| GENUA - Kloosterorden en congregaties zullen in juli meedoen aan de protesten | |
| tegen de globalisering van de economie tijdens de top van de zeven grootste | |
| industrielanden en Rusland (G8) in Genua. Niet door luide demonstraties, maar | |
| door vasten en bidden willen de religieuzen hun solidariteit met de armen laten | |
| zien. ,,Door te vasten laten we een typisch geweldloos geluid horen'', zegt de | |
| Italiaanse franciscaan Alberto Tosini tegen Vidimus Dominum, webmagazine van | |
| religieuzen. ,,Het is ook een manier om de dagen van de G8-top door te brengen | |
| in gemeenschap met degenen die geen brood hebben.'' De 'mobilisatie' van de | |
| religieuzen staat vooral in het teken van het pleidooi voor kwijtschelding van | |
| de schuldenlast van de armste landen. Tegelijkertijd zullen de broeders, paters | |
| en zusters 'alle grote vragen van sociale gerechtigheid, respect voor het milieu | |
| en de rechten van kinderen' aan de orde stellen, zegt de jezuïet Giovanni La | |
| Manna, een van de organisatoren. De religieuzen zullen pleiten voor een soberder | |
| levensstijl in het Westen om de economische nood in de Derde Wereld te helpen | |
| verlichten. De missionarissen onder de deelnemers kennen de levensomstandigheden | |
| in de armste landen en zijn daardoor bij uitstek in staat om zich ten overstaan | |
| van de machtigen der aarde tot de 'stem van de armen' te maken. ,,Wij weten dat | |
| regeringen van arme landen, die gedwongen worden om hun schulden en de rente op | |
| die schulden te betalen, niet in gezondheidszorg en onderwijs kunnen | |
| investeren'', zegt Patrizia Pasini van de Zusters Missionarissen Consolata. De | |
| deelnemers voelen zich volgens jezuïet La Manna gesterkt door het martelaarschap | |
| van de Canadese jezuïet Martin Royackers, die vorige week in Jamaica werd | |
| vermoord. Zijn dood heeft mogelijk te maken met bedreigingen aan zijn adres in | |
| de voorgaande weken in verband met een landhervormingsproject waaraan hij als | |
| missionaris in Jamaica werkte. Aartsbisschop Dionigi Tettamanzi van Genua prijst | |
| tegenover Vidimus Dominum de inzet van de religieuzen in het kader van de | |
| G8-top. Ze leveren volgens hem vooral een spirituele bijdrage aan de | |
| protestbeweging. Hij zegt wel te hopen dat ze dezelfde ijver aan de dag zullen | |
| leggen bij het aanpakken van het probleem van het teruglopend aantal roepingen | |
| voor het gewijde leven. Chris Sterry, priester van de anglicaanse parochie van | |
| Whalley, in het noorden van Engeland, heeft zaterdag het wereldrecord preken | |
| gebroken. Sterry wist het preken 28 uur en 45 minuten vol te houden. Het oude | |
| record stond op 27 uur en dertig minuten. De Britse preektijger hoopt nu op een | |
| plaats in het Guinness Book of Records. Met de stunt wil de priester geld | |
| binnenhalen voor zijn parochie. Oud-testamenticus Sterry begon de recordpoging | |
| op vrijdagochtend, met het boek Genesis. Hij eindigde de marathonsessie zaterdag | |
| met het verhaal van Daniël in de leeuwenkuil. De priester mocht zichzelf niet | |
| herhalen, geen onzin uitslaan of langer dan tien seconden pauzeren. Wel was hem | |
| toegestaan om eens in de acht uur een kwartier te rusten. Zo'n honderd | |
| belangstellenden zaten in de kerk op het moment dat Sterry het record brak. | |
| Acteur Benjamin de Wit heeft met zijn solovoorstelling 'Geen Kritiek' de Philip | |
| Morris Scholarshipprijs voor meest belovende afstuderende acteur gewonnen. | |
| Aankomend regisseur Olivier Provily kreeg de Ton Lutz prijs. De toekenning van | |
| de twee prijzen zaterdagavond in Amsterdam vormde de afsluiting van het | |
| Internationaal Theaterschool Festival. Benjamin de Wit van de Hogeschool voor de | |
| Kunsten in Utrecht, die speelde onder regie van Titus Muizelaar, was volgens de | |
| jury de beste acteur die tijdens het festival optrad. Hij kreeg 10.000 gulden. | |
| Olivier Provily van de Regieopleiding aan de Amsterdamse Hogeschool voor de | |
| Kunsten geldt als de meest belovende regiestudent van de lichting 2001. Hij won | |
| behalve 10.000 gulden ook 2,5 maand loonkostensubsidie en een jaar lang | |
| facilitaire ondersteuning van PodiumKunstWerk en het Fonds voor de | |
| Podiumkunsten. Als op de Balearen de bussen stoppen, strekt de file zich uit tot | |
| in Londen, Düsseldorf en Amsterdam. De website van Schiphol meldde gisteravond | |
| voor sommige ochtendvluchten naar Palma op Majorca vertragingen van elf en | |
| achttien uur. Avondvluchten gingen wel redelijk op tijd weg. De reden van al dat | |
| oponthoud was de staking op de Spaanse eilanden van de chauffeurs op de bussen | |
| tussen vliegveld en vakantieverblijf. Hun actie trof dit weekeinde enkele | |
| duizenden Nederlanders en honderdduizenden Duitsers en Engelsen. De Spaanse | |
| luchtvaartautoriteiten beperkten het aantal landingen op Majorca, Menorca en | |
| Ibiza om te voorkomen dat de menigten passagiers die op de drie luchthavens op | |
| alternatief vervoer naar hun hotel wachtten, onhoudbaar groot zouden worden. | |
| Gisteravond telde de luchthaven van Palma volgens de Spaanse media achtduizend | |
| wachtenden, en zaten op Menorca en Ibiza eveneens duizenden passagiers vast. | |
| Sommigen van hen moesten een volle dag wachten tot zijzelf of hun | |
| reisorganisatie met huurauto's en taxi's vervoer over het eiland geregeld | |
| hadden. Dat vervoer werd soms gehinderd: de politie op Majorca arresteerde een | |
| chauffeur van een busje met toeristen die zijn pistool trok tegen stakers. Voor | |
| de Nederlanders viel het mee. Een woordvoerster van reisorganisatie Travel Unie | |
| (Arke, Holland International) zei dat de Nederlandse reisorganisaties 'kennelijk | |
| wat eerder begonnen zijn alternatief vervoer te regelen', waardoor voor hun | |
| klanten de wachttijden ongeveer drie kwartier zouden zijn geweest. De | |
| buschauffeurs hielden hun staking, voor meer loon en ongebroken diensten, in het | |
| eerste drukke vakantieweekeinde. Volgens het Spaanse luchthavenbedrijf, AENA, | |
| hadden er gisteren alleen al op de luchthaven van Palma 25 vliegtuigen per uur | |
| moeten landen, 706 in totaal, die honderdduizend passagiers mee zouden brengen. | |
| Velen van hen stonden gisteravond nog in een Noordeuropese vertrekhal, of waren | |
| weer naar huis gestuurd. De staking zou afgelopen middernacht voorbij zijn. Maar | |
| als de buschauffeurs hun zin niet krijgen, nemen ze over twee weken weer een | |
| vrij weekeinde. De paus moet het gesprek over het vrouwelijk priesterschap | |
| heropenen. De ban die er nu op rust dient doorbroken te worden. Een resolutie | |
| met deze strekking is gisteren aanvaard op de eerste internationale conferentie | |
| van Women's Ordination Worldwide (WOW) in Dublin. Het verzet van de kerkelijke | |
| autoriteiten tegen de internationale bijeenkomst was ongemeen hevig. Enkele | |
| aangezochte sprekers moesten, onder druk van hun meerderen, hun toegezegde | |
| medewerking intrekken. En ten minste twee vrouwelijke religieuzen dreigen | |
| vanwege hun aanwezigheid in Dublin uit hun congregatie te worden gezet. WOW wil | |
| nu een fonds in het leven roepen dat vrouwen die hetzelfde overkomt financieel | |
| bijstaat. Een jaarlijkse gebedsdag moet het streven naar vrouwenwijding | |
| ondersteunen. Zo wil burgemeester Opstelten het graag horen. Op Plein 1940, oog | |
| in oog met Zadkine's beeld 'Verwoeste Stad', roemt hij in zijn toespraak de | |
| aanwezige homo's en lesbo's en smeekt ze haast om eens wat vaker terug te komen | |
| naar z'n stad. ,, De roze laag behoort zichtbaar aanwezig te zijn in de stad. | |
| Niet alleen vandaag, maar permanent. Iedereen moet het recht hebben te leven | |
| zoals hij of zij wil. '' Het publiek, enkele duizenden, ontvangt de woorden met | |
| een bescheiden applaus. Toch waarschuwt Lode voor al teveel optimisme. ,,Juist | |
| als het goed gaat, moet je waakzaam blijven.'' Lode (52) en Peter (51) uit | |
| Amsterdam zitten er wat matjes bij op de Rotterdamse Boompjes. Het Amsterdamse | |
| homopaar is teleurgesteld in de opkomst voor de Gay Parade, een stoet van homo's | |
| en lesbo's door de stad, bij wijze van viering van de jaarlijkse Roze Zaterdag. | |
| ,,We hebben de echte strijd in Nederland misschien wel een beetje gehad, ondanks | |
| alle publiciteit rond homo's de laatste tijd'', concludeert Lode. ,, Tien jaar | |
| geleden stond ik in Groningen op Roze Zaterdag nog te breien, om het | |
| rollenpatroon aan de kaak te stellen. Nu komen we gewoon voor het feestje, om | |
| oude vrienden te zien. '' Roze Zaterdag, een herdenking van het ontstaan van de | |
| homobeweging in 1969 in New York, was vroeger een dag waarop gestreden werd voor | |
| de rechten van lesbo's en homo's. In Rotterdam, vanwege 'Culturele Hoofdstad' | |
| gastheer, is van die strijdbaarheid zaterdag nog maar weinig te merken. En dat | |
| vooral tot groot genoegen van de deelnemers zelf. Hoewel een imam | |
| homoseksualiteit onlangs nog een ziekte noemde en de plaatselijke fractie van de | |
| ChristenUnie fel protesteerde tegen een wat al te uitbundig huwelijk van twee | |
| homokunstenaars, zijn de deelnemers aan de Roze Zaterdag vooral tevreden met de | |
| plek die ze in de samenleving verworven hebben. Zo is Hans (34) uit Rotterdam, | |
| die na afloop van de Gay Parade op Plein 1940 zit uit te rusten, zelfs blij dat | |
| de optocht niet het uitbundige, provocerende karakter heeft zoals dat vroeger | |
| vaak het geval was. ,, De meeste homo's hebben het wel gehad met dat hedonisme. | |
| Het is zo'n verkeerde uitvergroting van de homogemeenschap. Ik vind het soms | |
| gewoon beledigend voor mezelf. Je schiet er ook niets mee op. Het grootste deel | |
| van de Nederlanders is al om. Door je tijdens zo'n optocht uit te sloven, trek | |
| je de homohaters echt niet over de streep. '' En homohaters zijn nauwelijks op | |
| de been in Rotterdam. Een enkeling langs de route sist nog wel iets als | |
| 'flikkers', of roept hard 'teringhomo's', maar de priemende blikken van het | |
| overige publiek doen die wanklanken snel verstommen. Dat Rotterdam een | |
| homo-onvriendelijke stad zou zijn, wordt door Hans dan ook, bijna beledigd, | |
| ontkent. ,, Ik merk juist dat Rotterdam steeds meer in trek raakt. Vrienden uit | |
| Amsterdam komen hier graag naartoe, juist omdat het zo anders is dan het geijkte | |
| in hun eigen stad. '' * Een jaar geleden bood O.J. Simpson de wereld een blik in | |
| zijn innerlijk aan. Tegen betaling uiteraard - de familie van zijn vermoorde | |
| vrouw krijgt nog geld van hem - wilde hij op tv vragen beantwoorden, aangesloten | |
| op een leugendetector. Drie maanden geleden was de vernederende beurt aan de FBI | |
| zelf, nadat bleek dat een spion jarenlang geheimen had doorgespeeld aan Moskou, | |
| moesten vijfhonderd medewerkers aan het technische wondermiddel vertellen of ze | |
| deugden. Een wondermiddel lijkt het zeker, zo'n apparaat dat kan vaststellen of | |
| iemand liegt. Maar zoals de meeste wonderen bestaat de leugendetector dan ook | |
| niet. Wat wel bestaat, is de polygraaf (letterlijk: veelschrijver), een apparaat | |
| dat een flink aantal gegevens meet over het lichaam van een persoon. Het is aan | |
| degene die de geproduceerde grafiekjes interpreteert om de stap te maken van | |
| transpiratie, hartslag, elektrische weerstand van de huid en nog zo het een en | |
| ander, naar de innerlijke geestestoestand van degene die de vragen beantwoordde. | |
| Meestal wil je weten of de onderzochte persoon liegt. De onderzoeksvraag van | |
| forensisch psycholoog F.J.G. Buschman van het psychiatrisch centrum Veldzicht in | |
| Balkbrug is subtieler: kun je met behulp van de techniek zien of een | |
| zedendelinquent alweer bezig is te denken over zijn volgende misdaad? De kans | |
| daarop lijkt klein, gezien de voorgeschiedenis. In 1923 oordeelde het | |
| Amerikaanse hooggerechtshof dat het apparaat geen bruikbaar bewijsmiddel was. En | |
| ondanks het feit dat de psychologie driekwart eeuw de tijd heeft gehad om met | |
| overtuigende resultaten te komen, luidde een uitspraak in 1998 nog precies zo. | |
| Een jaar daarvoor had de Amerikaanse vereniging van psychologen het aan de leden | |
| gevraagd. Nog geen kwart vond dat rechtbanken naar polygraafgegevens moesten | |
| kijken. Een enquête onder gewone Amerikanen zou een ander beeld hebben | |
| opgeleverd. Iedereen kan nu eenmaal begrijpen hoe een leugendetector werkt, en | |
| kan zich dus ook voorstellen dat hij werkt. Dat telt voor O.J. en de FBI. Ook | |
| het hart van een onbekeerde Nederlandse zedendelinquent zal bij de aanblik van | |
| al die snoertjes een keer extra slaan. Met die laatste opmerking is docente | |
| Mildred, op het Kerkplein wachtend tot de start van de optocht, het van harte | |
| eens. ,, Surinamers hebben een lange weg moeten afleggen voordat we hier | |
| geaccepteerd werden. Er is niemand in Nederland die weet wat de Surinamers is | |
| aangedaan, hoe Nederland met zijn slaven is omgegaan. Terwijl Surinamers uit den | |
| treure alles hebben geleerd over Nederland. Ik weet zeker: als men het wel had | |
| geweten, was er anders en respectvoller met ons omgegaan. '' Mildred Clark, haar | |
| zus Verginia en haar nicht Alliston van Dans hebben geen van allen de slaventijd | |
| meegemaakt. Maar de gevolgen ervan zijn nog levensgroot aanwezig, zeggen ze. ,, | |
| Je moet je altijd bewijzen. Je blijft zwart, een minderwaardige kleur '', zegt | |
| Clark. Je met kennis daartegen verweren is het enige redmiddel, weet zij. Je | |
| moet trots zijn op je afkomst, fier de vlag van Suriname blijven dragen. Daarom | |
| staat Mildred Clark met haar familie in traditionele Surinaamse gewaden al uren | |
| te wachten tot voor de St. Laurenskerk in Rotterdam de 'Bigi Spikri' begint, de | |
| grote optocht van trots tijdens het Surinaams-Antilliaanse feest ter ere van het | |
| einde van de slaventijd: Keti Koti, oftewel 'het verbreken van de ketenen'. | |
| Zelfs de pasgeboren dochter van Alliston gaat mee;,,Ze moet weten wat er met | |
| haar voorvaderen is gebeurd, en op school zal ze het misschien niet leren'', | |
| zegt de moeder. De herdenkingsdag werd ook in Amsterdam en Den Haag gevierd, | |
| maar de bijeenkomst in Rotterdam was dit keer de belangrijkste, omdat minister | |
| van Boxtel (integratiezaken) er bekend maakte welke kunstenaar de opdracht in de | |
| wacht had gesleept voor het maken van een Nationaal Monument Slavernijverleden. | |
| Het werd de 71-jarige Surinaamse kunstenaar Erwin de Vries. ,,Een beeld dat | |
| heden, verleden en toekomst bijeen brengt'', zo legde van Boxtel het ontwerp | |
| uit. De Vries, al sinds de jaren zestig een gevierd kunstenaar in binnen- en | |
| buitenland, geldt als de grondlegger van de hedendaagse Surinaamse kunst. Het | |
| bronzen beeld zal twaalf meter breed en vier meter hoog worden. ,,Jullie hebben | |
| geluk dat ik snel werk'', zei De Vries, wiens abstracte werk niet door alle | |
| aanwezigen wordt gewaardeerd. Het monument zal spoedig te zien zijn in het | |
| Amsterdamse Oosterpark. Voor De Vries is de slaventijd een inspiratiebron | |
| geweest voor veel van zijn werk, legt hij uit. ,, Er zijn nog steeds momenten | |
| waarop ik eraan herinnerd word dat ik anders ben. Dan verwachten mensen een | |
| blanke Erwin de Vries en schrikken ze van een zwarte. Niemand weet hoe de | |
| Nederlanders zich hebben gedragen voor 1863, toen ze tientallen jaren na alle | |
| andere Europese landen de slavernij afschaften. Er zijn mensen die het | |
| ontkennen. Ik ben er trots op dat ik dit monument mag maken, zodat de erkenning | |
| er in ieder geval is. '' Op Koti Keti was van die ontkenning weinig te merken. | |
| Burgemeester Opstelten van Rotterdam zei zelfs dat hij het jammer vindt dat het | |
| monument in Amsterdam komt te staan. Hij beloofde, nog eens te kijken of er niet | |
| iets gedaan kan worden aan de Rotterdamse straatnamen. ,,Daarin komt geen enkele | |
| verwijzing naar Suriname of de Antillen voor, laat staan dat er wordt | |
| gerefereerd aan verzetshelden uit de slaventijd.'' Opstelten beloofde ook | |
| geld:,,We zullen moeten onderzoeken of het onderwijs in Rotterdam ondersteuning | |
| nodig heeft bij het aanpassen van het lesprogramma.'' Het veel geplaagde | |
| supermarktconcern Laurus heeft de ombouw van al zijn 800 winkels naar de nieuwe | |
| Konmarformule stilgelegd. Dat meldt Het Financieele Dagblad van zaterdag. De | |
| krant baseert zich op bronnen rond de onderneming. De top van Laurus beraadt | |
| zich op de nieuwe situatie. Al eerder werd bekend dat directielid P. Stuyts ziek | |
| thuis zit. Het concern bevestigt dat Stuyts thuis is, maar wil verder niet | |
| ingaan op de reden daarvan. In supermarktkringen wordt gesteld dat hij op een | |
| zijspoor is gezet. Stuyts heeft leiding gegeven aan de ombouwactiviteiten die | |
| het noodlijdende concern uit het slop moesten halen. Vorig jaar zat er | |
| nauwelijks nog groei in het concern en kelderde de winst met tientallen | |
| procenten. Dat noopte tot een harde ingreep. De acht Laurusformules zouden | |
| worden omgebouwd tot een: Konmar, maar dan nieuwe stijl. Konmar oude stijl was | |
| slechts een klein onderdeel van het Laurusconcern, maar wel de meest | |
| succesvolle. Edah en Super De Boer waren de meest bekende onderdelen van Laurus, | |
| maar die zouden in de - nu stilgelegde - plannen uit het straatbeeld verdwijnen. | |
| In Almere opende op 15 mei het eerste omgebouwde filiaal zijn poorten. Toen was | |
| Stuyts nog vol vertrouwen en kondigde zonder dralen aan dat de vernieuwde Konmar | |
| Albert Heijn het nakijken zou geven. Eind 2003 zouden alle 800 Lauruswinkels | |
| zijn omgebouwd. Half juli, als 100 nieuwe Konmarwinkels zouden zijn gelanceerd, | |
| zou de eerste evaluatie plaatsvinden. Zes weken later blijkt de nieuwe formule, | |
| die zich zou kenmerken door een on-Nederlandse service, niet goed aan te slaan. | |
