Títí di ìgbà tí ó máa fi kó ẹ̀rú rẹ̀ lọ pátápátá, kí oníkaluku ni ìtẹ̀lọ́run pẹ̀lú ohunkóhun tó bá rí jẹ́.
Ó mọ̀ bí ó ṣe má a tojú ara rẹ̀ àti Tinú.
Kí Àlàmú kọ bí ó ṣe máa tọjú ara rẹ̀.
Kí ìyá rẹ̀ má tún padà wa láti máa jágbé kí ó sì pọ̀wé iká kankan.
Báyìí, ó ti di kí olórí dorí ẹ̀ mú, kí oníkaluku wa fún ra ara rẹ̀, Ọlọ́run wa fún gbogbo wa.
Làbákẹ́ ń ṣe iṣẹ́ "òun ló mọ" ọkàn rẹ̀ déèdè gbé sókè láti kọ́ orin rẹ̀ pẹ̀lú ohun ọkẹ́, ohun rẹ̀ dùn bí i agogo.
Ìrìsì rẹ̀ fi inú dídún rẹ̀ hàn.
Ó sọ fún ara rẹ̀ pé òun kò ní ìṣòro kankan.
Kò ní nǹkankan láti dáàmú fún.
Kò sí obìnrin náà lórí ilé ní gbogbo ayé tí inú rẹ̀ dùn tó bí inú rẹ̀ ṣe dùn.
Kí ló ṣe tí inú rẹ̀ kò ní dùn?
Ọjọ́ rẹ̀ ti níyẹ̀ nínú ilé Àlàmú.
Ọjọ́ ìbánujẹ́ àti wàhálà rẹ̀ ti níye.
Ẹjọ́ ìkọsílẹ̀ ti wà lọ́nà, òun náà ti fẹ̀rẹ̀ ẹ palẹ́mọ àwọn nǹkan rẹ̀ tán.
Tinú ó sì fún un ní wàhálà kankan, ọmọbìnrin kékeré náà kúnfún iye, ẹ̀mí aláàfíà tó pèyé ní Ọlọ́run fi jìnkí òun fún ara rẹ̀.
Ládúrù ìnírà tó wà nílé ó sì rẹ̀wà síbẹ̀, ìdúró rẹ̀ dùn síbẹ̀.
Kò sí ẹni tó má rí ta sọ pé obìnrin tó ní ìṣòro ni.
Pẹ̀lú ìrìsì ọmìdàn tí ó ní lọ́wọ́ lọ́wọ́ yìí, ó lè padà sí England kí ó sì tún padà sí ayé ọgẹ́ ṣìṣẹ́ ẹ̀.
A kan nílò láti tún ara rẹ̀ ṣe fún bí oṣù mẹ́ta sí mẹ́rin, a padà sípò.
Fún ìdí èyí, kò sí àbámọ́, ó rẹ̀rìn-in taríyà-taríyà, ó palẹ́mọ̀, ó jọ.
Ohun òkè rẹ̀ tinrin, ó sì ń gbọ́n rírí, ó jùdi sí ìlú àti orin inú afẹ́fẹ́ tí ó ń rò lọ́kàn, ó ká ìwọn ẹsẹ̀ diẹ̀ síwájú-sẹ́yìn ó ń fo sókè t
Làbákẹ́ ná èyín, ó sì ti ayá sí wájú, ó jùpa láìsídíìwò, ó ń gbé ẹ̀sẹ̀ sọ̀sì sọ̀tún-ún, sọ̀tún-ún sọ̀sì, ó ń láàgùn!
Ṣùgbọ́n dúró ná ó... kí gan-an ló ń sẹlẹ̀?
Làbákẹ́ dúró díẹ̀ láti bí ara rẹ̀ ni èyí.
Ó se èèmí fún iṣẹ́jú kan, ó ń wòye.
Kíni ìdí fún gbogbo àfihàn ìdúnnú àti ìyírí yìí?
Ṣé òun ti ń ya wéré? Ṣé òun náà ti ń ya wéré ni?
"Rara, Rara ò", ó dá ara rẹ̀ lóhùn... Rara.
Àlàmú ló ń sínwín, kódà, Àlàmú ló ti yà wèrè.
Kìí ṣe òun...kì í ṣe òun!
Níwájú Ọlọ́run àti ènìyàn!
Làbákẹ́ ná ọwọ́ rẹ̀ méjèèjì síwájú, ó sì jọ pẹ̀lú ìtara sí ìlú àfinurò orin náà.
Kò sí ìṣòro fún  un mọ́.
Inú rẹ̀ dùn, ó dùn dáadáa. Ó bẹ́ wọ́ inú yàrá ìgbàfẹ́ pẹ̀lú ìgbésẹ̀ ìjọ rẹ̀ tó lọ́pọ̀, ìṣọwọ́júdì rẹ̀ sájẹjì, ó ń rín súnmọ̀ jíg
Ó jù ọwọ́ rẹ̀ méjèèjì sínú àfẹ́fẹ́ ò sì yípòyìpò láìmọyé ìgbà títí tí òyì fi kọ́ ọ.
Ó sì súbú sínú aga tí ó wà nítosí, ó ń mí lọ́kẹ́lọ́kẹ́.
Lẹ́yìn èyí ni gbogbo ilé bẹ̀rẹ̀ ìrìnàjò àjò pàtàkì sínú ofurufú pẹ̀lú rẹ̀ gẹ́gẹ́ bí adáwákọ́ ofurufú...
Kíni ìdí? Kíni ìdífún gbogbo èyí? Ó tún ara rẹ̀ bí. Kí ló ń ṣẹlẹ̀? Ṣe orí tirẹ̀ náà ó ti máa yí báyìí?
Ṣènàbù mi kanlẹ̀ láti ẹ̀yìn ilékùn ilé ìkóúnjẹpamọ́ sí níbi tí ó ti ń dúró wòrán mádàámú rẹ̀.
Ó ti gbọ́ àwọn orín ajèjì mádáámú, ó sì tún ti rí ìjọ abámì rẹ̀ tí ó bálù mú.
Bí ó ṣe wà ń gbìyànjú àti padà sínú ilé oúnjẹ láti má jẹ́ kí wọ́n rí i, ó sẹ̀rí mọ́ ogiri, ó sì ṣisẹ̀ sórí àwọn abọ̀ tí ó sẹ̀sẹ̀ kò wọ il
Nǹkankan máa ń wà nípa màdáàmú báyìí tí ó ń lè Senabu lára rẹ̀ ní gbogbo ìgbà.
Nígbàkùgbà tí ó bá rí i, nǹkankan máa ń sọ fún un pé kí ó sá lọ, tàbí kí ó sá pamọ́.
Màdáàmú ti ń kanra ganan lẹ́nu ọjọ́ mẹ́ta yìí.
Kò fẹ́ jọ pé ó fẹ́ràn rẹ̀ mọ́ ìsọwọ́ wo ó àti bí ó se ń bá sọ̀rọ̀.
Nígbàkùgbà tí Màdáàmú bá farahàn ní yàrá ìgbàfẹ́, kíà ni Sẹ́nàbù máa ń wàbí gba wọ ilé ìgbọ́nṣe láti lọ ṣeyọ!
Sùgbọ́n kò fẹ́ jọ pé ọgbọ́n yẹn máa ṣiṣẹ́ mọ́.
Nítorí àná alánàá ní màdáàmú sì kígbé pé: Sẹ́nàbù! Sẹnàbù! Ibo ní ẹ̀kẹ́ kẹ́kẹ́rẹ̀ yí wà?
Níbi Màdáàmú! Níbi Màdáàmú! Ṣènàbù dáhùn.
Nílé ìgbọ́nṣe, bí ó ṣe ń ṣe? Kí ni ó ń bá olósì kékeré yìí jà ná?
Gbogbo ìgbà ni ilé ìgbọ́nsẹ̀ “kò sí nǹkankan Màdáámú, èmi rè é màdáámú” Senabu dúró níwájú rẹ̀, ó ń wò pẹ̀lú ojú ẹbẹ.
Ọ̀wọ́ mádáámú tí yàrá gba ètí Senabu kẹ́kẹ́rẹ̀ mú ó sì sọ àwọn ọ̀rọ̀ ìrìrà sí i, ó gbọ́ ó jìgijìgì síbi sọ̀hún-ún.
Ó paríwò, “Wa a tó lọ, isẹ̀ ẹ ti fẹ̀rẹ̀ ẹ tàn, ó dábì i pé ó ò mọ́.
Láìpẹ́, wọ́n á dá ẹ padà fún àwọn ènìyàn rẹ̀.
Fúnmi lọ́jọ́ méjì sí mẹ́ta.
Làbákẹ́ tú ọwọ́ rẹ̀, Ṣénàbù sì ṣùbú, gbà!.
Kò sẹnikẹni nítosí láti sọ gbogbo èyí fún.
Ó wú Ṣènàbù púpọ̀ láti rẹni sọ ìrìrì rẹ̀ fún - ẹni tó ṣe é fọkàn tán, ẹni tí yóò yẹ, tí yóò sì káàánù ẹ̀.
Ẹ wòye bí àyọ rẹ̀ ṣe kún tó nígbẹ̀yìn gbẹ̀yìn tí màmá àgbà tún kan ilẹ̀kún ilé yẹn.
Tí ó tún bá òun nìkan nílé!
Màmá ò tìí jóòkò tàìjókòó tí àhọn Senabu bẹ̀rẹ̀ sí í gbón bí i ti irú àjà tí ó ń mí tí ó bá rí olówó rẹ̀.
Màdáàmú ti yà wèrè! Ṣénàbù kéde fún màmá àgbà.
Wọ́n ti ya wèrè gan-an! Ó ti jọ ehanna, bí ológbò-ìgbò.
Irún rẹ̀ tí ó kì bí i ìgbọ́ yẹn ti dá wálé sí èjìkà rẹ̀, èyí sì ń jẹ́ kí jọ ẹ̀sù.
Èèkànnà rẹ̀ ti wà gún gan-an ó sì mú, a fi bí ti ẹnu ẹyẹ.
Ọjọ́ kan ò lè kọjá kí màdáàmú má ti èèkànnà yẹn bọ́ ó lẹ́rẹ̀kẹ́ kí ó sì fa a lẹ́ti.
Ó fi ètì àti ẹ̀rẹ̀kẹ́ rẹ̀ wíwú hàn màmá.
Màdáàmú á sì ya a sì wẹ̀wé níjọ́ kan pẹ̀lú bí ó ṣe ń lọ yìí, pẹ̀lú ẹ̀ẹ̀kanná gígún rẹ̀ tí ó mú yẹn tàbí èyín irin rẹ̀ yẹn nítorí ó ti ya w
Wèrè gidi, Senabu jẹ́wọ́ pé ó ti sú òun, a sì wú òun láti padà sọ̀dọ̀ àwọn ènìyàn rẹ̀ nílé.
Màmá láyò ńlá bí ó ṣe ń tẹ́tì sí bí Sènábù ṣe ń sọ ìtàn rẹ̀.
Ó fi ọwọ́ lù ọmọ náà jẹjẹ́ lẹ́yìn, ó sì sọ fún  un pé kí ó má ṣe dáàmú.
Ohun gbogbo a dara níkẹ́yìn...
Ó dára bí Làbákẹ́ ṣe ń yí lórí.
Ohun tí wọ́n ń rètí ni.
Èyí kò sì jẹ́ ìyàlẹ́nu fún màmá.
Èṣùnìyì ti sọ fún un pé Làbákẹ́ á jẹ́ nínú ẹ̀fọ́ iká tí ó ti rọ̀ kí ó tó pé.
Ní báyìí, ó ti wà ń sẹ̀lẹ̀, nǹkan tí ó ju èyí a tó máa sẹ̀lẹ̀.
Irún-orí àti èèkànnà Làbákẹ́ ni màmá wa gbà ní ìgbọ̀rọ̀.
Èṣùníyì fẹ́ lo ó láti fi túnbọ̀ bá ti Làbákẹ́ jẹ́.
Kò ní láti ya ẹnìkẹni lẹ́nu lẹ́yìn èyí láti rí Làbákẹ́ lẹ́yìn ọ̀ṣẹ́ kan tàbí méjì ní àwọn ọ̀pọ̀pọ̀nà kí ó sì dúró sí gbagede ọjà níbi t
Ẹṣùnìyì ti sọ ọ, màmá sì mọ̀ pé bí ó ṣe máa sẹlẹ̀ gan-an nìyẹn.
Nígbẹ́yìn gbẹ́yìn,  Làbákẹ́ a fi orúnkùn rẹ̀ ráwọ́ ọgbà Ẹsùnìyì pẹ̀lú ìrònúpíwádà.
Ní tí Àlàmú, Èṣùníyì ti sọ fún màmá pé kò sewu lóko mọ́.
Ipò tí Àlàmú wa á máa yàtọ́ sí dáadáa láti ìṣìnyí lọ.
Inú màmá dùn, gbogbo nǹkan tí Èṣùníyì sọ fún ló ti ń wà sí í músẹ̀.
Àlàmú padà dẹ́lẹ̀, ó sì bá ìyá rẹ̀ pẹ̀lú ìrìsì tó fi inú dídún hàn.
Ó kì ìyá náà pẹ̀lú ẹ̀rín músẹ́ lẹ́nu ní ìdọbalé.
Ó ń ti ibi iṣẹ́ kan pàtàkì nígbọ̀rọ̀ bọ́, èyí tí àyòríṣi rẹ̀ mú un dárayá.
Fún ìgbà àkọ́kọ́ nínú oṣù mẹ́sàn-án, Àlàmú mi ìmì ìtura.
Fún ọdídí oṣù mẹ́sàn-án gbàkọ́ ni ó ti yí ara rẹ̀ ká pẹ̀lú àdìítù kan tí ó rú gbogbo ènìyàn lójú; àsìrí kan tí kò ṣe é ṣe fún ẹnìkẹni láti tú
Níbàyìí, òpin àdìítù yẹn ti wà nítosí.
Ọ̀pín sì dárùdápọ̀ ọ̀pọ̀lọ àti ìrọ̀ra rẹ̀ ti ṣùnmọ̀ ìtọ́sì.
Wọ́n ti sọ fún un pé kí ó dúró fún  ọ̀sẹ̀ méjì sì í ti gbogbo ìṣòrorẹ̀ a fi yànjú pátápátá.
Àlàmú kò gba ètì rẹ̀ gbọ́.
Pẹ̀lú ìwánwára ni ó fi ń ká àwọn ọjọ́, ení, èjì, ẹ̀ta, ẹ̀rín, àrùn, ẹ̀wà, mẹ́ẹ̀dógún...
Ọjọ́ mẹ́ẹ̀dọ́gùn sí i! Ó ń ká wákàtí! ìṣẹ́jú!
Ó jẹ́ ìyàlenu fún Àdìó bí Àlàmú ṣe ń ṣe àfihàn irúsókè ìdúnnú rẹ̀.
Bẹ́ẹ̀, ọ̀ṣẹ́ méjì sì ni wọ́n sọ, ìdájọ́ a sì wáyé?
Ìyẹn kéré púpọ̀ níye sí oṣù mẹ́sàn-án tí ó ti fi ń dúró.
Ṣé yóò sùnkùn ni, tàbí yóò rẹ̀rìn-ín múṣe lẹ́yìn ọ̀ṣẹ́ méjì?
Wọ́n tisọ̀ fún  un pé a rẹ̀rìn-ín músẹ̀.
Gbogbo nǹkan ló sì tọ́ka sí i dájúdájú pé yóò rẹ̀rìn –in múṣe.
Fún ìdí èyí, ó tó kí ó kúkú bẹ̀rẹ̀ sí í rẹ̀rìn- in músẹ̀ láti ìsìnyí nínú ìrètí àti ìgbàgbọ́ pé gbogbo nǹkan á sìsè fún rere.
Ìdí nìyí tí ó fi fi ẹ̀rín múṣe tó rí yan-ran yan-ran kò mọ́nà pàdé ìyá rẹ̀...
Màmá ń wo ọmọ rẹ̀, ọkàn rẹ̀ sì kọ̀rín fàyọ.
Ọmọ rẹ̀ wà rẹ̀ ẹ tó ń rẹ̀rìn-ín múṣe sí i tí ó sì ń fẹ́sì bí ó ṣètò sí ìbéèrè àti àṣọgbà ọ̀rọ̀ wọn.
Kílótún kú, Àlàmú fi tọwọ́tọwọ́ tọ́rọ̀ ìyọ̀ndà lọ́wọ́ ìyá rẹ̀ pé òun ṣì tún ní àwọn nǹkan mìíràn láti ṣe ní ìgboro. Fún ìdí èyí ó fẹ
Ọmọ rẹ̀ ti wà ní ìbùyì fún un, láti gba ààyè! Apá kíìni iṣẹ́ náà ti parí! A dáa fún Èsùnìyì.
Màmá dúró pẹ̀lú súúrù pé kí Làbákẹ́ dé.
Nígbà tí ó sì rí i tí ó ń bọ lọ́ọ́ọ̀kan, ó tẹ̀tẹ̀ tú àpẹrẹ tí ó gbé wà láti ìgbéríkò, ó sì mú igo kekeré tí ó tojú oògùn bábáláwọ̀ rẹ̀ sí.
Èṣùníyì ti sọ bí ó ṣe máa lo ó fún un.
Nísínyí, ó ta gbọ́n-ọ̀n gbọ́n-ọ̀n ṣenú ọ̀nà yàrá Làbákẹ́, ó sì wọn oògùn náà sílẹ̀ sórí ìlà tẹ̀ẹ̀rẹ̀ kan.
Ó se pàtàkì kí Làbákẹ́ dá a kọjá bí ó bá ti ń wọ yara rẹ̀ kí tiẹ̀ lè túbọ̀ bá a ní tọ́kan-tara.
Lẹ́yìn tí ó bá tí wọ́n òògùn náà tàn, Màmá yípò yípò lẹ́ẹ̀márùn-ún gẹ́gẹ́bí bábáláwọ́ rẹ̀ ṣe la kálẹ̀.
Bí ó ṣe wà lórí ẹẹkẹrin, Làbákẹ́ wọlé, ó ń wo ìyá àgbà náà, pẹ̀lú ẹnu rẹ̀ ni líla sílẹ̀.
Màmá dúró fún ìgbà díẹ̀, kanri mọ̀lẹ̀ ni ẹ̀sì kíkí Làbákẹ́ ò sì fẹ́yìntí ogiri tí ó kojú sí ogiri yàrá Làbákẹ́, ó ń sọ àwọn ìpèdè tí wọ́n n
Ní òpin gbogbo rẹ̀, màmá bù sẹ́rìn-ín.
Ìrísí Làbákẹ́ jọ ti ẹ̀hànnà gidi, ó tiẹ̀ tún bánilẹ́rù jù bí Sẹ́nàbù ti ṣàpèjúwe rẹ̀.
Làbákẹ́ ti wà ya wèrè gidi báyìí – bí ó ṣe rí, ó dábì i èwèlé tí ó wà láti inú ihò àpata tí ó ti ṣètàn ìjà!
Irún rẹ̀ tí ó dábì i ìgbọ́ dá wálé sọ̀rùn àti èjìka rẹ̀, ó sì bọ́ apá ìbíkan lójú rẹ̀.
Irún yẹn... bẹ́ẹ̀ ni, ọ̀kan lára àwọn nǹkan tí ìyá wa wà rè é.
Kí ó tó máa lọ sí ìgbérìkò ní ìròlẹ̀, ó gbọdọ̀ rí i pé ó rí èyí tó tó wọn nínú irún náà gẹ́ kí ó sì tojú rẹ̀ sínú àpẹrẹ rẹ̀.
Lẹ́yìn náà ni èèkànà gígún ọwọ́ Làbákẹ́, èèkàn gígún púpá rè.
Ìyẹn tún ní nǹkan tí ó wà mú.
Ojú mámá ń wò láti irún orí Làbákẹ́ dúdú dé èèkàná púpá rẹ̀ fún ìgbà díẹ̀.
Nígbéyìn, ó wo Làbákẹ́ tààrà ò sì ni;
"Ẹm Ẹm Ẹm!", ó kọ́kọ́ tún ọ̀nà òfun rẹ̀ ṣe. "Ẹm.…Ìwọ̀. Ìwọ̀ sì wà níbi?"
Làbákẹ́ fi ojú pàárẹ ò sì rín lọ sí ọ̀nà yàrá rẹ̀. “Kí ló tún ń dúró ńbí fún?”
"Ṣé èmi?", Làbákẹ́ béèrè.
Ó wo yara rẹ̀ lọ ní dídá ìbòdè màmá kọjá! Ó kò sínú panpẹ́ màmá! Panpẹ́ bábáláwọ́!
Ní iṣẹ́jú kan, ó kú giri jáde láti inú yara rẹ̀, ó dojúkọ màmá pẹ̀lú ìwò tí ó lè pànìyàn lójú rẹ̀. "Mo ti ń gbọ́ báyìí!"
Ó wọ́ ò. "Kí ni ó ń sọ, ìyá àgbà?"
"Mo ń bí ẹ̀..."
"Bí mi ni kì ní, ìyá àgbà?"
"Bóyá ò ò..."
"Bóyá o ò ṣe kí ni, ìyá àgbà!"
"Tí í lọ..."
"Lọ ibọ̀, ìyá àgbà!", Làbákẹ́ ti ṣùnmọ̀ màmá báyìí, tí ó sì ń ná ẹ̀ẹ̀kana púpá gígún rẹ̀ tíhàlẹ̀-tíhàlẹ̀.
"Ṣé ò fẹ́ ná mi ni?"
Wọ́ ò ìyá! Àtẹlẹ́wọ́ ń yún mi, ó ń ṣe mi bí kì ń gba ojú àjẹ àgbà kan!
Ṣé ó rí bí iká ọwọ́ mi ṣe ń sùn yìí, ó ń se wọn bí i kí wọ́n fa ẹ̀yìn ojú àjẹ méjèèjì yọ láti inú àkó.
"Ẹmi! Ẹmi, Làbákẹ́?"
"Mo ń ní àìbálé nínú ẹnu mi! Mo fẹ́ dánbí ẹ̀yìn ẹnu mi ṣe mú tó wo!
Nípa rírí wọn bọ́ inú àwọ hìhùnjọ́ àgbáyà kan"
"Tàní? Ìwọ́ agbáyá yìí ni! Ìwọ́ ló yà wèrè!"
"Èmi? wẹ̀rẹ̀?"
Bẹ́ẹ̀ni, wèrè! Ó wo yípò yípò bí i ẹni ti giri warapa gbé.
Ó lè mọ ọgiri bí ajá gbìgbò tó rẹ̀.
Ó ń sọ̀rọ̀ kẹlẹ̀ kẹlẹ̀ bí ewurẹ̀ alágbàtó tí ó ń jẹ́ àpọ̀jé lẹ́nu! Wéré! Wéré! Wéré ni mo sọ! Kí tún ní ẹ bí kò ṣe wéré lóbìnrin!
Làbákẹ́ dúró, ó ń mí lọ́kẹ́lọ́kẹ́ lè màmá.
Bí màmá bá sọ gbolóhùn kan sí i, bó bá sọ ẹ̀yọ ọ̀rọ̀ kan,  Làbákẹ́ ò bá ti bó ìyá àgbà  náà, a sì rán àn lọ sí sárèé láìtò ọjọ́.
Màmá rẹ̀rìn-ín múṣẹ́, ó sì fi ọgbọ́n ẹ̀wẹ̀ jáwọ́.
Kò bínú, kò bínú rara.
Oògùn ló ń ṣiṣẹ́ lára Làbákẹ́.
Làbákẹ́ ti gbẹ́ kòtò ara rẹ̀ nísínyí tí ó ti dá ìlà oògùn kọjá lẹ́nu ọ̀nà yara rẹ̀.
Ohun tí ó kan kú fún un ni kí ó gbé Làbákẹ́ sínú pọ̀sí, kí ó kan an pa, kí ó sì sín-in sínú ilé tí ó gbé.
Màmá yọwó, ó sì gba  Làbákẹ́ láàyè láti tẹ̀síwájú láti máa sọ̀rọ̀ fítàfítà pẹ̀lú irunu.
Láti ìṣìnyí lọ, ṣògbà ẹ àgbáyá! Yẹ ẹ ná ìmú hìhùnjọ́ rẹ̀ yẹn! Ó ti gbélé ayé kọjá ìwúlò rẹ̀.
Fi mi sílẹ̀ àjẹ àgbáyá! Fi mi lọ́run sílẹ̀! Padà lọ sí ìgbéríkò láti lọ ṣe àdúrà ìkẹyìn rẹ̀ lórí ilẹ̀ èèpè.
Àṣìkò rẹ̀ tiẹ̀ títọ́, ṣàrẹ̀  rẹ̀ sì ti wà nílé.
Má wà sí ìgboro mọ́ láé.
Ṣòógbọ́ bẹ́ yẹn àjẹ!
Màmá ò fèsí ọ̀rọ̀ kan, káka bẹ́ẹ̀ ń ṣe ló ń rẹ̀rìn-in músẹ̀, ó mọ ohun tó ń sẹlẹ̀.
Làbákẹ́ ti ya wẹ̀rẹ̀ báyìí.
Wèrè sán-ún sán-ún. Gẹ́gẹ́ bí Èṣùnìyì ṣe sọ fún, ìdí èyí kò ní èsì kankan, láìpẹ́, Làbákẹ́ a kẹ́rù lọ sí ilé rẹ̀ tuntun ní gbàgedé ọjà. Fún
Bẹ́ẹ̀ ni, kò tẹ̀síwájú! Ṣe ò ti rẹ̀ ẹ ni?
Kò tí í yẹ kí ó rẹ̀ ẹ! Ó gbọ́dọ̀ jẹ́ kí ó tẹ̀síwájú lọ́nàkónà!
Ìdákẹ́rọ̀rọ̀ wa lẹ́yìn ìṣẹ́jú márùn-ún, màmá ṣẹjú sí Senabu; kẹ́lẹ̀kẹ́lẹ̀ náà ní ọmọbìnrin kẹ́kẹ́rẹ̀ náà kànrí mọ́lẹ̀ padà.
