Baad@@ hi ya ma@@ jina katika makala haya yame@@ b@@ adili@@ shwa . K@@ ili@@ chap@@ ishwa na Mashahidi wa Yehova lakini hak@@ i@@ chap@@ wi tena . H@@ am@@ wezi kut@@ umikia kama wat@@ umwa Mungu na Ut@@ ajiri . ” A@@ ma kwa hakika , mwanadamu an@@ ahitaji msaada wa Mungu . “ Ulimwengu mz@@ ima un@@ ak@@ aa katika nguvu za yule mw@@ ovu . ” U@@ s@@ it@@ azam@@ e huku na huku , kwa maana mimi ni Mungu wako . “ R@@ afiki wa kweli anap@@ enda nyakati zote , naye ni ndugu aliye@@ zaliwa kwa ajili ya wakati wa ta@@ abu . ” Zaidi ya hayo , ms@@ im@@ w@@ ite mtu yeyote baba yenu duniani , kwa maana Baba yenu ni mmoja , Y@@ ule wa mbinguni . “ Wa@@ adilifu wenyewe wat@@ ai@@ mili@@ ki dunia , nao wat@@ ak@@ aa milele juu yake . ” ​ — Zaburi 37 : 29 . N@@ it@@ am@@ u@@ fany@@ ia mus@@ aidi@@ zi , awe kik@@ amili@@ sh@@ o chake . ’ ( F@@ ungua kichwa MA@@ F@@ UN@@ D@@ IS@@ H@@ O YA B@@ I@@ B@@ LI@@ A > MA@@ U@@ LI@@ Z@@ O J@@ U@@ U YA H@@ A@@ B@@ AR@@ I Z@@ A B@@ I@@ B@@ LI@@ A Y@@ AN@@ A@@ J@@ I@@ B@@ I@@ WA ) ) Maj@@ ina fulani yame@@ b@@ adili@@ shwa katika habari hii . Yehova ni jina la Mungu kama vile ina@@ onyeshwa katika Biblia . M@@ ap@@ enzi yako yat@@ end@@ ek@@ e duniani kama ili@@ vyo mbinguni . ’ Biblia inasema kama ‘ uj@@ inga um@@ ef@@ ungwa pamoja na moyo wa mu@@ v@@ ul@@ ana [ kijana m@@ wanaume ] . ’ © 20@@ 16 Wat@@ c@@ h T@@ o@@ w@@ er Bible and Tr@@ ac@@ t S@@ oci@@ et@@ y of P@@ enn@@ sy@@ l@@ v@@ ania L@@ in@@ as@@ aidia ku@@ fundisha watu Biblia katika dunia yote ; f@@ eza za kusaidia kazi hiyo i@@ endelee ni mi@@ chang@@ o ya kuji@@ pend@@ ea yenye watu wanat@@ oa . ‘ H@@ ang@@ ai@@ ko katika moyo wa mutu lin@@ au@@ fanya u@@ in@@ am@@ e , lakini neno njema lina@@ fanya us@@ hang@@ ili@@ e . ’ © 20@@ 17 Wat@@ c@@ h T@@ o@@ w@@ er Bible and Tr@@ ac@@ t S@@ oci@@ et@@ y of P@@ enn@@ sy@@ l@@ v@@ ania ( b ) T@@ ut@@ ay@@ af@@ ikiria maswali gani katika makala hii ? ( b ) Ni nini kit@@ aka@@ cho@@ zungum@@ z@@ iwa katika makala i@@ fu@@ ata@@ yo ? E@@ bu ona kama unaweza ku@@ y@@ aj@@ ibu maswali y@@ afu@@ ata@@ yo : T@@ ut@@ azungum@@ zia nini katika makala i@@ fu@@ ata@@ yo ? Yesu alisema hivi : “ Hakuna mtu a@@ wez@@ aye kuja kwan@@ gu isi@@ pokuwa Baba , ali@@ yen@@ it@@ uma , am@@ v@@ u@@ te yeye . ” Lakini aliye mkubwa zaidi sana mi@@ ong@@ oni mwen@@ u lazima awe m@@ hud@@ umu wen@@ u . ( b ) T@@ ut@@ azungum@@ zia maswali gani ? N@@ ao ut@@ egem@@ ezo wa ndugu na dada zangu wa kiroho um@@ en@@ if@@ ari@@ ji sana . Ikiwa ndivyo un@@ as@@ tahili p@@ ong@@ ezi . T@@ ut@@ azungum@@ zia nini katika makala inayo@@ fuata ? Kwa maana n@@ as@@ ad@@ iki kwamba wala kifo wala uhai wala malaika wala serikali wala mambo yaliyo h@@ apa sasa wala mambo yat@@ aka@@ yo@@ kuja wala nguvu wala kim@@ o wala k@@ ina wala ki@@ umbe k@@ ingine choch@@ ote hak@@ ita@@ weza kut@@ ut@@ enga na upendo wa Mungu ulio katika Kristo Yesu Bwana wetu . ” ( b ) T@@ ut@@ azungum@@ zia nini katika makala inayo@@ fuata ? Ing@@ i@@ eni katika shangwe ya bwana wen@@ u . ’ mimi ni@@ po pamoja n@@ any@@ i siku zote mpaka um@@ ali@@ zi@@ o wa mfumo wa mambo . ” ( b ) T@@ ut@@ azungum@@ zia mambo gani katika makala hii ? Lakini kitabu k@@ ingine cha kuku@@ nj@@ wa kik@@ af@@ ung@@ uliwa ; hicho ni kitabu cha uzima . Na wa@@ fu waka@@ hu@@ ku@@ mi@@ wa kutokana na mambo yale yaliyo@@ andikwa katika vile vitabu kulingana na matendo yao . □ Ina@@ kuwa@@ je tun@@ apo@@ kufa ? 16 : 9 . Ni maswali gani tut@@ aka@@ yo@@ chunguza katika makala inayo@@ fuata ? H@@ ii ndiyo amri iliyo kuu na ya kwanza . ” Yesu alisema : “ M@@ pen@@ de j@@ ir@@ ani yako kama wewe mwenyewe . ” ( Soma Mathayo 24 : 37 - 3@@ 9 . ) 8 : 15 . ( Soma 2 Timotheo 3 : 1 - 5 , 13 . ) ( Soma Zaburi 40 : 8 - 10 . ) ( b ) U@@ me@@ azim@@ ia kufanya nini ? ( b ) Ni maswali gani yat@@ aka@@ yo@@ zungum@@ z@@ iwa katika habari hii ? ( Soma Zaburi 19 : 7 - 11 . ) ( Soma Wa@@ ef@@ eso 5 : 15 , 16 . ) R@@ oho yen@@ yewe hut@@ oa us@@ hahidi pamoja na roho yetu kwamba sisi ni watoto wa Mungu . ” ( Soma 1 Wakorintho 10 : 13 . ) ( Soma 2 Mambo ya Nyakati 34 : 1 - 3 . ) • Mungu ana kusudi gani kwa dunia ? ( Soma 1 Timotheo 6 : 17 - 19 . ) ( Soma Yakobo 1 : 5 - 8 . ) 12 : 34 . ( Soma 2 Wakorintho 5 : 14 , 15 . ) ( Soma Waroma 13 : 1 , 2 . ) ( Soma 1 Wakorintho 2 : 10 . ) Watu wakiwa wam@@ el@@ ala us@@ ing@@ izi , adui yake ali@@ kuja na kup@@ anda ma@@ gu@@ gu katikati ya ng@@ ano , naye aka@@ ond@@ oka . 15 : 8 . ( Soma 1 Wakorintho 6 : 9 - 11 . ) ( Soma 2 Wakorintho 13 : 5 . ) ‘ Ali@@ anza kuwa@@ fundisha mambo mengi . ’ ( b ) T@@ ut@@ ach@@ unguza nini katika habari inayo@@ fuata ? ( Soma 1 Wakorintho 15 : 5@@ 8 . ) D@@ or@@ k@@ asi “ ali@@ zi@@ di katika matendo m@@ ema na zawadi za re@@ h@@ ema . ” T@@ ut@@ ach@@ unguza nini katika habari hii , na kwa nini ? ( Soma Methali 3 : 5 , 6 . ) ( Soma Wa@@ ebrania 11 : 24 - 27 . ) “ Neno la Mungu li@@ ko hai n@@ alo li@@ na nguvu . ” — E@@ B@@ R . M@@ ist@@ ari hiyo in@@ ali@@ ling@@ anisha Neno la Mungu na ki@@ oo ambacho tunaweza kuji@@ ang@@ alia na kuona jinsi Yehova an@@ avyot@@ u@@ ona . Nili@@ anza kuji@@ uliza ikiwa jinsi nili@@ vyo@@ ji@@ ona ni tofauti na jinsi Yehova ali@@ vy@@ oni@@ ona . Mara ya kwanza , nili@@ p@@ inga maoni hayo map@@ ya . Bad@@ o nili@@ hisi kwamba si@@ kup@@ aswa kabisa kum@@ tar@@ aj@@ ia Yehova ani@@ pen@@ de . Bad@@ o nilikuwa na shaka ikiwa Yehova anaweza kuni@@ penda , lakini nili@@ anza kufikiria fi@@ dia , au dhabihu ya uk@@ omb@@ ozi , ya Yesu . Mara moja nik@@ a@@ kumbuka kwamba Yehova ame@@ kuwa ak@@ in@@ iv@@ umilia kwa muda mrefu na kuni@@ onyesha kwa njia nyingi sana kwamba an@@ ani@@ penda . Ni kana kwamba nilikuwa nin@@ ai@@ kataa dhabihu ambayo Yehova amet@@ oa . Je , um@@ es@@ oma kwa m@@ akini mat@@ ol@@ eo ya hivi karibuni ya M@@ n@@ ara wa M@@ lin@@ zi ? ( Soma 2 Wakorintho 1 : 3 , 4 . ) ( Soma T@@ ito 2 : 3 - 5 . ) ( Soma Waroma 7 : 21 - 23 . ) ( b ) T@@ ut@@ azungum@@ uzia nini katika habari hii ? M@@ I@@ P@@ AN@@ G@@ O M@@ IN@@ G@@ IN@@ E IN@@ A@@ Y@@ O@@ H@@ U@@ S@@ U M@@ I@@ CH@@ AN@@ G@@ O T@@ est@@ ama : S@@ hirika la “ As@@ soci@@ ation Les Témoins de Jéhovah ” li@@ naweza , kupitia t@@ est@@ ama , ku@@ ach@@ iwa ur@@ iti wa mali ao f@@ eza . ( Soma Isaya 6@@ 3 : 11 - 14 . ) ( Soma Zaburi 1 : 1 - 3 . ) ( Soma Waroma 7 : 21 - 25 . ) Hakuna mutu aliye mw@@ ema , ila mumoja , Mungu . ’ ( Soma 2 Petro 2 : 5 . ) ( Soma Isaya 4@@ 8 : 17 , 18 . ) ( Soma Wa@@ ef@@ eso 4 : 1 - 3 . ) ( Soma Wa@@ ebrania 13 : 7 , 17 . ) T@@ ut@@ azungum@@ uzia nini katika habari inayo@@ fuata ? M@@ be@@ le ya kutoa zawadi kama hiyo un@@ apaswa kwanza kup@@ ash@@ ana habari na b@@ ir@@ o ya ta@@ wi ya inchi yenu . Katika Biblia , mili@@ ma inaweza ku@@ fan@@ anisha falme , ao serikali . E@@ ny@@ i ak@@ ina baba , mu@@ si@@ we mu@@ ki@@ wak@@ as@@ ir@@ isha watoto wen@@ u , ili wasi@@ v@@ unj@@ ike moyo . ’ Ili kupata habari z@@ ingine , s@@ oma sura ya 3 ya kitabu h@@ iki : Biblia In@@ afun@@ d@@ isha K@@ ab@@ isa Nini ? , kili@@ choch@@ ap@@ ishwa na Mashahidi wa Yehova [ Pi@@ cha katika ukurasa wa 16 ] ( Soma 2 Timotheo 1 : 7 . ) Ili kupata habari z@@ ingine , s@@ oma sura ya 8 ya kitabu h@@ iki , kili@@ choch@@ ap@@ ishwa na Mashahidi wa Yehova Ili kufanya hivyo mutu an@@ apaswa kwanza kup@@ ash@@ ana habari na b@@ ir@@ o ya ta@@ wi ili aj@@ ue jinsi ya kufanya . ( Soma 1 Wat@@ hes@@ al@@ on@@ ike 5 : 1 - 6 . ) ( b ) T@@ ut@@ azungum@@ uzia mau@@ li@@ zo gani katika habari inayo@@ fuata ? Ndi@@ po wale walio katika Y@@ ud@@ ea wa@@ an@@ ze ku@@ kimb@@ ilia mili@@ mani , na wale walio katikati yake na wa@@ ond@@ ok@@ e , nao wale walio katika sehemu za mash@@ amb@@ ani wasi@@ ing@@ ie ndani . ’ Mimi mwenyewe , Yehova , nit@@ ah@@ ar@@ ak@@ isha jambo hilo kwa wakati wake . ’ T@@ ut@@ azungum@@ uzia mau@@ li@@ zo gani katika habari hii ? Lakini kuhusu mat@@ unda ya mut@@ i wa ujuzi wa m@@ ema na mabaya usi@@ ku@@ le , kwa maana siku ut@@ ak@@ apo@@ kula , uta@@ kufa hakika . ’ ( Soma Ufunuo 14 : 6 , 7 . ) ( Soma 1 Wat@@ hes@@ al@@ on@@ ike 2 : 13 . ) N@@ aye at@@ awa@@ hukumu kwa uadilifu watu wa hali ya chini , at@@ ak@@ ari@@ pia kwa un@@ yo@@ ofu [ ao vizuri ] kwa ajili ya watu wa@@ pole wa dunia . ” Ili kupata habari z@@ ingine , s@@ oma sura ya 10 ya kitabu h@@ iki , kili@@ choch@@ ap@@ ishwa na Mashahidi wa Yehova “ I@@ mani ni tar@@ aji@@ o lililo@@ hakik@@ ishwa la mambo yana@@ yot@@ um@@ ain@@ iwa . ” — E@@ B@@ R . ( b ) T@@ ut@@ aj@@ ibu mau@@ li@@ zo gani katika habari hii ? Yesu alisema hivi : “ M@@ ah@@ ali ili@@ po ha@@ z@@ ina yako , ndi@@ po moyo wako ut@@ ak@@ apokuwa pia . ” “ W@@ enye furaha ni watu ambao Mungu wao ni Yehova ! ” — Z@@ A@@ B . Ali@@ andika hivi : ‘ Mimi ni wa kimwili , nim@@ eu@@ zwa chini ya z@@ ambi . ( b ) T@@ ut@@ azungum@@ uzia nini katika habari yenye kufuata ? N@@ ita@@ kutia nguvu . N@@ ita@@ kusaidia kw@@ eli@@ kweli . N@@ ita@@ kush@@ ika kw@@ eli@@ kweli kwa mu@@ k@@ ono wangu wa ku@@ ume wa uadilifu [ haki ] . ’ B@@ I@@ B@@ LI@@ A IN@@ A@@ T@@ U@@ F@@ UN@@ D@@ IS@@ H@@ A T@@ EN@@ A N@@ IN@@ I ? G@@ A@@ Z@@ E@@ T@@ I H@@ I@@ L@@ I , M@@ un@@ ara wa M@@ uli@@ n@@ zi , lin@@ am@@ u@@ heshimu Yehova Mungu , M@@ utawala wa Ulimwengu wote . L@@ ina@@ wa@@ f@@ ari@@ ji watu kupitia habari njema ya kwamba hivi karibuni Ufalme wa Mungu , serikali iliyo mbinguni , uta@@ ondoa mambo yote mabaya na ku@@ ig@@ eu@@ za dunia hii kuwa parad@@ iso . T@@ en@@ a , gazeti hili lina@@ wat@@ ia watu moyo wam@@ u@@ amini Yesu Kristo ; yeye ali@@ kufa ili tu@@ pate uzima wa milele na yeye sasa ni Mu@@ falme wa Ufalme wa Mungu . G@@ azeti hili li@@ me@@ kuwa li@@ kich@@ ap@@ ishwa na Mashahidi wa Yehova tangu mwaka wa 18@@ 7@@ 9 , n@@ alo hali@@ ji@@ ing@@ i@@ ze katika mambo ya si@@ asa ao poli@@ t@@ ike . L@@ inat@@ egemea mawazo ya Biblia tu . B@@ eb@@ e na baba yake walikuwa wanap@@ end@@ ana sana . B@@ eb@@ e ali@@ amb@@ iwa maneno hayo na rafiki fulani wa familia yao mwenye n@@ ia ya muzuri , lakini maneno hayo yali@@ mu@@ um@@ iza kuliko kumu@@ f@@ ari@@ ji ao kum@@ ut@@ uliza moyo . Ali@@ endelea kuji@@ ambia hivi : “ Ki@@ f@@ o chake hali@@ ku@@ kuwa jambo la muzuri . ” Mi@@ aka mingi kisha hapo , wakati B@@ eb@@ e ali@@ eleza habari hiyo katika kitabu fulani , ni wazi kama alikuwa ang@@ ali na huz@@ uni nyingi . Kama vile B@@ eb@@ e ali@@ ji@@ on@@ ea , ina@@ omba wakati ili kup@@ ig@@ anisha huz@@ uni , zaidi sana ikiwa mutu mwenye ali@@ fi@@ wa ali@@ pend@@ ana sana na mar@@ e@@ hemu . Katika Biblia , kifo kin@@ ait@@ wa kwa kuf@@ aa “ adui wa mwisho . ” Ki@@ f@@ o kin@@ at@@ okea na kuv@@ ur@@ ug@@ a maisha yetu na hakuna kitu chenye k@@ inaweza ku@@ ki@@ zuia , mara nyingi kin@@ af@@ ika wakati hat@@ uko tayari kabisa , na kin@@ at@@ un@@ y@@ ang@@ anya watu wenye tuli@@ penda sana . Hakuna mutu mwenye anaweza kuepuka matokeo ya kifo . Kwa hiyo , h@@ ais@@ hang@@ az@@ e kuona tun@@ aj@@ isikia kuwa hatu@@ ju@@ e la kufanya ili kup@@ amb@@ ana na kifo na matokeo yake . P@@ eng@@ ine ume@@ kw@@ isha kuji@@ uliza hivi : ‘ Ina@@ omba muda gani ili huz@@ uni im@@ ali@@ z@@ ike ? Namna gani n@@ inaweza kuf@@ ari@@ ji watu wenye wame@@ fi@@ wa ? Ku@@ ko tumaini fulani kwa ajili ya watu wenye tunap@@ enda wenye wame@@ kufa ? ’ U@@ me@@ kw@@ isha ku@@ g@@ onjwa kwa muda mu@@ fupi ? Ma@@ andishi ya kwanza ya Biblia yan@@ asema kama “ Abrahamu aka@@ anza kumu@@ omb@@ ol@@ ez@@ ea S@@ ara na kum@@ uli@@ lia . ” Neno “ aka@@ anza ” lina@@ onyesha kama ili@@ omba wakati fulani ili kup@@ ig@@ anisha huz@@ uni ya ku@@ fi@@ wa na mu@@ pendwa wake . Ali@@ huzun@@ ika kwa “ siku nyingi , ” na watu wa familia yake hawa@@ ku@@ weza kumu@@ f@@ ari@@ ji . Mi@@ aka mingi kisha hapo , kifo cha Yos@@ efu kili@@ endelea kumu@@ hang@@ aisha katika akili . — Mwanzo 23 : 2 ; 37 : 34 , 35 ; 4@@ 2 : 3@@ 6 ; 4@@ 5 : 28 . “ Bwana yangu , R@@ ob@@ ert , ali@@ kufa tar@@ ehe 0@@ 9 / 0@@ 7 / 200@@ 8 . Mi@@ aka sita kisha hapo n@@ ing@@ ali na huz@@ uni katika moyo . Si@@ waz@@ ie kama huz@@ uni yangu ya ku@@ fi@@ wa na Ro@@ b it@@ ais@@ h@@ aka siku fulani . ” — G@@ ail , mwenye miaka 60 . “ Hata kama bibi yangu mu@@ pendwa ali@@ kufa kum@@ ep@@ ita miaka 18 , n@@ ing@@ ali nin@@ am@@ ukumb@@ uka na ku@@ huzun@@ ika juu yake . Wakati wowote nina@@ ona kitu fulani chenye kuv@@ utia katika u@@ umb@@ aji , nin@@ am@@ ukumb@@ uka , na nin@@ aji@@ uliza namna ange@@ furahia kuona kitu chenye n@@ iko na@@ ona . ” — E@@ ti@@ enne , mwenye miaka 8@@ 4 . Kwa kweli , ni jambo la kawaida kus@@ ikia huz@@ uni kwa muda m@@ ur@@ efu kama watu hao . Kila mutu ana namna yake ya ku@@ huzun@@ ika , na ni kuk@@ osa hekima kama tuna@@ hukumu namna mutu m@@ wengine anat@@ enda wakati anap@@ atwa na jambo la ku@@ huzun@@ isha . Na wakati ul@@ eu@@ le , inaweza kuwa muzuri tu@@ epu@@ ke kuji@@ hukumu ikiwa namna tuli@@ t@@ enda ina@@ onekana kuwa yenye kupita mi@@ paka . Kama vile habari “ T@@ u@@ ig@@ e I@@ mani Y@@ ao ” katika gazeti hili ina@@ onyesha , Is@@ aka alikuwa ang@@ ali na huz@@ uni miaka tatu kisha kifo cha S@@ ara , mama yake . — Mwanzo 24 : 6@@ 7 . Kwa mufano , p@@ eng@@ ine watu fulani wata@@ kus@@ hau@@ r@@ ia us@@ ili@@ e ao usi@@ onyes@@ he kwa njia yoyote namna un@@ aj@@ isikia . Wengine wanaweza kuku@@ chochea uli@@ e na kuonyesha kabisa namna un@@ aj@@ isikia . Biblia ina@@ onyesha mawazo yenye us@@ awa@@ z@@ iko ao yenye kuwa katikati ; u@@ chunguzi wa leo un@@ ait@@ ika mawazo hayo . Katika dest@@ uri fulani , watu wana@@ ona kuwa m@@ wanaume h@@ ap@@ as@@ we ku@@ lia . Lakini , ku@@ ko sababu kabisa ya kus@@ ikia haya ya ku@@ lia , hata mbele ya watu ? W@@ ang@@ anga wa magonjwa ya akili wanat@@ ambua kama ku@@ lia ni sehemu ya kawaida ya kuonyesha huz@@ uni . Na kisha wakati fulani , kuonyesha huz@@ uni kunaweza ku@@ kusaidia u@@ endelee na maisha hata kama un@@ aj@@ isikia mu@@ baya sana . Lakini kuz@@ uia huz@@ uni kunaweza kuwa na matokeo ya mu@@ baya kuliko kuwa na matokeo ya muzuri . Biblia hai@@ ung@@ e mu@@ k@@ ono wazo la kwamba ni mu@@ baya ku@@ lia ao kwamba m@@ wanaume h@@ ap@@ as@@ we ku@@ lia . Hata kama alikuwa na uwezo wa kufu@@ f@@ ua wa@@ fu , ali@@ lia mbele ya watu wakati L@@ az@@ ar@@ o , rafiki yake mu@@ pendwa ali@@ kufa ! — Yohana 11 : 33 - 35 . Mara nyingi kus@@ ikia hasira ni sehemu ya huz@@ uni , zaidi sana kama ni kifo cha kush@@ itu@@ kia . Ku@@ ko sababu nyingi zenye z@@ inaweza kufanya mutu mwenye ali@@ fi@@ wa as@@ ik@@ ie hasira , kwa mufano wakati mutu mwenye ku@@ heshi@@ m@@ ika anam@@ u@@ ambia bila kufikiri mambo fulani yenye hay@@ ana mus@@ ingi . M@@ wanaume mumoja wa A@@ fr@@ ika Kus@@ ini mwenye ku@@ itwa M@@ ike anasema hivi : “ Nili@@ kuwa tu na miaka 14 wakati baba yangu ali@@ kufa . K@@ wenye maz@@ iko , mu@@ hubiri mumoja wa kan@@ isa la Ang@@ li@@ k@@ ani alisema kama Mungu ana lazima ya watu wa@@ zuri na ana@@ wa@@ chukua mbele ya wakati . * Jambo hilo li@@ lin@@ il@@ etea hasira kwa sababu tuli@@ kuwa na lazima sana ya baba yetu . Zaidi sana kama ni kifo cha kush@@ itu@@ kia , mutu mwenye ali@@ fi@@ wa anaweza kuwa@@ za tena na tena , ‘ Ki@@ f@@ o hak@@ ing@@ et@@ okea kama tu nili@@ fanya h@@ iki ao kile . ’ Ikiwa un@@ as@@ umb@@ uliwa na hasira na hali ya kuj@@ isikia kuwa ni kosa l@@ ako , ni jambo la maana u@@ onyes@@ he wengine namna un@@ aj@@ isikia . Z@@ ungum@@ uza na rafiki mwenye ata@@ kus@@ ikiliza na kuku@@ hakik@@ ishia kama ni jambo la kawaida kwa watu wenye wali@@ fi@@ wa kuj@@ isikia vile . Biblia inat@@ ukumb@@ usha hivi : “ R@@ afiki wa kweli anap@@ enda nyakati zote , naye ni ndugu aliye@@ zaliwa kwa ajili ya wakati wa ta@@ abu . ” — Methali 17 : 17 . R@@ afiki muzuri zaidi mwenye mutu ambaye ali@@ fi@@ wa anaweza kuwa naye ni Mu@@ umb@@ aji wetu , Yehova Mungu . U@@ mu@@ f@@ ung@@ uli@@ e moyo wako katika sala kwa sababu ‘ yeye ana@@ kuj@@ ali [ ana@@ ku@@ hangai@@ kia ] . ’ T@@ en@@ a , ana@@ a@@ hidi kama watu wote wenye wana@@ fanya vile wat@@ af@@ ari@@ j@@ iwa kupitia “ amani ya Mungu yenye ub@@ ora unao@@ zi@@ di fik@@ ira zote . ” U@@ mu@@ a@@ che pia Mungu a@@ kus@@ aidi@@ e kup@@ ona kupitia Neno lake lenye kuf@@ ari@@ ji , ni kusema , Biblia . Ku@@ wa@@ za sana juu ya ma@@ andiko hayo kunaweza ku@@ kusaidia zaidi sana usiku wakati uko peke yako na hau@@ pate us@@ ing@@ izi . — Isaya 5@@ 7 : 15 . H@@ iv@@ i karibuni , m@@ wanaume wa miaka 40 mwenye tunaweza ku@@ ita Jac@@ k , ali@@ fi@@ wa na bibi yake kwa sababu ya ugonjwa wa kan@@ se@@ re . An@@ af@@ as@@ iria hivi : “ Wakati nin@@ as@@ ali kwa Yehova , si@@ j@@ is@@ ik@@ ie tena kuwa peke yangu . Mara nyingi , nina@@ am@@ uka usiku na nin@@ ash@@ indwa ku@@ enda kul@@ ala tena . Kisha kusoma na kuwa@@ za sana juu ya mawazo yenye kuf@@ ari@@ ji ya Maandiko na kuf@@ ungua moyo wangu katika sala , nin@@ aj@@ isikia mwenye kut@@ ulia na amani yenye kupita zote in@@ as@@ hu@@ ka juu yangu , na kufanya akili yangu na moyo wangu vip@@ um@@ uz@@ ike na kuni@@ wezesha kul@@ ala . ” Ki@@ jana mumoja mwanam@@ uke mwenye ku@@ itwa V@@ an@@ es@@ sa ali@@ fi@@ wa na mama yake kwa sababu ya ugonjwa . Yeye pia ali@@ ji@@ on@@ ea nguvu ya sala . An@@ asema hivi : “ Katika wakati mu@@ g@@ umu zaidi , nilikuwa tu n@@ ai@@ ta jina la Mungu na kuanza ku@@ lia . Yehova alis@@ ikiliza sala zangu na sikuzote ali@@ ni@@ pat@@ ia nguvu yenye nilikuwa nayo lazima . ” Watu fulani ambao wanas@@ hau@@ r@@ ia watu wenye wali@@ fi@@ wa , wana@@ wa@@ ambia kama ili kup@@ ig@@ anisha huz@@ uni , waj@@ ik@@ az@@ e kusaidia wengine ao kutumia wakati wao katika kazi zenye ku@@ let@@ ea wengine faida . Ku@@ fanya vile kun@@ al@@ eta furaha na kunaweza kup@@ unguza huz@@ uni ya mutu . Wakristo wengi wenye wali@@ fi@@ wa wam@@ et@@ ambua kama kuj@@ ik@@ aza kusaidia wengine kum@@ e@@ wa@@ f@@ ari@@ ji sana . — 2 Wakorintho 1 : 3 , 4 . Mungu ha@@ furah@@ i wakati ana@@ ona unat@@ es@@ eka . — Zaburi 5@@ 5 : 22 ; 1 Petro 5 : 7 . Mungu an@@ as@@ ikiliza kwa uv@@ um@@ ili@@ vu sala za watumishi wake . — Zaburi 8@@ 6 : 5 ; 1 Wat@@ hes@@ al@@ on@@ ike 5 : 17 . Mungu anat@@ amani kufu@@ f@@ ua watu wenye wame@@ kufa . — Ayubu 14 : 13 - 15 . Mungu ana@@ a@@ hidi kufu@@ f@@ ua watu wenye wame@@ kufa . — Isaya 26 : 19 ; Yohana 5 : 28 , 29 . U@@ me@@ kw@@ isha kuj@@ isikia kuwa hau@@ ju@@ e namna ya kusaidia mutu fulani mwenye ku@@ huzun@@ ika kwa sababu ya kifo cha mutu mwenye anap@@ enda ? Wakati fulani tunaweza kuona kuwa hatu@@ ju@@ e t@@ us@@ em@@ e nini ao tu@@ fanye nini , kwa hiyo tun@@ ab@@ ak@@ ia bila kusema ao kufanya jambo lolote . Lakini ku@@ ko mambo yenye kuf@@ aa , na yenye kusaidia ambayo tunaweza kufanya . Mara nyingi , jambo la lazima ni kuwa hapo na kusema tu maneno m@@ ep@@ esi kama vile , “ pole sana . ” Katika dest@@ uri nyingi , ku@@ kumb@@ atia mutu mwenye ali@@ fi@@ wa ao kum@@ us@@ alim@@ ia na mu@@ k@@ ono kwa u@@ pole ni njia ya muzuri ya kuonyesha kama un@@ am@@ u@@ hangai@@ kia . Kama mutu mwenye ali@@ fi@@ wa anat@@ aka kuzungum@@ uza , um@@ us@@ ikili@@ ze kwa hur@@ uma . Na jambo la muzuri zaidi , u@@ fanye kazi fulani kwa ajili ya watu wa familia wenye wali@@ fi@@ wa , p@@ eng@@ ine kazi yenye hawa@@ ku@@ weza kufanya , kama vile kup@@ ika chakula , ku@@ hangai@@ kia watoto , ao kusaidia katika mi@@ p@@ ango ya maz@@ iko kama ni lazima kufanya vile . Matendo hayo yanaweza kuwa na matokeo ya muzuri kuliko maneno yenye kup@@ ang@@ wa muzuri sana . Kisha wakati fulani , unaweza kuzungum@@ uza juu ya mutu mwenye ali@@ kufa , p@@ eng@@ ine kwa kuk@@ azia sifa zake fulani za muzuri ao mambo fulani ya kuf@@ urah@@ isha yenye m@@ uli@@ fanya pamoja . Kwa mufano , P@@ am ali@@ fi@@ wa na bwana yake , I@@ an , kum@@ ep@@ ita miaka sita . An@@ asema hivi : “ Wakati fulani watu wan@@ ani@@ ambia mambo ya muzuri yenye I@@ an alifanya yenye nilikuwa si@@ ju@@ e , na hilo lina@@ fanya moyo wangu u@@ furah@@ i . ” Kulingana na ri@@ poti moja ya wa@@ chunguzi , watu wenye wali@@ fi@@ wa wanap@@ ata mus@@ a@@ ada wa kwanza tu , lakini mambo yenye wako nayo lazima yan@@ as@@ ah@@ au@@ li@@ wa haraka wakati marafiki wan@@ ar@@ ud@@ ilia mambo yenye kuhusu maisha yao wenyewe . Kwa hiyo , kisha rafiki yako ku@@ fi@@ wa , uj@@ ik@@ az@@ e kuzungum@@ uza naye mara kwa mara . * Watu wengi wenye wali@@ fi@@ wa wan@@ af@@ urahia sana nafasi hiyo ili kum@@ aliza huz@@ uni yao ya muda m@@ ur@@ efu . M@@ umoja kati yao mwenye ku@@ itwa R@@ it@@ su@@ ko ni mu@@ kubwa sana kumu@@ pita . Ali@@ fanya naye urafiki wa sana . K@@ a@@ or@@ i anasema hivi : “ Kus@@ ema kweli , si@@ kuf@@ urahia jambo hilo . Si@@ ku@@ penda mutu yeyote akam@@ ate nafasi ya mama yangu , na si@@ kuwa@@ zia kama mutu fulani ange@@ weza kufanya vile . Lakini , nili@@ fikia kumu@@ karib@@ ia sana M@@ ama R@@ it@@ su@@ ko kwa sababu ya namna ali@@ nit@@ endea . Kila j@@ uma , tuli@@ enda katika kazi ya kuhubiri pamoja na tuli@@ enda kwenye mikutano ya Kikristo pamoja . Mara nyingi , ali@@ ni@@ ita ili tu@@ kuny@@ we ch@@ ai pamoja , ali@@ n@@ il@@ etea chakula , na kuni@@ and@@ ikia barua . M@@ awa@@ zo ya muzuri ya M@@ ama R@@ it@@ su@@ ko yali@@ n@@ isaidia sana . ” K@@ um@@ ep@@ ita miaka 12 tangu mama yake na K@@ a@@ or@@ i ali@@ kufa , na leo yeye na bwana yake ni wa@@ hubiri wa wakati wote . K@@ a@@ or@@ i anasema hivi : “ M@@ ama R@@ it@@ su@@ ko ana@@ endelea kuni@@ hangai@@ kia . Wakati nin@@ ar@@ ud@@ ia nyumbani , nin@@ am@@ ut@@ embelea kila mara na kuf@@ urahia urafiki wenye kuj@@ enga . ” P@@ ol@@ i , Shahidi wa Yehova katika inchi ya S@@ ai@@ pr@@ asi , na yeye pia ali@@ pata faida kwa sababu wengine wali@@ endelea kum@@ usaidia . Jambo la huz@@ uni ni hili : wakati S@@ o@@ z@@ os alikuwa na miaka 5@@ 3 ali@@ kufa kwa sababu sehemu moja kwenye ub@@ ongo wake ilikuwa yenye kuv@@ imba . Hata hivyo , wali@@ tu@@ karib@@ ia na kutu@@ ambia maneno yenye kuf@@ ari@@ ji na kutusaidia . M@@ us@@ a@@ ada huo ulikuwa wa maana , zaidi sana wakati huo wenye mut@@ oto wangu m@@ wanaume alikuwa na lazima ya baba yake ! W@@ ale wenye ku@@ ongoza katika kutaniko wali@@ mu@@ hangai@@ kia Dani@@ el sana . Zaidi sana mumoja wao ha@@ kum@@ us@@ aha@@ u Dani@@ el wakati ali@@ penda kup@@ it@@ isha wakati pamoja na marafiki ao wakati ali@@ enda kuch@@ eza nao kab@@ umb@@ u . ” Leo , mama na mut@@ oto , wote wawili wana@@ endelea muzuri . Kwa kweli , ku@@ ko namna nyingi za kusaidia na kuf@@ ari@@ ji watu wenye wali@@ fi@@ wa . Biblia in@@ atu@@ f@@ ari@@ ji pia kupitia tumaini la muzuri sana la wakati unao@@ kuja . Watu fulani wam@@ et@@ ia hata al@@ ama kwenye tar@@ ehe ya kifo cha mutu fulani kwenye k@@ al@@ enda yao ili wa@@ kumb@@ uke tar@@ ehe hiyo na kuf@@ ari@@ ji mutu mwenye ali@@ fi@@ wa wakati ana@@ kuwa na lazima zaidi ya kuf@@ ari@@ j@@ iwa , tar@@ ehe hiyo ao wakati in@@ ak@@ arib@@ ia . H@@ iv@@ i karibuni , Mungu at@@ ar@@ ud@@ ishia Ayubu na watu wengine wengi uzima , wakati dunia hii it@@ ag@@ eu@@ zwa kuwa parad@@ iso . Katika andiko la Matendo 24 : 15 , Biblia in@@ ah@@ ak@@ ikisha hivi : ‘ Kut@@ a@@ kuwa ufu@@ fu@@ o . ’ Yesu an@@ atu@@ hakik@@ ishia hivi : ‘ M@@ us@@ ist@@ a@@ aj@@ ab@@ ie [ mus@@ ish@@ ang@@ a@@ e ] jambo hili , kwa sababu saa ina@@ kuja ambayo wale wote walio ndani ya mak@@ aburi ya ukumb@@ us@@ ho wat@@ ais@@ ikia sauti yake na kutoka . ’ A@@ ta@@ kuwa na tumaini la kuwa tena na “ nguvu za uj@@ ana wake ” na ny@@ ama ya mwili wake it@@ ab@@ ak@@ ia sikuzote “ l@@ aini [ t@@ ek@@ et@@ ek@@ e ] kuliko wakati wa uj@@ ana . ” I@@ ta@@ kuwa vile pia kwa watu wote wenye wana@@ onyesha shu@@ k@@ r@@ ani kwa ajili ya mu@@ p@@ ango wa Mungu wenye hur@@ uma wa kufu@@ f@@ ua watu ili w@@ aishi tena duniani . Kama ume@@ kw@@ isha ku@@ huzun@@ ika sana kwa sababu ya kifo cha mutu mwenye unap@@ enda , p@@ eng@@ ine mambo yenye tum@@ ez@@ ungum@@ uzia ha@@ yat@@ am@@ aliza kabisa - kabisa huz@@ uni yako . Lakini , uki@@ wa@@ za sana juu ya ahadi za Mungu zenye kuwa katika Biblia , unaweza kupata tumaini la kweli na nguvu ya kuendelea na maisha . — 1 Wat@@ hes@@ al@@ on@@ ike 4 : 13 . Un@@ ap@@ enda kujua mengi juu ya namna ya kup@@ ig@@ anisha huz@@ uni ? A@@ o uko na mau@@ li@@ zo juu ya jambo hilo , kama vile “ Sababu gani Mungu ana@@ acha mambo mabaya na mateso ya@@ endelee ? ” T@@ af@@ az@@ ali , f@@ ungua ad@@ res@@ i yetu ya Inter@@ n@@ et@@ e , j@@ w@@ .@@ or@@ g , ili u@@ one maj@@ ibu ya Biblia yenye kuf@@ ari@@ ji na yenye kusaidia . “ Mungu . . . at@@ afuta kila cho@@ zi kutoka katika macho yao , na kifo hak@@ ita@@ kuwapo tena . ” — Ufunuo 21 : 3 , 4 . G@@ azeti hili M@@ un@@ ara wa M@@ uli@@ n@@ zi lina@@ onyesha namna Mungu at@@ at@@ im@@ iza ahadi hiyo na pia faida unaweza kupata . H@@ A@@ B@@ AR@@ I KU@@ B@@ WA | S@@ A@@ B@@ A@@ B@@ U G@@ AN@@ I Y@@ ES@@ U A@@ LI@@ T@@ ES@@ E@@ K@@ A N@@ A KU@@ F@@ A ? Katika mwaka wa 33 , Yesu wa N@@ az@@ ar@@ et@@ hi ali@@ u@@ awa . Ali@@ sh@@ it@@ akiwa kwa u@@ ongo kama ana@@ chochea watu kup@@ inga serikali , alip@@ ig@@ wa kama ny@@ ama , na kut@@ und@@ ikwa kwenye mut@@ i . Lakini Mungu alimu@@ fu@@ f@@ ua , na kisha siku 40 , alip@@ anda mbinguni . Habari hiyo ya pekee in@@ azungum@@ uz@@ iwa katika vitabu ine vya I@@ nj@@ ili vya Maandiko ya Kig@@ iriki ya Kikristo , yenye watu wengi wan@@ ai@@ ta Ag@@ ano Ji@@ pya . Lakini kama mambo hayo yali@@ t@@ okea kabisa , wanadamu wako na tumaini la muzuri juu ya wakati unao@@ kuja ; wewe pia unaweza kuishi wakati huo . Kwa hiyo , habari za vitabu vya I@@ nj@@ ili ni za kweli ao ni za kuwa@@ zia tu ? T@@ ofauti na habari za kuwa@@ zia , maandishi ya vitabu vya I@@ nj@@ ili yana@@ eleza habari za kweli kabisa na hata mambo mad@@ ogo - mad@@ ogo . Kwa mufano , maandishi hayo ya I@@ nj@@ ili yan@@ aj@@ aa ma@@ jina ya nafasi za kweli , na nafasi nyingi kati ya hizo z@@ inaweza kut@@ emb@@ elewa leo . Y@@ an@@ azungum@@ uzia watu wa kweli , na wan@@ ah@@ ist@@ oria wa ulimwengu wan@@ ah@@ ak@@ ikisha kama watu hao wali@@ ishi . — Luka 3 : 1 , 2 , 23 . Yesu mwenyewe an@@ azungum@@ uz@@ iwa na wa@@ and@@ ik@@ aji wa ulimwengu wa mwaka kati ya 1 na 2@@ 00 . * Namna Yesu ali@@ u@@ awa , kama vile ina@@ onyeshwa katika vitabu vya I@@ nj@@ ili , inap@@ atana na namna Waroma walikuwa wan@@ au@@ a watu wakati huo . T@@ en@@ a , mambo yenye yali@@ t@@ okea yana@@ ele@@ zwa kwa uaminifu na kwa u@@ kweli ; hata makosa ya wanafunzi fulani wa Yesu yana@@ onyeshwa . Mambo hayo yote yana@@ onyesha kabisa kama wa@@ and@@ ik@@ aji wa vitabu vya I@@ nj@@ ili walikuwa waaminifu na hawa@@ kuk@@ os@@ ea kuhusu mambo wali@@ andika juu ya Yesu . Hata kama watu wengi wan@@ ait@@ ika kuwa Yesu ali@@ ishi na ali@@ kufa , wengine wanaweza kuwa na mash@@ aka juu ya ufu@@ fu@@ o wake . Hata mit@@ ume wake hawa@@ ku@@ amini wakati wali@@ amb@@ iwa kwa mara ya kwanza kama Yesu ali@@ fu@@ fu@@ ka . Lakini , mash@@ aka yote yali@@ isha wakati watu fulani na wanafunzi wengine wali@@ mu@@ ona kwa wakati mbalimbali Yesu mwenye alikuwa ame@@ fu@@ f@@ uliwa . Kwa kweli , wakati fulani kulikuwa watu zaidi ya 5@@ 00 wenye wali@@ mu@@ ona . — 1 Wakorintho 15 : 6 . Hata kama wanafunzi wa Yesu walikuwa katika hatari ya kuf@@ ungwa na ku@@ u@@ awa , walit@@ angaza kwa uj@@ asiri ufu@@ fu@@ o wa Yesu kwa watu wote , na kwa wenye wali@@ mu@@ ua . Wan@@ afunzi hao wengi wange@@ kuwa na uj@@ asiri ikiwa hawa@@ ku@@ kuwa hakika kama Yesu ali@@ fu@@ f@@ uliwa kabisa ? Kus@@ ema kweli , ufu@@ fu@@ o wa Yesu uli@@ t@@ okea kabisa , hilo nd@@ ilo jambo lenye lili@@ fanya U@@ kristo uku@@ we na matokeo makubwa wakati huo na hata leo . Habari za vitabu vya I@@ nj@@ ili kuhusu kifo cha Yesu na ufu@@ fu@@ o wake z@@ iko na us@@ hu@@ hu@@ da wote wenye kuonyesha kama ni habari za ki@@ historia za kweli kabisa . Kus@@ oma kwa u@@ angalifu habari hizo , kut@@ a@@ ku@@ hakik@@ ishia kama mambo hayo yali@@ t@@ okea kabisa . T@@ en@@ a , uta@@ kuwa hakika zaidi wakati una@@ elewa sababu gani mambo hayo yali@@ t@@ okea . T@@ as@@ ito , mwenye ali@@ zaliwa mwaka wa 5@@ 5 hivi kisha kuz@@ aliwa kwa Yesu , aliandika kama “ Kristo , mwenye jina [ Wakristo ] lili@@ t@@ okana na jina lake , ali@@ u@@ awa katika mik@@ ono ya P@@ on@@ ti@@ o P@@ il@@ at@@ o , mumoja kati ya mag@@ av@@ ana wetu , wakati wa utawala wa T@@ ib@@ er@@ io . ” Yesu anat@@ ajwa tena na mwan@@ ah@@ ist@@ oria Su@@ et@@ oni@@ us ( mwenye ali@@ zaliwa katika mwaka wa 6@@ 9 ) ; mwan@@ ah@@ ist@@ oria Mu@@ yahudi Josep@@ h ( mwenye ali@@ zaliwa katika mwaka wa 37 ao 3@@ 8 ) ; na P@@ li@@ ni M@@ ud@@ ogo , g@@ av@@ ana wa B@@ it@@ h@@ inia ( mwenye ali@@ zaliwa katika mwaka wa 6@@ 1 ao 6@@ 2 ) . T@@ en@@ a , ina@@ wezekana ma@@ adui wa Yesu ha@@ wange@@ andika jambo lolote lenye ling@@ es@@ aidia watu kumu@@ amini . Ju@@ u ya ufu@@ fu@@ o wa Yesu , Petro , mumoja kati ya mit@@ ume wake , alisema hivi : ‘ Mungu alimu@@ fu@@ f@@ ua hu@@ y@@ u katika siku ya tatu na kumu@@ fun@@ ua , si kwa watu wote , bali [ lakini ] kwa mas@@ hahidi walio@@ wekwa kim@@ be@@ le na Mungu , kw@@ etu sisi , tuli@@ o@@ kula na kuny@@ wa pamoja naye baada ya kufu@@ f@@ uliwa kwake kutoka kwa wa@@ fu . ’ I@@ nj@@ ili ya Mathayo in@@ atu@@ ambia kama wakati ma@@ adui wa Yesu wali@@ s@@ ikia habari ya ufu@@ fu@@ o wake , wali@@ jaribu kuz@@ uia habari hiyo isi@@ en@@ ee . — Mathayo 28 : 11 - 15 . Hilo lin@@ amaanisha kama Yesu ali@@ penda habari juu ya ufu@@ fu@@ o wake ib@@ ak@@ ie s@@ iri ? H@@ ap@@ ana , kwa sababu Petro ali@@ endelea kusema hivi : ‘ Ali@@ tu@@ ag@@ iza sisi tu@@ wa@@ hub@@ ir@@ ie watu na kutoa us@@ hahidi kam@@ ili kwamba hu@@ y@@ u ndiye aliye@@ ag@@ izwa na Mungu kuwa mu@@ amuzi wa walio hai [ waz@@ ima ] na wa@@ fu . ’ Wakristo wa kweli wali@@ fanya vile na wana@@ endelea kufanya vile kabisa . — Matendo 10 : 4@@ 2 . ‘ Kama vile kupitia mutu mumoja [ Adamu ] z@@ ambi ili@@ ingia katika ulimwengu na kifo kupitia z@@ ambi . ’ — Waroma 5 : 12 Unaweza kuj@@ ibu namna gani ikiwa un@@ au@@ li@@ zwa , “ Un@@ ap@@ enda kuishi milele ? ” Watu wengi wanaweza kusema kama wanap@@ enda , lakini wana@@ ona kuwa ni jambo lenye hali@@ wezi ku@@ wezekana . W@@ anasema kama , kifo ni sehemu ya kawaida ya maisha ; hata kama tun@@ aishi , mw@@ ishowe tut@@ a@@ kufa tu . Lakini , fikiria kama uli@@ zo hilo ling@@ eb@@ adili@@ shwa na un@@ au@@ li@@ zwa , “ U@@ ko tayari kufa ? ” Watu wengi wenye kuwa katika hali za kawaida wanaweza kuj@@ ibu h@@ ap@@ ana . Biblia ina@@ onyesha kama Mungu ali@@ umba wanadamu wakiwa na tamaa na n@@ ia ya kuishi . Kwa kweli , inasema kama “ wakati usi@@ o na kip@@ im@@ o am@@ eu@@ weka ndani ya moyo wao . ” — M@@ hubiri 3 : 11 . Kus@@ ema kweli , watu haw@@ aishi milele . T@@ en@@ a , Mungu ame@@ fanya jambo fulani ili kut@@ engeneza hali hiyo ? Maj@@ ibu ya Biblia ni yenye kutia moyo na yan@@ ap@@ atana na sababu yenye ili@@ fanya Yesu at@@ es@@ ek@@ e na kufa . S@@ ur@@ a tatu za kwanza za kitabu cha Biblia cha Mwanzo zina@@ onyesha kama Mungu ali@@ pat@@ ia bibi na bwana wa kwanza , Adamu na E@@ va , tumaini la kuishi milele na aliwa@@ ambia nini wali@@ paswa kufanya ili w@@ aishi milele . Kisha habari hiyo ina@@ onyesha namna wali@@ kosa kuti@@ i Mungu na kup@@ ot@@ eza tumaini hilo . Habari hiyo ina@@ ele@@ zwa kwa njia ny@@ ep@@ esi sana , na hilo lina@@ fanya watu fulani wa@@ kuwe haraka kusema kama ni habari ya kuwa@@ zia tu . Kwa sababu Adamu ha@@ kumu@@ tii Mungu , matokeo yalikuwa gani ? Biblia in@@ aj@@ ibu hivi : ‘ Kama vile kupitia mutu mumoja [ Adamu ] z@@ ambi ili@@ ingia katika ulimwengu na kifo kupitia z@@ ambi , na hivyo kifo kik@@ a@@ en@@ ea kwa watu wote kwa sababu wote walikuwa wame@@ fanya z@@ ambi . ’ Wakati alifanya vile , ali@@ pot@@ eza tumaini la kuishi milele na ali@@ fikia kufa . T@@ um@@ er@@ iti hali hiyo ya z@@ ambi kwa sababu tu@@ ko watoto wake . Lakini , Mungu ame@@ fanya jambo fulani juu ya kut@@ engeneza hali hiyo ? Mungu alifanya mi@@ p@@ ango ya kuk@@ omb@@ oa , ao kun@@ unua tena jambo lenye Adamu alikuwa ame@@ pot@@ ez@@ ea watoto wake , ni kusema , tumaini la kuishi milele . Katika andiko la Waroma 6 : 23 , Biblia inasema kama ‘ mus@@ ha@@ hara ambao z@@ ambi in@@ ali@@ pa ni kifo . ’ Hilo lin@@ amaanisha kama matokeo ya z@@ ambi ni kifo . Kama Adamu , tuna@@ fanya z@@ ambi na kwa hiyo tun@@ apata mus@@ ha@@ hara wa z@@ ambi , ni kusema , kifo . Tuli@@ zaliwa katika hali hiyo ya z@@ ambi hata kama hatu@@ kufanya makosa yoyote . Kwa hiyo , kwa sababu ya upendo wake , Mungu ali@@ tum@@ a Yesu , Mwana wake , ili ait@@ ike ‘ mus@@ ha@@ hara wa z@@ ambi ’ kwa ajili yetu . Ki@@ f@@ o cha Yesu kin@@ af@@ ungua njia ya kuishi milele katika furaha Kwa sababu Adamu , mutu mumoja mu@@ kam@@ ili@@ fu alit@@ ul@@ etea z@@ ambi na kifo kupitia kuto@@ tii kwake , tuli@@ kuwa na lazima ya mutu mu@@ kam@@ ili@@ fu mwenye ange@@ tii hata mu@@ paka kifo ili kutu@@ ond@@ olea muz@@ ig@@ o huo . Biblia inaf@@ as@@ iria jambo hilo hivi : ‘ Kwa maana kama vile kupitia kuto@@ tii kwa mutu mumoja wengi wali@@ fanywa wat@@ enda - z@@ ambi , vi@@ vyo hivyo pia kupitia kuti@@ i kwa mutu mumoja wengi wata@@ fanywa kuwa wa@@ adilifu [ wenye haki ] . ’ Ali@@ t@@ oka mbinguni , aka@@ kuwa mutu mu@@ kam@@ ili@@ fu * , na aka@@ kufa kwa ajili yetu . Hilo lina@@ fanya Mungu atu@@ kubali kuwa wenye haki na tuna@@ kuwa na tumaini la kupata uzima wa milele . Lakini , sababu gani ilikuwa lazima Yesu a@@ kuf@@ e ili kutimiza jambo hilo ? Mungu M@@ weza - Y@@ ote hang@@ et@@ oa tu sheria yenye ing@@ er@@ uhusu watoto wa Adamu w@@ aishi milele ? Kama Mungu ang@@ et@@ ia haki yake p@@ emb@@ eni katika hali hiyo , watu wange@@ weza kuji@@ uliza kama ange@@ endelea kufanya hivyo katika hali z@@ ingine . Kwa mufano , ange@@ amua kwa haki ni nani kati ya watoto wa Adamu mwenye an@@ as@@ tahili kuishi milele ? T@@ unge@@ amini kama at@@ at@@ im@@ iza ahadi zake ? Kwa sababu Mungu ali@@ sh@@ ikam@@ ana na haki ili kut@@ ut@@ olea nafasi ya ku@@ ok@@ olewa , hilo lin@@ atu@@ hakik@@ ishia kama at@@ at@@ enda kwa haki sikuzote . Kup@@ itia kifo cha Yesu cha z@@ ab@@ ihu , Mungu ali@@ f@@ ungua njia ya kupata uzima wa milele katika dunia Par@@ ad@@ iso . Ona maneno ya Yesu yenye ku@@ onyeshwa katika Yohana 3 : ​ 16 : ‘ Kwa maana Mungu ali@@ u@@ penda ulimwengu sana hivi kwamba akam@@ ut@@ oa Mwana wake muz@@ aliwa - pekee , ili kila mutu anay@@ em@@ u@@ amini asi@@ ang@@ am@@ i@@ z@@ we bali [ lakini ] a@@ kuwe na uzima wa milele . ’ Kwa hiyo , kifo cha Yesu kina@@ onyesha haki ya Mungu yenye ha@@ ina mwisho , na kina@@ onyesha zaidi sana upendo wake mu@@ kubwa kwa wanadamu . Lakini , sababu gani Yesu alit@@ es@@ eka na kufa katika maum@@ ivu mak@@ ali kama vile ina@@ onyeshwa katika vitabu vya I@@ nj@@ ili ? Kwa kuji@@ acha aj@@ arib@@ iwe v@@ ikali na kub@@ ak@@ ia mu@@ aminifu , Yesu alip@@ inga kabisa sh@@ it@@ aka la Shetani la kwamba wanadamu hawa@@ wezi kub@@ ak@@ ia waaminifu kwa Mungu wakati wan@@ aj@@ arib@@ iwa . Kisha Shetani ku@@ chochea Adamu , mutu mu@@ kam@@ ili@@ fu , a@@ fanye z@@ ambi , sh@@ it@@ aka hilo ling@@ e@@ weza ku@@ onekana kuwa la kweli . Lakini Yesu mwenye alikuwa mu@@ kam@@ ili@@ fu kama Adamu , ali@@ b@@ ak@@ ia mu@@ aminifu hata kama ali@@ pat@@ wa na mateso mak@@ ali . Hivyo ali@@ onyesha kama Adamu pia ange@@ weza kuti@@ i Mungu kama ange@@ ch@@ agua kufanya vile . Kwa kuv@@ umilia mateso , Yesu ali@@ tu@@ ach@@ ia mufano wenye tunaweza kufuata . Mungu ali@@ bar@@ iki uti@@ i mu@@ kam@@ ili@@ fu wenye Mwana wake ali@@ onyesha , na alimu@@ pat@@ ia uzima wenye hau@@ wezi kufa ku@@ le mbinguni . Yesu ali@@ onyesha jambo lenye unaweza kufanya wakati alisema hivi : ‘ U@@ z@@ ima wa milele ndio huu , wa@@ endelee kupata ujuzi juu yako wewe , Mungu wa pekee wa kweli , na juu ya yule uli@@ y@@ em@@ ut@@ uma , Yesu Kristo . ’ — Yohana 17 : 3 . Wa@@ chap@@ is@@ ha@@ ji wa gazeti hili wana@@ ku@@ omba uji@@ fun@@ ze mengi juu ya Yehova , Mungu wa kweli na juu ya Yesu , Mwana wake . Mashahidi wa Yehova wa eneo l@@ enu wat@@ af@@ urah@@ i ku@@ kusaidia . T@@ en@@ a , unaweza kupata habari z@@ ingine zenye kusaidia kwenye ad@@ res@@ i yetu ya Inter@@ n@@ et@@ e , w@@ w@@ w@@ .