| Klanten klagen dat er veel minder te krijgen is dan in de 'oude' Konmar. Ook zou | |
| er geen sprake zijn van de beloofde lage prijzen. Winkelmanagers en - personeel | |
| klaagden dat er veel goederen niet bezorgd werden en dat sommige wel geleverde | |
| goederen niet door kassa's werden herkend, hetgeen veel irritatie opleverde. | |
| Volgens een onderzoek van het bureau Gfk besteden de klanten van de nieuwe | |
| Konmar per bezoek guldens minder dan in de Konmar oude stijl. Dat terwijl de | |
| Laurus-directie er vanuit ging dat de Konmars nieuwe stijl een omzetstijging van | |
| twintig procent zouden boeken. Die omzetstijging was hard nodig om in ieder | |
| geval een deel van de ombouwkosten van twee miljard gulden terug te verdienen. | |
| Nu dat kennelijk niet lukt is het verantwoordelijke directielid Stuyts naar huis | |
| gestuurd. Topman O. van der Straaten neemt zijn taken waar. Volgens het vakblad | |
| Distrifood wordt er gewerkt aan een nieuw actieplan waarbij de winkels 'voller, | |
| verser en voordeliger' moeten worden. NS-topman H. Huisinga erkent dat het | |
| groeiend aantal uitvallende en vertraagde treinen onacceptabel is. Dat zegt | |
| Huisinga in het personeelsblad De Koppeling. Hij erkent dat er fouten zijn | |
| gemaakt bij de uitvoering van het plan Bestemming Klant, waarvan het gewraakte | |
| 'rondje om de kerk' onderdeel is. ,, Die veranderingen kosten bij elkaar meer | |
| energie dan ik vooraf had ingeschat. Ze hebben een zware wissel getrokken op | |
| onze medewerkers en onze basiskwaliteit is op een onacceptabel laag niveau | |
| gekomen '', zegt Huisinga. De NS werken inmiddels aan een nieuw plan van aanpak, | |
| onder de werktitel Bestemming Klant Nu. Dit moet ertoe leiden dat knelpunten | |
| snel worden opgelost. Het personeel wordt nadrukkelijk betrokken bij de | |
| maatregelen die,,zo snel mogelijk merkbare verbeteringen'' moeten opleveren. De | |
| communicatie over te nemen maatregelen liet tot nu toe te wensen over, erkent | |
| Huisinga tevens. ,, Daarom trekken we nu vanaf het eerste begin bedrijfsbreed | |
| met elkaar op. Gezamenlijk, zoals dat ook eigenlijk moet. Dat hebben we tot nu | |
| toe te weinig gedaan en dat moet beter. '' Er zijn teams gevormd die mogelijke | |
| maatregelen op een rijtje gaan zetten. A. van den Berg van FNV-Bondgenoten vindt | |
| het op zich verheugend dat de NS-top het boetekleed aantrekt. ,, Dit moet ik | |
| even verwerken. Het erkennen van fouten door de NS-directie is geen alledaags | |
| verschijnsel. Ik ben blij dat Huisinga dat nu wel doet '', zei hij in een | |
| reactie. De vakbondsbestuurder stelt dat de arbeidsverhoudingen bij het | |
| spoorbedrijf nog altijd verziekt zijn. Herstel van vertrouwen tussen leiding en | |
| personeel is absoluut noodzakelijk. ,,Op dat vlak moet er nog heel wat | |
| gebeuren'', aldus Van den Berg. Minister Netelenbos van verkeer wordt met het | |
| plan op haar wenken bediend. Vorige week eiste zij in een brief aan de Tweede | |
| Kamer dat de NS-directie binnen 'zeer afzienbare termijn' de vertragingen gaat | |
| aanpakken. Zij is ervan overtuigd dat de NS in het tweede kwartaal niet beter is | |
| gaan werken ten opzichte van het eerste kwartaal. Toen lag de punctualiteit van | |
| de dienstverlening al ruim beneden de norm die in het prestatiecontract tussen | |
| de NS en de overheid is vastgelegd. In dat contract staat dat 88 procent van de | |
| treinen op tijd moeten rijden. Als dat meer dan drie procent naar beneden | |
| afwijkt moet de NS aan het eind van het jaar met een verbeterplan komen. Maar de | |
| bewindsvrouw wilde daarop niet wachten. In het eerste kwartaal reed 83,3 procent | |
| van de treinen op tijd. Netelenbos denkt dat het in het tweede kwartaal niet | |
| beter wordt. Tijdens de competitiewedstrijd tussen Zenit Sint Petersburg en | |
| Spartak Moskou liep het uit de hand. Nadat de ploeg uit Moskou op voorsprong was | |
| gekomen, begonnen fans van de thuisclub allerlei projectielen op het veld te | |
| gooien. Door de afwezigheid van Jorge Zorreguieta op de trouwdag van zijn | |
| dochter zal morgen de overgrote meerderheid van de Staten-Generaal tamelijk | |
| onbekommerd kunnen instemmen met het voorgenomen huwelijk tussen kroonprins | |
| Willem-Alexander en Máxima. Het handjevol tegenstemmers kampte vorige week nog | |
| met een aantal praktische problemen. Zo wist het republikeinse | |
| GroenLinks-kamerlid Ineke van Gent, dat tegen het huwelijk gaat stemmen, nog | |
| niet of ze naar de receptie zou gaan, die na de gezamenlijke vergadering van de | |
| Eerste en Tweede Kamer wordt gehouden. Hillie Molenaar, tot nu toe het enige | |
| PvdA-Tweede-Kamerlid dat niet akkoord gaat met het huwelijk, zat te dubben of ze | |
| überhaupt wel bij de vergadering in de Ridderzaal zou zijn. ,,Ik schuif dat voor | |
| me uit, ik moet er nog over converseren'', zei ze, doelend op de procedures. In | |
| een vorig debat, over de manier waarop premier Kok de politiek lastige kwestie | |
| had opgelost, bleek hoe ingewikkeld die procedures zijn. De SP-fractie kondigde | |
| toen aan niet te zullen verschijnen bij de verenigde vergadering die morgen | |
| wordt gehouden. De socialisten wensen zich niet te mengen in het liefdesleven | |
| van twee mensen, ook niet als ze onder de ministeriële verantwoordelijkheid | |
| vallen, zo motiveerde SP-kamerlid Kant het wegblijven. ,,Jullie vluchten weg | |
| voor het debat'', riepen andere fracties boos. Los van die politieke verwijten | |
| probeerden de andere fracties Kant te pakken op de procedures. De regels zijn | |
| zo, dat wie niet komt, geacht wordt te hebben vóór gestemd. De SP moet vooraf | |
| aan de voorzitter van de vergadering doorgeven dat ze er niet is. Hij kan dat | |
| bij de stemming melden, en officieus wordt dat dan uitgelegd als een tegenstem - | |
| hoewel de SP liever blanco zou willen stemmen, maar dat kan niet. Onmiddellijk | |
| nadat de regering de toestemmingswet aan de Tweede Kamer had gestuurd, brak een | |
| debat los over de vraag of Máxima koningin wordt of prinses. Premier Kok suste | |
| de opwinding met de opmerking dat een volgend kabinet dat maar moet beslissen. | |
| Zolang kroonprins Willem-Alexander geen koning is, is de vraag 'niet aan de | |
| orde', aldus Kok in de memorie van antwoord op vragen van CDA en ChristenUnie en | |
| GroenLinks. Die fracties zijn het onderling niet eens: CDA en ChristenUnie | |
| vinden het logisch dat ze koningin wordt, ook omdat het in sommige buitenlanden | |
| normaal is dat de vrouw van een koning koningin is. GroenLinks pleit juist voor | |
| prinses: prins Claus is immers ook prins. Vragen zijn er verder over de titels | |
| die Máxima krijgt: prinses der Nederlanden, prinses van Oranje-Nassau. Ze wordt | |
| 'koninklijke hoogheid prinses Máxima der Nederlanden, prinses van Oranje-Nassau, | |
| mevrouw van Amsberg' genoemd. De vrouw van Willem-Alexander krijgt dus de | |
| familienaam Oranje-Nassau, maar ze wordt geen prinses van Oranje. Die titel is | |
| gereserveerd voor de 'vermoedelijke troonopvolger of opvolgster'. Dat kan er | |
| maar een zijn en dat is nu Willem-Alexander. Dat de regering eraan toevoegt er | |
| geen bezwaar tegen te hebben dat Máxima in het maatschappelijk verkeer wél | |
| prinses van Oranje wordt genoemd, heeft bij diverse fracties verwarring gezaaid. | |
| GroenLinks en D66 verwonderen zich erover dat de meisjesnaam Zorreguieta | |
| kennelijk geheel uit beeld is verdwenen. Is dat een bewuste keuze van de | |
| regering? Het is, schrijft de premier, in overleg met haar vastgesteld. Bij de | |
| PvdA is ook geen detail onopgemerkt gebleven: de grootste regeringsfractie wil | |
| weten of is overwogen het accent op de a van Máxima bij naturalisatie te laten | |
| vervallen. Volgens Kok is het bij naturalisatie gebruik dat de namen zo weinig | |
| mogelijk worden veranderd. Ook dat is met Máxima besproken: het streepje blijft. | |
| Kameroen en Zuid-Afrika hebben zich gisteren als eerste landen op het veld | |
| geplaatst voor het eindtoernooi van het WK voetbal, volgend jaar in Japan en | |
| Zuid-Korea. Kameroen won met 2 - 0 van Togo, Zuid-Afrika had genoeg aan | |
| gelijkspel tegen Burkina Faso (1 - 1). De gastlanden Japan en Zuid-Korea en | |
| titelverdediger Frankrijk hebben ook al een startbewijs op zak. 1860 München | |
| heeft de eerste wedstrijd in de tweede ronde van de Intertotocompetitie tegen FK | |
| Sartid Smederevo met 3 - 1 gewonnen. De return is zaterdag in Joegoslavië. De | |
| uiteindelijke winnaar komt in actie tegen RKC Waalwijk. De Duitse doelpunten | |
| kwamen op naam van Martin Max (2) en Vidar Riseth. Boris Vascovic hield de hoop | |
| voor Smederevo levend. Joegoslavië moet meer besteden aan onderwijs, aldus de | |
| Wereldbank, die echter ook mogelijkheden ziet voor - opmerkelijke - | |
| bezuinigingen. Onder andere het onderwijs voor minderheden kan wel met minder | |
| toe. Joegoslavië blijkt koploper te zijn in het onderwijs in minderheidstalen. | |
| Volgens de Joegoslavische grondwet hebben alle minderheden recht op onderwijs in | |
| hun eigen taal. Zo zijn er in Servië 284 lagere en middelbare scholen waar | |
| leerlingen bij de meeste vakken les krijgen in het Albanees, Hongaars, Roemeens, | |
| Slovaaks, Rutheens of Bulgaars. Servisch is op deze scholen de tweede taal. | |
| Dergelijk uitgebreide voorzieningen zie je vrijwel nergens, aldus de Wereldbank, | |
| en ze gaan veel verder dan wat het Europese Handvest voor Regionale en | |
| Minderheidstalen vereist. Dat is heel mooi, maar ook kostbaar. De klassen zijn | |
| heel klein (soms niet meer dan vier of vijf leerlingen), de oplage van | |
| studieboeken is soms minimaal. De Wereldbank gaat niet zover te bepleiten dat | |
| het wel wat minder kan, maar stelt wel maatregelen voor om de efficiëntie te | |
| verhogen. Ze denkt aan het samenvoegen van scholen. Dat bespaart kosten, maar | |
| als de maatregelen worden doorgevoerd betekent het dat de leerlingen die kiezen | |
| voor onderwijs in hun eigen taal veel verder moeten reizen. Rui Costa heeft zijn | |
| transfer naar Parma tegengesproken. Het zint de Portugese international helemaal | |
| niet dat Fiorentina, dat grote schulden heeft, hem op deze manier met doelman | |
| Francesco Toldo op de markt heeft gegooid. ,, Ik ben geen lap vlees. Ik bepaal | |
| zelf wel waar ik ga spelen. Ik heb het recht de beste optie te kiezen voor | |
| mezelf en mijn familie. De aanbieding van Parma is heel mooi, maar niet de | |
| enige. '' Uruguay heeft in de WK-kwalificatiestrijd met 1 - 0 gewonnen van | |
| Brazilië. Het doelpunt viel in de 32ste minuut uit een strafschop, benut door | |
| Magallanes. Het was de eerste interland van de nieuwe Braziliaanse bondscoach | |
| Luiz Felipe Scolari. Door het verlies komt Brazilië, verliezend finalist van het | |
| laatste WK, steeds dieper in de zorgen. De ploeg staat nog vierde, maar | |
| inmiddels staat Uruguay (vijfde) in punten gelijk. Alleen de eerste vier ploegen | |
| uit de Zuid-Amerikaanse poule plaatsen zich voor de eindronde. De | |
| identiteitscrisis van de unie wordt nog versterkt door een groeiend verzet van | |
| radicale groepen en vakbonden, die ook de komende maanden gezamenlijk optrekken | |
| om tegen het Europa van de macht en het geld te protesteren. Of er naar hen | |
| wordt geluisterd, moet worden afgewacht. België houdt, in tegenstelling tot de | |
| Zweedse politie vorige maand, wél traangas en waterkanon achter de hand. | |
| Verhofstadt en zijn topministers willen het feestje niet laten verpesten door | |
| rellen. Voor hen is het voorzitterschap een grote pr-campagne voor het herboren | |
| België. Een ballonvaarder toert met die boodschap door Europa. 'It's great to be | |
| a Belgian', roept een enthousiaste Amerikaan in een televisiespotje. De | |
| verpakking deugt wel. Het komt de Belgische premier Guy Verhofstadt niet slecht | |
| uit dat zijn land de komende zes maanden voorzitter is van de Europese Unie. Hij | |
| ontkent het weliswaar, maar beweerd wordt dat hij Europa zal gebruiken om in | |
| eigen land politieke munt uit te slaan en in 2002 vervroegde verkiezingen te | |
| houden. Zaterdag werden in het Brusselse park Mini-Europa de Zweedse vlag | |
| gestreken en de Belgische driekleur gehesen. Een symbolische handeling om de | |
| overdracht van de Europese voorzitterschap in de verf te zetten. De liberaal | |
| Verhofstadt heeft in de eerste helft van dit jaar al duizenden kilometers | |
| afgelegd om de kandidaat-lidstaten in Oost-Europa te bezoeken. Tot eind december | |
| zal hij samen met zijn minister van buitenlandse zaken Louis Michel en minister | |
| van financiën Didier Reynders de trojka van het voorzitterschap vormen. Ook | |
| verschillende regionale ministers uit Vlaanderen, Wallonië en Brussel mogen | |
| meedraaien in het circus. België heeft maar liefst 16 prioriteiten voor Europa, | |
| voor elke minister één. Zij kunnen niet meer dan accenten leggen op enkele | |
| beleidsterreinen. België is gebonden aan de lopende agenda van de EU. Pas | |
| volgend jaar worden op het gebied van de uitbreiding belangrijke beslissingen | |
| genomen. Daarom zet Brussel alles op de 'Verklaring van Laken'. Een tekst die | |
| half december tijdens de Europese top in Laken moet worden goedgekeurd, maar | |
| eigenlijk niet meer is dan een agenda en werkmethode voor de toekomst van | |
| Europa. Om de verklaring meer uitstraling te geven, heeft Verhofstadt enkele | |
| bekende Europeanen aan het werk gezet. Onder hen Jacques Delors, oud-voorzitter | |
| van de Europese Commissie, de Italiaans ex-premier Giuliano Amato en de vroegere | |
| Belgische regeringsleider Jean-Luc Dehaene. Veel belangrijker lijkt de komende | |
| maanden de vraag hoe Europa met zijn burgers communiceert. Die krijgen vanaf 1 | |
| januari niet alleen te maken met de euro - de belangrijkste monetaire operatie | |
| ooit - ook de uitbreiding met nieuwe, minder welvarende, landen is slechts een | |
| kwestie van enkele jaren. In een interview met de krant De Standaard zei | |
| minister Michel dat de afwijzing door de Ieren van het Verdrag van Nice | |
| duidelijk heeft gemaakt dat er nog veel werk moet worden verzet om Europa uit te | |
| leggen. De Europese Unie wordt volgens hem teveel gezien als een economisch, en | |
| te weinig als een politiek en sociaal project. Dat komt, zegt Michel, omdat de | |
| ministers van financiën in de Europese Unie teveel invloed hebben. Sparta stelt | |
| pogingen in het werk om Frank Rijkaard als nieuwe trainer vast te leggen. De | |
| voormalige bondscoach van Oranje kan bij de Kasteelclub een langdurige | |
| verbintenis tekenen. Betrouwbare bronnen binnen de Rotterdamse eredivisieclub | |
| bevestigden gisteravond dat Rijkaard de belangrijkste kandidaat is om Willem van | |
| Hanegem op te volgen. De verwachting is dat beide partijen er binnen enkele | |
| dagen uit zijn. Van Hanegem liet het Sparta-bestuur vorige week weten af te zien | |
| van een langer verblijf. Hij stelde dat de club zich onvoldoende heeft versterkt | |
| en daardoor komend seizoen opnieuw degradatievoetbal zal moeten spelen. Van | |
| Hanegem nam het in februari over van Dolf Roks. Sparta handhaafde zich via de | |
| nacompetitie ternauwernood in de eredivisie. Zowel algemeen directeur Beijer van | |
| Sparta als technisch manager Roks weigerde gisteren commentaar te geven. | |
| Rijkaard was twee jaar bondscoach van Oranje, waarmee hij tijdens Euro 2000 in | |
| de halve finale strandde. Sindsdien werd zijn naam vrijwel uitsluitend in | |
| verband gebracht met buitenlandse clubteams, vooral Italiaanse. ROTTERDAM - Voor | |
| het eerst is er op Roze Zaterdag een multireligieuze viering gehouden. | |
| Christenen, moslims, joden en boeddhisten deden afgelopen zaterdag mee aan de | |
| bijeenkomst in de St. Laurenskerk in Rotterdam. Ongeveer zeshonderd homoseksuele | |
| mannen en vrouwen waren op de viering afgekomen. De vier religies gaven elk een | |
| eigen invulling aan het thema 'Bevrijding, bitter en zoet'. Hans van Warmerdam | |
| van Sjalhomo hield een voordracht over Pesach, homochristenen zongen liederen. | |
| Omar Nahas van de Stichting Yoesuf, club voor homoseksuele moslims, las een | |
| gedicht voor. De viering werd besloten met een boeddhistische meditatie. | |
| Algemeen Hoewel het product 'screeningen' heet, voldoet vrijwel geen van de | |
| activiteiten volledig aan de criteria van Wilson en Jungner en zijn zij in | |
| strikte zin geen screeningen. Wel is voor de genoemde activiteiten een min of | |
| meer gestandaardiseerde onderzoeksmethodiek beschikbaar. Ad U3.1.1.1 t / m | |
| U3.1.1.3 PKU, CHT en AGS Per 1 juli 2000 omvat het landelijke | |
| screeningsprogramma op stofwisselingsziekten de screeningen op PKU, CHT en AGS. | |
| Ad U3.1.1.4 Oogpathologie Gestandaardiseerd onderzoek van de ogen gebeurt op de | |
| zuigelingen- en peuterleeftijd volgens de zogenaamde VOV-methode (met name | |
| gericht op vroege onderkenning van amblyopie). Gestandaardiseerd onderzoek naar | |
| de gezichtsscherpte vindt op de kleuter- en schoolleeftijd plaats. De | |
| gestandaardiseerde registratie van de resultaten van deze onderzoeken is | |
| opgenomen in het Integraal Dossier JGZ. Ad U3.1.1.5 Maldescensus testis Bij | |
| jongens vindt gestandaardiseerd onderzoek plaats naar de lokalisatie van de | |
| testes. Ad U3.1.1.6 Congenitale hartafwijkingen Bepaalde congenitale | |
| hartafwijkingen kunnen in het eerste levensjaar op het consultatiebureau worden | |
| ontdekt door systematisch onderzoek. Ad U3.1.1.7 Spraak- en taalstoornissen Voor | |
| peuters is een screeningsmethode voor de opsporing van spraak- en | |
| taalstoornissen ontwikkeld, maar het ziet er niet naar uit dat deze op korte | |
| termijn landelijk zal worden geïmplementeerd. Vooralsnog moet dus gebruik worden | |
| gemaakt van het Van Wiechenonderzoek, waarvan het registratieformulier is | |
| opgenomen in het Integraal Dossier JGZ. Ad U3.1.1.8 Perceptief gehoorverlies | |