Ó ti mọ̀wọ́ màmá tó bẹ́ẹ̀ tí ìbánisọ̀rọ̀ ti wà rọ̀rùn láàrín wọn.
Lẹ́yìn tí ó ti dá ara rẹ̀ láàmú, tí ó ti gbé èmi ara rẹ̀ gbọ́nà Làbákẹ́ gbọ́nà bálùwé lọ láti ṣànrà pẹ̀lú omi tutu, ní kíà sì ní Sẹ́nàbù bẹ
Kì í ṣe àjèjì sí yàrá mádáámú, gbogbo ibi kọlọ́fín àti ìkórògùn yàrá náà ni ó mọ́.
Ó mọ gbogbo ibi tí màdáàmú ń tojú àwọn nǹkan ẹ sí títí mọ́ àwọn nǹkan àsìrí rẹ̀.
Nísínyí tí màdáàmú ti fẹ̀rẹ̀ ẹ kò ẹ̀rú rẹ̀ tán, ó rọ̀rùn fún un láti rí àwọn nǹkan méjì tí ó wà. Láàrín isẹ̀jú mẹ́ta, ó ti parí isẹ̀ tí wọ
Màmá gbà a ò sì tẹ̀tẹ̀ fi sínú àpẹrẹ rẹ̀.
Nígbà tí màdáàmú jáde láti inú bálùwé, ohun tí ó rí nípé Sènábù kékeré ń bá Tinú seré lẹ́nu ọ̀nà, màmá sì ń dágbèrè fún Àlàmú tó sẹ̀sẹ̀ ń wọlé
Àwọn nǹkan méjì náà wà ní ìpàmọ́ nínú àpèrè rẹ̀.
Màmá ti jí àwọn nǹkan náà wo nínú àpẹrẹ rẹ̀, ó sì tẹ́ ẹ lọ́run; mẹ́rin nínú èèkànnà pupa ọwọ́ Làbákẹ́ tí ó fi náwọ́ sí i láìpẹ̀ yìí, tí
Ẹ̀ẹ̀kan-ná ayéderú! Àti díẹ̀ nínú irún Làbákẹ́ tí ó dá wálé sára rẹ̀ láìpẹ́ yìí tí ó yọ nígbà tí ó fẹ́ wọ bálùwé, ayéderú irún rẹ̀!
Àwọn nǹkan méjì yìí ti wà nílẹ̀ fún Èṣùníyì.
Àṣìkò náà ti ṣùnmọ̀, tí Làbákẹ́ a sárẹ̀ jáde nínú ilé níhóòhò wo ọ̀pọ̀pọ̀nà: ìgbà tí ó máa sọ gbagede ọjà di ilé, ìgbàtí a rákọ̀ lórí orú
Gbogbo ìyẹn ló yọrísí ìdánmọ̀ràntó hàn lójú mámá bí ó ṣe ń ròyìn ìtàn àsèyọrí ìrìnàjò rẹ̀ sí ìgboro fún Èṣùníyì.
Ipò Àlàmú ti yàtọ́, kò ní í kan abúkú orí fífọ̀ mọ́. Kò ní jìyà ìrẹnisílẹ̀ tí wọ́n a ti jù u sí yàrádùdù ilé wẹ̀rẹ̀ pẹ̀lú àwọn ogidi àsìnwín
"Wàhálà ni mo sì í ń rí yìí", màmá gbọ́ tí Èṣùníyì sọ èyí “Ìjọngbọ́n ò ti í parí pátápátá.
Ní wọ́n ìgbà tí aṣojú àwọn ọ̀tà bá sì wà nínú ilé pẹ̀lú ọmọ rẹ̀, ohunkohun ló sì lè ṣẹlẹ̀.
Màmá wo Èṣùníyì, "Kí lá wá fẹ́ ṣe pẹ̀lú Làbákẹ́ báyìí?".
Làbákẹ́ ẹni ẹgun.
Aṣojú àwọn ọ̀tà.
Ó ń ṣe màmá bí ìgbà tí abẹ̀rẹ̀ tó mú gún-ún lọ́kàn Làbákẹ́ sì ní abẹ̀rẹ̀  náà.
"A ní láti ti í jáde", Èṣùníyì tẹ̀síwájú, "kíákìá sì ní pẹ̀lú."
Lẹ́yìn náà ni a tó lè rímú mi.
Ṣùgbọ́n pẹ̀lú nǹkan méjì tí ẹ ti mú wáyìí...
Ẹ̀ṣùnìyì yọ bẹ̀bá tí wọ́n di irún àti èèkànà Làbákẹ́ sí yìí jáde... "Kò sí wáhálà, Màmá".
Màmá tún ọ̀nà ọ̀fún rẹ̀ ṣe.
Bẹ́ẹ̀, ẹ ṣeun. Ohun tí mo fẹ́ kí ẹ ṣe nísínyí ni pé kí..kí... kí...
Ohun ẹjọ́ wúurú kíkì kan láti ọkàn nínú àwọn yara ilé wèrè náà ni ó dá ọ̀rọ̀ mọ́ wọn lẹ́nu
"Ohun tí máa fẹ́ kí ẹ...ẹ...ẹ..."
Ohun wuuru tí ó wà láti inú ilé wèrè náà ti wà di àríwò ńlá, tí ó fẹ́rẹ̀ di ènìyàn létí.
Èyí ni abúda àhàmọ́ Ẹ̀sùnìyì kan.
Láìsí ani-ani, àwọn èèyàn rẹ̀ ti bẹ̀rẹ̀ eré ìje wọn bí wọ́n ṣe máa ń ṣe.
Ìjà tí wọ́n máa ń jà fún  ti bẹ̀rẹ̀ nìyẹn.
Nígbàkùgbà tí wọ́n bá sì bẹ̀rẹ̀, gbẹ́gẹ́dẹ̀ máa ń gbìnà.
Wọ́n á bọ́ ara wọn bí i àjà olókùnrun, wọ́n á lù ara wọn, wọ́n á tún ya ara wọn jẹ́.
Àríwò àwọn wèrè náà mú ohun màmá wálẹ̀.
Màmá ti bẹ̀rẹ̀ sí i bẹ́ Bàbá olóògùn pẹ̀lú ìtara, pé kí ó lọ gbogbo agbára rẹ̀ láti yànjú Làbákẹ́ ní kíàkíà – lónìí ṣọlà.
Kí ó mú un wálẹ̀ lórí orúnkùn rẹ̀.
Kí ó jẹ́ kí àwọn ọ̀tà ọmọ rẹ̀ yóòkù tí ó ṣe é fojú rí rín lọ níhóòhò sínú ìgbò kíjìkíjì tí ìkọ̀kọ́ àti àmọ́tẹ́kùn a ti máa dúró láti
Nǹkan tí ó ń sọ fún Èṣùníyì pé kí ó ṣe níyẹn ti àríwò àwọn wèrè yẹn fi tún pọ̀ sí i.
Ẹ̀sùnìyì díde giri, ó ṣàrẹ sọ̀nà ibi tí aríwọ̀  náà ti ń wà.
Láàárín iṣẹ́jú kan, ó ti sárẹ̀ padà.
Ó sárẹ̀ wo yàrá kan nínú ìyẹwù tirẹ̀.
Ó jáde pẹ̀lú àtorí kan tí ó ká yí orí rẹ̀.
Ojú rẹ̀ rán. Ìṣàn dá dúró lọ́tọ̀ ní ọwọ́ rẹ̀ líle, ẹ̀tẹ̀ rẹ̀ ń gbọ́n, ara rẹ̀ ń gbọ́n pẹ̀lú ibinu àti ìmì-ẹ̀dún.
Ní àwọn ìgbà tó ṣe gẹ́gẹ́, Èṣùníyì máa ń tútù, a jọ aláìsẹ̀, ara rẹ̀ bálẹ̀, a máa sọ̀rọ̀ díẹ̀díẹ̀, láìparíwò pẹ̀lú ìfọkànsí.
A rẹ̀rìn-ín múṣe jẹ́jẹ́, a máa wọjú yín bí ó ṣe ń sọ̀rọ̀.
Nígbà yẹn ò dábì i gbogbo ọkùnrin, bí ọkùnrin gidi bí ìwọ̀ àti èmi.
Ṣùgbọ́n lẹ́ẹ̀kọ́ọ̀kan báyìí, tí yàn-pọ̀n-yàn-rin bá wà nínú àgọ́ yí, Ẹ̀sùnìyì máa ń di okùnrin ara ọ̀tọ́.
A paríwò àsẹ rẹ̀, pẹ̀lú ohun rẹ̀ tí ó ń búrámú-rámú bí àtẹ̀wò ààrà. Ó jẹ́ okunrin tí ó kúnfún okun ńlá àti ìrìsì.
A gba ẹni tí ó ṣe mú pẹ̀lú ìwà ẹ̀ẹ̀rí àti ìrọ̀rọ̀ ẹ̀kùn.
Ìṣàn apá rẹ̀ a yí, a wà lè kókó.
Ẹgungun rẹ̀ a ná, a fẹ̀rẹ̀ ẹ lè kan.
Ẹni tí ó gbà mú náà a paríwò ìbẹ̀rú, a sì padà sẹ́yìn pẹ̀lú ìjọwọ́ patapata bí i ti ọọkùn tí àti ra mọ́lẹ̀.
Yàtọ̀ sí ti ipá ojú kó-ojú, Èṣùníyì ni àwọn ìlànà mìíràn.
Wa a rí i tí ó di ìwò ẹ̀tú rẹ̀ tí ẹjẹ́ ti yí mú sókè nínú afẹ́fẹ́, a máa bá àwọn àwòmọ̀ mẹ́rin ayé sọ̀rọ̀, àwọn adarí kádara ẹ̀dá – ó ń
Ó sì máa rí bẹ́ẹ̀, bí ó tilẹ̀ jẹ́ fún ìgbà díẹ̀.
Ṣùgbọ́n nísínyí, ìlànà wàmú-wàmú-wàmú ni ó fẹ́ ló.
Fúnbí i ìṣẹ́jú márùn-ún, Màmá ń gbọ́ ohun àtorí lára àwọn ènìyàn ará rẹ̀ sì ṣùnkì.
Ibi yìí kì í ṣe ibi lásàn rara.
Ní ọ̀pin ìgbésẹ̀ ìfiyà-jẹniyàn rẹ̀, Èṣùnìyì padà ló bá mámá pẹ̀lú ìkọ̀ràjọ ènìyàn tí ó pé, pẹ̀lú ojú ọmọlùàbí lẹ́ẹ̀kan sí i.
"Ó ní láti rí báyẹn", ó sọ fún màmá, "Bí ó ṣe yẹ kí ó rí ní yẹn màmá...bí bẹ̀ẹ̀kọ...bí bẹ̀ẹ̀kọ..." Màmá kànrí mọ́lẹ̀ ní ìdáhùn.
Ó mọ ohun tí ìtúmọ̀ "bí bẹ́ẹ̀kọ" Ẹ̀sùníyì jẹ́...
Bí bẹ́ẹ̀kọ́, àwọn wèrè fúnràwọn náà àgbàjọba ilé náà.
Bí bẹ́ẹ̀kọ́, wọ́n á sọ ibẹ̀ di pápá ọgún.
Bí bẹ́ẹ̀kọ́ wọn a dojúkọ Èṣùníyì lọ́jọ́ kan, wọ́n a sì lè é jáde kúrò nínú ọgbà rẹ̀. Wọ́n tún lè pa à
Bí bẹ́ẹ̀kọ́, wọ́n á dánà sùn gbogbo ilé inú àgọ́ náà, wọ́n á sì ná papá bọ̀ra.
Kò sí nǹkan tí wọ́n ò lè ṣe ti òfin àti àsẹ bá dárù.
Màmá mi ìmì ìtura.
Ó ní ìdí láti máa fọpẹ́ fún Elédúmáré.
Kí ni ìbá ṣe kani pé Àlàmú wa láàrín àwọn ènìyàn yìí, tí yóò sì gba ìhùwàsí ìròrò burúkú yìí?
Kí ní ìbá ṣe kani ọmọ rẹ̀ ni ó dúró lábẹ́ igi ọkànkan yẹn, tí ó ti fẹ̀rẹ̀ ẹ já sí ìhòóhò tán, tí ó ń náwọ́ sí nǹkan tí ó sì, tí ó sì ń bá à
Bí ó bá jẹ́ Àlàmú ni ó ń rín yíká ilé kékeré yẹn láìnídìí nínú irú ìrìn láyìpọ̀ yìí? Kì ní ìbà ṣe? Kò sí.
Bí o bá jẹ́ Àlàmú  ni ó wọ àkìsà tí ó tún ń tọ́ sí àtẹlẹ́wọ́ ọwọ́-osì rẹ̀ tí ó ná síwájú tí ó tún ń rẹ̀rìn-ín?
Ẹ̀sùniyì wo màmá, ó sì ṣàkíyèsí ìkọ̀rọ̀ tó wà lójú rẹ̀.
Màmá, kò sí ìdí fún ìbẹ̀rú.
Ohun gbogbo a dara níkẹ́yìn.
Gbogbo isẹ̀ náà ti fẹ̀rẹ̀ ẹ parí.
Ṣùgbọ́n ẹ sì ni láti mú u wà síbi
"Mú táni wa?" Màmá béèrè
"Ẹ mú ọmọ yín wà màmá. Ọmọkùnrin ti yín?"
"Èyí túmọ̀ sí pé... pé... Àlàmú tún ní láti... láti... wá"
Bẹ́ẹ̀ ni, ó ní láti wà níbi, fúnrarẹ̀.
A mú láti inú ìkókò agbò, a wẹ́ nínú odò agbò ní gbangba, a a sì sìn gbẹ̀rẹ̀ sí i lẹ́rẹ̀kẹ́, ní ìgbà ayá àti àbíyà rẹ̀.
Ọmọ yín ni láti ní ìdáàbòbò tó pẹ̀yẹ.
Nǹkankan ò gbọdọ̀ yọ ọ lẹ́.
Ìwọ́ ìdáàmú wa lójú màmá.
Báwo ni yóò ṣe rọrùn fún  un láti mú Àlàmú  wà sí ìgbérìkò, pàápàá jùlò, sí ọgbà Èṣùníyì? Apa ọ̀rọ̀ yìí sẹ̀sẹ̀ hàn dé sí ni. Báwo ni ó ṣe máa
Ṣé kí ó dọ́gbọ́n àìsàn, kí ó ránṣẹ́ sí i nígbọ̀rọ̀ pé kí ó wà rí i kíàkíà ní dúbùlẹ̀ àìsàn rẹ̀?
Kí ni yóò sọ fún un tó bá ti wà dé?
ṣe kí ó wà sọ òòtọ́ fún un ni?
Òtítò tí ó kórò nípa ipò rẹ̀?
Òtítọ́ tí òun gan alára kò mọ̀ láti iye ọjọ́ yìí?
Màmá rò ó fún ìsẹ̀jú kan.
Ọ̀kan rẹ̀ ṣàkọ́ lọ.
Bẹ́ẹ̀, kò sí aní-aní, kò sí aní-aní, ó ní láti ṣe é.
Ó jẹ́ iṣẹ́ tí ó gbọdọ̀ ṣe.
Paríparí ẹ, ọmọ rẹ̀ ṣàá ni, ọmọ rẹ̀ kan ṣoṣo.
Ètò rẹ̀ ni láti jẹ́ kí ó mọ gbogbo òòtọ́ ọ̀rọ̀ náà, bí ó bá tiẹ̀ dùn mọ́ ọn.
"Ó ti ya wèrè!", A jẹ́ kí ọmọ rẹ̀ mọ́, a dijú sọ ọ láìdéénàpẹnu.
Dájúdájú kò ní gba ètì rẹ̀ gbọ́, ó lè dùn-ún, ó lè tàbùkù bá a.
Ṣùgbọ́n kò ní wo ìyẹn.
A tún ún sọ dáadáa.
"Ó ti ya wèrè Àlàmú! Ìṣọwọ́sọ̀rọ̀ rẹ̀ gan-an fi hàn pé ó ya wèrè.
Ìhùwàsì rẹ̀ fihàn pé ó yá wẹ̀rẹ̀.
Bí ó ṣe ń wo gan-an fi hàn pé ó ya wèrè.
Bẹ́ẹ̀ ni. Ọmọ mi ò ti yà wèrè! Ṣùgbọ́n Àlàmú, iṣẹ́ àwọn ọ̀tà ni.
Ó máa ṣe pàtàkì láti jẹ́ kí ó mọ, "Iṣẹ́ àwọn ọ̀ta ní èyí."
Àti wí pé, pàbánbári gbogbo rẹ̀ ò ṣeyìn ìyàwó rẹ̀, ìyàwó rẹ̀ gan-an. Òun ní asojú àwọn ọ̀tà.
Bóyá Àlàmú gba èyí gbọ́ tàbí kò gbà a kò ṣe pàtàkì sí i.
Kò kan án bín-in-tin báyìí.
Wàhálà tí Àlàmú nìyẹn.
Nǹkan tí ó ṣe pàtàkì ni láti jẹ́ kí ó mọ ǹkan tó ń ṣẹlẹ̀ lẹ́kùn-ún rẹ̀rẹ̀, gbogbo òtìtọ́ ibẹ̀. "ṣùgbọ́n jẹ́ kí ń ṣọfún ẹ Àlàmú, Làb
Ìwọ́ ṣàá má ṣeyọnú.
"Mo ti sa gbogbo ipá mi láti wa ojútùú sí i, Ẹ̀sùnìyì sì ti ń rán wa lọ́wọ́ gidi.
Èyí ló fa a tí ó fi wà láàyè lónìí, ìdí nìyí tó ó ṣe tí í jà sí ìgboro – ìwọ̀ lè má mọ́.
Nítorí tirẹ̀. Mo ti rúbọ àwọn oríṣà pẹ̀lú ẹ̀wùrẹ̀, ọ̀rọ̀gbọ́, àtàárẹ̀ àti ẹ̀pọ̀ pupa.
Màmá mọ́ pé gbogbo èyí a já Àlàmú  láyà bí ó bá gbọ́, sùgbọ́n ṣe ó yẹ kí ìyẹn tún dá òun fún rárẹ̀ láàmú?
Rárá, kò ní wúlé gbé orí sọ̀kẹ́ láti wọjú ọmọ rẹ̀.
"Àlàmú  gbáradì", a papá sọ fún un "A jọ ń lọ rí Èṣùníyì nísìnyí".
"Èmi? Fún kí ni?", Ó ń rọ o bí ọmọ rẹ̀ ṣe ń dáhùn ìbéèrè padà, tí ó ń tẹnumọ̀ pé.
"Èmi kọ! Èmi kọ!"
"Ìwò ni Àlàmú!", ó pinnu láti paríwò mọ́ òn padà, Ìwò ni, Ìwò, Ìwò àti èmi! A jọ ń lọ nísínyí ni, ṣòdọ̀ oníṣègùn.
Wà á mú láti inú ìkókò agbò rẹ̀. Wà á wẹ́ nínú ibù omi tí ó wà ní ààrín ibùdó rẹ̀, wọ́n a sì sìn gbẹ̀rẹ̀ sí ọ lára.
Àfàìmọ̀ kí Àlàmú má fi ṣe yẹyẹ tàbí kí ó kan kúrò níwájú rẹ̀, tàbí kí ó tilẹ̀ kí ẹ̀rẹ̀ mọ́lẹ̀.
Màmá fúnrarẹ̀ a lè è mú.
Màmá wòye ara rẹ̀ bí ó ṣe ń lé Àlàmú lọ sọ́nà ìgbò olókùútà náà.
Tí ó ń lè é lọ sọ́nà ètì odò Akókùra, tí ó bẹ́ẹ̀ pé kí ó padà, tí ó ń bẹ́ẹ̀ kí ó tó di wí pé ó kọjá odò náà.
Kí ó tó di wí pé ó kọjá ibi tí kò ti ní lè padà.
Bí ó bá filé kọjá odò Àkókùrà, kò ní í sí ìrètí kankan fún un mọ́.
Kò gbọdọ̀ kọjá ọdọ̀ kankan, bí bẹ́ẹ̀ kọ... Ó ń wòye bí ọmọ rẹ̀ ṣe ń kanjú lọ.
Ọ̀wọ́ agbára ńlá àwọn ọ̀tà wa lára rẹ̀, ó ń ti í, ti í, ó ń jẹ́ kí ó máa kọ gbogbo ìgbìyànjú láti mú kí orí-rẹ̀ pé. Ó ń gbọ́ bí Àlàmú ṣe ń j
Màmá, ẹ padà sábùlẹ̀! Ẹ lọ sínmí lábùlẹ̀! Èmi á padà sí ìgbọ̀rọ̀.
Bí a ṣe lè: Dénà ìdójúkọ Fíṣìínì
Ìtúnwọ́ Ìkẹ́yìn 9-6-2017
Nípasẹ̀ ìmúgboro ààbò rẹ̀ lórí ayélujára, ó lè ṣ'àlàbáàpádé òṣeré ibi t'ó pètè láti sọ ààbò rẹ̀ di yẹpẹ̀rẹ̀.
Ọ̀ṣẹ̀rẹ̀ burúkú ni a pé irú ọ̀tà, tàbí adojúkọni báwọ̀nyí.
Bí àdójúkọni bá fi ìméèlì tàbí ìsopọ̀ tó jọ gidi, àmọ́ tí ó jẹ́ aránkan ni a ń pè ní Fíṣìínì.
Ìdójúkọ Físìínì ṣàbà máa ń rí gẹ́lẹ̀ bíi iṣẹ́-ìjẹ́ láti tan ọ:
Kí ó ṣìrà tẹ́
ìṣọ̀pọ̀ adaríẹni s'ojú ìwé mìíì
Kí ó gba ẹ̀dá iṣẹ́-àìrídìmú sílẹ̀ sórí ẹ̀rọ-ayárabíàṣàá rẹ̀; tàbí
Kí ó tẹ́ orúkọ ìdánimọ̀ àti ọ̀rọ̀-ìfiwọlẹ̀ẹ̀ rẹ̀ sorí ibùdó-ìtàkùn tó jọ ogidi.
Ìdójúkọ Fìṣìínì lè tàn ọ fi kí ó fi ọ̀rọ̀-ìfiwọléé rẹ̀ sílẹ̀, tàbí tàn ọ láti fi iṣẹ́-àìrídímú àìdára sórí ẹ̀rọọ̀ rẹ̀.
Àdójúkọni lè lọ iṣẹ́-àìrídìmú aránkan láti fi pàṣẹ fún èròó rẹ̀, jí ìwífún-ún rẹ̀, tàbí fi ṣe àlàmì.
Ìtọ́nà yìí yóò rán ọ lọ́wọ́ láti tètè dá ìdójúkọ Fíṣìínì mọ́ ní kété tí ó bá ṣ'alábàápàdéé wọn àti àwọn ọ̀nà tó wúlò tí yóò rán ọ
Àwọn oríìsì ìdójúkọ Físìínì tó wà
Fíṣìínì fún Ọ̀rọ̀-ìfiwọlé (tí a mọ́ sí kíkórèé ìwé-ẹ̀rí)
Físíìnì fún Ọ̀rọ̀-ìfiwọlé lè tàn ó kí ó ṣ'èsì fún wọn ní ọ̀rọ̀-ìfiwọléé rẹ̀ nípa fífi ìṣọ̀pọ̀ s'ọwọ́ sí ó.
Ojúlé ìtàkùn àgbáyé inú iṣẹ́-ìjẹ́ lè dárí ẹni sí ìbòmíràn.
Lórí ẹ̀rọ-ayárabíàṣàá rẹ̀, ó máa rí URL tí ó ń lọ, bí ó bá fẹ́ tẹ́ ìṣòpọ̀.
Ṣùgbọ́n a lè díbọ̀n ìsopọ̀ kí ó jọ ara, tàbí lílo orúkọ ibùdó ìtàkùn tí ọmọ-ọ̀rọ̀ kan ti din àti ó lè dáríì rẹ̀ lọ sí ojúúwé ìtàkùn àgbáy
Àwọn ojú ìwé ìfiwọlé wọ̀nyí sábà máa ń rí bí ọ̀ọ̀tọ́ tí yóò tan ó láti fi orúkọ-ìdánimọ̀ àti ọ̀rọ̀-ìfiwọléé rẹ̀ sílẹ̀.
Bí o bá ṣe bẹ́ẹ̀, ó ò fi ohun-ẹ̀rí ìfiwọléé rẹ̀ ránṣẹ́ sí àdójúkọni.
Torí ìdí èyí, kí ó tó tẹ́ ọ̀rọ̀-ìfiwọlé, yẹ pàtàkọ́ adìrẹẹsì orí ibùdó-ìtàkùn aṣàwáríkirii rẹ̀ wọ.
Yóò fi ogidi orúkọ agbègbè-ìkapa ojú ìwé náà hàn gbangba.
Bí kò bá jọ ibùdó tí ó mọ tẹ̀lẹ̀, máa tẹ̀síwájú!
Ṣèràntí wípé àwòrán ilé-iṣẹ́ tí ó rí lójú ìwé ayéderú kò fi hàn wípé ojúlówó ni.
Ẹnìkẹni lè gbé èdà àwòrán-ìdánimọ̀ sí orí ojú ìwé tí wọ́n láti fi tàn ó jẹ́.
Àwọn onífíṣìínì mìíì máa ń lo ibùdó tó fojú jọ ojúlé-ìtàkùn àgbáyé láti tan ọ: https://wwwpaypal.com/ yàtọ́ sí, https://www.paypal.com/.
Èwéwé, https://www.paypaI.com/ (tí ó ní "í" nílà dípò "L" kékeré yàtọ́ sí https://www.paypal.com/.
Ọ̀pọ̀ ènìyàn máa ń lo àyí-àtọ́ka-ibùdó-ìtàkùn di kúkúrú URL kí URL gígun bá rọ̀rùn fún kíkà tàbí tẹ́, ṣùgbọ́n a lè fi èyí ṣe ìpamọ̀ ibùdó bur
Bí ó bá gba URL kúkúrú bíi ìṣòpọ̀-adaríẹni t.co lórí Twitter, gbìyànjú kí ó ṣe àyèwò ìdánilójú https://www.checkshorturl.com/ láti tu àsìírí ibi tí ó ń lọ g
Rántí, ó rọ̀rùn láti ṣe ayéderú ìméèlì kí ó bá hàn ojúlé ìdápadà ìméèlì ẹ̀tàn.