@@ j@@ w@@ .@@ or@@ g . Soma habari “ H@@ ist@@ or@@ ic@@ ité de la G@@ én@@ èse , ” katika kitabu É@@ tu@@ de P@@ er@@ sp@@ ic@@ ac@@ es des Écritures , vol@@ ume 1 , ukurasa wa 9@@ 8@@ 6 , chenye kili@@ chap@@ ishwa na Mashahidi wa Yehova . U@@ siku wenye uli@@ t@@ ang@@ ulia kifo chake , Yesu ali@@ kus@@ anya mit@@ ume wake waaminifu na aka@@ anzisha U@@ kumb@@ us@@ ho wa kifo chake . Ali@@ wa@@ ambia hivi : ‘ Mu@@ endelee kufanya hivi kwa kuni@@ kumbuka mimi . ’ Kwa kuti@@ i amri hiyo , Mashahidi wa Yehova katika dunia yote wana@@ kusany@@ ika mara moja kwa mwaka ili ku@@ kumbuka kifo cha Yesu . M@@ wa@@ ka huu , U@@ kumb@@ us@@ ho wa kifo cha Yesu uta@@ fanywa Siku ya T@@ atu tar@@ ehe 23 M@@ wezi wa 3 kisha jua kus@@ hu@@ ka . Ku@@ ingia ni bu@@ re ; hau@@ ta@@ omb@@ wa s@@ ad@@ aka . UN@@ A@@ W@@ E@@ Z@@ A KU@@ J@@ I@@ B@@ U kama Shetani ni . . . Al@@ ama ya u@@ baya wenye kuwa ndani ya mutu ? Shetani ali@@ zungum@@ uza na Yesu na ‘ alimu@@ jaribu . ’ Mwan@@ zoni , Shetani alikuwa malaika mut@@ akatifu , lakini “ ha@@ kus@@ im@@ ama im@@ ara katika kweli . ” Ali@@ fikia kuwa mu@@ ongo na akam@@ u@@ asi Mungu . Mal@@ aika wengine wali@@ ji@@ unga naye katika u@@ asi . — Ufunuo 12 : 9 . Shetani an@@ af@@ unga watu wengi macho ili wasi@@ ju@@ e kama an@@ aishi kabisa . — 2 Wakorintho 4 : 4 . WA@@ T@@ U F@@ U@@ L@@ AN@@ I WAN@@ AS@@ E@@ M@@ A kama ku@@ ongozwa na Shetani ni u@@ ongo , lakini wengine wana@@ ogopa sana ku@@ ing@@ iwa na roho wa@@ ovu . Shetani ana@@ ongoza watu wengi , lakini ha@@ ongo@@ ze kila mutu . Shetani anat@@ umia u@@ ongo ili ku@@ ongoza watu wengi . — 2 Wakorintho 11 : 14 . Katika hali fulani , watu wanaweza ku@@ ing@@ iwa na roho wa@@ ovu . — Mathayo 12 : 22 . Kup@@ itia mus@@ a@@ ada wa Mungu , unaweza ‘ kumu@@ p@@ inga I@@ bili@@ si [ Shetani ] . ’ — Yakobo 4 : 7 . Habari ya kwanza ina@@ onyesha namna imani yetu inaweza kuk@@ om@@ aa na kuwa yenye nguvu . A@@ cha ni@@ ele@@ ze ni nini ili@@ tu@@ fik@@ isha kwenye ma@@ zungum@@ u@@ zo hayo . N@@ I@@ LI@@ Z@@ A@@ LI@@ WA katika mu@@ ji wa W@@ i@@ ch@@ ita , Kan@@ sa@@ s , inchi ya Amer@@ ika , tar@@ ehe 10 M@@ wezi wa 1@@ 2@@ ,@@ 19@@ 3@@ 6 . Kisha as@@ k@@ ari mumoja ali@@ pita hapo , na m@@ ung@@ anga huyo alim@@ ul@@ al@@ am@@ ikia hivi : “ F@@ anya jambo fulani juu ya mutu hu@@ y@@ u mwenye w@@ oga ! ” As@@ k@@ ari huyo ali@@ ona kama m@@ wanaume huyo alikuwa mwenye kul@@ ewa , kwa hiyo , alimu@@ ambia hivi : “ U@@ ende nyumbani um@@ ali@@ ze ul@@ ev@@ i wako ! ” Ali@@ uza vy@@ umba vi@@ wili vya kuny@@ olea watu ny@@ we@@ le katika mu@@ ji wa W@@ i@@ ch@@ ita , na m@@ ung@@ anga huyo alikuwa kati ya watu wenye walikuwa wan@@ ak@@ atwa ny@@ we@@ le hum@@ o ! Wakati nilikuwa na miaka m@@ un@@ ane , wazazi wangu wali@@ uz@@ isha nyumba yao na vy@@ umba vya kuny@@ olea watu ny@@ we@@ le na wak@@ au@@ za nyumba ndogo ya kuk@@ ok@@ ot@@ wa . Kwa sababu ya baraka ya Yehova na bidii yao , kutaniko lili@@ anz@@ ishwa . Pia , ndugu huyo ali@@ uz@@ isha mot@@ ok@@ ari yangu d@@ o@@ la 25 . Tuli@@ p@@ ewa mu@@ g@@ ao wa kuwa map@@ ain@@ ia wa pekee katika W@@ al@@ nu@@ t R@@ id@@ ge , Ar@@ kan@@ sa@@ s . Kisha katika mwaka wa 19@@ 6@@ 2 , tuli@@ furah@@ i sana ku@@ ali@@ kwa kwenye d@@ ar@@ asa la 37 la Mas@@ omo ya G@@ ile@@ adi . Kisha muda kidogo , K@@ imb@@ er@@ l@@ y , mut@@ oto wetu wa kwanza mwanam@@ uke ali@@ zaliwa , na kisha miezi 17 tuli@@ z@@ aa St@@ ep@@ h@@ an@@ y . Pia , tuli@@ kuwa tuna@@ enda kuishi katika h@@ ema nafasi fulani , na tuli@@ kuwa na ma@@ zungum@@ u@@ zo yenye kuf@@ urah@@ isha wakati tuli@@ kuwa tuna@@ ota moto usiku . Tuli@@ fanya mi@@ p@@ ango ili watu fulani wenye walikuwa katika utumishi wa wakati wote waka@@ e kw@@ etu . Wali@@ j@@ isikia mu@@ baya na waka@@ anza ku@@ lia na kusema kama wali@@ penda kujifunza . Kwa mus@@ a@@ ada na mu@@ ongozo wa t@@ engen@@ ezo la Mungu , tuli@@ fanya yetu yote ili kuwa@@ fundisha wa@@ pen@@ de Yehova . Katika safari ingine , K@@ imb@@ er@@ l@@ y ali@@ kutana na B@@ ri@@ an L@@ le@@ w@@ el@@ l@@ y@@ n , mwenye alikuwa ana@@ fanya kazi pamoja na Paul . Kwa hiyo , hawa@@ ku@@ olewa mu@@ paka wakati wali@@ fik@@ isha miaka 23 hivi . Wakati ul@@ eu@@ le , B@@ ri@@ an na K@@ imb@@ er@@ l@@ y wali@@ ali@@ kwa kwenye B@@ et@@ eli ya L@@ ond@@ res na kisha wali@@ tum@@ wa kwenye B@@ et@@ eli ya Mal@@ a@@ wi . Siku moja kisha ku@@ ond@@ oka ili ku@@ enda P@@ at@@ ter@@ son kwenye K@@ ituo cha M@@ afun@@ d@@ isho cha Mashahidi wa Yehova , L@@ inda ali@@ tu@@ ita ili kutu@@ ambia kama M@@ ama ame@@ kufa . Kisha , tuli@@ fundisha wat@@ afsiri katika Z@@ imb@@ ab@@ we na kisha katika Z@@ ambia . Katika mwaka wa 200@@ 6 , B@@ ri@@ an na K@@ imb@@ er@@ l@@ y wali@@ ham@@ ia karibu na kw@@ etu ili kuk@@ om@@ alis@@ ha watoto wao wawili wanawake , M@@ ac@@ k@@ en@@ z@@ ie na Eli@@ z@@ ab@@ et@@ h . Paul na St@@ ep@@ h@@ an@@ y wang@@ ali Mal@@ a@@ wi , Paul anat@@ umika katika H@@ al@@ mashauri ya T@@ a@@ wi ya inchi hiyo . Sababu gani tunaweza kuwa na lazima ya kub@@ adili@@ sha mawazo yetu juu ya wag@@ eni ? Wakati nili@@ ond@@ oka kwenye u@@ wan@@ ja wa ndege na kus@@ ikia bar@@ idi kwa mara ya kwanza katika maisha yangu , nili@@ anza ku@@ lia . ” Wayahudi wenye kusema Kig@@ iriki walikuwa wan@@ an@@ ung@@ un@@ ika kuwa waj@@ ane wao walikuwa wanat@@ end@@ ewa bila haki . S@@ isi wote tuna@@ choch@@ ewa sana na dest@@ uri zetu , hata kama tun@@ at@@ ambua hilo ao h@@ ap@@ ana . U@@ wa@@ onyes@@ he uv@@ um@@ ili@@ vu wale wenye wako wan@@ aj@@ ik@@ aza kuz@@ o@@ ea maisha katika inchi ya ki@@ g@@ eni . Mwan@@ zoni , tunaweza kush@@ indwa kuelewa muzuri namna yao ya kuwa@@ za ao kutenda . Leo , watu wenye wame@@ ham@@ ia katika inchi z@@ ingine wanaweza ku@@ iga mufano gani wa heshima na shu@@ k@@ r@@ ani ? Kwanza , wakati ali@@ omba ru@@ hus@@ a ya ku@@ ok@@ ota mas@@ ali@@ o , ali@@ onyesha kama ali@@ heshi@@ mia dest@@ uri za inchi kwenye ali@@ ham@@ ia . [ 1 ] ( f@@ ungu la 1 ) J@@ ina li@@ m@@ eb@@ adili@@ shwa . U@@ ko kati ya wale wenye wan@@ aji@@ funza lug@@ a ingine ? ( b ) Namna gani tunaweza kutimiza kusudi letu ? Tun@@ apaswa kujua kama wakati tun@@ aj@@ ita@@ y@@ arisha kwa ajili ya kazi ya kuhubiri , kwa ajili ya mikutano , ao wakati tun@@ at@@ ay@@ arisha hot@@ uba fulani , hilo hali@@ ma@@ an@@ ishe kama tut@@ at@@ um@@ ikisha kabisa - kabisa mambo yenye tun@@ as@@ oma . Kwa sababu nin@@ ak@@ aza zaidi akili yangu juu ya lug@@ a , mambo ya kiroho yenye nin@@ as@@ oma hay@@ ag@@ u@@ se kabisa moyo wangu . Ndiyo sababu nin@@ aji@@ p@@ ang@@ ia wakati wa kujifunza Biblia na vichapo v@@ ingine katika lug@@ a yangu ya ki@@ z@@ ali@@ ki@@ o . ” M@@ uri@@ el anasema hivi : “ Ha@@ kuf@@ urahia ku@@ hub@@ uri katika lug@@ a ingine hata kama zamani alikuwa an@@ af@@ urahia kuhubiri katika Ki@@ far@@ an@@ sa , lug@@ a yake ya ki@@ z@@ ali@@ ki@@ o . ” S@@ er@@ ge anasema hivi : “ Wakati tuli@@ t@@ ambua kama hali hiyo ili@@ zuia mut@@ oto wetu m@@ wanaume kufanya maendeleo ya kiroho , tuli@@ amua kur@@ ud@@ ia katika kutaniko letu la zamani . ” Lakini pia tuli@@ kuwa tuna@@ fanya vip@@ indi vya mazo@@ ezi na mi@@ chezo katika L@@ ing@@ ala ili wa@@ ji@@ fun@@ ze lug@@ a hiyo wakati tun@@ aji@@ furah@@ isha . ” K@@ e@@ vin ni baba mwenye kuwa na watoto wawili wanawake ; wa miaka t@@ ano na wa miaka m@@ un@@ ane . Pia , tuli@@ ji@@ we@@ kea mu@@ p@@ ango wa ku@@ huz@@ ur@@ ia mikutano katika lug@@ a ya Ki@@ far@@ an@@ sa mara moja kila mwezi , na tun@@ at@@ umia wakati wetu wa map@@ um@@ uz@@ iko ili ku@@ enda kwenye mi@@ kusanyiko yenye ku@@ fanywa katika lug@@ a yetu ya ki@@ z@@ ali@@ ki@@ o . ” Namna gani tunaweza kuonyesha kama tunap@@ enda Neno la Mungu ? [ 1 ] ( f@@ ungu la 5 ) Maj@@ ina yame@@ b@@ adili@@ shwa . Ndugu wana@@ hub@@ iria m@@ wanaume mumoja mwenye kut@@ engeneza mag@@ ari kwenye nafasi ya kut@@ engen@@ ez@@ ea mag@@ ari . ( Soma Ufunuo 21 : 3 - 6 . ) Abrahamu na watu wa familia yake wali@@ fanya nini ili wa@@ endelee kuwa na imani yenye nguvu ? ( Soma 1 Yohana 5 : 14 , 15 . ) Namna gani mufano wa N@@ oa unat@@ usaidia kuelewa maana ya kuwa na imani ? Tun@@ apaswa kuonyesha imani yetu katika njia gani mbalimbali ? And@@ iko la Wa@@ ebrania 11 : 1 lin@@ af@@ as@@ iria maana ya imani katika njia gani mbili ? M@@ una@@ ona kwamba imani yake ili@@ t@@ enda pamoja na matendo yake na kwa matendo yake imani yake ili@@ kam@@ ili@@ shwa . ’ Kwa mufano , Yohana ali@@ f@@ as@@ iria hivi : ‘ Y@@ ule anay@@ em@@ w@@ amini [ ana@@ onyesha imani katika ] Mwana ana uzima wa milele ; yule asi@@ y@@ em@@ uti@@ i Mwana hat@@ a@@ ona uzima , bali g@@ az@@ abu [ hasira ] ya Mungu in@@ ak@@ aa juu yake . ’ Sababu gani ni jambo la maana zaidi kuwa na upendo kuliko tu kuwa na imani ? Yakobo ali@@ uliza ndugu zake wati@@ wa - mafuta hivi : ‘ Mungu ali@@ ch@@ agua walio mas@@ ik@@ ini kwa habari ya ulimwengu ili wa@@ kuwe mat@@ ajiri katika imani na w@@ ar@@ iti wa ufalme , ali@@ o@@ wa@@ a@@ hidi wale wana@@ om@@ u@@ penda , si@@ vyo ? ’ Wakati j@@ ani lili@@ po@@ ota na kuz@@ aa mat@@ unda , ma@@ gu@@ gu yali@@ onekana pia . ’ Kwa hiyo , ina@@ onekana kama watu wa Yehova hawa@@ ku@@ ingia katika ut@@ umwa wa Bab@@ il@@ oni katika mwaka wa 19@@ 18 . ( Soma Mathayo 13 : 24 , 25 , 37 - 3@@ 9 . ) Wakristo wa kweli wang@@ ef@@ ikia kuwa na uhuru wa kumu@@ abudu Mungu waziwazi na kwa njia yenye ana@@ kubali ? ( b ) Habari yenye kufuata itaj@@ ib@@ ia mau@@ li@@ zo gani ? Ni wakati gani Wakristo wati@@ wa - mafuta wali@@ ach@@ ili@@ wa huru kutoka katika ut@@ umwa wa Bab@@ il@@ oni ? Ndugu Rut@@ h@@ er@@ for@@ d ali@@ omba tu@@ fanye mi@@ kusanyiko katika mi@@ ji mbalimbali ya mang@@ arib@@ i mwa Amer@@ ika na kut@@ uma was@@ em@@ aji ili waj@@ ik@@ az@@ e sana kutia moyo marafiki . ” ‘ Ikiwa kuna neno lolote la kit@@ ia moyo m@@ uli@@ lo n@@ alo kwa ajili ya watu , m@@ uli@@ sem@@ e . ’ — MA@@ T@@ EN@@ D@@ O 13 : 15 . Kwa hiyo , mara nyingi nin@@ alia na si@@ pend@@ i kuzungum@@ uza nao . A@@ lin@@ is@@ ikiliza kwa hur@@ uma wakati nilikuwa nin@@ am@@ u@@ ele@@ z@@ ea namna nilikuwa nin@@ aj@@ isikia . Kisha ali@@ ni@@ kumb@@ usha mambo ya muzuri yenye nilikuwa nina@@ fanya . Namna Yehova , Yesu , na mut@@ ume Paulo walit@@ ia wengine moyo inaweza kutu@@ fundisha nini ? ( Soma M@@ hubiri 4 : 9 , 10 . ) Namna Yesu alit@@ endea mit@@ ume wake inaweza kutu@@ fundisha nini ? Matendo 20 : 1 , 2 inasema hivi : “ Paulo akat@@ uma watu wa@@ w@@ ai@@ te wanafunzi , na alipokuwa ame@@ wat@@ ia moyo na kuwa@@ ag@@ a , ak@@ as@@ afiri na ku@@ ingia Mak@@ e@@ don@@ ia . ( Soma 1 Wat@@ hes@@ al@@ on@@ ike 5 : 12 , 13 . ) Z@@ inat@@ utia moyo kabisa . ” And@@ re@@ as , mwenye kuwa na watoto wawili anasema hivi : “ Kut@@ ia watoto moyo ku@@ na@@ wasaidia wak@@ om@@ a@@ e kiroho na ki@@ akili . Hata kama watoto wetu wan@@ ajua mambo yenye kuwa sawa , ili wa@@ endelee kufanya mambo hayo katika maisha yao , tunapaswa kuwat@@ ia moyo sikuzote . ” Nin@@ ap@@ enda u@@ ju@@ e kama wakati ulikuwa un@@ azungum@@ uza kwenye ju@@ k@@ wa@@ a , na wakati uli@@ zungum@@ uza na mimi , nili@@ ona kama ilikuwa zawadi kutoka kwa Yehova . ” [ 1 ] ( f@@ ungu la 1 ) Maj@@ ina fulani yame@@ b@@ adili@@ shwa . Ma@@ kutaniko yali@@ pata faida gani wakati yali@@ fuata mu@@ ongozo wa bar@@ aza lenye ku@@ ongoza ? ( Soma 3 Yohana 9 , 10 . ) Biblia in@@ atu@@ omba tu@@ kusany@@ ike kwa ukawaida . M@@ ume@@ kw@@ isha kuanza kutumia j@@ w@@ .@@ or@@ g katika ma@@ hubiri na katika ibada yenu ya familia ? na br@@ os@@ hua Ni N@@ ani Wana@@ o@@ fanya M@@ ap@@ enzi ya Yehova Leo ? T@@ uko na sababu gani fulani za kum@@ us@@ hu@@ kuru Yehova ? T@@ uko na sababu nyingi za kum@@ us@@ hu@@ kuru Yehova ! Ina@@ onyesha pia namna gani tumaini la kupata baraka lin@@ at@@ ul@@ etea faida . Wakati huo , nilikuwa tu na miaka m@@ un@@ ane . Baba yangu haku@@ penda mama yangu ani@@ amb@@ ie mambo yenye alikuwa an@@ aji@@ funza . Lakini , nili@@ penda kujua mengi na nilikuwa nin@@ au@@ li@@ za mau@@ li@@ zo ; kwa hiyo , alikuwa an@@ aji@@ funza na mimi wakati baba yangu haku@@ kuwa nyumbani . Kwa hiyo , mimi pia nili@@ amua kutoa maisha yangu kwa Yehova . M@@ ama yangu ali@@ ni@@ ambia kama nili@@ paswa kwanza kuzungum@@ uza na mut@@ umishi wa ak@@ ina ndugu ( an@@ ait@@ wa sasa mwang@@ ali@@ zi wa muz@@ ungu@@ ko ) . A@@ lis@@ ema , “ Hakuna s@@ hi@@ da ! ” Kisha miezi ine , nili@@ ch@@ agua ndugu mumoja pa@@ inia ili tu@@ fanye pamoja kazi ya u@@ pa@@ inia . M@@ ama yangu alifanya kazi ya u@@ pa@@ inia pamoja na dada mumoja wa kutaniko ling@@ ine . Katika mwaka wa 195@@ 1 , nili@@ j@@ aza omb@@ i la kusoma Mas@@ omo ya G@@ ile@@ adi . Wakati nilikuwa katika g@@ ereza , nili@@ pata mu@@ ali@@ ko wa kusoma d@@ ar@@ asa la 22 la Mas@@ omo ya G@@ ile@@ adi . Kisha nili@@ saf@@ iri katika tr@@ eni ili ku@@ enda S@@ ou@@ t@@ h L@@ an@@ s@@ in@@ g , New York , mahali kwenye mas@@ omo hayo yali@@ fany@@ ika . Mimi na J@@ an@@ et kwenye kis@@ iwa kimoja kati ya vis@@ iwa v@@ ingi vya U@@ f@@ ili@@ p@@ in@@ o T@@ una@@ endelea kut@@ umika katika b@@ ir@@ o ya ta@@ wi katika Qu@@ ez@@ on C@@ it@@ y Namna gani unaweza kupata “ amani ya Mungu ” ? Namna gani ndugu na dada katika kutaniko wanaweza ku@@ kusaidia kup@@ unguza ma@@ hangai@@ ko ? ( Ona picha kwenye mwan@@ zo wa habari hii . ) ( b ) T@@ ut@@ azungum@@ uzia nini katika habari hii ? Lakini , namna gani unaweza kufanya hivyo ? Mu@@ and@@ ik@@ aji wa z@@ aburi , Daudi , alimu@@ omba Yehova hivi : “ U@@ te@@ ge s@@ iki@@ o , E@@ e Mungu , kwa sala yangu . ” Wakati tu@@ ko na ma@@ hangai@@ ko , sababu gani ni jambo la maana kusali ? Yesu ali@@ ma@@ anisha nini wakati alisema hivi : ‘ Mu@@ si@@ hangai@@ ke kamwe ’ ? A@@ lis@@ ema waziwazi hivi : “ N@@ im@@ eng@@ ur@@ uma kwa sababu ya ku@@ ug@@ ua [ ku@@ umia ] kwa moyo wangu . ” ( Soma kis@@ and@@ uku “ Nj@@ ia F@@ ulani za Ku@@ kusaidia Kup@@ unguza M@@ ah@@ ang@@ ai@@ ko . ” ) Namna gani maana ya jina la Mungu yan@@ atia nguvu imani yako ? J@@ ina lake lin@@ amaanisha kabisa “ Yeye Ana@@ fanya Ku@@ wa . ” Sababu gani unaweza kuwa hakika kama urafiki wako pamoja na Mungu uta@@ kutia nguvu ? ( a ) Namna gani tunaweza kum@@ ut@@ up@@ ia Mungu ma@@ hangai@@ ko yetu ? Namna gani tunaweza kuwa hakika kama Yehova an@@ ab@@ ar@@ iki watumishi wake ? Namna gani Yehova ali@@ bar@@ iki watumishi wake wa wakati wa zamani ? 1 , 2 . ( a ) U@@ pendo unap@@ atana namna gani na imani ? Lakini , namna gani tumaini la kupata baraka lin@@ at@@ ul@@ etea faida ? Yesu ali@@ ambia wanafunzi wake wange@@ bar@@ ikiwa kwa sababu wali@@ onyesha roho ya kujit@@ oa ( Pi@@ cha hii inap@@ atana na f@@ ungu la 5 ) M@@ ut@@ ume Petro alimu@@ uliza Yesu hivi : “ T@@ ume@@ acha vitu vyote na ku@@ kufuata wewe ; kwa kweli kut@@ a@@ kuwa na nini kwa ajili yetu ? ” Katika Ma@@ hubiri ya M@@ uli@@ mani , Yesu alisema hivi : ‘ M@@ us@@ hang@@ ili@@ e na kur@@ uka kwa shangwe , kwa kuwa sa@@ wa@@ bu [ zawadi ] yenu ni kubwa mbinguni ; kwa maana hivyo ndivyo wali@@ vyo@@ wat@@ esa man@@ abii waliokuwa kabla [ mbele ] yenu . ’ Musa ali@@ ambia taifa la Israeli hivi : ‘ H@@ ak@@ ika Yehova ata@@ kub@@ ar@@ iki katika inchi ambayo Yehova Mungu wako ana@@ kup@@ a iwe ur@@ iti , u@@ im@@ ili@@ ki , ikiwa tu h@@ aut@@ ak@@ osa ku@@ is@@ ikiliza sauti ya Yehova Mungu wako na@@ we uku@@ we mwang@@ ali@@ fu kufanya amri yote hii n@@ inayo@@ ku@@ am@@ uru leo . Kwa maana hakika Yehova Mungu wako ata@@ kub@@ ar@@ iki kama vile alivyo@@ ku@@ a@@ hidi . ’ N@@ aye yule wa pili akam@@ u@@ ita jina lake E@@ fr@@ ai@@ mu , kwa sababu , kama ali@@ vy@@ os@@ ema , ‘ Mungu amen@@ i@@ wezesha kuwa na uz@@ ao katika inchi ya ta@@ abu yangu . ’ ” Yehova ana@@ ona namna gani mambo yenye tun@@ am@@ u@@ fany@@ ia ? Biblia inasema hivi : ‘ Ana@@ y@@ em@@ u@@ onyesha kib@@ ali mutu wa hali ya chini anam@@ uk@@ op@@ esha Yehova , na Yeye at@@ am@@ uli@@ pa matendo yake . ’ Namna gani andiko la 1 Yohana 3 : 19 , 20 , lin@@ at@@ utia moyo ? Ni baraka gani fulani zenye tun@@ apata sasa ? Wat@@ umishi wa Yehova wan@@ aj@@ isikia namna gani juu ya baraka zenye wanap@@ ata ? Kwa mufano , Bi@@ anc@@ a mwenye kuishi katika inchi ya Uj@@ erumani anasema hivi : “ Nin@@ am@@ us@@ hu@@ kuru sana Yehova kwa sababu amen@@ isaidia wakati wa ma@@ hangai@@ ko yangu na kwa sababu ana@@ endelea kuwa p@@ emb@@ eni yangu kila siku . Watu wa ulimwengu wan@@ aishi katika mu@@ v@@ ur@@ ug@@ o na ha@@ wana tumaini lolote . Lakini kwa sababu nin@@ at@@ umika karibu sana na Yehova , nin@@ aj@@ isikia sal@@ ama katika mik@@ ono yake . Kila wakati nin@@ aj@@ it@@ oa , an@@ an@@ ib@@ ar@@ iki mara mia . ” Ili ni@@ endelee kuti@@ wa moyo , n@@ iko na b@@ uku kwenye nina@@ andika ma@@ andiko na mawazo kutoka katika vichapo v@@ yetu , lenye nina@@ chunguza kila wakati . Nin@@ ai@@ ta b@@ uku hilo ‘ B@@ uku L@@ enye K@@ un@@ isaidia N@@ i@@ endelee Ku@@ ishi . ’ K@@ uv@@ unjika moyo ni kwa muda tu ikiwa tun@@ ak@@ aza akili yetu juu ya ahadi za Yehova . Yehova ana@@ kuwa tayari kutusaidia , hata kama tu@@ ko katika hali gani . ” Lakini , p@@ eng@@ ine unaweza kufikiria njia amb@@ am@@ o Yehova ame@@ kub@@ ar@@ iki wewe na wengine . Namna gani mut@@ ume Paulo na Wakristo wengine wali@@ ach@@ ili@@ wa huru kutoka katika z@@ ambi na kifo ? W@@ alipo@@ kea “ roho ” kuwa wale ‘ wenye ku@@ ng@@ oj@@ ea ku@@ fanywa kuwa wana , ku@@ ach@@ ili@@ wa huru kutoka katika mi@@ ili yao . ’ ( Soma Waroma 4 : 20 - 22 . ) ( Soma Matendo 18 : 2 - 4 ; 20 : 20 , 21 , 34 , 35 . ) Watu wengi wanat@@ embelea mu@@ ji wa Av@@ e@@ ir@@ o wenye kuwa upande wa kas@@ kazini mwa inchi ya P@@ or@@ tu@@ g@@ al ili kuona mu@@ v@@ uke wenye kutoka katika vis@@ ima vya ch@@ um@@ vi . Mashahidi wa eneo hilo wana@@ hub@@ iria habari njema watu wenye ku@@ uz@@ isha ch@@ um@@ vi yenye kut@@ engen@@ ezwa katika eneo hilo Biblia in@@ atu@@ fundisha tena nini ? Katika habari hii , tut@@ aji@@ funza namna gani tunaweza ku@@ pendezwa sana na zawadi ya Mungu ya uhuru wa ch@@ agua kwa ku@@ it@@ umia katika njia yenye kumu@@ pendeza Mu@@ pa@@ ji wa zawadi hiyo . Habari ya kwanza ina@@ eleza sifa ya kiasi in@@ amaanisha nini , na hai@@ ma@@ an@@ ishe nini . Yehova anap@@ enda tut@@ um@@ ik@@ ishe uwezo wetu katika njia gani ? Kwa kweli , Yehova anap@@ enda tu@@ j@@ ik@@ az@@ e sana ili sisi wenyewe na wengine tu@@ pate faida . N@@ oa ali@@ ishi katika ulimwengu wenye ‘ uli@@ j@@ aa jeuri ’ na mambo ya u@@ ash@@ er@@ ati . Kup@@ ing@@ wa katika kazi yetu ya kuhubiri ( Pi@@ cha hizi zin@@ ap@@ atana na f@@ ungu la 6 - 9 ) 6 , 7 . ( a ) N@@ oa hang@@ e@@ weza kufanya nini ? ( b ) Namna gani tu@@ ko katika hali yenye ku@@ fan@@ ana na ile ya N@@ oa ? S@@ isi pia tun@@ aishi katika ulimwengu wenye kuj@@ aa mambo ya mu@@ baya , na tun@@ ajua kama Yehova ame@@ a@@ hidi ku@@ haribu ulimwengu huu . Lakini mbele a@@ fanye hivyo , hatu@@ wezi ku@@ ka@@ za watu wa@@ kubali “ habari njema ya Ufalme . ” Mambo yenye N@@ oa ange@@ weza kufanya : Kuli@@ ko kuv@@ unjika moyo kwa sababu ya mambo yenye hang@@ e@@ weza kufanya , N@@ oa ali@@ ka@@ za akili yake juu ya mambo yenye ange@@ weza kufanya . Wakati jambo hilo lili@@ t@@ okea , Daudi alit@@ enda namna gani ? Z@@ ambi za zamani ( Pi@@ cha hizi zin@@ ap@@ atana na f@@ ungu la 11 - 14 ) 11 , 12 . ( a ) Kisha kufanya z@@ ambi , ni mambo gani yenye Daudi hang@@ e@@ weza kufanya ? Ali@@ paswa kuwa na tumaini kama ikiwa ang@@ et@@ ubu kabisa , Yehova ang@@ em@@ us@@ ame@@ he na kum@@ usaidia av@@ um@@ ili@@ e matokeo ya matendo yake . ( Soma Yakobo 5 : 14 - 16 . ) Ali@@ paswa kuacha mambo katika mik@@ ono ya Yehova . Fikiria mufano wa ndugu mwenye ku@@ itwa Mal@@ col@@ m ; ndugu huyo ali@@ endelea kuwa mu@@ aminifu mu@@ paka kifo chake katika mwaka wa 20@@ 15 . ( b ) Namna gani ut@@ at@@ um@@ ikisha andiko la mwaka wa 20@@ 17 katika maisha yako ? Namna gani tunaweza kuonyesha kama tun@@ ah@@ es@@ hi@@ mia maamuzi ya wengine ? A@@ lis@@ ema hivi : “ N@@ it@@ ap@@ onya uk@@ os@@ efu wao wa uaminifu . 4 , 5 . ( a ) Ni nani alikuwa mutu wa kwanza mwenye Mungu ali@@ pat@@ ia zawadi ya uhuru wa kuch@@ agua , na ali@@ it@@ um@@ ikisha namna gani ? ( b ) Kila mumoja wetu an@@ apaswa kuji@@ uliza uli@@ zo gani ? Ni katika njia gani hatu@@ wezi hata kidogo kut@@ um@@ ikisha uhuru wetu wa kuch@@ agua ? Fikiria kwamba unap@@ atia rafiki yako zawadi fulani ya maana sana . ( Soma 1 Petro 2 : 16 . ) Kan@@ uni yenye kup@@ atikana kwenye W@@ ag@@ al@@ atia 6 : 5 in@@ atu@@ fundisha nini ? U@@ kumb@@ uke kanuni yenye kup@@ atikana kwenye W@@ ag@@ al@@ atia 6 : 5 . ( a ) Watu wengi wako na mawazo gani juu ya sifa ya kiasi ? ( b ) T@@ ut@@ aj@@ ib@@ ia mau@@ li@@ zo gani ? Sababu gani tunapaswa kuepuka ku@@ hukumu n@@ ia za wengine ? Mu@@ fano wa Yesu unaweza kutu@@ fundisha nini wakati mu@@ gaw@@ o wetu un@@ ab@@ adilika ? ( Soma M@@ hubiri 11 : 4 - 6 . ) Sababu gani ni vigumu kwa watu fulani ku@@ ach@@ ia wengine mad@@ araka ? Ali@@ mut@@ uma N@@ at@@ hani am@@ u@@ amb@@ ie Daudi hivi : “ Si wewe ut@@ ak@@ ay@@ en@@ i@@ j@@ eng@@ ea mimi nyumba ya ku@@ kaa . ” H@@ ap@@ ana , l@@ ai@@ ti watu wote wa Yehova wange@@ kuwa man@@ abii , kwa sababu Yehova ange@@ i@@ weka roho yake juu yao ! ” B@@ ir@@ o ya ta@@ wi ili@@ tut@@ umia mag@@ azeti 8@@ 00 ya kut@@ um@@ ikisha katika kazi ya kuhubiri . Tuli@@ f@@ ika katika mu@@ ji wa L@@ is@@ bon , P@@ or@@ tu@@ g@@ al , katika M@@ wezi wa 8 , 19@@ 6@@ 4 . Ni t@@ engen@@ ezo hilo tu nd@@ ilo lina@@ fanya kazi yenye Yesu ali@@ am@@ uru wanafunzi wake wa@@ fanye ; kazi ya kuhubiri habari njema ya Ufalme wa Mungu ! ” Wakati habari hii ilikuwa inat@@ ay@@ ar@@ ishwa ili kut@@ olewa , D@@ ou@@ gl@@ as Gu@@ est ali@@ kufa mu@@ aminifu kwa Yehova tar@@ ehe 25 M@@ wezi wa 10 , 20@@ 15 . Na “ roho ya Yehova ik@@ a@@ anza kutenda kazi juu ya Daudi . ” Sababu gani Mungu ali@@ penda watu wake wa@@ heshi@@ mie vi@@ ongozi katika Israeli ? 11 , 12 . ( a ) Yos@@ hua na wa@@ falme wenye wali@@ ongoza watu wa Mungu wali@@ paswa kufanya nini ? Sababu gani Yehova ali@@ pat@@ ia vi@@ ongozi fulani wa watu wake m@@ ali@@ pi@@ zi ? Katika hali fulani , Yehova ali@@ pat@@ ia vi@@ ongozi hao m@@ ali@@ pi@@ zi ao kuwat@@ osha na ku@@ weka wengine . Ni nini ili@@ onyesha kuwa Yesu ali@@ tiwa nguvu na roho takatifu ? Kisha tu Yesu kub@@ atizwa , ‘ malaika waka@@ kuja na kuanza kumu@@ hud@@ umia [ kum@@ ut@@ umikia ] . ’ Mu@@ da mu@@ fupi tu mbele ya kifo chake , ‘ malaika kutoka mbinguni akam@@ ut@@ okea akam@@ utia nguvu . ’ Namna gani Neno la Mungu lili@@ ongoza maisha na mafundisho ya Yesu ? W@@ ao wan@@ ani@@ abudu bu@@ re , kwa sababu wao wan@@ afun@@ d@@ isha amri za wanadamu kuwa mafundisho . ’ ‘ P@@ apo hapo malaika wa Yehova akam@@ up@@ iga , kwa sababu ha@@ kumu@@ pa Mungu ut@@ uku@@ fu ; naye aka@@ kuli@@ wa na wa@@ du@@ du ak@@ ak@@ ata p@@ um@@ uzi . ’ Habari yenye kufuata it@@ at@@ oa maj@@ ibu ya mau@@ li@@ zo hayo . P@@ eng@@ ine Sheria hiyo ni ile yenye Musa mwenyewe aliandika . Sababu gani kuch@@ agua mutu huyo lilikuwa jambo la maana sana k@@ wao na kwa Yehova ? W@@ alit@@ olea ma@@ kutaniko yote mu@@ ongozo wakiwa bar@@ aza lenye ku@@ ongoza . ​ — Matendo 15 : 2 . 5 , 6 . ( a ) Namna gani roho takatifu ili@@ t@@ ia nguvu bar@@ aza lenye ku@@ ongoza ? ( c ) Namna gani Neno la Mungu lili@@ saidia bar@@ aza lenye ku@@ ongoza ? Kwanza , roho takatifu ili@@ t@@ ia nguvu bar@@ aza lenye ku@@ ongoza . T@@ atu , Neno la Mungu lili@@ ongoza bar@@ aza lenye ku@@ ongoza . Sababu gani tunaweza kusema kuwa Yesu ali@@ ongoza Wakristo wa kwanza - kwanza ? ( a ) Ni wakati gani Yesu ali@@ weka ‘ mut@@ umwa mwaminifu na mwenye bus@@ ara ’ ? El@@ eza . Katika mwaka wa 19@@ 19 , miaka tatu kisha kifo cha Ndugu R@@ us@@ s@@ el@@ l , Yesu ali@@ weka ‘ mut@@ umwa mwaminifu na mwenye bus@@ ara . ’ G@@ azeti M@@ un@@ ara wa M@@ uli@@ n@@ zi la tar@@ ehe 15 M@@ wezi wa 7 , 20@@ 13 , lili@@ f@@ as@@ iria kuwa ‘ mut@@ umwa mwaminifu na mwenye bus@@ ara ’ ni kikundi kidogo cha ndugu wati@@ wa - mafuta wenye wana@@ fany@@ iza Bar@@ aza L@@ enye Ku@@ ongoza . Kwa hiyo , namna gani tunaweza kuj@@ ib@@ ia uli@@ zo hili la Yesu : ‘ Ni nani kwa kweli mut@@ umwa mwaminifu na mwenye bus@@ ara ? ’ Namna gani roho takatifu im@@ es@@ aidia Bar@@ aza L@@ enye Ku@@ ongoza ? Ni katika njia gani moja tunaweza ku@@ kumbuka Bar@@ aza L@@ enye Ku@@ ongoza ? Sababu gani ume@@ azim@@ ia kufuata Ki@@ ongozi wetu , Yesu ? Wakati Yesu ali@@ r@@ ud@@ ia mbinguni , haku@@ ach@@ ilia wanafunzi wake . H@@ iv@@ i karibuni , at@@ atu@@ ongoza kwenye uzima wa milele . Ku@@ an@@ zia mwaka wa 195@@ 5 , s@@ hirika hilo li@@ me@@ j@@ ulikana kwa jina la Wat@@ c@@ h T@@ o@@ w@@ er Bible and Tr@@ ac@@ t S@@ oci@@ et@@ y of P@@ enn@@ sy@@ l@@ v@@ ania . Yehova ‘ an@@ atu@@ f@@ ari@@ ji katika z@@ iki yetu yote ’ “ N@@ im@@ es@@ ema hilo ; pia nit@@ ali@@ ti@@ miza . 1 , 2 . ( a ) Yehova amet@@ u@@ fun@@ ulia nini ? M@@ AN@@ EN@@ O ya kwanza - kwanza ya Biblia ni m@@ ep@@ esi , lakini ni yenye kuwa na maana kubwa . Y@@ anasema hivi : “ H@@ apo mwan@@ zo Mungu ali@@ umba mbing@@ u na dunia . ” ( c ) T@@ ut@@ azungum@@ uzia mau@@ li@@ zo gani ? Na sababu gani z@@ ab@@ ihu ya Yesu ya uk@@ omb@@ ozi ni f@@ ungu@@ o yenye kuf@@ ungua mul@@ ango ili kusudi la Mungu li@@ ti@@ mie ? Ni zawadi gani mbalimbali zenye Yehova ali@@ pat@@ ia Adamu na E@@ va ? ( Soma K@@ umb@@ ukumb@@ u la T@@ or@@ ati 32 : 4 , 5 . ) Sababu gani z@@ ab@@ ihu ya uk@@ omb@@ ozi ni zawadi ya be@@ i sana ? Ni wakati gani Yehova ata@@ kuwa ‘ vitu vyote kwa kila mutu ’ ? Namna gani tunaweza kuonyesha kuwa tunap@@ enda jina la Yehova ? Sababu gani Yehova anaweza kutu@@ ona kuwa wenye haki hata kama hat@@ uk@@ amili@@ ke ? Ana@@ kubali kuwa wa@@ abudu wake wale wenye kujit@@ oa kwake . Kisha , Yesu alisema hivi : “ M@@ ap@@ enzi yako na yat@@ end@@ ek@@ e . ” Namna gani z@@ ab@@ ihu ya uk@@ omb@@ ozi in@@ al@@ etea faida wanadamu wenye wame@@ kufa ? M@@ ap@@ enzi ya Mungu ni nini juu ya ‘ um@@ ati mu@@ kubwa ’ ? ( a ) Yehova anat@@ up@@ atia baraka gani leo ? Zaidi ya kut@@ up@@ atia zawadi ya uzima , Yehova anat@@ up@@ atia jambo la maana zaidi . “ T@@ ume@@ jua na tum@@ e@@ amini upendo ambao Mungu an@@ ao kwa habari yetu . Na tunapaswa kub@@ adili@@ sha wakati fulani uamuzi wenye tum@@ ek@@ am@@ ata ? Habari hii it@@ at@@ usaidia kuj@@ ib@@ ia mau@@ li@@ zo hayo . Lakini , Yehova ali@@ ona kuwa wa@@ falme hao walikuwa na moyo mu@@ kam@@ ili@@ fu . Mungu at@@ atu@@ ona kuwa tu@@ ko na moyo mu@@ kam@@ ili@@ fu , hata kama tuna@@ fanya makosa ? Tuli@@ ishi katika sh@@ amba ndogo mas@@ har@@ iki mwa D@@ ak@@ ota ya Kus@@ ini . K@@ azi ya mash@@ amba ilikuwa kazi ya maana katika maisha ya familia yetu , lakini hai@@ ku@@ kuwa ya maana zaidi . Wazazi wangu wali@@ b@@ atizwa na kuwa Mashahidi wa Yehova katika mwaka wa 19@@ 34 . Baba yangu , C@@ lar@@ ence , na kisha Al@@ f@@ re@@ d mu@@ j@@ omba wangu , walikuwa watumishi wa kutaniko ( sasa an@@ ait@@ wa m@@ ur@@ at@@ ibu wa bar@@ aza la wazee ) katika kutaniko letu ndogo la Con@@ de , D@@ ak@@ ota ya Kus@@ ini . Mimi na dada yangu , D@@ or@@ oth@@ y , tuli@@ kuwa wa@@ hubiri wa Ufalme wakati tuli@@ kuwa na miaka sita . Mi@@ kusanyiko ilikuwa ya maana katika maisha yetu . Biblia inasema hivi : “ Ana@@ y@@ et@@ embea na watu wenye hekima ata@@ kuwa na hekima , ” na kulikuwa watu wengi wenye hekima katika familia yangu wenye wali@@ unga mu@@ k@@ ono uamuzi wangu wa kufanya kazi ya u@@ pa@@ inia . N@@ iko Mwan@@ ab@@ et@@ eli mu@@ pya na nin@@ at@@ umia mot@@ ok@@ ari ya sh@@ amba Ni watu 15 mu@@ paka 20 tu wa familia ya B@@ et@@ eli ndiyo wali@@ p@@ ewa mu@@ gaw@@ o wa kut@@ umika katika sh@@ amba hilo . Weng@@ i kati yetu tuli@@ kuwa vijana na hat@@ uku@@ kuwa na uz@@ o@@ efu mwingi . Ndugu P@@ et@@ er@@ son ali@@ tum@@ ika muzuri kwenye B@@ et@@ eli lakini ha@@ kuz@@ ar@@ au hata kidogo kazi ya kuhubiri . Mimi na Ang@@ ela katika mwaka wa 19@@ 7@@ 5 , mbele ya ku@@ uli@@ zwa mau@@ li@@ zo kwenye t@@ ele@@ vi@@ z@@ yo Kisha miaka tatu , tuli@@ ali@@ kwa kwenye B@@ et@@ eli . Sababu gani Yehova na Kristo wanas@@ tahili ku@@ heshi@@ mi@@ wa ? Wan@@ adamu wali@@ umb@@ wa ‘ kwa mufano wa Mungu . ’ 8 , 9 . ( a ) Namna gani Mashahidi wa Yehova wana@@ ona wa@@ kubwa wa serikali ? ( Soma 1 Timotheo 5 : 17 . ) W@@ ala mu@@ si@@ it@@ we ‘ vi@@ ongozi , ’ kwa maana Ki@@ ongozi wen@@ u ni mumoja , Kristo . Ye@@ yote yule anaye@@ ji@@ in@@ ua at@@ any@@ en@@ yek@@ ezwa , na yeyote yule anaye@@ jin@@ yen@@ yek@@ eza at@@ ain@@ uliwa . ” Sababu gani wengine hawa@@ pas@@ we kuk@@ am@@ ata maamuzi pa nafasi yetu ? ( a ) Ili tu@@ kam@@ ate maamuzi yenye hekima , tunapaswa kuwa na imani katika mambo gani ? Ni nini it@@ at@@ usaidia tu@@ kam@@ ate maamuzi yenye hekima ? ( Soma 2 Wakorintho 1 : 24 . ) Waz@@ ee wenye upendo wanas@@ aidia wengine wa@@ ju@@ e namna ya kuk@@ am@@ ata maamuzi yao wenyewe ( Pi@@ cha hizi zin@@ ap@@ atana na f@@ ungu la 11 ) Ut@@ al@@ eta furaha na amani katika familia yangu ? Na uta@@ onyesha kama n@@ iko mwenye uv@@ um@@ ili@@ vu na mw@@ ema ? ’ Sababu gani Yehova an@@ atu@@ omba tu@@ kam@@ ate maamuzi yetu wenyewe ? K@@ um@@ ut@@ umikia Yehova kwa moyo mu@@ kam@@ ili@@ fu , maana yake nini ? U@@ ng@@ e@@ penda ku@@ iga nani kati ya wa@@ falme hao ine , na sababu gani ? Mo@@ yo wako uta@@ ku@@ chochea kufanya nini ? Ye@@ hos@@ ha@@ f@@ ati , mut@@ oto m@@ wanaume wa A@@ sa , “ aka@@ endelea kut@@ embea katika njia ya A@@ sa baba yake . ” ( Soma 2 Mambo ya Nyakati 34 : 18 , 19 . ) Sababu gani tut@@ azungum@@ uzia mi@@ fano ya wa@@ falme ine wa Y@@ u@@ da ? ( Soma 2 Mambo ya Nyakati 32 : 31 . ) Watu wengi wan@@ am@@ usi@@ fu kwa hot@@ uba yenye amet@@ oa . Kwa kweli , N@@ eko mwenyewe alimu@@ ambia Yos@@ ia kama haku@@ penda kup@@ ig@@ ana vita naye . Basi , tu@@ fikiri sana juu ya watu hao wenye kuzungum@@ uz@@ iwa katika Biblia na tum@@ us@@ hu@@ kuru Yehova kwa sababu amet@@ ut@@ olea mi@@ fano hiyo ! U@@ me@@ fanya n@@ az@@ iri ng@@ ap@@ i kwa Yehova ? Katika habari hii , tut@@ aji@@ funza kupitia mufano muzuri sana wa Ye@@ f@@ t@@ ha na H@@ ana , wenye wali@@ ti@@ miza n@@ az@@ iri zao . Wakati tun@@ af@@ ikiri kama tum@@ et@@ end@@ ewa bila haki ao tum@@ e@@ ona mutu m@@ wengine amet@@ end@@ ewa hivyo , imani , un@@ yenyekevu , na ush@@ ikamanifu wetu v@@ inaweza kuj@@ arib@@ iwa . “ Ulimwengu unap@@ it@@ ilia mbali na pia tamaa yake , lakini yeye anaye@@ fanya mapenzi ya Mungu an@@ ad@@ umu milele . ” — 1 Y@@ O@@ H@@ AN@@ A 2 : 17 . Yehova ata@@ fanya nini juu ya watu wa@@ baya na mas@@ hirika yenye ud@@ ang@@ any@@ ifu ? Biblia inasema hivi : “ Ulimwengu unap@@ it@@ ilia mbali . ” Hakuna g@@ iza wala ki@@ v@@ ul@@ i ki@@ z@@ ito kwa ajili ya wale wanao@@ zo@@ ea kufanya maz@@ ara [ mabaya ] kuji@@ fi@@ cha hum@@ o . ’ Kisha mus@@ t@@ ari mwingine wa z@@ aburi hiyo , un@@ asema hivi : “ Wa@@ adilifu wenyewe wat@@ ai@@ mili@@ ki dunia , nao wat@@ ak@@ aa milele juu yake . ” “ W@@ apo@@ le ” na “ wa@@ adilifu ” ni nani ? Kisha H@@ ar - Mag@@ ed@@ oni , kut@@ a@@ kuwa s@@ hirika fulani duniani ? Kwa hiyo , ‘ dunia mu@@ pya ’ ita@@ kuwa yenye kup@@ ang@@ wa muzuri . Ni matendo gani ya mu@@ baya yenye watu wan@@ az@@ o@@ ea kufanya mahali kwenye un@@ aishi , na hilo li@@ ko na matokeo gani juu yako na familia yako ? Hu@@ kumu ya Yehova juu ya S@@ od@@ oma na G@@ om@@ ora , in@@ atu@@ fundisha nini ? ( Soma 2 Petro 2 : 6 - 8 . ) ( Soma Zaburi 4@@ 6 : 8 , 9 . ) Ni mambo gani yenye hay@@ ata@@ kuwa tena hata kidogo kisha H@@ ar - Mag@@ ed@@ oni ? T@@ oa mufano . ( b ) Unaweza kufanya nini ili uku@@ we hakika kama uta@@ endelea kuishi wakati ulimwengu huu hau@@ ta@@ kuwa tena ? ‘ J@@ E , M@@ U@@ AM@@ U@@ Z@@ I wa dunia yote hat@@ a@@ fanya lili@@ lo sawa ? ’ Kwa sababu Yehova ndiye mufano mu@@ kubwa zaidi wa haki na uadilifu . Wakristo wan@@ ajua kama wanaweza kut@@ end@@ ewa bila haki in@@ je ya kutaniko la Kikristo . Katika mwaka wa 194@@ 6 , alis@@ oma d@@ ar@@ asa la 8 la Mas@@ omo ya G@@ ile@@ adi katika New York , Amer@@ ika . Kisha kum@@ aliza mas@@ omo , ali@@ fikia kup@@ ewa mu@@ gaw@@ o wa kut@@ umika katika kazi ya muz@@ ungu@@ ko katika U@@ s@@ w@@ isi . Katika habari hii na habari yenye kufuata , tut@@ azungum@@ uzia mi@@ fano gani ? Katika habari hii , tut@@ azungum@@ uzia mufano wa Yos@@ efu wa ki@@ z@@ azi cha Abrahamu na mambo yenye ndugu zake wali@@ mut@@ endea . 