| Sinds ongeveer 1960 wordt landelijk de Ewingtest en de daarvan afgeleide | |
| geautomatiseerde CAPAS-test gebruikt voor het screenen van negen maanden oude | |
| zuigelingen op de aanwezigheid van gehoorstoornissen. De gestandaardiseerde | |
| registratie van de resultaten van dit onderzoek is opgenomen in het Integraal | |
| Dossier JGZ. De verwachting is dat binnen afzienbare tijd de CAPAS-screening | |
| vervangen zal worden door een neonatale gehoorscreening. Het | |
| Rijksvaccinatieprogramma (RVP) wordt in de loop van 2001 uitgebreid met een | |
| vaccinatie tegen kinkhoest bij vierjarige kinderen. Hiervoor wordt een zogenaamd | |
| a-cellulair kinkhoestvaccin gebruikt. Het RVP voorziet daarmee dan in de | |
| volgende vaccinaties. De discussie of de vaccinatie tegen hepatitis B opgenomen | |
| moet worden in het RVP is nog niet afgerond. Evenals de BCG-vaccinatie tegen | |
| tuberculose, wordt de vaccinatie tegen hepatitis B momenteel uitsluitend aan | |
| risicogroepen gegeven. Op basis van dit laatste zou de hepatitis B vaccinatie | |
| strikt genomen in het maat-werkdeel moeten worden ondergebracht. Echter, de | |
| daaruit voortvloeiende beleidsvrijheid voor gemeenten is ongewenst, omdat die | |
| zou kunnen leiden tot onaanvaardbare gezondheidsrisico's. Voor de uitvoering van | |
| vaccinaties, zowel in het kader van het RVP als daarbuiten, geldt een door de | |
| Inspectie voor de Gezondheidszorg gesanctioneerd handboek als landelijke | |
| standaard. Toekomstige wijzigingen van het RVP moeten bij voorbaat tot het | |
| uniform deel van het Basistakenpakket Jeugdgezondheidszorg worden gerekend. Zie | |
| ook product U1.2.1.2 Vaccinatiegraad. 1 monitoring en signalering; In het | |
| Burgerlijk Wetboek (BW) is een hoofdstuk opgenomen over de relatie arts - | |
| patiënt, beter bekend als de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst | |
| (WGBO). Voor de medische handelingen als het uitvoeren van de hielprik en van | |
| vaccinaties betekent dit een informatieplicht voorafgaand aan de uitvoering. | |
| Verder zijn er wettelijke verplichtingen ten aanzien van het geven van | |
| informatie over dossiervorming, klachtenprocedures en privacyreglementen. Deze | |
| voorlichting gebeurt meestal door de organisatie en niet door de uitvoerende | |
| artsen en verpleegkundigen. Krachtens de Wet Geneeskundige | |
| Behandelingsovereenkomst (WGBO) is men verplicht van elk kind een medisch | |
| dossier aan te leggen. In de jeugdgezondheidszorg fungeert het overal gebruikte | |
| Integraal Dossier JGZ als zodanig. Uit deze wettelijke bepalingen vloeit ook een | |
| aantal verplichtingen voort met betrekking tot de voorlichting (zie bij product | |
| U4.1.1 op de vorige pagina). Het Integraal Dossier JGZ geeft het raamwerk aan | |
| van de activiteiten die min of meer standaard bij elk kind moeten plaatsvinden | |
| en is daarmee de meest actuele inhoudelijke uitwerking van het Basistakenpakket | |
| Jeugdgezondheidszorg. Het dossier geeft daarnaast de ruimte om in voorkomende | |
| gevallen een op het individu toegesneden zorgplan te registreren (zie bij | |
| product M6.1). Bij zorgoverdracht (bijvoorbeeld ten gevolge van verhuizing) | |
| vindt overdracht van het betreffende dossier plaats. De Werkgroep | |
| Jeugdgezondheidszorg heeft er in haar advies voor gekozen om ook zorgverlening | |
| op maat te rekenen tot de productgroep Inschatten zorgbehoefte. In ieder geval | |
| ligt zorgverlening op maat in het verlengde van het inschatten van de | |
| zorgbehoefte, want op basis van de uitkomsten van de producten U1.1.1 t / m | |
| U1.1.5 en U2.1.1 t / m U2.1.3 zal zorg worden verleend. Voor zover die zorg niet | |
| tot het uniform deel behoort, is deze altijd op maat. In sommige gevallen is | |
| daarbij het opstellen van een zorgplan (product M6.1.1) en / of zorgcoördinatie | |
| (product M6.1.2) noodzakelijk. Het inschatten van zorgbehoefte op doelgroep / | |
| populatieniveau leidt tot het onderkennen van risicogroepen (zie product | |
| U2.2.1). Vervolgens kan op de kenmerken van die groep afgestemde zorg worden | |
| verleend. 2 inschatten zorgbehoefte; Voorlichting wordt individueel afgestemd op | |
| de behoefte van de cliënt. Het inschatten van die behoefte (product U2.1.2) moet | |
| dus daaraan voorafgegaan zijn. De overgangen tussen voorlichting, advies, | |
| instructie en begeleiding zijn vloeiend, maar in alle gevallen staat het | |
| preventieve karakter van de interventie voorop. Dat betekent dat met name | |
| begeleiding van beperkte duur en intensiteit zal zijn. Naar de aard van de | |
| voorlichting kan een onderscheid worden gemaakt in: - Risicoreducerende | |
| voorlichting - Ontwikkelingsondersteunende voorlichting - Zorggerichte | |
| voorlichting Risicoreducerende voorlichting zal over het algemeen anticiperende | |
| voorlichting zijn, dat wil zeggen dat de voorlichting een primair preventief | |
| karakter heeft en vooruitloopt op risicovolle situaties die inherent zijn aan de | |
| ontwikkelingsfasen van het kind. Omdat de voorlichting over bekende risico's | |
| gaat, kan veel anticiperende voorlichting op een gestandaardiseerde wijze worden | |
| gegeven, zoals bijvoorbeeld voedingsvoorlichting (Inspectie voor de | |
| Gezondheidszorg / Voedingscentrum), veilig-heidsvoorlichting (Stichting | |
| Consument & Veiligheid en Stichting Wiegendood) en voorlichting over | |
| mondverzorging (Ivoren Kruis). Hieronder volgen enkele voorbeelden van | |
| voorlichting waarvan het effect risicoreductie kan zijn: - voeding 3 screeningen | |
| en vaccinaties; - veiligheid - SOA-preventie - anticonceptie - verslaving | |
| (roken, alcohol, drugs, gokken) Ontwikkelingsondersteunende voorlichting is | |
| vooral gericht op het bevorderen van een goede ontwikkeling van het kind en op | |
| de rol van de ouders of verzorgers bij de opvoeding. Deze voorlichting kan | |
| anticiperend van aard zijn, maar ook secundair preventief gegeven worden op | |
| basis van signalen of vragen. De overgang tussen voorlichting en advies is | |
| vloeiend. Aangezien de voorlichting op maat gebeurt, dat wil dus zeggen | |
| afgestemd op de behoefte en vragen van de cliënt, geldt voor de activiteiten dat | |
| zij zeer variabel kunnen zijn naar onderwerp, tijd en plaats. Bij wijze van | |
| voorbeeld volgt hierna een lijst met onderwerpen waarop de | |
| ontwikkelingsondersteunende voorlichting onder andere betrekking kan hebben: - | |
| verzorging 4 voorlichting, advies, instructie en begeleiding; Zorggerichte | |
| voorlichting is vooral gericht op het wegwijs maken van de ouders of verzorgers | |
| in het land van zorgvoorzieningen en op het geven van uitleg en toelichting op | |
| verwijzingen en behandelingen. Deze voorlichting wordt vrijwel altijd gegeven | |
| naar aanleiding van signalen of vragen of bij (voorgenomen) acties vanuit de | |
| jeugdgezondheidszorg. In alle gevallen gaat het om maatwerk, omdat de | |
| voorlichtingsbehoefte van elke ouder verschillend is. 5 beïnvloeden van | |
| gezondheidsbedreigingen; 6 zorgsysteem, netwerken, overleg en samenwerking. * | |
| Verder in de tekst wordt omwille van de leesbaarheid alleen gesproken over | |
| ouders. Hier worden vanzelfsprekend ook verzorgers bedoeld. Het product | |
| 'lichamelijke verschijning' omvat alles wat klassiek onder 'inspectie' zou | |
| kunnen worden samengevat. Het is een standaardprocedure bij elk contact. Er is | |
| geen landelijk protocol of standaard voor het afnemen van de 'lichamelijke | |
| verschijning', maar het Integraal Dossier JGZ kan als zodanig worden opgevat. Er | |
| bestaat wel een handboek dat als leidraad kan dienen, maar dit boek is op | |
| sommige punten achterhaald. 1 Voor eindnoten zie pagina 43 * VOV = Vroegtijdige | |
| Onderkenning van Visuele stoornissen, ontwikkeld door de gelijknamige stichting | |
| te Amsterdam. * CAPAS = Compacte Amsterdamse Paedo-akoestische Screener, | |
| ontwikkeld door de Nederlandse Stichting voor het Dove en Slechthorende kind | |
| (NSDSK) te Amsterdam. * De letters representeren de naam van de ziekte waartegen | |
| de componenten van het vaccin bescherming bieden: D = difterie, K = kinkhoest, T | |
| = tetanus, P = poliomyelitis, B = bof, M = mazelen, R = rodehond, Hib = | |
| Haemophilus influenzae type B, aK = acellulair Kinkhoestvaccin. * * BCG = | |
| Bacillus Calmette Guérin. Daarvoor is gekozen omdat gemeenten bij uitstek het | |
| lokale gezondheidsbeleid kunnen toespitsen op de specifieke gezondheidssituatie | |
| en zorgbehoeften van kinderen en jongeren in de eigen gemeente. Ook kunnen | |
| gemeenten rekening houden met het aanbod dat er op lokaal of regionaal niveau al | |
| is. Daarbij is van belang dat gemeenten zorg dragen voor goede afstemming en dat | |
| overlap en hiaten worden opgelost of voorkomen. Hoe de regie precies vorm | |
| krijgt, kan per gemeente verschillen en is afhankelijk van de specifieke | |
| situatie in een regio. Bij de uitvoering zullen veel verschillende partijen | |
| regelmatig met elkaar om de tafel zitten en maatregelen nemen, bijvoorbeeld de | |
| gemeente, het buurtwerk, peuterspeelzalen, scholen, thuiszorgorganisaties en | |
| GGD-en. Het uniform deel van het Basistakenpakket moet in heel Nederland aan | |
| alle kinderen op dezelfde wijze worden aangeboden. Daarnaast moet er regionaal | |
| extra aandacht komen voor kinderen die tot een risicogroep behoren. Dit wordt | |
| eenvoudiger door de invoering van een geautomatiseerd registratiesysteem voor | |
| het monitoren en signaleren van zorgbehoeften. Op grond van de gegevens in dat | |
| systeem, kan bijvoorbeeld worden vastgesteld of een groep kinderen een bepaalde | |
| zorgbehoefte heeft en of de gezondheidssituatie van een groep kinderen speciale | |
| zorg en andere maatregelen vraagt. Mogelijkheden voor de ontwikkeling van een | |
| dergelijk systeem worden onderzocht. Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en | |
| Sport De zorgverleners binnen de JGZ zullen concreet gaan ervaren dat de | |
| gemeente invloed heeft op het maatwerkdeel van het Basistakenpakket JGZ. Vooral | |
| voor de zorgverleners uit de ouder- en kindzorg zal dit een duidelijke | |
| verandering zijn. De gemeente zal beleid vaststellen en maatregelen nemen. | |
| Vanzelfsprekend zal een gemeente daarbij zo veel mogelijk samenwerken met de | |
| uitvoerders van de JGZ want ze is afhankelijk van signalen vanuit het veld. | |
| Bovendien kan de gemeente alleen samen met het veld bepalen welke maatregelen | |
| moeten worden genomen. Tenslotte betekent de invoering van het Basistakenpakket | |
| dat zorgverleners in het veld meer nog dan tot nu toe hun vaardigheden op het | |
| gebied van samenwerking en overleg moeten ontwikkelen en zich verder moeten | |
| professionaliseren. Zij zullen immers frequenter en intensiever dan tot nu toe | |
| gaan samenwerken met andere partijen. Zorgverleners moeten dan ook precies | |
| aangeven wat hun deskundigheid is en een heldere, professionele inbreng hebben | |
| in de diverse overlegvormen. Hiertoe zijn ondersteunende activiteiten gestart op | |
| het gebied van standaarden, effectonderzoek en opleiding / scholing. Het ligt in | |
| de bedoeling een permanent Platform JGZ in te stellen. In dat platform zullen | |
| alle JGZ-disciplines vertegenwoordigd zijn. Het platform zal met name de | |
| kwaliteit van de jeugdgezondheidszorg bewaken en periodiek het Basistakenpakket | |
| op activiteitenniveau actualiseren. Uitgangspunten bij het actualiseren zijn | |
| veranderingen in de gezondheidssituatie en de zorgbehoefte van kinderen en | |
| jongeren van 0 - 19 en de wetenschappelijke ontwikkelingen. De herziening wordt | |
| vervolgens direct vertaald naar het Integraal Dossier JGZ, het individuele | |
| zorgdossier van elk in Nederland wonend kind. Zo kunnen zorgverleners vastleggen | |
| dat de activiteit bij het individuele kind is uitgevoerd. De invoering van het | |
| Basistakenpakket JGZ en het versterken van de gemeentelijke regie zullen | |
| uiteindelijk leiden tot één integraal beleid voor jeugdgezondheidszorg voor | |
| kinderen en jeugdigen van 0 tot 19 jaar. Hoe het proces zal verlopen, is nu nog | |
| niet precies te zeggen. In elk geval zullen de thuiszorgorganisaties en de | |
| GGD-en in het kader van de samenhang in de JGZ en optimale zorg voor kinderen en | |
| jongeren steeds nauwer gaan samenwerken en mogelijk één geheel gaan vormen. De | |
| invoering van het Basistakenpakket JGZ is dan ook beslist geen afsluiting van | |
| een intensieve periode van overwegen, onderzoeken en besluiten. Het is vooral | |
| een belangrijke tussenstap in het totale proces richting samenhangende, | |
| integrale preventieve zorg voor kinderen en jeugdigen van 0 tot 19 jaar. Zo | |
| krijgen zij een goede basis mee voor een lang, gezond en zelfstandig leven. Het | |
| totale pakket bestaat uit 29 producten, waarvan er 18 ondergebracht zijn in het | |
| uniform deel en 11 in het maatwerkdeel. Achttien producten worden individueel | |
| aangeboden en 11 producten omvatten het doelgroep / populatiegerichte aanbod | |
| (tabel 2). Bij monitoren en signaleren gaat het om het systematisch volgen van | |
| ontwikkelingen in de gezondheidstoestand van een kind en / of groepen kinderen. | |
| Daarnaast worden de factoren gemeten die de gezondheid bevorderen of bedreigen. | |
| Het doel is tweeledig. Enerzijds op individueel niveau tijdig een niet-normaal | |
| verlopende ontwikkeling signaleren en op basis daarvan interveniëren, anderzijds | |
| op doelgroep- of populatieniveau gezondheidsprofielen opstellen zodat op grond | |
| daarvan gezondheidsbeleid kan worden ontwikkeld. Tessa de Vries (twee jaar) | |
| heeft zowel in lengte als gewicht een groeiachterstand, aldus de metingen op het | |
| consultatiebureau. Dat blijkt bij meer kinderen uit Tessa's wijk het geval te | |
| zijn. Er kan geen individuele verklaring voor deze achterstand gevonden worden. | |
| Het consultatiebureau legt de meetresultaten daarom voor aan de gemeente en | |
| vraagt om verder onderzoek naar het leefklimaat in Tessa's wijk. Bij het | |
| inschatten van de zorgbehoefte wordt onderzocht in welke mate de ouders / | |
| verzorgers en het kind worden belast en of de ouders / verzorgers de opvoeding | |
| en verzorging van hun kind aankunnen. Het kan dan bijvoorbeeld gaan over een | |
| moeilijk kind bij pedagogisch onervaren ouders, om een jongere in isolement of | |
| om een groep niet-gevaccineerde kinderen. Ook wordt ingeschat in welke mate | |
| jongeren en ouders / verzorgers * behoefte hebben aan voorlichting. Mark | |
| Versluis is zeven jaar. Hij is extreem druk en vertoont vaak dwars gedrag. Zijn | |
| ouders vertellen de JGZ-verpleegkundige dat ze het moeilijk vinden om goed met | |
| Mark om te gaan. De verpleegkundige probeert vervolgens een helder beeld te | |
| krijgen van Marks gedrag en eventuele problemen in het gezin. Op grond daarvan | |
| schat ze de draaglast van de ouders in. De draagkracht van de ouders onderzoekt | |
| ze door te vragen hoe de ouders met het gedrag van hun zoon omgaan en door de | |
| effecten die de problemen op de ouders hebben te inventariseren. Op grond | |
| daarvan doet zij een voorstel voor de begeleiding van Mark en zijn ouders. | |
| Screeningen en vaccinaties worden aan ieder kind aangeboden. Praktisch alle | |
| kinderen krijgen bijvoorbeeld de DKTP-prikken: vaccinaties tegen difterie, | |
| kinkhoest, tetanus en polio. De eerste screening is het zogenoemde hielprikje. | |
| Verder zijn er bijvoorbeeld gehoor- en visusscreeningen. Janneke Bijvoet is vier | |
| dagen oud als de wijkverpleegkundige langskomt voor de PKU-CHT-AGS screening | |
| door middel van een hielprik. Daarbij wordt een beetje bloed uit de hiel van een | |
| baby afgenomen. Dat wordt vervolgens onderzocht op de aanwezigheid van de drie | |
| verschillende ziekten. Bij Janneke blijkt daarvan geen sprake te zijn. Was dat | |
| wel het geval, dan had ze bijtijds adequate therapie kunnen krijgen. De | |
| jeugdgezondheidszorg (JGZ) is de laatste jaren sterk in beweging. Deze | |
| ontwikkelingen zijn gericht op de realisatie van een kwalitatief hoogstaande | |
| integrale jeugdgezondheidszorg, die per 1 januari 2003 onder gemeentelijke regie | |
| zal worden uitgevoerd. Het veld werkt al met een integraal dossier JGZ voor 0 - | |
| 19 jarigen, waardoor de ontwikkeling van het kind longitudinaal gevolgd kan | |
| worden. De ontwikkeling van standaarden vormt een krachtige impuls voor het | |
| 'evidence based' werken van de JGZ en draagt daarmee bij aan de kwaliteit. Zowel | |
| ouders als jongeren zelf kunnen individueel of in groepen begeleiding en advies | |
| krijgen. Zo wordt ouders ondersteuning aangeboden bij het opvoeden en bij het | |
| bevorderen van gezond gedrag van hun kind door bijvoorbeeld voorlichting over | |
| het voorkomen van wiegendood en over gezonde voeding. Pubers kunnen voorlichting | |
| krijgen over onderwerpen als roken, alcoholgebruik en veilig vrijen. Yen Tse | |
| Ting (9 jaar) is in de klas heel druk en onhandelbaar. Wanneer de | |
| JGZ-verpleegkundige Yen en zijn moeder thuis bezoekt, blijkt dat de kamer vol | |
| hangt met afbeeldingen en attributen die met gevechtssport te maken hebben. Ook | |
| staan er allerlei videobanden met agressieve beelden. De moeder van Yen voedt | |
| hem alleen op en geeft aan niet goed te weten hoe ze met kinderen moet omgaan. | |
| Ze wil graag informatie over geschikt speelgoed en geschikte videobanden en | |
| tv-programma's. Yens moeder leert in een paar gesprekken hoe ze gewenst gedrag | |
| van Yen kan belonen en ongewenst gedrag kan bijsturen. Ook attendeert de | |
| JGZ-verpleegkundige haar op een multiculturele vrouwengroep, zodat ze andere | |
| moeders kan leren kennen en met hen kan praten over de opvoeding van Yen. De | |
| omgevingsfactoren die de gezondheid van een kind kunnen bedreigen worden | |
| onderzocht. Dat kan bijvoorbeeld een slechte huisvesting zijn maar het kan ook | |