Èyí túmọ̀ sí wípé ìṣàyèwò ojúlẹ̀ ìmẹ́ẹ̀lì àfiṣẹ́-ìjẹ́-ránṣẹ́ kò tó láti mo bóyá olóòótọ́ ní ẹni tó rí iṣẹ́-ìjẹ́ ránṣẹ́ tàbí
Àwọn fífẹ́ ni onífíṣìínì sábà máa ń lò fi ṣiṣẹ́ láàbí wọn.
Adojúkọni lè fi ìmẹ́ẹ̀lì ránṣẹ́ sí ọgọ́ọ̀gọ́rùn-ún tàbí ẹgbẹẹgbẹ̀rún ènìyàn láti tẹ́ àwòrán fídíò alárínrin, ìwé tó ṣe pàtàkì, tàb
Àmọ́ nígbà mìíràn á máa ń dáríi ìdójúkọ fíṣìínì sí ẹni tí a mọ́ kíni kan nípa rẹ̀.
Èyí ni a pè ní "Físìínì ọkọ̀." Rò ó wípé ó gba ìmẹ́ẹ̀lì kan láti ọdọ̀ ẹgbọ́n Boris tí ó ní àwòrán ọmọọ rẹ̀ nínú.
Níwọ́n ìgbà tí Boris ni ọmọ àti pé ìjẹrìí sí ojúlé ìméèlìí rẹ̀ jọ èyí tí ó mọ tẹ́lẹ̀, ó ṣì i.
Nígbà tí ó sì i, ó rí fàìlì àgbásílẹ̀ kékeré PDF tí a fi mọ́ ọn.
Bí o bá ṣi PDF náà, ó lè fi àwòrán ọmọ Boris hàn, ṣùgbọ́n ó ti ṣe kẹlẹ́kẹlẹ̀ gbé iṣẹ́-aìrídìmú àìdára sórí ẹ̀rọ-ayárabíàṣàá rẹ̀ tí y
Ẹgbọ́n Boris kò ló fi ìmẹ́ẹ̀lì yẹn ránṣẹ́, sùgbọ́n ẹni tí ó mọ́ wípé ó ní ẹgbọ́n kan tó ń jẹ́ Boris (tí ó ní ọmọ wẹ̀wé).
PDF tí ó ṣìrà tẹ́, tí àkà PDF ń ṣi lọ́wọ́, ní iṣẹ́-àìrídìmú àìdára yìí yà ló fi fọn odúu rẹ̀ ká sorí ẹ̀rọọ̀ rẹ̀.
Láfikún sí PDF tí ó rí, ó ti ṣe àgbásílẹ̀ èdà iṣẹ́-àìrídìmú àìdára sórí ẹ̀rọ ayárabíàṣàá rẹ̀.
Iṣẹ́-aìrídímú àìdára yẹn sì lè jí ẹnìmímọ̀ àti ká àwòrán tí ayáwòrán àti  gbohùngbohùn rẹ̀ gbọ́ sílẹ̀.
Ọ̀nà tó dara ju fún ìdáàábọ́bọ̀ aráà rẹ̀ lọ́wọ́ ìdójúkọ físíìnì ni láti máa tẹ́ ìṣòpọ̀ adarí ẹni tàbí sí àfimọ̀ tí a fi mọ́ ìméèlì.
Ṣùgbọ́n àmọ́ràn yìí kò jẹ́ nǹkankan fún ọ̀pọ̀ ènìyàn. Àwọn ọ̀nà tó yàǹràntí fún ààbò fiṣìínì wa nísálẹ̀.
Ìrànwọ́ bí ó ṣe lè gbogunti Ìdójúkọ Físìínì
Fi àfikún fún iṣẹ́-àìrídímúú rẹ
Ìdójúkọ Físíìnì àlọ iṣẹ́-aìrídìmú àìdára sábà máa ń gbojúlé ọdú-aṣàsíṣẹ́ iṣẹ́-aìrídìmú láti gbé iṣẹ́-aìrídìmú àìdára sóríi ẹ̀rọ
Lọ́pọ̀ ìgbà bí a bá ṣ'àkíyèsíi odú-aṣàṣiṣe, oníṣọ̀nà iṣẹ́-àìrídìmú yóò gbé àfikún àtúnṣe jáde.
Èyí túmọ̀ sí wípé iṣẹ́-àìrídìmúu ti tẹ̀lẹ̀ ní ọdú-àṣàsíṣẹ́ tó pọ̀ tí a lè ló fi gbé iṣẹ́-àìrídìmú àìdára sórí ẹ̀rọ.
Gbígba àfikún iṣẹ́-aìrídìmúu rẹ̀ lóòrèkóòré yóò din ewu iṣẹ́-aìrídìmú àìdára kú.
Lọ àṣàkọsọ ọ̀rọ̀-ìfiwọlé àṣìṣẹ́fúnrarẹ̀.
Àṣàkóso ọ̀rọ̀-ìfiwọlé aṣiṣẹ́fúnrarẹ̀ yóò ṣe àpamọ̀ ibùdó tí ó ti ń lo ọ̀rọ̀-ìfiwọlé ọ̀hún.
Bí ó ṣe rọ̀rùn fún ènìyàn tó láti bó sì pànpé ojú ìwé ìfiwọlé ayéderú, aṣàkọsọ ọ̀rọ̀-ìfiwọlé ò lè è lùgbàdí irú ètàn bẹ́ẹ̀.
Bí ó bá ń lọ àṣàkóso ọ̀rọ̀-ìfiwọlé (títí kan àṣàkóso ọ̀rọ̀-ìfiwọlé tó bá asáwáríkirii rẹ̀ wa), tí ó kọ́ láti ṣiṣẹ́ kíkọ̀ ọ̀rọ̀-ìf
Síbẹ̀, lo ọ̀rọ̀-ìfiwọlé alágbára tí aṣàkọsọ ọ̀rọ̀-ìfiwọlé lè kò fúnra rẹ̀ lórí ojú ìwé ìfiwọlé ayéderu dípọ̀ kí ó fi ọwọ́ọ̀ rẹ̀ tẹ
Jẹ́rìí sí ìméèlì pẹ̀lú àfiṣẹ́-ìjẹ́ ránṣẹ
Ọ̀nà kan láti mo bí ìmẹ́ẹ̀lì kan bá jẹ́ ìdójúkọ Físíìnì ní wíwòó ní ìkànnì mìíràn láti yẹ ẹni tó fi ránṣẹ́ wọ́.
Bí ìméèlì náà bá wà láti ilé-ìfowópamọ́ọ̀ rẹ̀, máa tẹ́ ìsopọ̀ adarí ẹni sí ojú ìwé mìíràn tí a fi sí inú ìméèlì náà.
Kákà bẹ́ẹ̀, pé ilé-ìfowópamọ́ọ́ rẹ̀ tàbí kí ó sì aṣàwáríkirii rẹ̀ kí ó sì tẹ́ URL ilé-ìfowópamọ́ọ́ rẹ̀ sí i.
Bẹ́ẹ̀ gẹ́gẹ́, bí ẹgbọ́n Boris bá fi ìméèlì tí ó ní àfimọ̀ nínú, pé é lórí ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ọ́ kí ó béèrè bóyá ó fi àwòrán ọmọ rẹ̀
Sí ìwé àfurasí nínú Google Drive
Àwọn ènìyàn ń fojú sọ̀nà fún ìfimọ̀ láti ọwọ́ ẹni tí ó kò mọ́.
Fún àpẹẹrẹ, oníròyìn ṣàbà máa ń gba ìwé láti ibi pàtàkì orísírísì.
Ṣùgbọ́n ó lè níra láti ṣe ìjẹrìísì bóyá ìwé Word, àtẹ̀kalẹ̀ Excel, tàbí fàìlì PDF kì í ṣe ti buburú.
Bí èyí bá wáyé, ó kò gbọdọ̀ sírà tẹ́ fàìlì tí ó gba èdáa rẹ̀ sílẹ̀ lérínméjì.
Kákà bẹ́ẹ̀, gbé é soríi Google Drive tàbí àkàwé mìíràn lórí ayélujára.
Èyí yóò yí ìwé náà padà sí àwòrán tàbí sí HTML, tí yóò di gbígbé iṣẹ́-àìrídìmú àìdára lọ́wọ́ lórí èròó rẹ̀.
Bí ó bá hùn ọ láti kọ ìmọ̀ iṣẹ́-aìrídìmú tuntun fún kíka ìméèlì tàbí kíka ìwé ilẹ̀ òkèèrè, ó ní ẹ̀rọ ìṣiṣẹ́ tí yóò din ipa iṣẹ́-aìríd
TAILS jẹ́ tí ẹ̀rọ ìṣìṣẹ́ tí Linux tó máa ń pa aráà rẹ̀ rẹ̀ lẹ́yìn tí a bá lọ ó tàn.
Qubes jẹ́ ẹ̀rọ ìṣiṣẹ́ mìíràn lórí Linux tí máa ń ṣe jẹjẹ́ ya iṣẹ́ s'ọ̀tọ́ọ̀tọ́ kí wọ́n bá máa di ara wọn lọ́wọ́, tí yóò din ipa iṣ
Méjèèjì ló ń ṣiṣẹ́ lóríi ẹ̀rọ-ayárabíàṣà àgbélétàn àti àgbélétàbílì.
Ó kò lè é fi ìsopọ̀ àti fàìlì tí ó kò fọkàn tán sí VirusTotal, iṣẹ́ orí ayélujára ayẹ fàìlì àti ìsopọ̀ wo láti lódì s'onírúurú agbóguntí-odú-aránká-ab
Èyí kò dájú - antivirus ṣàbá máa ń kúnà láti rí iṣẹ́-àìrídìmú àìdára tuntun tàbí ìdójúkọ - ṣùgbọ́n ó dára ju àìsìí rẹ̀ lọ.
Fàìlíkìfàìlì tàbí ìsopọ̀kìsopọ̀ tí ó bá gbé sórí ibùdó-ìtàkùn-àgbáyé gbogboògbò, bíi VirusTotal tàbí Google Drive, lè jẹ́ wíwò fún ẹnikẹ́ni tó bá ń
Bí ìwífún inúu fàìlì náà bá jẹ́ èyí tí ẹnìkejì ò gbọdọ̀ rí, ó lè fẹ́ lọ ọmìràn.
Ṣọ̀rà fún àlàyé inú ìméèlì
Àwọn ìmẹ́ẹ̀lì Físíìnì kan máa ń parọ̀ wípé àjọ alátìlẹyìn fún ilé iṣẹ́ ìmọ̀ ẹ̀rọ ni àwọn ń ṣe, wọ́n a sì ni kí ó fi ọ̀rọ̀-ìfiwọlẹ
rọ̀ nípa ìdí tí ó yẹ kí ó fi gbọ́ sí wọn lẹ́nu ní ẹ̀kùnrẹ̀rẹ̀ ní ohuninú ìméèlì náà yóò jẹ́, fún àpẹẹrẹ, wípé àpòtí ìméèlì rẹ̀ ti kún
Láìbòsírẹ̀rẹ̀, gbígbo sí àwọn ọdáran wọ̀nyí lẹ́nu lè ṣe àkọba fún ààbò rẹ̀.
Ṣọ̀rà kí ó tó fún ẹnikẹ́ni ni ìwífún tó lè kò ọ síta bí ọmọ ọjọ́ mẹ́ta ayáfi bí ó bá dáa lójú wípé ibi dáadáa ní àṣebéèrè náà ti wà.
Bí ìfura bá ṣe ó nípa ìmẹ́ẹ̀lì tàbí ìṣọ̀pọ̀ tí ènìkan fi ránṣẹ́ sí ó, máa sì í tàbí sírà tẹ́ ẹ àfi ìgbà tí ó bá ti gbìyànjú àwọn ìmọ̀r
Bí a ṣe lè: f'ààyègbà ìfẹ́rìládì Ọlọ́nà-méjì
Ìfẹ́rìládì olónà-méjì (tàbí 2FA) ni ìgbésẹ̀ ìdánimọ̀ òǹlọ nípa lílo àkọjọ́pọ̀ ìfẹ́rìládì orísí méjì láti lọ iṣẹ́ àpẹṣe.
Èyí lè jẹ́ ohun tí òǹlò mọ́ (bíi ọ̀rọ̀-ìfiwọlé tàbí PIN), ohun tí òǹlò ni (bíi àmì iṣẹ́-arídímú tàbí ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ọ́), tàbí nǹkan tí
Ó ò ti máa lọ 2FA nínú ìgbé ayéé rẹ̀.
Bí o bá lo ATM láti gbówójáde, ó gbọdọ̀ ní iké pelebe ilé-ìfowópamọ́ọ́ rẹ̀ (ohun tí ó ní) àti PIN rẹ̀ (ohun tí ó mọ́)
Ní báyìí, ọ̀pọ̀ iṣẹ́ orí ayélujára a máa lọ ìdánimọ̀ kan ṣọṣọ́ fún òǹlọ wọn gẹ́gẹ́ bíi ààtọ́àbáwá - ọ̀rọ̀-ìfiwọlé.
Báwo ni 2FA ṣe ń ṣiṣẹ́ lórí ayélujára?
Àìmọye iṣẹ́ orí ayélujára - títí kan Facebook, Google, àti Twitter - ń pèsèé 2FA gẹ́gẹ́ bí ọ̀nà mìíràn fún ìfẹ̀ríládì ọ̀rọ̀-ìfiwọlé nìkan.
Bí ó bá f'ààyègbà iṣẹ́ yìí, wa a fi ọ̀rọ̀-ìfiwọlé àti ọ̀nà mìíràn ṣe ìfẹ̀ríládì.
Ọ̀nà kejì ni ọ̀kan nínúu SMS tàbí ọdú alólẹ́ẹ̀kan tí ààpù ẹ̀rọ alágbẹ́ẹ̀ka àfohùnikọ̀kọ́ pamọ́ gẹ́gẹ́ bíi Afẹ́ríládì Google, Duo Mobile,
Èyíkéyìí, ọ̀nà kejì ni ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ọ́ alágbèèkàá rẹ̀, ohun tí ó sábà máa ń ní.
Ibùdó-ìtàkùn-àgbáyé (títí kan Google) náà nítilẹ̀yìn ìpàmọ́ ọdú alálòléèkàn, tí èdà rẹ̀ ṣe é gbà sorí ẹ̀rọọ rẹ̀, ṣe é tẹ́ sorí ìwé, àti fi
Ní kété tí ó bá ti f'ọwọ́ sí i láti máa lo 2FA, ó nílò ọ̀rọ̀-ìfiwọléé rẹ̀ àti odú alálòlẹ́ẹ̀kan láti orí ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ọ́ alágbèèkàá
Kí ló dé tí mo fi gbọdọ̀ f'ààyègbà 2FA?
2FA ń fún ìṣàmúlòó rẹ̀ ni ààbò tó pèyé nípa mímú ọ fi ẹ̀rí ládi ìdánimọ̀ọ́ rẹ̀ ju ọ̀nà kan lọ.
Èyí túmọ̀ sí wípé, bí ẹnìkẹni bá ti ẹ gba ọ̀rọ̀-ìfiwọlẹ̀ẹ̀ rẹ̀ mú nípọ̀ kínínní, wọ́n kò ní lè ẹ r'ọ̀nà wọ ìṣàmúlòó rẹ̀ àyàfi bí
Ǹjẹ́ 2FA ní aléèbù?
Bótìlẹ́jẹ́pẹ́ 2FA ń fún ni ní ààbò tó pẹ̀yẹ fún ìfẹ̀ríládì, ẹ̀wù àtìmọ̀dé ìṣàmúlòó rẹ̀ lè ẹ wáyé, fún àpẹẹrẹ, ó kò mọ́ ibi tí ó
[Ìròyìn tó tẹ̀wà lọ́wọ́] Luz Mely Reyes ti ìṣẹ̀lẹ̀ náà ṣe ojúu rẹ̀, fi tó wà létí nípa bí àwọn Agbófinrò SEBIN ṣe yẹ ilée Diaz pẹ̀lú ilée Soto ná
Ìṣòkàn àwọn Oníròyìn náà fẹ́ ọ̀rọ̀ náà lójú:
NÍ KÍÁKÍÁ Ní dédé àsìkò yìí, ní dédé agogo 3:00 owúrọ̀ kútúkútù, ìgbìmọ̀ láti àjọ Amúninípa dé ilé oníròyìn àti àjà-fún- ẹ̀tọ́ọ́ ọmọ ènìyàn
Àwọn ajáfúnètò ọmọnìyàn àti àjọ ọmìnira ọ̀rọ̀ sísọ náà darapọ̀ mọ́ ìpolongo yìí pẹ̀lú #DondeEstaLuisCarlos (Níbo ni Luis Carlos wa?), tí ó jẹ́ pé, n
Diaz jẹ́ àjàbọ́ ìròyìn àti a-já-fún-ẹ̀tọ́-ọmọ ènìyàn tí ó jẹ́ ogbológbòó ajáfúnẹ̀tọ́ òmìnira ọ̀rọ̀ sísọ tí wọ́n sì mọ̀ ìṣe rẹ̀ fún
Ó ti tó ìgbà díẹ̀ kan tí ó ti ń ṣiṣẹ́ pẹ̀lú ìyàwó rẹ̀ àti olùdasọ̀rọ̀ òṣèlú tí ó gbàjúmọ̀ ń ní, Naky Soto, tí wọ́n sì ń ṣe ìgbéjáde àwọ
Ó ti ṣiṣẹ́ gẹ́gẹ́ bí akọ́ni àti olùgbé-lárùgẹ́ ìdásílẹ̀ ayé ọ̀tọ́ fún àwọn ará ìlú àti àwọn akánṣe ètò ìgbóhùn sáfẹ́fẹ́ tí kò lọ́
Diaz tún jẹ́ olùkọpa nínú ẹgbẹ́ Ohun Àgbáyé fún ọdún mẹ́wàá.
Lọ́dọ̀ tèmi, Luis Carlos jẹ́ oníláàkáyé ẹ̀dà kan, ó gbọ́njú nínú ìròyìn gbígbà àti ìkànsí-ara-ẹni nínú Venezuela ti wà yìí tí kò fara rọ.
Ó ti ṣe àwárí ìjàpọ̀ nínú ìlú (láti ìtàkọ́ sí ibi ìṣẹ́sẹ̀) #Níbọ̀niLuisCarlosWa.
Láàrín ọjọ́ pèrètè tó ṣíwájú ìpòóràá rẹ̀, ètò ìkàn-sara- ẹni tí ìjọba Con el Mazo Dando ṣàfihàn fídíò tí Diaz sọ̀rọ̀ nínúu rẹ̀.
Àtọ́kùn ètò ohun, olóṣèlú Diosdado Cabello, rọ̀ kan pé Diaz lọ́wọ́ sí ìfẹ́họnú hàn àìsì ìnáà mọ́nàmọ́nà tí ó lọ jákèjádò orílẹ̀ èdè èyí t
Kò sí ẹ̀rí tí ó fi ẹ̀sẹ̀ rìnlẹ̀.
Wákàtí méje tí rẹ̀ kọjá lọ tí Luis Carlos Diaz ti di àwátì.
[Diaz] jẹ́ oníròyìn fún ilé iṣẹ́ ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ Union Radio Noticias, ó sì tún jẹ́ ajáfúnẹ̀tọ́ ọmọnìyàn.
Àwa ní olú ilé ìṣẹ́ẹ̀ SEBIN headquarters àti pé wọ́n ni àwọn kò ní i [ní àhàmọ́ àwọn] #Níbọ̀NíLuisCarlosWa.
[Ìròyìn tí ó tẹ́ wà lọ́wọ́: they wọ́n papá jẹ́wọ́ wípé [Diaz wà ní àkólòó wọn]
Àkóròyìn Vladimir Villegas sọ wípé kò rí bẹ́ẹ̀ mọ́ wípé ìjọba ni ó fi ọwọ́ agbára mú u:
radionet Luis Carlos Diaz, ti wà nínú àtìmọ̀lé àgbófinrò Ìlú.
A bá a kẹ́dún ipò tí ó wà.
A béèrè fún ìtọ́sọ̀nà nípa mímọ̀ ibi tí ó wà, àti ìbọ̀wọ́ fún ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn-án rẹ̀.
Ẹgbẹ́ Ohun Àgbáyé dúró sínsín pẹ̀lú Luis Carlos, ẹbìí rẹ̀, àti oníròyìn aládàáṣíṣe gbogbo àwọn tí ó ń mú ìjọba ṣe bí ó ti yẹ ní Venezuela.
A ń rètíì rẹ̀ kí ó dé kíákìá ní aláàfíà ara àti ẹmi, a ò máa gbé àwọn ìròyìn síta nípa ìròyìn yìí bí ó bá ṣe ń tẹ́ wà lọ́wọ́.
Ìwé abádọ́fin ilò ẹ̀rọ alátagbà yóò pa ọmínira ọ̀rọ̀ sísọ lórí ayélujára ní Nàìjíríà
Ìwé abádófin náà yóò fi àṣẹ fún ìṣànpá ẹ̀rọ ayélujára ní Nàìjíríàj
Aṣojú Mohammed Sani Musa ni agbátẹ̀rúu ìwé abádọ́fin ìlò ẹ̀rọ alátagbà. Àwòrán àgẹ́kù láti ibùdó Channel Television You Tube.
Lọ́jọ́ 20 oṣù Belu, Ìwé Abádófin tí ó fi Ààbò fún Ìrọ̀ àti Màkárùrù tí ó rọ̀ mọ́ ọn ti ọdún-un 2019, tí a mọ̀ sí "ìwé abádófin ìlò ẹ̀rọ aláta
Ẹ̀rọngbà ìwé abádọ́fin ìlò ẹ̀rọ alátagbà náà ni láti dẹ́kùn àwọn àhẹsọ àti gbolóhùn tí kì í ṣe òtítọ́ lórí ẹ̀rọ ayélukara bí àjẹrẹ.
Bí-ó-ti-lẹ́-jẹ́-wípé, kì í ṣe láti fi òfin dé ìlò ẹ̀rọ alátagbà ní ìwé abádófin náà dá lé lórí, àmọ́ ṣà, ó máa pa òmìnira ọ̀rọ̀ sísọ lórí ay
Àtẹ̀pa bí ẹ̀rin bá tẹ́ kọ̀ríkọ̀ ni àwọn ọmọ Nàìjíríà tẹ́ irú ìwé abádófin báyìí pa ní ọdún-un 2016.
Ẹ̀ṣẹ́ ni bí ó bá gbo ìjọba lẹ́nu (tàkó ìjọba)
Gẹ́gẹ́ bí Abala 1A ti ṣe ṣàlàyé, ẹ̀rọngbà ìwé abádófin yìí ni láti "[máa jẹ́] kí ìgbéjáde ọ̀rọ̀ tí kò ní òtítọ́ kan nínú tàbí èyí tí ẹ̀rìí
Yóò yọ ọwọ́ kílánkò àwọn àtẹjáde irọ̀ tí ó lè kó orílẹ̀ èdèe Nàìjíríà sí "ìyọnù", láwo láì gbàgbèé àwọn ọ̀ràn bíi ètò ìlera gbogboògbò, à
Abala 1c sọ bí ìwé abádófin náà yóò ṣe "mú, ṣàkọsọ àti fi ààbò bọ ìlọ́nílọ́kùlọ àwọn ìṣàmúlò àti ẹ̀rọ adanikansíṣe orí ẹ̀rọ ayélujára".
Ní àlàyè síwájú sí i, kò sí ohun tí ojú òfin tuntun náà kò lèè tó bí ó bá ti jẹ́ lórí ayélujára — lábẹ́ abúrádà á ń gbogun tí àhésọ àti irọ̀ pọ̀nb
Orún ń ya bọ́ ní ìwé abádófin ìlò ẹ̀rọ alátagbà náà, kò yọ ẹnìkan sílẹ̀, gbogbo ọmọ orílẹ̀ èdèe Nàìjíríà ni yóò bá, kò kan agbègbè tàbí ibi tí
Abala 3a sì b(i) ti ìwé abádófin ilò ẹ̀rọ alátagbà sọ wípé:
Ẹnìkẹni kò gbọdọ̀ wú ìwà kíwà kan nínú tàbí lẹ́yìn ọdí Nàìjíríà láti tarí gbolóhùn tí kò ní òtítọ́ kan tí a kò lèè fi ẹ̀rìí rẹ̀ múlẹ̀ síta
Ọ̀ràn-án tí "ààbò orílẹ̀-èdè" ní orí Eṣù tí òfin náà dúró lè láti pa ẹ̀tọ́ sí òmìnira ọ̀rọ̀ sísọ mọ́.
Àmọ́ kò tán síbẹ̀, kò sí ẹni tó lè tako ìjọba Nàìjíríà tàbí gbọ́ ò lẹ́nu nítorí kì í ṣ'àsìṣẹ́.
Ní Abala 3b(vi), gbolóhùn tí ó bá yẹpẹrẹ “ojúṣe tàbí ìṣe, tí ó jẹ́ ti ìjọba lójú ara ìlú” kò lèè la orí ayélujára kọjá.
Gẹ́gẹ́ bí Abala 3b(v) ti ṣe fi hàn, èyí ni í ṣe pẹ̀lú gbolóhùn tí ó: "fa ìmúnilọ́tàá, tí a sọ sí ènìkan tàbí ìtara láàárín àwọn ènìyàn".
Èyí léwu nítorí ó fi ayé gba àwọn onípo àṣẹ láti lo agbára nílòkúlò.
Tá ni í sọ bóyá gbolóhùn kan lè fa rọgbọ́dìyàn?
Ìyẹn túmọ̀ sí wípé lílo inú kan tàbí mímú àwọn olóṣèlúú mú ìlérìí wọn ṣe lè jà sí ìkórìírà lójúú wọn.