10 , 11 . ( a ) Namna gani Yos@@ efu alit@@ end@@ ewa bila haki ? ( Soma Mathayo 5 : 23 , 24 ; 18 : 15 . ) U@@ sh@@ ikamanifu kwa Yehova na kwa ndugu na dada zetu ut@@ at@@ uz@@ uia kufanya kosa kama hilo . Na jambo la maana zaidi ni kwamba , ha@@ kur@@ uhusu makosa na matendo ya mu@@ baya ya wengine y@@ am@@ ut@@ eng@@ an@@ ishe na Yehova . Sababu gani tunapaswa kumu@@ karib@@ ia Yehova hata zaidi ikiwa tun@@ at@@ end@@ ewa bila haki katika kutaniko ? Namna gani tunaweza kuonyesha kwamba tun@@ at@@ um@@ ain@@ ia ‘ mu@@ amuzi wa dunia yote ’ ? Soma habari juu ya maisha ya W@@ ill@@ i Di@@ e@@ h@@ l , “ Yehova Ni Mungu W@@ angu N@@ it@@ ak@@ ay@@ em@@ tumaini , ” katika gazeti M@@ un@@ ara wa M@@ uli@@ n@@ zi la tar@@ ehe 1 M@@ wezi wa 11 , 199@@ 1 . ( Ona picha kwenye mwan@@ zo wa habari hii . ) ( b ) T@@ ut@@ aj@@ ib@@ ia mau@@ li@@ zo gani katika habari hii ? Wali@@ acha mufano muzuri kwa ajili ya wanaume na wanawake wenye wana@@ amua kufanya n@@ az@@ iri kwa Yehova leo . Sababu gani ni jambo nz@@ ito kufanya n@@ az@@ iri kwa Mungu ? Mu@@ fano wa Ye@@ f@@ t@@ ha na H@@ ana unaweza kutu@@ fundisha nini ? 2 , 3 . ( a ) N@@ az@@ iri ni nini ? ( b ) Maandiko yan@@ asema nini juu ya kufanya n@@ az@@ iri kwa Mungu ? An@@ apaswa kufanya kulingana na yote ambayo y@@ amet@@ oka kiny@@ wani m@@ wake . ’ ( a ) Sababu gani ni jambo nz@@ ito kufanya n@@ az@@ iri kwa Mungu ? ( b ) T@@ ut@@ aji@@ funza nini juu ya Ye@@ f@@ t@@ ha na H@@ ana ? ( a ) Ili@@ kuwa v@@ ye@@ pes@@ i kwa Ye@@ f@@ t@@ ha pamoja na b@@ inti yake kutimiza n@@ az@@ iri yake kwa Mungu ? Ye@@ f@@ t@@ ha alisema hivi : ‘ N@@ im@@ em@@ uf@@ ung@@ ulia Yehova kiny@@ wa ch@@ angu , nami si@@ wezi kur@@ udi ny@@ uma . ’ ( b ) N@@ az@@ iri ya H@@ ana ili@@ ma@@ anisha nini kwa Sam@@ weli ? T@@ ut@@ azungum@@ uzia sasa nini ? Biblia inasema nini juu ya kuv@@ unja ndoa na kut@@ eng@@ ana ? Bib@@ i na bwana fulani wali@@ sema hivi : “ T@@ angu wakati tuli@@ anza kujifunza br@@ os@@ hua hiyo , ndoa yetu ime@@ kuwa yenye furaha zaidi kuliko wakati m@@ wengine wowote . ” A@@ lis@@ ema hivi : “ S@@ isi wawili tum@@ eb@@ atizwa , lakini tuli@@ kuwa na mawazo yenye kut@@ of@@ au@@ ti@@ ana juu ya maisha . 18 , 19 . ( a ) Wazazi wengi Wakristo wame@@ fanya nini ? ( b ) W@@ ale wenye kuwa katika utumishi wa pekee wa wakati wote wana@@ fanya n@@ az@@ iri gani ? Ndugu na dada hao ha@@ wako wa pekee lakini mi@@ gaw@@ o yao ndiyo ina@@ on@@ wa kuwa ya pekee . Soma kitabu M@@ ub@@ aki Katika “ U@@ pendo wa Mungu , ” ukurasa wa@@ 2@@ 19 - 2@@ 21 . Ali@@ mu@@ uliza hivi : ‘ Je , m@@ wanaume anaweza kuwa na faida kwa Mungu mwenyewe , kwamba mutu mwenye uf@@ ahamu a@@ kuwe na faida kwake ? ( b ) Namna gani Waisraeli wali@@ pata ush@@ indi juu ya jeshi la Y@@ ab@@ ini ? M@@ ut@@ o wa K@@ ish@@ oni u@@ ka@@ wa@@ f@@ ag@@ ilia mbali . ’ Soma habari “ M@@ ah@@ ang@@ ai@@ ko Ju@@ u ya F@@ eza , ” katika gazeti M@@ un@@ ara wa M@@ uli@@ n@@ zi la tar@@ ehe 1 M@@ wezi wa 7 , 20@@ 15 . 1 , 2 . ( a ) Namna gani N@@ ab@@ ot@@ hi na watoto wake walit@@ end@@ ewa bila haki ? ( b ) T@@ ut@@ azungum@@ uzia sifa gani mbili katika habari hii ? N@@ ab@@ ot@@ hi alikuwa mutu wa namna gani , na sababu gani ali@@ kataa ku@@ uz@@ isha sh@@ amba lake kwa Mu@@ falme A@@ h@@ abu ? N@@ ab@@ ot@@ hi alikuwa mu@@ aminifu kwa Yehova wakati Waisraeli wengi walikuwa wan@@ afu@@ ata mufano mu@@ baya wa Mu@@ falme A@@ h@@ abu na bibi yake Ye@@ z@@ eb@@ eli , mal@@ kia mu@@ baya . Soma 1 Waf@@ al@@ me 21 : 1 - 3 . Ali@@ eleza hivi kwa heshima : ‘ Ni jambo lis@@ il@@ o@@ waz@@ iwa kwan@@ gu , kwa maoni ya Yehova , kwamba mimi ni@@ kup@@ e f@@ ungu la ur@@ iti la mab@@ abu zangu . ’ Sababu gani un@@ yenyekevu unge@@ kuwa uli@@ n@@ zi kwa familia ya N@@ ab@@ ot@@ hi na marafiki wake ? ( b ) Ni katika njia gani un@@ yenyekevu ut@@ at@@ uli@@ nda ? Ut@@ at@@ enda namna gani ikiwa wazee wanat@@ angaza uamuzi wenye hau@@ kubali@@ ane nao ? T@@ ut@@ azungum@@ uzia sasa habari gani , na sababu gani ? Petro ali@@ k@@ ari@@ p@@ iwa namna gani , na tunaweza kuji@@ uliza mau@@ li@@ zo gani ? Katika barua yake ya pili , wakati alikuwa an@@ azungum@@ uzia juu ya Paulo alimu@@ ita ‘ ndugu yetu mu@@ pendwa Paulo . ’ 3 T@@ us@@ aidi@@ e “ Wak@@ a@@ aji W@@ ag@@ eni ” ili ‘ W@@ am@@ ut@@ um@@ ik@@ ie Yehova kwa F@@ ur@@ aha ’ Habari ya pili in@@ azungum@@ uzia namna kutumia kanuni za Biblia kut@@ as@@ aidia wazazi wenye wame@@ ham@@ ia katika inchi ingine wak@@ am@@ ate maamuzi yenye yat@@ al@@ etea watoto wao faida . Tuli@@ kuwa tuna@@ ona namna watu walikuwa wan@@ ak@@ imb@@ ia , na kup@@ iga ris@@ asi . Wazazi wangu na sisi watoto 11 tuli@@ kimb@@ ia tu na vitu vi@@ dogo ili ku@@ okoa uzima wetu . Namna gani Yesu na wengi kati ya wanafunzi wake wali@@ fikia kuwa wak@@ im@@ bi@@ zi ? ( b ) wan@@ aishi katika k@@ ambi ? M@@ ig@@ u@@ u yangu ili@@ v@@ imba sana ; kwa hiyo , nili@@ ambia watu wa familia yangu wan@@ i@@ a@@ che . W@@ alikuwa wan@@ asema - sema wengine mu@@ baya , wan@@ al@@ ewa , wana@@ ch@@ eza mi@@ chezo ya f@@ eza , na walikuwa na mwenendo mu@@ ch@@ afu . ” ( b ) Sababu gani wako na lazima tu@@ was@@ aidi@@ e kwa uv@@ um@@ ili@@ vu ? Kwa hiyo , ina@@ omba kutenda haraka ili ku@@ kutana na ndugu na dada zetu wenye kuwa wak@@ im@@ bi@@ zi kisha tu wao kuf@@ ika . ( b ) Namna gani wak@@ im@@ bi@@ zi wanaweza kuonyesha shu@@ k@@ r@@ ani ? Namna gani tunaweza kusaidia ndugu na dada zetu wenye kuwa wak@@ im@@ bi@@ zi ? ( a ) Sababu gani wak@@ im@@ bi@@ zi wanapaswa kuendelea kutia urafiki wao pamoja na Yehova pa nafasi ya kwanza ? Mw@@ ishowe , ali@@ in@@ ua s@@ ak@@ os@@ hi yenye hai@@ ku@@ kuwa na kitu na alisema hivi kwa furaha : ‘ M@@ una@@ ona ? Hat@@ una lazima ya vitu hivyo vyote ! ’ ” — Soma 1 Timotheo 6 : 8 . Leo wak@@ im@@ bi@@ zi wengi wanat@@ oka katika inchi amb@@ am@@ o kazi yetu ya kuhubiri in@@ akat@@ az@@ wa . An@@ asema hivi : “ Ndugu na dada wa huko wali@@ tut@@ endea kama vile watu wa jam@@ aa zao , wali@@ tu@@ pat@@ ia chakula , mang@@ uo , nafasi ya kuishi , na f@@ eza za kuli@@ pa wakati tuna@@ enda mahali fulani . Ni watu gani wengine wange@@ weza kuk@@ arib@@ isha katika nyumba zao watu wenye hawa@@ ju@@ e kwa sababu tu wote wana@@ abudu Mungu ul@@ eu@@ le ? Ni Mashahidi wa Yehova tu ! ” — Soma Yohana 13 : 35 . Wakati tu wak@@ im@@ bi@@ zi wan@@ af@@ ika katika eneo , wazee wanapaswa kufuata mu@@ ongozo wenye kup@@ atikana katika kitabu T@@ engen@@ ezo L@@ enye Ku@@ fanya M@@ ap@@ enzi ya Yehova , sura ya 8 , f@@ ungu la 30 . Na wakati hu@@ o@@ huo , wanaweza ku@@ uliza mu@@ kim@@ bi@@ zi kwa hekima habari juu ya kutaniko lake na utumishi wake ili kujua muzuri hali yake ya kiroho . ‘ S@@ ina sababu nyingine kubwa zaidi ya kuwa na shu@@ k@@ r@@ ani kuliko mambo haya , kwamba ni@@ kuwe nin@@ as@@ ikia watoto wangu wana@@ endelea kut@@ embea katika kweli . ’ — 3 Y@@ O@@ H@@ AN@@ A 4 . N@@ an@@ ma gani wazazi wanaweza kuwa mufano muzuri kwa watoto wao ? Ni nini inaweza kusaidia vich@@ wa vya familia wa@@ am@@ ue ikiwa familia zao z@@ ita@@ kuwa katika kutaniko la lug@@ a gani ? Namna gani wengine wanaweza kusaidia wazazi na watoto wao wenye wame@@ ham@@ ia katika inchi ingine ? 1 , 2 . ( a ) Watoto wengi wenye wame@@ ham@@ ia katika inchi ingine wanap@@ amb@@ ana na magumu gani ? Lakini kisha kuanza mas@@ omo , nili@@ anza ku@@ penda lug@@ a ya mahali tuli@@ kuwa tun@@ aishi . Kisha miaka kidogo , nili@@ anza kuzungum@@ uza tu lug@@ a hiyo . Si@@ kuelewa muzuri mikutano , na si@@ kuona kuwa dest@@ uri ya wazazi wangu ilikuwa in@@ ani@@ husu . ” 3 , 4 . ( a ) Namna gani wazazi wanaweza kuwa mufano muzuri kwa watoto wao ? ( b ) Ni mambo gani yenye wazazi hawa@@ pas@@ we kut@@ azam@@ ia kwa watoto wao ? U@@ epu@@ ke kabisa kut@@ umika sana mu@@ paka un@@ ak@@ osa wakati wa kuwa pamoja na watoto wako . Watoto wako wanaweza kupata faida gani wakati wan@@ aji@@ funza lug@@ a yako ? Wazazi , ikiwa watoto wen@@ u wako katika hali hiyo , m@@ unaweza kujifunza kwa kiasi fulani lug@@ a ya mahali kwenye m@@ un@@ aishi ? Kwa kweli , mut@@ oto mwenye kuzungum@@ uza muzuri lug@@ a ingine an@@ as@@ tahili ku@@ hangai@@ kiwa hivyo pia . * — Soma ma@@ elezo ya chini . Hata kama uko katika hali kama hiyo , unaweza kusaidia watoto wako wa@@ fik@@ ie kumu@@ jua na kumu@@ penda Yehova . Lakini wakati tuli@@ kuwa tun@@ am@@ u@@ ona an@@ aji@@ funza , an@@ as@@ ali , na kuj@@ ik@@ aza sana ili ku@@ ongoza ibada ya familia kila j@@ uma , tuli@@ elewa kuwa kufikia kumu@@ jua Yehova lilikuwa jambo la maana sana . ” Namna gani wazazi wanaweza kusaidia watoto wenye wako na lazima ya kujifunza katika lug@@ a mbili ? ( a ) Ni nani an@@ apaswa ku@@ amua ikiwa familia ita@@ kuwa katika kutaniko la lug@@ a gani ? Ina@@ wezekana mambo hay@@ ata@@ kuwa hivyo wakati watoto hawa@@ ele@@ we muzuri lug@@ a . ( Soma 1 Wakorintho 14 : 9 , 11 . ) H@@ atu@@ kupata jibu lenye sisi tuli@@ kuwa tunap@@ endelea . Lakini wakati tuli@@ ona kuwa hawa@@ ku@@ kuwa wan@@ af@@ aid@@ ika kabisa na mikutano katika lug@@ a yetu , tuli@@ amua ku@@ ham@@ ia katika kutaniko la lug@@ a ya mahali kwenye tuli@@ kuwa tun@@ aishi . S@@ isi wote tuli@@ huz@@ ur@@ ia mikutano pamoja na tuli@@ enda katika ma@@ hubiri kwa ukawaida . Tuli@@ ali@@ ka marafiki wetu wa mahali kwenye tuli@@ kuwa tun@@ aishi ili kula chakula pamoja na kut@@ embelea mahali mbalimbali . Mambo hayo yote y@@ alis@@ aidia watoto wetu wa@@ fik@@ ie kujua ndugu na dada na wa@@ fik@@ ie kumu@@ jua Yehova , hai@@ ko tu kama Mungu wao lakini pia kama Baba yao na R@@ afiki yao . Tuli@@ ona kuwa hilo nd@@ ilo lilikuwa jambo la lazima sana k@@ wao kuliko kujua muzuri lug@@ a yetu . ” Sam@@ uel ana@@ ongez@@ ea hivi : “ Ili tu@@ endelee kuwa na urafiki wenye nguvu pamoja na Yehova , mimi na bibi yangu tuli@@ huz@@ ur@@ ia pia mikutano katika lug@@ a yetu . Tuli@@ kuwa na mambo mengi ya kufanya katika maisha , na tuli@@ ch@@ oka . Lakini tun@@ am@@ us@@ hu@@ kuru Yehova kwa kub@@ ar@@ iki bidii yetu na roho yetu ya kujit@@ oa . Watoto wetu wote wat@@ atu wan@@ am@@ ut@@ umikia Yehova katika utumishi wa wakati wote . ” K@@ rist@@ ina ana@@ kumbuka hivi : “ Nili@@ jua mambo ya mus@@ ingi ya lug@@ a ya wazazi wangu , lakini maneno yenye yalikuwa yan@@ at@@ umiwa kwenye mikutano yalikuwa magumu sana kwan@@ gu kuelewa . Wakati nilikuwa na miaka 12 , nili@@ huz@@ ur@@ ia mu@@ kusanyiko mumoja wenye uli@@ fanywa katika lug@@ a yenye tuli@@ kuwa tun@@ at@@ umia kwenye mas@@ omo . Kwa mara ya kwanza , nili@@ elewa kuwa mambo yenye nilikuwa nin@@ as@@ ikiliza yalikuwa kweli ! B@@ adiliko ling@@ ine la muzuri lili@@ t@@ okea wakati nili@@ anza kusali katika lug@@ a yenye tuli@@ kuwa tun@@ at@@ umia kwenye mas@@ omo . Nili@@ weza kumu@@ ambia Yehova mambo yote yenye kuwa katika moyo wangu ! ” Ki@@ jana , un@@ af@@ ikiri kama unap@@ enda kuwa katika kutaniko la lug@@ a ya mahali kwenye un@@ aishi ? N@@ ad@@ ia , mwenye kut@@ umikia sasa kwenye B@@ et@@ eli anasema hivi : “ Wakati mimi na ndugu zangu tuli@@ kuwa vijana tuli@@ penda ku@@ ham@@ ia katika kutaniko la lug@@ a ya mahali tuli@@ kuwa tun@@ aishi . ” N@@ ad@@ ia ana@@ ongez@@ ea hivi : “ Sasa tu@@ ko wenye shu@@ k@@ r@@ ani kwa sababu wazazi wetu wali@@ j@@ ik@@ aza sana ili kutu@@ fundisha lug@@ a yao na waka@@ amua tu@@ b@@ ak@@ ie katika kutaniko la lug@@ a ya ki@@ g@@ eni . Hilo li@@ me@@ fanya tu@@ kuwe na maisha ya muzuri na kut@@ up@@ atia nafasi nyingi za kusaidia wengine wam@@ u@@ ju@@ e Yehova . ” Hata hivyo , wazazi wenye hawa@@ ju@@ e lug@@ a ya mahali kwenye wan@@ aishi wanaweza kuwa na lazima ya mus@@ a@@ ada ili ku@@ g@@ usa mi@@ o@@ yo ya watoto wao . Wazazi na watoto wanap@@ ata faida wakati wana@@ kuwa pamoja na ndugu na dada ( Pi@@ cha hii inap@@ atana na f@@ ungu la 18 , 19 ) ( b ) Wazazi wanapaswa kuendelea kufanya nini ? Wakati wali@@ n@@ isaidia kut@@ ay@@ arisha mi@@ gaw@@ o ya hot@@ uba za wanafunzi kwa ajili ya mu@@ kutano , nili@@ jifunza mengi sikuzote . Nili@@ furahia mambo ya kuji@@ furah@@ isha yenye tuli@@ fanya pamoja katika kikundi . ” Mu@@ we@@ ke pa nafasi ya kwanza urafiki wa watoto wen@@ u pamoja na Yehova kuliko mambo yenye m@@ unap@@ enda . Lakini nili@@ elewa kweli ya Biblia muzuri kabisa katika mwaka wa 194@@ 6 . Mw@@ ishowe , nili@@ jifunza lug@@ a ya ish@@ ara na nili@@ furahia kuch@@ eza na watoto wengine . Ali@@ kubali kuji@@ and@@ ikisha ili kupata mag@@ azeti kwa ukawaida na ali@@ penda ni@@ zungum@@ uz@@ e na bwana yake , G@@ ar@@ y . Mw@@ ishowe , wanafunzi t@@ ano wa som@@ o l@@ ao waka@@ kuwa Mashahidi wa Yehova . Wakati huo , ali@@ ni@@ pat@@ ia bon@@ bon na kuni@@ uliza ikiwa tunaweza kuwa marafiki . Wakati ali@@ penda kub@@ atizwa , wazazi wake wali@@ mu@@ ambia hivi : “ Kama una@@ kuwa Shahidi wa Yehova , ut@@ at@@ oka katika nyumba yetu ! ” Ali@@ endelea kujifunza na kisha ak@@ ab@@ atizwa . Wakati tuli@@ o@@ ana katika mwaka wa 19@@ 60 , wazazi wake hawa@@ kuf@@ ika kwenye ndoa yetu . M@@ ut@@ oto wangu N@@ i@@ ch@@ ol@@ as pamoja na D@@ eb@@ or@@ ah , bibi yake , wanat@@ umikia kwenye B@@ et@@ eli ya L@@ ond@@ res F@@ aye na Jam@@ es , J@@ err@@ y na E@@ v@@ el@@ y@@ n , Sh@@ an@@ na@@ n na St@@ ev@@ en Sasa tu@@ ko katika Kut@@ an@@ iko la L@@ ug@@ a ya I@@ sh@@ ara la C@@ al@@ gar@@ y , na nina@@ endelea kuwa muz@@ ee katika kutaniko hilo . Tunaweza kufanya nini ili upendo wetu kwa Yehova u@@ endelee kuwa wenye nguvu ? Namna gani tunaweza kutia nguvu upendo wetu juu ya kweli ya Biblia ? Sababu gani ni jambo la maana tu@@ pen@@ de ndugu na dada zetu ? W@@ alikuwa wana@@ hubiri kwa bidii “ habari njema juu ya Kristo ” na kuonyesha upendo wao kwa Mungu , kwa Wakristo wen@@ zao , na hata kwa wale wenye walikuwa hawa@@ j@@ ajua kweli . Leo , upendo wa watu kwa Mungu una@@ endelea kup@@ ungu@@ ka . O@@ ny@@ esha upendo kwa Yehova ( Pi@@ cha hii inap@@ atana na f@@ ungu la 10 ) ( Soma Zaburi 1@@ 19 : 9@@ 7 - 100 . ) O@@ ny@@ esha kuwa unap@@ enda kweli ya Biblia ( Pi@@ cha hii inap@@ atana na f@@ ungu la 14 ) Katika usiku wake wa mwisho h@@ apa duniani , Yesu ali@@ ambia hivi wanafunzi wake : ‘ N@@ ina@@ wa@@ pa ninyi amri mu@@ pya , kwamba mu@@ pend@@ ane ; kama vile ambavyo nime@@ wa@@ penda ninyi , ninyi n@@ any@@ i mu@@ pend@@ ane vi@@ vyo hivyo . Kwa jambo hili wote wat@@ ajua kwamba ninyi ni wanafunzi wangu , mu@@ ki@@ kuwa na upendo kati yenu wenyewe . ’ — Yohana 13 : 34 , 35 . O@@ ny@@ esha upendo kwa ndugu na dada ( Pi@@ cha hii inap@@ atana na f@@ ungu la 17 ) Tunaweza kuonyesha upendo katika njia gani mbalimbali ? Soma 1 Wat@@ hes@@ al@@ on@@ ike 4 : 9 , 10 . “ S@@ im@@ oni mwana wa Yohana , je , un@@ ani@@ penda kuliko ha@@ wa ? ” — Y@@ O@@ H@@ AN@@ A 21 : 15 . Basi wak@@ au@@ tu@@ pa , lakini hawa@@ ku@@ weza tena ku@@ uv@@ uta [ ku@@ uk@@ ok@@ ota ] ndani kwa sababu sam@@ aki walikuwa wengi sana . ” — Yohana 21 : 1 - 6 . ( b ) Ndugu mumoja wa Th@@ ail@@ an@@ di ali@@ jifunza jambo gani juu ya kazi yake ya kimwili ? Kwa hiyo , ili@@ ni@@ ach@@ ia wakati kidogo sana wa kufanya mambo ya kiroho . Mw@@ ishowe nili@@ t@@ ambua kwamba ili nit@@ ie faida za Ufalme pa nafasi ya kwanza katika maisha , nili@@ paswa kufanya kazi ingine . ” Ali@@ eleza hivi : “ Kisha kufanya mi@@ p@@ ango kwa mwaka moja hivi , nili@@ amua ku@@ uz@@ isha k@@ rem@@ e ya bar@@ idi kwenye barab@@ ara . Mwan@@ zoni nilikuwa na tatizo la kupata f@@ eza na nili@@ v@@ unjika moyo . Wakati nilikuwa nina@@ kutana na wa@@ fanyakazi wen@@ zangu wa zamani , wali@@ ni@@ ch@@ ek@@ elea na kuni@@ uliza sababu gani nili@@ ona kuwa ni muzuri zaidi ku@@ uz@@ isha k@@ rem@@ e kuliko kufanya kazi ya kut@@ engeneza ord@@ inat@@ e@@ re mahali kwenye kuwa hewa ya muzuri . Nili@@ s@@ ali kwa Yehova ili anis@@ aidi@@ e kup@@ amb@@ ana na hali hiyo na kufikia m@@ ur@@ adi wangu wa kuwa na wakati mwingi wa kufanya mambo ya kiroho . Nili@@ jua muzuri zaidi k@@ rem@@ e ya bar@@ idi yenye watu wali@@ penda na nik@@ a@@ kuwa na u@@ fun@@ di zaidi wa ku@@ it@@ engeneza . Kisha muda mu@@ fupi , nilikuwa nin@@ au@@ z@@ isha k@@ rem@@ e yangu yote kwa siku moja . Kwa kweli , nili@@ pata f@@ eza nyingi kuliko wakati nilikuwa nina@@ fanya kazi ya kut@@ engeneza ord@@ inat@@ e@@ re . N@@ ime@@ kuwa na furaha sana kwa sababu s@@ ina tena ma@@ hangai@@ ko ya akili yenye nilikuwa nayo wakati nilikuwa nina@@ fanya kazi yangu ya zamani . Na jambo la maana zaidi , sasa nin@@ aj@@ isikia kuwa karibu zaidi na Yehova . ” — Soma Mathayo 5 : 3 , 6 . Kisha kub@@ atizwa , alisema hivi : “ Jambo moja tu lenye kuni@@ huzun@@ isha ni kwamba nili@@ pot@@ eza wakati mwingi mbele ni@@ ele@@ we kama kum@@ ut@@ umikia Yehova kun@@ al@@ eta furaha nyingi zaidi kuliko kufu@@ at@@ ilia mambo ya kuji@@ furah@@ isha ya ulimwengu huu . ” Ikiwa hat@@ uko wa@@ angalifu , ku@@ penda vitu vya kimwili kunaweza kuwa jambo la maana zaidi kuliko upendo wetu kwa Kristo . Tun@@ apaswa kufikiria maneno haya ya Yesu : ‘ M@@ uj@@ ili@@ n@@ de na kila namna ya tamaa . ’ ( Soma 1 Wakorintho 2 : 14 . ) Soma habari “ Je , T@@ af@@ ri@@ ja U@@ na@@ yo@@ ch@@ agua Ina@@ kuj@@ enga ? ” Tuli@@ kuwa tuna@@ fanya kazi ya kuhubiri kwa ukawaida . ” Tuli@@ huzun@@ ika sana kwa sababu t@@ unge@@ acha ma@@ funzo yetu ya Biblia . ” Lakini kisha mwezi moja , wali@@ pata habari yenye kuf@@ urah@@ isha sana . M@@ ir@@ i@@ am anasema hivi : “ Tuli@@ omb@@ wa kuwa map@@ ain@@ ia wa pekee . Tuli@@ furah@@ i sana kwa sababu tuli@@ weza sasa kub@@ ak@@ ia katika mu@@ gaw@@ o wetu ! ” Wali@@ tum@@ ain@@ ia ahadi yenye kup@@ atikana katika Zaburi 37 : 5 yenye kusema hivi : ‘ M@@ uk@@ ab@@ izi [ mu@@ ach@@ ie ] Yehova njia yako , na kum@@ ut@@ egemea , naye mwenyewe at@@ at@@ enda . ’ Leo tum@@ e@@ weza , na hat@@ uk@@ o@@ se jambo lolote la lazima kabisa . ” Sababu gani tunaweza kut@@ azam@@ ia kuwa kut@@ a@@ kuwa z@@ iki fulani katika maisha ya ndoa na ya familia ? Tunaweza kuwa hakika kuwa anap@@ enda tu@@ kuwe na maisha ya muzuri , kama vile ali@@ penda watumishi wake wa zamani wa@@ kuwe na maisha ya muzuri . ​ — Soma Yer@@ emia 29 : 11 , 12 . Pau@@ la ana@@ eleza hivi : “ Hata kama An@@ n haku@@ kuwa mutu wa familia yangu , nili@@ ona kuwa ali@@ n@@ isaidia sana kwa sababu ali@@ ni@@ hangai@@ kia kwa upendo . Hilo li@@ lin@@ isaidia ni@@ endelee kum@@ ut@@ umikia Yehova . ” ( Soma Zaburi 14@@ 5 : 18 , 19 . ) Wakati tut@@ a@@ kuwa tuna@@ fanya hivyo , fikiria sana juu ya namna wewe mwenyewe unaweza kuk@@ om@@ alis@@ ha upendo wako juu ya ha@@ z@@ ina hizo za kiroho . Kwa kweli , ali@@ ona lu@@ lu hiyo kuwa ya maana sana . ( a ) Sababu gani mut@@ ume Paulo ali@@ ita kazi yetu ya kuhubiri kuwa “ ha@@ z@@ ina katika vy@@ ombo vya ud@@ ongo ” ? ( Soma Waroma 1 : 14 , 15 ; 2 Timotheo 4 : 2 . ) W@@ amoja kati yao ni Wan@@ ab@@ et@@ eli , map@@ ain@@ ia na wazee . I@@ ren@@ e anasema hivi : “ Wakati nin@@ af@@ ikiria mir@@ adi m@@ ingine yenye n@@ inge@@ fu@@ at@@ ilia , nina@@ ona kwamba hakuna m@@ ur@@ adi wenye ung@@ en@@ il@@ etea furaha zaidi . ” Fikiria mufano wa ndugu mwenye ku@@ itwa P@@ et@@ er . Ili kumu@@ jaribu P@@ et@@ er , r@@ ab@@ i huyo alimu@@ uliza hivi : “ Sasa , mut@@ oto wangu , kitabu cha Dani@@ eli kili@@ andikwa katika lug@@ a gani ? ” Wakati nili@@ r@@ ud@@ ia nyumbani na kuchunguza mag@@ azeti M@@ un@@ ara wa M@@ uli@@ n@@ zi na A@@ mu@@ ka ! ya miezi yenye ilikuwa im@@ ep@@ ita , nili@@ pata habari fulani yenye ilikuwa inaf@@ as@@ iria kama sehemu fulani ya kitabu cha Dani@@ eli ili@@ andikwa katika Ki@@ ar@@ amu . ” Kwa kufanya hivyo , ut@@ aji@@ we@@ kea ‘ ha@@ z@@ ina isi@@ yo@@ p@@ ungua kamwe katika mbing@@ u , ambapo mw@@ izi hak@@ arib@@ ie wala n@@ ond@@ o haku@@ le . “ Si@@ ku@@ kuwa nina@@ ele@@ wana na ndugu mumoja mwenye nilikuwa nin@@ at@@ umika naye . Siku moja wakati tuli@@ kuwa tun@@ at@@ omb@@ ok@@ e@@ ana , watu wawili wali@@ kuja mahali tuli@@ kuwa na waka@@ ona namna tuli@@ kuwa tun@@ at@@ omb@@ ok@@ e@@ ana . ” ​ — CH@@ R@@ I@@ S . “ D@@ ada mwenye nili@@ zo@@ ea kuhubiri naye ali@@ v@@ unja mara moja mi@@ p@@ ango yetu ya kuhubiri pamoja . Si@@ kujua sababu gani . ” ​ — J@@ AN@@ E@@ T . “ Nili@@ kuwa nin@@ azungum@@ uza na watu wawili kwenye t@@ ele@@ fon@@ e . M@@ umoja kati yao ak@@ atu@@ ag@@ a , na nik@@ af@@ ikiri kuwa ame@@ kw@@ isha ku@@ kat@@ a t@@ ele@@ fon@@ e . Kisha nik@@ a@@ ambia mutu wa pili mambo ya mu@@ baya juu ya ule mutu wa kwanza , lakini mutu huyo wa kwanza alikuwa ha@@ j@@ ak@@ ata t@@ ele@@ fon@@ e . ” ​ — M@@ I@@ CH@@ A@@ E@@ L . “ Katika kutaniko letu , map@@ ain@@ ia wawili wali@@ anza kuk@@ os@@ ana . M@@ ab@@ ish@@ ano yao yali@@ k@@ wa@@ za wengine . ” ​ — G@@ AR@@ Y . ‘ Mu@@ sig@@ omb@@ ane n@@ ji@@ ani . ’ ‘ Mi@@ p@@ ango in@@ av@@ unjika mahali ambapo h@@ ap@@ ana ma@@ zungum@@ u@@ zo ya s@@ iri . ’ Mi@@ cha@@ el anasema hivi : “ Ndugu yangu ali@@ n@@ is@@ ame@@ he kabisa . ” ‘ Mu@@ endelee kuv@@ um@@ iliana na kus@@ ame@@ h@@ e@@ ana kwa hi@@ ari [ kwa ku@@ penda ] ikiwa yeyote ana sababu ya kul@@ al@@ am@@ ika juu ya mwingine . ’ Sasa wana@@ ele@@ wana muzuri na wana@@ hubiri pamoja habari njema . T@@ ofauti hiyo inaweza ku@@ onekana kuwa ha@@ ina maana , lakini inaweza ku@@ leta matatizo makubwa . ” K@@ ad@@ iri hasira yangu juu yake ili@@ endelea ku@@ ongezeka , nili@@ anza kumu@@ j@@ ib@@ ia bila ad@@ abu . Nili@@ wa@@ za hivi : ‘ Kwa sababu h@@ ani@@ onyes@@ he heshima yenye nin@@ as@@ tahili , na mimi pia s@@ it@@ am@@ u@@ heshi@@ mia . ’ ” A@@ lis@@ ema hivi : “ Nili@@ anza kuona uz@@ aifu wangu mwenyewe na nik@@ aj@@ isikia kuwa si@@ fa@@ e kabisa . Nili@@ t@@ ambua kuwa nili@@ paswa kub@@ adili@@ sha mawazo yangu . Kisha kusali kwa Yehova juu ya jambo hilo , nili@@ uzia dada huyo zawadi ndogo na nik@@ am@@ u@@ and@@ ikia barua fupi ili kumu@@ omba mus@@ am@@ aha kwa sababu ya tabia yangu ya mu@@ baya . Tuli@@ kumb@@ ati@@ ana na kus@@ ikili@@ z@@ ana kuwa tut@@ as@@ aha@@ u tatizo hilo . Hat@@ uj@@ a@@ kuwa na matatizo mengine tangu hapo . ” L@@ E@@ O , watu wengi wana@@ ona kuwa f@@ eza ndiyo jambo la maana . Sababu gani mash@@ it@@ aka juu ya haki ya Mungu ya kut@@ awala yan@@ apaswa kuj@@ ib@@ iwa ? Kut@@ et@@ ewa kwa haki ya Yehova ya kut@@ awala ni jambo la maana kwa kadiri gani ? K@@ wani , tangu siku mab@@ abu zetu wali@@ pol@@ ala katika kifo , mambo yote yana@@ endelea sa@@ wa@@ sawa kama tangu mwan@@ zo wa u@@ umb@@ aji . ” ( Soma Isaya 5@@ 5 : 10 , 11 . ) ( Soma Ayubu 3@@ 8 : 18 - 21 . ) Sababu moja ni kwamba anat@@ awala kwa upendo . An@@ atu@@ hangai@@ kia sana kuliko namna tun@@ aji@@ hangai@@ kia sisi wenyewe . Namna gani wazee na vich@@ wa vya familia wanaweza kumu@@ iga Yehova ? Zaburi ya 14@@ 7 in@@ atia moyo watu wa Mungu tena na tena wam@@ usi@@ fu Yehova . Ni jambo gani lenye kumu@@ husu Yehova lenye lili@@ shang@@ aza sana mu@@ and@@ ik@@ aji wa z@@ aburi hivi kwamba ali@@ penda Mungu asi@@ fi@@ we ? Ndugu na dada wengi vijana wana@@ endelea ku@@ ingia kwa bidii katika utumishi wa wakati wote . Namna gani tunaweza kuepuka kuwa wat@@ umwa wa mambo ya biashara ya ulimwengu huu ? Katika ulimwengu huu mu@@ ovu , sababu gani watu fulani wata@@ endelea kuwa mas@@ ik@@ ini ? Sh@@ au@@ ri hilo la Yesu li@@ naweza kutu@@ fundisha nini ? Namna gani tun@@ ajua kuwa mambo ya biashara ya leo ha@@ ya@@ ku@@ kuwa katika kusudi la Mungu ? N@@ ime@@ kuwa tayari kus@@ ame@@ he zaidi , kuv@@ umilia wengine , na kuwa tayari kuelewa mambo yenye kuv@@ unja moyo na ku@@ kubali mashauri . ” Namna gani Abrahamu ali@@ onyesha kuwa ali@@ mut@@ um@@ ain@@ ia Mungu ? ( b ) Namna gani tunaweza kutumia shauri la Paulo leo ? Kisha kumu@@ ita Timotheo kuwa “ as@@ k@@ ari - jeshi mw@@ ema wa Kristo , ” Paulo alimu@@ ambia hivi : ‘ M@@ utu anay@@ et@@ umikia akiwa as@@ k@@ ari - jeshi ha@@ ji@@ hus@@ ishe [ ha@@ ji@@ ing@@ i@@ ze ] katika shu@@ g@@ ul@@ i za kib@@ i@@ ashara za maisha , ili ap@@ ate kib@@ ali cha yule aliy@@ em@@ u@@ andika kuwa as@@ k@@ ari - jeshi . ’ Yehova an@@ ab@@ ar@@ iki wale wenye kuwa “ mat@@ ajiri katika matendo mazuri . ” V@@ itu vya hali ya juu vya mit@@ i , vya ma@@ ji@@ we , na vya ch@@ uma , tut@@ avi@@ pata kwa bu@@ re na ku@@ vit@@ umia ili kuj@@ enga nyumba za muzuri sana . Ili kutoa mu@@ chang@@ o kupitia Inter@@ n@@ et@@ e , f@@ ungua ad@@ res@@ i yetu j@@ w@@ .@@ or@@ g kisha uf@@ ung@@ ue sehemu yenye kup@@ atikana kwenye mwisho wa kila ukurasa yenye kichwa “ T@@ oa Mu@@ chang@@ o kwa A@@ j@@ ili ya K@@ azi Y@@ etu ya Ku@@ hubiri Katika D@@ unia Y@@ ote . ” S@@ U@@ S@@ I alisema hivi : “ Kwa mwaka moja hivi kisha kifo cha mut@@ oto wetu m@@ wanaume , tuli@@ s@@ ikia maum@@ ivu mak@@ ali sana . ” Kila wakati , amani ya Mungu ili@@ li@@ nda kabisa mi@@ o@@ yo yetu na akili zetu . ” ​ — Soma Waf@@ ili@@ pi 4 : 6 , 7 . Namna gani Yesu ali@@ onyesha sifa ya kuj@@ itia pa nafasi ya wengine wakati L@@ az@@ ar@@ o ali@@ kufa ? Ikiwa ume@@ fi@@ wa , wewe pia unaweza kupata maneno yenye kut@@ uliza katika ma@@ andiko kama haya : Tun@@ apaswa ku@@ kumbuka nini juu ya watu wenye wame@@ fi@@ wa ? Hata wakati mutu ana@@ eleza namna an@@ aj@@ isikia , hai@@ ko m@@ we@@ pes@@ i sikuzote kwa wengine kuelewa mambo yenye an@@ aj@@ aribu kusema . Wakati huo , si@@ j@@ is@@ ik@@ ie kuwa n@@ iko peke yangu katika huz@@ uni yangu . ” J@@ unia anasema hivi : “ Wakati nin@@ apata ujumbe ao mu@@ ali@@ ko kutoka kwa M@@ uk@@ risto mwen@@ zangu ili ni@@ pit@@ ishe wakati pamoja naye , hilo lin@@ anis@@ aidia sana . Mambo hayo yana@@ fanya ni@@ j@@ is@@ ik@@ ie kuwa mwenye ku@@ pendwa na mwenye ku@@ hangai@@ kiwa . ” D@@ al@@ en@@ e ana@@ kumbuka hivi : “ Wakati fulani , wakati dada wame@@ kuja kuni@@ f@@ ari@@ ji , nime@@ wa@@ uliza ikiwa wat@@ ap@@ enda kusali . Wakati wana@@ anza kusali , mara nyingi wan@@ ash@@ indwa kusema , lakini kila wakati , kisha kusema maneno fulani , sauti zao zina@@ anza kupata nguvu na wanas@@ ali kwa moyo wao wote . I@@ mani yao yenye nguvu , upendo wao , na namna wan@@ ani@@ hangai@@ kia , v@@ im@@ et@@ ia nguvu sana imani yangu . ” Ndugu mumoja alisema hivi : “ Nili@@ t@@ azam@@ ia kuwa kisha kifo cha bibi yangu , tar@@ ehe ya ku@@ kumbuka siku yenye tuli@@ f@@ unga ndoa ing@@ en@@ il@@ etea huz@@ uni nyingi , na hai@@ ku@@ kuwa m@@ we@@ pes@@ i . Lakini ndugu na dada fulani wali@@ fanya mi@@ p@@ ango ili tu@@ kutan@@ e pamoja na marafiki wangu wa sana ili n@@ is@@ ib@@ ak@@ ie mimi mwenyewe . ” J@@ unia anasema hivi : “ Mara nyingi mus@@ a@@ ada na urafiki wenye kut@@ olewa wakati mwingine wowote hata kama hai@@ ko siku fulani ya pekee ya ku@@ kumbuka unaweza kuwa wa maana sana . Wakati kama huo ni wa maana sana na un@@ al@@ eta far@@ aja kubwa . ” W@@ amen@@ i@@ fanya kabisa ni@@ j@@ is@@ ik@@ ie kuwa mik@@ ono ya Yehova yenye upendo im@@ en@@ i@@ kumb@@ atia . ” Sababu gani ahadi za Yehova zin@@ at@@ ut@@ olea far@@ aja kubwa ? Mungu ana@@ a@@ hidi kuwa “ at@@ am@@ eza kifo milele , na Bwana M@@ wenye En@@ zi Ku@@ u Yehova hakika at@@ afuta ma@@ cho@@ zi katika ny@@ us@@ o zote . ” Maandiko mengine yenye wengi wame@@ ona kuwa yenye kuf@@ ari@@ ji ni Zaburi 20 : 1 , 2 ; 31 : 7 ; 3@@ 8 : 8 , 9 , 15 ; 5@@ 5 : 22 ; 1@@ 21 : 1 , 2 ; Isaya 5@@ 7 : 15 ; 6@@ 6 : 13 ; Waf@@ ili@@ pi 4 : 13 ; na 1 Petro 5 : 7 . Ona habari “ Waf@@ ari@@ ji Wali@@ o@@ fi@@ wa kama Yesu Ali@@ vyo@@ fanya ” katika gazeti M@@ un@@ ara wa M@@ uli@@ n@@ zi la tar@@ ehe 1 M@@ wezi wa 11 , 20@@ 10 . “ H@@ atu@@ ju@@ e jambo la kusema , lakini tunaweza kusema tu kuwa tuna@@ ku@@ penda . H@@ atu@@ wezi kuelewa muzuri kabisa namna un@@ aj@@ isikia , lakini Yehova ana@@ elewa na ata@@ endelea ku@@ kuf@@ ari@@ ji kabisa . Tun@@ at@@ um@@ ain@@ ia kuwa sala zetu z@@ ita@@ kusaidia kwa kadiri fulani . ” “ Yehova a@@ kut@@ egem@@ ez@@ e wakati huu wenye um@@ ep@@ ot@@ eza mutu mwenye uli@@ penda sana . ” “ U@@ pate far@@ aja kwa kujua kuwa mu@@ pendwa wako iko katika kumb@@ ukumb@@ u la Mungu , mwenye ata@@ kumbuka kila jambo juu yake na kumu@@ fu@@ f@@ ua . ” “ Mu@@ pendwa wako hat@@ ap@@ amb@@ ana tena na adui wa mwisho , kifo . Lakini kwa sasa , matendo yake ya imani yana@@ endelea ku@@ kumb@@ u@@ kwa mu@@ paka wakati at@@ af@@ uf@@ uliwa na kuishi katika Par@@ ad@@ iso . ” “ Maneno ha@@ ya@@ wezi ku@@ eleza huz@@ uni yote yenye mutu an@@ as@@ ikia wakati an@@ af@@ iwa na mu@@ pendwa wake , lakini tun@@ ang@@ oj@@ ea kwa h@@ amu wakati maneno hay@@ ata@@ weza ku@@ eleza furaha yenye uta@@ kuwa nayo wakati Baba yetu wa mbinguni at@@ af@@ uf@@ ua mu@@ pendwa wako . ” Katika Gr@@ ó@@ j@@ ec , mu@@ hubiri mumoja ana@@ hub@@ iria mu@@ fanyakazi mumoja ujumbe wa Biblia katika sh@@ amba la mit@@ i ya t@@ ofaa ( p@@ om@@ me ) ( b ) Zaburi ya 14@@ 7 inaweza kutu@@ fundisha nini ? Na kunaweza kuwa tr@@ ili@@ oni ya mag@@ al@@ ak@@ si katika ulimwengu wote muz@@ ima ! Nin@@ ap@@ enda u@@ fur@@ ahi@@ e maisha yako kwa sababu uko Shahidi wangu ! ” ( Soma Zaburi 14@@ 7 : 8 , 9 . ) M@@ ut@@ su@@ o anasema hivi : “ Nili@@ j@@ isikia kuwa Yehova alikuwa karibu na kila mumoja wetu na alikuwa an@@ atu@@ hangai@@ kia . 