| gaan om ouders die moeite hebben met opvoeden of hun kind structureel | |
| verwaarlozen. Ook is er in deze productgroep aandacht voor de wijdere omgeving: | |
| is er genoeg speelruimte en hoe is de verkeerssituatie in de buurt? Om problemen | |
| op dit terrein aan te pakken zal de JGZ nauw samenwerken met bijvoorbeeld de | |
| gemeente, de politie, het buurtwerk, Bureau Jeugdzorg enzovoort. De | |
| JGZ-verpleegkundige brengt een postnataal huisbezoek aan een jong gezin dat twee | |
| weken geleden de eerste dochter, Saartje, verwelkomde. De moeder toont trots de | |
| leuk ingerichte babykamer. Het valt de verpleegkundige op dat het raam dicht is | |
| - anders is het misschien te koud voor de baby, zegt de moeder - en dat er een | |
| doordringende sigarettenlucht hangt. In de asbak naast het aankleedkussen ligt | |
| een uitgedrukte sigaret. Ze kijkt nog eens goed naar de moeder en schat in dat | |
| ze straks 'Niet roken waar de kleine bij is' wel begrepen krijgt. In deze | |
| productgroep draait het om de partijen die de zorg- en hulpverlening voor | |
| kinderen organiseren. Netwerken, overleggen en samenwerken zijn belangrijk voor | |
| goede, integrale zorg voor kinderen. Op individueel niveau is er sprake van | |
| zorg-coördinatie. Bij contacten op doelgroep-/populatieniveau is | |
| beleidsontwikkeling en afstemming op instellingsniveau het doel. Harm Stienstra | |
| (drie jaar) ontwikkelt zich langzamer dan de meeste van zijn leeftijdsgenoten. | |
| Al sinds zijn eerste verjaardag worden Harm en zijn ouders begeleid door de | |
| Vroeghulp, een team dat vroegtijdige problemen in de ontwikkeling van kinderen | |
| probeert op te sporen. Het geeft daarnaast advies voor gerichte stimulering van | |
| de ontwikkeling en eventueel noodzakelijk onderzoek. Het team bestaat uit | |
| bijvoorbeeld een verpleegkundige van het consultatiebureau, een maatschappelijk | |
| werkende, een logopedist, een fysiotherapeut en een pedagoog. Dankzij de | |
| adviezen van de Vroeghulp weten de ouders van Harm hoe ze Harm kunnen begeleiden | |
| en waarvoor ze diverse hulpverleners kunnen inschakelen. Zij voelen zich door | |
| het team erg gesteund. Het advies van de Werkgroep Jeugdgezondheidszorg van 14 | |
| juli 1998 omvatte een drietal producten: Gezinssamenstelling, Erfelijke | |
| belasting en Voorgeschiedenis. Deze drie producten zijn op dit niveau te weinig | |
| onderscheidend en zijn daarom hier als activiteiten ondergebracht onder de | |
| noemer Algemene anamnese. Hoewel er geen landelijke standaard of protocol | |
| bestaat voor het afnemen van een algemene anamnese, wordt het Integraal Dossier | |
| JGZ als zodanig beschouwd. In de gebruikershandleiding wordt aangegeven c.q. zou | |
| moeten worden aangegeven welke gegevens over gezinssamenstelling, erfelijke | |
| belasting en voorgeschiedenis geregistreerd moeten worden. Bij voorgeschiedenis | |
| zou een duidelijk onderscheid gemaakt moeten worden in onveranderlijke gegevens | |
| die eenmalig bij het eerste contact geregistreerd moeten worden (bijvoorbeeld | |
| zwangerschapsduur) en gegevens die per voorliggende periode verschillend kunnen | |
| zijn (bijvoorbeeld ziekenhuisopname). Een dragende factor in de JGZ is het | |
| basistakenpakket, dat wezenlijk bijdraagt aan de verbetering van de kwaliteit | |
| van de JGZ. Het pakket is een belangrijke voorwaarde voor de realisatie van een | |
| integrale JGZ 0 - 19 jaar. Binnen het pakket is een differentiatie aangebracht | |
| in een uniform deel en een maatwerkdeel. Het maakt daarmee een einde aan | |
| ongewenste verschillen in de uitvoering van de JGZ 0 - 19 jaar, maar schept | |
| anderzijds ruimte voor een gerichte variatie op lokaal niveau. De invoering van | |
| het basistakenpakket betekent overigens niet dat de inhoud ervan voor een reeks | |
| van jaren ongewijzigd zal blijven. Nieuwe ontwikkelingen in de | |
| jeugdgezondheidszorg en de resultaten van onderzoek naar doeltreffendheid en | |
| doelmatigheid van JGZ-activiteiten zullen leiden tot een periodieke actualisatie | |
| van het pakket. De professional kan echter met het voorliggende basistakenpakket | |
| aan het werk. Het is een belangrijke bijdrage aan een verdere verbetering van de | |
| gezondheid van de jeugd in ons land. Lengte, gewicht en hun relaties tot elkaar | |
| en tot de leeftijd zijn belangrijke parameters voor de algemene | |
| gezondheidstoestand van een groeiend kind. Door meting van deze grootheden komt | |
| men onder andere afwijkende lengtegroei, onder- en overgewicht op het spoor. | |
| Door het meten van de hoofdomtrek komt men afwijkende schedelgroei op het spoor. | |
| Er is een landelijke standaard, die de frequentie aangeeft waarin genoemde | |
| metingen verricht moeten worden. Het volgen van de ontwikkeling van kinderen en | |
| jongeren behoort tot de belangrijkste standaardactiviteiten in de | |
| jeugdgezondheidszorg. Voor het screenen van spraak- en | |
| taalontwikkingsstoornissen bij kleuters bestaat een landelijk gebruikte | |
| standaard. Deze activiteit is ondergebracht bij 'Screeningen'. Voor de jongere | |
| leeftijdsgroep (zuigelingen en peuters) fungeert het Van Wiechen-onderzoek | |
| momenteel als landelijke standaard die op alle consultatiebureaus wordt | |
| gebruikt. Het Van Wiechenonderzoek bestrijkt de activiteiten U1.1.4.1 tot en met | |
| U1.1.4.4 en in geringere mate U1.1.4.5. Voor peuters is een screeningsmethode | |
| voor de opsporing van spraak- en taalontwikkelingsstoornissen ontwikkeld, maar | |
| deze is nog niet landelijk geïmplementeerd, waardoor vooralsnog moet worden | |
| teruggevallen op het Van Wiechenonderzoek. Voor kinderen en jongeren vanaf de | |
| schoolleeftijd zijn diverse al dan niet gestandaardiseerde onderzoeken / testen | |
| ontwikkeld of in ontwikkeling, zoals de Child Behaviour Check List (CBCL) 2 - 3 | |
| en 4 - 18, de Landelijke Signaleringshulp Psychosociale Problemen Kleuters | |
| (LSPPK), de Youth Self Report (YSR) en de Korte Indicatieve Vragenlijst | |
| Psychosociale problematiek Adolescenten (KIVPA). Er is nog geen consensus over | |
| het landelijk gebruik van deze onderzoeken / testen. Ervan uitgaande dat die | |
| consensus wel bereikt kan zijn op het moment waarop de AMvB van kracht wordt, is | |
| ook het ontwikkelingsonderzoek bij kinderen ouder dan 4 jaar vooralsnog in het | |
| uniform deel opgenomen. Daarmee geldt het Integraal Dossier JGZ voor dit | |
| onderdeel als standaard. Onder de term "functies" heeft de Werkgroep | |
| Jeugdgezondheidszorg in juli 1998 een aantal activiteiten van verschillende orde | |
| samengebracht, die het lichamelijk, psychisch, emotioneel en sociaal | |
| functioneren in kaart brengen. De opsomming was echter zeker niet limitatief en | |
| derhalve niet geschikt om als activiteiten wettelijk te worden vastgelegd. De | |
| meeste functies zijn onder meer dan één activiteit onder te brengen. Margo | |
| Vliegenthart Bij functies kan men ondermeer denken aan: - slapen en slaapgedrag | |
| - eten en eetgedrag, spijsvertering en uitscheiding - kijken, luisteren, ruiken, | |
| voelen, proeven - sport en spel, lichaamsbeweging, lichamelijke beheersing, | |
| zwemvaardigheid - roken, alcoholgebruik, middelengebruik, gokken - hechting, | |
| afhankelijkheid, angst De onder Functies genoemde activiteiten behoren tot de | |
| algemene anamnese en daarmee tot het uniform deel van het Basistakenpakket | |
| Jeugdgezondheidszorg. Er is geen landelijk protocol voor het navragen van deze | |
| functies. Er is wel een verpleegkundig handboek dat hierbij een leidraad kan | |
| zijn en ook hier kan het Integraal Dossier JGZ als landelijke standaard worden | |
| opgevat. Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Ad U1.2.1.1 | |
| Biometrie Het volgen van de lichamelijk groei van het individu wordt tot het | |
| uniform deel van het Basistakenpakket Jeugdgezondheidszorg gerekend (product | |
| U1.1.3). Dit geldt ook voor de monitoring van groei op populatieniveau. Hoewel | |
| de frequentie van deze monitoring laag is, wordt zij wel tot het uniform deel | |
| van het Basistakenpakket Jeugdgezondheidszorg gerekend. Voor monitoring van de | |
| individuele groei is een landelijke standaard beschikbaar en worden de | |
| groeidiagrammen, die opgenomen zijn in het Integraal Dossier JGZ op landelijke | |
| schaal gebruikt. De groeidiagrammen vormen de grafische weergave van de | |
| resultaten van de meest recente landelijke groeistudie. Hiermee vormt het | |
| Integraal Dossier JGZ de landelijke standaard voor het monitoren van de groei op | |
| individueel niveau. Voor monitoring van de groei van de totale populatie moet | |
| het protocol van de Vierde Landelijke Groeistudie de blauwdruk zijn voor de | |
| vijfde. Ad U1.2.1.2 Vaccinatiegraad De monitoring van de vaccinatiegraad gebeurt | |
| op het niveau van gemeenten door Provinciale Ent Administraties (PEA's). Zij | |
| leveren jaarlijks de gegevens geaggregeerd aan bij de Inspectie voor de | |
| Gezondheidszorg. Jaarlijkse rapportage vindt plaats op landelijk, provinciaal en | |
| gemeentelijk niveau door de Inspectie. Aan monitoring van de vaccinatiegraad op | |
| een lager niveau dan de gemeente (wijk, buurt, school) wordt veel belang gehecht | |
| ter preventie en ter bestrijding van epidemieën. Ad U1.2.1.3 Verwijzingen en | |
| U1.2.1.4 Vóórkomen van ziekten en afwijkingen Het monitoren van verwijzingen en | |
| het vóórkomen van ziekten en afwijkingen op regionaal en lokaal niveau is | |
| noodzakelijk om beleid te kunnen voeren en rechtvaardigt opneming in het uniform | |
| deel van het Basistakenpakket Jeugdgezondheidszorg. Zodra een elektronische vorm | |
| van het Integraal Dossier JGZ beschikbaar komt, kan deze monitoring - na | |
| uniformering en protocollering - op een efficiënte wijze worden uitgevoerd. | |
| Evenals bij het product 'medisch biologisch' (U1.2.1) is informatie die | |
| monitoring van 'Gedrag' oplevert onontbeerlijk voor het periodiek opstellen van | |
| gemeentelijke gezondheidsnota's. Hoe geven we de jeugdgezondheidszorg (JGZ) zo | |
| vorm dat kinderen de zorg krijgen die ze nodig hebben? En hoe waarborgen we de | |
| continuïteit van die zorg? Hoe geven we een kwaliteitsimpuls aan | |
| gezondheidsbevordering en - bescherming en aan preventie? Die vragen houden de | |
| partijen in het veld en de politiek al lange tijd bezig. Na veel discussies, | |
| commissiewerk en evaluaties besloten het kabinet en de Tweede Kamer in november | |
| 2001 tot het herpositioneren van de JGZ. In dat kader is het Basistakenpakket | |
| JGZ vastgesteld, wordt de regierol van de gemeenten versterkt en gaan de | |
| uitvoerende organisaties op het gebied van de JGZ, thuiszorgorganisaties en | |
| GGD-en, nauwer samenwerken. Het monitoren van het sociaal milieu is | |
| onontbeerlijk voor het periodiek opstellen van gemeentelijke gezondheidsnota's. | |
| De Werkgroep Jeugdgezondheidszorg heeft in haar advies van 14 juli 1998 een niet | |
| limitatieve lijst van activiteiten bij dit product opgenomen. In feite gaat het | |
| over monitoring van gezondheidsbevorderende en - bedreigende factoren in het | |
| eerste en tweede milieu. Te denken valt onder meer aan: - huisvesting - scholen | |
| en buitenschoolse opvang (bouw en hygiëne) - speelgelegenheden en | |
| groenvoorzieningen - verkeersveiligheid Een sterkere regierol van de gemeente | |
| zou kunnen resulteren in één ongedeelde jeugdgezondheidszorg voor de hele groep | |
| kinderen en jeugdigen van 0 tot 19 jaar. Er volgden diverse actieprogramma's en | |
| projecten. Die hadden als resultaat dat de Werkgroep Jeugdgezondheidszorg in | |
| 2000 - 2001 uiteindelijk de totale zorg voor 0 tot 19-jarigen kon formuleren. | |
| Die zorg is vastgelegd in het Basistakenpakket JGZ. De preventieve zorg voor | |
| kinderen van 0 tot 4 jaar wordt momenteel uitgevoerd vanuit ongeveer 1450 | |
| consultatiebureaus door 62 thuiszorgorganisaties. De preventieve zorg voor | |
| kinderen en jeugdigen van 4 tot 19 jaar is in handen van 44 (inter)gemeentelijke | |
| gezondheidsdiensten (GGD-en). Tot nu toe stemmen de beide sectoren hun beleid | |
| nauwelijks op elkaar af. Ook zijn er onvoldoende wettelijke waarborgen voor | |
| kwaliteit. Daardoor krijgen niet alle kinderen optimale zorg en worden sommige | |
| kinderen helemaal niet bereikt. Dat moet voorkomen worden. Verder pleiten | |
| diverse partijen vanuit het werkveld al jaren voor het beter op elkaar afstemmen | |
| van de JGZ voor 0 tot 4-jarigen en 4 tot 19-jarigen. De noodzaak van die betere | |
| afstemming werd vervolgens bevestigd in de evaluatie van de jeugdgezondheidszorg | |
| voor 0 tot 19-jarigen in 1996. Bovendien pleitte de commissie-Lemstra in | |
| datzelfde jaar voor het versterken van de positie van de gemeenten in het lokale | |
| gezondheids(zorg)beleid. - milieu(-vervuiling) Het monitoren van het fysieke | |
| milieu is onontbeerlijk voor het periodiek opstellen van gemeentelijke | |
| gezondheidsnota's. Een landelijke standaard over het 'hoe en wat' is nog niet | |
| voorhanden. Er zijn diverse ontwikkelingen op het gebied van (jeugd-)monitoring | |
| gaande, maar landelijke consensus over inhoud en periodiciteit daarvan ontbreekt | |
| (nog). Zodra een elektronische vorm van het Integraal Dossier JGZ beschikbaar | |
| komt, kan deze monitoring op een efficiënte wijze worden uitgevoerd. Het gaat | |
| bij dit product niet om het zorgsysteem van de jeugdgezondheidszorg zelf, maar | |
| om het netwerk van voorzieningen voor kinderen en jeugdigen, zonder welk de | |
| jeugdgezondheidszorg niet goed kan functioneren. De activiteit "sociale kaart" | |
| behelst dus het in kaart brengen van dat netwerk van voorzieningen die jeugd als | |
| doelgroep hebben. Hoewel de sociale kaart plaatselijk grote verschillen kan | |
| vertonen, behoort het product wel tot het uniform deel van het Basistakenpakket | |
| Jeugdgezondheidszorg, omdat het in beeld brengen van de sociale kaart altijd | |
| noodzakelijk is. Het inschatten van de verhouding tussen draagkracht en | |
| draaglast is een voorwaarde voor het afstemmen van de zorg op het individu. Deze | |
| afweging wordt in feite bij elk contact opnieuw gemaakt. Dit product wordt dan | |
| ook tot het uniform deel van het Basistakenpakket Jeugdgezondheidszorg gerekend. | |
| Het bepalen van de zorgbehoefte omvat ook het inschatten van de behoefte aan | |
| advies en voorlichting. Dit product was niet als zodanig benoemd in het advies | |
| van 14 juli 1998. Het inschatten van de voorlichtingsbehoefte behoort echter wel | |
| deel uit te maken van het uniform deel van het Basistakenpakket | |
| Jeugdgezondheidszorg. Voor het goed afstemmen van de zorg op de behoefte is het | |
| noodzakelijk bij elk contact te bepalen welke zorg is of wordt ontvangen. | |
| Daarbij moeten alle mogelijke vormen van zorg, zoals medische-, paramedische-, | |
| verpleegkundige-, huishoudelijke- en mantelzorg in ogenschouw worden genomen. | |
| Iedereen loopt een zeker risico, dat wil zeggen een kans op gezondheidsschade. | |
| Maar bij het ene kind is de kans daarop groter dan bij het andere. Het kennen | |
| van de determinanten van een verhoogd risico (de risicofactoren) is van belang | |
| om op basis van overeenkomstige risicofactoren risicogroepen te onderscheiden. | |
| Het nalaten van het identificeren van risicogroepen kan tot ongewenste | |
| gezondheidsrisico's leiden. Er zijn diverse ontwikkelingen op het gebied van het | |
| onderscheiden van risicogroepen gaande, maar een landelijke consensus over wat | |
| minimaal nodig zou zijn om te sturen, ontbreekt (nog). De door de Werkgroep | |
| Jeugdgezondheidszorg in 1998 geadviseerde activiteiten zijn niet overgenomen, | |
| omdat ernstig getwijfeld moet worden aan de geschiktheid en de toelaatbaarheid | |
| van sommige daarvan, met name als risicogroepen geïdentificeerd zouden moeten | |
| worden op basis van etniciteit geloof, levensovertuiging of seksuele geaardheid. | |
| Risicogroepen zouden in plaats daarvan gedefinieerd kunnen worden op basis van: | |
| - inhoudbepaalde kenmerken (bijvoorbeeld het hebben van een bepaalde ziekte) - | |
| achtergrondbepaalde kenmerken (bijvoorbeeld het wonen in een achterstandswijk) | |
| In het eerste geval bepaalt het hebben van een bepaalde aandoening of handicap | |
| dat een individu tot een risicogroep behoort. In het tweede geval bepalen | |
| achtergrondvariabelen dat. Dat wil zeggen dat men tot een bepaalde | |
| maatschappelijke groepering behoort waarvan bekend is dat daarin bepaalde | |
| problemen meer voorkomen. Toelichting | |
| 6. Gemeentelijk niveau: Elke Belgische gemeente heeft een gemeenteraad | |
| (wetgevende macht) en schepencollege (uitvoerende macht), met als hoofd de | |
| burgemeester. Het voordeel van een dergelijke staatsstructuur is dat elke | |
| cultuur zich kan emanciperen zonder andere culturen te domineren. Op deze manier | |
| kunnen culturen in een land samenleven zonder dat nationalisme | |
| noodzakelijkerwijs de kop opsteekt en het land verscheurt. Daarom ook is België | |
| een voorbeeld voor andere naties, bijvoorbeeld voor de ex-Joegoslavische landen. | |
| Zie ook: Het Belgische vorstenhuis Eedaflegging in België Politieke bewegingen | |
| die het communautarisme problematiseren Niettegenstaande bovenstaand ideaalbeeld | |
| zijn er taalpartijen als de FDF en UF, vanuit Duitstalige hoek de PJU-PDB en | |
| vanuit de Vlaamse Beweging voortgekomen partijen als Spirit, de N-VA en Vlaams | |
| Belang, welke laatste twee separatisme van Vlaanderen voorstaan. Daarnaast zijn | |
| er Belgicistische partijen als de BUB en een drukkingsgroep als B Plus, die | |
| hernieuwd unitarisme voorstaan. Voorts zijn er kleine groepen die België willen | |
| aanhechten bij Nederland (Heel-Nederlanders) dan wel bij Frankrijk (rattachisme) | |
| dan wel Vlaanderen bij Nederland willen doen aansluiten (Groot-Nederlanders). | |
| Overheid Kenmerkend voor België is de wafelijzerpolitiek en de communautaire | |