Owó ìtànràn fún ẹni tí ilé ẹjọ́ bá dá lẹ́bi tó láàárín ẹgbẹ̀rún 200 àti ẹgbẹ̀ẹgbẹ̀rún 10 owó náìrà [tí ó tó $556 sí $28,000 ọwọ́ orílẹ̀ èd
Àṣẹ fún Àjọ Agbófinrò láti ṣàn ẹ̀rọ ayélujára pa fúngbà díẹ̀
Ìwé abádọ́fin ilò ẹ̀rọ alátagbà náà fún ìjọba lágbára bí ó ṣe hù wọn láti ṣàn ẹ̀rọ ayélukara bí ajẹrẹ̀ pa nígbàkùúgbà tí ó bá lẹ́rọ wípé ó
Ẹ̀ka Agbófinró lèè fi àṣẹ fún Àjọ Ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ Nàìjíríà NCC [Nigerian Communications Commission – tí ó ń ṣe bónkarí ìtàkùrọsọ orí ẹ̀rọ ayárab
Àwọn àpèsè ayélujára gbọdọ̀ tẹ̀lẹ̀ òfin ìdígaga yìí tàbí kí wọ́n ò ṣànwọ́ ìtànràn tí ó tó ẹgbẹẹgbẹ̀rún 5 sí 10 owó náìrà [$14,000-28,000 USD]
Ní àfikún, ìwé abádófin náà fi arídájú ààbò bó àwọn àpèsè iṣẹ́ ẹ̀rọ ayélujára tí kò ní mú wàhálà "ara ìlú tàbí bẹ́ẹ̀ " tí kò bá a lè jáde láti
Ìtẹ̀rí ètò ọmọnìyàn náà ṣ'ọkùnkùn sí i nítorí wípé òfin náà gba àwọn ọlọ́pàá láyé lábẹ́ òfin láti pa àṣẹ ìdígaga-ayé bí ó ti ṣe hù wọn.
Abala 15a sọ wípé “iṣẹ́ ọ̀pọ̀lọ” ọlọ́pàá ní àsìkò "ìṣèwádìí ẹ̀rí tó dájú" jẹ́ kókò láti fagilé ìṣànpá ẹ̀rọ ayélujára ní orílẹ̀ è
Ní ìparí, “kò sí ayé fún ẹjọ́ọ̀ kò tẹ́mi lọ́rùn ní Ilé-ẹjọ́ Gíga” [Abala 13(2)] tí èènìkẹni lè fi yẹ ìdígaga sílẹ̀ láì máa kọ́kọ́ tó olópa
Ipá èyí hàn gbagada — ẹnikẹ́ni kò ní lèè gba ilé ẹjọ́ lọ fún ìgbéjà ìfẹ́tọ́ ẹni dúnni yìí tí ìdígaga náà ṣi wà.
Àwọn aṣojú-ṣòfin tí ó wà lẹ́yìn ìwé abádọ́fin ẹ̀rọ alátagbà náà
Àwọn aṣojú-ṣòfin mẹ́ta kan ni ó gbé ìwé abádófin náà sórí nínú ìgbìmọ̀, ilé ìgbìmọ̀ àgbà: Mohammed Sani Musa (agbátẹ̀rúú ìwé abádófin), Abba Moro àti E
Ilé-iṣẹ́ẹ̀ Mohammed Sani Musa, Activate Technologies Limited, ni ó kọ́ ẹ̀rọ Ìwé-pẹ̀lẹ̀bẹ̀ Ìdíbò Alálọ́pẹ̀ (PVCs) tí a lọ fún ibọ̀ ọdún-un 2019, nígb
Àjọ Èlétò (INEC) gba ẹ̀sùn náà mọ́ra.
Ọ̀ràn yìí fi hàn pé àwọn alákòóso ibọ̀ tí ó kọjá kò ṣiṣẹ́ láì lọ́wọ́ àwọn alágbára ń'nú.
Ishaku Elisha Abbo ti ẹgbẹ́ alátakò People’s Democratic Party (PDP) jẹ́ aṣojú tí ó ń ṣojú Ẹ̀kùn-ún Àríwá Adamawa ní Ìpínlẹ̀ Adamawa, ní ìlà-oòrùn aríwá oríl
Nínú oṣù Agẹmọ 2019, ní ìṣọjú ọlọ́pàá, Abbo ṣe àṣẹmáṣẹ pẹ̀lú oṣìṣẹ́bìnrin kan nínú iṣọ́ ohun ìbálọ́pọ̀ ní olù-ìlú Nàìjíríà ní
Lẹ́yìn tí àwòrán càṣemáṣe náà fọ́n ká sorí ẹ̀rọ alátagbà, Abbo offered mọ́ ìwàá rẹ̀ lẹ́bi, ó sì bẹ̀bẹ̀.
Abba Moro, tí í ṣe ọmọ ẹgbẹ́ẹ̀ PDP, ní asojú fún ẹ̀ka Gúúsù Benue, ààrín gbungbun aríwá Nàìjíríà.
Ní ọjọ́ 15, oṣù Ẹrẹnà, ọdún-un 2014, Moro, tí í ṣe ọ̀gá pàtàpátá ètò abélé, ló wà nídíì ìṣẹ̀lẹ̀ abánilọ́kànjẹ Ìgbánisíṣẹ́ Ẹṣọ aṣ
Ìṣẹ́lẹ̀ tí ó burúkú jáì náà tí ó ṣekú pa ogun ènìyàn àti ìpalara fún ọ̀pọ̀ èèyàn.
Moro gba nínú òf owó ìwáṣẹ́ tí àwọn awáṣẹ san tí ó ń lọ bíi ẹgbẹẹgbẹ̀rún 675 owóò náìrà [ $1.8 USD].
Mọ̀rọ̀ kọ ọwọ́ ṣàpọ̀ọ́ rẹ̀ bẹ́ẹ̀ náà ó fọ òfin ìgbànǹkan Àṣòbòdé dá.
"Kò nílò ìdákẹ́ jẹjẹ́, ìbẹ̀rú bojò tàbí ìkáàánù-aráẹni" – #SayNoToSocialMediaBill!
Nípa lílo àmì #SayNoToSocialMediaBill, àwọn ọmọ orí ayélujára orílẹ̀ èdèe Nàìjíríà bó soríi Twitter láti sọ ẹ̀rọ ọkàn-án wọn:
Nínú gbolóhùn kan, Amnesty International fàjúrò sí lílo "àwọn òfin tí ó ń fìdíì ìfojú ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn gbolẹ̀ múlẹ̀ " nítorí pé kò ní pa àwọn ọmọ Nà
Lábẹ́ abúrádà á ń dẹ́kùn gbọlọ́hùn ìrò àti ọ̀rọ̀ àhẹsọ, ń gbérò ìṣòfin tí kò ní ife ara ìlú lọ́kàn.
Ó jẹ́ ohun ìyàlẹ́nu, àwọn olóṣèlúú ló léwájú níbi ká gbé gbolóhun irọ̀ sórí ayélujára.
Ẹgbẹ́ olóṣèlúú tí ó ń jẹ́ lọ́wọ́ àti ẹgbẹ́ alátakọ́ gboògì sọ Twitter di pápá ọgún fa ọ̀rọ̀ ìkóríìrà ẹlẹ́yàmẹ́lẹ̀yà, ìròyìn tí k
Ká síwájú sí i:
Ẹ̀rọ alátagbà fa ọ̀rọ̀ ìkọ̀ríìrà ẹlẹ́yàmẹ́lẹ̀yà, ìròyìn tí kò pojú oṣùwọn àti ọ̀rọ̀ ètàn lásìkò ìdíbò ààrẹ ọdún-un 2019
Twitter di papá ogun fún gbolóhùn irọ̀ lásìkò ìdíbò orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà ọdún-un 2019
Ní àkọ́kọ́ bíi tí òmìnira ọ̀rọ̀ sísọ ní Nàìjíríà tí a wà yìí, ọ̀rọ̀ olópọ̀lọ láti ẹnu ọ̀ǹkọ̀wé orílẹ̀-èdèe Amẹ́ríkà Toni Morrison tí
‎Èyí ni ìgbà tí àwọn ayáwòrán ń ṣiṣẹ́. Kò sáyé fún ìsọ̀rètínú, kò sáyé fún ìkáàánú-ara, kò nílò ìdákẹ́ jẹjẹ́, kò sí ayé fún ìbẹ̀rú bój
A sọ, a kọ́, a p'èdè.
Ìwé abádófin ìlò ẹ̀rọ alátagbà náà ti jẹ́ kíkà ní ìgbà kejì nínú ìgbìmọ̀ Aṣojú-ṣòfin.
Kí ó tó di òfin, ó gbọdọ̀ gba ìgbìmọ̀ kan tí àwọn aṣojú-ṣòfin yóò yẹ ẹ wọ. Ìgbìmọ̀ọ́tẹ̀ẹ́kọ̀tọ́ náà yóò sì jábọ́ àbájáde ayéwòó r
A gbọdọ̀ fajú rò sí ìgbésẹ̀ Ìgbìmọ̀ kí wọ́n bá ju ìwé abádófin ìlò ẹ̀rọ alátagbà náà dánù sígbò.
Nítorí orílẹ̀ èdèe tí ó gbàjúmọ̀ jù lọ nílé Adúláwọ̀ yóò yẹ gẹ́rẹ̀ sí ìjọba ìfipamúnisín ní kẹ́tẹ́ tí ọmìnira ọ̀rọ̀ síṣọ bá di títẹ
Ilé ẹjọ́ gíga Tanzania pa a láṣẹ fún ìfopínsí ìsòyìgì láàárín agbálágbà àti ọmọdé láì wò ti ìgbésẹ̀ ìmúpadàá rẹ̀
"Èyí ni ìpinnu tí ó dara ju lọ ti ilé-ẹjọ́ yóò ṣe"
Àwọn Ọmọiléèwé ọmọdébìnrin ní Tanzania dúró fún àwòrán lọ́jọ́ 10 oṣù Agẹmọ ọdún-un, 2007. Fanny Schertzer ni ó ya àwòrán, a lo ó pẹ̀lú àṣẹ láti W
Nínú oṣù Ọwárá 2019, ilé ẹjọ́ gíga Tanzania ṣe ìdímú sínsín ìdájọ́ ọdún-un 2016 tí ó pàṣẹ ó kẹ́rẹ̀ ju, ọmọbìnrin àti ọmọkùnrin gbọdọ̀ pé
Àjọ ọba orílẹ̀ èdèe Tanzania gbéègbèsẹ́ láti ṣe ìmúpadà ìpinnu yìí, nítorí wípé àwọn ọmọdébìnrin ń yara balaga àti wípé ààbò ní ìgbéyàwó jẹ́ fún
Àmọ́ ní ọjọ́ 23 oṣù Ọwárá ọdún-un 2019, ìjọba orílẹ̀ èdèe Tanzania padànù ẹjọ́ọ̀ kọ́tẹ̀mílọ́rùnún rẹ̀ tí àṣẹ ilé ẹjọ́ gíga sì dúr
Gẹ́gẹ́ bí United Nations Population Fund (UNFPA) ti ṣe wí, Tanzania ni ìsòyìgì ọmọdé pọ̀ sì jù lọ lágbàáyé.
Àwọn ọmọ orí ayélujára sírà láti fi ìdúnnuú wọn hàn lóríi ìdájọ́ náà.
Àwọn kan kí Rebeca Z. Gyumi, aláfisùn àti ẹni tí ó lè wájú nínú ọ̀ràn ìsòyìgì àwọn ọmọdé náà.
Gyumi ní olùdásílẹ̀ àti alákòóso àgbà Msichana Initiative (Ètò fún àwọn Ọdọmọbìnrin), iléeṣẹ́ tí kì í ṣe tíjọba tí ó ń rọ àwọn ọmọdébìnrin lágb
Ìgbésẹ̀ láti fòpin sí ìsòyìgì ọmọdé ní Tanzania
Lọ́dún-ún 2016, Gyumi ná ọwọ́ iká abúkú sí agbára Òfin Ìgbéyàwó; Law of Marriage Act, 2002 (LMA) tí ó gba obìnrin tí kò tó ọmọ ọdún méjìdínlógún láyé láti
Gẹ́gẹ́ bí ìwádìí nípa ìlera Tanzania Demographic and Health Survey (TDHS) ṣe ti ṣàlàyé, ìdá 36 obìnrin tí ọjọ́ oríi wọn wà ní 25-49 ni í ṣe ìgbéyàwó kí wọ
Òfin LMA fi ayé gba ọmọdébìnrin tí ọjọ́ oríi wọn kò ju ọdún mẹ́rìnlá lọ láti ṣe ìgbéyàwó pẹ̀lú ìlọ́wọ́sí ilé-ẹjọ́, ìlọ́wọ́sí ọbi fún
Nípasẹ̀ àwọn aṣojú rẹ̀, Gyumi ṣàlàyé wípé aláàlẹ̀ LMA kọ ìyàn obìnrin kere nítorí pé ó fún àwọn ọkùnrin ní àǹfààní ju àwọn obìnrin lọ.
Nítẹ̀síwájú, wọ́n sọ wípé aláàlé náà fi ètò dídogba ọmọ ènìyàn yí ẹ̀rẹ̀fọ́ àti pé wọ́n fi ètò àǹfààní sí ẹ̀kọ́ ìwé dùn àwọn ọmọdéb
Gyumi rọ Ilé-ẹjọ́ Gíga láti gbé aláàlẹ̀ LMA ti sẹ́gbẹ́ẹ̀.
Ilé-ẹjọ́ Gíga kò ṣe bẹ́ẹ̀.
Àmọ́ wọn rí i lóòótọ́ wípé kò bá òfin mú wọn sì fún ìjọba lọ́dún kan láti ṣe àtúnṣe sí ohun tí kò tọ́nà nínú aláàlẹ̀ LMA.
Nípasẹ̀ asojú àgbà àwọn adájọ́, a pa ìjọba láṣẹ láti gbé ọjọ́ orí ìgbéyàwó sí ọdún méjìdínlógún fún obìnrin àti ọkùnrin.
Síbẹ̀, aṣojú àgbà àná bánujẹ́ sí ìdájọ́ náà ó sì kọ ìwé àtúnpé-ẹjọ́ sí Ilé-ẹjọ́ Gíga náà:
Pẹ̀lú ìfọwọ́sí àṣẹ ìjọba: mo ti gba ìwé àtúnpẹ́-ẹjọ́ lóríi ẹjọ́ #childmarriage. Ẹjọ́ òǹkàyé 204 tí oṣù Ọwẹ̀wé ọdún-un 2017.
Ká síwájú sí i: Mozambique sọ ìsòyìgì ọmọdé di ìwà ọdáran
Ayé fún àtúnpẹ́-ẹjọ́
Láàárín oṣù mẹ́rin ìgbẹjọ́, ìjọba gbérò láti ṣe àtúnpé-ẹjọ́ ọdún-un 2016 tí yó ṣe àtúnṣe sí aláàlẹ̀ LMA èyí tí ó fi ayé gba ọmọdébìnrin ọ
Àtẹ́jọ́pẹ́, tí ó jẹ́ asojú àwọn adájọ́ ìpínlẹ̀, Mark Mulwambo àti Alesia Mbuya, ṣe àgbékalẹ̀ ìyàtọ́ ìwà ẹ̀dà obìnrin àti ọkùnrin tí wọ́n sì fi
Ms. Mbuya sọ wípé ìyàtọ́ ìwà ẹ̀dá fi ọmọdékùnrin àti ọmọdébìnrin sí "ìsọ̀rí ọ̀tọ̀ọ̀tọ̀ " àti pé, òfin fi ojú ọtọ̀ọ̀tọ̀ wo wọn.
Ó sọ síwájú sí i wípé nítorí àwọn ọmọdébìnrin máa ń tẹ̀tẹ̀ balaga ju omọdékùnrin ló ní òfin fi la aláàlé bẹ́ẹ̀. Ó sọ wípé ìgbéyàwó lè fi ààbò
Ó sọ síwájú sí i wípé ilé ẹjọ́ kúnà bí ó ṣe “ṣe ìmúdọ́gbandọ́gba ọjọ́ orí ọmọ àti ọjọ́ orí tí ó yẹ fún ìgbéyàwó”, èyí tí ó túmọ̀ s
Àwọn ọmọ orí ayélujára ti yara bú ẹnu àtẹ lu ìdí tí àtẹjọpẹ́ fi sílẹ̀ nínú ìgbéjọ.
Ká síwájú sí i: Mozambique, Cote d'Ivoire gbé ìgbésẹ̀ akọ́ni fún ẹ̀tọ́ àwọn obìnrin àti ọmọdé
Dídógbà àbò àtàkọ́
Ìdájọ́ ilé ẹjọ́ náà jẹ́ àtọ́ka sí ìfopinsí àwọn aṣà tí ó ń mú ìpalára bá àwọn ọmọdébìnrin àti onírúurú ẹlẹ́yàmẹ́yà tóun ìfọwọ́rọ̀s
Ní tí àjọ United Nations, kí a tó lè yẹgẹ́ níbi tí dídógbà àbò àtàkò ní ọdún-un 2030, ìjọba ni láti ṣe àyípadà òfin ìyàsọ̀tọ́ọ̀tọ́ àti ṣiṣẹ́
Àbájáde ìwádìí ṣe àfihàn-án rẹ̀ wípé ọjọ́ orí tí ó tọ́ láti ṣe ìgbéyàwó bá ìpele ìwé tí ènìyàn ká àti ọ̀rọ̀ tí ènìyàn tí kò jọ (TDHS 201) t
Ní Tanzania, ó ní ìyàtọ̀ ọdún mẹ́fà tí ó wà láàárín ọmọdébìnrin tí kò lọ sí ilé ìwé àti àwọn tí ó ká ìwé giga tàbí ìwé giga ju lọ.
Ní Tanzania, ohun tí kò bá òfin mú ni kí a fẹ́ tàbí fún akẹ́kọ̀ọ̀bìnrin lóyún, ẹ̀wọ́n ọgbọ́n ọdún ni ẹni bá tàsẹ agẹ́rẹ̀ sófin yóò fi gbara.
Àkẹ́kọ̀ọ̀bìnrin tí ó bá lóyún kì í padà sí ilé ìwé pàápàá tí ó bá bímọ̀ tàn.
Ìfòfindé ìsòyìgì pẹ̀lú ọmọdé máa ń fi ààbò fún àwọn ọmọdébìnrin, láì rò bí wọ́n ṣe wọ ilé ìwé.
Ní Tanzania, ìgbéyàwó ọmọdébìnrin kì í jẹ́ kí ọmọdébìnrin ò káwé tí wọ́n kò sì ní àǹfààní láti parí ẹ̀kọ́ọ̀ wọn, gẹ́gẹ́ bí ẹ̀sì ìwádì
Ìfòfindé ìsòyìgì yìí ṣe àgbékalẹ̀ ìgbé ayé tó dara fún akẹ́kọ̀ọ̀bìnrin láti parí ẹ̀kọ̀ọ́ wọn láì sí ìdádúró.
Pẹ̀lú bẹ́ẹ̀, akẹ́kọ̀ọ̀bìnrin tí ó bá fẹ̀ràkù sì ń kojú òfin tí ó ní wọ́n kò gbọ́dọ̀ padà wa sílẹ̀ ìwé.
Ààmì ìdánimọ̀ orílẹ̀ èdèe Jamaica tí Kanye West ló di àwùyèwúyé tí ó dá firigbágbóò lórí ‘ìsàámì’
Ẹ̀rù ọjà pẹ̀lú àkọ́rí nípa Jamaica di títà lórí ayélujára
Kanye West ń kọ̀rín níbi ayẹyẹ ọlọ́dọ́ọdún Ilé-ọ̀nà tí Ọ̀nà Ìgbálódé ní Garden benefit, New York City, ọjọ́ 10, oṣù karùn-ún, 2011. Àwòrán láti ọw
Ọ̀kọ́rin tàkàsùfẹ́ẹ̀ tí ó jẹ́ ọmọ orílẹ̀ èdèe Amẹ́ríkà Kanye West gbé àríyà "Ìṣìn Ọjọ́ Ọ̀ṣe " pop-up concert wà sí Kingston, Jamaica, ní kẹ́
Èyí ni ìgbà akọ́kọ́ tí ọkọ̀rin náà yóò kó ẹgbẹ́ akọ̀rin ìyínrere rẹ̀ kúrò ní Amẹ́ríkà, ní ìjẹ́pèé ti àgbé fún ìjọba orílẹ̀ èdèe kan tí ó
Síbẹ̀, àríyà náà ti rí ìtàkọ́ láti ìbẹ̀rẹ̀ pẹ̀pẹ̀, tí ó Ho forí sọlẹ̀ pẹ̀lú àmì ìdánimọ̀ọ́ orílẹ̀-èdèe Jamaica ti West wé lórí ọjà tí
Láàárín ọjọ́ méjì ni ìkéde fi lọ síta, inúu gbagede Emancipation Park tó wà ní Kingston, olù ìlú orílẹ̀ èdè náà ní bẹ̀bẹ̀ ti wáyé — ojú ibi tí ó mú àw
Odún-un 2002 ní gbàgede náà di lílo ní ìbòwò fún "ominira dojú àmì" fún àwọn ẹ̀rù 300,000 ní Jamaica lọ́jọ́ 1, oṣù kẹjọ́ ọdún-un 1838.
Ó lè jẹ́ èyí gan-an ni òun àkọ́kọ́ nípa àríyà orin náà, ṣùgbọ́n òun kọ́ ni ó gbẹ́yìn.
Pàápàá jù lọ bí Ọlọ́ọ̀tù Ètò Àṣà Olivia "Babsy" Grange ṣe bẹnu-àtẹ lù àwọn alátakò nígbà tí ó sọ wípé orílẹ̀ èdè náà ṣe àbápin nínú ẹ̀rẹ
Láfikún, àwọn olùgbèè Kingston, tí ó bá sùnkẹ̀rẹ̀ fàkẹ̀rẹ̀ kòdímú lọ́sẹ̀ yẹn, fọ́ àfọ́tẹ̀lẹ̀ láàsìgbò àti rọ́tìrọ̀tí bí àwọn tó ṣ
Láì sí ani-ani, aríyà náà ló ní ìròwò-ìròṣe, ẹgbẹẹgbẹ̀rún lọ́nà ẹgbẹ̀rún àwọn Nev orílẹ̀-èdèe Jamaica gbádùn-ún aríyà náà tí àwọn iléeṣẹ́
Ìròyìn ètìígbọ̀ ìgboro ni wípé ó ṣeé ṣe kí ìgbésẹ̀ wa láti (Ìsìn Ọjọ́-àìkú) láti gba àsẹ èmi-ní-móníì/ẹ̀tọ́ oníhùn ààmì ìdánimọ̀ọ́ Kings
Mo ti ṣe àwọn ìwádìí kan lórí ayélujára tí mo sì ṣe àwárí láti fi ti ẹ̀rí lẹ́yìn àmọ́ kadara kò ṣe mi lọ́ọ́rẹ̀, mo sàlàbáàpádé ọjàá wọn tí w
Òtítọ́ orílẹ̀ èdèe Jamaica ni wípé àwọn ìjọba àná kò fi ìgbàkan kọbíara sí ìgbérò ètò ọ̀rọ̀ Àjèé ‘Jamaica’ tàbí àwọn ààmì ìdánimọ̀ tó jẹ
Bákannáà ni ó rí fún orín wa àti ohun tí ó rò mọ́, Ska, Mento, Rock Steady, Reggae àti bẹ́ẹ̀ bẹ́ẹ̀ lọ.
Ilẹ̀ Jamaica kò tètè lájú sí owó àṣọ ṣiṣe tí ó ní ààmì pàtàkì erékùṣù tí yóò mú àwọn ènìyàn rá a wítíwítí.
Bí a bá fi ètò àríyà ṣe ìgbélárùgẹ́ àwọn ọjà wọ̀nyí nínúu gbagede Emancipation Park tí ó mú ìlòsíwájú bá ohun tí ó ju àṣọ lọ láti ọdọ̀ ìjọba àt
Mo ti ṣe àkíyèsí wípé Iléeṣẹ́ Ètò Àṣà àti Olùdarí ìlúu Kingston ti ń gbé ìgbésẹ̀ẹ́ pàjáwírí láti ra nǹkan padà. Kí àwọn méjèèjì mọ́ pé àtúnṣe
Mo lẹ́rọ wípé ìjọba ni àwọn agbèjọrọ̀ tó ká ojú oṣùwọn.
Lóòótọ́, àwọn agbẹjọ́rò ṣì níṣẹ́ láti ṣe láti tú kókò àwùyèwúyé ètì àṣọ ti lílò àsìá orílẹ̀ èdèe Jamaica.
Ìròlù ọlọ́pàá tí í mú ikú bá ‘ní ní Guinea bí Ààrẹ Alpha Conde ṣe kò láì gbé’ jọba sílẹ̀
"Ọ̀pọ̀lọpọ̀ ìlú ti kọyìn síjọba lórí ìgbésẹ̀ yìí"
Àgẹ́kù ohun tí ó ń ṣẹlẹ̀ ní Guinea láti ìròyìn ránpẹ́ France 24 kan.
Ìwà ipá bẹ́ sílẹ̀ ní Guinea lọ́jọ́ 14 oṣù Ọwára, tí ó ti fa ikú ọ̀pọ̀lọpọ̀ ènìyàn tí wọ́n sì ń kó àwọn ènìyàn kírí lẹ́yìn ìyíde ìfehónú
Ojúu pọ̀pọ̀ olú ìlú náà, Conakry, àti àwọn ìlú tó kú ti di ojú ọgún láàárín àjọ agbófinrọ̀ àti àwọn ọmọ ìlú tó ń fi ẹ̀họnú hàn.
Iléeṣẹ́ ọlọ́pàá ti lo àǹfààní tuntun tí ó fún wọn láṣẹ láti lo ohun ìjà àṣekúpani bí ó bá dé ojú ẹ.