12 , 13 . ( a ) Ili tu@@ pate mus@@ a@@ ada wa Mungu , tunapaswa kuepuka mambo gani ? Kwa upande mwingine , Mungu ‘ ana@@ was@@ hus@@ ha wa@@ ovu mu@@ paka chini . ’ ‘ Yehova ana@@ wa@@ furahia wale wana@@ om@@ u@@ ogopa , wale wanao@@ z@@ ing@@ oj@@ ea f@@ az@@ ili zake zenye upendo [ upendo wake m@@ ush@@ ikamanifu ] . ’ 15 - 17 . ( a ) Wakati fulani tunaweza kuj@@ isikia namna gani juu ya magumu yetu , lakini namna gani Yehova anat@@ umia Neno lake ili kutusaidia ? Leo , Yehova an@@ atu@@ ongoza kupitia Neno lake Biblia . Ni mi@@ p@@ ango gani yenye inaweza ku@@ kusaidia uku@@ we na wakati unao@@ kuja wenye furaha ? K@@ azi ya u@@ pa@@ inia inaweza kuku@@ ongoza wa@@ pi ? VI@@ J@@ AN@@ A , p@@ eng@@ ine mut@@ a@@ kubali kuwa mbele ya kuanza safari , ni jambo la hekima mutu a@@ fanye mi@@ p@@ ango juu ya mahali kwenye ata@@ enda . M@@ aisha ni kama safari , na wakati ung@@ ali kijana ndio wakati wa kufanya mi@@ p@@ ango juu ya mahali kwenye unap@@ enda ku@@ enda . Namna gani un@@ ajua kuwa Yehova anap@@ enda u@@ fanye mi@@ p@@ ango yenye ita@@ kusaidia uku@@ we na wakati unao@@ kuja wenye furaha ? Mu@@ umb@@ aji wako ni “ Mungu wa upendo , ” “ Mungu mwenye furaha , ” mwenye ali@@ umba wanadamu ‘ kwa mufano wake . ’ U@@ ta@@ kuwa na furaha ikiwa un@@ am@@ u@@ iga Mungu wetu mwenye upendo . Yesu Kristo aliwa@@ ach@@ ia ninyi vijana mufano mu@@ kam@@ ili@@ fu . Pia , Yesu alimu@@ karib@@ ia Yehova kwa kujifunza Maandiko . ‘ Mi@@ p@@ ango in@@ av@@ unjika mahali ambapo h@@ ap@@ ana ma@@ zungum@@ u@@ zo ya s@@ iri , lakini katika w@@ ingi wa wa@@ shauri mambo yan@@ at@@ im@@ izwa . ’ Kama kazi z@@ ingine zote , ina@@ omba wakati up@@ ite ili uku@@ we na uz@@ o@@ efu . Mwan@@ zoni , si@@ ku@@ weza ku@@ anzisha hata funzo moja la Biblia , lakini kisha ku@@ ham@@ ia katika eneo ling@@ ine , nili@@ anzisha ma@@ funzo fulani ya Biblia katika mwezi mumoja . M@@ wanafunzi mumoja ali@@ anza kuja kwenye J@@ umba la Ufalme . Kwa mufano , Jac@@ o@@ b , wa Amer@@ ika ya K@@ as@@ kazini , ana@@ andika hivi : “ Wakati nilikuwa na miaka sab@@ a , wengi kati ya wanafunzi wen@@ zangu walikuwa W@@ avi@@ et@@ n@@ amu . Nili@@ penda kuzungum@@ uza nao juu ya Yehova , kwa hiyo , kisha muda fulani nili@@ fanya mi@@ p@@ ango ili kujifunza lug@@ a yao . Nili@@ jifunza mambo mengi kwa kuli@@ ng@@ anisha mag@@ azeti ya M@@ un@@ ara wa M@@ uli@@ n@@ zi ya lug@@ a ya Ki@@ ingereza na ya Ki@@ vi@@ et@@ n@@ amu . Pia nili@@ t@@ afuta marafiki katika kutaniko la lug@@ a ya Ki@@ vi@@ et@@ n@@ amu lenye lilikuwa karibu . Wakati nilikuwa na miaka 18 , nili@@ anza kufanya kazi ya u@@ pa@@ inia . Kisha , nili@@ s@@ oma Mas@@ omo kwa A@@ j@@ ili ya Ndugu W@@ asi@@ o na Bib@@ i . Ku@@ jifunza lug@@ a hiyo kuli@@ n@@ isaidia katika mu@@ gaw@@ o wangu wa sasa wa kazi ya u@@ pa@@ inia , kwenye mimi peke yangu ndiye muz@@ ee katika kikundi cha lug@@ a ya Ki@@ vi@@ et@@ n@@ amu . W@@ avi@@ et@@ n@@ amu wengi wanas@@ hang@@ aa kuona kuwa nime@@ jifunza lug@@ a yao . Wan@@ an@@ ik@@ arib@@ isha katika nyumba zao , na mara nyingi nin@@ aji@@ funza Biblia pamoja nao . W@@ amoja kati yao wame@@ fanya maendeleo mu@@ paka kub@@ atizwa . ” ​ — L@@ ing@@ anisha na Matendo 2 : 7 , 8 . N@@ inaf@@ urahia kutia moyo ndugu vijana katika kutaniko letu na kuona namna wana@@ fanya maendeleo ya kiroho . Kisha kusoma Mas@@ omo kwa A@@ j@@ ili ya Ndugu W@@ asi@@ o na Bib@@ i , nili@@ p@@ ewa mu@@ gaw@@ o mu@@ pya kwenye nili@@ fanya kazi ya u@@ pa@@ inia . Ni kweli kwamba si@@ j@@ apata katika eneo hata mutu mumoja mwenye ame@@ fanya maendeleo na kufikia kub@@ atizwa , lakini wengine wame@@ pata . Namna gani kazi ya u@@ pa@@ inia inaweza kuku@@ ongoza kwenye aina z@@ ingine za utumishi ? Ndugu mumoja mwenye ku@@ itwa K@@ e@@ vin , anasema hivi : “ T@@ angu wakati nilikuwa kijana mu@@ dogo , nili@@ penda kum@@ ut@@ umikia Yehova kwa wakati wote siku fulani . Mw@@ ishowe , nili@@ anza kufanya kazi ya u@@ pa@@ inia wakati nilikuwa na miaka 19 . Nili@@ jit@@ egemeza mimi mwenyewe kwa kut@@ umika wakati fulani pamoja na ndugu mumoja mwenye alikuwa ana@@ fanya kazi ya uj@@ enzi . Nili@@ jifunza ku@@ weka pa@@ a ( sehemu ya juu ya nyumba ) , mad@@ ir@@ isha , na mil@@ ango . Kisha , nili@@ pit@@ isha miaka mbili pamoja na kikundi cha kutoa mus@@ a@@ ada kisha up@@ ep@@ o mu@@ kali kutok@@ ea , nilikuwa nin@@ as@@ aidia kuj@@ enga Maj@@ umba ya Ufalme na nyumba za ndugu na dada . Wakati nili@@ s@@ ikia kuwa katika A@@ fr@@ ika ya Kus@@ ini ku@@ ko lazima ya mus@@ a@@ ada katika kazi ya uj@@ enzi , nili@@ j@@ aza omb@@ i na nik@@ a@@ ali@@ kwa ku@@ enda huko . H@@ apa katika A@@ fr@@ ika , kisha maj@@ uma fulani , nina@@ enda kuj@@ enga Maj@@ umba ya Ufalme mahali mbalimbali . Tun@@ aishi pamoja , tun@@ aji@@ funza Biblia pamoja , na kufanya kazi pamoja . N@@ inaf@@ urahia pia kuhubiri kila j@@ uma pamoja na ndugu na dada wa eneo . Mi@@ p@@ ango yenye nili@@ fanya wakati nilikuwa kijana mu@@ dogo im@@ en@@ il@@ etea furaha kuliko namna nili@@ waz@@ ia . ” U@@ tum@@ ishi wa B@@ et@@ eli ni kazi yenye ku@@ leta furaha kwa sababu kila jambo lenye una@@ fanya huko ni kwa ajili ya Yehova . Kisha mwaka moja na n@@ us@@ u , nili@@ ali@@ kwa kwenye B@@ et@@ eli , huko nili@@ jifunza namna ya kutumia mash@@ ini ya kuch@@ ap@@ isha na kisha nili@@ jifunza namna ya ku@@ weka progr@@ amu mbalimbali katika ord@@ inat@@ e@@ re . K@@ wenye B@@ et@@ eli , nin@@ af@@ urahia kus@@ ikia moja kwa moja ri@@ poti juu ya maendeleo ya kazi ya kufanya wanafunzi katika dunia yote . N@@ inaf@@ urahia kut@@ umika h@@ apa kwa sababu mambo yenye tuna@@ fanya yan@@ as@@ aidia watu wam@@ uk@@ arib@@ ie Yehova . ” Kisha up@@ ange kufanya mambo yenye kumu@@ pendeza . A@@ me@@ jifunza tabia za wanadamu tangu wakati wali@@ umb@@ wa . Ni kitu chenye un@@ apaswa kutafuta wewe mwenyewe . ” na “ Mu@@ si@@ kubali wa@@ wa@@ ongo@@ ze kwenye mus@@ iba ! ” Yesu alisema hivi : ‘ Mu@@ si@@ wa@@ ogop@@ e wale wana@@ ou@@ a mwili na baada ya hilo hawa@@ wezi kufanya jambo lolote zaidi . ’ U@@ s@@ it@@ et@@ em@@ ek@@ e wala usi@@ kuwe na h@@ ofu [ w@@ oga ] , kwa maana Yehova Mungu wako y@@ up@@ o pamoja na@@ we kila mahali un@@ apo@@ enda . ’ U@@ mus@@ ikili@@ ze Yehova na um@@ ut@@ um@@ ain@@ ie katika mambo yote yenye una@@ fanya . Habari ya pili in@@ ak@@ azia namna Yehova anaweza kufanya mambo yenye hai@@ t@@ azam@@ iwe kwa kufanya mambo yenye hatu@@ waz@@ ie hata kidogo . Kama m@@ uli@@ maji , tunapaswa ku@@ ng@@ oj@@ ea kwa uv@@ um@@ ili@@ vu . Mu@@ fano wa n@@ abii M@@ ika unaweza kutu@@ fundisha nini ? Ikiwa tu@@ ko na imani kama ya M@@ ika tut@@ a@@ kuwa tayari kum@@ ung@@ oj@@ ea Yehova . Kwa hiyo , ‘ tun@@ av@@ umilia kik@@ am@@ ili na kuwa wenye us@@ ta@@ hi@@ mili@@ vu pamoja na shangwe . ’ Abrahamu ali@@ paswa ku@@ ng@@ oj@@ ea miaka mingi mbele wa@@ ju@@ kuu wake Es@@ au na Yakobo waz@@ ali@@ we ( Pi@@ cha hii inap@@ atana na f@@ ungu la 9 , 10 ) Lakini fikiria furaha yenye Abrahamu ata@@ kuwa nayo wakati at@@ af@@ uf@@ uliwa katika dunia parad@@ iso . Kwa upande wen@@ u , ninyi m@@ ulikuwa na u@@ ovu ak@@ ili@@ ni mwen@@ u kuni@@ elekea mimi . ( b ) Ni nini ili@@ saidia Daudi ang@@ oj@@ ee kwa uv@@ um@@ ili@@ vu ? N@@ it@@ am@@ u@@ imb@@ ia Yehova , kwa maana amen@@ it@@ endea kwa njia ya kuni@@ pa sa@@ wa@@ bu [ baraka ] . ’ Ni nini it@@ at@@ usaidia kuwa tayari ku@@ ng@@ oj@@ ea kwa uv@@ um@@ ili@@ vu ? Mambo yenye yali@@ mu@@ fikia mut@@ ume Paulo katika F@@ ili@@ pi , yanaweza kutu@@ fundisha nini ? Sababu gani Yehova ali@@ r@@ uhusu jambo hilo li@@ mu@@ fik@@ ie Paulo ? Yeye na Si@@ la wali@@ anza ‘ kusali na kumu@@ si@@ fu Mungu kwa w@@ imbo . ’ 4 , 5 . ( a ) Namna gani hali yetu inaweza kuwa kama ile ya Paulo ? ( b ) Namna gani hali ya Paulo ili@@ b@@ adilika bila kut@@ azam@@ ia ? ( Soma 1 Petro 5 : 6 , 7 . ) Wakati fulani ana@@ fanya mambo fulani yenye hat@@ ut@@ azam@@ ie . Yehova ali@@ tum@@ a malaika mumoja mwenye ali@@ ua ma@@ as@@ k@@ ari 18@@ 5 000 wa S@@ en@@ ak@@ er@@ ibu katika usiku mumoja . ( a ) Mambo yenye yali@@ mu@@ fikia Yos@@ efu , yan@@ atu@@ fundisha nini ? Kwa kweli , mambo yenye Yehova alifanya yali@@ pita mambo yote yenye Yos@@ efu alikuwa anat@@ azam@@ ia . Fikiria pia S@@ ara t@@ ate ( n@@ k@@ ambo ) ya Yakobo , baba ya Yos@@ efu . ( Soma Isaya 4@@ 3 : 10 - 13 . ) Tun@@ ajua kama Yehova an@@ atu@@ hangai@@ kia na anat@@ aka tu@@ kuwe na maisha ya muzuri . Namna gani tunaweza kuv@@ ua na kuepuka kabisa utu wa zamani ? Ku@@ fikia mwaka 19@@ 3@@ 9 , Mashahidi 6 000 walikuwa katika [ k@@ ambi za mateso ] . ” Na m@@ um@@ es@@ af@@ isha muzuri sana u@@ wan@@ ja huu . Lakini , zaidi ya yote , ham@@ una ub@@ ag@@ uzi kabisa . ” T@@ ut@@ azungum@@ uzia nini katika habari hii , na sababu gani ? Lakini , kadiri nili@@ endelea kufanya u@@ ash@@ er@@ ati , nili@@ j@@ isikia zaidi kuwa s@@ iko sal@@ ama . ” H@@ ali ili@@ harib@@ ika sana mu@@ paka s@@ inge@@ weza tena ku@@ ng@@ oja mwanam@@ uke mwenye tuli@@ kuwa tun@@ aishi naye a@@ ond@@ ok@@ e ili ni@@ angali@@ e vid@@ eo za por@@ no@@ gr@@ af@@ ia . ” Ni nini ili@@ m@@ usaidia St@@ ep@@ h@@ en a@@ epu@@ ke kabisa hasira na mat@@ uk@@ ano ? An@@ asema hivi : “ M@@ aisha yetu ya familia y@@ aka@@ kuwa ya muzuri zaidi . Leo , St@@ ep@@ h@@ en ni mut@@ umishi wa huduma , na bibi yake ame@@ fanya miaka fulani katika kazi ya u@@ pa@@ inia . Maandiko ya Biblia yenye yali@@ n@@ itia moyo ni Isaya 5@@ 5 : 7 , lenye kusema hivi : ‘ M@@ utu mw@@ ovu ai@@ a@@ che njia yake , ’ na 1 Wakorintho 6 : 11 , lenye kusema hivi juu ya wale wenye walikuwa wame@@ ach@@ ana na matendo ya z@@ ambi : ‘ Na bado wengine wen@@ u m@@ ulikuwa hivyo . ’ Kwa miaka mingi , Yehova ali@@ ni@@ v@@ umilia na kun@@ isaidia kupitia roho yake takatifu ili ni@@ v@@ a@@ e utu mu@@ pya . ” Tun@@ af@@ aid@@ ika pia na Neno la Mungu na roho yake takatifu wakati tun@@ at@@ ay@@ arisha na ku@@ huz@@ ur@@ ia mikutano . Ona sura ya 25 katika kitabu Mas@@ wali A@@ mb@@ ayo Vi@@ jana Hu@@ uliza ​ — Maj@@ ibu Y@@ a@@ fan@@ ya@@ yo K@@ azi , B@@ uku la 1 . A@@ lis@@ ema hivi : ‘ Hakuna M@@ ug@@ iriki wala Mu@@ yahudi , t@@ oh@@ ara wala kut@@ ot@@ ahi@@ riwa , mu@@ g@@ eni , M@@ us@@ ikit@@ he , mut@@ umwa , mutu huru . ’ ( Ona picha kwenye mwan@@ zo wa habari hii . ) ( b ) M@@ up@@ ango huo um@@ el@@ eta matokeo gani ? Kisha aka@@ huz@@ ur@@ ia mu@@ kutano wa Mashahidi wa Yehova . Un@@ aji@@ on@@ ea kama tu@@ ko familia ya ndugu na dada ya ulimwenguni pote na un@@ aji@@ on@@ ea umoja wao wa ajabu . ” Wakati tuli@@ kuwa tuna@@ wa@@ onyesha ma@@ andiko katika Biblia yao ya lug@@ a ya K@@ ir@@ eno ( P@@ or@@ tu@@ g@@ ais ) , kama vile Ufunuo 21 : 3 , 4 ao Zaburi 37 : 10 , 11 , 29 , wali@@ s@@ ikiliza kwa u@@ angalifu na wakati fulani walit@@ oa hata ma@@ cho@@ zi . ” T@@ uko wenye shu@@ k@@ r@@ ani sana kwa Yehova . ” ​ — Soma Matendo 10 : 34 , 35 . Kama vile Yehova alivyo@@ was@@ ame@@ he ninyi kwa hi@@ ari , n@@ any@@ i mu@@ fanye vi@@ vyo hivyo pia . ’ Kisha , ali@@ ongez@@ ea hivi : ‘ Mu@@ ki@@ endelea kuonyesha u@@ pendeleo , m@@ una@@ fanya z@@ ambi . ’ Sababu gani ni jambo la maana tu@@ v@@ a@@ e upendo ? Pia , upendo ‘ ni wenye us@@ ta@@ hi@@ mili@@ vu na wenye f@@ az@@ ili ’ na ‘ hau@@ ji@@ v@@ une . ’ Paulo alisema kuwa bila upendo , alikuwa “ si kitu . ” H@@ iv@@ i ndivyo upendo uli@@ vyo , si kwamba sisi tum@@ em@@ u@@ penda Mungu , bali kwamba yeye ali@@ tu@@ penda akam@@ ut@@ uma Mwana wake kuwa z@@ ab@@ ihu ya up@@ at@@ an@@ isho kwa ajili ya z@@ ambi zetu . ’ Yesu alisema hivi : ‘ Hakuna aliye na upendo mu@@ kubwa kuliko huu , kwamba mutu ait@@ o@@ e nafsi [ uzima ] yake kwa ajili ya rafiki zake . ’ T@@ uz@@ ungum@@ uz@@ ie basi namna tunaweza kufanya hivyo . Yohana aliandika hivi : “ Watoto wa@@ dogo , ach@@ eni tu@@ pend@@ ane , si kwa neno wala kwa uli@@ mi , bali kwa t@@ endo na kweli . ” Lakini nili@@ ji@@ uliza hivi , ‘ Namna gani n@@ inaweza kumu@@ iga Yesu katika namna ya kut@@ endea mutu hu@@ y@@ u ? ’ Kisha kufikiria namna Yesu ang@@ et@@ enda , nili@@ amua kuacha mambo hayo na si@@ ku@@ y@@ afu@@ at@@ ilia tena . Kisha nili@@ fikia kujua kuwa mu@@ fanyakazi huyo mwen@@ zangu , alikuwa anap@@ amb@@ ana na tatizo kubwa la afya na alikuwa na ma@@ hangai@@ ko mengi . Nili@@ fikia kuona kuwa p@@ eng@@ ine ha@@ kufikiria kabisa mambo yenye aliandika . Ku@@ fikiria mufano wa Yesu wa kuonyesha upendo hata wakati ali@@ ch@@ ok@@ o@@ zwa , kuli@@ n@@ isaidia kuonyesha upendo kama huo kwa mu@@ fanyakazi mwen@@ zangu . ” AM@@ AN@@ I : “ K@@ uv@@ um@@ iliana katika upendo ” kun@@ at@@ usaidia tu@@ fur@@ ahi@@ e “ kif@@ ung@@ o chenye ku@@ ung@@ anisha cha amani . ” H@@ au@@ kubali kuwa amani hiyo ni ya pekee kabisa katika ulimwengu wenye ku@@ ga@@ wany@@ ika leo ? Paulo aliandika hivi : ‘ U@@ pendo un@@ aj@@ enga . ’ Siku yenye ili@@ fuata walikuwa wame@@ j@@ aza mahali pote pa mu@@ kusanyiko . ” Kut@@ an@@ iko moja lili@@ andika hivi : “ Jambo moja tu lenye kupita karibu na h@@ apa ni s@@ inga za sim@@ u . ” Katika M@@ ek@@ s@@ iko katika mwaka wa 20@@ 16 watu 2 2@@ 6@@ 2 6@@ 4@@ 6 wali@@ huz@@ ur@@ ia ukumb@@ us@@ ho . Habari ya Mathayo in@@ ak@@ azia mat@@ uki@@ o yenye kumu@@ husu Yos@@ efu . 1 , 2 . ( a ) K@@ uk@@ osa kuji@@ zuia kunaweza ku@@ leta matokeo gani ? U@@ s@@ ali ili kupata hekima ya kusema ao kufanya mambo yenye kuwa sawa . Namna gani unaweza kuj@@ ita@@ y@@ arisha ili kush@@ inda maj@@ aribu ? Ni katika njia gani wazazi wanaweza kusaidia watoto wao wak@@ om@@ ali@@ sh@@ e sifa ya kuji@@ zuia ? Namna gani unaweza kusaidia watoto wako wak@@ om@@ ali@@ sh@@ e sifa ya kuji@@ zuia ? ( Soma Kut@@ oka 34 : 5 - 7 . ) ( b ) Sababu gani tunapaswa ku@@ pendezwa na mambo yenye Biblia in@@ afun@@ d@@ isha juu ya sifa ya hur@@ uma ? ( a ) Sababu gani Yehova ali@@ tum@@ a malaika S@@ od@@ oma ? Biblia inasema hivi : “ Yehova Mungu wa mab@@ abu zao aka@@ endelea kut@@ uma juu yao kupitia kwa waj@@ umbe wake , akat@@ uma tena na tena , kwa sababu aliwa@@ hur@@ umia watu wake na makao yake . ” Lakini , tunapaswa kufanya yetu yote leo ili kusaidia watu . Ma@@ ana moja ya sifa ya hur@@ uma ni “ kut@@ es@@ eka pamoja na wengine . ” ‘ U@@ kuwe h@@ od@@ ari na mwenye nguvu na@@ we ut@@ ende . Namna gani vijana na wazazi wao wanaweza kuonyesha u@@ h@@ od@@ ari ? 1 , 2 . ( a ) S@@ ul@@ em@@ ani alip@@ ewa mu@@ gaw@@ o gani wa maana ? Ili ku@@ weza , S@@ ul@@ em@@ ani ali@@ paswa kuwa na u@@ h@@ od@@ ari na kutenda . Ina@@ wezekana S@@ ul@@ em@@ ani ali@@ jua nini juu ya u@@ h@@ od@@ ari wa baba yake ? ( Soma 1 Mambo ya Nyakati 28 : 20 . ) T@@ uz@@ ungum@@ uz@@ ie basi hali mbili za maisha zenye kutu@@ omba tu@@ onyes@@ he u@@ h@@ od@@ ari : katika familia yetu na katika kutaniko letu . ( b ) Namna gani vijana wanaweza ku@@ iga mufano wa Musa ? A@@ ta@@ wasaidia kutimiza mahitaji ya familia zao . Ana@@ andika hivi : “ Nili@@ kuwa mwenye haya sana wakati nilikuwa nin@@ ak@@ om@@ aa . Ili@@ kuwa vigumu kwan@@ gu kuzungum@@ uza na watu kwenye j@@ umba la Ufalme , na ilikuwa vigumu zaidi ku@@ g@@ ong@@ a kwenye mul@@ ango wa mutu mwenye si@@ ju@@ e kabisa . ” Kwa mus@@ a@@ ada wa wazazi wake na wengine katika kutaniko , dada huyo kijana ali@@ fikia m@@ ur@@ adi wake wa kuwa pa@@ inia wa kawaida . Namna gani ma@@ andiko ya Zaburi 37 : 25 na Wa@@ ebrania 13 : 5 yanaweza kusaidia wazazi ? Ndugu mumoja mwenye kuwa na watoto wawili , aliandika hivi : “ Wazazi wengi wanat@@ umia nguvu nyingi na mali ili kusaidia watoto wao wa@@ fik@@ ie mir@@ adi yao katika mambo kama vile mi@@ chezo , mambo ya kuji@@ furah@@ isha , na mas@@ omo . Ni jambo la maana zaidi kutumia nguvu nyingi na mali ili kusaidia watoto wetu wa@@ fik@@ ie mir@@ adi yenye it@@ awa@@ saidia wa@@ endelee kuwa na urafiki muzuri pamoja na Yehova . T@@ um@@ ep@@ ata furaha kubwa kuona watoto wetu wan@@ af@@ ikia mir@@ adi yao ya kiroho , lakini pia kwa sababu tum@@ e@@ wasaidia kufanya hivyo . ” T@@ oa mi@@ fano ya watu wenye wako na lazima ya kuonyesha u@@ h@@ od@@ ari katika kutaniko . ( a ) Namna gani ndugu wenye kub@@ atizwa wanaweza kuonyesha u@@ h@@ od@@ ari ? ( Soma Waf@@ ili@@ pi 2 : 13 ; 4 : 13 . ) Tun@@ atia moyo ndugu wote wenye kub@@ atizwa wa@@ onyes@@ he u@@ h@@ od@@ ari na kut@@ umika kwa bidii kwa ajili ya kutaniko ! Kwa hiyo , ‘ uku@@ we h@@ od@@ ari . . . na ut@@ ende . ’ 1 , 2 . ( a ) M@@ aisha y@@ ange@@ kuwa namna gani bila Biblia ? M@@ ut@@ ume Petro alit@@ aja maneno ya andiko la Isaya 40 : 8 . ( a ) Namna gani mabadiliko yana@@ kuwa katika lug@@ a kadiri wakati unap@@ ita ? Biblia z@@ ingine za t@@ afsiri hiyo zenye zili@@ fikia kuch@@ ap@@ ishwa zili@@ tumia pia neno “ B@@ WAN@@ A ” katika h@@ er@@ uf@@ i kubwa katika ma@@ andiko fulani katika Maandiko ya Kig@@ iriki ya Kikristo . Sababu gani tu@@ ko wenye shu@@ k@@ r@@ ani juu ya T@@ afsiri ya Ulimwengu M@@ pya ? Ona habari “ Je , Un@@ ahitaji Ku@@ jifunza Ki@@ ebrania na Kig@@ iriki ? ” katika gazeti M@@ un@@ ara wa M@@ uli@@ n@@ zi la tar@@ ehe 1 M@@ wezi wa 11 , 200@@ 9 . T@@ ar@@ ehe 3 M@@ wezi wa 4 , 20@@ 17 , j@@ umba la ma@@ kumb@@ us@@ ho la Biblia lili@@ f@@ ung@@ uliwa kwenye makao yetu makubwa katika War@@ w@@ ic@@ k , New York , Amer@@ ika . Se@@ hemu ya kud@@ umu ya j@@ umba hilo la ma@@ kumb@@ us@@ ho in@@ ait@@ wa “ Biblia na J@@ ina la Mungu . ” T@@ una@@ ku@@ ali@@ ka kut@@ embelea j@@ umba la ma@@ kumb@@ us@@ ho la Biblia na maj@@ umba mengine ya ma@@ kumb@@ us@@ ho yenye kup@@ atikana kwenye makao yetu makubwa . Ikiwa unap@@ enda kut@@ embelea nafasi hiyo , t@@ af@@ az@@ ali and@@ ikisha jina l@@ ako kupitia ad@@ res@@ i yetu ya Inter@@ n@@ et@@ e w@@ w@@ w@@ .@@ j@@ w@@ .@@ or@@ g . F@@ ungua sehemu yenye kichwa H@@ A@@ B@@ AR@@ I J@@ U@@ U Y@@ E@@ T@@ U > B@@ I@@ R@@ O & KU@@ T@@ E@@ M@@ B@@ E@@ L@@ E@@ A B@@ I@@ R@@ O Z@@ E@@ T@@ U . A@@ lis@@ oma 2 Wakorintho 1 : 3 , 4 , lenye kusema hivi : ‘ Baba ya re@@ h@@ ema ny@@ or@@ oro na Mungu wa far@@ aja yote . . . an@@ atu@@ f@@ ari@@ ji katika z@@ iki yetu yote . ’ Kwa kweli , tu@@ ko wenye shu@@ k@@ r@@ ani sana kwa Neno la Yehova lenye ku@@ andikwa , Biblia . Ona kis@@ and@@ uku “ M@@ ab@@ adiliko Ma@@ kubwa . ” U@@ ch@@ uku@@ e wakati wa kuf@@ as@@ iria , kutoa mufano , na kuonyesha namna ya kut@@ um@@ ikisha ma@@ andiko yenye un@@ as@@ oma “ M@@ ab@@ adiliko makubwa yali@@ t@@ okea miaka 15 hivi kisha kub@@ atizwa kwan@@ gu . Wakati hot@@ uba ilikuwa inat@@ olewa kwenye J@@ umba la Ufalme . . . , mus@@ em@@ aji ali@@ zungum@@ uzia andiko la Yakobo 1 : 23 , 24 . “ Kisha siku kidogo , nili@@ s@@ oma andiko lenye lili@@ b@@ adili@@ sha maisha yangu . And@@ iko hilo ni Isaya 1 : 18 , lenye kut@@ aja maneno ya Yehova wakati anasema hivi : ‘ Sasa , mu@@ ku@@ je , n@@ asi tun@@ yo@@ oshe mambo kati yetu . . . . Hata z@@ ambi z@@ enu z@@ ikiwa ny@@ e@@ kun@@ du , z@@ ita@@ fanywa kuwa ny@@ eu@@ pe kama t@@ el@@ u@@ ji . ’ Nili@@ j@@ isikia kuwa Yehova alikuwa an@@ ani@@ ambia : ‘ Ku@@ ja V@@ ic@@ k@@ y , tun@@ yo@@ oshe mambo kati yetu . N@@ ina@@ kujua , nin@@ ajua z@@ ambi zako , nin@@ ajua moyo wako , na nina@@ ku@@ penda . ’ “ Si@@ ku@@ weza kul@@ ala usiku huo . Hata hivyo , ni kama vile nilikuwa nin@@ am@@ u@@ ambia hivi : ‘ U@@ pendo wako h@@ aut@@ oshe ili kuni@@ fikia . Z@@ ab@@ ihu ya mwana wako hai@@ wezi ku@@ fun@@ ika z@@ ambi zangu . ’ Lakini sasa , kisha kut@@ afakari kuhusu zawadi hiyo ya z@@ ab@@ ihu ya uk@@ omb@@ ozi , nili@@ anza kuj@@ isikia kuwa Yehova an@@ ani@@ penda . ” Habari hizi zinaz@@ ungum@@ uzia ma@@ ono ya sita , ya sab@@ a , na ya m@@ un@@ ane ya Z@@ ek@@ aria . A@@ cha kwanza ni@@ wa@@ ele@@ z@@ ee namna nili@@ k@@ om@@ aa . N@@ I@@ LI@@ Z@@ A@@ LI@@ WA katika mwaka wa 19@@ 23 katika H@@ em@@ s@@ w@@ or@@ t@@ h , mu@@ ji wenye kuwa katika Yor@@ k@@ s@@ hi@@ re , Uingereza . M@@ wa@@ ka wenye uli@@ fuata , nili@@ wekwa kuwa pa@@ inia wa pekee pamoja na Mar@@ y H@@ en@@ sh@@ al@@ l . Tuli@@ tum@@ wa katika eneo la Ch@@ es@@ hi@@ re lenye lilikuwa hali@@ j@@ a@@ hub@@ iriwa . N@@ inaf@@ urah@@ i sana kujua kuwa sasa ku@@ ko Mashahidi wengi katika eneo hilo . K@@ aka yangu na bibi yake L@@ ot@@ ti@@ e , walikuwa tayari map@@ ain@@ ia wa pekee katika I@@ rel@@ an@@ di ya K@@ as@@ kazini , na katika mwaka wa 195@@ 2 sisi wa@@ ine tuli@@ huz@@ ur@@ ia mu@@ kusanyiko wa w@@ il@@ aya katika B@@ el@@ f@@ as@@ t . U@@ siku huo , sisi wa@@ ine tuli@@ l@@ ala katika mot@@ ok@@ ari . Jambo la kus@@ hang@@ aza ni kwamba , hat@@ uku@@ kuwa na matatizo ya kuacha nyumba hiyo katika mash@@ amba ya watu wenye moyo muzuri . Tuli@@ furahia sana mu@@ gaw@@ o wetu katika kazi ya muz@@ ungu@@ ko . Mu@@ kusanyiko wa kwanza wa kim@@ at@@ aifa katika I@@ rel@@ an@@ di uli@@ fanywa D@@ ub@@ li@@ n katika mwaka wa 19@@ 6@@ 5 . Watu 3@@ 9@@ 4@@ 8 wali@@ huz@@ ur@@ ia , na watu 6@@ 5 wali@@ b@@ atizwa . Ar@@ t@@ hu@@ r an@@ as@@ alim@@ ia Ndugu N@@ at@@ ha@@ n K@@ nor@@ r wakati an@@ af@@ ika kwa ajili ya mu@@ kusanyiko wa mwaka wa 19@@ 6@@ 5 Ar@@ t@@ hu@@ r anat@@ angaza kut@@ olewa kwa Kitabu Ch@@ angu cha H@@ ad@@ ithi za Biblia katika lug@@ a ya K@@ is@@ el@@ ti katika mwaka wa 198@@ 3 Katika mwaka wa 20@@ 11 maisha yetu yali@@ b@@ adilika kabisa wakati ta@@ wi ya Uingereza na ya I@@ rel@@ an@@ di zili@@ tiwa pamoja na tu@@ k@@ ap@@ ewa mu@@ gaw@@ o wa kut@@ umikia kwenye B@@ et@@ eli ya L@@ ond@@ res . Katika miaka fulani yenye im@@ ep@@ ita , nim@@ ev@@ unjika moyo , nim@@ es@@ hu@@ ka moyo , na nime@@ kuwa na huz@@ uni . Z@@ amani , sikuzote Ar@@ t@@ hu@@ r alikuwa an@@ anis@@ aidia . Lakini wakati unap@@ atwa na hali kama hizo , un@@ am@@ uk@@ arib@@ ia Yehova zaidi . “ U@@ pendo usi@@ o na un@@ afiki ” ni nini ? Namna gani Yehova ame@@ onyesha wanadamu upendo wenye ha@@ una u@@ cho@@ yo ? Yehova ali@@ onyesha wanadamu upendo hata mbele ya ku@@ umba Adamu na E@@ va . Tunaweza kuonyesha upendo wa kweli katika njia gani ? Namna gani tunaweza kuonyesha upendo wa kweli wakati tuna@@ onyesha uk@@ arib@@ is@@ ha@@ ji - wag@@ eni ? Namna gani tunaweza kuonyesha kuwa tum@@ es@@ ame@@ he kwa moyo wote ? Ni “ up@@ anga ” gani wenye Yesu alisema kuwa ang@@ el@@ eta ? Namna gani unaweza kuendelea kuwa m@@ ush@@ ikamanifu kwa Yehova ikiwa watu wa jam@@ aa yako wanap@@ inga ibada ya kweli ? 3 , 4 . ( a ) M@@ afun@@ d@@ isho ya Yesu yan@@ al@@ eta matokeo gani ? Yesu alisema hivi : ‘ Mu@@ si@@ fikiri nili@@ kuja ku@@ leta amani duniani ; nili@@ kuja ku@@ leta , si amani , bali up@@ anga . Kwa maana nili@@ kuja ku@@ leta mu@@ ga@@ wany@@ iko , mutu kumu@@ p@@ inga baba yake , b@@ inti kumu@@ p@@ inga mama yake , mu@@ ke aliye mu@@ changa kumu@@ p@@ inga mama - mu@@ kw@@ e wake . Lakini , u@@ wa@@ f@@ as@@ ir@@ ie kuwa kila mutu an@@ apaswa kuch@@ agua ikiwa at@@ am@@ ut@@ umikia Yehova ao h@@ ap@@ ana . Biblia inasema hivi : ‘ Maneno yenu na ya@@ kuwe yenye n@@ e@@ ema sikuzote . ’ Namna gani unaweza kush@@ inda mawazo ya kuj@@ isikia kuwa um@@ ek@@ os@@ ea watu wa jam@@ aa yako ? N@@ af@@ asi moja kati ya nafasi mbalimbali za ku@@ hub@@ iria watu wengi katika mi@@ ji mi@@ kubwa - mi@@ kubwa kwa kutumia vy@@ ombo vya ku@@ we@@ kea vichapo katika L@@ ag@@ os , mu@@ ji wenye kuwa na watu wengi zaidi katika A@@ fr@@ ika . Waisraeli walikuwa katika hali gani wakati huo ? 8 - 10 . ( a ) Ki@@ apo ni nini ? Ma@@ ono ya sita ya Z@@ ek@@ aria yan@@ atu@@ fundisha nini ? ( Soma Z@@ ek@@ aria 5 : 9 - 11 . ) Un@@ aj@@ isikia namna gani juu ya kazi kubwa zaidi ya kuj@@ enga yenye ku@@ fanywa leo ? Yehova ana@@ endelea kutumia malaika zake ili kuli@@ nda na kutia nguvu watu wake 7 , 8 . ( a ) M@@ ili@@ ma hiyo mbili ina@@ fan@@ anisha nini ? ( b ) Sababu gani mili@@ ma hiyo ni ya sh@@ aba ? Wa@@ end@@ es@@ ha@@ ji wa mag@@ ari ya kuk@@ ok@@ ot@@ wa na far@@ asi ni nani , na wako na mu@@ gaw@@ o gani ? Mw@@ ishowe , ibada ya kweli it@@ ar@@ ud@@ ishwa kabisa ! Yehova ha@@ wezi kus@@ aha@@ u hata kidogo upendo wenye tun@@ am@@ u@@ onyesha ! K@@ A@@ TI@@ K@@ A mu@@ ji mu@@ dogo wa G@@ uj@@ ar@@ ati , I@@ nd@@ ia , baba ya Joh@@ n ali@@ b@@ atizwa na kuwa Shahidi wa Yehova kum@@ ep@@ ita miaka 60 . Ali@@ ona ki@@ d@@ ole cha Joh@@ n chenye ku@@ umia na ak@@ aj@@ it@@ olea kum@@ usaidia . Ali@@ enda kwa p@@ ad@@ ri wao na kumu@@ uliza mau@@ li@@ zo hayo ma@@ wili . U@@ ni@@ onyes@@ he ni wa@@ pi Biblia inasema kama Yesu hai@@ ko Mungu . U@@ ni@@ onyes@@ he wa@@ pi inasema kuwa hau@@ pas@@ we ku@@ abudu Mar@@ ia . Tunaweza kujifunza mambo mengi juu ya mu@@ p@@ ango wa mi@@ ji ya mak@@ imb@@ ili@@ o katika Israeli ya zamani . Ku@@ imba ku@@ na@@ chukua nafasi gani katika ibada ya kweli ? Lakini wakati un@@ ai@@ mb@@ a , maneno yan@@ ag@@ usa moyo wako . ” ( b ) Namna gani tunapaswa kumu@@ imb@@ ia Yehova sifa , na ni nani wenye wanapaswa kuonyesha mufano ? Soma maandishi ya w@@ imbo kwa sauti ya juu , na bila ku@@ ogopa . ( a ) Namna gani kuf@@ ungua sana kiny@@ wa ch@@ etu kunaweza kutusaidia wakati tun@@ ai@@ mb@@ a ? ( a ) Ni t@@ ang@@ azo gani lenye lili@@ fanywa kwenye mu@@ kutano wa kila mwaka wa 20@@ 16 ? Mu@@ fanye mazo@@ ezi ya ku@@ imba wakati wa ibada ya familia ( Pi@@ cha hii inap@@ atana na f@@ ungu la 18 ) Wakati ana@@ kumbuka , anasema hivi : “ Kus@@ ema kweli , nili@@ ogopa kuzungum@@ uza nao . Wakati z@@ ambi in@@ as@@ ame@@ hewa , in@@ as@@ ame@@ hewa kabisa . Kama vile Yehova alisema , ana@@ ondoa mi@@ z@@ ig@@ o yako na an@@ ai@@ weka mbali na wewe . H@@ aut@@ ai@@ ona tena hata kidogo . ” Sababu gani unap@@ enda kumu@@ kimb@@ ilia Yehova ? Namna gani tunaweza ku@@ iga re@@ h@@ ema ya Yehova wakati wengine wako na lazima ya mus@@ am@@ aha wetu ? 1 , 2 . ( a ) Namna gani Yesu ali@@ ona Sheria ya Mungu ? ( b ) Hilo lin@@ atu@@ fundisha nini juu ya Yehova ? ( Soma Matendo 20 : 26 , 27 . ) ( Soma H@@ es@@ abu 35 : 20 - 24 . ) Mu@@ ende , basi , mu@@ k@@ aji@@ fun@@ ze maana ya jambo hili , ‘ nin@@ at@@ aka re@@ h@@ ema , wala si z@@ ab@@ ihu . ’ Kwa maana nili@@ kuja ku@@ w@@ ai@@ ta , si watu wa@@ adilifu , bali wat@@ enda - z@@ ambi . ” W@@ alikuwa katika nyumba ya Mathayo hai@@ ko ili kula tu chakula . Mi@@ ji ya mak@@ imb@@ ili@@ o ime@@ ku@@ fundisha mambo gani yenye um@@ ep@@ anga kut@@ um@@ ikisha ? D@@ ada wawili Wakristo wana@@ hub@@ iria ujumbe wa Biblia mu@@ ch@@ u@@ uzi mumoja katika mu@@ ji wa T@@ i@@ pit@@ apa Ni shauri gani lenye upendo lenye mut@@ ume Paulo alit@@ oa juu ya mawazo ya ulimwengu ? T@@ aja wazo moja la ulimwengu na namna unaweza kuli@@ kataa . Mu@@ ji@@ ha@@ z@@ ari : l@@ abda kuna mutu ambaye at@@ awa@@ chukua ninyi kama w@@ ind@@ o lake kupitia fal@@ saf@@ a na ud@@ ang@@ any@@ ifu mut@@ up@@ u kulingana na po@@ k@@ eo la wanadamu , kulingana na mambo ya mus@@ ingi ya ulimwengu na si kulingana na Kristo . ’ “ N@@ inaweza kuwa mutu muzuri bila kumu@@ amini Mungu . ” “ Unaweza kuwa na furaha hata kama hau@@ ko katika dini fulani . ” Yehova iko na haki ya kutu@@ we@@ kea sheria kwa sababu yeye ndiye ali@@ tu@@ umba . Ikiwa , sasa , hilo ji@@ cho l@@ ako la ku@@ ume lina@@ kufanya uk@@ waz@@ ike , li@@ ongo@@ e uli@@ tu@@ p@@ ili@@ e mbali na@@ we . ’ Yesu alisema hivi : ‘ Hakuna anaye@@ weza kuwat@@ umikia mab@@ wana wawili ; kwa maana ama at@@ am@@ uch@@ ukia mumoja na kumu@@ penda yule mwingine , ama at@@ ash@@ ikam@@ ana na mumoja na kumu@@ z@@ ar@@ au yule mwingine . ( Soma 1 Wat@@ hes@@ al@@ on@@ ike 2 : 13 , 19 , 20 . ) “ Wan@@ adamu wanaweza kum@@ aliza magumu yao . ” Namna gani familia yote inaweza kupata zawadi ? ( b ) Ni nini it@@ at@@ usaidia kuendelea ku@@ ka@@ za macho yetu juu ya zawadi ? Namna gani tunaweza kuj@@ ili@@ nda katika hali zenye ku@@ leta hatari ? Ili ku@@ ua tamaa za mu@@ baya , tunapaswa kuepuka mambo ya mu@@ baya ya kuji@@ furah@@ isha . Mu@@ endelee kuv@@ um@@ iliana na kus@@ ame@@ h@@ e@@ ana kwa hi@@ ari [ kwa ku@@ penda ] ikiwa yeyote ana sababu ya kul@@ al@@ am@@ ika juu ya mwingine . Kama vile Yehova alivyo@@ was@@ ame@@ he ninyi kwa hi@@ ari , n@@ any@@ i mu@@ fanye vi@@ vyo hivyo pia . ( Soma M@@ hubiri 7 : 21 , 22 . ) 10 , 11 . ( a ) Sababu gani ni hatari kuwa na w@@ ivu ? Neno la Mungu linasema hivi : ‘ U@@ pendo ni wenye us@@ ta@@ hi@@ mili@@ vu na wenye f@@ az@@ ili . S@@ isi pia tunaweza ku@@ iga w@@ ema na upendo wa Y@@ on@@ at@@ hani . E@@ ny@@ i wa@@ ume , mu@@ endelee kuwa@@ penda wake z@@ enu n@@ any@@ i mu@@ si@@ wak@@ as@@ ir@@ ik@@ ie kwa uch@@ ungu . E@@ ny@@ i watoto , mu@@ wati@@ i wazazi wen@@ u katika kila jambo , kwa maana hilo lin@@ ap@@ end@@ eza v@@ ema katika Bwana . Bwana M@@ uk@@ risto an@@ apaswa kufanya nini ikiwa bibi yake mwenye hai@@ ko Shahidi ham@@ u@@ heshi@@ mie ? Neno la Mungu linasema hivi : ‘ Ye@@ yote anaye@@ zuia maneno yake ana ujuzi , na mutu mwenye ut@@ amb@@ uzi ana roho ya ut@@ uli@@ vu . ’ Habari hizi z@@ it@@ atia nguvu imani yako katika ufu@@ fu@@ o . Ni habari gani zenye kuwa katika Biblia zenye zili@@ saidia Mar@@ t@@ ha a@@ kuwe hakika juu ya ufu@@ fu@@ o ? Kama Mar@@ t@@ ha , un@@ ang@@ oj@@ ea tuki@@ o gani lenye furaha wakati wenye kuja ? A@@ lis@@ ema hivi : “ Nin@@ ajua at@@ af@@ ufu@@ ka . ” Kisha , mut@@ oto wake ali@@ g@@ onjwa na aka@@ kufa . Mungu alis@@ ikia sala ya Eli@@ ya , na mut@@ oto huyo ak@@ af@@ ufu@@ ka . ( Soma 2 Waf@@ al@@ me 4 : 32 - 37 . ) Petro alifanya nini wakati dada mumoja M@@ uk@@ risto ali@@ kufa ? Wakati mumoja Paulo alikuwa katika mu@@ kutano fulani katika ch@@ umba cha juu katika T@@ ro@@ a ; sasa ni sehemu ya kas@@ kazini - mang@@ arib@@ i mwa Ut@@ ur@@ uk@@ i . Ki@@ jana m@@ wanaume mwenye ali@@ itwa E@@ ut@@ iko alikuwa an@@ as@@ ikiliza , na alikuwa an@@ ak@@ aa kwenye dir@@ isha . Pia , Yehova alisema kuwa baraka hiyo inge@@ kuja “ kupitia Is@@ aka . ” Kwa kweli , hilo hali@@ ku@@ ma@@ anisha kuwa Mungu hang@@ e@@ weza kufu@@ f@@ ua mutu . ( Soma Ayubu 14 : 13 - 15 . ) ( b ) Sababu gani fundisho la ufu@@ fu@@ o ni la maana sana ? Lakini , unaweza kut@@ aja ufu@@ fu@@ o kuwa moja kati ya mambo yenye una@@ amini na yenye unap@@ enda zaidi ? ( Soma 1 Wakorintho 15 : 12 - 19 . ) Lakini , tun@@ ajua kama Yesu ali@@ fu@@ f@@ uliwa . Namna gani Zaburi ya 1@@ 18 ili@@ ti@@ mia juu ya Yesu ? ‘ W@@ aj@@ enzi wali@@ mu@@ kataa ’ Mas@@ i@@ ya ( Pi@@ cha hizi zin@@ ap@@ atana na f@@ ungu la 7 ) Namna gani Yesu ang@@ ef@@ ikia kuwa ‘ ji@@ we kubwa la p@@ emb@@ eni ’ ? Kwa sababu Yesu ali@@ kat@@ aliwa na ku@@ u@@ awa , namna gani ange@@ kuwa ‘ ji@@ we kubwa la p@@ emb@@ eni ’ ? H@@ aut@@ am@@ ur@@ uhusu m@@ ush@@ ikamanifu wako a@@ one s@@ hi@@ m@@ o . ’ ( Soma Matendo 2 : 29 - 32 . ) Ku@@ ko mambo juu ya ‘ nyakati ao maj@@ ira ambayo Baba ame@@ weka katika mamlaka yake mwenyewe . ’ Ni nini it@@ awa@@ pata wati@@ wa - mafuta fulani wakati wa kuwapo kwa Kristo ? Kwa maana ikiwa imani yetu ni kwamba Yesu ali@@ kufa na kufu@@ f@@ uliwa tena , vi@@ vyo hivyo pia , wale ambao wam@@ el@@ ala us@@ ing@@ izi katika kifo . . . S@@ isi tuli@@ o hai ambao tut@@ ab@@ aki mu@@ paka kuwapo kwa Bwana hat@@ uta@@ wat@@ ang@@ ulia kwa vy@@ ov@@ yote wale ambao wam@@ el@@ ala us@@ ing@@ izi katika kifo ; kwa sababu Bwana mwenyewe at@@ as@@ hu@@ ka kutoka mbinguni akiwa na mw@@ ito wenye amri , . . . na wale walio wa@@ fu katika mu@@ ung@@ ano na Kristo wat@@ af@@ uf@@ uliwa kwanza . W@@ ati@@ wa - mafuta wenye wata@@ kuwa wang@@ ali waz@@ ima wakati wa z@@ iki kubwa ‘ wat@@ an@@ ya@@ kuli@@ wa . . . katika ma@@ w@@ ing@@ u . ’ Ikiwa un@@ ar@@ ud@@ ia , nit@@ av@@ unja mi@@ gu@@ u yako . ” Nili@@ zaliwa tar@@ ehe 29 M@@ wezi wa 7 , 19@@ 29 , na nili@@ k@@ om@@ alia katika ki@@ jiji kimoja cha j@@ imbo la B@@ ul@@ ac@@ an katika U@@ f@@ ili@@ p@@ in@@ o . Nili@@ furahia kusoma Biblia , zaidi sana vitabu ine vya I@@ nj@@ ili . Wakati huo , wazazi wangu wali@@ ni@@ omba n@@ ir@@ u@@ di@@ e nyumbani . Shahidi mumoja mwenye kuz@@ e@@ eka ali@@ f@@ ika kwenye nyumba yetu na ak@@ atu@@ ele@@ z@@ ea mambo yenye Biblia inasema juu ya “ siku za mwisho . ” A@@ kat@@ u@@ ali@@ ka ku@@ huz@@ ur@@ ia funzo la Biblia katika ki@@ jiji chenye kuwa karibu . Tuli@@ pit@@ isha karibu usiku wote katika ma@@ zungum@@ u@@ zo ya Biblia . Nili@@ j@@ ib@@ ia hivi : “ Ndiyo nin@@ ap@@ enda . ” Nili@@ jua kuwa nili@@ penda ‘ kut@@ umikia Bwana , Kristo . ’ Tuli@@ enda kwenye mut@@ oni wenye ulikuwa karibu , na wawili kati yetu tuli@@ b@@ atizwa tar@@ ehe 15 M@@ wezi wa 2 , 194@@ 6 . Watu wa familia ya C@@ ru@@ z wali@@ ni@@ ali@@ ka ni@@ ishi pamoja nao katika Ang@@ at . Ali@@ it@@ oa katika Ki@@ ingereza , na kisha nili@@ t@@ oa ki@@ fupi cha hot@@ uba yake katika lug@@ a ya T@@ ag@@ al@@ o@@ g . A@@ sub@@ ui sana , nili@@ tum@@ ika mahali pa kup@@ ikia chakula . Kisha kum@@ aliza mas@@ omo , nili@@ tum@@ wa kwa muda kuwa pa@@ inia wa pekee katika eneo la Br@@ on@@ x katika Mu@@ ji wa New York . Tuli@@ pit@@ isha j@@ uma la kwanza la ndoa yetu kwa kut@@ embelea kutaniko katika K@@ is@@ iwa cha R@@ ap@@ u R@@ ap@@ u . Tuli@@ weza hata ku@@ uza ki@@ wan@@ ja kutoka kwa mutu mwenye alikuwa am@@ es@@ ema kuwa “ Wa@@ ch@@ ina hawa@@ uz@@ ish@@ ake nafasi zao . ” M@@ imba hiyo inaweza kuk@@ om@@ alia ndani ya njia ya ku@@ enda kwenye t@@ umbo la uz@@ azi ( m@@ imba ya in@@ je ya t@@ umbo la uz@@ azi ) ao inaweza ku@@ enda kwenye t@@ umbo la uz@@ azi . Hilo li@@ naweza ku@@ ua m@@ imba yenye ing@@ ali kwenye mwan@@ zo . Habari fulani kutoka H@@ ud@@ uma ya A@@ f@@ ya ya Kit@@ aifa ya Uingereza in@@ ari@@ poti hivi : “ V@@ y@@ ombo vya ku@@ weka katika t@@ umbo la uz@@ azi vyenye kuwa na sh@@ aba nyingi zaidi vin@@ al@@ eta matokeo ya muzuri zaidi ao asilimia 9@@ 9 ( 9@@ 9 % ) . Hilo lin@@ amaanisha kuwa kati ya wanawake 100 wenye kutumia ch@@ ombo chenye ku@@ wekwa ndani ya t@@ umbo la uz@@ azi , ina@@ wezekana karibu mwanam@@ uke mumoja ndiye at@@ apata m@@ imba kwa mwaka mumoja . V@@ y@@ ombo vya kuz@@ uia kupata m@@ imba vyenye kuwa na sh@@ aba kidogo h@@ av@@ il@@ et@@ e matokeo ya muzuri . ” ( a ) ‘ Kus@@ haw@@ is@@ hiwa ku@@ amini , ’ maana yake nini ? Kus@@ ema kweli , n@@ inaweza kuwa na wasi@@ wasi ikiwa ana@@ kubali jambo fulani bila ku@@ uliza mau@@ li@@ zo . ” Wana@@ kubali kabisa maf@@ as@@ ir@@ io ya Biblia juu ya jambo hilo ? St@@ ep@@ h@@ an@@ ie , mama mwenye kuwa na watoto wat@@ atu wanawake , anasema hivi : “ T@@ angu wakati watoto wangu walikuwa wa@@ dogo , nin@@ aji@@ uliza hivi , ‘ N@@ ina@@ ele@@ z@@ ea watoto wangu sababu gani n@@ iko hakika kuwa Yehova iko , n@@ iko hakika juu ya upendo wake , na kuwa kanuni zake ni zenye kuwa sawa ? Watoto wangu wanaweza kuona waziwazi kuwa nin@@ am@@ u@@ penda Yehova kabisa ? ’ Si@@ wezi kut@@ azam@@ ia watoto wangu was@@ haw@@ is@@ hi@@ we ku@@ amini ikiwa mimi si@@ amini . ” Namna gani wazazi wanaweza kusaidia watoto wao wa@@ kuwe na “ hekima kwa ajili ya w@@ ok@@ ovu ” ? Namna gani