| kwesties. Politie België werd in oude tijden bevolkt door verschillende | |
| Keltische stammen, waarvan de Menapii de belangrijkste zijn. In de Romeinse tijd | |
| werden de Keltische stammen in het gebied tussen Noordzee, Rijn, Seine en Marne | |
| (Zuid-Nederland, België, Noord-Frankrijk en delen van West-Duitsland) samen | |
| aangeduid met het woord Belgae. Uit genetisch onderzoek blijkt echter dat de | |
| huidige Belgen niet afstammen van de Belgae. Het gebied maakte deel uit van de | |
| Romeinse Rijk alvorens in een aantal feodale staten tijdens de middeleeuwen werd | |
| verdeeld. Tijdens de middeleeuwen werd wat nu onder het huidige België verstaan | |
| wordt verdeeld tussen Frankrijk en het Duitse Rijk. De Schelde werd beschouwd | |
| als grens tussen de beide rijken. Het gebied van huidige België kwam in handen | |
| van de Habsburgers in de 15e eeuw (zie Habsburgse Nederlanden) en werd aan het | |
| einde van de 18e eeuw overgenomen door de Fransen. Na de nederlaag van Napoleon | |
| in 1815 ging België op in het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden om zo een | |
| bufferstaat te vormen tegen Frankrijk. België werd in 1830 uitgeroepen tot een | |
| onafhankelijke constitutionele monarchie (zie ook: Omwenteling van 1830). Sedert | |
| de politiehervorming die in België werd doorgevoerd (WET 07/12/1998) bestaat er | |
| nog slechts 1 politiedienst, namelijk een "geïntegreerde politie gestructureerd | |
| op 2 niveaus". Deze 2 niveaus bestaan uit een federale politie en een lokale | |
| politie -- die onderling communiceren via welbepaalde kanalen. De vroegere | |
| politiediensten (gemeentepolitie, gerechtelijke politie, rijkswacht,...) werden | |
| alle afgeschaft. Parlement De zeven parlementen hebben in totaal 631 leden: | |
| Senaat (74 leden) Kamer van Volksvertegenwoordigers (150 leden) Vlaams parlement | |
| (124 leden) Parlement van de Franse Gemeenschap (Parlement de la Communauté | |
| française de Belgique) (94 leden, namelijk de 75 leden van het Waals Parlement | |
| en de 19 Franstalige leden van het Brussels Hoofdstedelijk Parlement) Waals | |
| Parlement (75 leden) Raad van de Duitstalige gemeenschap (25 leden) Brussels | |
| Hoofdstedelijk Parlement (89 leden) De zes regeringen zijn: Federale regering | |
| (21 ministers en staatssecretarissen) Vlaamse regering (10 ministers) Waalse | |
| regering (9 ministers) Regering van de Franse Gemeenschap (6 ministers) | |
| Brusselse Hoofdstedelijke Regering (8 ministers en staatssecretarissen) Regering | |
| van de Duitstalige Gemeenschap (4 ministers) Zie verder: Lijst van Belgische | |
| politieke partijen (partijen die in heel het land actief zijn) Lijst van Vlaamse | |
| politieke partijen (partijen die enkel in Vlaanderen actief zijn) Lijst van | |
| Franstalige politieke partijen (partijen die enkel in het Franstalige | |
| landsgedeelte actief zijn) Lijst van Belgische nationale regeringen Lijst van | |
| premiers van België Lijst van familiale verbanden tussen Belgische politici | |
| Lijst van Belgische politici die van partij wisselden Premier: Guy Verhofstadt | |
| Media België werd bezet door Duitsland tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog. | |
| De spanningen tussen Nederlandstalige Vlamingen in het noorden en de | |
| Franssprekende Walen in het zuiden hebben de laatste jaren geleid tot | |
| constitutionele amendementen. Zo werd België een federale staat met 3 gewesten | |
| en gemeenschappen. (zie Staatsstructuur) Zie ook: Communicatie in België Sport | |
| Er worden vele sporten beoefend in België. Reeds in het begin van de 20ste eeuw | |
| groeiden voetbal en wielrennen uit tot de populairste sporten, met uitgebreide | |
| verslaggeving door pers. Als hobby en spel bij jongeren is voetbal ook de meest | |
| beoefende sport. Zie ook: Voetbal in België Eten en drinken De Belgische keuken | |
| staat bekend om zijn lekkere eten. Zie ook: Belgische gerechten Cultuur | |
| Demografie Lijst van musea in België Onderwijs Er zijn universiteiten in | |
| Antwerpen, Brussel, Gent, Hasselt, Luik (Liege), Leuven, Louvain-la-Neuve, | |
| Diepenbeek, Bergen (Mons), Namen (Namur), Kortrijk, Gembloers (Gembloux) en | |
| Aarlen (Arlon). Maar in absolute aantallen zijn de universiteiten van Gent en | |
| Leuven de belangrijkste voor Vlaanderen met beide meer dan 25.000 studenten. De | |
| Université catholique de Louvain (UCL) is de grootste Franstalige universiteit. | |
| Het land heeft ook talrijke muziek-, architectuur- en kunstscholen (de | |
| zogenaamde "academies"). Zie ook: Lijst van universiteiten (onder 1.1.) Verkeer | |
| en vervoer In België is er een goed wegennet van autosnelwegen en Expresswegen. | |
| Er is ook een spoorwegnet, geëxploiteerd door de Nationale Maatschappij der | |
| Belgische Spoorwegen (NMBS). Er zijn luchthavens bij Brussel. Defensie Beroemde | |
| Belgen Bevolking Hergé Henri Lafontaine Gerardus Mercator Eddy Merckx Paul Otlet | |
| Peter Paul Rubens Adolphe Sax Georges Simenon Simon Stevin Andreas Vesalius | |
| Ambiorix Jacky Ickx Raymond Ceulemans Toots Thielemans Paul Janssen Godfried van | |
| Bouillon Leo Baekeland Peter Benoit Jacques Brel Pieter Breugel Hendrik | |
| Conscience Adolf Daens Pater Damiaan César Franck Bronnen NIS - structuur van de | |
| bevolking WESP: historical demographical data Zie ook Portaal over België | |
| Artikels over België België van A tot Z Geschiedenis van België Zoetwater in de | |
| Benelux Externe links Overheidssites Federale portaalsite Belgische grondwet | |
| Belgische premiers Officiële site van de Belgische Monarchie Nationaal Instituut | |
| voor de Statistiek België Overige Belgisch patrominium in beeld VL Belgian | |
| History Index «... meer externe links in de Open Directory » Het Nederlands is | |
| de officiële taal in het Vlaams Gewest en samen met het Frans in Brussel, | |
| terwijl het Frans in Wallonië de officiële taal is, naast het Duits in enkele | |
| oostelijke gemeenten. De hoofdstad Brussel is formeel tweetalig, maar de | |
| praktijk wijst uit dat de meerderheid van de bevolking Frans spreekt. De tussen | |
| Nederland en het Franstalige Wallonie ingeklemde Voerstreek is een enclave welke | |
| onderdeel is van Vlaanderen, en formeel derhalve Nederlandstalig. bar:Belgien | |
| Demografie . België heeft nu ruim 10,5 miljoen inwoners. Het Vlaams Gewest heeft | |
| er daarvan 6,0 miljoen, het Waals Gewest 3,4 miljoen en het Brussels | |
| Hoofdstedelijk Gewest 1,0 miljoen. In vergelijking met andere landen is de | |
| Belgische bevolking relatief traag gegroeid: 4,5 miljoen in 1850, bijna 7 | |
| miljoen in 1900, 10 miljoen in 2000. Ter vergelijking: de Nederlandse bevolking | |
| evolueerde van « de helft minder » (3 miljoen in 1850) tot meer dan « de helft | |
| meer » (16 miljoen in 2000). Taal België Gesproken talen in België zijn: | |
| Nederlands (ca. 60%) Frans (ca. 40%) Duits (<1%) Gebarentalen: Vlaamse | |
| Gebarentaal (VGT, ca. 6000 moedertaalgebruikers), Frans-Belgische Gebarentaal | |
| (LSFB, ca. 5000 moedertaalgebruikers). Religies Statistieken over de | |
| geloofsopvattingen van de Belgische bevolking zijn over het algemeen | |
| onbetrouwbaar. De overgrote meerderheid van de Belgen is katholiek: naar gelang | |
| van de bronnen 60 tot 90 %. Het wekelijkse kerkbezoek der katholieken is anno | |
| 2004 gedaald tot onder 10 percent, en volgens sommige bronnen zelfs tot onder 5 | |
| procent. De rest van de belgen is grotendeels agnost of vrijzinnig (ca. 28%), | |
| islamitisch (ca. 4%), protestants (ca. 1%) en joods (minder dan 1%). | |
| Bestuurlijke indeling Achtergrond Na een gelukte poging om België los te | |
| scheuren van Nederland en een mislukte poging om aan te sluiten bij Frankrijk | |
| (zie rattachisme), werd gekozen voor onafhankelijkheid met een koning aan het | |
| hoofd. Dit werd, onder Engelse druk, een vorst die verwant was aan het Britse | |
| koningshuis, Leopold van Saksen-Coburg-Gotha. Meteen werd geopteerd voor een | |
| constitutionele monarchie, en indertijd was de grondwet de liberaalste ter | |
| wereld. In de tweede helft van de 20ste eeuw evolueerde het politieke stelsel | |
| naar een particratisch zuilenbestel. In de eerste decennia van het nieuwe land | |
| was het bestuur (onder andere wegens het cijnskiesstelsel) vrijwel volledig | |
| Franstalig en elitair. Niettemin werden de eerste taalwetten reeds gestemd op | |
| het einde van de 19e eeuw. Hiermee werden de landstalen nog niet gelijkwaardig. | |
| Zo zorgde de onderwijswet van 1876 er voor dat het middelbaar onderwijs in | |
| Vlaanderen tweetalig werd, maar niet in Wallonië. Dit gelijkwaardig stellen | |
| gebeurde pas met de taalwet van 1932, toen het middelbaar onderwijs eentalig | |
| werd: Nederlands in Vlaanderen, en Frans bleef in Wallonië. De toepassing van de | |
| gelijke rechten van taalgroepen in overheid, scholing en rechtspraak verliep | |
| echter traag, onwillig en vaak slechts na lang aandringen. Dit is mee de | |
| katalysator geweest voor een centrifugale beweging in het unitaire België. Die | |
| werd bij de oprichting van het zogenaamde Centrum Harmel (genoemd naar politicus | |
| Pierre Harmel) in 1948 voor het eerste officieus erkend. Het Belgische | |
| federalisme is ongewoon in die zin dat het tegelijk ook enkele sterke unitaire | |
| kenmerken vertoont (de openbare financiering is voor meer dan 90% unitair), en | |
| ook tweeledig-confederalistische (de politieke partijen richten zich quasi | |
| uitsluitend tot of de Vlaamse of de Franstalige gemeenschap; er bestaan slechts | |
| enkele zeer kleine nationale partijen). Langzamerhand meende men dat de | |
| tweeledige maatschappelijke structuur van België geen unitaire politieke | |
| structuur verdraagt. België werd een gedecentraliseerde staat, om in een vijftal | |
| staatshervormingen (in 1970, 1980, 1988-89, 1993 en 2001-2003) officieel in 1993 | |
| een federale staat te worden, in een soort dubbel federalisme. België (Frans: « | |
| Belgique », Duits: « Belgien »), officieel het Koninkrijk België, is een | |
| West-Europees land begrensd door de Noordzee in het westen, Nederland in het | |
| noorden en noordoosten, Duitsland in het oosten, Luxemburg in het zuidoosten en | |
| Frankrijk in het zuiden. Dit dubbel federalisme, met als architecten Wilfried | |
| Martens, Jean-Luc Dehaene, Hugo Schiltz, Guy Spitaels en Jean Gol kenmerkt zich | |
| door volgende regeringsniveaus, elk met eigen verkozen volksvertegenwoordiging | |
| en regering: 1 federale staat 3 gewesten (zie bovenste kaart) Vlaams Gewest | |
| (olijfgroen), Waals Gewest (rood), Brussels Hoofdstedelijk Gewest (blauw) 3 | |
| gemeenschappen (zie onderste kaart) Nederlandstalig (olijfgroen), Franstalig | |
| (rood), Duitstalig (blauw) Bovendien omvat België vier taalgebieden: het | |
| Nederlandse taalgebied, het Franse taalgebied, het tweetalige gebied | |
| Brussel-Hoofdstad en het Duitse taalgebied. De Vlamingen fusioneerden | |
| onmiddellijk hun gewestelijke en gemeenschapsinstellingen. Ze hebben sindsdien 1 | |
| Vlaams parlement en 1 Vlaamse deelregering, beide met zetel te Brussel. De | |
| Franstaligen beslisten om hun afzonderlijke bestuursorganen (Waals, Brussels, | |
| Duitstalig, Franstalig en de lokale Franstalige gemeenschapscommissie in | |
| Brussel) gescheiden te houden. In het Brussels Hoofdstedelijk gewest zijn de | |
| Nederlandstalige en Franstalige gemeenschappen elk bevoegd voor de eigen | |
| gemeenschapsmateries. De gewesten zijn vooral bevoegd voor territoriale materie | |
| (bijvoorbeeld economie, ruimtelijke ordening, openbare werken, milieu,...). De | |
| gemeenschappen spitsen zich toe op culturele factoren (incl. sport, onderwijs en | |
| wetenschappelijk onderzoek) en de federale staat neemt de (grote) rest voor zijn | |
| rekening (defensie, buitenlandse zaken, economische en monetaire unie, | |
| pensioenen, ziekteverzekering,...). Gewesten en gemeenschappen kunnen decreten | |
| of (in het Brussels Hoofdstedelijk gewest) ordonnanties uitvaardigen die kracht | |
| van wet hebben in het eigen gewest of de eigen gemeenschap. Een bijzonder | |
| rechtscollege, het Arbitragehof, waakt erover dat de wetgeving van de federale | |
| regering, de gemeenschappen en gewesten de bevoegdheidsverdeling tussen deze | |
| verschillende entiteiten eerbiedigt. Het Arbitragehof kan wetsbepalingen | |
| vernietigen die deze bevoegdheidsverdeling schenden. Bepaalde aspecten van dit | |
| federalisme zijn minder verregaand dan de meeste andere federale staten (zo | |
| hebben de deelstaten weinig fiscale autonomie en minder dan 20% van de globale | |
| openbare uitgaven), anderen gaan dan weer verder (ontbreken van | |
| normenhiërarchie). Heden is er in Vlaanderen een trend naar confederalisme toe. | |
| Vlaamse onafhankelijkheid geniet echter minder bijval. Een meerderheid van de | |
| Vlaamse partijen lijkt te kiezen voor hetzij een verder doorgedreven | |
| federalisme, hetzij een confederalisme. Een kleine Franstalige minderheid | |
| streeft naar aanhechting van Wallonië en Brussel bij Frankrijk. De hoofdstad van | |
| Vlaanderen is Brussel, de hoofdstad van Wallonië is Namen. Brussel is ook de | |
| hoofdstad van Franse Gemeenschap. Deze laatste noemt zichzelf sinds kort ook | |
| 'Franse Gemeenschap Wallonië-Brussel'. De hoofdstad van de Duitstalige | |
| gemeenschap is Eupen. Indeling Het Vlaams Gewest (Vlaanderen) is ingedeeld in 5 | |
| provincies: Antwerpen (hoofdstad Antwerpen) Limburg (hoofdstad Hasselt) | |
| Oost-Vlaanderen (hoofdstad Gent) Vlaams-Brabant (hoofdstad Leuven) | |
| West-Vlaanderen (hoofdstad Brugge) België bestaat maatschappelijk, cultureel, | |
| politiek en sociologisch gezien vooral uit twee grote gemeenschappen, de | |
| Vlamingen en de Walen. België is een federale staat bestaande uit 3 | |
| gemeenschappen, Ook het Waals Gewest (Wallonië) telt 5 provincies: Henegouwen | |
| (met als hoofdstad Bergen) Luik (hoofdstad Luik) Luxemburg (hoofdstad Aarlen) | |
| Namen (hoofdstad Namen) Waals-Brabant (hoofdstad Waver) Het Brussels | |
| Hoofdstedelijk Gewest is provincieloos. De provincies bestaan weer uit diverse | |
| arrondissementen. Aan het hoofd van elke provincie staat een gouverneur. De | |
| provinciale besturen hebben evenwel weinig gewicht. Hun bestaan wordt soms in | |
| vraag gesteld. Een van de taken van de provinciegouverneur is het coördineren | |
| van de hulpverlening bij rampen van grote omvang (bijvoorbeeld chemische | |
| ongelukken in de havens). Ook het besturen van belangrijke milieuzaken zoals | |
| kernenergie behoort tot zijn taken. Geografie Het terrein van België is | |
| grotendeels laagland, behalve de Ardennen in het zuiden. Door het land stromen | |
| de rivieren de Maas en de Schelde en een netwerk van kanalen. België is één van | |
| de dichtstbevolkte landen in Europa. Historisch bestaat het land uit twee | |
| etnische en culturele gebieden, over het algemeen Vlaanderen en Wallonië | |
| genoemd. Vlaanderen bestrijkt de noordelijke provincies: Oost-Vlaanderen | |
| West-Vlaanderen Antwerpen Limburg, en Vlaams-Brabant Wallonië beslaat: Vlaamse | |
| gemeenschap Franse gemeenschap Duitstalige gemeenschap Waals-Brabant Henegouwen, | |
| Luik provincie Luxemburg Namen De scheidingslijn loopt van oost naar west ruwweg | |
| iets ten zuiden van Brussel. De hoofdstedelijke agglomeratie zelf wordt door | |
| zowel Nederlandstalige als Franstalige Brusselaars bewoond. De Franstalige | |
| aanwezigheid in Brussel is vooral het gevolg van inwijking en verfransing van de | |
| oorspronkelijk grotendeels Nederlandstalige bevolking, immers op basis van een | |
| studie van stadsarchieven komt Hervé Hasquin (professor aan de ULB en prominent | |
| Franstalig MR politicus) in 1979 tot de bevinding dat ongeveer 90% van de | |
| bevolking in 1785 nog Nederlandstalig is, terwijl de verhouding nu ongeveer net | |
| andersom is. Geografische statistieken Totale oppervlakte: 32.545 km² waarmee | |
| België op de 136e plaats qua grootte staat. Aantal kilometers staatsgrens: | |
| 1445,5 België grenst aan Frankrijk, Luxemburg, Duitsland, Nederland en de | |
| Noordzee. Hoogste punt: Signaal van Botrange, 694 meter. Volgens het Koninklijk | |
| Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen is het Belgisch territorium 33.990 | |
| km² als men de Belgische territoriale zone, die zich tot 12 zeemijlen in de | |
| Noordzee uitstrekt, meerekent. Rivieren In België zijn de volgende rivieren en | |
| stroomgebieden: Maas Schelde IJzer Dender In het uiterste oosten ook een klein | |
| stukje stroomgebied van de Rijn en in het zuiden van de provincie Henegouwen een | |
| stukje van het stroomgebied van de Seine. Steden alsmede drie gewesten: De | |
| hoofdstad is Brussel. Enkele andere "grote" steden in België zijn: Antwerpen | |
| Gent Charleroi Luik Brugge Namen Enkele andere belangrijke steden zijn: Hasselt, | |
| Bergen, Leuven, Kortrijk, Oostende, Genk, Mechelen Zie ook: Lijst van grote | |
| Belgische steden Lijst van Belgische gemeenten Bezienswaardigheden Zie ook: | |
| Belgische monumenten op de Werelderfgoedlijst Milieu Vlaams Gewest Waals Gewest | |
| Brussels Hoofdstedelijk Gewest Met het milieu van België is het slecht gesteld. | |
| Dit komt mede doordat het een doorvoerpunt is voor de industrie in Europa (zowel | |
| op het land als op het water, door de zware industrie gebaseerd in België zelf, | |
| door de vervuilende omringende landen (Duitsland waaronder het Ruhr-gebied, | |
| Nederland, en Frankrijk), als door de zwakke aanpak van de regering. Natuur Een | |
| van de meest ongerepte stukjes natuur van België zijn ongetwijfeld De Hoge | |
| Venen. Door het strenge klimaat, de vele neerslag en de strenge, lange winters | |
| in de streek vind je daar zeldzame plantensoorten uit Noord-Europa en de | |
| bergstreken. Ondanks België een klein land is en echte natuur, vooral in | |
| Vlaanderen, eerder zeldzaam is herbergt het land een groot aantal vogels, | |