Àwọn afẹ́hónúhàn ti ran ẹni mẹ́fà sí orún àjàǹtọ́, ni èyí tí ó jẹ́ pé ọlọ́pàá kan wà nínúu àwọn tí ó jẹ́ Ogun nípé, ọ̀pọ̀ èèyàn ló sì fi
Ká síwájú sí i: Àwọn ẹ̀ṣọ aláàbò ní Guinea ti ní aṣẹ láti lo ohun ìjà àṣekúpani
Àwọn afẹ́hónúhàn kò lọ́wọ́ sí kílànkò àyípadà sí ìwé-òfin tí wọ́n rí gẹ́gẹ́ bí ìgbésẹ̀ ààrẹ láti wà lórí ipò fún ẹlẹ́ẹ̀kẹ́ta.
Ní tóòtọ́, ìwé-òfin náà fi ààyè ọdún méjì gba ẹni tí ó bá wà ní ipò ààrẹ láti ṣèjọba. Conde, ẹni ọdún 81, yẹ kì sáà rẹ̀ ó parí ní oṣù Ọwara
Àwọn afẹ́hónúhàn ni a lè sa lọ́gbẹ́ jù lọ nítorí wípé wọ́n tàṣe àgẹ́rẹ̀ sí òfin náà bí Human Rights Watch ṣe pé fún àkíyèsí:
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Human Rights Watch sọ lónìí wípé, ìjọba orílẹ̀-èdèe Guinea ti gbésẹ̀ lé ìfẹ́hónúhàn l'ojúu pọ̀pọ̀ fún ọdún kan, ó tọ́ka sí ìdojú-ìjà-kọ ààbò ìlú
Àwọn aláṣẹ ìjọba ìbílẹ̀ ti fọ́n ó tó bíi ogun ìfehónúhàn ẹgbẹ́ òṣèlú àti àwọn mìíràn ká yàngà.
Àwọn ẹ̀sọ aláàbò ti sọ tajútajú sí ààrín àwọn tí kò gboran láti tú wọn ká, wọ́n sì kò àìmọye ènìyàn.
Ní tí ìṣẹ̀lẹ̀ òṣèlú náà, àjọ ọba náà ń kéde iṣẹ́-ìjẹ́ tí ó ń tako ara wọn: Ní ọjọ́ 13, oṣù Ọwára Ààrẹ Conde fẹ́ ìsọ̀rọ̀-ní-túnbí-
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Alpha Conde ti pé fún ìsọ̀rọ̀ ni tunbinnubi ó sì fẹ́ kí ìjòkòó gẹ́gẹ́ bí tọmọtìyà tí yóò fi pẹ̀lẹ̀pútú yànjú gbọ́nmí-síi-omi-ò-tóò tí ó ń ṣ
Síbẹ̀, Ahmed Tidiane Traore, olùdamọ́ran ipò ààrẹ, sọ lọ́jọ́ tí ó tẹ̀lẹ̀ ẹ, ìyẹn ní ọjọ́ 12 oṣù Ọwára, — ọjọ́ méjì kí ìfẹ́hónúhàn ò tó
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
A rọ àwọn ọdọ̀ ẹgbẹ́ òṣèlú náà láti kún fún ìṣora ní ojúu pọ̀pọ̀.
Àwọn [tí àwọn jẹ́ ajìjángbara alátakò] ti fa ìṣòro, a pé àwọn ìpẹẹrẹ láti inú ẹgbẹ́ náà láti wà ọ̀nà àbáyọ sí ìṣòro tó wà nílẹ̀, àmọ́ k
Gbogbo àwọn oníṣẹ́-ibi ni ó di àwárí tí a ò fi ojúu wọn hàn f'àráyé rí.
Ẹnu méjì àwọn tí ó ń túkọ ìlú ti túbọ̀ mú inú bí ẹgbẹ́ alátakò àti àwọn ajáfẹ́tọ̀ọ́ ọmọnìyàn, ó ní bí ìtàkùn globalguinee.info ṣe sọ:
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Ọjọ́ 14 oṣù Ọwára ọdún-un 2019 jẹ́ ọjọ́ Ajé burúkú Eṣù gbómi mú, ni ti ìfesì sí ipé àjọ FNDC [Àwọn tí ó ń lè wájú n'nú Ìdáàbò bó Ìwé-òfin Oríl
Ìkọlù wáyé ní àwọn agbègbè tí ó wà ní ààrín olú ìlú orílẹ̀-èdè náà.
Karakata dẹnu kọlẹ̀ ni ààrín gbungbun ibi ìṣàkóso ìlú ní Kalou.
Àwọn tí ó wà ní Ààrín àti Ọdọ́ orílẹ̀ èdè Guinea náà gbọ́ ipé, wọ́n sì dárapọ̀ mọ́ àwọn ọmọ ìlú tó kú.
Ènìyàn díẹ̀ ni ó jáde ní ìgbéríkò àti Okee Guinea.
Àmọ́ sá, ọ̀pọ̀lọpọ̀ ìlú ti kòyìn síjọba lórí ìgbésẹ̀ yìí.
Ní oríi benbere.org, gbàgede ìtàkùrọsọ fún àwọn ọdọ̀ ní Mali, akọ̀ròyìn bulọ́ọ̀gù Adam Thiam kọ:
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Nǹkan káyééfí ń lọ lọ́wọ́ lọ́wọ́ báyìí ní Guinea, pẹ̀lú ìrògbàmú tí ó ń wáyé, ọ̀ta ìbòn ti fọ́ sí ara àwọn afẹ́hónúhàn tí ó sì ti ṣekú pa
Àwọn ọmọ ìlú orí ayélujára fàjúrò sí ìṣẹ̀lẹ̀ náà lórí ẹ̀rọ alátagbà:
Bíi tí Blaise Compaore [olóṣèlúú Burkinabe] Alpha Conde ń forí lé ibi ìparun, ńjẹ́ yó lèè gbohùn inúbíbí àwọn aráà rẹ̀ bí?
Ó di ọjọ́ ìwájú kí a tó mọ́. Ní báyìí sá, ọkọ̀ ojú omi ti ń rẹ̀.
Lọ́jọ́ 15 oṣù Ọwára, akọ̀ròyìn Guinea Bhiye Bary kọ:
Ilé ìtọ́ọ̀gùn Hamdallaye (#Conakry): àwọn ọlọ́pàá ló jí àwọn ọmọ ìlú kan lójú oòrùn ní ọwúrọ̀ yìí.
Gẹ́gẹ́ bí ẹnikan ti ṣe sọ, àwọn ọlọ́pàá ń jálẹ́kùn tí wọ́n sì ń kó ẹ̀rù nílé onílé.
S. Nkola Matamba, ọ̀ǹkọ̀wé àti àjàfẹ́tọ̀ọ́ ọmọnìyàn tí ó jẹ́ ọmọ Ìlú Olómìnira Ìjọba ara wa ti Congo, fi ìbánujẹ́ ọkàn hàn:
Ọmọ ẹgbẹ́ alátakò ìgbàkan, tí ó wà fẹ́ yí òfin padà nítorí ìfẹ́ ara rẹ̀ kí ó bá ṣèjòbá fún ìgbà kẹ́ta, bóyá kí ó bá jẹ́ gaba títí tí Ọlọ́j
Èyín aráà Guinea, ẹ mú ọkàn lé!
#GUINEE – ó jẹ́ ohun ìyàlẹ́nu. Ìfẹ̀hónúhàn ìtàkò ìṣèjọba Conde fún ìgbà kẹta ọjọ́ kan ṣoṣo ti mú ẹ̀mí àwọn ènìyàn lọ.
Ṣíṣiwín àwọn olóṣèlú tí ó fẹ́ kú sórí ipò ààrẹ yìí ti ń pọ̀ jù Amoulanfe— Cheikh FallTM (@cypher007) ọjọ́ 14, oṣù Ọwárà 2019
Àjìjàngbara Guinea Macky Darsalam sọ ti ìgbésẹ̀ láti tọwọ́ bọ èròngbà àwọn ará ìlú lójú:
Ẹgbẹ́ alátakò Guinea náà kò ní ààbò tí ó lè fi bọ́ aráà rẹ̀ lásìkò ìkọlù: àwọn aṣojú àlàṣẹ ẹgbẹ́ alátakò gbogbo kò dá sí àríyànjíyàn ìgbìm
Ìwà ipá sí àwọn ẹgbẹ́ olóṣèlú wọ̀nyí ti gba ọ̀nà ara, bẹ́ẹ̀ ni ibùdó ìtàkùn mediaguinee.org ṣe kọ:
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
...ní olú iléeṣẹ́ Union of Republican Forces (URF) ti agbègbè Sidya Toure, ìjà wáyé láàárín àwọn ọmọ ẹgbẹ́ alátakò kan àti àwọn tí ó ń fẹ́ ti ìjọba tí ó
Ìkọlù náà wà sí ọ̀pín lẹ́yìn-in ìkọlọ iléeṣẹ́ URF náà tí àwọn ènìyàn mẹ́fà ti kò sí ẹni tó mọ́ orúkọ àti ẹgbẹ́ olóṣèlú tí wọ́n ń bá
#SexForGrades: Ètò Alálàyé-afẹ́rìhàn tú àṣìírí ìwà ìyọlẹ̀nu ìbálópọ̀ ní àwọn Ìfàsítìí Ìwọ-oòrùn Ilẹ̀-Adúláwọ̀
Ìtijú mú àwọn tí ìṣẹ̀lẹ̀ ṣẹlẹ̀ sì máa lẹ́ẹ̀ sọ
Boniface Igbeneghu, ọjọ́gbọ́n Ìfàsítìí Èkó, Nàìjíríà ti bá ẹni tí ó wọ ìbojú yìí ṣe erée gele ní àìmọyé ìgbà (Àwòrán láti BBC #SexForGrades)
#SexForGrades, ètò alálàyé afẹ́rìhàn-án BBC kan tí ó dá fírígbàgbọ́ọ̀ lóríi àṣẹmáṣe ẹ̀rẹ̀ ifẹ́ tí àwọn ọjọ́gbọ́n ìfàsítì pẹ̀lú àwọn ak
Àgbà iṣẹ́ ìwádìí náà, tí ó di gbígbé jáde ní ọjọ́ kejé oṣù Ọwára 2019, tí àkọ́ròyìn Kiki Mordi ti kò parí ẹ̀kọ̀ọ́ rẹ̀ látàríí wípé kò fẹ́
Boniface Igbeneghu, Ìfàsítì Ẹ̀kọ́, tí a ká ìwà àṣẹmáṣẹ pẹ̀lú àwọn akẹ́kọ̀ọ̀bìrìn nínú ìwádìí abẹ́lẹ̀ tí BBC ṣe.
Àwòrán láti BBC #SexForGrades.
Ìwádìí tí ó pè wákàtì kan tú àṣìírí ìwà àṣẹmáṣẹ ti “ẹ̀rẹ̀ ìfẹ́ fún ojú-àmì ẹ̀kọ” ní ìfàsítì Ìwò-oòrùn Ilé Adúláwọ̀ méjì: Universit
Boniface Igbeneghu, tí í ṣe kófẹsọ ní ẹ̀ka iṣẹ́ ọ̀nà tí UNILAG, tí ó sì tún jẹ́ alúfàá Ìjọ Foursquare Gospel, ní Èkó, ń bẹ́ nínú àwọn olùkọ tí òk
A rí Ìgbéneghu nínúu ètòó BBC náà tí ó kò ẹnu ifẹ́ sí ọmọdébìnrin tí ó díbọ̀n gẹ́gẹ́ bí ọmọ olójọ orí mẹ́tàdínlọ́gún tí ó ń wà ìgbànisíl
Ṣé ó kò mọ̀ wípé ọmọbìnrin arẹ̀wà ni ọ?
Ǹjẹ́ ó mọ wípé alúfàá ìjọ ẹlẹ́sìn ìgbàgbọ́ ni mo jẹ́, àti pé mo tó ẹni ààdọ́ta ọdún ṣùgbọ́n bí mo bá fẹ́ ọmọ ọdún mẹ́tàdínlọ́gún
Níbi ìpàdé kan láàárín àwọn méjèèjì, Igbeneghu ṣẹ́ iná pa, ó sì ní kí ọmọdébìnrin náà ó fẹnu kó ohun lẹ́nu, tí ó sì tún di mọ́ ọn gbadigbadi nínúu
Ìjọ Àjìhìnrere Foursquare ti dá Ìgbéneghu dúró "lẹ́nu iṣẹ́ ìhìn rẹ̀rẹ̀".
Bákan náà, Ìfàsítì Èkó ti lé Ìgbéneghu kúrò ní ilé ìwé wọn sì ti sún ìpèrè sí ẹ̀hìn ilẹ̀kùn ilé òṣìṣẹ́ tí wọ́n ń pè ní "yara tutu", tí àwọn ọg
Àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ ìbánujẹ́ ọdún ṣẹ́yìn
Akara tí ó tú sèpò yìí ti fi gọ́ngọ́ fa kómóòkùn ọ̀rọ̀ jáde lẹ́nu ọgọ́rọ̀ ọmọ orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà ní orí ayélujára pẹ̀lú àmìí #SexForGrad
Púpọ̀ nínú àwọn òǹlọ tí ó jẹ́ àbò ní oríi Twitter fi ẹ̀dún ọkàn-án wọn hàn nípa ìrìrìí wọn lóríi ìwà ẹ̀rẹ̀ẹ̀ gẹ́lẹ̀ tí ìbálọ́pọ̀:
Lọ́là Ṣònẹyìn, alátinúdáa àjọdún ìwé àti òǹkọ̀wé, ṣàlàyé "ìtìjú ńlá" tí ohun rí nígbà tí àmúgbàlẹ́gbẹ́ẹ̀ ọga patapata ìfàsítì kan (DVC) fọ
Àwọn ọjọ́gbọ́n onísínà ilé ẹ̀kọ́ gíga Nàìjíríà ti bá tí àwọn obìnrin jẹ́.
Síbẹ̀síbẹ̀, nítorí ìtijú àwọn tí ó fi ara pa kì í lèè sọ̀rọ̀ síta èyí kò sì jẹ́ kí ó rọ̀rùn láti dá sẹ́rìà fún àwọn àwùwà ìbájẹ́.
Ní ọdún-un 2016, Ìgbìmọ̀ Aṣòfin mú àbá ẹ̀wọ̀n ọdún márùn-ún wà fún olùkọni tí ilé ẹjọ́ bá dá lẹ́bi àṣẹmáṣẹ pẹ̀lú àkẹ́kọ̀ọ́ nínú "
Síbẹ̀, Àjọ Olùkọni Ìfàsítìí Nàìjíríà kọ ẹ̀yìn sí ìwé àbá yìí, wọ́n ni ó kọ ìyàn àwọn kéré, nítorí ó kọjú ìjà sí àwọn olùkọ àti wípé ó
Ìṣòtàsí ìwé àbá náà pa òfin náà ní àpakù fininfinfin — èyí kò sì jẹ́ kí ààrẹ ò bú ọwọ́ lù u.
Ṣe Eré ìfẹ́ fún ojú-àmì Ẹ̀kọ́ #SexForGrades ní ìjìjàǹgbára ilé ìjọsín #ChurchToo tuntun?
Nínú oṣù kejé ọdún yìí, gbájúgbájá àyàwòrán-án ni, Busola Dakolo, fi ẹ̀sùn kan Bíọdún Fàtòyìnbó, alúfàá àgbà ìjọ Commonwealth of Zion Assembly (COZA), wípé
Ká síwájú sí i: Àlùfàá tàbí àpaníjẹ́ bí ẹ̀pa?
Àjìhìnrẹ̀rẹ̀ Oníwáàsù nínúu wàhálà ẹ̀sùn ìfipabánilọ́pọ̀
Fún ọdún mẹ́fà tí ó rè kọjá lọ, Fàtòyìnbó aròdẹ̀dẹ̀ ti rí ìfẹsùnkan ìfipabánilópọ̀ ọkàn-ò-jọkàn.
Síbẹ̀, ìfọ̀rọ̀wánilẹ́nuwọ́ tí Dakolo ti fẹ̀sùn kan Fàtòyìnbó dá àwùyèwúyé sílẹ̀ lórí ayélukara bí àjẹrẹ̀.
Fún ọjọ́ díẹ̀, ilé ìjọsín náà; #ChurchToo — tí í ṣe àpẹẹrẹ èmi náà ní àgbáyé #MeToo — gba ayélujára kan ní Nàìjíríà.
Ẹ̀sùn yìí fọ́ fẹ́rẹ̀ láti orí ayélujára sí ìfẹ́hónúhàn lóríi ọ̀pọ̀pọ̀nà ni àwọn ìlú ńlá ní Nàìjíríà bíi Ẹ̀kọ́ àti Abuja.
Ìpèsí àkíyèsí ilé ìjọsín náà #ChurchToo movement rọ ìjọba láti dá “ọ̀ràn-án ìjìyà obìnrin àti ọmọdébìnrin dúró.”
Ilé ìjọsín náà #ChurchToo sípayá ìdákẹ́ rọ̀rọ̀ àmọ́ "ìbájẹ́ àṣà ìfipabánilọ́pọ̀ tí ó ń gbérú, pàápàá jù lọ ní agbọ́ ìjọsín" ní Nàìjír
Ó fún àwọn obìnrin ní àǹfààní láti wí ti ẹnu wọn.
Bíi tí #ChurchToo, ikẹ́ tantan ẹ̀rẹ̀ ìfẹ́ fún ojú-àmì ẹ̀kọ́ #SexForGrades ti fẹ́ ìdí ìlókùlọ agbára tí ó bí ìwà àṣẹmáṣe tí ìbánilájọṣepọ̀ t
Ǹjẹ́ àmì orí ayélujára yìí yóò ṣe àmọ́nàá ìgbéjà ẹ̀tọ́ tí kì í ṣe ti orí ayélujára tí yóò béèrè fún àtúnṣe tí yóò sọ ilé ẹ̀kọ́ gíga ìfas
Ìgbà àti àkọ́kọ́ nìkan ni yóò sọ.
Ilé ẹ̀kọ́ ìmọ̀ orin kíkọ̀ kan ṣoṣo ní Zanzibar ti fẹ́ di títí pa
Ilé-ẹ̀kọ́ Ọ̀rín Kíkọ̀ Àwọn Orílẹ̀-èdè Dhow f'ọ̀rín ṣẹgbẹ̀lárùgẹ́ àṣàá Swahili
Àwọn akẹ́kọ̀ọ́ láti Iléewé Orin kíkọ̀ Àwọn Orílẹ̀-èdèe Dhow (DCMA) ń fi qanun, fere, ìlú àti dúrù ní Ilé Àwọn Ẹṣọ Aṣọbódé Àtìjọ, ní Stone Town,
Ẹgbẹẹgbẹ̀rún àlẹ́jọ́ tí ó ń rọ wítíwítì wà sí ìlú Stone Town, Zanzibar tí ó kún fún ìṣẹ̀lẹ̀ àtẹ̀yìnwá, ti tẹ̀lẹ̀ irọ̀ orin Iléewé Orin kík
Láti ọdún-un 2002, ilé ẹ̀kọ́ náà ti ṣe ìgbélárùgẹ́ àti ìpamọ̀ akójọpọ̀ orin Làrùbàwá, India àti Ilẹ̀ Adúláwọ̀ tí kò lẹ́lẹ́gbẹ̀.
Lẹ́yìn-in ọdún kẹ́tàdínlọ́gún, iléèwé náà kò rí ọwọ́ tí ó tọwọ́ nínú àpọ̀ ìkọwọ́ sí tí ó sì lèè fà kí iléèwé náà ó di títí pa.
Nínú ìwé ìgbéròyìnjáde tí àwọn aláṣẹ DCMA tẹ̀ jáde, ìdá ààdọ́rin nínú àwọn ọgọ́rin àkẹ́kọ̀ọ́ ni kò rí owó iléewé wọn tí ó tó bíi $13 USD l
Pẹ̀lú àtìlẹyìn àwọn onínúurẹ̀ tí ó ti dáwọ́ fún iléèwé náà, ọwọ́ tí ó kú ní ṣìṣàn sí pọ̀ tó bẹ́ẹ̀ tí ó fi jẹ́ wípé, ó ṣe é ṣe kí i
Láìsí owó tí ó towó nílẹ̀ láti tẹ̀síwájú, àwọn akẹ́kọ̀ọ́ DCMA àti òṣìṣẹ́ ń foyà kí ìrò àmọ́kànbálẹ̀ tí ó ń sùn jáde láti inúu gbọ́ngàn
Orin àti ìgbélárùgẹ́ àṣà àti àjọgùnbà nìkan kò ní ilé ẹ̀kọ́ náà fi gbájúmọ̀, àmọ́ ò jẹ́ ilé fún àwọn ọdọ̀ tí ó ń wà ibi tí wọ́n yóò ti f
Àkẹ́kọ̀ọ́ DCMA kan ń kọ qanun, ohun èlò orin ayédáàdé orin tààràb. Àwòrán láti iléewé DCMA.
"A [ti bẹ̀rẹ̀] sì í ní rí ìdójúkọ ìgbà tí ó níra", alákòóso àgbàá DCMA, Alessia Lombardo sọ, nínúu àwòrán fídíò DCMA kan.
Láti ìsìnsínyí lọ títí di oṣù mẹ́fà sí àsìkò yìí, a kò rí arídájú tí ó rìnlẹ̀ wípé a ò lèè san owó oṣù àwọn olùkọni àti òṣìṣẹ́ẹ".
Ní àkọ́kọ́ tí a wà yìí, àwọn akáwé-gboyé olùkọ̀ 19 àti àwọn òṣìṣẹ́ mìíràn ti ṣiṣẹ́ fún oṣù mẹ́ta gbàkọ́ láì gba ọwọ́ lọ sílẹ̀ nít
Gẹ́gẹ́ bí Ilé Ìfowópamọ́ Àgbáyé ṣe ti ṣàlàyé wípé, pẹ̀lú bí a ti ṣe mọ́ agbègbè tí iléewé náà wà fún ibi irin-àjò ìgbáfẹ́ nítorí àwọn ètìkùn
Fún ọdún mẹ́tàdínlọ́gún, DCMA ti ṣiṣẹ́ àṣẹ́kùdọ̀rọ̀gbọ́ nípa lílo ọ̀rín ṣe ìgbélárùgẹ́ tóún ìpàmọ́ ọ̀rọ̀ àjọgúnbá àti àṣà Zan
Orírùn àwọn olóhùn-ìyò akọ̀rín tààràb, Síti Bíntí Saad àti Fatuma Bíntí Baraka, tí a tún mọ̀ sí Bí. Kidude, Zanzibar ní ilé èyí-ó-jọyìí orin tí ó ti inúu ìb
Láyé ọdẹ́ oní, akẹ́kọ̀ọ́ lẹ́ẹ̀ kọ orin ìbílẹ̀ bíi tààràb, ńgọ́ma àti kídúmbák, pẹ̀lú àfikún àwọn ohun èlò ìkọ̀rín bíi ìlú ní onírànànr
Neema Surri, a ta violin ní DCMA, ti ń kọ́ bí a ti ṣe ń ta ohun èlòó violin láti ọmọdún mẹ́sàn-án mẹ́nu lé ọ̀rọ̀ nínú àwòrán fídíò DCMA náà.
"Mo mọ́ àwọn ọdọmọdé tí ó máa nífẹ́ẹ̀ sí kíkọ̀ orin ṣùgbọ́n wọn kò lẹ́ẹ̀ sán owó ìmẹ́kọ̀ tí ó jẹ́ owó iléewé nítorí wípé wọ́n kúṣ
Àwọn akẹ́kọ̀ọ̀ọ́ DCMA ń fi ohun èlò ìkọ̀rin olókun tin-in-rin kọ̀rin nínú Ilé Àwọn Ẹṣọ Aṣọbódé Àtìjọ, níbití ìíléèwé náà fi ìkálẹ̀ sí, n
Ní ìparí àwọn ìdánilẹ́kọ̀ọ́ DCMA, tí wọ́n ti gba ìwé ẹ̀rí àti ní ọ̀pin ẹ̀kọ́ ọlọ́dún kan, púpọ̀ nínú àwọn akẹ́kọ̀ọ́ọ́ DCMA ni ó ti di
Ọmọ bíbìí Zanzibar, tí ó jẹ́ akẹ́kọ̀ọ̀ọ́ DCMA nígbà kan rí, tí ó jẹ́ olùkọ́ni ní iléewé kan náà báyìí, Amina Omar Juma tóun ti ìlú mọ́ọ̀ka ẹgb
Òun, àwọn díẹ̀ nínú ẹgbẹ́ akọ̀rin rẹ̀ àti àpapọ̀ àwọn akẹ́kọ̀ọ́ DCMA ní ìgbà kan rí ṣe àgbéjáde àwọ orín wọn àkọ́kọ́, "Fusing the Roots", n
Híhàyìn ni orín Sítí àti Ẹgbẹ́ “Níeléwé” (“Gbó mi yékè”) àti àwòrán orín náà, tí ó ṣe àfihàn-án àwòrán-án, tí ó sọ ìtàn obìnrin kan tí ó ń rí ì
Ká síwájú sí i: Àwọn akọ̀rín lóbìnrin Ilá-Oòrùn Ilé Adúláwọ̀ kọ̀rín tàkọ́ àìfààyé gba obìnrin àwọn ọkùnrin.
Ìtàn nípa àyálò àṣà àti àjọṣepọ̀
Ó tó ẹgbẹ̀rún mẹ́ẹ̀ẹ̀dọ́gùn àlẹ́jọ́ ni ó ti wọ́ ẹ̀rẹ̀, gba ìdánilẹ́kọ̀ọ́ àti bá àwọn akọ̀rín lórísíìrísí ọjọ́ ọlà ní iléewé
Iléewé náà ti ṣe àyálò àti àmúpapọ̀ ọkàn-ò-jọkàn àṣà "àwọn orílẹ̀-èdè dhow", tí ó wà ní ìtòsíì Okun India àti Ọ̀gbùn-ún Persia.