unaweza ku@@ fany@@ ia kazi w@@ ok@@ ovu wako mwenyewe ? P@@ eng@@ ine wam@@ ek@@ om@@ alia katika kweli . Lakini kisha miaka fulani wakati mu@@ k@@ azo wa kufanya ngono una@@ kuwa wenye nguvu , an@@ apaswa kuwa hakika kabisa kuwa kuti@@ i sheria za Yehova ni uamuzi wa muzuri zaidi sikuzote . ” ( b ) And@@ iko la Waf@@ ili@@ pi 4 : 11 - 13 li@@ naweza kuku@@ fundisha nini ? Ku@@ fany@@ ia kazi w@@ ok@@ ovu wako mwenyewe kwa “ ku@@ ogopa na kut@@ et@@ em@@ eka , ” maana yake nini ? Ni vy@@ ombo gani vyenye v@@ ime@@ kusaidia katika funzo l@@ ako la pekee ? Mimi pia nin@@ apaswa kuj@@ isikia huru kufanya hivyo . Hata kama jambo lenye nin@@ azungum@@ uzia hali@@ husu moja kwa moja Biblia , mara nyingi wengine wanat@@ aka kujua mambo yenye nina@@ fanya wakati nin@@ afun@@ d@@ isha watu Biblia . Na kisha , kila mara nin@@ aj@@ isikia kuwa na furaha ! ” S@@ isi tu ndio Mashahidi wenye wanaweza kuzungum@@ uza nao . Kwa hiyo , namna tun@@ at@@ enda inaweza kuwa na matokeo juu ya namna wat@@ ait@@ ikia . Wat@@ atu@@ ona namna gani ikiwa tun@@ as@@ ikia haya ao ni vigumu kw@@ etu kuzungum@@ uza juu ya imani yetu , ao ikiwa tuna@@ ogopa wakati tun@@ azungum@@ uza ? W@@ anaweza kuona kuwa hatu@@ ji@@ v@@ un@@ ie imani yetu . W@@ anaweza hata kut@@ uj@@ ib@@ ia mu@@ baya kwa sababu tuna@@ ogopa . Hata hivyo , ikiwa tun@@ azungum@@ uza kwa uhuru na kwa uhakika juu ya mambo yenye tuna@@ amini , na ku@@ y@@ azungum@@ uzia kwa ukawaida , ina@@ wezekana kabisa kuwa wat@@ atu@@ heshi@@ mia . ” Yesu alisema hivi : ‘ M@@ utu yeyote ak@@ it@@ aka kuni@@ fuata , na aj@@ ik@@ ane mwenyewe na ku@@ uch@@ ukua mut@@ i wake wa mateso na kuni@@ fuata sikuzote . ’ Ili kupata mashauri zaidi , ona habari “ Vi@@ jana Hu@@ uliza ​ — Sababu G@@ ani Nin@@ apaswa Kus@@ ali ? ” © 20@@ 18 Wat@@ c@@ h T@@ o@@ w@@ er Bible and Tr@@ ac@@ t S@@ oci@@ et@@ y of P@@ enn@@ sy@@ l@@ v@@ ania And@@ iko la Isaya 40 : 26 li@@ naweza kutu@@ fundisha nini ? Hakuna mutu mwenye ame@@ weza ku@@ hes@@ ab@@ ia ny@@ ota zote zenye kuwa katika ulimwengu . Sababu gani tunapaswa kuwa hakika kama Yehova iko na uwezo wa kut@@ up@@ atia nguvu ? Na ali@@ ongez@@ ea hivi : ‘ N@@ any@@ i mut@@ apata bur@@ ud@@ isho [ ao , kit@@ uli@@ zo ] kwa ajili ya nafsi z@@ enu . Kwa maana n@@ ira yangu ni l@@ aini na muz@@ ig@@ o wangu ni m@@ we@@ pes@@ i . ’ Lakini tun@@ aj@@ isikia namna gani wakati tun@@ ar@@ ud@@ ia ? Habari ili@@ t@@ olewa katika njia yenye kutia moyo na yenye kuonyesha hur@@ uma mu@@ paka nik@@ at@@ o@@ kwa ma@@ cho@@ zi . Nili@@ kumb@@ ush@@ wa kama nin@@ apaswa kuwa kwenye mikutano . ” M@@ ut@@ ume Paulo ali@@ penda kusema nini wakati aliandika : ‘ Nin@@ apokuwa z@@ aifu , ndi@@ po nin@@ apokuwa mwenye nguvu ’ ? Ali@@ imba hivi : ‘ Kwa mus@@ a@@ ada wako n@@ inaweza ku@@ kim@@ bi@@ za kikundi cha wa@@ por@@ aji ; na kwa mus@@ a@@ ada wa Mungu wangu n@@ inaweza ku@@ up@@ anda u@@ kuta . ’ A@@ o tut@@ afu@@ ata shauri la Biblia lenye hekima la kum@@ aliza matatizo haraka ? Unaweza kuanza ma@@ zungum@@ u@@ zo kwa kusema maneno kama haya : “ P@@ eng@@ ine n@@ iko mwenye kuch@@ ok@@ o@@ z@@ eka haraka , lakini wakati uli@@ zungum@@ uza na mi@@ ye jana , nili@@ j@@ isikia . . . ” Kwa maana mu@@ k@@ ono wako ulikuwa muz@@ ito juu yangu mu@@ chana na usiku . ’ Ali@@ andika hivi : ‘ Mw@@ ishowe nili@@ ung@@ ama z@@ ambi yangu k@@ wako , na@@ we mwenyewe uk@@ anis@@ ame@@ he kosa la z@@ ambi zangu . ’ ( 4 ) Ku@@ ko siku kut@@ a@@ kuwa U@@ kumb@@ us@@ ho wa mwisho ; ikiwa ndiyo , wakati gani ? ( a ) Yesu alis@@ ali juu ya nini katika usiku wa Cha@@ kula cha kwanza cha Bwana cha M@@ ang@@ arib@@ i ? ( b ) Ni nini ina@@ onyesha kuwa Yehova ame@@ j@@ ib@@ ia sala ya Yesu ? ( Soma Yohana 17 : 20 , 21 . ) Namna gani tunaweza ku@@ end@@ eleza umoja kati ya watu wa Mungu ? Namna gani tunaweza kuonyesha kama ‘ tun@@ av@@ um@@ iliana katika upendo ’ ? Namna gani tun@@ ajua kama kut@@ a@@ kuwa U@@ kumb@@ us@@ ho wa mwisho ? Katika mu@@ ji wa R@@ ib@@ er@@ al@@ ta , B@@ eni , ndugu wawili map@@ ain@@ ia na bibi zao wenye kuwa pia map@@ ain@@ ia wana@@ ing@@ iza vichapo katika ndege ( av@@ ion ) . Sababu gani Yehova anap@@ enda tut@@ um@@ ie vitu v@@ yetu vya maana ili kum@@ ut@@ olea ? Namna gani t@@ engen@@ ezo lin@@ at@@ umia mi@@ chang@@ o ya f@@ eza zenye kut@@ olewa leo ? Wakati tun@@ at@@ egemeza kazi ya Yehova tun@@ am@@ u@@ onyesha nini ? ( Soma 2 Wakorintho 8 : 18 - 21 . ) Mi@@ chang@@ o yenye unat@@ oa kwa uk@@ ar@@ imu inat@@ egemeza kazi yetu katika dunia yote ( Pi@@ cha hizi zin@@ ap@@ atana na f@@ ungu la 14 - 16 ) Kwa hiyo , wakati fulani tun@@ aj@@ isikia kama tu@@ ko peke yetu , na tun@@ as@@ aha@@ u haraka kuwa kazi ya Yehova ni kubwa . Lakini wakati tuna@@ ang@@ alia progr@@ amu mbalimbali za J@@ W T@@ él@@ é@@ di@@ f@@ fu@@ sion , tuna@@ kumbuka kama tu@@ ko sehemu ya familia ya ndugu na dada ya duniani pote . Ndugu na dada zetu wa@@ pendwa wa eneo hili wan@@ af@@ urahia sana progr@@ amu za J@@ W T@@ él@@ é@@ di@@ f@@ fu@@ sion . Kila mara tun@@ as@@ ikia wan@@ asema kama kisha ku@@ ang@@ alia progr@@ amu ya kila mwezi , wan@@ aj@@ isikia kama wako karibu na ndugu wa Bar@@ aza L@@ enye Ku@@ ongoza . Sasa wan@@ aj@@ iv@@ unia sana kuwa katika t@@ engen@@ ezo la Mungu . ” Yeye anay@@ em@@ u@@ penda mu@@ ke wake an@@ aji@@ penda mwenyewe , kwa maana hakuna mutu anay@@ eu@@ ch@@ ukia mwili wake kwa vy@@ ov@@ yote ; bali an@@ au@@ kuli@@ sha na ku@@ ut@@ unza . ’ Namna gani tunaweza kuepuka kuji@@ penda wenyewe ? M@@ ut@@ ume Paulo aliandika kama watu wange@@ kuwa “ wenye ku@@ penda pesa . ” Mi@@ aka fulani yenye im@@ ep@@ ita , pa@@ inia mumoja katika inchi ya I@@ rel@@ an@@ di ali@@ zungum@@ uza na m@@ wanaume mumoja juu ya Mungu . Ali@@ andika hivi : “ N@@ isi@@ je nik@@ as@@ hib@@ a nik@@ a@@ kuk@@ ana , nik@@ asema : ‘ Yehova ni nani ? ’ ” Ali@@ kuwa anasema , ‘ N@@ inat@@ umikia mu@@ kubwa wa kazi muzuri zaidi ! ’ Kwa sababu sasa mimi pia nina@@ fanya kazi ya u@@ pa@@ inia , sisi wawili tun@@ at@@ umikia M@@ utu ul@@ eu@@ le , ni kusema , Yehova . ” Namna gani tunaweza kuepuka ku@@ penda f@@ eza ? U@@ nam@@ aanisha kuwa ha@@ wam@@ u@@ pend@@ i Mungu hata kidogo . ” Namna gani tunaweza kuepuka ku@@ penda ra@@ ha ? Tun@@ ajua pia kama upendo ‘ hau@@ ji@@ g@@ amb@@ e , hau@@ ji@@ v@@ une . ’ Nili@@ ona kuwa wan@@ ani@@ hangai@@ kia , na hilo lili@@ ni@@ chochea kuwa@@ furah@@ isha . ” Ali@@ p@@ onyesha vi@@ po@@ fu , wa@@ l@@ em@@ avu , wenye kuwa na uk@@ oma , na vi@@ zi@@ wi . ( Soma Isaya 11 : 6 , 7 . ) Unaweza kusoma mi@@ fano fulani juu ya watu hao katika habari zenye kichwa “ Biblia In@@ ab@@ adili@@ sha M@@ aisha ya Watu , ” zenye kup@@ atikana kwenye j@@ w@@ .@@ or@@ g . Tun@@ apaswa kuj@@ uli@@ sha wengine kama sisi ni Mashahidi wa Yehova . 3 U@@ ig@@ e I@@ mani na U@@ tii wa N@@ oa , Dani@@ eli , na Ayubu 28 Sh@@ ang@@ we ​ — Si@@ fa Y@@ enye Tun@@ apata Kut@@ oka kwa Mungu N@@ oa alit@@ embea pamoja na Mungu wa kweli . ’ ​ — M@@ wa . 9 , 10 . ( a ) Namna gani tunaweza ku@@ iga imani na uti@@ i wa N@@ oa ? ( b ) Yehova alimu@@ ona Dani@@ eli namna gani ? ( b ) Mu@@ fano wa wazazi wa Dani@@ eli unaweza ku@@ fundisha wazazi nini ? ( Soma Ayubu 1 : 9 , 10 . ) 19 , 20 . ( a ) Namna gani tunaweza ku@@ iga imani na uti@@ i wa Ayubu ? 1 - 3 . ( a ) Ni nini it@@ at@@ usaidia tu@@ endelee kuwa waaminifu kwa Mungu katika siku hizi za mwisho ? ( Soma Ayubu 31 : 24 - 28 . ) Kwa hiyo , uji@@ uli@@ ze hivi , ‘ Nin@@ am@@ uj@@ ua Yehova muzuri kama vile N@@ oa , Dani@@ eli , na Ayubu wali@@ mu@@ jua ? ’ En@@ ok@@ o , baba ya t@@ ate ya N@@ oa , yeye pia ‘ ali@@ endelea kut@@ embea pamoja na Mungu wa kweli . ’ Yesu alisema hivi : “ Baba yenu Abrahamu ali@@ shang@@ ilia sana katika t@@ azam@@ io la kuona siku yangu . ” Ni vigumu kwan@@ gu ku@@ eleza shangwe yenye tu@@ ko nayo . ” Kwa maana ni kw@@ etu sisi Mungu ame@@ y@@ afun@@ ua kupitia roho yake . ” Yesu alisema hivi : “ Mambo haya nime@@ wa@@ ambia , ili shangwe yangu i@@ pate kuwa ndani yenu na shangwe yenu i@@ pate kuj@@ aa . ” ( 3 ) Namna gani kuj@@ ik@@ aza kuwa na “ akili ya Kristo ” kun@@ at@@ usaidia tu@@ kuwe watu wa kiroho ? Biblia inasema nini juu ya watu wa kiroho ? Mu@@ fano wa Yakobo unaweza kutu@@ fundisha nini ? Mu@@ fano wa Mar@@ ia unaweza kutu@@ fundisha nini ? ( Soma Luka 1 : 4@@ 6 - 5@@ 5 . ) R@@ ach@@ el , dada mumoja katika Br@@ az@@ ili , anasema hivi : “ Nili@@ penda kufuata namna ya kuv@@ aa ya watu wa ulimwengu . Kwa hiyo , si@@ kuv@@ aa kwa kiasi kabisa . Lakini , kujifunza kweli kuli@@ ni@@ chochea kuj@@ ik@@ aza ili ni@@ kuwe mutu wa kiroho . H@@ ai@@ ku@@ kuwa v@@ ye@@ pes@@ i kufanya mabadiliko , lakini nik@@ a@@ kuwa na furaha zaidi na nik@@ apata kusudi la kweli katika maisha . ” Kwa hiyo , kuwa kama Yesu ku@@ na@@ fanya tu@@ kuwe zaidi kama Yehova . W@@ alisema hivi : “ N@@ asi ni mas@@ hahidi wa mambo yote ali@@ yo@@ ya@@ fanya . ” Ku@@ wa na mawazo kama ya Kristo kut@@ a@@ kuwa na matokeo gani katika maisha yako ya kila siku ? An@@ asema hivi : “ Si@@ kufanya hata kosa moja , lakini si@@ kuchukua mambo kwa uzito . Nili@@ onekana kuwa mutu wa kiroho , nili@@ huz@@ ur@@ ia mikutano yote , na kufanya u@@ pa@@ inia mus@@ aidi@@ zi kwa miezi fulani katika mwaka . An@@ asema hivi : “ Ili@@ kuwa kama vile si@@ kujua jambo lolote . Nili@@ wa@@ za hivi , ‘ Ili ni@@ kuwe kichwa cha kiroho cha bibi yangu , nin@@ apaswa kufanya jambo fulani . ’ ” An@@ asema hivi : “ Nili@@ jifunza Biblia na nik@@ aji@@ funza zaidi na zaidi , na nik@@ a@@ anza kuelewa mambo muzuri zaidi . Nili@@ pata ujuzi , na jambo la maana zaidi , nik@@ a@@ kuwa na urafiki wa sana pamoja na Yehova . ” ( 3 ) Namna gani kuwa nguvu kiroho kun@@ at@@ usaidia katika maisha yetu ya kila siku ? ( b ) Tun@@ apaswa kuwa na kusudi gani wakati tun@@ aji@@ funza na kut@@ afakari ? ( b ) Ni mufano gani wa Biblia wenye tunaweza ku@@ iga ? 12 , 13 . ( a ) Ni nini it@@ at@@ usaidia kut@@ um@@ ikisha andiko la Waroma 15 : 5 ? ( Soma 2 Petro 1 : 5 - 8 . ) Ku@@ wa mutu wa kiroho kut@@ a@@ kuwa na matokeo gani juu ya maisha yetu ya kila siku ? Ni “ matendo [ gani ] yaliyo@@ kufa ” yenye tunapaswa kuepuka ? Ma@@ amuzi yangu yat@@ anis@@ aidia kuji@@ we@@ kea mir@@ adi ya kiroho ? S@@ im@@ ama , ub@@ ati@@ z@@ we . ” ​ — M@@ D@@ O . 22 : 16 . Wazazi Wakristo wanap@@ enda ku@@ hakik@@ isha jambo gani mbele watoto wao wa@@ b@@ ati@@ z@@ we ? D@@ A@@ D@@ A mumoja mwenye ku@@ itwa B@@ l@@ os@@ so@@ m Br@@ and@@ t ali@@ eleza hivi juu ya uamuzi wake wa kub@@ atizwa : “ Kwa miezi mingi nili@@ ambia Baba na M@@ ama yangu kama nin@@ ap@@ enda kub@@ atizwa , na mara kwa mara wali@@ zungum@@ uza pamoja na mimi juu ya jambo hilo . Wali@@ penda ku@@ hakik@@ isha kama nili@@ elewa kwamba huo ni uamuzi muz@@ ito sana . T@@ ar@@ ehe 31 M@@ wezi wa 12 , 19@@ 34 , ilikuwa siku ya tuki@@ o hilo la maana sana katika maisha yangu . ” 5 , 6 . ( a ) Mambo yenye Biblia inasema juu ya Timotheo yan@@ at@@ usaidia kuelewa nini juu ya ub@@ atizo wake ? ( Soma Wak@@ ol@@ os@@ ai 1 : 9 , 10 . ) Ali@@ ambia Yehova kwamba ali@@ furahia sana uamuzi wa mut@@ oto wake mwanam@@ uke wa kum@@ ut@@ olea maisha yake . ” Sababu gani hatu@@ su@@ ku@@ me mutu yeyote ab@@ ati@@ z@@ we ? Ikiwa uko muz@@ azi , p@@ eng@@ ine ume@@ ji@@ uliza hivi : ‘ M@@ ut@@ oto wangu iko tayari kabisa kub@@ atizwa ? Uli@@ zo la kwanza ni hili : “ Kwa mus@@ ingi wa z@@ ab@@ ihu ya uk@@ omb@@ ozi ya Yesu Kristo , um@@ et@@ ubu z@@ ambi zako na kujit@@ oa mwenyewe kwa Yehova katika sala ili kufanya mapenzi yake ? ” Namna gani tunaweza kuk@@ arib@@ isha wag@@ eni kwenye mikutano yetu ya Kikristo ? Ana@@ andika hivi : “ Mwan@@ zoni nili@@ sita kwa sababu tuli@@ kuwa wa@@ pya katika ndoa na tuli@@ kuwa tun@@ aishi katika nyumba ndogo . Lakini kub@@ ak@@ ia pamoja na wanafunzi kuli@@ t@@ ul@@ etea furaha nyingi kabisa . Kwa sababu tuli@@ kuwa wa@@ pya katika ndoa , tuli@@ pata nafasi ya kuona namna gani bibi na bwana wanaweza kuwa na furaha zaidi wakati wan@@ am@@ ut@@ umikia Yehova na kufu@@ atia mir@@ adi ya kiroho pamoja . ” Sababu gani wa@@ pya katika kutaniko l@@ enu wanas@@ tahili kuk@@ arib@@ ishwa ? ( Soma Luka 10 : 4@@ 1 , 4@@ 2 . ) M@@ ang@@ arib@@ i moja bibi yangu alikuwa ana@@ kumbuka sana nyumbani kw@@ etu na nilikuwa nin@@ aj@@ ik@@ aza kum@@ usaidia lakini si@@ ku@@ weza . Kisha , karibu saa 1 : 30 ya mang@@ arib@@ i , mutu fulani ali@@ g@@ ong@@ a kwenye mul@@ ango wetu . Ali@@ kuwa mwan@@ afunzi mumoja wa Biblia mwanam@@ uke na alit@@ ul@@ etea mach@@ ungwa ( or@@ anges ) tatu . Ali@@ kuja kuk@@ arib@@ isha wam@@ isi@@ on@@ e@@ re wa@@ pya . Tuli@@ mu@@ karib@@ isha ndani na tu@@ kam@@ up@@ atia maji ya kuny@@ wa . Ikiwa una@@ ogopa ku@@ pokea wag@@ eni , hai@@ ko wewe peke yako . M@@ uz@@ ee mumoja katika Uingereza , anasema hivi : “ M@@ utu anaweza kuwa na wasi@@ wasi kwa kadiri fulani wakati an@@ aj@@ ita@@ y@@ arisha ku@@ pokea wag@@ eni . Lakini , kama mambo mengine yote yenye kuhusu utumishi wetu kwa Yehova , faida na kut@@ osh@@ eka vyenye tun@@ apata , vin@@ ash@@ inda w@@ oga wowote wenye tunaweza kuwa nao . N@@ ime@@ furahia ku@@ kaa tu pamoja na wag@@ eni na kuzungum@@ uza nao na kuny@@ wa ka@@ ha@@ wa pamoja nao . ” M@@ uz@@ ee mwingine aliandika hivi : “ Ku@@ ali@@ ka nyumbani ndugu na dada wa kutaniko letu kun@@ anis@@ aidia kuwa@@ elewa muzuri zaidi na kun@@ an@@ it@@ olea nafasi ya kuwa@@ jua muzuri , zaidi sana namna wali@@ jua kweli . ” Bib@@ i ya m@@ walimu mumoja wa mas@@ omo hayo ali@@ n@@ isaidia n@@ isi@@ hangai@@ ki@@ e mambo hayo . A@@ lis@@ ema kama wakati yeye na bwana yake wana@@ fanya kazi ya muz@@ ungu@@ ko , maj@@ uma ya muzuri zaidi ni maj@@ uma yenye wan@@ ak@@ aa pamoja na watu wenye ha@@ wana vitu v@@ ingi vya kimwili lakini wan@@ ak@@ aza akili yao kama wao juu ya kum@@ ut@@ umikia Yehova na kuishi maisha m@@ ep@@ esi . ( Soma Methali 25 : 21 , 22 . ) Mara nyingi wale wenye ku@@ ali@@ ka wag@@ eni wan@@ aj@@ ita@@ y@@ arisha muzuri ili kuwa@@ pokea ( Pi@@ cha hii inap@@ atana na f@@ ungu la 20 ) Mu@@ and@@ ik@@ aji wa z@@ aburi Daudi ali@@ uliza hivi : ‘ E@@ e Yehova , ni nani at@@ aka@@ ye@@ kuwa mu@@ g@@ eni katika h@@ ema l@@ ako ? ’ Ni jambo la lazima pia tu@@ heshi@@ mie dest@@ uri za eneo . Sababu gani ni jambo la maana sana ‘ tu@@ karib@@ ish@@ ane ’ ? K@@ wenye kil@@ alo , ndugu wawili wanat@@ olea tr@@ ak@@ te m@@ wanaume mumoja mwenye kup@@ ak@@ aa rangi mbele ya K@@ a@@ š@@ t@@ il@@ a@@ c , nyumba kubwa ya nguvu sana yenye ili@@ j@@ engwa katika miaka ya 15@@ 00 karibu na mu@@ ji wa S@@ pli@@ t M@@ uz@@ ee huyo ana@@ kumbuka hivi : “ K@@ ib@@ uri nd@@ ilo lilikuwa tatizo la G@@ ra@@ ham . Ali@@ kuwa anasema mu@@ baya wazee wenye walikuwa katika h@@ al@@ mashauri ya hukumu yenye ili@@ mut@@ enga na kutaniko . Kwa hiyo , katika funzo fulani zenye zili@@ fuata , tuli@@ zungum@@ uzia ma@@ andiko yenye kuzungum@@ uzia kib@@ uri na matokeo yake . G@@ ra@@ ham ali@@ anza kuji@@ ona muzuri zaidi katika ki@@ oo cha Neno la Mungu , na ha@@ kuf@@ urahia mambo yenye ali@@ ona ! Kisha ku@@ kubali kama alikuwa ame@@ f@@ ungwa macho na ‘ b@@ or@@ iti ’ ( kip@@ ande ki@@ kubwa cha mut@@ i ) lenye ku@@ fan@@ anishwa na kib@@ uri na kama tabia ya kusema mu@@ baya juu ya wazee ndiyo ilikuwa tatizo lake , ali@@ anza kufanya mabadiliko ya muzuri bila ku@@ kaw@@ ia . Ali@@ anza ku@@ huz@@ ur@@ ia mikutano ya Kikristo kwa u@@ ka@@ wa@@ dia , kujifunza Neno la Mungu kwa bidii , na kuwa na zo@@ ea la kusali kila siku . A@@ lis@@ ema hivi : ‘ K@@ um@@ ep@@ ita miaka mingi tangu wakati nili@@ jua kweli , na hata nime@@ kuwa pa@@ inia . M@@ ut@@ ume Petro aliandika hivi : ‘ M@@ uli@@ ch@@ ung@@ e kundi la Mungu lili@@ lo chini ya u@@ angali@@ zi wen@@ u , si kwa ku@@ laz@@ im@@ ishwa , bali kwa ku@@ penda ; wala si kwa ku@@ penda pat@@ o lis@@ ilo la haki , bali kwa h@@ amu ; wala si kama kwa kup@@ iga ub@@ wana juu ya wale ambao ni ur@@ iti wa Mungu , bali kuwa vi@@ el@@ elezo [ mi@@ fano ] kwa kundi . ’ Namna gani wazazi wanaweza kuk@@ om@@ alis@@ ha watoto wao katika ni@@ z@@ amu ya Yehova ? Namna gani mut@@ oto anaweza kuk@@ om@@ alis@@ ha sifa ya kuj@@ itia ni@@ z@@ amu ? Namna gani tunaweza kuwa wanafunzi wa@@ zuri zaidi wa Neno la Mungu ? Ndugu mumoja aliandika hivi : “ N@@ iko mwenye shu@@ k@@ r@@ ani sana kwa wazazi wangu juu ya namna wali@@ nik@@ om@@ alis@@ ha . ( b ) F@@ am@@ ilia moja ili@@ pata baraka gani kwa sababu wazazi wali@@ mu@@ tii Yehova ? Kisha kupita miaka fulani , mut@@ oto wao ali@@ r@@ ud@@ ishwa katika kutaniko . ( Soma 2 Petro 3 : 9 . ) ( b ) Namna gani tunaweza kusaidia wazee wa@@ fanye kazi yao kwa furaha ? H@@ awa@@ kuni@@ f@@ okea ao kuni@@ ch@@ ambua - ch@@ ambua , lakini wali@@ n@@ itia moyo na kun@@ itia nguvu . Kisha kila mu@@ kutano wa kutaniko , hata kama walikuwa na kazi nyingi sana , mumoja kati yao alikuwa an@@ ani@@ uliza juu ya hali yangu . Kwa sababu ya maisha yangu ya zamani , ilikuwa vigumu kwan@@ gu kuona kama nin@@ as@@ tahili ku@@ pendwa na Mungu . Lakini mara kwa mara Yehova amet@@ umia kutaniko na wazee ili kuonyesha upendo wake kwan@@ gu . Nin@@ as@@ ali ili n@@ is@@ im@@ u@@ a@@ che hata kidogo . ” U@@ ki@@ g@@ eu@@ ka ut@@ ende m@@ ema , je , h@@ aut@@ ain@@ uliwa ? Kwa hiyo , ‘ t@@ us@@ ikili@@ ze ni@@ z@@ amu tu@@ pate kuwa na hekima . ’ Watu katika dunia yote wana@@ omba wa@@ kuwe na uhuru zaidi . 15 U@@ mu@@ ig@@ e Yehova ​ — Mungu M@@ wenye Kut@@ ia Mo@@ yo Ili wa@@ fur@@ ahi@@ e ‘ m@@ ema , ’ wanadamu wanapaswa kum@@ ut@@ um@@ ain@@ ia Mungu na kumu@@ tii . Ikiwa wan@@ akat@@ aa kumu@@ tii , wata@@ ach@@ wa ili wa@@ am@@ ue wao wenyewe mambo yenye kuwa m@@ ema . . . na yenye hai@@ ko m@@ ema . ” Kama p@@ il@@ ote huyo , Adamu na E@@ va wali@@ penda kufanya mambo namna wanap@@ enda . A@@ lis@@ ema hivi : ‘ M@@ uk@@ ik@@ aa katika neno l@@ angu , ninyi kwa kweli ni wanafunzi wangu , n@@ any@@ i mut@@ ai@@ jua kweli , nayo kweli it@@ awa@@ weka ninyi huru . ’ ( Ang@@ alia chini ya kichwa KU@@ U@@ LI@@ Z@@ WA MA@@ U@@ LI@@ Z@@ O N@@ A U@@ S@@ H@@ U@@ H@@ U@@ D@@ A > KU@@ V@@ U@@ M@@ I@@ LI@@ A MA@@ J@@ AR@@ I@@ B@@ U . ) Mambo yote ni h@@ al@@ ali , lakini si mambo yote yanayo@@ j@@ enga . ” N@@ oa na familia yake wali@@ tu@@ we@@ kea mufano gani ? Wali@@ ishi katika ulimwengu wenye kuj@@ aa mambo ya jeuri na u@@ ash@@ er@@ ati . ‘ N@@ oa alifanya kulingana na mambo yote ambayo Mungu alikuwa am@@ em@@ u@@ am@@ uru . Yehova amet@@ u@@ omba tu@@ fanye nini leo ? Sasa nina@@ elewa muzuri maana ya andiko la Yakobo 4 : 8 lenye kusema ‘ M@@ um@@ uk@@ arib@@ ie Mungu , naye ata@@ wak@@ arib@@ ia ninyi . ’ Nili@@ jua kama nilikuwa nim@@ ep@@ ata jambo lenye nilikuwa nin@@ at@@ afuta , kusudi lenye furaha katika maisha . ” Bib@@ i na bwana wenye kuwa map@@ ain@@ ia wa pekee wana@@ hubiri katika eneo la mbali karibu na mu@@ ji wa B@@ al@@ y@@ k@@ ch@@ y ( b ) Namna gani Yehova alit@@ ia moyo Mwana wake ? Namna gani Petro ‘ alit@@ ia nguvu ndugu zake ’ ? Ni nani wenye tunaweza kutia moyo leo , na sababu gani ? Wazazi , m@@ un@@ az@@ o@@ eza watoto wen@@ u wati@@ e wengine moyo ? Ali@@ ni@@ ele@@ z@@ ea pia mambo yenye yali@@ mu@@ fikia yenye ku@@ fan@@ ana na jaribu lenye nilikuwa nin@@ ap@@ amb@@ ana n@@ alo , na si@@ kuj@@ isikia tena kuwa peke yangu . ” Mu@@ falme S@@ ul@@ em@@ ani aliandika hivi : ‘ Neno linal@@ os@@ em@@ wa wakati una@@ ofaa ni njema kama nini ! K@@ ung@@ aa kwa macho ku@@ na@@ fanya moyo us@@ hang@@ ili@@ e ; habari ambayo ni njema in@@ ai@@ fanya mi@@ fu@@ pa in@@ one . ’ Kwa maana um@@ en@@ i@@ fanya n@@ ish@@ ang@@ ili@@ e , E@@ e Yehova , kwa sababu ya ut@@ end@@ aji wako ; kwa sababu ya kazi za mik@@ ono yako , nin@@ ap@@ iga vig@@ ele@@ g@@ ele kwa shangwe . ’ M@@ ut@@ ume Paulo alit@@ oa ahadi hii : ‘ Mungu hak@@ o@@ se kuwa mwa@@ d@@ ili@@ fu hivi kwamba as@@ aha@@ u kazi yenu na upendo m@@ ulio@@ onyesha kwa ajili ya jina lake . ’ Unaweza kuji@@ we@@ kea mir@@ adi ya kiroho hata kama ung@@ ali mu@@ dogo . Methali 21 : 5 inasema hivi : ‘ Mi@@ p@@ ango ya mwenye bidii bila shaka in@@ al@@ eta faida . ’ Ikiwa un@@ aji@@ we@@ kea mir@@ adi ya muzuri wakati ung@@ ali mu@@ dogo , h@@ aut@@ aka@@ w@@ ia kupata matokeo ya muzuri . Ikiwa n@@ ing@@ ep@@ ata di@@ pl@@ ome ya mas@@ omo ya juu katika mambo ya sheria , n@@ ing@@ ep@@ ata f@@ eza nyingi , lakini inge@@ kuwa vigumu kwan@@ gu kupata kazi ya kut@@ umika kwa saa fulani tu . ” 17 , 18 . ( a ) Yehova anap@@ enda vijana leo wa@@ kuwe na maisha ya namna gani ? Nili@@ zaliwa katika nyumba ndogo ya mit@@ i yenye ilikuwa na ch@@ umba kimoja katika mu@@ ji mu@@ dogo wenye ku@@ itwa L@@ ib@@ ert@@ y , katika I@@ ndi@@ ana , Amer@@ ika . Kisha , mama yangu ali@@ z@@ aa wa@@ dogo wangu wawili wanaume na dada yangu mu@@ dogo mumoja . WA@@ K@@ A@@ T@@ I nilikuwa nin@@ as@@ oma , mambo mengi ha@@ ya@@ kub@@ adilika . Mu@@ ji wa L@@ ib@@ ert@@ y ulikuwa un@@ az@@ ungu@@ kwa na mash@@ amba mad@@ ogo - mad@@ ogo , na watu wali@@ zo@@ ea sana kup@@ anda ma@@ h@@ indi . Ali@@ kuwa anat@@ ub@@ eb@@ a kwenye kan@@ isa la W@@ ab@@ at@@ iste kila Siku ya Y@@ enga . Wali@@ penda ni@@ fanye kazi ya jeshi katika maisha yangu yote . Lakini sasa , wali@@ ni@@ ali@@ ka kuf@@ ika kwenye F@@ un@@ zo la Kitabu la Kut@@ an@@ iko , mu@@ kutano mu@@ dogo wa kujifunza Biblia na ma@@ zungum@@ u@@ zo wenye uli@@ fanywa katika nyumba yao . Nili@@ wa@@ ambia kama n@@ ing@@ ef@@ ikiria jambo hilo . Si@@ ku@@ weza ku@@ amini kuona namna wan@@ ajua mambo mengi sana juu ya Biblia ! Mi@@ aka fulani mbele ya hapo , wakati nili@@ uliza mama yangu juu ya Mashahidi wa Yehova , ali@@ ni@@ ambia tu hivi : “ O@@ h , wana@@ abudu m@@ wanaume fulani mwenye kuz@@ e@@ eka mwenye ku@@ itwa Yehova . ” Lakini sasa nili@@ j@@ isikia kama macho yangu yalikuwa yan@@ af@@ ung@@ uliwa ! Nili@@ anza kufanya kazi ya u@@ pa@@ inia mwaka wenye uli@@ fuata , katika mwaka wa 195@@ 8 . G@@ l@@ oria alikuwa mutu wa maana sana wakati huo , na ana@@ endelea kuwa wa maana sana hata leo . Mimi na G@@ l@@ oria tuli@@ o@@ ana katika M@@ wezi wa 2 , mwaka wa 195@@ 9 . Ndugu mu@@ pendwa , S@@ im@@ on K@@ r@@ ak@@ er , ali@@ zungum@@ uza na sisi . Ali@@ tu@@ ambia kama wakati huo wale wenye wame@@ kw@@ isha ku@@ o@@ ana hawa@@ ku@@ kuwa wana@@ kub@@ aliwa kwenye B@@ et@@ eli . K@@ wenye kazi nyingi zenye tuli@@ fanya , tuli@@ li@@ p@@ wa d@@ o@@ la tatu kwa siku . Kila j@@ uma , G@@ l@@ oria alikuwa ana@@ fanya kazi ya kup@@ iga mang@@ uo p@@ asi kwa ajili ya familia moja . N@@ ina@@ kumbuka wakati fulani tuli@@ sim@@ ama mahali pa ku@@ uzia mafuta ya mot@@ ok@@ ari . Kwa upande mwingine , tuli@@ pit@@ isha wakati muzuri sana pamoja na ndugu zetu , na tuli@@ penda sana kazi yetu ya kuhubiri ! Wakati hu@@ o@@ huo , nili@@ anza kujifunza na mut@@ oto wao mwanam@@ uke pamoja na bwana yake . M@@ ama na mut@@ oto wake mwanam@@ uke wali@@ amua kum@@ ut@@ umikia Yehova na wak@@ ab@@ atizwa . Tuli@@ kuwa na marafiki wa@@ pendwa katika kutaniko la waz@@ ungu . Ki@@ kundi cha K@@ u K@@ lu@@ x K@@ l@@ an ( K@@ K@@ K ) , chenye kili@@ chochea ub@@ ag@@ uzi wa rangi ya ng@@ ozi na jeuri kili@@ kuwa kin@@ at@@ umika sana wakati huo . Katika mwaka wa 19@@ 6@@ 2 , nili@@ ali@@ kwa ili kusoma Mas@@ omo ya H@@ ud@@ uma ya Ufalme katika S@@ ou@@ t@@ h L@@ an@@ s@@ in@@ g , New York . Hata hivyo , k@@ omp@@ any@@ i moja ya t@@ ele@@ fon@@ e katika P@@ ine B@@ lu@@ f@@ f ilikuwa im@@ ez@@ ungum@@ uza na mimi ili kuni@@ pat@@ ia kazi . Ikiwa wang@@ en@@ i@@ pat@@ ia kazi hiyo , n@@ inge@@ kuwa mutu mw@@ eu@@ si wa kwanza kut@@ umika katika k@@ omp@@ any@@ i hiyo . Si@@ ku@@ kuwa na f@@ eza za kuli@@ pa safari ya ku@@ enda New York . A@@ lis@@ ema hivi : “ U@@ ende kwenye mas@@ omo na uji@@ fun@@ ze mambo mengi , na ur@@ u@@ di@@ e na kutu@@ fundisha ! ” N@@ inaf@@ urah@@ i sana kwa sababu si@@ ku@@ kubali kazi hiyo ! G@@ l@@ oria ana@@ kumbuka mambo haya juu ya wakati wenye tuli@@ fanya katika P@@ ine B@@ lu@@ f@@ f : “ Nili@@ penda sana eneo hilo ! Tuli@@ kuwa tuna@@ enda katika ma@@ hubiri ya nyumba kwa nyumba as@@ ub@@ ui na kisha tuli@@ ongoza ma@@ funzo ya Biblia katika saa zenye kub@@ ak@@ ia katika siku , wakati fulani mu@@ paka saa 5 kam@@ ili ya usiku . Wakati tuli@@ kuwa tuna@@ fanya kazi ya u@@ pa@@ inia katika P@@ ine B@@ lu@@ f@@ f , tuli@@ j@@ aza omb@@ i la kuwa map@@ ain@@ ia wa pekee . Ndugu L@@ e@@ on W@@ e@@ av@@ er , mwenye kuwa sasa m@@ ur@@ at@@ ibu wa H@@ al@@ mashauri ya T@@ a@@ wi ya Amer@@ ika , ali@@ wekwa pia kuwa mwang@@ ali@@ zi wa muz@@ ungu@@ ko wakati hu@@ o@@ huo . Nili@@ ogopa kuwa mwang@@ ali@@ zi wa muz@@ ungu@@ ko . Kisha ku@@ wekwa kuwa mwang@@ ali@@ zi wa muz@@ ungu@@ ko , Ndugu T@@ hom@@ p@@ son alikuwa mwang@@ ali@@ zi wa kwanza wa w@@ il@@ aya mwenye nili@@ tum@@ ika naye . Katika siku hizo , mwang@@ ali@@ zi wa muz@@ ungu@@ ko alikuwa an@@ apata mazo@@ ezi kidogo . N@@ ina@@ kumbuka siku moja nili@@ mu@@ ambia G@@ l@@ oria hivi : “ An@@ apaswa ku@@ ond@@ oka tu sasa ? ” Wakati fulani , watu wa kikundi cha K@@ K@@ K wali@@ fanya ma@@ and@@ am@@ ano katika mu@@ ji moja wenye tuli@@ kuwa tun@@ at@@ embelea katika T@@ enn@@ es@@ se@@ e . M@@ wezi wenye uli@@ fuata , tuli@@ anza kut@@ umika kwenye B@@ et@@ eli . G@@ l@@ oria alikuwa mutu wa maana sana wakati nili@@ mu@@ oa , na ana@@ endelea kuwa wa maana sana hata leo Kisha katika mwaka wa 199@@ 9 , nili@@ wekwa kuwa kati ya ndugu wa Bar@@ aza L@@ enye Ku@@ ongoza . And@@ iko la Isaya 32 : 17 linasema hivi : ‘ K@@ azi ya uadilifu [ haki ] wa kweli ita@@ kuwa amani ; na utumishi wa uadilifu wa kweli uta@@ kuwa ut@@ uli@@ vu na usal@@ ama mu@@ paka wakati usi@@ o na kip@@ im@@ o . ’ Kwa hiyo , nili@@ mus@@ alim@@ ia katika lug@@ a yake . Kwa sababu ali@@ shang@@ aa , ali@@ ni@@ uliza hivi , ‘ Sababu gani unat@@ ut@@ embelea ? ’ Nili@@ mu@@ j@@ ib@@ ia kwa heshima kama nin@@ ap@@ enda ku@@ on@@ ana na M@@ ujumbe Mu@@ kubwa . Ali@@ ita mu@@ kubwa huyo kwenye t@@ ele@@ fon@@ e , na mu@@ kubwa huyo ali@@ kuja kuni@@ ona na kun@@ is@@ alim@@ ia katika lug@@ a ya kab@@ ila yake . Kisha hapo , ali@@ n@@ is@@ ikiliza kwa u@@ angalifu wakati nilikuwa nin@@ am@@ u@@ ele@@ z@@ ea juu ya kazi zenye amani zenye Mashahidi wana@@ fanya . ” Ni nini it@@ at@@ usaidia kuendelea kuz@@ aa mat@@ unda kwa uv@@ um@@ ili@@ vu ? ( Ona picha kwenye mwan@@ zo wa habari hii . ) ( b ) Yesu alisema nini juu ya kazi ya kuhubiri katika “ eneo lake la nyumbani ” ? Mw@@ ingine alisema hivi : “ Ndugu na dada hao waaminifu wan@@ an@@ itia moyo ni@@ endelee kuhubiri na ni@@ kuwe na bidii katika kazi hiyo . ” T@@ ut@@ aj@@ ib@@ ia mau@@ li@@ zo gani , na sababu gani ? Lakini , hakuna kazi ingine yenye nin@@ af@@ urahia zaidi kufanya . ” Soma Yohana 15 : 1 - 5 , 8 . Ni kazi ya kuhubiri habari njema ya Ufalme wa Mungu . Soma Luka 8 : 5 - 8 , 11 - 15 . Namna gani ‘ tun@@ az@@ aa mat@@ unda kwa uv@@ um@@ ili@@ vu ’ ? Kwa maana nina@@ wat@@ olea us@@ hahidi kwamba wana bidii kwa ajili ya Mungu ; lakini si kulingana na ujuzi sa@@ hi@@ hi [ ao , wa kweli ] . ” Wakati tuli@@ r@@ ud@@ ia tena hapo , wa@@ pita njia wali@@ tu@@ uliza hivi , ‘ M@@ uli@@ end@@ aka wa@@ pi ? Sababu gani ume@@ azim@@ ia ‘ kuz@@ aa mat@@ unda kwa uv@@ um@@ ili@@ vu ’ ? Yesu ali@@ ambia mit@@ ume wake hivi : ‘ Baba yangu anat@@ uku@@ zwa katika hili , kwamba mu@@ endelee kuz@@ aa mat@@ unda mengi . ’ ( b ) Un@@ aj@@ isikia namna gani juu ya pendeleo lenye uko n@@ alo la kut@@ ak@@ asa jina la Mungu ? Hilo lin@@ ani@@ pat@@ ia tamaa ya kuendelea kufanya kazi ya kuhubiri . ” ( a ) Ni sababu gani yenye kutu@@ chochea kuhubiri yenye kup@@ atikana katika Yohana 15 : 9 , 10 ? Namna gani tuna@@ onyesha kama tunap@@ enda ku@@ kaa katika upendo wa Kristo ? ( a ) Ni sababu gani yenye kutu@@ chochea kuhubiri yenye kup@@ atikana katika Mathayo 22 : 3@@ 9 ? Wak@@ o na lazima ya kupata nafasi ya kus@@ ikiliza habari njema . ” 13 , 14 . ( a ) Ni zawadi gani yenye kuzungum@@ uz@@ iwa katika Yohana 15 : 11 ? ( a ) Ni zawadi gani yenye kuzungum@@ uz@@ iwa katika Yohana 14 : 27 ? ( a ) Ni zawadi gani yenye kuzungum@@ uz@@ iwa katika Yohana 15 : 15 ? ( b ) Namna gani mit@@ ume wa Yesu wange@@ endelea kuwa marafiki wake ? Tunaweza kuwa hakika kama Yehova at@@ aj@@ ib@@ ia sala zetu za kumu@@ omba mus@@ a@@ ada ( Pi@@ cha hii inap@@ atana na f@@ ungu la 18 ) M@@ ut@@ ume Petro ali@@ eleza kama Shetani I@@ bili@@ si ni kama “ s@@ imba anay@@ eng@@ ur@@ uma , ” na Yohana alimu@@ ita kuwa “ n@@ yo@@ ka ” na ‘ j@@ oka mu@@ kubwa . ’ Kwa mus@@ a@@ ada wao , tunaweza kup@@ inga ma@@ adui wetu . W@@ ale wenye ku@@ amini u@@ ongo huo wanat@@ umia maisha yao yote ili kut@@ umikia “ Ut@@ ajiri ” kuliko kum@@ ut@@ umikia Mungu . Tun@@ apaswa kujua adui yetu , lakini hat@@ upas@@ we kumu@@ ogopa . Ikiwa tun@@ am@@ up@@ inga , at@@ at@@ uk@@ imb@@ ia . S@@ il@@ aha za kiroho ni gani ? Na wazazi wangu na marafiki wangu wan@@ ajua kama wanaweza kun@@ it@@ um@@ ain@@ ia . ” Lakini sikuzote un@@ apata faida za muzuri : Un@@ aji@@ amin@@ ia , un@@ aj@@ isikia kuwa uko karibu na Yehova , na un@@ af@@ ikia ku@@ heshi@@ mi@@ wa na wale wenye wana@@ ku@@ penda . ” M@@ uk@@ aba wa ile kweli ( Pi@@ cha hii inap@@ atana na f@@ ungu la 3 - 5 ) Wakati fulani nili@@ ogopa na kuv@@ unjika moyo . ” W@@ amoja kati ya ‘ marafiki ’ wangu wali@@ anza kutumia dawa za ku@@ le@@ w@@ esha ; wengine wali@@ acha mas@@ omo . Ili@@ huzun@@ isha kuona namna maisha yao yali@@ fikia kuwa . An@@ asema hivi : “ Nin@@ aji@@ kumb@@ usha kama nin@@ ab@@ eb@@ a jina la Yehova na kama maj@@ aribu ni njia yenye Shetani anat@@ umia ili kun@@ ish@@ amb@@ ulia . Wakati nin@@ apata ush@@ indi katika pig@@ ano moja , nin@@ aj@@ isikia kuwa mwenye furaha zaidi . ” B@@ amba la ki@@ fu@@ ani la uadilifu ( Pi@@ cha hii inap@@ atana na f@@ ungu la 6 - 8 ) Sasa nin@@ af@@ urahia ku@@ hub@@ iria vijana wen@@ zangu . ” Nin@@ ah@@ ak@@ ikisha kama nim@@ es@@ oma habari zote zenye zim@@ et@@ olewa kwa ajili ya vijana . Kwa kufanya hivyo , n@@ inaweza ku@@ ambia vijana wen@@ zangu kama wanaweza kupata katika Biblia ao kwenye s@@ ite yetu ya Inter@@ n@@ et@@ e jambo fulani lenye li@@ ta@@ wasaidia . ” M@@ ig@@ u@@ u yenye kuwa tayari ( Pi@@ cha hii inap@@ atana na f@@ ungu la 9 - 11 ) T@@ aja “ mis@@ ha@@ le ” fulani ya Shetani “ inayo@@ wa@@ ka moto . ” Lakini sasa , nin@@ at@@ ay@@ arisha mikutano na kuj@@ ik@@ aza kuj@@ ib@@ ia mara mbili ao mara tatu . H@@ ai@@ ko m@@ we@@ pes@@ i , lakini nin@@ aj@@ isikia muzuri zaidi wakati nina@@ fanya hivyo . Na ndugu na dada wan@@ an@@ itia moyo sana . Si@@ kuzote wakati nin@@ at@@ oka kwenye mikutano , nin@@ ajua kama Yehova an@@ ani@@ penda . ” N@@ g@@ ao kubwa ya imani ( Pi@@ cha hii inap@@ atana na f@@ ungu la 12 - 14 ) K@@ of@@ ia ya ch@@ uma ya w@@ ok@@ ovu ( Pi@@ cha hii inap@@ atana na f@@ ungu la 15 - 18 ) N@@ im@@ et@@ ambua kama watu wan@@ ait@@ ikia muzuri wakati wana@@ ona kama unap@@ enda sana Biblia na kama un@@ aj@@ ik@@ aza sana ili kuwasaidia . ” U@@ p@@ anga wa roho ( Pi@@ cha hii inap@@ atana na f@@ ungu la 19 - 20 ) Kwa mus@@ a@@ ada wa Yehova tunaweza kumu@@ p@@ inga ! Methali 14 : 15 inasema hivi : ‘ M@@ utu asi@@ ye na uz@@ o@@ efu ana@@ amini kila neno , lakini mutu mw@@ er@@ evu an@@ az@@ if@@ ikiria hatua zake . ’ Mu@@ ch@@ uku@@ e n@@ ira yangu na mu@@ ji@@ fun@@ ze kutoka kwan@@ gu , kwa maana mimi ni mwenye tabia - pole na m@@ un@@ yenyekevu moyoni , n@@ any@@ i mut@@ apata bur@@ ud@@ isho kwa ajili ya nafsi z@@ enu . Sababu gani ni jambo la maana sana tu@@ endelee kuonyesha upendo wa kin@@ dugu ? Sababu gani mut@@ ume Paulo ali@@ and@@ ikia Wakristo Wa@@ ebrania ? ( Soma Wa@@ ebrania 10 : 3@@ 6 - 3@@ 9 . ) Sababu gani leo tunapaswa ku@@ pendezwa na kitabu cha Wa@@ ebrania ? And@@ iko letu la mwaka wa 20@@ 16 ni gani , na sababu gani andiko hilo lin@@ af@@ aa ? And@@ iko hilo li@@ me@@ ch@@ ag@@ uliwa ili kuwa andiko letu la mwaka wa 20@@ 16 . And@@ iko letu la mwaka wa 20@@ 16 : “ U@@ pendo wen@@ u wa kin@@ dugu na u@@ endelee . ” — Wa@@ ebrania 13 : 1 Wakristo wa kweli wana@@ elewa namna gani maneno “ upendo wa kin@@ dugu ” ? ( a ) Ni sababu gani kubwa zaidi yenye kutu@@ chochea tu@@ onyes@@ he upendo wa kin@@ dugu ? ( b ) T@@ oa sababu ingine yenye kuonyesha kwamba ni jambo la maana kutia nguvu upendo wetu wa kin@@ dugu . Yesu alikuwa ame@@ eleza magumu yenye ing@@ et@@ okea wakati huo . M@@ be@@ le z@@ iki kubwa i@@ an@@ ze , tunapaswa kufanya nini leo ? ( a ) T@@ uko na nafasi gani za kuonyesha upendo wa kin@@ dugu ? ( b ) T@@ oa mi@@ fano yenye kuonyesha namna watu wa Yehova wame@@ onyesha upendo wa kin@@ dugu . Namna gani tunaweza ‘ kuwa@@ kumbuka wale walio katika g@@ ereza ’ ? Namna gani kut@@ osh@@ eka kun@@ at@@ usaidia tu@@ onyes@@ he upendo wa kin@@ dugu ? Namna gani ‘ kuwa h@@ od@@ ari ’ kun@@ at@@ usaidia tu@@ onyes@@ he upendo wa kin@@ dugu ? Ni nini inaweza kutu@@ chochea tu@@ endelee kuwa@@ penda wazee ? Namna gani tunaweza kuendelea kuonyesha upendo wa kin@@ dugu kwa njia kubwa zaidi ? U@@ pendo wa Kristo un@@ atu@@ chochea tu@@ fanye nini ? Namna gani upendo wa Mungu un@@ atu@@ chochea tu@@ pen@@ de ndugu na dada zetu ? Sababu gani re@@ h@@ ema ya Mungu in@@ atu@@ chochea kus@@ ame@@ he ndugu na dada zetu ? 