| insecten en vele planten. 20.4% van het oppervlak van het land is bedekt met | |
| bos. Dat is vrij veel als je weet dat België een van de dichtstbevolkte naties | |
| is van Europa. In Vlaanderen vind je vooral, naast de steden, velden gescheiden | |
| door grachten en rijen met bomen. In die grachten kan je vele waterplanten en | |
| insecten terug vinden. Naast die velden heb je dan hier en daar een bos die | |
| vooral in de Kempen (ten oosten van Antwerpen en Limburg), talrijker aanwezig | |
| zijn. In Wallonië is de natuur ongerepter. Dit komt mede omdat de | |
| bevolkingsdichtheid veel lager is dan in VLaanderen. 1/3 van de oppervlakte van | |
| Wallonië is bebost en dat oppervlak wordt alsmaar groter. Waterkwaliteit Vooral | |
| in Antwerpen en Brussel is het slecht gesteld, hoewel er geen signalen bekend | |
| zijn dat het drinkwater onbetrouwbaar zou zijn. Het water in Limburg is van veel | |
| betere kwaliteit en in Wallonië is de waterkwaliteit uitstekend. Luchtkwaliteit | |
| De luchtkwaliteit in Antwerpen, Brussel en omstreken, is even slecht als sommige | |
| streken in Duitsland, China, Noord-Oost-Amerika, en Zuid-Afrika. Door de hoge | |
| graad van luchtverontreiniging, bevat de lucht een grote hoeveelheid | |
| kankerverwekkende stoffen. In de rest van België, vooral in Wallonië (behalve | |
| dan de gebieden rond Luik en Charleroi), is het beter met de lucht gesteld omdat | |
| daar grotendeels bossen en landbouwvelden liggen. Bodemverontreiniging Op | |
| sommige plaatsen is de bodem verontreinigd door de industrie. Maar desondanks | |
| deze vervuiling is dit één van de betere punten in België op gebied van het | |
| milieu. Het is nog slechter gesteld in andere landen in Europa zoals | |
| bijvoorbeeld Nederland (vanwege industrie en bemesting). Economie Vlaanderen | |
| voegde zijn instellingen evenwel onmiddellijk samen, zodat er nog slechts één | |
| Vlaams Parlement en één Vlaamse regering is. Franstaligen behielden alle door | |
| hen gecontroleerde afzonderlijke verkozen volksvertegenwoordigingen en | |
| regeringen ('executieven'). De economie van België is met name gebaseerd op de | |
| diensten, vervoer, handel en de industrie. De mijnbouw, die ondertussen is | |
| stopgezet, en de productie van staal, chemische producten en cement zijn | |
| geconcentreerd in de valleien van Samber en Maas, in de Borinage rond Bergen, | |
| Charleroi, Namen en Luik en in het Kempisch steenkoolbekken. Luik is een | |
| belangrijk staalcentrum. Reeds lang worden metaalproducten zoals bruggen, zware | |
| machines, industriële en chirurgische apparatuur, motorvoertuigen, werktuigen en | |
| munitie vervaardigd. De chemische producten omvatten meststoffen, kleurstoffen, | |
| geneesmiddelen en plastieken; de petrochemische industrie is geconcentreerd | |
| dichtbij de olieraffinaderijen van Antwerpen. De textielproductie, die in de | |
| middeleeuwen begon, omvat katoen, linnen, wol en synthetische vezels; tapijten | |
| en dekens zijn belangrijke vervaardigde producten. Gent, Kortrijk, Doornik en | |
| Verviers zijn allen textielcentra; Mechelen, Brugge en Brussel zijn beroemd | |
| vanwege hun kant. Andere industrieën omvatten diamantslijperij (Antwerpen is een | |
| belangrijk diamantcentrum), cement en glasproductie, en de verwerking van leer | |
| en hout. Meer dan 75% van de elektriciteit van België wordt opgewekt uit | |
| kernenergie. De Belgische industrie is zwaar afhankelijk van de invoer voor zijn | |
| grondstoffen. Het meeste ijzer komt uit het bassin van Lotharingen in Frankrijk, | |
| terwijl de non-ferro metaalproducten van ingevoerde grondstoffen worden gemaakt, | |
| waaronder zink, koper, lood en tin. De uitvoer (handel) omvat ijzer en staal, | |
| vervoersapparatuur, tractoren, diamanten en aardolieproducten. De industriële | |
| centra zijn verbonden met elkaar en met de belangrijkste havens van Antwerpen en | |
| Gent door de rivieren de Maas en de Schelde en hun zijrivieren, door een netwerk | |
| van kanalen (in het bijzonder Albertkanaal), en door een uitgebreid | |
| spoorwegsysteem. België heeft veel vruchtbare en goed bewaterde grond, hoewel de | |
| landbouw slechts een klein percentage van het aantal arbeidskrachten | |
| vertegenwoordigt. De belangrijkste gewassen zijn tarwe, haver, rogge, gerst, | |
| suikerbieten, aardappels en vlas. Rundvee en varkens evenals de zuivelproductie | |
| (vooral in Vlaanderen) zijn ook belangrijk. Het verwerkte voedsel omvat | |
| bietsuiker, kaas en andere zuivelproducten; bier en andere dranken worden ook | |
| vervaardigd. De munteenheid is sinds 1 januari 2002 de gemeenschappelijke | |
| Europese munt euro (EUR) het enige wettelijke betaalmiddel. Voordien was dit de | |
| Belgische frank (BEF). Deze was reeds sinds 1 januari 1999 gekoppeld aan de | |
| gemeenschappelijke Europese munt. (1 euro = 40.3399 BEF) Van 1926 tot 1946 is er | |
| ook als munt de Belga geweest. Deze benaming was niet populair en werd in 1946 | |
| afgeschaft. Politiek Staatsstructuur België is een federaal land en een | |
| constitutionele monarchie met aan het hoofd een rechtstreeks afstammeling van | |
| Koning Leopold I, momenteel koning Albert II. België telt zeven parlementen en | |
| zes regeringen. Hierbij is de Vlaamse Gemeenschapscommissie te Brussel niet | |
| bijgeteld als parlement. De Heilige Jozef is de patroonheilige van België. De | |
| wapenspreuk luidt: Eendracht maakt macht. 1. Federaal niveau: Koning Albert II | |
| Federaal Parlement, met Senaat en Kamer van Volksvertegenwoordigers Federale | |
| Regering Federale Instellingen 2. Gemeenschapsniveau: België is onderverdeeld in | |
| 4 verschillende gemeenschappen: de Franstalige Gemeenschap, de Duitstalige | |
| Gemeenschap, het Gemeenschappelijke Gemeenschap (Brussel), onderverdeeld in een | |
| Vlaamse Gemeenschap en Franstalige Gemeenschap. de Vlaamse Gemeenschap. De | |
| gemeenschappen staan in voor persoongebonden materies: culturele | |
| aangelegenheden, onderwijs, gezondheid, welzijn en taalgebruik. Elke gemeenschap | |
| heeft een gemeenschapsraad (d.i. de wetgevende macht) en gemeenschapsregering | |
| (uitvoerende macht). De Vlaamse gemeenschap en het Vlaams gewest hebben echter | |
| een gemeenschappelijk parlement en regering, omdat in tegenstelling met het | |
| Waals Gewest er in het Vlaams Gewest maar 1 taal gesproken wordt: het | |
| Nederlands. In het Waals Gewest is dat Frans en Duits, daarom is er nood aan een | |
| apart bestuur voor de Franstalige Gemeenschap en de Duitstalige Gemeenschap. 3. | |
| Gewestelijk niveau: België is onderverdeeld in 3 gewesten: het Waals Gewest het | |
| Brussels Hoofdstedelijk Gewest het Vlaams Gewest De gewesten staan in voor | |
| grondgebied-gerelateerde materies: ruimtelijke ordening, milieu, landbouw, | |
| huisvesting, energie, werkgelegenheid, openbare werken en vervoer, economie en | |
| buitenlands handel, toezicht gemeenten en provincies en | |
| ontwikkelingssamenwerking. Elk gewest heeft een parlement en regering. 4. | |
| Taalgebieden: België heeft 4 taalgebieden: het Franstalig taalgebied, het | |
| Duitstalig taalgebied, het Tweetalig gebied (Brussel) en het Nederlandstalig | |
| taalgebied. 5. Provinciaal niveau: België telt 10 provincies. Geschiedenis | |
| Verhofstadt! In 1982 werd de dan 29-jarige Guy Verhofstadt voorzitter van de | |
| partij. Tijdens hun deelname aan de regering werd hij tussen 1986 en 1988 zelfs | |
| vice-premier en minister van Begroting. Annemie Neyts volgde hem op als de | |
| eerste vrouwelijke partijvoorzitter. In 1989 nam Verhofstadt de | |
| voorzittersfakkel weer over. In deze periode schreef hij zijn burgermanifesten. | |
| Van PVV naar VLD In 1992 werd de partij onder impuls van Verhofstadt omgevormd | |
| naar de VLD. Naast een nieuwe naam kwamen er ook veel verruimers die toetraden | |
| tot de nieuwe partij, vooral enkele bekende figuren uit de toenmalige Volksunie | |
| maakten de overstap. Bijvoorbeeld Jaak Gabriels, toenmalige voorzitter van de VU | |
| en Hugo Coveliers. Vanaf begin jaren 90 ging de VLD er bij elke verkiezing op | |
| vooruit. Paars Na de dioxinecrisis in 1999 ging de VLD er opnieuw sterk vooruit | |
| en werd nipt de grootste partij van Vlaanderen. Guy Verhofstadt werd eerste | |
| minister van de federale regering en Patrick Dewael minister-president van de | |
| Vlaamse Regering. Beide stonden ze aan het hoofd van een paarsgroene coalitie. | |
| Na de federale verkiezingen van 2003 gingen de paarse partijen verder zonder | |
| Groen!. Dewael stapte over naar de federale regering en Bart Somers werd | |
| minister-president. De verkiezingen van 2004 De aanloop naar de Vlaamse | |
| verkiezingen van 2004 werd voor de VLD gekenmerkt door enkele zware aanvaringen | |
| tussen figuren aan de top van de partij. Zo werd Hugo Coveliers uit de partij | |
| gezet door zijn aanhoudende kritiek op het aanhouden van het cordon sanitaire. | |
| Ook moest Karel De Gucht tijdelijk aftreden als voorzitter. In 2003 onthield de | |
| partij zich bij de stemming over het toekennen van het vreemdelingenstemrecht, | |
| hoewel altijd gezegd werd dat de partij ertegen was. Dit alles zorgde voor een | |
| erg slecht resultaat in de verkiezingen. Dit was ook de periode waarin heel wat | |
| liberale scheurlijsten werden gevormd zoals het Liberaal Appèl van Ward Beysen, | |
| Veilig Blauw van Leo Govaerts en VLOTT van Hugo Coveliers. De verkiezingen van | |
| 2006 De partij verloor zwaar in drie vierde van alle gemeenten waar ze deelnam | |
| aan de gemeenteraadsverkiezingen. Daags na de verkiezingen verzocht voorzitter | |
| Somers de interne tuchtcommissie om senator Jean-Marie Dedecker uit de partij te | |
| zetten, omdat hij zorgde voor te veel onrust binnen de partij. De tuchtcommissie | |
| besliste op maandag 16 oktober 2006 dat Jean-Marie Dedecker uitgesloten wordt | |
| uit de VLD. Vlaamse Liberalen en Democraten Bekende VLD-ers Enkele bekende | |
| VLD-leden zijn: Marino Keulen (minister van Binnenlandse Zaken, Wonen en | |
| Inburgering in de Vlaamse regering) Herman De Croo (voorzitter van de Kamer van | |
| Volksvertegenwoordigers) Fons Borginon (fractieleider in de Kamer van | |
| Volksvertegenwoordigers) Paul Wille (fractieleider in de Senaat) Patricia | |
| Ceysens (fractieleidster in het Vlaams Parlement) Jean-Luc Vanraes | |
| (fractieleider in het Brussels Parlement) Dirk Sterckx (Europees parlementslid) | |
| Annemie Neyts (Europees parlementslid) Bart Somers (voorzitter) Guy Verhofstadt | |
| (huidige Belgische eerste minister) Patrick Dewael (minister van Binnenlandse | |
| Zaken) Karel De Gucht (minister van Buitenlandse Zaken) Marc Verwilghen | |
| (minister van Economie) Vincent Van Quickenborne (staatssecretaris voor | |
| Administratieve Vereenvoudiging) Fientje Moerman (viceminister-president van de | |
| Vlaamse regering) Dirk Van Mechelen (minister van Financiën, Begroting en | |
| Ruimtelijke Ordening in de Vlaamse regering) Guy Vanhengel (minister van | |
| Financiën, Begroting, Informatica en Externe betrekkingen in de Brusselse | |
| regering en Collegevoorzitter van de Vlaamse Gemeenschapscommissie met als | |
| bevoegdheden Begroting, Financiën, Onderwijs, Beroepspleiding en Communicatie) | |
| Kritiek binnen en buiten de partij Als grootste regeringspartij is de partij | |
| vaak het onderwerp van kritiek in de media en het grote publiek. Zo wordt de | |
| partij een gebrek aan standvastigheid verweten in tal van politieke dossiers. In | |
| 2003 onthield de partij zich bij de stemming over het toekennen van het | |
| vreemdelingenstemrecht, hoewel altijd was gezegd dat de partij ertegen was. Ook | |
| bij de splitsing van het arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde bleef de partij | |
| volgens velen in gebreke. De partij neemt, zoals alle andere Vlaamse en Waalse | |
| partijen, deel aan het "cordon sanitaire" rond het Vlaams Belang. Verschillende | |
| VLD-leden van de rechtervleugel van de partij zijn echter voor het doorbreken | |
| van dat cordon. Sinds enkele jaren worden door de partijtop maatregelen genomen | |
| tegen deze leden. Indien zij nog openlijk tegen het officiële partijstandpunt | |
| ingaan, wordt er een procedure gestart om hen uit de partij te zetten. Zo werd | |
| Hugo Coveliers, ooit door de partijtop genoemd als kandidaat voor de | |
| burgemeesterssjerp in Antwerpen, onder andere om die reden uit de partij gezet. | |
| Hij werd hierin voorgegaan door Ward Beysen (« Liberaal Appèl ») en Claudine De | |
| Schepper (« VLOTT »). Patricia De Waele werd tijdelijk geschorst als partijlid. | |
| Leo Govaerts (« Veilig Blauw »), Anke Vandermeersch (« Vlaams Blok »), Anneke | |
| Vermeiren (« VLOTT ») en Annie De Maght (« BLAUW ») verlieten de partij uit | |
| eigen beweging, soms onder zware druk vanwege de partijtop. Tijdens de zomer van | |
| 2005 kwam Boudewijn Bouckaert, de voorzitter van de klassiek-liberale denktank | |
| Nova Civitas, in aanvaring met de partijvoorzitter. Bouckaert nam hierop ontslag | |
| uit het partijbestuur. Dadelijk na de verkiezingsnederlaag bij de | |
| gemeenteraadsverkiezingen van 2006, besliste de partijtop ook Jean-Marie | |
| Dedecker uit de partij te zetten. Op 16 oktober bevestigde de tuchtcommissie het | |
| besluit. Op 27 oktober besloot Bouckaert Dedecker te volgen en de partij de rug | |
| toe te keren. Volgens Bouckaert is de VLD een "links-liberale" partij geworden | |
| die "aanschurkt tegen de SP.a". Externe link VLD Vlaamse Liberalen en | |
| Democraten, afgekort als VLD, is een Vlaamse, liberale, politieke partij die | |
| 85.000 leden telt (2004). Ideologie De VLD was een rechts-liberale partij. | |
| Tijdens de jaren 80 werd partijleider Verhofstadt nog vergeleken met Margaret | |
| Thatcher, maar tegenwoordig is de koers minder scherp. De huidige koers is nu | |
| eerder links-liberaal, de huidige partijtop koos resoluut voor een linkser | |
| economisch programma en een links-vrijzinnige ethiek. Geschiedenis Van Liberale | |
| partij naar PVV Voor 1960 was de liberale partij van België nauwelijks | |
| georganiseerd. Op het partijcongres van 1961 besloot men de stroming om te | |
| vormen tot PVV/PLP (Partij voor Vrijheid en Vooruitgang / Parti de la Liberté et | |
| du Progrés). De partij behartigde toen uitgesproken de belangen van de | |
| werkgevers. Van unitaire partij naar splitsing Eind jaren 60, begin jaren 70 | |
| liepen de communautaire spanningen in België hoog op. Ook binnen de liberale | |
| familie was er onenigheid over de te varen koers. In 1972 werd de unitaire | |
| partij opgesplitst in een Vlaamse en een Franstalige partij. Willy De Clercq | |
| werd de eerste voorzitter van de Vlaamse PVV. NASA-biografie van Frimout Euro | |
| Space Foundation Dirk Frimout Dirk Dries David Damiaan burggraaf Frimout | |
| (Poperinge 21 maart 1941) was de eerste Vlaams-Belgische ruimtevaarder. | |
| Biografie Opleiding en activiteiten 24 maart - 2 april 1992 - Frimout cirkelde | |
| als 1 van de 7 astronauten met de Space Shuttle Atlantis om de aarde. 1992 - | |
| eredoctoraat aan de Universiteit van Gent 1959 - diploma van het middelbaar | |
| onderwijs, behaald aan het Koninklijk Atheneum Voskenslaan te Gent 1963 - | |
| diploma van ingenieur elektronica 1970 - doctoraat in de toegepaste fysica aan | |
| de Universiteit van Gent 1972 - postdoctoraal in het laboratorium van | |
| atmosferische en ruimtelijke fysica in de Universiteit van Colorado. Hij sloot | |
| zijn opleiding af als burgerlijk elektrotechnisch ingenieur en promoveerde tot | |
| doctor in de toegepaste wetenschappen. Ondertussen werkte hij tot 1978 in het | |
| Belgisch Instituut voor Ruimte-Aeronomie (BIRA). 1977 - stelt voor het eerst | |
| zijn kandidatuur als astronaut. 1978-84 als coördinator van de bemanning voor | |
| Spacelab-1 in het European Space Agency (ESA) 1984-89 werkzaam in de | |
| Microgravity afdeling van ESTEC experimenten met EURECA en Spacelab-1. Na zijn | |
| geslaagde vlucht ontving hij de graad van Groot Officier in de Leopoldsorde en | |
| tevens de titel van burggraaf. Tussen 1993 en 1998 werkte hij bij Belgacom, de | |
| Belgische Telecom-operator. In 1994 werd hij voorzitter van de Euro Space | |
| Foundation (opgericht op 16 maart) ter bevordering van | |
| wetenschappelijk-technische studies bij de jeugd. In juli 1998 tekende hij een | |
| contract met de Stichting Flanders Language Valley. Hij stond aan het hoofd van | |
| FLV Education als verantwoordelijke voor permanente vorming. Externe links | |
| Bestuur De provincieraad van West-Vlaanderen telt 80 zetels. De zetelverdeling | |
| is als volgt: CD&V: 32 VLD: 18 sp.a: 17 Vlaams Belang: 5 Groen!: 4 N-VA: 4 Het | |
| dagelijks bestuur is in handen van de bestendige deputatie, samengesteld door | |
| CD&V en sp.a. Die telt 6 leden en wordt voorgezeten door gouverneur Paul Breyne. | |
| De uitslagen van de provincieraadsverkiezingen sinds 1994 Externe link Officiële | |
| website West-Vlaanderen De provincie West-Vlaanderen is een van de tien | |
| provincies van België. Het is de meest westelijk gelegen provincie in | |
| Vlaanderen. Als Vlaamse provincie is de gebruikte taal er Nederlands, hoewel er | |
| tegen de taalgrens de faciliteitengemeentes Spiere-Helkijn en Mesen zijn. In de | |
| provincie wordt het typisch West-Vlaams dialect echter algemeen als omgangstaal | |
| gebruikt. De parochies in de provincie vallen onder het Bisdom Brugge. Info | |
| Provinciehoofdplaats: Brugge Oppervlakte: 3125 km² Hoogste punt: Kemmelberg (156 | |
| m) Belangrijkste waterlopen: IJzer, Leie, Mandel, Waardamme Aantal inwoners: | |
| 1.139.815 (op 1 juli 2005) 8 bestuurlijke arrondissementen: Brugge, Diksmuide, | |
| Ieper, Kortrijk, Oostende, Roeselare, Tielt, Veurne Dialect: West-Vlaams | |
| Patroonheilige: Sint-Donaas. Arrondissementen De West-Vlaamse gemeenten | |
| Gemeenten met een stadstitel hebben een « (stad) » achter de naam Luxemburg | |
| (provincie) De provincie Luxemburg (Frans: « Luxembourg », Waals: « Lussimbork | |
| », Luxemburgs: « Lëtzebuerg ») is een van de vijf provincies van het Waals | |