Agbègbèè Omani Sultanate, tí ó jẹ́ " ibi gboògi àwọn alágbára àtúkọ orí omi ní ọgọ́rùn-ún Ọdún-ún kẹ́tàdínlọ́gún sí kọ́kàndínlọ́gún sẹ́yìn", gbé
Láti Stone Town, àwọn ọba Omani ń túkọ̀ọ́ òkówó orí omi ìgbà náà tí ó fẹ́jú, títí kan kanáfúrú, wúrá, àti àṣọ, látàrí àwọn ìjì líle ti ń tú àwọ
Àwọn ọ̀dọ̀ ní Zanzibar mo ríríí ìṣẹ́lẹ̀ àtẹ̀yìnwá tí ó ní ohun ńlá ni í ṣe fún ọjọ́ ọlà wọn, ní wọ́n fi ń ṣe àdálù èyí tí a rí nínú àw
Àwọn akẹ́kọ̀ọ́ àti olùkọ́ni DCMA ṣe ìdásílẹ̀ẹ̀ "TaraJazz" láì pẹ̀ yìí, èyí tí ó jẹ́ àdálù orin ìbílẹ̀ taarab àti orin Jazz odè oní.
Àta violin, Felician Mussa, ọmọ ọgún ọdún, ti ń kọ ohun èlò ìkọrin ọlọ́kùn tin-in-rin náà fún ọdún mẹ́ta àtààbò; TaraJazz jẹ́ ọ̀kan nínú àwọn ẹgbẹ
Agbègbèè Swahili sọ ìtàn pàṣípàárọ̀ aṣà ìbílẹ̀ tí DCMA ṣì ń tẹ̀síwájú nínúu rẹ̀ pẹ̀lú àjọṣepọ̀ àwọn orin-in rẹ̀.
Lọ́dọ́ọdún, iléèwé náà máa ń gbàlẹ́jọ́ fún ètò tí a pè ní "Ìkọlù Swahili", tí ó mú agbáríjọpọ̀ọ́ àgbà akọ̀rín láti Ilé-Adúláwọ̀, Ìlú Abẹ
Ní ìgbẹ̀yìngbẹ̀yìn "ìkọlù" náà, agbáríjọpọ̀ tuntun náà yóò ta bí elégbé ní Sauti za Busara, tí àjọṣepọ̀ wọ̀nyí yóò sì di ìbáṣepọ̀ ọlọ́jọ́
DCMA máa ń ṣe àgbékalẹ̀ ètò orín kíkò tí ó ń ṣe ìgbélárùgẹ́ ẹbùn orín kíkò àwọn akẹ́kọ̀ọ́ àti àfihàn àjọṣepọ̀ pẹ̀lú ọkọ̀rin àlẹ́j
DCMA mọ̀ rírí orin gẹ́gẹ́ bí ohun tí ó lèè rò àwọn ènìyàn lágbára àti gẹ́gẹ́ bí ohun tí ó lè mú ìṣọ̀kan àti ìrẹ̀pọ̀ bá àwọn ènìyàn láì wò
Fún àwọn akẹ́kọ̀ọ́ 1,800 tí ó ti gba ìdánilẹ́kọ̀ọ́ ní DCMA, èyí nìkan ní ibi ilé orín tí wọ́n mọ́, níbi tí wọ́n ti ń kọ́ ẹ̀kọ́ tí wọ́n sì t
Arínrin-àjò kan láti Spain, tó bẹ́ DCMA wo ní kò pẹ́ yìí, kọ́ sí oríi TripAdvisor: "Ní tèmi, ìṣàlàbáàpádéé àwọn akọ̀rín ní ìgbà tí ó meet jù lọ fún mi
Bí ẹ̀ka irin-àjọ àfẹ́ẹ̀ Zanzibar ṣe ń gbérò sí i, DCMA nígbàgbọ́ wípé orin ní ipa kan gboògi ni í ṣe nínú àjọyọ́, ìpàmọ́ àti ìgbélárùgẹ́ tóun ìp
Zanzibar ju àwọn ètìkùn àti ilé ìtura olówó ìyebiye rẹ̀ lọ — ó jẹ́ ibi tí ó kún fún àwọn ènìyàn ọlọ́pọ̀lọ tí ó ní ẹbùn ní póòlò orí wọn látàr
Ìfiyesí Alákòóso Ìwé Títẹ̀: Ọ̀ǹkọ̀wé àtẹ̀jáde yìí ti ṣiṣẹ́ ọ̀fẹ́ pẹ̀lú DCMA.
Ìṣọ̀dẹ̀-àjẹ ṣì ń gba ẹ̀mí àwọn ènìyàn ní ìgbéríkò India
Superstition and lack of awareness behind witch-hunting in India
Ilétò kan ní ẹbàá Jamshedpur ní Jharkhand. Àwòrán láti ọwọ́ọ́ Anumeha Verma
Ní ọjọ́ 20 oṣù Agẹ́mọ̀, agbájọ́ àwọn ènìyànkéènìà gba ẹ̀mí àwọn agbálágbà mẹ́rin kan láì dá wọn lẹ́jọ́ ní agbègbèè Gumla ní Jharkhand, India
Gẹ́gẹ́ bí ìjàbọ̀ ìròyìn, àwọn agbálágbà wọ̀nyí ṣe ikú pa ọkùnrin kan, ní ìgbìmọ̀ abulee Panchayat ṣe dá wọn lẹ́bi.
Wọ́n wọ́ àwọn agbálágbà mẹ́rin wọ̀nyí jáde síta ilée wọn, àwọn ọkùnrin tí ó bojú sì fi igi lu wọn títí tí èmi fi bọ́ lára wọn.
Mẹ́jọ́ nínú àwọn ènìyànkéènìà wọ̀nyí ti wà ní àkólò ọlọ́pàá.
Gẹ́gẹ́ bí àkọ́sílẹ̀ ọlọ́pàá tí Times of India tẹ̀jáde, ìṣòde-àjẹ ní Jharkhand ti rán àwọn ènìyàn 123 sọ̀rùn àpàpàndọ́dọ̀ ní ààrín-in oṣù
Jàkéjádò, ènìyàn 134 di ẹni ẹbọ̀rà-ń-bá-jẹun látàrí èsùn-ún lílo “ogúngun” ní ọdún-un 2016, ìyẹn gẹ́gẹ́ bí Àjọ Aṣàkọsílẹ̀ Ẹṣẹ Orílẹ̀
Àrùn T’ó Ń Pẹ̀lẹ́kẹ́ Sí i
"Ìṣọ̀dẹ̀-àjẹ kò jẹ́ tuntun ní Jharkhand", Prem Chand, Olùdásílẹ̀ àti Alága Free Legal Aid Committee (FLAC) ní Jharkhand, sọ nínúu ìfọ̀rọ̀wánilẹ́nuwò orí ẹ
FLAC ti ń ṣe àtọ́nàá ìṣòfin tí ó takọ́ ìṣòde-àjẹ ní Jharkhand.
Iléeṣẹ́ náà bẹ̀rẹ̀ iṣẹ́ ní agbègbè yìí ní ọdún-un 1991 nígbà tí àwọn aládùúgbò fi ẹ̀sùn kan obìnrin kan pé ó lọ́wọ́ nínú ikú ọmọdékùnrin ka
Àgbájọ́ àwọn ènìyànkéènìà kan dígbọ́ lù u, wọ́n sì pa ọkọ̀ àti ọmọ rẹ̀ ọkùnrin.
Òun fi ara pa.
Nígbàtí Prem Chand àti àwọn ẹlẹ́gbẹ́ẹ̀ rẹ̀ ṣe ìbẹ̀wọ́ sí àwọn ẹlẹ́sẹ̀ wọ̀nyí nínúú túbù, wọ́n bá ìpèníjà:
Wọ́n sọ fún wọn wípé àwọn dúró lé oríi ẹ̀sùn tí wọ́n fi kan àwọn.
Wọ́n sì tún gbàgbọ́ wípé bí ẹjẹ́ẹ̀ ẹni tí a pè ní àjẹ bá kan ilé ọgẹ́rẹ̀, yóò padànù agbára ẹlẹ́yẹ rẹ̀.
Prem Chand sọ wípé ó kan apá kan nínú àwọn ọmọ ìlú:
Nígbàgbogbo, àwọn obìnrin tí kò lára tí ó tàlàkà ni í máa ń fi ara káàsà.
Bí ìlàrí bá fẹ́ tẹ́, a ní kí lọ́bà ò ṣe?
Bí iná bá dùn ọbẹ̀, a dá ọ̀rọ̀ sọ.
Bí kò sí àkópọ̀, kí léwurẹ̀ wa dé isọ àdíẹ̀?
Bí kò sí tobùn èèyàn, tá ní ìbà jí lówùúrò tí kò bojú sásà?
Bí mo bá torí oko kú ń ó rò fàhéré; bí mo bá torí ọgẹ́dẹ́ kú ń ó rò fòdò; bí mo bá torí alábájà òkìkì kú, ń ó rò foríì mi.
Bí ó di ọdún mẹ́ta tí ẹ̀kùn-ún ti ń ṣe ọjọ́jọ́, olùgbẹ́ la ó hà rán lọ bẹ́ ẹ wọ?
Bí òfe ti ń fo la ti ń mọ̀ ọ lákọ́ ẹ̀yẹ.
Bí ọkù fẹ́, bí kò fẹ́, ká bí ọmọ olókùú lẹ́ẹ̀rẹ̀.
Bí ojú bá rí, ẹnu a dákẹ́.
Bí ojú kò bá rí, ẹnu kì í sọ nǹkan.
Bí ojú kò bá ti olé, a ti ara ilé ẹ̀.
Bí ojú onílé bá mo tintin, tí ojú alẹ́jọ́ọ̀ tó gbọ́ngbọ́, onílé ní ń ṣe ọkọ̀ alẹ́jọ́.
Bí olódé ò kú, òdéé rẹ̀ kì í hù gbẹ́gi.
Bí olóúnjẹ bá rojú a fi àìjẹ tẹ́ ẹ.
Bí ọdún bá dùn, bọ́nnọ̀nbọ́nnọ́n a pàwọ́ dá.
Bí ọjàá bá tú tán, a kú olóríì pàtẹpàtẹ, a kú agbáágbá sá-nkọ́ sá-nkọ́ lọ́jà; bÌfà bá pẹ̀dí tán, ìwò-ń-wọ́ a díde.
Bí ọjọ́ ewurẹ̀ bá pé, a ní kò sí ohun tí alápatà lè fi òun ṣe.
Bí ọlẹ̀ ò lè jà, a lè kú túẹ̀.
Bí Ọlọ́run ò ṣe ẹni ní bàbá, a fi ìyànjú ṣe bí àgbà.
Bí ọmọdé bá fẹ́ síṣẹ́ àgbà, ọjọ́ oríi rẹ̀ ó níí jẹ́.
Bí ọmọdé bá gún òkè àgbà, ó níláti gbọ́n.
Bí ọmọdé bá ń ṣe ọmọdé, àgbà á máa ṣe bí àgbà.
Bí ọmọdé ń lérí bébé, tí kò ní bàbá, tí bàbá lá ń ṣe.
Bí Ọ̀yà ń kọ́ lọ́rùn, bí Ṣàngọ́ ń jọ láyé, kò níì burú fún bábá kò ní ó dọ́wọ́ ọmọ òun lọ́rùn.
Dígbólùgì-dígbólùúyàn ò jẹ́ ká mọ́ àjà tóòtọ́.
Dídákẹ́ lẹ́rìn dákẹ́; àjànàkù lọ lẹ́gàn.
Èègùn ju èègùn; oríṣà ju oríṣà; Pàákà lé oníṣàngò wọgbẹ́.
Ẹ̀ẹ̀gùn ò ná obìnrin lágọ́; obìnrin tú kíjìpa ìdíì rẹ̀, ó fi ná ẹ̀ẹ̀gùn.
Èègùn pẹ́ lódé, ó fètè òkè dáhùn; wọ́n ni, “Bàbá kú àbọ̀,” ó ní, “Hí ìí.”
Ẹ̀ẹ̀gùn wọlé, ó ní òun ò rí Ẹjọ́ntó; Ẹjọ́ntó ni, “Àkìsà ni, àbí kíni wọlé?”
Ẹègùn àjànákù: ó hà ìkókò lẹ́nu.
Ẹẹgbọ́n sọ mọ́ ayínrin lẹ́nu, a ní kí àdìẹ wà yàn án jẹ́; àdìẹ mọ́ pé òun náà oúnjẹ ayínrin.
Èjò kì í ti ojú Ààrẹ gún ọgbà lọ.
Èmi dákọ́ ọkọ̀ọ́, ìwò dákọ̀ ọkọ̀ọ́, ó ń pẹ̀mí ní múkọ-múkọ.
Èmi ìwọ̀fà, ìwọ̀ ìwọ̀fà, ó ní bàbá ni ká gbowó wa; ó dá tirẹ̀ sílẹ̀ ná?
Ẹ̀pọ̀ ni mo rù; oníyàngì má bá tẹ́mi jẹ́.
Erin kì í fọn kọmọọ rẹ̀ ó fọn.
Ẹ̀rọ ọ̀nà ni yó ròyìn ọkà tó gbọ́.
Èsúrú ṣe fújá ò tẹ́ lọ́wọ́ oníyàn; alángbà ṣe fújá ò tẹ́ lọ́wọ́ ogiri; Ọlàmọ́nrin ajápa ṣe fújá ò tẹ́ lọ́wọ́-ọ̀ mi.
Ètí lóbìnrin fi ń gbọ́ ohun ọ̀rọ̀.
Èwò ló tó ẹ̀kọ̀ọ́ gba nínú ewé irúgbàá?
Ẹ̀wọ́ ni ti Ṣìkira nílùú Ìwò.
Ẹ̀wùjú tí yóò tú ọ̀pẹ̀: gbogbo èyín ẹ̀ ni yóò kan tán.
Èwúrè ò wí pé òun ò sọmọ agúntan; agúntan ló wí pé òun ò sọmọ ewúrè.
Èwúrẹ̀ kì í bíni ká lọ sísọ àgúntàn lọ jẹ́.
Èèyàn bí ọbọ̀ lọ́bọ̀ ń yà lásọ.
Èèyàn ò ríbí sùn, àjà ń hànrùn.
Èèyàn tí ó nítijú ojú kan ní ibà ni; a gborin a tó tẹ̀sín.
“Ẹ fa a wọlé” ló yẹ ẹlẹ́ṣin.
Ẹ jẹ́ ká mi, ẹ jẹ́ ká sími; èèyàn ní ń fídí èèyàn jọkọ̀ọ́; èèyàn ibà ṣe bí Ọlọ́run kò níì jẹ́ ká mi.
“Ẹ kúúlé” ò yẹ ara ilé; “Ẹ kú àtìbà” ò yẹni ti ń tàjò bọ; ẹni tí ó kí ẹni, “Kú àtìbà”-á padànù “Ẹ kúúlé.”
Ẹbìtì ẹnu ò tàṣẹ.
Ẹgbẹ́ ẹni lá ń gúnyàn èwúrà dé.
Ẹgbẹ́rì ò mọ̀ pé aréwa kì í gbé ẹ̀kú; gbogbo èyín kìn-kìn-kìn lábẹ́ àṣọ.
Ẹgbọ́n ṣíwájú ò so àṣọ kọ; abúrò kẹ́yìn ò wẹ̀wù; bí a ò mọlẹ̀, ọlẹ̀ ò mọ aráa rẹ̀?
Ẹlẹ́èèdè ń lọ èèdè, ó ní “Èèdègbétà ní àbí èèdègbéfà?”; ẹ̀wọ́ ló gbé níbẹ̀?
Ẹlẹ́dẹ́ ń pàfọ́, ó rò pé òun ń ṣoge.
Ẹlẹ́dẹ́ ò mẹ́yẹ.
Ẹlẹ́ẹ̀fà kì í lọ ẹẹfàá rẹ̀ ká sọ pé ó di ìjẹfà tí a ti jẹun.
Ẹni a bá fi sọ̀kọ́ kò dáparọ̀, ó ní òun ẹni ilé.
Ẹni a bá ta ká fowóò rẹ̀ ra ada: ó ní ìyá ada ń jẹ́ òun.
Ẹni a bá ta ká fọwọ́ọ̀ rẹ̀ ra àtúpá: ó ní òun á-jì-tànnà-wọ-lọ́ru.
Ẹni a bá ta ká fowóò rẹ̀ ra ebu: ó ní elé òun kò ọọdúnrun.
Ẹni a ń gbé gẹ́gẹ́ ni yó bá aráà rẹ̀ jẹ́.
Ẹni bá dẹ́ ojúu rẹ̀ sílẹ̀ a rímúu rẹ̀.
Ẹni dáde ti kúrò lọ́mọdé.
Ẹni tí a bá ń dáṣọ́ fún kí í ká èèwọ̀.
Ẹni tí a fẹ́ yàtọ́ sí ẹni tó ní kò sí irú òun.
Ẹni tí a gbé gun ẹlẹ́dẹ́, ìwọn ni kò yọ mọ; ẹni tó gẹ́ṣin, ilẹ̀ ló ń bọ.
Ẹni tí a lè gbé kì í dáwọ́.
Ẹni tí a ń wo láwo-sùnkùn ń wo aráà rẹ̀ láwo-rẹ̀rìn-in.
Ẹni tí a ò fẹ́, àlò ò kan an.
Ẹni tí a ò fẹ́ nílùú kì í jo lójú àgbò.
Ẹni tí ibá hùwà ipá ò hùwà ipá; ẹni tí ibá hùwà ẹlẹ̀ ò hù ẹlẹ̀; ọkùn tó nígbà ọwọ́, tó nígbà ẹ̀ṣẹ́ ń hùwà pẹ̀lẹ̀.
Ẹni tí kò lè gbé èèrà, tí ń kúsà sí erin, títẹ̀ ni ń tẹ̀.
Ẹni tí kò rí ayé rí ni ń sọ pé kò ṣẹni tó gbọ́n bí òun.
Ẹni tó tan aráà rẹ̀ lóríṣà òkè ń tan: àpọn tí ó láyà nílé, tó ní kí oríṣà ò bùn un lọ́mọ.
Ẹni tí kò tó gẹlẹ́tẹ̀ kì í mi fin-in.
Ẹni tó tijú tí í fún aráa rẹ̀.
Ẹnìkan kì í jẹ́ “Àwá dé.”
Ẹ̀ràn kì la ò jẹ́ rí? Ọ̀pọ̀lọ bani lábáta ò bá burúburú.
Ẹ̀rúkọ ń ṣe bí ọkọ̀.
Ẹ̀ṣọ́ kì í gba ọ̀fà lẹ́yìn; ìwájú gangan ni ń fii gba ọgbẹ́.
Èwọn tó tó ọ̀pẹ́ ó tóò dá ẹ̀rín dúró; ìtàkùn tó ní kí ẹ̀rín má rọ̀kẹ́ ọdán, tóún tẹ̀rín ní ń lọ.
Ẹ̀yà ló bí mi, ẹ̀kùn ló wo mi dágbà, ológinni gbà mi tọ́; bí kò sẹ̀ràn lọ́bẹ̀ ń kò jẹ́.
Ẹ̀yẹ àkọ́kọ̀ọ́ ni òun lè gbé ọdọ̀; tá ní jẹ́ fi ọdọ̀ akọ́kọ́ gúnyàn jẹ́?
Ẹ̀yẹ ò lè rí omi inú àgbọ́n bù mú.
Ẹ̀yẹ tó fi ara wẹ́ igún, ẹ̀yìn àdírò ní ń sùn.
Fàlànà gbọ́ tirẹ̀, tara ẹni lá ń gbọ́.
Fààárí ọbọ̀ ò ju inú ìgbé lọ.
Ganran-ganran ò yẹ ẹni a bíire.
“Gbà jẹ́” ó yẹ àgbà.
“Gbà mi, gbà mi!” ó yẹ àgbà; àgbà kì í ṣe ohun alémú.
“Gbá mi, gbá mi!” ó yẹ èègùn; “ẹ̀ràn ń lẹ́mi bọ̀” ó yẹ ọ̀dẹ̀.
“Gbà wéré,” “N ò gbà wéré” lọ́jà fi ń hó.
Gbogbo èèyàn ni ń súnkùn-ún Banjo; ṣùgbọ́n Banjo ò súnkùn ara ẹ.
Gbogbo ẹgbẹ́ ń jẹ́ Mà-yẹ-lóyè, ó ń jẹ́ Sàré-pẹ̀gbẹ́.
Gbogbo ọ̀rọ̀ ní ń sojú ẹ̀kẹ́.
Gbọ́n-ọ̀n-gbọ́n-ọ̀n kan ò sí, àfi ẹni tó bá ń ti ara ẹ̀.
Ìbájẹ́ ọjọ́ kan ò tan bọ̀rọ̀.
Mo ti kẹ́kọ̀ọ́ pé tí a bá gbájúmọ̀ ẹ̀kọ́ àwọn obìnrin, a máa mú ìyàtọ́ bá ìgbéàyè wọn gidi gan, bákan náà ní aláàfíà àwùjọ wọn.
Ìdí nìyí tí mo fi jọwọ́ ayé mi fún ètò-ẹ̀kọ́.
Èyí wà ní ìṣọ̀kan pẹ̀lú ìrònú mi nípa ìdọ́gbà àti líle dédè àwùjọ, nítorí tí ẹ bá fẹ́ ṣe àfikún àǹfàní sí ètò-ìlera, ẹ nìlò láti kọ́kọ́
Pẹ̀lú àwọn ọ̀rẹ̀ àti àwọn alájọṣe, a ń kọ fàsítì tó rẹ̀wà ní ìgbéríkọ̀ àríwá orílẹ̀-èdè Rwanda.
A ń kọ àwọn akẹ́kọ̀ọ́ wa láti pèsè ojúlówó, àdọ́gbà, ìtọ́jú àpapọ̀ fún gbogbo ènìyàn, láìyọ ẹnikẹ́ni sílẹ̀, gbígbàjúmọ́ àwọn tó kọgun s
A ṣe àyípadà wọn sí àsìwájú a sì fún wọn ní ìmọ̀ọ́sẹ̀ ìṣàmọ́jútó àti ìmọ̀ọ̀sẹ̀ ìjẹ́ agbẹnusọ kí wọ́n lè ṣe àyípadà tó dán mọ̀ràn
Ó sì ti mú àyípadà wa.
Torí lọ́wọ́lọ́wọ́ yìí, ètò-ẹ̀kọ́ ìmọ̀-ìṣẹ́gun, fún àpẹẹrẹ, ni wọ́n ń kọ́ ní àwọn ilé-ẹ̀kọ́ tó wà nígbọ̀rọ̀, tó gbàjúmọ̀ ojúl
A tún gbàjúmọ̀ ojúlówó ìmọ̀ọ̀ṣe àjẹmọ̀-ìtọ́jú sùgbọ́n pẹ̀lú ọ̀nà-ìmúṣe àjọṣepọ̀ ìwà àti àwùjọ sí ipò-ìlera àwọn aláìsàn, láti lè
Bákan náà, lẹ́yìn ọdún mẹ́rin sí mẹ́jẹ́ ètò-ẹ̀kọ́ àjẹmọ̀-ìwòsàn nígbọ̀rọ̀, àwọn ọ̀dọ̀ akẹ́kọ̀ọ́ jáde ó fẹ́ padà sí àwọn ìgbér
Ìdí nìyí tí a fi kọ́ Fasitì Ìdọ́gba Ètò-Ìlera Àgbáyé, ìgbésẹ̀ àwọn alájọṣepọ̀ nínú ètò-ìlera, tí wọ́n pè ní UGHE, ní ìgbéríkò àríwá orílẹ̀-è
Àwọn akẹ́kọ̀ọ́ wa wà láti mú àyípadà bá àgbáyé.
Wọ́n yóò wà láti ibi gbogbo -- fàsítì àgbáyé ni -- wọ́n yóò sì gba ètò-ẹ̀kọ́ ìmọ̀-ìṣègùn lọ́fẹ́ẹ̀ lábẹ́ àdéhùn kan: wọ́n ní láti ṣe ìtọ́
Wọ́n yóò tojú ọwọ́ iṣẹ́ náà fún ara wọn àti àwọn ẹbí wọn ṣùgbọ́n wọn yóò yí ẹ̀kọ́ tí a fún wọ́n padà sí ojúlọ́wọ́ iṣẹ́ àjẹmọ-ìw
Ṣíṣe èyí, wọ́n yóò tọ́wọ́ bọ́ ìwé àdéhùn ní ìbẹ̀ẹ̀rẹ̀ pẹ̀pẹ́ pé wọ́n yóò ṣe ìyẹn, àdéhùn òfin ni.
A ò fẹ́ ọwọ́.
A ní láti lọ pin owó náà yìká.
Ṣùgbọ́n wọn yóò sọ èyí di ìjàbọ̀ iṣẹ́ fún gbogbo ènìyàn.
Fún èyí, bẹ́ẹ̀ ni, a nílò ètò ìdọ́gba láàrín ọkùnrin àti obìnrin tó lágbára.
Ní gbogbo yara ìkẹ́kọ̀ọ́ wa, abala ẹ̀kọ́ ọyẹ ìjìnlẹ̀, ó kẹ́rẹ̀ ju ìdá àdọ́ta àwọn obìnrin.
Inú mi dùn láti sọ pé fún ilé-ẹ̀kọ́ ìmọ̀-ìṣègùn tó bẹ̀rẹ̀ ní oṣù márùn-ún sẹ́yìn, a ti gba ìdá àdọ́rin àwọn ọmọdébìnrin.
Èyí jẹ́ ẹ̀sì tàkọ́ àìdọ́gba lọ́wọ́lọ́wọ́ fún àwọn obìnrin láti ní àǹfàní sí ètò-ẹ̀kọ́ ìmọ̀-ìṣẹ́gun ní ẹ̀kún wa.
Mo nígbàgbọ́ nínú ètò-ẹ̀kọ́ àwọn obìnrin.