1 , 2 . ( a ) ‘ Z@@ awadi ya bu@@ re isi@@ yo@@ ele@@ z@@ eka ’ ya Mungu in@@ amaanisha nini ? 3 , 4 . ( a ) Un@@ aj@@ isikia namna gani wakati mutu fulani ana@@ kup@@ atia zawadi ? ( b ) Namna gani zawadi fulani ya pekee inaweza kub@@ adili@@ sha maisha yako ? Namna gani z@@ ab@@ ihu ya uk@@ omb@@ ozi yenye Mungu alit@@ ut@@ olea ni ya lazima zaidi kuliko zawadi ingine yoyote ? ( a ) Un@@ ang@@ oj@@ ea baraka gani zenye zawadi ya Yehova ita@@ ku@@ let@@ ea ? ( b ) T@@ aja mambo tatu yenye zawadi ya Mungu it@@ atu@@ chochea kufanya . Tun@@ apaswa kuona namna gani upendo wa Kristo , na upendo huo un@@ apaswa kutu@@ chochea tu@@ fanye nini ? N@@ aye ana@@ yen@@ i@@ penda at@@ ap@@ end@@ wa na Baba yangu , na mimi nit@@ am@@ u@@ penda na kuji@@ onyesha wazi kwake . ’ — Yohana 14 : 21 ; 1 Yohana 5 : 3 . Tunaweza kuji@@ uliza mau@@ li@@ zo gani katika kipindi h@@ iki cha U@@ kumb@@ us@@ ho , na maj@@ ibu ya mau@@ li@@ zo hayo inaweza kutu@@ chochea kufanya nini ? ( Soma 1 Timotheo 2 : 9 , 10 . ) ( a ) Namna gani upendo wetu kwa Yehova na Yesu un@@ atu@@ chochea katika kazi ya kuhubiri ? ( b ) Namna gani upendo unaweza kutu@@ chochea t@@ us@@ aidi@@ e wengine katika kutaniko ? U@@ pendo wa Mungu ut@@ atu@@ chochea tu@@ fanye jambo gani ling@@ ine ? Yesu ali@@ tu@@ ach@@ ia mufano gani juu ya ku@@ penda wengine ? Unaweza kusaidia ndugu ao dada fulani mwenye kuz@@ e@@ eka a@@ hubiri ? ( Unaweza kufanya nini ili kuonyesha kwamba unap@@ enda ndugu na dada zako ? ( Soma Luka 14 : 12 - 14 . ) 16 , 17 . ( a ) Tun@@ aji@@ funza nini katika mufano wa Yesu wa mu@@ falme na wat@@ umwa wake ? ( b ) Kisha kufikiri sana juu ya mufano huo , ume@@ azim@@ ia kufanya nini ? Namna gani upendo wa Mungu uli@@ saidia dada moja av@@ um@@ ili@@ e uz@@ aifu wa dada m@@ wengine ? N@@ it@@ af@@ urah@@ i kumu@@ ona wakati ata@@ kuwa mu@@ kam@@ ili@@ fu . ” ‘ Z@@ awadi ya bu@@ re isi@@ yo@@ ele@@ z@@ eka ’ ya Mungu , ita@@ ku@@ chochea kufanya nini ? [ 1 ] ( f@@ ungu la 18 ) Katika habari hii ma@@ jina fulani ime@@ b@@ adili@@ shwa . Ni mat@@ uki@@ o gani yenye ili@@ fanya siku ya P@@ ent@@ ek@@ os@@ te ya mwaka wa 33 i@@ kuwe ya pekee , na namna gani mat@@ uki@@ o hayo ili@@ ti@@ miza mambo yenye Maandiko ilikuwa im@@ et@@ ab@@ iri ? ( a ) Sababu gani tunapaswa ku@@ pendezwa na mambo yenye ili@@ t@@ okea kwenye P@@ ent@@ ek@@ os@@ te ? ( b ) Ni jambo ling@@ ine gani la maana lenye p@@ eng@@ ine lili@@ fanywa siku hi@@ yo@@ hiyo miaka mingi mbele ya hapo ? Namna gani tun@@ ajua kwamba wale wote wenye wame@@ tiwa mafuta haw@@ ati@@ we mafuta kwa njia moja ? Wakristo wote wati@@ wa - mafuta wanap@@ okea nini , na hilo lina@@ kuwa na matokeo gani juu yao ? Kila M@@ uk@@ risto mu@@ tiwa - mafuta an@@ apaswa kufanya nini ili ap@@ ate zawadi yake ya ku@@ enda mbinguni ? M@@ ut@@ ume Petro ali@@ eleza jambo hilo kwa kusema hivi : ‘ Kwa sababu hiyo , ak@@ ina ndugu , mu@@ fanye hata zaidi yote m@@ una@@ yo@@ weza ili kufanya mw@@ ito na kuch@@ ag@@ uliwa kw@@ enu ku@@ kuwe hakika kwa ajili yenu wenyewe ; kwa maana mu@@ ki@@ endelea kufanya mambo hayo , ham@@ ut@@ ash@@ indwa hata kidogo . Kwa kweli , hivyo ndivyo mut@@ ak@@ avyo@@ wez@@ eshwa kwa w@@ ingi ku@@ ingia katika Ufalme wa milele wa Bwana na Mw@@ ok@@ ozi wetu Yesu Kristo . ’ 8 , 9 . ( a ) Sababu gani watu wengi wan@@ ash@@ indwa kuelewa muzuri jambo lenye ku@@ fany@@ ika wakati mutu fulani an@@ ati@@ wa mafuta ? ( b ) M@@ utu an@@ ajua namna gani kwamba ame@@ pata m@@ wali@@ ko wa ku@@ enda mbinguni ? Ali@@ wa@@ and@@ ikia hivi : “ H@@ am@@ uku@@ pokea roho ya ut@@ umwa ina@@ yos@@ ababisha u@@ oga tena , bali [ lakini ] m@@ uli@@ pokea roho ya ku@@ fanywa kuwa wana , roho ambayo kupitia hiyo tunap@@ a@@ aza sauti : ‘ A@@ b@@ b@@ a , Baba ! ’ And@@ iko la 1 Yohana 2 : 27 lin@@ amaanisha nini wakati linasema kwamba M@@ uk@@ risto mu@@ tiwa - mafuta h@@ ana lazima mutu fulani am@@ u@@ fund@@ ishe ? M@@ uk@@ risto mwenye ame@@ tiwa mafuta anaweza kuji@@ uliza nini , lakini iko hakika na jambo gani ? Wakati mutu an@@ ati@@ wa mafuta kwa roho takatifu , namna gani mawazo yake in@@ ab@@ adilika , na ni nini in@@ al@@ eta mabadiliko hayo ? W@@ ati@@ wa - mafuta wana@@ ona namna gani maisha yao h@@ apa duniani ? Ni nini hai@@ wezi kuonyesha kwamba M@@ uk@@ risto ame@@ tiwa mafuta kwa roho takatifu ? Ni nini ina@@ onyesha kwamba watu wote wenye wali@@ pata roho takatifu ya Mungu hawa@@ ku@@ ali@@ kwa ku@@ enda mbinguni ? 17 , 18 . ( a ) Leo , watumishi wengi wa Yehova wako na tumaini gani ? Namna gani andiko la Z@@ ek@@ aria 8 : 23 lina@@ endelea kuti@@ mia ? 1 , 2 . ( a ) Yehova alisema nini juu ya wakati wetu ? Sababu gani hatu@@ wezi kujua kabisa wale wenye wata@@ kuwa kati ya wale 14@@ 4@@ 000 ? W@@ ati@@ wa - mafuta wanapaswa kufikiria sana on@@ yo gani , na sababu gani ? Wakristo wati@@ wa - mafuta ha@@ wat@@ azam@@ ie jambo gani , na sababu gani ? Sababu gani un@@ apaswa kuwa mu@@ angalifu juu ya namna una@@ wat@@ endea wale wenye wana@@ kula mu@@ kat@@ e na kuny@@ wa div@@ ai kwenye U@@ kumb@@ us@@ ho ? ( Soma kis@@ and@@ uku “ U@@ pendo ‘ H@@ au@@ ji@@ end@@ es@@ he Bila Ad@@ abu . ’ ” ) Yesu ali@@ ambia wanafunzi wake hivi : “ Nin@@ yi ny@@ ote ni ndugu . ” Namna gani unaweza kuonyesha kwamba un@@ ah@@ es@@ hi@@ mia Wakristo wati@@ wa - mafuta ? Namna gani tun@@ aj@@ ili@@ nda sisi wenyewe wakati tuna@@ epuka kuwa@@ si@@ fu - si@@ fu watu wenye kuj@@ ulikana ? Sababu gani hat@@ upas@@ we ku@@ hangai@@ kia hes@@ abu ya wale wenye wana@@ kula mu@@ kat@@ e na kuny@@ wa div@@ ai kwenye U@@ kumb@@ us@@ ho ? “ Yehova ana@@ wa@@ jua walio wake . ” Biblia inasema nini juu ya hes@@ abu ya wati@@ wa - mafuta wenye wata@@ kuwa wang@@ ali katika dunia wakati z@@ iki kubwa ita@@ anza ? Tun@@ apaswa kuelewa mambo gani juu ya wale 14@@ 4@@ 000 wenye Yehova ame@@ ch@@ agua ? Wakati wa mit@@ ume , hes@@ abu kidogo tu ya Wakristo wati@@ wa - mafuta ndio wali@@ tumiwa ili ku@@ andika Maandiko ya Kig@@ iriki ya Kikristo . inat@@ usaidia kumu@@ karib@@ ia Mungu na kuk@@ arib@@ ia wengine ? Yehova ni Mu@@ kubwa Zaidi , lakini ame@@ wa@@ omba wengine wa@@ fanye nini ? Yehova alimu@@ omba Yesu a@@ fanye kazi gani ya maana ? Yehova alimu@@ omba Adamu a@@ fanye nini , na sababu gani ? Kwa mufano , alimu@@ pat@@ ia Adamu kazi ya kup@@ atia wanyama ma@@ jina . Namna gani watu fulani wali@@ fanya kazi pamoja na Mungu ili kutimiza mapenzi yake ? Ni kazi gani yenye tunaweza kufanya , na Yehova alikuwa na lazima ya mus@@ a@@ ada wetu ili kufanya kazi hiyo ? M@@ ut@@ ume Paulo aliandika hivi : ‘ T@@ uki@@ fanya kazi pamoja naye , tuna@@ wasi@@ hi ninyi pia mu@@ si@@ po@@ k@@ ee f@@ az@@ ili zisi@@ z@@ os@@ ta@@ hili@@ wa za Mungu kisha mu@@ ko@@ se kusudi lake . ’ Mwana - muz@@ aliwa wa kwanza wa Mungu anasema nini juu ya namna ali@@ j@@ isikia wakati alikuwa ana@@ fanya kazi pamoja na Baba yake ? Sababu gani kazi ya kuhubiri inat@@ ul@@ etea furaha ? Watu fulani wam@@ es@@ ema nini juu ya furaha yenye wanap@@ ata kwa kufanya kazi pamoja na Yehova ? V@@ ile@@ vile , ndugu Fr@@ anc@@ o , mwenye kut@@ umikia I@@ t@@ alia , anasema hivi : “ Kup@@ itia Neno lake na mambo mengine yenye Yehova anat@@ ut@@ olea , anat@@ ukumb@@ usha kila siku kwamba an@@ atu@@ penda na kwamba mambo yote yenye tuna@@ fanya katika kazi yake ni ya maana sana , hata kama tunaweza kuona kuwa bidii yetu ha@@ ina maana yoyote . Ndiyo sababu kufanya kazi pamoja na Mungu kun@@ an@@ il@@ etea furaha na ku@@ na@@ fanya maisha yangu i@@ kuwe yenye maana . ” Yehova na Yesu walikuwa na urafiki wa namna gani , na sababu gani ? Sababu gani kazi ya kuhubiri inat@@ usaidia tum@@ uk@@ arib@@ ie Mungu na tu@@ karib@@ ie ndugu na dada zetu ? A@@ lis@@ ali hivi : ‘ Ili wa@@ kuwe kitu kimoja kama vile sisi tuli@@ vyo . ’ Katika dunia mu@@ pya , sababu gani tut@@ am@@ uk@@ arib@@ ia Yehova na ndugu na dada zetu zaidi ? Shahidi moja mwenye kuishi Austr@@ alia an@@ aj@@ isikia namna gani juu ya kazi ya kuhubiri ? Jo@@ el , mwenye kuishi Austr@@ alia , anasema hivi : “ K@@ azi ya kuhubiri in@@ anis@@ aidia ni@@ ele@@ we muzuri hali ya maisha . In@@ ani@@ kumb@@ usha magumu yenye watu wanap@@ amb@@ ana nayo na faida zenye nim@@ ep@@ ata kwa kut@@ um@@ ikisha kanuni za Biblia katika maisha yangu . K@@ azi ya kuhubiri in@@ anis@@ aidia ni@@ endelee kuj@@ ik@@ aza kuwa m@@ un@@ yenyekevu ; in@@ ani@@ pat@@ ia nafasi ya kum@@ ut@@ egemea Yehova na ndugu na dada zangu . ” Ku@@ hubiri kwa bidii ku@@ na@@ onyesha namna gani kwamba tu@@ ko na roho ya Mungu ? U@@ ta@@ endelea kufanya kazi hiyo ? Namna gani kazi ya kuhubiri habari njema inap@@ atana na kusudi la Mungu kwa wanadamu ? K@@ azi yetu ya kuhubiri inap@@ atana namna gani na amri kubwa za Mungu ? Y@@ a pili , kama hiyo , ni hii : ‘ U@@ mu@@ pen@@ de j@@ ir@@ ani yako kama wewe mwenyewe . ’ ” U@@ na@@ ona namna gani pendeleo la kuhubiri habari njema ? N@@ ina@@ kup@@ atia nguvu zangu , Neno l@@ angu Biblia , mus@@ a@@ ada wa malaika , wa@@ fanyakazi wen@@ zako katika dunia , mazo@@ ezi yenye kuendelea , na ma@@ ag@@ i@@ zo mazuri kwa wakati wenye kuf@@ aa . ’ Ni pendeleo kubwa sana kufanya mambo yenye Yehova an@@ atu@@ omba na kufanya kazi pamoja na Mungu wetu ! ” Nili@@ ambia mu@@ kubwa wa as@@ k@@ ari kwamba nilikuwa nime@@ kw@@ isha kuf@@ ungwa kwa sababu ya ku@@ kataa kup@@ ig@@ ana vita . N@@ I@@ LI@@ Z@@ A@@ LI@@ WA katika mwaka wa 19@@ 26 katika mu@@ ji wa C@@ ro@@ ok@@ s@@ ville , O@@ hi@@ o , États - Unis . Baba na M@@ ama hawa@@ kuwa katika dini fulani , lakini wali@@ penda sisi watoto m@@ un@@ ane tu@@ kuwe tuna@@ enda katika kan@@ isa . Mar@@ gar@@ et W@@ al@@ k@@ er ( dada wa pili ku@@ an@@ zia kush@@ oto ) ali@@ n@@ isaidia ni@@ ju@@ e kweli Wakati huo , j@@ ir@@ ani moja , Shahidi wa Yehova , mwenye ali@@ itwa Mar@@ gar@@ et W@@ al@@ k@@ er , ali@@ anza kum@@ ut@@ embelea mama yangu ili kuzungum@@ uza naye juu ya Biblia . Lakini nili@@ endelea kus@@ ikiliza mambo yenye walikuwa wan@@ aji@@ funza . Kisha kum@@ ut@@ embelea mama yangu kwa mara fulani , Mar@@ gar@@ et ali@@ ni@@ uliza hivi : “ Un@@ ajua jina la Mungu ? ” N@@ ikam@@ uj@@ ib@@ ia hivi : “ Kila mutu an@@ ajua kwamba jina lake ni Mungu . ” Kisha ak@@ ani@@ ambia hivi : “ K@@ am@@ ata Biblia yako na us@@ ome Zaburi 8@@ 3 : 18 . ” N@@ ik@@ as@@ oma andiko hilo , na nik@@ av@@ umb@@ ua kwamba jina la Mungu ni Yehova . N@@ ik@@ ak@@ imb@@ ia mara moja ku@@ kutana na marafiki wangu na kuwa@@ ambia hivi : “ Wakati mut@@ a@@ kuwa nyumbani usiku , mus@@ ome Zaburi 8@@ 3 : 18 katika Biblia z@@ enu ili mu@@ ju@@ e jina la Mungu . ” M@@ unaweza kusema kwamba nili@@ anza kuhubiri siku hiyo . Nili@@ jifunza Biblia na kub@@ atizwa katika mwaka wa 194@@ 1 . Kisha tu kub@@ atizwa , nili@@ p@@ ewa mu@@ gaw@@ o wa ku@@ ongoza funzo la kitabu la kutaniko . Nili@@ t@@ ia moyo mama yangu na ndugu na dada zangu wa@@ huz@@ ur@@ ie funzo hilo , na wote waka@@ anza ku@@ huz@@ ur@@ ia funzo la kitabu lenye nilikuwa nina@@ ongoza . Mara fulani wakati mama alikuwa anat@@ oka ili ku@@ enda kwenye mikutano , baba alimu@@ fuata na kumu@@ k@@ ok@@ ota ili ar@@ u@@ di@@ e nyumbani . Lakini mama alikuwa anat@@ oka kupitia mul@@ ango m@@ wengine na ku@@ enda kwenye mikutano . Nili@@ ambia pia wa@@ kubwa wa jeshi kwamba si@@ pend@@ i kuwa as@@ k@@ ari . Kisha maj@@ uma mbili , kwenye trib@@ in@@ ali , mu@@ amuzi ali@@ ni@@ ambia hivi : “ Ing@@ e@@ kuwa mimi ndiye n@@ inge@@ ch@@ u@@ kuwa uamuzi , n@@ inge@@ ku@@ hukumu uf@@ ung@@ we maisha yako yote . N@@ ikam@@ u@@ ambia : “ Mu@@ heshi@@ mi@@ wa , m@@ un@@ apaswa kuni@@ ona kuwa mu@@ hubiri . M@@ ul@@ ango wa kila mutu ni nafasi yangu ya kus@@ im@@ ama ili ku@@ fundisha , na nime@@ hub@@ iria watu wengi habari njema ya Ufalme . ” Mu@@ amuzi ali@@ ambia bar@@ aza la trib@@ in@@ ali hivi : “ H@@ am@@ uko h@@ apa ili ku@@ amua ikiwa kijana hu@@ y@@ u ni mu@@ hubiri ao h@@ ap@@ ana . Mu@@ ko h@@ apa ili ku@@ amua ikiwa ata@@ ingia katika jeshi ao h@@ ap@@ ana . ” Nili@@ mu@@ ambia Yehova hivi : “ Si@@ wezi kub@@ ak@@ ia miaka 5 katika ch@@ umba h@@ iki . Siku yenye ili@@ fuata , wali@@ n@@ zi wali@@ nit@@ osha katika ch@@ umba hicho . Nili@@ kutana na mu@@ f@@ ungwa moja m@@ ur@@ efu mwenye kuwa na kif@@ ua kab@@ ambi , na tu@@ kas@@ im@@ ama naye ili ku@@ ang@@ alia in@@ je kupitia dir@@ isha . Ali@@ ni@@ uliza hivi : “ Ki@@ jana , sababu gani um@@ ef@@ ungwa ? ” N@@ ikam@@ u@@ ambia hivi : “ Mashahidi wa Yehova hawa@@ ende kwenye vita na ku@@ ua watu . ” N@@ ikam@@ u@@ ambia hivi : “ H@@ ap@@ ana , hali@@ pat@@ ane na akili . ” Kisha ak@@ ani@@ ambia hivi : “ Nili@@ kuwa katika g@@ ereza ling@@ ine kwa miaka 15 , na huko nili@@ s@@ oma vichapo v@@ yenu fulani . ” Nili@@ kuwa kati ya Mashahidi wenye wali@@ f@@ ungwa A@@ sh@@ l@@ and , K@@ ent@@ u@@ c@@ k@@ y kwa sababu ya ku@@ kataa kuji@@ ing@@ iza katika mambo ya vita Ku@@ fanya hivyo kuli@@ t@@ usaidia tu@@ hubiri kwa ut@@ ar@@ at@@ ibu . Nili@@ kuwa na wasi@@ wasi juu ya watu wa familia yangu kwa sababu Baba alikuwa amen@@ i@@ ambia hivi : “ Ikiwa n@@ inaweza ku@@ kuz@@ uia , ita@@ kuwa m@@ we@@ pes@@ i kum@@ aliza mambo mengine yote . ” Kisha ku@@ ach@@ ili@@ wa , nili@@ pata jambo fulani lenye lili@@ ni@@ furah@@ isha sana . N@@ ikam@@ u@@ ambia hivi : “ S@@ awa kabisa , lakini s@@ ita@@ ingia katika jeshi . ” Nili@@ t@@ aja 2 Timotheo 2 : 3 na kumu@@ ambia hivi : “ Mimi n@@ iko tayari as@@ k@@ ari wa Kristo . ” Kisha kub@@ ak@@ ia kim@@ ya wakati m@@ ur@@ efu , ak@@ ani@@ ambia hivi : “ Unaweza ku@@ ond@@ oka . ” Mu@@ da mu@@ fupi kisha hapo , kwenye mu@@ kusanyiko moja wenye uli@@ fanywa C@@ inc@@ in@@ n@@ ati , O@@ hi@@ o , nili@@ huz@@ ur@@ ia mu@@ kutano kwa ajili ya wale wenye wanap@@ enda kut@@ umikia kwenye B@@ et@@ eli . Nili@@ tum@@ ika pia kwenye Maj@@ umba ya Mi@@ kusanyiko katika Mu@@ ji wa New York . N@@ im@@ ep@@ ata marafiki wengi kwenye B@@ et@@ eli na katika kutaniko . N@@ ime@@ jifunza maneno fulani ya lug@@ a ya Ki@@ ch@@ ina M@@ and@@ ar@@ in na nin@@ af@@ urahia ku@@ hub@@ iria Wa@@ ch@@ ina katika barab@@ ara . Siku fulani as@@ ub@@ u@@ hi nin@@ at@@ olea watu wenye ku@@ pendezwa mag@@ azeti 30 ao 40 . N@@ ina@@ hub@@ iria Wa@@ ch@@ ina katika B@@ ro@@ ok@@ l@@ y@@ n , New York Nili@@ r@@ ud@@ ilia hata mutu fulani wa inchi ya Ch@@ ina ! Ali@@ kubali mag@@ azeti hayo na ali@@ ni@@ ambia kwamba jina lake ni K@@ ati@@ e . Kisha hapo , kila mara alikuwa an@@ ani@@ ona , K@@ ati@@ e ali@@ nik@@ arib@@ ia na kuzungum@@ uza na mimi . Nili@@ mu@@ fundisha namna ya kut@@ am@@ ka ma@@ jina ya mat@@ unda na mb@@ oga za maj@@ ani katika Ki@@ ingereza . Nili@@ mu@@ f@@ as@@ iria pia ma@@ andiko ya Biblia , na ali@@ kubali kitabu Biblia In@@ afun@@ d@@ isha . Lakini , kisha maj@@ uma fulani , hat@@ uku@@ on@@ ana tena naye . J@@ uma lenye lili@@ fuata , ali@@ ni@@ pat@@ ia t@@ ele@@ fon@@ e yake na kuni@@ ambia hivi : “ Unaweza kuzungum@@ uza na mutu fulani mwenye kuwa Ch@@ ina . ” N@@ ikam@@ u@@ ambia hivi : “ Hakuna mutu wa Ch@@ ina mwenye an@@ ani@@ jua . ” Lakini ali@@ nik@@ aza ; kwa hiyo , nik@@ akam@@ ata t@@ ele@@ fon@@ e na kusema hivi : “ Jambo , mimi ni R@@ ob@@ is@@ on . ” M@@ utu huyo alisema hivi : “ R@@ ob@@ b@@ y , mimi ni K@@ ati@@ e . T@@ af@@ az@@ ali , um@@ u@@ fund@@ ishe pia mambo yote yenye uli@@ ni@@ fundisha . ” N@@ ik@@ asema hivi : “ K@@ ati@@ e , nit@@ aj@@ ik@@ aza kufanya hivyo . As@@ ante kwa kuni@@ ambia kama uli@@ r@@ ud@@ ia Ch@@ ina . ” Kisha hapo , nili@@ zungum@@ uza na dada ya K@@ ati@@ e kwa mara ya mwisho . Ikiwa ni mapenzi ya Mungu , watu wa familia na marafiki wangu wenye wame@@ kufa , wat@@ af@@ uf@@ uliwa katika dunia mu@@ pya . C@@ or@@ w@@ in R@@ ob@@ is@@ on ali@@ kufa mu@@ aminifu kwa Yehova wakati habari hii ilikuwa inat@@ ay@@ ar@@ ishwa . Namna gani ujuzi na mambo yenye Abrahamu ali@@ ji@@ on@@ ea vili@@ t@@ ia nguvu imani yake ? Abrahamu alifanya nini ili kutia nguvu urafiki wake pamoja na Mungu ? Namna gani mufano wa Abrahamu unaweza ku@@ kusaidia kutia nguvu urafiki wako pamoja na Yehova ? 1 , 2 . ( a ) Ni nini ina@@ onyesha kwamba wanadamu wanaweza kuwa marafiki wa Mungu ? 3 , 4 . ( a ) El@@ eza jambo lenye lili@@ t@@ ia imani ya Abrahamu katika jaribu kubwa zaidi . ( b ) Sababu gani Abrahamu alikuwa tayari kum@@ ut@@ oa Is@@ aka ? Ina@@ wezekana Abrahamu ali@@ fikia kujifunza namna gani juu ya Yehova , na ujuzi huo uli@@ mu@@ chochea aj@@ is@@ ik@@ ie namna gani ? Namna gani tunaweza kupata ujuzi na uz@@ o@@ efu wenye ut@@ atia nguvu urafiki wetu pamoja na Yehova ? 9 , 10 . ( a ) Ina@@ omba nini ili urafiki uku@@ we wenye nguvu zaidi ? ( b ) Ni nini ina@@ onyesha kwamba Abrahamu ali@@ furahia urafiki wake pamoja na Yehova na ku@@ uk@@ om@@ alis@@ ha ? Abrahamu ali@@ furahia urafiki wake pamoja na Yehova na ali@@ uk@@ om@@ alis@@ ha . Sababu gani Abrahamu ali@@ hangai@@ ka sana juu ya ku@@ harib@@ iwa kwa S@@ od@@ oma na G@@ om@@ ora , na namna gani Yehova alim@@ usaidia ? 12 , 13 . ( a ) Namna gani ujuzi na mambo yenye Abrahamu alikuwa ame@@ ji@@ on@@ ea vili@@ m@@ usaidia ? ( b ) Ni nini ina@@ onyesha kwamba Abrahamu ali@@ mut@@ egemea Yehova ? Un@@ apata magumu gani katika kazi ya Yehova , na namna gani mufano wa Abrahamu unaweza ku@@ kusaidia ? Abrahamu na S@@ ara wan@@ af@@ ikia kumu@@ jua Yehova na kumu@@ abudu Abrahamu ana@@ kufa ‘ katika umri mw@@ ema wa uz@@ ee , akiwa muz@@ ee na mwenye kut@@ osh@@ eka ’ Sababu gani tu@@ ko hakika kwamba Abrahamu ha@@ kus@@ ikit@@ ika hata siku moja kwa sababu ali@@ endelea kumu@@ tii Yehova ? U@@ me@@ amua kuendelea kufanya nini , na tut@@ azungum@@ uzia nini katika habari yenye kufuata ? Kila mumoja wetu aj@@ ik@@ az@@ e basi ku@@ iga imani ya Abrahamu . ( Soma Wa@@ ebrania 6 : 10 - 12 . ) Katika habari yenye kufuata , tut@@ azungum@@ uzia mi@@ fano tatu ya watu wengine waaminifu wenye walikuwa marafiki wa sana wa Mungu . U@@ rafiki wa Rut@@ hu pamoja na Mungu unaweza kutu@@ fundisha nini ? Ni nini ili@@ m@@ usaidia Mu@@ falme H@@ ez@@ ek@@ ia a@@ kuwe rafiki wa sana wa Yehova ? Ni sifa gani zili@@ m@@ usaidia Mar@@ ia , mama ya Yesu , a@@ kuwe rafiki ya Yehova Mungu ? 1 - 3 . ( a ) Sababu gani tunaweza kuwa hakika kwamba tunaweza kuwa marafiki wa Mungu ? ( b ) T@@ ut@@ azungum@@ uzia watu gani katika habari hii ? Rut@@ hu ali@@ paswa kuchukua uamuzi gani muz@@ ito , na sababu gani uamuzi huo ulikuwa muz@@ ito sana ? ( a ) Rut@@ hu ali@@ chukua uamuzi gani wenye hekima ? ( b ) Sababu gani B@@ o@@ azi alisema kwamba Rut@@ hu alit@@ afuta uli@@ n@@ zi chini ya mab@@ awa ya Yehova ? Ni nini inaweza kusaidia wale wenye ku@@ ogopa kutoa maisha yao kwa Yehova ? 9 , 10 . ( a ) Sababu gani H@@ ez@@ ek@@ ia ange@@ weza kuk@@ as@@ ir@@ ika haraka ? ( b ) Sababu gani hat@@ upas@@ we kumu@@ kas@@ ir@@ ikia Mungu ? ( c ) Sababu gani hat@@ upas@@ we kufikiri kwamba namna tuli@@ k@@ om@@ aa inaweza kufanya tu@@ kuwe watu wa@@ zuri ao wa@@ baya ? Vi@@ jana wengi wana@@ kubali kweli hata kama wali@@ k@@ om@@ alia katika familia zenye kuwa na hali ya mu@@ baya ( Pi@@ cha hii inap@@ atana na f@@ ungu la 9 , 10 ) Ni nini ili@@ mu@@ fanya H@@ ez@@ ek@@ ia a@@ kuwe kati ya wa@@ falme wa@@ zuri zaidi wa Y@@ u@@ da ? Kama vile H@@ ez@@ ek@@ ia , namna gani watu wengi leo wame@@ fikia kuwa marafiki wa Yehova ? Sababu gani mu@@ gaw@@ o wenye Mar@@ ia alip@@ ewa uli@@ onekana kuwa mu@@ g@@ umu sana , lakini alit@@ enda namna gani kisha kus@@ ikia maneno ya G@@ ab@@ ri@@ eli ? Ni nini ina@@ onyesha kwamba Mar@@ ia alikuwa mus@@ ikili@@ zaji muzuri ? Katika hali hizo mbili , Mar@@ ia alis@@ ikiliza , ali@@ kumbuka , na ali@@ fikiri kwa u@@ angalifu juu ya mambo yenye alikuwa am@@ es@@ ikiliza . — Soma Luka 2 : 16 - 19 , 4@@ 9 , 5@@ 1 . Maneno ya Mar@@ ia yanaweza kutu@@ fundisha nini ? Namna gani tunaweza ku@@ iga imani ya Mar@@ ia ? Ikiwa tun@@ ai@@ g@@ a imani yenye nguvu ya watu wenye kuzungum@@ uz@@ iwa katika Biblia , tunaweza kuwa hakika na jambo gani ? U@@ F@@ I@@ K@@ I@@ R@@ I@@ E siku yenye furaha zaidi katika maisha yako . Je , ni siku yenye uli@@ oa ao ku@@ olewa , ao ni siku yenye mut@@ oto wako wa kwanza ali@@ zaliwa ? Ina@@ wezekana , tangu wakati uli@@ b@@ atizwa um@@ ep@@ ata furaha nyingi katika kazi ya Yehova . Sababu gani tunapaswa kuendelea kum@@ ut@@ umikia Yehova kwa furaha ? K@@ umb@@ uka kwamba Yesu alisema hivi : ‘ M@@ uku@@ je kwan@@ gu , ny@@ ote m@@ una@@ ot@@ a@@ ab@@ ika [ wenye kut@@ es@@ eka ] na kul@@ em@@ ewa na mi@@ z@@ ig@@ o , nami nit@@ awa@@ bur@@ ud@@ isha [ nit@@ awa@@ chang@@ am@@ u@@ cha ] ninyi . Tun@@ at@@ umikia Mu@@ pa@@ ji - U@@ z@@ ima wetu , Mungu mwenye furaha . T@@ uz@@ ungum@@ uz@@ ie mufano wa ndugu H@@ éc@@ t@@ or , mwenye ame@@ kuwa mwang@@ ali@@ zi wa muz@@ ungu@@ ko kwa miaka 40 . An@@ asema hivi : “ Ku@@ ona namna afya ya bibi yangu ina@@ endelea kuwa mu@@ baya kun@@ an@@ il@@ etea huz@@ uni na ime@@ kuwa vigumu kumu@@ hangai@@ kia ; lakini si@@ kuacha hali hiyo in@@ i@@ fanye ni@@ pot@@ ez@@ e furaha yangu katika kazi ya Mungu . Ku@@ jua kwamba Yehova , mwenye ali@@ umba mwanadamu kwa kusudi fulani , ndiye ali@@ ni@@ pat@@ ia uzima , ku@@ na@@ fanya nim@@ up@@ ende sana na kum@@ ut@@ umikia kwa moyo wote . Nin@@ aj@@ ik@@ aza kuhubiri kwa bidii , na nin@@ aj@@ ik@@ aza kuch@@ unga tumaini la Ufalme pa nafasi ya kwanza katika akili yangu ili n@@ isi@@ pot@@ ez@@ e furaha yangu . ” Yehova amet@@ oa z@@ ab@@ ihu ya uk@@ omb@@ ozi , na hilo lin@@ at@@ usaidia tu@@ kuwe na maisha yenye furaha . Kwa kweli , ‘ Mungu ali@@ u@@ penda ulimwengu sana hivi kwamba akam@@ ut@@ oa Mwana wake muz@@ aliwa - pekee , ili kila mutu anay@@ em@@ u@@ amini asi@@ ang@@ am@@ i@@ z@@ we [ asi@@ harib@@ iwe ] bali a@@ kuwe na uzima wa milele . ’ J@@ es@@ ú@@ s alifanya maisha yake ya@@ kuwe m@@ ep@@ esi na ali@@ mut@@ umikia Yehova kwa furaha kwa miaka mingi Nili@@ fanya hivyo ili ni@@ pate f@@ eza nyingi . Kisha nili@@ jifunza juu ya Yehova na namna am@@ em@@ ut@@ oa M@@ ut@@ oto wake mu@@ pendwa kwa ajili ya wanadamu . Nili@@ kuwa na tamaa kubwa ya kum@@ ut@@ umikia . Kwa hiyo , nili@@ t@@ oa maisha yangu kwa Yehova , na nili@@ amua kuacha kazi yangu yenye nilikuwa nime@@ fanya kwa miaka 28 , ili ni@@ an@@ ze utumishi wa wakati wote . ” U@@ na@@ kumbuka maisha yako yalikuwa namna gani mbele uf@@ ik@@ ie kumu@@ jua Yehova ? M@@ ut@@ ume Paulo ali@@ kumb@@ usha Wakristo katika mu@@ ji wa R@@ oma kwamba ‘ [ wakati fulani ] walikuwa wat@@ umwa wa z@@ ambi ’ lakini wame@@ kuwa “ wat@@ umwa wa uadilifu [ haki ] . ” “ Mi@@ aka yenye furaha zaidi katika maisha yangu ni ile yenye nime@@ fanya katika kazi ya Yehova . ” — J@@ aime J@@ aime anasema hivi : “ P@@ ol@@ e@@ pole , nili@@ v@@ umb@@ ua kwamba kuna Baba mwenye upendo na Mungu mwenye re@@ h@@ ema . Ku@@ tii kanuni za haki za Yehova kum@@ en@@ ili@@ nda . Ikiwa si@@ kufanya mabadiliko katika maisha yangu , n@@ inge@@ kuwa tayari nime@@ kufa , kama marafiki wangu wa zamani wenye walikuwa pia wa@@ pig@@ an@@ aji wa ng@@ umi . Mi@@ aka yenye furaha zaidi katika maisha yangu ni ile yenye nime@@ fanya katika kazi ya Yehova . ” Namna gani Y@@ on@@ at@@ hani , mut@@ oto wa Mu@@ falme S@@ auli , ali@@ onyesha uaminifu wake kwa Yehova ? Namna gani tunaweza kub@@ ak@@ ia waaminifu kwa Mungu wakati tuna@@ ona kwamba hat@@ upas@@ we kumu@@ heshi@@ mia mutu fulani mwenye ame@@ p@@ ewa mamlaka ? Namna gani tunaweza kub@@ ak@@ ia waaminifu kwa Yehova wakati wengine ha@@ wat@@ u@@ ele@@ we ao wanat@@ ut@@ endea mu@@ baya ? Sababu gani urafiki wa Y@@ on@@ at@@ hani na Daudi ni mufano muzuri zaidi wa uaminifu ? Zaidi ya kuwa mu@@ aminifu kwa Daudi , ni jambo gani lenye lilikuwa la maana zaidi katika maisha ya Y@@ on@@ at@@ hani , na tun@@ ajua hilo namna gani ? ( a ) Ni nini ita@@ fanya tu@@ kuwe na furaha ya kweli na wenye kut@@ osh@@ eka ? Wakati S@@ auli alikuwa mu@@ falme , sababu gani ilikuwa vigumu Waisraeli wa@@ endelee kuwa waaminifu kwa Mungu ? Ni nini ina@@ onyesha kwamba Y@@ on@@ at@@ hani ali@@ b@@ ak@@ ia mu@@ aminifu kwa Yehova ? Namna gani tuna@@ onyesha kwamba tu@@ ko waaminifu kwa Mungu wakati tun@@ ah@@ es@@ hi@@ mia wale wenye kuwa na mamlaka ? Ni nini ili@@ m@@ usaidia Y@@ on@@ at@@ hani aj@@ ue ikiwa at@@ ab@@ ak@@ ia mu@@ aminifu kwa nani ? Namna gani kumu@@ penda Mungu kun@@ at@@ usaidia tu@@ am@@ ue kub@@ ak@@ ia waaminifu kwake ? Namna gani kub@@ ak@@ ia waaminifu kwa Mungu kun@@ at@@ usaidia tu@@ p@@ amb@@ ane na magumu katika familia ? Tun@@ apaswa kufanya nini wakati ndugu fulani anat@@ ut@@ endea mu@@ baya ? Ni katika hali gani tunapaswa kub@@ ak@@ ia waaminifu kwa Mungu na kuepuka kuji@@ penda sisi wenyewe ? [ 1 ] ( f@@ ungu la 9 ) Maj@@ ina fulani yame@@ b@@ adili@@ shwa . . Sababu gani namna Y@@ on@@ at@@ hani ali@@ mut@@ endea Daudi ilikuwa tofauti kabisa na namna A@@ b@@ n@@ er@@ i ali@@ mut@@ endea ? Ni sifa gani z@@ it@@ at@@ usaidia tu@@ b@@ ak@@ ie waaminifu kwa Mungu , na namna gani ? Namna gani Daudi ali@@ onyesha uaminifu wake kwa Mungu ? ( a ) Daudi ali@@ tu@@ ach@@ ia mufano gani wa uaminifu kwa Mungu ? ( b ) T@@ ut@@ azungum@@ uzia mufano wa watu gani ? K@@ osa la A@@ b@@ is@@ hai lin@@ atu@@ fundisha nini ? Ni kawaida kuwa waaminifu kwa watu wa familia na marafiki wetu ; lakini , sababu gani tunapaswa kuwa wa@@ angalifu ? Namna gani dada moja ali@@ b@@ ak@@ ia mu@@ aminifu kwa Mungu wakati alikuwa katika hali ngumu ? Ni sifa gani z@@ it@@ at@@ usaidia tu@@ b@@ ak@@ ie waaminifu kwa Mungu ? Mi@@ fano ya A@@ b@@ n@@ er@@ i , A@@ b@@ sal@@ om@@ u , na Bar@@ uku , yenye Biblia in@@ azungum@@ uzia inaweza kut@@ ul@@ etea faida gani ? Na wewe una@@ endelea kujit@@ af@@ utia makubwa . El@@ eza sababu gani hatu@@ wezi kuendelea kuwa waaminifu kwa Mungu ikiwa tun@@ aji@@ penda sisi wenyewe . Nili@@ fanya hivyo kisha kusali na ku@@ lia sana . Wakati Daudi alifanya z@@ ambi , namna gani n@@ abii N@@ at@@ hani ali@@ b@@ ak@@ ia mu@@ aminifu kwa Yehova na kwa Daudi ? Namna gani unaweza kuwa mu@@ aminifu kwa Yehova , kwa marafiki , na watu wa jam@@ aa yako ? Sababu gani H@@ us@@ hai ali@@ paswa kuwa na uj@@ asiri ili ab@@ ak@@ ie mu@@ aminifu kwa Mungu ? Sababu gani tunapaswa kuwa na uj@@ asiri ili tu@@ b@@ ak@@ ie waaminifu ? Nili@@ s@@ ali ili ni@@ pate nguvu ya kush@@ ikam@@ ana na uamuzi wangu . Sasa wam@@ er@@ eg@@ eza kidogo mus@@ imam@@ o wao ; kwa hiyo , n@@ inaweza kuwat@@ embelea kwa ukawaida . ” — Soma Methali 29 : 25 . [ 1 ] ( f@@ ungu la 7 ) Maj@@ ina fulani yame@@ b@@ adili@@ shwa . ‘ Ni nani kati yenu anay@@ et@@ aka kuj@@ enga m@@ un@@ ara ambaye hak@@ a@@ e kwanza na ku@@ hes@@ abu gar@@ ama , ili a@@ one kama ana kiasi cha kutosha ku@@ uk@@ amili@@ sha ? ’ — L@@ U@@ K@@ A 14 : 28 . U@@ k@@ om@@ avu ni nini , na namna gani Dani@@ eli ali@@ onyesha sifa hiyo ? Namna gani unaweza kuonyesha kwamba uamuzi wa kub@@ atizwa unat@@ oka katika moyo wako ? Ku@@ jit@@ oa kwa Mungu ku@@ nam@@ aanisha nini , na kun@@ ap@@ atana namna gani na ub@@ atizo ? 1 , 2 . ( a ) Ni nini in@@ al@@ etea watu wa Mungu furaha leo ? ( b ) Namna gani wazazi Wakristo na wazee wanaweza kusaidia vijana wa@@ ele@@ we maana ya kub@@ atizwa ? Nin@@ ap@@ enda kuku@@ uliza hivi : ‘ Sababu gani unap@@ enda kub@@ atizwa ? ’ ” ( Soma Luka 14 : 27 - 30 . ) ( 2 ) U@@ amuzi huo unat@@ oka kabisa katika moyo wangu ? ( 3 ) N@@ ina@@ elewa kabisa maana ya kujit@@ oa kwa Yehova ? 4 , 5 . ( a ) Sababu gani hai@@ ko watu wenye wam@@ ek@@ om@@ aa tu ndio wanapaswa kub@@ atizwa ? ( b ) K@@ uk@@ om@@ aa ku@@ nam@@ aanisha nini kwa M@@ uk@@ risto ? And@@ iko la Methali 20 : 11 linasema kwamba kwa matendo yake , mut@@ oto an@@ aj@@ it@@ amb@@ uli@@ sha kama matendo yake ni safi na mazuri . 6 , 7 . ( a ) El@@ eza magumu yenye Dani@@ eli ali@@ pata wakati alikuwa katika Bab@@ il@@ oni . ( b ) Namna gani Dani@@ eli ali@@ onyesha kwamba alikuwa mwenye kuk@@ om@@ aa ? Ki@@ jana mwenye kuk@@ om@@ aa ha@@ ji@@ onyes@@ he kuwa rafiki ya Mungu kwenye J@@ umba la Ufalme , lakini rafiki ya ulimwengu kwenye mas@@ omo ( Pi@@ cha hizi zin@@ ap@@ atana na f@@ ungu la 8 ) H@@ aji@@ onyes@@ he kuwa rafiki ya Mungu kwenye J@@ umba la Ufalme , lakini rafiki ya ulimwengu kwenye mas@@ omo . 9 , 10 . ( a ) Ki@@ jana anaweza kupata faida gani wakati an@@ af@@ ikiria namna alit@@ enda wakati imani yake ili@@ j@@ arib@@ iwa katika siku zenye zim@@ ep@@ ita ? 11 , 12 . ( a ) M@@ utu mwenye an@@ af@@ ikiria kub@@ atizwa an@@ apaswa ku@@ hakik@@ isha jambo gani ? ( b ) Ni nini ita@@ kusaidia uku@@ we na maoni ya muzuri juu ya mu@@ p@@ ango wa Yehova wa ub@@ atizo ? Namna gani unaweza kuonyesha ikiwa uamuzi wako wa kub@@ atizwa um@@ et@@ oka katika moyo wako ? Ana@@ kup@@ atia v@@ ik@@ ar@@ at@@ asi vya mot@@ ok@@ ari ( d@@ oc@@ um@@ ents ) kisha ana@@ ku@@ ambia hivi : “ H@@ ii ni mot@@ ok@@ ari yako . ” 18 , 19 . ( a ) Maneno ya dada Ro@@ se na ndugu Ch@@ rist@@ op@@ h@@ er yana@@ onyesha namna gani kwamba kub@@ atizwa ni pendeleo lenye ku@@ leta baraka nyingi ? ( b ) U@@ na@@ ona namna gani pendeleo la kub@@ atizwa ? Katika maisha yangu , nim@@ em@@ ut@@ umikia Yehova na t@@ engen@@ ezo lake kwa furaha . ” I@@ nam@@ aanisha nini ‘ kus@@ haw@@ is@@ hiwa ku@@ amini ’ ? “ Matendo mat@@ akatifu ya mwenendo ” na “ vit@@ endo vya uj@@ it@@ o@@ aji - kim@@ ungu ” ni nini ? Namna gani kufikiri sana juu ya z@@ ab@@ ihu ya uk@@ omb@@ ozi kunaweza ku@@ kusaidia um@@ u@@ onyes@@ he Yehova shu@@ k@@ r@@ ani ? 1 , 2 . ( a ) El@@ eza sababu gani kub@@ atizwa ni uamuzi muz@@ ito . ( b ) M@@ be@@ le ya kub@@ atizwa , mutu an@@ apaswa kuwa hakika na jambo gani , na sababu gani ? Mu@@ fano wa Timotheo unaweza ku@@ fundisha vijana nini ? D@@ ada moja kijana alisema hivi : “ M@@ be@@ le ni@@ ch@@ uku@@ e uamuzi wa kub@@ atizwa , nili@@ jifunza Biblia na nik@@ a@@ ona kuwa hii ndiyo dini ya kweli . Na kila siku imani yangu ina@@ endelea kuwa nguvu . ” Sababu gani ni jambo lenye kuf@@ aa M@@ uk@@ risto mwenye kub@@ atizwa a@@ kuwe na matendo yenye kup@@ atana na imani yake ? Biblia inasema hivi : “ I@@ mani , ikiwa ha@@ ina matendo , ime@@ kufa yen@@ yewe . ” Kwa mufano , uf@@ ik@@ ir@@ ie miezi sita yenye im@@ ep@@ ita . Ni ch@@ ombo gani k@@ inaweza ku@@ kusaidia u@@ fanye “ vit@@ endo vya uj@@ it@@ o@@ aji - kim@@ ungu , ” na vijana fulani wame@@ pata faida gani kwa kutumia ch@@ ombo hicho ? “ Un@@ aji@@ funza habari gani wakati wa funzo l@@ ako la pekee ? ” “ U@@ na@@ enda katika ma@@ hubiri hata kama wazazi wako hawa@@ ende ? ” D@@ ada kijana mwenye an@@ ait@@ wa T@@ il@@ da alisema hivi : “ Nili@@ tum@@ ikisha kar@@ at@@ asi hiyo ili kuji@@ we@@ kea mir@@ adi . Nili@@ fikia mir@@ adi hiyo pol@@ e@@ pole , na kisha mwaka moja hivi nilikuwa tayari kwa ajili ya ub@@ atizo . ” U@@ ta@@ endelea kum@@ ut@@ umikia Yehova hata kama wazazi wako wana@@ acha kum@@ ut@@ umikia ? El@@ eza sababu gani uamuzi wa kujit@@ oa kwa Mungu un@@ apaswa kutoka katika moyo wa mutu . 16 , 17 . ( a ) Ni nini in@@ apaswa kumu@@ chochea mutu a@@ kuwe M@@ uk@@ risto ? ( b ) Ku@@ wa na shu@@ k@@ r@@ ani kwa ajili ya z@@ ab@@ ihu ya uk@@ omb@@ ozi kunaweza ku@@ fan@@ anishwa na hali gani ? Yesu alimu@@ j@@ ib@@ ia hivi : ‘ L@@ az@@ ima um@@ up@@ ende Yehova Mungu wako kwa moyo wako wote na kwa nafsi yako yote na kwa akili yako yote . ’ 18 , 19 . ( a ) Sababu gani hau@@ pas@@ we ku@@ ogopa kujit@@ oa kwa Yehova ? ( b ) Namna gani kum@@ ut@@ umikia Yehova ku@@ na@@ fanya maisha yako ya@@ kuwe mazuri zaidi ? Ni nini inaweza kum@@ usaidia kijana a@@ fanye maendeleo mu@@ paka af@@ ik@@ ie kujit@@ oa kwa Yehova na kub@@ atizwa ? “ N@@ inaweza Ku@@ b@@ or@@ es@@ ha@@ je S@@ ala Z@@ angu ? ” — 11 / 200@@ 8 “ N@@ inaweza Ku@@ fanya Nini ili N@@ i@@ fur@@ ahi@@ e Kus@@ oma Biblia ? ” — 0@@ 4 / 200@@ 9 “ Mimi Ni N@@ ani ? ” — 10 / 20@@ 11 “ N@@ i@@ fanye Nini ili N@@ i@@ fur@@ ahi@@ e Ku@@ jifunza Biblia ? ” — 0@@ 2 / 20@@ 12 “ Kwa Nini U@@ huz@@ ur@@ ie Mi@@ kutano ya Kikristo ? ” — 0@@ 4 / 20@@ 12 Wakati tuna@@ hubiri , namna gani tun@@ at@@ umika katika umoja ? Ni mambo gani yenye tunaweza kufanya ili kusaidia kutaniko letu li@@ kuwe na umoja ? Namna gani bibi na bwana wanaweza kuendelea kuwa na umoja ? Ni jambo gani lenye li@@ me@@ onekana katika kazi za Mungu tangu mwan@@ zo ? ( a ) Kut@@ an@@ iko la Kikristo la wakati wa mit@@ ume lilikuwa na jambo gani la pekee ? Wakati tun@@ at@@ umika pamoja , tunaweza kutimiza nini ? 8 , 9 . ( a ) M@@ ut@@ ume Paulo ali@@ tumia mufano gani ili ku@@ fundisha Wakristo wa@@ endelee kuwa na umoja ? ( b ) Namna gani tunaweza ku@@ ung@@ ana mu@@ k@@ ono katika kutaniko ? Namna gani watumishi wa huduma wanas@@ aidia kutaniko li@@ kuwe na umoja ? Ni nini inaweza kusaidia wote katika familia wa@@ ung@@ ane mu@@ k@@ ono ? Ikiwa bibi ao bwana yako hai@@ ko Shahidi wa Yehova , unaweza kufanya nini ili ndoa yenu i@@ endelee kuwa nguvu ? Namna gani bibi na bwana wenye wame@@ fanya miaka mingi katika ndoa wanaweza kusaidia wale wenye wame@@ o@@ ana hivi karibuni ? Wat@@ umishi wa Mungu wenye kuwa na umoja wan@@ ang@@ oj@@ ea nini ? Yehova alit@@ oa mu@@ ongozo gani wakati wa N@@ oa na wakati wa Musa ? Ni mu@@ ongozo gani mu@@ pya wenye Mungu aliwa@@ pat@@ ia Wakristo ? Namna gani tunaweza kuonyesha kwamba tun@@ at@@ egemea mu@@ ongozo wa Mungu ? 