| Gewest, België. De provincie heeft een oppervlakte van 4443 km² en telt (op 1 | |
| juli 2005) 257.114 inwoners. Ten noorden grenst de provincie aan de provincie | |
| Luik en ten westen aan de provincie Namen. Ten zuiden grenst Luxemburg aan | |
| Frankrijk en ten oosten aan het Groothertogdom Luxemburg. De provincie maakt | |
| deel uit van de Ardennen. Het hoogste punt vormt de 651 meter hoge Baraque de | |
| Fraiture in de gemeente Vielsalm. Rond de hoogste toppen is op beperkte schaal | |
| wintersport mogelijk. Arrondissementen Overzicht van steden en gemeenten in | |
| Luxemburg Gemeenten met een stadstitel hebben een « (stad) » achter de naam | |
| Coalitievorming 2003 In het voorjaar van 2003 besloot D66 deel te nemen aan het | |
| kabinet-Balkenende II, met de VVD en het CDA. Dit terwijl D66 deelname aan een | |
| coalitie met CDA en VVD uitdrukkelijk had uitgesloten. Nadat de onderhandelingen | |
| tussen Wouter Bos en Jan Peter Balkenende mislukt waren maakte D66 echter een | |
| coalitie met CDA en VVD mogelijk en voorkwam aldus dat de LPF opnieuw, of de | |
| ChristenUnie en de SGP voor het eerst in de regering zouden komen. Van het | |
| typische D66 speerpunt « bestuurlijke vernieuwing » kwam weinig terecht, waarop | |
| verantwoordelijk minister De Graaf uit het kabinet stapte. Hij werd tussentijds | |
| opgevolgd door Alexander Pechtold. Interne crisis van 2006 In 2006 ontstond een | |
| crisis binnen de partij, naar aanleiding van verliezen bij de | |
| gemeenteraadsverkiezingen. Sommige leden, die ontevreden waren over de als | |
| rechts ervaren koers van Balkenende-II (vooral het immigratie- en | |
| integratiebeleid van minister Verdonk), pleitten voor opheffing van de partij; | |
| enkele leden maakten bekend zich af te zullen splitsen onder de naam deZES. Op | |
| het drukbezochte D66-congres van 13 mei werd een motie om uit het kabinet te | |
| stappen evenwel door een meerderheid verworpen. De aangekondigde motie om de | |
| partij op te heffen werd niet ingediend. Kabinetscrisis 2006 Op 29 juni 2006 | |
| veroorzaakt de partij een kabinetscrisis door een motie van afkeuring tegen | |
| Minister Verdonk te steunen en haar vertrek te eisen. De motie wordt verworpen | |
| doordat de LPF de coalitie wel steunt. In een vervolgdebat blijkt dat het gehele | |
| kabinet (inclusief D66-ministers Laurens Jan Brinkhorst en Alexander Pechtold) | |
| van mening is dat aan de verworpen motie geen conclusies verbonden hoeven te | |
| worden. Daarop trekt de D66-kamerfractie de politieke steun voor het kabinet in | |
| en stappen de D66-ministers op. Vervolgens stellen de andere ministers hun | |
| portefeuille ter beschikking. Uit de Politiek Op 3 en 4 augustus hebben | |
| respectievelijk Boris Dittrich en Lousewies van der Laan aangekondigd uit de | |
| Tweede Kamer te stappen. Ze zullen pas na de verkiezingen van november aftreden. | |
| Kritiek van Hans van Mierlo Op 6 oktober 2006 sprak de D66 oprichter Hans van | |
| Mierlo openlijk zijn twijfel uit over de toekomst van de partij. Volgens Van | |
| Mierlo heeft de partij haar geloofwaardigheid verloren door als coalitiepartner | |
| in Balkenende II geen breekpunt te maken van het beleid van VVD-minister Rita | |
| Verdonk. In het tv-programma EénVandaag zei hij dat de partij zich moet afvragen | |
| 'of het na veertig jaar genoeg is geweest'. Op het najaarscongres van D66, een | |
| dag later, noemde hij D66 echter nog steeds hard nodig. Democraten 66 Reden van | |
| bestaan Het eerste partijcongres omschreef haar als een radicale democratisering | |
| van de Nederlandse samenleving in het algemeen en van het Nederlandse politieke | |
| bestel in het bijzonder. Dit is een tweeslag maar de nadruk heeft lange tijd | |
| gelegen op de laatste component, de staatsrechtelijke vernieuwing. Speerpunten | |
| daarbij zijn het referendum, afschaffing van de Eerste Kamer, directe | |
| verkiezingen van de minister-president en burgemeesters, en de invoering van een | |
| gematigd districtenstelsel. Mede-oprichter Van Mierlo was dan ook een exponent | |
| van het democratisch radicalisme, een stroming die in de negentiende eeuw was | |
| vermalen tussen socialisme en liberalisme. Hij had weinig op met nadere | |
| aanduidingen omtrent de visie en maatschappijbeschouwing van D66. Ideologieën | |
| hadden immers afgedaan en D66 was vooral een pragmatische partij. Na de periode | |
| Terlouw, die de partij als 'redelijk alternatief' wel meer in een eigen traditie | |
| trachtte te plaatsen met aandacht voor milieu, sociale vraagstukken en | |
| technologie, kwam Van Mierlo midden jaren tachtig terug met zijn rede 'Een reden | |
| van bestaan'. De primaire bestaansgrond lag volgens deze rede nog steeds in de | |
| politieke vernieuwing. Aan het eind van de twintigste eeuw kwamen de kaarten wat | |
| anders te liggen. Nadat het anti-dogmatische van de partij een heel eigen dogma | |
| leek te zijn geworden, wist de groep Opschudding in 1998 dit dogma te doorbreken | |
| en slaagde ze er als eerste in de partij een ondertitel mee te geven. D66 heet | |
| vanaf dan sociaal-liberaal. Opschudding verwoordde het zo: "D66 bestaat als | |
| sociaal-liberale partij om een duurzame, democratische en open samenleving op te | |
| bouwen, waarin de mens zich ontplooit in solidariteit met anderen.". Hiermee | |
| plaatste de partij zich in de vrijzinnige internationale politieke hoofdstroom | |
| van het progressief liberalisme en in de politieke filosofie van het | |
| ontplooiingsliberalisme. Dit legde de partij vast in haar statuten alsmede in de | |
| "Uitgangspunten van D66". Met deze inbedding in het progressief liberalisme had | |
| D66 een tweede reden van bestaan. Deze tweede reden verving de eerste echter | |
| niet, de eerste ging er in wezen in op. Het ontplooiingsliberalisme stelde de | |
| vrije maar verantwoordelijke mens centraal. En het wil de mens, in | |
| gelijkwaardigheid tot elkaar, invloed geven om zelf invulling te geven aan het | |
| leven en de maatschappij. Voor dat laatste is openheid en democratie | |
| noodzakelijk en daardoor wordt de oorspronkelijke bestaansgrond ook door de | |
| tweede geïmpliceerd. Vrijzinnig Democratische Bond Met deze oriëntatie op het | |
| progressief liberalisme kan D66 beschouwd worden als de herleving van de | |
| Vrijzinnig Democratische Bond (VDB) uit de eerste helft van de 20ste eeuw. De | |
| VDB ontstond in 1901 door een afsplitsing van de Liberale Unie en ging in 1946 | |
| op in de PvdA. Europa en internationaal D66 manifesteert zich als de meest | |
| Europese partij van Nederland, zo pleit de partij voor een federaal Europa in | |
| het pamflet 'De Verenigde Staten van Europa'. D66 is lid van de Liberale | |
| Internationale (LI) en van de Partij van Europese Liberalen en Democraten | |
| (ELDR). Liberaal-Democratische samenwerking Ter onderscheiding wordt D66 wel | |
| eens ingedeeld als progressief-liberaal en de VVD als conservatief-liberaal. | |
| Democraten 66 (D66) (officiële naam: « Politieke Partij Democraten 66 »; vroeger | |
| afgekort als « D'66 ») is een Nederlandse politieke partij van | |
| progressief-liberale signatuur, opgericht op 14 oktober 1966 door 44 personen | |
| (van wie 25 in andere partijen actief waren geweest). In Europees verband wordt | |
| sinds 1984 net als de VVD het Europees verkiezingsprogramma gevolgd van de | |
| Partij van Europese Liberalen en Democraten (en Radicalen) (ELDR) en | |
| samengewerkt in één liberaal-democratische fractie in het Europees Parlement als | |
| D66-delegatie en VVD-delegatie. Bij de verkiezingen voor het Europees Parlement | |
| in 2004 was er een lijstverbinding tussen D66 en VVD, hetwelk resulteerde in 1 | |
| Parlementszetel voor de D66-delegatie (was 2) en 4 EP-zetels voor de | |
| VVD-delegatie (was 5). De fractie van Europees Liberalen en Democraten is vanaf | |
| 2004 omgedoopt in Alliantie van Liberalen en Democraten voor Europa (ALDE; | |
| Franse afkorting ADLE), de derde fractie in het Europees Parlement, met 88 van | |
| de 732 zetels. N.B. hiervan zijn tevens zes Belgische Europarlementariërs lid: | |
| de Vlaamse Liberalen en Democraten (VLD) / Vivant (3 zetels) en de Mouvement | |
| Réformateur (MR) (3 zetels). Volksvertegenwoordigers en bestuurders Regering In | |
| het kabinet-Balkenende II was D66 tot en met 29 juni 2006 vertegenwoordigd met | |
| twee ministers en een staatssecretaris. Ministers: mr. L.J. (Laurens Jan) | |
| Brinkhorst - minister van Economische Zaken en viceminister-president drs. A. | |
| (Alexander) Pechtold - minister van Bestuurlijke Vernieuwing en | |
| Koninkrijksrelaties Staatssecretaris: mr. M.C. (Medy) van der Laan - | |
| staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen Initiatiefnemers waren | |
| de journalist van het Algemeen Handelsblad Hans van Mierlo, die partijleider | |
| werd, en Amsterdams VVD-gemeenteraadslid en fractie-voorzitter Hans Gruijters. | |
| Tweede Kamer De Tweede Kamerfractie van de D66 bestaat sinds de verkiezingen van | |
| 2003 uit zes personen: mr. L.W.S.A.L.B. (Lousewies) van der Laan, | |
| fractievoorzitter A.D. (Bert) Bakker mr. B.O. (Boris) Dittrich B. (Boris) van | |
| der Ham mr. F. (Fatma) Koser Kaya drs. E.R.C.M. (Ursie) Lambrechts Eerste Kamer | |
| De Eerste Kamerfractie van de D66 bestaat sinds de verkiezingen van 2003 uit | |
| drie personen: E.H. (Eddy) Schuyer, fractievoorzitter prof. mr. J.W.M. (Hans) | |
| Engels dr. A.G. (Gerard) Schouw Europees Parlement De delegatie van D66 in het | |
| Europees Parlement maakt net als de VVD deel uit van de fractie Alliantie van | |
| Liberalen en Democraten voor Europa. D66 heeft sinds de verkiezingen van 2004 | |
| één lid in het Europees Parlement: drs. S.H. (Sophie) in 't Veld Provincies | |
| Ontstaan en geschiedenis Commissaris van de Koningin: Flevoland - mr. M.J.E.M. | |
| (Michel) Jager Utrecht - mr. B. (Boele) Staal Gedeputeerde Staten: Noord-Holland | |
| - P.J.M. (Patrick) Poelmann Provinciale Staten: Zeeland - 1 van de 47 zetels | |
| Noord-Brabant - 3 van de 79 zetels Limburg - 2 van de 63 zetels Groningen - 2 | |
| van de 55 zetels Friesland - 1 van de 55 zetels Drenthe - 2 van de 51 zetels | |
| Overijssel - 2 van de 63 zetels Flevoland - 2 van de 47 zetels Gelderland - 3 | |
| van de 75 zetels Utrecht - 4 van de 63 zetels Noord-Holland - 5 van de 83 zetels | |
| Zuid-Holland - 4 van de 83 zetels Jongerenorganisatie De jongerenorganisatie van | |
| D66 heet Jonge Democraten en draagt als ondertitel 'Vrijzinnig-democratische | |
| jongerenorganisatie'. Diverse leden van deze organisatie zijn later binnen D66 | |
| politiek actief geworden, waaronder Boris van der Ham en Jan Paternotte. | |
| Gemeenten Ongeveer 25 burgemeesters in Nederland zijn van D66-huize. De | |
| oprichting op 14 oktober 1966 werd voorafgegaan door het Appèl '66. D66 legde | |
| met name de nadruk op democratisering van de samenleving en een nieuw | |
| partijenstelsel. Daarnaast benadrukte de nieuwe partij geestelijke vrijheid en | |
| individuele ontplooiing. De partij heeft daarnaast ongeveer 30 wethouders, 144 | |
| gemeenteraads- en 16 deelgemeenteraadsleden (14 in Amsterdam, 2 in Rotterdam). | |
| Ledenverloop Bron: D66 - ledentallen (Documentatiecentrum Nederlandse Politieke | |
| Partijen) D66-bewindslieden Hans Gruijters - minister van Volkshuisvesting en | |
| Ruimtelijke Ordening, kabinet-Den Uyl Medy van der Laan - staatssecretaris van | |
| Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, kabinet-Balkenende II Ineke | |
| Lambers-Hacquebard - staatssecretaris van Volksgezondheid en Milieuhygiëne, | |
| kabinet-Van Agt II en kabinet-Van Agt III Hans van Mierlo - minister van | |
| Defensie kabinet-Van Agt II en kabinet-Van Agt III, minister van Buitenlandse | |
| Zaken en vice-premier, kabinet-Kok I Aad Nuis - staatssecretaris van Onderwijs, | |
| Cultuur en Wetenschappen, kabinet-Kok I Erwin Nypels - minister van | |
| Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, kabinet-Van Agt III Alexander Pechtold | |
| - minister van Bestuurlijke Vernieuwing en Koninkrijksrelaties, | |
| kabinet-Balkenende II Max Rood - minister van Binnenlandse Zaken, kabinet-Van | |
| Agt III Michiel Scheltema - staatssecretaris van Justitie, kabinet-Van Agt II | |
| Winnie Sorgdrager - minister van Justitie, kabinet-Kok I Haijo Apotheker - | |
| minister van Landbouw, kabinet-Kok II Jan Terlouw - minister van Economische | |
| Zaken, kabinet-Van Agt II en kabinet-Van Agt III Dick Tommel - staatssecretaris | |
| van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, kabinet-Kok I Hans | |
| Wijers - minister van Economische Zaken, kabinet-Kok I Henk Zeevalking - | |
| staatssecretaris van Justitie, kabinet-Den Uyl en minister van Verkeer en | |
| Waterstaat, kabinet-Van Agt II en kabinet-Van Agt III Els Borst - minister van | |
| Volksgezondheid en vice-premier, kabinet-Kok I en kabinet-Kok II Roger van | |
| Boxtel - minister van Grotesteden- en Integratiebeleid, kabinet-Kok II Laurens | |
| Jan Brinkhorst - staatssecretaris van Buitenlandse Zaken, kabinet-Den Uyl, | |
| minister van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij, kabinet-Kok II en minister van | |
| Economische Zaken, kabinet-Balkenende II, vanaf 30 maart 2005 tevens | |
| vice-premier Wim Dik - staatssecretaris van Economische Zaken, kabinet-Van Agt | |
| II en kabinet-Van Agt III Jacob Kohnstamm - staatssecretaris van Binnenlandse | |
| Zaken, kabinet-Kok I Jan Glastra van Loon - staatssecretaris van Justitie, | |
| kabinet-Den Uyl Aar de Goede - staatssecretaris van Financiën, kabinet-Den Uyl | |
| Thom de Graaf - vice-premier en minister van Bestuurlijke vernieuwing en | |
| Koninkrijksrelaties, kabinet-Balkenende II Literatuur Menno van der Land: " | |
| Tussen ideaal en illusie. De geschiedenis van D66 1966 - 2003 " () Zie ook | |
| Progressief liberalisme Lux Voor Kandidatenlijst bij de Tweede Kamerverkiezingen | |
| 2006 Externe links Bij de Kamerverkiezingen in 1967 behaalde de partij meteen 7 | |
| zetels; en bij die van 1971 11 zetels, in een alliantie met de PPR en de PvdA. | |
| Van Mierlo streefde naar een progressieve volkspartij. Deze vorming mislukte en | |
| in 1972 zakte de partij naar 6 zetels. Na de formatie van het kabinet (waaraan | |
| D66 deelnam) trad Van Mierlo af als fractievoorzitter, vanwege onvoldoende steun | |
| in de fractie, ten gunste van Jan Terlouw. Website D66 | |
| http://www.liberaal.info/Liberaal.info) D66 bleef in de regering. Dit werd door | |
| de eigen aanhang niet begrepen en de partij zakte naar 6 zetels. De nog | |
| desastreuzer verlopen Statenverkiezingen in 1974 leidden tot een grote crisis in | |
| de partij. Veel leden zegden op, en er werd getwijfeld aan het bestaansrecht van | |
| de partij. De meerderheid van de leden was voor het opheffen van de partij, maar | |
| de vereiste tweederde meerderheid werd niet gehaald. Nadat de partij een jaar | |
| lang vrijwel niet actief geweest was werd in 1975 toch besloten de partij nieuw | |
| leven in te blazen. Onder leiding van Jan Glastra van Loon en Jan Terlouw werd | |
| een nieuwe koers uitgezet, die zich minder richtte op bestuurlijke vernieuwing, | |
| Terlouw benadrukte een liberalere profilering. De partij kreeg weer nieuw élan, | |
| en wist veel nieuwe leden te werven (op het dieptepunt waren er nog maar een | |
| paar honderd leden). Onder Terlouw won de partij de verkiezingen van 1981 met 17 | |
| zetels. D66 trad toe tot een coalitie met het CDA en de PvdA. In 1982 trok de | |
| PvdA zich terug uit de regering. Lijsttrekker voor de Tweede Kamerverkiezingen | |
| van 2006 is Alexander Pechtold. Hij werd verkozen in de zesde telronde en haalde | |
| toen 2009 van de meer dan 3800 uitgebrachte stemmen. In een poging de partij uit | |
| de malaise te halen keerde Van Mierlo terug als partijleider. Hij pleitte voor | |
| een opheffing van de polarisatie tussen de PvdA en de VVD en richtte zich meer | |
| op individuele ontplooiing, en thema's als milieubehoud, technologische | |
| vernieuwing en vrouwenemancipatie. De herleving van de partij was succesvol en | |
| de partij behaalde in 1986 9 zetels en in 1989 12 zetels. Dit aantal werd bij de | |
| verkiezingen van 1994 verdubbeld tot 24 zetels. Door de electorale positie | |
| slaagde D66 er in om voor het eerst sinds de Eerste Wereldoorlog een coalitie | |
| zonder confessionele partij(en) te vormen: PvdA, VVD en D66 vormden samen de | |
| eerste paarse coalitie. Ondanks een verkiezingsnederlaag in 1998 (14 zetels) | |
| bleef de partij deel uitmaken van een paarse coalitie. De regeringsdeelname | |
| leidde onder de nieuwe partijleider Thom de Graaf in 2002 tot een tweede | |
| nederlaag (7 zetels). D66 ging de oppositie in, maar bij de verkiezingen van | |
| 2003 zakte de partij verder naar 6 zetels. De Graaf trad terug en werd opgevolgd | |
| door Boris Dittrich. Actualiteit Guido Gezelle-prijs De Guido Gezelleprijs is | |
| een literatuurprijs die sinds 1941 vijfjaarlijks wordt toegekend voor een in het | |
| Nederlands geschreven verzenbundel. De prijs is opgericht door het Guido | |
| Gezelle-comité en wordt toegekend door de Koninklijke Academie voor Nederlandse | |
| Taal- en Letterkunde in Gent. Gelauwerden 1962 - Gery Helderenberg voor | |
| dichtbundels verschenen in de periode 1957 - Jos De Haes voor Gedaanten 1952 - | |
| Jozef De Belder voor Ballade der onzekerheden 1947 - Marcel Brauns voor Zangen | |
| van onmacht 2002? Peter Theunynck voor De bomen zijn paars en de hemel 1997 - | |
| Charles Ducal voor Moedertaal 1992 - Adriaan Magerman voor Mei Requiem 1987 - | |
| Fernand Florizoone voor Op de bermen van de tijd 1982 - Gwij Mandelinck voor De | |
| droefheid is in handbereik 1977 - Lieven Rens voor Leander 1972 - Gery | |
| Helderenberg voor Pentaphonium 1967 - René Verbeeck voor De zomer staat hoog en | |
| rijp Externe link Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde | |
| Solfège Solfège is een muzikale zangoefening, waarbij de melodie gezongen wordt | |