Ìdí nìyí tí mo fi gboríyìn fún àwọn obìnrin nílé Adúláwọ̀ tí wọ́n ń lọ káàkiri àgbáyé láti ṣe àfikún sí ẹ̀kọ́ wọn, ìmọ̀ọ́ṣe wọn àti ìmọ̀ w
Ṣùgbọ́n mo lérò wí pé wọn yóò mú ìyẹn padà wa sílẹ̀ Adúláwọ̀ láti jẹ́ kí ẹ̀kùn náà gbóòrò kí wọ́n sì sọ ẹ̀kùn náà di agbègbè alágbára, níto
Ọdún mẹ́ta-lé-lọ́gún sẹ́yìn, mo padà lọ sí orílẹ̀-èdè Rwanda, sí orílẹ̀-èdè Rwanda tó ti túkà, tó sì jẹ́ orílẹ̀-èdè tó kúsẹ́ẹ̀ ṣùgbọ́n tó
Mo kún fún àyọ láti padà wa, kódà tí àwọn ọjọ́ kan bá lè kókò, tó sì jẹ́ wí pé àwọn ọjọ́ kan mo ní ìrẹ̀wẹ̀sì, nítorí mi ò rí ọ̀nà àbáyọ àw
Ṣùgbọ́n inú mi dùn láti lọ́wọ́ sí àyípadà àwùjọ mi.
Èyí sì ń jẹ́ kí ń kún fàyọ.
Nítorí náà, àwọn obìnrin ilé Adúláwọ̀ láti ilé-ọkẹrẹ, tí ẹ bá ń gbọmi, má gbagbé ilée rẹ̀.
Tí ẹ bá ti ṣètàn, ẹ padà wálé.
Mo ṣe bẹ́ẹ̀.
Ó ti jẹ́ kí ayé mi ní àṣeyọrí.
Nítorí náà, ẹ padà wálé.
Ẹ ṣeun.
Bí ìkópamọ́ tí àwùjọ lẹ́wájú rẹ̀ ṣe lè dọ́ọ̀là àwọn ẹ̀rànkọ́ ìgbọ̀.
Mo jẹ́ olùkòpamọ́ kíníhùn.
Ó dùn-ún gbọ́, àbí bẹ́ẹ̀ kọ?
Àwọn ènìyàn kan lè má ní òye ńkan tí èyí túmọ̀ sí.
Ṣùgbọ́n ó dámi lójú wí pé gbogbo yín lè ti gbọ́ nípa Cecil kíníhùn náà.
[Cecil kíníhùn náà (2002-2015)].
(kíníhùn tó ń bú rámú-rámú).
Kò bú rámú-rámú mọ́
Ní ọjọ́ kejì oṣù Agẹ́mọ̀, ọdún 2015, wọ́n dá èmi rẹ̀ lẹ́gbọ̀dọ̀ nígbà tí ọdẹ́ apẹranko ìgbò kan pa a.
Wọ́n sọ wí pé ẹ lè fẹ̀ràn ẹ̀rànkò tí ẹ ń kọ́ nípa rẹ̀.
Bí ó ṣe rí fúnmi àti Cecil kíníhùn náà nìyẹn, lẹ́yìn tí mo ti mo ò ti mo sì ti mọ́wà rẹ̀ fún ọdún mẹ́ta ní ààyè-ìgbàfẹ́ àpapọ̀ Hwange.
Ikúu rẹ̀ bámi lọ́kàn jẹ́.
Ṣùgbọ́n ǹkan rẹ̀rẹ̀ kan tó jáde láti ibi àjálù burúkú yìí ni àkíyèsí tí ìtàn yìí múwà nípa ẹ̀họnú àwọn ẹ̀rànkọ́ ìgbọ́ tí wọ́n wà nínú ẹ
Lẹ́yìn ikú Cecil, mo bẹ̀rẹ̀ síni bí ara mi ni àwọn ìbéèrè wọ̀nyí: tí ó bá jẹ́ wí pé àwùjọ tí wọ́n ń gbé lẹ́gbẹ́ kíníhùn náà lọ́wọ́ sí ààb
Tó bá ṣe wí pé mo ti mo Cecil nígbà tí mo wà ní ọmọ ọdún mẹ́wà, yàtọ́ sí ọmọ ọdún mọ́kàn-dín-lọ́gbọ́n ńkọ́?
Ǹjẹ́ èmi tàbí àwọn akẹgbẹ́ẹ̀ mi ní yara ìkẹ́kọ̀ọ́ ibá tí yí àyànmọ́ rẹ̀ padà bí?
Ọ̀pọ̀ àwọn ènìyàn ń ṣìṣẹ́ láti dẹ́kùn kí kíníhùn ò má pọ̀ọ̀rà mọ́, ṣùgbọ́n díẹ̀ nínú àwọn ènìyàn wọ̀nyí ni wọ́n jẹ́ ọmọ oníl
Ṣùgbọ́n àwọn àwùjọ tí wọ́n ń gbé pẹ̀lú àwọn kíníhùn náà ni wọ́n wà ní ipò tó dara ju láti ran àwọn kíníhùn náà lọ́wọ́.
Àwọn ọmọ onílù ló yẹ kí wọ́n lẹ́wájúú wíwá ìyànjú sí àwọn ìpèníjà tó ń kojú àwọn ẹ̀rànkọ ìgbọ́.
Nígbà míràn, àyípadà yóò wáyé nígbà tí àwọn ènìyàn tí ọ̀rọ̀ kan tó sì nípa lára wọn jùlọ bá gbà a.
Àwọn àwùjọ ìgbérìkò ń kópa pàtàkì láti kojú pípa àti ọwọ́ ẹ̀rànkò ìgbò lọ́nà àìbòfinmú, tí wọ́n jẹ́ olórí ẹ̀wù tó ń dámú àwọn kíníhùn à
Pé mo jẹ́ obìnrin aláwọ̀-dúdú ọmọ ilẹ̀ Adúláwọ̀ nínú ìmọ̀-ìjìnlẹ̀, àwọn ènìyàn tí mo máa ń padà máa ń nífẹ́ láti mọ́ bóyá ó wúnmi láti jẹ
Nígbà tí mo ń dágbà, mi ò tiẹ̀ mo wí pé iṣẹ́-iṣẹ́ ni ìkópamọ́ àwọn ẹ̀rànkò ìgbọ́.
Ìgbà àkọ́kọ́ tí mo rí ẹ̀rànkò ìgbò ní orílẹ̀-èdè mi nígbà tí mo wà lọ́mọ ọdún mẹ́ẹ̀dọ́gbọ́n, bó tilẹ̀ jẹ́ wí pé kíníhùn àti àwọn ajá
Èyí wọ̀pọ̀ ní orílẹ̀-èdè Zimbabwe, nítorí ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ènìyàn ò lájú sí eranko ìgbò, bó tilẹ̀ jẹ́ wí pé ó wà lára àṣà wa.
Nígbà tí mo ń dágbà, mi ò tilẹ̀ mọ́ wí pé kíníhùn ń gbé lẹ́yìn ilé mi.
Nígbà tí mo dáṣe wo Save Valley Conservancy ní ààrọ̀ ológinitì kan ní ọdún mẹ́wà sẹ́yìn láti kẹ́kọ̀ọ́ nípa àwọn ajá ìgbọ́ ilé Adúláwọ̀ fún iṣẹ
Ó dábi ẹni pé mo ti rí ohun tí mo nífẹ́ sí àti àyànmọ́ mi nílé ayé.
Mo ṣe ìpinnu lọ́jọ́ náà pé máa fi gbogbo ayé mi dáàbò bọ àwọn ẹ̀rànkọ́.
Mo ronú nípa àwọn ìgbà tí mo wà ní ilé-ẹ̀kọ́ ewé ní orílẹ̀-èdè Zimbabwe àti àwọn ọmọ tókù tí a jọ wà ní ilé-ẹ̀kọ́.
Bóyá tí a bá ti ní àǹfàní láti farakínra pẹ̀lú ẹ̀rànkọ ìgbọ́ ni, ọ̀pọ̀ nínú àwọn akẹgbẹ́ mi ní yàrá ìkẹ́kọ̀ọ́ ni a ò jọ máa ṣiṣẹ́ báy
Àyàfi tí àwọn àwùjọ ìgbérìkò bá fẹ́ dáàbòbò tí wọ́n sì fẹ́ gbé pẹ̀lú ẹ̀rànkò ìgbò, gbogbo ìgbìyànjú olùkòpamọ́ lè jà sásàn.
Àwọn wọ̀nyí ni àwùjọ tí wọ́n ń gbé pẹ̀lú àwọn eranko ìgbò náà ní àyíkà kan náà tí wọ́n sì ń fara gba síṣẹ́ bẹ́ẹ̀.
Tí wọ́n ò bá ní àjọṣepọ̀ táàrá tàbí àǹfàní látàrà àwọn ẹ̀rànkò náà, wọ́n ò ní ìdí kankan láti dáàbò bó wọn.
Tí àwọn àwùjọ ìgbérìkọ ò bá dáàbò bọ ẹ̀rànkọ ìgbọ́ wọn, kò sí iye ìdásí láti ìtà tí yóò ṣiṣẹ́.
Nítorí náà kì la nílò láti ṣe?
Àwọn olùkọpamọ̀ gbọdọ̀ mú ètò-ẹ̀kọ́ agbègbè lọ́kùkúdùn kí wọ́n sì ṣe ìrànlọ́wọ́ láti gbọ́ọ̀rọ̀ ìmọ̀ọ́ṣe àwùjọ láti ṣe ìpamọ
Àwọn ọmọ ilé-ẹ̀kọ́ àti àwùjọ gbọ́dọ̀ di mímú lọ sí àwọn ayé-ìgbàfẹ́ àpapọ̀, kí wọ́n lè ní àǹfàní láti ní ìbáṣepọ̀ pẹ̀lú ẹ̀rànkò
Fún gbogbo ìgbìyànjú àti gbogbo ìpele, ìkópamọ̀ gbọdọ̀ pẹ̀lú ọ̀rọ̀-àjẹ àwọn ènìyàn tí wọ́n jìjọ ń pin ilé lọ pẹ̀lú àwọn ẹ̀rànkọ ìgbọ̀.
Ó tún ṣe pàtàkì pé kí àwọn olùkòpamọ̀ agbègbè wa lára gbogbo ìgbìyànjú ìkópamọ̀, tí a bá fẹ́ kí wọ́n gbà wa gbọ́ tí a sì fẹ́ fi ìkópamọ̀ rínlẹ̀
Gẹ́gẹ́ bí olùkòpamọ́ agbègbè, a máa ń kojú ìṣòro tó pọ̀, láti ibi ẹlẹ́yàmẹ́yà sí àwọn ìṣòro nítorí àṣà àti iṣẹ́.
Ṣùgbọ́n mi ò ní jáwọ́ ìgbìyànjú mi láti mú àwọn ènìyàn àwùjọ wọlé láti já ìjà yìí fún ìmoríbọ̀ àgbáyé wa.
Mo ń pè yín láti wà dárapọ̀ pẹ̀lú mi.
A gbọdọ̀ jọ tú àwọn ìṣòro tí a ti ṣèdà ká, tó ń yọwọ́ àwọn ọmọ-ìlú kúrò nínú ìgbìyànjú ìkópamọ́.
Mo ti jọwọ́ ayé mi fún ìdáàbò bó kíníhùn.
Mo dẹ́ mọ́ pé àwọn alájọgbé mi yóò ṣe bẹ́ẹ̀, bákan náà, ìbá ṣe wí pé wọ́n mọ́ àwọn ẹ̀rànkò tí ó ń gbé ní ẹgbẹ́ wọn ni.
Ẹ ṣeun.
Bí àwọn horo àìsàn jẹjẹrẹ ṣe ń sọ̀rọ̀ - àti bí a ṣelé mú wọn wálẹ̀.
Ààrùn tó ń báni láyé jẹ́ ni tó sì ń báni lọ́kàn jẹ́.
Kìí se fún aláìsàn nìkan, ṣùgbọ́n àwọn olólùfẹ́ aláìsàn náà, bákan náà.
Ogun tí ìràn ọmọ ènìyàn ti ń jà fún àìmọye orún-ọdún ni.
Nígbà tí a ti ṣe àwọn ìtẹsíwájú kan, a ò tíì ṣẹgun rẹ̀.
Méjì nínú ènìyàn márùn-ún ní orílẹ̀-èdè US ni yóò ní àìsàn jẹjẹrẹ̀ ní ìṣẹ́mi wọn.
Nínú àwọn wọ̀nyí, ìdá adọ́rùn (90%) yóò jùwọlẹ̀ fún ààrùn yìí nítorí ìtànká rẹ̀.
Ìtànká jẹ́ ìfọ́nká àìsàn jẹjẹrẹ̀ láti ayé ìpilẹ̀ sí ayé míràn, nípasẹ́ ètò ìṣàn-ẹjẹ tàbí ètò omi-ara.
Fún àpẹẹrẹ, obìnrin aláìsàn pẹ̀lú àìsàn jẹjẹrẹ ọyàn kìí jùwọlẹ̀ fún ààrùn náà nítorí ó pọ̀ lórí ọyàn rẹ̀.
Ó jùwọlé fún ààrùn náà nítorí ó ń tàn lọ sí ẹ̀dọ̀-fọ̀rọ̀, ẹ̀dọ̀, àṣẹ omi-ara, ọ̀pọ̀lọ, ẹgungun, níbi tí kò ní ṣe é fi iṣẹ́ abẹ yọ t
Ìtànká jẹ́ ìgbésẹ̀ àmúdíjú.
Èyí tí mo ti ń kọ́ nípa rẹ̀ fún àìmọye ọdún báyìí.
Ǹkan tí èmi àti ikò mi ṣàwárí láìpẹ́ yìí ni wí pé àwọn horo àìsàn jẹjẹrẹ̀ máa ń bá ara wọn sọ̀rọ̀ wọn sì máa ń darí ètò ìgbésẹ̀ wọn, lórí b
Wọ́n máa ń bara wọn sọ̀rọ̀ nípasẹ̀ mọ́lẹ́kù àfúnilọ́wọ́ méjì tí wọ́n ń pè ní Interleukin-6 àti Interleukin-8.
Ní báyìí, bí ǹkan mìíràn nínú ẹ̀dà, tí ńkan bá fún díẹ̀, ó máa ń ran àmì náà lọ́wọ́, tí yóò sì mú kí àwọn horo àìsàn jẹjẹrẹ̀ náà yara sùn kú
Nítorí náà, tí a bá di àmì yìí, pẹ̀lú lílo ọgún kan tí a pèsè, a lè dá ìbánisọ̀rọ̀ láàrín àwọn họ̀rọ̀ àìsàn jèjèrè dúró ká sì mú àdìnkù bá ì
Ẹ jẹ́ kí n dánù dúró díẹ̀ fún iṣẹ́jú ayá kan kì ń sì mú yín padà sí ìgbà tí gbogbo èyí bẹ̀rẹ̀ fún mi ní ọdún 2010, nígbà tí mo jẹ́ akẹ́kọ̀ọ
Mo ṣe bẹ̀rẹ̀ síni ṣíṣẹ́ ní ayé fún àyèwò ìmọ̀-ìjìnlẹ̀ ọmìmọ̀ ìṣẹ́gun Danny Wirtz ní fàsítì John Hopkins ni.
Máa dẹ́ ṣe òòtọ́: mo jẹ́ ọ̀dọ́, aláìmọ̀kan, ọmọdébìnrin Sri Lankan, tí ó ní ìrírí ìwádìí àtẹ̀yìnwá Kankan.
Iṣẹ́ tí wọ́n gbé fún mi ni láti wọ́ bí àwọn họ̀rọ̀ ààrùn jèjèrè ṣe ń rín ní 3D collagen I matrix tó máa ń ṣàfihàn, nínú abọ̀ kan, ipò tí àwọn họ
Èyí jẹ́ tuntun ó sì ń fún mi láyò, nítorí àwọn iṣẹ́ àtẹyìnwá ni wọ́n ti ṣe lórí 2D, pẹ̀lẹ́bẹ̀, abọ́ oníké tí wọ́n kìí fi bẹ́ẹ̀ ṣe àgbéj
Nítorí, ẹ jẹ́ ká dojú kọ́ ó, àwọn họ̀rọ̀ ààrùn jẹjẹrẹ̀ nínú ará wa kìí dúró lórí àwọn abọ̀ oníkẹ́.
Ní àsìkò yìí ni mo lọ sí sẹ́mìnà tí Oníṣègùn-òyìnbó Bonnie Bassler láti fàsítì Princeton gbé kálẹ̀, níbi tó ti sọ̀rọ̀ nípa bí àwọn horo alámọ́ ṣe ń
Àṣìkò yìí ni iná kan dédé kú lórí mi, mo wà rọ̀ ó, "Wow, mo máa ń rí èyí nínú họ̀rọ̀ ààrùn jẹjẹrẹ̀ mi lọ́jọ́ọ̀júmọ̀, tí a bá ń sọ nípa ìgb
Èrò iṣẹ́-àkànṣe mi bá di bíbí.
Mo ṣe àrọ̀sọ pé àwọn họ̀rọ̀ ààrùn jẹjẹrẹ̀ máa ń bara wọn sọ̀rọ̀ wọn sì máa ń darí ìgbésẹ̀ wọn, lórí bí wọ́n ṣe jọ wà papọ̀ ní àwùj
Mo bẹ̀rẹ̀ síní ronú pẹ̀lú ìṣiṣẹ́ tọ́ aròsọ yìí.
Orí bámi ṣe, mo ń ṣiṣẹ́ fún ènìkan tó ṣètàn láti ṣiṣẹ́ pẹ̀lú ẹ̀rọ tó ń sín mi níwín.
Nítorí náà, mo jùra mi sínú iṣẹ́-àkànṣe yìí.
Síbẹ̀, mi ò lè dáṣe ẹ fúnra mi.
Mo nílò ìrànlọ́wọ́.
Mo nílò ìrànlọ́wọ́ lóòtọ́.
A gba àwọn akẹ́kọ̀ọ́ tí wọ́n ò tiì kẹ́kọ̀ọ́ jáde, àwọn akẹ́kọ̀ọ́-jáde, àwọn ọmọwé àti àwọn ọjọ́gbọ́n láti ilé-ẹ̀kọ́ lóríṣirí
Lẹ́yìn àìmọ̀yẹ ọdún tí a ti ń ṣe ìdánwò papọ̀ tí a sì ń pa orísírísí ẹ̀rọ àti ọyẹ pọ̀, a ṣàwárí orípa ìṣàmì tuntun tó ń dáríì bí àwọn h
Àwọn kan nínú yín lè ti gbọ́ èyí, nítorí ọ̀pọ̀ àwọn ìkani ìbánidọ̀rẹ̀ mọ́ ọ sí ipá Hasini.
A ò dé tíì ṣẹ́tàn.
A wà pinnu wí pé a fẹ́ di orípa ìsàmì ká wà wo ó bóyá a lè mú àdìnkù bá ìfọ̀nká ààrùn jẹjẹrẹ̀.
Tí a dé ṣe, ní àwòṣe ìtọ́jú síwájú àyèwò lára ẹ̀rànkọ́.
A pèsè oògùn aládálù kan tó ní tocilizumab, tí a ń lo lọ́wọ́lọ́wọ́ láti tọ́jú lákùrègbé, àti reparixin, tí a ń lo lọ́wọ́lọ́wọ́ fún ìwádìí àjẹm
Pẹ̀lú ìdúnú, ǹkan tí a rí ni wí pé oògùn aládálù yìí kò fi bẹ́ẹ̀ nípa lára ìdágbàsókè kọ́kọ́, ṣùgbọ́n ó dojúkọ ìtànká tààrà.
Èyí jẹ́ àbájáde tó ṣe pàtàkì, torí lọ́wọ́lọ́wọ́ yìí, kò sí oògùn FDA kankan tó gbàṣẹ tó ń kojú ìtànká ààrùn jẹjẹ̀rẹ̀ tààrà.
Lọ́ọ̀tọ́, ìtànká ààrùn jẹjẹrẹ, títànká, ni wọ́n ń rí gẹ́gẹ́ bí ẹ̀rọjà ìdágbàsókè kọ́kọ́.
Níbi tí ẹ̀rọ náà wà, tí a bá lè dénà ìdágbàsókè kọ́kọ́, a lè dénà ìtànká kọ́kọ́.
Síbẹ̀, ọ̀pọ̀lọpọ̀ wa mo wí pé èyí kìí ṣe òòtọ́.
Àwa, nídà kejì, pèsè ogun olómi kan tó ń kojú ìtànká tí kìí ṣe pẹ̀lú ìdójúkọ ìdágbàsókè kòkò, ṣùgbọ́n pẹ̀lú ìdójúkọ ìṣẹ́dà tó gbóòrò tó ń
Wọ́n ṣe àtẹ̀jáde iṣẹ́ yìí láìpẹ́ yìí nínú "Nature Communications," èmi àti àwọn ikọ̀ mi dé gba ẹ̀sì tó pọ̀ káàkiri àgbáyé.
Kò sí ẹnikẹ́ni nínú ikọ̀ mi tó lè sọ àsọ́tẹ̀lẹ̀ irú àwọn èsì yìí.
Ó jọ bí ẹni pé a ti kan ńkan.
Wíwò ẹ̀yìn, mo ń dúpé gidi gan fún àwọn èsì gidi tí mo rí gbà, kìí ṣe láti ẹ̀ka ètò-ẹ̀kọ́ nìkan, ṣùgbọ́n láti ọdọ́ àwọn aláìsàn, àti àwọn èn
Bí mo ṣe ń nípa lórí àṣẹyọrí tí mo bá padé pẹ̀lú ipá Hasini, mo tún padà wa bá àwọn ènìyàn tí mo ní àǹfàní láti ṣiṣẹ́ pẹ̀lú.
Àwọn akẹ́kọ̀ọ́ tí wọ́n ò tíì kẹ́kọ̀ọ́ jáde tí wọ́n fi agbára àkàndà ènìyàn hàn nípasẹ̀ iṣẹ́ takun-takun àti ìfọkànsín wọn.
Àwọn akẹ́kọ̀ọ́-jáde àti àwọn ọmọwẹ́, àwọn akẹgbẹ́ mi olùkọyà, tí wọ́n kò mí ní àwọn ọgbọ́n tuntun tí wọ́n sì rìí dájú pé mo wà lójú ọ
Àwọn ọjọ́gọ́n, àwọn Yoda àti Obi-Wan Kenobid mi, tí wọ́n mú ìmọ̀ ojìni wọn wà láti jẹ́ kí iṣẹ́ yìí di ńkan tó dá lóní.
Àwọn òṣìṣẹ́ alátìlẹyìn, àwọn oré àti ẹbí, àwọn ènìyàn tí wọ́n gbé orí mi sókè, tí wọ́n ò jẹ́ ká jákan lórí ìgbìyànjú ìpinnu wa.
Àwọn kẹsẹ́ tó dara ju tí a lè bèrè fún.
Ó gba abúlé kan láti bá mi ṣàyèwò ìtànká.
Ẹ gbàmígbọ́, láìsí abúlé mi, mi ò ní sí níbi.
Lọ́ni, ikọ̀ wa ti dágbà, a sì ń lọ ipá Hasini láti pèsè àkọjọ́pọ̀ oògùn tó máa kojú ìdágbàsókè kọ́kọ́ àti ìtànká.
A ń ṣe ètò oògùn àtàkó-jẹjẹrẹ, láti ṣe àdínkù orò àti láti mú àdínkù bá ìtàkó oògùn.
A ń ṣe àwọn ètò tí yóò nípa tí yóò sì ṣe ìrànwọ́ fún ìdágbàsókè ìwádìí àjẹmọ̀-ìtojú lára ènìyàn dáadáa.
Ó múnú mi dùn láti ronú wí pé gbogbo èyí, iṣẹ́ aláìlẹ́gbẹ́ tí mo ń ṣiṣẹ́ tọ́ – àti ìjẹ́ òòtọ́ pé mo dúró níbi, báà yín sọ̀rọ̀ lóní -- gbo
Mo mọ ìyẹn nísínyìí, mo wà lórí irin-àjọ aláìlẹ́gbẹ́ yìí tó fún mi ní àǹfàní láti ṣiṣẹ́ tó iṣẹ́ tí mo nífẹ́ sí, àti ńkan tó máa ń bọ́ ìm
Ṣùgbọ́n mo gbọ́dọ̀ sọ pé, èyí tí mo fẹ́ràn ju nínú gbogbo èyíì -- yàtọ́ sí, bẹ́ẹ̀ ni, wíwá níbi, bí báà yín sọ̀rọ̀, lónì -- ni pé mo ṣiṣẹ́
Torí ẹlẹ́yìí, mo ní láti sọ wí pé àjọṣẹ́pọ̀ ní agbára àkàndà-ènìyàn tí mo fẹ́ràn jù.
Ǹkan tí mo sì fẹ̀ràn nípa agbára yìí ni wí pé èmi nìkan kọ́ ni mo ní i.
Ó wà nínú gbogbo wa.
Iṣẹ́ mi fi hàn pé kódà àwọn hòro ààrùn jẹjẹrẹ má ń lo àjọṣepọ̀ láti kógún já agọ́-ara wa àti láti fọn ibinu wọn ká.
Fún àwa ènìyàn, agbára-akanda náà ti pèsè àwọn àwárí aláìlẹ́gbẹ́ ní ẹ̀ka ìmọ̀-ìṣẹ́gun àti ìmọ̀-ìjìnlẹ̀.
Agbára-akanda náà ni gbogbo wa lè kọjú sí láti ṣe kóríyà fún wa láti ṣe ǹkan tó tobi ju àwa fúnra wa lọ, ìyẹn yóò sì rán wa lọ́wọ́ láti sọ ilé-ayé di ayé t
Àjọṣẹ́pọ̀ ní agbára-akanda tí mo kojú sí, láti bá mi jágun ààrùn jẹjẹrẹ̀.
Mo dẹ́ ní ìdánilójú pé pẹ̀lú àjọṣepọ̀ tó tọ́, a máa ṣegùn ààrùn burúkú yìí.
Ẹ ṣeun.
Ẹ lè máa dókówó sí àwọn ilé-iṣẹ́ síga láìmọ̀.
Ní ọdún 2001, mo jẹ́ oníṣègùn-òyìnbó tuntun àyòrán, tó ń dán, tó ń gbérò láti gba ayé la.
Iṣẹ́ mi akọ́kọ́ ni ṣiṣe iṣẹ́ fún oṣù mẹ́ta ní ẹ̀ka ààrùn jẹjẹrẹ̀ ẹ̀dọ́fòrò.