1 , 2 . ( a ) Ni on@@ yo gani lenye li@@ me@@ okoa uzima wa watu wengi ? Namna gani wanadamu wote wali@@ ingia katika njia yenye ku@@ ongoza kwenye kifo ? ( a ) Sababu gani wanadamu walikuwa na lazima ya ma@@ ag@@ i@@ zo mengine kisha G@@ ar@@ ika ? ( b ) Namna gani hali mu@@ pya ya wanadamu ili@@ onyesha mawazo ya Mungu ? Sababu gani watu wa Mungu wali@@ paswa kuti@@ i sheria zenye aliwa@@ pat@@ ia kupitia Musa , na Waisraeli wali@@ paswa kuz@@ i@@ ona namna gani ? ( a ) El@@ eza sababu gani Yehova aliwa@@ pat@@ ia watu wake mu@@ ongozo . ( b ) Namna gani Sheria ilikuwa mut@@ un@@ zaji wa Waisraeli ? Sababu gani tunapaswa ku@@ ongozwa na kanuni za Sheria ya Musa ? Ni hali gani mu@@ pya ili@@ fanya Mungu at@@ o@@ e mu@@ ongozo mu@@ pya ? Sababu gani kutaniko la Kikristo lili@@ p@@ ewa sheria za mu@@ pya , na namna gani sheria hizo zili@@ kuwa tofauti na sheria zenye Waisraeli wali@@ p@@ ewa ? Kwa kweli , ‘ Mungu h@@ ana ub@@ ag@@ uzi , bali [ lakini ] katika kila taifa mutu ambaye anam@@ u@@ ogopa na kutenda uadilifu [ haki ] ana@@ kubali@@ ka kwake . ’ “ Sheria ya Kristo ” in@@ azungum@@ uzia sehemu mbili gani za maisha ya M@@ uk@@ risto ? 13 , 14 . ( a ) ‘ Am@@ ri mu@@ pya ’ yenye Yesu alit@@ oa ilikuwa na jambo gani ling@@ ine ? ( b ) Mu@@ fano wenye Yesu ali@@ tu@@ ach@@ ia un@@ atu@@ fundisha nini ? T@@ uko sasa katika hali gani mu@@ pya , na namna gani Mungu an@@ atu@@ ongoza ? Tun@@ apaswa kuona namna gani mi@@ ongozo yenye tunap@@ ewa ? U@@ na@@ ona kuwa mi@@ ongozo hiyo inat@@ oka kabisa kwa Mungu ? Ni vitabu gani vya kuku@@ nj@@ wa vyenye vit@@ af@@ ung@@ uliwa , na matokeo y@@ ata@@ kuwa nini ? Ina@@ eleza pia kazi yenye uv@@ um@@ ili@@ vu un@@ apaswa kufanya kabisa ndani ya kila mumoja wetu . Namna gani mufano wa Ye@@ f@@ t@@ ha na b@@ inti yake unat@@ usaidia tu@@ epu@@ ke ku@@ choch@@ ewa na watu wa ulimwengu ? Un@@ at@@ umia kanuni gani za Biblia ili kum@@ aliza kuto@@ ele@@ wana na wengine ? Namna gani habari hii ime@@ kusaidia uj@@ it@@ o@@ e kwa ajili ya Ufalme ? Ye@@ f@@ t@@ ha na b@@ inti yake wali@@ p@@ amb@@ ana na magumu gani ? Sababu gani mufano wa Ye@@ f@@ t@@ ha na b@@ inti yake unaweza kutusaidia leo ? 4 , 5 . ( a ) Yehova aliwa@@ pat@@ ia Waisraeli amri gani wakati walikuwa karibu ku@@ ingia katika In@@ chi ya A@@ hadi ? ( b ) Kama vile Zaburi ya 10@@ 6 ina@@ onyesha , taifa la Israeli lili@@ pat@@ wa na matokeo gani kwa sababu ya ku@@ kataa kumu@@ tii Yehova ? Watu wa ulimwengu wan@@ afu@@ at@@ ilia sana mambo gani leo , na tunapaswa kufanya nini ? ( a ) Ndugu za Ye@@ f@@ t@@ ha na vi@@ ongozi wa Israeli wali@@ mut@@ endea namna gani ? 8 , 9 . ( a ) Ina@@ wezekana ni kanuni gani za Sheria ya Musa zenye zili@@ m@@ usaidia Ye@@ f@@ t@@ ha ? ( b ) Ni jambo gani lenye lilikuwa la maana zaidi katika maisha ya Ye@@ f@@ t@@ ha ? Namna gani kanuni za Mungu z@@ inaweza kutusaidia sisi Wakristo leo ? Ye@@ f@@ t@@ ha alimu@@ a@@ hidi Yehova nini , na ahadi hiyo ili@@ ma@@ anisha nini ? Maneno ya Ye@@ f@@ t@@ ha katika Wa@@ amuzi 11 : 35 yana@@ onyesha nini juu ya imani yake ? Weng@@ i kati yetu tum@@ et@@ oa ahadi gani , na namna gani tunaweza kuonyesha kama tu@@ ko waaminifu kwa ahadi yetu ? B@@ inti ya Ye@@ f@@ t@@ ha alit@@ enda namna gani juu ya ahadi ya baba yake ? ( a ) Namna gani tunaweza ku@@ iga imani ya Ye@@ f@@ t@@ ha na b@@ inti yake ? ( b ) Namna gani maneno ya Wa@@ ebrania 6 : 10 - 12 yana@@ kutia moyo uku@@ we na roho ya kujit@@ oa ? Habari ya Ye@@ f@@ t@@ ha na b@@ inti yake yenye kuwa katika Biblia im@@ et@@ u@@ fundisha nini , na namna gani tunaweza ku@@ iga mufano wao ? I@@ nam@@ aanisha nini ‘ kuacha uv@@ um@@ ili@@ vu uk@@ amili@@ sh@@ e kazi yake ’ ? 1 , 2 . ( a ) Mu@@ fano wa uv@@ um@@ ili@@ vu wa G@@ id@@ e@@ oni na wanaume wake 3@@ 00 unaweza kutu@@ fundisha nini ? ( Ona picha kwenye mwan@@ zo wa habari hii . ) ( b ) Kulingana na Luka 21 : 19 , sababu gani uv@@ um@@ ili@@ vu ni wa maana sana ? Ma@@ adui wetu ni Shetani , ulimwengu wake , na hali yetu ya kutok@@ amili@@ ka . Mu@@ fano wa wale wenye wam@@ ev@@ umilia unaweza kutu@@ fundisha nini ? Sababu gani tunaweza kusema kwamba upendo ndio un@@ atu@@ chochea tu@@ v@@ um@@ ili@@ e ? Ku@@ penda ndugu na dada zetu kun@@ atu@@ chochea tu@@ v@@ um@@ ili@@ e uz@@ aifu wao . Sababu gani ni Yehova tu ndiye anaweza kabisa kutusaidia tu@@ v@@ um@@ ili@@ e ? Yehova ni “ Mungu anay@@ et@@ oa uv@@ um@@ ili@@ vu na far@@ aja . ” Kama vile Biblia inasema , namna gani Yehova ‘ ana@@ fanya njia ya kutok@@ ea ’ wakati tunap@@ atwa na maj@@ aribu ? 8 , 9 . ( a ) Kulingana na andiko la Ayubu 2 : 4 , 5 , ni jambo gani lenye li@@ ko katika hatari wakati tunap@@ amb@@ ana na maj@@ aribu ? ( b ) Wakati unap@@ amb@@ ana na maj@@ aribu , unaweza kufikiria hali gani katika akili yako ? Shetani ame@@ kw@@ isha kub@@ adili@@ sha mawazo yake ? Sababu gani tunapaswa kuchunguza mi@@ fano ya “ wale ambao wam@@ ev@@ umilia ” ? Mu@@ fano wa Mak@@ er@@ ub@@ i wenye wali@@ wekwa katika sh@@ amba la E@@ d@@ eni un@@ atu@@ fundisha nini ? Ni nini ili@@ m@@ usaidia Ayubu av@@ um@@ ili@@ e maj@@ aribu yake ? Ayubu ali@@ ishi ‘ akiwa muz@@ ee na mwenye kus@@ hib@@ a siku . ’ — Ayubu 4@@ 2 : 10 , 17 . Kulingana na 2 Wakorintho 1 : 6 , namna gani uv@@ um@@ ili@@ vu wa mut@@ ume Paulo unaweza kusaidia wengine ? ( Soma 2 Wakorintho 1 : 6 . ) 15 , 16 . ( a ) U@@ v@@ um@@ ili@@ vu un@@ apaswa kufanya kabisa “ kazi ” gani ? ( b ) T@@ oa mi@@ fano yenye kuonyesha namna tunaweza ‘ kuacha uv@@ um@@ ili@@ vu uk@@ amili@@ sh@@ e kazi yake . ’ Wakati tun@@ av@@ umilia maj@@ aribu , tut@@ a@@ kuwa Wakristo wenye kuk@@ om@@ aa kiroho ( Pi@@ cha hizi zin@@ ap@@ atana na f@@ ungu la 15 , 16 ) 17 , 18 . ( a ) T@@ oa mufano wenye kuonyesha kwamba ni jambo la lazima kuv@@ umilia mu@@ paka mwisho . ( b ) Kwa sababu mwisho un@@ ak@@ arib@@ ia , tunaweza kuwa hakika na jambo gani ? [ 1 ] ( f@@ ungu la 11 ) Unaweza pia kuti@@ wa moyo kwa kusoma mi@@ fano ya uv@@ um@@ ili@@ vu ya watumishi wa Mungu wa wakati wetu . [ 2 ] ( f@@ ungu la 12 ) Biblia h@@ ais@@ em@@ e hes@@ abu ya mak@@ er@@ ub@@ i wenye wali@@ p@@ ewa mu@@ gaw@@ o huo . “ Wak@@ a@@ endelea kujit@@ oa wenyewe . . . na kus@@ hirikiana [ kuwa pamoja ] . ” — MA@@ T@@ EN@@ D@@ O 2 : 4@@ 2 . namna tun@@ as@@ aidia wengine wakati tuna@@ kuwa kwenye mikutano . 1 - 3 . ( a ) Namna gani Wakristo wame@@ onyesha kama wan@@ af@@ urahia ku@@ kusany@@ ika pamoja ? Tuli@@ j@@ engwa sana kiroho na imani yetu ili@@ tiwa nguvu . ” Namna gani ku@@ kusany@@ ika pamoja kun@@ at@@ usaidia tu@@ ji@@ fun@@ ze juu ya Yehova ? Namna gani mikutano ime@@ kusaidia kut@@ um@@ ikisha mambo yenye ume@@ jifunza katika Biblia na kuk@@ om@@ alis@@ ha u@@ fun@@ di wako wa kuhubiri ? Namna gani mikutano yetu inat@@ utia moyo na kutusaidia tu@@ endelee kuwa na nguvu ? ( Soma Matendo 15 : 30 - 32 . ) Sababu gani ni jambo la maana sana tu@@ kuwe kwenye mikutano yetu ? Wakati ndugu na dada zetu wan@@ atu@@ ona kwenye mikutano , wanat@@ us@@ ikia tun@@ at@@ oa ma@@ elezo na ku@@ imba , hilo lina@@ wasaidia namna gani ? ( Soma pia kis@@ and@@ uku “ Kila Mara An@@ aj@@ isikia Mu@@ zuri Kisha Mi@@ kutano . ” ) 9 , 10 . ( a ) El@@ eza namna gani maneno ya Yesu katika Yohana 10 : 16 yan@@ at@@ usaidia kuelewa sababu gani ni jambo la maana ku@@ kusany@@ ika pamoja na ndugu na dada zetu . ( b ) Wakati tun@@ af@@ ika kwenye mikutano kwa ukawaida , namna gani hilo li@@ naweza kusaidia mutu fulani mwenye ame@@ kat@@ aliwa na familia yake ? “ H@@ I@@ V@@ I karibuni , nime@@ anza kus@@ umb@@ uliwa na magumu ya afya yenye yana@@ fanya i@@ kuwe vigumu kwan@@ gu kuf@@ ika kwenye mikutano . Lakini wakati nin@@ af@@ ika huko , nin@@ af@@ urahia chakula cha muzuri cha kiroho chenye Yehova amet@@ ay@@ arisha . Hata kama n@@ iko na maum@@ ivu ya mag@@ ot@@ i , magonjwa ya moyo , na magumu mengine yenye ku@@ let@@ wa na ugonjwa wa kis@@ uk@@ ari ( di@@ ab@@ ète ) , kila mara wakati nin@@ at@@ oka kwenye mikutano , nin@@ aj@@ isikia muzuri sana kuliko namna nilikuwa wakati nili@@ f@@ ika . “ Wakati nili@@ s@@ ikia kwa mara ya kwanza ndugu na dada wa kutaniko l@@ angu wan@@ ai@@ mb@@ a w@@ imbo n@@ amba 6@@ 8 , wenye kichwa ‘ S@@ ala ya Mtu wa H@@ ali ya Ch@@ ini , ’ ma@@ cho@@ zi yali@@ nit@@ oka . V@@ y@@ ombo vya kun@@ isaidia kus@@ ikiliza vili@@ kam@@ ata sauti ya kila mutu , na nili@@ imba pamoja nao . Namna gani kuf@@ ika kwenye mikutano kun@@ at@@ usaidia tum@@ ut@@ ol@@ ee Yehova mambo yenye an@@ as@@ tahili ? Yehova an@@ aj@@ isikia namna gani wakati tun@@ ati@@ i amri yake ya kuwa kwenye mikutano ? Namna gani tun@@ am@@ uk@@ arib@@ ia Yehova na Yesu kwenye mikutano ? Wakati tuna@@ enda kwenye mikutano , namna gani tuna@@ onyesha kama tunap@@ enda kumu@@ tii Mungu ? 16 , 17 . ( a ) Ni nini ina@@ onyesha kama Wakristo wa kwanza wali@@ ona mikutano kuwa ya maana sana ? ( b ) Ndugu G@@ e@@ or@@ ge G@@ ang@@ as ali@@ j@@ isikia namna gani juu ya mikutano ya Kikristo ? A@@ lis@@ ema hivi : “ Jambo lenye lin@@ an@@ il@@ etea furaha kubwa zaidi katika maisha yangu na kun@@ itia moyo ni ku@@ kusany@@ ika pamoja na ndugu na dada . I@@ ki@@ wezekana , nin@@ ap@@ enda kuwa kati ya watu wa kwanza kuf@@ ika kwenye J@@ umba la Ufalme , na kati ya watu wa mwisho ku@@ ond@@ oka . Nin@@ as@@ ikia furaha katika moyo wangu wakati nin@@ azungum@@ uza na watu wa Mungu . Un@@ aj@@ isikia namna gani juu ya mikutano yetu , na ume@@ amua kufanya nini ? [ 2 ] ( f@@ ungu la 3 ) Soma kis@@ and@@ uku “ Sababu G@@ ani Tun@@ apaswa Ku@@ wa K@@ wenye Mi@@ kutano ? ” Na huko wanas@@ ikiliza habari njema kupitia ndugu na dada wenye kuhubiri mahali pa watu wengi K@@ ush@@ oto : Mak@@ ao ya wat@@ awa wanawake katika mu@@ ji wa Z@@ ar@@ ag@@ o@@ za , E@@ sp@@ an@@ ye ; ku@@ ume : t@@ afsiri ya Biblia ya N@@ á@@ car - Col@@ unga Si@@ kujua kwamba nilikuwa nina@@ fanya jambo la muzuri . N@@ ina@@ kumbuka wakati nili@@ s@@ ali hivi : “ A@@ k@@ s@@ ant@@ i Yehova , kwa sababu hau@@ kuni@@ acha na kwa sababu um@@ en@@ it@@ olea nafasi nyingi sana za kupata jambo lenye nilikuwa nin@@ at@@ afuta , ni kusema , ujuzi wa kweli juu ya Biblia . ” Watu wa dini yangu na familia yangu wat@@ asema nini ? ” Nili@@ mu@@ j@@ ib@@ ia hivi : “ Na Mungu naye at@@ asema nini ? ” Ali@@ kufa miezi mbili mbele ab@@ ati@@ z@@ we . Tun@@ apaswa kufanya nini wakati ina@@ kuwa vigumu kw@@ etu kuepuka kuji@@ ing@@ iza katika mambo ya poli@@ t@@ ike ? Mi@@ fano ya watumishi waaminifu wa Yehova wenye hawa@@ kuji@@ ing@@ iza katika mambo ya poli@@ t@@ ike inaweza kutu@@ fundisha nini ? Namna gani tunaweza kuti@@ i Mungu na serikali za wanadamu ? Namna gani tuna@@ onyesha kama hatu@@ ung@@ e mu@@ k@@ ono mambo ya poli@@ t@@ ike ya ulimwengu huu ? ( a ) Namna gani tun@@ ajua kama tut@@ ap@@ amb@@ ana sana na jaribu la kutu@@ ka@@ za tu@@ ji@@ ing@@ i@@ ze katika mambo ya poli@@ t@@ ike ? ( b ) Sababu gani tunapaswa kuj@@ ita@@ y@@ arisha leo ili tu@@ epu@@ ke kuji@@ ing@@ iza katika mambo ya poli@@ t@@ ike ? ( Soma Mathayo 10 : 16 , 17 . ) Wakati tun@@ azungum@@ uza na wengine , tunapaswa kuwa wa@@ angalifu juu ya mambo gani ? Namna gani tunaweza ku@@ hakik@@ isha kama hatu@@ ung@@ e mu@@ k@@ ono mambo ya poli@@ t@@ ike wakati tun@@ as@@ oma ao kufuata habari fulani ? 12 , 13 . ( a ) Namna gani Yehova ana@@ ona wanadamu ? ( b ) Namna gani tunaweza kujua ikiwa tum@@ e@@ anza kuji@@ v@@ unia sana inchi yetu ? Namna gani sala inaweza kutusaidia , na ni mufano gani wa Biblia wenye kuonyesha jambo hilo ? Namna gani Biblia inaweza kutusaidia tu@@ epu@@ ke kuji@@ ing@@ iza katika mambo ya poli@@ t@@ ike ? ( Soma pia kis@@ and@@ uku “ Neno la Mungu L@@ ili@@ wasaidia Wa@@ kuwe na I@@ mani Y@@ enye N@@ g@@ uvu . ” ) Mi@@ fano ya watumishi waaminifu wa Mungu wenye hawa@@ kuji@@ ing@@ iza katika mambo ya poli@@ t@@ ike inaweza kutu@@ fundisha nini ? ( Soma Dani@@ eli 3 : 16 - 18 . ) 18 , 19 . ( a ) Namna gani ndugu na dada katika kutaniko l@@ ako wanaweza ku@@ kusaidia u@@ epu@@ ke kuji@@ ing@@ iza katika mambo ya poli@@ t@@ ike ? “ Ku@@ fikiri sana juu ya andiko la Methali 27 : 11 , Mathayo 26 : 5@@ 2 , na Yohana 13 : 35 kuli@@ n@@ isaidia nik@@ ata@@ e kabisa kuji@@ ing@@ iza katika kazi ya ki@@ as@@ k@@ ari . Maandiko hayo yali@@ n@@ is@@ ad@@ ia pia nit@@ uli@@ e wakati nili@@ s@@ amb@@ ishwa . ” — And@@ ri@@ y , wa inchi ya U@@ k@@ r@@ ania . “ And@@ iko la Isaya 2 : 4 li@@ lin@@ isaidia n@@ isi@@ ji@@ ing@@ i@@ ze katika vita wakati nili@@ kaz@@ wa . Nili@@ fikiria maisha ya amani yenye tut@@ a@@ kuwa nayo katika dunia mu@@ pya , wakati hakuna mutu at@@ akam@@ ata sil@@ aha ili ku@@ um@@ iza mwen@@ zake . ” — W@@ il@@ mer , wa inchi ya K@@ ol@@ omb@@ ia . ‘ M@@ ud@@ um@@ ishe [ mu@@ endele@@ ze ] amani kati ya mutu na mwen@@ zake . ’ — MA@@ R@@ K@@ O 9 : 50 . Yesu alit@@ oa shauri gani la kutusaidia kum@@ aliza kuk@@ os@@ ana katika roho ya upendo ? M@@ uk@@ risto anaweza kuji@@ uliza mau@@ li@@ zo gani wakati ana@@ amua namna ya kum@@ aliza kuk@@ os@@ ana na wengine ? Namna gani tunaweza kut@@ um@@ ikisha hatua tatu zenye kuwa katika Mathayo 18 : 15 - 17 ili kum@@ aliza namna fulani za kuk@@ os@@ ana ? Ni mi@@ fano gani ya watu wenye wali@@ k@@ os@@ ana wenye kuzungum@@ uz@@ iwa katika kitabu cha Mwanzo , na sababu gani mi@@ fano hiyo inaweza kutusaidia ? Ni mawazo gani yame@@ en@@ ea katika dunia yote , na yame@@ kuwa na matokeo gani ? Namna gani Yesu ali@@ fundisha watu wam@@ ali@@ ze kuk@@ os@@ ana na wengine ? 6 , 7 . ( a ) Sababu gani ni jambo la maana kum@@ aliza kuk@@ os@@ ana bila ku@@ kaw@@ ia ? ( b ) Wat@@ umishi wote wa Yehova wanapaswa kuji@@ uliza mau@@ li@@ zo gani ? Baba yetu wa mbinguni at@@ as@@ ikia sala zako zenye unat@@ oa kwa un@@ yenyekevu na kuz@@ i@@ j@@ ib@@ ia . — 1 Yohana 5 : 14 , 15 . Tun@@ apaswa kufanya nini ikiwa mutu fulani anat@@ uk@@ wa@@ za ? ( a ) D@@ ada mumoja alit@@ enda namna gani kwanza wakati wengine wali@@ sema mu@@ baya juu yake ? ( b ) Ni andiko gani lili@@ m@@ usaidia dada huyo a@@ endelee kuwa na amani ? 11 , 12 . ( a ) M@@ uk@@ risto an@@ apaswa kufanya nini wakati ana@@ ona kama ndugu yake “ ana jambo fulani juu ” yake ? M@@ us@@ imam@@ izi mumoja alit@@ enda namna gani wakati ndugu m@@ wengine alimu@@ ambia maneno mak@@ ali , na mufano huo unaweza kutu@@ fundisha nini ? 14 , 15 . ( a ) Ni wakati gani tunapaswa kut@@ um@@ ikisha shauri la Mathayo 18 : 15 - 17 ? ( b ) Ni hatua gani tatu zenye Yesu ali@@ onyesha , na tunapaswa kuwa na kusudi gani wakati tun@@ at@@ um@@ ikisha hatua hizo ? Ni nini ina@@ onyesha kama kufuata shauri la Yesu ni njia yenye kuf@@ aa na yenye upendo ? T@@ ut@@ apata baraka gani wakati ‘ tun@@ at@@ afuta amani ’ pamoja na wengine ? ujumbe wenye wana@@ hubiri na sababu gani wana@@ hubiri ujumbe huo ? Maneno ya Yesu katika Mathayo 24 : 14 yan@@ al@@ eta mau@@ li@@ zo gani ? Kulingana na Mathayo 28 : 19 , 20 , wanafunzi wa Yesu wanapaswa kufanya mambo gani ine ? K@@ azi ya ‘ kuv@@ ua watu , ’ ina@@ omba nini ? ( Soma Mathayo 4 : 18 - 22 . ) Ni mau@@ li@@ zo gani ine yenye tunapaswa kuj@@ ib@@ ia , na sababu gani ? Sababu gani unaweza kuwa hakika kama Mashahidi wa Yehova wana@@ hubiri ujumbe wenye un@@ as@@ tahili ku@@ hub@@ iriwa ? Tun@@ ajua namna gani kama vi@@ ongozi wa dini zenye kuji@@ ita kuwa za Kikristo hawa@@ hubiri ujumbe wenye un@@ as@@ tahili ku@@ hub@@ iriwa ? Mak@@ an@@ isa mengi yana@@ choch@@ ewa na n@@ ia gani ya mu@@ baya wakati yana@@ fanya kazi ya kuhubiri ? Namna gani Mashahidi wa Yehova wame@@ onyesha kama wana@@ choch@@ ewa na n@@ ia ya muzuri wakati wana@@ fanya kazi ya kuhubiri ? Yesu na wanafunzi wake wali@@ tum@@ ikisha njia gani ili kuhubiri ? Ju@@ u ya kazi ya kuhubiri habari njema , kuna tofauti gani kati ya Mashahidi wa Yehova na watu wenye kuji@@ ita kuwa Wakristo ? Ni wao tu ndio wana@@ hubiri kama Yesu ame@@ anza kut@@ awala akiwa Mu@@ falme tangu mwaka wa 19@@ 14 . K@@ azi ya kuhubiri in@@ apaswa kuf@@ ika wa@@ pi ? Ni nini ina@@ onyesha kama Mashahidi wa Yehova wame@@ ti@@ miza unabii juu ya mahali kwenye kazi ya kuhubiri in@@ apaswa kuf@@ ika ? Na ad@@ res@@ i yetu ya Inter@@ n@@ et@@ e iko na habari katika zaidi ya 7@@ 50 . Namna gani tun@@ ajua kama Mashahidi wa Yehova wako na roho ya Mungu ? 17 , 18 . ( a ) Sababu gani tunaweza kuwa hakika kama Mashahidi wa Yehova ndio wana@@ hubiri habari njema ya Ufalme wa Mungu leo ? ( b ) Ni nini inat@@ usaidia tu@@ endelee kufanya kazi hiyo ? Kwa sababu tuna@@ hubiri ujumbe wenye un@@ as@@ tahili , ni kusema , habari njema ya Ufalme . Ni nini inaweza kufanya tu@@ ko@@ se kupata faida katika chakula fulani cha kiroho ? Ni mashauri gani yanaweza kutusaidia tu@@ pate faida katika vitabu vyote vya Biblia ? Namna gani tunaweza kupata faida kwa kusoma habari zenye ku@@ andikwa kwa ajili ya vijana na kwa ajili ya watu wote ? 1 , 2 . ( a ) Namna gani Mashahidi wa Yehova wana@@ ona Biblia ? ( b ) Un@@ ap@@ enda vitabu gani vya Biblia ? 3 , 4 . ( a ) Namna gani tuna@@ ona vichapo v@@ yetu ? ( b ) Ni vichapo gani tun@@ apata vyenye ku@@ andikwa kwa ajili ya vi@@ kundi fulani vya watu ? Tunaweza kuwa hakika kama Yehova an@@ af@@ urah@@ i kuona nini ? Sababu gani tunapaswa kuwa na mawazo ya muzuri wakati tun@@ as@@ oma Biblia ? 8 , 9 . ( a ) Tunaweza kuji@@ uliza mau@@ li@@ zo gani wakati tun@@ as@@ oma Biblia ? ( b ) Mambo yenye Yehova ana@@ omba wazee Wakristo wat@@ im@@ i@@ ze yan@@ atu@@ fundisha nini juu yake ? Namna gani n@@ inaweza kut@@ um@@ ikisha habari hii ili kusaidia wengine ? ’ 10 , 11 . ( a ) Wakati tun@@ as@@ oma mambo yenye wazee wana@@ omb@@ wa kutimiza , namna gani tunaweza kut@@ um@@ ikisha habari hiyo katika maisha yetu ? ( b ) Namna gani tunaweza kut@@ um@@ ikisha habari hiyo ili kusaidia wengine ? 12 , 13 . ( a ) Wakati tun@@ at@@ um@@ ikisha vy@@ ombo vyenye tu@@ ko n@@ avyo , tunaweza kutafuta habari gani ? ( b ) T@@ oa mufano ili kuonyesha namna habari zenye kuzungum@@ uz@@ iwa katika andiko fulani z@@ inaweza kutusaidia kujifunza mambo yenye ha@@ ya@@ ony@@ esh@@ we waziwazi . Habari nyingi zenye kuch@@ ap@@ ishwa kwa ajili ya vijana zina@@ wasaidia namna gani , na namna gani wengine wanaweza kupata faida katika habari hizo ? Sababu gani Wakristo wenye kuk@@ om@@ aa wanapaswa ku@@ pendezwa na habari zenye ku@@ andikwa kwa ajili ya vijana ? Vi@@ ch@@ apo v@@ yetu vin@@ as@@ aidia pia vijana kufanya nini ? ( Soma M@@ hubiri 12 : 1 , 13 . ) Namna gani tunaweza kupata faida kwa kusoma habari zenye ku@@ andikwa kwa ajili ya watu wote ? Namna gani tunaweza kumu@@ onyesha Yehova shu@@ k@@ r@@ ani kwa ajili ya chakula cha kiroho chenye anat@@ up@@ atia ? Namna gani maamuzi yetu yanaweza kuwa na matokeo juu yetu na juu ya wengine ? Wakati hakuna sheria ya Biblia yenye kuwa wazi , namna gani tunaweza kujua mambo yenye kumu@@ pendeza Yehova ? Namna gani tunaweza kufikia kujua muzuri zaidi mawazo ya Yehova ? T@@ aja sheria fulani za Biblia , na namna gani kuti@@ i sheria hizo kun@@ at@@ ul@@ etea faida ? 2 , 3 . ( a ) Sababu gani Biblia hai@@ tu@@ pati@@ e sheria juu ya kila hali katika maisha ? ( b ) T@@ ut@@ azungum@@ uzia mau@@ li@@ zo gani katika habari hii ? Ma@@ amuzi yenye tun@@ akam@@ ata yanaweza kuwa na matokeo gani juu yetu na juu ya wengine ? Wakati hakuna sheria ya Biblia , namna gani tunaweza kujua mambo yenye Yehova anat@@ aka tu@@ fanye katika hali fulani ? Namna gani Yesu ali@@ jua mambo yenye Yehova alit@@ aka a@@ fanye ? U@@ mut@@ amb@@ ue yeye katika njia zako zote , naye at@@ an@@ yo@@ osha map@@ ito yako . Ni mau@@ li@@ zo gani yenye tunaweza kuji@@ uliza wakati tun@@ as@@ oma ao kujifunza Biblia ? Namna gani mikutano na vichapo v@@ yetu vin@@ at@@ usaidia tu@@ fik@@ ie kujua mawazo ya Yehova juu ya mambo mbalimbali ? T@@ oa mufano wenye kuonyesha namna tunaweza kuk@@ am@@ ata uamuzi wa muzuri wakati tun@@ af@@ ikiria mawazo ya Yehova . Namna gani unaweza kujua ikiwa mu@@ v@@ ali@@ o fulani un@@ af@@ urah@@ isha Yehova ? ( c ) Namna gani tunaweza kuk@@ am@@ ata maamuzi maz@@ ito ? ( Soma Mwanzo 6 : 5 , 6 . ) Tun@@ apata faida gani wakati tun@@ akam@@ ata maamuzi yenye kumu@@ pendeza Yehova ? Kwa kweli , sikuzote tut@@ a@@ kuwa na jambo fulani mu@@ pya la kujifunza juu ya Yehova . Kisha kub@@ atizwa , sababu gani tunapaswa kuendelea kufanya mabadiliko ? Sababu gani Mungu an@@ atu@@ omba tu@@ j@@ ik@@ az@@ e sana ili kup@@ ig@@ anisha uz@@ aifu wetu ? Tunaweza kufanya nini ili kuacha Neno la Mungu li@@ endelee kub@@ adili@@ sha maisha yetu ? 1 - 3 . ( a ) Kisha kub@@ atizwa , inaweza kuwa vigumu kw@@ etu kufanya mabadiliko gani ? ( b ) Wakati ina@@ kuwa vigumu kw@@ etu kufanya maendeleo kuliko namna tuli@@ waz@@ ia , ni mau@@ li@@ zo gani tunaweza kuji@@ uliza ? Sababu gani hatu@@ wezi kumu@@ furah@@ isha Mungu katika mambo yote yenye tuna@@ fanya ? Ni mabadiliko gani tuli@@ fanya mbele ya kub@@ atizwa , lakini ni uz@@ aifu gani wenye tunaweza kuendelea kup@@ ig@@ anisha ? 6 , 7 . ( a ) Ni nini inat@@ usaidia tu@@ kuwe marafiki wa Yehova hata kama hat@@ uk@@ amili@@ ke ? ( b ) Sababu gani hat@@ upas@@ we kuji@@ zuia ku@@ omba Yehova mus@@ am@@ aha ? Sababu gani tun@@ asema kama tunaweza kuendelea kuv@@ aa utu mu@@ pya ? Tun@@ apaswa kufanya nini ili Biblia it@@ us@@ aidi@@ e tu@@ endelee kufanya mabadiliko , na tunapaswa kuji@@ uliza mau@@ li@@ zo gani ? Tunaweza kufanya nini ili tu@@ endelee kuwa na sifa zenye kumu@@ pendeza Yehova ? ( Soma kis@@ and@@ uku “ Biblia na S@@ ala V@@ ili@@ b@@ adili@@ sha M@@ aisha Y@@ ao . ” ) Sababu gani hat@@ upas@@ we kuv@@ unjika moyo ikiwa hatu@@ fanye mabadiliko haraka ? Ikiwa tu@@ ko wa@@ sh@@ ikamanifu kwa Yehova , tunaweza ku@@ ng@@ oj@@ ea kwa h@@ amu wakati gani muzuri unao@@ kuja ? Sababu gani tunaweza kuwa hakika kama Biblia iko na nguvu ya kuendelea kub@@ adili@@ sha maisha yetu ? R@@ us@@ s@@ el@@ l : “ K@@ um@@ uli@@ lia Yehova katika sala na kusoma Biblia kila siku kuli@@ n@@ isaidia . Ku@@ fikiri sana juu ya andiko la 2 Petro 2 : 11 na juu ya mashauri yenye wazee wa kutaniko wali@@ ni@@ pat@@ ia kuli@@ n@@ isaidia sana . ” Mar@@ ia V@@ ic@@ t@@ oria : “ Nili@@ s@@ ali sana kwa Yehova anis@@ aidi@@ e kuz@@ uia uli@@ mi wangu . T@@ en@@ a , nili@@ ona kama ilikuwa lazima ni@@ v@@ un@@ je urafiki pamoja na watu wenye ku@@ penda kusema mu@@ baya juu ya wengine . And@@ iko la Zaburi 6@@ 4 : 1 - 4 li@@ lin@@ isaidia ni@@ one kama si@@ ku@@ penda kuwa mutu mwenye wengine wanapaswa kusali kwa Yehova ili awa@@ s@@ aidi@@ e wam@@ u@@ epu@@ ke ! T@@ en@@ a , nili@@ fikia kuona kama kuendelea kusema mu@@ baya juu ya wengine ku@@ ng@@ e@@ fanya ni@@ kuwe mufano mu@@ baya na kuch@@ af@@ ua jina la Yehova . ” L@@ inda : “ Nili@@ jua muzuri mambo yenye kuwa katika tr@@ ak@@ te zetu ili ni@@ kuwe tayari kuz@@ it@@ olea watu . Ku@@ hubiri pamoja na ndugu na dada wenye kut@@ um@@ ikisha namna mbalimbali za kuhubiri kum@@ en@@ isaidia sana . Na nina@@ endelea kum@@ ut@@ egemea Yehova kupitia sala . ” Wan@@ adamu wote wako na makosa yenye yanaweza kuk@@ wa@@ za wengine . Namna Yehova ana@@ ch@@ agua watu wenye at@@ af@@ in@@ y@@ anga ? namna Mungu an@@ af@@ in@@ y@@ anga wale wenye kumu@@ tii ? Namna gani tunaweza kuwa kama Waisraeli wenye wali@@ tu@@ bu ? Namna gani Yehova ana@@ ch@@ agua wale wenye an@@ av@@ uta kwake ? ( Soma 1 Sam@@ weli 16 : 7@@ b . ) Kut@@ um@@ ain@@ ia Yehova , mu@@ fin@@ yan@@ zi wetu , kunaweza kutu@@ su@@ kum@@ a tu@@ kuwe na mawazo gani juu ya ( a ) watu wa eneo letu ? Kisha , wakati m@@ wengine , nili@@ kutana na familia moja yenye ili@@ ni@@ pendeza kwa sababu watu wa familia hiyo walikuwa na mwenendo muzuri . Lakini siku moja nili@@ sh@@ itu@@ ka kus@@ ikia kama walikuwa Mashahidi wa Yehova ! M@@ wen@@ endo wao uli@@ n@@ is@@ u@@ kum@@ a ni@@ ji@@ uli@@ ze sababu gani nilikuwa nina@@ ch@@ ukia Mashahidi wa Yehova . Nili@@ t@@ ambua haraka kama nilikuwa nin@@ at@@ enda hivyo kwa sababu ya kuk@@ osa kujua na pia nilikuwa nin@@ afu@@ ata mambo yenye watu walikuwa wan@@ asema - sema tu , si@@ kujua kweli juu yao . ” ( Soma Wa@@ ebrania 12 : 5 , 6 , 11 . ) Namna gani Yehova an@@ atu@@ fundisha leo , na namna gani ata@@ endelea kutu@@ fundisha wakati unao@@ kuja ? Na tum@@ e@@ jifunza namna ya kuonyesha wengine upendo . Namna gani Yesu ali@@ onyesha uv@@ um@@ ili@@ vu na u@@ fun@@ di wa Yehova , Mu@@ fin@@ yan@@ zi Mu@@ kubwa ? ( Soma Zaburi 10@@ 3 : 10 - 14 . ) Ni katika njia gani Daudi ali@@ onekana kuwa ud@@ ongo wa t@@ ek@@ et@@ ek@@ e , na namna gani tunaweza ku@@ iga mufano wake ? Namna gani Yehova anat@@ umia roho takatifu na kutaniko la Kikristo ili kutu@@ fin@@ y@@ anga ? Hata kama Yehova ana mamlaka juu ya sisi ud@@ ongo , namna gani an@@ ah@@ es@@ hi@@ mia uhuru wetu wa kuch@@ agua ? Namna gani wanafunzi wa Biblia wana@@ onyesha kama wanap@@ enda Yehova awa@@ fin@@ y@@ ange ? ( a ) Sababu gani unap@@ end@@ ezwa na Yehova , Mu@@ fin@@ yan@@ zi wako ? Ni tabia gani z@@ inaweza kufanya moyo wetu uku@@ we mu@@ g@@ umu ku@@ kubali mashauri ya Yehova ? Ni sifa gani z@@ inaweza kutusaidia tu@@ endelee kuf@@ in@@ y@@ ang@@ wa katika mik@@ ono ya Mungu ? Namna gani wazazi Wakristo wanaweza kuonyesha kama Yehova ni Mu@@ fin@@ yan@@ zi wao ? Sababu gani Mungu alimu@@ ona Dani@@ eli kuwa ‘ mutu mwenye kut@@ am@@ an@@ ika sana , ’ na namna gani tunaweza kuwa watu wenye kuti@@ i kama Dani@@ eli ? Methali 4 : 23 inasema hivi : “ L@@ inda moyo wako kuliko vitu v@@ ingine vyote vin@@ avyo@@ paswa kuli@@ nd@@ wa , kwa maana nd@@ iko zin@@ ak@@ ot@@ oka chem@@ chem@@ i za uzima . ” Ni nini inaweza kutok@@ ea ikiwa tun@@ ash@@ indwa kuz@@ uia kib@@ uri ? Ndugu mumoja alisema kama wakati fulani z@@ am@@ iri yake hai@@ kum@@ us@@ umb@@ ua tena hata kidogo juu ya mwenendo wake mu@@ baya . 7 , 8 . ( a ) Namna gani Waisraeli wali@@ onyesha kama kuk@@ osa imani kuli@@ fanya mi@@ o@@ yo yao kuwa mi@@ g@@ umu ? ( b ) Hilo lin@@ atu@@ fundisha nini ? Sababu gani tunapaswa ‘ kuendelea kuji@@ jaribu ’ ikiwa tu@@ ko katika imani , na namna gani tunaweza kufanya hivyo ? Ni nini inaweza kutusaidia tu@@ kuwe kama ud@@ ongo wa t@@ ek@@ et@@ ek@@ e katika mik@@ ono ya Yehova ? Namna gani Yehova anaweza kut@@ um@@ ikisha kutaniko la Kikristo ili kutu@@ fin@@ y@@ anga kulingana na mambo yenye kila mutu iko nayo lazima ? K@@ azi ya kuhubiri inaweza kutusaidia kuk@@ om@@ alis@@ ha sifa gani , na hilo lit@@ at@@ ul@@ etea faida gani ? Wazazi wanapaswa kufanya nini ikiwa wanap@@ enda kupata matokeo ya muzuri kabisa wakati wan@@ af@@ in@@ y@@ anga watoto wao ? Namna gani wazazi wanapaswa kuonyesha kama wan@@ am@@ ut@@ egemea Mungu wakati mut@@ oto wao anat@@ engwa na kutaniko ? ( Soma 1 Wakorintho 5 : 11 , 13 . ) Sababu gani tunapaswa kuti@@ i Yehova katika maisha yetu yote , na kufanya hivyo kut@@ at@@ ul@@ etea faida gani ? Ni katika maana gani Yehova Mungu wetu ni ‘ Yehova mumoja ’ ? Namna gani tunaweza kuonyesha kama tun@@ am@@ u@@ abudu Yehova kuwa ‘ Yehova mumoja ’ ? Tunaweza kufanya nini ili ku@@ end@@ eleza amani na umoja wetu ? ( b ) Sababu gani Musa alisema maneno hayo ? 4 , 5 . ( a ) Maneno ‘ Yehova mumoja ’ yan@@ amaanisha kwanza nini ? ( b ) Namna gani Yehova hai@@ ko sawa na mi@@ ungu ya mataifa ? Neno ‘ mumoja ’ lin@@ amaanisha tena nini , na namna gani Yehova ame@@ ji@@ onyesha kuwa ‘ mumoja ’ ? 8 , 9 . ( a ) Ni mambo gani Yehova ana@@ omba wa@@ abudu wake ? ( b ) Namna gani Yesu ali@@ onyesha kama maneno ya Musa ni ya maana ? 10 , 11 . ( a ) Tun@@ am@@ u@@ abudu Yehova peke yake tu , maana yake nini ? ( b ) Namna gani vijana wat@@ atu Wa@@ ebrania katika Bab@@ il@@ oni wali@@ onyesha kama wan@@ ash@@ ikam@@ ana na Yehova tu ? Ili kush@@ ikam@@ ana na Yehova tu , tunapaswa kuwa wa@@ angalifu juu ya jambo gani ? Tunaweza kuanza ku@@ penda sana nini kuliko kumu@@ penda Yehova ? Sababu gani mut@@ ume Paulo ali@@ kumb@@ usha Wakristo kama Mungu ni ‘ Yehova mumoja ’ ? 16 , 17 . ( a ) Ni unabii gani wenye una@@ endelea kuti@@ mia katika siku zetu , na kum@@ e@@ kuwa matokeo gani ? ( b ) Ni nini inaweza ku@@ haribu umoja wetu ? 18 , 19 . ( a ) Ni mashauri gani yenye kup@@ atikana katika Wa@@ ef@@ eso 4 : 1 - 3 ? ( b ) Tun@@ apaswa kufanya nini ili ku@@ end@@ eleza umoja katika kutaniko ? Namna gani tunaweza kuonyesha kama tuna@@ elewa kuwa ‘ Yehova Mungu ni Yehova mumoja ’ ? Ku@@ ko vi@@ jiji v@@ ingi vya wa@@ v@@ uv@@ i wa sam@@ aki kwenye sehemu za p@@ emb@@ eni ya b@@ ahari ya vis@@ iwa vya Tr@@ in@@ ité na T@@ ob@@ ag@@ o . Mara nyingi Mashahidi wa Yehova wan@@ azungum@@ uza na wa@@ v@@ uv@@ i wenye wana@@ kutana nao Namna gani Biblia ina@@ onyesha kama sisi wote hat@@ uk@@ amili@@ ke ? Tunaweza kutenda namna gani juu ya makosa yetu na ya wengine ? Namna gani Biblia ili@@ tab@@ iri ku@@ ongezeka kwa watu wa Yehova ? Hilo li@@ me@@ wasaidia wa@@ endelee kuwa ‘ safi kutokana na damu ya watu wote . ’ — Matendo 20 : 26 . Sababu gani ku@@ ongezeka kwa watu wa Mungu kun@@ as@@ hang@@ aza sana ? Sababu gani wengine wanaweza kut@@ uk@@ wa@@ za wakati fulani ? Ikiwa ulikuwa un@@ aishi katika Israeli wakati wa E@@ li na watoto wake , ung@@ et@@ enda namna gani ? Ni katika njia gani E@@ li ali@@ sh@@ indwa kup@@ atia watoto wake ni@@ z@@ amu ? Daudi alifanya z@@ ambi gani nz@@ ito , lakini Mungu ali@@ mut@@ endea namna gani ? ( a ) Namna gani mut@@ ume Petro ali@@ sh@@ indwa kutimiza maneno yake ? ( b ) Kisha Petro kufanya makosa , sababu gani Yehova ali@@ endelea kum@@ ut@@ um@@ ikisha ? Sababu gani una@@ amini kama Mungu ni mwenye haki sikuzote ? Yesu alit@@ enda namna gani wakati Y@@ u@@ da Is@@ k@@ ari@@ ote na Petro wali@@ mu@@ k@@ os@@ ea ? Biblia ili@@ tab@@ iri nini juu ya watumishi wa Yehova katika siku zetu ? Namna gani tunapaswa kuona makosa ya wengine ? 13 , 14 . ( a ) Sababu gani tunapaswa kuv@@ um@@ iliana ? ( b ) Ni ahadi gani tunapaswa ku@@ kumbuka ? Yesu alisema tunapaswa kufanya nini wakati wengine wanat@@ uk@@ os@@ ea ? Ut@@ at@@ enda namna gani wakati wengine wana@@ kuk@@ os@@ ea ? ( Soma Mathayo 5 : 23 , 24 . ) Mambo yenye Biblia inasema juu ya ut@@ amb@@ uzi na hekima yanaweza kutusaidia kuelewa jambo hilo . Methali 3 : 13 - 15 inasema hivi : ‘ M@@ wenye furaha ni mutu ambaye ame@@ pata hekima , na mutu anaye@@ pata ut@@ amb@@ uzi ; kwa maana kuwa nayo kama map@@ at@@ o ni bora kuliko kuwa na map@@ at@@ o ya f@@ eza na kuwa nayo kama ma@@ zao ni bora kuliko z@@ ah@@ abu yen@@ yewe . I@@ na s@@ amani kuliko mari@@ j@@ ani , na map@@ end@@ ezi yako mengine yote ha@@ ya@@ wezi kuli@@ ng@@ anishwa nayo . ’ Yesu ali@@ tu@@ ach@@ ia mufano muzuri wa uaminifu . Kwa sababu nilikuwa mus@@ imam@@ izi wa k@@ omp@@ any@@ i hiyo , nili@@ omb@@ wa kufanya ‘ ma@@ kubali@@ ano ’ na mutu mwenye kuli@@ p@@ isha ko@@ di kwa kumu@@ pat@@ ia r@@ ush@@ wa ( kat@@ a - mi@@ dom@@ o ) ili asi@@ angali@@ e mambo ya ud@@ ang@@ any@@ ifu ya k@@ omp@@ any@@ i yetu . Kwa hiyo , nili@@ j@@ ulikana kuwa mutu mwenye kutenda kwa ud@@ ang@@ any@@ ifu . Wakati nili@@ jifunza kweli , nili@@ kataa kuendelea kufanya hivyo , hata kama nilikuwa nin@@ apata mus@@ ha@@ hara wa muzuri . N@@ ina@@ onyesha watoto wangu wawili wanaume mufano muzuri , na nim@@ ep@@ ata map@@ endeleo fulani katika kutaniko . Watu wenye kuchunguza mambo ya ko@@ di na wengine wenye nin@@ at@@ umika pamoja nao wan@@ ani@@ jua sasa kuwa mutu mu@@ aminifu . ” Rut@@ hu ali@@ ham@@ ia Israeli , kwenye ange@@ weza kumu@@ abudu Mungu wa kweli . ‘ S@@ isi s@@ ote tuli@@ pokea . . . f@@ az@@ ili zisi@@ z@@ os@@ ta@@ hili@@ wa juu ya f@@ az@@ ili zisi@@ z@@ os@@ ta@@ hili@@ wa . ’ — Y@@ O@@ H@@ AN@@ A 1 : 16 . Ni njia gani kubwa yenye Yehova amet@@ umia ili kuonyesha wanadamu f@@ az@@ ili zenye hawa@@ st@@ ahili Namna gani tunaweza kuonyesha kama hatu@@ ongo@@ z@@ we tena na z@@ ambi lakini tuna@@ ongozwa na f@@ az@@ ili zenye hat@@ us@@ tahili ? F@@ az@@ ili za Yehova zenye hat@@ us@@ tahili zin@@ at@@ ul@@ etea baraka gani ? 