eeuwigen dagen
+hebben wy onsen zegel hieraen doen hangen behoudelyck
+ons in anderen dingen onsen rechte ende anderen den
+hueren in allen gegeven in onser stadt van bruessel
+inde maent van julio int jaer onsen heeren duysent
+vyfhondert ende tweentwintich ende van onsen rycken
+te wetene vanden roomschen van hongarien etc tvierde
+ende van spaengnen etc. ende andere tzevenste aldus stont
+onder op te plycke byden keyser in zynen rade
+ende geteekent h de hane ende noch visa
+gecollacionneert metten
+originalen brieve by my
+$ijsele $$"
+pardons,113.txt,2,"d'ierste faulte sonder opgesetten wille, emmers
+ten regarde van justitie gecommitteert soo hoochelyck
+nyet en soude behooren opgenomen te worden, des
+oijck te min, vuijt dijen die straffe vanden selve
+als die exemplaier soude moeten wesen des neen
+nyet alleen en soude redonderen tot disreputatie
+des vertoonders, maer oijck van vrouwe ende
+kinderen vijf in getalle, hier beneffens alnoch
+gevuecht dat nyemandt bij t'voors. feijt grootelycx
+en is gescandaliseert geweest, als geschiedt binnens
+huijs, dat in summa die van t'feijt geinformeert
+es genoech satisfactie sal hebben vuytte apprehentie
+ende langduerige detentie inden gevanckenisse
+des voors. verthoonders als van meer dan ses weeken,
+dwelck hem oijck mach geimputeert worden voor
+eene correctie, als boven d'infamie, nijet geproffiteert
+oft gewonnen hebbende, waermede hij sijn vrouwe
+ende kinderen soude mogen onderhouden, sulcx dat
+den voors. verthoonder als versien van sobere
+middelen daer is gansch gecontinueert , midts
+denwelcken soo heeft ons den voors. suppliant
+seer oytmoedelijck gebeden dat ons gelieven wilde
+t'gene voors. is te remitteren ende hem tot dijen eijnde
+te verleenen onse opene brieven van abolitie in sulcke
+cas dienende, soo eest dat wij de saecken voors. over
+gemerckt, geneijcht wesende ter beden ende supplicatie
+des voors. supplicats ende willende hem in desen
+prefereren gratie ende genade voor rigeur van
+rechte, hebben denselven inden gevalle als boven
+quijt geschouwen ende vergeven, schelden quijte
+ende vergeven vuyt sunderlinger gratien bij desen
+onsen brieve allen tgene hij ter causen voors.
+ende tgene daeraff dependeert tegens ons ende
+justitie misdaen ende misbruijct mach"
+pardons,047.txt,4,"synen ontfange zy onse meyere van loevene drossaet van brabant ende
+allen anderen onsen ende der smaelre heeren iusticiren officieren ende
+dienaeren dient aengaen oft aenroeren mach huere stedehouderen
+ende eeynigelyck van hen bysonder soe hem toebehoeren sal doen laten
+ende gedoegen den voers. jan de vyt suppliant van deser onser
+iegewoirdiger gratie quytsceldinge pardoene ende remissie ende
+van alden inhouden van desen inder voegen ende manieren voeren verhaelt
+rustelyc vredelic volcomelyc ende eeuwelyc genyeten ende gebruycken
+sonder hem te doene noch te laten geschiene nu noch in toecomende
+tyden aen live noch aen aen goede eenich hynder letsel ofte
+moeyenisse ter contrarien in eeniger manieren maer in dien
+zyn lyf ofte enige van zynen voerscreven onverbuerden goeden
+hier omme gevangen gearresteert oft becommert waeren dat
+zy die stellen ofte doen stellen terstont ende sonder vertreck
+tot geheele ende volcomen delivrance want ons alsoe
+gelieft ende ten eynde dat dit goet vast ende gestadich
+blive tot eeuwigen dagen soe hebben wy den segel daer
+van onse heere ende grootvader die keyser ende wy duerende
+den tyt van onser ombejaerthede gereseert ende gebruyct
+hebben hier aen doen hangen behouden in anderen
+saken onsen rechte ende eenen iegelycken tzyne in allen
+gegeven in onser voers. stat van loevene inde maent
+van januario int jaer ons heeren duysent vyfhondert
+ende xiiij aldus stont gescreven boven opte plycke
+by mijnnen heere den prince ende geteekent du blioul
+ende noch opte selve plycke stont gescreven aldus visa
+gecollationeert ende bevonden concorderende
+metten originali bij mij
+$$$
+zy byden ontfangere
+vanden exploiten
+daeraf verantwoorden
+ende de$$ $$x voere
+amenden civilen van
+cornelis de vyt
+daer nae verclaert"