Ó fẹ́rẹ̀ jẹ́ wí pé gbogbo aláìsàn mi ni wọ́n ń mú síga tàbí ti mú síga rí, ọ̀pọ̀ wọn sì ti bẹ̀rẹ̀ sí mú síga nígbà tí wọ́n wà lọ́mọdé tàbí l
Pẹ̀lú pé wọ́n ń gbé ní orílẹ̀-èdè tó rẹ̀wà, tó rọ̀rọ̀, pẹ̀lú àǹfàni sí àwọn oògùn tó lágbára ju, ó fẹ́rẹ̀ jẹ́ wí pé ìkànkan gbogbo àwọn a
Gbogbo ènìyàn ló mọ̀ wí pé kúkúyé ò dara, ṣùgbọ́n tí ẹ bá rí ipá rẹ̀ tààrà, tọ́jọ́ ń gorí ọjọ́, ó máa ń fi ipá tó kẹnu sílẹ̀.
Lẹ́yìn ọdún mẹ́wà, onímọ̀ nípa ìtàn ìkókò ni mi, tó mọ́ nípa ìnírà tí kúkúyé ń fa.
Mo jókòó sí ilé-oúnjẹ ilé-ìwòsàn, mo ń ṣe ìpàdé mi àkọ́kọ́ pẹ̀lú asojú kan láti ilé-iṣẹ́ owó-ìfẹ́yìntì mi.
Ó múnú mi dùn, ó dámi lójú pé ẹ lè wòye rẹ̀.
Ó sọ fún mi pé mo wà ní èyàn ìpilẹ̀.
Mo ní, "Ẹ̀yàn?
Ṣé ìyẹn túmọ̀ sí wí pé àwọn àǹfàní yìyàn míràn tún wà?
Ó wò mi, ó yí ojú rẹ̀, ó sì wí pé, "yìyàn ìdáàbò bó àwùjọ kan báyìí wà fún àwọn ènìyàn tí wọ́n ní ìṣòro ìdókòwò nínú ìwà-kúsà, ọ̀tí-líle tàb
Mo ní, "Njẹ́ ò darúkọ kúkúyé?
Ó ní, bẹ́ẹ̀ ni.
Mo ní, "báyìí, ṣe ó ń sọ fúnmi wí pé mo ń dọ́kọ̀wọ́ nínú kúkúyé lọ́wọ́lọ́wọ́ yìí?
Ó ní, "oh, bẹ́ẹ̀ ni, gbogbo ènìyàn sì ni.
Tí ó bá dókòwò ní ilé-iṣẹ́ kan, ó ti ní díẹ̀ lára ilé-iṣẹ́ yẹn.
Ó fẹ́ kí ilé-iṣẹ́ yẹn gbóòrò kò ṣe àṣeyọrí kò sì gbérú.
Ó fẹ́ kí ilé-iṣẹ́ yẹn fa ojú àwọn oníbàára tuntun mọ́ra, ó fẹ́ kí ilé-iṣẹ́ yẹn ta ọ̀pọ̀ nínú àwọn ẹ̀rọjà rẹ̀.
Tí ó bá sì jẹ́ ti kúkúyé, mi ò lè ronú ńkankan tí mo fẹ́ tó yàtọ́.
Ní báyìí, mo mọ̀ wí pé ènìkan tó dúró lórí àmì púpá yìí nìkan ni ẹ ń rí, lórí ìtàgẹ́ ńlá yìí.
Ṣùgbọ́n dípò bẹ́ẹ̀, máa fẹ́ kí ẹ rò ó wí pé ẹ ń wo mílíọ̀nù méje ènìyàn tí wọ́n fúnpò ní ẹgbẹ́ mi níbi lónì.
Mílíọ̀nù méje ènìyàn káàkiri àgbáyé ti kú nítorí kúkúyé ní ọdún tó kọjá nìkan.
Ẹ kọ́ rò ó wò, tí wọ́n bá ṣe ìfilọ́lẹ̀ ilé-iṣẹ́ tuntun ayánran kan lóní, ní ìparí oṣù Okúdù tó ń bọ́, àwọn èròjà ilé-iṣẹ́ yẹn ti pa mílíọ
Ṣe ìkànkan nínú wa máa dọ́kọ̀wọ́ ní ilé-iṣẹ́ tuntun, àṣẹkúpani yẹn?
Kúkúyé jẹ́ ọkàn nínú àwọn ọ̀rọ̀ tó ń fẹ́ àmójútó jù ní àsìkò wa, ọ̀pọ̀lọpọ̀ wa sì lọ́wọ́ nínú wàhálà náà jù bóṣe yéwà lọ.
Nítorí náà, aṣojú ọwọ́ ńlá ṣàlàyé fún mi wí pé máa rí àwọn ilé-iṣẹ́ kúkúyé ní ayé ìpín-ìdókòwò ilé-ọkẹrẹ̀ mi.
Mo bí í léèrè, "ó dáa, ìpín-ìkókòwò ilẹ̀-òkèrè wo ni mo ni?
" Ó kan sí mi lẹ́yìn ọ̀ṣẹ́ méjì pẹ̀lú ìwé yìí: ìdókòwò mi àkọ́kọ́ nínú ìpín ìdókòwò ilé-ọkẹ́rẹ̀ jẹ́ ti British America Tobacco.
Ẹlẹ́ẹ̀kejì, Imperial Tobacco.
Ẹlẹ́ẹ̀kẹ́rin, Philip Morris.
Ẹlẹ́ẹ̀karùn, ilé-isẹ́ Swedish Match.
Mẹ́rin nínú àwọn ilé-iṣẹ́ márùn tó wà lọ́kẹ́ tẹ̀ntẹ̀ jẹ́ ilé-iṣẹ́ kúkúyé, ìdókòwò tẹ́mi, onímọ̀ nípa ààrùn jẹjẹrẹ̀.
Nígbà náà ni mo mọ̀ wí pé kìí ṣe èmi nìkan.
Gbogbo àwọn ọmọ ẹgbẹ́ ọwọ́ ńlá mi ni.
Nígbà náà ni mo mọ̀ wí pé kìí ṣe owó ńlá mi nìkan, gbogbo wọn ni.
Nígbà náà ni mo mọ̀, kìí ṣe ilé-iṣẹ́ ọwọ́ ìfẹ́yìntì nìkan, àwọn ilé-ìfowópamọ́, abanidojútófò àti àwọn alámọ́jútó ọwọ́.
Mo wà mọ̀ wí pé kìí ṣe orílẹ̀-èdè Australia nìkan.
Gbogbo ẹ̀ka ọwọ́ lágbáyé ni, wọ́n sọpọ̀ patapata mọ́ ilé-iṣẹ́ kúkúyé.
Ilé-iṣẹ́ tó ń pèsè èròjà tó ń pa mílíọ̀nù méje ènìyàn lọ́dọ́ọdún.
Mo bẹ̀rẹ̀ síni jíròrò nípa ọ̀rọ̀ náà pẹ̀lú ilé-iṣẹ́ ọwọ́-ìfẹ́yìntì mi, mo dé ti ń sọ ó látigbà náà.
Àwọn adarí owó ní oríṣiríṣi ìpèníjà láti kojú, lásìkò yìí.
Mo dá a lábà pé kí wọ́n lọ ètò-ìgbésẹ̀ kan tí yóò sọ ìdí tí ó fi bá ìrònú mú láti gbé ìgbésẹ̀ tó lè lórí kúkúyé.
Mo dá a lábà pé kí àwọn adarí bere àpapọ̀ ìbéèrè mẹ́ta nípa àwọn ilé-iṣẹ́ tí wọ́n lè ti kò owóò wà sí.
Ìbéèrè àkọ́kọ́: Ńjẹ́ ẹ̀rọjà tí ilé-iṣẹ́ náà ń pèsè lè di lílọ láìṣẹ́wù?
"Rárá" ni ìdáhùn fún àwọn ilé-iṣẹ́ kúkúyé.
Ọ̀dọ̀ nìkan ní iye àìlẹ́wù síga fún ọmọ ènìyàn.
Kò lè ju dúdú àti fúnfún lọ.
Ìbéèrè kejì: Ńjẹ́ wàhálà tí àwọn ilé-iṣẹ́ náà ń dá sílẹ̀ nípa ní ìpele àgbáyé dẹ́bi pé ó wà lábẹ́ àdéhùn tàbí àpẹ̀rọ UN?
"Bẹ́ẹ̀ ni" ní ìdáhùn fún kúkúyé.
Lóòtọ́ àdéhùn kúkúyé UN kan wà tí àwọn orílẹ̀-èdè bí ọgọ́sàn ti fọwọ́ sí.
Wọ́n ṣẹ̀dá àdéhùn náà nítorí ipa ewu kúkúyé lágbáyé.
Àṣòtẹ̀lẹ̀ lọ́wọ́ ni wí pé orílẹ̀-èdè àgbáyé ń wà lójú ọ̀nà fún bílíọ̀nù kan ikú tó tan mọ́ kúkúyé ní orún ọdún yìí.
Bílíọ̀nù ikú kan.
Bílíọ̀nù mẹ́jẹ́ pẹ̀rẹ̀ níwá.
Ìbéèrè kẹ́ta tán mọ́ èrò ìsọ̀rọ̀-papọ̀.
Ọ̀pọ̀ àwọn ilé-iṣẹ́ ọwọ́ ni wọ́n fẹ́ di ọmọ-ìlú gidi lọ́ọ́tọ́.
Wọ́n fẹ́ lo agbára ìpín-ìdókòwò wọn láti jókòó pẹ̀lú àòẹn ilé-iṣẹ́, bá wọ́n sọ̀rọ̀, kí wọ́n sì ṣe ìwúrí fún wọn láti ṣe ńkan gidi.
Ìbéèrè náà ni wí pé: Ńjẹ́ sísọ̀rọ̀ papọ̀ pẹ̀lú ilé-iṣẹ́ náà lè jẹ́ àtẹgun fún àyípadà?
"Rárá" ni ìdáhùn fún àwọn ilé-iṣẹ́ kúkúyé.
Ṣíṣọ̀rọ̀ papọ̀ pẹ̀lú ilé-iṣẹ́ kúkúyé ò lè sọ ẹ̀sọ rẹ̀rẹ̀.
Àbájáde tó ṣe é gbà ni tí àwọn ilé-iṣẹ́ kúkúyé bá dáwó ́owó ìpilẹ̀ wọn gangan dúró.
Lọ́ọ́tọ́, ṣìṣọ̀rọ̀ papọ̀ pẹ̀lú ilé-iṣẹ́ kúkúyé ò tíì yórí sí àdìnkú ikú ọmọ ènìyàn rí.
Tí a bá wo ètò-ìgbésẹ̀ yẹn, ìbéèrè tó rọ̀rùn mẹ́ta, a lè rí wí pé ó bá ìrònú mú ó sì ṣe é dúró tí láti gbé ìgbésẹ̀ alágbára ká sì yọ ìdókòwò
Ní àfikún sí adéhùn kúkúyé UN, lóòtọ́, adéhùn àgbáyé mìíràn wa tó pè fún gbígbé ìgbésẹ̀ lórí kúkúyé.
Ní ọdún 2015, UN gba àwọn ìpinnu ìdágbàsókè alálòpẹ̀ wọlé.
Ní báyìí, a ń sọ̀rọ̀ nípa kúkúyé, mo dé mo pé ẹ máa fọ tààrà sí ẹlẹ́ẹ̀kẹ́ta ni: ìlera tó dara àti wíwá lálàáfíà.
Lóòtọ́, ìròlágbára òfin tó ń dárí kúkúyé ṣe pàtàkì tí a bá fẹ́ kí ìpinnu yẹn di ṣiṣe.
Síbẹ̀, ẹ fi ojú inú wọ́ ò díẹ̀ sí, ẹ ò sì rí wí pé ìpinnu mẹ́talá nínú mẹ́ta-dín-lọ́gún ò lè di ṣiṣẹ́ àyàfi tí àtúntò tó lágbára bá dẹ́ba
Fún èmi, ìpinnu kẹta-dín-lógún ni mo fẹ́ràn ju: àjọṣepọ̀ fún ìpinnu náà.
Lọ́wọ́lọ́wọ́ yìí, a ní gbogbo ẹ̀ka ìlera àgbáyé tí wọ́n ń ṣe gbogbo ńkan tí wọ́n lè ṣe láti ṣe ìrànlọ́wọ́ fún ọ̀pọ̀ àwọn aláìsàn tí wọ
Ṣùgbọ́n lẹ́yìn tí a ti sọ èyí, ní ọdún tó lọ nìkan, mílíọ̀nù méje ènìyàn ti kú, kéderé ni, ìyèn ò tó.
A ní àwọn ìjọba tí wọ́n tó ṣeyìn kúkúyé, ọgọ́sàn nínú wọn, tí wọ́n ń gbìyànjú láti ṣàmúlò ìpèsè àdéhùn kúkúyé UN.
Ṣùgbọ́n ìyẹn, bákan náà, kò tó.
Tí ẹ̀ka ọwọ́ lágbáyé bá tẹ̀síwájú láti máa ya àwọn ilé-iṣẹ́ kúkúyé lọ́wọ́, láti dókòwò nínú kúkúyé, tó sì ń gbìyànjú láti jẹ́rẹ̀ lára il
Ní báyìí, tí a bá fẹ́ ṣe ìdíwọ́ fún ǹkan tí àwọn oníṣègùn-òyìnbó pé ní "àjàkálẹ̀ ààrùn kúkúyé lágbáyé," a nílò kí gbogbo ẹ̀ka láwùjọ dúró f
Mo ń pè gbogbo adarí ẹ̀ka ọwọ́ láti ṣe àmúlò ètò-ìgbésẹ̀ kan láti gbogun tí ọ̀rọ̀ ńlá yìí.
Mo dẹ́ ń késí wọn láti ṣiṣẹ́ tọ́ àwọn àpérò àgbáyé.
Ṣùgbọ́n ni àfikún, ẹ̀wù ìṣọwọ́ wa níbẹ̀.
Àwọn ewu owó aláìlábùlá, tó níṣe pẹ̀lú ìdókòwò ní ilé-iṣẹ́ kúkúyé fún ìgbà pípẹ̀, mo sì ń rọ àwọn adarí ẹ̀ka-owó láti bojú wo wọn.
Ẹ̀wù àkọ́kọ́ ni wí pé àwọn ènìyàn díẹ̀díẹ̀ ni yóò má mú síga, gẹ́gẹ́ bí àbájáde ṣiṣẹ́ àfikún òfin kúkúyé.
Wọ́n máa ń kẹ́fin òfin, òfin máa ń ṣe àdínkù ìlò rẹ̀, a sì ní ọgọ́sàn (180) orílẹ̀-èdè tí wọ́n ṣètàn láti ṣe ọ̀pọ̀lọpọ̀ òfin.
Ẹ jẹ́ ká sọ nípa ìgbésẹ̀ òfin àti ẹ̀wù tó lè fa.
Lọ́wọ́lọ́wọ́ yìí, àtò owó ilé-iṣẹ́ kúkúyé ni a ń tako.
Lọ́wọ́lọ́wọ́ yìí, ilé-iṣẹ́ kúkúyé ń ṣe àyọkúrò gbogbo ewu ìlera tó tan mọ́ kúkúyé.
Ìjọba ń sán, àwùjọ ń sán, ìwọ̀ ń sán, èmi ń sán.
Ilé-iṣẹ́ kúkúyé ń ṣe àyòkúrò gbogbo ìnàwó yìí, pẹ̀lú àpapọ̀ tirilíọ̀nù kan dọ́là orílẹ̀-èdè US lọ́dún kankan.
Síbẹ̀ wọ́n ń ṣe àpasílé àti àdáni àwọn eré.
Ní ọdún 2015, ní agbègbè Quebec, ilé-ẹjọ́ pinnu pé ilé-iṣẹ́ kúkúyé ni wọ́n ṣe ọkùnfà àwọn ìnàwò ìlera wọ̀nyẹn, wọ́n sì pàṣẹ fún wọn láti san b
Ẹjọ́ yẹn wà ní ilé-ẹjọ́ kò tẹ́mílọ́run.
Ṣùgbọ́n ó ń bẹ̀rẹ̀ ìbẹ̀rẹ̀ pé, kí ló dé tí ìkankan nínú wa, ní èyíkéyìí orílẹ̀-èdè, máa ṣànwò fún ẹ̀wù ilé-iṣẹ́ kúkúyé?
Ẹ jẹ́ ká tẹ̀síwájú lọ sí okun ìtàjà àti ewu tó wà níbẹ̀.
Kò fi bẹ́ẹ̀ jẹ́ mímọ̀ wí pé ilé-iṣẹ́ kúkúyé gbara lè fífi ọmọ sọwọ́ ẹ̀rù.
Ní oṣù Ẹrẹna ọdún 2017, Àjọ àwọn Òṣìṣẹ́ Làgbáyé ṣe àgbéjáde ìjàbọ̀ kan tó sọ wí pé: "Ní àwọn agbègbè tí wọ́n ti ń gbìn kúkúyé, fífi ọmọ
" Ẹ̀ka ọ̀ṣìṣẹ́ orílẹ̀-èdè US lọ́wọ́lọ́wọ́ yìí ti ká àwọn orílẹ̀-èdè mẹ́rin-dín-lọ́gún tí wọ́n ń lọ àwọn ọmọdé láti pèsè ẹ̀wẹ
Ṣíṣe àyèwò okun ìtàjà finifini lágbára, ìyẹn ò sì lè tẹ̀síwájú láti máa fo àkíyèsí gbogbogbo.
Lákọ́tan, ẹ̀wù ìjẹ́-ọmọlùwábì wa níbẹ̀ láti bọjúwọ́ fún àwọn ènìyàn àti ilé-iṣẹ́ tí wọ́n ń tẹ̀síwájú láti máa ní àjọṣepọ̀ pẹ̀lú
Nínú àìmọye iṣẹ́-ìwádì, ilé-iṣẹ́ kúkúyé ló gba ipò gẹ́gẹ́ bí ilé-iṣẹ́ tí ìjẹ́-ọmọlùwábí rẹ̀ kéré jùlọ.
Ẹ jẹ́ ká kò wọ ipá rẹ̀ lára àwọn ọmọdé.
Káàkiri àgbáyé, ní ọjọ́ kankan, wọ́n ṣẹ́ ẹ wí pé ẹgbẹ̀rún lọ́nà ọgọ́rùn ọmọ ni wọ́n máa ń bẹ̀rẹ̀ sí mú kúkúyé.
Ìyẹn jẹ́ iye ọmọ tí yóò kún inú papá-ìṣẹ̀rẹ̀ bọ́ọ̀lù aláfigigbà Melbourne.
Ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ọmọ wọ̀nyẹn ni wọ́n wà láti àwọn àwùjọ tó kúṣẹẹ jùlọ lórí ilẹ̀-èèpẹ́.
Ní orílẹ̀-èdè Australia níbi, aròpin ọjọ́-orí tí àwọn ènìyàn ti bẹ̀rẹ̀ síní mú kúkúyé ní ọdún mẹ́rin-dín-lọ́gún àti oṣù méjì.
Wọ́n kéré púpọ̀ lójú mi, ṣùgbọ́n ǹkan tó burú ju níbi ni wí pé a ò ní dátà láti gbogbo orílẹ̀-èdè tó wà lórí ilẹ̀-èèpẹ́, a gbàgbọ́ wí pé ọjọ́-
Ní gbogbo ayé mìíràn ò kéré.
Níbáyì fún ìròyìn àyọ.
Ǹkan ti ń yàtọ́.
Ẹ̀ka owó náà ti ń dárapọ̀.
Lẹ́yìn bí ẹgbẹ̀rún méjì ìpàdé pẹ̀lú àwọn adarí ẹ̀ka-ọ̀wọ́, ní ilé-ìjẹ́un Melbourne àti Sydney àti London àti Paris àti New York àti káàkiri àgbáyé, ag
Àwọn adarí ẹ̀ka-owó ti mọ̀ nígbà tí wọ́n pèsè erí fún wọn, àti lọ́pọ̀, wọ́n fẹ́ dárapọ̀ mọ́ oná-àbáyọ̀ náà.
Níbi, ní orílẹ̀-èdè Australia, a ti ní mílíọ̀nù mẹ́wà lé àwọn apò ìfowópamọ́ owó-ìfẹ́yìntì tí kò ní kúkúyé.
Ìyẹn ni tèmi, lápa kan.
Iṣẹ́ sì pọ̀ láti ṣe, ṣùgbọ́n mo ti rí bí ọ̀rọ̀ náà ṣe ń lọ láti "ṣe kí ó má sí kúkúyé mo ni? "sí "kí ló dé tí a ò ṣe tíì ṣe ẹ?
" Ní ọdún tó kọjá nìkan, àwọn ìgbésẹ̀ kòsí-kúkúyé ti di ṣiṣe ní àwọn ilé-iṣẹ́ owó tí wọ́n ń léwájú ní àwọn orílẹ̀-èdè mẹ́jọ́ ọ̀tọ̀
Ní orílẹ̀-èdè Australia, New Zealand, Netherlands, Sweden, Denmark, France, Ireland àti USA.
Látọ́dọ̀ àwọn olómìnira owó ìrànwọ́, àwọn alámòjútó owó, àwọn owó-ìfẹ́yìntì, ilé-ìfowópamọ́, abani-dójútófò àti àtún-báni-dójútófò.
Láti ìgbà tí àpọ̀-ìfowópamọ́ tí kò ní kúkúyé ti bẹ̀rẹ̀, ó lè ní bílíọ̀nù mẹ́fà dọlà ni wọ́n ti dárí kúrò nínú ìdókòwò ní ilé-iṣẹ́ kúkúy
Àgbéyẹ̀wò náà dara wọn sì jẹ́wọ́ rẹ̀ lóòtọ́.
Nígbà tí a ń ṣe ìkéde kọ́sí-kúkúyé ní oṣù Ẹrẹna ọdún yìí, aláṣẹ àti olùdarí AMP Capital sọ wí pé, "a ò ṣètàn láti ṣe àgbékalẹ̀ adápadà ẹ̀rẹ
Ìbéèrè tí a ní láti bí ara wa nìyẹn.
Ṣé kò sí gbédekẹ́ àwòkòṣe tó jẹ́ wí pé a ò ní kọjà rẹ̀ láti jẹ́rẹ̀ ni?
Lójú ọ̀nà náà, mo ti ní ọ̀pọ̀lọpọ̀ ìrànlọ́wọ́ àti àtìlẹyìn alágbára.
Ní báyìí, tí ó bá ń gbìyànjú láti ṣe ǹkan, mo rò yín pé kí ẹ ní ọmọba-bínrin nínú ìkọ̀ọ́ yín.
Aláyéluwa, ọmọba-bínrin Dina Mired, ní aṣojú wa káàkiri àgbáyé fún iṣẹ́ yìí.
A tún ní olùwà, oníbìniran, olórí orílẹ̀-èdè nígbà kan rí, alákòso ìjọba àpapọ̀ nígbàkan rí àti agbáríjọpọ̀ àwọn aláṣẹ àti olùdarí ilé-iṣẹ́.
Ṣùgbọ́n ìkàpá láti yí ńkan padà kò sí lórí àwọn ènìyàn pàtàkì wọ̀nyìí nìkan.
Àgbára láti ṣe ìyẹn wa lọ́dọ̀ gbogbo wa.
Gbogbo wa níbi lè dárapọ̀ mọ́ ìyànjú yìí.
Lóòtọ́, gbogbo wa níbi ni a gbọdọ̀ darapọ̀ mọ́ ìyànjú náà.
Ọ̀pọ̀lọpọ̀ ènìyàn nínú yàrá yìí ni ó ní ilé-iṣẹ́ nípasẹ̀ owó-ìfẹyìntì wọn, ilé-ìfowópamọ́ wọn àti abánidojútófò wọn.
Àṣìkò tí tó láti bí wọ́n: ṣe wọ́n ń fi ọwọ́ọ̀ wa dọ́kọ̀wọ́ ní àwọn ilé-iṣẹ́ tí wọ́n ń ṣe ẹ̀rọjà tó ń pa mílíọ̀nù méje ènìyàn lọ
Ọ̀wọ́ọ̀ yín ni.
Owó mi ni, owóò wà ni.
Ìbéèrẹ̀ tó sì mú ọ̀pọ̀lọ dáni nìyẹn.
Mo fún pọ̀ níbi, pẹ̀lú mílíọ̀nù méje ènìyàn ní ẹgbẹ́ mi lọ́ni.
Ṣùgbọ́n tí a ò bá gbé ìgbésẹ̀ nísínyìí, ká sì jọ ṣiṣẹ́ papọ̀, a máa nílò láti ṣiná fún bílíọ̀nù kan ènìyàn kí ọ̀rùn ọdún yìí tó parí.
Ìtàgẹ́ tó tòbí gan ni èyí.
Ṣùgbọ́n kò sí ayé mọ́.
Ẹ ṣeun.
Bí fọ̀ràn ayéderú ṣe ń ṣe ìdíwọ́ fún òtítọ́ tó sì ń dúkókò mọ́ ìjọba àwarawa.
[ìjìròrò yìí kún fún àwọn akọ́ọ̀nù fún agbálágbá].
Rana Ayyub jẹ́ akọ̀ròyìn ní orílẹ̀-èdè India tí iṣẹ́ rẹ̀ ti tú àṣírí ìwà-ìbájẹ́ ìjọba àti títẹ̀ ẹ̀tọ́ ọmọ ènìyàn lójú mọ́lẹ̀.
Fún àìmọye ọdún, àwọn èèbù àti àwùyẹwúyẹ tí ó yí iṣẹ́ rẹ̀ ká ti mọ́ ó lára.
Ṣùgbọ́n kò sí ìkànkan nínú rẹ̀ tó ṣe ìgbàradì rẹ̀ fún ǹkan tí ojúu rẹ̀ kan ní oṣù Ìgbé ọdún 2018.
Ó jọkọ̀ọ́ ní ilé-ìjẹ́un pẹ̀lú ọ̀rẹ̀ rẹ̀ kan nígbà tí ó kọ́kọ́ rí i: fọ̀ràn oníṣẹ́jú méjì àti ọgún ìṣẹ́jú ààyà ara rẹ̀ tó ń ní