1 , 2 . ( a ) El@@ eza mufano wa Yesu wa mutu fulani mwenye alikuwa na sh@@ amba la mi@@ z@@ ab@@ ibu . ( b ) Namna gani mufano huo una@@ onyesha sifa ya w@@ ema na ya f@@ az@@ ili zenye hat@@ us@@ tahili ? S@@ ina haki ya kup@@ atia wa@@ fanyakazi wangu wote mus@@ ha@@ hara wenye nin@@ ap@@ enda ? ( Soma 2 Wakorintho 6 : 1 . ) Sababu gani na namna gani Yehova ame@@ onyesha wanadamu wote f@@ az@@ ili zenye hawa@@ st@@ ahili ? Kus@@ ema kama f@@ az@@ ili za Yehova zenye hat@@ us@@ tahili ‘ zina@@ onyeshwa kwa njia mbalimbali , ’ maana yake nini ? M@@ ut@@ ume Petro aliandika hivi : ‘ Kwa kadiri ambayo kila mumoja ame@@ pokea zawadi , mu@@ it@@ um@@ ie katika ku@@ hud@@ um@@ i@@ ana [ kut@@ um@@ iki@@ ana ] kama was@@ imam@@ izi - nyumba wa@@ zuri wa f@@ az@@ ili zisi@@ z@@ os@@ ta@@ hili@@ wa za Mungu zinazo@@ onyeshwa kwa njia mbalimbali . ’ M@@ ut@@ ume Yohana aliandika hivi : ‘ S@@ isi wote tuli@@ pokea kutokana na w@@ ingi ali@@ o nao , hata f@@ az@@ ili zisi@@ z@@ os@@ ta@@ hili@@ wa juu ya f@@ az@@ ili zisi@@ z@@ os@@ ta@@ hili@@ wa . ’ F@@ az@@ ili za Yehova zenye hat@@ us@@ tahili zin@@ at@@ ul@@ etea faida gani , na namna gani tunaweza kuonyesha shu@@ k@@ r@@ ani kwa ajili ya f@@ az@@ ili hizo ? F@@ az@@ ili zenye hat@@ us@@ tahili za Mungu zin@@ at@@ usaidia kuwa na nini ? F@@ az@@ ili za Mungu zenye hat@@ us@@ tahili zina@@ onyeshwa kwa njia mbalimbali : P@@ endeleo la kus@@ ikia habari njema ( Pi@@ cha hii inap@@ atana na f@@ ungu la 11 ) Namna gani wati@@ wa - mafuta wan@@ al@@ eta “ kondoo wengine ” kwenye uadilifu ? F@@ aida ya sala ( Pi@@ cha hii inap@@ atana na f@@ ungu la 12 ) Sababu gani sala ni mu@@ p@@ ango wenye kuonyesha f@@ az@@ ili za Mungu zenye hat@@ us@@ tahili ? Namna gani f@@ az@@ ili zenye hat@@ us@@ tahili z@@ inaweza kuwa ‘ mus@@ a@@ ada kwa wakati una@@ ofaa ’ ? Mi@@ o@@ yo yetu in@@ apata faida gani kupitia f@@ az@@ ili zenye hat@@ us@@ tahili ? Kwa sababu ya f@@ az@@ ili za Yehova zenye hat@@ us@@ tahili , tu@@ ko na tumaini gani ? Namna gani Wakristo fulani wa kwanza wali@@ tumia mu@@ baya f@@ az@@ ili za Mungu zenye hat@@ us@@ tahili ? F@@ az@@ ili za Yehova zenye hat@@ us@@ tahili zin@@ at@@ ul@@ etea mad@@ araka gani ? Katika habari yenye kufuata tut@@ azungum@@ uzia d@@ araka gani lenye tu@@ ko n@@ alo ? ‘ T@@ oa us@@ hahidi kam@@ ili kuhusu habari njema ya f@@ az@@ ili zisi@@ z@@ os@@ ta@@ hili@@ wa za Mungu . ’ — MA@@ T@@ EN@@ D@@ O 20 : 24 . F@@ az@@ ili za Yehova zenye hat@@ us@@ tahili zin@@ apaswa kutu@@ chochea kufanya nini ? Namna gani “ habari njema ya Ufalme ” in@@ ak@@ azia f@@ az@@ ili za Mungu zenye hat@@ us@@ tahili ? Namna gani Yehova ata@@ onyesha f@@ az@@ ili zake zenye hat@@ us@@ tahili katika ulimwengu mu@@ pya ? Namna gani mut@@ ume Paulo ali@@ onyesha kama alikuwa mwenye shu@@ k@@ r@@ ani kwa ajili ya f@@ az@@ ili za Mungu zenye hat@@ us@@ tahili ? ( Soma Wa@@ ef@@ eso 3 : 5 - 8 . ) Sababu gani tunaweza kusema kama “ habari njema ya Ufalme ” iko pia habari njema ya ‘ f@@ az@@ ili zisi@@ z@@ os@@ ta@@ hili@@ wa za Mungu ’ ? Wakati tun@@ af@@ as@@ iria watu maana ya z@@ ab@@ ihu ya uk@@ omb@@ ozi , namna gani tuna@@ onyesha kama tun@@ at@@ angaza habari njema ya f@@ az@@ ili za Mungu zenye hat@@ us@@ tahili ? Sababu gani wanadamu wat@@ enda - z@@ ambi wako na lazima ya kup@@ at@@ anishwa na Mungu ? M@@ ut@@ ume Yohana aliandika hivi : ‘ Y@@ ule anay@@ em@@ u@@ amini Mwana ana uzima wa milele ; yule asi@@ y@@ em@@ uti@@ i Mwana hat@@ a@@ ona uzima , bali [ lakini ] g@@ az@@ abu [ hasira ] ya Mungu in@@ ak@@ aa juu yake . ’ 9 , 10 . ( a ) Kristo ali@@ pat@@ ia ndugu zake wati@@ wa - mafuta kazi gani ? Kwa hiyo sisi ni mab@@ al@@ ozi [ amb@@ as@@ ad@@ e@@ re ] walio badala ya Kristo , kana kwamba Mungu alikuwa ak@@ isi@@ hi kupitia sisi . Wakati watu wan@@ aji@@ funza kama wanaweza kusali kwa Yehova , sababu gani hiyo ni habari njema k@@ wao ? Watu wengi wanas@@ ali kwa sababu sala ina@@ fanya waj@@ is@@ ik@@ ie muzuri , lakini hawa@@ amini kabisa kama Mungu an@@ as@@ ikia sala zao . Wak@@ o na lazima ya kujua kama Yehova ni ‘ M@@ us@@ iki@@ aji wa sala . ’ Yesu ali@@ ambia wanafunzi wake hivi : ‘ Mu@@ ki@@ omba jambo lolote katika jina l@@ angu , nit@@ alifanya . ’ 13 , 14 . ( a ) W@@ ati@@ wa - mafuta wata@@ kuwa na pendeleo gani la muzuri sana wakati unao@@ kuja ? ( b ) Ni kazi gani ya muzuri sana yenye wati@@ wa - mafuta wata@@ fany@@ ia wanadamu ? Wakati unao@@ kuja , namna gani Yehova ata@@ onyesha “ kondoo wengine ” f@@ az@@ ili zake zenye hat@@ us@@ tahili ? M@@ amili@@ oni ya watu wenye wali@@ kufa bila kumu@@ jua Mungu , wao pia wat@@ af@@ uf@@ uliwa . Yohana aliandika hivi : ‘ N@@ ik@@ awa@@ ona wa@@ fu , wa@@ kubwa kwa wa@@ dogo , wam@@ es@@ im@@ ama mbele ya kile kit@@ i cha ufalme , na vitabu vya kuku@@ nj@@ wa v@@ ik@@ af@@ ung@@ uliwa . Na b@@ ahari ik@@ a@@ wat@@ oa wale wa@@ fu waliokuwa ndani yake , na kifo na K@@ aburi v@@ ik@@ a@@ wat@@ oa wale wa@@ fu waliokuwa ndani yake , nao wali@@ hu@@ ku@@ mi@@ wa kila mumoja kulingana na matendo yake . ’ Tun@@ apaswa ku@@ kumbuka jambo gani wakati tuna@@ hubiri ? Biblia inasema hivi : ‘ U@@ umb@@ aji wenyewe pia uta@@ wekwa huru kutoka katika ut@@ umwa wa u@@ harib@@ ifu na kuwa na uhuru wenye ut@@ uku@@ fu wa watoto wa Mungu . ’ Pia , anasema hivi : “ And@@ ika , kwa sababu maneno haya ni ya uaminifu na ya kweli . ” Wakati tuna@@ hub@@ iria wengine habari njema hiyo kwa bidii , tun@@ at@@ uku@@ za kabisa f@@ az@@ ili za Yehova zenye hat@@ us@@ tahili ! ‘ M@@ ut@@ afu@@ te Ufalme [ wa Mungu ] sikuzote , na mambo hayo mut@@ a@@ ongez@@ ewa . ’ — L@@ U@@ K@@ A 12 : 31 . Ku@@ ko tofauti gani kati ya vitu vyenye tu@@ ko n@@ avyo lazima na vitu vyenye tunap@@ enda kuwa n@@ avyo ? Sababu gani tunapaswa kuz@@ uia tamaa yetu ya ku@@ penda vitu v@@ ingi vya kimwili ? Sababu gani uko hakika kama Yehova anaweza ku@@ kut@@ olea mambo yenye uko nayo lazima kila siku ? Namna gani Shetani anat@@ umia “ tamaa ya macho ” ? U@@ s@@ is@@ aha@@ u on@@ yo hili la mut@@ ume Yohana : “ Ulimwengu unap@@ it@@ ilia mbali na pia tamaa yake . ” Ni nini inaweza kufikia wale wenye wanat@@ um@@ ikisha nguvu zao zote ili kupata vitu vya kimwili ? 8 , 9 . ( a ) Sababu gani hat@@ upas@@ we ku@@ hangai@@ ka sana juu ya mambo yenye tu@@ ko nayo lazima ? ( b ) Yesu ali@@ jua nini juu ya wanadamu na mambo yenye wako nayo lazima ? Wakati Yesu ali@@ fundisha wanafunzi wake namna ya kusali , ni mambo gani yenye alisema yan@@ apaswa kuwa ya maana zaidi katika maisha yao ? Namna Yehova an@@ ah@@ ang@@ ai@@ kia ndege wa mbinguni , in@@ atu@@ fundisha nini ? Tun@@ apaswa ‘ ku@@ ang@@ alia kwa m@@ akini [ u@@ angalifu ] ndege wa mbinguni . ’ Kwa kweli , h@@ ati@@ e chakula katika mi@@ dom@@ o yao ! Ni nini ina@@ onyesha kama tu@@ ko wa maana sana kuliko ndege wa mbinguni ? ( L@@ ing@@ anisha na Luka 12 : 6 , 7 . ) 15 , 16 . ( a ) Namna Yehova an@@ ah@@ ang@@ ai@@ kia ma@@ y@@ ung@@ i@@ y@@ ung@@ i ya sh@@ amb@@ ani , in@@ atu@@ fundisha nini ? ( Ona picha kwenye mwan@@ zo wa habari hii . ) ( b ) Ni mau@@ li@@ zo gani tunapaswa kuji@@ uliza , na sababu gani ? Yehova an@@ ajua nini juu ya kila mumoja wetu , na ata@@ fanya nini kwa ajili yetu ? Sababu gani hat@@ upas@@ we ku@@ hangai@@ ka juu ya mambo yenye yanaweza kutok@@ ea wakati unao@@ kuja ? Unaweza kufanya maisha yako ya@@ kuwe m@@ ep@@ esi ili uk@@ az@@ e akili yako juu ya Ufalme ? ( a ) Unaweza kuji@@ we@@ kea m@@ ur@@ adi gani katika kazi ya Yehova ? ( b ) Unaweza kufanya nini ili maisha yako ya@@ kuwe m@@ ep@@ esi ? Ni nini ita@@ kusaidia um@@ uk@@ arib@@ ie sana Yehova ? Sababu gani Yesu ali@@ ambia wanafunzi wake ‘ wa@@ endelee kuk@@ esha ’ ? Sababu gani tunapaswa kufuata kwa u@@ angalifu on@@ yo la Yesu ? ( a ) Sababu gani tunaweza ku@@ amini kama Yesu an@@ ajua sasa wakati vita ya H@@ ar - Mag@@ ed@@ oni ita@@ anza ? ( b ) Hata kama hatu@@ ju@@ e wakati z@@ iki kubwa ita@@ anza , tunaweza kuwa hakika na jambo gani ? Wakati Yesu alikuwa duniani , alisema hivi : ‘ Ku@@ husu siku ile na saa ile hakuna mutu anaye@@ jua , wala malaika wa mbinguni wala Mwana , ila Baba tu . ’ ( Soma Hab@@ a@@ kuk@@ i 2 : 1 - 3 . ) T@@ oa mufano wenye kuonyesha kama sikuzote Yehova anat@@ im@@ iza unabii wake kwa wakati wake . Si@@ kuzote Yehova anat@@ im@@ iza unabii wake kwa wakati wake ! Kisha wakati fulani , Yehova alimu@@ ambia Abrahamu hivi : ‘ U@@ ju@@ e hakika kwamba uz@@ ao wako uta@@ kuwa mu@@ ka@@ aji mu@@ g@@ eni katika nchi isi@@ yo@@ kuwa yao , nao wata@@ wat@@ umikia watu wale , nao wata@@ wat@@ esa kwa miaka mia ine . ’ Sababu tunaweza kuwa hakika kama Yehova ata@@ okoa watu wake ? 7 , 8 . ( a ) Z@@ amani m@@ uli@@ n@@ zi alikuwa na kazi gani , na hilo lin@@ atu@@ fundisha nini ? ( b ) Ikiwa wali@@ n@@ zi wan@@ al@@ ala us@@ ing@@ izi kwenye kazi , hilo li@@ naweza kuwa na matokeo gani ? Leo , watu wengi ha@@ wat@@ amb@@ ue jambo gani ? 10 , 11 . ( a ) Tun@@ apaswa kuwa wa@@ angalifu juu ya jambo gani , na sababu gani ? ( b ) Ni nini ina@@ kus@@ ad@@ ikisha kama Shetani ame@@ chochea watu waz@@ ar@@ au unabii wa Biblia ? Sababu gani hat@@ upas@@ we kumu@@ acha Shetani at@@ ud@@ ang@@ an@@ ye ? Yesu ali@@ tu@@ onya hivi : ‘ Mu@@ endelee kuwa tayari , kwa sababu Mwana wa b@@ inadamu ata@@ kuja katika saa mu@@ si@@ yo@@ it@@ azam@@ ia . ’ Namna gani roho ya ulimwengu ina@@ chochea watu , na namna gani tunaweza kuepuka hatari hiyo ? And@@ iko la Luka 21 : 34 , 35 lin@@ at@@ ut@@ olea on@@ yo gani ? Ni jambo gani lili@@ pata Petro , Yakobo , na Yohana , na namna gani jambo hilo li@@ naweza kut@@ up@@ ata sisi pia ? Kulingana na Luka 21 : 3@@ 6 , namna gani Yesu alit@@ us@@ hau@@ r@@ ia ‘ kuendelea kuk@@ esha ’ ? Namna gani tunaweza ku@@ hakik@@ isha kama tu@@ ko tayari kwa ajili ya mambo yenye yat@@ at@@ okea hivi karibuni ? [ 1 ] ( f@@ ungu la 14 ) Soma sura ya 21 katika kitabu Ufalme wa Mungu Un@@ at@@ awala ! K@@ wenye mu@@ kusanyiko fulani , ndugu mumoja ali@@ ni@@ uliza ikiwa n@@ inge@@ penda kuhubiri . D@@ ada mumoja ali@@ tu@@ pat@@ ia vichapo vya watoto vyenye kuwa na mafundisho yenye kutoka katika Biblia na katika kitabu La H@@ ar@@ pe de Dieu . Wakati nilikuwa na miaka kati ya 13 na 19 , nili@@ furahia kut@@ olea watu tumaini kupitia Neno la Mungu . Ndugu huyo alis@@ imam@@ isha k@@ inga yake na ali@@ ni@@ omba tu@@ ka@@ e pamoja kwenye kip@@ ande cha mut@@ i . Ali@@ ni@@ uliza hivi : “ Ni nani mwenye ali@@ kup@@ atia mamlaka ya ku@@ hukumu kama mutu fulani ni mb@@ uzi ao h@@ ap@@ ana ? S@@ isi tu@@ hub@@ ir@@ ie tu watu habari njema na tum@@ u@@ ach@@ ie Yehova kazi ya ku@@ hukumu . ” Ndugu m@@ wengine mwenye kuk@@ om@@ aa ali@@ ni@@ fundisha kama ili kupata furaha katika kutoa , tunapaswa kuv@@ umilia wakati fulani . Kisha miaka fulani , ndugu huyo ali@@ pata matokeo ya muzuri kwa sababu ya uv@@ um@@ ili@@ vu wake ; bibi yake ali@@ b@@ atizwa na kuwa Shahidi wa Yehova . Kisha vita , nilikuwa pa@@ inia kwa miaka mbili katika eneo la kus@@ ini la inchi ya I@@ rel@@ an@@ di . H@@ atu@@ kujua kama map@@ ad@@ ri walikuwa na mamlaka makubwa katika inchi hiyo . Ili@@ kuwa mara yangu ya kwanza kus@@ afiri katika mas@@ hua kama hiyo , kwa hiyo , nili@@ furah@@ i sana . Kwa miaka t@@ ano , tuli@@ hubiri zaidi sana katika vis@@ iwa vya mbali kwenye haku@@ kuwa Mashahidi . Ki@@ kundi cha wam@@ isi@@ on@@ e@@ re katika S@@ ib@@ ia ( kush@@ oto mu@@ paka ku@@ ume ) : R@@ on Par@@ ki@@ n , Di@@ c@@ k R@@ y@@ de , G@@ us@@ t M@@ aki , na S@@ tan@@ le@@ y C@@ ar@@ ter Mara nyingi , wali@@ tu@@ pat@@ ia sam@@ aki za mu@@ bi@@ chi , av@@ oc@@ ats , na k@@ al@@ anga . Kisha , mang@@ arib@@ i tuli@@ p@@ iga k@@ eng@@ ele ya mas@@ hua . Tuli@@ furah@@ i sana kuona namna watu fulani kati yao wali@@ kam@@ ata mu@@ g@@ ao wao kwa uzito . Wakati tuli@@ f@@ ika huko , nili@@ kutana na Ma@@ x@@ ine B@@ oy@@ d , dada mumoja mis@@ i@@ on@@ e@@ re mwenye sura ya muzuri sana na nik@@ am@@ u@@ penda . Kwa hiyo , nili@@ ji@@ ambia mimi mwenyewe hivi : ‘ R@@ on@@ al@@ d , ikiwa unap@@ enda mwanam@@ uke hu@@ y@@ u , un@@ apaswa kutenda haraka . ’ Kisha maj@@ uma tatu nili@@ mu@@ omba mu@@ k@@ ono , na kisha maj@@ uma sita tuli@@ o@@ ana . Mimi na Ma@@ x@@ ine tuli@@ pata mu@@ g@@ ao wa kufanya kazi ya um@@ isi@@ on@@ e@@ re katika inchi ya P@@ or@@ t@@ o R@@ ic@@ o , kwa hiyo , si@@ kup@@ anda tena hata kidogo katika mas@@ hua hiyo ya mu@@ pya . Kwa mufano , katika ki@@ jiji cha P@@ ot@@ ala P@@ as@@ t@@ ill@@ o , kulikuwa familia mbili za Mashahidi zenye zili@@ kuwa na watoto wengi , na nili@@ zo@@ ea kuch@@ eza nao f@@ ili@@ mb@@ i . Nili@@ uliza H@@ il@@ da , mumoja kati ya watoto wanawake , ikiwa ali@@ penda kuja na kuhubiri pamoja na sisi . Tuli@@ mu@@ uzia vi@@ atu , na ali@@ kuja kuhubiri pamoja na sisi . Ali@@ kuwa karibu ku@@ enda katika mu@@ g@@ ao wake katika inchi ya E@@ k@@ wa@@ d@@ o ( É@@ qu@@ ateur ) , na alisema hivi : “ H@@ am@@ uni@@ kumb@@ uke tena ? Mimi ni yule mut@@ oto mwanam@@ uke wa ki@@ jiji cha P@@ as@@ t@@ ill@@ o mwenye haku@@ kuwa na vi@@ atu . ” Mwan@@ zoni , mimi na L@@ enn@@ ar@@ t Joh@@ n@@ son ndio tuli@@ kuwa tuna@@ fanya kazi nyingi zaidi . N@@ at@@ ha@@ n K@@ nor@@ r , mwenye alikuwa ana@@ ongoza kazi ya Mashahidi wa Yehova , ali@@ kuja huko P@@ or@@ t@@ o R@@ ic@@ o . Kisha , ali@@ ni@@ pat@@ ia mashauri mak@@ ali juu ya kuwa mwenye kup@@ anga mambo muzuri na alisema kama nili@@ mu@@ v@@ unja moyo . Baba yangu haku@@ kubali kweli wakati mimi na M@@ ama tuli@@ i@@ kubali . Ma@@ x@@ ine , bibi yangu mu@@ pendwa , ali@@ kufa katika mwaka wa 20@@ 11 . Nin@@ ang@@ oj@@ ea kabisa kwa h@@ amu kumu@@ ona tena wakati wa ufu@@ fu@@ o . Kisha miaka 60 kwenye kis@@ iwa hicho , nili@@ j@@ isikia kama co@@ qui , ch@@ ur@@ a mu@@ dogo wa P@@ or@@ t@@ o R@@ ic@@ o mwenye kuj@@ ulikana sana . C@@ hur@@ a huyo an@@ aishi katika mit@@ i na an@@ ai@@ mb@@ a ko - k@@ ee , ko - k@@ ee wakati wa mang@@ arib@@ i . Ndugu na dada fulani wenye wana@@ kuja kuni@@ ona wanap@@ enda kuzungum@@ uzia magumu yao ya pekee ao ya familia . K@@ azi yote yenye tuna@@ fanya kwenye B@@ et@@ eli ni utumishi mut@@ akatifu . Kila mahali kwenye tun@@ am@@ ut@@ umikia Yehova , tu@@ ko na nafasi nyingi za kumu@@ si@@ fu . Habari juu ya maisha ya L@@ e@@ on@@ ard S@@ mit@@ h inap@@ atikana katika gazeti M@@ un@@ ara wa M@@ uli@@ n@@ zi la tar@@ ehe 15 M@@ wezi wa 4 , 20@@ 12 . Sababu gani tunaweza kusema kama ndoa ni zawadi kutoka kwa Mungu ? Namna gani unaweza ku@@ eleza historia ya ndoa ku@@ an@@ zia wakati wa Adamu mu@@ paka wakati wa Yesu Ni nini inaweza kusaidia M@@ uk@@ risto a@@ am@@ ue ikiwa ata@@ oa ao ku@@ olewa ? 1 , 2 . ( a ) N@@ d@@ oa ili@@ anza namna gani ? ( b ) Bib@@ i na bwana wa kwanza wali@@ paswa kutambua nini juu ya ndoa ? ( Soma Mwanzo 2 : 20 - 24 . ) Ku@@ su@@ di kubwa la ndoa lilikuwa kuz@@ aa watoto ili kuj@@ aza dunia . Maj@@ ibu yenye Adamu na E@@ va wali@@ mu@@ pat@@ ia Yehova yan@@ atu@@ fundisha nini ? Namna gani unaweza kuf@@ as@@ iria andiko la Mwanzo 3 : 15 ? ( a ) N@@ d@@ oa im@@ ep@@ atwa na nini ku@@ an@@ zia wakati Adamu na E@@ va wali@@ mu@@ asi Mungu ? ( b ) Biblia ina@@ omba bibi na bwana wa@@ fanye nini ? El@@ eza historia ya ndoa ku@@ an@@ zia wakati wa Adamu mu@@ paka wakati wa G@@ ar@@ ika . Yehova alifanya nini juu ya watu wa@@ ovu katika siku za N@@ oa , na tunaweza kujifunza nini juu ya mambo yenye yali@@ t@@ okea wakati huo ? ( a ) Ni tabia gani yenye ili@@ en@@ ea katika dest@@ uri nyingi ? ( b ) Namna gani Abrahamu na S@@ ara wali@@ onyesha mufano muzuri katika ndoa yao ? ( Soma 1 Petro 3 : 3 - 6 . ) Namna gani Sheria ya Musa ili@@ li@@ nda Waisraeli ? 12 , 13 . ( a ) Namna gani wanaume fulani walikuwa wanat@@ endea bibi zao wakati wa n@@ abii Mal@@ aki ? ( b ) Leo , ni nini inaweza kufikia mutu mwenye kub@@ atizwa ikiwa an@@ ak@@ imb@@ ia na bibi ao bwana mwenye hai@@ ko wake ? ( a ) Katika kutaniko la Kikristo , ni kanuni gani yenye in@@ apaswa ku@@ ongoza ndoa ? Paulo ali@@ ongeza hivi : “ Ikiwa hawa@@ wezi kuji@@ zuia , ach@@ eni wa@@ f@@ ung@@ e ndoa , kwa maana ni bora [ muzuri zaidi ] kuf@@ unga ndoa kuliko kuwa@@ ka tamaa . ” 18 , 19 . ( a ) Katika kutaniko la Kikristo , ni nani wanapaswa ku@@ o@@ ana ? Mungu ame@@ pat@@ ia bibi na bwana mad@@ araka gani ? Sababu gani upendo na ku@@ ony@@ esh@@ ana mapenzi ni mambo ya maana sana katika ndoa ? Namna gani Biblia inaweza kusaidia bibi na bwana wakati wanap@@ ata magumu katika ndoa Kwa kawaida ndoa ina@@ anza na furaha , lakini bibi na bwana wan@@ ajua kama wanaweza kup@@ atwa na nini ? Ni aina gani za upendo bibi na bwana wanapaswa ku@@ ony@@ esh@@ ana ? Bib@@ i na bwana wanapaswa ku@@ pend@@ ana kwa kiasi gani ? M@@ ut@@ ume Paulo aliandika hivi : ‘ E@@ ny@@ i wa@@ ume , mu@@ endelee kuwa@@ penda wake z@@ enu , kama vile Kristo pia alivyo@@ li@@ penda kutaniko na kujit@@ oa mwenyewe kwa ajili yake . ’ 4 , 5 . ( a ) Kwa sababu bwana ndiye kichwa cha familia , ana d@@ araka gani ? ( b ) Namna gani bibi an@@ apaswa kuona uki@@ ch@@ wa wa bwana yake ? ( c ) Bib@@ i na bwana fulani wali@@ paswa kufanya mabadiliko gani ? N@@ d@@ oa ili@@ b@@ adili@@ sha maisha yangu kwa sababu nili@@ jifunza kum@@ ut@@ egemea bwana yangu . Katika ndoa , kufikiria mawazo ya watu wawili ku@@ na@@ fanya i@@ kuwe vigumu zaidi . Lakini wakati nin@@ at@@ afuta mu@@ ongozo wa Yehova katika sala na wakati nin@@ as@@ ikiliza kabisa mawazo ya bibi yangu , ina@@ kuwa v@@ ye@@ pes@@ i sana kila siku . N@@ ina@@ ona kama tuna@@ ung@@ ana mu@@ k@@ ono kabisa ! ” Wakati magumu yan@@ at@@ okea katika ndoa , namna gani upendo unaweza kuwa “ kif@@ ung@@ o kik@@ amilifu cha mu@@ ung@@ ano ” ? 7 , 8 . ( a ) Biblia inat@@ oa shauri gani juu ya kit@@ endo cha ndoa kati ya bibi na bwana ? ( b ) Sababu gani bibi na bwana wanapaswa kut@@ end@@ e@@ ana kwa u@@ pole kupitia maneno na matendo ? Bib@@ i ao bwana h@@ ap@@ as@@ we hata kidogo ku@@ ka@@ za ao ku@@ omba mwen@@ zake wa@@ fanye kit@@ endo cha ndoa , lakini wanapaswa kujua kama ni jambo la kawaida katika ndoa . Sababu gani ni mu@@ baya kuch@@ ez@@ ea kim@@ ap@@ enzi mutu mwenye hai@@ ko bibi ao bwana yetu ? 10 , 11 . ( a ) N@@ d@@ oa nyingi zin@@ ap@@ atwa na nini leo ? ( b ) Biblia inasema nini juu ya ku@@ ach@@ ana ? ( c ) Ni nini inaweza kusaidia bibi na bwana wasi@@ ach@@ ane haraka ? Ni nini inaweza kufanya bibi ao bwana af@@ ik@@ ir@@ ie ku@@ ach@@ ana na mwen@@ zake ? Biblia inat@@ oa shauri gani kwa Wakristo wenye wame@@ oa ao ku@@ o@@ elewa na watu wenye ha@@ wako Mashahidi ? ( Soma 1 Wakorintho 7 : 12 - 14 . ) 15 , 16 . ( a ) Biblia inat@@ oa shauri gani kwa bibi Wakristo wenye kuwa na bwana wenye ha@@ wako Mashahidi ? ( b ) M@@ uk@@ risto ata@@ fanya nini ikiwa bibi ao bwana yake mwenye hai@@ ko Shahidi ana@@ amua ‘ ku@@ ond@@ oka ’ ? M@@ ut@@ ume Petro ali@@ shau@@ r@@ ia bibi Wakristo waj@@ iti@@ ishe kwa bwana zao , “ ili , ikiwa wowote si wati@@ ifu kwa li@@ le neno , wa@@ v@@ ut@@ we bila neno kupitia mwenendo wa wake zao , kwa sababu wame@@ kw@@ isha kus@@ hu@@ hud@@ ia kwa macho mwenendo wen@@ u ulio safi ki@@ adili [ mwenendo muzuri ] pamoja na heshima kubwa . ” Biblia inasema nini ikiwa bibi ao bwana mwenye hai@@ ko Shahidi wa Yehova ana@@ amua ku@@ ach@@ ana na mwen@@ zake ? In@@ asema hivi : “ Y@@ ule asi@@ ye@@ amini aki@@ ond@@ oka , acha a@@ ond@@ ok@@ e ; ndugu ao dada hay@@ um@@ o [ hai@@ ko ] katika ut@@ umwa chini ya hali za namna hiyo , lakini Mungu ame@@ w@@ ai@@ ta ninyi kwenye amani . ” Bib@@ i na bwana Wakristo wanapaswa kutia nini pa nafasi ya kwanza katika ndoa yao ? Sababu gani ina@@ wezekana Wakristo wa@@ kuwe na ndoa ya muzuri na yenye furaha ? [ 2 ] ( f@@ ungu la 13 ) Soma ny@@ ongeza , “ Mambo A@@ mb@@ ayo Biblia In@@ afun@@ d@@ isha Ku@@ husu K@@ uv@@ unja N@@ d@@ oa na Kut@@ eng@@ ana , ” katika kitabu M@@ ub@@ aki “ Katika U@@ pendo wa Mungu , ” ukurasa wa 2@@ 19 - 2@@ 21 . Unaweza kufanya nini ili u@@ fanye maendeleo ya kiroho ? Namna gani unaweza kufanya maendeleo ya kiroho bila kuch@@ oka ? Unaweza kufanya mabadiliko gani ili uku@@ we na u@@ fun@@ di zaidi katika kazi ya kuhubiri ? 1 , 2 . ( a ) Namna gani andiko la Isaya 60 : 22 lin@@ at@@ im@@ ia katika siku hizi za mwisho ? ( b ) Leo , ku@@ ko lazima gani katika sehemu ya duniani ya t@@ engen@@ ezo la Yehova ? ‘ M@@ U@@ D@@ O@@ G@@ O ata@@ kuwa elfu , na m@@ un@@ y@@ ong@@ e [ asi@@ ye@@ kuwa na nguvu ] ata@@ kuwa taifa lenye nguvu . ’ Ku@@ fanya maendeleo ya kiroho ku@@ nam@@ aanisha nini k@@ wako ? Namna gani vijana wanaweza kutumia nguvu zao katika kazi ya Ufalme ? 6 - 8 . ( a ) Namna gani kijana mumoja ali@@ b@@ adili@@ sha mawazo yake juu ya kazi ya Mungu , na ali@@ pata matokeo gani ? ( b ) Namna gani unaweza ‘ ku@@ on@@ ja na kuona ya kuwa Yehova ni mw@@ ema ’ ? Kwa sababu ya baraka zake , nin@@ aj@@ isikia kuwa na d@@ eni lake na nina@@ choch@@ ewa kufanya mengi katika kazi yake , na hilo lin@@ an@@ il@@ etea baraka zaidi . ” ( Soma Zaburi 34 : 8 - 10 . ) Sababu gani una@@ ona kama ku@@ ng@@ oj@@ ea kwa uv@@ um@@ ili@@ vu ni jambo la maana ? Ni sifa gani za kiroho zenye tunaweza kuj@@ ik@@ aza sana kuk@@ om@@ alis@@ ha , na sababu gani sifa hizo ni za maana ? Namna gani ndugu na dada katika kutaniko wanaweza kuonyesha kuwa ni wenye kut@@ um@@ ain@@ ika ? Namna gani unaweza kufuata mufano wa Yos@@ efu wakati wengine wana@@ kut@@ endea mu@@ baya ? Unaweza kufanya nini ikiwa wengine wana@@ kut@@ endea mu@@ baya ? 14 , 15 . ( a ) Sababu gani tunapaswa ‘ ku@@ ang@@ alia d@@ ai@@ ma ’ namna yetu ya kuhubiri ? ( b ) Namna gani unaweza kufanya mabadiliko kulingana na hali ? ( Ona picha kwenye mwan@@ zo wa habari hii na kis@@ and@@ uku “ U@@ ko T@@ ay@@ ari Kup@@ ima Nj@@ ia Ing@@ ine ? ” ) Namna gani kuhubiri mahali pa watu wengi kunaweza kuwa na matokeo ya muzuri ? 17 , 18 . ( a ) Ni nini inaweza ku@@ kusaidia usi@@ ogop@@ e kuhubiri mahali pa watu wengi ? ( b ) Sababu gani una@@ ona kama maneno yenye Daudi alisema juu ya kumu@@ si@@ fu Yehova yanaweza ku@@ kusaidia wakati una@@ hubiri ? An@@ asema hivi : “ Wakati wa ibada yetu ya familia , mimi na bibi yangu tun@@ at@@ afuta habari ili kujua namna ya kuj@@ ib@@ ia vi@@ zuia - ma@@ zungum@@ u@@ zo na mawazo yenye watu wanat@@ oa . Pia tuna@@ omba mashauri kwa Mashahidi wengine . ” W@@ ata@@ ong@@ ea juu ya ut@@ uku@@ fu wa ufalme wako , nao wat@@ asema juu ya nguvu zako , kuwa@@ j@@ uli@@ sha wana wa b@@ inadamu matendo yake yenye nguvu na ut@@ uku@@ fu wa f@@ ahari ya ufalme wake . ” Ikiwa um@@ ep@@ ewa kazi nyingi ya kufanya katika kutaniko la Yehova , namna gani unaweza kuwa baraka kwa wengine ? Sasa V@@ en@@ ec@@ ia anasema hivi : “ Ku@@ hub@@ iria watu kupitia t@@ ele@@ fon@@ e kun@@ al@@ eta matokeo ya muzuri ! ” Bib@@ i yangu ali@@ kufa kum@@ ep@@ ita miaka tatu , na mwaka jana mut@@ oto wangu m@@ wanaume ali@@ kufa katika ak@@ sid@@ ent@@ i . ” Kisha miaka mbili nina@@ wa@@ and@@ ikia na sasa n@@ iko dada yenu . ” Sababu gani tunapaswa kuwa@@ chochea wanafunzi wa Biblia wa@@ kuwe na h@@ amu sana ya kujifunza Maandiko ki@@ pekee ? Namna gani tunaweza kusaidia wa@@ pya wa@@ ju@@ e kuzungum@@ uza na was@@ ikili@@ zaji na watu wengine ? Sababu gani ina@@ omba kuj@@ ik@@ aza sana ili kuz@@ o@@ eza wale wenye wat@@ af@@ ikia kuwa wa@@ ch@@ ungaji wa kundi la Mungu ? Sababu gani tunapaswa kuz@@ o@@ eza wengine wa@@ fik@@ ie mad@@ araka katika kutaniko ? 3 , 4 . ( a ) Namna gani mut@@ ume Paulo ali@@ onyesha kama kujifunza Maandiko kun@@ at@@ usaidia tu@@ pate matokeo ya muzuri katika kazi ya kuhubiri ? ( b ) M@@ be@@ le tu@@ ti@@ e moyo wanafunzi wetu wa@@ ji@@ fun@@ ze Biblia ki@@ pekee , sisi tunapaswa kuwa tuna@@ fany@@ aka nini ? Namna gani unaweza kusaidia wa@@ pya wa@@ kuwe na progr@@ amu ya kujifunza Biblia ki@@ pekee ? Unaweza kuji@@ uliza hivi : ‘ Namna gani n@@ inaweza kusaidia mwan@@ afunzi wangu aji@@ fun@@ ze Biblia kwa ukawaida ? ’ ( a ) Namna gani unaweza kusaidia mwan@@ afunzi wako ap@@ ende kabisa Biblia ? ( b ) M@@ wanafunzi wa Biblia anaweza kufanya nini ikiwa anap@@ enda kabisa Maandiko ? Namna gani Yesu ali@@ zo@@ eza wa@@ hubiri wa habari njema ? 8 , 9 . ( a ) Namna gani Yesu ali@@ zungum@@ uza na watu katika ma@@ hubiri yake ? ( b ) Namna gani tunaweza kusaidia wa@@ hubiri wa@@ pya waz@@ ungum@@ uz@@ e na watu kama vile Yesu alifanya ? 10 - 12 . ( a ) Namna gani Yesu alis@@ aidia wale wenye wali@@ pendezwa na habari njema ? ( b ) Namna gani tunaweza kusaidia wa@@ hubiri wa@@ pya wak@@ om@@ ali@@ sh@@ e u@@ fun@@ di wao wa ku@@ fundisha kweli za Biblia ? 13 , 14 . ( a ) Biblia in@@ azungum@@ uzia watu wenye wali@@ jit@@ oa sana ili kusaidia wengine , mi@@ fano hiyo in@@ atu@@ fundisha nini ? ( b ) Unaweza kutumia njia gani zenye kuf@@ aa ili kuz@@ o@@ eza wa@@ hubiri wa@@ pya na vijana wa@@ onyes@@ he ndugu na dada zao upendo ? Sababu gani ni jambo la maana wazee wa@@ hangai@@ ki@@ e maendeleo ya wanaume katika kutaniko ? 16 , 17 . ( a ) Namna gani mut@@ ume Paulo alis@@ aidia Timotheo a@@ fanye maendeleo ? ( b ) Namna gani wazee wanaweza kuz@@ o@@ eza muzuri wale wenye wat@@ af@@ ikia kuwa wa@@ ch@@ ungaji wa k@@ es@@ ho wa kutaniko ? Sababu gani ni jambo la maana tu@@ zo@@ ez@@ e wengine katika kazi ya Yehova ? Sababu gani un@@ apaswa kuwa hakika kama ut@@ apata matokeo ya muzuri ikiwa un@@ aj@@ ik@@ aza sana ili kuz@@ o@@ eza wengine katika kazi ya Yehova ? M@@ un@@ ai@@ acha amri ya Mungu , na ku@@ y@@ ash@@ ika sana map@@ okeo ya wanadamu . ” — Mar@@ ko 7 : 6 - 8 . 3 U@@ si@@ a@@ che ‘ M@@ ik@@ ono Y@@ ako I@@ re@@ g@@ ee ’ Namna gani Yehova alit@@ ia nguvu mik@@ ono ya Musa , A@@ sa , na Ne@@ h@@ emia ? Tunaweza kufanya mambo gani ili kutia nguvu mik@@ ono ya ndugu na dada zetu ? ( b ) Ni nini inaweza kufanya mik@@ ono yetu ir@@ eg@@ ee ? Kwa mufano , mu@@ k@@ ono un@@ azungum@@ uz@@ iwa mara nyingi sana . Ni nini inaweza kuku@@ chochea na ku@@ kutia nguvu ili uv@@ um@@ ili@@ e na usi@@ pot@@ ez@@ e furaha ? Lakini , wakati mik@@ ono ya Musa ilikuwa mi@@ z@@ ito na kuanza ku@@ re@@ g@@ ea , Wa@@ am@@ al@@ ek@@ i wali@@ anza kupata ush@@ indi . ( b ) Namna gani Mungu ali@@ jibu sala ya Ne@@ h@@ emia ? U@@ na@@ amini kuwa Yehova anat@@ umia ‘ uwezo wake mu@@ kubwa ’ na ‘ mu@@ k@@ ono wake wenye nguvu ’ leo ili kutia nguvu watumishi wake ? 10 , 11 . ( a ) Namna gani Shetani an@@ aj@@ ik@@ aza ili kufanya mik@@ ono yetu ir@@ eg@@ ee ? ( b ) Yehova anat@@ umia nini ili kut@@ utia nguvu ? An@@ at@@ umia serikali , vi@@ ongozi wa dini , na wa@@ asi - imani ili kutu@@ ogop@@ esha na ku@@ en@@ eza u@@ ongo juu yetu . 13 , 14 . ( a ) Namna gani ndugu mumoja ali@@ tiwa nguvu kisha ku@@ fi@@ wa na bibi yake ? S@@ ala na funzo l@@ angu la pekee v@@ ime@@ kuwa kama vile ng@@ uo yenye mutu an@@ av@@ aa ili asi@@ z@@ am@@ e ndani ya maji . N@@ im@@ et@@ ambua kama ni jambo la maana mutu a@@ fanye urafiki wa muzuri pamoja na Yehova mbele hali ngumu zim@@ uf@@ ik@@ ie . ” Namna gani Yehova anat@@ uz@@ o@@ eza ili tu@@ pig@@ ane na ma@@ adui wetu ? Pia , anat@@ usaidia kupitia vichapo v@@ yetu vyenye kuzungum@@ uzia Biblia , mikutano yetu ya Kikristo , na mi@@ kusanyiko yetu . Tun@@ apaswa kufanya nini ili tu@@ epu@@ ke kush@@ indwa na mambo ma@@ ovu ? ( b ) T@@ ut@@ azungum@@ uzia watu gani wenye kut@@ ajwa katika Biblia ? Ni nini ili@@ m@@ usaidia Yakobo av@@ um@@ ili@@ e , na ali@@ pata baraka gani ? Ni nini ili@@ saidia Wakristo wawili wa@@ ach@@ ane na tamaa ya mu@@ baya ? Ki@@ jana huyo ali@@ pata pia faida kwa kusoma habari yenye kichwa “ Je , Mungu Ana@@ kubali N@@ g@@ ono I@@ si@@ yo ya As@@ ili ? ” Ki@@ jana huyo alisema tena hivi : “ Kwa sababu hiyo , nin@@ af@@ ikiri kwamba n@@ inaweza kuendelea kuwa mu@@ aminifu kila siku . N@@ iko mwenye shu@@ k@@ r@@ ani sana kwa Yehova kwa sababu anat@@ umia t@@ engen@@ ezo lake ili kutusaidia tu@@ pate ush@@ indi kila siku katika ulimwengu huu mu@@ ovu . ” Ali@@ andika hivi : “ Nin@@ ap@@ enda kuwa@@ shu@@ kuru kwa sababu m@@ una@@ endelea kut@@ up@@ atia chakula cha kiroho chenye tu@@ ko na@@ cho lazima na kwa wakati wenye kuf@@ aa . Mara nyingi nina@@ ona kuwa habari hizo z@@ ime@@ andikwa tu kwa ajili yangu . Kwa miaka mingi , nina@@ endelea kup@@ ig@@ anisha tamaa ya nguvu ili ku@@ ach@@ ana na tabia fulani yenye Yehova ana@@ ch@@ ukia . Wakati fulani , nin@@ at@@ aka ku@@ re@@ g@@ eza mik@@ ono yangu na kuacha kup@@ ig@@ ana . Nin@@ ajua kama Yehova ni mwenye re@@ h@@ ema na mwenye kus@@ ame@@ he , lakini kwa sababu n@@ iko na tamaa hiyo ya mu@@ baya na iko kabisa ndani ya moyo wangu na si@@ i@@ ch@@ uki@@ e , nili@@ j@@ isikia kuwa Yehova ha@@ wezi kabisa kun@@ isaidia . P@@ ig@@ ano hilo la kila siku li@@ me@@ kuwa na matokeo katika kila hali ya maisha yangu . . . . Kisha kusoma habari ‘ Je , U@@ na ‘ Mo@@ yo wa K@@ um@@ uj@@ ua ’ Yehova ? ’ katika M@@ un@@ ara wa M@@ uli@@ n@@ zi wa tar@@ ehe 15 M@@ wezi wa 3 , 20@@ 13 , nili@@ ona kabisa kama Yehova anap@@ enda kun@@ isaidia . ” ( a ) Paulo ali@@ ona namna gani pig@@ ano lake ? Sheria yenye Mungu ali@@ pat@@ ia Waisraeli juu ya mu@@ v@@ ali@@ o inaweza kutu@@ fundisha nini ? Ni nini inaweza kusaidia Wakristo wak@@ am@@ ate maamuzi ya muzuri juu ya mu@@ v@@ ali@@ o ? Tun@@ apaswa kuv@@ aa ng@@ uo zenye kuf@@ aa zaidi sana wakati gani ? Kwa kweli , ng@@ uo fulani z@@ inaweza kuwa zenye kuf@@ aa mahali fulani lakini hazi@@ fa@@ e mahali p@@ eng@@ ine . Ni nini inaweza kusaidia ndugu aj@@ ue ikiwa at@@ ak@@ om@@ alis@@ ha nd@@ evu ao kuz@@ ik@@ ata ? Sheria ya Musa ili@@ omba wanaume wak@@ om@@ ali@@ sh@@ e nd@@ evu . Kwa kweli , ndugu fulani wenye kuwa na mad@@ araka wako na nd@@ evu . Hata hivyo , ndugu fulani wanaweza ku@@ amua ku@@ kat@@ a nd@@ evu . M@@ uv@@ ali@@ o wetu na namna tun@@ aji@@ p@@ amba v@@ inaweza kuwa na matokeo gani juu ya wengine ? Ndugu mumoja katika inchi ya Uj@@ erumani aliandika hivi : “ Wali@@ mu wangu wali@@ ona habari za u@@ umb@@ aji zenye kuzungum@@ uz@@ iwa katika Biblia kuwa ni h@@ ad@@ isi za kuwa@@ zia tu . Na wana@@ ona kuwa ni jambo la kawaida wanafunzi wa@@ amini fundisho la mag@@ eu@@ zi . ” D@@ ada mumoja katika inchi ya U@@ far@@ an@@ sa alisema hivi : “ Wali@@ mu kwenye mas@@ omo yetu wanas@@ hang@@ aa kuona kama ku@@ ko wanafunzi wenye wang@@ ali wana@@ amini Biblia . ” na Mas@@ wali Mat@@ ano Mu@@ himu Ku@@ husu Ch@@ an@@ zo cha U@@ hai , na kitabu Je , Kuna Muumba Ana@@ ye@@ kuj@@ ali ? N@@ ime@@ jifunza br@@ os@@ hua hizo mara nyingi . ” Habari hizo zina@@ onyesha kama ma@@ fun@@ di wa@@ kubwa sana wanaweza ku@@ iga vitu vya u@@ umb@@ aji , lakini hakuna hata siku moja wat@@ af@@ ikia kufanya vitu vya ajabu sana kama hivyo . ” Sababu gani Mungu anap@@ enda ut@@ um@@ ie nguvu zako za kufikiri ? ( Soma Waroma 12 : 1 , 2 ; 1 Timotheo 2 : 4 . ) Na wengi kati yao hawa@@ kuishi wakati mumoja na hawa@@ ku@@ ju@@ ana . ” Nili@@ paswa kus@@ im@@ ama na kufikiri sana juu ya namna unabii huo juu ya chakula cha P@@ as@@ aka ulikuwa wa kus@@ hang@@ aza sana ! ” Ndugu mumoja kijana katika inchi ya Uingereza alisema hivi : “ Watu wenye kufanya hivyo ni wa@@ dogo sana . Hilo lin@@ atu@@ hakik@@ ishia kabisa kama Biblia ili@@ t@@ oka kwa Mungu . ” D@@ ada mumoja kijana katika inchi ya J@@ ap@@ ani aliandika hivi : “ Wakati familia yangu ili@@ tum@@ ikisha mafundisho ya Biblia , tuli@@ kuwa na furaha kabisa . Tuli@@ kuwa na amani , umoja , na upendo . ” Na wengine wana@@ acha ku@@ amini Mungu kwa sababu dini ime@@ wa@@ v@@ unja moyo . Ali@@ ongeza hivi : “ Hata aina ny@@ ep@@ esi sana ya uzima ni yenye kus@@ hang@@ aza sana . ” Sababu gani ni jambo la maana sana u@@ ju@@ e muzuri watoto wako ? Watoto wetu wanap@@ ata imani hatua kwa hatua . ” An@@ ani@@ uliza hivi : ‘ Biblia inasema nini ? ’ ‘ U@@ na@@ amini mambo Biblia inasema ? ’ An@@ ap@@ enda ni@@ j@@ ib@@ ie kwa kutumia maneno yangu mwenyewe kuliko kur@@ ud@@ ilia tu maneno yake ao maneno ya M@@ ama . Wakati nili@@ endelea kuk@@ om@@ aa , nili@@ paswa kuf@@ as@@ iria zaidi maj@@ ibu yangu . ” Wali@@ tumia Biblia ili kuj@@ ib@@ ia mau@@ li@@ zo yangu yote . ” Sasa , kama uzima uli@@ g@@ eu@@ ka kutoka aina ny@@ ep@@ esi ya uzima na kufikia kuwa aina ya ajabu , sababu gani viumbe hao wa zamani walikuwa tayari wa ajabu sana ? Hilo li@@ lin@@ ish@@ angaza sana na nili@@ zungum@@ uzia jambo hilo pamoja na mut@@ oto wangu . ” Kisha ali@@ omba kila mut@@ oto a@@ fanye ka@@ ha@@ wa katika k@@ op@@ o yake . M@@ ama huyo alisema hivi : “ Wali@@ fanya hivyo kwa u@@ angalifu sana . ” Ali@@ ongeza hivi : “ Wakati nili@@ wa@@ uliza sababu gani wali@@ fanya hivyo kwa u@@ angalifu sana , wali@@ sema kama wali@@ penda ka@@ ha@@ wa i@@ kuwe kama vile nili@@ penda . Nili@@ wa@@ f@@ as@@ iria kama Mungu ali@@ changa kwa u@@ angalifu sana g@@ az@@ e katika anga - hewa kwa njia yenye kuf@@ aa kwa ajili yetu . ” Na namna gani unaweza kuli@@ ng@@ anisha m@@ ulio wa av@@ ion na w@@ imbo wa ndege ? Ni nani mwenye kuwa na akili sana ; mutu mwenye alit@@ engeneza av@@ ion ao Mu@@ umb@@ aji wa ndege ? ” Baba mumoja alisema hivi : “ U@@ si@@ ch@@ ok@@ e hata kidogo kutumia njia za mu@@ pya ili kuf@@ as@@ iria habari za zamani . ” T@@ angu wakati walikuwa wa@@ dogo sana , nili@@ jifunza pamoja nao kwa d@@ ak@@ ika 15 kila siku , kutosha siku zenye tuli@@ kuwa na mikutano ya Kikristo . Kisha wakati fulani , nili@@ pata maj@@ ibu mengi ya mau@@ li@@ zo yangu kwenye mikutano ao wakati wa ibada ya familia ao wakati wa funzo la pekee . Ndiyo sababu ni jambo la maana wazazi wasi@@ a@@ che ku@@ fundisha watoto wao . ” A@@ cha watoto wako wat@@ amb@@ ue kama una@@ ona Yehova kuwa mutu wa kweli kabisa . Wazazi hao wan@@ asema hivi : “ Tuli@@ ambia pia mut@@ oto wetu mu@@ kubwa mwanam@@ uke kama am@@ ut@@ egem@@ ee kabisa Yehova , a@@ endelee kufanya mengi katika kazi ya Ufalme , na asi@@ hangai@@ ke sana . Wakati ana@@ ona matokeo , ana@@ elewa kama Yehova ana@@ endelea kutusaidia . Hilo li@@ m@@ em@@ usaidia sana a@@ kuwe na imani yenye nguvu kwa Mungu na katika Biblia . ”