| zonder de tekst en met gebruikmaking van alleen de namen van de noten. Het doel | |
| van deze oefening is het muzikale gehoor te vergroten en tevens door zonder | |
| voorstudie van het blad te zingen de trefzekerheid te verhogen met betrekking | |
| tot ritme en melodie. « Solfègiëren » is het hiervan afgeleide werkwoord en | |
| betekent zowel het zingen van toonladders als het zingen van een muziekstuk met | |
| benoeming van de noten. In het professioneel muziekonderwijs (conservatoria) en | |
| in de hogere graad van de muziekscholen wordt het begrip solfège inmiddels in | |
| een bredere context gebruikt. Zo bestaan er aparte lessen ritmisch solfège (het | |
| noteren van een ritme en het uitvoeren van een genoteerd ritme) en worden het | |
| muzikaal dictee en het herkennen van akkoorden in de harmonieleer tot het gebied | |
| van de solfège gerekend. Zie ook Solmisatie Als gevolg van de taalstrijd en meer | |
| bepaald de strijd om de totale vernederlandsing van de Leuvense universiteit in | |
| de jaren '60, werd de unitaire partij in 1972 opgesplitst in een Vlaamse en een | |
| Franstalige partij, de laatste onder de naam PSC (Parti Social Chrétien, sinds | |
| mei 2002 omgevormd tot CDH: Centre Démocrate Humaniste). De CVP-staat Eind jaren | |
| '60 komt er binnen de CVP een nieuwe generatie aan de macht. Wilfried Martens | |
| als partijvoorzitter, maar vooral de populaire Leo Tindemans zorgen ervoor dat | |
| de CVP de grootste partij van het land blijft. In de jaren '70 gaat de meeste | |
| aandacht uit naar de staatshervorming. Tussen 1977 en 1981 zijn er 8 | |
| verschillende regeringen onder leiding van Tindemans, Martens, Paul Vanden | |
| Boeynants en Mark Eyskens. Tijdens de verkiezingen van november 1981 lijdt de | |
| CVP een zeer zware nederlaag. In de jaren '80 zorgt de kwestie Voeren en de | |
| plaatsing van Amerikaanse kernraketten op Belgisch grondgebied voor beroering. | |
| De meningen over dit laatste zijn verdeeld, ook binnen de CVP. Vanaf 1985 blijft | |
| de CVP bij elke verkiezing verliezen. In 1990 wordt de abortuswet tegen de wil | |
| van de CVP goedgekeurd. Begin oktober 1991 valt de regering na een bijzonder | |
| hevige communautaire confrontatie over de uitvoer van wapens naar het | |
| Midden-Oosten. Bij de daaropvolgende parlementsverkiezingen in november lijden | |
| de regeringspartijen een zware nederlaag. Periode Dehaene In 1991 wordt Jean-Luc | |
| Dehaene premier. Onder zijn bewind wordt met het Sint-Michielsakkoord, België | |
| een echte federale staat. In de jaren '90 moet er flink worden bespaard om de | |
| Maastrichtnorm te halen. De verkiezingen van 13 juni 1999 Een gestage electorale | |
| achteruitgang van de CVP sinds de jaren '80 en vooral een voedselschandaal dat | |
| in mei 1999 uitbrak, de zgn. dioxinecrisis, leidden bij de nationale en | |
| deelstaatverkiezingen van 13 juni 1999 tot een historische nederlaag voor CVP. | |
| Dehaene verliet daarop de nationale politiek, ondanks een groot aantal | |
| voorkeurstemmen. De CVP bleef weliswaar de grootste fractie in het Vlaamse | |
| parlement, maar moest in het federale parlement de VLD laten voorgaan. Bij de | |
| regeringsvorming belandde de CVP voor het eerst in veertig jaar in de oppositie, | |
| zowel op federaal als op Vlaams bestuursniveau. De coalitie zonder de CVP | |
| bestond uit drie partijen: liberalen, socialisten en groenen (de zgn. | |
| paars-groene coalitie van het kabinet Verhofstadt I). Christen-Democratisch en | |
| Vlaams Nieuwe naam: CD&V Op 9 oktober 1999 werd Stefaan De Clerck gekozen tot | |
| algemeen partijvoorzitter (als opvolger van Marc Van Peel) en startte een | |
| organisatorische en ideologische hervorming. Daarbij veranderde de partijnaam in | |
| 2001 in CD&V. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2000 zette enig herstel in. | |
| De verkiezingen van 18 mei 2003 De uitslag van de federale | |
| parlementsverkiezingen van 2003, waarin CD&V met de mediagenieke De Clerck als | |
| kandidaat premier naar de kiezer trok, was opnieuw teleurstellend. De Clerck nam | |
| ontslag als partijvoorzitter en werd vervangen door Yves Leterme, die voorheen | |
| fractieleider in de kamer was. De verkiezingen van 13 juni 2004 Leterme stuurde | |
| aan op een kartel met de Nieuw-Vlaamse Alliantie onder leiding van Geert | |
| Bourgeois, maar aanvankelijk mislukte dit. Uiteindelijk werden de gesprekken | |
| hervat en op 14 februari 2004 werd een akkoord voor een kartel ondertekend, het | |
| zogenaamde Valentijnskartel of Vlaams Kartel. Bij de verkiezingen van 2004 voor | |
| het Vlaamse Parlement haalde dit kartel een overwinning met zo'n 26% van de | |
| stemmen. Na korte maar moeilijke onderhandelingen onder leiding van Yves Leterme | |
| trad op 22 juli 2005 de regering Leterme I aan, die een coalitie is van het | |
| kartel CD&V/NVA, het kartel SP.A/Spirit en het kartel VLD/Vivant. Leterme werd | |
| als partijvoorzitter opgevolgd door Jo Vandeurzen. Politiek gedachtegoed Daar | |
| waar de Katholieke Partij in de 19de en begin 20ste eeuw een conservatieve | |
| partij was, heeft de CVP zich na de Tweede Wereldoorlog sociaal-economisch als | |
| centrumpartij (volkspartij) geprofileerd, met evenwel behoudsgezinde | |
| stellingnames in levensbeschouwelijke en ethische vraagstukken. De partij wil | |
| brede bevolkingsgroepen vertegenwoordigen met als overkoepelende achtergrond de | |
| christelijke oorsprong (christen-democratie). De partij verenigt in haar bestuur | |
| en structuur uiteenlopende sociale en economische bewegingen, met traditioneel | |
| een numeriek sterke vakbondsvleugel (ACW), een middenstandsvleugel, en een | |
| kleine maar invloedrijke landbouwvleugel (via de Boerenbond). Hoewel de invloed | |
| van die groeperingen sinds de laatste partijhervormingen officieel | |
| teruggedrongen is, vormen deze stromingen nog steeds de belangrijkste basis voor | |
| de partij. Christen-Democratisch en Vlaams (afgekort als « CD&V ») is een | |
| Vlaamse, christendemocratische, politieke partij. Grote christen-democratische | |
| partijen zijn er ook in Nederland (CDA, Christendemocratisch Appel) en Duitsland | |
| (CDU, Christlich Demokratische Union). In landen met sterke socialistische | |
| partijen (bijv. Zweden) of sterke conservatieve partijen (bijv. Frankrijk) is de | |
| betekenis van christen-democratische partijen gering (bijv de Kristdemokraterna | |
| in Zweden) of onbestaande. Externe links CD&V Jongerenorganisatie CD&V Tot | |
| september 2001 heette de partij Christelijke Volkspartij (CVP). Geschiedenis | |
| Oprichting na Tweede Wereldoorlog De CVP werd opgericht op 18-19 augustus 1945 | |
| onder voorzitterschap van August de Schryver en was de opvolger van de | |
| Katholieke Partij. Bij de verkiezingen van 1946 was de CVP meteen de grootste | |
| partij. In de eerste jaren na de oorlog beroerde de koningskwestie de | |
| maatschappij en politiek. Van Unitaire partij naar spitsing Vanaf maart 1947 tot | |
| aan de verkiezingen van 13 juni 1999 nam de CVP vrijwel onafgebroken deel aan de | |
| regering, met uitzondering van de periode 1954-1958 toen een coalitie van | |
| socialisten en liberalen onder leiding van Achiel Van Acker aan de macht was. In | |
| de periode 1950-1954 vormde de CVP voor het laatst in de Belgische geschiedenis | |
| homogene regeringen. De jaren vijftig staan in het teken van de schoolstrijd. De | |
| CVP verdedigt de belangen van de vrije (vaak katholieke) scholen en wil ze | |
| financieel ondersteunen. In 1958 komt onder leiding van Gaston Eyskens het | |
| schoolpact. De Eenheidswet en het grote protest bezorgen de CVP een lagere | |
| verkiezingsscore in 1961. Frans Van der Elst Frans Van der Elst (1920 - | |
| Neder-over-Heembeek, 28 augustus 1997) was een Vlaams advocaat en politicus voor | |
| de Volksunie. Van der Elst studeerde van 1939 tot 1944 rechten, thomistische | |
| wijsbegeerte en politieke en sociale wetenschappen aan de KUL. Van 1944 tot 1958 | |
| was hij advocaat bij de balie van Brussel. Hij pleitte in verschillende | |
| repressiezaken, o.a. die van VNV-leider Hendrik Elias, wiens raadsman hij zou | |
| blijven. Als legataris van Elias ' archief publiceerde hij in 1974 de eerste | |
| uitgebreide analyse van diens rol als VNV-leider. Vanaf 1948 speelde Van der | |
| Elst een aanzienlijke rol in de herleving van de Vlaamse Beweging en het | |
| Vlaams-nationalisme, waarvan hij als publicist, redenaar en als partijvoorzitter | |
| van de Volksunie de inhoud mede bepaalde. Bij de parlementsverkiezingen van 1949 | |
| stond hij in Brussel op de Vlaams-nationale lijst-Edmond van Dieren. In deze | |
| periode werd er volop gediscussieerd over de heroprichting van een autonome | |
| Vlaams-nationale partij. Vanaf 1950 was hij een der hoofdrolspelers in het | |
| Vlaams Comité voor Federalisme, een studie- en drukkingsgroep die in 1954, in | |
| samenwerking met Waalse federalisten, een voorstel van federale grondwet voor | |
| België publiceerde. In 1951 hield hij zijn eerste publieke pleidooi voor | |
| amnestie. In 1954 werd Van der Elst medeoprichter van de Christelijke Vlaamse | |
| Volksunie, die nog tijdens datzelfde jaar de Volksunie werd. Hij werd | |
| partijvoorzitter (1955-1975), Kamerlid (1958-1974) en senator (1974-1985). In | |
| 1983 werd hij de allereerste Vlaams-nationalistische minister van staat. Van | |
| 1958 tot het einde van de jaren 1960 was Van der Elst de woordvoerder van zijn | |
| partij in alle belangrijke parlementaire debatten. Het vertrouwen van de | |
| Vlaams-nationalisten in Van der Elst kwam voor het eerst onder zware druk toen | |
| de Volksunie de Egmont- en de Stuyvenbergakkoorden ondertekende en toetrad tot | |
| de Belgische regering (1977-1978). Na het Egmont-experiment trok hij zich | |
| systematisch terug uit het politieke leven. Astrid van Zweden Astrid Sofia | |
| Lovisa Thyra (Stockholm 17 november 1905 -- Küssnacht 29 augustus 1935), prinses | |
| van België, hertogin van Brabant, prinses van Zweden, was de dochter van prins | |
| Karel van Zweden en prinses Ingeborg van Denemarken. Door haar huwelijk in 1926 | |
| met de toenmalige Belgische kroonprins Leopold, werd zij na de dood van koning | |
| Albert I in 1934 koningin der Belgen. Zij verwierf op zeer korte tijd zeer grote | |
| populariteit bij de bevolking, maar kwam in 1935 op 29-jarige leeftijd om het | |
| leven bij een auto-ongeval in het Zwitserse Küssnacht. Zij was de moeder van de | |
| latere koningen Boudewijn en Albert II en groothertogin Josephine-Charlotte van | |
| Luxemburg (11 oktober 1927). Zie ook Het Belgische vorstenhuis Hoofdredacteurs | |
| Jan Baptist Napolitaan van Os (1891-1893), Jan van Kerckhoven (1893 - 1899) | |
| Frans Goris (1899 - 1938) Louis Kiebooms (1938 - 1949) Louis Meerts (1949 - | |
| 1985) Lou de Clerck (1985 - 1991) Jos Huypens (1991 - 1996) Luc Van Loon (1996 - | |
| 2004) Luc Rademakers (2004 -) Externe links Officiële site Gazet van Antwerpen | |
| Geschiedenis van de Gazet van Antwerpen Officiële site Regionale Uitgeversgroep | |
| Officiële site Concentra Is de "vrije pers" nog vrij? - 18 augustus 2004 - | |
| Opinieartikel van Rudi De Ceuster naar aanleiding van het ontslag van Luc Van | |
| Loon Gazet van Antwerpen De Gazet van Antwerpen is een Nederlandstalige Vlaamse | |
| krant met vier edities: een stadseditie metropool en daarnaast edities Kempen, | |
| Mechelen-Lier en Waasland, uitgegeven door Concentra. Hoewel de naam anders doet | |
| vermoeden, heeft de krant een bovenregionale verspreiding en wordt ze gelezen in | |
| heel Vlaanderen. GvA is een regionale kwaliteitskrant. Dagelijks rollen | |
| gemiddeld 120.000 exemplaren van de pers. Geschiedenis Gazet van Antwerpen | |
| verscheen voor het eerst op 3 november 1891 en was een initiatief van Jan | |
| Baptist Napolitaan van Os, meteen ook de eerste hoofdredacteur. De eerste krant | |
| werd gedrukt op 8000 exemplaren, telde 4 bladzijden en kostte slechts 2 | |
| Belgische centimes. In 1893 werd de NV De Vlijt opgericht die de krant uitgaf. | |
| In 1996 richtte NV De Vlijt samen met de NV Concentra, uitgever van Het Belang | |
| van Limburg, de Regionale Uitgevers Groep (RUG) op. Sinds het begin van de | |
| eenentwintigste eeuw onderging de redactionele stijl een facelift, waarbij GvA | |
| in een korte tijd evolueerde naar een moderne krant met een brede levensvisie. | |
| In augustus 2004 werd Dr. Luc Rademakers de nieuwe hoofdredacteur van de krant. | |
| Hij was voordien hoofdredacteur van de gratis krant Metro en gaf Gazet van | |
| Antwerpen een jonger, en ondertussen breed gewaardeerd, imago. In datzelfde jaar | |
| verscheen de krant, als eerste 'klassieke' Belgische krant, op tabloidformaat. | |
| Volgens het CIM (Centrum voor Informatie over de Media) is het lezersbereik van | |
| Gazet van Antwerpen de afgelopen jaren fel gestegen. De verkoop zelf volgt de | |
| tendens van de Vlaamse krantenmarkt. Boelwerf Boelwerf was het grootste | |
| Belgische scheepsbouwbedrijf. Het was gelegen in Temse aan de Schelde en in 1829 | |
| opgericht door Bernard Boel (1798-1872), oorspronkelijk timmerman op de | |
| scheepswerven in Antwerpen-Zuid, die opgevolgd werd door zijn zoon Jozef Boel. | |
| De eerste 50 jaar bouwde de scheepswerf houten schepen en werkten er slechts | |
| enkele werknemers. Het bedrijf bouwde gemiddeld één boot, voornamelijk tjalken, | |
| per jaar. Vanaf 1900 begon het aantal schepen dat gebouwd werd, langzaam te | |
| stijgen, en nam ook het aantal werknemers toe. De grootste bloei ontstond echter | |
| na de Tweede Wereldoorlog, toen het bedrijf, dat toen J. Boel & Zonen heette, | |
| internationaal doorbrak. Toen de werf in 1979 haar 150-jarig bestaan vierde, | |
| telde zij 3000 werknemers, een aanzienlijk deel van de bewoners van Temse. De | |
| privé-onderneming was uitgegroeid tot een middelgrote werf met wereldfaam. Het | |
| jubileum viel samen met de bouw van een LPG-tanker van 57.000 m3 met een zeer | |
| symbolisch bouwnummer: op de kop 1500, de « Petrogas II », die thans onder de | |
| naam « Hariette N » onder de vlag van Singapore vaart. In dezelfde periode | |
| groeide ook de syndicale delegatie uit tot een inspirerend voorbeeld voor het | |
| 'strijdsyndicalisme' in België. De boegbeelden van deze stroming, Jan Cap (ACV) | |
| en Karel Heirbout (ABVV), kregen nationale bekendheid. Na een reeks | |
| afsplitsingen op 19 december 1980 van holdingsmaatschappijen en scheepsfirma's, | |
| zoals Almabo en Exmar, bleef de eigenlijke werf over onder de naam Boelwerf. Na | |
| het faillissement in 1982 van de Cockerill Yards, een werf in Hoboken aan de | |
| overkant van de Schelde, nam Boelwerf ook de werf van Cockerill over. De | |
| onderneming groeide daardoor nog tot 3500 werknemers op twee grote werven. Door | |
| de internationale crisis in de scheepsbouwsector raakte deze onderneming | |
| halverwege de jaren '80 in de problemen, en werd zij op 28 oktober 1992 failliet | |
| verklaard. De curator legde klacht neer wegens fraude, een klacht die hij later | |
| weer introk. De werf was al die tijd overeind gehouden door de overheid, die | |
| grote bedragen aan goedkope scheepkredieten toegestaan had aan de | |
| scheepseigenaren. Deze kredieten zijn later voor een groot deel kwijtgescholden | |
| of verloren gegaan. Na stakingen en een bezetting werd het bedrijf in 1993 weer | |
| opgestart, nu met deelneming van de Vlaamse overheidsholding Gimvindus en onder | |
| de naam Boelwerf Vlaanderen. Deze werkte de laatste (zeven) bestellingen af, | |
| waarna zij op 30 november 1994 ook failliet ging. De curator, een andere dan die | |
| van de oude Boelwerf, had opnieuw veel moeite om alles ordentelijk op te ruimen. | |
| De bestuurders van Boelwerf Vlaanderen werden op 12 oktober 2004 veroordeeld | |
| voor fraude met Europese opleidingssubsidies. Het bedrijventerrein in Temse is | |
| thans opgekocht om er woningen te bouwen. www.aclvb.be Algemene Centrale Der | |
| Liberale Vakbonden Van België De Algemene Centrale der Liberale Vakbonden van | |
| België (ACLVB) of Centrale Générale des Syndicats Libéraux de Belgique (CGSLB) | |
| is een van de drie representatieve vakbonden in België. De Liberale Vakbond | |
| vertegenwoordigt ongeveer 220.000 werknemers in België. De ACLVB hangt een | |
| sociaal-liberale filosofie aan en is daarmee een van de weinige vakbonden die | |
| zich dan ook ten volle steunt op de liberale ideologie. Centraal staat daarbij | |
| overleg. Stakingen worden gezien als een ultiem drukkingsmiddel, dat pas | |
| gebruikt wordt wanneer andere drukkingsmiddelen niet blijken te helpen. De ACLVB | |
| vindt net als de andere Belgische vakbonden haar oorsprong in de tweede helft | |
| van de 19e eeuw. Ze is gegroeid uit verschillende liberale vakverenigingen die | |
| overal in het land ontstonden. In 1920 leidde dat tot de oprichting van de « | |
| Nationale Centrale der Liberale Vakbonden van België ». De naam werd in 1939 | |
| veranderd in ACLVB. De Liberale Vakbond onderscheidt zich van de andere | |
| Belgische vakbonden door haar interprofessionele structuur. Arbeiders en | |
| bedienden uit verschillende sectoren maken deel uit van dezelfde organisatie. | |
| Dit in tegenstelling tot het christelijke ACV en het socialistische ABVV die | |
| bestaan uit verschillende vakgroepen. Enige uitzondering is het Vrij Syndicaat | |
| Voor Het Openbaar Ambt (« VSOA ») dat de ambtenaren vertegenwoordigt binnen de | |
| ACLVB. De ACLVB kende een gestage groei tijdens de laatste jaren. Dat vertaalde | |
| zich onder meer in een stijging van het aantal mandaten in de werknemersorganen | |
| in de bedrijven na de laatste sociale verkiezingen. Internationaal gezien maakt | |
| de ACLVB deel uit van het Internationaal Verbond Van Vrije Vakverenigingen (« | |
| IVVV ») en het Europees Vakverbond (« EVV »). Voorzitter van de ACLVB is Guy | |
| Haaze, de nationaal secretarissen zijn Luk De Vos en Bernard Noël. Externe link | |